Η απεργία πείνας των φοιτητών της Φαρμακευτικής Σχολής, Φθινόπωρο 1964

 Πέρα από τις αναγκαστικές μέρες πείνας που μου έτυχαν, είχα και μερικές εθελοντικές. Δύο τέτοιες θυμάμαι στη φοιτητική μου περίοδο κι ήταν μέρες συμπαράστασης σε αγωνιζόμενους –με διάφορα αιτήματα– φοιτητές.

Η πρώτη ήταν με αίτημα να καθιερωθεί η μεταφορά μαθήματος στο επόμενο έτος, δικαίωμα που δεν υπήρχε τότε και ο φοιτητής έπρεπε να επαναλάβει όλο το έτος, έστω και για μισό μάθημα. Αυτή έγινε, μάλλον, το 1962 μέσα στην αίθουσα της Ένωσης των Κυπρίων Φοιτητών. Δε με αφορούσε προσωπικά, αφού είχα περάσει όλα τα μαθήματα, αλλά εγώ, όπου γάμος και χαρά, τσουπ παρών κι απρόσκλητος!

Θέλω όμως να αναφερθώ αναλυτικά στη δεύτερη περίπτωση. Για να με καταλάβουν οι νεότεροι, που δεν τα πρόλαβαν, θα πω ότι η Φαρμακευτική Σχολή ήταν τότε τμήμα της Φυσικομαθηματικής και όλα τα εργαστήρια ήταν εγκατεστημένα  στο παλαιό Χημείο στην οδό Σόλωνος. Αρκετά αργότερα αποσπάστηκε, έγινε ανεξάρτητη σχολή και ενσωματώθηκε με την Ιατρική στον τομέα των Σχολών Υγείας. Ακόμα να θυμίσω ότι το επάγγελμα του φαρμακοποιού ήταν πλήρως κλειστό, οι άδειες φαρμακείων δίνονταν με το σταγονόμετρο και με δυνατό δόντι στα γρανάζια της παραδόπιστης εξουσίας, οι δε υπάρχουσες άδειες πωλούνταν πανάκριβα σε άλλους ενδιαφερόμενους (ενδεικτική τιμή, το 1964, δύο χιλιάδες χρυσές λίρες !)

Το συμβάν που σας περιγράφω συνέβη το Φθινόπωρο του 1964. Όταν ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των εξετάσεων της περιόδου του Σεπτεμβρίου, ο καθηγητής της Φαρμακευτικής Χημείας Γεώργιος Τσατσάς δεν είχε περάσει στο μάθημά του ούτε έναν από του φοιτητές του έτους με πολλές αρνητικές συνέπειες για όλους. Οι ενδιαφερόμενοι ήταν περίπου 20 άτομα. Ο πληθωρισμός των επόμενων δεκαετιών στη Σχολή δεν είχε φτάσει ακόμα.

Την περίοδο αυτή ήμουν γενικός γραμματέας της ΕΦΕΕ και οι θιγόμενοι φοιτητές με ενημέρωσαν για την απόφασή τους να αντιδράσουν. Αν θυμάμαι καλά, ανάμεσά τους ήταν περισσότερες κοπέλες, ενώ από τους άνδρες έχω συγκρατήσει στη μνήμη μου τον Λαμιώτη Γιώργο Πάπουτσα και τον συμπατριώτη μου Βολιώτη Κουτσοδημήτρη. Η επιλογή τους ήταν να αρχίσουν απεργία πείνας έξω απ’ το γραφείο του καθηγητή Τσατσά, το οποίο ήταν στον τελευταίο όροφο του κτιρίου του Χημείου.

Δήλωσα αμέσως τη συμπαράστασή μου με την ενεργό συμμετοχή μου στην απεργία πείνας. Θα ήμουν κι ο εκπρόσωπός τους στις επαφές με τους αρμόδιους, αφού οι ίδιοι δεν είχαν αντίστοιχες εμπειρίες σε τέτοια θέματα. Ασκούσα έτσι και κάποιον έλεγχο για να τηρείται σωστά η απεργία.

Το θέμα πέρασε στις εφημερίδες και μετά τις τρεις μέρες άρχισαν τα συμπτώματα της εξάντλησης. Την επόμενη μέρα προς το μεσημέρι οργάνωνα συγκέντρωση καταγγελίας του καθηγητή, κι ας κάνω μια εξομολόγηση στο σημείο αυτό: συνεννοήθηκα με μια από τις κοπέλες, όταν εγώ στο ισόγειο θα μιλάω πάνω στα σκαλιά σε όσους θα προσέλθουν για συμπαράσταση, αυτή να λιποθυμήσει και να φωνάξουμε ασθενοφόρο. Όλα λοιπόν ήταν έτοιμα για την επόμενη κρίσιμη μέρα.

Κατά τις 2 μετά τα μεσάνυχτα, από τη πόρτα της οδού Μαυρομιχάλη, που τότε ήταν εγκαταστημένο το μηχανουργείο (υποχρεωτικό εργαστήριο για τους Φυσικούς να μάθουν, ανάμεσα στα άλλα, τον τόρνο και να κάνουν βίδες !), μπήκε ο Νίκος από το Εβγάκι της γωνίας Σόλωνος και Μαυρομιχάλη, κρατώντας ένα γεμάτο δίσκο με όλα τα φαγώσιμα καλούδια! Του έβαλα τις φωνές:«Φύγε Νίκο! Θα μου καταστρέψεις το σχέδιο…»

     Τον έδιωξα κακήν κακώς και στη θέση αυτή, εν είδει παρενθέσεως, θα ήθελα να πω δυο λόγια για τα υπέροχα αδέλφια Κώστα και Νίκο, από τον Μύτικα της Αιτωλοακαρνανίας. Το Εβγάκι ήταν προνομιούχο στέκι μου και σε μέρες αφραγκίας, που ήταν αρκετές, μου έκαναν πίστωση δύο αυγά τηγανιτά με βούτυρο Κερκύρας και φρέσκο ψωμί από τον απέναντι φούρνο.

Πράγματι την άλλη μέρα έγιναν όλα όπως ακριβώς τα είχαμε σχεδιάσει. Ομιλία-λιποθυμία-ασθενοφόρο και το… αναμενόμενο σούσουρο. Ακόμα δεν υπήρχαν τηλεοράσεις, αλλά στις εφημερίδες της επόμενης μέρας το περιστατικό ήταν από τις κύριες ειδήσεις

Κάποια στιγμή στον όροφο του κτιρίου έφτασε ο διοικητής της Ασφάλειας ( ή Αρχηγός της Αστυνομίας) Τασσιγιώργος με δύο όργανα της Αστυνομίας. Αφού επόπτευσαν το χώρο μπήκαν στο γραφείο του καθηγητή Τσατσά. Μετά λίγη ώρα ένα από τα όργανα βγήκε και ζήτησε έναν εκπρόσωπο να μπει μέσα. Μπήκα εγώ κι ο Τσατσάς λέει:

            «Ποιος είσαι εσύ; Δεν είσαι φαρμακοποιός!»

            «Είμαι ο εκπρόσωπός τους»

            «Δε συζητάω μαζί σου»

Επενέβη ο Τασσιγιώργος: «Τι ζητάτε;»

            «Να επαναληφθούν οι εξετάσεις»

Εδώ τέλειωσε η συζήτηση. Σε δυο μέρες ανακοινώθηκε η επανάληψη των εξετάσεων. Στα αποτελέσματα αυτή τη φορά πέρασαν οι περισσότεροι.

Η απεργία πείνας δεν πήγε στο βρόντο…