Πάντειο Πανεπιστήμιο                           Ιστορία του Ιδρύματος

Το Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών είναι το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της χώρας μας με υψηλή εξειδίκευση στις Κοινωνικές Επιστήμες, τις Πολιτικές Επιστήμες, τις Διεθνείς Σπουδές, την Ψυχολογία, την Ιστορία, την επιστήμη της Δημόσιας Διοίκησης αλλά και τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, δηλαδή το ανώτατο ίδρυμα το οποίο με τη βασική και μεταπτυχιακή του διδασκαλία, αλλά και τα ερευνητικά ινστιτούτα καλύπτει το σύνολο των Κοινωνικών Επιστημών και των Επιστημών του Ανθρώπου.
Το Πανεπιστήμιο με διαπρεπείς καθηγητές, σημαντικούς διανοούμενους, πολυγραφότατους στοχαστές που γέμισαν τα αμφιθέατρα και τις αίθουσες διδασκαλίας αναγνωρίζεται από την εθνική του παρουσία καθώς ανέδειξε καθηγητές του σε ανώτατα πολιτειακά αξιώματα, Προέδρους της Ελληνικής Δημοκρατίας, όπως τον Μ. Στασινόπουλο και τον Κ. Τσάτσο. Αρκετοί καθηγητές του βρέθηκαν σε ανώτατες θέσεις και στις διοικήσεις διεθνών οργανισμών, δεν είναι δε λίγες οι περιπτώσεις καθηγητών με σημαντική πολιτική παρουσία στην εθνική μας ζωή.

Οι δύο ιδρυτές
Ο ένας από τους ιδρυτές είναι ο κύπριος Γεώργιος Σ. Φραγκούδης (1869-1939), κατάγεται από ιστορική οικογένεια της Λεμεσού.
Σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και Πολιτικές Επιστήμες στο Παρίσι. Κοσμογυρισμένος, μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα δημοσιογραφεί και εμπλέκεται στην πολιτική. Το Δεκέμβριο του 1923 εκλέγεται πληρεξούσιος Αθηνών και Πειραιώς. Μέσα στην Εθνοσυνέλευση ήταν αρχηγός ομάδας μεταρρυθμιστών. Εξέδιδε άλλωστε- μαζί με τον Κουτούπη- την εφημερίδα η «Μεταρρύθμισις». Υπήρξε φίλος και συνεργάτης του Ελ. Βενιζέλου και του Γ. Παπανδρέου.

Ο άλλος ιδρυτής είναι ο Αλέξανδρος Ι. Πάντος (1888-1930) από ευκατάστατη οικογένεια του Βόλου. Σπούδασε και αυτός Νομικά στην Αθήνα και ύστερα Πολιτικές Επιστήμες στο Παρίσι.
Συνέπεσε και οι δυο άνδρες να παρακολουθήσουν -σε διαφορετική όμως ο καθένας εποχή λόγω διαφοράς ηλικίας- μαθήματα στην «Ελευθέρα Σχολή Πολιτικών Επιστημών των Παρισίων». Η Σχολή αυτή, σαν ελεύθερο βήμα επιστημονικής γνώσης και έκφρασης, ασκούσε μεγάλη επιρροή στους διανοούμενους. Ωστόσο, οι δρόμοι των δύο ανδρών δεν διασταυρώθηκαν ποτέ! Είχαν όμως ένα κοινό όραμα. Το όραμα αυτό ήταν η ίδρυση στην Ελλάδα μιας Σχολής Πολιτικών Επιστημών, όπως αυτή του Παρισιού.
Ο πρώτος, ο Γ. Φραγκούδης, κάποια στιγμή έκανε το όραμα αυτό έργο ζωής. Ο δεύτερος, ο Α. Πάντος, πεθαίνοντας έδινε την οικονομική δυνατότητα να ολοκληρωθεί το όραμα, αφού άφηνε ολόκληρη σχεδόν την περιουσία του για την ίδρυση στην Ελλάδα «Σχολής Πολιτικών Επιστημών» κατά το σύστημα της «Ελευθέρας Σχολής Πολιτικών Επιστημών των Παρισίων».

1924
Προωθώντας τις μεταρρυθμιστικές του ιδέες, ο Γ. Φραγκούδης ίδρυσε το 1924 την Εταιρία «Εκπαιδευτική Αναγέννηση» εντοπίζοντας έτσι στην Εκπαίδευση και μάλιστα στην «Ανωτάτη» το χώρο των αναγκαίων μεταρρυθμιστικών αλλαγών. Επανειλημμένα διεκήρυττε:
Εάν είναι αληθές ότι δια της εκπαιδεύ¬σεως και μόνον είναι δυνατόν να αναδημιουργηθή η Ελληνική πατρίς, η ίδρυσις της Σχολής (εννοεί αυτήν που αργότερα έγινε Πάντειος) θα δώση το σύνθημα της εθνικής αναπλάσεως δια της δημιουργίας εστίας μελετών των εθνικών ζητημάτων και βήματος ανωτέρας μεταρρυθμιστικής διδασκαλίας.
Για την πραγματοποίηση αυτού του στόχου, ο Γ. Φραγκούδης μέσα από την «Εκπαιδευτική Αναγέννηση» ίδρυσε τη Σχολή Πολιτικών Επιστημών. Φιλοδόξησε να αποτελέσει αυτή για την Ελλάδα ό,τι ήταν η «Ελευθέρα Σχολή Πολιτικών Επιστημών» που υπήρξε εστία ανάπλασης της Γαλλικής Διοίκησης και παγκόσμιας σημασίας Ίδρυμα. Δικαιολογώντας λίγο αργότερα την ίδρυση της, έγραφε:
Με τοιαύτας σκέψεις ιδρύθη η Σχολή των Πολιτικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών, εις την οποίαν θα εδίδασκον άνδρες μεταξύ των αρίστων Ελλήνων και η οποία θα αποβεί ανωτέρα Ακαδημία ηθικής μορφώσεως και αναδημιουργίας.

1927 

Στις 2 Ιανουαρίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης έθετε τον θεμέλιο λίθο του κεντρικού κτιρίου, που βρίσκεται σήμερα στη λεωφόρο Συγγρού. Η ανέγερση του πρώτου κτιρίου της δεν στάθηκε εύκολη. Ο Γ. Φραγκούδης για να εξεύρει τα αναγκαία χρήματα έκανε επανειλημμένες εκκλήσεις στο εσωτερικό και εξωτερικό και αναγκάστηκε να ταξιδέψει και ο ίδιος για να πείσει τους ομογενείς της Αμερικής κυρίως, να ενισχύσουν το έργο τους.

 1930

 Τα μαθήματα αρχίζουν επίσημα στις 18 Νοεμβρίου 1930 με την παρουσία του πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου. Ο ίδιος φιλοδόξησε να είναι ο πρώτος καθηγητής της Σχολής και υπήρξε ο πρώτος δωρητής της. Η τελευταία βούληση του Α. Πάντου, ο θάνατος του οποίου θα επέλθει τον Ιούνιο του έτους, θα είναι η δημιουργία κληροδοτήματος για να ιδρυθεί Σχολή Πολιτικών Επιστημών.

1931

 Χάρη στην πειστικότητα και τον ενθουσιασμό του εμψυχωτή της ιδέας Γ. Φραγκούδη, αλλά και τη διορατικότητα και την ετοιμότητα του Ελ. Βενιζέλου που ως πρωθυπουργός ήταν εκτελεστής της διαθήκης Α. Πάντου, το κληροδότημα με το κτίριο της «Εκπαιδευτικής Αναγέννησης» συγχωνεύονται το 1931 στην «Πάντειο Σχολή Πολιτικών Επιστημών». Το αρχικό όραμα των δύο ανδρών γίνεται πραγματικότητα.

1932
Η πρώτη δημόσια συζήτηση με την οποία η πρώτη αυτή Σχολή Πολιτικών Επιστημών στην Ελλάδα καθιερώνεται ως ελεύθερο βήμα έκφρασης ιδεών, όπως την είχαν οραματιστεί οι ιδρυτές της.
Πρόκειται για τις περίφημες συζητήσεις κοινοβουλευτισμό που έγιναν στις αίθουσες της στις 15,17,19 και 22 Μαΐου 1932.Στις συζητήσεις εκείνες έλαβαν μέρος διακεκριμένοι κοινοβουλευτικοί: ο Γ. Παπανδρέου, υπουργός της Εθνικής Παιδείας, ο Α. Σβώλος, ο Γ. Σγουρίτσας, ο Θ. Τσάτσος, ο Π. Κανελλόπουλος, κ.α. ανάμεσα τους πολλοί καθηγητές της.

1933
Η Πάντειος Σχολή Πολιτικών Επιστημών λειτουργεί ως ΝΠΙΔ και ο πρώτος κανονισμός της ψηφίζεται το 1933.
Σύμφωνα με τον κανονισμό δημιουργούνται δυο τμήματα: 1) Το Πολιτικό-Ιστορικό, που είχε δέκα τακτικές και έξι έκτακτες έδρες και 2) Το Κοινωνικό-Οικονομικό που είχε εννέα τακτικές και πέντε έκτακτες έδρες.
Η φοίτηση προβλέπεται τριετής. Η Σχολή απονέμει πτυχίο και επίσης προβλέπεται και η απονομή διδακτορικού διπλώματος.

1936

Ο πλούτος των μαθημάτων και οι διακεκριμένοι καθηγητές που αποτέλε¬σαν το πρώτο διδακτικό προσωπικό (Άμαντος, Ευελπίδης, Καλλιτσουνάκης, Κεραμόπουλος, Κανελλόπουλος, Κουγέας, Κουτούπης, Λούβαρης, Σγουρίτσας, Σεφεριάδης, Σιδερής, Τσάτσος κ.α.) συνέβαλαν στην αναγνώρισή του ως αυτοτελές Ίδρυμα Ανωτάτης Εκπαίδευσης, ισότιμο προς τα Πανεπιστήμια και τις άλλες Ανώτατες Σχολές.

1937

 Η Πάντειος Σχολή Πολιτικών Επιστημών ανακηρύσσεται σε Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών και λειτουργεί ως ΝΠΔΔ.
Οι σκοποί της είναι: α) Η παροχή ανωτέρας πολιτικής μορφώσεως και η εθνι¬κή και πνευματική συγκρότησις ηγετικών στελεχών, με επίγνωσιν της αποστολής και της ευθύνης αυτών, δια την ευημερίαν και πρόοδον εν γένει της Πατρίδος, β) Η παρασκευή δημοσίων υπαλλήλων, δια της αναπτύξεως πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών επιστημονικών γνώσεων, γ) Η μετεκπαίδευσης των δημοσίων υπαλλήλων καθώς και των πτυχιούχων της Νομικής, οίτινες πρόκειται να διδάξωσι εις τα Γυμνάσια και τα Αστικά Σχολεία «τα Στοιχεία του Δικαίου και της Πολιτικής Οικονομίας», δ) Η δι’ εκλαϊκευτικών διαλέξεων, μελετών, συνεργείων ερεύνης και άλλων μορφωτικών μέσων πολιτική του λαού διαπαιδαγώγησις και διαφώτισις επί των κρατικών σκοπών και επιδιώξεων, η συνειδητοποίηση της ανάγκης της πειθαρχίας, της αλληλεγγύης και της συνεργασίας των διαφόρων κοινωνικών τάξεων, η καλλιέργεια του πνεύματος της θυσίας χάριν του γενικού καλού, η τόνωσις του πατριωτικού φρονήματος και η καταπολέμησις του κομματισμού και εν γένει των ατομιστικών και εγωιστικών τάσεων και ιδεών (..).

1939
Η Σχολή μετονομάζεται σε Πάντειο Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών και Δημοσίων Υπαλλήλων.

1943
Με τον Ν.540/43 η Σχολή ανακτά το παλιό της όνομα Πάντειος Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών, με το οποίο λειτούργησε μέχρι το 1989 και αποκτά το δικαίωμα να απονέμει διδακτορικό δίπλωμα. Με τον ίδιο νόμο στην Σχολή ιδρύεται «Τμήμα μορφώσεως δημοσιογράφων σκοπόν έχον την προπαρασκευήν δια το δημοσιογραφικόν επάγγελμα και την μετεκπαίδευσην των ήδη εργαζομένων δημοσιογράφων» Η λειτουργία του Τμήματος θα ρυθμίζονταν με ειδικό Διάταγμα, το οποίο όμως δεν εξεδόθη.

1951
Εισάγεται η κλασσική Πανεπιστημιακή οργάνωση στη Σχολή. Το Διοικητικό Συμβούλιο αντικαθίσταται από τον Πρύτανη, τη Σύγκλητο και τη Γενική Συνέλευση των Καθηγητών της Σχολής.

1963
Η φοίτηση ορίζεται τετραετής και τα Τμήματα της Σχολής ονομάζονται:
α) Πολιτικής Επιστήμης.
β) Δημόσιας Διοίκησης.

1982
Μετά την αναδιάρθρωση της ανωτάτης εκπαίδευσης με την εφαρμογή του Ν.1268/82 η Σχολή κατατέμνεται, το 1983, σε τρία Τμήματα (Π.Δ. 462/83).
Αυτά είναι:
α) το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σπουδών,
β) το Τμήμα της Δημόσιας Διοίκησης και
γ) το Τμήμα Κοινωνιολογίας.

Σήμερα
Οι φοιτητές του Πανεπιστημίου σπουδάζουν σε εννέα (9) Τμήματα τα οποία ανήκουν σε τέσσερεις (4) Σχολές.
Τα Τμήματα ανήκουν στις ακόλουθες Σχολές:
♦ Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης
♦ Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης στη Σχολή Επιστημών Οικονομίας και Δημόσιας Διοίκησης
♦ Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής
♦ Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών
♦ Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
♦ Τμήμα Κοινωνιολογίας
♦ Τμήμα Ψυχολογίας στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών και Ψυχολογίας
♦ Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών
♦ Τμήμα Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού  στη Σχολή Διεθνών Σπουδών, Επικοινωνίας και Πολιτισμού

Αναδημοσίευση από τον ιστότοπο του Πανεπιστημίου.