(Μιας που τα περισσότερα δημοτικά στη Βόρεια Χίο έχουν καταργηθεί και λόγω ελλείψεως στοιχείων, παρουσιάζουμε σχολεία τα οποία λειτουργούν έως σήμερα.)
1ο
Ιδρύθηκε ως Αστική Σχολή το 1892 και μετονομάστηκε σε 1ο δημοτικό το 1930. Μαρμάρινη πλάκα στη ΝΔ πλευρά της αυλής αναφέρει: "Λείψανον τοίχου παλαιάς Μεγάλης Σχολής. 1792-1822". Το 1985 μετακόμισε από το παλιό νεοκλασικό κτίριο της οδού Ζολώτα όπου στεγάζεται σήμερα το 11ο Δημοτικό, στο σύγχρονο κτίριο της οδού Πατέρα, που οικοδομήθηκε με χρήματα του κράτους κατά 80% και δωρεά του μεγάλου εφοπλιστή.
2ο
Πρωτολειτούργησε στην τουρκοκρατία ως τριθέσιο στεγαζόμενο σε διώροφο κτίριο απέναντι από τον Ναό Ευαγγελιστρίας ενώ μετά το 1912 μετατράπηκε σε εξαθέσιο. Το σημερινό διδακτήριο χτίστηκε το 1935 και η νέα του πτέρυγα το 1977.
3ο
Ο Τούρκος διοικητής της Χίου απαντώντας σ’ εκείνους που ήθελαν να χτίσουν το 1ο δημοτικό σχολείο Αρρένων Βουνακίου όταν τον ρώτησαν γιατί επιτρέπουν να χτίζονται ναοί και όχι σχολεία, είπε: «Στην εκκλησία βούδια μπαίνουν, βούδια βγαίνουν αλλά στα σχολειά βούδια μπαίνουν, διάολοι βγαίνουν». Τελικά αυτό θεμελιώθηκε το 1881 και το 3ο δημοτικό σχολείο Θηλέων λειτούργησε το 1889 στεγαζόμενο στο ναό Αγίας Άννας. Αυτά τα δύο σχολεία συνενώθηκαν και λειτούργησαν ως μικτό 3ο δημοτικό το 1936 που εγκαινιάστηκε το σημερινό κτίριο (το οποίο στεγάζει και το 8ο-στο προαύλιο υπάρχουν το 3ο και το 8ο νηπιαγωγείο). Το 2001 ανεγέρθη μία καινούργια πτέρυγα ενώ εν έτει 2003 εκτελούνται εργασίες αντισεισμικής προστασίας.
5ο
Χτίστηκε το 1936 στο Βαρβάσι καλύπτοντας μία εκτεταμένη περιοχή. Το 1995 ανεγέρθη μια καινούργια πτέρυγα. Σε όλα τα χρόνια της λειτουργίας του βοηθήθηκε πολύ από τις εκκλησίες του Αγίου Χαράλαμπου και του Αγίου Λουκά.
6ο
Ιδρύθηκε το 1915 ως 1ο Δημοτικό σχολείο Θηλέων και συστεγάστηκε με το προϋπάρχων Ανώτερο Παρθεναγωγείο στο κτίριο του 1904 δίπλα στη Βιβλιοθήκη Κοραή έως το 1930 που έγινε μικτό και ονομάστηκε 6ο Δημοτικό σχολείο. Το 1939 και το 1948 έγιναν επίσημες, γραπτές προσπάθειες οικειοποίησης του κτιρίου και κατάληψης από το Λύκειο Θηλέων με ταυτόχρονη εκδίωξη του 6ου Δημοτικού που απέτυχαν. Βομβαρδίστηκε από αγγλικό αεροσκάφος στις 16/1/1944 στην πλευρά της οδού Αμάντου (το μπάλωμα στον τοίχο είναι ευδιάκριτο) ευτυχώς χωρίς θύματα λόγω του ότι ήταν Κυριακή. Καταστράφηκε η οροφή, όλα τα τζάμια και τα κουφώματα. Το 1985 μετακόμισε στο νέο κτίριο της οδού Πατέρα που ανεγέρθη με κρατική δαπάνη ενώ από το 1986 συστεγάζεται με το 7ο νηπιαγωγείο.
2ο ΒΡΟΝΤΑΔΟΥ
Βρίσκεται στην Παναγία Ερειθιανή στο κέντρο του Βροντάδου, εγκαινιάσθηκε το 1913 και έγινε μικτό πριν τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. Συστεγάζεται από το 1970 με το 2ο νηπιαγωγείο Βροντάδου.
ΘΥΜΙΑΝΩΝ
Ως δημόσιο μονοθέσιο Αρρένων και μονοθέσιο Παρθεναγωγείο ιδρύθηκε το 1914 λειτουργούσε όμως από τουρκοκρατίας. Το σημερινό κτίριο χτίστηκε το 1936 δίπλα στην τεράστια εκκλησία του Αγίου Ευστράτιου. Η νέα πτέρυγα κατασκευάστηκε το 1986.
2ο ΚΑΜΠΟΥ
Ιδρύθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα ως σχολαρχείο με τις τάξεις 5η και 6η. Οι μικρότερες τάξεις λειτουργούσαν σε διάφορες γειτονιές του Κάμπου. Τα σημερινά κτίρια χτίστηκαν το 1920 και 1921 ενώ το 1930 έγινε μικτό.
ΚΑΡΥΕΣ
Ιδρύθηκε το 1800 και από το 1900 ως διθέσιο στεγαζόταν στο σημερινό πολιτιστικό κέντρο Καρυών έως το 1970 που ανεγέρθη το νέο κτίριο και λειτούργησε ως τριθέσιο.
ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗ
Το παλιό σχολείο θεμελιώθηκε το 1889, λειτούργησε ως μονοθέσιο κι έπειτα ως παρθεναγωγείο και δημοτικό σχολείο Αρρένων, υπέστη σημαντικές ζημιές στο σεισμό του 1949 (το μαγειρείο του κατέρρευσε) και το 1957 μετακόμισε στο σημερινό οίκημα. Σήμερα συστεγάζεται μαζί με το νηπιαγωγείο του Καταρράκτη ενώ το παλιό σχολείο χρησιμοποιείται σαν αίθουσα πολιτιστικών εκδηλώσεων από τον Φιλοπρόοδο όμιλο του χωριού.
ΛΑΓΚΑΔΑΣ
Μέχρι το 1957 που κτίστηκε το σημερινό κτίριο και λειτούργησε ως ανεξάρτητο ήταν παράρτημα του δημοτικού σχολείου Κυδιάντας. Από το 1995 συνενώθηκε με το δημοτικό της Συκιάδας και λειτουργούν σε αυτό η 2α, η 5η και η 6η τάξη.
ΛΙΘΙΟΥ
Χτίστηκε με δωρεά του Ανδρέα Συγγρού και λειτούργησε ως διθέσιο το 1923.
ΜΕΣΤΩΝ
Το σχολείο όπως και το κτίριο εγκαινιάστηκε και λειτούργησε το 1927 ως διθέσιο.
ΣΥΚΙΑΔΑΣ
Ιδρύθηκε το 1909 στο κτίριο που στεγάζεται σήμερα το κοινοτικό γραφείο και μετακόμισε το 1945 στο σημερινό πετρόκτιστο κτίριο ενώ μέχρι το 1957 ήταν παράρτημα του δημοτικού σχολείου Κυδιάντας. Η πρώτη δασκάλα του ήταν η Πηνελόπη Μαυράκη που παρέμεινε μέχρι το 1951.
ΨΑΡΩΝ
Από το 1912 το σχολείο λειτουργούσε σε διάφορα κτίρια ενώ στο δικό του στεγάστηκε το 1928 ως μικτό διθέσιο. Από το 1970 λειτουργεί και νηπιαγωγείο.
Από το άρθρο
Η Παιδεία στη Χίο
ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΤΑΕΜΦΥΛΙΑΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΤΗ ΧΟΥΝΤΑ
Συγγραφή, έρευνα, γενική επιμέλεια: Παναγιώτης Ξενάκης.
Δημοσιογράφος-ερευνητής
Χίος
Ηλέκτρ.δ/νση: pitxenakis@in.gr
1ο
Ιδρύθηκε ως Αστική Σχολή το 1892 και μετονομάστηκε σε 1ο δημοτικό το 1930. Μαρμάρινη πλάκα στη ΝΔ πλευρά της αυλής αναφέρει: "Λείψανον τοίχου παλαιάς Μεγάλης Σχολής. 1792-1822". Το 1985 μετακόμισε από το παλιό νεοκλασικό κτίριο της οδού Ζολώτα όπου στεγάζεται σήμερα το 11ο Δημοτικό, στο σύγχρονο κτίριο της οδού Πατέρα, που οικοδομήθηκε με χρήματα του κράτους κατά 80% και δωρεά του μεγάλου εφοπλιστή.
2ο
Πρωτολειτούργησε στην τουρκοκρατία ως τριθέσιο στεγαζόμενο σε διώροφο κτίριο απέναντι από τον Ναό Ευαγγελιστρίας ενώ μετά το 1912 μετατράπηκε σε εξαθέσιο. Το σημερινό διδακτήριο χτίστηκε το 1935 και η νέα του πτέρυγα το 1977.
3ο
Ο Τούρκος διοικητής της Χίου απαντώντας σ’ εκείνους που ήθελαν να χτίσουν το 1ο δημοτικό σχολείο Αρρένων Βουνακίου όταν τον ρώτησαν γιατί επιτρέπουν να χτίζονται ναοί και όχι σχολεία, είπε: «Στην εκκλησία βούδια μπαίνουν, βούδια βγαίνουν αλλά στα σχολειά βούδια μπαίνουν, διάολοι βγαίνουν». Τελικά αυτό θεμελιώθηκε το 1881 και το 3ο δημοτικό σχολείο Θηλέων λειτούργησε το 1889 στεγαζόμενο στο ναό Αγίας Άννας. Αυτά τα δύο σχολεία συνενώθηκαν και λειτούργησαν ως μικτό 3ο δημοτικό το 1936 που εγκαινιάστηκε το σημερινό κτίριο (το οποίο στεγάζει και το 8ο-στο προαύλιο υπάρχουν το 3ο και το 8ο νηπιαγωγείο). Το 2001 ανεγέρθη μία καινούργια πτέρυγα ενώ εν έτει 2003 εκτελούνται εργασίες αντισεισμικής προστασίας.
5ο
Χτίστηκε το 1936 στο Βαρβάσι καλύπτοντας μία εκτεταμένη περιοχή. Το 1995 ανεγέρθη μια καινούργια πτέρυγα. Σε όλα τα χρόνια της λειτουργίας του βοηθήθηκε πολύ από τις εκκλησίες του Αγίου Χαράλαμπου και του Αγίου Λουκά.
6ο
Ιδρύθηκε το 1915 ως 1ο Δημοτικό σχολείο Θηλέων και συστεγάστηκε με το προϋπάρχων Ανώτερο Παρθεναγωγείο στο κτίριο του 1904 δίπλα στη Βιβλιοθήκη Κοραή έως το 1930 που έγινε μικτό και ονομάστηκε 6ο Δημοτικό σχολείο. Το 1939 και το 1948 έγιναν επίσημες, γραπτές προσπάθειες οικειοποίησης του κτιρίου και κατάληψης από το Λύκειο Θηλέων με ταυτόχρονη εκδίωξη του 6ου Δημοτικού που απέτυχαν. Βομβαρδίστηκε από αγγλικό αεροσκάφος στις 16/1/1944 στην πλευρά της οδού Αμάντου (το μπάλωμα στον τοίχο είναι ευδιάκριτο) ευτυχώς χωρίς θύματα λόγω του ότι ήταν Κυριακή. Καταστράφηκε η οροφή, όλα τα τζάμια και τα κουφώματα. Το 1985 μετακόμισε στο νέο κτίριο της οδού Πατέρα που ανεγέρθη με κρατική δαπάνη ενώ από το 1986 συστεγάζεται με το 7ο νηπιαγωγείο.
2ο ΒΡΟΝΤΑΔΟΥ
Βρίσκεται στην Παναγία Ερειθιανή στο κέντρο του Βροντάδου, εγκαινιάσθηκε το 1913 και έγινε μικτό πριν τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. Συστεγάζεται από το 1970 με το 2ο νηπιαγωγείο Βροντάδου.
ΘΥΜΙΑΝΩΝ
Ως δημόσιο μονοθέσιο Αρρένων και μονοθέσιο Παρθεναγωγείο ιδρύθηκε το 1914 λειτουργούσε όμως από τουρκοκρατίας. Το σημερινό κτίριο χτίστηκε το 1936 δίπλα στην τεράστια εκκλησία του Αγίου Ευστράτιου. Η νέα πτέρυγα κατασκευάστηκε το 1986.
2ο ΚΑΜΠΟΥ
Ιδρύθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα ως σχολαρχείο με τις τάξεις 5η και 6η. Οι μικρότερες τάξεις λειτουργούσαν σε διάφορες γειτονιές του Κάμπου. Τα σημερινά κτίρια χτίστηκαν το 1920 και 1921 ενώ το 1930 έγινε μικτό.
ΚΑΡΥΕΣ
Ιδρύθηκε το 1800 και από το 1900 ως διθέσιο στεγαζόταν στο σημερινό πολιτιστικό κέντρο Καρυών έως το 1970 που ανεγέρθη το νέο κτίριο και λειτούργησε ως τριθέσιο.
ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗ
Το παλιό σχολείο θεμελιώθηκε το 1889, λειτούργησε ως μονοθέσιο κι έπειτα ως παρθεναγωγείο και δημοτικό σχολείο Αρρένων, υπέστη σημαντικές ζημιές στο σεισμό του 1949 (το μαγειρείο του κατέρρευσε) και το 1957 μετακόμισε στο σημερινό οίκημα. Σήμερα συστεγάζεται μαζί με το νηπιαγωγείο του Καταρράκτη ενώ το παλιό σχολείο χρησιμοποιείται σαν αίθουσα πολιτιστικών εκδηλώσεων από τον Φιλοπρόοδο όμιλο του χωριού.
ΛΑΓΚΑΔΑΣ
Μέχρι το 1957 που κτίστηκε το σημερινό κτίριο και λειτούργησε ως ανεξάρτητο ήταν παράρτημα του δημοτικού σχολείου Κυδιάντας. Από το 1995 συνενώθηκε με το δημοτικό της Συκιάδας και λειτουργούν σε αυτό η 2α, η 5η και η 6η τάξη.
ΛΙΘΙΟΥ
Χτίστηκε με δωρεά του Ανδρέα Συγγρού και λειτούργησε ως διθέσιο το 1923.
ΜΕΣΤΩΝ
Το σχολείο όπως και το κτίριο εγκαινιάστηκε και λειτούργησε το 1927 ως διθέσιο.
ΣΥΚΙΑΔΑΣ
Ιδρύθηκε το 1909 στο κτίριο που στεγάζεται σήμερα το κοινοτικό γραφείο και μετακόμισε το 1945 στο σημερινό πετρόκτιστο κτίριο ενώ μέχρι το 1957 ήταν παράρτημα του δημοτικού σχολείου Κυδιάντας. Η πρώτη δασκάλα του ήταν η Πηνελόπη Μαυράκη που παρέμεινε μέχρι το 1951.
ΨΑΡΩΝ
Από το 1912 το σχολείο λειτουργούσε σε διάφορα κτίρια ενώ στο δικό του στεγάστηκε το 1928 ως μικτό διθέσιο. Από το 1970 λειτουργεί και νηπιαγωγείο.
Από το άρθρο
Η Παιδεία στη Χίο
ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΤΑΕΜΦΥΛΙΑΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΤΗ ΧΟΥΝΤΑ
Συγγραφή, έρευνα, γενική επιμέλεια: Παναγιώτης Ξενάκης.
Δημοσιογράφος-ερευνητής
Χίος
Ηλέκτρ.δ/νση: pitxenakis@in.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου