Μικρό ιστορικό του Δημοτικού Σχολείου Αλεξάνδρου

Των δύο δηλαδή μαχαλάδων Μαυρογιαννάτα και Κολυβάτα

Το Δημοτικό Σχολείο Αλεξάνδρου προτού ανακαινισθεί από τον σύλλογο «Φηγός»

Έχουμε γράψει σε ανύποπτο χρόνο και προτού καν πέσει στα χέρια μας το πιο κάτω μικρό ιστορικό, ότι δεν ήταν τυχαίο που το Δημοτικό Σχολείο Αλεξάνδρου χτίσθηκε ανάμεσα από τους δυο ορεινούς οικισμούς της κοινότητας Αλεξάνδρου, τα Κολυβάτα και τα Μαυρογιαννάτα. Στο «διάμεσο των δύο μαχαλάδων», όπως γράφει ο συγγραφέας Πάνος Γ. Ροντογιάννης (Η εκπαίδευση στη Λευκάδα (1613-1950), Αθήνα, 1994). Όπως επίσης και το παλιό κοινοτικό γραφείο, που βρίσκεται δίπλα από το σχολείο.

Το Δημοτικό Σχολείου Αλεξάνδρου μετά την ανακαίνισή του από τον σύλλογο «Φηγός»

Για το Δημοτικό Σχολείο Αλεξάνδρου όμως θα επανέλθουμε, αφού υπάρχει μια εκτενέστερη αναφορά σε κάποια επετηρίδα της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών που περιγράφει λεπτομερειακά τη χρόνια διαμάχη μεταξύ Κολυβιατών και Μαυροϊννατών για το Δημοτικό Σχολείο. Ότι ως αποτέλεσμα της διαμάχης αυτής άλλαζε συχνά χώρο και λειτουργούσε πότε στον έναν οικισμό και πότε στον άλλο. Κι όλα αυτά προτού χτισθεί το 1912 με τη δωρεά του Ανδρ. Συγγρού το σημερινό κτίριο που σώζεται ακόμη μέχρι σήμερα και έχει μάλιστα σε μεγάλο βαθμό ανακαινισθεί με την πρωτοβουλία του Συλλόγου Φίλων Αλεξάνδρου «Φηγός». (Ο τελευταίος όμως σεισμός του 2015 δεν το άφησε κι αυτό ανεπηρέαστο με αποτέλεσμα να έχει χαρακτηρισθεί ως «κίτρινο», δηλαδή επισκευάσιμο). Δεν θα πρέπει να ξεχνιέται ότι στις αρχές του 20ου αιώνα διέμεναν στα Κολυβάτα, που ήταν ο πληθυσμιακά μικρότερος αλλά ιστορικά ο παλιότερος από τους δύο οικισμούς της κοινότητας Αλεξάνδρου, εύπορες οικογένειες, όπως οι Δαμιανήδες, οι Κολονελαίοι (Κολυβαίοι), οι Μελένιοι (Βρετταίοι) κ.ά., με τις δυο πρώτες οικογένειες να έχει χιλιάσει η καθεμιά τα γιδοπρόβατα στους Σκάρους.

Στο προαύλιο του Σχολείου, από σχολική γιορτή

Γράφει ο Πάνος Γ. Ροντογιάννης:

«Το διδακτήριο του σχολείου οικοδομήθηκε το 1912 με τη δωρεά του Ανδρ. Συγγρού στο διάμεσο των δύο μαχαλάδων Μαυρογιαννάτα και Κολυβάτα. Παλιότερα εργάστηκε με 4 τάξεις, μονοθέσιο, κι έπειτα με εξ τάξεις, όπως όλα τα σχολεία, πάλι μονοθέσιο.

Δεν ξέρω, αν το σχολείο λειτούργησε αμέσως μετά την Ένωση. Ως παλιότερος δάσκαλος εδώ μετά την Ένωση αναφέρεται ο Γεράσιμος Μανωλίτσης, Γραμματιστής γ/βάθμιος. Πιθανώς ο Μανωλίτσης εργάστηκε στον Αλέξανδρο και πριν από το 1892, αφού αυτή τη χρονιά λειτούργησε το Υποδιδασκαλείο Λευκάδος, από το οποίο απεφοίτησε, όπως δείχνει ο βαθμός που είχε.

Το σχολείο χτίστηκε το 1912 με τη δωρεά του Ανδρ. Συγγρού

Συνταξιοδοτήθηκε το 1902, που τον διαδέχτηκε ο πρώτος δάσκαλος πτυχιούχος Διδασκαλείου που υπηρέτησε στον Αλέξανδρο Γεώργ. Π. Ροντογιάννης, που έμεινε στον Αλέξανδρο ως τον Αύγουστο του 1910. Άγνωστο ποιός τον διαδέχθηκε. Από το 1915 ως τον Αύγουστο του 1918 υπηρέτησε πάλι εδώ ο Γ. Ροντογιάννης.

Κατοπινούς δασκάλους βρίσκομε τον Πάνο Λάζαρη ή Καναβάτο από 1925-28, Ευστάθιο Κονιδάρη ;, Ευγένιο Φέτση 1935-38, Σπύρο Κακαβούλη 1940-42, Αργυρώ Σούνδια από 14-10-1942-1945 και αργότερα ως το 1953.

(Από πολλούς και από τον πατέρα μου Γεώργ. Ροντογιάννη)».

Σχολική γιορτή στην πλατεία του οικισμού Μαυρογιαννάτα

Να συμπληρώσουμε ότι μονοθέσιο (εβδομήντα κοντά παιδιά, μια αίθουσα όλο το σχολείο, έξι τάξεις, ένας δάσκαλος) λειτούργησε και τα χρόνια τα δικά μας (εκτός από την πρώτη ή δευτέρα τάξη που είχε γίνει διθέσιο) με δάσκαλο τον Γιάννη Κατωπόδη, που παρ΄ όλη την αυστηρότητά του, έχουμε αναφερθεί και άλλες φορές με τα καλύτερα λόγια στο λειτούργημα πράγματι που ασκούσε.

27 Δεκεμβρίου 2016 στο 23:42

Το κτίριο στο τοπίο, από μόνο του διδάσκει και προαγάγει την εκπαιδευτική διαδικασία αυταξία, επί της οποίας μπορεί να δομηθεί ένας διαλεκτισμός για την ίδια την εκπαίδευση και την σημασία της ως κοινωνική λειτουργία στην υπηρεσία της κοινωνικής συμβίωσης και κατασκευής.
Και μπορεί οι ανάγκες της παραγωγικής οργάνωσης της χώρας να άλλαξαν ( μην ξεχνάμε ότι και το χωριό ήταν πρώτιστα μια παραγωγική δομή που οργανώθηκε μετά την Βυζαντινή εποχή), αλλά οι εκδηλώσεις για την υποστήριξη και την βελτίωση αυτής της κοινωνικής παραγωγικής εξέλιξης, δεν σημαίνει ότι συμβάδισαν παράλληλα και αξιολογικά με αυτή την παραγωγική εξέλιξη.
Υπεραξιώθηκαν τα απαραίτητα αισθητικά κοινωνικά φαινόμενα ως συμβολισμοί επί των οποίων ανιχνεύεται και ερμηνεύεται το παραγωγικό υπόβαθρο,με αποτέλεσμα την υπερεπένδυση πόρων για την υποστήριξη της εκπαίδευσης ως αγαθό της κοινωνικής οργάνωσης, παρακάμπτοντας έτσι την σημασιολογία της μεθοδολογίας για την εκπαίδευση.
Η ισορροπία της μεθόδου για την γνώση και του ίδιου του αντικειμένου της γνώσης, δεν επετεύχθηκε στην Ελλάδα, στην μακρυτέρα διάρκεια συνολικά των 60 και πλέν μεταπολεμικών χρόνων, με αποτέλεσμα το σημερινό έλλειμα πόρων στην χώρα. Που σαν κύρια έκφανσή του έχει την μετανάστευση των εκπαιδευμένων γεννεαλογικά, επί των οποίων τα προηγούμενα χρόνια και για την εκπαίδευσή των δαπανήθηκαν Εθνικοί πόροι.
Και αυτό είναι και το μέγεθος της σπατάλης στο ισοσύγιο, επένδυση- απόδοση των πόρων.
Και η ίδια η κατευθυντήρια ροπή της παραγωγικής εξέλιξης της χώρας, που σαν αποτέλεσμα είχε την εγκατάλειψη και απαξίωση του έργου που θα μπορούσε να παραχθεί ως εκπαίδευση, στην υπάρχουσα παγιοποίηση του σχολικού κτιρίου με ήδη αποσβεσμένη στον χρόνο την δαπάνη της παγιοποίησης, άρα μειώνοντας το κόστος της ίδιας της εκπαιδευτικής λειτουργίας, δεν απετέλεσε κριτήριο της μελέτης για την ανάλυση κόστους ωφελειών που προ’υ’πέθετε μια ορθολογικότερη θέσμιση για το παραγωγικό-κοινωνικό μοντέλο που ήθελε ακολουθηθεί και ταίριαζε ολιστικά στην Εθνική επικράτεια.
Και αυτό συνέβη γενικευμένα στην Ελληνική επαρχιακή επικράτεια , με αντίστοιχες κοινωνικές ουσιαστικά παγιοποιήσεις και παραγωγικές δομές, που δεν εντάχθησαν οργανικά μέσα στο υιοθετηθέν ( για αυτό και βίαιο και εν μέρει αντιπαραγωγικό συνολικά) σωρευτικά στο χρόνο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας.
Τα ελλείματα αυτά – του όχι όσο έπρεπε αιτιακά δομημένου αναπτυξιακού εξελικτικά μοντέλου μεταπολεμικά- είναι που σωρρευτικά βασανίζουν κοινωνικά και οικονομικά σφοδρά εδώ και 7 χρόνια την χώρα. Και θα συνεχίσουν επίδρασίν των αρνητικά για τα καλά και στον επέκεινα μέσο γεννεαλογικό κύκλο.