Α
πό τη μελέτη των διευθύνσεων των προπολεμικών φροντιστηρίων, συμπεραίνουμε ότι αυτά βρίσκονται σ’ όλες τις γειτονιές της τότε Αθήνας. Όμως μπορούμε να αναγνωρίσουμε σημεία συγκέντρωσης της κατανομής τους με βάση ορισμένα χαρακτηριστικά.
Πρώτον: Για λόγους εύκολης πρόσβασης από όλες τις κατευθύνσεις είναι συγκεντρωμένα στο κέντρο με σημείο αναφοράς την Πλα...τεία Κάνιγγος. Αυτή η πλατεία είναι συγκοινωνιακός κόμβος, βρίσκεται δίπλα στην Ομόνοια και έχει τα κατάλληλα διαθέσιμα κτίρια και μια προϋπάρχουσα παράδοση. Στην Πλατεία Κάνιγγος (Βερανζέρου 1), βρίσκεται από τα τέλη του 19ου αιώνα η φημισμένη και καθιερωμένη «Βιομηχανική και Εμπορική Ακαδημία» του Όθωνα Ρουσόπουλου. Στην ίδια διεύθυνση, στο ισόγειο, είναι το φαρμακείο του Αποστόλου Χ. Παπαϊωάννου, πρωτοπόρου του φροντιστηριακού επαγγέλματος, ενός από τους μακροβιότερους καθηγητές και ιδιοκτήτες φροντιστηρίων. Έτσι, στην πλατεία, στα γύρω κτίρια ανοίγουν και λειτουργούν διάφορα φροντιστήρια, όπως οι Ακαδημίες των Δημητρίου Τσίκα, Διονυσίου Γιατρά, Θεοφιλάκη, Γεωργίου Παπαϊωάννου κ. ά. Αυτή η παράδοση συνεχίστηκε και μετά τον πόλεμο και διατηρείται ως ένα βαθμό και σήμερα. Το ίδιο συμβαίνει και στους γύρω δρόμους. Οι οδοί Κάνιγγος, Βερανζέρου, Τζώρτζ, Χαλκοκονδύλη, Καποδιστρίου είναι γεμάτες με φροντιστήρια στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
Δεύτερον: Άλλο σημείο συγκέντρωσης είναι το Χημείο της Σόλωνος και το Πολυτεχνείο της Πατησίων, δηλαδή κοντά και γύρω από τα κτίρια των ανωτάτων ιδρυμάτων. Έτσι, βρίσκουμε πολλά φροντιστήρια στους γύρω δρόμους: Σόλωνος και Ακαδημίας, Χαριλάου Τρικούπη, Ζωοδόχου Πηγής, Ιπποκράτους, Γ. Γενναδίου, Σίνα, Θεμιστοκλέους, Στουρνάρη, Μπόταση, Κωλέττη.
Τρίτον: Μέσα ή γύρω από προϋπάρχοντα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, ιδρύματα, σχολές κάθε μορφής πρακτικών επιστημών, ξένων γλωσσών κτλ. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρουμε:
1. Τη σχολή Henry του μαθηματικού Σεκλειζιώτη, που σε διάφορες φάσεις βρίσκεται στην Σταδίου 10 (προς το Σύνταγμα), αργότερα στο κτίριο της γωνίας Αριστοτέλους και Μάρνη (που διαθέτει και οικοτροφείο) και τέλος Αχαρνών 17, απέναντι από το 2ο Γυμνάσιο Αρρένων (σήμερα στο ίδιο ανακαινισμένο κτίριο στεγάζονται υπηρεσίες του Χρηματιστηρίου Αθηνών). Διαθέτει ελεύθερους χώρους και αίθουσες τις οποίες νοικιάζει σε επώνυμους φροντιστές –κάτι σαν πρώιμα γραφεία-ιδιαιτεράδικα. Οι σχολές Henry λειτούργησαν και μετά τον πόλεμο κυρίως ως σχολή λογιστικής, ξένων γλωσσών και προετοιμασίας υποψηφίων για διαγωνισμούς οργανισμών και τραπεζών.
2. Τα εκπαιδευτήρια Παλλάς στην αρχή της Πειραιώς που είναι κανονικό ιδιωτικό σχολείο αλλά συγχρόνως και φροντιστήριο με καθηγητές που εναλλάσσονται. Αυτήν την εποχή, [ΠΟΙΑ] είναι συχνό το φαινόμενο τα ιδιωτικά σχολεία να διαθέτουν φροντιστήρια όλων των βαθμίδων. Για τις εισαγωγικές στο Γυμνάσιο, με στόχο να αυξήσουν τον αριθμό των μαθητών τους. Για τους μετεξεταστέους από τάξη σε τάξη, αλλά συχνότατα και για υποψηφίους ανωτάτων σχολών.
Στο φαινόμενο αυτό θα αναφερθώ αναλυτικά παρακάτω στην παράγραφο τα θερινά φροντιστήρια.
3. Τα εκπαιδευτήρια Σαριβαξεβάνη* στην οδό Στουρνάρη (στο ύψος της Πατησίων). Κάποιοι από τους καθηγητές τους έχουν συγχρόνως φροντιστηριακές αίθουσες όπως ο μαθηματικός Κ. Γκιζελής. Ο ίδιος αργότερα άνοιξε φροντιστήριο στην οδό Χέϋδεν και ειδικεύτηκε στις εξετάσεις για την Ανωτάτη Εμπορική.
4. Άλλα παραδείγματα είναι οι σχολές πρακτικών σπουδών των αδερφών Μεγαρέως και Χατζηϊωάννου. Εκεί ανοίγουν στην αρχή φροντιστήριο οι πολύ γνωστοί καθηγητές Ευάγγελος Σταμάτης και Νικόλαος Βαλερής, που λίγο αργότερα μετακομίζουν στην πλατεία Ομόνοιας 4. Το φροντιστήριο του μαθηματικού Πετρογιαννόπουλου στην Ευαγγελική Σχολή (Αλεξάνδρας και Ιπποκράτους), οι σχολές Mark και Resultaten του Δανάλη στη Φειδίου, η σχολή Ressner στη Χαριλάου Τρικούπη. Οι τρεις τελευταίες είναι κυρίως σχολές λογιστικής και ξένων γλωσσών, αλλά συγχρόνως οργανώνουν τμήματα για εξετάσεις σε τράπεζες, οργανισμούς και ανώτατα ιδρύματα.
* Πατέρας της ηθοποιού και συγγραφέως Ζώρζ Σαρρή
πό τη μελέτη των διευθύνσεων των προπολεμικών φροντιστηρίων, συμπεραίνουμε ότι αυτά βρίσκονται σ’ όλες τις γειτονιές της τότε Αθήνας. Όμως μπορούμε να αναγνωρίσουμε σημεία συγκέντρωσης της κατανομής τους με βάση ορισμένα χαρακτηριστικά.
Πρώτον: Για λόγους εύκολης πρόσβασης από όλες τις κατευθύνσεις είναι συγκεντρωμένα στο κέντρο με σημείο αναφοράς την Πλα...τεία Κάνιγγος. Αυτή η πλατεία είναι συγκοινωνιακός κόμβος, βρίσκεται δίπλα στην Ομόνοια και έχει τα κατάλληλα διαθέσιμα κτίρια και μια προϋπάρχουσα παράδοση. Στην Πλατεία Κάνιγγος (Βερανζέρου 1), βρίσκεται από τα τέλη του 19ου αιώνα η φημισμένη και καθιερωμένη «Βιομηχανική και Εμπορική Ακαδημία» του Όθωνα Ρουσόπουλου. Στην ίδια διεύθυνση, στο ισόγειο, είναι το φαρμακείο του Αποστόλου Χ. Παπαϊωάννου, πρωτοπόρου του φροντιστηριακού επαγγέλματος, ενός από τους μακροβιότερους καθηγητές και ιδιοκτήτες φροντιστηρίων. Έτσι, στην πλατεία, στα γύρω κτίρια ανοίγουν και λειτουργούν διάφορα φροντιστήρια, όπως οι Ακαδημίες των Δημητρίου Τσίκα, Διονυσίου Γιατρά, Θεοφιλάκη, Γεωργίου Παπαϊωάννου κ. ά. Αυτή η παράδοση συνεχίστηκε και μετά τον πόλεμο και διατηρείται ως ένα βαθμό και σήμερα. Το ίδιο συμβαίνει και στους γύρω δρόμους. Οι οδοί Κάνιγγος, Βερανζέρου, Τζώρτζ, Χαλκοκονδύλη, Καποδιστρίου είναι γεμάτες με φροντιστήρια στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
Δεύτερον: Άλλο σημείο συγκέντρωσης είναι το Χημείο της Σόλωνος και το Πολυτεχνείο της Πατησίων, δηλαδή κοντά και γύρω από τα κτίρια των ανωτάτων ιδρυμάτων. Έτσι, βρίσκουμε πολλά φροντιστήρια στους γύρω δρόμους: Σόλωνος και Ακαδημίας, Χαριλάου Τρικούπη, Ζωοδόχου Πηγής, Ιπποκράτους, Γ. Γενναδίου, Σίνα, Θεμιστοκλέους, Στουρνάρη, Μπόταση, Κωλέττη.
Τρίτον: Μέσα ή γύρω από προϋπάρχοντα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, ιδρύματα, σχολές κάθε μορφής πρακτικών επιστημών, ξένων γλωσσών κτλ. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρουμε:
1. Τη σχολή Henry του μαθηματικού Σεκλειζιώτη, που σε διάφορες φάσεις βρίσκεται στην Σταδίου 10 (προς το Σύνταγμα), αργότερα στο κτίριο της γωνίας Αριστοτέλους και Μάρνη (που διαθέτει και οικοτροφείο) και τέλος Αχαρνών 17, απέναντι από το 2ο Γυμνάσιο Αρρένων (σήμερα στο ίδιο ανακαινισμένο κτίριο στεγάζονται υπηρεσίες του Χρηματιστηρίου Αθηνών). Διαθέτει ελεύθερους χώρους και αίθουσες τις οποίες νοικιάζει σε επώνυμους φροντιστές –κάτι σαν πρώιμα γραφεία-ιδιαιτεράδικα. Οι σχολές Henry λειτούργησαν και μετά τον πόλεμο κυρίως ως σχολή λογιστικής, ξένων γλωσσών και προετοιμασίας υποψηφίων για διαγωνισμούς οργανισμών και τραπεζών.
2. Τα εκπαιδευτήρια Παλλάς στην αρχή της Πειραιώς που είναι κανονικό ιδιωτικό σχολείο αλλά συγχρόνως και φροντιστήριο με καθηγητές που εναλλάσσονται. Αυτήν την εποχή, [ΠΟΙΑ] είναι συχνό το φαινόμενο τα ιδιωτικά σχολεία να διαθέτουν φροντιστήρια όλων των βαθμίδων. Για τις εισαγωγικές στο Γυμνάσιο, με στόχο να αυξήσουν τον αριθμό των μαθητών τους. Για τους μετεξεταστέους από τάξη σε τάξη, αλλά συχνότατα και για υποψηφίους ανωτάτων σχολών.
Στο φαινόμενο αυτό θα αναφερθώ αναλυτικά παρακάτω στην παράγραφο τα θερινά φροντιστήρια.
3. Τα εκπαιδευτήρια Σαριβαξεβάνη* στην οδό Στουρνάρη (στο ύψος της Πατησίων). Κάποιοι από τους καθηγητές τους έχουν συγχρόνως φροντιστηριακές αίθουσες όπως ο μαθηματικός Κ. Γκιζελής. Ο ίδιος αργότερα άνοιξε φροντιστήριο στην οδό Χέϋδεν και ειδικεύτηκε στις εξετάσεις για την Ανωτάτη Εμπορική.
4. Άλλα παραδείγματα είναι οι σχολές πρακτικών σπουδών των αδερφών Μεγαρέως και Χατζηϊωάννου. Εκεί ανοίγουν στην αρχή φροντιστήριο οι πολύ γνωστοί καθηγητές Ευάγγελος Σταμάτης και Νικόλαος Βαλερής, που λίγο αργότερα μετακομίζουν στην πλατεία Ομόνοιας 4. Το φροντιστήριο του μαθηματικού Πετρογιαννόπουλου στην Ευαγγελική Σχολή (Αλεξάνδρας και Ιπποκράτους), οι σχολές Mark και Resultaten του Δανάλη στη Φειδίου, η σχολή Ressner στη Χαριλάου Τρικούπη. Οι τρεις τελευταίες είναι κυρίως σχολές λογιστικής και ξένων γλωσσών, αλλά συγχρόνως οργανώνουν τμήματα για εξετάσεις σε τράπεζες, οργανισμούς και ανώτατα ιδρύματα.
* Πατέρας της ηθοποιού και συγγραφέως Ζώρζ Σαρρή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου