12.Υπηρέτησα την πατρίδα
(μνήμες και σκηνές από τη θητεία μου στο στρατό)
β2) Αντικείμενον πολλάκις διδαχθέν!
Ο λοχαγός με κάλεσε πάλι.
- Θα μιλήσεις για την προδοτική γραμμή του Κ.Κ.Ε. στη Μικρασιατική εκστρατεία. Σου είναι φαντάζομαι γνωστό. Κάλεσε τους στρατιώτες να πετάξουν τα όπλα! Άλλωστε κι εσύ προσφυγικής καταγωγής είσαι.
Επιτέλους, έμαθα ο κακόμοιρος την αιτία της ήττας και της εθνικής μας τραγωδίας. Μια ανακοίνωση – στερεότυπο ενός κόμματος που ήταν στα σπάργανά του κατόρθωσε να πείσει τους φαντάρους να μην πολεμήσουν. Είναι ζήτημα όμως αν έστω ένας από αυτούς έμαθε εκείνη την εποχή αυτήν την ανακοίνωση.
Εγώ την ίδια σιωπή. Μετά από κάνα δυο επαναλήψεις είχε τη φαεινή ιδέα.
- Θα μιλήσεις για το αντικείμενό σου! Τις μαθηματικές εξισώσεις.!
Τι μου ήρθε; Του απάντησα με θράσος:
- Τότε θα πληρώνομαι ακριβά!
- Αύριο θα βγεις στην πρωινή αναφορά!
- Γιατί;
- Αυτό που σου λέω!
Την άλλη μέρα το πρωί ξυρισμένος, γυαλισμένος, στήθηκα στην αναφορά.
- Στρατιώτης Τσίλογλου Ελευθέριος σκαπανέας-πυροβολητής, λαμβάνω την τιμήν να αναφέρω ότι...
Ο αντισυνταγματάρχης διοικητής της μοίρας με σταμάτησε...
- Για ποιο λόγο βγαίνεις στην αναφορά;
- Δεν ξέρω! Ο λοχαγός...
- Καλά! Καλά! Απάντησε στην ερώτηση, ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της Ελλάδος;
- Δεν ξέρω.
- Άκου, στρατιώτη, κι άνοιξε καλά τ’ αυτιά σου! Ο μεγαλύτερος εχθρός της Ελλάδος είναι ο κομμουνισμός! Τ’ άκουσες;
- Ναι.
- Ποιος είναι λοιπόν;
- Δεν ξέρω.
Ψυχρός, αμίλητος, χωρίς φανερή αντίδραση, απευθύνεται σ’ όλη τη μοίρα που ήταν παραταγμένη πίσω μου.
- Ποιος είναι, παιδιά, ο μεγαλύτερος εχθρός;
Ακούω πίσω μου μια ομαδική κραυγή:
- Ο κουμμουνισμόοοος!
- Τ’ άκουσες;
- Ναι!
- Ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της Ελλάδος;
- Δεν ξέρω.
Το φαινόμενο επαναλήφθηκε. Τότε ένα λαμπάκι άναψε μέσα μου. Θυμήθηκα τι έγραφε το Ατομικό βιβλιάριο του στρατιώτη
- Ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της Ελλάδος;
- Το βιβλιαράκι που μας δώσατε λέει η ελονοσία!
Άστραψε και βρόντηξε. Το πρόσωπό του έγινε σαν παπαρούνα. Θα πάθει αποπληξία είπα από μέσα μου και θα έχουμε άλλα ντράβαλα!
- Πάρτε τον από μπροστά μου! Είκοσι μέρες αυστηρά!!
Ένας μόνιμος κι ένας έφεδρος λοχίας με πήγαν σηκωτό στο διπλανό πειθαρχείο. Την ποινή την υπηρέτησα πλήρως με όλους τους προβλεπόμενους όρους. Μια μέρα φαΐ, μια μέρα νηστεία. Στέρηση συσσιτίου. Όπως υπηρέτησα και την αντίστοιχη παράταση της θητείας μου.
Το βιβλιάριο, που δεν θυμάμαι πώς, βρίσκεται ακόμα στα χέρια μου, γράφει στις σελίδες των ποινών:
... είκοσιν ημέρας αυστηρά φυλάκισις, διότι δεν εγνώριζεν αντικείμενον πολλάκις διδαχθέν!...
Στη διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας προσπάθησαν με πολλούς τρόπους να με απομονώσουν από τον κορμό των άλλων φαντάρων. Όμως ποτέ δεν το κατόρθωσαν. Εγώ, σ’ αυτές τις συνθήκες, ήμουν μέσα σ’ όλα.
Βασικός παίχτης της ποδοσφαιρικής ομάδας που φτιάχτηκε εκ των ενόντων, πρωτεργάτης στο τραγούδι τις ελεύθερες ώρες, κύριος προμηθευτής πικάντικων ανέκδοτων που στο στρατό είναι περιζήτητα. Συγχρόνως, για πολλούς ήμουν ο γραφιάς τους. Αλήθεια, πόσων και πόσων μυστικών –ακόμα και τραγικών– δεν έγινα κοινωνός γράφοντας δεκάδες προσωπικά γράμματα!
Εγώ, που ο λοχαγός με χαρακτήριζε μίασμα, σκουλήκι, πράκτορα, Εαμοβούλγαρο κι ότι άλλο ήξερε να πει.
Δεν τους πέρασε η απομόνωση!
Μέσα στο μετεμφυλιακό κλίμα της εποχής και τον ψυχροπολεμικό διαχωρισμό του κόσμου σε στρατόπεδα επιρροής, ο στρατός παραμελούσε το βασικό του στόχο και έκανε φοβερές διακρίσεις ανάμεσα στα παιδιά του, που ήρθαν να υπηρετήσουν την πατρίδα. Κάποια από αυτά χωρίς δισταγμό τα ποδοπατούσε. Δυστυχώς, γι’ αυτό το ρόλο βρέθηκαν πρόθυμοι βαθμοφόροι που πολλές φορές υπερέβαιναν και τις εντολές. Όμως η ζωή μου έδειξε – ιδιαίτερα και στις μετέπειτα περιπέτειες που είχα– το εξής: ……….