Α. Η εκπαίδευση στα Σπάτα
Η γνώση για την εκπαίδευση, γενικά στα Μεσόγεια και ιδιαίτερα στα Σπάτα, κατά τον 18o και 19ο αι., παρουσιάζει κενά λόγω έλλειψης αρχειακού υλικού. Αφενός γιατί οι μαρτυρίες έσβησαν στο βάθος του χρόνου, αφετέρου γιατί το υποθηκοφυλακείο και το σχολείο του Κορωπίου καταστράφηκαν ολοσχερώς κατά το Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.
Γραπτές μαρτυρίες για την ακριβή έναρξη οργανωμένης εκπαίδευσης στα Σπάτα δεν υπάρχουν, αλλά συγχωριανοί μας γεννηθέντες μετά το 1890, παρακολούθησαν μαθήματα στο Ελληνικό Σχολείο του Κορωπίου στις αρχές του 20ου αι.
Σύμφωνα με ιδιόχειρο σημείωμα του αείμνηστου δασκάλου και διευθυντή του Α΄ Δημοτικού Σχολείου Σπάτων, Κωνσταντίνου Γ. Μπέκα, (1917-2007), οργανωμένη μορφή πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στα Σπάτα, δημιουργήθηκε την περίοδο 1905 – 1910 και στεγάστηκε σε οίκημα όπου βρίσκεται σήμερα το Δημαρχείο της πόλης με πρώτο δάσκαλο και διευθυντή το Σπαταναίο Σπύρο Ιωάν. Γεωργάκη. Το σχολείο παρέμεινε στην ίδια θέση μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1920, οπότε μεταφέρθηκε σε νέο κτήριο επί της οδού Κοραή. Η άποψη αυτή ενισχύεται από την έρευνα του αρχειονόμου Δ. Νικολάου στο αρχείο του Δήμου Μαρκοπούλου με θέμα: «Αρχειακές μαρτυρίες για την οικονομική ζωή στο Δήμο Κρωπίας, 1900 – 1915», όπου το 1907 στα Σπάτα νοικιαζόταν ήδη ένα σπίτι για σχολείο.
Μαρτυρίες επίσης αναφέρουν πως γίνονταν μαθήματα και σε δωμάτια σπιτιών του χωριού, όπως στην οδό Γ. Καραϊσκάκη 28 ή στην οδό Ανεξαρτησίας και Δ. Σιδέρη στην περιοχή της Δεξαμενής.
Το 1912 τα Σπάτα από συνοικισμός του Δήμου Κρωπίας (Κορωπίου) αναγνωρίστηκαν ως αυτόνομη Κοινότητα. Προϋπόθεση γι’ αυτή την αναγνώριση ήταν, οι κάτοικοι να υπερβαίνουν τους 300 και να λειτουργεί σχολείο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτή είναι και η πρώτη επίσημη πληροφορία για την ύπαρξη σχολικής μονάδας στα Σπάτα.
Μέχρι το 1929, τουλάχιστον, στα Σπάτα λειτουργούν δύο μονάδες πρωτοβάθμιας και μία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ημιγυμνάσιο). Τα σχολεία στα Σπάτα δεν είναι γνωστό αν ήταν ανέκαθεν μικτά, παρ’ ότι η συνεκπαίδευση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση καθιερώθηκε το 1929.
Όσα παιδιά των Σπάτων κατάφερναν να τελειώσουν το 4/τάξιο «κοινό» σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης, συνέχιζαν στην επόμενη βαθμίδα, στο 3/τάξιο Ελληνικό σχολείο του οποίου η τελευταία τάξη λεγόταν Σχολαρχείο, στο Κορωπί, τότε έδρα του Δήμου. Όσοι μαθητές τελείωναν το 6/τάξιο σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης, μπορούσαν να εγγραφούν απ’ ευθείας στην Γ΄ τάξη του Ελληνικού επίσης στο Κορωπί.
Από το 1929 η στοιχειώδης εκπαίδευση γίνεται υποχρεωτική και 6/ετής, καταργείται το Ελληνικό σχολείο και δημιουργείται 6/τάξιο Γυμνάσιο. Και πάλι όμως τα παιδιά των Σπάτων στερούνται Γυμνασίου στον τόπο τους. Αντί αυτού δημιουργείται 2/τάξιο ημιγυμνάσιο και όσοι επιθυμούσαν συνέχιζαν τη φοίτησή τους στο Γυμνάσιο Κορωπίου. Οι μαθητές διένυαν την απόσταση μέχρι το Κορωπί με τα πόδια ή με γαϊδουράκι και στην καλύτερη περίπτωση με ποδήλατο. Πολλοί νοίκιαζαν δωμάτιο ή φιλοξενούνταν σε οικογένειες του Κορωπίου και επέστρεφαν στα Σπάτα στο τέλος της εβδομάδας. Η ταλαιπωρία των παιδιών αλλά και οι οικονομικές δυσκολίες της εποχής, οδήγησαν την τοπική κοινότητα ν’ απαιτήσει τη λειτουργία παραρτήματος του Γυμνασίου Κορωπίου στα Σπάτα. Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1946-1947) λειτούργησε Γυμνάσιο που στεγάστηκε στο χώρο του Κοινοτικού Γραφείου (σημερινό Δημαρχείο).
Τα λειτουργικά έξοδα καθώς και τα οδοιπορικά του εκπαιδευτικού προσωπικού κάλυπταν οι γονείς και κηδεμόνες των φοιτούντων.
Το 1963 με την υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 255/15-6-1963) ιδρύεται το 6/τάξιο Γυμνάσιο Σπάτων, που στεγάστηκε επί της οδού Στ. Μπέκα πίσω από το Δημαρχείο.
Σήμερα στα Σπάτα λειτουργούν: πέντε Νηπιαγωγεία, τρία Δημοτικά σχολεία, Γυμνάσιο και Γενικό Λύκειο.
Η γνώση για την εκπαίδευση, γενικά στα Μεσόγεια και ιδιαίτερα στα Σπάτα, κατά τον 18o και 19ο αι., παρουσιάζει κενά λόγω έλλειψης αρχειακού υλικού. Αφενός γιατί οι μαρτυρίες έσβησαν στο βάθος του χρόνου, αφετέρου γιατί το υποθηκοφυλακείο και το σχολείο του Κορωπίου καταστράφηκαν ολοσχερώς κατά το Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.
Γραπτές μαρτυρίες για την ακριβή έναρξη οργανωμένης εκπαίδευσης στα Σπάτα δεν υπάρχουν, αλλά συγχωριανοί μας γεννηθέντες μετά το 1890, παρακολούθησαν μαθήματα στο Ελληνικό Σχολείο του Κορωπίου στις αρχές του 20ου αι.
Σύμφωνα με ιδιόχειρο σημείωμα του αείμνηστου δασκάλου και διευθυντή του Α΄ Δημοτικού Σχολείου Σπάτων, Κωνσταντίνου Γ. Μπέκα, (1917-2007), οργανωμένη μορφή πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στα Σπάτα, δημιουργήθηκε την περίοδο 1905 – 1910 και στεγάστηκε σε οίκημα όπου βρίσκεται σήμερα το Δημαρχείο της πόλης με πρώτο δάσκαλο και διευθυντή το Σπαταναίο Σπύρο Ιωάν. Γεωργάκη. Το σχολείο παρέμεινε στην ίδια θέση μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1920, οπότε μεταφέρθηκε σε νέο κτήριο επί της οδού Κοραή. Η άποψη αυτή ενισχύεται από την έρευνα του αρχειονόμου Δ. Νικολάου στο αρχείο του Δήμου Μαρκοπούλου με θέμα: «Αρχειακές μαρτυρίες για την οικονομική ζωή στο Δήμο Κρωπίας, 1900 – 1915», όπου το 1907 στα Σπάτα νοικιαζόταν ήδη ένα σπίτι για σχολείο.
Μαρτυρίες επίσης αναφέρουν πως γίνονταν μαθήματα και σε δωμάτια σπιτιών του χωριού, όπως στην οδό Γ. Καραϊσκάκη 28 ή στην οδό Ανεξαρτησίας και Δ. Σιδέρη στην περιοχή της Δεξαμενής.
Το 1912 τα Σπάτα από συνοικισμός του Δήμου Κρωπίας (Κορωπίου) αναγνωρίστηκαν ως αυτόνομη Κοινότητα. Προϋπόθεση γι’ αυτή την αναγνώριση ήταν, οι κάτοικοι να υπερβαίνουν τους 300 και να λειτουργεί σχολείο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτή είναι και η πρώτη επίσημη πληροφορία για την ύπαρξη σχολικής μονάδας στα Σπάτα.
Μέχρι το 1929, τουλάχιστον, στα Σπάτα λειτουργούν δύο μονάδες πρωτοβάθμιας και μία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ημιγυμνάσιο). Τα σχολεία στα Σπάτα δεν είναι γνωστό αν ήταν ανέκαθεν μικτά, παρ’ ότι η συνεκπαίδευση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση καθιερώθηκε το 1929.
Όσα παιδιά των Σπάτων κατάφερναν να τελειώσουν το 4/τάξιο «κοινό» σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης, συνέχιζαν στην επόμενη βαθμίδα, στο 3/τάξιο Ελληνικό σχολείο του οποίου η τελευταία τάξη λεγόταν Σχολαρχείο, στο Κορωπί, τότε έδρα του Δήμου. Όσοι μαθητές τελείωναν το 6/τάξιο σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης, μπορούσαν να εγγραφούν απ’ ευθείας στην Γ΄ τάξη του Ελληνικού επίσης στο Κορωπί.
Από το 1929 η στοιχειώδης εκπαίδευση γίνεται υποχρεωτική και 6/ετής, καταργείται το Ελληνικό σχολείο και δημιουργείται 6/τάξιο Γυμνάσιο. Και πάλι όμως τα παιδιά των Σπάτων στερούνται Γυμνασίου στον τόπο τους. Αντί αυτού δημιουργείται 2/τάξιο ημιγυμνάσιο και όσοι επιθυμούσαν συνέχιζαν τη φοίτησή τους στο Γυμνάσιο Κορωπίου. Οι μαθητές διένυαν την απόσταση μέχρι το Κορωπί με τα πόδια ή με γαϊδουράκι και στην καλύτερη περίπτωση με ποδήλατο. Πολλοί νοίκιαζαν δωμάτιο ή φιλοξενούνταν σε οικογένειες του Κορωπίου και επέστρεφαν στα Σπάτα στο τέλος της εβδομάδας. Η ταλαιπωρία των παιδιών αλλά και οι οικονομικές δυσκολίες της εποχής, οδήγησαν την τοπική κοινότητα ν’ απαιτήσει τη λειτουργία παραρτήματος του Γυμνασίου Κορωπίου στα Σπάτα. Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1946-1947) λειτούργησε Γυμνάσιο που στεγάστηκε στο χώρο του Κοινοτικού Γραφείου (σημερινό Δημαρχείο).
Τα λειτουργικά έξοδα καθώς και τα οδοιπορικά του εκπαιδευτικού προσωπικού κάλυπταν οι γονείς και κηδεμόνες των φοιτούντων.
Το 1963 με την υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 255/15-6-1963) ιδρύεται το 6/τάξιο Γυμνάσιο Σπάτων, που στεγάστηκε επί της οδού Στ. Μπέκα πίσω από το Δημαρχείο.
Σήμερα στα Σπάτα λειτουργούν: πέντε Νηπιαγωγεία, τρία Δημοτικά σχολεία, Γυμνάσιο και Γενικό Λύκειο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου