- Το ερώτημα είναι αναπόφευκτο: Τι είδους άνθρωποι είναι αυτοί που ασχολήθηκαν επαγγελματικά με τα φροντιστήρια; Ποια είναι η προέλευσή τους; Ποια είναι τα ιδιαίτερά τους χαρακτηριστικά;
Αποπειρούμενοι μια απάντ...ηση στα παραπάνω ερωτήματα μπορούμε να σημειώσουμε ότι:
1. Μια μεγάλη ομάδα είναι απόφοιτοι καθηγητικών σχολών, που από τα πρώτα φοιτητικά τους χρόνια εξασκούνται σ’ αυτό το επάγγελμα κάνοντας «ιδιαίτερα μαθήματα» ή εργαζόμενοι από νωρίς ως απλοί καθηγητές σε προϋπάρχοντα φροντιστήρια. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του χαλκέντερου επαγγελματία φροντιστή για πενήντα χρόνια Αριστείδη Πάλλα. Σύμφωνα με δήλωσή του, δημοσιευμένη σ’ έναν ετήσιο οδηγό που εκδίδει ανελλιπώς στα έτη 1947-1980, πρωτοασχολείται με τα φροντιστήρια από το 1926, όταν, πρωτοετής φοιτητής της Μαθηματικής, ανοίγει… φροντιστήριο στην οδό Λένορμαν 64.
Άλλη χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο Δημήτριος Κλαδάκης, μαθηματικός, που αρχικά και για λίγο εργάζεται ως ιδιωτικός εκπαιδευτικός στο σχολείο του Ηλία Μπερτόλη (Αλωπεκής 11, Κολωνάκι) αλλά αργότερα και για δεκαετίες ασχολείται με το επάγγελμα του φροντιστή με ειδίκευση στις στρατιωτικές σχολές. Για την περίοδο, μπορούμε να αναφέρουμε τους Δημήτριο Γκαστή, Α. Τσίκα, Κωνσταντίνου Αραχωβίτη, Διονύσιο Λιβέρη και άλλους.
Πολλοί από αυτούς είναι φροντιστές που μοιράζουν την απασχόλησή τους στα ιδιωτικά σχολεία, όπως ο καθηγητής Πετρογιαννόπουλος ο οποίος εργάζεται στην Ευαγγελική Σχολή (Ιπποκράτους και Αλεξάνδρας), ο Κ. Γκιζελής που εργάζεται στα εκπαιδευτήρια Σαριβαξεβάνη (Στουρνάρη και Πατησίων), ο Κ. Λιβαθυνόπουλος που εργάζεται στο Παρθεναγωγείο Παλλάς στην αρχή της Πειραιώς κ.ά
2. Μια άλλη κατηγορία φροντιστών είναι καθηγητές όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης, που οικιοθελώς παραιτούνται από την επίσημη κρατική τους θέση ή εκπαραθυρώνονται με διάφορες προφάσεις ή έχουν πρόωρα συνταξιοδοτηθεί. Αναφέρουμε τις περιπτώσεις των γυμνασιαρχών και διευθυντών πρακτικών Λυκείων Π. Σκαγιάννη Τζαμαλούκα και Κ. Τσιούλκα. Εδώ σημειώνουμε ιδιαίτερα δύο σπουδαία ονόματα του φροντιστηριακού χώρου των μαθηματικών Ν. Νικολάου και Σ. Γ. Κανέλλου.
3. Μια σημαντική κατηγορία φροντιστών είναι ενεργοί ή πρώην καθηγητές στρατιωτικών σχολών, όπως ο Διονύσιος Βερέττας που έχει φροντιστήριο το 1908 μαζί με τον Ιωάννη Βλαχάβα. Εμφανίζεται πάλι το 1927 και εργάζεται ανελλιπώς μέχρι το 1940. Ο Ιωάννης Ατζιούς που το 1935 βρίσκεται εκτός του στρατεύματος και για πολλά χρόνια μέχρι το 1960 εργάζεται με επιτυχία ως καθηγητής φροντιστηρίου αποκλειστικώς για στρατιωτικές σχολές. Άλλα ονόματα που μπορούν να αναφερθούν είναι ο Θ. Ζέρβας, ο Γ. Σπυρόπουλος, ο Σωκράτης Κασουράκης, ο Μεγαρεύς, ο Γ. Γιαννουσόπουλος κ.ά.
4. Αρκετοί από τους επαγγελματίες φροντιστές είναι απόφοιτοι οικονομικών Σχολών εσωτερικού ή εξωτερικού. Για παράδειγμα, ο Κ. Καλαϊτζάκης, που έχει φροντιστήριο λογιστικής στην οδό Μιλτιάδου από το 1890, και είκοσι χρόνια αργότερα ανοίγει για μερικά χρόνια γενικό φροντιστήριο στην οδό Σπυρίδωνος Τρικούπη 3.
Ο Διονύσιος Γιατράς, απόφοιτος της Ανωτάτης Εμπορικής, που έχει ένα από τα μεγαλύτερα φροντιστήρια της εποχής –και μάλιστα με έντονη διαφημιστική παρουσία– στην Αθήνα την περίοδο της μεγάλης ακμής, γύρω από την πλατεία Κάνιγγος. (Σύμφωνα με δήλωσή του, η δύναμη του φροντιστηρίου το 1929 ξεπερνάει τον αριθμό των 400 μαθητών).
Ο Δ. Δανάλης, πτυχιούχος Οικονομικής Σχολής της Βιέννης, το 1928 έχει στην οδό Σπυρίδωνος Τρικούπη φοιτητικό φροντιστήριο για τμηματικές και πτυχιακές εξετάσεις στην Ανωτάτη Εμπορική. Τον επόμενο χρόνο, μαζί με άλλους συνεργάτες ιδρύει τα Γενικά Φροντιστήρια στην οδό Ακαδημίας και τέλος, μετά το 1930 βρίσκεται στην οδό Φειδίου έχοντας ειδικευθεί σε μαθήματα λογιστικής και εκδίδοντας αντίστοιχα βιβλία.
5. Υπάρχουν όμως κι άλλες κατηγορίες φροντιστών. Σημειώνω ιδιαίτερα τους δύο φαρμακοποιούς Απόστολο Παπαϊωάννου και Σωτήρη Γολεμάτη. Δύο μαθηματικοί που είναι συγχρόνως και για πολλά χρόνια εκδότες επιστημονικών-εγκυκλοπαιδικών περιοδικών. Ο Στυλιανός Μαυρομμάτης που εκδίδει το περιοδικό Η Στάθμη, και ο Α. Μονοκρούσος, που για πολλά χρόνια εκδίδει το περιοδικό Επιστημονική Εγκυκλοπαίδεια.
6. Υπάρχει όμως και μια άλλη ενδιαφέρουσα κατηγορία ανθρώπων που πέρασαν για μικρό διάστημα από το φροντιστηριακό επάγγελμα και μετά σταδιοδρόμησαν σε άλλους χώρους. Αναφέρω ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την περίπτωση του μαθηματικού Ιωάννη Ξανθάκη. Αυτός με το φίλο και συμφοιτητή του Κωνσταντίνου Αραχωβίτη και τον Σωτήρη Γολεμάτη άνοιξαν το 1926 στην οδό Μπόταση 16, κοντά στο Βαρβάκειο, που ήταν επί της Κωλέττη, ένα σπουδαίο φροντιστήριο για μαθητές και φοιτητές που λειτούργησε μέχρι το 1929. Το νεοκλασικό κτίριο στο οποίο στεγαζόταν το φροντιστήριο υπήρχε μέχρι το 1978. Αργότερα, αγοράστηκε από τον ΟΤΕ και μαζί με το διπλανό κτίριο είναι το σημερινό συγκρότημα της Κωλέττη. Ακριβώς απέναντι βρίσκονται από το 1966 τα φροντιστήρια Ηράκλειτος του Κώστα Μανωλκίδη. Ο Ιωάννης Ξανθάκης αποχώρησε το 1930και ακολούθησε ακαδημαϊκή καριέρα. Αργότερα, έγινε καθηγητής στην έδρα της Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Στις υπηρεσιακές κυβερνήσεις των ετών 1963 και 1964 που διενήργησαν τις εκλογές αυτών των ετών ο Ξανθάκης διετέλεσε υπουργός Γεωργίας.
Από όλους αυτούς που αναφέρθηκαν και από άλλους που θα αναφερθούν στο αντίστοιχο κεφάλαιο των βιογραφιών ο καθένας τους έχει τη δική του προσωπικότητα. Μέσα όμως από αυτή τη διαφορετικότητα μπορούμε να αναγνωρίσουμε ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά:
1. Είναι καλοί δάσκαλοι, γνώστες του αντικειμένου που διδάσκουν. Άνθρωποι που συνεχώς «ψάχνονται» για να ανακαλύψουν νέες τεχνικές, αποτελεσματικότερους τρόπους διδασκαλίας και μετάδοσης της γνώσης στους μαθητές τους.
2. Άτομα ανήσυχα με τη φλέβα του ρίσκου• άτομα, που δεν επαναπαύονται στη σιγουριά και τη μονοτονία μιας μόνιμης θέσης. Έχουν προσωπικές φιλοδοξίες και είναι διατεθειμένοι να διακινδυνεύουν χρόνο και χρήμα γι’ αυτό το σκοπό.
3. Είναι ικανοί να στήσουν, να οργανώσουν και να χειριστούν μια επιχείρηση γνωρίζοντας τις αβεβαιότητες και τους κινδύνους της ελεύθερης αγοράς. Έχουν υπομονή και επιμονή να αντέξουν τις δυσκολίες που βρίσκουν συνεχώς μπροστά τους από τη γραφειοκρατική αντιμετώπιση της πολιτείας.
4. Έχουν ανεπτυγμένη την ικανότητα να πείθουν και να προσεγγίζουν τόσο στους μαθητές όσο και τους γονείς τους. Γνωρίζουν καλά ότι μόνο με επιτυχή αποτελέσματα θα ανανεώσουν την πελατεία τους. Όταν αυτό δεν επιτυγχάνεται, το φροντιστήριο είναι προορισμένο να πεθάνει.Όλη αυτή η περιγραφή ίσως ωραιοποιεί καταστάσεις. Σίγουρα, μέσα στον κλάδο μπήκαν και τυχάρπαστοι, αριβίστες δραχμοφονιάδες. Σίγουρα μέσα στον κλάδο πέρασαν και εκπαιδευτικές μετριότητες, άνθρωποι με φρου-φρου και αρώματα. Όμως ένα είναι βέβαιο: Οι προσωπικότητες που έλαμψαν στο κλάδο είχαν υψηλό μέσο όρο ικανοτήτων και απόδοσης. Δείτε περισσότερα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου