Η Εκπαίδευση στη Φιλιά
Από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι την προσφυγοποίηση του 1974
Έρευνα Ανδρέα Μιχαήλ, Κοινοτάρχη Φιλιάς, στηριγμένη σε στοιχεία του Κρατικού Αρχείου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το νέο δημοτικό σχολείο της Φιλιάς, όπως είναι μετά την εισβολή.
Η εκπαίδευση γενικά στα χρόνια της τουρκοκρατίας είχε υποτυπώδη χαρακτήρα μέχρι σημείου που ήταν σχεδόν ανύπαρκτη και οι πόροι και τα μέσα γι΄αυτή ήταν πενιχρά. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι στο διαμέρισμα Μόρφου το 1860 υπήρχε μόνο ένα δημοτικό σχολείο. Το σχολείο αυτό λειτουργούσε μέσα στην εκκλησία του Αγίου Μάμα στη Μόρφου με 63 μαθητές που διδάσκονταν γραφή και ανάγνωση και συντηρείτο από την Μητρόπολη Κυρηνείας όπου υπαγόταν εκκλησιαστικά τότε η περιοχή Μόρφου.
Κατά τα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας, λειτουργούσαν στην Κύπρο τρεις κατηγορίες δημοτικών σχολείων, τα ιδιωτικά σχολεία, στα οποία δίδασκαν συνήθως οι ιερείς της κοινότητας που γνώριζαν λίγη γραφή και ανάγνωση, τα κοινοτικά ή δημόσια σχολεία, που ανήκαν στην κοινότητα και τα ελληνικά σχολεία, που λειτουργούσαν μόνο στις τρεις μεγάλες πόλεις, τη Λευκωσία, τη Λεμεσό και τη Λάρνακα.
Η κάθοδος των Άγγλων στην Κύπρο το 1878, τους έφερε αντιμέτωπους με την πραγματικότητα της ανυπαρξίας σχεδόν εκπαίδευσης στο νησί. Ο ιερέας Josiah Spencer, αργότερα πρώτος Διευθυντής Παιδείας στην Κύπρο, ο οποίος βρισκόταν εδώ για προσηλυτικούς σκοπούς, από την περίοδο της μεταβίβασης της Κύπρου από τους Τούρκους στους Άγγλους, πήρε οδηγίες από τον Αρμοστή να εξετάσει τον τρόπο λειτουργίας των σχολείων της Κύπρου.
Μετά από περιοδεία σε όλες τις πόλεις, εκτός της Πάφου, ο Spencer υπόβαλε 14σέλιδη έκθεση, τη γνωστή «Έκθεση του Spencer», με τις διαπιστώσεις του για την εκπαίδευση. Οι διαπιστώσεις αυτές αφορούσαν το μορφωτικό επίπεδο των δασκάλων και των μαθητών, τα αριθμητικά στοιχεία των μαθητών και τις μαθησιακές τους ικανότητες, την οργάνωση των σχολείων, όπως η κατάσταση των σχολικών κτιρίων, η οργάνωση των τάξεων, τα βιβλία που χρησιμοποιούνταν και πολλά άλλα.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Spencer, υπήρχαν μόνο ελάχιστα σχολεία και ακόμη πιο λίγοι δάσκαλοι για να διδάξουν τους λίγους μαθητές που ήταν τότε στα σχολεία. Οι σχολικές αίθουσες ήταν ακατάλληλες και ανθυγιεινές και τα βιβλία μετρημένα. Έτσι, μετά από τις μίζερες αυτές διαπιστώσεις, η ανάγκη για τη δημιουργία εκπαιδευτικής σχολής και η ανέγερση σχολείων θεωρήθηκαν επιβεβλημένα και τέθηκαν στις προτεραιότητες των Άγγλων.
Μετά το τέλος της τουρκοκρατίας παρατηρείται αύξηση του αριθμού των δημοτικών σχολείων, τα οποία γενικά ακολουθούν ανοδική πορεία. Κατά την πρώτη δεκαετία της Αγγλοκρατίας λειτουργούσαν στη Μόρφου ένα αρρεναγωγείο και ένα παρθεναγωγείο, αρχικά με 3 δασκάλους και αργότερα με 5. Ταυτόχρονα άρχισε να αυξάνεται και ο αριθμός των χωριών, στα οποία λειτουργούσαν δημοτικά σχολεία. Το 1887 λειτουργούσαν 6 μονοδιδάσκαλα σχολεία σε χωριά της περιοχής Μόρφου, στην Π. Ζώδια, Κ, Ζώδια, Αργάκι, Κατωκοπιά, Πέτρα και Γαληνή. Το 1907 τα χωριά αυτά αυξήθηκαν σε 20, μεταξύ αυτών και η Φιλιά.
Το 1878, όταν πρωτοήλθαν οι Άγγλοι, βρήκαν στην Κύπρο συνολικά 83 ελληνικά σχολεία, τα οποία συντηρούσε σε μεγάλο βαθμό η εκκλησία. Το 1860, σύμφωνα με κατάλογο που ζήτησε από την εκκλησία η Μεγάλη Πύλη, υπήρχαν στην Κύπρο 22 ελληνικά σχολεία με 29 δασκάλους και 1179 μαθητές. Το 1879 υπήρχαν 73 ελληνικά σχολεία και 65 τουρκικά. Τα 1881, σύμφωνα με τις πρώτες στατιστικές της αποικιοκρατικής Διοίκησης, υπήρχαν στην Κύπρο 99 ελληνικά σχολεία με 4907 μαθητές και 71 τουρκικά με 1869 μαθητές (βλ. Cyprus Gazette, 1880).
Μαθητές της Α’ Τάξης του δημοτικούσχολείου Φιλιάς το 1962. Δάσκαλος ο Χαράλαμπος Μέττας.
Σύμφωνα με στοιχεία του Κρατικού Αρχείου της Κυπριακής Δημοκρατίας, το πρώτο δημοτικό σχολείο στη Φιλιά λειτούργησε το 1907 και ήταν μονοδιδάσκαλο με 38 μαθητές, όλοι αγόρια. Πρώτος δάσκαλος στο χωριό ήταν ο Ιωάννης Χριστοφίδης με ετήσιο μισθό 17 λίρες. Από το 1938 δίδασκαν στο σχολείο 2 δάσκαλοι και κατά το σχολικό έτος 1957 έγιναν 3. Από το 1958 οι δάσκαλοι αυξήθηκαν στους 4, από το 1967 στους 5 και τέλος κατά το σχολικό έτος 1973-1974 έφθασαν στους 6. Από το 1911 το δημοτικό σχολείο της Φιλιάς φιλοξενούσε και τους μαθητές του γειτονικού χωριού Μάσσαρι. Το 1911 ο αριθμός των μαθητών από το Μάσσαρι που φοιτούσαν στο σχολείο της Φιλιάς ήταν 5 άτομα, ένα αγόρι και 4 κορίτσια και το 1912 αυξήθηκε στα 14 άτομα, 7 αγόρια και 7 κορίτσια. Η φιλοξενία αυτή κράτησε μέχρι το 1952 που λειτούργησε ξεχωριστό σχολείο στο Μάσσαρι, με εξαίρεση κάποια χρονικά διαστήματα μέσα στην περίοδο αυτή που οι μαθητές του Μάσσαρι φοιτούσαν στο δημοτικό σχολείο της Κυράς.
Ως πρώτο σχολείο, σύμφωνα με μαρτυρίες παλαιότερων, χρησιμοποιήθηκε αρχικά κτίριο στο κέντρο του χωριού στην περιοχή που βρίσκεται η εκκλησία του Αγ. Γεωργίου. Το σχολείο αυτό φιλοξένησε τους πρώτους μαθητές το 1907 που άρχισε η δημοτική εκπαίδευση στη Φιλιά, καθώς και εκείνους που ακολούθησαν στα επόμενα 30 σχεδόν χρόνια. Το 1936, κατά τους παλαιότερους και πάλιν, λειτούργησε το νέο σχολείο έξω και προς τα δυτικά του χωριού, στην καυκάλλα και προς την κατεύθυνση του γειτονικού χωριού Μάσσαρι. Το νέο κτίριο, επιβλητικό για την εποχή, αποτελείτο από 2 μεγάλα δωμάτια από τα οποία το ένα, το δυτικό, στέγαζε τους μαθητές της πρώτης, της πέμπτης και της έκτης τάξης και το άλλο, το ανατολικό, τους μαθητές της δευτέρας, της τρίτης και της τετάρτης τάξης. Όμως, εξελικτικά το σχολείο αυτό αποδείχτηκε ανεπαρκές για τη στέγαση του ολοένα αυξανόμενου αριθμού των μαθητών, γι’ αυτό για κάποια περίοδο το πρώτο κτίριο χρησιμοποιήθηκε ως βοηθητικό για τις ανάγκες του νέου.
Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου και με βάση τα νέα δεδομένα που είχαν δημιουργηθεί ως αποτέλεσμα της ραγδαίας ανάπτυξης σε όλους τους τομείς, προέκυψε η ανάγκη δημιουργίας νέου σύγχρονου δημοτικού σχολείου στην κοινότητα, το οποίο να εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες των μαθητών και των δασκάλων. Έτσι, μετά από εισήγηση των Τοπικών Αρχών, εξασφαλίστηκε η σχετική έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και άρχισαν αμέσως οι εργασίες ανέγερσης νέου σχολείου στην ίδια περιοχή και δίπλα από το υφιστάμενο. Οι εργασίες ανέγερσης άρχισαν το 1968 και το σχολείο λειτούργησε κατά το σχολικό έτος 1970-1971. Τα εγκαίνια έγιναν το καλοκαίρι του 1971 μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα και το νέο αυτό σχολείο, μαζί με το προηγούμενο που συνέχισε να λειτουργεί, φιλοξένησαν τα Φιλιωτόπουλα μέχρι την τουρκική εισβολή του 1974 που είχε ως αποτέλεσμα την προσφυγοποίηση των κατοίκων της Φιλιάς. Είμαστε σίγουροι ότι σύντομα τα παιδιά μας θα βρεθούν και πάλιν στα ίδια σχολεία, στις ίδιες τάξεις, στα ίδια θρανία.
Χαιρετισμός στα εγκαίνια του σχολείου το 1971 από τον τότε Κοινοτάρχη Φιλιάς Κώστα Αλουπό.
Στον Πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται κατά χρονολογική σειρά στοιχεία για τους δασκάλους και τον αριθμό των μαθητών για την περίοδο από το 1907 που άρχισε η δημοτική εκπαίδευση στη Φιλιά μέχρι την προσφυγοποίηση του 1974. Με βάση τα στοιχεία αυτά, μπορούν εύκολα να γίνουν οι ακόλουθες διαπιστώσεις σχετικά με το θέμα της εκπαίδευσης, οι οποίες ίσχυαν σε όλη την Κύπρο και είναι πιο εμφανείς όσο στρεφόμαστε προς τα πίσω:1. Την εποχή του θέρους ή άλλων εποχιακών ασχολιών ο αριθμός των μαθητών στα σχολεία ήταν κατά πολύ μικρότερος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι μαθητές διέκοπταν τη φοίτησή τους για να βοηθήσουν τους γονείς τους.2. Όσο το σχολικό έτος προχωρούσε προς τη λήξη, τόσο λιγότεροι μαθητές συνέχιζαν τη φοίτησή τους. Οι υπόλοιποι διέκοπταν. Όπως αναφέρει ο Spencer στην έκθεσή του, οι κάτοικοι λόγω της φτώχειας αναγκάζονταν να αποσύρουν τα παιδιά τους από το σχολείο ακόμη κι΄ αν δεν πλήρωναν δίδακτρα. «Δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς την εργασία των παιδιών τους», αναφέρει χαρακτηριστικά.3. Ο αριθμός των κοριτσιών ήταν στην αρχή σχεδόν ανύπαρκτος και για πολλά χρόνια συντριπτικά μικρότερος εκείνου των αγοριών που φοιτούσαν στο σχολείο. Στη συνέχεια και συγκεκριμένα στη δεκαετία του 1960 η διαφορά μεταξύ αγοριών και κοριτσιών άρχισε να καλύπτεται σταδιακά, με αποτέλεσμα φθάνοντας στη δεκαετία του 1970 να παρατηρείται το αντίθετο φαινόμενο, αρχίζει δηλαδή να υπερισχύει ο αριθμός των κοριτσιών έναντι των αγοριών, τουλάχιστον μέχρι το 1974 που έχουμε στη διάθεσή μας σχετικά στοιχεία για τη δημοτική εκπαίδευση στη Φιλιά.
Μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του δημοτικού σχολείου Φιλιάς το 1967. Δάσκαλοι οι Ευριπίδης Παπαευριπίδου (καθήμενος), Ιωάννης Κυριακίδης και Μαρία Πελαβά.
Μητρώο Στατιστικών Στοιχείων Δασκάλων και Φοίτησης Μαθητών του Δημοτικού Σχολείου Φιλιάς για την περίοδο 1907 - 1974
Από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι την προσφυγοποίηση του 1974
Έρευνα Ανδρέα Μιχαήλ, Κοινοτάρχη Φιλιάς, στηριγμένη σε στοιχεία του Κρατικού Αρχείου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το νέο δημοτικό σχολείο της Φιλιάς, όπως είναι μετά την εισβολή.
Η εκπαίδευση γενικά στα χρόνια της τουρκοκρατίας είχε υποτυπώδη χαρακτήρα μέχρι σημείου που ήταν σχεδόν ανύπαρκτη και οι πόροι και τα μέσα γι΄αυτή ήταν πενιχρά. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι στο διαμέρισμα Μόρφου το 1860 υπήρχε μόνο ένα δημοτικό σχολείο. Το σχολείο αυτό λειτουργούσε μέσα στην εκκλησία του Αγίου Μάμα στη Μόρφου με 63 μαθητές που διδάσκονταν γραφή και ανάγνωση και συντηρείτο από την Μητρόπολη Κυρηνείας όπου υπαγόταν εκκλησιαστικά τότε η περιοχή Μόρφου.
Κατά τα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας, λειτουργούσαν στην Κύπρο τρεις κατηγορίες δημοτικών σχολείων, τα ιδιωτικά σχολεία, στα οποία δίδασκαν συνήθως οι ιερείς της κοινότητας που γνώριζαν λίγη γραφή και ανάγνωση, τα κοινοτικά ή δημόσια σχολεία, που ανήκαν στην κοινότητα και τα ελληνικά σχολεία, που λειτουργούσαν μόνο στις τρεις μεγάλες πόλεις, τη Λευκωσία, τη Λεμεσό και τη Λάρνακα.
Η κάθοδος των Άγγλων στην Κύπρο το 1878, τους έφερε αντιμέτωπους με την πραγματικότητα της ανυπαρξίας σχεδόν εκπαίδευσης στο νησί. Ο ιερέας Josiah Spencer, αργότερα πρώτος Διευθυντής Παιδείας στην Κύπρο, ο οποίος βρισκόταν εδώ για προσηλυτικούς σκοπούς, από την περίοδο της μεταβίβασης της Κύπρου από τους Τούρκους στους Άγγλους, πήρε οδηγίες από τον Αρμοστή να εξετάσει τον τρόπο λειτουργίας των σχολείων της Κύπρου.
Μετά από περιοδεία σε όλες τις πόλεις, εκτός της Πάφου, ο Spencer υπόβαλε 14σέλιδη έκθεση, τη γνωστή «Έκθεση του Spencer», με τις διαπιστώσεις του για την εκπαίδευση. Οι διαπιστώσεις αυτές αφορούσαν το μορφωτικό επίπεδο των δασκάλων και των μαθητών, τα αριθμητικά στοιχεία των μαθητών και τις μαθησιακές τους ικανότητες, την οργάνωση των σχολείων, όπως η κατάσταση των σχολικών κτιρίων, η οργάνωση των τάξεων, τα βιβλία που χρησιμοποιούνταν και πολλά άλλα.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Spencer, υπήρχαν μόνο ελάχιστα σχολεία και ακόμη πιο λίγοι δάσκαλοι για να διδάξουν τους λίγους μαθητές που ήταν τότε στα σχολεία. Οι σχολικές αίθουσες ήταν ακατάλληλες και ανθυγιεινές και τα βιβλία μετρημένα. Έτσι, μετά από τις μίζερες αυτές διαπιστώσεις, η ανάγκη για τη δημιουργία εκπαιδευτικής σχολής και η ανέγερση σχολείων θεωρήθηκαν επιβεβλημένα και τέθηκαν στις προτεραιότητες των Άγγλων.
Μετά το τέλος της τουρκοκρατίας παρατηρείται αύξηση του αριθμού των δημοτικών σχολείων, τα οποία γενικά ακολουθούν ανοδική πορεία. Κατά την πρώτη δεκαετία της Αγγλοκρατίας λειτουργούσαν στη Μόρφου ένα αρρεναγωγείο και ένα παρθεναγωγείο, αρχικά με 3 δασκάλους και αργότερα με 5. Ταυτόχρονα άρχισε να αυξάνεται και ο αριθμός των χωριών, στα οποία λειτουργούσαν δημοτικά σχολεία. Το 1887 λειτουργούσαν 6 μονοδιδάσκαλα σχολεία σε χωριά της περιοχής Μόρφου, στην Π. Ζώδια, Κ, Ζώδια, Αργάκι, Κατωκοπιά, Πέτρα και Γαληνή. Το 1907 τα χωριά αυτά αυξήθηκαν σε 20, μεταξύ αυτών και η Φιλιά.
Το 1878, όταν πρωτοήλθαν οι Άγγλοι, βρήκαν στην Κύπρο συνολικά 83 ελληνικά σχολεία, τα οποία συντηρούσε σε μεγάλο βαθμό η εκκλησία. Το 1860, σύμφωνα με κατάλογο που ζήτησε από την εκκλησία η Μεγάλη Πύλη, υπήρχαν στην Κύπρο 22 ελληνικά σχολεία με 29 δασκάλους και 1179 μαθητές. Το 1879 υπήρχαν 73 ελληνικά σχολεία και 65 τουρκικά. Τα 1881, σύμφωνα με τις πρώτες στατιστικές της αποικιοκρατικής Διοίκησης, υπήρχαν στην Κύπρο 99 ελληνικά σχολεία με 4907 μαθητές και 71 τουρκικά με 1869 μαθητές (βλ. Cyprus Gazette, 1880).
Μαθητές της Α’ Τάξης του δημοτικούσχολείου Φιλιάς το 1962. Δάσκαλος ο Χαράλαμπος Μέττας.
Σύμφωνα με στοιχεία του Κρατικού Αρχείου της Κυπριακής Δημοκρατίας, το πρώτο δημοτικό σχολείο στη Φιλιά λειτούργησε το 1907 και ήταν μονοδιδάσκαλο με 38 μαθητές, όλοι αγόρια. Πρώτος δάσκαλος στο χωριό ήταν ο Ιωάννης Χριστοφίδης με ετήσιο μισθό 17 λίρες. Από το 1938 δίδασκαν στο σχολείο 2 δάσκαλοι και κατά το σχολικό έτος 1957 έγιναν 3. Από το 1958 οι δάσκαλοι αυξήθηκαν στους 4, από το 1967 στους 5 και τέλος κατά το σχολικό έτος 1973-1974 έφθασαν στους 6. Από το 1911 το δημοτικό σχολείο της Φιλιάς φιλοξενούσε και τους μαθητές του γειτονικού χωριού Μάσσαρι. Το 1911 ο αριθμός των μαθητών από το Μάσσαρι που φοιτούσαν στο σχολείο της Φιλιάς ήταν 5 άτομα, ένα αγόρι και 4 κορίτσια και το 1912 αυξήθηκε στα 14 άτομα, 7 αγόρια και 7 κορίτσια. Η φιλοξενία αυτή κράτησε μέχρι το 1952 που λειτούργησε ξεχωριστό σχολείο στο Μάσσαρι, με εξαίρεση κάποια χρονικά διαστήματα μέσα στην περίοδο αυτή που οι μαθητές του Μάσσαρι φοιτούσαν στο δημοτικό σχολείο της Κυράς.
Ως πρώτο σχολείο, σύμφωνα με μαρτυρίες παλαιότερων, χρησιμοποιήθηκε αρχικά κτίριο στο κέντρο του χωριού στην περιοχή που βρίσκεται η εκκλησία του Αγ. Γεωργίου. Το σχολείο αυτό φιλοξένησε τους πρώτους μαθητές το 1907 που άρχισε η δημοτική εκπαίδευση στη Φιλιά, καθώς και εκείνους που ακολούθησαν στα επόμενα 30 σχεδόν χρόνια. Το 1936, κατά τους παλαιότερους και πάλιν, λειτούργησε το νέο σχολείο έξω και προς τα δυτικά του χωριού, στην καυκάλλα και προς την κατεύθυνση του γειτονικού χωριού Μάσσαρι. Το νέο κτίριο, επιβλητικό για την εποχή, αποτελείτο από 2 μεγάλα δωμάτια από τα οποία το ένα, το δυτικό, στέγαζε τους μαθητές της πρώτης, της πέμπτης και της έκτης τάξης και το άλλο, το ανατολικό, τους μαθητές της δευτέρας, της τρίτης και της τετάρτης τάξης. Όμως, εξελικτικά το σχολείο αυτό αποδείχτηκε ανεπαρκές για τη στέγαση του ολοένα αυξανόμενου αριθμού των μαθητών, γι’ αυτό για κάποια περίοδο το πρώτο κτίριο χρησιμοποιήθηκε ως βοηθητικό για τις ανάγκες του νέου.
Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου και με βάση τα νέα δεδομένα που είχαν δημιουργηθεί ως αποτέλεσμα της ραγδαίας ανάπτυξης σε όλους τους τομείς, προέκυψε η ανάγκη δημιουργίας νέου σύγχρονου δημοτικού σχολείου στην κοινότητα, το οποίο να εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες των μαθητών και των δασκάλων. Έτσι, μετά από εισήγηση των Τοπικών Αρχών, εξασφαλίστηκε η σχετική έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και άρχισαν αμέσως οι εργασίες ανέγερσης νέου σχολείου στην ίδια περιοχή και δίπλα από το υφιστάμενο. Οι εργασίες ανέγερσης άρχισαν το 1968 και το σχολείο λειτούργησε κατά το σχολικό έτος 1970-1971. Τα εγκαίνια έγιναν το καλοκαίρι του 1971 μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα και το νέο αυτό σχολείο, μαζί με το προηγούμενο που συνέχισε να λειτουργεί, φιλοξένησαν τα Φιλιωτόπουλα μέχρι την τουρκική εισβολή του 1974 που είχε ως αποτέλεσμα την προσφυγοποίηση των κατοίκων της Φιλιάς. Είμαστε σίγουροι ότι σύντομα τα παιδιά μας θα βρεθούν και πάλιν στα ίδια σχολεία, στις ίδιες τάξεις, στα ίδια θρανία.
Χαιρετισμός στα εγκαίνια του σχολείου το 1971 από τον τότε Κοινοτάρχη Φιλιάς Κώστα Αλουπό.
Στον Πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται κατά χρονολογική σειρά στοιχεία για τους δασκάλους και τον αριθμό των μαθητών για την περίοδο από το 1907 που άρχισε η δημοτική εκπαίδευση στη Φιλιά μέχρι την προσφυγοποίηση του 1974. Με βάση τα στοιχεία αυτά, μπορούν εύκολα να γίνουν οι ακόλουθες διαπιστώσεις σχετικά με το θέμα της εκπαίδευσης, οι οποίες ίσχυαν σε όλη την Κύπρο και είναι πιο εμφανείς όσο στρεφόμαστε προς τα πίσω:1. Την εποχή του θέρους ή άλλων εποχιακών ασχολιών ο αριθμός των μαθητών στα σχολεία ήταν κατά πολύ μικρότερος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι μαθητές διέκοπταν τη φοίτησή τους για να βοηθήσουν τους γονείς τους.2. Όσο το σχολικό έτος προχωρούσε προς τη λήξη, τόσο λιγότεροι μαθητές συνέχιζαν τη φοίτησή τους. Οι υπόλοιποι διέκοπταν. Όπως αναφέρει ο Spencer στην έκθεσή του, οι κάτοικοι λόγω της φτώχειας αναγκάζονταν να αποσύρουν τα παιδιά τους από το σχολείο ακόμη κι΄ αν δεν πλήρωναν δίδακτρα. «Δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς την εργασία των παιδιών τους», αναφέρει χαρακτηριστικά.3. Ο αριθμός των κοριτσιών ήταν στην αρχή σχεδόν ανύπαρκτος και για πολλά χρόνια συντριπτικά μικρότερος εκείνου των αγοριών που φοιτούσαν στο σχολείο. Στη συνέχεια και συγκεκριμένα στη δεκαετία του 1960 η διαφορά μεταξύ αγοριών και κοριτσιών άρχισε να καλύπτεται σταδιακά, με αποτέλεσμα φθάνοντας στη δεκαετία του 1970 να παρατηρείται το αντίθετο φαινόμενο, αρχίζει δηλαδή να υπερισχύει ο αριθμός των κοριτσιών έναντι των αγοριών, τουλάχιστον μέχρι το 1974 που έχουμε στη διάθεσή μας σχετικά στοιχεία για τη δημοτική εκπαίδευση στη Φιλιά.
Μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του δημοτικού σχολείου Φιλιάς το 1967. Δάσκαλοι οι Ευριπίδης Παπαευριπίδου (καθήμενος), Ιωάννης Κυριακίδης και Μαρία Πελαβά.
Μητρώο Στατιστικών Στοιχείων Δασκάλων και Φοίτησης Μαθητών του Δημοτικού Σχολείου Φιλιάς για την περίοδο 1907 - 1974
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου