Αμερικανική σχολή κλασικών σπουδών: ο ελληνικός πολιτισμός στο επίκεντρο…  9 Νοεμβρίου 2015

Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, Κολωνάκι 1887

H Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών (AΣKΣA) ιδρύθηκε το 1881 και θεωρείται σήμερα ένα από τα κορυφαία κέντρα επιστημονικής έρευνας και διδασκαλίας στον κόσμο αφιερωμένο στη μελέτη κάθε όψης του ελληνικού πολιτισμού τόσο της αρχαιότητας όσο και της σύγχρονης εποχής. Αποστολή της είναι να προωθεί τη μελέτη της ελληνικής φιλολογίας, ιστορίας και αρχαιολογίας, καθώς και να πραγματοποιεί ανασκαφές και έρευνα, συμπεριλαμβανομένης της συντήρησης και αποκατάστασης μνημείων, στην Ελλάδα υπό την επίβλεψη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού.

Η Αμερικανική Σχολή παραμένει ένας ανεξάρτητος φορέας, ένα ιδιωτικό ίδρυμα που δεν συνδέεται με την αμερικανική κυβέρνηση και που στηρίζεται οικονομικά στα έσοδα των δικών της κληροδοτημάτων, σε δωρεές ιδρυμάτων και σε συνεισφορές μελών και υποστηρικτών της. Η Σχολή προσφέρει μια μοναδική βάση για έρευνα στην Ελλάδα σε μεταπτυχιακούς φοιτητές και ερευνητές από περίπου 180 συνεργαζόμενα κολέγια και πανεπιστήμια της Βόρειας Αμερικής. Απασχολεί 100 μόνιμους υπαλλήλους στην Ελλάδα και οι εγκαταστάσεις της καταλαμβάνουν έκταση 10.000 τετραγωνικών μέτρων, στο Κολωνάκι, στην αρχαία Aγορά και στην αρχαία Kόρινθο.

Charles Eliot Norton, ιδρυτικό μέλος της ΑΣΚΣΑ.

Χιλιάδες μεταπτυχιακοί φοιτητές, πανεπιστημιακοί και αρχαιολόγοι από την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη χρησιμοποιούν κάθε χρόνο τις βιβλιοθήκες της Σχολής για τις ερευνητικές τους ανάγκες, ενώ η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, μία από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες στον κόσμο, είναι προσβάσιμη και στο ευρύ κοινό. Οι ανασκαφές που χρηματοδοτούνται από τη Σχολή έχουν πλουτίσει σημαντικά τη γνώση μας για το ελληνικό παρελθόν. Οι δημοσιεύσεις, οι διαλέξεις και οι εκθέσεις που διοργανώνει κάθε χρόνο η Σχολή συμβάλλουν στη διάδοση της γνώσης στην ευρύτερη ακαδημαϊκή και επιστημονική κοινότητα στην Ελλάδα. Η ανάδειξη των αρχαιολογικών θέσεων που ανασκάφηκαν από τη Σχολή, όπως η Αρχαία Κόρινθος και η Αρχαία Αγορά της Αθήνας, έχει συμβάλει σημαντικά στην προώθηση του ελληνικού τουρισμού.

Αξιοσημείωτη είναι επίσης η δημιουργία, από τη Σχολή και από συνεργαζόμενα αμερικανικά πανεπιστήμια, μουσείων και εργαστηρίων, τα οποία στη συνέχεια παραχωρήθηκαν στο ελληνικό κράτος. Πρόσφατα, χάρη στην οικονομική αρωγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ιδρύματος Mellon, το προσωπικό της Σχολής υλοποίησε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ψηφιοποίησης και ανέπτυξε διαδικτυακές εφαρμογές (http://www.ascsa.edu.gr) που θα μεταφέρουν τον πλούτο των βιβλιοθηκών και των αρχείων της σε όλες τις ηπείρους.

Ιστορία και Εξέλιξη της Αμερικανικής Σχολής

Το 1879, μια ομάδα αμερικανών επιστημόνων, σε συνεργασία με κορυφαίους επιχειρηματίες, συναντήθηκαν για να εκφράσουν το κοινό ενδιαφέρον τους για την προώθηση των κλασικών σπουδών στην Ελλάδα. Το όραμά τους εκπληρώθηκε το 1881, όταν ορίστηκε μια πενταμελής επιτροπή με σκοπό την ίδρυση της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Η ιδρυτική συνάντηση αυτής της επιτροπής πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 1882 για να προσδιορίσει την αποστολή της Σχολής με τη συνεργασία και τη συμβολή ενός μεγάλου αριθμού συνεργαζόμενων κολεγίων και πανεπιστημίων της Αμερικής.

Το 1884, ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης προσέφερε στην Αμερικανική Σχολή μια έκταση δίπλα σε εκείνη που είχε ήδη παραχωρήσει στους Άγγλους για τη δημιουργία της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής στην Αθήνα. Παρόλο που ορισμένα στελέχη της Αμερικανικής Σχολής πίστευαν πως η θέση ήταν απομακρυσμένη από το κέντρο της Αθήνας, όλοι συμφώνησαν πως θα προσέφερε μια μαγευτική θέα στην Ακρόπολη και στα γύρω μνημεία. Η προσφορά της γης έγινε αποδεκτή, η Αμερικανική Σχολή ιδρύθηκε ως νομικό πρόσωπο στην Κοινοπολιτεία της Μασαχουσέτης στις 23 Μαρτίου 1886, το καταστατικό της υπεγράφη το Μάιο του 1887 και ο θεμέλιος λίθος της έδρας της στην Αθήνα τοποθετήθηκε στις 12 Μαρτίου 1887.

---

Το παρόν άρθρο αποτελεί τμήμα του αφιερώματος:

H AMEPIKANIKH ΣXOΛH KΛAΣIKΩN ΣΠOYΔΩN ΣTHN AΘHNA. ΣYNΔEΣMOI ME TO ΠAPEΛΘON, ΓEΦYPEΣ ME TO MEΛΛON

ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

H Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, αφοσιωμένη στη συστηματική μελέτη του ελληνικού πολιτισμού από την αρχαιότητα έως σήμερα, είναι ένας από τους κορυφαίους ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς φορείς σε όλο τον κόσμο. Ιδρύθηκε το 1881 και έκτοτε προσφέρει μια φιλόξενη βάση για μελέτη και έρευνα στην Ελλάδα σε μελετητές και μεταπτυχιακούς φοιτητές από περίπου 170 συμβεβλημένα κολέγια και πανεπιστήμια της Βόρειας Αμερικής.

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ

H Αμερικανική Σχολή είναι καταρχάς ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα, το οποίο εισάγει μεταπτυχιακούς φοιτητές αλλά και προπτυχιακούς σπουδαστές και δασκάλους στους αρχαιολογικούς χώρους και στα μνημεία του ελληνικού πολιτισμού, κατά τη διάρκεια ετήσιων και θερινών προγραμμάτων.  Πολλοί από τους σημερινούς καθηγητές αμερικανικών κολεγίων και πανεπιστημίων στους τομείς των κλασικών σπουδών, της αρχαίας ιστορίας και της αρχαιολογίας έχουν συμμετάσχει σε κάποιο από τα έγκυρα εκπαιδευτικά προγράμματα ή στις ανασκαφές της Αμερικανικής Σχολής.

ΕΡΕΥΝΑ

Χάρη στις δύο διεθνούς φήμης βιβλιοθήκες της – τη Βιβλιοθήκη Blegen, αφιερωμένη στις κλασικές σπουδές και τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, με εξειδίκευση  στην Ελλάδα μετά το τέλος της αρχαιότητας – η Αμερικανική Σχολή αποτελεί έναν εξαίρετο χώρο μελέτης για φοιτητές και ερευνητές με ευρύ πεδίο έρευνας. Η Σχολή προσελκύει, επίσης, μεγάλο αριθμό μελετητών από όλον τον κόσμο, οι οποίοι θεωρούν τις βιβλιοθήκες της ένα από τα σημαντικότερα κέντρα στον κόσμο για τη μελέτη του Ελληνισμού.

Το Εργαστήριο Wiener, το οποίο ιδρύθηκε το 1992, αποτελεί ένα διεθνώς αναγνωρισμένο ερευνητικό χώρο, αφοσιωμένο στην εφαρμογή των σύγχρονων επιστημονικών τεχνικών στη μελέτη αρχαιολογικών ευρημάτων από την Ελλάδα. Η έρευνα στο εργαστήριο περιλαμβάνει την ανάλυση ανθρώπινων και ζωικών σκελετικών καταλοίπων, τη μελέτη παλαιοπεριβάλλοντος και τη γεωαρχαιολογία.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ

H Αμερικανική Σχολή πραγματοποιεί επίσης ανασκαφές σε δύο από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές θέσεις του αρχαίου κόσμου. Από το 1896, η Σχολή ανασκάπτει στην Αρχαία Κόρινθο, ένα εκτεταμένο αστικό κέντρο στη βόρεια Πελοπόννησο, με μακρά και ενδιαφέρουσα ιστορία, το οποίο έχει αποτελέσει πεδίο εκπαίδευσης για γενεές αμερικανών αρχαιολόγων. Το 1931, η Αμερικανική Σχολή ξεκίνησε να ανασκάπτει μια δεύτερη θέση στην καρδιά της Αθήνας: την Αγορά, πολιτικό και οικονομικό κέντρο της αρχαίας πόλης. Η ανασκαφή η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα, υποστηρίζεται από ένα δραστήριο ερευνητικό κέντρο που στεγάζεται στη Στοά του Αττάλου. Επίσης, πολλές άλλες αμερικανικές ανασκαφές καθώς και προγράμματα επιφανειακής έρευνας πραγματοποιούνται κάθε χρόνο υπό την αιγίδα της Σχολής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

Το Γραφείο Δημοσιεύσεων της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών αναλαμβάνει τη δημοσίευση επιστημονικών μονογραφιών και μελετών, καθώς και έργων για το ευρύ κοινό που συνάδουν με την αποστολή της. Μία από τις σημαντικότερες δραστηριότητες της Σχολής είναι η δημοσίευση των τελικών πορισμάτων των ανασκαφών στην Κόρινθο και την Αρχαία Αγορά. Το επιστημονικό περιοδικό Hesperia εκδίδεται τέσσερις φορές το χρόνο από το 1932 και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έντυπα για τις Ελληνικές Σπουδές διεθνώς. Επίσης, το περιοδικό άkoue διανέμεται δύο φορές το χρόνο σε όλους τους αποφοίτους και φίλους της Σχολής.