.

Σύντομο χρονικό της ιστορικής πορείας της τοπικής παιδείας με κεντρικό άξονα το Δημοτικό Σχολείο Αρμενοχωρίου Φλώρινας.

Μέχρι το 1912 η λειτουργία του σχολείου βρισκόταν στη σκιά. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν κανονικά σχολεία. Οι δάσκαλοι είχαν περιορισμένη γενική εκπαίδευση, τους έλειπε και η στοιχειώδης παιδαγωγική κατάρτιση. Τα κορίτσια δεν φοιτούσαν στο σχολείο. Από τα αγόρια φοιτούσαν μόνο εκείνα των οποίων οι γονείς έδειχναν κάποιο ενδιαφέρον για την εκπαίδευση των παιδιών τους. Τα παιδιά τα χρειάζονταν οι γονείς συνήθως για τις γεωργικές εργασίες. Κανονικά μόνο στη διάρκεια του χειμώνα έμεναν μερικά παιδιά ελεύθερα για το σχολείο. Για το λόγο αυτό το σχολείο λειτουργούσε λίγους μήνες μόνο τον χειμώνα, συνήθως από το Νοέμβριο μέχρι τα τέλη Μαρτίου. Μετά την απελευθέρωση, από το 1912 και έπειτα, αρχίζει να παρατηρείται αισθητή βελτίωση της οργάνωσης και λειτουργίας του σχολείου. Ο δάσκαλος τώρα πληρώνεται από το Κράτος, το οποίο έχει αναλάβει και την ευθύνη για την οργάνωση και λειτουργία των σχολείων και την εκπαίδευση των δασκάλων. Με την πάροδο του χρόνου γίνεται υποχρεωτική η φοίτηση για όλα τα παιδιά ηλικίας 6 έως 14 χρόνων. Έτσι άρχιζε σιγά - σιγά να γίνεται δεκτή η άποψη ότι οι σχολικές γνώσεις μπορούσαν να βοηθούν τους μαθητές να ανταποκρίνονται καλύτερα στις απαιτήσεις της ζωής. Το ενδιαφέρον όμως της πλειονότητας των γονέων για την εκπαίδευση των παιδιών τους παρέμενε για πολλά χρόνια περιορισμένο. Κατά τη γνώμη τους τα παιδιά Θα έπρεπε να βοηθούν σε όλες τις εργασίες του σπιτιού. Γι' αυτό και πολλοί Θεωρούσαν τη φοίτηση στο σχολείο ως απώλεια χρόνου εργασίας. Για πολλές δεκαετίες μετά την απελευθέρωση η έννοια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης συνέχιζε να αποτελεί πρόβλημα, το οποίο ήταν εμπόδιο σοβαρό για την κανονική λειτουργία των σχολείων.

Η ιστορία του Δημοτικού Σχολείου Αρμενοχωρίου αρχίζει αρκετά χρόνια πριν από την απελευθέρωση της Μακεδονίας και συγκεκριμένα από το 1880. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που περιέχονται σε χειρόγραφο κείμενο που συντάχθηκε το 1945 από τους δασκάλους του σχολείου Παναγιώτη Ρόσιο, Ιωάννη Κίττο, Όλγα Παπαδοπούλου και Αγγέλα Κριμίζογλου με τον τίτλο Ιστορία του Αρμενοχωρίου (4 -12 -1945). Στο κείμενο αυτό αναφέρεται ανάμεσα σε άλλα ότι « η λειτουργία των ελληνικών σχολείων ανάγεται εις πολλά έτη προ της απελευθερώσεως της Μακεδονίας. Εις τα Σχολεία ταύτα εδιδάσκοντο μόνον η Γραφή και η ανάγνωσις των Ελληνικών Γραμμάτων... Διδάσκαλοι διδάξαντες προ του 1912 εις τα σχολεία ταύτα.» ήσαν οι παρακάτω:

1. Πανόφτσης Στογιάννης, από την Ιτιά..........................1880 -1885

2. Παπαϊωάννης Πρόϊτσης, από το Αρμενοχώρι,...........1885 -1890

3. Ηλίας Γρουϊος, από το Αρμενοχώρι............................1890 -1892

4. Αθανάσιος Γιαννόπουλος, από το Μεσονήσι...........1892 -1893

5. Παπαδημήτριος Σταμπουλής, από τη Σκοπιά...........1893 -1895

6. Ιωάννης Ανδρέου, από τα Άλωνα...............................1896 -1900

7. Πέτρος Χρίστου, από την Αγία Παρασκευή................1900 -1902

8. Ιωάννης Θεοδοσίου από τη Φλώρινα.........................1902 -1904

9. Δύο διδάσκαλοι από τους Πύργους Πτολεμαΐδας ...1904 -1910

10. Πέτρος Βασιλείου από το Μοναστήρι.......................1910 -1912

Ως διδακτήριο για το ελληνικό σχολείο χρησιμοποιήθηκε κτίρια, το οποίο είχε κτιστεί με έξοδα της Εκκλησίας του χωριού. Το σημερινό Δημοτικό Σχολείο ιδρύθηκε το 1913. Το κανονικό διδακτήριο, όπως αναφέρεται σε επίσημο έγγραφο του Εποικισμού Φλωρίνης, «εκτίσθη υπό της Κοινότητος άνευ ουδεμιάς κρατικής αρωγής το 1924», με εισφορές και προσωπική εργασία των κατοίκων και εξυπηρέτησε τις ανάγκες του σχολείου για τριάντα και πλέον χρόνια. Στις αρχές, όταν ο αριθμός των μαθητών δεν ήταν πολύ μεγάλος, οι διαθέσιμοι χώροι του κτιρίου εξυπηρετούσαν κανονικά τις λειτουργικές ανάγκες του σχολείου. Αργότερα, όταν ο αριθμός των μαθητών αυξήθηκε και οι χώροι δεν επαρκούσαν χτίστηκε (1957 - 1961), με εισφορές των κατοίκων και με την ενίσχυση εκ μέρους του Κράτους σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε από την Κοινότητα, το σημερινό διδακτήριο. Την ίδια εποχή χτίστηκε, στον ίδιο αύλειο χώρο και το κτίριο του Νηπιαγωγείου, στο οποίο στεγάζεται σήμερα το διθέσιο Νηπιαγωγείο Αρμενοχωρίου.
Στην πορεία του χρόνου, σε καιρούς ειρηνικούς και μέσα στη δίνη των πολεμικών γεγονότων που έπληξαν κατά καιρούς τη χώρα μας, η λειτουργία ταυ σχολείου συνεχιζόταν χωρίς μεγάλες διακοπές. Σε όλο αυτό το διάστημα το σχολείο λειτούργησε ως παράγων μόρφωσης και πολιτισμού και συνετέλεσε πολύ Θετικά στην πρόοδο και την ανύψωση του μορφωτικού επιπέδου των κατοίκων. Χάρη στη λειτουργία του σχολείου περιορίστηκε στο ελάχιστο ο αριθμός των αναλφαβήτων κατοίκων του χωριού. Το ποσοστό των αναλφαβήτων, ενώ το 1922 ήταν πάνω από 60%, σήμερα έπαυσε να αποτελεί πλέον πρόβλημα σοβαρό. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι εδώ και αρκετά χρόνια όλα τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, αφού ολοκληρώσουν τη φοίτησή τους στο Δημοτικό Σχολείο, εγγράφονται στο Γυμνάσιο και μετά συνεχίζουν, οι περισσότεροι στο Λύκειο με σκοπό την εισαγωγή τους σε Ανώτατες Σχολές.. ενώ άλλοι κατευθύνονται προς την Επαγγελματική Εκπαίδευση. Επιβεβαίωση απτή της συμβολής του σχολείου στην μορφωτική ανάπτυξη των κατοίκων γενικά του χωριού αποτελεί ο μεγάλος σχετικά αριθμός των πτυχιούχων διαφόρων πανεπιστημιακών Σχολών.
Το σχολείο σήμερα λειτουργεί ως 6/Θέσιο με 80 μαθητές. Παράλληλα με τη λειτουργία του ημερήσιου Δημοτικού Σχολείου και με σκοπό την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των μαθητών λειτουργεί κανονικά και με επιτυχία το Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο. Το σημερινό διδακτήριο του σχολείου, με έξι μεγάλες αίθουσες και δύο χώρους για γραφεία, καλύπτει τις ανάγκες ενός εξαθέσιου Δημοτικού Σχολείου. Εξαιτίας των βλαβών που είχαν προκληθεί από την πολύχρονη χρήση, άρχισαν τον περασμένο Οκτώβριο και συνεχίζονται συστηματικές επισκευαστικές εργασίες, οι οποίες υπολογίζεται ότι θα έχουν αποπερατωθεί πριν από την έναρξη των διακοπών για τα Χριστούγεννα. Ύστερα από δίμηνη ταλαιπωρία εξαιτίας της υποχρεωτικής μεταστέγασης σε άλλους χώρους, μετά τις διακοπές, μαθητές και δάσκαλοι θα έχουν πόλιν την ευκαιρία και τη χαρά να συνεχίσουν τα μαθήματα στους χώρους του ανακαινισμένου διδακτηρίου.
Κλείνοντας την αναφορά μας αυτή αποδίδομε τιμή και ευγνωμοσύνη προς τους δασκάλους, τις δασκάλες και τις νηπιαγωγούς που πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στην αγωγή και εκπαίδευση των νηπίων και των μαθητών του χωριού μας και προς όλους τους συγχωριανούς μας, που με την ηθική υποστήριξη και την υλική τους βοήθεια συνέβαλαν αποτελεσματικά στην ομαλή λειτουργία του σχολείου.

Το κείμενο προέρχεται από το Ημερολόγιο 2010 του Πολιτιστικού Συλλόγου Αρμενοχωρίου.