Ας μελετήσουμε τα πρώτα φοιτητικά φροντιστήρια. Ισχυρίζομαι βασίμως ότι κύτταρα εξωπανεπιστημιακής φροντιστηριακής εκπαίδευσης υπάρχουν από πολύ νωρίς. Ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά στοιχεία: Στα πρώτα 50 χρόνια (1837-1887) λειτουργίας του Πανεπιστημίου της Αθήνας αξιώθηκαν πτυχίου:
Στη Θεολογική…….
77
Στη Νομική……….. 2.295
Στην Ιατρική……… 2.340
Στη Φιλολογία…...….
273
346
Στα Μαθηματικά…. 46
Στη Φυσική………. 27
Φαρμακοποιοί
(Φαρμ. Σχολείο)…...
379
Ελληνοδιδάσκαλοι... 125
Διαπιστώνουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πτυχιούχων είναι δικηγόροι και γιατροί. Γι’ αυτό το λόγο –τουλάχιστον για τον 19ο αιώνα– η μελέτη μας θα εστιαστεί σ’ αυτές τις σχολές.
Υποστηρίζω ότι επειδή σε πολλά μαθήματα δεν υπάρχουν βιβλία του αντίστοιχου καθηγητή της έδρας ή, αν υπάρχουν είναι (λόγω του μεγάλου όγκου σελίδων) δύσχρηστα, εκδίδονται πρόχειρες λιθόγραφες περιλήψεις από σημειώσεις επιμελών φοιτητών προηγούμενων χρόνων ή μικρά «τυφλοσούρτια»-σκονάκια για ένα γρήγορο και άκοπο διάβασμα. Μερικοί από αυτούς που ασχολήθηκαν με τέτοια αντικείμενα παρέμειναν στο χώρο και σταδιακά τα μετέτρεψαν σε «επαγγελματική απασχόληση».
Δύο ακόμη γεγονότα συνετέλεσαν στη διάδοση των φοιτητικών φροντιστηρίων:
Α. Η υποχρεωτική εκπόνηση «διδακτορικής διατριβής». Τις «διδακτορικές διατριβές», για μια χρονιά (το 1883), τις εκδίδει το ίδιο το Πανεπιστήμιο. Στο χρήσιμο βιβλίο Ελληνική βιβλιογραφία των Φιλίππου Ηλιού–Πόπης Πολέμη, στο έτος 1883 υπάρχουν:
• 51 διατριβές της Σχολής της Νομικής
• 31 διατριβές της Σχολής της Ιατρικής
• 7 διατριβές της Σχολής της Φιλοσοφικής
Από αυτές, μόνο μία προέρχεται από το τμήμα των Φυσικών και Μαθηματικών επιστημών. Ας μη ξεγελαστούμε. Δεν πρόκειται για τίποτα ιδιαίτερο: Δεκαεξασέλιδα έως τριάντα δύο σελίδες. Το ίδιο συνεχίζεται και αργότερα, αλλά παύει η επίσημη έκδοση από το Πανεπιστήμιο και συναντάμε σποραδικές δημοσιεύσεις με πρωτοβουλία και δαπάνη του ίδιου του συντάκτη.
Β. Η καθιέρωση τμηματικών εξετάσεων ανά μάθημα και η υποχρέωση να περνούν οι φοιτητές τα μαθήματα του ενός έτους για να συνεχίσουν στο επόμενο.
Στη Θεολογική…….
77
Στη Νομική……….. 2.295
Στην Ιατρική……… 2.340
Στη Φιλολογία…...….
273
346
Στα Μαθηματικά…. 46
Στη Φυσική………. 27
Φαρμακοποιοί
(Φαρμ. Σχολείο)…...
379
Ελληνοδιδάσκαλοι... 125
Διαπιστώνουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πτυχιούχων είναι δικηγόροι και γιατροί. Γι’ αυτό το λόγο –τουλάχιστον για τον 19ο αιώνα– η μελέτη μας θα εστιαστεί σ’ αυτές τις σχολές.
Υποστηρίζω ότι επειδή σε πολλά μαθήματα δεν υπάρχουν βιβλία του αντίστοιχου καθηγητή της έδρας ή, αν υπάρχουν είναι (λόγω του μεγάλου όγκου σελίδων) δύσχρηστα, εκδίδονται πρόχειρες λιθόγραφες περιλήψεις από σημειώσεις επιμελών φοιτητών προηγούμενων χρόνων ή μικρά «τυφλοσούρτια»-σκονάκια για ένα γρήγορο και άκοπο διάβασμα. Μερικοί από αυτούς που ασχολήθηκαν με τέτοια αντικείμενα παρέμειναν στο χώρο και σταδιακά τα μετέτρεψαν σε «επαγγελματική απασχόληση».
Δύο ακόμη γεγονότα συνετέλεσαν στη διάδοση των φοιτητικών φροντιστηρίων:
Α. Η υποχρεωτική εκπόνηση «διδακτορικής διατριβής». Τις «διδακτορικές διατριβές», για μια χρονιά (το 1883), τις εκδίδει το ίδιο το Πανεπιστήμιο. Στο χρήσιμο βιβλίο Ελληνική βιβλιογραφία των Φιλίππου Ηλιού–Πόπης Πολέμη, στο έτος 1883 υπάρχουν:
• 51 διατριβές της Σχολής της Νομικής
• 31 διατριβές της Σχολής της Ιατρικής
• 7 διατριβές της Σχολής της Φιλοσοφικής
Από αυτές, μόνο μία προέρχεται από το τμήμα των Φυσικών και Μαθηματικών επιστημών. Ας μη ξεγελαστούμε. Δεν πρόκειται για τίποτα ιδιαίτερο: Δεκαεξασέλιδα έως τριάντα δύο σελίδες. Το ίδιο συνεχίζεται και αργότερα, αλλά παύει η επίσημη έκδοση από το Πανεπιστήμιο και συναντάμε σποραδικές δημοσιεύσεις με πρωτοβουλία και δαπάνη του ίδιου του συντάκτη.
Β. Η καθιέρωση τμηματικών εξετάσεων ανά μάθημα και η υποχρέωση να περνούν οι φοιτητές τα μαθήματα του ενός έτους για να συνεχίσουν στο επόμενο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου