Ιστορία της Ευαγγελικής Σχολής

Η Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης αποτελεί ένα από τα παλαιότερα σχολεία του ελληνικού χώρου. Ιδρύθηκε το 1733 (κατ’ άλλους το 1717) στη Σμύρνη με την πρωτοβουλία τριών Σμυρναίων προκρίτων και αναδείχθηκε στο σημαντικότερο σχολείο της πόλης, αλλά και ολόκληρης της Μικράς Ασίας.

To 1747 αυτονομήθηκε από την κοινότητα Σμύρνης και τέθηκε υπό βρετανική προστασία, καθεστώς που αναγνώρισε ο Σουλτάνος, ενώ και το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποδέχτηκε την πλήρη αυτονομία της Σχολής. Το Σχολείο διοικείτο από πολυμελή Εφορεία και τα έξοδα της λειτουργίας της καλύπτονταν από δωρεές, εράνους και αξιοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων.  Στις αρχές του 19ου αι. βρέθηκε σε «έριδα» με το «Φιλολογικό Γυμνάσιο», ένα σχολείο που ίδρυσαν πνευματικοί άνθρωποι της Σμύρνης υπό την καθοδήγηση του Αδαμάντιου Κοραή, που εμφορούνταν από το πνεύμα του Διαφωτισμού κι έκριναν την Ευαγγελική Σχολή ως σχολείο συντηρητικό, με έντονο το θρησκευτικό στοιχείο στην εκπαίδευση που πρόσφερε. Το 1821, με την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης, η Ευαγγελική Σχολή διέκοψε τη λειτουργία της μέχρι το 1828 που αποκαταστάθηκε η ηρεμία στην πόλη. Παρά την καταστροφή του κτιρίου της τρεις φορές από πυρκαγιά, το σχολείο με νέο κτίριο ή νέες προσθήκες, εξακολούθησε μέχρι το 1922 την πορεία του με αξιόλογους και προβεβλημένους διευθυντές και καθηγητές. Ας σημειωθεί ότι από το 1862 οι απόφοιτοι της Σχολής εγγράφονταν χωρίς εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.  Η Σχολή απέκτησε από νωρίς δικό της τυπογραφείο και βιβλιοδετείο, ενώ σταδιακά  οργάνωσε μία αξιολογότατη Βιβλιοθήκη (το 1922 μετρούσε 72.000 τόμους και 1.200 σπάνια χειρόγραφα), Μουσείο, με πλούσια αρχαιολογική συλλογή 3.000 αντικειμένων (γλυπτών, αναγλύφων, επιγραφών, κεραμικής) και 15.000 νομισμάτων, αλλά και Φυσιογραφικό και Ανθρωπολογικό τμήμα.

     Το 1894 ίδρυσε ανεξάρτητη Εμπορική σχολή, αλλά καισχολή ξένων γλωσσών(γαλλικής, αγγλικής ή γερμανικής, τουρκικής). Διέθετε δε πλούσιο εξοπλισμό οργάνων Φυσικής και Χημείας. To 1910 ίδρυσε Διδασκαλείο, το οποίο κατήρτιζε δασκάλους με σκοπό να υπηρετήσουν στα σχολεία των ελληνικών κοινοτήτων στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας. Κατά το σχολικό έτος 1919-1920 αριθμούσε συνολικά 775 μαθητές και τον επόμενο χρόνο 900.  Το 1922 ήταν έτοιμο το νέο της κτίριο, στο οποίο όμως δεν πρόλαβε ποτέ, καθώς μεσολάβησε η Καταστροφή, να εγκατασταθεί. Στο κτίριο αυτό στεγάζεται το τουρκικό λύκειο Kemal Ataturk.

     Το 1922, με τη Μικρασιατική Καταστροφή, έπαψε να λειτουργεί και επανιδρύθηκε στη Νέα Σμύρνη, το 1934. Επρόκειτο τότε για το         δημόσιο Μεικτό Γυμνάσιο της κοινότητας Νέας Σμύρνης,  το οποίο      στεγάστηκε την ίδια χρονιά σε μισθωμένο οίκημα στην κεντρική πλατεία. Το 1935 με Βασιλικό Διάταγμα έλαβε την επωνυμία «Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης». Τα επίσημα εγκαίνια του σχολείου, οπότε και η αποκάλυψη της επιγραφής «Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης 1717-1934», έγιναν τον Απρίλιο του 1935 με μεγάλη επισημότητα. Μέχρι το σχολικό έτος 1946-1947, το σχολείο παρέμενε μεικτό.To 1947 ιδρύθηκε γυμνάσιο θηλέων και η Ευαγγελική Σχολή συνέχισε την πορεία της ως Γυμνάσιο Αρρένων. Το 1964, με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση Γεωργίου Παπανδρέου, το σχολείο χωρίστηκε σε Γυμνάσιο και Λύκειο. Το 1965 εγκαταστάθηκε σε νεόδμητο κτίριο στην οδό Κοραή. Από το 1967 μέχρι το 1976 λειτούργησε εκ νέου ως εξατάξιο Γυμνάσιο, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις της Δικτατορίας.

    Το 1971 αναγνωρίστηκε ως Πρότυπος Σχολή και δεχόταν τους μαθητές κατόπιν εισαγωγικών εξετάσεων. Το 1974 το Πρότυπο Γυμνάσιο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης εγκαταστάθηκε στο σημερινό του κτίριο, σε σχέδια του σημαντικού αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Τομπάζη, στη συμβολή των οδών Αγίας Σοφίας και Λέσβου 4. Στο παλιό κτίριο της οδού Κοραή στεγάστηκε και εξακολουθεί να στεγάζεται το 1ο Γυμνάσιο Αρρένων Νέας Σμύρνης (Λ.Α.Ν.Σ). Με τη μεταρρύθμιση του 1976-77 το σχολείο χωρίστηκε εκ νέου σε δύο βαθμίδες τριετούς φοίτησης, το Γυμνάσιο και το Λύκειο. Από το 1979-1980 άρχισε να δέχεται, πάντα κατόπιν εισαγωγικών εξετάσεων, και κορίτσια. Το 1982 μετονομάστηκε, όπως όλα τα πρότυπα σχολεία, σε Πειραματικό Γυμνάσιο (και Λύκειο αντιστοίχως) και η εισαγωγή των μαθητών γινόταν κατόπιν κλήρωσης στην Α΄ Γυμνασίου.

Το 2011 αναγνωρίστηκε κατόπιν αξιολόγησης ως Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο (με σειρά κατάταξης, τρίτο ανάμεσα στα πειραματικά σχολεία όλης της χώρας που είχαν επίσης υποβάλει αίτηση να αναγνωριστούν ως Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία). Από τη σχολική χρονιά 2012-2013 οι μαθητές εισάγονται στην Α΄ Γυμνασίου κατόπιν εξετάσεων.

Το 2014 κατατάχθηκε στα 4 Πρότυπα Γυμνάσια της χώρας ως Πρότυπο Γυμνάσιο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης, και οι μαθητές/τριες του επιλέγονται       κατόπιν εισαγωγικών εξετάσεων για την εισαγωγή τους στην Α’ Γυμνασίου.

Επιμέλεια:  Τ. Καφετζάκη

Άλλες πληροφορίες για την Ευαγγελική Σχολή στην εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Κόσμου:

Μου αρέσει! Φόρτωση...