( 3 )Ο ΟΘΩΝΑΣ ΡΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

( 3 )Ο ΟΘΩΝΑΣ ΡΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
Ας δούμε μερικά βιογραφικά στοιχεία του ανδρός.
Ο Όθωνας Ρουσόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα τα Χριστούγεννα του 1855. Είναι γιος του Αθανασίου Ρουσόπουλου, που ήταν καθηγητής στην έδρα της Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.* Ο πατέρας του ήταν γεννημένος στο Βογιατσικό της Δυτικής Μακεδονίας. Η μητέρα του ήταν γερμανίδα με σκωτικές ρίζες.
Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθ...ηνών και πήρε το πτυχίο των Φυσικών Επιστημών στην ενιαία τότε φιλοσοφική σχολή. Στη συνέχεια έφυγε για μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία. Αρχικά στο Ανόβερο και μετά στο Βερολίνο δίπλα στον ονομαστό χημικό Χόφμαν, εφευρέτη των χρωμάτων της ανιλίνης και εκεί πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα.
Το 1885 επιστρέφει στην Ελλάδα και ως υφηγητής του καθηγητή Αναστάσιου Χρηστομάνου διδάσκει οργανική Χημεία. Τότε μεταφράζει στα Ελληνικά το εγχειρίδιο της Χημείας του Roscoe.
Από το 1887 έως το 1894 χρηματίζει καθηγητής Χημείας στις σχολές Ευελπίδων και Δοκίμων. Συγχρόνως είναι χημικός στα Χημεία του Βασιλικού Ναυτικού και του Αρχαιολογικού μουσείου2.
Ο Όθωνας Ρουσόπουλος υλοποιώντας τον ιεραποστολικό του έργο –γιατί έτσι αισθανόταν, δρούσε και λειτουργούσε– κυκλοφόρησε εκλαϊκευτικά βιβλία για τη Χημεία εξηγώντας σε απλή και κατανοητή γλώσσα τις βασικές έννοιες της επιστήμης με τον τίτλο: «Η χημία3 του λαού».
Ένα άλλο βιβλίο μέσα στα πολλά που έγραψε ο Όθωνας Ρουσόπουλος ήταν και το βιβλίο «Η Χημία του Εμπορίου». Ένα χρηστικό βιβλίο για κάθε εμπορευόμενο.
Ο Όθωνας Ρουσόπουλος ήταν ένας ηγέτης. Μαγνητική προσωπικότητα με ξεκάθαρους στόχους, συγκέντρωσε γύρω του όλα τα ανήσυχα μυαλά της εποχής.
Οραματιστής με απόψεις προδρομικές σε μια σειρά θέματα. Δικαίως μετά το θάνατό του χαρακτηρίστηκε ο Ιούλιος Βερν της Ελλάδας.
Ο Όθωνας Ρουσόπουλος διατυπώνει έγκαιρα απόψεις της οργάνωσης εκθέσεων προϊόντων, ως σχολή συμμετέχει και βραβεύεται σ’ αυτές (Έκθεση Μπορντό, Αθήνας, Λάρισας κλπ.). Νωρίς προτείνει την αποστολή εμπορικών ακολούθων σε βασικές πόλεις της Ευρώπης. Νοιάζεται για την απρόσκοπτη ανάπτυξη του εμπορίου, για τα ελεύθερα λιμάνια και αρθρογραφεί για την οικονομική σημασία της ανάπτυξης του τουρισμού στη χώρα, πολλά χρόνια πριν το κράτος να αρχίσει να καταλαβαίνει τη σημασία του. Νοιάζεται για την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας.
Γι’ αυτό πιστεύει πως πρέπει να καταπολεμηθεί η μετανάστευση, που αποστερεί τη χώρα από τα δυναμικότερα στοιχεία της.
Για να λυθεί το δημοσιογραφικό πρόβλημα πρέπει να ιδρυθούν καινούργιες βιομηχανίες που θα αυξήσουν την παραγωγή, και άρα την απασχόληση.
Στα ύστερα χρόνια του ασχολείται με την οργάνωση του εμπορικού και βιομηχανικού κόσμου, οργανώνει συνέδρια γι’ αυτό το σκοπό.
Ο Όθ. Ρουσόπουλος ασχολήθηκε στη συνέχεια ενεργά με την πολιτική ζωή. Το 1915 γίνεται γενικός γραμματέας του νεοσύστατου υπουργείου της Εθνικής Οικονομίας.
Συγχρόνως εκλέγεται βουλευτής Φλώρινας, τόπο καταγωγής του πατέρα του.
Πεθαίνει από συγκοπή το Μάιο του 1922, λίγο πριν την ολοκλήρωση της τραγωδίας της Μικρασιατικής εκστρατείας.
Σύντομα, εκτιμώντας την εργασία του, τυχαίνει της γενικής αναγνώρισης από όλους τους φορείς της πολιτειακής, πολιτικής, θρησκευτικής και οικονομικής ηγεσίας του τόπου.
Γνώρισε δόξες και τιμές και είδε «ιδίοις όμμασι» τους θετικούς καρπούς των προσπαθειών του. Παρακάτω παραθέτω τα επίσημα έγγραφα αυτών των αναγνωρίσεων και επιβραβεύσεων.
Είναι σχεδόν προφανές ότι μια τέτοια επιτυχία δεν μπορούσε παρά να ξυπνήσει τη ζήλια και το φθόνο ανθρώπων και κατεστημένων θεσμών που τον είδαν ως κίνδυνο των δικών τους μικροσυμφερόντων και όχι ως κινητήριο μοχλό προόδου για τη χώρα και την κοινωνία.
Είναι επίσης ευκολοεξήγητο το γεγονός ότι οι γραφειοκρατικές ηγεσίες των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με φωτεινές όμως κάποιες εξαιρέσεις, αυτήν την προσπάθεια τη χτύπησαν με κάθε άμεσο κι’ έμμεσο τρόπο.

Παραπομπές
2 Παρά το γεγονός ότι προτάθηκε δύο φορές να γίνει καθηγητής στο Πανεπιστήμιο, αυτό δεν έγινε δυνατό. Άλλοι κατέλαβαν τις περιζήτητες άλλωστε θέσεις. Ίσως αυτό να ήταν και για καλό του γιατί σώθηκε και δεν έγινε ένας ακόμα από τους σχολαστικούς επικεφαλείς των εδρών του Πανεπιστημίου.

3 Η ορθογραφία της λέξης έχει σχέση με την άποψή του για την απλοποίηση της γραφής. Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα δόθηκε μάχη για το πως γράφεται η λέξη χημεία. Ο Μιχ. Στεφανίδης, καθηγητής της Ιστορίας των φυσικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο με κάποια επιχειρήματα υποστήριξε ότι η λέξη έχει σχέση με το αρχαίο χυμεύω γι’ αυτό πρέπει να γράφεται με ύψιλον, χυμεία που χρησιμοποιεί σ’ όλα του τα κείμενα. Τελικά επικράτησε η σημερινή γραφή της λέξης «ΧΗΜΕΙΑ».
Το ίδιο έγινε και στις προσπάθειες που κάνουν οι οπαδοί του Ψυχάρη, Αλεξ. Πάλλης και Ελισαίος Γιαννίδης (καθηγητής στην Ακαδημία). Ο πρώτος μετέφρασε μια αγγλική Φυσική και χρησιμοποίησε όρους με λαϊκές ρίζες. Ο δεύτερος έγραψε μια εκλαϊκευμένη Αστρονομία. Δυστυχώς οι προτάσεις τους, που είχαν ένα στοιχείο υπερβολής, δεν επεκράτησαν.

* τελευταία έλαβα γνώση ότι ο πατέρας του κατηγορήθηκε για αρχαιοκαπηλία «σπορ» στο οποίο διαχρονικά μεγαλούργησαν πολλοί –δυστυχώς- συμπατριώτες μας