ΕΞΑΡΧΕΙΑ: Η πιο... άτακτη και μποέμ γειτονιά της Αθήνας!

5 Οκτωβρίου 2014

Ζουν στην... παραμεθόριο του Κολωνακίου και του Λυκαβηττού, κι όμως ποτέ δεν απέκτησαν το κομφορμιστικό χαρακτήρα των γειτόνων τους. Τα Εξάρχεια ήταν ανέκαθεν μια «επαναστατική» περιοχή, με έντονο ταμπεραμέντο και δικούς της κανόνες, παίζοντας έτσι τον δικό της, καταλυτικό ρόλο στην αστική και κοινωνική διαμόρφωση της Αθήνας. Στην ιστορία τα συναντάμε στις αρχές του 19ου αιώνα σαν «Πυθαράδικα», εξαιτίας των πολλών εργαστηρίων πιθαριών που βρίσκονταν εδώ. Το όνομα «Εξάρχεια» το δανείζονται αργότερα από έναν επιχειρηματία, τον Έξαρχο, ο οποίος με την έντονη εμπορική δραστηριότητά του στην οδό Θεμιστοκλέους κατάφερε και τα στιγμάτισε.

Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν εργάτες από τις Κυκλάδες, ενώ η πληθυσμιακή ανάπτυξή τους ξεκίνησε από το 1865, οπότε και εντάχθηκαν στο σχέδιο πόλης. Στη συνέχεια η στέγαση των ιστορικών αθηναϊκών πανεπιστημιακών σχολών σε κοντινές αποστάσεις, όπως της Νομικής, του Χημείου, της Φιλοσοφικής από τη μια πλευρά, και του Πολυτεχνείου από την άλλη, κατέστησε την πλατεία -όπως ήταν φυσικό- πόλο έλξης σπουδαστών. Εκείνη την εποχή η φοιτητική ιδιότητα σήμαινε και αντικαθεστωτική δράση. Στις παρατάξεις τους άρχιζαν να συσπειρώνονται και άτομα που δεν ανήκαν στην ακαδημαϊκή κοινότητα της πόλης, αλλά είχαν ωστόσο παρόμοιους ιδεολογικούς προσανατολισμούς, με αποτέλεσμα τα Εξάρχεια να αποκτήσουν αντιεξουσιαστικό ύφος. Η αγορά τους διαμορφώθηκε με βάση τις απαιτήσεις του κοινού, κάτι που δικαιολογεί μέχρι και σήμερα τον μποεμ χαρακτήρα. Βιβλιοπωλεία με σπάνιες εκδόσεις, που δεν υπέκυπταν σε πολιτικές λογοκρισίες, γκαλερί, τυπογραφεία, κέντρα Τέχνης και Πολιτισμού αλλά και κουτούκια, μαγειρεία και κάποια «εναλλακτικά» μπαράκια αποτελούσαν την τότε εξαρχιώτικη πιάτσα, που δεν διέφερε πολύ από τη σημερινή. Η αθηναϊκή αυτή γειτονιά απέκτησε φανατικό θαυμαστές και αποτέλεσε έδρα πολλών σημαντικών προσωπικοτήτων της τέχνης και των γραμμάτων. Ο Κωστής Παλαμάς, που έμενε στην οδό Ασκληπιού, ο Δημήτριος Φιλιππότης, του οποίου απόγονος είναι ο Στρατής Φιλιππότης, διατηρούσε βιβλιοπωλείο στην οδό Σόλωνος, ο Κάρολος Κουν, ο Νικόλαος Γύζης, ο Χαρίλαος Τρικούπης, που είχε το σπίτι του στη συμβολή των οδών Ακαδημίας και Χαριλάου Τρικούπη, η Σοφία Βέμπο, η Κατίνα Παξινού και Φρέντυ Γερμανός που έμεναν στην Μπλε πολυκατοικία είναι κάποιοι μόνο από τους επιφανείς Έλληνες που αγάπησαν τα Εξάρχεια, όπως και κάποιοι λιγότερο "mainstream" αλλά εξίσου σπουδαίοι όπως ο θρυλικός Νικόλας Άσιμος ή ή Κατερίνα Γώγου.

Τα τελευταία 20 χρόνια όμως, τα Εξάρχεια δοκιμάστηκαν πολύ, με αιματηρά γεγονότα, γκετοποίηση και προκατάληψη. Για τους αναρχικούς ήταν κέντρο εξορμήσεων

Η Οικία Ελευθερίου Βενιζέλου, όπου στεγάζεται σήμερα η Βρετανική Πρεσβεία, βρίσκεται στη συμβολή της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας και της οδού Λουκιανού 2 στην Αθήνα, δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Πτωχοκομείου και απέναντι από το κτιριακό συγκρότημα του Βυζαντινού Μουσείου.

Το Μέγαρο Βενιζέλου

Η νεοκλασική κατοικία του Ελευθερίου Βενιζέλου (1863 ή 1864 - 1936) οικοδομήθηκε στα χρόνια του Μεσοπολέμου μεταξύ των ετών 1930 – 1932 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Αναστασίου Μεταξά (1862 – 1937) και για λογαριασμό της Έλενας Σκυλίτση, προοριζόμενη για κατοικία του συζύγου της Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος δεν διέθετε μέχρι τότε ιδιόκτητη κατοικία στην Αθήνα.

Η οικία Βενιζέλου χρησιμοποιήθηκε για μερικά μόνο χρόνια και συνδέθηκε με αρνητικά γεγονότα για τον Έλληνα πολιτικό, όπως η απώλεια των εκλογών του 1932, η απόπειρα δολοφονίας του το 1933, το αποτυχημένο κίνημα του 1935 και με αποκορύφωμα την αυτοεξορία του στη Γαλλία, όπου και απεβίωσε στις 18 Μαρτίου 1936.

Μετά το θάνατο του συζύγου της, η Έλενα Σκυλίτση πώλησε την κατοικία τους στη Βρετανική κυβέρνηση και έκτοτε στέγασε εκεί τη Βρετανική Πρεσβεία. Από τη δεκαετία του 1960 στεγάζει την πρεσβευτική κατοικία, ενώ η πρεσβεία εγκαταστάθηκε σε παρακείμενο νεόδμητο κτήριο.

Άννα Συνοδινού      1927-2016

Σπουδαία ελληνίδα ηθοποιός του θεάτρου, που διακρίθηκε για τις ερμηνείες της, κυρίως σε ρόλους της αρχαίας τραγωδίας.

Η Άννα Συνοδινού γεννήθηκε στο Λουτράκι Κορινθίας στις 21 Νοεμβρίου 1927. Ήταν το όγδοο παιδί της οικογένειά της, που καταγόταν από την Αμοργό. Τελείωσε το Γυμνάσιο στην Αθήνα και στη συνέχεια φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου (1947-1949). Στη σκηνή πρωτοεμφανίστηκε το 1948 στο έργο του Εντμόν Ροστάν «Σιρανό ντε Μπερζεράκ», που σκηνοθέτησε για το Εθνικό Θέατρο ο Δημήτρης Ροντήρης. Κατόπιν συνεργάστηκε με τον Ντίνο Ηλιόπουλο, τον Μίμη Φωτόπουλο και τον Νίκο Χατζίσκο στο ελεύθερο θέατρο.

Έπειτα από μερικές σποραδικές εμφανίσεις με το Εθνικό Θέατρο, υπήρξε μόνιμο στέλεχός του από το 1956 έως το 1964 και διέπρεψε για τις ερμηνείες της πλάι στην Κατίνα Παξινού, τον Αλέξη Μινωτή και τον Θάνο Κωτσόπουλο σε πρωταγωνιστικούς ρόλους της αρχαίας τραγωδίας, αλλά και του νεώτερου κλασικού ρεπερτορίου. Το 1955 και το 1957 τιμήθηκε με το έπαθλο της Μαρίκας Κοτοπούλη. Ενδιάμεσα παντρεύτηκε τον πρωταθλητή του τριπλούν και έμπορο Γιώργο Μαρινάκη (1921-2009).

Το 1965, η Άννα Συνοδινού ίδρυσε τον θίασο «Ελληνική Σκηνή» και αναζητώντας θεατρική στέγη εκμίσθωσε το παλαιό λατομείο του Λυκαβηττού και δημιούργησε το πασίγνωστο Θέατρο σε σχέδια του αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτου.

Με την επιβολή της δικτατορίας το 1967, διέκοψε τη θεατρική της δραστηριότητα. Η Χούντα ανακάλεσε την άδεια χρήσης του Θεάτρου του Λυκαβηττού και της αφαίρεσε το διαβατήριό της, ματαιώνοντας έτσι περιοδεία της στο εξωτερικό. Το διάστημα αυτό εργάστηκε ως δακτυλογράφος στην εμπορική εταιρεία του συζύγου της.

Το 1972 επανήλθε στο θέατρο. Εμφανίστηκε στο ρόλο της Ηλέκτρας στο Ηρώδειο και λίγο αργότερα ανασυγκρότησε την «Ελληνική Σκηνή», στην οποία συνεργάστηκε με τον Θάνο Κωτσόπουλο. Από το 1973 έως το 1975 πραγματοποίησε εμφανίσεις με το Εθνικό Θέατρο και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος.

Μετά την πτώση της δικτατορίας αφοσιώθηκε στην πολιτική. Εξελέγη βουλευτής Αθηνών με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας (1974, 1977, 1981, 1985, 1989) και διετέλεσε υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή (1977-1980). Κατά τη διάρκεια της πολιτικής της σταδιοδρομίας εισηγήθηκε νομοθετικές προτάσεις για την προστασία των γερόντων, της μητρότητας, των παιδιών και ατόμων με ειδικές ανάγκες. Στον καλλιτεχνικό τομέα εισήγαγε τα μαθήματα καλλιτεχνικής παιδείας στη Μέση Εκπαίδευση, πρότεινε την ένταξη των ηθοποιών στο ΙΚΑ και την ίδρυση της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης. Το 1986 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων με τον συνδυασμό του Μιλτιάδη Έβερτ.

Τον Μάρτιο του 1990 παραιτήθηκε του βουλευτικού της αξιώματος κατά τη διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Σε μία από τις ψηφοφορίες, η βουλευτής των Οικολόγων Εναλλακτικών Μαρίνα Δίζη, όταν κλήθηκε να ψηφίσει, άνοιξε ένα πανό, το οποίο έγραφε «Φτάνει το θέατρο για το +1, τον Πρόεδρο και το νέφος». Η ενέργεια αυτή εξόργισε την Άννα Συνοδινού, που σε ένδειξη διαμαρτυρίας υπέβαλε την παραίτησή της, τόσο από το βουλευτικό της αξίωμα, όσο και από το κόμμα της. Έκτοτε, δεν ξανασχολήθηκε με την πολιτική.

Τον ίδιο χρόνο επανήλθε στη θεατρική δραστηριότητα, ερμηνεύοντας, εκτός από αρχαίο δραματολόγιο, ρόλους του νεώτερου ελληνικού θεάτρου με το Εθνικό Θέατρο («Το μυστικό της κοντέσσας Βαλέραινας» του Γρηγόρη Ξενόπουλου, «Ο αγαπητικός της Βοσκοπούλας» του Δημήτρη Κορομηλά). Εκτός από το θέατρο, εμφανίσθηκε σε ξένες και ελληνικές κινηματογραφικές ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, καθώς και σε θεατρικές παραγωγές για την τηλεόραση και το ραδιόφωνο.

Αξιοσημείωτο είναι και το εκπαιδευτικό της έργο. Δίδαξε στις θεατρικές σχολές του Εθνικού Θεάτρου, του Πέλου Κατσέλη, της Καλλιτεχνικής Εταιρείας Αθηνών και του Ωδείου Αθηνών. Έχει τιμηθεί με τα παράσημα Ευποιίας και τον Ταξιάρχη του Φοίνικος της Ελληνικής Πολιτείας, καθώς και με το μετάλλιο της πόλεως των Αθηνών. Τιμές τής έχουν αποδοθεί και από ξένα κράτη για την καλλιτεχνική της προσφορά (Δανία, Γαλλία, Λίβανος, Ιταλία).

Η Άννα Συνοδινοού είναι συγγραφέας του αυτοβιογραφικού «Πρόσωπα και Προσωπεία» (Εκδόσεις Βλάση,1998) και του βιβλίου θεατρικών αναμνήσεων «Αίνος στους άξιους» (Καστανιώτης, 1999).

Έφυγε από τη ζωή στις 7 Ιανουαρίου 2016, σε ηλικία 88 ετών.

Έτος	Τίτλος Έργου	Σκηνοθέτης	Ρόλος
1954	Θανασάκης ο πολιτευόμενος	Αλέκος Σακελλάριος	Μαίρη Καπλάνη - Γκοβότσου
1956	Δολλάρια και όνειρα	Ίων Νταϊφάς	Μαίρη
1958	Ο άνθρωπος του τρένου	Ντίνος Δημόπουλος	Μαντώ Κωστοπούλου
1962	Ο Λέων της Σπάρτης (The 300 Spartans)	Ρούντολφ Ματέ	Γοργώ
1962	Ηλέκτρα	Τεντ Ζάρπας	Ηλέκτρα

Τηλεόραση

Έτος	Τίτλος Έργου	Συγγραφέας	Σκηνοθέτης	Ρόλος	Κανάλι
1981	Σιβύλα	Άγγελος Σικελιανός	Γιωργος Παπαδάκης	Σιβύλα	ΕΤ-1
1988	Εκάβη	Ευριπίδης	Αλέξης Σολωμός	Εκάβη	ΕΤ-1
1989	Ματωμένος Γάμος	Φ. Γ. Λόρκα	Σταμάτης Χοδρογιάννης	Μάνα	ET-1
1992	Οι φρουροί της Αχαΐας	Τάσος Αθανασιάδης	Γιάννης Διαμαντόπουλος	Ναταλία Βίλλη	MEGA
1992	Το μυστικό της κοντέσσας Βαλέραινας	Γρηγόριος Ξενόπουλος	Σταμάτης Χονδρογιάννης	Κοντέσσα Βαλέραινα	ΕΤ-1
1994	Τρωάδες	Ευριπίδης	Γιώργος Θεοδοσιάδης	Εκάβη	ΕΤ-1
1995	Ω γλυκύ μου έαρ	Σταμάτης Χονδρογιάννης	Σταμάτης Χονδρογιάννης		ΕΤ-1
2008	Ματωμένα Χώματα	Διδώ Σωτηρίου	Κώστας Κουτσομύτης

Οι τρεις παλαιές πολυθρόνες
«Η ρουτίνα είναι ντε και καλά πληκτική; Η απάντησή μου είναι η εξής. Βεβαίως οι εναλλαγές σου προσφέρουν νέες εικόνες, εντυπώσεις και γνώσεις, μα για έναν άνθρωπο που περπάτησε το μεγαλύτερο μήκος της προσωπικής του διαδρομής, η ρουτίνα είναι μια μέθοδος διαβίωσης που σε απαλλάσσει από περιττές ανησυχίες»
Αυτά μου έλεγε ένας -περίπου συνομήλικος -σεβαστός φίλος μου και τον άκουγα χωρίς να διακόπτω άσκοπα τον ειρμό των σκέψεων του. Εκείνος συνέχιζε απτόητος
«Όπως ξέρεις κάθε πρωί μετά το πρωινό μου και πριν αρχίσει η μεγάλη κίνηση κάνω έναν περίπατό στο κοντινό πάρκο. Μ’ αρέσει αυτό, εκτός κι αν οι καιρικές συνθήκες είναι απαγορευτικές και τ’ αρθριτικά μου δεν μου το επιτρέπουν. Βλέπω ανθρώπινες φάτσες, κάποιες γνωστές και πολλές άγνωστες, αλλά σπανίως ανταλλάσσω μαζί τους έναν ευγενικό χαιρετισμό. Εσύ ξέρεις ότι δεν είμαι συνήθως του λέγειν, ιδιαίτερα με ανθρώπους που δε με συνδέουν κοινές μνήμες. Μη κοιτάς εσένα. Εσύ κι εγώ είμαστε κώλος και βρακί από τα μικράτα μας. Βλέπω νέους και νέες να βγάζουν πρωινή βόλτα το σκύλο τους κι αυτή η εικόνα μ’ αρέσει. Αλήθεια! Όταν είμασταν εμείς μικροί δεν κυκλοφορούσαν τόσοι. Ήταν βλέπεις κι ο φόβος της λύσσας. Ας μην το ξεχνάμε..»
Έκανε μια μικρή διακοπή για ανάσα λίγων δευτερολέπτων. Ίσως για να οργανώσει τη σκέψη του και σε λίγο άρχισε πάλι
«Θέλω να σου πω κάτι που μου συνέβη της προάλλες. Ξέρω πως πιθανόν από μέσα σου θα πεις ότι είναι φαντασίες ενός ξεμωραμένου γέρου, μα σου ορκίζομαι σε ότι έχω ιερό και όσιο ότι τ’ άκουσα με τα ίδια μου τ’ αυτιά και ήμουν ξύπνιος περισσότερο από κάθε φορά. Πριν μπω στο πάρκο, είδα πως τη μικρή πλατεία υπήρχε πολύ κίνηση κι έτσι κάθισα σε ένα απ’ τα περιφερειακά παγκάκια, που έβαλε ο δήμος και δεν έχουν ακόμα καταστραφεί από τους σύγχρονους βανδάλους που εμφανίστηκαν σωρηδόν στην περιοχή μας. Στο απέναντι πεζοδρόμιο είναι οι κάδοι σκουπιδιών. Η γωνιά αυτή του πάρκου είναι ήσυχη και την προτιμώ συχνά. Κι εκεί που ήμουν αφημένος στις παλαιές μνήμες άκουσα αχνά από απέναντι ομιλίες. Ξαφνιάστηκα γιατί δεν υπήρχε άνθρωπος κοντά. Μου κίνησε την περιέργεια. Μήπως κρύβονται άνθρωποι πίσω από τους κάδους και δεν τους βλέπω; Δεν άντεξα. Σηκώθηκα να το ελέγξω. Δεν ήταν κανείς. Με την απορία ολόκληρη στο μυαλό μου επέστρεψα στο παγκάκι άπρακτος. Σε λίγο οι ομιλίες ξανάρχισαν, αφού είχαν διακοπεί στη διάρκεια που πλησίασα τους κάδους. Τώρα επέτεινα την προσοχή μου. Έξω από τον κάδο υπήρχαν διάφορα αντικείμενα πεταμένα ως άχρηστα από τους πρώην ιδιοκτήτες τους. Εκεί προσανατόλισα τα μάτια και τ’ αυτιά μου. Εσύ ξέρεις ότι παρά τα χρόνια που πέρασαν λειτουργούν ακόμα ικανοποιητικά. Ανάμεσα στα πεταμένα ήταν και τρεις πολυθρόνες, που θα μετρούσαν πολλά χρόνια από τη στιγμή της κατασκευής τους. Από τη μορφή τους και το στιλ μύριζαν λίγο Βιέννη. Ταλαιπωρημένες με την ταπετσαρία λιωμένη, τις σούστες να χάσκουν και μιας το ένα πόδι σπασμένο. Η συνομιλία ήταν από αυτές…»
Δεν άντεξα περισσότερο την πολυλογία του και τον διέκοψα ολίγο ενοχλημένος
« Έλα καλέ μου φίλε. Μήπως ήταν όνειρο. Άκου, μιλάνε οι πολυθρόνες! Γίνονται τέτοια πράγματα;»
«Με υποτιμάς αφάνταστα. Δεν είμαι κανένας ξεμωραμένος, ούτε το μυαλό μου χάθηκε από Αλτσχάιμερ . Δεν τα έχω τετρακόσια, μα ακόμα ξέρω που πατώ και που βρίσκομαι. Ναι! Οι πολυθρόνες συζητούσαν θρηνώντας τη μοίρα τους…»
«Συγνώμη! Εντάξει, συνέχισε σ’ ακούω μ’ ενδιαφέρον»
«Κοίτα να δεις. Δε μπορώ να σου μεταφέρω τη όλη τη συζήτηση. Πρώτον δεν την άκουσα απαρχής και δεύτερον μόνο τα βασικά σημεία που μου εντυπώθηκαν στο μυαλό. Η κάθε μια είχε τη δική της φωνή με ιδιαίτερη χροιά. Ποιο παραπονεμένη ήταν αυτή με το σπασμένο πόδι. “Αμάν αυτό το Κυριακάτικο γεύμα! Η χοντροκώλα πάντα για άγνωστο λόγο καθόταν σε μένα. Δεν ήταν το βάρος της. Αυτό θα το άντεχα. Ήταν το συνεχές χοροπηδητό πάνω μου, που το ένιωθα σαν μαχαιριές στα σωθικά μου. Εκείνο το χαχανητό της μου τρυπούσε τ’ αυτιά” Η δεύτερη συνέχισε “Ναι, αλλά εγώ υπέφερα από τον αλητάμπουρα το γιόκα της. Με το σουγιαδάκι του με τρυπούσε συνεχώς και μου καταξέσχιζε την ταπετσαρία, λες και μέσα μου αναζητούσε το χαμένο θησαυρό. Κακομαθημένος του κερατά. Υπέφερα πολύ μαζί του…”. “Εγώ να δεις” είπε η τρίτη “Πάνω μου ο νοικοκύρης του σπιτιού είχε μονίμως αφήσει δεκάδες βαριά βιβλία κι απαγόρευε σ’ όλους να τα μετακινήσουν. Έτσι συνεχώς ήμουν στην εντατική, χωρίς ένα διάλειμμα ανάσας. Ευτυχώς, τολμώ να πω, μας πέταξαν. Άκουσα ότι τους έπεσαν κάποια λεφτά και θα αλλάξουν όλη την επίπλωση” Η πρώτη αναρωτήθηκε “ Και τώρα τι γίνεται;” Επενέβη πάλι η Τρίτη “Μόνο ο θεός ξέρει. Ίσως πάμε να πεθάνουμε σε κανένα τζάκι” “ Πού ξέρεις; Μπορεί να πέσουμε στα χέρια ενός τεχνίτη και μας κάνει καινούργιες σε μια νέα ζωή. Όλα είναι μέσα στο παιχνίδι” Κάπως έτσι συνέχισε η συζήτηση, μα πέρασε η ώρα και έπρεπε να γυρίσω στο σπίτι»
«Μα καλά» του είπα από περιέργεια «μετά τι έγινε;»
«Εδώ η ιστορία τελειώνει. Το άλλο πρωί που πήγα στο ίδιο μέρος οι καρέκλες δεν ήταν πια εκεί. Ίσως το βράδυ τις μάζεψε το σκουπιδιάρικο»
«Μάλλον απίθανο. Το πιθανότερο είναι να τις μάζεψε με το φορτηγάκι κανένας Ρομά. Είναι οι πρώτοι στην Ελλάδα που ασχολήθηκαν στην πράξη κι όχι μόνο στα λόγια με την ανακύκλωση»

Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Κρήτης ο Ιστορικό Μουσείο Ηρακλείου, ή πιο σωστά Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Κρήτης βρίσκεται στην παραλιακή λεωφόρο Σοφοκλή Βενιζέλου στο νούμερο 27. Το Ιστορικό Μουσείο στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο του 1903 που ανήκε στον Ανδρέα Καλοκαιρινό, ένα διαπρεπή Ηρακλειώτη, ο οποίος το 1952 το παραχώρησε με δωρεά στην Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών για να γίνει Μουσείο. Το Ιστορικό Μουσείο στο Ηράκλειο είναι ανοικτό από Δευτέρα μέχρι Σάββατο από τις 9 π.μ. μέχρι τις 5 μ.μ, ενώ Κυριακές και αργίες είναι κλειστό. Στις 22 αίθουσες του μουσείου, που καλύπτουν 1500 τ.μ, εκτίθενται με εξαιρετικό και διαφωτιστικό τρόπο πολύτιμα ιστορικά κειμήλια της Κρήτης από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια (330 μ.Χ.) μέχρι και το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (1940). Ο επισκέπτης αρχίζει την περιήγησή του στο Ιστορικό μουσείο από την αίθουσα Ανδρέα Γ. Καλοκαιρινού, στην οποία παρουσιάζεται μια επισκόπηση της κρητικής ιστορίας με αντιπροσωπευτικά εκθέματα απ' όλες τις συλλογές και τις χρονολογικές περιόδους. Κυρίαρχο έκθεμα αποτελεί το ομοίωμα (διαστάσεων 4 x 4 μ.) της πόλης του Χάνδακα (Ηράκλειο) των μέσων του 17ου αιώνα, εποχή της μεγάλης ακμής της πόλης κατά την Ενετοκρατία. Οι σαράντα φωτεινές δέσμες που σκοπεύουν τα σημαντικότερα μνημεία, ενεργοποιούνται από τους επισκέπτες. Σε επόμενες αίθουσες του Ιστορικού μουσείου παρουσιάζονται: ·         οι Συλλογές Κεραμεικών και Γλυπτών ·         η πλούσια Νομισματική Συλλογή, στην οποία αποτυπώνονται όλες οι φάσεις της κρητικής οικονομικής ιστορίας από την πρώιμη χριστιανική περίοδο ως και τον 20ο αιώνα ·         η Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Συλλογή, όπου ο επισκέπτης παρακολουθεί την εξέλιξη της ζωγραφικής και διαπιστώνει την δυναμική συνύπαρξη του εγχώριου ορθόδοξου πληθυσμού με Βενετούς και Οθωμανούς κατακτητές. Κορυφαία εκθέματα αυτής της ενότητας, είναι οι πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, Η Βάπτιση του Χριστού (1567) και Άποψη του Όρους και της Μονής Σινά (1570). Αποτελούν τα μοναδικά έργα του ζωγράφου που εκτίθενται στην Κρήτη. Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, πιο γνωστός στους περισσότερους ως El Greco, γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε την τέχνη της αγιογραφίας στο Ηράκλειο, την εποχή που η πόλη ήταν το πνευματικό και καλλιτεχνικό κέντρο του νησιού συγκερνώντας την ιταλική αναγέννηση με τη βυζαντινή παράδοση. Ανήσυχο πνεύμα και φιλόδοξος άνθρωπος οδηγείται στην Βενετία, στη Ρώμη και τέλος στην Ισπανία, όπου τον βρίσκει και το τέλος, πάντα συνεχίζοντας να σπουδάζει την τέχνη του. Η πινελιά του είναι πολύ προσωπική και ιδιαίτερη, αποτελεί αμάλγαμα της συλλογής εμπειριών και της έντονης καλλιτεχνικής του προσωπικότητας. ·         Η νεότερη και σύγχρονη ιστορία της Κρήτης παρουσιάζεται σε 4 ενότητες: 1.     η Οθωμανική κυριαρχία με έμφαση στη μουσουλμανική παρουσία στην Κρήτη. 2.     η περίοδος του επαναστατικού αναβρασμού κατά τον 19ο αιώνα, που καταλήγει στην Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. 3.     η περίοδος του Μεσοπολέμου 4.     ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (Ελληνοϊταλικός Πόλεμος, Μάχη της Κρήτης και Εθνική Αντίσταση). Επιχειρείται εδώ η αναπαράσταση του περιβάλλοντος των μαχών και των βομβαρδισμών στην Κρήτη με ηχητικά και οπτικά ντοκουμέντα. ·         Ακολουθούν οι αίθουσες Νίκου Καζαντζάκη με το γραφείο και τη βιβλιοθήκη του συγγραφέα από το σπίτι του στην Antibes της Γαλλίας. ·         η Εθνογραφική Συλλογή, όπου παρουσιάζεται η ζωή στην Κρήτη στο βάθος του χρόνου (καλλιέργεια της ελιάς και του αμπελιού, καλλιέργεια σταριού, κτηνοτροφία, γέννηση, βάφτιση, γάμος, λαϊκή αρχιτεκτονική, αναπαράσταση εσωτερικού κρητικού χωριάτικου σπιτιού. Το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης έχει τη δική του ιστοσελίδα στη διεύθυνση www.historical-museum.gr Τηλέφωνο για πληροφορίες: 2810 283219, 288708   ξενοδοχεία ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα ακίνητα σπορ μπαρ & εστιατόρια υπηρεσίες & προϊόντα Διαφημιστείτε σε μας Πληροφορίες

Η Τριλογία της Πανεπιστημίου

Από πολλούς θεωρούνται ό,τι πιο όμορφο έχει να επιδείξει η Αθήνα στο κέντρο της: Η αθηναϊκή τριλογία του νεοκλασικισμού δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη – αυτός άλλωστε ήταν και ο στόχος της κατασκευής τους, που τέθηκε με την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους. Πρόκειται φυσικά για το Μέγαρο της Εθνικής Βιβλιοθήκης, την Ακαδημία Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Η Εθνική Βιβλιοθήκη (ή Βαλλειάνειος) αποτελείται από τρία μέρη, με το βασικότερο να είναι το κεντρικό αναγνωστήριο, με τους στύλους ιωνικού ρυθμού και την γυάλινη οροφή. Για να φτάσει κανείς σε αυτό, περνά από δωρικούς κίονες-αναφορές στον Ναό του Ηφαίστου και φυσικά από την διπλή καμπυλωτή αναγεννησιακή σκάλα. Το κτίριο ολοκληρώθηκε το 1902, ενώ την μελέτη του κτιρίου ανέλαβε ο Θεόφιλος Χάνσεν και την αρχιτεκτονική επίβλεψη ο Ερνέστο Τσίλλερ. Πλέον, η Εθνική Βιβλιοθήκη αναμένεται να μεταφερθεί στο Δέλτα του Φαλήρου, σε ένα μεγαλόπνοο αρχιτεκτονικό σχέδιο, χρηματοδοτούμενο από το Ίδρυμα Νιάρχος. Δείτε σε παλιότερο δημοσίευμα του In2life πώς θα είναι η Νέα Εθνική Βιβλιοθήκη και η Νέα Λυρική Σκηνή. 

Η Ακαδημία Αθηνών ολοκληρώθηκε το 1887 πάνω σε μελέτες και πάλι του Χάνσεν και του Τσίλλερ και φημίζεται για το μεγάλο αέτωμα της ιωνικής εισόδου, καθώς και για τα αγάλματα του περίβολου από τον γλύπτη Δρόση – δεσπόζουν η Αθηνά και ο Απόλλων, καθώς και ο Σωκράτης και ο Πλάτωνας που… μελετούν. Μάθετε τα πάντα για την Ακαδημία σε παλιότερο δημοσίευμα του In2life. 

Τέλος, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι το τελευταίο κομμάτι της Τριλογίας και ιδρύθηκε το 1837, αποτελώντας το πρώτο πανεπιστήμιο της Ελλάδας αλλά και των Βαλκανίων. Πρόκειται για ομάδα κτιρίων που σχηματίζουν διπλό «Τ» με δύο ιστορικές αυλές με εξωτερικά αγάλματα και χαρακτηρίζονται από αυστηρές γραμμές. Σήμερα, λειτουργεί ως έδρα του Πανεπιστημίου, στεγάζοντας την Πρυτανεία, τη Σύγκλητο και την Μεγάλη Αίθουσα Τελετών.

o     

Αρχή φόρμας

Τέλος φόρμας

Ευγένιος Βούλγαρης: Μέγας Διδάσκαλος του Γένους

Νοεμβρίου 15, 2016               Georgios Georgakopoulos

Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος

Η μεγάλη εκκλησιαστική και θεολογική προσωπικότητα του Ευγενίου Βούλγαρη (1716-1806), σε συνδυασμό με την βαθιά  επιστημονική του γνώση και την θύραθεν σοφία του, είναι η ζωντανή απόδειξη της δυνατότητας συμπόρευσης Ορθοδοξίας και Επιστήμης. Ταυτόχρονα έμπρακτα τονίζει την προσφορά της Εκκλησίας στην Παιδεία του Έθνους και διαψεύδει την προπαγάνδα των αθέων και αγνωστικιστών διανοητών, πως μόνο η κοσμική γνώση οδηγεί στην απαλλαγή του ανθρώπου από δεισιδαιμονίες και εξαρτήσεις και στον δρόμο της ελευθερίας και της προόδου…. Στην Ιστορία έχει αποδειχθεί το αντίθετο… Απολύτως λοιπόν δικαιολογημένα εφέτος εορτάζονται  από τη Μητρόπολη Κερκύρας και όχι μόνο τα 300  χρόνια από τη γέννηση και τα 210 από την κοίμηση του μεγάλου διδάχου του Γένους.

Στην  αθεϊστική προπαγάνδα δεν ταιριάζει καθόλου το ότι ο Ευγένιος Βούλγαρης ήταν κληρικός, ότι ανεδείχθη  Αρχιεπίσκοπος Σλαβινίου και Χερσώνος και παράλληλα ότι ο χαλκέντερος κληρικός με τη Ορθοδοξότατη  γραφή και τα κηρύγματα του επί θεολογικών και εκκλησιαστικών ζητημάτων, έμαθε,  έγραψε, μετέφρασε, και δίδαξε Λογική, Αριθμητική, Γεωμετρία, Φιλοσοφία, Φυσική, Κοσμολογία. Ο Κων. Σάθας έγραψε σχετικά:

«Ο Ευγένιος ήταν εκ των πολυμαθεστέρων και πολυγραφοτέρων του αιώνος του. Εγίνωσκε την Ελληνικήν, Λατινικήν, Γερμανικήν, Ιταλικήν, Γαλλικήν, Εβραϊκήν, Χαλδαϊκήν, Τουρκικήν, Αραβικήν και Ρωσικήν διάλεκτον. Πανδαήμων (Σημ. γρ. Πανεπιστήμων) και χαλκέντερος συγγραφεύς, πρόμαχος της ορθοδοξίας λαμπρός, τα μέγιστα συνετέλεσεν εις μετάδοσιν της νεωτέρας φιλοσοφίας εν τω ημετέρω έθνει». (1).

Ο Ευγένιος Βούλγαρης δεν δίστασε να μελετήσει και να γνωρίσει πρώτος στους Έλληνες τους φιλοσόφους και βασικούς εκπροσώπους του Διαφωτισμού, τον αγνωστικιστή Γάλλο Βολταίρο (1694-1778) και τον αγγλικανό Τζον Λόκ (1632-1704), βλέποντας τους βεβαίως με την ιδιοφυή κριτική του ματιά. Το 1768 μετέφρασε στα ελληνικά το «Δοκίμιον ιστορικόν και κριτικόν περί των διχονοιών εν ταις Εκκλησίαις της Πολωνίας» του Βολταίρου. Ο Άγιος Νεκτάριος, ο οποίος με  φροντίδα και δαπάνη του εξέδωσε το πόνημα του Αρχιεπισκόπου Ευγενίου Βουλγαρη «Σχεδίασμα περί Ανεξιθρησκείας, ήτοι Περί Ανοχής των Ετεροθρήσκων» (2) γράφει στις Σημειώσεις του, που συνοδεύουν το βιβλίο, ότι  το Δοκίμιο του Βολταίρου είναι βραχύτατον, και επ’ αυτού «αι σημειώσεις αυτού υπ’ αυτού του Ευγενίου προστεθείσαι και <σημειώματά τινα> απλώς και μετριοφρόνως ονομαζόμενα, αποτελούσι πλέον των 4/5 του όλου (εκ 15 περίπου τυπογραφικών φύλλων συνισταμένου), ούτω δε το έργον δύναται να θεωρηθή μάλλον συγγραφή του Βουλγάρεως πρωτότυπος». Το δοκίμιο πραγματεύεται τους σκληρούς διωγμούς  που υπέστησαν οι Ορθόδοξοι χριστιανοί από τους Παπικούς στην Πολωνία, δια μέσου της κρατικής εξουσίας και της Ουνίας (3). Εκείνο που ένωνε τον Ορθόδοξο Ιεράρχη με τον άθρησκο Γάλλο φιλόσοφο  ήταν ο σφοδρός αντιλατινισμός τους, κάτι που φαίνεται και στο συγκεκριμένο βιβλίο. Τους χώριζαν βεβαίως πολλά…

Στον Ελληνισμό ο Ευγένιος Βούλγαρης ήταν «ο πραγματικός εισηγητής της σκέψης του Λοκ