Θόδωρος Πρώιας
Τη φωτογραφία μου την έδωσε ο ίδιος ο εικονιζόμενος, παλαιός και καλός φίλος, εδώ και πενήντα πέντε χρόνια. Παιδί ατόφιο της Νέας Ιωνίας Βόλου, περήφανος για την καταγωγή του. Εγγλεζονησιώτης. Είναι ο αγαπημένος Θόδωρος Πρώιας. Από νωρίς δονήθηκε με το σύνθημα για την απελευθέρωση της χώρας από τη Γερμανική Κατοχή και συντάχτηκε με τις αντιστασιακές δυνάμεις του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ. Ήταν φυσικό να συναντήσει την άδικη κι εκδικητική μανία των αντιπάλων μέσα στο κλίμα του εμφύλιου. Με αστήρικτες κατηγορίες και συνοπτικές διαδικασίες καταδικάστηκε από το έκτακτο στρατοδικείο σε θάνατο και ευτυχώς, η απόφαση του στρατοδικείου ήταν τρία κατά δύο και δεν εκτελέστηκε. Ήταν 16 ετών νέο παιδί, που ακόμα δεν είχε προλάβει να ζήσει τη ζωή. Μετά τις περιπέτειες της σύλληψης της δίκης και καταδίκης, Βασανισμένος οδηγήθηκε στις φυλακές της Γιούρας, Αυτή η φωτογραφία είναι το 1948 στις φυλακές της Γιούρας (4ος όρμος) από το φωτογράφο της φυλακής, έναντι κάποιας αμοιβής. Ακλόνητος στις πεποιθήσεις του, και αρνούμενος να αποκηρύξει το νεανικό του πιστεύω, άργησε να δει το φως της ελευθερίας. Όταν απελευθερώθηκε εντάχτηκε χωρίς καμιά καθυστέρηση στην ΕΔΑ και εργάστηκε δραστήρια μέσα από τις γραμμές της.
Εκεί συναντήθηκαν κι οι δρόμοι μας. Δραστήριος εργάστηκε για το μεροκάματο στο λιμάνι του Βόλου. Σύντομα εκτιμήθηκε η αγωνιστικότητά του και εκλέχτηκε πρόεδρος στο σωματείο των Εκτάκτων Λιμενεργατών, εξασφαλίζοντάς με διεκδικήσεις δικαιώματα και καλύτερες αμοιβές για τον κλάδο. Έχαιρε ιδιαίτερης εκτιμήσεως στους χώρους που κινούταν και ιδιαίτερα στη συνοικία μας, την Νέα Ιωνία. Αυτό το επιβεβαίωσα στις εκλογές του 1963 και του 1964 όταν, κοντά του κι εγώ, έμπαινε στα σπίτια της συνοικίας μας και οι νοικοκύρηδες του άνοιγαν με εμπιστοσύνη τις πόρτες για να τους δώσει ψηφοδέλτια και τη γραμμή για τη σταυροδοσία. Νέος εγώ σε αυτού του είδους τις δραστηριότητες, μου έκανε αυτό μεγάλη εντύπωση. Χαθήκαμε στη συνέχεια, όταν έφυγα για το Στρατό τον Ιανουάριο του 1966. Στην κατάλυση των θεσμών από τους επίορκους συνταγματάρχες της Χούντας, ήταν από τους πρώτους που στάλθηκαν στην εξορία κι από τους τελευταίους που αφέθηκαν ελεύθεροι. Ήρθε στην Αθήνα και δούλεψε, ως πλασιέ υφασμάτων, αλωνίζοντας καθημερινώς επί δεκαετίες όλους του εμπορικούς δρόμους της Αθήνας κουβαλώντας την βαριά τσάντα με τον παραδοσιακό τρόπο. Δηλαδή ποδαρόδρομο. Γνώρισε την αδελφή ενός γνωστού και σε μένα συνεξόριστου και την παντρεύτηκε. Ένας ευτυχισμένος γάμος που ευλογήθηκε από δυο αγόρια, που μεγάλωσαν και σπούδασαν. Συχνά περνούσε από τη δική μου δουλειά και συζητούσαμε για την κοινή μας πατρίδα και κάποια θέματα της επικαιρότητας. Σε μια από τις συζητήσεις μας, με ενημέρωσε για την επιθυμία του να γράψει ένα βιβλίο για την πατρίδα των γονέων του. Το Εγγλεζονήσι ένα νησάκι στον κόλπο της Σμύρνης. Στη Νέα Ιωνία υπήρχε μια μεγάλη ομάδα με ίδια προέλευση και μάλιστα οι περισσότεροι εξ’ αυτών ασχολήθηκαν, λόγω παράδοσης, με το ναυτικό επάγγελμα. Ήξερε ότι γυρνάω σε παλαιοπωλεία και μου ζήτησε να ψάξω για έναν χρήσιμο σε αυτόν τίτλο. Έψαξα με δεν το βρήκα. Αυτός δούλευε, μάζευε φωτογραφίες και αφηγήσεις και κάποια στιγμή μου έφερε περήφανος το πόνημά του. Μόνο η συλλογή των στοιχείων δικαιώνει την ευγενική αυτή του προσπάθεια.
Όλη η ζωή του ήταν αξιοπρεπής και παράδειγμα προς μίμηση. Είναι πια επιβεβαιωμένο πολλές φορές στην ιστορία ότι όλοι οι άνθρωποι δεν είναι για όλες τις εποχές και τις συνθήκες. Στις δύσκολες καταστάσεις ο θόδωρας ήταν από τους πρωταγωνιστές. Στα ήρεμα χρόνια, όσα του επέτρεψαν οι έκτακτες συνθήκες, πήγε στην άκρη κι ασχολήθηκε με της ατομικές χαρές της ζωής : Εργασία, γάμος και παιδιά. Ποτέ δε θέλησε να αναδειχθεί σε μια δημόσια θέση, κάτι που αν ήθελε με άνεση θα μπορούσε να την κατακτήσει.
Τώρα που μεγάλωσε ήρθαν και σοβαρά θέματα υγείας. Τ’ αντιμετωπίζει με θάρρος, αισιοδοξία και στωικότητα. Στον τομέα αυτό δυστυχώς δεν του έμοιασα καθόλου….
Σήμερα ανακοινώθηκε ο θάνατός του