Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2015

Παλαίφυτο Γιαννιτσών ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Το Δημοτικό σχολείο σήμερα
Τα πρώτα χρόνια το δημοτικό σχολείο λειτούργησε στο σπίτι του Μπέη που βρισκόταν στην άκρη του χωριού, στην τοποθεσία όπου σήμερα είναι το σπίτι του Χατζίδη Γιώργου και του Περηφανάκη Ανδροκλή. Το σπίτι ήταν μεγάλο και διώροφο. Σύμφωνα μάλιστα με μαρτυρία κατοίκου του χωριού, στην είσοδο του σχολείου υπήρχε μια μεγάλη πέτρινη πλάκα. Όταν τα παιδιά κάποια μέρα στο παιχνίδι τους μετακίνησαν την πλάκα αυτή βρήκαν από κάτω δύο ανθρώπινους σκελετούς. Το παλιό σχολείο γκρεμίστηκε στη διάρκεια του εμφυλίου και για μερικά χρόνια τα μαθήματα γινότανε ανά δύο τάξεις σε διάφορα σπίτια, αποθήκες ή καφενεία, όπως του Παναγιωτίδη Απόστολου, του Αλμυρού Κων/νου, του Βοϊτσίδη Χαρίλαου, του Πούπα Σταύρου, του Κουτσουρά Φάνιου.
Στο ισόγειο του σπιτιού του Απόστολου Παναγιωτίδη λειτουργούσε μέχρι το 1954 το δημοτικό σχολείο
Στη δεκαετία του πενήντα (1954-1956) χτίστηκε ένα πανέμορφο τετρατάξιο πέτρινο κτίριο. Στην πίσω αυλή του σχολείου υπήρχαν πολλές ακακίες και ένα μικρότερο κτίριο, το οποίο χρησιμοποιήθηκε τη δεκαετία του 60 για μαθητικά συσσίτια, ενώ τη δεκαετία του 70 λειτούργησε εκεί το πρώτο νηπιαγωγείο. Το σχολείο λειτουργούσε ως τετρατάξιο. Η Πρώτη τάξη και η Δευτέρα ήταν χωριστά. Η Τρίτη έκανε συνδιδασκαλία με την Τετάρτη και η Πέμπτη με την Έκτη. Τα μαθήματα γίνονταν πρωί και απόγευμα και τα πιο παλιά χρόνια και Σάββατο πρωί, τη δε Κυριακή υπήρχε υποχρεωτικός εκκλησιασμός των μαθητών. Κάθε πρωί, επειδή δεν υπήρχαν ρολόγια, ένα παιδί που έμενε κοντά στην εκκλησία χτυπούσε την καμπάνα του χωριού δυνατά, για να πάνε οι μαθητές στο σχολείο.
1970 - Αποκριές 1966 - Η δασκάλα Φιλιώ με τους μαθητές της Β΄ Τάξης
Οι σχολικές τσάντες ήταν υφασμάτινες σάκες, που τις έραβαν οι μητέρες των μαθητών. Στην τσάντα έβαζαν τα παιδιά τα τετράδιά τους, το μολύβι την ξύστρα, τη σβηστήρα και βέβαια το Αναγνωστικό. Βιβλία για άλλα μαθήματα, εκτός από το Αναγνωστικό, μέχρι η δεκαετία του 40 δεν υπήρχαν. Ο δάσκαλος παρέδιδε το μάθημα προφορικά, έγραφε κάποια βασικά στον πίνακα και οι μαθητές αντέγραφαν στο τετράδιό τους. Επίσης μέχρι και τη δεκαετία του 50 δεν υπήρχαν στυλό, οπότε οι μαθητές εκτός από το μολύβι, όταν έπρεπε να γράψουν στο «καθαρό» τετράδιο, χρησιμοποιούσαν μελάνη υγρή και κοντυλοφόρο με πένα. Βεβαίως ατυχήματα από πτώση του μελανοδοχείου και χύσιμο του μελανιού στα τετράδια ή τα ρούχα του μαθητή ήταν συχνό φαινόμενο.
Προβληματική ήταν και η θέρμανση των αιθουσών. Υπήρχε σε κάθε αίθουσα μια ξυλόσομπα και επειδή τις περισσότερες φορές τα οικονομικά του σχολείου δεν ήταν αρκετά και δεν υπήρχαν ξύλα, οι μαθητές έφερναν από τα σπίτια τους κάθε πρωί στο σχολείο μαζί με την τσάντα τους και από ένα ξύλο για τη σόμπα.
Το παλιό νηπιαγωγείο Το παλιό δημοτικό - δάσκαλος Κώστας Κρίτσης
Οι κακές συνθήκες λειτουργίας των σχολείων σε συνδυασμό με το μεγάλο αριθμό μαθητών που αντιστοιχούσαν σε κάθε δάσκαλο και το μορφωτικό επίπεδο δασκάλων και μαθητών, αλλά και γενικά της κοινωνίας εκείνη την εποχή, οδήγησαν στο να επικρατήσει ως παιδαγωγική μέθοδος ο αυταρχισμός του δασκάλου, η τρομοκράτηση των μαθητών και η χρήση βίας. Οι σφαλιάρες στα μάγουλα των μαθητών, το χτύπημα στα χέρια με βέργες που έφερναν οι ίδιοι οι μαθητές στο δάσκαλο και το κλείσιμό τους σε σκοτεινούς και απομονωμένους χώρους, ήταν συνηθισμένοι τρόποι συνετισμού των μαθητών, όχι μόνο των άτακτων, αλλά και των αδιάβαστων ή αυτών που δεν «έπαιρναν τα γράμματα». Θυμάμαι ενδεικτικά ένα περιστατικό στην Τρίτη Δημοτικού, όπου όλη η τάξη φάγαμε ξύλο από το δάσκαλο Κώστα Κρίτση επειδή δεν ξέραμε πόσες μέρες έχει ο χρόνος. Ήταν δε τέτοια η τρομοκρατία, που και τα παιδιά που ήξεραν το μάθημα από το φόβο τους το ξεχνούσαν. Δυστυχώς αυτή η παιδαγωγική μέθοδος χρησιμοποιούνταν μέχρι και τη δεκαετία του 60. Υπήρχαν βέβαια και δάσκαλοι, κυρίως δασκάλες, που δεν χρησιμοποιούσαν αυτά τα βάρβαρα συστήματα.
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την ιστοσελίδα: http://palaifyto.blogspot.gr/
Οι δάσκαλοι που δίδαξαν κατά καιρούς στο σχολείο ήταν: ο Πύρος, ο Μουρατίδης Κων/νος με καταγωγή από το Τσακήλι, ο Κότσινας, ο Βαρωνίδης Χαράλαμπος, η Ασπασούλα, η Νίτσα Παπαδοπούλου, η Ρίτσα Παπαδοπούλου, η Ρούλα, ο Παπαδόπουλος Άρης, η Ρεβύθου Γεωργία, η Φιλιώ, η Μαυρίδου Σμαρώ, ο Κρίτσης Κώστας και η σύζυγός του Αφροδίτη, ο Τζιώρας Λάζαρος, ο Τζιμάκης Αθανάσιος, ο Γολιδόπουλος Κώστας, η Αντωνιάδου Βάσω, η Γερακοπούλου Αφροδίτη, ο Χ΄΄Ιωαννίδης Νίκος, ο Ξενάκης Βασίλειος, η Γιαπουτζή Μαίρη, ο Παρμακίδης Αθανάσιος, ο Παπαδόπουλος Αντώνιος, ο Τσαλικίδης Νίκος, η Τσαλικίδου Ελένη, ο Ξενάκης Αθανάσιος, η Πατάκα Παναγιώτα, η Ξενάκη Αγγέλα κ.α.
Τη δεκαετία του 60 άρχισαν να δίνονται στους μαθητές συσσίτια. Σε ειδικό κτήριο που βρισκόταν πίσω από το σχολείο οι μαθητές έτρωγαν πρωινό και μεσημεριανό. Μάγειρας ήταν ο Γιώργος Χατζίδης, με βοηθό τη γυναίκα του Ελένη.
1967 - Γυμναστικές Eπιδείξεις Στο βάθος διακρίνονται οι δάσκαλοι: Σμαρώ Μαυρίδου και Λάζαρος Τζιώρας
Κάθε χρόνο στο τέλος της σχολικής χρονιάς τον μήνα Ιούνιο γίνονταν οι "Εξετάσεις" δηλαδή οι Γυμναστικές Επιδείξεις, μετά από πολύ προετοιμασία. Ήταν εκδήλωση όλων των σχολείων την περίοδο πριν από το 1940, αλλά και μετά το 1945. Απ' όσο μπορώ να θυμάμαι διατηρήθηκαν μέχρι το 1971-72, ίσως και το 1973. Το περιεχόμενό της ήταν κυρίως αθλητικό, αλλά και χορευτικό. Ειδικότερα τη δεκαετία του 60, με διευθυντή του σχολείου το δάσκαλο Άρη Παπαδόπουλο η γιορτή περιελάμβανε θεατρικές παραστάσεις, παραδοσιακούς χορούς, διάφορα αθλήματα (άλμα επί κοντώ, άλμα εις ύψος, τρέξιμο κ.λ.π.), άλλους αγώνες-παιχνίδια όπως αβγοδρομία, τσουβαλοδρομία ή και άλλες εκδηλώσεις. Η γιορτή είχε επίσημο και πανηγυρικό χαρακτήρα, γινόταν στην αυλή του σχολείου και συμμετείχε όλο το χωριό, είτε είχαν παιδιά στο σχολείο είτε όχι. Εκεί, οι γονείς, οι δάσκαλοι κι οι επίσημοι -ο παπάς κι ο Πρόεδρος- καθισμένοι στις σειρές των καθισμάτων που είχαν βάλει σε ημικύκλιο οι μαθητές, τους καμάρωναν να παραβγαίνουν στις «τσουβαλοδρομίες» και στη «μακριά γαϊδούρα». Οι πρωταθλητές έπαιρναν βραβεία. Σε ειδική τελετή έδιναν στα παιδιά τα ενδεικτικά, τα απολυτήρια και στους πρώτους μαθητές τα βραβεία. Οι γυμναστικές επιδείξεις ήταν από τα πιο σημαντικά, αλλά και κουραστικά της σχολικής χρονιάς.
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την ιστοσελίδα: http://palaifyto.blogspot.gr/
Έξω από την αυλή του σχολείου υπήρχε μια από τις μεγαλύτερες βρύσες του χωριού, με άφθονο τρεχούμενο νερό, και οι μαθητές κάθε Τετάρτη απόγευμα κουβαλούσαν νερό με τενεκεδάκια και πότιζαν το σχολικό κήπο. Η ενημέρωση των μαθητών για την καλλιέργεια λουλουδιών, δέντρων και άλλων γεωργικών καλλιεργειών και η πρακτική άσκηση στο σχολικό κήπο ήταν τακτική δραστηριότητα δασκάλου και μαθητών και μέρος του προγράμματος. Ο σχολικός κήπος, κυρίως στα επαρχιακά σχολεία, ήταν απαραίτητο συστατικό της σχολικής μονάδας.
Με τέτοιες συνθήκες εργάζονταν δάσκαλοι και μαθητές και προσπαθούσαν να δώσουν και να πάρουν τις στοιχειώδεις γνώσεις. Και με το πέρασμα του χρόνου κάποια παιδιά, με περισσότερη κλίση προς τα γράμματα και από οικογένειες με οικονομικές δυνατότητες περισσότερες και κοινωνικές αντιλήψεις πιο προχωρημένες, περνούσαν και στο επόμενο στάδιο της εκπαίδευσης, το Γυμνάσιο και ορισμένοι κατόρθωσαν να φτάσουν μέχρι το Πανεπιστήμιο και έτσι το χωριό απέκτησε τους πρώτους επιστήμονες.
Νηπιαγωγείο Παιδικός Σταθμός
Τη δεκαετία του 80, λόγω αύξησης του μαθητικού δυναμικού, το παλιό κτίριο δεν επαρκούσε και γι αυτό έγινε επέκταση του σχολείου και δημιουργήθηκε μια καινούργια πτέρυγα σε σχήμα Γ που προστέθηκε στο παλιό κτίριο. Γύρω στο 1970 λειτούργησε νηπιαγωγείο. Αρχικά νοίκιαζαν αποθήκες ή καφενεία και αργότερα στεγάστηκε στα μαγειρεία του δημοτικού σχολείου. Οι νηπιαγωγοί που δίδαξαν στα νήπια ήταν η Κατσάνα Ελένη, η Ξανθοπούλου-Κανελιάδου Μαρία, η Πατάκα Ελένη. Αργότερα σε παράπλευρο οικόπεδο χτίστηκε καινούργιο νηπιαγωγείο, καθώς και παιδικός σταθμός. Έτσι ολοκληρώθηκε η σχολική υποδομή στο Παλαίφυτο. Γυμνάσιο τα παιδιά πηγαίνουν στην Καρυώτισσα και Λύκειο στα Γιαννιτσά.
Copyright © - Χουρμουζιάδου Δέσποινα 2010

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου