Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΠΕΡΑΧΩΡΙ (ΣΧΟΛΕΙΑ – ΔΑΣΚΑΛΟΙ – ΜΑΘΗΤΕΣ)
24 Μαΐου 2016 Tilemahos Karavias 0 Comment
Όπως και στα άλλα χωριά της Ιθάκης έτσι και στο Περαχωριό, έως το 1898-1900 σχολικό δημόσιο κτίριο δεν υπήρχε. Πολύ δε περισσότερο σχολείο Θηλέων.! Ένα μονοτάξιο σχολείο αρρένων λειτουργούσε, το οποίο στεγαζόταν σε σπίτια ακατάλληλα για παρόμοια χρήση – σκοτεινά και ανθυγιεινά- όπως ήταν (καθώς λέιε και ο Θωμάς Βλησμάς) το σπίτι του Βαγγέλη Δενδρινού (Παρηγορίτση) που έχει αγοραστεί σήμερα από Ιταλό. Βέβαια η φοίτηση στο σχολείο δεν ήταν υποχρεωτική και την διδασκαλία την έκανε ιερέας.
Από τις διάφορες πληροφορίες που δίνει ο Θωμάς Βλησμάς, διαπιστώνουμε ότι ο προαναφερόμενος Βαγγέλης Δενδρινός έδωσε και το οικόπεδο για να κτισθεί αργότερα στο Περαχωριό το σχολείο Συγγρού. Όταν δε χτίστηκε αυτό το σχολείο λειτούργησε ανάλογα σε θηλέων σε ένα σπίτι του Λιάτου, κάπου εκεί που (είναι? ήταν?) το σπίτι του Τάτση Σιμήρη και πρώτη δίδαξε σε αυτό μια δασκάλα κυρία Βιργινία του Λεωνίδα (επίθετο?) και πρώτη μαθήτρια στο σχολείο αυτό των θηλέων ήταν η Δήμητρα του Γιάννη Βλησμά (Βούτα). Κατόπιν ήρθε μια αυστηρή δασκάλα Μαρία Θηβαίου, τότε το σχολείο θηλέων είχε μεταφερθεί, σε ένα σπίτι που αργότερα χρησιμοποιήθηκε σαν μπακάλικο του Πάντιου Βλασσόπουλου (πατρικό σπίτι Σπύρου Σιμήρη). Παράλληλα μαθαίνουμε ότι τα κορίτσια εκείνο τον καιρό, μαζί, με τα γράμματα διδάσκονταν να κάνουν διάφορα εργόχειρα, τα οποία εξέθεταν στις εξετάσεις, κρεμώντας τα γύρω-γύρω στη σχολική αίθουσα.
Όταν ο Χιώτης Ανδρέας Συγγρός όρισε στη διαθήκη του να γίνουν 12 σχολεία, κατά προτίμηση σε νησιά που δεν είχαν σχολικές αίθουσες ανάλογες έπεσε και στη μερίδα του Περαχωριού ένα, όπου και το ανέλαβαν οι παλιοί εργολάβοι Ντοβαίοι-σε δημοπρασία- έναντι 22,000δρχ. δηλαδή 880χρυσές λίρες.
Οι διαστάσεις του σχολείου αυτού ήταν περίπου 254μ.μ.,επί 10μ.π είχε δυο μεγάλες αίθουσες με πέντε παράθυρα ανατολικά καθεμιά, δυο παράθυρα και μια έξοδο δυτικά, ωραία είσοδο με μαρμάρινα πλακάκια, στο βάθος το γραφείο των δασκάλων, ο χώρος έξω του διαλλείματος αρκετά μεγάλος με ψηλό τοίχο γύρω γύρω και στο κάτω μέρος υπόστεγο για να καταφεύγουν οι μαθητές σε ώρα βροχής. Γύρω-γύρω δένδρα οπωροφόρα και μπροστά στο γραφείο μια υδροδεξαμενή. Η σκεπή ήταν διακοσμημένη με θαυμάσια ακροκέραμα και με δυο λόγια φαινομενικά ήταν σχολείο τέλειο σαν παρουσία, όμως λειτούργησε μόνο λίγα χρόνια. Στις 11 Γενάρη 1912 και ώρα 5 το απόγιομα έκανε ένα δυνατό σεισμό και το σχολείο διαλύθηκε…. Ευτυχώς και τα παιδιά -98 αγόρια- είχαν λίγο πριν σχολάσει, έτσι το χωριό δεν θρήνησε θύματα.
Η χρονιά αυτή στάθηκε αρνητική, για τους μαθητές, οι οποίοι κάνανε πια μάθημα κάτω από τις μυγδαλιές του Κακαβούλη και στην αυλή των Αγίων Πάντων, ένας δάσκαλος που δίδασκε εκεί – Πολυχρόνης Κεφαλονίτης- μετατέθηκε στο Βαθύ, ένας άλλος –Δημήτρης Στρωματιάς-επιστρατεύθηκε και σκοτώθηκε σε μια μάχη στο Νευροκόπι. Την άλλη χρονιά οι μαθητές κατέβησαν στο Βαθύ και το σχολείο Συγγρού επισκευάσθηκε –μετά δυο χρόνια- γιατί ως τότε το μάθημα γινόταν σε εκκλησίες ή σε διάφορα σπίτια, όπως στην Αθήνα στη Ρούγα-κάτω από τον Αι Γεράσιμο –στου Μπαρμπέρη-επίσης στη Ρούγα- σήμερα είναι εκεί της Σταματούλας Γρίβα το σπίτι, στη Δανάη –πάνω από τη στροφή της Ρούγας –στη Λεύκη στο κάτω χωριό κ.οκ
Το 1953 τον Αύγουστο, σύμφωνα με την διαθήκη του Γεράσιμου Προσαλέντη (Κουτσόκωλου) είχε αφήσει στην Αμερική 20,000 δολάρια, δυο οικόπεδα στο χωριό και το σπίτι του στα Κολοβάτα στην κοινότητα Περαχωριού και να τα εκποιεί η κοινότητα για λογαριασμό του σχολείου.
Και, καθώς μας περιέγραψε ο Θωμάς Βλησμάς-που ήταν τότε πρόεδρος της Κοινότητας Περαχωριού- φρόντισε κι έφερε τα χρήματα στην Εθνική Τράπεζα, κάλεσε και το χωριό όπου πολλά παιδιά βρέθηκαν και κατεδάφισαν το ερειπωμένο σχολείο, βγήκε κατόπιν σε δημοπρασία και το ανέλαβε ο εργολάβος Σπύρος Σαρακηνός 80,000δρχ. την τοιχοποιία, όπου και ήταν έτοιμη πολύ σύντομα. Την ξυλεία την είχε προσφέρει ο Πάνος του Παλαιά, που είχε αγοράσει 10,000δρχ. τα κυπαρίσσια του Τζολβέ. Βέβαια χωρίς να περιττολογούμε, άλλα ήθελαν ο Πρόεδρος και οι κάτοικοι του χωριού να γίνουν και άλλα η γραφειοκρατία –κράτος εν κράτει και μεγάλη φαγάνα με τις μελέτες και τα συναφή – έτσι και προτιμήθηκε από τον υπεύθυνο της ανοικοδόμησης μηχανικό να φκιαστεί ένα σχολείο ξύλινο, που όσο νερό και αν ήταν και όσο και αν στεναχωριόταν ο Πρόεδρος Θωμάς Βλησμάς, βλέποντας το πισωγύρισμα των καιρών, που, καθώς είπε στον μηχανικό «θέλω σχολείο, όχι μπαράκα και ούτε να πάθουν τα παιδιά του χωριού μου ότι έπαθα εγώ το 1912» έγινε και το κτίριο αυτό –κατά σειρά- σχολείο στις Κυδωνιές, το οποίο λειτούργησε αρκετό διάστημα με δασκάλους το Σπύρο Χάνο και τη Σοφία Λαχανά. Το τέταρτο σχολείο έγινε και αυτό με κάποιες ανάλογες προδιαγρφές παρόλο που η επιθυμία έμενε ανεκπλήρωτη για ένα μόνιμο σχολείο αλλά και έρτιο, παρόλο που ένα αρχικό ποσό 5,000,000δρχ. βρέθηκε, μεσολάβησαν άλλα εμπόδια με διάφορες δικαιολογίες όπως «ανύπαρκτος δρόμος» για τη μεταφορά υλικών, μέχρι να «πληροφορηθεί» η αρμόδια υπηρεσία αν το οικόπεδο ήταν του σχολείου και άλλα παρεμφερή έφευγε ο καιρός…
Επιτέλους το 1985, επί δασκάλου Γιώργου Βασιλόπουλου και με ενέργειες Περαχωριτών ήρθε Ηπειρώτης εργολάβος και ανέλαβε την κατασκευή του σημερινού – πέμπτου σχολείου-, το οποίο οπτικά όμως υστερεί σε καλαισθησία. Μα τώρα λόγω της έλλειψης μαθητών είναι σε αχρηστία. Και όλα τα σχολεία συμπτύσσονται στο Βαθύ.
Μερικοί δάσκαλοι από εκείνους που δίδαξαν στο Περαχωριό: Βιργινία Λεωνίδα, Μαρία Θηβαίου, Αριστοτέλης Ιουστινιάνης, Αθηνά Βλασσοπούλου, Πολυχρόνης Κεφαλλονίτης, Δημήτρης Στρωματιάς, Κατίνα Πιάτσα, Χρήστος Καραντζής, Ακριβή Καραντζή, Θάλεια Κορφιάτη, Ιωάννης Κοντογιάννης Σπυρίδων Σέρβος, Πάνος Μαρκαντώνης, Σπύρος Βρεττός, Σπύρος Χάνος, Σοφία Λαχανά, Χρυσοστόμη Κασσιανού, Ζώης Λιβιτσάνος, Αθανάσιος Πανταζής, Γιώργος Ρέβης, Γιάννης Καραντζής, Γιώργος Βασιλόπουλος.
ΡΙΤΑ ΤΣΙΝΤΙΛΗ-ΒΛΗΣΜΑ
24 Μαΐου 2016 Tilemahos Karavias 0 Comment
Όπως και στα άλλα χωριά της Ιθάκης έτσι και στο Περαχωριό, έως το 1898-1900 σχολικό δημόσιο κτίριο δεν υπήρχε. Πολύ δε περισσότερο σχολείο Θηλέων.! Ένα μονοτάξιο σχολείο αρρένων λειτουργούσε, το οποίο στεγαζόταν σε σπίτια ακατάλληλα για παρόμοια χρήση – σκοτεινά και ανθυγιεινά- όπως ήταν (καθώς λέιε και ο Θωμάς Βλησμάς) το σπίτι του Βαγγέλη Δενδρινού (Παρηγορίτση) που έχει αγοραστεί σήμερα από Ιταλό. Βέβαια η φοίτηση στο σχολείο δεν ήταν υποχρεωτική και την διδασκαλία την έκανε ιερέας.
Από τις διάφορες πληροφορίες που δίνει ο Θωμάς Βλησμάς, διαπιστώνουμε ότι ο προαναφερόμενος Βαγγέλης Δενδρινός έδωσε και το οικόπεδο για να κτισθεί αργότερα στο Περαχωριό το σχολείο Συγγρού. Όταν δε χτίστηκε αυτό το σχολείο λειτούργησε ανάλογα σε θηλέων σε ένα σπίτι του Λιάτου, κάπου εκεί που (είναι? ήταν?) το σπίτι του Τάτση Σιμήρη και πρώτη δίδαξε σε αυτό μια δασκάλα κυρία Βιργινία του Λεωνίδα (επίθετο?) και πρώτη μαθήτρια στο σχολείο αυτό των θηλέων ήταν η Δήμητρα του Γιάννη Βλησμά (Βούτα). Κατόπιν ήρθε μια αυστηρή δασκάλα Μαρία Θηβαίου, τότε το σχολείο θηλέων είχε μεταφερθεί, σε ένα σπίτι που αργότερα χρησιμοποιήθηκε σαν μπακάλικο του Πάντιου Βλασσόπουλου (πατρικό σπίτι Σπύρου Σιμήρη). Παράλληλα μαθαίνουμε ότι τα κορίτσια εκείνο τον καιρό, μαζί, με τα γράμματα διδάσκονταν να κάνουν διάφορα εργόχειρα, τα οποία εξέθεταν στις εξετάσεις, κρεμώντας τα γύρω-γύρω στη σχολική αίθουσα.
Όταν ο Χιώτης Ανδρέας Συγγρός όρισε στη διαθήκη του να γίνουν 12 σχολεία, κατά προτίμηση σε νησιά που δεν είχαν σχολικές αίθουσες ανάλογες έπεσε και στη μερίδα του Περαχωριού ένα, όπου και το ανέλαβαν οι παλιοί εργολάβοι Ντοβαίοι-σε δημοπρασία- έναντι 22,000δρχ. δηλαδή 880χρυσές λίρες.
Οι διαστάσεις του σχολείου αυτού ήταν περίπου 254μ.μ.,επί 10μ.π είχε δυο μεγάλες αίθουσες με πέντε παράθυρα ανατολικά καθεμιά, δυο παράθυρα και μια έξοδο δυτικά, ωραία είσοδο με μαρμάρινα πλακάκια, στο βάθος το γραφείο των δασκάλων, ο χώρος έξω του διαλλείματος αρκετά μεγάλος με ψηλό τοίχο γύρω γύρω και στο κάτω μέρος υπόστεγο για να καταφεύγουν οι μαθητές σε ώρα βροχής. Γύρω-γύρω δένδρα οπωροφόρα και μπροστά στο γραφείο μια υδροδεξαμενή. Η σκεπή ήταν διακοσμημένη με θαυμάσια ακροκέραμα και με δυο λόγια φαινομενικά ήταν σχολείο τέλειο σαν παρουσία, όμως λειτούργησε μόνο λίγα χρόνια. Στις 11 Γενάρη 1912 και ώρα 5 το απόγιομα έκανε ένα δυνατό σεισμό και το σχολείο διαλύθηκε…. Ευτυχώς και τα παιδιά -98 αγόρια- είχαν λίγο πριν σχολάσει, έτσι το χωριό δεν θρήνησε θύματα.
Η χρονιά αυτή στάθηκε αρνητική, για τους μαθητές, οι οποίοι κάνανε πια μάθημα κάτω από τις μυγδαλιές του Κακαβούλη και στην αυλή των Αγίων Πάντων, ένας δάσκαλος που δίδασκε εκεί – Πολυχρόνης Κεφαλονίτης- μετατέθηκε στο Βαθύ, ένας άλλος –Δημήτρης Στρωματιάς-επιστρατεύθηκε και σκοτώθηκε σε μια μάχη στο Νευροκόπι. Την άλλη χρονιά οι μαθητές κατέβησαν στο Βαθύ και το σχολείο Συγγρού επισκευάσθηκε –μετά δυο χρόνια- γιατί ως τότε το μάθημα γινόταν σε εκκλησίες ή σε διάφορα σπίτια, όπως στην Αθήνα στη Ρούγα-κάτω από τον Αι Γεράσιμο –στου Μπαρμπέρη-επίσης στη Ρούγα- σήμερα είναι εκεί της Σταματούλας Γρίβα το σπίτι, στη Δανάη –πάνω από τη στροφή της Ρούγας –στη Λεύκη στο κάτω χωριό κ.οκ
Το 1953 τον Αύγουστο, σύμφωνα με την διαθήκη του Γεράσιμου Προσαλέντη (Κουτσόκωλου) είχε αφήσει στην Αμερική 20,000 δολάρια, δυο οικόπεδα στο χωριό και το σπίτι του στα Κολοβάτα στην κοινότητα Περαχωριού και να τα εκποιεί η κοινότητα για λογαριασμό του σχολείου.
Και, καθώς μας περιέγραψε ο Θωμάς Βλησμάς-που ήταν τότε πρόεδρος της Κοινότητας Περαχωριού- φρόντισε κι έφερε τα χρήματα στην Εθνική Τράπεζα, κάλεσε και το χωριό όπου πολλά παιδιά βρέθηκαν και κατεδάφισαν το ερειπωμένο σχολείο, βγήκε κατόπιν σε δημοπρασία και το ανέλαβε ο εργολάβος Σπύρος Σαρακηνός 80,000δρχ. την τοιχοποιία, όπου και ήταν έτοιμη πολύ σύντομα. Την ξυλεία την είχε προσφέρει ο Πάνος του Παλαιά, που είχε αγοράσει 10,000δρχ. τα κυπαρίσσια του Τζολβέ. Βέβαια χωρίς να περιττολογούμε, άλλα ήθελαν ο Πρόεδρος και οι κάτοικοι του χωριού να γίνουν και άλλα η γραφειοκρατία –κράτος εν κράτει και μεγάλη φαγάνα με τις μελέτες και τα συναφή – έτσι και προτιμήθηκε από τον υπεύθυνο της ανοικοδόμησης μηχανικό να φκιαστεί ένα σχολείο ξύλινο, που όσο νερό και αν ήταν και όσο και αν στεναχωριόταν ο Πρόεδρος Θωμάς Βλησμάς, βλέποντας το πισωγύρισμα των καιρών, που, καθώς είπε στον μηχανικό «θέλω σχολείο, όχι μπαράκα και ούτε να πάθουν τα παιδιά του χωριού μου ότι έπαθα εγώ το 1912» έγινε και το κτίριο αυτό –κατά σειρά- σχολείο στις Κυδωνιές, το οποίο λειτούργησε αρκετό διάστημα με δασκάλους το Σπύρο Χάνο και τη Σοφία Λαχανά. Το τέταρτο σχολείο έγινε και αυτό με κάποιες ανάλογες προδιαγρφές παρόλο που η επιθυμία έμενε ανεκπλήρωτη για ένα μόνιμο σχολείο αλλά και έρτιο, παρόλο που ένα αρχικό ποσό 5,000,000δρχ. βρέθηκε, μεσολάβησαν άλλα εμπόδια με διάφορες δικαιολογίες όπως «ανύπαρκτος δρόμος» για τη μεταφορά υλικών, μέχρι να «πληροφορηθεί» η αρμόδια υπηρεσία αν το οικόπεδο ήταν του σχολείου και άλλα παρεμφερή έφευγε ο καιρός…
Επιτέλους το 1985, επί δασκάλου Γιώργου Βασιλόπουλου και με ενέργειες Περαχωριτών ήρθε Ηπειρώτης εργολάβος και ανέλαβε την κατασκευή του σημερινού – πέμπτου σχολείου-, το οποίο οπτικά όμως υστερεί σε καλαισθησία. Μα τώρα λόγω της έλλειψης μαθητών είναι σε αχρηστία. Και όλα τα σχολεία συμπτύσσονται στο Βαθύ.
Μερικοί δάσκαλοι από εκείνους που δίδαξαν στο Περαχωριό: Βιργινία Λεωνίδα, Μαρία Θηβαίου, Αριστοτέλης Ιουστινιάνης, Αθηνά Βλασσοπούλου, Πολυχρόνης Κεφαλλονίτης, Δημήτρης Στρωματιάς, Κατίνα Πιάτσα, Χρήστος Καραντζής, Ακριβή Καραντζή, Θάλεια Κορφιάτη, Ιωάννης Κοντογιάννης Σπυρίδων Σέρβος, Πάνος Μαρκαντώνης, Σπύρος Βρεττός, Σπύρος Χάνος, Σοφία Λαχανά, Χρυσοστόμη Κασσιανού, Ζώης Λιβιτσάνος, Αθανάσιος Πανταζής, Γιώργος Ρέβης, Γιάννης Καραντζής, Γιώργος Βασιλόπουλος.
ΡΙΤΑ ΤΣΙΝΤΙΛΗ-ΒΛΗΣΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου