Όλα τα σχολεία που, κατά καιρούς, λειτούργησαν στα Γιάννινα πρόσφεραν ανεκτίμητες υπηρεσίες. πάνω όμως απ' όλα στέκεται η Ζωσιμαία Σχολή. Συνδέθηκε, επί ολόκληρες δεκαετίες, τόσο πολύ με την πόλη μας, ώστε, όταν έλεγε κανείς Γιάννινα, εννοούσε πάντοτε τη Ζωσιμαία και όταν έλεγε Ζωσιμαία η σκέψη του ερχόταν στα Γιάννινα.
Στα 1828, αμέσως μετά το τέλος του Αγώνα της Ανεξαρτησίας και τη σύσταση του πρώτου ελληνικού κράτους, αποφάσισαν οι Ζωσιμάδες να ιδρύσουν «σχολείον φερώνυμον» στα Γιάννινα και να δώσουν σ' αυτό όλα τα μέσα για να εξακολουθήσει η πόλη να αποτελεί την εκπαιδευτική πρωτοπορία του Γένους. Κατά τα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς και αργότερα, μέχρι τις πρόσφατες περιπέτειες του Ελληνισμού, η Ζωσιμαία Σχολή αποτέλεσε κέντρο αξιόλογο της Ελληνικής και της Χριστιανικής Παιδείας.
Ο αλύτρωτος Ελληνισμός για τρεις μεγάλες Σχολές μπορεί να καυχιέται: για τη Ζωσιμαία Σχολή στα Γιάννινα, για τη Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη και για την Ευαγγελική Σχολή στη Σμύρνη. Η προσφορά τους αναγνωρίστηκε επίσημα από το ελεύθερο ελληνικό κράτος.
Το Πανεπιστήμιο Αθηνών δεχόταν τους απόφοιτους αυτών των Σχολών χωρίς εξετάσεις. Αυτό δείχνει πόσο αξιόλογη ήταν η εργασία που γινόταν σ' αυτές τις Σχολές.
Το Σχολείο που ίδρυσαν οι Ζωσιμάδες λειτούργησε, το 1828, στα Γιάννινα, με τον τίτλο «Γενικόν Σχολείον». Ο Ν. Ζωσιμάς διόρισε μόνιμη επιτροπή από πρόκριτους συμπολίτες για να εκτελέσουν τις εντολές του. Το 1831 κατασκευάστηκε η πρώτη μεταλλική σφραγίδα για τη Ζωσιμαία και τα τρία δημοτικά σχολεία που συντηρούνταν απ' τους Ζωσιμάδες. Στο μέσα μέρος της σφραγίδας υπάρχει η γλαύκα και η χρονολογία 1831, στην περιφέρεια δε οι λέξεις: «Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ».
Το 1844 η σφραγίδα αυτή αντικαταστάθηκε με άλλη της οποίας ο τύπος καθώς και ο τίτλος της Σχολής ορίστηκε με τη διαθήκη του Ν. Ζωσιμά.
Η σφραγίδα αυτή διατηρήθηκε μέχρι τα τελευταία χρόνια, οπότε αντικαταστάθηκε με άλλη μεταλλική σφραγίδα με τα στοιχεία «ΖΩΣΙΜΑΙΑ ΣΧΟΛΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ» και αυτή, στη συνέχεια, με τη σφραγίδα που χρησιμοποιείται σήμερα.
Οι μαθητές της Σχολής, απ' τα πρώτα χρόνια- της λειτουργίας της, διακρίνονται για την επιμέλεια και την τάξη. Η Σχολή γίνεται γνωστή σ' ολόκληρη την Ελλάδα. Οι τουρκικές αρχές των Ιωαννίνων, στα πλαίσια της γενικότερης τουρκικής πολιτικής και διπλωματίας απέναντι στον αλύτρωτο Ελληνισμό, δείχνουν οπωσδήποτε ενδιαφέρον για τη Ζωσιμαία. Ο τουρκικός πληθυσμός όμως δε βλέπει με καλό μάτι τη λειτουργία της. Θεωρεί τη Ζωσιμαία Σχολή ένα πραγματικό πνευματικό οπλοστάσιο που έδιωχνε τα σκοτάδια απ' τις ψυχές των παιδιών της Ηπείρου, στα δίσεχτα χρόνια της σκλαβιάς, σύμφωνα με το επίγραμμα που είχε εντοιχίσει στην πρόσοψη του κτιρίου της παλιάς Ζωσιμαίας Σχολής, ο Γυμνασιάρχης Πανταζής και έλεγε τα παρακάτω:
ΖΩΣΙΜΑΔΩΝ Ο.Δ.Ε.
MOYCAIOS ΛΑΜΠΤΗΡ
ΑΦΑΝΙΖΕΙ ΖΟΦΟΝ ΨΥΧAICI
EHC ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΕΚΕΩΝ
Η πρόοδος των μαθητών ελέγχεται, κάθε χρόνο, με αυστηρότατες εξετάσεις. Με τα απολυτήρια που χορηγούνται οι μαθητές κρίνονται «άξιοι απολύσεως και της εις το Πανεπιστήμιον φοιτήσεώς τους». Το δικαίωμα αυτό διατηρήθηκε, επί πολλά χρόνια, και μετά την απελευθέρωση. Παρά τους, κατά καιρούς, κλυδωνισμούς της, η Σχολή εξακολουθεί να προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες. Το γόητρό της εξακολουθεί να τη συνοδεύει, επί πολλές δεκαετίες, κατά τη διάρκεια του ελεύθερου βίου της πατρίδας μας. Στην εποχή του Χρίστου Σούλη -1932 και μετά- η Σχολή οργανώνεται κατά τέλειο τρόπο. Το 1937, σε αναγνώριση των υπηρεσιών της προς το Έθνος, ανακηρύχτηκε Πρότυπο Γυμνάσιο. Την ίδια χρονιά το Πανεπιστήμιο Αθηνών «επί τη Εκατονταετηρίδι αυτού» απένειμε στη Ζωσιμαία Σχολή αναμνηστικό μετάλλιο «Τιμής Ένεκεν».
Οι περιπέτειες του Έθνους, με τον πόλεμο του 40, την Εθνική Αντίσταση και τον Εμφύλιο, επέδρασαν δυσμενώς στη λειτουργία της Σχολής. Καθηγητές της Σχολής ανακρίνονται και απολύονται. Μαθητές κατηγορούνται για αντεθνική δράση και παραπέμπονται σε δίκη. Η αίγλη όμως της Σχολής δεν έσβησε. Δεν έπαψε, μέχρι τα τελευταία χρόνια, η Ζωσιμαία να τροφοδοτεί τις Ανώτατες Σχολές της Πατρίδας μας με άριστους απόφοιτους και την κοινωνία την ελληνική με λαμπρούς επιστήμονες και πετυχημένους επαγγελματίες.
Η Ζωσιμαία Σχολή δεν υπήρξε ένα απλό Γυμνάσιο της σειράς. Μέσα στους τοίχους της το υπόδουλο Γένος απέθεσε τα όπλα του σκότους και ντύθηκε τα όπλα του φωτός. Πραγματικός «μουσαίος λαμπτήρ» που αφάνιζε το σκοτάδι απ' τις ψυχές των παιδιών της Ηπείρου. Δεν ήταν απλός οίκος γραμμάτων. ήταν ταυτόχρονα κα εθνικός προμαχώνας. Αυτό αποτελεί σήμερα κοινή πεποίθηση. μαζί όμως υπαγορεύει και το ανάλογο χρέος.
Απ' τη συνειδητοποίηση αυτού του χρέους προέκυψε, το έτος 1995, η ανάγκη της δημιουργίας του Συνδέσμου Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων. Δάσκαλοι και μαθητές της Ζωσιμαίας ένιωσαν αυτή την ανάγκη, συνειδητοποίησαν αυτό το χρέος.
Οι σκοποί του Συνδέσμου ορίζονται, με σαφήνεια, στο καταστατικό του. Αυτούς τους σκοπούς επιδίωξε να υλοποιήσει ο Σύνδεσμος κατά τη διάρκεια της πεντάχρονη ς λειτουργίας του. Πραγματοποίησε μια σειρά από εκδηλώσεις και προέβη σε συγκεκριμένες ενέργειες με ένα και μοναδικό στόχο:
Να καταστήσει γνωστή στο ευρύτερο κοινό την προσφορά των Ζωσιμάδων, να παρουσιάσει και να προβάλει το μακροχρόνιο και πλούσιο έργο της Ζωσιμαίας Σχολής. Κύριο μέλημα του Συνδέσμου μας, απ' τις πρώτες μέρες της ίδρυσής του, η εξύψωση του κύρους της γεραράς Ζωσιμαίας Σχολής και η προαγωγή της σε Πρότυπο Σχολείο ή σε Πειραματικό υπό την εποπτεία του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Για την υλοποίηση αυτού του στόχου ο Σύνδεσμός μας πραγματοποίησε σειρά συναντήσεων με τους αρμόδιους φορείς της Πανεπιστημιακής Κοινότητας και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ιωαννίνων. Διατύπωσε, σε σχετικά έγγραφα προς το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και τους υπόλοιπους φορείς, τις απόψεις του για την αναγκαιότητα της αναβάθμισης της Σχολής και παρακολουθεί από κοντά το θέμα, μέχρις ότου ικανοποιηθεί αυτό το κοινό αίτημα.
Με έγγραφό του προς το Δήμο Ιωαννιτών υπέβαλε το αίτημα για ανέγερση μνημείου των Ζωσιμάδων και των άλλων ευεργετών στην πόλη των Ιωαννίνων. Η ανέγερση αυτού του μνημείου αποφασίστηκε, πριν από 158 χρόνια, από τους «λογάδες του Έθνους». Συγκροτήθηκε απ' το Δήμο ειδική ερανική επιτροπή' υπάρχει υπόσχεση της Δημοτικής Αρχής για την ανέγερση του Μνημείου.
Οργάνωσε στην ισόγεια αίθουσα του Δημαρχείου Έκθεση Ενθυμημάτων της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων, το Μάιο του 1998, κατά την οποία απονεμήθηκαν τιμητικά διπλώματα στον πρεσβύτερο επιζώντα μαθητή της Ζωσιμαίας, Βασίλειο Τζουμπέ, κα ι στον ερευνητή του Ελληνισμού της Νίζνας Χρήστο Λασκαρίδη. Την Έκθεση επισκέφτηκε πλήθος συμπολιτών και μαθητές Σχολείων, οι οποίοι εκφράστηκαν με τα καλύτερα λόγια.
Ζήτησε από τους Υπουργούς Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας να προχωρήσουν στην εκπλήρωση της βούλησης του Νικόλαου Ζωσιμά, όπως αυτή διατυπώνεται στη διαθήκη του και υπαγορεύεται από το Σύνταγμα της χώρας. Για το λόγο αυτό ο Σύνδεσμός μας μετέχει ενεργά στην Επιτροπή Αγώνα για τα Ηπειρωτικά Κληροδοτήματα, μαζί με άλλους φορείς της πόλης και της Ηπείρου.
Εξέδωσε, μεταγλωττισμένη, τη Διαθήκη του Νικόλαου Ζωσιμά, την οποία παρουσίασε επίσημα σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο ΞΕΝΙΑ Ιωαννίνων. Ενδιαφέρθηκε για την αποκατάσταση της πατρογονικής οικίας των Ζωσιμάδων στο Γραμμένο και τη μετατροπή της σε μουσείο Ζωσιμάδων.
Πρόσφερε πλούσιο εκθεσιακό υλικό της Ζωσιμαίας Σχολής στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, με το οποίο εμπλουτίστηκε το Μουσείο της Σχολής.
Πραγματοποίησε δυο τιμητικές εκδηλώσεις στο ΞΕΝΙΑ Ιωαννίνων. Στην πρώτη εκδήλωση τίμησε δυο διακεκριμένους μαθητές της Ζωσ ι μαίας, τον καθηγητή της Ιατρικής Σχολής Διαμάντη Κασιούμη και τον ερευνητή- συγγραφέα Στέφανο Μπέτη. Κατά τη δεύτερη εκδήλωση τίμησε τρεις διακεκριμένους Γυμνασιάρχες της Ζωσιμαίας Σχολής: το Γ. Καλούδη, το Χρ. Σούλη και το Γ. Παπανικολάου. Το υλικό αυτών των εκδηλώσεων το περιέλαβε σε σχετικές εκδόσεις του Συνδέσμου.
Βραβεύει κάθε χρόνο τους πρώτους μαθητές του Λυκείου της Ζωσιμαίας Σχολής με συμβολικό χρηματικό ποσό και βιβλία που έχουν σχέση με τη Ζωσιμαία.
Με ειδική αποστολή στη Μόσχα συνέλεξε στοιχεία σχετικά με τους Ζωσιμάδες και έλαβε φωτογραφίες από τους τάφους του Ζώη και Θεοδόσιου Ζωσιμά, στη Μονή Δονσκόη της Μόσχας.
Πραγματοποίησε, το Σεπτέμβριο του 2000, εξαήμερη προσκυνηματική επίσκεψη στην Ουκρανία, στα μέρη όπου έζησαν, έδρασαν και πέθαναν μεγάλοι Ηπειρώτες ευεργέτες. Επίκεντρο αυτής της επίσκεψης η Νίζνα και τελικός στόχος το προσκύνημα στους τάφους των Ζωσιμάδων. Στην Οδησσό η αποστολή επισκέφτηκε το Παράρτημα του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού που στεγάζεται στο σπίτι στο οποίο ιδρύθηκε, το 1814, η Φιλική Εταιρεία. Συζήτησε θέματα που αφορούν τους Έλληνες της Οδησσού και ανέλαβε να προβεί στις ανάλογες ενέργειες για την αντιμετώπισή τους.
Στο Κίεβο συναντήθηκε με τον Πρέσβη της Ελλάδας με τον οποίο συζήτησαν θέματα που αφορούν τον Ελληνισμό της Ουκρανίας και ιδιαίτερα την προβολή της πόλης της Νίζνας.
Στη Νίζνα η επίσκεψη άρχισε από το Δημαρχείο. Εκεί έγινε η συνάντηση με όλους τους αρμόδιους φορείς που σχετίζονται με τον Ελληνισμό της ιστορικής αυτής πόλης. Ακολούθησε επίσκεψη όλων των μνημείων που ίδρυσαν σ' αυτή την πόλη ΟΙ Έλληνες έμποροι και ευεργέτες χάρη στους οποίους μεγαλούργησε ο Ελληνισμός στην Ουκρανία. Η αποστολή κατέληξε στο ορθόδοξο νεκροταφείο της Νίζνας, όπου βρίσκονται οι τάφοι του Αναστάσιου και του Νικόλαου Ζωσιμά. Στους τάφους των Ζωσιμάδων τελέστηκε απ' το Σύνδεσμο μνημόσυνο. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου απηύθυνε σύντομο συγκινητικό χαιρετισμό και έρανε τους τάφους των Ζωσιμάδων με χώμα από την πατρίδα τους, τα Γιάννινα.
Επιστρέφοντας στα Γιάννινα η αποστολή προχώρησε σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπιση θεμάτων που συζητήθηκαν στην Ουκρανία. Ανάμεσα σ' αυτά η ίδρυση Παραρτήματος Ελληνικού Πολιτισμού στη Νίζνα, παρόμοιου με αυτό της Οδησσού, και η διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας στη Νίζνα. Ήδη στη Νίζνα άρχισε, χάρη στις ενέργειες του Συνδέσμου μας, η διδασκαλία του μαθήματος της Ελληνικής Γλώσσας.
Επιστέγασμα των μέχρι τώρα δραστηριοτήτων του Συνδέσμου μας αποτελεί η έκδοση του παρόντος Λευκώματος με τίτλο «ΜΝΗΜΗ ΖΩΣΙΜΑΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ».
Με το Λεύκωμα τούτο εκπληρώνουμε ένα μεγάλο μέρος του χρέους μας προς τους μεγάλους ευεργέτες μας, τους Ζωσιμάδες, και αποτίουμε ελάχιστο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης προς τη γεραρά ΖΩΣΙΜΑΙΑ ΣΧΟΛΗ.
(Πηγή: Μπαιρακτάρης Θ., Ζώλας Ε., Παπακώστας Γ., Εργολάβος Σπ., Πούρλης Φρ., Ρογκότης Χρ. © Δήμος Ιωαννιτών)
Στα 1828, αμέσως μετά το τέλος του Αγώνα της Ανεξαρτησίας και τη σύσταση του πρώτου ελληνικού κράτους, αποφάσισαν οι Ζωσιμάδες να ιδρύσουν «σχολείον φερώνυμον» στα Γιάννινα και να δώσουν σ' αυτό όλα τα μέσα για να εξακολουθήσει η πόλη να αποτελεί την εκπαιδευτική πρωτοπορία του Γένους. Κατά τα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς και αργότερα, μέχρι τις πρόσφατες περιπέτειες του Ελληνισμού, η Ζωσιμαία Σχολή αποτέλεσε κέντρο αξιόλογο της Ελληνικής και της Χριστιανικής Παιδείας.
Ο αλύτρωτος Ελληνισμός για τρεις μεγάλες Σχολές μπορεί να καυχιέται: για τη Ζωσιμαία Σχολή στα Γιάννινα, για τη Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη και για την Ευαγγελική Σχολή στη Σμύρνη. Η προσφορά τους αναγνωρίστηκε επίσημα από το ελεύθερο ελληνικό κράτος.
Το Πανεπιστήμιο Αθηνών δεχόταν τους απόφοιτους αυτών των Σχολών χωρίς εξετάσεις. Αυτό δείχνει πόσο αξιόλογη ήταν η εργασία που γινόταν σ' αυτές τις Σχολές.
Το Σχολείο που ίδρυσαν οι Ζωσιμάδες λειτούργησε, το 1828, στα Γιάννινα, με τον τίτλο «Γενικόν Σχολείον». Ο Ν. Ζωσιμάς διόρισε μόνιμη επιτροπή από πρόκριτους συμπολίτες για να εκτελέσουν τις εντολές του. Το 1831 κατασκευάστηκε η πρώτη μεταλλική σφραγίδα για τη Ζωσιμαία και τα τρία δημοτικά σχολεία που συντηρούνταν απ' τους Ζωσιμάδες. Στο μέσα μέρος της σφραγίδας υπάρχει η γλαύκα και η χρονολογία 1831, στην περιφέρεια δε οι λέξεις: «Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ».
Το 1844 η σφραγίδα αυτή αντικαταστάθηκε με άλλη της οποίας ο τύπος καθώς και ο τίτλος της Σχολής ορίστηκε με τη διαθήκη του Ν. Ζωσιμά.
Η σφραγίδα αυτή διατηρήθηκε μέχρι τα τελευταία χρόνια, οπότε αντικαταστάθηκε με άλλη μεταλλική σφραγίδα με τα στοιχεία «ΖΩΣΙΜΑΙΑ ΣΧΟΛΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ» και αυτή, στη συνέχεια, με τη σφραγίδα που χρησιμοποιείται σήμερα.
Οι μαθητές της Σχολής, απ' τα πρώτα χρόνια- της λειτουργίας της, διακρίνονται για την επιμέλεια και την τάξη. Η Σχολή γίνεται γνωστή σ' ολόκληρη την Ελλάδα. Οι τουρκικές αρχές των Ιωαννίνων, στα πλαίσια της γενικότερης τουρκικής πολιτικής και διπλωματίας απέναντι στον αλύτρωτο Ελληνισμό, δείχνουν οπωσδήποτε ενδιαφέρον για τη Ζωσιμαία. Ο τουρκικός πληθυσμός όμως δε βλέπει με καλό μάτι τη λειτουργία της. Θεωρεί τη Ζωσιμαία Σχολή ένα πραγματικό πνευματικό οπλοστάσιο που έδιωχνε τα σκοτάδια απ' τις ψυχές των παιδιών της Ηπείρου, στα δίσεχτα χρόνια της σκλαβιάς, σύμφωνα με το επίγραμμα που είχε εντοιχίσει στην πρόσοψη του κτιρίου της παλιάς Ζωσιμαίας Σχολής, ο Γυμνασιάρχης Πανταζής και έλεγε τα παρακάτω:
ΖΩΣΙΜΑΔΩΝ Ο.Δ.Ε.
MOYCAIOS ΛΑΜΠΤΗΡ
ΑΦΑΝΙΖΕΙ ΖΟΦΟΝ ΨΥΧAICI
EHC ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΕΚΕΩΝ
Η πρόοδος των μαθητών ελέγχεται, κάθε χρόνο, με αυστηρότατες εξετάσεις. Με τα απολυτήρια που χορηγούνται οι μαθητές κρίνονται «άξιοι απολύσεως και της εις το Πανεπιστήμιον φοιτήσεώς τους». Το δικαίωμα αυτό διατηρήθηκε, επί πολλά χρόνια, και μετά την απελευθέρωση. Παρά τους, κατά καιρούς, κλυδωνισμούς της, η Σχολή εξακολουθεί να προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες. Το γόητρό της εξακολουθεί να τη συνοδεύει, επί πολλές δεκαετίες, κατά τη διάρκεια του ελεύθερου βίου της πατρίδας μας. Στην εποχή του Χρίστου Σούλη -1932 και μετά- η Σχολή οργανώνεται κατά τέλειο τρόπο. Το 1937, σε αναγνώριση των υπηρεσιών της προς το Έθνος, ανακηρύχτηκε Πρότυπο Γυμνάσιο. Την ίδια χρονιά το Πανεπιστήμιο Αθηνών «επί τη Εκατονταετηρίδι αυτού» απένειμε στη Ζωσιμαία Σχολή αναμνηστικό μετάλλιο «Τιμής Ένεκεν».
Οι περιπέτειες του Έθνους, με τον πόλεμο του 40, την Εθνική Αντίσταση και τον Εμφύλιο, επέδρασαν δυσμενώς στη λειτουργία της Σχολής. Καθηγητές της Σχολής ανακρίνονται και απολύονται. Μαθητές κατηγορούνται για αντεθνική δράση και παραπέμπονται σε δίκη. Η αίγλη όμως της Σχολής δεν έσβησε. Δεν έπαψε, μέχρι τα τελευταία χρόνια, η Ζωσιμαία να τροφοδοτεί τις Ανώτατες Σχολές της Πατρίδας μας με άριστους απόφοιτους και την κοινωνία την ελληνική με λαμπρούς επιστήμονες και πετυχημένους επαγγελματίες.
Η Ζωσιμαία Σχολή δεν υπήρξε ένα απλό Γυμνάσιο της σειράς. Μέσα στους τοίχους της το υπόδουλο Γένος απέθεσε τα όπλα του σκότους και ντύθηκε τα όπλα του φωτός. Πραγματικός «μουσαίος λαμπτήρ» που αφάνιζε το σκοτάδι απ' τις ψυχές των παιδιών της Ηπείρου. Δεν ήταν απλός οίκος γραμμάτων. ήταν ταυτόχρονα κα εθνικός προμαχώνας. Αυτό αποτελεί σήμερα κοινή πεποίθηση. μαζί όμως υπαγορεύει και το ανάλογο χρέος.
Απ' τη συνειδητοποίηση αυτού του χρέους προέκυψε, το έτος 1995, η ανάγκη της δημιουργίας του Συνδέσμου Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων. Δάσκαλοι και μαθητές της Ζωσιμαίας ένιωσαν αυτή την ανάγκη, συνειδητοποίησαν αυτό το χρέος.
Οι σκοποί του Συνδέσμου ορίζονται, με σαφήνεια, στο καταστατικό του. Αυτούς τους σκοπούς επιδίωξε να υλοποιήσει ο Σύνδεσμος κατά τη διάρκεια της πεντάχρονη ς λειτουργίας του. Πραγματοποίησε μια σειρά από εκδηλώσεις και προέβη σε συγκεκριμένες ενέργειες με ένα και μοναδικό στόχο:
Να καταστήσει γνωστή στο ευρύτερο κοινό την προσφορά των Ζωσιμάδων, να παρουσιάσει και να προβάλει το μακροχρόνιο και πλούσιο έργο της Ζωσιμαίας Σχολής. Κύριο μέλημα του Συνδέσμου μας, απ' τις πρώτες μέρες της ίδρυσής του, η εξύψωση του κύρους της γεραράς Ζωσιμαίας Σχολής και η προαγωγή της σε Πρότυπο Σχολείο ή σε Πειραματικό υπό την εποπτεία του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Για την υλοποίηση αυτού του στόχου ο Σύνδεσμός μας πραγματοποίησε σειρά συναντήσεων με τους αρμόδιους φορείς της Πανεπιστημιακής Κοινότητας και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ιωαννίνων. Διατύπωσε, σε σχετικά έγγραφα προς το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και τους υπόλοιπους φορείς, τις απόψεις του για την αναγκαιότητα της αναβάθμισης της Σχολής και παρακολουθεί από κοντά το θέμα, μέχρις ότου ικανοποιηθεί αυτό το κοινό αίτημα.
Με έγγραφό του προς το Δήμο Ιωαννιτών υπέβαλε το αίτημα για ανέγερση μνημείου των Ζωσιμάδων και των άλλων ευεργετών στην πόλη των Ιωαννίνων. Η ανέγερση αυτού του μνημείου αποφασίστηκε, πριν από 158 χρόνια, από τους «λογάδες του Έθνους». Συγκροτήθηκε απ' το Δήμο ειδική ερανική επιτροπή' υπάρχει υπόσχεση της Δημοτικής Αρχής για την ανέγερση του Μνημείου.
Οργάνωσε στην ισόγεια αίθουσα του Δημαρχείου Έκθεση Ενθυμημάτων της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων, το Μάιο του 1998, κατά την οποία απονεμήθηκαν τιμητικά διπλώματα στον πρεσβύτερο επιζώντα μαθητή της Ζωσιμαίας, Βασίλειο Τζουμπέ, κα ι στον ερευνητή του Ελληνισμού της Νίζνας Χρήστο Λασκαρίδη. Την Έκθεση επισκέφτηκε πλήθος συμπολιτών και μαθητές Σχολείων, οι οποίοι εκφράστηκαν με τα καλύτερα λόγια.
Ζήτησε από τους Υπουργούς Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας να προχωρήσουν στην εκπλήρωση της βούλησης του Νικόλαου Ζωσιμά, όπως αυτή διατυπώνεται στη διαθήκη του και υπαγορεύεται από το Σύνταγμα της χώρας. Για το λόγο αυτό ο Σύνδεσμός μας μετέχει ενεργά στην Επιτροπή Αγώνα για τα Ηπειρωτικά Κληροδοτήματα, μαζί με άλλους φορείς της πόλης και της Ηπείρου.
Εξέδωσε, μεταγλωττισμένη, τη Διαθήκη του Νικόλαου Ζωσιμά, την οποία παρουσίασε επίσημα σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο ΞΕΝΙΑ Ιωαννίνων. Ενδιαφέρθηκε για την αποκατάσταση της πατρογονικής οικίας των Ζωσιμάδων στο Γραμμένο και τη μετατροπή της σε μουσείο Ζωσιμάδων.
Πρόσφερε πλούσιο εκθεσιακό υλικό της Ζωσιμαίας Σχολής στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, με το οποίο εμπλουτίστηκε το Μουσείο της Σχολής.
Πραγματοποίησε δυο τιμητικές εκδηλώσεις στο ΞΕΝΙΑ Ιωαννίνων. Στην πρώτη εκδήλωση τίμησε δυο διακεκριμένους μαθητές της Ζωσ ι μαίας, τον καθηγητή της Ιατρικής Σχολής Διαμάντη Κασιούμη και τον ερευνητή- συγγραφέα Στέφανο Μπέτη. Κατά τη δεύτερη εκδήλωση τίμησε τρεις διακεκριμένους Γυμνασιάρχες της Ζωσιμαίας Σχολής: το Γ. Καλούδη, το Χρ. Σούλη και το Γ. Παπανικολάου. Το υλικό αυτών των εκδηλώσεων το περιέλαβε σε σχετικές εκδόσεις του Συνδέσμου.
Βραβεύει κάθε χρόνο τους πρώτους μαθητές του Λυκείου της Ζωσιμαίας Σχολής με συμβολικό χρηματικό ποσό και βιβλία που έχουν σχέση με τη Ζωσιμαία.
Με ειδική αποστολή στη Μόσχα συνέλεξε στοιχεία σχετικά με τους Ζωσιμάδες και έλαβε φωτογραφίες από τους τάφους του Ζώη και Θεοδόσιου Ζωσιμά, στη Μονή Δονσκόη της Μόσχας.
Πραγματοποίησε, το Σεπτέμβριο του 2000, εξαήμερη προσκυνηματική επίσκεψη στην Ουκρανία, στα μέρη όπου έζησαν, έδρασαν και πέθαναν μεγάλοι Ηπειρώτες ευεργέτες. Επίκεντρο αυτής της επίσκεψης η Νίζνα και τελικός στόχος το προσκύνημα στους τάφους των Ζωσιμάδων. Στην Οδησσό η αποστολή επισκέφτηκε το Παράρτημα του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού που στεγάζεται στο σπίτι στο οποίο ιδρύθηκε, το 1814, η Φιλική Εταιρεία. Συζήτησε θέματα που αφορούν τους Έλληνες της Οδησσού και ανέλαβε να προβεί στις ανάλογες ενέργειες για την αντιμετώπισή τους.
Στο Κίεβο συναντήθηκε με τον Πρέσβη της Ελλάδας με τον οποίο συζήτησαν θέματα που αφορούν τον Ελληνισμό της Ουκρανίας και ιδιαίτερα την προβολή της πόλης της Νίζνας.
Στη Νίζνα η επίσκεψη άρχισε από το Δημαρχείο. Εκεί έγινε η συνάντηση με όλους τους αρμόδιους φορείς που σχετίζονται με τον Ελληνισμό της ιστορικής αυτής πόλης. Ακολούθησε επίσκεψη όλων των μνημείων που ίδρυσαν σ' αυτή την πόλη ΟΙ Έλληνες έμποροι και ευεργέτες χάρη στους οποίους μεγαλούργησε ο Ελληνισμός στην Ουκρανία. Η αποστολή κατέληξε στο ορθόδοξο νεκροταφείο της Νίζνας, όπου βρίσκονται οι τάφοι του Αναστάσιου και του Νικόλαου Ζωσιμά. Στους τάφους των Ζωσιμάδων τελέστηκε απ' το Σύνδεσμο μνημόσυνο. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου απηύθυνε σύντομο συγκινητικό χαιρετισμό και έρανε τους τάφους των Ζωσιμάδων με χώμα από την πατρίδα τους, τα Γιάννινα.
Επιστρέφοντας στα Γιάννινα η αποστολή προχώρησε σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπιση θεμάτων που συζητήθηκαν στην Ουκρανία. Ανάμεσα σ' αυτά η ίδρυση Παραρτήματος Ελληνικού Πολιτισμού στη Νίζνα, παρόμοιου με αυτό της Οδησσού, και η διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας στη Νίζνα. Ήδη στη Νίζνα άρχισε, χάρη στις ενέργειες του Συνδέσμου μας, η διδασκαλία του μαθήματος της Ελληνικής Γλώσσας.
Επιστέγασμα των μέχρι τώρα δραστηριοτήτων του Συνδέσμου μας αποτελεί η έκδοση του παρόντος Λευκώματος με τίτλο «ΜΝΗΜΗ ΖΩΣΙΜΑΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ».
Με το Λεύκωμα τούτο εκπληρώνουμε ένα μεγάλο μέρος του χρέους μας προς τους μεγάλους ευεργέτες μας, τους Ζωσιμάδες, και αποτίουμε ελάχιστο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης προς τη γεραρά ΖΩΣΙΜΑΙΑ ΣΧΟΛΗ.
(Πηγή: Μπαιρακτάρης Θ., Ζώλας Ε., Παπακώστας Γ., Εργολάβος Σπ., Πούρλης Φρ., Ρογκότης Χρ. © Δήμος Ιωαννιτών)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου