ιστορία του δημοτικού μας σχολείου! Δηλινάτα
Δημιουργηθηκε στις Κυριακή, 05 Ιανουαρίου 2014
Ένα μοναδικό αφιέρωμα στο σχολείο του χωριού που είναι ίσως το αρχαιότερο στο νησί που λειτουργεί ως τις μέρες μας.
Άρθρο της Κατερίνας Μπαλτσαβιά
Η παράδοση θέλει το πρώτο σχολείο να ιδρύθηκε απο τον Κοσμά τον Αιτωλό κατά την παραμονή του στο νησί το 1777.
Απαντάται ως αλληλοδιδακτικό σχολείο αρρένων το 1846 με δάσκαλο τον ιερέα Καππάτο Διονύσιο. Ταυτόχρονα λειτουργούν ''Μερικά'' σχολεία όπου οι δασκαλοι: ιερέας, Ιωάννης Πεφάνης, ιερέας, Διον.Βαρτελάτος, ιερέας, Δημ.Παυλάτος, ιερέας, Σπυρ.Μαζαράκης, ''...παραδίδουν απλήν ανάγνωσιν εις οκτώ ηχοψάλτηρα,άνευ προσοδίων,αριθμητικήν και γραφήν..'' και ''...ουδέν μισθίον λαμβάνουν αλλά οφελούνται απο δωρεές και ημεροδούλια των γονέων...''
Το 1896 ιδρύεται σχολή θηλέων με δασκάλα την Μαρία Μούτσου και στεγάζεται στην ''οικια Καππάτου''. Το σχολείο των αρρένων στεγάζεται σε οίκημα που μισθώνεται απο την εκκλησία του Αη-Γιάννη.
Το 1929 συγχωνεύτηκαν τα δυο αυτά σχολεία και λειτούργησαν στο νεότευκτο κτήριο που καταστράφηκε κατά τους σεισμούς του΄53 και αργότερα στην ίδια θέση κτίστηκε το σημερινό σχολειο του χωριού μας. Κατά τα έτη 1964-1965 λειτουργεί και ως νυχτερινό σχολείο.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ο ιεροδιάκονος Πεφάνης Κωνσταντινος του Βασιλείου που υπήρξε και δάσκαλος του ίδιου σχολείου άφησε μέρος της περιουσίας του σε αυτό.
Η «γέννηση» του χωριού προσδιορίζεται στα μυκηναϊκά χρόνια και φαίνεται ότι ο τόπος κατοικούταν εκείνη την περίοδο, κάτι που φανερώνουν τα φρέατα που υπάρχουν στην περιοχή κάτω από την Παναγιά της Λάμιας.
Γύρω στα μέσα του 1200 υπάρχουν στοιχεία ότι το χωριό είχε κόσμο (η ονομασία Διλινάτα υπάρχει από τον 13ο αιώνα), ενώ πυκνοκατοικημένο φαίνεται ότι ήταν και στις αρχές του 1600.Από κει και πέρα στις αρχές του προηγούμενου αιώνα τα Διλινάτα αριθμούσαν περίπου 2.000 κατοίκους ωστόσο οι πόλεμοι , ο σεισμός του 1953 κ

αι ένα γενικότερα κύμα μετανάστευσής περιόρισε τον αριθμό των σημερινών μόνιμων κατοίκων στους 700 (περίπου).
Σε ότι αφορά την ονομασία του χωριού υπάρχουν διάφορες εκδοχές ενώ κατά καιρούς αλλάζει και η ορθογραφία του. Πιθανότερο σενάριο είναι αυτό που αναφέρει ότι τα Διλινάτα πήραν την ονομασία τους από την οικογένεια Αδηλίνη όπου ζούσε για πάρα πολλά χρόνια στην περιοχή, τους προηγούμενους αιώνες.
Στο μεταξύ μια άλλη πηγή αναφέρει ότι τον καιρό που Ενετοί που είχαν καταλάβει το νησί από το 1548 ως το 1797 είχαν τεράστια προβλήματα με τους …προγόνους μας και για αυτό τον λόγο τους ονόμασαν άδηλους. Αναλυτικότερα η βενετική διοίκηση της Κεφαλονιάς γνωστή και ως Ρετζιμέντο (αποτελούμενη από τον προβλεπτή και δύο συμβούλους) είχε ορίσει κάποιους φόρους προς τους κατοίκους του νησιού, τα χαράτσια της εποχής σαν να λέμε…
Ενώ λοιπόν από όλα τα μέρη το τσούρμο έπαιρνε ετσιθελικά το μερίδιο των κεφαλλονιτών, δεν συνέβαινε το ίδιο και στο χωριό που βρισκόταν στους πρόποδες του βουνού της Ευμορφιάς. Μόλις οι κάτοικοι αντιλαμβάνονταν τους Ενετούς «εισπράκτορες» να πλησιάζουν (μπορούσαν να τους αντιληφθούν από μεγάλη απόσταση λόγω της γεωγραφικής θέσης) , συνήθως τους αιφνιδίαζαν με επιθέσεις . Σε περίπτωση που έρχονταν οργανωμένα τάγματα εφόδου, συνήθως οι κάτοικοι «τραβιόντουσαν» προς την πλευρά του βουνού.
Όπως και να χει το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο και το αυτό οι Ενετοί επέστρεφαν στη βάση τους χωρίς να κατορθώσουν να πάρουν φόρους. Η φήμη τους εξαπλώθηκε γρήγορα και έγιναν γνωστοί σε όλο το νησί ως άδηλοι , όπου αποτελεί μέχρι και σήμερα τιμητική προσφώνηση για όλους μας. Έτσι ο κάτοικος του χωριού λεγόταν αδηλίνης (άλλωστε διατηρείται και ως σήμερα ως επίθετο) και με τη πάροδο του χρόνου το χωριό ονομάστηκε Δηλινάτα
Επιπλέον υπάρχει μια εκδοχή που είναι πιο… ρομαντική και αναφέρεται στη πανέμορφη θέα που έχει το χωριό μας και από εκεί πήρε την ονομασία του, προσθέτοντας τη γνωστή ιταλική ονομασία-Άτα. Μάλιστα υπάρχει και μια παλιά μαρτυρία όπου αναφέρει ότι ένας πλοίαρχος ..όρισε την ονομασία του χωριού μας όταν το έβλεπε κατά την επιστροφή του από την Ιταλία και είπε «Εκεί στο Δείλι, νάτα»