Οικογένεια Τοπάλη (Ρουμάνου)Από την ιστοσελίδα του Αρη Παπαδόπουλου http://anolehonia.blogspot.gr
Μέρος 1ο
Το επώνυμο Τοπάλης emoticon smile από το τουρκ. topal, κουτσός) το συναντάμε σ’ όλη την Ελλάδα.
Στη Μαγνησία Τοπάληδες υπήρχαν αρκετοί κι είχαν καταγωγή από τη Μακρινίτσα. Αρχικά γνωστός ήταν ο έμπορος Δημήτριος Τοπάλης, σύζυγος της Αριστέας Αθ. Κοκοσλή (αδελφή του γνωστού λεχωνίτη βουλευτή Νικόλαου Κοκοσλή). Παιδιά του ήταν ο Κωστής (δικηγόρος, βουλευτής και υπουργός), ο Γιαννάκης (γιατρός και υπουργός), ο Αλέξανδρος (δήμαρχος Παγασών), ο Νικολής (ανώτερος κρατικός υπάλληλος).
Εδώ, θα γνωρίσουμε μια άλλη οικογένεια με το ίδιο επώνυμο, που δεν έχει σχέση με την προηγούμενη. Είναι η με ηπειρώτικη καταγωγή, απ' το τζουμερκιώτικο Συράκο, οικογένεια του Παναγιώτη Σπυρ. Τοπάλη, που έμεινε γνωστή αρχικά στην Αγχίαλο και στις Μικροθήβες (τσιφλίκι του Άκετσι) στα 1903, μετέπειτα στα Λεχώνια (Τοπαλέικο κτήμα και Σχολείο), στο Βόλο, αλλά και στη Μαγνησία με τη θυσία των γυναικών στο σταθμό των Κάτω Λεχωνίων στα 1944.
Είναι η γνωστή οικογένεια του «Ρουμάνου» Τοπάλη (όπως ονομαζόταν απ’ τους ντόπιους, για να ξεχωρίζει ίσως απ’ την παραπάνω), λόγω της προηγούμενης εγκατάστασής της στη Ρουμανία και της νέας πατρίδας τους τα Λεχώνια, που τότε ήταν αδιαίρετα.
Το τραγικό αυτής της οικογένειας ήταν πως ξεκληρίστηκε. Ξεκίνησε με το χαμό του γιου από χιονοστιβάδα στις Άλπεις. Συνεχίστηκε μετά, με το θάνατο του πατέρα από πτώση σκάλας στα Λεχώνια. Τελευταίο, ο απαγχονισμός των γυναικών από τους κατακτητές και τους συνεργάτες τους, επίσης στα Λεχώνια.
Μ’ αυτή τη μαύρη σελίδα στην Ιστορία της Κατοχής, (ΕΔΩ) κλείνει και ο κύκλος της οικογένειας του Παναγή Τοπάλη.
(Για τα μέλη της οικογένειας θα υπάρξουν αναλυτικές αναφορές, ειδικά για τον πατέρα και την κόρη που η δράση τους άφησε τα «αποτυπώματά» τους στην περιοχή μας).
Λουκία Τοπάλη
(Από το ΔΗΚΙ)
Γεννήθηκε στις 20-1-1875. Καταγόταν από πλούσια και διακεκριμένη οικογένεια. Η ολλανδέζα μορφωμένη νέα Lucie van Schelle (Λουκία), από το Solok της Ινδονησίας, ολλανδική τότε αποικία, ήταν η σύζυγος του Παναγή Τοπάλη. Στις 29-4-1896 παντρεύτηκαν στη Χάγη της Ολλανδίας και απόκτησαν δύο παιδιά. Τον Κωνσταντίνο που γεννήθηκε στα 1898 και τη Σοφία στα 1906.
Σ’ όλη τη ζωή της υπήρξε συμπαραστάτης σ’ όλες τις ενέργειες της οικογένειας και πάντα κοντά στις γυναίκες του τόπου, που κατά καιρούς βρισκόταν. Το τέλος και γι’ αυτήν ήταν τραγικό στις 7 Ιουνίου 1944! Θάφτηκε μαζί με την κόρη της στον περίβολο της εκκλησίας του Αγ. Γεωργίου.
Κωνσταντίνος Τοπάλης
Γιος του Παν. Τοπάλη ήταν ο Κωνσταντίνος. Γεννήθηκε το 1898. Τελείωσε το Γυμνάσιο και το πανεπιστήμιο της Γενεύης όπου από το 1912, είχε εγκατασταθεί η οικογένειά του. Διδάκτορας των επιστημών της χημείας, προοριζόταν για γιατρός, έχοντας κάνει πολλές μελέτες και ανακοινώσεις σε θέματα σχετικά με τη βοτανολογία και τη ζωολογία.
Όμως δεν πρόφτασε, αφού στις 23 Αυγούστου 1923, στο Grandgletscher των ελβετικών Άλπεων και σε υψόμετρο 3.720μ. βρήκε το θάνατο από χιονοστιβάδα, σε ηλικία μόλις 26 ετών. Ήταν μαζί με το συνάδελφό του ορειβάτη Τσάχμαν. Βρέθηκαν νεκροί πέντε μέρες μετά καταπλακωμένοι από το χιόνι.
Ο Κων-ντίνος ήταν δεινός ορειβάτης-αλπινιστής, γνώστης του βουνού και μέλος ορειβατικών συλλόγων. Ξεκίνησε από το Βόλο όπου έζησε και τα παιδικά του χρόνια. Ήταν συνεργάτης επίσης του περιοδικού «Ηχώ των Άλπεων» του Ελβετικού Ορειβατικού Συνδέσμου.
Προς τιμήν του- στη μνήμη του- και στην ίδια θέση που χάθηκε, έκτισαν κτήριο-καταφύγιο οι γονείς του κι οι Ελβετοί έδωσαν το όνομά του: «Καταφύγιο Κώστα Τοπάλη».
Το καταφύγιο
[ο καλός φίλος Αντώνης Ζ. -που τον ευχαριστώ ιδιαίτερα-
έστειλε με σχόλιο τη φωτογραφία που βρήκε.
(Δείτε τη διεύθυνση στο σχόλιο)]
Πηγές :
(σ’ όλες τις δημοσιεύσεις για την οικογένεια Τοπάλη)
- Εφημερίδες.
- Περιοδικό ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ, Οκτώβριος 1897
- Ημερολόγιο ΠΟΚΙΛΗ ΣΤΟΑ, Αθήναι 1898
- Το χθες και το σήμερα των Κάτω Λεχωνίων, Δημ. Σχολείο Κάτω Λεχωνίων 1996.
- Η τελευταία ζωή στο Τσιφλίκι του Παναγή Τοπάλη : Ακέτσι-Καραμπάς-Δημητριάδα-Καινούργιο , Γιώρ. Διονυσίου, Βόλος 1996
- «Παναγής Τοπάλης», άρθρο του Γ. Διονυσίου, Περιοδικό ΜΑΓΝΗΣΙΑ, τχ 4, 2005.
-«Αναδρομή στα περασμένα -Φλόγες στη Μαγνησία», δίτομο, Νίκος Στουρνάρας - 1995
- Προφορικές διηγήσεις
Print PDF
Αναρτήθηκε από ArisPa στις 12:24 π.μ. 1 σχόλια
Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου BlogThis!Μοιραστείτε το στο TwitterΜοιραστείτε το στο FacebookΚοινοποίηση στο Pinterest
Ετικέτες Τοπάλη, Τοπάλη οικογένεια
Τρίτη, 24 Φεβρουαρίου 2015
Σοφία Τοπάλη και Βοτανική
Μια άλλη πτυχή της ζωής της- με τραγικότατο τέλος- Σοφίας Π. Τοπάλη (ΕΔΩ) είναι η ενασχόλησή της με τη βοτανολογία. Στην επετηρίδα του Μουσείου Γουλανδρή στα 1977 υπάρχει αναφορά σε φυτά που η Σοφία βρήκε ψάχνοντας και μελετώντας τα ελληνικά βουνά και το Πήλιο.
Όλα όσα κατέγραψε είναι ταξινομημένα στη Βοτανική με το όνομά της ή της οικογένειάς της με το (λατινικό) όνομά τους.
Στο γραμμένο στα Αγγλικά κείμενο της Νίκης Γουλανδρή, υπάρχουν και φωτογραφίες της Σοφίας μόνη και με τον καθηγητή Custave Beauverd.
Ευχαριστώ πολύ τις κυρίες Julie Mello de Capitani και Hellegonda Maria Dutilh Novaes, συγγενείς της Σοφίας από τη μητέρα της Λουκία, που μου παραχώρησαν το κείμενο, για να γνωρίσουμε καλύτερα την πραγματική Ελληνίδα Σοφία, αλλά και το συγκεκριμένο έργο της. Μικρό έργο που όμως έμεινε για πάντα, παρόλο που κάποιοι απάνθρωποι θέλησαν να σβήσουν αυτήν τη σπουδαία γυναίκα από την μνήμη της Ιστορίας του τόπου μας!
Έμειναν αυτά τα φυτά με τα άνθη τους και το όνομά τους, να θυμίζουν αυτήν και τη δραματική οικογένεια του Παναγή Τοπάλη!
Κάτω από το αρχικό αγγλικό κείμενο υπάρχει η ελληνική μετάφραση.
Επίσης υπάρχουν κάποιες μικρές ανακρίβειες στο βιογραφικό, αλλά αυτό δεν μειώνει την αξία των υπόλοιπων πληροφοριών.
Ammi topalii Beuaverd
(αντιγραφή από hrcak.srce.hr/file/107347)
Inula sophiae Beauverd
( αντιγραφή από www.greekflora.gr)
Companula constantinii Beuaverd
& Topali (www.greekflora.gr)
Μετάφραση
Επετηρίδα Μουσείου Γουλανδρή 3: 35-38, 1977
Σοφία Τοπάλη (1900-1944)
Νίκη Γουλανδρή
"Πολλά ελληνικά φυτά θυμίζουν με τα ονόματά τους την ταλαντούχα μοιραία οικογένεια Τοπάλη των Κάτω Λεχωνίων.
Έτσι, τα Companula sophiae Beauverd και Inula sophiae Beauverd αναφέρονται στη Σοφία Τοπάλη, τα Companula constantinii Beuaverd & Topali και Ammi topalii Beuaverd στον αδερφό της Κωνσταντίνο Τοπάλη, το Centaurea luciae Beauverd & Topali στη μητέρα της Λουκία Τοπάλη (το γένος van Schelle), τα Campanula topaliana Beauverd και Orlaya topaliana Beauverd (καθώς και το Anthemis topalii Beauverd στην Κύπρο) στον πατέρα της, Π. Τοπάλη.
Αντικατοπτρίζουν τους οικογενειακούς δεσμούς και τις βοτανικές δραστηριότητες της Σοφίας Τοπάλη και την ευτυχή συνεργασία της με τον βοτανολόγο Gustave Beauverd από τη Γενεύη, τη δεκαετία του ’30. Αν η ζωή της δεν είχε τερματιστεί πρόωρα από μια βάναυση πράξη του πολέμου, θα είχε πιθανότατα συμβάλλει περισσότερα, με τη συλλογή και τη μελέτη, στη γνώση της ελληνικής χλωρίδας, σε μια εποχή που ελάχιστοι Έλληνες αφιερώνονταν στην επιστημονική της έρευνα. Αξίζει να τη μνημονεύουμε. Ορισμένες δημοσιεύσεις σε περιοδικά της Γενεύης, πολλά δείγματα στο Conservatoire de Botanique (Βοτανικό Θερμοκήπιο) της Γενεύης και το σχολείο «Σοφία Τοπάλη» στα Κάτω Λεχώνια συνιστούν το μνημείο της.
Η Σοφία Τοπάλη γεννήθηκε το 1900 στο Chitsoc της επαρχίας Vaslui στη Ρουμανία, από Έλληνα πατέρα και Ολλανδή μητέρα. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η οικογένεια μετακόμισε στα Κάτω Λεχώνια, κοντά στο Βόλο της Θεσσαλίας, στον Παγασητικό κόλπο, όπου ο πατέρας της είχε αγοράσει ένα κτήμα. Ήταν ένας πλούσιος καλλιεργημένος άνθρωπος που ενδιαφερόταν βαθιά για την ελληνική λογοτεχνία και τέχνη΄ κατείχε συλλογή σπάνιων βιβλίων στην Ελλάδα. Ο αδερφός της Κωνσταντίνος (1898-1926) σπούδασε Ιατρική και Φυσική Ιστορία στη Γενεύη και ήταν ένας υποσχόμενος αλγολόγος΄ έγινε επιφανής, ατρόμητος ορειβάτης και βρήκε το θάνατο σε ένα ατύχημα στον παγετώνα Glenz, στο Mont Rose της Ελβετίας. Έτσι, η οικογένεια είχε στενές σχέσεις με τη Γενεύη, καθώς και με τη Λωζάνη, όπου το σπίτι του πατέρα της αποτέλεσε πολιτιστικό κέντρο, στο οποίο (ο πατέρας) προσκαλούσε φιλόξενα ανθρώπους που ενδιαφέρονταν για την τέχνη, την ιστορία, την επιστήμη και τη λογοτεχνία της Ελλάδας. Ανάμεσα σ’αυτούς ήταν και ο βοτανολόγος και καλλιτέχνης Gustave Beauverd (1867-1940), επιμελητής του Ερμπαρίου (Βοτανείου) Barbey-Boissier της Γενεύης και συγγραφέας πολλών βοτανολογικών εργασιών, εικονογραφημένων με τα καθαρά, λεπτομερή του σχέδια. Είτε αυτός είτε ο αδερφός της αφύπνησαν το ενδιαφέρον της Σοφίας για τα φυτά. Στις αρχές της δεκαετίας του ’30, έκανε ταξίδια με σκοπό τη συλλογή στο Λίβανο, στην Κύπρο, στη Χίο, στη Θεσσαλία, στην Αττική και στην Πελοπόννησο (συμπεριλαμβανομένης της οροσειράς του Ταϋγετου, στα Κήθυρα και στην Κεφαλονιά, που συνοψίζονται στο Bull. Soc. Bot. Genève II. 26: p. 155-158 (1934). Ο Beauverd τη βοήθησε με την ταυτοποίηση των φυτών της και ήταν εμφανώς γοητευμένος που είχε μια τόσο ζωντανή, ταλαντούχα, ενθουσιώδη και όμορφη συνεργάτιδα. Με την οικονομική υποστήριξη του πατέρα της, αυτή και ο Beauverd πραγματοποίησαν βοτανικές έρευνες στο Όρος Πήλιο, στην Εύβοια και στη βόρεια Πελοπόννησο, όπως καταγράφεται στην κοινή τους δημοσίευση “Excursions botaniques en Grèce (Pèlion, Eubèe et Peloponèse)” –μτφ. Βοτανικές Εκδρομές στην Ελλάδα (Πήλιο, Εύβοια και Πελοπόννησος) – στο Bull. Soc. Bot. Genève II: 28:94:94-186 (1935), όπου περιλαμβάνεται χάρτης της διαδρομής τους στη σελ. 100. Τα νέα είδη που προέκυψαν από αυτή την ερευνητική αποστολή περιγράφηκαν και εικονογραφήθηκαν σε άλλη μια κοινή δημοσίευση, “Plantae novae Graecae” – μτφ. Νέα Ελληνικά Φυτά -, στο Candollea 7:255-278 (1937).
To ξέσπασμα του Αλβανικού πολέμου το 1940, που ακολουθήθηκε από τη γερμανική εισβολή και κατοχή της Ελλάδας το 1941, έδωσαν τέλος στα παραπάνω. Κατά τα τρία τρομερά χρόνια της κατοχής από τον εχθρό, περίπου το ένα δέκατο του ελληνικού πληθυσμού πέθανε, κυρίως από λιμό. Η Σοφία καλλιεργούσε τη γη της στα Κάτω Λεχώνια και μοίραζε τα προϊόντα. Κατηγορήθηκε για αντι-γερμανική δράση και κρεμάστηκε μαζί με τη μητέρα της και την υπηρέτριά τους από έναν πλάτανο μπροστά στο σχολείο των Κάτω Λεχωνίων, το οποίο η ίδια είχε δωρίσει στο χωριό. Μ’αυτό τον τραγικό τρόπο τέλειωσε η ζωή της Σοφίας Τοπάλη. Η Ελλάδα και η Ελβετία έχασαν μια αγαπημένη γυναίκα που πρόσφερε πολλά και στις δύο και θα μπορούσε να έχει προσφέρει ακόμα περισσότερα.
Για τις περισσότερες από τις ανωτέρω πληροφορίες, είμαι υποχρεωμένη στον επιζώντα ξάδερφο της Σοφίας κ. Ι. Γ. Τοπάλη."
Print PDF
Αναρτήθηκε από ArisPa στις 12:36 π.μ. 0 σχόλια
Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου BlogThis!Μοιραστείτε το στο TwitterΜοιραστείτε το στο FacebookΚοινοποίηση στο Pinterest
Ετικέτες Τοπάλη, Τοπάλη Σοφία
( συνεχίζεται )
Μέρος 1ο
Το επώνυμο Τοπάλης emoticon smile από το τουρκ. topal, κουτσός) το συναντάμε σ’ όλη την Ελλάδα.
Στη Μαγνησία Τοπάληδες υπήρχαν αρκετοί κι είχαν καταγωγή από τη Μακρινίτσα. Αρχικά γνωστός ήταν ο έμπορος Δημήτριος Τοπάλης, σύζυγος της Αριστέας Αθ. Κοκοσλή (αδελφή του γνωστού λεχωνίτη βουλευτή Νικόλαου Κοκοσλή). Παιδιά του ήταν ο Κωστής (δικηγόρος, βουλευτής και υπουργός), ο Γιαννάκης (γιατρός και υπουργός), ο Αλέξανδρος (δήμαρχος Παγασών), ο Νικολής (ανώτερος κρατικός υπάλληλος).
Εδώ, θα γνωρίσουμε μια άλλη οικογένεια με το ίδιο επώνυμο, που δεν έχει σχέση με την προηγούμενη. Είναι η με ηπειρώτικη καταγωγή, απ' το τζουμερκιώτικο Συράκο, οικογένεια του Παναγιώτη Σπυρ. Τοπάλη, που έμεινε γνωστή αρχικά στην Αγχίαλο και στις Μικροθήβες (τσιφλίκι του Άκετσι) στα 1903, μετέπειτα στα Λεχώνια (Τοπαλέικο κτήμα και Σχολείο), στο Βόλο, αλλά και στη Μαγνησία με τη θυσία των γυναικών στο σταθμό των Κάτω Λεχωνίων στα 1944.
Είναι η γνωστή οικογένεια του «Ρουμάνου» Τοπάλη (όπως ονομαζόταν απ’ τους ντόπιους, για να ξεχωρίζει ίσως απ’ την παραπάνω), λόγω της προηγούμενης εγκατάστασής της στη Ρουμανία και της νέας πατρίδας τους τα Λεχώνια, που τότε ήταν αδιαίρετα.
Το τραγικό αυτής της οικογένειας ήταν πως ξεκληρίστηκε. Ξεκίνησε με το χαμό του γιου από χιονοστιβάδα στις Άλπεις. Συνεχίστηκε μετά, με το θάνατο του πατέρα από πτώση σκάλας στα Λεχώνια. Τελευταίο, ο απαγχονισμός των γυναικών από τους κατακτητές και τους συνεργάτες τους, επίσης στα Λεχώνια.
Μ’ αυτή τη μαύρη σελίδα στην Ιστορία της Κατοχής, (ΕΔΩ) κλείνει και ο κύκλος της οικογένειας του Παναγή Τοπάλη.
(Για τα μέλη της οικογένειας θα υπάρξουν αναλυτικές αναφορές, ειδικά για τον πατέρα και την κόρη που η δράση τους άφησε τα «αποτυπώματά» τους στην περιοχή μας).
Λουκία Τοπάλη
(Από το ΔΗΚΙ)
Γεννήθηκε στις 20-1-1875. Καταγόταν από πλούσια και διακεκριμένη οικογένεια. Η ολλανδέζα μορφωμένη νέα Lucie van Schelle (Λουκία), από το Solok της Ινδονησίας, ολλανδική τότε αποικία, ήταν η σύζυγος του Παναγή Τοπάλη. Στις 29-4-1896 παντρεύτηκαν στη Χάγη της Ολλανδίας και απόκτησαν δύο παιδιά. Τον Κωνσταντίνο που γεννήθηκε στα 1898 και τη Σοφία στα 1906.
Σ’ όλη τη ζωή της υπήρξε συμπαραστάτης σ’ όλες τις ενέργειες της οικογένειας και πάντα κοντά στις γυναίκες του τόπου, που κατά καιρούς βρισκόταν. Το τέλος και γι’ αυτήν ήταν τραγικό στις 7 Ιουνίου 1944! Θάφτηκε μαζί με την κόρη της στον περίβολο της εκκλησίας του Αγ. Γεωργίου.
Κωνσταντίνος Τοπάλης
Γιος του Παν. Τοπάλη ήταν ο Κωνσταντίνος. Γεννήθηκε το 1898. Τελείωσε το Γυμνάσιο και το πανεπιστήμιο της Γενεύης όπου από το 1912, είχε εγκατασταθεί η οικογένειά του. Διδάκτορας των επιστημών της χημείας, προοριζόταν για γιατρός, έχοντας κάνει πολλές μελέτες και ανακοινώσεις σε θέματα σχετικά με τη βοτανολογία και τη ζωολογία.
Όμως δεν πρόφτασε, αφού στις 23 Αυγούστου 1923, στο Grandgletscher των ελβετικών Άλπεων και σε υψόμετρο 3.720μ. βρήκε το θάνατο από χιονοστιβάδα, σε ηλικία μόλις 26 ετών. Ήταν μαζί με το συνάδελφό του ορειβάτη Τσάχμαν. Βρέθηκαν νεκροί πέντε μέρες μετά καταπλακωμένοι από το χιόνι.
Ο Κων-ντίνος ήταν δεινός ορειβάτης-αλπινιστής, γνώστης του βουνού και μέλος ορειβατικών συλλόγων. Ξεκίνησε από το Βόλο όπου έζησε και τα παιδικά του χρόνια. Ήταν συνεργάτης επίσης του περιοδικού «Ηχώ των Άλπεων» του Ελβετικού Ορειβατικού Συνδέσμου.
Προς τιμήν του- στη μνήμη του- και στην ίδια θέση που χάθηκε, έκτισαν κτήριο-καταφύγιο οι γονείς του κι οι Ελβετοί έδωσαν το όνομά του: «Καταφύγιο Κώστα Τοπάλη».
Το καταφύγιο
[ο καλός φίλος Αντώνης Ζ. -που τον ευχαριστώ ιδιαίτερα-
έστειλε με σχόλιο τη φωτογραφία που βρήκε.
(Δείτε τη διεύθυνση στο σχόλιο)]
Πηγές :
(σ’ όλες τις δημοσιεύσεις για την οικογένεια Τοπάλη)
- Εφημερίδες.
- Περιοδικό ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ, Οκτώβριος 1897
- Ημερολόγιο ΠΟΚΙΛΗ ΣΤΟΑ, Αθήναι 1898
- Το χθες και το σήμερα των Κάτω Λεχωνίων, Δημ. Σχολείο Κάτω Λεχωνίων 1996.
- Η τελευταία ζωή στο Τσιφλίκι του Παναγή Τοπάλη : Ακέτσι-Καραμπάς-Δημητριάδα-Καινούργιο , Γιώρ. Διονυσίου, Βόλος 1996
- «Παναγής Τοπάλης», άρθρο του Γ. Διονυσίου, Περιοδικό ΜΑΓΝΗΣΙΑ, τχ 4, 2005.
-«Αναδρομή στα περασμένα -Φλόγες στη Μαγνησία», δίτομο, Νίκος Στουρνάρας - 1995
- Προφορικές διηγήσεις
Print PDF
Αναρτήθηκε από ArisPa στις 12:24 π.μ. 1 σχόλια
Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου BlogThis!Μοιραστείτε το στο TwitterΜοιραστείτε το στο FacebookΚοινοποίηση στο Pinterest
Ετικέτες Τοπάλη, Τοπάλη οικογένεια
Τρίτη, 24 Φεβρουαρίου 2015
Σοφία Τοπάλη και Βοτανική
Μια άλλη πτυχή της ζωής της- με τραγικότατο τέλος- Σοφίας Π. Τοπάλη (ΕΔΩ) είναι η ενασχόλησή της με τη βοτανολογία. Στην επετηρίδα του Μουσείου Γουλανδρή στα 1977 υπάρχει αναφορά σε φυτά που η Σοφία βρήκε ψάχνοντας και μελετώντας τα ελληνικά βουνά και το Πήλιο.
Όλα όσα κατέγραψε είναι ταξινομημένα στη Βοτανική με το όνομά της ή της οικογένειάς της με το (λατινικό) όνομά τους.
Στο γραμμένο στα Αγγλικά κείμενο της Νίκης Γουλανδρή, υπάρχουν και φωτογραφίες της Σοφίας μόνη και με τον καθηγητή Custave Beauverd.
Ευχαριστώ πολύ τις κυρίες Julie Mello de Capitani και Hellegonda Maria Dutilh Novaes, συγγενείς της Σοφίας από τη μητέρα της Λουκία, που μου παραχώρησαν το κείμενο, για να γνωρίσουμε καλύτερα την πραγματική Ελληνίδα Σοφία, αλλά και το συγκεκριμένο έργο της. Μικρό έργο που όμως έμεινε για πάντα, παρόλο που κάποιοι απάνθρωποι θέλησαν να σβήσουν αυτήν τη σπουδαία γυναίκα από την μνήμη της Ιστορίας του τόπου μας!
Έμειναν αυτά τα φυτά με τα άνθη τους και το όνομά τους, να θυμίζουν αυτήν και τη δραματική οικογένεια του Παναγή Τοπάλη!
Κάτω από το αρχικό αγγλικό κείμενο υπάρχει η ελληνική μετάφραση.
Επίσης υπάρχουν κάποιες μικρές ανακρίβειες στο βιογραφικό, αλλά αυτό δεν μειώνει την αξία των υπόλοιπων πληροφοριών.
Ammi topalii Beuaverd
(αντιγραφή από hrcak.srce.hr/file/107347)
Inula sophiae Beauverd
( αντιγραφή από www.greekflora.gr)
Companula constantinii Beuaverd
& Topali (www.greekflora.gr)
Μετάφραση
Επετηρίδα Μουσείου Γουλανδρή 3: 35-38, 1977
Σοφία Τοπάλη (1900-1944)
Νίκη Γουλανδρή
"Πολλά ελληνικά φυτά θυμίζουν με τα ονόματά τους την ταλαντούχα μοιραία οικογένεια Τοπάλη των Κάτω Λεχωνίων.
Έτσι, τα Companula sophiae Beauverd και Inula sophiae Beauverd αναφέρονται στη Σοφία Τοπάλη, τα Companula constantinii Beuaverd & Topali και Ammi topalii Beuaverd στον αδερφό της Κωνσταντίνο Τοπάλη, το Centaurea luciae Beauverd & Topali στη μητέρα της Λουκία Τοπάλη (το γένος van Schelle), τα Campanula topaliana Beauverd και Orlaya topaliana Beauverd (καθώς και το Anthemis topalii Beauverd στην Κύπρο) στον πατέρα της, Π. Τοπάλη.
Αντικατοπτρίζουν τους οικογενειακούς δεσμούς και τις βοτανικές δραστηριότητες της Σοφίας Τοπάλη και την ευτυχή συνεργασία της με τον βοτανολόγο Gustave Beauverd από τη Γενεύη, τη δεκαετία του ’30. Αν η ζωή της δεν είχε τερματιστεί πρόωρα από μια βάναυση πράξη του πολέμου, θα είχε πιθανότατα συμβάλλει περισσότερα, με τη συλλογή και τη μελέτη, στη γνώση της ελληνικής χλωρίδας, σε μια εποχή που ελάχιστοι Έλληνες αφιερώνονταν στην επιστημονική της έρευνα. Αξίζει να τη μνημονεύουμε. Ορισμένες δημοσιεύσεις σε περιοδικά της Γενεύης, πολλά δείγματα στο Conservatoire de Botanique (Βοτανικό Θερμοκήπιο) της Γενεύης και το σχολείο «Σοφία Τοπάλη» στα Κάτω Λεχώνια συνιστούν το μνημείο της.
Η Σοφία Τοπάλη γεννήθηκε το 1900 στο Chitsoc της επαρχίας Vaslui στη Ρουμανία, από Έλληνα πατέρα και Ολλανδή μητέρα. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η οικογένεια μετακόμισε στα Κάτω Λεχώνια, κοντά στο Βόλο της Θεσσαλίας, στον Παγασητικό κόλπο, όπου ο πατέρας της είχε αγοράσει ένα κτήμα. Ήταν ένας πλούσιος καλλιεργημένος άνθρωπος που ενδιαφερόταν βαθιά για την ελληνική λογοτεχνία και τέχνη΄ κατείχε συλλογή σπάνιων βιβλίων στην Ελλάδα. Ο αδερφός της Κωνσταντίνος (1898-1926) σπούδασε Ιατρική και Φυσική Ιστορία στη Γενεύη και ήταν ένας υποσχόμενος αλγολόγος΄ έγινε επιφανής, ατρόμητος ορειβάτης και βρήκε το θάνατο σε ένα ατύχημα στον παγετώνα Glenz, στο Mont Rose της Ελβετίας. Έτσι, η οικογένεια είχε στενές σχέσεις με τη Γενεύη, καθώς και με τη Λωζάνη, όπου το σπίτι του πατέρα της αποτέλεσε πολιτιστικό κέντρο, στο οποίο (ο πατέρας) προσκαλούσε φιλόξενα ανθρώπους που ενδιαφέρονταν για την τέχνη, την ιστορία, την επιστήμη και τη λογοτεχνία της Ελλάδας. Ανάμεσα σ’αυτούς ήταν και ο βοτανολόγος και καλλιτέχνης Gustave Beauverd (1867-1940), επιμελητής του Ερμπαρίου (Βοτανείου) Barbey-Boissier της Γενεύης και συγγραφέας πολλών βοτανολογικών εργασιών, εικονογραφημένων με τα καθαρά, λεπτομερή του σχέδια. Είτε αυτός είτε ο αδερφός της αφύπνησαν το ενδιαφέρον της Σοφίας για τα φυτά. Στις αρχές της δεκαετίας του ’30, έκανε ταξίδια με σκοπό τη συλλογή στο Λίβανο, στην Κύπρο, στη Χίο, στη Θεσσαλία, στην Αττική και στην Πελοπόννησο (συμπεριλαμβανομένης της οροσειράς του Ταϋγετου, στα Κήθυρα και στην Κεφαλονιά, που συνοψίζονται στο Bull. Soc. Bot. Genève II. 26: p. 155-158 (1934). Ο Beauverd τη βοήθησε με την ταυτοποίηση των φυτών της και ήταν εμφανώς γοητευμένος που είχε μια τόσο ζωντανή, ταλαντούχα, ενθουσιώδη και όμορφη συνεργάτιδα. Με την οικονομική υποστήριξη του πατέρα της, αυτή και ο Beauverd πραγματοποίησαν βοτανικές έρευνες στο Όρος Πήλιο, στην Εύβοια και στη βόρεια Πελοπόννησο, όπως καταγράφεται στην κοινή τους δημοσίευση “Excursions botaniques en Grèce (Pèlion, Eubèe et Peloponèse)” –μτφ. Βοτανικές Εκδρομές στην Ελλάδα (Πήλιο, Εύβοια και Πελοπόννησος) – στο Bull. Soc. Bot. Genève II: 28:94:94-186 (1935), όπου περιλαμβάνεται χάρτης της διαδρομής τους στη σελ. 100. Τα νέα είδη που προέκυψαν από αυτή την ερευνητική αποστολή περιγράφηκαν και εικονογραφήθηκαν σε άλλη μια κοινή δημοσίευση, “Plantae novae Graecae” – μτφ. Νέα Ελληνικά Φυτά -, στο Candollea 7:255-278 (1937).
To ξέσπασμα του Αλβανικού πολέμου το 1940, που ακολουθήθηκε από τη γερμανική εισβολή και κατοχή της Ελλάδας το 1941, έδωσαν τέλος στα παραπάνω. Κατά τα τρία τρομερά χρόνια της κατοχής από τον εχθρό, περίπου το ένα δέκατο του ελληνικού πληθυσμού πέθανε, κυρίως από λιμό. Η Σοφία καλλιεργούσε τη γη της στα Κάτω Λεχώνια και μοίραζε τα προϊόντα. Κατηγορήθηκε για αντι-γερμανική δράση και κρεμάστηκε μαζί με τη μητέρα της και την υπηρέτριά τους από έναν πλάτανο μπροστά στο σχολείο των Κάτω Λεχωνίων, το οποίο η ίδια είχε δωρίσει στο χωριό. Μ’αυτό τον τραγικό τρόπο τέλειωσε η ζωή της Σοφίας Τοπάλη. Η Ελλάδα και η Ελβετία έχασαν μια αγαπημένη γυναίκα που πρόσφερε πολλά και στις δύο και θα μπορούσε να έχει προσφέρει ακόμα περισσότερα.
Για τις περισσότερες από τις ανωτέρω πληροφορίες, είμαι υποχρεωμένη στον επιζώντα ξάδερφο της Σοφίας κ. Ι. Γ. Τοπάλη."
Print PDF
Αναρτήθηκε από ArisPa στις 12:36 π.μ. 0 σχόλια
Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου BlogThis!Μοιραστείτε το στο TwitterΜοιραστείτε το στο FacebookΚοινοποίηση στο Pinterest
Ετικέτες Τοπάλη, Τοπάλη Σοφία
( συνεχίζεται )
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου