Η Πτερούντα είναι ένα μικρό ορεινό χωριό. Όλοι οι κάτοικοί της ήταν ανέκαθεν γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Μέχρι το 1890 δεν είχε Δημοτικό Σχολείο. Λίγα παιδιά, των πιο πλουσίων, μάθαιναν γράμματα κοντά στον παπά του χωριού. Χωρίζονταν σε ομάδες των 6-8 παιδιών και η διδασκαλία περιελάμβανε στοιχειώδη ανάγνωση και γραφή. Δεν υπήρχε, βέβαια, σύστημα διδασκαλίας ούτε καθορισμένος χρόνος φοίτησης, όμως ο εφημέριος απολάμβανε ιδιαίτερης αμοιβής.
ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Σχολικό κτίριο στην Πτερούντα χτίστηκε το έτος 1890 με δαπάνη δυο διακεκριμένων παιδιών της Λέσβου του Χατζηβλουτή ή Χατζηβλουτίδη από την Πτερούντα και του Μιχαήλ Χατζηλουκά από τα Παράκοιλα, ο οποίος παντρεύτηκε στο χωριό μας. Οι δωρητές αυτοί κατέβαλαν και τους μισθούς των δασκάλων.
Το κτίριο του σχολείου ήταν μεγαλύτερων διαστάσεων από το ήδη υπάρχον και είχε ιδιαίτερο δωμάτιο για κατοικία του εκάστοτε δασκάλου.
Το 1898 χτίστηκε και το Παρθεναγωγείο από την ευεργέτιδα Φωτεινή Βενίδη, γιαγιά του Μεγάλου Ευεργέτη Ευριπίδη Κουτλίδη. Τούτο σταμάτησε να λειτουργεί το 1942.
Το 1929 το κτίριο του σχολείου, που είχε παλιώσει, κατεδαφίστηκε και χτίστηκε στο ίδιο οικόπεδο καινούριο με διαφορετική διαρρύθμιση από τον Ευεργέτη Φίλιππο Κουτλίδη.
Με το πέρασμα του χρόνου και τα δυο σχολικά κτίρια είχαν γίνει ετοιμόρροπα και επειδή το Σχολικό Ταμείο δεν είχε χρήματα για να το επιδιορθώσει, θα γινόταν ερείπια αν δεν ενδιαφερόταν ο μεγάλος Ευεργέτης του χωριού μας Ευριπίδης Κουτλίδης, που ανέλαβε πρόθυμα την επισκευή και των δυο σχολικών κτιρίων. Οι εργασίες για την επιδιόρθωση τελείωσαν το 1959.
ΒΑΘΜΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Το σχολείο Πτερούντας ήταν διθέσιο και από το σχολικό έτος 1945-1946 λειτουργούσε με ένα μόνο δάσκαλο. Ο αριθμός των φοιτούντων μαθητών κατ’ έτος μέχρι το 1951 κυμαινόταν μεταξύ 80 έως 100. Από τον Οκτώβριο του 1959 υποβιβάστηκε σε μονοθέσιο.
ΔΙΑΤΕΛΕΣΑΝΤΕΣ ΔΑΣΚΑΛΟΙ
Οι διατελέσαντες δάσκαλοι του Δημοτικού Σχολείου Πτερούντας κατά σειρά από το 1890 και εξής είναι:
Γαληνός (άγνωστο αν είναι το όνομα ή το επώνυμό του).
Αναγνώστου Κων/νος.
Τσαλίκης Ευστράτιος από την Πτερούντα.
Βασιλάκος Παναγιώτης.
Γιασασίν Χουριγιέτ. Τούτο είναι παρεπώνυμο, το επώνυμο του είναι άγνωστο. Η τούρκικη αυτή φράση σημαίνει: «Ζήτω η Ελευθερία» και αποτέλεσε ένα από τα συνθήματα του Νεοτουρκικού Κομιτάτου, το οποίο κατά το έτος 1908 με επαναστατικό κίνημα στην Τουρκία εγκαθίδρυσε συνταγματικό πολίτευμα. Από το επώνυμο Γιασασίν Χουριγιέτ πρέπει να δεχτούμε ότι ο δάσκαλος αυτός θα υπηρετούσε στην Πτερούντα κατά το έτος 1908.
Παπουτσή Μυρσίνη.
Θεοδωρίδης Παναγιώτης.
Μυριβήλης Στρατής.
Δημητριάδης Ιωάννης.
Νησιώτου Μαρία.
Γεωργίου Παναγιώτης.
Ο χρόνος και η διάρκεια της υπηρεσίας καθενός από τους παραπάνω δεν κατέστη δυνατό να εξακριβωθεί. Μετά απ’ αυτούς εργάσθηκαν κατά σειρά οι εξής:
Καζάζη Ερνεστίνη από το 1926-1939.
Κυπριάδης Κων/νος από το 1932-1936.
Σίμου Ελένη από το 1936-1937.
Αμερικάνος Χρήστος από το 1937-1938.
Μαϊδώνης Ιωάννης από το 1938-1942. Αυτός παντρεύτηκε με κοπέλα από το χωριό, αλλά χώρισε.
Κιουρωτσή Ευσέβεια από το 1939-1945.
Γέρου Θεόφραστος από το 1942-1945.
Νησιώτης Ελευθέριος από το 1945-46.
Μακρή Έλλη από το 1946-1947.
Υψηλάντης Άγγελος από το 1947-1948.
Μπινέλης Γεώργιος από Οκτώβριο έως Δεκέμβριο του 1948.
Διδίτση Μαρία από Απρίλιο έως Ιούνιο 1940.
Χαζηράλλης Ερμόλαος από το 1949-1950.
Ασλάνης Αντώνιος από 1950-1951.
Ανδρέου Πηνελόπη από το 1951-1955.
Μανάκας Αναστάσιος από το 1955-1956.
Βαμβαδέλλης Ηρακλής από το 1956-1959.
Ενιζλή Χρυσάνθη από την Ανεμώτια από το 1957-1958.
Σαχλός Ηλίας από το 1958-1959.
Καραβασίλη Δέσποινα από το 1961-1962.
Βατούσιος Στυλιανός από το 1963-1964.
Ψαρόπουλος Αιμίλιος από το 1966-1971.
Φραντζέσκος Ιωάννης από την Πέτρα από το 1972-1973.
Κονινιός Ευστράτιος από την Ανεμώτια από το1973-1975.
Γιακουμής Στυλιανός από το Μανταμάδο από το 1975-1977.
Γιαμπουλέλλη Ελένη από την Άντισσα από το 1977-1978.
Βαλαβάνης παναγιώτης από τον Παπάδο από το 1978-1980.
Κυριαζής Γεώργιος από την Καλλονή από 1980-1981.
Σκαρλάτος Γεώργιος από το Πλωμάρι από το 1981-1982.
Βουλβούλη Ελπινίκη από τα Χίδηρα από το 1982-1983.
Δυστυχώς, εδώ σταματά η παράθεση των ονομάτων των δασκάλων που υπηρέτησαν στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού μας. Βέβαια, υπάρχουν κάποια χρονικά κενά στην καταγραφή που όμως δεν μπορέσαμε να συμπληρώσουμε λόγω των μεγάλων δυσκολιών ανεύρεσης στοιχείων.
ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΔΩΡΗΤΕΣ
Οι ιδρυτές και ευεργέτες του σχολείου μας, όπως προαναφέραμε ήταν ο Χατζηβλουτής, Ο Μιχαήλ Χατζηλουκάς και ο Φίλιππος Κουτλίδης, οι οποίοι από μικρή ηλικία εγκαταστάθηκαν στην Σμύρνη και με τα χρόνια πλούτισαν και διακρίθηκαν ως μεγαλέμποροι ξυλείας.
Ο Χατζηβλουτής πέθανε στην Πτερούντα ενώ ο Φίλιππος Κουτλίδης στην Αθήνα το 1932. Ο γιος του Φίλιππου Κουτλίδη, Ευριπίδης Κουτλίδης διακρίθηκε στην Αθήνα και έγινε μεγάλος ξυλέμπορος και συλλέκτης έργων τέχνης. Είναι ο μεγάλος ευεργέτης του χωριού μας. Το 1954 τελείωσαν οι εργασίες, που ανέλαβε για την επιδιόρθωση και των δυο σχολικών κτιρίων τα οποία ήταν ετοιμόρροπα. Προ ετών δώρισε στο σχολείο ένα ραδιόφωνο. Ο ίδιος αγόρασε πολλά εποπτικά όργανα για τα μαθήματα της Φυσικής και της Χημείας, χάρτες, βιβλία, το εγκυκλοπαιδικό λεξικό του Ηλίου και μια οργανοθήκη. Πέθανε στην Αθήνα το 1973. Την ίδια εποχή δώρισαν στο σχολείο ο Π. Παλαιολόγος ένα γραφείο και ο Κ. Λουκέλλης μια βιβλιοθήκη.. Η ευεργέτιδα Φωτεινή Βενίδη με δαπάνες της οποίας όπως προαναφέραμε χτίστηκε το 1898 το Παρθεναγωγείο ήταν γιαγιά του Ευριπίδη Κουτλίδη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ
Τα παραπάνω στοιχεία συγκεντρώθηκαν από έρευνα που κάναμε στο σχολείο και συγκεκριμένα από το βιβλίο «Ιστορία του Δημοτικού Σχολείου Πτερούντας», καθώς και από ένα μονοσέλιδο αφιέρωμα στο σχολείο μας, το οποίο προφανώς αποτελεί ομιλία δασκάλου που υπηρέτησε στην Πτερούντα.
ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Σχολικό κτίριο στην Πτερούντα χτίστηκε το έτος 1890 με δαπάνη δυο διακεκριμένων παιδιών της Λέσβου του Χατζηβλουτή ή Χατζηβλουτίδη από την Πτερούντα και του Μιχαήλ Χατζηλουκά από τα Παράκοιλα, ο οποίος παντρεύτηκε στο χωριό μας. Οι δωρητές αυτοί κατέβαλαν και τους μισθούς των δασκάλων.
Το κτίριο του σχολείου ήταν μεγαλύτερων διαστάσεων από το ήδη υπάρχον και είχε ιδιαίτερο δωμάτιο για κατοικία του εκάστοτε δασκάλου.
Το 1898 χτίστηκε και το Παρθεναγωγείο από την ευεργέτιδα Φωτεινή Βενίδη, γιαγιά του Μεγάλου Ευεργέτη Ευριπίδη Κουτλίδη. Τούτο σταμάτησε να λειτουργεί το 1942.
Το 1929 το κτίριο του σχολείου, που είχε παλιώσει, κατεδαφίστηκε και χτίστηκε στο ίδιο οικόπεδο καινούριο με διαφορετική διαρρύθμιση από τον Ευεργέτη Φίλιππο Κουτλίδη.
Με το πέρασμα του χρόνου και τα δυο σχολικά κτίρια είχαν γίνει ετοιμόρροπα και επειδή το Σχολικό Ταμείο δεν είχε χρήματα για να το επιδιορθώσει, θα γινόταν ερείπια αν δεν ενδιαφερόταν ο μεγάλος Ευεργέτης του χωριού μας Ευριπίδης Κουτλίδης, που ανέλαβε πρόθυμα την επισκευή και των δυο σχολικών κτιρίων. Οι εργασίες για την επιδιόρθωση τελείωσαν το 1959.
ΒΑΘΜΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Το σχολείο Πτερούντας ήταν διθέσιο και από το σχολικό έτος 1945-1946 λειτουργούσε με ένα μόνο δάσκαλο. Ο αριθμός των φοιτούντων μαθητών κατ’ έτος μέχρι το 1951 κυμαινόταν μεταξύ 80 έως 100. Από τον Οκτώβριο του 1959 υποβιβάστηκε σε μονοθέσιο.
ΔΙΑΤΕΛΕΣΑΝΤΕΣ ΔΑΣΚΑΛΟΙ
Οι διατελέσαντες δάσκαλοι του Δημοτικού Σχολείου Πτερούντας κατά σειρά από το 1890 και εξής είναι:
Γαληνός (άγνωστο αν είναι το όνομα ή το επώνυμό του).
Αναγνώστου Κων/νος.
Τσαλίκης Ευστράτιος από την Πτερούντα.
Βασιλάκος Παναγιώτης.
Γιασασίν Χουριγιέτ. Τούτο είναι παρεπώνυμο, το επώνυμο του είναι άγνωστο. Η τούρκικη αυτή φράση σημαίνει: «Ζήτω η Ελευθερία» και αποτέλεσε ένα από τα συνθήματα του Νεοτουρκικού Κομιτάτου, το οποίο κατά το έτος 1908 με επαναστατικό κίνημα στην Τουρκία εγκαθίδρυσε συνταγματικό πολίτευμα. Από το επώνυμο Γιασασίν Χουριγιέτ πρέπει να δεχτούμε ότι ο δάσκαλος αυτός θα υπηρετούσε στην Πτερούντα κατά το έτος 1908.
Παπουτσή Μυρσίνη.
Θεοδωρίδης Παναγιώτης.
Μυριβήλης Στρατής.
Δημητριάδης Ιωάννης.
Νησιώτου Μαρία.
Γεωργίου Παναγιώτης.
Ο χρόνος και η διάρκεια της υπηρεσίας καθενός από τους παραπάνω δεν κατέστη δυνατό να εξακριβωθεί. Μετά απ’ αυτούς εργάσθηκαν κατά σειρά οι εξής:
Καζάζη Ερνεστίνη από το 1926-1939.
Κυπριάδης Κων/νος από το 1932-1936.
Σίμου Ελένη από το 1936-1937.
Αμερικάνος Χρήστος από το 1937-1938.
Μαϊδώνης Ιωάννης από το 1938-1942. Αυτός παντρεύτηκε με κοπέλα από το χωριό, αλλά χώρισε.
Κιουρωτσή Ευσέβεια από το 1939-1945.
Γέρου Θεόφραστος από το 1942-1945.
Νησιώτης Ελευθέριος από το 1945-46.
Μακρή Έλλη από το 1946-1947.
Υψηλάντης Άγγελος από το 1947-1948.
Μπινέλης Γεώργιος από Οκτώβριο έως Δεκέμβριο του 1948.
Διδίτση Μαρία από Απρίλιο έως Ιούνιο 1940.
Χαζηράλλης Ερμόλαος από το 1949-1950.
Ασλάνης Αντώνιος από 1950-1951.
Ανδρέου Πηνελόπη από το 1951-1955.
Μανάκας Αναστάσιος από το 1955-1956.
Βαμβαδέλλης Ηρακλής από το 1956-1959.
Ενιζλή Χρυσάνθη από την Ανεμώτια από το 1957-1958.
Σαχλός Ηλίας από το 1958-1959.
Καραβασίλη Δέσποινα από το 1961-1962.
Βατούσιος Στυλιανός από το 1963-1964.
Ψαρόπουλος Αιμίλιος από το 1966-1971.
Φραντζέσκος Ιωάννης από την Πέτρα από το 1972-1973.
Κονινιός Ευστράτιος από την Ανεμώτια από το1973-1975.
Γιακουμής Στυλιανός από το Μανταμάδο από το 1975-1977.
Γιαμπουλέλλη Ελένη από την Άντισσα από το 1977-1978.
Βαλαβάνης παναγιώτης από τον Παπάδο από το 1978-1980.
Κυριαζής Γεώργιος από την Καλλονή από 1980-1981.
Σκαρλάτος Γεώργιος από το Πλωμάρι από το 1981-1982.
Βουλβούλη Ελπινίκη από τα Χίδηρα από το 1982-1983.
Δυστυχώς, εδώ σταματά η παράθεση των ονομάτων των δασκάλων που υπηρέτησαν στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού μας. Βέβαια, υπάρχουν κάποια χρονικά κενά στην καταγραφή που όμως δεν μπορέσαμε να συμπληρώσουμε λόγω των μεγάλων δυσκολιών ανεύρεσης στοιχείων.
ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΔΩΡΗΤΕΣ
Οι ιδρυτές και ευεργέτες του σχολείου μας, όπως προαναφέραμε ήταν ο Χατζηβλουτής, Ο Μιχαήλ Χατζηλουκάς και ο Φίλιππος Κουτλίδης, οι οποίοι από μικρή ηλικία εγκαταστάθηκαν στην Σμύρνη και με τα χρόνια πλούτισαν και διακρίθηκαν ως μεγαλέμποροι ξυλείας.
Ο Χατζηβλουτής πέθανε στην Πτερούντα ενώ ο Φίλιππος Κουτλίδης στην Αθήνα το 1932. Ο γιος του Φίλιππου Κουτλίδη, Ευριπίδης Κουτλίδης διακρίθηκε στην Αθήνα και έγινε μεγάλος ξυλέμπορος και συλλέκτης έργων τέχνης. Είναι ο μεγάλος ευεργέτης του χωριού μας. Το 1954 τελείωσαν οι εργασίες, που ανέλαβε για την επιδιόρθωση και των δυο σχολικών κτιρίων τα οποία ήταν ετοιμόρροπα. Προ ετών δώρισε στο σχολείο ένα ραδιόφωνο. Ο ίδιος αγόρασε πολλά εποπτικά όργανα για τα μαθήματα της Φυσικής και της Χημείας, χάρτες, βιβλία, το εγκυκλοπαιδικό λεξικό του Ηλίου και μια οργανοθήκη. Πέθανε στην Αθήνα το 1973. Την ίδια εποχή δώρισαν στο σχολείο ο Π. Παλαιολόγος ένα γραφείο και ο Κ. Λουκέλλης μια βιβλιοθήκη.. Η ευεργέτιδα Φωτεινή Βενίδη με δαπάνες της οποίας όπως προαναφέραμε χτίστηκε το 1898 το Παρθεναγωγείο ήταν γιαγιά του Ευριπίδη Κουτλίδη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ
Τα παραπάνω στοιχεία συγκεντρώθηκαν από έρευνα που κάναμε στο σχολείο και συγκεκριμένα από το βιβλίο «Ιστορία του Δημοτικού Σχολείου Πτερούντας», καθώς και από ένα μονοσέλιδο αφιέρωμα στο σχολείο μας, το οποίο προφανώς αποτελεί ομιλία δασκάλου που υπηρέτησε στην Πτερούντα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου