, ένας μεγάλος ευεργέτης-Η τοπική Ιστορία μέσα από τις καλοκαιρινές πολιτιστικές εκδηλώσεις
Tης Ελένης Γρ. Μαρούδη
Το καλοκαίρι είναι η περίοδος που πραγματοποιείται μια σειρά από εκδηλώσεις στα περισσότερα χωριά της Ελλάδας. Ο κόσμος που από τις πόλεις κυρίως επιστρέφει στα χωριά, νοσταλγεί τον τόπο του, θέλει να συναντήσει παλιούς φίλους, να γλεντήσει και να ξαναθυμηθεί τα παιδικά του χρόνια. Πίσω από τις ονομασίες των εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο, όπως τα «Ιωακείμια», τα « Ζήσεια» κρύβεται και μια ιστορία. Μια ιστορία όμως, που πολλές φορές παραμελείται μπροστά στη διασκέδαση με τα κλαρίνα και τα σουβλάκια. Κι αυτό πιστεύω ότι είναι επιζήμιο κυρίως για τους νέους, οι οποίοι ως συνεχιστές της ιστορίας του τόπου τους, οφείλουν να γνωρίζουν. Η τοπική Ιστορία πρέπει να αναδεικνύεται μέσα από αυτές τις εκδηλώσεις. Μέσα στις πολυήμερες (ως συνήθως) εκδηλώσεις , με την λαϊκή, την έντεχνη και τη δημοτική μουσική, μεγάλο χώρο πρέπει να κατέχει η προβολή και ανάδειξη του κάθε τόπου – χωριού, για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι. Τότε πιστεύω ότι οι εκδηλώσεις θα είναι ολοκληρωμένες και επιτυχημένες! «Το τερπνόν μετά του ωφελίμου».
Με αφορμή τις εορταστικές εκδηλώσεις «Ζήσεια», που θα πραγματοποιηθούν στην Άνω Κώμη Κοζάνης ( 14-15-16 Αυγούστου), δράττομαι της ευκαιρίας να παρουσιάσω, μετά από προσωπική έρευνα και μελέτη, το βιογραφικό ενός μεγάλου ευεργέτη από την Άνω Κώμη, προς τιμή του οποίου εορτάζονται τα «Ζήσεια».
Δημήτριος Ζήσης – Στα ίχνη ενός μεγάλου ευεργέτη
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Γεννήθηκε στις 26 Οκτωβρίου του 1893 στη Βάντσα (σημ.. Άνω Κώμη Κοζάνης), μέσα σε μια κατοικία με εμφανή τα σημάδια της φτώχειας και της ανέχειας. Μόλις ενηλικιώθηκε, παντρεύτηκε τη Στυλιανή Γιαννάκη του Βασιλείου, η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στη μετέπειτα ζωή του. Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στη Νάουσα, στη Θεσσαλονίκη, στη Θήβα και στην Αθήνα.
Η μετανάστευση στην Αμερική
Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης που επικρατούσαν εκείνο τον καιρό στην Ελλάδα και ειδικότερα στο χωριό του, οδήγησαν τον Δημήτριο Ζήση το 1920 στην απόφαση να ξενιτευτεί στην Αμερική και να βρει την τύχη του.
Ερευνώντας τις πηγές
Μετά από αναζήτηση και έρευνα στο ηλεκτρονικό αρχείο του Ellis Island - Έλλις Άιλαντ, ξεδιπλώθηκαν μπροστά μου σημαντικές πληροφορίες για το ταξίδι του Δημητρίου Ζήση στην Αμερική. Πριν αναφερθούν όλες οι πληροφορίες για το ταξίδι του, θα γίνει μια μικρή αναφορά στο νησί Ellis.
Το Ellis Island βρίσκεται στον κόλπο επάνω ακριβώς από την ακτή New Jersey, στην σκιά του Αγάλματος της Ελευθερίας. Το νησί Έλλις (Ellis Island), στ” ανοιχτά του Μανχάταν, υπήρξε ο κύριος σταθμός υποδοχής των μεταναστών που έφταναν στην Αμερική, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, από τα τέλη του 19ου αιώνα και κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 20ου . Εγκαινιάστηκε την 1η Ιανουαρίου του 1892 και ως τις 12 Νοεμβρίου του 1954, οπότε έκλεισε, υποδέχθηκε πάνω από 20 εκατομμύρια μετανάστες απ” όλο τον κόσμο. Εκεί υποβάλλονταν σε ιατρικές εξετάσεις, προκειμένου να εγκριθεί η είσοδός τους στις ΗΠΑ. Οι περισσότεροι απ” αυτούς που έπαιρναν την πολυπόθητη άδεια, εγκαθίσταντο -τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια- στη Νέα Υόρκη και το Νιου Τζέρσεϊ.
Το Ellis island σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Μετανάστευσης των ΗΠΑ. Επισκεπτόμενος κανείς την ιστοσελίδα του Ellis Ιsland, μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες για οποιονδήποτε μετανάστη, αρκεί να συμπληρώσει σωστά τα στοιχεία αναζήτησης.
Αναζητώντας πληροφορίες για τον Δημήτριο Ζήση
Μετά από πολύωρη αναζήτηση κατάφερα να εντοπίσω στα ηλεκτρονικά αρχεία το όνομα του Δημητρίου Ζήση. Από κει και ύστερα ξεδιπλώθηκε μπροστά μου το ταξιδιωτικό του έγγραφο με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά του ιδίου, καθώς και για τον προορισμό της μετανάστευσης του.
Το Μουσείο Μετανάστευσης των Η.Π.Α. προσφέρει όλες τις πληροφορίες (τυπωμένες και τοποθετημένες μάλιστα και σε κάδρο σύμφωνα με τις προτιμήσεις του καθενός) για κάθε μετανάστη έναντι κάποιας αμοιβής.
Για οικονομικούς λόγους δεν προχώρησα στη συγκεκριμένη διαδικασία, αλλά κατάφερα να αντλήσω όλες εκείνες τις πληροφορίες που χρειαζόμουν προκειμένου να σχηματίσω και να συμπληρώσω έναν ανάλογο πίνακα, που ακολουθεί αμέσως μετά (ανάλογο με το πρωτότυπο) (lenamaroudi.pblogs.gr).
Σύμφωνα με το ταξιδιωτικό έγγραφο ο Δημήτριος Ζήσης ξεκίνησε το υπερατλαντικό του ταξίδι από τη Γαλλία.
Passenger record
First Name: Demetrios
Last Name: Zissis
Ethnicity: Greece, Greek
Last Place of Residence: Cozani, Greece
Date of Arrival: Jun 27, 1920
Age at Arrival: 27y
Gender: M
Marital Status: M
Ship of Travel: Adriatic
Port of Departure: Cherbourg, France
Manifest Line Number: 0013
Η πορεία των μεταναστών μετά την άφιξη τους στην Αμερική
Ο μεγάλος όγκος των μεταναστών αποκλειόταν στις πόλεις και αρχικά προσπαθούσε να βρει καταφύγιο σε γνωστούς, συγγενείς και φίλους, που βρισκόταν καιρό εκεί και -λίγο ή πολύ- τους είχαν παρακινήσει σ’ αυτή την περιπέτεια. Οι νέες εκπλήξεις ήταν όμως δυσάρεστες: άλλες φορές οι γνωστοί αδιαφορούσαν τελείως, άλλοτε αδυνατούσαν και αυτοί οι ίδιοι να επιβιώσουν και το πολύ-πολύ να «τρύπωναν» το νεοφερμένο σε κάποια «δουλειά του ποδαριού» και άλλοτε φρόντιζαν -όσοι είχαν κατορθώσει να στήσουν κάποιο μαγαζί ή μικροεπιχείρηση (εστιατόριο, στιλβωτήριο, ανθοπωλείο κ.λπ.)-να τον εκμεταλλευτούν αλύπητα γνωρίζοντας την αδυναμία του να αμυνθεί.
Αν δεν είχε κανείς την «ευτυχία» του γνωστού, επιχειρούσε συνήθως να ακολουθήσει το «επιτυχημένο» (όπως του είχαν πει) επάγγελμα του μικρέμπορα (κυρίως του πλανόδιου μανάβη), ο κορεσμός όμως της αγοράς δεν άφηνε μεγάλα περιθώρια κέρδους. Άλλοι πάλι αρκέστηκαν στην εύκολη λύση του ξενοδοχοϋπαλλήλου.
Ο Δημήτριος Ζήσης στη Φιλαδέλφεια της Αμερικής
Σύμφωνα με το ταξιδιωτικό έγγραφο ο Δημήτριος Ζήσης δήλωσε ότι θα φιλοξενούνταν σε συγγενικό του πρόσωπο, στον ξάδερφο του Μαυρομάτη Χάρη, στη Φιλαδέλφεια.
Whether going to join a relative or friend? And if so, what relative or friend, and his name and complete address.
Πρόκειται να ενταχθούν σε έναν συγγενή ή φίλο; Και αν ναι, ποιο συγγενή ή φίλο, και το όνομά του και την πλήρη διεύθυνση.
Cousine: A.S Maurromatis 909 Cherry St. Philadelphia
Ξάδερφος: Μαυρομάτης Χάρης Φιλαδέλφεια
Αναζητώντας εργασία στη νέα χώρα
Ο μετανάστης αφού περνούσε τις εξετάσεις του Ellis, είτε μεταφερόταν στη Νέα Υόρκη και εγκαταλειπόταν εκεί, είτε κατευθυνόταν στο σιδηροδρομικό σταθμό για να συνεχίσει το ταξίδι του στο εσωτερικό της χώρας. Σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα ήταν ένα: η εξεύρεση μιας «προσωρινής» δουλειάς, μέχρι να παρουσιαστεί η «ευκαιρία».
Ο Δημήτριος Ζήσης εργάστηκε
ως εργάτης σε γραμμές σιδηροδρόμου,
υπάλληλος σε εστιατόριο
και μετέπειτα άνοιξε το δικό του εστιατόριο
για να καταλήξει τα τελευταία του χρόνια στην εργασία του καθαρισμού πίλων (καπέλων).
Τα αγαπημένα συγγενικά του πρόσωπα φτάνουν κοντά του
Δεκατέσσερα χρόνια μετά την εγκατάσταση του στη Φιλαδέλφεια της Αμερικής, το 1934, μπόρεσε να φέρει κοντά του τη μητέρα του και τη σύζυγο του.
Η ανοδική του πορεία
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αμερική ανάπτυξε πλούσια δραστηριότητα με την ομογένεια. Υπήρξε εξέχουσα μορφή στην Αμερική στο χώρο των μεταναστών και εκλεκτό μέλος Ελληνικών Συλλόγων. Η περιουσία που απέκτησε στηρίχθηκε κυρίως στα εισοδήματα που είχε από την αγορά ακινήτων, που πραγματοποιούσε κατά καιρούς. Σε λίγο χρονικό διάστημα απέκτησε ικανοποιητικό αριθμό σπιτιών, τα οποία νοίκιαζε, αυξάνοντας με τρόπο εντυπωσιακό τα εισοδήματα του.
Η επίσκεψη στο γενέθλιο τόπο
Μετά από 31 χρόνια παραμονής του στην Αμερική παίρνει την απόφαση να επισκεφτεί το χωριό του. Αντίκρισε τη σκληρή πραγματικότητα και αυτό ήταν το έναυσμα να βοηθήσει τον τόπο του.
Οι ευεργεσίες του Δημητρίου Ζήση
1. Ενίσχυσε πέντε εκκλησίες τις οποίες ανέγειραν Έλληνες της Φιλαδέλφειας.
2. Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής συγκέντρωσε ρουχισμό και υποδήματα και τα έστειλε στο αγαπημένο του χωριό.
3. Την ίδια περίοδο δώρισε στους μαθητές σχολικά είδη αξίας πολλών χιλιάδων δραχμών και επισκεύασε το παλιό σχολείο.
4. Το 1966-67 έστειλε 25.000 δρχ. στους μαθητές της Άνω Κώμης, Κρόκου και Κάτω Κώμης.
5. Το 1958 αγόρασε και έστειλε στην μαιευτική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ένα κολποσκόπιο αξίας 2.000 δολαρίων. Για τη δωρεά του αυτή η σχολή τον ανακήρυξε ευεργέτη και ο διευθυντής του τότε τμήματος Χατζόπουλος μνημονεύει τη σπουδαιότητα του δωρηθέντος μηχανήματος.
6. Ανέγειρε στο χωριό το εξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου και δαπάνησε το ποσό των 100.000 δρχ.
7. Tο αποκορύφωμα όμως των δωρεών ήταν η ανέγερση του Ζήσειου Δημοτικού σχολείου για το οποίο δαπανήθηκαν πάνω από 3,5 εκατομμύρια δραχμές. Κατά το έτος 1969-71 το σχολείο αποτέλεσε για κείνη την εποχή ένα στολίδι για το χωριό και γενικότερα για την περιφέρεια.
8. Έγινε η δωρεά του οικοπέδου στο κέντρο του χωριού, όπου ανεγέρθηκε η εκκλησία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού.
Η οριστική επιστροφή στο γενέθλιο τόπο
Μετά από 47 χρόνια παραμονής στην Αμερική αποφασίζει να γυρίσει στην πατρίδα του, στο χωριό του, και να καμαρώσει τα επιτεύγματα της ευεργεσίας του. Απεβίωσε το έτος 1975 σε ηλικία 82 χρονών.
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος της Άνω Κώμης, προς τιμή του μεγάλου ευεργέτη, Δημητρίου Ζήση, ονόμασε το 1990, τις καλοκαιρινές εκδηλώσεις, που διοργανώνονται κάθε χρόνο τον Αύγουστο, «Ζήσεια».
Σε ευχαριστούμε
Μέσα σε δύσκολους καιρούς
σε δυσμενείς συνθήκες,
σε νέους τόπους έφυγες
ταξίδεψες μ’ ελπίδες.
Μέσα από βάσανα, καημούς
κατάφερες να ζήσεις
σε ξένη χώρα πάλεψες
εσύ να ορθοποδήσεις
Κατάφερες να αναδειχθείς
να φτάσεις ως τα ύψη,
το φρόνημα σου σταθερό
διατήρησες με πίστη.
Πολλά τα ανδραγαθήματα,
πολλές οι ευεργεσίες
τη μνήμη σου θα ακολουθούν
πολλές δεκαετίες
Παιδιά, μπορεί να μην απέκτησες
απογόνους, μια μέρα
μα όλο το χωριό πιστά
σε θεωρεί πατέρα
Τη μνήμη σου τιμούμε
Δημήτριε Ζήση
τέτοιες ευεργεσίες το χωριό
μακάρι να τις ξαναζήσει.
Ελένη Γρ. Μαρούδη
Πηγές
Γιαννάκης Γεώργιος, Δημήτριος Ζήσης – Μέγας ευεργέτης Άνω Κώμης, Μάιος 1971
Δημόπουλου Δ. Ιωάννη, Τα παρά τον Αλιάκμονα εκκλησιαστικά, Ιερά Μητρόπολις 1994
Ιστορία και πολιτισμός, Πολιτιστικός Σύλλογος Άνω Κώμης, Δήμου Ελίμειας Κοζάνης
http://www.ellisisland.org
http://omogeneia.ana-mpa.gr
https://translate.google.gr
http://www.anokomi.com
http://www.anokomi.gr
Ελένη Γρ. Μαρούδη
Tης Ελένης Γρ. Μαρούδη
Το καλοκαίρι είναι η περίοδος που πραγματοποιείται μια σειρά από εκδηλώσεις στα περισσότερα χωριά της Ελλάδας. Ο κόσμος που από τις πόλεις κυρίως επιστρέφει στα χωριά, νοσταλγεί τον τόπο του, θέλει να συναντήσει παλιούς φίλους, να γλεντήσει και να ξαναθυμηθεί τα παιδικά του χρόνια. Πίσω από τις ονομασίες των εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο, όπως τα «Ιωακείμια», τα « Ζήσεια» κρύβεται και μια ιστορία. Μια ιστορία όμως, που πολλές φορές παραμελείται μπροστά στη διασκέδαση με τα κλαρίνα και τα σουβλάκια. Κι αυτό πιστεύω ότι είναι επιζήμιο κυρίως για τους νέους, οι οποίοι ως συνεχιστές της ιστορίας του τόπου τους, οφείλουν να γνωρίζουν. Η τοπική Ιστορία πρέπει να αναδεικνύεται μέσα από αυτές τις εκδηλώσεις. Μέσα στις πολυήμερες (ως συνήθως) εκδηλώσεις , με την λαϊκή, την έντεχνη και τη δημοτική μουσική, μεγάλο χώρο πρέπει να κατέχει η προβολή και ανάδειξη του κάθε τόπου – χωριού, για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι. Τότε πιστεύω ότι οι εκδηλώσεις θα είναι ολοκληρωμένες και επιτυχημένες! «Το τερπνόν μετά του ωφελίμου».
Με αφορμή τις εορταστικές εκδηλώσεις «Ζήσεια», που θα πραγματοποιηθούν στην Άνω Κώμη Κοζάνης ( 14-15-16 Αυγούστου), δράττομαι της ευκαιρίας να παρουσιάσω, μετά από προσωπική έρευνα και μελέτη, το βιογραφικό ενός μεγάλου ευεργέτη από την Άνω Κώμη, προς τιμή του οποίου εορτάζονται τα «Ζήσεια».
Δημήτριος Ζήσης – Στα ίχνη ενός μεγάλου ευεργέτη
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Γεννήθηκε στις 26 Οκτωβρίου του 1893 στη Βάντσα (σημ.. Άνω Κώμη Κοζάνης), μέσα σε μια κατοικία με εμφανή τα σημάδια της φτώχειας και της ανέχειας. Μόλις ενηλικιώθηκε, παντρεύτηκε τη Στυλιανή Γιαννάκη του Βασιλείου, η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στη μετέπειτα ζωή του. Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στη Νάουσα, στη Θεσσαλονίκη, στη Θήβα και στην Αθήνα.
Η μετανάστευση στην Αμερική
Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης που επικρατούσαν εκείνο τον καιρό στην Ελλάδα και ειδικότερα στο χωριό του, οδήγησαν τον Δημήτριο Ζήση το 1920 στην απόφαση να ξενιτευτεί στην Αμερική και να βρει την τύχη του.
Ερευνώντας τις πηγές
Μετά από αναζήτηση και έρευνα στο ηλεκτρονικό αρχείο του Ellis Island - Έλλις Άιλαντ, ξεδιπλώθηκαν μπροστά μου σημαντικές πληροφορίες για το ταξίδι του Δημητρίου Ζήση στην Αμερική. Πριν αναφερθούν όλες οι πληροφορίες για το ταξίδι του, θα γίνει μια μικρή αναφορά στο νησί Ellis.
Το Ellis Island βρίσκεται στον κόλπο επάνω ακριβώς από την ακτή New Jersey, στην σκιά του Αγάλματος της Ελευθερίας. Το νησί Έλλις (Ellis Island), στ” ανοιχτά του Μανχάταν, υπήρξε ο κύριος σταθμός υποδοχής των μεταναστών που έφταναν στην Αμερική, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, από τα τέλη του 19ου αιώνα και κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 20ου . Εγκαινιάστηκε την 1η Ιανουαρίου του 1892 και ως τις 12 Νοεμβρίου του 1954, οπότε έκλεισε, υποδέχθηκε πάνω από 20 εκατομμύρια μετανάστες απ” όλο τον κόσμο. Εκεί υποβάλλονταν σε ιατρικές εξετάσεις, προκειμένου να εγκριθεί η είσοδός τους στις ΗΠΑ. Οι περισσότεροι απ” αυτούς που έπαιρναν την πολυπόθητη άδεια, εγκαθίσταντο -τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια- στη Νέα Υόρκη και το Νιου Τζέρσεϊ.
Το Ellis island σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Μετανάστευσης των ΗΠΑ. Επισκεπτόμενος κανείς την ιστοσελίδα του Ellis Ιsland, μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες για οποιονδήποτε μετανάστη, αρκεί να συμπληρώσει σωστά τα στοιχεία αναζήτησης.
Αναζητώντας πληροφορίες για τον Δημήτριο Ζήση
Μετά από πολύωρη αναζήτηση κατάφερα να εντοπίσω στα ηλεκτρονικά αρχεία το όνομα του Δημητρίου Ζήση. Από κει και ύστερα ξεδιπλώθηκε μπροστά μου το ταξιδιωτικό του έγγραφο με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά του ιδίου, καθώς και για τον προορισμό της μετανάστευσης του.
Το Μουσείο Μετανάστευσης των Η.Π.Α. προσφέρει όλες τις πληροφορίες (τυπωμένες και τοποθετημένες μάλιστα και σε κάδρο σύμφωνα με τις προτιμήσεις του καθενός) για κάθε μετανάστη έναντι κάποιας αμοιβής.
Για οικονομικούς λόγους δεν προχώρησα στη συγκεκριμένη διαδικασία, αλλά κατάφερα να αντλήσω όλες εκείνες τις πληροφορίες που χρειαζόμουν προκειμένου να σχηματίσω και να συμπληρώσω έναν ανάλογο πίνακα, που ακολουθεί αμέσως μετά (ανάλογο με το πρωτότυπο) (lenamaroudi.pblogs.gr).
Σύμφωνα με το ταξιδιωτικό έγγραφο ο Δημήτριος Ζήσης ξεκίνησε το υπερατλαντικό του ταξίδι από τη Γαλλία.
Passenger record
First Name: Demetrios
Last Name: Zissis
Ethnicity: Greece, Greek
Last Place of Residence: Cozani, Greece
Date of Arrival: Jun 27, 1920
Age at Arrival: 27y
Gender: M
Marital Status: M
Ship of Travel: Adriatic
Port of Departure: Cherbourg, France
Manifest Line Number: 0013
Η πορεία των μεταναστών μετά την άφιξη τους στην Αμερική
Ο μεγάλος όγκος των μεταναστών αποκλειόταν στις πόλεις και αρχικά προσπαθούσε να βρει καταφύγιο σε γνωστούς, συγγενείς και φίλους, που βρισκόταν καιρό εκεί και -λίγο ή πολύ- τους είχαν παρακινήσει σ’ αυτή την περιπέτεια. Οι νέες εκπλήξεις ήταν όμως δυσάρεστες: άλλες φορές οι γνωστοί αδιαφορούσαν τελείως, άλλοτε αδυνατούσαν και αυτοί οι ίδιοι να επιβιώσουν και το πολύ-πολύ να «τρύπωναν» το νεοφερμένο σε κάποια «δουλειά του ποδαριού» και άλλοτε φρόντιζαν -όσοι είχαν κατορθώσει να στήσουν κάποιο μαγαζί ή μικροεπιχείρηση (εστιατόριο, στιλβωτήριο, ανθοπωλείο κ.λπ.)-να τον εκμεταλλευτούν αλύπητα γνωρίζοντας την αδυναμία του να αμυνθεί.
Αν δεν είχε κανείς την «ευτυχία» του γνωστού, επιχειρούσε συνήθως να ακολουθήσει το «επιτυχημένο» (όπως του είχαν πει) επάγγελμα του μικρέμπορα (κυρίως του πλανόδιου μανάβη), ο κορεσμός όμως της αγοράς δεν άφηνε μεγάλα περιθώρια κέρδους. Άλλοι πάλι αρκέστηκαν στην εύκολη λύση του ξενοδοχοϋπαλλήλου.
Ο Δημήτριος Ζήσης στη Φιλαδέλφεια της Αμερικής
Σύμφωνα με το ταξιδιωτικό έγγραφο ο Δημήτριος Ζήσης δήλωσε ότι θα φιλοξενούνταν σε συγγενικό του πρόσωπο, στον ξάδερφο του Μαυρομάτη Χάρη, στη Φιλαδέλφεια.
Whether going to join a relative or friend? And if so, what relative or friend, and his name and complete address.
Πρόκειται να ενταχθούν σε έναν συγγενή ή φίλο; Και αν ναι, ποιο συγγενή ή φίλο, και το όνομά του και την πλήρη διεύθυνση.
Cousine: A.S Maurromatis 909 Cherry St. Philadelphia
Ξάδερφος: Μαυρομάτης Χάρης Φιλαδέλφεια
Αναζητώντας εργασία στη νέα χώρα
Ο μετανάστης αφού περνούσε τις εξετάσεις του Ellis, είτε μεταφερόταν στη Νέα Υόρκη και εγκαταλειπόταν εκεί, είτε κατευθυνόταν στο σιδηροδρομικό σταθμό για να συνεχίσει το ταξίδι του στο εσωτερικό της χώρας. Σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα ήταν ένα: η εξεύρεση μιας «προσωρινής» δουλειάς, μέχρι να παρουσιαστεί η «ευκαιρία».
Ο Δημήτριος Ζήσης εργάστηκε
ως εργάτης σε γραμμές σιδηροδρόμου,
υπάλληλος σε εστιατόριο
και μετέπειτα άνοιξε το δικό του εστιατόριο
για να καταλήξει τα τελευταία του χρόνια στην εργασία του καθαρισμού πίλων (καπέλων).
Τα αγαπημένα συγγενικά του πρόσωπα φτάνουν κοντά του
Δεκατέσσερα χρόνια μετά την εγκατάσταση του στη Φιλαδέλφεια της Αμερικής, το 1934, μπόρεσε να φέρει κοντά του τη μητέρα του και τη σύζυγο του.
Η ανοδική του πορεία
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αμερική ανάπτυξε πλούσια δραστηριότητα με την ομογένεια. Υπήρξε εξέχουσα μορφή στην Αμερική στο χώρο των μεταναστών και εκλεκτό μέλος Ελληνικών Συλλόγων. Η περιουσία που απέκτησε στηρίχθηκε κυρίως στα εισοδήματα που είχε από την αγορά ακινήτων, που πραγματοποιούσε κατά καιρούς. Σε λίγο χρονικό διάστημα απέκτησε ικανοποιητικό αριθμό σπιτιών, τα οποία νοίκιαζε, αυξάνοντας με τρόπο εντυπωσιακό τα εισοδήματα του.
Η επίσκεψη στο γενέθλιο τόπο
Μετά από 31 χρόνια παραμονής του στην Αμερική παίρνει την απόφαση να επισκεφτεί το χωριό του. Αντίκρισε τη σκληρή πραγματικότητα και αυτό ήταν το έναυσμα να βοηθήσει τον τόπο του.
Οι ευεργεσίες του Δημητρίου Ζήση
1. Ενίσχυσε πέντε εκκλησίες τις οποίες ανέγειραν Έλληνες της Φιλαδέλφειας.
2. Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής συγκέντρωσε ρουχισμό και υποδήματα και τα έστειλε στο αγαπημένο του χωριό.
3. Την ίδια περίοδο δώρισε στους μαθητές σχολικά είδη αξίας πολλών χιλιάδων δραχμών και επισκεύασε το παλιό σχολείο.
4. Το 1966-67 έστειλε 25.000 δρχ. στους μαθητές της Άνω Κώμης, Κρόκου και Κάτω Κώμης.
5. Το 1958 αγόρασε και έστειλε στην μαιευτική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ένα κολποσκόπιο αξίας 2.000 δολαρίων. Για τη δωρεά του αυτή η σχολή τον ανακήρυξε ευεργέτη και ο διευθυντής του τότε τμήματος Χατζόπουλος μνημονεύει τη σπουδαιότητα του δωρηθέντος μηχανήματος.
6. Ανέγειρε στο χωριό το εξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου και δαπάνησε το ποσό των 100.000 δρχ.
7. Tο αποκορύφωμα όμως των δωρεών ήταν η ανέγερση του Ζήσειου Δημοτικού σχολείου για το οποίο δαπανήθηκαν πάνω από 3,5 εκατομμύρια δραχμές. Κατά το έτος 1969-71 το σχολείο αποτέλεσε για κείνη την εποχή ένα στολίδι για το χωριό και γενικότερα για την περιφέρεια.
8. Έγινε η δωρεά του οικοπέδου στο κέντρο του χωριού, όπου ανεγέρθηκε η εκκλησία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού.
Η οριστική επιστροφή στο γενέθλιο τόπο
Μετά από 47 χρόνια παραμονής στην Αμερική αποφασίζει να γυρίσει στην πατρίδα του, στο χωριό του, και να καμαρώσει τα επιτεύγματα της ευεργεσίας του. Απεβίωσε το έτος 1975 σε ηλικία 82 χρονών.
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος της Άνω Κώμης, προς τιμή του μεγάλου ευεργέτη, Δημητρίου Ζήση, ονόμασε το 1990, τις καλοκαιρινές εκδηλώσεις, που διοργανώνονται κάθε χρόνο τον Αύγουστο, «Ζήσεια».
Σε ευχαριστούμε
Μέσα σε δύσκολους καιρούς
σε δυσμενείς συνθήκες,
σε νέους τόπους έφυγες
ταξίδεψες μ’ ελπίδες.
Μέσα από βάσανα, καημούς
κατάφερες να ζήσεις
σε ξένη χώρα πάλεψες
εσύ να ορθοποδήσεις
Κατάφερες να αναδειχθείς
να φτάσεις ως τα ύψη,
το φρόνημα σου σταθερό
διατήρησες με πίστη.
Πολλά τα ανδραγαθήματα,
πολλές οι ευεργεσίες
τη μνήμη σου θα ακολουθούν
πολλές δεκαετίες
Παιδιά, μπορεί να μην απέκτησες
απογόνους, μια μέρα
μα όλο το χωριό πιστά
σε θεωρεί πατέρα
Τη μνήμη σου τιμούμε
Δημήτριε Ζήση
τέτοιες ευεργεσίες το χωριό
μακάρι να τις ξαναζήσει.
Ελένη Γρ. Μαρούδη
Πηγές
Γιαννάκης Γεώργιος, Δημήτριος Ζήσης – Μέγας ευεργέτης Άνω Κώμης, Μάιος 1971
Δημόπουλου Δ. Ιωάννη, Τα παρά τον Αλιάκμονα εκκλησιαστικά, Ιερά Μητρόπολις 1994
Ιστορία και πολιτισμός, Πολιτιστικός Σύλλογος Άνω Κώμης, Δήμου Ελίμειας Κοζάνης
http://www.ellisisland.org
http://omogeneia.ana-mpa.gr
https://translate.google.gr
http://www.anokomi.com
http://www.anokomi.gr
Ελένη Γρ. Μαρούδη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου