Το όνομα
Το Ζάννειο Πειραματικό Γυμνάσιο φέρει το όνομα του εμποροκτηματία και εθνικού ευεργέτη Νικήτα Τζάννε ή Ζαννή, ο οποίος κληροδότησε το 1864 την περιουσία του στον Πειραιά για την ίδρυση του Δημοτικού Νοσοκομείου Πειραιώς, του σημερινού Τζανείου Νοσοκομείου, ενώ η χήρα του Νικήτα Ζαννή, Ελένη, θα ιδρύσει το 1874 το Ζάννειο Ορφανοτροφείο Αρρένων, όπου οι τρόφιμοι λαμβάνουν στοιχειώδεις γραμματικές γνώσεις, κυρίως όμως τεχνική-επαγγελματική εκπαίδευση. Ο Ζαννής και άλλοι μεγάλοι ευεργέτες, όπως ο Κωνσταντίνος Ιωνίδης και ο Ιάκωβος Ράλλης, συνθέτουν ιστορικά έναν κύκλο ισχυρών οικονομικών παραγόντων, που με τις δωρεές τους συνέβαλαν καθοριστικά στον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη του Πειραιά στα μέσα του 19ου αιώνα. Το πιο δυναμικό τμήμα του Ελληνισμού διέβλεπε από τότε τις προοπτικές του Πειραιά ως ταχύτατα εξελισσόμενου ναυτιλιακού και βιομηχανικού κέντρου.
Το χθες
Κατά τη δεκαετία του 1950, η πόλη του Πειραιά - και η ελληνική κοινωνία γενικότερα - προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές του πολέμου και του εμφυλίου σπαραγμού. Συνεχίζονται τα έργα αποκατάστασης των πολεμικών καταστροφών στο λιμάνι του Πειραιά, ενώ μόλις το 1956 θεμελιώνεται ο νέος καθεδρικός ναός της Αγίας Τριάδας, στη θέση του παλαιού που έχει καταστραφεί από τους βομβαρδισμούς. Την ίδια χρονιά ιδρύεται, με ενέργειες του τότε Διευθυντή του Ζαννείου Ορφανοτροφείου Γεωργίου Οικονόμου, το Ζάννειο Γυμνάσιο ως παράρτημα του Γ΄ Γυμνασίου Αρρένων Πειραιά, με μία μόνο τάξη και 33 μαθητές. Στην αρχή λειτουργεί ως τριτάξιο προεφηβικό Γυμνάσιο, με τον τίτλο «Ζάννειον Πειραματικόν Επαγγελματικόν Προγυμνάσιον». Το διδακτικό πρόγραμμα δίνει έμφαση στα Μαθηματικά, τη Φυσική και την εργαστηριακή άσκηση. Στα συνήθη γυμνασιακά αντικείμενα προστίθενται οι Βιομηχανικές Τέχνες, τα Λογιστικά, η Εργατική Αγωγή, το Σχέδιο, η Κοινωνική Αγωγή, η Ηλεκτροτεχνία και οι Εφαρμογές Ξυλουργείου και Μηχανουργείου.
Είναι σαφές ότι το σχολείο προσπαθεί να συνδυάσει τη γενική με την τεχνική εκπαίδευση. Βρισκόμαστε σε μία εποχή κατά την οποία η χώρα γνωρίζει αλματώδη οικονομική πρόοδο, παρουσιάζοντας ρυθμούς ανάπτυξης ταχύτερους από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, με εξαίρεση τη Δυτική Γερμανία. Παράλληλα, η συμφωνία σύνδεσης με την Ε.Ο.Κ. (1961) σηματοδοτεί την προσπάθεια της Ελλάδας να εκσυγχρονιστεί και να προσδεθεί στο άρμα της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό, η χώρα χρειάζεται ικανούς τεχνίτες και εξειδικευμένους επαγγελματίες, για να στελεχώσουν τη βιομηχανική και βιοτεχνική παραγωγή.
Το 1959 ιδρύεται «παρά τώ Ζαννείω Ορφανοτροφείω» το Ζάννειο Τεχνικό Γυμνάσιο, το οποίο πλέον δέχεται όχι μόνο τους τροφίμους του Ορφανοτροφείου αλλά και εξωτερικούς μαθητές, και από το 1961-2 λειτουργεί ως πλήρες Γυμνάσιο τεχνικής κατεύθυνσης με έξι τάξεις. Ο εξοπλισμός των εργαστηρίων του σχολείου εμπλουτίζεται με δωρεές της αμερικανικής αποστολής και του Συνδέσμου Βιομηχάνων Πειραιώς, ενώ στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται αντικείμενα όπως η Μηχανική, η Αντοχή Υλικών, το Μηχανολογικό Σχέδιο και η Οργάνωση Εργασίας.
Η έμφαση στην τεχνική εκπαίδευση και κατάρτιση παραμένει το βασικό χαρακτηριστικό του σχολείου και κατά τα επόμενα χρόνια. Το 1962-3 προσαρτάται σε αυτό η «Μονοτάξιος Σχολή Τεχνικών Βοηθών Εργοδηγών Ηλεκτρολόγων – Μηχανολόγων», που θα λειτουργήσει ως το 1979-80. Τόσο στο Τεχνικό Γυμνάσιο όσο και στην Τεχνική Σχολή εφαρμόζονται πρότυπες και πειραματικές διδασκαλίες για την εκπαίδευση της Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. Οι απόφοιτοι της Σχολής γίνονται περιζήτητοι στις παραγωγικές τάξεις της χώρας. Το «Ζάννειο Πειραματικό Τεχνικό Γυμνάσιο-Λύκειο», χάνει από την προμετωπίδα του τον τίτλο του «Τεχνικού» με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1964, για να επανακτήσει την παλαιά του ονομασία το 1966-67. Το σχ. έτος 1982-3 σταματά η διδασκαλία των τεχνολογικών μαθημάτων. Οι τρόφιμοι του ορφανοτροφείου έχουν πλέον μεταφερθεί στις εγκαταστάσεις του ιδρύματος στην Εκάλη, ενώ η εισαγωγή των μαθητών γίνεται με εξετάσεις, όπως σε όλα τα πρότυπα σχολεία της χώρας. Με τον νόμο 1566/85 θεσπίζονται τα νέα πειραματικά σχολεία, στα οποία εντάσσονται και τα ιστορικά πρότυπα σχολεία. Με τους όρους και τις προϋποθέσεις όλων των πειραματικών σχολείων της χώρας λειτουργεί από τότε έως σήμερα και το «Ζάννειο Πειραματικό Γυμνάσιο-Λύκειο Πειραιά».
Η μετατροπή του Ζαννείου σε πειραματικό σχολείο γενικής παιδείας δεν είναι άσχετη με τα εκπαιδευτικά μας πράγματα, όπως διαμορφώθηκαν κατά τη σύγχρονη εκπαιδευτική ιστορία της χώρας. Κατά την εικοσαετία 1961-1981, ενώ ο γενικός πληθυσμός αυξάνεται περίπου κατά 8%, ο φοιτητικός πληθυσμός αυξάνεται κατά 209%! Η εξέλιξη αυτή μαρτυρεί ότι η ελληνική κοινωνία, που έχει εισέλθει στην τελική φάση της αστικοποίησής της, διακατέχεται από το όνειρο των πανεπιστημιακών σπουδών, που τις θεωρεί εφαλτήριο για την κοινωνική και επαγγελματική επιτυχία. Στο πλαίσιο αυτό, και ιδίως μετά τη μεταπολίτευση, αυξάνεται η πίεση της κοινωνίας προς την πολιτεία για την παροχή εκείνων των εκπαιδευτικών υπηρεσιών που θα οδηγήσουν τους μαθητές στην πολυπόθητη εισαγωγή στα Α.Ε.Ι., και μάλιστα μέσα σε κλίμα έντονου ανταγωνισμού μεταξύ των υποψήφιων φοιτητών. Κατά συνέπεια, δίνεται έμφαση στη γενική εκπαίδευση, μάλλον εις βάρος της τεχνικής.
Το Ζάννειο Πειραματικό Γυμνάσιο φέρει το όνομα του εμποροκτηματία και εθνικού ευεργέτη Νικήτα Τζάννε ή Ζαννή, ο οποίος κληροδότησε το 1864 την περιουσία του στον Πειραιά για την ίδρυση του Δημοτικού Νοσοκομείου Πειραιώς, του σημερινού Τζανείου Νοσοκομείου, ενώ η χήρα του Νικήτα Ζαννή, Ελένη, θα ιδρύσει το 1874 το Ζάννειο Ορφανοτροφείο Αρρένων, όπου οι τρόφιμοι λαμβάνουν στοιχειώδεις γραμματικές γνώσεις, κυρίως όμως τεχνική-επαγγελματική εκπαίδευση. Ο Ζαννής και άλλοι μεγάλοι ευεργέτες, όπως ο Κωνσταντίνος Ιωνίδης και ο Ιάκωβος Ράλλης, συνθέτουν ιστορικά έναν κύκλο ισχυρών οικονομικών παραγόντων, που με τις δωρεές τους συνέβαλαν καθοριστικά στον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη του Πειραιά στα μέσα του 19ου αιώνα. Το πιο δυναμικό τμήμα του Ελληνισμού διέβλεπε από τότε τις προοπτικές του Πειραιά ως ταχύτατα εξελισσόμενου ναυτιλιακού και βιομηχανικού κέντρου.
Το χθες
Κατά τη δεκαετία του 1950, η πόλη του Πειραιά - και η ελληνική κοινωνία γενικότερα - προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές του πολέμου και του εμφυλίου σπαραγμού. Συνεχίζονται τα έργα αποκατάστασης των πολεμικών καταστροφών στο λιμάνι του Πειραιά, ενώ μόλις το 1956 θεμελιώνεται ο νέος καθεδρικός ναός της Αγίας Τριάδας, στη θέση του παλαιού που έχει καταστραφεί από τους βομβαρδισμούς. Την ίδια χρονιά ιδρύεται, με ενέργειες του τότε Διευθυντή του Ζαννείου Ορφανοτροφείου Γεωργίου Οικονόμου, το Ζάννειο Γυμνάσιο ως παράρτημα του Γ΄ Γυμνασίου Αρρένων Πειραιά, με μία μόνο τάξη και 33 μαθητές. Στην αρχή λειτουργεί ως τριτάξιο προεφηβικό Γυμνάσιο, με τον τίτλο «Ζάννειον Πειραματικόν Επαγγελματικόν Προγυμνάσιον». Το διδακτικό πρόγραμμα δίνει έμφαση στα Μαθηματικά, τη Φυσική και την εργαστηριακή άσκηση. Στα συνήθη γυμνασιακά αντικείμενα προστίθενται οι Βιομηχανικές Τέχνες, τα Λογιστικά, η Εργατική Αγωγή, το Σχέδιο, η Κοινωνική Αγωγή, η Ηλεκτροτεχνία και οι Εφαρμογές Ξυλουργείου και Μηχανουργείου.
Είναι σαφές ότι το σχολείο προσπαθεί να συνδυάσει τη γενική με την τεχνική εκπαίδευση. Βρισκόμαστε σε μία εποχή κατά την οποία η χώρα γνωρίζει αλματώδη οικονομική πρόοδο, παρουσιάζοντας ρυθμούς ανάπτυξης ταχύτερους από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, με εξαίρεση τη Δυτική Γερμανία. Παράλληλα, η συμφωνία σύνδεσης με την Ε.Ο.Κ. (1961) σηματοδοτεί την προσπάθεια της Ελλάδας να εκσυγχρονιστεί και να προσδεθεί στο άρμα της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό, η χώρα χρειάζεται ικανούς τεχνίτες και εξειδικευμένους επαγγελματίες, για να στελεχώσουν τη βιομηχανική και βιοτεχνική παραγωγή.
Το 1959 ιδρύεται «παρά τώ Ζαννείω Ορφανοτροφείω» το Ζάννειο Τεχνικό Γυμνάσιο, το οποίο πλέον δέχεται όχι μόνο τους τροφίμους του Ορφανοτροφείου αλλά και εξωτερικούς μαθητές, και από το 1961-2 λειτουργεί ως πλήρες Γυμνάσιο τεχνικής κατεύθυνσης με έξι τάξεις. Ο εξοπλισμός των εργαστηρίων του σχολείου εμπλουτίζεται με δωρεές της αμερικανικής αποστολής και του Συνδέσμου Βιομηχάνων Πειραιώς, ενώ στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται αντικείμενα όπως η Μηχανική, η Αντοχή Υλικών, το Μηχανολογικό Σχέδιο και η Οργάνωση Εργασίας.
Η έμφαση στην τεχνική εκπαίδευση και κατάρτιση παραμένει το βασικό χαρακτηριστικό του σχολείου και κατά τα επόμενα χρόνια. Το 1962-3 προσαρτάται σε αυτό η «Μονοτάξιος Σχολή Τεχνικών Βοηθών Εργοδηγών Ηλεκτρολόγων – Μηχανολόγων», που θα λειτουργήσει ως το 1979-80. Τόσο στο Τεχνικό Γυμνάσιο όσο και στην Τεχνική Σχολή εφαρμόζονται πρότυπες και πειραματικές διδασκαλίες για την εκπαίδευση της Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. Οι απόφοιτοι της Σχολής γίνονται περιζήτητοι στις παραγωγικές τάξεις της χώρας. Το «Ζάννειο Πειραματικό Τεχνικό Γυμνάσιο-Λύκειο», χάνει από την προμετωπίδα του τον τίτλο του «Τεχνικού» με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1964, για να επανακτήσει την παλαιά του ονομασία το 1966-67. Το σχ. έτος 1982-3 σταματά η διδασκαλία των τεχνολογικών μαθημάτων. Οι τρόφιμοι του ορφανοτροφείου έχουν πλέον μεταφερθεί στις εγκαταστάσεις του ιδρύματος στην Εκάλη, ενώ η εισαγωγή των μαθητών γίνεται με εξετάσεις, όπως σε όλα τα πρότυπα σχολεία της χώρας. Με τον νόμο 1566/85 θεσπίζονται τα νέα πειραματικά σχολεία, στα οποία εντάσσονται και τα ιστορικά πρότυπα σχολεία. Με τους όρους και τις προϋποθέσεις όλων των πειραματικών σχολείων της χώρας λειτουργεί από τότε έως σήμερα και το «Ζάννειο Πειραματικό Γυμνάσιο-Λύκειο Πειραιά».
Η μετατροπή του Ζαννείου σε πειραματικό σχολείο γενικής παιδείας δεν είναι άσχετη με τα εκπαιδευτικά μας πράγματα, όπως διαμορφώθηκαν κατά τη σύγχρονη εκπαιδευτική ιστορία της χώρας. Κατά την εικοσαετία 1961-1981, ενώ ο γενικός πληθυσμός αυξάνεται περίπου κατά 8%, ο φοιτητικός πληθυσμός αυξάνεται κατά 209%! Η εξέλιξη αυτή μαρτυρεί ότι η ελληνική κοινωνία, που έχει εισέλθει στην τελική φάση της αστικοποίησής της, διακατέχεται από το όνειρο των πανεπιστημιακών σπουδών, που τις θεωρεί εφαλτήριο για την κοινωνική και επαγγελματική επιτυχία. Στο πλαίσιο αυτό, και ιδίως μετά τη μεταπολίτευση, αυξάνεται η πίεση της κοινωνίας προς την πολιτεία για την παροχή εκείνων των εκπαιδευτικών υπηρεσιών που θα οδηγήσουν τους μαθητές στην πολυπόθητη εισαγωγή στα Α.Ε.Ι., και μάλιστα μέσα σε κλίμα έντονου ανταγωνισμού μεταξύ των υποψήφιων φοιτητών. Κατά συνέπεια, δίνεται έμφαση στη γενική εκπαίδευση, μάλλον εις βάρος της τεχνικής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου