ΑΘΗΝΑ ΓΙΑΝΝΙΟΥ-ΓΑΪΤΑΝΟΥ (1880-1952)

Γεννήθηκε στο Μακροχώρι της Πόλης. Τελείωσε το Ζάππειο παρθεναγωγείο. Στην αρχή εξάσκησε το διδασκαλικό επάγγελμα. Ταυτόχρονα ανέπτυξε κοινωνική και φεμινιστική δραστηριότητα. Συντάκτρια του φιλολογικού περιοδικού Νέον Πνεύμα (1909-1911), διοργάνωνε διαλέξεις, συνεργαζόταν με την Αδελφότητα Κυριών και τη Νυκτερινή Σχολή Αγραμμάτων.

Το 1911 ήρθε στην Αθήνα και γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή. Συνδέθηκε με τη Σ. Αλιμπέρτη, την Ε. Σβορώνου Ελληνίδων και του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας.

Μετά το γάμο της με το σοσιαλιστική δημοσιογράφο Νικ. Γιαννιό εργάστηκε στην πρώτη σοσιαλιστική κίνηση για την ίδρυση του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδας, που αναγνωρίστηκε το 1923 από την Β΄ Εργατική Διεθνή.

Παράλληλα ήταν μέλος του Διεθνούς Συνδέσμου Γυναικών, τον οποίον αντιπροσώπευε  σε διεθνή συνέδρια και συνδιασκέψεις –το 1920 στη Μασσαλία, το 1928 στις Βρυξέλλες και το 1931 στη Βιέννη.

Πρωτοστάτησε στην ίδρυση του «Σπιτιού του κοριτσιού», που είχε σκοπό την περίθαλψη και εξασφάλιση μέσω για να σπουδάσουν προσφυγοπούλες. Το «Σπίτι του κοριτσιού» είχε οικοτροφείο και εργαστήριο κεντημάτων, με διευθύντρια την Αγγελική Χατζημιχάλη, που αργότερα το μετέτρεψε σε επαγγελματική σχολή. Η Α. Γιαννιού ίδρυσε τον Σοσιαλιστικό Όμιλο Γυναικών, το 1919, που αποτελούσε τμήμα του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδας.

Το Μάρτη του 1928 οργάνωσε με τις Αγνή Ρουσοπούλου, Δώρα Μοάτσου, Αύρα Θεοδωροπούλου, Μαρία Σβώλου, Μ. Μπότση, Δώρα Παπακωνσταντίνου, Δέσποινα Πασαλάρη κ.ά. μια πρώτη συγκέντρωση γυναικών για τη διεκδίκηση γυναικείας ψήφου. Ακολούθησαν και άλλες κινητοποιήσεις, που είχαν σαν αποτέλεσμα την ψήφιση του νόμου «περί παροχής εις τας γυναίκας του δικαιώματος ψήφου κατά τας δημοτικάς εκλογάς (Φ.Ε.Κ.40, 5..1930, τεύχος Α΄).

Η Α. Γιαννιού ασχολήθηκε και με το γράψιμο. Έγραψε: «Η καταγωγή του ανθρώπου» (1912), «Από την Ανατολική Θράκη» (1940), «Τα φιλολογικά σαλόνια της Πόλης» (1948), «Γυναίκα και πολιτική» (1923), «Το πνευματικό Μακροχώρι του καιρού μας» (1951) κ.ά. Δημοσίευσε πολλά άρθρα στην Ελληνίδα, στη Νέα Εστία, στα Θρακικά, στα Σοσιαλιστικά φύλλα, στη Σοσιαλιστική Ζωή και αλλού, άλλοτε με το όνομά της κι άλλοτε με το ψευδώνυμο Σίβυλλα.

Αγωνίστηκε για την κοινωνική και πνευματική εξύψωση της Ελληνίδας, για την επικράτηση των σοσιαλιστικών ιδεών και του δημοτικισμού, για την προστασία της μητέρας και του παιδιού και για την καθιέρωση της Πρώτης Δημοκρατίας, το 1926. πέθανε το Φεβρουάριο του 1952 (Αρχείον Θράκης, 1953, σελ. 408).