Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2016


Ενδεικτικό Χρονολόγιο της νεότερης ελληνικής ιστορίας με σημαντικά γεγονότα γενικής ιστορίας και κυρίως ιστορίας των γυναικών   

Επιμέλεια:  « ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ» (Ν. Ανδριώτης), 

«Η ΣΥΝΙΣΤΩΣΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ»  (Άννα Μιχοπούλου)   (ΓΓΙΦ 2011)  

(Ο Κατάλογος αυτός συντάχθηκε από τους παραπάνω συνεργάτες, που υπήρξαν μέλη της 1ης Ομάδας Εργασίας του έργου που υλοποιείται από την ΓΓΙΦ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, με τίτλο «Αναβάθμιση και διεύρυνση των υπηρεσιών της Βιβλιοθήκης Θεμάτων Ισότητας των Φύλων», προκειμένου να δοθεί ως Βοηθητικό υλικό στον Ανάδοχο του υποέργου 5  «Χαρτογράφηση των Γυναικείων Αρχείων»). 



Προεπαναστατική εποχή:  Φαναριώτισσες Παραδουνάβιων κ.ά. περιοχών, Φιλελληνίδες εκπαιδευτήρια μικτά, παρθεναγωγεία Ελληνική Επανάσταση 1821:  αγωνίστριες, υποστηρίκτριες (Ελληνίδες, αλλοεθνείς) 1827 24 Ιουν/6 Ιουλ Ιουλιανή Σύμβαση του Λονδίνου 1828 6 Ιανουαρίου Άφιξη Ιωαν. Καποδίστρια στο Ναύπλιο 1830 3 Φεβρουαρίου: Πρωτόκολλο Λονδίνου -ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Ελλάδας 1831 27 Σεπτεμβρίου Δολοφονία Ιωάννη Καποδίστρια 1832 9/21 Ιουλίου Συνθήκη Κωνσταντινούπολης –αναγνώριση των συνόρων του ελλην. κράτους (γραμμή Παγασητικού-Αμβρακικού) 1833 25 Ιαν/6 Φεβρ Άφιξη Όθωνα 1834 διάταγμα περί δημιουργίας, ει δυνατόν, ξεχωριστών δημοτικών σχολείων για τα κορίτσια, με προϊστάμενες δασκάλες   1836 Ίδρυση Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (1837 ιδρύει σχολείο θηλέων) 1837 Έναρξη λειτουργίας Πανεπιστημίου Αθηνών 1842 Κυψέλη (Κωνσταντινούπολη) 1843 3 Σεπτεμβρίου Κίνημα για την παραχώρηση συντάγματος 1844 Ψήφιση πρώτου Συντάγματος. Η Ελλάδα συνταγματική μοναρχία. 1854-57 Κριμαϊκός πόλεμος. Κατάληψη Πειραιά από αγγλογαλλικά στρατεύματα. Πείνα και χολέρα στην Αθήνα. 1862 11 Οκτωβρίου Έξωση του Όθωνα. 1863 Οκτώβριος Άφιξη Γεωργίου Α΄ 1864 21 Μαΐ ου Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα          Ψήφιση νέου Συντάγματος. 1867 Θάλεια (Πηνελόπη Λαζαρίδου) 1870 Ευρυδίκη (Αιμιλία Κτενά-Λεοντιάς, Κωνσταντινούπολη) 1872 Σύλλογος Κυριών υπέρ της Γυναικείας Παιδεύσεως ΣΚΓΠ (Καλλιόπη Κεχαγιά)

1875 Ίδρυση Σχολής Αδελφών Νοσοκόμων «Ευαγγελισμού» (Βασίλισσα Όλγα, ΣΚΓΠ)  [εργαζόμενες στα αστικά κέντρα: υπηρέτριες, εργάτριες (κλωστοϋφαντουργία, καπνοβιομηχανία, χαρτοβιομηχανία), δασκάλες]  1875 Καθιέρωση της αρχής της δεδηλωμένης, πρωθυπουργία Χαρίλαου Τρικούπη. 1881 Προσάρτηση Θεσσαλίας 1885 δασκάλες σε σχολεία αρρένων 1887 Η Εφημερίς των Κυριών (-1917, Καλλιρρόη Παρρέν), Οικοκυρική Σχολή 1888 Αναφορά των Ελληνίδων γυναικών προς τον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως [Χ. Τρικούπη] 1889 Κυριακό Σχολείο Απόρων Γυναικών (Κ. Παρρέν) 1890 Πρώτη φοιτήτρια στη Φιλοσοφική Σχολή η Ιωάννα Στεφανόπολι 1892 Πρώτες φοιτήτριες στην Ιατρική Σχολή οι αδελφές Αγγελική και Αλεξάνδρα Παναγιωτάτου  1893 Πτώχευση 1896 Α΄ Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα. 1896 Ένωσις των Ελληνίδων (Κ. Παρρέν) 1897 Μάρτιος-Απρίλιος Ήττα στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο. 1898 Επιβολή Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (ΔΟΕ). 1902 Ίδρυση νοσοκομείου «Σωτηρία» (Σοφία Σλήμαν) 1904 Κυριακό Σχολείο Εργατριών (-1904, Πειραιάς, με υφαντουργείο (1917-21), τμήμα Συνδέσμου για την Προστασίαν της Εργάτιδος, ιδρύτριες Ά. Ξανθάκη, Ε. Δαμαλά, Α. Περράκη, Α. Φεράλδη) 1904-8 αποστολή ενόπλων ομάδων στο πλαίσιο του Μακεδονικού Αγώνα  1907-8 Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυριών (και Δεσποινίδων) σε πολλές πόλεις Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Καστοριά, Καβάλα κλπ.) 1908 Εθνικό Συμβούλιο Ελληνίδων (ΕΣΕ) 1909 Αύγουστος Κίνημα στο Γουδί. 1910 6 Μαρτίου Συμπλοκή στρατού και αγροτών στο Κιλελέρ με θύματα.          19 Οκτωβρίου κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1910 διάταξη περί μεταλλείων απαγορεύει την εργασία γυναικών σε υπόγειες ή νυκτερινές εργασίες 1911 Αναθεωρημένο Σύνταγμα.          Κατοχύρωση ελευθερίας του τύπου – Άνθηση γυναικείου τύπου 1911 Λύκειον των Ελληνίδων (Κ. Παρρέν)           Κυριακό Σχολείο Εργατριών (-1922, υπό την αιγίδα του Εργατικού Κέντρου Αθήνας, υπεύθυνη Αύρα Θεοδωροπούλου, συνεργάτριες Ά.Μελά, Β. Λέκκα, Κ. Μαρούλη, Ε. Ρουσοπούλου, Ά. Κατσίγρα, Ειρ. Πράτσικα, Ευτ. Τσιλιμίγκρα, Ρ. Ιωάννου (Ιμβριώτη), Κ. Παναγοπούλου, Θ. Θωμόπουλος, Δ. Γληνός) 1912 Οκτώβριος – 1913 Μάιος Α΄ Βαλκανικός πόλεμος, αρχηγός του στρατού ο διάδοχος Κωνσταντίνος.              Διαδοχικά κύματα προσφύγων              Κινητοποιήσεις γυναικείων σωματείων για την κάλυψη αναγκών μετώπου και προσφύγων              Η ζωγράφος Θάλεια Φλωρά-Καραβία απαθανατίζει σκηνές μετώπου και μετόπισθεν 1912-24  Ν.4029 «Περί εργασίας γυναικών και ανηλίκων» (εισηγητής Αλ. Παπαναστασίου): 12ωρο, Κυριακή αργία, απαγόρευση νυχτερινής εργασίας


1913 5 Μαρτίου Δολοφονία Γεωργίου Α΄ στη Θεσσαλονίκη. Βασιλείς Κωνσταντίνος Α΄ και Σοφία.           17/30 Μαΐου Συνθήκη Ειρήνης Λονδίνου.           Ιούνιος-Ιούλιος Β΄ Βαλκανικός πόλεμος, 28 Ιουλ/10 Αυγ. Συνθήκη Ειρήνης Βουκουρεστίου. 1914 Αύγουστος Έναρξη Α΄ Παγκοσμίου πολέμου. 1915 Απαρχές Εθνικού Διχασμού. 1915 Πατριωτικός Σύνδεσμος Ελληνίδων (Κ. Παρρέν) 1916 Αύγουστος Κίνημα Εθνικής Άμυνας. Προσωρινή κυβέρνηση Βενιζέλου-Δαγκλή- Κουντουριώτη στη Θεσσαλονίκη.          Νοέμβριος Κατάληψη του Πειραιά από την Αντάντ, κανονιοβολισμός της Αθήνας. Διώξεις βενιζελικών. 1917 Ιούνιος Ο Κωνσταντίνος Α΄ εγκαταλείπει τη χώρα. Βασιλιάς ο Αλέξανδρος Α΄.            Η Ελλάδα εισέρχεται στον πόλεμο. 1917 δημιουργία δημόσιων Β΄βάθμιων σχολείων θηλέων           Ο Πατριωτικός Σύνδεσμος Ελληνίδων απορροφάται από το Υπουργείον Περιθάλψεως με την επωνυμία Πατριωτικόν Ίδρυμα (αυτόνομο από το 1921, με υψηλή προεδρία της βασίλισσας) 1918 Σύνδεσμος «Αδελφή του Στρατιώτου» (Αύρα Θεοδωροπούλου, Ν. Φωκά, Ε. Βουρλούμη, Ε. Βλαβιανού, Ε. Μελά, Μ. Κυριακίδου, Θ. Μπαχά, Μ. Κανακάκη, περιφερειακά τμήματα σε 12 πόλεις Ελλάδας, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη -1920 συγχώνευση με Πατριωτικό Ίδρυμα) 1918 Νοέμβριος Τερματισμός του πολέμου.          Α΄ Πανεργατικό Συνέδριο (Αθήνα), Α΄ Σοσιαλιστικό Συνέδριο (Πειραιάς) 1919 Μάιος Αποβίβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη           Ιούνιος – 1920 Αύγουστος Συνέδριο Ειρήνης Παρισίων. 1919; Γ΄ Συντακτική Συνέλευση – Υπόμνημα γυναικείων σωματείων περί ισοπολιτείας  1919  Κατάθεση νομοσχεδίου «Περί ισοπολιτείας των γυναικών» από τον βενιζελικό βουλευτή Θάνο Τυπάλδο-Μπασιά           Ανασύσταση Εθνικού Συμβουλίου Ελληνίδων, ως τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Γυναικών (Αικ. Πασπάτη, Λουκία Ζαΐ μη, Έδλα Νάζου, Ραλλού Γεωργαντά, Ρίτσα Κορομηλά, Ά. Παπαδημητρίου, Ε. Αντωνοπούλου, συνασπισμός 40-70 σωματείων)          Σοσιαλιστικός Όμιλος Γυναικών (Αθηνά Γαϊτάνου-Γιαννιού, M. Μπότση, Ν. Χριστοδουλοπούλου, Αιμ. Φοντάνα, Μ. Αρβανιτάκη)          Σύνδεσμος Διδασκαλισσών Πειραιώς 1920 Σύνδεσμος υπέρ των Δικαιωμάτων της Γυναικός, μέλος της Διεθνούς Ενώσεως υπέρ της Γυναικείας Ψήφου / International Woman Suffrage Alliance (πρόεδρος Αύρα Θεοδωροπούλου, Άννα Παπαδημητρίου, Ελ. Πολιτάκη, Μαρία Δεσύπρη (Σβώλου), Α. Ψάλτη, Ελένη Κορύλλου (Ουράνη, ή: Άλκης Θρύλος), Ρόζα (Ιωάννου) Ιμβριώτη, Α. Ιωαννίδου, Κ. Κατσογιάννη, Μ. Ματσούκη, Ευχ. Πετρίδου, Ά. Σταματελλάτου, επόμενη πρόεδρος Μαρία Νεγρε/οπόντη)  1920 Θάνατος βασιλέα Αλέξανδρου. 1 Νοεμβρίου. Εκλογές. Λόγω εκλογικού νόμου, αποτυχία Βενιζέλου να αναλάβει κυβέρνηση και αναχώρησή του, Δεκέμβριος Επάνοδος Κωνσταντίνου Α΄ ύστερα από νόθο δημοψήφισμα. 1921 Α΄ Εθνικόν Γυναικείον Συνέδριον – Α΄ Γυναικεία Βιοτεχνική Έκθεσις (οργάνωση Λύκειον των Ελληνίδων / Κ. Παρρέν, απέχουν ΣΔΓ, ΣΟΓ κ.ά.) 

         Ελληνίς (-1940, ΕΣΕ), Εύα Νικήτρια (Ζάκυνθος)          Ανωτέρα Γυναικεία Σχολή (ΣΔΓ)          Σύνδεσμος Ελληνίδων Φοιτητριών 1922 27 Αυγούστου/9 Σεπτεμβρίου Είσοδος δυνάμεων Κεμάλ Ατατούρκ στη Σμύρνη.           Μικρασιατική Καταστροφή. Εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες στην Ελλάδα. [Αρχές δεκαετίας 1920: νομοθετική κατοχύρωση ισομισθίας στον δημόσιο τομέα. Δεκαετία 1920: αύξηση 50% γυναικείας μισθωτής εργασίας Μεσοπόλεμος: δημογραφική εξισορρόπηση, με αύξηση γυναικείου πληθυσμού Παρεμβάσεις γυναικείων σωματείων για το ζήτημα της σωματεμπορίας]  1922 Σεπτέμβριος Κίνημα Πλαστήρα-Γονατά-Φωκά. Αναχώρηση Κωνσταντίνου, βασιλιάς ο διάδοχος Γεώργιος Β΄, Οκτώβριος-Νοέμβριος Δίκη και εκτέλεση των έξι. Πολιτική αστάθεια. 1922 Φεμινιστική Βιβλιοθήκη (ΣΔΓ) 1923 Φεβρουάριος Νέο ημερολόγιο  1923 24 Ιουλίου Συνθήκη Ειρήνης Λωζάνης.          Δ΄ Συντακτική Εθνοσυνέλευση 1923; Μικρή Αντάντ Γυναικών (Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ελλάδα, Πολωνία, Ρουμανία, Τσεχοσλοβακία)          Παμμικρασιατικός Σύλλογος Γυναικών          Ο Αγώνας της Γυναίκας (-1936, 1979-, ΣΔΓ)  1924 Κυβέρνηση Βενιζέλου-Καφαντάρη-Παπαναστασίου, 25 Μαρτίου Ανακήρυξη Δημοκρατίας από τη Βουλή – 13 Απριλίου επικύρωση με δημοψήφισμα  1924 Σύλλογος Εργαζομένων Γυναικών Εθνικής Τραπέζης, Σύλλογος Προστασίας Κρατουμένων Γυναικών και Ανηλίκων, Σύλλογος εναντίον της σωματεμπορίας, Σύνδεσμος Ελληνίδων Επιστημόνων 1925 Σεπτέμβριος Δικτατορία Θεόδωρου Πάγκαλου. 1925 70 βουλευτές ζητούν για τις γυναίκες ψήφο στις δημοτικές εκλογές, με περιορισμούς           Γ΄ Συνέδριο Μικρής Αντάντ Γυναικών στην Αθήνα           Εσπερινή Επαγγελματική Σχολή Γυναικών Υπαλλήλων (ΣΔΓ) 1926 Οικουμενική κυβέρνηση 1927 Δ΄ Εθνοσυνέλευση –κινητοποιήσεις για τα εκλογικά δικαιώματα των γυναικών           νομοθετικό διάταγμα «Περί καταστάσεως εξωγάμων τέκνων» 1928 Κυβέρνηση Βενιζέλου 1928 18 Μαρτίου πρώτη δημόσια συγκέντρωση για την ψήφο           Φεμινιστική Ένωση Μακεδονίας – Θράκης (Θεσσαλονίκη -1933 συγχώνευση με τμήμα ΣΔΓ)          Σοσιαλιστική Ζωή (-1935, ΣΟΓ) 1929 Ψηφίζεται το «Ιδιώνυμον»          Διεθνές Συνέδριο Ειρήνης (Αθήνα) 1929-1932 Οικονομική κρίση.                   [απολύσεις και περιορισμοί εργασίας γυναικών] 1929 νομική κατοχύρωση δικαιώματος κοριτσιών στη Β΄βάθμια εκπαίδευση          Χαροκόπειος Ανωτέρα Οικοκυρική Σχολή,           Επαγγελματική Σχολή Παιχνιδιών και Εφαρμοσμένης Διακοσμητικής (ΣΔΓ)          31 Μαρτίου δεύτερη δημόσια συγκέντρωση για την ψήφο          Εφημερίς των Γυναικών (Θεσσαλονίκη) 1930 Βαλκανική Διάσκεψη στην Αθήνα. Συμμετοχή γυναικών

1930 Δημιουργία επαρχιακών τμημάτων ΣΔΓ           Εφημερίς των Ελληνίδων (Αθήνα), Φεμινιστική (Θεσσαλονίκη)          Α΄ Πανελλήνιο Συνέδριο Προστασίας της Μητρότητας και των Παιδικών Ηλικιών          5 Φεβρουαρίου εκτελεστικό διάταγμα για δικαίωμα εκλέγειν στις δημοτικές εκλογές των εγγράμματων Ελληνίδων άνω των 30 ετών (10% γυναικών)          Συμμετοχή 240 γυναικών εκλογέων σε δημοτικές εκλογές στη Θεσσαλονίκη  1931 Συμμετοχή γυναικών εκλογέων σε δημοτικές εκλογές στη Σάμο.          Συμμετοχή του ΣΟΓ στο Β΄ Ενωτικό Σοσιαλιστικό Συνέδριο (Θεσσαλονίκη) 1932 Κυβέρνηση Παναγή Τσαλδάρη  1932 Επιτροπή αμύνης των συμφερόντων των γυναικών υπαλλήλων 1932 Συμμετοχή του ΣΟΓ στο Ενωτικό Σοσιαλιστικό Συνέδριο (Αθήνα) 1933 Κίνημα Πλαστήρα – Κυβέρνηση Π. Τσαλδάρη  1934 Συμμετοχή γυναικών εκλογέων σε δημοτικές εκλογές ανά την επικράτεια. Το Πρωτοδικείο Σερρών εγκρίνει υποψηφιότητα 4 γυναικών. Αποχώρηση ΣΔΓ από ΕΣΕ με αφορμή το θέμα της ψήφου 1934 Πανελλήνια Γυναικεία Επιτροπή κατά του Πολέμου και του Φασισμού 1934 Δημόσια συγκέντρωση γυναικείων σωματείων στη Θεσσαλονίκη. Απαγόρευση συγκέντρωσης στην Αθήνα. 1935 1 Μαρτίου Κίνημα βενιζελικών αξιωματικών αποτυγχάνει. Πραξικόπημα Κονδύλη. 3 Νοεμβρίου Δημοψήφισμα και παλινόρθωση της μοναρχίας. Επάνοδος Γεωργίου Β΄. 1935 Γυναικεία Επιτροπή Συνεργαζομένων Σωματείων – Δημόσιες συγκεντρώσεις 1936 Επιτροπή Γυναικών Δημοσίων Υπαλλήλων Αθηνών, Σύλλογος Εργαζομένων Γυναικών          Πανελλήνια συγκέντρωση γυναικών          Πανελλήνια Ένωση Γυναικείων Οργανώσεων 1936 Θάνατος Βενιζέλου, Κονδύλη, Τσαλδάρη, Παπαναστασίου          4 Αυγούστου Δικτατορία Μεταξά.          Κατάσχεση αρχείων και διάλυση Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας και άλλων γυναικείων σωματείων  1939 Σεπτέμβριος Έναρξη Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. 1940 θάνατος Καλλιρρόης Παρρέν 1940 28 Οκτωβρίου Έναρξη Ιταλοελληνικού πολέμου 1941 27 Απριλίου Είσοδος Γερμανών στην Αθήνα. Συμμετοχή μεγάλου αριθμού γυναικών στις αντικατοχικές οργανώσεις και την Εθνική Αντίσταση 1941 Μάιος Εθνική Αλληλεγγύη (ΕΑ, από το ΚΚΕ, Μάνα), συμμετοχή 1.740.000 γυναικών 1941 καλοκαίρι Εργατικό ΕΑΜ, γυναικείο τμήμα στο Νοσοκομείο «Σωτηρία» κ.α., συμμετοχή πάνω από 1.000.000 γυναικών στο ΕΑΜ, μέλη Μέλπω Αξιώτη, Καίτη Ζεύγου, Μαρία Σβώλου, Διδώ Σωτηρίου, Χρύσα Χατζηβασιλείου, μέλη ΚΚΕ, έντυπα Γυναικεία Δράση (ΕΑΜ Αθήνας), Συναγωνίστρια (ΕΑΜ Δ. Μακεδονίας, Γρεβενά, Λ. ΠιστικίδουΔρόσου), Φωνή της Γυναίκας (Επιτροπή Γυναικών Πειραιά), Φωνή της Ρουμελιώτισσας  1942 Λεύτερη Νέα (Μ. Αγριγιαννάκη-Καραγιώργη, Ηλέκτρα Αποστόλου, φοιτήτριες Πολυτεχνείου κ.ά. μέλη Οργάνωσης Κομμουνιστικής Νεολαίας Ελλάδας ΟΚΝΕ, Η Φωνή της Νέας) 1943 Φεβρουάριος Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων ΕΠΟΝ / Λόχος Σπουδαστών «Λόρδος Μπάιρον», μέλος η Ασπασία Παπαθανασίου

         1 Αυγούστου Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, έκτακτη οικονομική ενίσχυση στους εργαζόμενους «ανεξαρτήτως φύλου και ειδικότητας» 1943 24 Οκτωβρίου Διαδήλωση από 3.000 Αετόπουλα (παιδιά ΕΑΜ) και γυναίκες 1944  Μάρτιος ΠΕΕΑ (Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης) ή «Κυβέρνηση του βουνού» από το ΕΑΜ. Εκλογές για ανάδειξη Εθνικού Συμβουλίου             Πλήρη εκλογικά δικαιώματα γυναικών – Εκλέγονται 5 γυναίκες εθνοσύμβουλοι σε σύνολο 207 (Καίτη Ζεύγου, Μάχη Μαυροειδή, Μαρία Σβώλου, Φωτεινή Φιλιππίδη, Χρύσα Χατζηβασιλείου)           Στον Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό ΕΛΑΣ 30% γυναίκες (στα έμπεδα και τις βοηθητικές υπηρεσίες 60%)           Πρότυπα θυσίας Ηλέκτρα Αποστόλου (Ασφάλεια Αθηνών), Ηρώ Κωνσταντοπούλου (Καισαριανή), Παναγιώτα Σταθοπούλου (Γκύζη), Ελένη Παπαγεωργίου (οδός Πραξιτέλους), Διαμάντω Κουμπάκη (Κοκκινιά), Όλγα Μπακόλα (Νέα Ιωνία), Άννα Παπαδοπούλου (Θεσσαλονίκη), Άννα Βογιατζή (Καβάλα), Ελένη Κότσαρη (Κατερίνη), Κούλα Φαρμάκη (Νιγρίτα) κ.ά.  1944 12 Οκτωβρίου Απελευθέρωση της Αθήνας, 3 Δεκεμβρίου Συλλαλητήριο του ΕΑΜ στην Αθήνα δέχεται πυρά (Δεκεμβριανά). 1945 Μάιος Τερματισμός του πολέμου στην Ευρώπη. 1945 Επαναδραστηριοποίηση Εθνικού Συμβουλίου Ελληνίδων, Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας          Αύγουστος Πανελλήνια Ένωση Γυναικών (ΠΕΓ), από γυναίκες της Αριστεράς 1945; Πανελλαδική Ομοσπονδία Γυναικών (ΠΟΓ, πρόεδρος Αύρα Θεοδωροπούλου, αντιπρόεδροι Μαρία Πολυμενάκου, Μαρία Σωτηρίου, γενική γραμματέας Ρόζα Ιμβριώτη) 1945 16-19 Νοεμβρίου Πανελλαδικό Γυναικείο Συνέδριο από ΠΟΓ, μεγάλη συγκέντρωση γυναικών στη Θεσσαλονίκη  1946   Εμφύλιος πόλεμος, με συρράξεις αυξανόμενης έντασης και έκτασης. 1946 6 Φεβρουαρίου διαμαρτυρία 35 γυναικείων οργανώσεων για την ισοπολιτεία (θέατρο Κεντρικόν)          26-28 Μαΐ ου Α΄ Πανελλαδικό Συνέδριο Γυναικών (Αθήνα) 1947  Απρίλιος Θάνατος Γεωργίου Β΄, βασιλείς Παύλος και Φρειδερίκη  1947 Ίδρυση παιδοπόλεων από τον Βασιλικό Οργανισμό Προνοίας της βασίλισσας Φρειδερίκης 1948 Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου 1948 10 Φεβρουαρίου Ν.7, άρθρο 3 Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης περί επιστράτευσης γυναικών στον Δημοκρατικό Στρατό. Γυναίκες αποτέλεσαν το 20-28% της δύναμης του ΔΣΕ (30% μάχιμες, 70% βοηθητικές, πάνω από 500 αξιωματούχοι) 1948 Διάλυση ΠΕΓ κ.ά. γυναικείων σωματείων από κυβέρνηση           Επιτροπή Συνεργαζομένων Σωματείων, από τα κυριότερα μη διαλυθέντα γυναικεία σωματεία (Εθνικό Συμβούλιο Ελληνίδων, Λύκειο των Ελληνίδων, Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, Σύνδεσμος Ελληνίδων Επιστημόνων, Χριστιανική Ένωσις Νεανίδων, Πανελλήνιος Ένωσις Διανοουμένων Γυναικών, Ελληνική Ομοσπονδία Γυναικείων Σωματείων).          Η Λίνα Τσαλδάρη εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης στην Επιτροπή για τη Θέση της Γυναίκας του ΟΗΕ         25 Οκτωβρίου Πανελλαδική Δημοκρατική Ένωση Γυναικών (ΠΔΕΓ, πρόεδρος Χρύσα Χατζηβασιλείου, αντιπρόεδρος Ευδοκία (Βέρα) Νικολέφσκα-Φώτεβα)

1949 Μάρτιος Πανελλαδική Συνδιάσκεψη Γυναικών (Βίτσι, Ρούλα Ζαχαριάδη, Ηρώ Μπαρτζιώτα, Μαρία Μπέικου, Μαρία Κολιγιάννη, Βάγια Παπακόγκου ανάμεσα σε 325 γυναίκες από ΔΣΕ, ΚΚΕ, Δημοκρατική Νεολαία Ελλάδας, Αγροτικό Κόμμα, Αντιφασιστικό Μέτωπο Σλαβομακεδονισσών), μέλος Παγκόσμιας Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών 1949 29 Απριλίου Αναγκαστικός νόμος 959 κυβέρνησης Σοφούλη αποδίδει στις Ελληνίδες  άνω των 21 ετών το δικαίωμα του εκλέγειν στις δημοτικές εκλογές, του εκλέγεσθαι μετά το 1953. Ελμίνα Παντελάκη και Αλέκα Μαντζουλίνου διορίζονται μέλη του Δ.Σ. του Δήμου Αθηναίων. 1949 Αύγουστος Λήξη συρράξεων Εμφυλίου. 194;   Πανελλήνια Ένωση Οικογενειών Πολιτικών Εξορίστων και Φυλακισμένων.  1951 Μαζική συμμετοχή Ελληνίδων σε δημοτικές εκλογές, εκλέγονται 64 γυναίκες δημοτικές ή κοινοτικές σύμβουλοι 1952 Σύνταγμα με πρόβλεψη απονομής πολιτικών δικαιωμάτων στις γυναίκες μέσω νόμου          7 Ιουνίου Ν.2159 πλήρη πολιτικά δικαιώματα στις γυναίκες 1952 Νοέμβριος Πρωθυπουργός ο στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος 1953 Η Ελένη Σκούρα εκλέγεται πρώτη ελληνίδα βουλεύτρια σε επαναληπτικές εκλογές στη Θεσσαλονίκη.   1955 Αντιαποικιακός αγώνας Κυπρίων – Μεγάλες διαδηλώσεις στην Αθήνα 1956 19 Φεβρουαρίου Οι Ελληνίδες ασκούν για πρώτη φορά σε όλη την επικράτεια πλήρη εκλογικά δικαιώματα. Εκλέγονται βουλεύτριες η Λίνα Τσαλδάρη (ΕΡΕ) και η Βάσω Θανασέκου (Δημοκρατική Ένωση). Η Λίνα Τσαλδάρη πρώτη γυναίκα υπούργισσα (Κονωνικής Προνοίας, κυβέρνηση Κ. Καραμανλή). Η Μαρία Δεσύλλα πρώτη δημάρχισσα, στην Κέρκυρα. 1960 Αύγουστος Ανακήρυξη ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας. 1962 Φιλική Εταιρεία (-1963, πρόεδρος Φανή Σημίτη, γραμματέας Μαρία Μπίτσιου, μέλη ΕΔΑ και ανένταχτες αριστερές) 1964 Πανελλαδική Ένωση Γυναικών (ΠΕΓ, πρόεδρος Θάλεια Κολυβά, γραμματέας Λίνα Σκανδάλη), μέλος Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Γυναικών (ΠΟΔΓ)  1965 Ιούλιος Ο Κωνσταντίνος Β΄ εξαναγκάζει σε παραίτηση τον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου – μαζικές διαδηλώσεις (Ιουλιανά). 1966 ίδρυση οργάνωσης Ζόντα στην Ελλάδα  1967 21 Απριλίου Επιβολή δικτατορίας συνταγματαρχών.          Απρίλιος Διάλυση, λεηλασία γραφείων ΠΕΓ (πρόεδρος Ηρώ Λάμπρου) ;;;;     Εξαναγκασμός σε παραίτηση Χρυσούλας Καλλία, προέδρου Λυκείου των Ελληνίδων  1973 Φεβρουάριος-Μάρτιος. Φοιτητική διαμαρτυρία στη Νομική Σχολή.           Νοέμβριος Πολυτεχνείο. 1974 20 Ιουλίου Τουρκική εισβολή στην Κύπρο          23 Ιουλίου Αποκατάσταση δημοκρατίας στην Ελλάδα, 17 Νοεμβρίου εκλογές, κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας (πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής), 8 Δεκεμβρίου Δημοψήφισμα - κατάργηση βασιλείας. 1974 Νοέμβριος Κίνηση Δημοκρατικών Γυναικών (ΚΔΓ, πρόεδρος Ηρώ Λάμπρου, Καίτη Ζεύγου, Αμαλία Φλέμινγκ, Μελίνα Μερκούρη, Φανή Σημίτη, Τούλα Δρακοπούλου, Ρούλα Κακλαμανάκη, Έλλη Πεπελάση, Έλσα Χαρίτου κ.ά.) 1975 Διεθνές Έτος της Γυναίκας ΟΗΕ

          Ψήφιση νέου Συντάγματος - κατοχύρωση ισότητας ανδρών – γυναικών, δέσμευση για αναθεώρηση νομοθετικών διακρίσεων (κυρίως Οικογενειακού Δικαίου / Αστικού Κώδικα) μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1982           Αίτημα νομιμοποίησης εκτρώσεων, υπό όρους, από 8 γυναικεία σωματεία (Εθνικό Συμβούλιο Ελληνίδων, Λύκειο των Ελληνίδων, Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, Ένωση Ελληνίδων Νομικών, Σύνδεσμος Ελληνίδων Επιστημόνων, Χριστιανική Ένωση Ελλάδος, Ζόντα Αθηνών, Ελληνική Ομοσπονδία Γυναικείων Σωματείων)            Κίνηση για την Απελευθέρωση των Γυναικών (ΚΑΓ) 1976 Ένωση Γυναικών Ελλάδας (πρόεδρος Μαργαρίτα Παπανδρέου, μέλη ΠΑΣΟΚ, Ανοιχτό Παράθυρο)           Ιούνιος Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας (Προοδευτική Ένωση Μητέρων Ελλάδας, Δημοκρατική Ένωση Νέων Γυναικών, Πανελλήνια Ένωση Νοικοκυρών, Ένωση Ελληνίδων Νομικών μεταξύ 45 οργανώσεων από όλη την Ελλάδα, προσκείμενων στο ΚΚΕ, Σύγχρονη Γυναίκα)            Συντονιστική Επιτροπή Γυναικών Εκπροσώπων Σωματείων ΣΕΓΕΣ για την αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου (ΕΓΕ, ΚΔΓ, ΟΓΕ, Ένωση Ελληνίδων Νομικών, Σύνδεσμος Ελληνίδων Επιστημόνων, Κίνηση «Γυναίκα στην Αντίσταση», Προοδευτική Ένωση Μητέρων Ελλάδας, Δημοκρατική Ένωση Νέων Γυναικών, Σύλλογος Γραμματέων Ελλάδος, Συντονιστική Επιτροπή Εργαζομένων Γυναικών, Σύλλογος Ελληνίδας Νοικοκυράς, Πανελλήνια Ένωση Νοικοκυρών).          Το Δελτίο της ΚΔΓ (-1983, 22 τεύχη)          Το βιβλίο / Το παιδί (βιβλιοπωλείο Μιμής Βότση, Ελένης Παμπούκη)          Έκθεση για την Αντισύλληψη (ΚΑΓ, βιβλιοπωλείο Το βιβλίο/Το παιδί) 1978 Ιανουάριος Α΄ Πανελλαδική Σύσκεψη ΟΓΕ           Σεπτέμβριος αποποινικοποίηση εκτρώσεων για ιατρικούς λόγους μέχρι τη 12η εβδομάδα 1978 Κέντρο Γυναικών Υπαίθρου          Για την Απελευθέρωση των Γυναικών (ΚΑΓ)          Πρώτη διαδήλωση κατά των καλλιστείων (ΚΑΓ, ΚΔΓ κ.ά.) 1979 28 Ιουνίου Υπογραφή ένταξης Ελλάδας στην ΕΟΚ. 1979 Συγκρότηση από την κυβέρνηση νομοτεχνικής επιτροπής (πρόεδρος καθηγητής Ανδρέας Γαζής)             Μαζικές κινητοποιήσεις γυναικείων οργανώσεων για το Οικογενειακό Δίκαιο (-1981)           Δεύτερη διαδήλωση κατά των καλλιστείων (ΚΑΓ, ΚΔΓ κ.ά.)           Ομάδες γυναικών Βιολογικού, Ιατρικής, Νομικής, Φιλοσοφικής, Παντείου, ΚΑΤΕΕ          Εκδοτική Ομάδα Γυναικών (-1981), Σκούπα. Για το γυναικείο ζήτημα (-1981, 5 τεύχη), Ο Αγώνας της Γυναίκας (επανέκδοση από ΣΔΓ, σύνταξη Ρένα Λάμψα)          Σεμινάριο ΚΔΓ «Σύγχρονοι προβληματισμοί του γυναικείου κινήματος»          Δεκέμβριος Α΄ Πανελλαδική Συνδιάσκεψη ΚΔΓ 1980 7-8 Μάρτη Δημόσιος εορτασμός της Ημέρας της Γυναίκας στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου από την Επιτροπή Αγώνα για την Αλλαγή του Οικογενειακού Δικαίου (ΚΔΓ, ΚΑΓ, ομάδες γυναικών Βιολογικού, Ιατρικής, Νομικής, Φιλοσοφικής, Ομάδα Πρωτοβουλίας Γυναικών ΟΤΕ) – Ανάδυση Αυτόνομου Γυναικείου Κινήματος            Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα Γυναικών ΣΕΑΓ (ΚΔΓ και 18 αυτόνομες γυναικείες ομάδες), 31 Μαρτίου προκήρυξη για Διεθνή Ημέρα Αντισύλληψης  1980 Σπίτι Γυναικών, Στέκι Γυναικών Νομικής

          Αυτόνομη Ομάδα Ομοφυλόφιλων Γυναικών, Επαναστατική Πάλη Γυναικών, Ομάδα Γυναικών για την Οικογένεια και το Οικογενειακό Δίκαιο, Αγωνιστική Συσπείρωση Γυναικών, Σφίγγα 1981 1 Ιανουαρίου Ενεργοποίηση συνθήκης ένταξης στην ΕΟΚ. Υποχρεωτική η θέσπιση ισονομίας φύλων          Οκτώβριος Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου          Θεσπίζεται Συμβούλιο Ισότητας (μετέπειτα Γενική Γραμματεία Ισότητας), Μικτή νομοτεχνική επιτροπή για τις εκκρεμούσες μεταρρυθμίσεις (7 άνδρες νομικοί, 8 γυναίκες νομικοί και εκπρόσωποι γυναικείων σωματείων)           Παραρτήματα ΕΓΕ σε 16 προάστια Αττικής, 36 πόλες και 10 χωριά, 10.000 μέλη           Ομάδα Πρωτοβουλίας ενάντια στη Βία και το Βιασμό, πορείες ενάντια στη βία και το βιασμό (Σπίτι Γυναικών κ.ά.) 1982 Παναθηναϊκή Οργάνωση Γυναικών (μέλη Νέας Δημοκρατίας)          Ομάδα Τύπου (Σπίτι Γυναικών), Σπίτι Γυναικών Θεσσαλονίκης           Το Καφενείο των Γυναικών (ΚΔΓ) ;;;   Στέκια γυναικών ΚΔΓ Ζωγράφου, Καισαριανή, Κουκάκι, Ν. Ηράκλειο, Πειραιάς κ.α., συμβουλευτικοί σταθμοί ΚΔΓ          Μάιος Α΄ Συνέδριο ΚΔΓ – αποχωρήσεις. Κίνηση Γυναικών Αμπελοκήπων, Παγκρατίου           Η Λάβρυς (-1983, 3 τεύχη)          Κέντρο Ερευνών για τις Γυναίκες της Μεσογείου ΚΕΓΜΕ (ΕΓΕ), Κέντρο Τεκμηρίωσης και Μελετών Γυναικείων Προβλημάτων (ΣΔΓ)          Δεκέμβριος Α΄ Συνδιάσκεψη ΕΓΕ 1983 Ομάδα Γυναικείων Σπουδών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (-2003)          Γαία (Σπίτι Γυναικών Θεσσαλονίκης)           Το πόρισμα της νομοτεχνικής επιτροπής γίνεται νόμος 1329 (αφορά στον Αστικό Κώδικα, τον Εισαγωγικό Νόμο του, την Εμπορική Νομοθεσία, τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, διατάξεις του Οικογενειακού Δικαίου)          Απρίλιος έναρξη εκστρατείας Αυτόνομης Κίνησης Γυναικών (ΑΚΓ) για το δικαίωμα σε έκτρωση, αντισύλληψη, σεξουαλικότητα          Οκτώβριος Το Βιβλιοπωλείο των Γυναικών          Αυτόνομη Ομάδα Γυναικών Φιλοσοφικής          Άτυπη Συνδιάσκεψη ΕΓΕ – διαγραφές μελών 1984 Αδέσμευτη Κίνηση Γυναικών (Τελέσιλλα)           Ιανουάριος καλούνται σε ανάκριση 7 γνωστές από τις συνολικά 500 γυναίκες που υπέγραψαν δήλωση ότι είχαν κάνει έκτρωση, 25 Ιανουαρίου διαδήλωση γυναικών για νομιμοποίηση εκτρώσεων, αντιδιαδήλωση παρεκκλησιαστικών οργανώσεων 1985 Α΄ Εβδομάδα Διεθνούς Γυναικείου Κινηματογράφου (οργάνωση Μάγισσες)          Γυναικείες Διακοπές, Ζάκυνθος 1986 Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης / Ελληνικό Τμήμα           Αυτόνομη Ομάδα Γυναικών Κουκακίου Η Λάβρυς, Αυτόνομη Ομάδα Γυναικών Θεσσαλονίκης Κατίνα, Ομάδα Εγκυμοσύνης – Τοκετού          Μάιος Ψήφιση αποποινικοποίησης εκτρώσεων          Γυναικείες Διακοπές, Κεφαλονιά           Δίνη. Φεμινιστικό περιοδικό ;;;;     Στέκι Γυναικών Γούβας, Καφενείο Γυναικών (Γιάννενα) 1987 Η Κατίνα (-1991)

         Απρίλιος Διήμερο Συμπόσιο για τη Γυναίκα (ΟΓΕ)          Στέκι Γυναικών Πειραιά ; 1988 Συντονιστική Επιτροπή Γυναικείων Οργανώσεων και Τμημάτων Γυναικών των Κομμάτων – διεκδίκηση ποσόστωσης 35% για τις γυναίκες στο κοινοβούλιο, στα κόμματα, στα συνδικάτα, στη δημόσια διοίκηση, στους οργανισμούς. Το Συμβούλιο της Επικρατείας εγκρίνει τις θετικές διακρίσεις. Δεκαετία 1990: ποσοστώσεις στο εσωτερικό των πολιτικών κομμάτων   1989 Αυτόνομη Ομάδα [Γυναικών] Λάμια 1989 Μάρτιος παραίτηση Μαργαρίτας Παπανδρέου και 5 μελών Δ.Σ. ΕΓΕ 1990 Δεκέμβριος Αρχείο Γυναικών «Δελφύς» (διάδοχο Αρχείου ΒτΓ) 1992 Τηλεφωνική γραμμή «SOS από γυναίκες για γυναίκες» (-1999), από το Γυναικείο Κέντρο Εναλλακτικών Παροχών (Φεμινιστική Ομάδα Καισαριανής)          Ευρωπαϊκό Φόρουμ Αριστερών Φεμινιστριών / Ελληνικό Τμήμα 1999 Φεμινιστικό Κέντρο Αθήνας (-2011) 2001 θέσπιση ποσόστωσης 1/3 στα ψηφοδέλτια δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών  2001 1 Ιανουαρίου Ένταξη Ελλάδας στην Οικονομική Νομισματική Ένωση ΟΝΕ. 2002 1 Ιανουαρίου Κυκλοφορία του ευρώ. 2003 Προγράμματα Σπουδών για το Φύλο και την Ισότητας σε 5 ΑΕΙ και 2 ΤΕΙ (-2008) 2004 Γυναίκες για μια Άλλη Ευρώπη (εκλογικός συνδυασμός) 2004 Τέλεση Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα.









Σημείωση Η χρονολογία αναφοράς ορισμένων ομάδων αφορά στην παλαιότερη σχετική γραπτή αναφορά. Για τα περιοδικά αναφέρεται ο χρόνος έκδοσης του πρώτου τεύχους. Τα στοιχεία της τελευταίας περιόδου χρήζουν επιβεβαίωσης.  



Βιβλιογραφία Αβδελά, Έφη – Ψαρρά, Αγγέλικα, Ο φεμινισμός στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Μια ανθολογία, Εκδόσεις Γνώση, Αθήνα 1985.  Αρχείο Γυναικών «Δελφύς», Κατάλογος αφισών.   Βαρίκα, Ελένη, Η εξέγερση των κυριών. Η γένεση μιας φεμινιστικής συνείδησης στην Ελλάδα 1833-1907, Ίδρυμα Έρευνας και Παιδείας της Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, Αθήνα 1987.  Δίνη. Φεμινιστικό περιοδικό, 8 (1995-6). Αφιέρωμα: Είκοσι χρόνια μετά, άρθρα: Καντσά, Βενετία, «Η Λάβρυς: Συνοπτική παρουσίαση ενός ελληνικού λεσβιακού περιοδικού», σ. 7395, Μιχοπούλου, Άννα, «Τα πρώτα βήματα τις φεμινιστικής θεωρίας στην Ελλάδα και το περιοδικό Σκούπα για το γυναικείο ζήτημα (1979-81)», σ. 30-72, Παπαγαρουφάλη, Ελένη, «Κίνηση Δημοκρατικών Γυναικών: Ένα (δι-)ερευνητικό ταξίδι στο παρελθόν του ελληνικού γυναικείου κινήματος, σ. 15-29.  Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1700-2000, άρθρα: Μπουτζουβή, Αλέκα, «Γυναικείο κίνημα. Όψεις και δράσεις 1909-1922», τόμ. 6, σ. 283-292, Ρεπούση, Μαρία, «Το φύλο των γυναικών. Έμφυλες ομάδες και γυναικείες διεκδικήσεις», τόμ. 5, σ. 187-196 και «Ο χώρος των γυναικών. Πολιτικά κόμματα, γυναικείες οργανώσεις και ομάδες», τόμ. 10, σ. 121-144,

Σαμίου, Δήμητρα, «Οι Ελληνίδες 1922-1940. Κοινωνικά ζητήματα και φεμινιστικές διεκδικήσεις», τόμ. 7, σ. 65-76, «Οι Ελληνίδες στην Κατοχή. Πόλεμος και ανατροπές», τόμ. 8, σ. 179-188 και «Οι γυναίκες στον Εμφύλιο. Πολιτικοί αγώνες και ισότητα», σ. 261-270. Μιχοπούλου, Άννα, «Το ελληνικό γυναικείο κίνημα στον χώρο και στον χρόνο», Ιστορία των γυναικών (ανθολόγιο μαθήματος), ΠΤΔΕ/ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη 2005. Μπομπόλου, Λιλίκα, Φεμινισμός εσωτερικού χώρου. Ιστορίες γυναικών – Χρονικό μιας πορείας στο φεμινιστικό κίνημα (1979-2005) (επιμ. Ά. Μιχοπούλου), Εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου