Η ιστορία του Ευγένειου (Ν. Αγχίαλος)

Η Νέα Αγχίαλος είναι μια ωραία κωμόπολη με πληθυσμό περίπου 7.500 κατοίκους μαζί με τους γύρω οικισμούς. Βρίσκεται πάνω στην Παλιά Εθνική Οδό Βόλου Λαμίας και 20 χλμ δυτικά από το Βόλο, αποτελώντας μία από τις εννιά δημοτικές ενότητες του Καλλικρατικού Δήμου Βόλου. Είναι χτισμένη στους πρόποδες βουνού που εμποδίζει τους βόρειους ανέμους . Νότια βρέχεται από τον Παγασητικό κόλπο. Ανατολικά και δυτικά εκτείνονται ελαιοπερίβολα, αμπέλια και χωράφια που εναρμονίζονται με το φυσικό τοπίο. Λόγω του ότι είναι νεόκτιστη πόλη έχει ωραία ρυμοτομία με ευθείς και πλατιούς δρόμους. Οι φυσικές ομορφιές της, το υγιεινό της κλίμα, οι Βυζαντινές της αρχαιότητες, το πολεμικό και πολιτικό της αεροδρόμιο, οι σύγχρονες τουριστικές εγκαταστάσεις της και οι αξιοποιημένες παραλίες της την κάνουν πόλο έλξης πολλών επισκεπτών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες καθώς και επιλογή μόνιμης διαμονής πολλών οικογενειών.
1907-1928
Το 1907, άρχισε να χτίζεται η πόλη μαζί με το ναό του Αγίου Γεωργίου στο κέντρο της με δημόσια έξοδα στη συγκεκριμένη περιοχή που είχε αγοραστεί από τον ιδιοκτήτη της, Παναγιώτη Τοπάλη. Ιδρύθηκε το 1908 πάνω από τα ερείπια δυο αρχαίων πόλεων, της αρχαίας Πυράσσου και των Χριστιανικών Θηβών, από τους Έλληνες πρόσφυγες της Ανατολικής Ρωμυλίας και συγκεκριμένα από την Αγχίαλο της σημερινής Βουλγαρίας που πυρπολήθηκε από τους Βούλγαρους κατακτητές στις 30 Ιουλίου 1906. Η τοποθεσία αυτή έγινε αμέσως δεκτή από όλους, γιατί ήταν παραθαλάσσια και θύμιζε την παλιά πατρίδα. Στην αρχή τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα μιας και μόλις οι πρώτοι Αγχιαλίτες εγκαταστάθηκαν στα 900 νεόχτιστα, πέτρινα σπίτια, τους χτύπησε η ελονοσία. Με κατάλληλες ενέργειες κατάφεραν να κατασκευάσουν υδραγωγείο το 1909 και να αποξηράνουν το έλος το 1925-26, δίνοντας οριστική λύση στο πρόβλημα αυτό . Το 1912 ιδρύθηκε το Κοινοτικό Γραφείο. Το 1913 συστάθηκε πενταμελής επιτροπή για την αγορά αλωνιστικής μηχανής από το Λονδίνο, ενώ το 1918 συστάθηκε ο Γεωργικός Συνεταιρισμός – Η ΔΗΜΗΤΡΑ που αρχικά εξοπλίστηκε με αρκετά και μεγάλης αξίας γεωργικά μηχανήματα, ενώ αργότερα έπαιξε το ρόλο Γεωργικής Σχολής που κατάρτιζε τους Αγχιαλίτες αγρότες. Το 1946 ιδρύθηκε φυτώριο αμερικανικών κλημάτων μετά την καταστροφή των αμπελιών από τη φυλλοξήρα και το 1947 ιδρύθηκε το ελαιοτριβείο. Όλα αυτά τα χρόνια και συγκεκριμένα από το 1917 λειτουργούσε αλευρόμυλος.
Μετά τα προηγούμενα και όπως ήταν αναμενόμενο, οι πρώτοι Αγχιαλίτες αμέσως μετά την εγκατάστασή τους στην περιοχή φρόντισαν και για την εκπαίδευση των παιδιών τους, δημιουργώντας Δημοτικό Σχολείο. Αρχικά λειτούργησε ως ιδιωτικό, του οποίου οι διδάσκαλοι ήταν ο Αδαμάντιος Καλιαντζόγλου, ο Μιχαήλ Τσιτσίνιας και ο Μπαχάρης Ζουρμάλης. Σ’ αυτή τη μορφή λειτούργησε μέχρι το 1910, οπότε αναγνωρίστηκε σε Δημόσιο. Αυτό συνέβη, επειδή εκείνη την εποχή τη διαχείριση του ελληνικού κράτους είχε αναλάβει ο Ελευθέριος Βενιζέλος μετά το κίνημα στο Γουδί και την νίκη του στις εκλογές το Νοέμβρη του 1910.Ξεκίνησε έτσι ένα πολύπλευρο μεταρρυθμιστικό έργο. Τον επόμενο χρόνο αναθεωρήθηκε το Σύνταγμα, με στόχο τη δημιουργία ενός κράτους πιο δίκαιου για τον πολίτη. Μία από τις νέες διατάξεις, μάλιστα, προέβλεπε την υποχρεωτική και δωρεάν φοίτηση στο Δημοτικό Σχολείο. Για τρία χρόνια, μέχρι και το 1912 το σχολείο της Νέας Αγχιάλου λειτουργούσε και στεγαζόταν σε τέσσερα μονώροφα, προσφυγικά οικήματα. Παράλληλα όμως και μετά από ιστορικές ενέργειες, όπως μαρτύρησαν σχολικοί έφοροι και διδάσκαλοι της εποχής, κατορθώθηκε να δοθεί ανάλογη πίστωση από το κληροδότημα Συγγρού, μεγάλου εθνικού ευεργέτη, και να ανεγερθεί σε δεσπόζουσα θέση της κωμόπολης, στο ύψωμα κεντρικού λόφου, το σχολείο της πόλης. Το διδακτήριο συμπεριλήφθηκε σε οικόπεδο 5.300 τμ και για το λόγο αυτό χαρακτηρίστηκε ως το πιο μεγαλόπρεπο κτίριο του νομού. Σ’ όλη την Ελλάδα μέχρι το 1920 χτίζονται 460 περίπου σχολεία( σε σύνολο 3.732). Η αρχιτεκτονική τους επηρεάζεται από το γερμανικό νεοκλασικισμό που συνδύαζε το αίτημα του εκσυγχρονισμού και παράλληλα το αίτημα της ανάδειξης της εθνικής ταυτότητας. Ένα από αυτά τα σχολεία είναι και το σχολείο της Νέας Αγχιάλου. Ο τύπος του ήταν 4/τάξιο με ένα υπόστεγο στο πίσω μέρος, διαστάσεων 20 x 10 μ. για τις σωματικές ασκήσεις των μαθητών και με αφοδευτήρια. Το 1913 έγινε ο χωρισμός του σε αρρένων τετρατάξιο με έξι τάξεις και θηλέων διτάξιο με τέσσερις τάξεις σύμφωνα με τις διατάξεις της εκπαιδευτικής νομοθεσίας της εποχής.

Εξωτερικά όλο το διδακτήριο ήταν περιφραγμένο μέχρι τη μέση με πέτρινο μαντρότοιχο με σιδερένια κιγκλιδώματα και μεγάλη σιδερένια εξώπορτα, όπως σώζεται και σήμερα. Το άλλο τμήμα του οικοπέδου που σήμερα έχει δώσει τη θέση του στο 2ο Δημοτικό σχολείο Νέας Αγχιάλου, αποτελούσε το σχολικό κήπο και ήταν περιφραγμένο με αγκαθωτούς θάμνους. Σ’ αυτόν δημιουργήθηκαν από το διδακτικό προσωπικό ιδιαίτερα από τους διδασκάλους Αδαμάντιο Καλιαντζόγλου και Παναγιώτη Διονυσίου φυτώρια πεύκου, κυπαρισσιού και οπωροφόρων δέντρων, κυρίως μουριάς και αμυγδαλιάς. Από τα φυτώρια αυτά του σχολικού κήπου και με την παρότρυνση του αείμνηστου συμπατριώτη μας Ιωάννη Αμυρά μεταφυτεύτηκαν 100.000 δενδρύλλια και στις δύο πλευρές των δρόμων της κωμόπολης, στα οικόπεδα των σπιτιών, στους αγρούς των Αγχιαλιτών , μέχρι και στο δημόσιο δρόμο, οπότε μέσα σε λίγα χρόνια η Νέα Αγχίαλος έπλεε μέσα σ’ ένα βαθύ πράσινο χρώμα και ονομάστηκε το « πράσινο χωριό».
Το σχολείο είχε εξαιρετικό γραφείο στο ανατολικό τμήμα του με άφθονα εποπτικά μέσα και πλούσια βιβλιοθήκη. Επίσης υπήρχε πολύ υλικό για θεατρικές παραστάσεις. Όλα τα σκηνικά θεάτρου είχαν φιλοτεχνηθεί από τον αείμνηστο διδάσκαλο και ζωγράφο, Αδαμάντιο Καλιαντζόγλου. Αυτό συνέβαινε, γιατί στο σχολείο δίνονταν προς το κοινό της Αγχιάλου θεατρικές παραστάσεις εθνικού περιεχομένου από το διδακτικό προσωπικό σε συνεργασία με το Φιλολογικό Σύλλογο. Αυτές οι παραστάσεις πραγματοποιούνταν στη σκηνή του σχολείου που είχε κατασκευαστεί σε ένα τμήμα του υπόστεγου, η οποία αργότερα, κατά το 1923 χρησιμοποιήθηκε ως αίθουσα διδασκαλίας. Πράγματι, την τριετία 1917 – 1920, με την παρουσία των Αλέξανδρου Δελμούζου, Μανώλη Τριανταφυλλίδη και Δημήτριου Γληνού, τα εκπαιδευτικά τεκταινόμενα προσδιορίζονται από επιλογές που έγιναν στο θέμα της Γλώσσας: κυκλοφόρησαν νέα αναγνωστικά βιβλία γραμμένα στη δημοτική, σύμφωνα με το γραμματικό σύστημα του Μ. Τριανταφυλλίδη, με περιεχόμενό που άγγιζε τα ενδιαφέροντα των μαθητών και ήταν προσαρμοσμένο στη σύγχρονη πραγματικότητα. Γι αυτό και η μεταρρύθμιση ονομάστηκε γλωσσοεκπαιδευτική. Παράλληλα κρίθηκε απαραίτητη η συνένωση των σχολείων. Ας μην ξεχνάμε ότι στην Ευρώπη είχε ήδη ξεκινήσει το κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών, ενώ η βρετανική Κυβέρνηση μόλις το 1918 είχε παραχωρήσει το δικαίωμα ψήφου σε όλες τις γυναίκες που είχαν συμπληρώσει το 30ό έτος της ηλικίας τους. Γι’ αυτό και στη δική μας περίπτωση, επειδή ενώθηκαν τα σχολεία αρρένων και θηλέων, ο χώρος δεν ήταν επαρκής για τη διδασκαλία. Έτσι η Σχολική Εφορεία με πόρους που συνέλεξε από γιορτές και χορούς που οργάνωνε στο χώρο του σχολείου, μετέτρεψε το υπάρχον υπόστεγο σε αίθουσα διδασκαλίας με αποτέλεσμα να λειτουργεί πλέον ως εξατάξιο.
Όμως το 1926 υποβιβάστηκε σε 5/τάξιο λόγω του ότι σημειώθηκε πτώση της κυβέρνησης Βενιζέλου και η άνοδος στην εξουσία φιλομοναρχικών κομμάτων σήμανε το τέλος της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας και ενδυνάμωση των αντιπάλων της. Τα χρόνια που ακολουθούν μέχρι το 1928 χαρακτηρίζονται από πολιτική αστάθεια (εναλλάσσονται 34 κυβερνήσεις και 25 υπουργοί Παιδείας). Σε αυτή την περίοδο, μέσα από συγκρούσεις, εδραιώθηκαν τα βασικά χαρακτηριστικά του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, δηλαδή ο μονοδρομικός σχολικός προσανατολισμός και ο κλασικιστικός προσανατολισμός. Η προσπάθεια για τον αστικό εκσυγχρονισμό τελικά ανακόπηκε.
1929-1950
Το 1928 σχηματίζεται νέα κυβέρνηση από τον Ελ. Βενιζέλο. Ο υπουργός Παιδείας Κων/νος Γόντικας προετοίμασε την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1929, τη σημαντικότερη τομή στην ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης από τη δεκαετία του 1830. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται η εξάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση με εξάχρονο δημοτικό σχολείο, η χρήση της δημοτικής γλώσσας, το εξάχρονο γυμνάσιο με κατευθύνσεις ειδίκευσης, η μέριμνα για την προσχολική αγωγή και η αναβάθμιση της μόρφωσης του διδακτικού προσωπικού.
Ριζική στροφή βλέπουμε με την ήττα του Κόμματος των Φιλελευθέρων (1932), οπότε το Λαϊκό Κόμμα του Παναγή Τσαλδάρη ανέλαβε την κυβέρνηση. Τότε είχε προταθεί η προαγωγή του σχολείου μας σε εξατάξιο, όμως δυστυχώς ανακόπηκε.
Πλήρης ανατροπή του εκπαιδευτικού έργου πραγματοποιήθηκε από το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, το οποίο επέβαλε ασφυκτικό έλεγχο στα εκπαιδευτικά δρώμενα. Το υποχρεωτικό δημοτικό σχολείο περιορίστηκε ξανά στα 4 χρόνια ενώ το γυμνάσιο επεκτάθηκε σε 8 χρόνια με είσοδο με εξετάσεις, παρακωλύοντας τα παιδιά των κατώτερων κοινωνικών τάξεων. Παρόλα αυτά το σχολείο μας μέχρι τον πόλεμο του 1940 λειτουργούσε εύρυθμα, βοηθώντας κατά πολύ την κοινωνική και εν γένει την εκπολιτιστική κίνηση της κωμόπολης μας με την πλούσια βιβλιοθήκη του, με τις αναδασώσεις του και άλλες εκδηλώσεις.
Κατά τον πόλεμο του 1940 το διδακτήριο δέχεται με φιλοφρόνηση στις μεγάλες αίθουσές του τους ηρωικούς τραυματίες του Αλβανικού μετώπου αφού μετατράπηκαν δύο από αυτές σε Νοσοκομείο, συμβάλλοντας έτσι κι αυτό στην επίτευξη της μεγάλης νίκης των Ελλήνων. Αργότερα δέχεται στις πίσω αίθουσες του τους Ιταλούς αιχμαλώτους και αργότερα Άγγλους ναυαγούς.
Στις 27 Απριλίου 1943, Τρίτη μέρα του Πάσχα, στις 11 το πρωί οι Ιταλοί κατέλαβαν την Νέα Αγχίαλο, πυρπολώντας τα σπίτια αλλά και το μοναδικό σε ομορφιά σχολείο το οποίο φιλοξένησε όχι μόνο τους Έλληνες διανοούμενους αλλά και τους ξένους, μέχρι και τον Γάλλο γεωπόνο, Σανιτάν, κατά το 1916. Οι ιταλικές οβίδες του προξενούν μεγάλα ρήγματα. Αντιστέκεται όμως ακόμη αγέρωχο σαν ηρωικός στρατιώτης, πολεμώντας με σπασμένο όπλο κατά του ύπουλου εχθρού.
Διαπιστώνουμε λοιπόν και στη δική μας περίπτωση ότι ο πόλεμος, η Κατοχή και ο Εμφύλιος οδήγησαν το ελληνικό σχολείο σε πλήρη εξάρθρωση λειτουργώντας περισσότερο ως οργανισμός πρόνοιας παρά ως κέντρο αγωγής και μόρφωσης. Στην εξέλιξη των ελληνικών εκπαιδευτικών πραγμάτων σημαντική υπήρξε η συμβολή της «Κυβέρνησης του Βουνού». Ίδρυσε δύο «Παιδαγωγικά Φροντιστήρια» και εξέδωσε και δύο αναγνωστικά βιβλία για το δημοτικό σχολείο. Κατά τα άλλα όμως μέχρι το 1950 υπήρχαν μόνο μεμονωμένες προσπάθειες οι οποίες είχαν εμπνευστή τον Ε.Π. Παπανούτσο.
Μετά την απελευθέρωση το σχολείο στεγάστηκε στο ελαιοτριβείο της κωμόπολης, όπου σε μια μεγάλη αίθουσα στην οποία βρισκόντουσαν τα μηχανήματα σύνθλιψης της ελιάς, είχαν τοποθετηθεί κορμοί δέντρων πάνω σε πέτρες και χρησιμοποιούνταν ως θρανία των μαθητών. Αργότερα το σχολείο στεγάστηκε ξανά σε ιδιωτική αποθήκη που είχε επισκευαστεί πρόχειρα. Κατά το 1947 το υπόστεγο του παλιού και καμένου σχολείου μετατράπηκε σε δύο αίθουσες διδασκαλίας και λειτούργησε ως 5/τάξιο με δύο μόνο δασκάλους λόγω του μικρού αριθμού μαθητών. Το 1948 με ξυλεία που παραχωρήθηκε από την Υπηρεσία Ανοικοδόμησης Βόλου, δημιουργήθηκε και άλλη αίθουσα του καμένου διδακτηρίου. Το προσωπικό του σχολείου κατά το 1949 αποτελούνταν μόνο από τρεις δασκάλους, πράγμα που έκανε την κατάσταση απελπιστική, γιατί ο αριθμός των μαθητών είχε αυξηθεί υπερβολικά, λόγω του επαναπατρισμού των Αγχιαλιτών που εξαιτίας του εμφυλίου είχαν καταφύγει στο Βόλο και σε άλλα μέρη.
Την ίδια χρονιά ο πρόεδρος της κοινότητας, ο πρόεδρος της σχολικής επιτροπής, μέλη της μαζί με το Διευθυντή του σχολείου, Στυλιανό Κόκκινο, κατάφεραν μετά από πολλές ενέργειές τους να ξαναχτιστεί το κατεστραμμένο εξατάξιο σχολείο με τον έρανο του Βασιλιά Παύλου και της συζύγου του Φρειδερίκης που είχαν την επίβλεψη κατά την κατασκευή. Συγκεκριμένα μετά από την επαφή που είχε με την αρμόδια Επιτροπή Εράνου του Βασιλέως Παύλου, το σχολείο συμπεριλήφθηκε στην κατάσταση ανέγερσης διδακτηρίων μεταξύ των πρώτων. Σε τρεις μήνες ξεκίνησαν τα έργα. Με παρέμβαση του μηχανικού της Τεχνικής Υπηρεσίας, Μωραΐτη Σταμάτη αποτράπηκε η κατεδάφισή του και ανατέθηκε τελικά η επισκευή του στο μηχανικό Χειμώνα Λεωνίδα. Για την ανέγερσή του εργάστηκαν φιλότιμα το προσωπικό του, οι μαθητές αλλά και οι γονείς τους, οι οποίοι μετέφεραν όλα τα αναγκαία υλικά. Έτσι διασώθηκε η αρχιτεκτονική του και οι αίθουσες από 4 έγιναν 5.
Στις 25 Απριλίου 1950 μας επισκέφθηκε το Βασιλικό Ζεύγος, όπου του έγινε θερμή υποδοχή, για να παρακολουθήσει τις συντελούμενες εργασίες. Ενώ στις 19 Νοεμβρίου 1950 έγιναν τα εγκαίνια του σχολείου. Τότε ζητήθηκε από τη βασίλισσα η διάθεση πίστωσης για την κατασκευή λουτρών και διατέθηκε το ποσό των 100.000 δραχμών με τα οποία κατασκευάστηκαν τα λουτρά και επισκευάστηκαν και τα αφοδευτήρια. Το νερό των λουτρών θερμαίνονταν με ειδικό λέβητα με καυσόξυλα και αργότερα με πετρελαιομηχανή. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί μνημειώδες έργο που τιμά όσους κόπιασαν γι’ αυτό.
Το επόμενο βήμα ήταν ο εξοπλισμός του νέου διδακτηρίου. Το Υπουργείο Παιδείας εξασφάλισε την επίπλωσή του. Παράλληλα, ο Στυλιανός Κόκκινος έπεισε τους γονείς να διεκδικήσουν τα χρήματα που κατάφεραν να συγκεντρώσουν οι ομογενείς από την Αμερική, προορισμένα αρχικά για τη βοήθεια άπορων οικογενειών. Η αιτιολογία ήταν ότι θα επωφελούνταν όλα τα παιδιά της Αγχιάλου καθώς και αυτά των επόμενων γενιών ενώ όλα τα σπίτια των απόρων και μη Αγχιαλιτών θα ανοικοδομούνταν από την Υπηρεσία Ανοικοδόμησης Νομού Μαγνησίας.
Μετά από πολύμηνη αλληλογραφία και ορισμένων υποδείξεων τους για την αγορά των απαραίτητων εποπτικών μέσων και επιπλέον ενός κινηματογράφου, ενός ραδιοπικάπ, μιας ηλεκτρογεννήτριας, ενός σκελετού ανθρώπινου σώματος, έφτασαν όλα αυτά συσκευασμένα σε οκτώ υπερμεγέθη κιβώτια στον Πειραιά. Με πολύ έξυπνες και επιτηδευμένες ενέργειες ο κύριος Κόκκινος κατάφερε να παραλάβει το φορτίο στο σχολείο. Επιπλέον ο προμηθευτής αυτών των ειδών στους ομογενείς μας, κ. Χρήστος Πέττας, δώρισε 24 τόμους της εγκυκλοπαίδειας του Πυρσού, την οποία παρέλαβαν μετά από δραματικές συνθήκες από τους συγγενείς του στο Αίγιο. Με την παράδοση των εποπτικών μέσων έγινε υπέροχη γιορτή και στάλθηκε στους ομογενείς μας ευχαριστήρια επιστολή στο όνομα όλων των Αγχιαλιτών.
1951-1974
Τα εκπαιδευτικά πράγματα στην αρχή αυτής της περιόδου χρήζουν ανάγκη εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Η επόμενη σημαντική μεταρρυθμιστική πρόταση έγινε το 1957 με την Επιτροπή Ειδικών με ποικίλη σύνθεση που συνέστησε ο Πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής. Παρόλο που οι προτάσεις δεν είναι ριζοσπαστικές, αλλά αποπνέουν έναν αέρα προοδευτισμού και εκσυγχρονισμού, οι αντιδράσεις είναι πολλές. Μέσα στο κλίμα αυτής της απραξίας (έγιναν ρυθμίσεις μόνο στην τεχνική – επαγγελματική εκπαίδευση) αρχίζουν οι κινητοποιήσεις φοιτητών και εκπαιδευτικών που όμως αντιμετωπίζονται άλλοτε με κρατική αδιαφορία και άλλοτε με σκληρότητα.
Το 1964 η κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου κέρδισε εκλογές και σε μεγάλο βαθμό οφείλει τη νίκη της στην προτεραιότητα που έδωσε στα εκπαιδευτικά θέματα κατά την προεκλογική εκστρατεία. Ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου και ο συνεργάτης του Ευάγγελος Παπανούτσος προετοίμασαν και θεσμοθέτησαν μια εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, την πρώτη έπειτα απ’ αυτή του 1929. Συγκεκριμένα καθιερώθηκαν: δωρεάν εκπαίδευση για παιδιά 6 – 15 ετών, Ακαδημαϊκό Απολυτήριο, δημοτική γλώσσα σε όλες τις βαθμίδες, διδασκαλία αρχαίων ελληνικών από μετάφραση. Η μεταρρύθμιση δεν εφαρμόστηκε γιατί με τις εξελίξεις στην πολιτική σκηνή άρχισε η αντιμεταρρύθμιση και το 1967 η Χούντα κατάργησε όλες τις ρυθμίσεις. Έτσι η εκπαίδευση επέστρεψε σε προηγούμενα αναχρονιστικά πλαίσια. Επαναφέρθηκε η καθαρεύουσα σε όλες τις βαθμίδες, καταργήθηκε η υποχρεωτική φοίτηση στο γυμνάσιο, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, άλλαξαν ριζικά τα αναλυτικά προγράμματα και εκδιώχθηκαν εκπαιδευτικοί για τα πολιτικά τους φρονήματα. Η εξέγερση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο το 1973 ήταν η αρχή της προσπάθειας για δημοκρατική νομιμότητα.
Αυτή την περίοδο στο σχολείο μας και συγκεκριμένα από το 1949 και μέχρι το 1970 διευθυντής διετέλεσε ο δραστήριος και φιλόδοξος Στυλιανός Κόκκινος και αρκετοί αγαπημένοι δάσκαλοι στήριξαν και βοήθησαν να αποδώσουν οι προσπάθειές του. Στα 21 χρόνια της θητείας του η λειτουργία του σχολικού κήπου συνεχίστηκε και προστέθηκε η εκτροφή ζώων. Επιπλέον, δημιουργήθηκε Σχολικός Συνεταιρισμός, για να εφοδιάζει τους μαθητές με τα σχολικά είδη, τον οποίο διαχειρίζονταν οι μαθητές της ΣΤ΄ τάξης. Το σχολείο συνέχισε επίσης τη μεγάλη του παράδοση στις σχολικές γιορτές με θεατρικές παραστάσεις, γυμναστικές επιδείξεις και επιπλέον δημιουργήθηκε από τον ίδιο Σχολική Χορωδία, η οποία ήταν και Εκκλησιαστική συμμετέχοντας κάθε Κυριακή στη Θεία Λειτουργία.
Δεν πέρασαν πολλά χρόνια και ακολούθησαν οι σεισμοί του 1954 και 1955. Το εξατάξιο Δημοτικό Σχολείο μας υπέστη ελαφρά ρήγματα. Από το 1954 και μέχρι το 1972 λειτούργησε στο διδακτήριο νυχτερινό σχολείο, δίνοντας την ευκαιρία σε πολλούς μαθητές να αποκτήσουν το απολυτήριο Δημοτικού Σχολείου. Στις 21 Αυγούστου 1955 το σχολείο προάγεται σε 6/θέσιο και αναγείρεται στο πίσω μέρος όπως υπάρχει και σήμερα υπόστεγο διαστάσεων 20 x 10 μ. με έξοδα της Σχολικής Εφορείας. Το 1956 ξεκινά η επισκευή του κατεστραμμένου από τους σεισμούς διδακτηρίου με σιδερένιο πλέγμα. Η νέα παρέμβαση αφαίρεσε πολλά από τα στοιχεία της αρχιτεκτονικής του. Παρόλα αυτά η υποδειγματική λειτουργία του και οι πολύπλευρες δραστηριότητες του το καθιστούσαν το καλύτερο του Νομού Μαγνησίας. Γι’ αυτό ο Επιθεωρητής της περιφέρειας , κ. Κωνσταντινίδης, αποφάσισε τη διοργάνωση Συνεδρίου των δασκάλων στο σχολείο της Νέας Αγχιάλου.Το1962 αναγείρονται από το Νομαρχιακό Ταμείο Μαγνησίας δύο αίθουσες με γραφείο, δηλαδή ένα πλήρες διτάξιο σχολείο. Εκεί στεγάστηκε το Νηπιαγωγείο. Το 1964 το σχολείο προάγεται σε 7/θέσιο και το Νοέμβρη του ίδιου χρόνου σε 8/θέσιο. Το Σεπτέμβρη του 1965 προάγεται σε 9/θέσιο και με δαπάνες της Κοινότητας Νέας Αγχιάλου δημιουργείται εστία συσσιτίου και διαμορφώνονται σε δύο αίθουσες εστίασης οι δύο υπόγειοι χώροι του διδακτηρίου. Το Δεκέμβρη του1966 το σχολείο προάγεται σε 10/θέσιο και αναγείρεται παράπλευρα της εστίας συσσιτίου αποθήκη του σχολείου με έξοδα της Σχολικής Εφορείας.
1975 – 2000
Το νέο Σύνταγμα (αναθεώρηση) που ψηφίστηκε το 1975 επικυρώνει με το άρθρο 16 την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, τη δωρεάν φοίτηση, τη δημοτική γλώσσα· ότι δηλαδή αποτελούσε τη βάση Μεταρρύθμισης του 1964 και είχε καταργηθεί από τη Δικτατορία.
Σημαντικό σταθμό αποτελεί και η ψήφιση νόμου σύμφωνα με τον οποίο δεν υπάρχουν εξετάσεις για τη μετάβαση από τη μια βαθμίδα υποχρεωτικής εκπαίδευσης στην άλλη και οι εξετάσεις ισχύουν για τη μετάβαση από το γυμνάσιο στο λύκειο και καθιερώνεται συνεκπαίδευση των δύο φύλων για όλες τις βαθμίδες.
Την περίοδο αυτή περίπου και συγκεκριμένα από το 1971 μέχρι το 1978 διευθυντής ανέλαβε ο Κρίκος Κωνσταντίνος. Το σχολείο ήταν όλο αυτό το διάστημα ως 10/θέσιο και αγαπημένοι δάσκαλοι πέρασαν από αυτό. αυτή την περίοδο το σχολείο λειτουργούσε εύρυθμα με τα μαθήματα, τις εκδηλώσεις του, τις ομιλίες των εκπαιδευτικών, τους εκκλησιασμούς των μαθητών, τις αναδασώσεις και τους κοντινούς περιπάτους. Το σχολικό έτος 1973-1974 έγιναν νέες επισκευές του διδακτηρίου με απόφαση Νομαρχίας Μαγνησίας. Σπουδαίο ήταν και το κοινωνικό έργο που επιτελούσε, αφού μετά την αλλαγή του πολιτεύματος το 1974 συγκέντρωσαν αγαθά και ετοίμασαν δέματα με σκοπό να τα προσφέρουν σε άπορες οικογένειες της κωμόπολης. Την ίδια χρονιά η κυρία Άννα Ζορμπά πρόσφερε 2.000 δραχμές για τη βράβευση των αριστούχων μαθητών της Στ΄ τάξης. Η βράβευση αυτή επαναλήφθηκε και για δεύτερη χρονιά. Αξιοθαύμαστη ήταν και η πράξη υιοθεσίας δύο μαθητών του σχολείου Ασκά Κύπρου, επαρχίας Λευκωσίας, του Σωτηρίου Γιαννάκη και της Κυπριανού Χριστίνας μετά την τουρκική εισβολή στο νησί και την αφετηρία του κυπριακού ζητήματος. Το σχολικό έτος 1976-1977 το σχολείο λειτουργεί σε δύο βάρδιες, 6 πρωινά και 4 απογευματινά τμήματα με ορισμένους Υπεύθυνους Υποδιευθυντές, τον Βασίλειο Πακίδη και την Αποστολία Αγγελίδου ενώ για πρώτη φορά εφαρμόζεται ο θεσμός των εφημεριών των δασκάλων στα διαλείμματα, μιας και είναι πιο έντονη η ανάγκη προστασίας του σχολείου και των μαθητών. Το 1978 πραγματοποιείται η πρώτη εκδρομή με πούλμαν με προορισμό τους Δελφούς, τις Θερμοπύλες, τη Γραβιά και την Αράχωβα.
Νέα προσπάθεια για ριζικές αλλαγές καταβλήθηκε από τις κυβερνήσεις του 1981 και μετά: Οι αλλαγές διαπνέονται από νέο πνεύμα εκσυγχρονισμού και εκδημοκρατισμού. Η καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος, ο θεσμός του σχολικού συμβούλου στη θέση των επιθεωρητών, η θεσμοθέτηση των Τεχνικών Επαγγελματικών Ιδρυμάτων (ΤΕΙ), η «ανωτατοποίηση» της εκπαίδευσης των δασκάλων και των νηπιαγωγών με την ίδρυση των Πανεπιστημιακών Παιδαγωγικών Τμημάτων, η κατάργηση των εξετάσεων για την εισαγωγή στο Λύκειο, η ίδρυση του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου είναι ορισμένες από τις νέες ρυθμίσεις. Παράλληλα έχουμε συγγραφή καινούριων σχολικών βιβλίων για το σύνολο των μαθημάτων της δημοτικής και της μέσης εκπαίδευσης σύμφωνα με νέα αναλυτικά προγράμματα. Σημαντική ήταν και η καθιέρωση των «Γενικών Εξετάσεων» που στηρίζονταν στο χωρισμό των μαθημάτων του λυκείου σε τέσσερις δέσμες.
Από το σχολικό έτος 1978-1979 μέχρι τις 20 Ιουνίου 1985, ημερομηνία κατάργησης του Δημοτικού Σχολείου Νέας Αγχιάλου το σχολείο προάγεται σε 12/θέσιο και λειτουργεί σε δύο βάρδιες πρωί απόγευμα εναλλάξ. Χαρακτηριστικό γεγονός αυτής της περιόδου είναι ότι μετά το σεισμό του 1980 το σχολείο παρουσιάζει ρωγμές και για την επισκευή του οι τέσσερις πρώτες τάξεις στεγάζονται προσωρινά στο Γυμνάσιο Νέας Αγχιάλου. Επίσης, από το 1984 το διδακτήριο θερμαίνεται με καυστήρα πετρελαίου που τοποθετήθηκε στο λεβητοστάσιο στο πρόσθετο κτίριο όπου περίπου μέχρι το 1980 στεγαζόταν το Νηπιαγωγείο της Κωμόπολης μας.
Από τις 10 Σεπτεμβρίου 1985 η Νέα Αγχίαλος έχει πλέον επίσημα δύο Δημοτικά σχολεία και το διδακτήριο αυτό στεγάζει από εδώ και στο εξής το 1ο 6/θέσιο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αγχιάλου με Διευθυντή τον Κωνσταντίνο Δάινα μέχρι τον Ιούνιο του 1997, όπως και το 2ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αγχιάλου με Διευθυντή, τον Βασίλειο Πακίδη, μέχρι το 1997, χρονιά κατά την οποία μεταφέρθηκε στο νεοαναγειρόμενο διδακτήριο στο χώρο του μεγάλου γηπέδου με τσιμεντένιες κερκίδες και σκάμμα, όπου παλιότερα καλλιεργούνταν ο περίφημος σχολικός κήπος.
Όλο αυτό το διάστημα το σχολείο συνεχίζει να λειτουργεί εύρυθμα, προάγοντας με τον καλύτερο και σύμφωνο με τα ανάλογα κατά καιρούς αναλυτικά προγράμματα παιδαγωγικό τρόπο τη γνώση, τη μάθηση και την εκπαίδευση των νέων. Το 1988 θέλοντας η τοπική κοινωνία να διαφυλάξει την ευπρεπή εμφάνιση του διδακτηρίου και την αποφυγή αλλοίωσης της αρχιτεκτονικής του, αποφάσισε να το παραχωρήσει στην αρχαιολογική υπηρεσία της περιοχής μας από την οποία κρίθηκε διατηρητέο.
Στη διετία του 1987 – 88 βρέθηκε στο προσκήνιο η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Η ρύθμιση δεν τελεσφόρησε παρά την πληθώρα των προτάσεων. Στη δεκαετία του 1990 η κυβέρνηση αντιμετώπισε έντονες κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών και κυρίως των μαθητών. Το υπόλοιπο διάστημα μέχρι το 1993 δρομολογήθηκαν ρυθμίσεις που αναφέρονται σε μέτρα για τη λειτουργική αναμόρφωση του συστήματος.
Σταθμός όμως της ιστορίας του σχολείου μας αποτέλεσε η μετονομασία του σε Ευγένειο Δημοτικό Σχολείο Ν. Αγχιάλου στις 26 Φεβρουαρίου 1992. Χάρη στις ενέργειες του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων των μαθητών του Σχολείου αποφασίστηκε και επικυρώθηκε από τον διευθυντή και το σύλλογο διδασκόντων η μετονομασία του για λόγους εθνικούς και ιστορικούς. Ο Επίσκοπος Αγχιάλου Ευγένιος Καραβίας υπήρξε εθνομάρτυρας, άγιος και δάσκαλος της ελληνικής γλώσσας στο Φανάρι της Κωνσταντινούπολης στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας. Γι’ αυτούς τους λόγους αποτελεί τιμή και δόξα για την Αγχίαλο που ήταν επίσκοπός της. Είναι σημαντικό στη σύγχρονη εποχή που ο Ελληνισμός βάλλεται από παντού και διακυβεύεται η εθνική μας ταυτότητα να αναζωπυρώνεται η μνήμη τέτοιων ανδρών, υποστήριξαν στο σχετικό πρακτικό του σχολείου οι δάσκαλοί του δίνοντας το πράσινο φως για τις περαιτέρω ενέργειες της μετονομασίας στο σύλλογο γονέων.
Το 1995 θεσμοθετήθηκε το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας, το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας, το Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων και το Ινστιτούτο Παιδείας Ομογενών και Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, φορείς σημαντικοί για τον επαναπροσανατολισμό του εκπαιδευτικού συστήματος σύμφωνα με τις καινούριες συνθήκες.
Το 1996 με υπουργό Παιδείας το Γεράσιμο Αρσένη το σχέδιο νόμου για το Εθνικό Απολυτήριο δεν προωθήθηκε και το 1997 δημοσιεύτηκε η μεταρρυθμιστική πρόταση με το κείμενο «Εκπαίδευση 2000: για μια παιδεία ανοιχτών οριζόντων». Μεταξύ των άλλων σημαντικών ρυθμίσεων εξασφαλίστηκαν: η λειτουργία των ολοήμερων σχολείων, των σχολείων δεύτερης ευκαιρίας, η ενισχυτική διδασκαλία και το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Οι αλλαγές προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων από εκπαιδευτικούς και μαθητές το 1997 και 1998. Το ίδιο σχολικό έτος επιστρέφει για να αναλάβει τη διεύθυνση του σχολείου ο Σακκομήτρος Χρήστος. Τον Ιανουάριο του 1998 ιδρύεται και λειτουργεί για πρώτη φορά τάξη υποδοχής, μιας και η ανάγκη ένταξης παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στο εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι πλέον αδήριτη. Αξιοθαύμαστη και πρωτοπόρος αποδείχτηκε η δράση των δασκάλων μας όταν αποφάσισαν το Μάρτιο του 1999 να συμμετάσχουν στο διαπολιτισμικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα ΣΩΚΡΑΤΗΣ/COMENIUS με τίτλο « TRADITIONALDANCESANDSONGS». Κι αυτή ήταν μόνο η αρχή, αφού τον Απρίλη του 2000 συμμετείχαν για άλλη μια φορά σε αντίστοιχο ευρωπαϊκό πρόγραμμα με τίτλο, « Customs, Festivitiesandtraditions».Το Μάρτη του ίδιου χρόνου ιδρύθηκε για πρώτη φορά τμήμα ενισχυτικής διδασκαλίας.
2000 και μετά
Έτσι ο εικοστός αιώνας μας βρήκε με θεμελιωμένες πολλές προϋποθέσεις για τον ορθολογισμό του εκπαιδευτικού συστήματος αλλά και με άλυτα πολλά από τα τρέχοντα προβλήματα της παιδείας. Το σχολικό έτος 2010-11 κλείνει το Δημοτικό Σχολείο Μικροθηβών και οι μαθητές μαζί με το δάσκαλό τους, Αγγελαδάκη Ευάγγελο μετακινούνται στο δικό μας σχολείο. Σημειώνεται ότι ενώ είχαμε πολλές συγχωνεύσεις και καταργήσεις σχολείων τόσο στο νομό μας όσο και πανελλαδικά, το δικό μας αντίθετα προάγεται σε 7/θέσιο.
Τον Ιούνιο του 2011 τελειώνει η θητεία του κυρίου Σακκομήτρου Χρήστου μετά από 14 χρόνια δημιουργίας και προσφοράς και αναλαμβάνει τη διεύθυνση του σχολείου μας, ο σημερινός Διευθυντής , κύριος Φραγγογιάννης Ιωάννης. Από τις πρώτες μέρες ανάληψης υπηρεσίας στο σχολείο μας κατάφερε να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις προκειμένου να λειτουργήσει πρόγραμμα παράλληλης στήριξης ορισμένων μαθητών του όπως και ολοήμερο σχολείο με δυο τμήματα και τμήμα ενισχυτικής διδασκαλίας παρά την οικονομική κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια. Συνάμα γονείς και μαθητές με την προτροπή και συναίνεση του συλλόγου διδασκόντων παρεμβαίνουν αισθητικά στον προαύλιο χώρο του σχολείου, ζωγραφίζοντας με ωραίες παραστάσεις τους τοίχους.
Με αφορμή την ανάγκη να καθαριστεί και να χρησιμοποιηθεί ο χώρος του υπογείου βγήκε στο φως το τεράστιο αρχείο που φυλάσσονταν εκεί τόσα χρόνια, ανεκμετάλλευτο και με μεγάλο κίνδυνο να καταστραφεί. Με την άψογη συνεργασία του Διευθυντή, της υπηρεσίας των ΓΑΚ , του Φιλοπρόοδου Συλλόγου, του κυρίου Γιώργου Διονυσίου, του συλλόγου διδασκόντων και των μαθητών κατορθώθηκε να επιτευχθεί ο στόχος. Έτσι από το 2013 έχουμε στη διάθεσή μας άλλον έναν αξιοποιημένο χώρο του διδακτηρίου, που λειτουργεί πλέον ως αίθουσα μουσικής, τραπεζαρία σίτισης των μαθητών του ολοημέρου και μουσείο του σχολείου μας.
Αισίως το σχολείο μας έκλεισε τα 100 χρόνια λειτουργίας του. Δάσκαλοι, μαθητές και κηδεμόνες εργάζονται ακούραστα συμβάλλοντας στην εξέλιξη όλων των δομών της κοινωνίας μας. Είμαστε περήφανοι που αποτελούμε μέρος αυτής της δράσης. Μακάρι το σχολείο μας να αντέξει τόσα κι ακόμη περισσότερα χρόνια αλώβητο και αγέρωχο όπως στέκει από την περίοπτή του θέση!