Το Πανάνειο νοσοκομείο του Ηρακλείου

Θα...τρίζουν τα κόκαλα των ευεργετών αυτής της πόλης...με την τύχη που τους επιφυλάσσουμε! Δύο εντυπωσιακά πορτρέτα που φιλοτεχνήθηκαν πριν από 100 χρόνια και εικάζεται ότι είναι του Πανανού Θεοδουλάκη και της συζύγου του- σε νεαρότερη ηλικία- βρέθηκαν πεταμένα σε μια αποθήκη σε άθλια κατάσταση! Αλλά θα μου πείτε εδώ δεν σεβάστηκε κανένας την επιθυμία του και τα οστά του έγιναν...σαπούνι τα πορτρέτα μας πείραξαν;

Πάντως πρόκειται για δύο πραγματικά καλαίσθητους πινακες που είναι..σκισμένοι, λερωμένοι και γεμάτοι...καφέδες και οι οποίοι εντοπίστηκαν σε μια αποθήκη της περιφέρειας Κρήτης που είναι γεμάτη υγειονομικό υλικό και είδη πρώτης ανάγκης σε περίπτωση φυσικής καταστροφής! Οι πίνακες που φέρουν την υπογραφή του Μιχελιδάκη- άγνωστο εάν πρόκειται για τον γνωστοί ζωγράφο που έζησε και στην Κωνσταντινούπολη- είχαν βρεθεί σε αίθουσες του ΠΙΚΠΑ Κάτω από το παλιό και ερειπωμένο Πάνανειο Νοσοκομείο, στην περιοχή του υγειονονομικού.

Ανεξάρτητα από το εάν είναι όντως τα πορτρέτα του Πανανού και της συζύγου του Αθηνάς, που έδωσαν τα χρήματα για να γίνει το νοσοκομείο Πάνανειο, στο Ηρακλειο πρόκειται για δυο έργα τέχνης τα οποία βρεθηκαν πεταμένα.

«Είμαστε σχεδόν σίγουροι ότι είναι δικά τους τα πορτρέτα , αλλά σε κάθε περίπτωση είναι κρίμα αυτό που συμβαίνει» λέει ο εντεταλμένος σύμβουλος πολιτισμού της περιφέρειας Κρήτης Κώστας Φασουλάκης που επιβεβαίωσε τα σπουδαία ευρήματα!

«Μας ειδοποίησαν εθελοντές της ομάδας ΠΡΟΤΕΚΤΑ ότι τους βρήκαν πεταμένους σε μια αποθήκη- η αλήθεια είναι ότι ήταν πεταμένοι στο ΠΙΚΠΑ και εκεί μεταφέρθηκαν από δικούς μας υπαλλήλους για να σωθούν. Ήταν όταν τους βρήκανε οι δικοί μας σε κακή κατάσταση και σκισμένος ο ένας» τόνισε ο κ. Φασουλάκης.

«Αποφασίσαμε με τον περιφερειάρχη κ.Αρναουτάκη να ζητήσουμε τη βοήθεια ειδικών. Καταρχήν να συντηρηθούν και να διασωθούν. Από εκεί και μετά ή θα αναρτηθούν σε κτίριο της περιφέρειας ή εάν είναι ο Πανανός και η σύζυγος του μπορούν να δοθούν στο Βενιζέλειο που είναι και δωρητές ευεργέτες» λέει ο κ.Φασουλάκης.

Θυμίζουμε ότι ο Πανανός Θεοδουλάκης και η σύζυγος του  Αθηνά, το γένος Ανεμογιάννη, έμειναν στην ιστορία για την προσφορά τους στο Ηράκλειο, την ανέγερση του Πανάνειου Δημοτικού  Νοσοκομείου και τη λειτουργία του, το 1902, αλλά  και για τη συνεισφορά τους και προς το νοσοκομείο της Σμύρνης, και πολλές άλλες αγαθοεργίες.

Ταυτόχρονα είχαν κάνει κι άλλες δωρεές σε παιδιά στη Μεσαρά, πολλοί και πολλές παντρεύτηκαν και σπούδασαν με την περιουσία τους.

Το Πανάνειο δημοτικό νοσοκομείο κατασκευάστηκε με δαπάνη του Πανανού και Αθηνάς Θεοδουλάκη για να λειτουργήσει ως θεραπευτήριο.
Πριν από το Πανάνειο στο Ηράκλειο δεν υπήρχε κανένα νοσοκομείο παρά μόνο ένα μικρό το "Σπιτάλια" το οποίο εξυπηρετούσε τις ανάγκες ολόκληρου του νομού Ηρακλείου και σε πολλές περιπτώσεις και του νομού Λασιθίου. Από το 1893 και μετά ο δήμος άρχισε τις προσπάθειες προκειμένου να χτιστεί στην πόλη ένα δημοτικό νοσοκομείο.
Χρήματα όμως δεν υπήρχαν και έτσι ζήτησαν χρηματοδότηση από έναν πολύ πλούσιο έμπορο της εποχής τον Πανανό Θεοδουλάκη. Ο Πανανός, που καταγόταν από την Μεγάλη Βρύς, είχε φύγει στη Σμύρνη, άγνωστο πότε και είχε αποκτήσει πάρα πολλά χρήματα.

Ερχόμενος στο Ηράκλειο παντρεύτηκε την Αθηνά το γένος Ανεμογιάννη η οποία ήταν γόνος μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες της περιοχής. Ο Πανανός ικανοποίησε το αίτημα του δήμου και έδωσε το υπέρογκο ποσό των 500 λιρών, 5 καταστήματα και ένα σπίτι ενώ η σύζυγός του η Αθηνά έδωσε όλη την αγροτική και την αστική περιουσία που είχε στο Ηράκλειο. Σύμφωνα με τις μαρμάρινες επιγραφές οι οποίες έχουν εντοιχισθεί στην είσοδο του κτιρίου, ο θεμέλιος λίθος του ασύλου τέθηκε στις 28 Μαΐου του 1895. Η επανάσταση του 1896 διέκοψε τις εργασίες κατασκευής του οι οποίες άρχισαν εκ νέου το Νοέμβριο του ίδιου έτους για να σταματήσουν ξανά το 1897. Μετά τη σύσταση της Κρητικής Πολιτείας οι εργασίες επαναλήφθηκαν το Δεκέμβριο του 1900.
Σύντομα το έργο τελείωσε και τα επίσημα εγκαίνια τελέστηκαν με μεγαλοπρέπεια στις 10/2 του 1902 στο ναό του Αγίου Παντελεήμονος, που κατασκευάστηκε στο μεγάλο αίθριο του κτιριακού συγκροτήματος.