πρωτοκτίστηκε στη θέση «Τούμπα» και «Παλιά βουνά» 2 χλμ. Βόρεια του σημερινού χωριού. Εκεί βρέθηκαν απ' τους αρχαιολόγους όστρακα αγγείων, λατινική επιγραφή, ερείπια εκκλησίας και νεκροταφεία, όλα ρωμαϊκής εποχής. Εκεί υπήρχε ρωμαϊκό χωριό. Αργότερα μεταφέρθηκε στη θέση «Παλιάκκλησιά», 500 μ. βόρεια του σημερινού χωριού, όπου βρέθηκε ελληνική επιγραφή, με μακεδονικά, θρακικά και ρωμαϊκά ονόματα. Επίσης όστρακα αρχαίων αγγείων βρέθηκαν και στη θέση «Παλικόστρα» ή «Παλιοκώστρα»... 2 χμ. δυτικά του χωριού.
To Σχολείο μας
To Δημοτικό Σχολείο της Πρώτης To Δημοτικό Σχολείο της Κρηνίδας
To Παλιό Δημοτικό Σχολείο της Πρώτης To Παλιό
Η αλλαγή θέσεων του χωριού σημαίνει ίσως έλλειψη νερού ή κάτι άλλο. Οι πρώτες οικογένειες του χωριού ήταν των Ζαλίδα, Εργένη, Παρασχίδη, Ξόμαλη κ.α., πριν έρθουν οι Τούρκοι. Στην Τουρκοκρατία ήρθαν στη Βιτάστα οι Τούρκοι και πήραν τα χωράφια με τη βία, έκτισαν μεγάλα σπίτια και οι Έλληνες κάτοικοι έμειναν στην αφάνεια. Οι Έλληνες μέχρι το 1821 ζούσαν στη φτώχεια και οι Τούρκοι προόδευαν. Όλα αυτά τα χρόνια οι κάτοικοι διατήρησαν την ελληνικότητας. Το 1913 η Βιτάστα απελευθερώθηκε.
Το 1922 κατέφθασαν στη Βιτάστα πρόσφυγες από τη Μ. Ασία και την Ανατολική Θράκη. Πρόσφυγες και ντόπιοι έζησαν μέχρι το 1940, μέρες προόδου και ανάπτυξης.
Η ονομασία του χωριού.
Βιτάστα είναι η παλιά ονομασία του χωριού. Κρηνίς ή Κρηνίδα είναι η ονομασία απ' το 1956. Μέχρι το 1926 στην κοινότητα Βιτάστας ανήκε και η Αγγίστα. Βιτάστα σημαίνει βήτα στάση καραβανιών, οπότε (βήτα+στάση=Βιτάστα) το η έγινε ι από παραφθορά. Τα καραβάνια από τη Θεσ/νικη μετέφεραν εμπορεύματα κι έκαναν την πρώτη στάση στην Αμφίπολη, στη συνέχεια τη δεύτερη στάση στη Βιτάστα. Έτσι προήλθε το όνομα Βιτάστα. Aλλοι υποστηρίζουν ότι προήλθε απ' το ρωμαίο στρατηγό Βίτο ή τη δεύτερη στάση του Μ. Αλεξάνδρου. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή προήλθε το όνομα απ' τη λέξη «Βυτίστα»=(Μικρό βυτίο). Οι κάτοικοι λέγεται ότι έβρισκαν πολλά πιθάρια (πολλά βυτία). Aλλοι πάλι λένε ότι η λέξη προέρχεται από τη λατινική (Βιττάτα=εστεμμένη) ή από τη (Βετούστα=αρχαία). Επίσης από τις ρωμαϊκές vita+sta=ωραία στάση. Σε κώδικα της Εικοσιφοίνισσας του 450 μ.Χ. αναφέρεται ως Βυθάστα. Δεν αποκλείεται οι πρώτη οικιστές να ήταν Ρωμαίοι. Πάντως η λέξη μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο, εκτός από σλαβική, γιατί οι Σλάβοι εμφανίστηκαν μετά τον 6ο αιώνα μ.Χ. στην περιοχή.
Δείτε περισσότεραTo Δημοτικό Σχολείο της Πρώτης To Δημοτικό Σχολείο της Κρηνίδας
To Παλιό Δημοτικό Σχολείο της Πρώτης To Παλιό
Η αλλαγή θέσεων του χωριού σημαίνει ίσως έλλειψη νερού ή κάτι άλλο. Οι πρώτες οικογένειες του χωριού ήταν των Ζαλίδα, Εργένη, Παρασχίδη, Ξόμαλη κ.α., πριν έρθουν οι Τούρκοι. Στην Τουρκοκρατία ήρθαν στη Βιτάστα οι Τούρκοι και πήραν τα χωράφια με τη βία, έκτισαν μεγάλα σπίτια και οι Έλληνες κάτοικοι έμειναν στην αφάνεια. Οι Έλληνες μέχρι το 1821 ζούσαν στη φτώχεια και οι Τούρκοι προόδευαν. Όλα αυτά τα χρόνια οι κάτοικοι διατήρησαν την ελληνικότητας. Το 1913 η Βιτάστα απελευθερώθηκε.
Το 1922 κατέφθασαν στη Βιτάστα πρόσφυγες από τη Μ. Ασία και την Ανατολική Θράκη. Πρόσφυγες και ντόπιοι έζησαν μέχρι το 1940, μέρες προόδου και ανάπτυξης.
Η ονομασία του χωριού.
Βιτάστα είναι η παλιά ονομασία του χωριού. Κρηνίς ή Κρηνίδα είναι η ονομασία απ' το 1956. Μέχρι το 1926 στην κοινότητα Βιτάστας ανήκε και η Αγγίστα. Βιτάστα σημαίνει βήτα στάση καραβανιών, οπότε (βήτα+στάση=Βιτάστα) το η έγινε ι από παραφθορά. Τα καραβάνια από τη Θεσ/νικη μετέφεραν εμπορεύματα κι έκαναν την πρώτη στάση στην Αμφίπολη, στη συνέχεια τη δεύτερη στάση στη Βιτάστα. Έτσι προήλθε το όνομα Βιτάστα. Aλλοι υποστηρίζουν ότι προήλθε απ' το ρωμαίο στρατηγό Βίτο ή τη δεύτερη στάση του Μ. Αλεξάνδρου. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή προήλθε το όνομα απ' τη λέξη «Βυτίστα»=(Μικρό βυτίο). Οι κάτοικοι λέγεται ότι έβρισκαν πολλά πιθάρια (πολλά βυτία). Aλλοι πάλι λένε ότι η λέξη προέρχεται από τη λατινική (Βιττάτα=εστεμμένη) ή από τη (Βετούστα=αρχαία). Επίσης από τις ρωμαϊκές vita+sta=ωραία στάση. Σε κώδικα της Εικοσιφοίνισσας του 450 μ.Χ. αναφέρεται ως Βυθάστα. Δεν αποκλείεται οι πρώτη οικιστές να ήταν Ρωμαίοι. Πάντως η λέξη μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο, εκτός από σλαβική, γιατί οι Σλάβοι εμφανίστηκαν μετά τον 6ο αιώνα μ.Χ. στην περιοχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου