Το 1890 λειτούργησε σαν ιδιωτικό, Δημοτικό Σχολείο Αρρένων σε κτίριο δίπλα στην εκκλησία του Αγ. Γεωργίου ιδιοκτησίας Χαρ. Ραμπαβίλα.
Το 1892 ιδρύθηκε 1/θ Δημόσιο Δημοτικό Σχολείο Αρρένων και το 1896 έγινε διθέσιο.
Το 1902 ιδρύθηκε Δημοτικό Σχολείο Θηλέων.
Το 1918 ιδρύθηκε Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείο) το οποίο λειτούργησε μέχρι το 1930 οπότε καταργήθηκε αυτός ο τύπος σχολείων. Ήταν τριτάξιο αντίστοιχο του σημερινού γυμνασίου.
Το 1929, όταν έγινε μικτοποίηση των σχολείων, μεταφέρθηκε στο νέο οικισμό και προάγεται σε 4/θ. Έτσι λειτούργησε ως το 1962.
Το 1935 ιδρύθηκε 2ο Δημοτικό Σχολείο στο συνοικισμό Αγ. Γεωργίου
Το 1962 το 4/θ σχολείο έγινε 5/θ και το 1963 έγινε 6/θ/. Το διδακτήριο στο οποίο στεγάζεται το σημερινό σχολείο θεμελιώθηκε το 1934 και ολοκληρώθηκε το 1967. Η συγχώνευση των δύο σχολείων έγινε το 1969-70.
Το 1969 ιδρύθηκε ο Κρατικός Παιδικός Σταθμός και το 1973 το Νηπιαγωγείο τα οποία και συστεγάζονται.
Το 1976 ιδρύθηκε το Γυμνάσιο το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα.
Το Σχολ. έτος 2002-2003 δημιουργήθηκε και ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο. Οι μαθητές παραμένουν σ” αυτό ως τις 16.15. Στο Ολοήμερο έχουν την ευκαιρία να προετοιμαστούν για τα μαθήματα της επόμενης μέρας με τη βοήθεια του δασκάλου. Επίσης διδάσκονται Αθλητισμό-Χορό, Θέατρο, Αγγλικά, Μουσική, Πληροφορική από καθηγητές αντίστοιχων ειδικοτήτων.
Από το Σχολ. έτος 2011-2012 το Δημοτικό Σχολείο Χαβαρίου υποδέχεται μαθητές από άλλα τρία γειτονικά χωριά. Συγκεκριμένα έκλεισαν τα σχολεία της Δάφνης, της Κεραμιδιάς και της Δαφνιώτισσας. Έτσι οι μαθητές από αυτά τα τρία χωριά μεταφέρονται δωρεάν με λεωφορεία του ΚΤΕΛ στο σχολείο του Χαβαρίου. Το Δημοτικό Σχολείο Χαβαρίου λειτουργεί ως πλήρες 6/θέσιο με πάνω από 100 μαθητές.
Το χωριό μας βρίσκεται 7 χμ. βόρεια της Αμαλιάδας και σε υψόμετρο 100 μ. περίπου. Οι κάτοικοι του χωριού κατάγονται από τα ορεινά χωριά Λάστα και Αγρίδι Γορτυνίας. Επειδή το έδαφος της Λάστας ήταν ορεινό και άγονο, οι Λασταίοι έρχονταν στην περιοχή Χάβαρι για να δουλέψουν σαν βοσκοί γύρω στο 1840-1845. Η ονομασία Χάβαρι ήταν από πριν γνωστή και σύμφωνα με μια εκδοχή οφείλεται στα “χάβαρα”=θαλασσινά κοχύλια που βρίσκονταν στην περιοχή. Σύμφωνα όμως και με την Ακαδημία Αθηνών η ονομασία Χάβαρι οφείλεται μάλλον στο επώνυμο “Χάβαρης” κάποιου που ζούσε εκεί πολύ παλιότερα.
Οι πρώτοι Λασταίοι λοιπόν έφτιαξαν καλύβες για προσωρινή στέγαση σε 4 λοφίσκους της περιοχής. Έτσι δημιουργήθηκαν οι συνοικισμοί Ντανασέϊκα, Ραμπαβιλέϊκα, Γκριλέϊκα και Σιαχαμέϊκα. Οι Λασταίοι έρχονταν εδώ του Αγ. Δημητρίου (26 Οκτ.) ή Αγ. Φιλίππου (14 Νοεμ.) και έφευγαν για τη Λάστα του Αγ. Κων/νου (21 Μαΐου).
Γύρω στο 1870 άρχισαν να μένουν μόνιμα στο Χάβαρι όλο και περισσότεροι Λασταίοι και Παναγριδαίοι. Αιτία ήταν η άνοδος της τιμής της σταφίδας λόγω καταστροφής της σταφίδας στη Γαλλία. Οι Χαβαραίοι λοιπόν που είχαν φυτέψει σταφίδες στην περιοχή από τα προηγούμενα χρόνια, εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός και κέρδιζαν αρκετά χρήματα.
Τότε (1870) κτίστηκε και η πρώτη εκκλησία, ο Αγ. Γεώργιος στο σημείο που είναι και σήμερα. Το 1880 κτίστηκε μεγαλύτερη αλλά κάηκε στις 6-12-1892. Διορθώθηκε όμως και το 1906 χτίστηκε και το καμπαναριό της.
Σύμφωνα με την απογραφή του 1879 το Χάβαρι είχε 366 κατοίκους, το 1889 είχε 690 κατοίκους ενώ το 1896 είχε 850 κ. Στα μέσα της δεκαετίας του 1890 εμφανίστηκε η μετανάστευση για Αμερική. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 1910 είχαν φύγει για Αμερική περίπου 150 κάτοικοι. Το 1907 το Χάβαρι είχε 1184 κατοίκους. Το 1903 οι κάτοικοι έφτιαξαν το νεκροταφείο του χωριού στον ψηλότερο λόφο της περιοχής. Την 1η Οκτωβρίου 1903 ιδρύθηκε Ταχυδρομείο. Το Μάιο του 1908 ιδρύθηκε και Τηλεφωνείο.
Ο ΣΕΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 1909
Τη νύχτα της 1ης προς 2α Ιουλίου 1909 έγινε στην περιοχή καταστρεπτικός σεισμός που κατέστρεψε όλο το χωριό. Οι νεκροί ήταν 25 ενώ οι τραυματίες περισσότεροι. ο γεωλόγος που εξέτασε το έδαφος υπέδειξε καταλληλότερο έδαφος για να ξανακτιστεί το χωριό τη θέση Μηλίτσες 1 χμ. νοτιότερα του παλιού. Έτσι λοιπόν μετά από σχεδιαγράμματα μηχανικών χτίστηκε το χωριό στη θέση που είναι σήμερα και με σχέδιο πόλης
Το 1914 ιδρύθηκε η Κοινότητα Χαβαρίου και όπως φαίνεται από τα δημοτολόγια είχε 1596 κατοίκους. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε ο Γεωργικός Πιστωτικός Συνεταιρισμός Χαβαρίου. Το 1920 το Χάβαρι είχε 1617 κατοίκους, το 1928 είχε 1973 κατοίκους. Το Σεπτέμβρη του 1928 ιδρύθηκε Σταθμός Χωροφυλακής ο οποίος λειτούργησε μέχρι πριν από λίγα χρόνια.
Στις 26/9/1929 ετέθη ο θεμέλιος λίθος της Αγ. Τριάδας και στις 26/9/1934 έγιναν τα εγκαίνια της εκκλησίας. Η Αγ. Τριάδα είναι βυζαντινού ρυθμού και ίδιου μεγέθους με τον Άγιο Τρύφωνα Αμαλιάδας. Τον Ιούλιο του 1930 ιδρύθηκε και Τηλεγραφείο. Την ίδια χρονιά με δαπάνη 450.000 δρχ. το Χάβαρι απέκτησε 20 βρύσες με τρεχούμενο πόσιμο νερό, σε διάφορα σταυροδρόμια του χωριού. Κατά την απογραφή του 1940 το Χάβαρι με τους γύρω οικισμούς Κοκλάκι και Νουσαϊτικα είχε 2219 κατοίκους. Το 1951 είχε 2158 κ.
Το 1951-52 ιδρύθηκε η ποδοσφαιρική ομάδα Αθλητικός Όμιλος Χαβαρίου η οποία αναγνωρίστηκε και παίρνει μέρος στα τοπικά πρωταθλήματα της Ηλείας από το 1978. Το 1955 ιδρύθηκε Αγροτικό Ιατρείο το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα. Το 1955 επίσης φτιάχτηκε το γήπεδο του χωριού και το 1956 το καινούριο νεκροταφείο. Το 1957 στήθηκε το Ηρώο στο γήπεδο του χωριού το οποίο αργότερα μεταφέρθηκε και σήμερα βρίσκεται στην πλατεία. Το 1961 το Χάβαρι είχε 2021 κ. Το 1964 έγινε ηλεκτροδότηση του χωριού. Το 1969 ιδρύθηκε η Κοινοτική Βιβλιοθήκη. Το 1971 το Χάβαρι είχε 1707 κ. Το 1972 τσιμεντοστρώθηκαν ένας-δυο δρόμοι του χωριού, ενώ σήμερα όλοι είναι στρωμένοι με άσφαλτο ή τσιμέντο. Το 1976 ιδρύθηκε Αγροτικός Σύλλογος. Το 1981 το Χάβαρι είχε 1431 κ.
Το 1990 έγιναν τα εγκαίνια του Μπεκιάρειου Πνευματικού Κέντρου, το οποίο έχει μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων. Σ’ αυτό στεγάζονται το γραφείο του προέδρου του τοπ. Συμβουλίου Χαβαρίου, η βιβλιοθήκη και το Αγροτικό Ιατρείο. Το κτίριο έγινε με δωρεά του Χρύσανθου Μπεκιάρη αποστρ. Αστυνομικού Δ/ντή της Αστυνομίας Πόλεων καθώς και του γιατρού Γεωργίου Κωνσταντόπουλου. Κατά το 1991 το Χάβαρι είχε 1392 κ. και κατά την τελευταία απογραφή του 2001 είχε 1572 κ.
Στο προαύλιο της εκκλησίας της Αγ. Τριάδας κατασκευάστηκε το 1994 το Μπιλιάνειο Πνευματικό Κέντρο το οποίο δημιουργήθηκε από δωρεές Χαβαραίων μεταναστών της Αμερικής αλλά και άλλων χωρών τα οποία συγκέντρωσε ο Νικόλαος Μπιλιάνης. Το Χάβαρι από το 1997 σύμφωνα με το νόμο Καποδίστρια έγινε δημοτικό διαμέρισμα και ανήκει στο δήμο Αμαλιάδας.
Μετά το μεγάλο σεισμό του Ιουνίου του 2008, η εκκλησία της Αγίας Τριάδας έπαθε σοβαρές ζημιές. Ως εκκλησία πλέον χρησιμοποιείται ο χώρος του Μπιλιάνειου Πνευματικού Κέντρου, μετά από μερικές μετατροπές. Γίνονται προσπάθειες και συγκεντρώνονται χρήματα για την αποκατάσταση των ζημιών και την επαναλειτουργία της.
Το 1892 ιδρύθηκε 1/θ Δημόσιο Δημοτικό Σχολείο Αρρένων και το 1896 έγινε διθέσιο.
Το 1902 ιδρύθηκε Δημοτικό Σχολείο Θηλέων.
Το 1918 ιδρύθηκε Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείο) το οποίο λειτούργησε μέχρι το 1930 οπότε καταργήθηκε αυτός ο τύπος σχολείων. Ήταν τριτάξιο αντίστοιχο του σημερινού γυμνασίου.
Το 1929, όταν έγινε μικτοποίηση των σχολείων, μεταφέρθηκε στο νέο οικισμό και προάγεται σε 4/θ. Έτσι λειτούργησε ως το 1962.
Το 1935 ιδρύθηκε 2ο Δημοτικό Σχολείο στο συνοικισμό Αγ. Γεωργίου
Το 1962 το 4/θ σχολείο έγινε 5/θ και το 1963 έγινε 6/θ/. Το διδακτήριο στο οποίο στεγάζεται το σημερινό σχολείο θεμελιώθηκε το 1934 και ολοκληρώθηκε το 1967. Η συγχώνευση των δύο σχολείων έγινε το 1969-70.
Το 1969 ιδρύθηκε ο Κρατικός Παιδικός Σταθμός και το 1973 το Νηπιαγωγείο τα οποία και συστεγάζονται.
Το 1976 ιδρύθηκε το Γυμνάσιο το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα.
Το Σχολ. έτος 2002-2003 δημιουργήθηκε και ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο. Οι μαθητές παραμένουν σ” αυτό ως τις 16.15. Στο Ολοήμερο έχουν την ευκαιρία να προετοιμαστούν για τα μαθήματα της επόμενης μέρας με τη βοήθεια του δασκάλου. Επίσης διδάσκονται Αθλητισμό-Χορό, Θέατρο, Αγγλικά, Μουσική, Πληροφορική από καθηγητές αντίστοιχων ειδικοτήτων.
Από το Σχολ. έτος 2011-2012 το Δημοτικό Σχολείο Χαβαρίου υποδέχεται μαθητές από άλλα τρία γειτονικά χωριά. Συγκεκριμένα έκλεισαν τα σχολεία της Δάφνης, της Κεραμιδιάς και της Δαφνιώτισσας. Έτσι οι μαθητές από αυτά τα τρία χωριά μεταφέρονται δωρεάν με λεωφορεία του ΚΤΕΛ στο σχολείο του Χαβαρίου. Το Δημοτικό Σχολείο Χαβαρίου λειτουργεί ως πλήρες 6/θέσιο με πάνω από 100 μαθητές.
Το χωριό μας βρίσκεται 7 χμ. βόρεια της Αμαλιάδας και σε υψόμετρο 100 μ. περίπου. Οι κάτοικοι του χωριού κατάγονται από τα ορεινά χωριά Λάστα και Αγρίδι Γορτυνίας. Επειδή το έδαφος της Λάστας ήταν ορεινό και άγονο, οι Λασταίοι έρχονταν στην περιοχή Χάβαρι για να δουλέψουν σαν βοσκοί γύρω στο 1840-1845. Η ονομασία Χάβαρι ήταν από πριν γνωστή και σύμφωνα με μια εκδοχή οφείλεται στα “χάβαρα”=θαλασσινά κοχύλια που βρίσκονταν στην περιοχή. Σύμφωνα όμως και με την Ακαδημία Αθηνών η ονομασία Χάβαρι οφείλεται μάλλον στο επώνυμο “Χάβαρης” κάποιου που ζούσε εκεί πολύ παλιότερα.
Οι πρώτοι Λασταίοι λοιπόν έφτιαξαν καλύβες για προσωρινή στέγαση σε 4 λοφίσκους της περιοχής. Έτσι δημιουργήθηκαν οι συνοικισμοί Ντανασέϊκα, Ραμπαβιλέϊκα, Γκριλέϊκα και Σιαχαμέϊκα. Οι Λασταίοι έρχονταν εδώ του Αγ. Δημητρίου (26 Οκτ.) ή Αγ. Φιλίππου (14 Νοεμ.) και έφευγαν για τη Λάστα του Αγ. Κων/νου (21 Μαΐου).
Γύρω στο 1870 άρχισαν να μένουν μόνιμα στο Χάβαρι όλο και περισσότεροι Λασταίοι και Παναγριδαίοι. Αιτία ήταν η άνοδος της τιμής της σταφίδας λόγω καταστροφής της σταφίδας στη Γαλλία. Οι Χαβαραίοι λοιπόν που είχαν φυτέψει σταφίδες στην περιοχή από τα προηγούμενα χρόνια, εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός και κέρδιζαν αρκετά χρήματα.
Τότε (1870) κτίστηκε και η πρώτη εκκλησία, ο Αγ. Γεώργιος στο σημείο που είναι και σήμερα. Το 1880 κτίστηκε μεγαλύτερη αλλά κάηκε στις 6-12-1892. Διορθώθηκε όμως και το 1906 χτίστηκε και το καμπαναριό της.
Σύμφωνα με την απογραφή του 1879 το Χάβαρι είχε 366 κατοίκους, το 1889 είχε 690 κατοίκους ενώ το 1896 είχε 850 κ. Στα μέσα της δεκαετίας του 1890 εμφανίστηκε η μετανάστευση για Αμερική. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 1910 είχαν φύγει για Αμερική περίπου 150 κάτοικοι. Το 1907 το Χάβαρι είχε 1184 κατοίκους. Το 1903 οι κάτοικοι έφτιαξαν το νεκροταφείο του χωριού στον ψηλότερο λόφο της περιοχής. Την 1η Οκτωβρίου 1903 ιδρύθηκε Ταχυδρομείο. Το Μάιο του 1908 ιδρύθηκε και Τηλεφωνείο.
Ο ΣΕΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 1909
Τη νύχτα της 1ης προς 2α Ιουλίου 1909 έγινε στην περιοχή καταστρεπτικός σεισμός που κατέστρεψε όλο το χωριό. Οι νεκροί ήταν 25 ενώ οι τραυματίες περισσότεροι. ο γεωλόγος που εξέτασε το έδαφος υπέδειξε καταλληλότερο έδαφος για να ξανακτιστεί το χωριό τη θέση Μηλίτσες 1 χμ. νοτιότερα του παλιού. Έτσι λοιπόν μετά από σχεδιαγράμματα μηχανικών χτίστηκε το χωριό στη θέση που είναι σήμερα και με σχέδιο πόλης
Το 1914 ιδρύθηκε η Κοινότητα Χαβαρίου και όπως φαίνεται από τα δημοτολόγια είχε 1596 κατοίκους. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε ο Γεωργικός Πιστωτικός Συνεταιρισμός Χαβαρίου. Το 1920 το Χάβαρι είχε 1617 κατοίκους, το 1928 είχε 1973 κατοίκους. Το Σεπτέμβρη του 1928 ιδρύθηκε Σταθμός Χωροφυλακής ο οποίος λειτούργησε μέχρι πριν από λίγα χρόνια.
Στις 26/9/1929 ετέθη ο θεμέλιος λίθος της Αγ. Τριάδας και στις 26/9/1934 έγιναν τα εγκαίνια της εκκλησίας. Η Αγ. Τριάδα είναι βυζαντινού ρυθμού και ίδιου μεγέθους με τον Άγιο Τρύφωνα Αμαλιάδας. Τον Ιούλιο του 1930 ιδρύθηκε και Τηλεγραφείο. Την ίδια χρονιά με δαπάνη 450.000 δρχ. το Χάβαρι απέκτησε 20 βρύσες με τρεχούμενο πόσιμο νερό, σε διάφορα σταυροδρόμια του χωριού. Κατά την απογραφή του 1940 το Χάβαρι με τους γύρω οικισμούς Κοκλάκι και Νουσαϊτικα είχε 2219 κατοίκους. Το 1951 είχε 2158 κ.
Το 1951-52 ιδρύθηκε η ποδοσφαιρική ομάδα Αθλητικός Όμιλος Χαβαρίου η οποία αναγνωρίστηκε και παίρνει μέρος στα τοπικά πρωταθλήματα της Ηλείας από το 1978. Το 1955 ιδρύθηκε Αγροτικό Ιατρείο το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα. Το 1955 επίσης φτιάχτηκε το γήπεδο του χωριού και το 1956 το καινούριο νεκροταφείο. Το 1957 στήθηκε το Ηρώο στο γήπεδο του χωριού το οποίο αργότερα μεταφέρθηκε και σήμερα βρίσκεται στην πλατεία. Το 1961 το Χάβαρι είχε 2021 κ. Το 1964 έγινε ηλεκτροδότηση του χωριού. Το 1969 ιδρύθηκε η Κοινοτική Βιβλιοθήκη. Το 1971 το Χάβαρι είχε 1707 κ. Το 1972 τσιμεντοστρώθηκαν ένας-δυο δρόμοι του χωριού, ενώ σήμερα όλοι είναι στρωμένοι με άσφαλτο ή τσιμέντο. Το 1976 ιδρύθηκε Αγροτικός Σύλλογος. Το 1981 το Χάβαρι είχε 1431 κ.
Το 1990 έγιναν τα εγκαίνια του Μπεκιάρειου Πνευματικού Κέντρου, το οποίο έχει μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων. Σ’ αυτό στεγάζονται το γραφείο του προέδρου του τοπ. Συμβουλίου Χαβαρίου, η βιβλιοθήκη και το Αγροτικό Ιατρείο. Το κτίριο έγινε με δωρεά του Χρύσανθου Μπεκιάρη αποστρ. Αστυνομικού Δ/ντή της Αστυνομίας Πόλεων καθώς και του γιατρού Γεωργίου Κωνσταντόπουλου. Κατά το 1991 το Χάβαρι είχε 1392 κ. και κατά την τελευταία απογραφή του 2001 είχε 1572 κ.
Στο προαύλιο της εκκλησίας της Αγ. Τριάδας κατασκευάστηκε το 1994 το Μπιλιάνειο Πνευματικό Κέντρο το οποίο δημιουργήθηκε από δωρεές Χαβαραίων μεταναστών της Αμερικής αλλά και άλλων χωρών τα οποία συγκέντρωσε ο Νικόλαος Μπιλιάνης. Το Χάβαρι από το 1997 σύμφωνα με το νόμο Καποδίστρια έγινε δημοτικό διαμέρισμα και ανήκει στο δήμο Αμαλιάδας.
Μετά το μεγάλο σεισμό του Ιουνίου του 2008, η εκκλησία της Αγίας Τριάδας έπαθε σοβαρές ζημιές. Ως εκκλησία πλέον χρησιμοποιείται ο χώρος του Μπιλιάνειου Πνευματικού Κέντρου, μετά από μερικές μετατροπές. Γίνονται προσπάθειες και συγκεντρώνονται χρήματα για την αποκατάσταση των ζημιών και την επαναλειτουργία της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου