tag:blogger.com,1999:blog-75958446654641206342024-03-18T21:12:34.197-07:00Κείμενα του Λευτέρη ΤσίλογλουΛευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.comBlogger3469125tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-48415663230250647042022-11-19T00:32:00.001-08:002022-11-19T00:32:35.469-08:00
Η μικρή μας πόλη
1. Η ενδοτική Μαρία
2. Ο λογιστής Νίκος
3. Η υστερόβουλη Γωγώ
4. Ο Αλέκος
5. Η εφαρμογή του σχεδίου
6. Η αναχώρηση του Αλέκου
7 Η Μαρία θυμάται
8. Η απόρριψη
9. Η ώρα των αποφάσεων
10. Περίσκεψη
11. Ο Κώστας
12. Η νέα παγίδα
13. Ο Αλέκος πρωτευουσιάνος
14. Η γέννηση του παιδιού
15. Τα νέα βήματα του σχεδίου
16. Η προετοιμασία και η εκδήλωση
17. Η εξομολόγηση του Αλέκου
18. Η επόμενη φάση
19. Δημοτική σύμβουλος
20. Ο Αλέκος κάνει συνδυασμούς
21. Η κρίση έρχεται καλπάζοντας
22. Η άδοξη επιστροφή του Κώστα
23. Η κρίση εντείνεται
24. Η κρίση είναι ευκαιρία
25. Η κρίση είναι ευκαιρία
26. Η συγκέντρωση του Αλέκου
27. Η μαύρη τρύπα της Γωγώς
28. Η Μαρία διαλογίζεται
29. Ο τραγικός θάνατος
30. Η κατηφόρα συνεχίζεται
31. Η απόπειρα νέας συμμαχίας
32. Η κατάσταση χειροτερεύει
33. Το πόρισμα
34. Το κλείσιμο της αυλαίας
Πρόλογος
Ο επιθετικός προσδιορισμός του τίτλου δεν είναι μόνο εκτατικός. Δεν αναφέρεται κυρίως στη μικρή τάξη μεγέθους του χώρου αναφοράς. Είναι συγχρόνως και ποιοτικός. Το τελευταίο, και ως προς το μέγεθος της προσωπικότητας των ηρώων και ως προς τη σπουδαιότητα των περιγραφομένων περιστατικών. Συνήθως ένα γραπτό ανθρώπινο κείμενο περιγράφει τις εξάρσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας. Εξάρσεις θετικές ή αρνητικές που ξεχωρίζουν από τη συνηθισμένη και καθημερινή ρουτίνα και είναι μακράν του μέσου όρου. Εδώ οι ήρωες είναι συνήθεις μέτριες υπάρξεις με επιθυμίες κι ελαττώματα των ανθρώπων της διπλανής μας πόρτας και γιατί όχι κι αυτούς που κατοικοεδρεύουν μέσα στο ίδιο μας το σπίτι. Το ίδιο και τα περιστατικά. Μικρές κακίες, μικρές πλεκτάνες, επιφανειακά αισθήματα, εύκολες μεταλλαγές τους.
Τίποτα το συνταρακτικό κι αξιοπρόσεκτο. Κι όμως! Αυτή δεν είναι η καθημερινότητά μας; Έτσι δεν διαβαίνει ο χρόνος μας; Αυτό προσπάθησα να περιγράψω. Εν τέλει να προσθέσω και κάτι που θεωρώ αληθές. Το να αφηγηθείς εξτρέμ ιστορίες με θετικούς ή αρνητικούς υπερήρωες είναι πολύ πιο βατό, από να γράψεις ένα ιστόρημα με μέτριους ανθρώπους που διαβιούν συνήθη καθημερινά συμβάντα. Ο τόπος και τα πρόσωπα της ιστορίας που αφηγούμαι είναι δημιουργήματα της φτωχής μου φαντασίας
1. Η ενδοτική Μαρία
Δεν της πολυάρεσε η εξέλιξη των πραγμάτων. Απλώς τα γεγονότα την πρόφτασαν, την παρέσυραν με την ορμή τους και δεν μπορούσε πλέον να τ’ αποφύγει. Έτσι ήθελε δεν ήθελε μπήκε στο παιχνίδι. Βλέπεις του είχε αδυναμία. Ανακάλυψε ο κερατάς με τόση ευκολία το ευαίσθητο κουμπί της. Το στερητικό συναισθηματικό της σύνδρομο. Στη διάρκεια όλης ζωής μέχρι τώρα της έλειπε τελείως μια σχέση πάθους. Έστω μια σχέση κατανόησης και στοργής. Η ανθρώπινη τρυφερότητα ήταν ένα αίσθημα που δεν είδε μέχρι τότε να νιώθει ένας συνάνθρωπος γι αυτήν. Μια ζωή ήταν ουσιαστικά μόνη. Και τώρα αυτός, σαν ένας σίφουνας, σαν μια ξαφνική καταιγίδα, ήρθε κι εγκαταστάθηκε στο σπίτι αλλά κι εντός της, αλλάζοντας τις συνήθειες όλης της προηγούμενης ζωής, ξυπνώντας πλευρές του χαρακτήρα της που προηγουμένως δε γνώριζε καν ότι διέθετε. Έπρεπε τώρα να τα βάλει όλα κάτω και να πάρει τις αποφάσεις της.
Πώς ξεκίνησε αυτή η περιπέτεια που άλλαξε τις συνήθειες της μέχρι τώρα ζωής της;
Βρισκόταν μόνη της στο σινεμά, όπου πήγε να δει μια ακόμα τρυφερή ερωτική ιστορία. Κάτι τέτοια μέχρι στιγμής τα ήξερε μόνο μέσα από τα βιβλία, μέσα από τις ταινίες στον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Η μόνη επαφή στην πραγματική της ζωή με τον τομέα αυτόν ήταν κάτι ακριτομυθίες των λίγων φιλενάδων που είχε παλαιότερα στο λύκειο, φιλίες που δεν κράτησαν ποτέ πολύ, γιατί- για άγνωστο και μη ερμηνευμένο από την ίδια λόγο- μετά από μικρό διάστημα, αφού τέλειωσε το σχολείο έπαψαν να υπάρχουν. Με διάφορες δικαιολογίες απέφευγαν την παρέα της, μέχρι που κι ίδια το κατάλαβε και συνθηκολόγησε με τη μοναξιά της. Ίσως να έφταιγε η δειλία της. Ίσως κάτι άλλο που δεν μπορούσε να προσδιορίσει.
Αφοσιωμένη στην παρακολούθηση της πλοκής του έργου, έτοιμη να ξεσπάσει σε δάκρυα συγκίνησης, αισθάνθηκε ένα ξένο χέρι να καπακώνει - όχι άγρια μα απαλά- το δικό της. Τρομαγμένη ενστικτωδώς το τράβηξε απότομα και γεμάτη περιέργεια, ανάμεικτη με φόβο, κοίταξε δίπλα της. Συνάντησε δυο λαμπερά μάτια μέσα στο μισοσκόταδο να την κοιτάζουν έντονα και ίσως λίγο προκλητικά. Χωρίς να το θέλει αιχμαλωτίστηκε απ’ την έντασή τους. Κανονικά θα έπρεπε να τον σιχτιρίσει ή γιατί όχι να του δώσει μια ανάποδη και να τον κάνει ρεντίκολο σ’ όλη την αίθουσα. Μια συντηρητική αντιμετώπιση, που προσιδίαζε περισσότερο με τον χαρακτήρα της θα μπορούσε να ήταν η αλλαγή της θέσης που καθόταν στερώντας του έτσι τη δυνατότητα να την ενοχλεί. Τίποτε δεν συνέβη απ’ όλα αυτά.
Χωρίς να σκεφτεί τις συνέπειες, μη αντέχοντας να αντισταθεί στην εσωτερική παρόρμηση που άρχισε να την πνίγει έβαλε ξανά το χέρι της στην προηγούμενη θέση. Σε λίγο πάλι το δικό του, κατακτητικό και σίγουρο, σκέπασε πάλι το χέρι της και σε λίγο άρχισε τρυφερά να το χαϊδεύει. Η παρακολούθηση του έργου πήγε περίπατο. Το χάδι που έγινε πιο τολμηρό και η επίδρασή του πέρασε σ’ όλο το είναι της, κυριάρχησε και κυρίευσε το μυαλό της. Όντας πρωτάρα σε τέτοιου είδους εμπειρίες χωρίς καθόλου αντίσταση παραδόθηκε πλήρως στα νέα αισθήματα κι αφέθηκε στις δικές του ορέξεις. Όταν της πρότεινε να φύγουν δεν έφερε καμιά αντίρρηση, σηκώθηκε ως ρομπότ που υπακούει στις εντολές του κυρίου του. Το ίδιο έγινε όταν της πρότεινε να πάνε κάπου άνετα. Αυτή μόνη πρότεινε το σπίτι της.
Δεν υπήρχε καμιά δυσκολία, αφού ζούσε μόνη της. Οι γονείς της είχαν νωρίς φύγει απ’ τη ζωή. Ευτυχώς προηγουμένως ο πατέρας της, με τις επαφές που διέθετε, την είχε διορίσει σε μια άνετη και σίγουρη δημόσια θέση. Δεν ήταν τεμπέλα και δεν απέφευγε τα καθήκοντά της. Αντίθετα προσπάθησε στην αρχή να προσφέρει όλη τη γκάμα των δυνατοτήτων της στη θέση που εργαζόταν, αλλά η δομή της υπηρεσίας, η κυρίαρχη γραφειοκρατία και τα μούτρα των συναδέλφων που δεν τους άρεσαν οι άνθρωποι με πρωτοβουλίες και όρεξη, δεν άφησαν τη πρόθεσή της να υλοποιηθεί. Διαφορετικά θα κινδύνευαν οι αργοί ρυθμοί με τους οποίους είχαν συνηθίσει. Γρήγορα, θέλοντας και μη προσαρμόστηκε στους γενικούς νωχελικούς ρυθμούς εργασίας των άλλων. Η ευκολία κέρδισε.
Τώρα έφτασε η ώρα της αλήθειας. Δεν ήξερε τι ο άλλος καταλάβαινε, μα η ίδια ένιωθε σαν ένα οχυρό που είχε άνευ όρων παραδοθεί στον κατακτητή του. Χωρίς προκαταρτικά, δίχως ακόμα να γνωρίζει γι αυτόν τίποτε, ούτε τ’ όνομά του, του παραδόθηκε κι εκείνος άκαρδος και βιαστικός ήταν ο πρώτος που έδρεψε τον καρπό της παρθενίας της. Η ίδια πλήρως υποταγμένη στις θελήσεις του, βίωνε συγχρόνως τις πρωτόγνωρες εμπειρίες. Μετά, αφού τέλειωσε η μυσταγωγία, ο άλλος, χωρίς καμιά κουβέντα, χωρίς καμιά χειρονομία τρυφερότητας, ψυχρός κι αδιάφορος έστριψε την πλάτη του και σχεδόν αυτόματα κοιμήθηκε.
Η ίδια πελαγωμένη, αδυνατώντας ν’ αφομοιώσει τον όγκο των νέων εντυπώσεων κάθισε με ανασηκωμένο τον κορμό της στα μαξιλάρια και εξέταζε τις συνέπειες των πράξεών της. Ο ύπνος κάποια στιγμή την κέρδισε κι έφτασε στην ασυνειδησία. Όχι για πολύ. Σε λίγο πάλι ξύπνησε και γυρνώντας το κεφάλι της τον είδε δίπλα της να κοιμάται άνετος με ήρεμη αναπνοή. Ο νέος εισβολέας του προσωπικού της άσυλου.
Τα αισθήματά της ήταν ανάμεικτα. Φόβος αλλά κι υποταγή. Το ήξερε ότι δεν θα έφερνε αντίρρηση στην οποιαδήποτε προσταγή του. Δεν είχε κανέναν μεγάλο κύκλο να χρειάζεται να λογοδοτήσει για τις πράξεις της, αλλά πώς να το κάνουμε, υπήρχαν κάποιοι γείτονες και γνωστοί, συνάδελφοι στην εργασία της και κάποιοι συγγενείς που ίσως να ρωτούσαν. Θα έπρεπε να ετοιμάσει μια, έστω ασαφή και με γενικό περίγραμμα ιστορία για να σώσει τα προσχήματα. Δεν ένιωθε ικανή να τον πετάξει έξω.
Καθώς τον κοίταζε να κοιμάται με ήρεμο το πρόσωπο του και την αναπνοή του σταθερή ένα νέο κύμα την κατέκλυσε. Ένιωσε πιεστική την επιθυμία να τον ξυπνήσει με το ζόρι, να την πάρει αγκαλιά και να ζήσει πάλι εκείνες τις έντονες συγκινήσεις που πριν λίγες ώρες για πρώτη φορά στη ζωή της είχε γευτεί. Όμως δεν τολμούσε. Φοβόταν τις αντιδράσεις του. Όχι δε θα διακινδυνέψει να της βάλει τις φωνές ή ακόμα χειρότερα να φύγει. Τώρα που δοκίμασε από τη βρύση το νερό δε μπορούσε να φανταστεί τη ζωή της χωρίς τη δόση του.
Τον ήξερε, μόνο φατσικά. Ζούσε στην ίδια πόλη. Τα βήματά τους είχαν ξανασυναντηθεί στο παρελθόν σε κοινούς χώρους, χωρίς όμως να έχουν ανταλλάξει κουβέντα. Δεν ήξερε τίποτα γι αυτόν. Που δουλεύει, με τι ασχολείται, είναι ελεύθερος ή παντρεμένος; Μόλις το ενδεχόμενο αυτό πέρασε απ’ το μυαλό της την παράλυσε ο τρόμος. Όχι ο άνδρας, που δίπλα στο κρεβάτι κοιμάται τόσο ήρεμα είναι δικός της και μόνο δικός της. Εκείνη τη στιγμή ο άνδρας κινήθηκε, άνοιξε τα μάτια του και κοίταξε γύρω του. Είδε τη Μαρία και το μάτι του ζωντάνεψε.
« Γεια σου! Άκου να δεις. Μ’ έχει κόψει λόρδα. Έχεις κάτι να τσιμπήσω;»
«Βεβαίως! Κάνε μια στιγμή υπομονή και θα σου φέρω. Καφέ ή τσάι; Αυγά θέλεις;»
«Μωρέ και πέτρες τώρα μπορώ να φάω!»
Σε λίγα λεπτά η Μαρία επέστρεψε από την κουζίνα μ’ έναν δίσκο γεμάτο με όλα τα καλούδια που βρήκε στα ντουλάπια και το ψυγείο. Ο άλλος έπεσε πάνω τους σαν πεινασμένος λύκος. Η εικόνα αυτή της άρεσε! Μέσα στο έρημο σπίτι της για πρώτη φορά ένας άνδρας ήταν πάνω στο κρεβάτι της κι έτρωγε με πρωτοφανή όρεξη, αυτά που είχε η ίδια ετοιμάσει. Δεν κρατήθηκε άλλο και η ερώτηση που έκανε ακούστηκε έτσι κι αλλιώς παράξενα
« Δεν ξέρω τ’ όνομά σου! Εμένα με λένε Μαρία. Το δικό σου όνομά ποιο είναι;»
Σήκωσε το βλέμμα του και την κοίταξε έντονα.
«Μιχάλη με λένε!»
«Πού κάθεσαι Μιχάλη, τι δουλειά κάνεις, είσαι παντρεμένος;»
«Ε! Ε! για στάσου, η ασφάλεια είσαι και με τρέλανες στις ερωτήσεις, πρωί-πρωί;»
«Όχι άνθρωπέ μου. Είναι η φυσική περιέργεια. Ξέχασες ότι χθες κοιμήθηκες στο κρεβάτι μου. Δεν είναι φυσικό να θέλω να ξέρω τα βασικά για σένα;»
«Μη βιάζεσαι. Όλα στην ώρα τους»
Απάντηση στα ερωτήματα που την έζωναν δεν πήρε.
2. Ο λογιστής Νίκος
Μια ζωή ζούσε με την κοινωνική στέρηση. Όλοι τον αντιμετώπιζαν σαν φτωχό συγγενή, σαν συμπλήρωμα και τσόντα στις κοινωνικές συγκεντρώσεις, στο καφενείο, στις παρέες. Παντού. Ίσως γιατί είχε έρθει από ένα φτωχό ορεινό χωριό και οι άλλοι ήταν απ’ την πόλη. Ένα είδος ρατσισμού, που τον είχε συνηθίσει λες κι ήταν αυτονόητος. Ζούσε σ’ ένα δωμάτιο πληρώνοντας στην σπιτονοικοκυρά ένα μικρό νοίκι. Οι δικοί του έστελναν πότε-πότε μερικά τρόφιμα κι ένα καρβέλι ψωμί. Είχε με πείσμα προσπαθήσει να κάνει κάτι στη ζωή του. Στο σχολείο ήταν μέτριος μαθητής, παρά το γεγονός ότι ειλικρινά προσπαθούσε να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του. Αλλά τα φυσικά και πνευματικά του προσόντα ήταν δεδομένα. Τα είχε σχεδόν εξαντλήσει. Εδώ δεν μπορούσε να αρθρώσει μια άνετη και λογική πρόταση στις εκθέσεις που κάθε τόσο έγραφαν στο σχολείο. Όταν αργότερα ο φιλόλογος έφερνε πίσω τα τετράδια το δικό του κείμενο ήταν γεμάτο κόκκινες μολυβιές. Όχι μόνο από τα ορθογραφικά λάθη που περιείχε, αλλά και τις άσχετες, κατά τον καθηγητή, κοινοτυπίες που έγραφε εκτός του θέματος, που του ζητούσαν ν’ αναπτύξει. Κι όμως όταν τις έγραφε νόμιζε ότι εμπεριέχουν κάτι σημαντικό, κάτι που θα κάνει εντύπωση.
Τι κακή συνήθεια κι αυτός ο φιλόλογος! Να διαβάζει κάθε φορά τις δυο καλύτερες και τις δυο χειρότερες εκθέσεις και να γίνεται στην τάξη ανάλογη συζήτηση. Ποτέ δεν βρέθηκε στην πρώτη κατηγορία. Εκεί ήταν συνήθως ο Αλέκος, η Γωγώ κι ο Κώστας και σπανίως κάποιοι άλλοι. Μια μόνο φορά ήταν κι Μαρία. Τους ζήλευε για την ικανότητα να γράφουν πολύπλοκους συλλογισμούς με λεξιλόγιο που περιείχε πολλές άγνωστες σ’ αυτόν λέξεις. Πού τις βρίσκουν οι κερατάδες και σ’ αυτόν δεν του περνάνε απ’ το μυαλό;
Αυτός ήταν συχνός θαμώνας της δεύτερης κατηγορίας κι όταν γινόταν συζήτηση πάνω στο δικό του κείμενο ήθελε να γίνει ένα θαύμα και να εξαφανιστεί από το χώρο. Ιδιαίτερα γιατί στην τάξη παρούσα ήταν η Γωγώ. Μια κοπέλα που κάθε φορά που την έβλεπε ή την σκεπτόταν ανέβαιναν οι χτύποι της καρδιάς, σφιγγόταν το στομάχι του και είχε μια γενική αναστάτωση.
Για την Γωγώ έτρεφε προσδοκίες. Έκανε με το μυαλό του σενάρια και ζούσε μια φανταστική σχέση μαζί της. Όμως ποτέ δεν μπόρεσε να τις εκφράσει με λόγια τα αισθήματα που έτρεφε γι αυτήν. Κάθε φορά που βρισκόταν κοντά της τον έπιανε ένας απόλυτος γλωσσοδέτης. Βεβαίως μια σειρά ενδείξεις και αρκετά άλλα περιστατικά έδειχναν το ενδιαφέρον του γι αυτήν , αλλά ποτέ αυτό δεν εκφράστηκε με λόγια. Ποτέ δεν τόλμησε να της μιλήσει και να της εκφράσει τη διακαή επιθυμία του. Από τη μεριά της; Πλήρης αδιαφορία. Καμιά ανταπόκριση, απόλυτο φτύσιμο.
Όταν τελείωσε το λύκειο κι έδωσε εξετάσεις με το ζόρι μπήκε απ’ τους τελευταίους στο ΤΕΙ λογιστικής της κοντινής πόλης και όσο χρόνο χρειαζόταν εγκαταστάθηκε εκεί μέχρι να πάρει το πτυχίο του. Αυτό θα ήταν το επάγγελμα του. Λογιστής στην πόλη που έβγαλε το λύκειο, είχε λίγους φίλους, περισσότερους γνωστούς και εκεί διαβιούσε το αντικείμενο του απωθημένου πόθου του.
. Με τους αριθμούς τα πήγαινε καλύτερα. Ήταν τίμιος, έμπιστος και η αμοιβή που ζητούσε ήταν λογική. Έτσι στην πόλη κάποιοι επαγγελματίες και έμποροι των εμπιστεύονταν και κρατούσε τα βιβλία τους. Το εισόδημα που έβγαζε από την άσκηση του επαγγέλματός του δεν ήταν τίποτα ιδιαίτερο, αλλά για τον λιτοδίαιτο Νίκο τα λεφτά έφταναν και περίσσευαν. Αυτός οικονόμος κι ανασφαλής είχε ήδη κάνει μια πρώτη συσσώρευση στο βιβλιάριο της τράπεζας
3. Η υστερόβουλη Γωγώ
Θυμόταν καθαρά τη στιγμή που κοντοστάθηκε κοντά του. Ήταν φανερό. Του έδινε την ευκαιρία, που τόσο καιρό ο κακομοίρης αποζητούσε. Ανέμενε τη δική του αντίδραση. Υπήρχε ήδη μια προϊστορία. Με χίλιους τρόπους που επέτρεπαν η φυσική του δειλία, αλλά κι οι κοινωνικές συμβατικότητες της εποχής στην επαρχιακή πόλη που ζούσαν, της είχε δείξει το προσωπικό του ενδιαφέρον. Και ο πιο απλοϊκός θα το καταλάβαινε ότι έχει δαγκώσει για τα καλά μαζί της τη λαμαρίνα, πόσο περισσότερο μια γυναίκα με την έμφυτη διαίσθηση που την είχε προικίσει η φύση.
Εκείνος κόκκινος σαν το παντζάρι! Και τώρα τι κάνουμε» αναρωτήθηκε από μέσα του. Δεν υπήρχαν πλέον άλλα περιθώρια. Ή τώρα ή ποτέ! Επιτέλους, μετά από αναμονή μερικών αμήχανων δευτερολέπτων, το ξεστόμισε
«Πρέπει να σου μιλήσω Γωγώ», της είπε. «Όχι όμως εδώ, σε παρακαλώ. Θέλω να σε δω μακριά από τα μάτια του κόσμου. Να σου πω τι αισθάνομαι και πως σκέφτομαι το μέλλον μας».
Η αυθόρμητη αντίδρασή της θα ήταν να τον φτύσει, αλλά μετά το σκέφτηκε διαφορετικά. «Για να δούμε τι θέλει να μου πει» είπε από μέσα της. Του απάντησε
«Εδώ έχεις την ευκαιρία. Πες τα μου, είμαι όλη αυτιά!»
Όμως ο γνωστός γλωσσοδέτης του είχε σφραγίσει το στόμα. Έδωσε την τελευταία του μάχη
« Δεν γίνεται έτσι στην ψύχρα. Σε παρακαλώ, δώσε μου μια ευκαιρία να σε δω αλλού. Να είμαστε μόνο οι δυο μας».
Ήταν τέτοια η έκκλησή του, τόσο έντονη η ένταση στο πρόσωπό του, που τον λυπήθηκε. Του έδωσε την ευκαιρία.
« Αύριο το απόγευμα να είσαι στην είσοδο του πάρκου. Θα προσπαθήσω να έρθω».
Δεν ήταν σίγουρη αν θα πήγαινε ή θα τον έστηνε, αλλά μέχρι αύριο ήταν πολύς ο χρόνος να το ξανασκεφτεί και ν’ αποφασίσει. Δεν τρελαινόταν δα γι’ αυτόν αλλά συγχρόνως δεν τη χαλούσε να κρατούσε κι αυτήν την πόρτα ανοιχτή. Η γυναικεία φιλαρέσκεια κι η περιέργεια μάλλον θα οδηγούσαν τα βήματά της στο πάρκο. Από μέσα της όμως προειδοποίησε τον εαυτό της. «Μην του δώσεις και πολύ θάρρος, Γωγώ. Μη δεσμευτείς κακομοίρα μου σε κάτι οριστικό. Εσύ είσαι πλασμένη για σπουδαιότερα πράγματα σ’ αυτή τη ζωή. Όχι δίπλα στον μίζερο Νίκο. Να σου λείπει τέτοια μοίρα»
Έτσι όταν έφτασε η ώρα τον συνάντησε στο πάρκο, αλλά απέναντί της βρήκε αυτό που ήξερε τόσα χρόνια. Έναν ψοφοδεή, αναποφάσιστο και ανίκανο πρόσωπο να της εμπνεύσει έστω και κάποια ασθενικά αισθήματα. Της είπε τις γνωστές κοινοτυπίες, που δεν συγκέντρωσαν καμιά στιγμή την προσοχή της. Παρ’ όλα αυτά η απάντηση της δεν ήταν κάθετα αρνητική. Άφησε το θέμα σε εκκρεμότητα, ασαφές και θολό. Μάλιστα κάποια στιγμή έσκυψε αστραπιαία κι ακούμπησε τα χείλη της στο μάγουλό του. Τη στιγμή του απότομου χωρισμού. Τώρα τον είχε δεμένο και διαθέσιμο για ό,τι και όταν χρειαστεί. Ήταν ένα άτομο που μπορούσε να το χειριστεί όπως θέλει και ίσως σε κάποια φάση στο μέλλον να της φαινόταν χρήσιμο εργαλείο. Ηθικές αναστολές και συμβατικοί δισταγμοί δεν ήταν στοιχεία του χαρακτήρα της.
Η ίδια για άλλον ενδιαφερόταν, μόνο που εκείνος ίσως να μην το ήξερε ακόμα. Σύντομα όμως θα έπαιρνε την πρωτοβουλία για τ’ αποκαλυπτήρια του ενδιαφέροντός της, αφού προηγουμένως θα είχε εξασφαλίσει τους όρους για το αίσιον του αποτελέσματος. Δεν ήταν από τους ανθρώπους, που άφηναν στην τύχη την εξέλιξη των πραγμάτων. Αντίθετα πάντα φιλοδοξούσε να παρεμβαίνει και να τα καθορίζει τις εξελίξεις . Απλώς, κατά την προσωπική της άποψη, δεν είχε ωριμάσει η ώρα. Ήξερε πολύ καλά τα βήματα που χρειαζόταν για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Ο Νίκος, απ’ τη δική του πλευρά πετούσε στα σύννεφα. Το νόημα που έβγαλε από τη συνάντηση το ερμήνευσε σαν θετική εξέλιξη. Πως άνοιξε ο δρόμος για ουσιαστικές αλλαγές. Η αίσθηση των χειλιών της στο μάγουλό τον έκαιγε ακόμη. Έστω και με το στιγμιαίο άγγιγμά τους. Αυτό ήταν πέρα και πάνω από τις προσδοκίες του. Τον γέμιζε αισιοδοξία ότι στο μέλλον θα ανοίξουν καλύτερες προοπτικές για τους δυο τους. Αθώος κι άμοιρος της ανθρώπινης υστεροβουλίας δε γνώριζε ότι πίσω από τις άμεσες εντυπώσεις σε πρώτο πλάνο, υπήρχαν υποχθόνιοι δεύτεροι και τρίτοι σχεδιασμοί. Ο λαβύρινθος του θηλυκού μυαλού θα γεννούσε σχέδια που θα έπεφταν κάποια στιγμή κατακέφαλα πάνω του εν είδει θείας τιμωρίας για την απύθμενη αφέλεια του.
4. Ο Αλέκος
Είχε έρθει στην πρωτεύουσα για αναγνώριση. Το μέρος που από μικρός ονειρευόταν να ζήσει. Περπατούσε μόνος μέσα στο πλήθος χωρίς να τον ενοχλούν τα σπρωξίματα και οι αγκωνιές που εισέπραττε από διπλανούς περιπατητές. Ήταν τόσο συγκεντρωμένος στις δικές του σκέψεις και τα σχέδιά του που οι θόρυβοι του πλήθους και των μηχανημάτων γύρω του δεν ήταν ικανοί να διασπάσουν την απόλυτη προσήλωση στους δικούς του στόχους. Ήταν μόνος μέσα στο πλήθος, ενώ γύρω του η ζωή έσφυζε με όλους τους θορύβους της.
Αυτό γινόταν σε μια κρίσιμη φάση της προσωπικής του σταδιοδρομίας. Έπρεπε επιτέλους να κάνει την επιλογή. Θα μείνει στην απομόνωση της ιδιαίτερης πατρίδας του, όπου βεβαίως είχε χτίσει μια ανεκτή οικονομική κατάσταση ή θ’ ανοίξει τα φτερά του να πετάξει σε νέους τόπους; Με δεδομένη ασφαλώς την αγωνία της έναρξης μιας νέας σταδιοδρομίας από την αρχή, αλλά με την αντικειμενική δυνατότητα, κατά την προσωπική του κρίση, ν’ ανέβει σε ανώτερα επίπεδα που πάντα από μικρός ονειρευόταν, που μέσα του η φιλοδοξία για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, του έκαιγε σαν φούρνος τα σωθικά.
Όχι, αυτός δεν ήταν πλασμένος για μια ήρεμη και σίγουρη μικροαστική ζωούλα σε μια περιφερειακή πόλη, χωρίς τα ενδεχόμενα αλλά και τους γλυκούς κινδύνους έκτακτων συμβάντων και των μεγάλων αλμάτων. Νωρίς είχε θέσει τον πήχη των προσωπικών του επιδιώξεων πολύ ψηλά. Το σημερινό του ταξίδι στην πρωτεύουσα ήταν μια αναγνώριση του χώρου που θα έχτιζε στη συνέχεια το μέλλον του. Ήταν το αρχικό βήμα της νέας ζωής.
Σκέφτηκε τι ήταν αυτό που τόσα χρόνια τον κρατούσε φυλακισμένο στην κακορίζικη επαρχιακή του πατρίδα και οι απαντήσεις ξανάρθαν στο μυαλό του.. Στα πρώτα χρόνια το σχολειό, και η επιθυμία της μάνας του να τον έχει κοντά της. Από πολύ νωρίς πριν ακόμα ανδρωθεί έχασε τον πατέρα του κι η μητέρα του προσκολλήθηκε πάνω του σαν βδέλλα. Όχι για οικονομικούς λόγους. Αυτούς τους κάλυπτε η προσωπική της περιουσία και η σύνταξη χηρείας που έπαιρνε από τον συγχωρεμένο. Περισσότερο συναισθηματικοί ήταν οι λόγοι.
Το αγόρι της, ο ήλιος της ζωής της ήταν μοναχογιός, μονάκριβος. Αυτό παρά τη διακαή επιθυμία και του άνδρα της να κάνουν ένα τσούρμο παιδιά. Να τριγυρίζουν γύρω της. Όμως παρά τις προσπάθειες, ο καλός θεούλης δεν της έδωσε αυτήν την ευλογία. Το μοναχογιό της έτσι τον ήθελε κοντά της. Ευκαιρία να κάνει σταδιοδρομία εδώ ήταν έτοιμη στο πιάτο, μπροστά του. Δόξα το θεό ο αδελφός της είχε μεγάλη επιχείρηση, στην οποία κι αυτή από κληρονομιά είχε πόντους. Ο αδελφός της αγαπούσε τον ανιψιό του σαν δικό του παιδί. Θα μπορούσε με μια κουβέντα της να τον τακτοποιήσει μια χαρά.
Όμως το μυαλουδάκι του κανακάρη της ταξίδευε σε άλλους τόπους. Κι αυτό ήταν που την φόβιζε. Μην τον χάσει τελικά. Τις σπουδές του- δόξα τη θεώ- τις έκανε στο τοπικό Πανεπιστήμιο και με μεγάλη επιτυχία. Ήταν περήφανη για το δικό της. Πάντα διακρίσεις, πάντα καλά λόγια από παντού. Μόνο χαρές της είχε δώσει. «Νάναι καλά το παιδάκι μου. Αν ζούσε ο πατέρας θα φούσκωνε σα διάνος από ευχαρίστηση».
5. Η εφαρμογή του σχεδίου
Στον ετήσιο χορό που οργάνωνε ο Ναυτικός Όμιλος της πόλης η Γωγώ έβαλε σε εφαρμογή το σχέδιό της. Ήξερε τι τριγυρίζει στο μυαλό του Αλέκου. Γνώριζε την επιθυμία του για οριστική εγκατάσταση στην πρωτεύουσα.
« Εκεί που συμβαίνουν τα γεγονότα, Γωγώ μου. Εκεί λαμβάνονται οι αποφάσεις. Δεν μένω μόνιμα εδώ με τίποτα. Από την Αθήνα ξεκινούν όλα Θέλω κι εγώ να γίνω κομμάτι της!»
Είχε δηλώσει εδώ και καιρό -παρουσία όλης σχεδόν της παρέας -τα σχέδιά του. Και από τους πεινασμένους, για ποικιλία στη ζωή, φίλους βρήκε την επιδοκιμασία στα σχέδιά του. Όμως στην Γωγώ ακούστηκαν σαν απειλές. Άλλες ήταν οι προσδοκίες και τα σχέδια της για τον Αλέκο. Όχι, δεν θ’ αφήσει το πουλάκι να πετάξει μακριά της. Αλίμονο. Έχουν γνώση οι φύλακες!
Σήμερα λοιπόν! Δεν υπάρχουν περιθώρια άλλης καθυστέρησης. Κανόνισε να είναι μαζί στο χορό. Ντύθηκε με ιδιαίτερη φροντίδα, με το κατάλληλο φόρεμα και το ιδιαίτερα αποκαλυπτικό μπούστο του το κάλυψε με μια λεπτή εσάρπα. Χόρεψαν μαζί, ήπιαν τα ποτά τους, σχολίασαν κοινούς γνωστούς, κουτσομπόλεψαν με άνεση τρίτους, αλλά όταν ο Αλέκος αποπειράθηκε να της πει τα σχέδιά του, τον έκοψε απότομα και με έντονη την ενόχληση του είπε
«Αλέκο πνίγομαι εδώ μέσα! Έλα πάμε! Η ακρογιαλιά δίπλα θα είναι ήσυχη»
Ο Αλέκος αφημένος, έχοντας πιει τα ποτά του, δεν έφερε καμιά αντίρρηση. Την ακολούθησε πρόθυμα. Όταν έφτασαν στα βράχια η Γωγώ κάθισε σ’ έναν απ’ αυτούς και τον τράβηξε δίπλα της. Έριξε το πρόσωπό της στο στήθος του κι άρχισε να κλαίει. Να κλαίει με τρανταχτά αναφιλητά. Λες και τα είχε έτοιμα στις παρυφές των βλεφάρων της και με μια κίνηση άνοιξε την κάνουλα που τα κρατούσαν φυλακισμένα. Τι ικανότητες μπορεί ν’ αναπτύξει η γυναίκα, που ξέρει τι θέλει και βάζει μπρος το στόχο της!
Το δυνατό κλάμα της Γωγώς αιφνιδίασε τον Αλέκο.
«Τι έπαθες καλή μου, τι σου συμβαίνει;» ρώτησε ο Αλέκος με πραγματική ανησυχία για τη φίλη του Γωγώ.
Γνωρίζονταν βλέπεις από παιδιά. Μαζί μεγάλωσαν, μαζί πήγαν σχολείο. Η εικόνα που είχε για τη Γωγώ, μέχρι τώρα, ήταν διαφορετική. Μια κοπέλα έξυπνη, με σταθερό χαρακτήρα, προσγειωμένη, χωρίς τους συνήθεις γυναικείους περισπασμούς, έως ψυχρή στις αντιδράσεις της. Και τώρα μες την αγκαλιά του ένα αδύνατο πλάσμα να σπαράσσεται από λυγμούς και απεγνωσμένα να ζητάει στήριξη.
Για τους άνδρες η εικόνα της γυναίκας που κλαίει είναι το καλύτερο φάρμακο. Τους αφοπλίζει και τους παραλύει. Πολύ περισσότερο η περίπτωση της Γωγώς. Προσπάθησε να την ηρεμήσει. Την αγκάλιασε τρυφερά προσφέροντας όλο τον κόρφο του. Κι αυτή κούρνιασε εκεί μέσα σαν κυνηγημένο πουλάκι. Σαν ένα αδύνατο πλάσμα που ζητάει απεγνωσμένα τρυφερότητα και χάδια.
«Τι να σου πω Αλέκο μου; Από πού ν’ αρχίσω δεν ξέρω. Νιώθω τόσο μόνη. Όλα μ’ αποδιώχνουν. Έφτασα στον πάτο»
«Τι λες καλή μου; Εσύ είσαι πρωταγωνίστρια στην παρέα. Και μήλο της έριδας για διάφορους!»
« Έτσι λες; Δεν καταλαβαίνεις, Αλέκο, τίποτα»
Δεν κατάλαβε πως, αλλά κάποια στιγμή το πρόσωπό της χαραγμένο από τα δάκρια, με το μακιγιάζ καταστρεμμένο ήρθε δίπλα στο δικό του. Τα καυτά της χείλια πάνω στο μάγουλό του, τα χέρια της να τον ψαχουλεύουν. Δεν ήταν και πέτρα. Η αδρεναλίνη σε περίσσεια κι η εξέλιξη ήρθε μόνη της. Ανταποκρίθηκε στην επιθυμία της. Όταν τα χείλια ενώθηκαν για πρώτη φορά το πάθος ξεχείλισε και στους δυο. Δεν ήταν ώρα για σκέψη και συγκρατημό. Από μέρους της βρήκε θερμή ανταπόκριση κι η ολοκλήρωση της ένωσής τους ήρθε σαν φυσικό επακόλουθο της κοινής επιθυμίας.
Όταν μετά κάμποση ώρα η ανάσα τους έγινε φυσιολογική, άρχισαν να εισχωρούν στο μυαλό του οι πρώτες σκέψεις.
Της είπε με απορία
«Άκουσα το βογγητό σου και κατάλαβα. Πρώτη φορά έκανες έρωτα;»
« Ναι Αλέκο! Πρώτη φορά. Να το ξέρεις! Το φύλαγα για σένα»
Ενώ αυτό θα έκανε τον οποιοδήποτε άνδρα περήφανο, με την άχαρη ματαιοδοξία που τους δέρνει, σ’ αυτόν αυτομάτως εισχώρησε ένας ανεξήγητος φόβος.
« Να σε ρωτήσω κάτι; Ήμασταν πλήρως απροετοίμαστοι γι αυτό που συνέβη εδώ. Την κρίσιμη στιγμή, όταν φώναξα έρχομαι γιατί με φυλάκισες στα σκέλια σου και δεν μ’ άφησες να τραβηχτώ όπως ήθελα;»
«Το έκανα για σένα, χαζέ. Να μην σπάσεις την ευχαρίστησή σου. Μην ανησυχείς! Δεν είναι οι μέρες μου»
Αυτό τον ηρέμησε λίγο, αλλά όχι και έσβησε απ’ το μυαλό του κάθε ανησυχία. Αργότερα αναλογιζόμενος τα συμβάντα έπρεπε να το παραδεχτεί ότι παρασύρθηκαν και οι δυο, ήταν αυθόρμητο και το ευχαριστήθηκε. Αρκεί να μην υπάρξουν προβλήματα και δεσμεύσεις. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα του ήταν ιδιαίτερα δυσάρεστο και εμπόδιο στην πραγμάτωση των σχεδίων του.
Διαφορετικές ήταν οι σκέψεις της Γωγώς. Όχι, θα τον άφηνα! Αυτός είναι ο άνθρωπος που θέλω. Φαντάζομαι να αισθάνεται ήδη το δεσμό που άνοιξε μεταξύ μας. Βέβαια πόνεσα φρικτά. Ευτυχώς κρατήθηκα και ο αθώος δεν το πήρε είδηση. Κάτι ένιωσα, τίποτα όμως ιδιαίτερο. Φαντάζομαι έτσι είναι η πρώτη φορά. Τώρα όμως που άνοιξε ο δρόμος θα υπάρξει και συνέχεια. Αν έρθουν βολικά τα πράγματα κι ο σπόρος που έμεινε μέσα μου φυτρώσει, τότε φίλε μου να το ξέρεις. Δεν σε σώζει τίποτα. Θα σ’ έχω δεμένο χειροπόδαρα. Θα μείνεις μαζί μου και θα πεις κι ένα τραγούδι.
6. Η αναχώρηση του Αλέκου
Τίποτα δεν θα τον κρατούσε στην επαρχία. Θα έφευγε για την Αθήνα, παρά τις αντιρρήσεις της μάνας του. Πρέπει ν’ ανοίξει επιτέλους τα φτερά του. Είχε κάνει τη χαζομάρα και δήλωσε πολυτεχνική σχολή στο πανεπιστήμιο της πόλης του. Τον είχαν ζαλίσει με τις παραινέσεις οι δικοί του, έδειξε κι αυτός μια λιγοψυχιά και υποχώρησε στις πιέσεις τους. Ήταν ένα από τα λάθη της ζωής του. Ενώ στην Αθήνα διαδραματίζονταν τα πάντα, αυτός φυλακισμένος κι απομονωμένος στην επαρχία, έχανε όλες τις ευκαιρίες. Θα μπορούσε κι εδώ να πάρει πρωτοβουλίες, αλλά ένας δισταγμός, μια ανεξήγητη αναστολή τον κρατούσε αδρανοποιημένο. Είχε τόσες και τόσες καταπιεσμένες επιθυμίες. Ήθελε να δοκιμάσει καινούρια πράγματα. Ο κλειστός κύκλος της πόλης που όλοι τον ήξεραν δεν τον άφηναν να πραγματοποιήσει αυτά που επιθυμούσε.
Λίγο πριν τελικά φύγει συνέβη κι αυτό με τη Γωγώ. Δεν ένιωθε καμιά ευθύνη. Ήξερε ότι η άλλη τον γούσταρε από χρόνια. Αυτό είχε φανεί με πολλούς τρόπους κι αν θέλεις το ήξεραν και τ’ άλλα μέλη της παρέας. Ο Κώστας, ο Νίκος, η Μαρία, ίσως και μερικοί ακόμα. Δεν εκβίασε τίποτα. Αυτή του πρότεινε να βγούνε στα βράχια, αυτή του χώθηκε τελικά. Πού να ξέρει ότι είναι ακόμα παρθένα; Ίσως, αν τόξερε να κρατιόταν. Θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι στην ερωτική διαδικασία αυτή είχε την πρωτοβουλία. Βεβαίως κι αυτός πρόθυμα ακολουθούσε. Μόνο την κρίσιμη στιγμή παρ’ ότι προσπάθησε δεν μπόρεσε να τραβηχτεί.
«Ελπίζω να μην έχουμε ντράβαλα».
Δεν του ήταν αδιάφορη. Ο Γωγώ ήταν μια επιθυμητή γκόμενα, αλλά το timing δεν είναι καλό. Όχι μόνο δεν είναι έτοιμος για δεσμεύσεις. Αντίθετα η ιεραρχία των επιθυμιών του απέχει πολύ από πιθανότητα κάποιας αναστολής των σχεδίων του.
Ετοίμασε τα μπαγκάζια του κι έβγαλε το εισιτήριο. Η μάνα κι ο θείος τον κάνανε χρυσό, αλλά είχε κλείσει τ’ αυτιά του με βουλοκέρι. Την παραμονή ήρθε στο σπίτι η Γωγώ. Έτοιμη πάλι για συγκινησιακό ξέσπασμα. Της το έκοψε με το μαχαίρι
«Μην πεις τίποτα Γωγώ. Τζάμπα θα τα πεις. Πες πως ήδη έχω φύγει»
«Και με μας Αλέκο τι θα γίνει»
«Δεν καταλαβαίνω. Έχουμε δώσει όρκους πίστης που δεν τους τήρησα;»
«Ναι, αλλά τις προάλλες συνέβη κάτι σοβαρό με μας τους δυο. Το είδες τι έκανα για σένα. Σου είμαι αδιάφορη;»
«Όχι γλυκιά μου. Μια χαρά κορίτσι είσαι. Αλλά έχω άλλα σχέδια. Κι αυτό το είχα κάνει έγκαιρα γνωστό σ’ όλη την παρέα.
«Ναι, αλλά εγώ σ’ αγαπάω και στο απέδειξα αυτό!»
« Και τι μου ζητάς; Να μην υλοποιήσω τα όνειρά μου;»
«Γιατί δε βάζεις στα σχέδιά σου και μένα; Είμαι αποφασισμένη να σ’ ακολουθήσω, αρκεί να μου το ζητήσεις.»
« Όχι κορίτσι μου, δεν γίνεται αυτό. Θέλω να πάω μόνος μου. Αργότερα κανείς δεν ξέρει τι θα συμβεί.. Ας αφήσουμε το χρόνο να δείξει»
«Ένα πράγμα να ξέρεις. Εγώ θέλω να συνδέσω τη ζωή μου μαζί σου. Έτσι μην ελπίζεις. Θα με βρεις πάλι στο δρόμο σου. Προς το παρόν καλό σου ταξίδι. Εδώ μια ψυχή θα σε περιμένει»
Η διάθεση του Αλέκου μετά την αναχώρηση της Γωγώς από το σπίτι του δεν ήταν και στη καλύτερη μέρα. Από μέσα του είπε
«Με το χρόνο θα της περάσει»
Πώς να το κάνουμε; Η αγάπη δεν είναι μια πίτσα που την παραγγέλνεις από το μαγαζί και σου έρχεται έτοιμη και ζεστή. Υπάρχει και σε πνίγει ή δεν υπάρχει και σ’ αφήνει αδιάφορο.
7. Η Μαρία θυμάται
Ενώ επί είκοσι επτά χρόνια η ζωή της κυλούσε ευθύγραμμα, χωρίς παλινωδίες, δίχως αξιοσημείωτες μεταβολές και συγκινήσεις, μέσα σε μια βραδιά αναποδογύρισαν τα πάντα. Ο Μιχάλης, απρόσκλητος εισβολέας στη ζωή της, άλλαξε τις ισορροπίες που υπήρχαν. Εκείνο που την «ενοχλούσε» και την κρατούσε σε συναγερμό ήταν ότι της ήταν ακόμα απαραίτητος. Παλαιότερα; Με τέτοια συμπεριφορά θα τον είχε πετάξει με κλωτσιές έξω απ’ το σπίτι της κι αν δεν έφευγε θα φώναζε την Αστυνομία. Τώρα τα ανέχεται όλα. Τη σκαιά συμπεριφορά του, την τεμπελιά του. Κοντά της βρήκε το μήνα που τρέφει τους έντεκα. Τρώει, πίνει και δεν συνεισφέρει φράγκο στα έξοδα του σπιτιού. Καλά αυτά τ’ αντέχει. Της είπε ότι δουλεύει στο λιμάνι ως έκτακτος λιμενεργάτης. Το μεροκάματο εκεί δεν είναι σταθερό. Πρέπει να το διεκδικήσεις, να είσαι πρωί στη θέση σου, τότε που κατανέμονται οι δουλειές.
Σπανίως ξυπνάει πρωί κι αρκετές φορές γυρίζει λέγοντας ότι δεν του έδωσαν δουλειά. Έτσι στην αρχή από καλή διάθεση, χωρίς το σωστό υπολογισμό, του έδωσε κάποια χρήματα για τα προσωπικά του έξοδα, αλλά αυτό ήταν ένα ακόμα λάθος της. Καλόμαθε ο κερατάς και τη θεωρεί τράπεζά του. Όλο ζητάει κι άλλα, εφευρίσκοντας γελοίες κι απίθανες δικαιολογίες. Τα πράγματα σκούρυναν όταν άνευ λόγου και αιτίας εξαφανιζόταν για μια-δυο μέρες χωρίς να δώσει σημεία ζωής. Ανησυχούσε!
«Πού ήσουν Μιχάλη; Γιατί δεν πήρες ένα τηλέφωνο να μου πεις τι κάνεις; Εδώ είναι ξενοδοχείο; Δεν έχω το δικαίωμα να ξέρω τι κάνεις και πού βρίσκεσαι;» τον ρώτησε με θυμό.
Αυτός αντέδρασε άσχημα
«Ουφ! Δεν υποφέρεσαι πια. Γκρίνια και γκρίνια. Μου φαίνεται θα τα μαζέψω και θα εξαφανιστώ»
Τότε αυτή έπρεπε μα του πει «Αμήν και πότε. Στον αγύριστο». Δεν τόλμησε να κάνει αυτό το βήμα και υποχώρησε για μια ακόμα φορά. Ο άλλος το ερμήνευσε κατά πώς τον βόλευε και τα πράγματα πήραν κι άλλο την κατηφόρα.
8. Η απόρριψη
Είχε ήδη φύγει. Παρά τα παρακάλια, παρά την ομολογία του έρωτά της, παρά τη θυσία που έκανε γι αυτόν, δεν μπόρεσε να τον σταματήσει. Ο εγωισμός της είχε πληγωθεί Η επιθυμία του να φύγει απ’ την πόλη μας ήταν ακατανίκητη. Σκέφτηκε: Καλά τη μάχη αυτή την έχασε. Όχι όμως και τον πόλεμο. Με το πείσμα της ήταν σίγουρη ότι θα υπάρξουν και άλλα επεισόδια. Τον θέλει! Πάει και τέλειωσε! Μαζί του θέλει να φτιάξει οικογένεια. Ο Αλέκος ήταν ο στόχος της εδώ και πολλά χρόνια. Βλέποντας προς τα πίσω τώρα πρέπει να ομολογήσει το λάθος της. Άργησε να κάνει την επίθεσή της. Έπρεπε, με την έναρξη της φοιτητικής περιόδου να φτιάξει κατάσταση. Τώρα το πουλάκι νομίζει ότι πέταξε. Άστον να το πιστεύει. Η Αθήνα δεν είναι δα κι άκρη του κόσμου. Θα τον αναζητήσει! Οι μέρες περνούσαν και την απόρριψη δεν μπορούσε να την χωνέψει. Υπήρχε μήπως καμιά άλλη; Δεν το πίστευε.
Και τότε συνέβη το θαύμα! Ενώ στην περίοδο της ήταν σταθερή, χωρίς εξαίρεση, τώρα είχε από μέρες καθυστέρηση.
«Λες να έγινε το θαύμα;» είπε από μέσα της.
Μια δοκιμή με δείκτη που προμηθεύτηκε από ένα φαρμακείο της πόλης είχε την πρώτη θετική ένδειξη. Δεν έχασε χρόνο, ούτε πανικοβλήθηκε. Άλλωστε το είχε, ως ενδεχόμενο, επιζητήσει. Η επίσκεψη στο γιατρό επιβεβαίωσε το γεγονός. Δεν έχασε χρόνο. Απ’ τη μάνα του Αλέκου, με μια σειρά ψεύτικες δικαιολογίες, έμαθε τη διεύθυνσή του στην Αθήνα και την άλλη μέρα το μεσημέρι ήταν μπροστά στην πόρτα του, σαν φάντης μπαστούνι.
Η έκπληξη του Αλέκου ήταν προφανής και χωρίς φανερή αιτιολογία ένας φόβος άρχισε να τον τυλίγει
«Γεια σου Γωγώ, πώς από εδώ;»
« Είμαι καλά. Εσύ τι κάνεις;»
«Πέτυχα τον πρώτο μου στόχο. Με δέχτηκαν στο μεταπτυχιακό κύκλο στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο σε θέματα Μάρκετινγκ και Προγραμματισμού. Ο κύκλος είναι διετής και δύσκολος. Εσύ τι κάνεις;»
«Δεν χρειάζονται εισαγωγές. Μπαίνω κατευθείαν στο θέμα. Αλέκο είμαι έγκυος. Θυμάσαι πριν ένα μήνα στα βράχια; Τελικά είχε συνέπειες. Τι κάνουμε τώρα;»
Δεν έδειξε κανέναν δισταγμό. Της απάντησε αμέσως
«Θα στο πω χωρίς περιστροφές. Μία είναι η οδός κι όχι άλλη. Θα πάμε εδώ μαζί σε μια κλινική για να το ρίξεις. Σβήσε απ’ το νου σου κάθε άλλο ενδεχόμενο. Για τα χρήματα, μη φοβάσαι, θα αναλάβω εγώ!»
Της ήρθε να του δώσει μια γροθιά και να του κάνει τα μούτρα κρέας. Κρατήθηκε για μια νέα προσπάθεια
«Καλά, δεν νιώθεις, ρε αναίσθητε, καμιά συγκίνηση ότι μέσα μου μεγαλώνει το παιδί σου;»
« Παράτα τα δακρύβρεκτα σενάρια. Μου θυμίζεις παλαιά Ελληνική ταινία. Έκανες το παν να το πετύχεις. Ήξερες ότι εγώ είχα άλλα στο μυαλό μου. Θα πάμε στην κλινική. Τελεία και παύλα!»
« Βρε, ας το διάολο, αναίσθητο πλάσμα. Εγώ δεν θα σκοτώσω ότι άρχισε να ζει μέσα μου. Θέλω να ξέρω τι βρήκα και σ’ αγάπησα, ανόητε; Δεν ήσουν άξιός της. Αντίο, λοιπόν»
.
9. Η ώρα των αποφάσεων
Για τη Μαρία ήρθε η ώρα του απολογισμού και των αποφάσεων. Καθισμένη στο γραφείο της, χωρίς την έγνοια κάποιου καθήκοντος, μουτζούρωνε δήθεν κάποιο χαρτί, πλήρως απομονωμένη από τους γύρω με τη σκέψη της να πετάει στα περασμένα. Πρώτα στους γονείς της. Πόσο ζήλευε το ταίριασμα τους! Ο ένας κοίταζε στα μάτια των άλλον. Ποτέ δεν τους άκουσε να μαλώνουν, κάτι φυσικό και συνηθισμένο στα ζευγάρια. Αυτοί ποτέ. Γιατί να μην έχει κι αυτή ένα τέτοιο ταίρι στη ζωή ; Τι αμαρτήματα έκανε κι ο Θεός την τιμώρησε; Τα έχει και λίγο μαζί του. Γιατί τους πήρε τόσο σύντομα κοντά της; Ο πατέρας έσβησε στην καρέκλα που ξεκουραζόταν. Η μάνα από τη μέρα εκείνη άρχισε να λιώνει. Η τελευταία έγνοια της ήταν ότι η κόρη που θα μείνει μόνη. Άντεξε ένα χρόνο και έφυγε κι αυτή. Ήταν ήδη κλεισμένη στον εαυτό της. Ο πρόωρος χαμός των δικών της την έκανε να κρυφτεί στο καβούκι της.
Θυμόταν τα σχολικά της χρόνια. Της άρεσε ο Κώστας γιατί ήταν ήρεμος και σεμνός. Της πήγαινε, αλλά αυτός ποτέ δεν την πρόσεξε. Το μυαλό του ήταν αλλού, δεν καταλάβαινε που. Συνεχώς διάβαζε διάφορα παράξενα βιβλία και μετά έβρισκε ακροατές να λέει τις εντυπώσεις του. Κάποιοι, που επίσης τα είχαν διαβάσει άνοιγαν μαζί του συζήτηση, που συχνά άναβε κι αποκτούσε ένταση. Έως διαπληκτισμούς. Μια φορά προσπάθησε κι αυτή κάτι να πει και φαίνεται απ’ τους άλλους ακούστηκε λίγο χαζό. Δεν τόλμησε να το ξανακάνει. Μόλις τέλειωσε το σχολείο αυτός έφυγε για σπουδές στην Αθήνα και δεν γύρισε πίσω, απ’ ό,τι αυτή ξέρει. Κάπου ακούστηκε ότι έμπλεξε σε παράξενες παρέες, αλλά δεν έμαθε τι και πως. Την ίδια περίοδο ο πατέρας της την διόρισε σε μια δημόσια υπηρεσία και παρέμεινε στη πόλη της. Η αλήθεια είναι ότι της ταίριαζε περισσότερο ο ήρεμος Νίκος, αλλά αυτός δεν είχε μάτια γι άλλη πέρα από την ψηλομύτα και εγωίστρια Γωγώ. Εκείνη με τη σειρά είχε αλλού το νου της. Τι μπέρδεμα κι αυτό, Χριστέ μου; Παρέμεινε στην πόλη γιατί σπούδασε παιδαγωγικά στο τοπικό πανεπιστήμιο. Παρότι ζούσαν στην ίδια πόλη δεν συναντήθηκαν ούτε μια φορά μετά τι Λύκειο. Κατοικούσαν σε διαφορετική γειτονιά και η ίδια δεν είχε επαφές, ούτε συμμετοχή στις τοπικές κοινωνικές εκδηλώσεις. Με εντελώς τυχαίο τρόπο έμαθε ότι η Γωγώ θα ήταν υποψήφια δημοτική σύμβουλος στον συνδυασμό της συντηρητικής παράταξης στις δημοτικές εκλογές που πρόκειται να γίνουν το επόμενο δίμηνο.
Τώρα ήρθε η ώρα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι: Υποτάσσεται σ’ αυτή τη φαύλη κατάσταση με τον κηφήνα που έβαλε στο σπίτι της ή τον πετάει οριστικά έξω. Εντάξει! Της χρειάζεται η ερωτική σχέση που άνοιξε μαζί του.
« Αλλά βρε άνθρωπέ μου τώρα που άρχισα κι έμαθα δεν μπορώ να βρω έναν άλλο άνδρα; Κι άλλες πορτοκαλιές κάνουν πορτοκάλια. Θάρρος κορίτσι μου!»
Τότε χωρίς καμιά αιτιολογία, πέρασε απ’ το νου της ο ήρεμος Νίκος. Θα μπορούσε να κάνει μαζί του κατάσταση; Εντάξει δεν θα είναι κάτι το συναρπαστικό. Πού ξέρεις όμως; Μπορεί τα πράγματα να πάνε καλύτερα απ’ ότι περιμένεις. Πού να βρίσκεται τώρα αυτός; Έχει χρόνια να μάθει νέα του, Αν και ζουν στη ίδια πόλη δεν έτυχε να συναντηθούν τα βήματά τους. Ας φροντίσει να μάθει τι κάνει. Προς το παρόν προηγούνται άλλα καθήκοντα. Θα κάνει το αποφασιστικό βήμα με τον προβληματικό, που χωρίς σκέψη έκανε το σφάλμα και τον έμπασε μέσα στο σπίτι.
Η πρώτη πράξη. Φώναξε τον μάστορα κι άλλαξε τις κλειδαριές. Ο Μιχάλης ζούσε μια από τις εξαφανίσεις του. Η συγκατοίκηση μαζί του της είχε ήδη στοιχίσει πολλά. Δεν αναφέρομαι στην χρηματική πλευρά του θέματος. Αυτήν την είχε αφομοιώσει. Εκείνο που ήξερε από την αρχή ότι θα συμβεί είναι τα σχόλια και οι αντιδράσεις του περιβάλλοντός της. Κατάμουτρα δεν της είπαν τίποτα, αλλά ένιωσε με τις σιωπές και τις αμηχανίες στα συναπαντήματα με γείτονες. Τη γενική αποδοκιμασία. Το ίδιο στα μαγαζιά της γειτονιάς όταν πήγαινε να προμηθευτεί τις απαραίτητες προμήθειες. Δεν της κακοφαινόταν. Σε επαρχιακή πόλη ζούσε, αλλιώς την είχαν συνηθίσει. Είναι φυσικό η ξαφνική εμφάνιση ενός άνδρα που μπαινοβγαίνει στο σπίτι να σχολιαστεί. Και μάλιστα με τα χαρακτηριστικά του Μιχάλη. Εκεί μόνο που απ’ την αρχή πάτησε πόδι και του απαγόρευσε την προσέγγιση ήταν ο χώρος εργασίας της. Του το είχε πει καθαρά
«Στο χώρο εργασίας μου δεν θα πλησιάσεις. Σε καμιά περίπτωση. Αν κάτι έκτακτο συμβαίνει θα με παίρνεις τηλέφωνο. Εντάξει;»
Μέχρι σήμερα ο όρος αυτός είχε τηρηθεί. «Για να δούμε τώρα» είπε από μέσα της. Την άλλη μέρα το πρωί ενώ βρισκόταν στην εργασία της το τηλέφωνο χτύπησε. Το αισθάνθηκε ότι ήταν αυτός. Με φωνή αυταρχική κι ενοχλημένη την είπε
«Μαρία δεν μπορώ ν’ ανοίξω την πόρτα στο σπίτι. Χάλασε η κλειδαριά ή το κλειδί»
«Κάνε μερικά λεπτά υπομονή κι έρχομαι!» του απάντησε
Με το φόβο μέσα της, αλλά και με σταθερή την απόφαση να λύσει το γόρδιο δεσμό έφυγε απ’ τη δουλειά, επικαλούμενη κάποια αδιαθεσία. Είχε από το βράδυ κάνει την προετοιμασία της. Σε μια δική της βαλίτσα μάζεψε όλα τα προσωπικά του είδη. Ακόμα κι όσα αυτή του είχε αγοράσει. Τον βρήκε εκνευρισμένο έξω απ’ την πόρτα της μονοκατοικίας της.
«Τι συμβαίνει Μαρία;»
«Θα στα εξηγήσω όλα!»
Αυτό δεν μπορούσε να γίνει στο δρόμο. Γιατί δεν ήθελε δημόσιες σκηνές. Άνοιξε την πόρτα και μπήκαν στον διάδρομο. Ενώ από μέσα της έτρεμε, προσπάθησε απεγνωσμένα να μην το δείξει.
Ήρεμα, αλλά αποφασιστικά του είπε
«Η κοινή ζωή μας, Μιχάλη, έλαβε τέλος. Καλά την έβγαλες εδώ. Αλλά δεν πάει άλλο. Έκανες τα πάντα να μετανιώσω την ώρα και τη στιγμή που σ’ έβαλα στο σπίτι μου. Τέλος! Όλα τα δικά σου πράγματα είναι μέσα σ’ αυτή τη βαλίτσα που βλέπεις. Να μην σε ξαναδώ στο κατώφλι μου. Να ξέρεις ότι η απόφασή μου είναι οριστική»
Του άλλου του ήρθε κεραμίδα στο κεφάλι. Δεν πίστευε ότι εκείνο το συγκαταβατικό και του χεριού του κοριτσάκι θα σηκώσει ποτέ το κεφάλι του. Το έπαιξε χαζός
«Έλα ρε Μαρία! Πλάκα μου κάνεις. Στον Μιχάλη σου λες τέτοια λόγια; Ξεχνάς τα όμορφα πράγματα που ζήσαμε μαζί;»
«Δεν ξεχνάω τίποτα. Και τα καλά και τα κακά. Ως εδώ όμως. Όλα έχουν ένα τέλος και για μας τους δυο αυτό έφτασε!»
Μέχρι εδώ το έπαιξε ήρεμος. Βλέποντας όμως την άλλη αποφασισμένη άλλαξε τροπάρι
«Είσαι με τα καλά σου μωρή σκρόφα ότι με το «αποφασίζω και διατάζω» θα γλυτώσεις τόσο εύκολα από μένα;»
«Πάρε τη βαλίτσα σου και δρόμο!»
«Σε ποιον μιλάς έτσι, ρε πουτάνα της δεκάρας;»
Την άρπαξε απ’ τα μαλλιά και την έσυρε μέχρι μέσα στο σαλόνι. Της έδωσε δυο δυνατούς μπάτσους που την πόνεσαν αβάστακτα. Δάγκωσε τα χείλη της να μην φωνάξει και με μια απότομη κίνηση ξέφυγε απ’ τα χέρια του και πετάχτηκε έξω απ’ το σπίτι
«Θα ειδοποιήσω την Αστυνομία. Να το ξέρεις»
Κανονικά σιγά μην φοβηθεί ο Μιχάλης! Ευτυχώς γι αυτήν ο Μιχάλης είχε ανοιχτούς λογαριασμούς με τις αρχές κι απειλή έπιασε τόπο. Σε λίγο χρόνο φάνηκε στην εξώπορτα κρατώντας τη βαλίτσα. Της έριξε ένα λυσσασμένο βλέμμα λέγοντας
«Κάνεις λάθος αν νομίζεις ότι έτσι εύκολα θα γλυτώσεις από μένα»
Το ήξερε, αλλά το βασικό βήμα είχε γίνει κι ένιωθε για πρώτη φορά το γλυκό αίσθημα της νίκης κι της απελευθέρωσης!
10. Περίσκεψη
«Και τώρα τη κάνουμε» αναρωτήθηκε μόνη της.
Η επίσκεψη στην Αθήνα ήταν σκέτη απογοήτευση. Έχασε κάθε ιδέα για τον Αλέκο. Τον είχε αγαπήσει. Όμως ακόμα δεν ήξερε ότι η αγάπη και το μίσος είναι τα δυο άκρα στο ευθύγραμμο τμήμα των συναισθημάτων. Αυτό όμως λυγίζει και κάποτε γίνεται κύκλος. Έτσι τα άκρα μπορούν να πλησιάσουν πολύ κοντά, μέχρι που να κάνουν εναλλαγή θέσεων.
Το θηλυκό μυαλό της φιλόδοξης Γωγώς άρχισε να δουλεύει πυρετικά και σύντομα το νέο σχέδιο είχε σχηματισθεί σε γενικές γραμμές .
Την άλλη μέρα ήταν στο λογιστικό γραφείο του Νίκου. Ήξερε ότι το θύμα θα πέσει εύκολα στη φάκα που ετοίμαζε. Η ευχάριστη έκπληξη φάνηκε εύγλωττα στο πρόσωπό του.
«Καλώς την Γωγώ! Χαίρομαι που σε βλέπω. Ποιος καλός άνεμος σε φέρνει εδώ;»
Ο γνωστός γλωσσοδέτης είχε ξεπεραστεί. Ένα φορτίο κάποιας αυτοπεποίθησης είχε εγκατασταθεί μέσα του και φαινόταν σ’ όλες τις αντιδράσεις του. Ο κύκλος των εργασιών του είχε μεγαλώσει, είχε τη φήμη του έμπιστου, που είχε κι άκρες στην εφορία. Αυτό ήταν η αιτία για νέους κι ικανοποιημένους πελάτες
«Έχω καιρό να σε δω. Τι κάνει η παλαιά παρέα;»
«Α! Κι εγώ έχασα τις επαφές μου. Δεν είδα κανέναν εδώ και καιρό. Απ’ ό,τι ξέρω ο Κώστας κι ο Αλέκος είναι στην Αθήνα. Με την Μαρία έχουμε να συναντηθούμε χρόνια. Εσύ πας καλά; Απ’ ότι βλέπω το γραφείο είναι γεμάτο φακέλους. Θα αντιστοιχούνε, φαντάζομαι, σε πελάτες;»
«Ναι, καλά πάω. Πες μου τι σε φέρνει εδώ;»
«Ξέρεις Νίκο τελείωσα παιδαγωγικά και δεν μπορώ να περιμένω χρόνια για έναν διορισμό, που δεν ξέρω που θα είναι. Εγώ βιάζομαι και επιπλέον θέλω να μείνω εδώ στην πόλη μας. Σκέφτομαι ν’ ανοίξω δικό μου νηπιαγωγείο. Έχουμε τόσους φίλους και γνωστούς. Γιατί να τρέχω σ’ άλλους τόπους, όπου θα είμαι άγνωστη ανάμεσα σε αγνώστους. Θέλω τη γνώμη σου και τη βοήθειά σου»
«Μετά χαράς! Η σκέψη σου είναι σωστή. Είμαι διαθέσιμος και θα κάνω για σένα ότι περνάει απ’ το χέρι μου»
« Έχω ένα ραντεβού σε λίγο και δεν υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος. Πρέπει να το συζητήσουμε αναλυτικά. Είσαι να φάμε μαζί το βράδυ και με την ευκαιρία να τα πούμε αναλυτικά;»
«Το ρωτάς; Που θέλεις να βρεθούμε; Κάνε μια πρόταση»
«Κάτι κοντά στη θάλασσα θα προτιμούσα»
Το σκέφτηκε λίγο κι είπε
«Θες να πάμε στον Ναυτικό Όμιλο;»
«Πολύ ωραία ιδέα. Λειτουργεί κανονικά;»
«Ναι, γιατί πήγα τις προάλλες»
«Δέκα το βράδυ είναι καλά; Θα έρθω μόνη μου»
Δεν της ήταν καθόλου δύσκολο να τον οδηγήσει αργά στα βράχια. Είχε προηγούμενη εμπειρία. Δεν κουράστηκε να τον φέρει εκεί που ήθελε. Για τον Νίκο ήταν σαν να ζούσε ένα όνειρο. Έκανε έρωτα με την Γωγώ, κάτι που μόνο με τη φαντασία του το είχε μέχρι τώρα ζήσει. Πετούσε στα σύννεφα! Χριστέ μου! Του δόθηκε μ’ όλο της το σώμα. Μάλιστα από τις αντιδράσεις της φαίνεται ότι τα κατάφερε. Οι κραυγές της, το σφίξιμο πάνω του ήταν τρανή απόδειξη ότι τα είχε καταφέρει. Ένας φουσκωμένος κόκορας κυκλοφορούσε για μέρες στα στέκια του. Ήταν αυτός!
Τον επισκέφτηκε σε λίγες μέρες φέρνοντας του κάποια από τα απαραίτητα χαρτιά για έναρξη επαγγέλματος. Ήταν όλο περιποιήσεις και υποσχέσεις ότι θα κάνει ότι περνάει απ’ το χέρι του γι αυτήν.
«Νίκο μου φοβάμαι! Θα χρειαστούν πολλά λεφτά κι οι δικοί μου δεν είναι σε θέση να μου τα δώσουν»
«Μην στεναχωριέσαι γι αυτό, Γωγώ. Μπορώ να βοηθήσω»
«Μα πώς;»
« Έχω εγώ μπόλικα λεφτά. Αν θέλεις σου δείχνω το βιβλιάριο να το επιβεβαιώσεις»
Η τετραπέρατη Γωγώ αντέδρασε κάθετα.
« Ούτε που να το συζητάς. Δεν θα δεχτώ ευρώ από σένα. Εγώ πρέπει να σε πληρώσω για τη βοήθεια που μου δίνεις»
Πριν ο άλλος προλάβει ν’ αντιδράσει έσκυψε και του έδωσε ένα σύντομο φιλί στο στόμα
«Γεια σου προς το παρόν. Θα τα πούμε πάλι»
Ο Νίκος χεσμένος!
11. Ο Κώστας
Από μικρός ένιωθε ξένο σώμα στην παρέα του. Αυτός είχε άλλες έγνοιες, άλλα διαβάσματα, ενώ οι περισσότεροι γύρω του ήταν μικροαστοί μεγαλωμένοι στο κυρίαρχο πλαίσιο:
Πατρίς- Θρησκεία- Οικογένεια.
Η ιστορία που διδάχτηκαν κυριαρχείται από το ιδανικό της μεγάλης ιδέας. Μερικοί πιστεύουν ότι κάποια στιγμή πάνω στον τρούλο της ΑγιάςΣοφιάς θα κυματίσει η γαλανόλευκη. Όχι, αυτός δεν θα πάρει απ’ αυτόν τον μπατιρισμένο ιμπεριαλισμό! Αυτός είναι πολίτης του κόσμου, είναι γεμάτος από τις μεγάλες οικουμενικές ιδέες της ισότητας, της ειρήνης και της δικαιοσύνης και του σοσιαλισμού! Τα αστικά κόμματα για το μόνο που ενδιαφέρονται είναι η διατήρηση τους στην εξουσία. Τα υπάρχοντα αριστερά κόμματα έχουν συμβιβαστεί στην ουσία με την αστική δομή της κοινωνίας κι έχουν υποστείλει τη σημαία της επανάστασης, είναι στην πράξη λακέδες της εξουσίας. Επανάσταση για την ανατροπή του αστικού καθεστώτος. Όχι! Αυτός θα μείνει πιστός στην ιδέα της παγκόσμιας επανάστασης, όπως την περιέγραψαν οι κλασικοί μεγάλοι επαναστάτες. Όπως ο Λέων Τρότσκι και η 4η διεθνής.
. Μόλις τέλειωσε το Λύκειο εκείνο που επιδίωξε και πέτυχε ήταν να δραπετεύσει από το στενό κλοιό της επαρχιακής του πατρίδας. Μπήκε στην Νομική της Αθήνας. Οι δικοί του τον βοήθησαν πιστεύοντας ότι σπουδάζει. Σήμερα νομίζουν ότι μετά από λίγο καιρό, υπερνικώντας τις τελευταίες εκκρεμότητες σε μαθήματα, θα πάρει το πτυχίο της Νομικής. Όμως η πραγματικότητα ήταν εντελώς διαφορετική. Τη σχολή την είχε γράψει από την αρχή στα παλαιά του παπούτσια. Είχε πολύ καιρό να δώσει έστω κι ένα μάθημα. Αντίθετα είχε λάβει μέρος σε εκατοντάδες ακτίφ προετοιμασίας επαναστατικών πρωτοβουλιών. Το ίδιο και στις διαδηλώσεις. Το επαναστατικό του καθήκον είναι να βοηθήσει στη συνειδητοποίηση της ανάγκης για ριζική ανατροπή του αστικού καθεστώτος. Όλα τ’ άλλα είναι κουραφέξαλα.
Οι δυσκολίες θα άρχιζαν όταν οι αθώοι γονείς- χρηματοδότες μάθαιναν την αλήθεια. Προς το παρόν δεν αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα. Στην πατρίδα ανέβαινε σπάνια και απέφευγε ενσυνειδήτως να συναντήσει τους παλαιούς του φίλους.. Όμως μάθαινε μέσω του μικρότερου αδελφού του τα βασικά νέα τους Ζούσε τη φάση αναμονής των επερχόμενων εξελίξεων.
Σε λίγο θα βρισκόταν μπροστά στην κρίση. Να βρει δουλειά στην Αθήνα, που θα του εξασφαλίζει τα βασικά έσοδα το έβλεπε πολύ χλωμό ενδεχόμενο. Η τραγωδία θα ήταν να επιστρέψει άπραγος πίσω, χωρίς πτυχίο. Με τι μούτρα θα αντιμετωπίσει οικογένεια και γνωστούς. Πρέπει να ετοιμάσει ένα καλό σενάριο για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα
13. Η νέα παγίδα.
Ο Νίκος δέχτηκε με χαρά κι ανακούφιση το τηλεφώνημα της Γωγώς. Είχαν περάσει αρκετές μέρες σιωπής από μέρους της. Τον έτρωγε η περιέργεια να συζητήσει μαζί της την ονειρεμένη βραδιά, που ζήσανε μαζί. Να μάθει τις εντυπώσεις της. Ο ίδιος ανασφαλής, ήθελε μια επιβεβαίωση απ’ τα χείλη της. Καιγόταν, ντε!
«Νίκο θα περάσω να σε δω. Πρέπει να συζητήσουμε ένα σοβαρό ζήτημα»
Τον ανησύχησε ο τόνος της φωνής της. Δεν περίμενε τέτοια εισαγωγή, αλλά το μόνο που μπόρεσε να πει ήταν
«Βεβαίως να έρθεις. Ακόμα και τώρα αν μπορείς. Θα σε περιμένω»
«Δυστυχώς, Νίκο, δεν αισθάνομαι αυτή τη στιγμή καλά. Ίσως αν μπορείς, θα προτιμούσα αύριο το πρωί»
«Βεβαίως και μπορώ. Θα σε περιμένω με ανυπομονησία»
Ας τον λίγο να ψηθεί από μέσα του σκέφτηκε η Γωγώ.
Αυτός; Τριβέλισε το μυαλό του μήπως καταλάβει ποιο μπορεί να είναι το πρόβλημα και δεν έβγαζε άκρη. Ας κάνει υπομονή μέχρι αύριο.
«Θεέ μου μην χαλάσει η σχέση που άνοιξε μεταξύ μας».
Κατά τις δέκα χτύπησε το τηλέφωνο κι ήταν η Γωγώ
«Πέρασα άσχημη νύχτα Νίκο. Κοιμήθηκα προς το ξημέρωμα και μόλις τώρα ξύπνησα. Αν και δεν νιώθω καλά θα έρθω. Κατά τις δώδεκα θα είμαι εκεί. Μήπως εσύ δε μπορείς τότε;»
« Όχι, όχι! Εδώ θα είμαι και θα σε περιμένω»
Αυτός γεμάτος ανησυχία, αυτή ουδέτερη έως ψυχρή.
Το σχέδιο προχωρούσε, όπως το είχε καθορίσει. Έφτασε στο γραφείο του Νίκου τη σωστή ώρα εξοπλισμένη με μια έκφραση ταλαιπωρημένης από χίλια βάσανα. Ο άλλος τρόμαξε.
«Τι έγινε καλή μου; Τι σου συμβαίνει;»
«Θα στα πω όλα με τη σειρά, Νίκο. Ελπίζω να με βοηθήσεις»
« Το συζητάς; Θα κάνω ό,τι περνάει απ’ το χέρι μου»
«Νίκο μου! Την τελευταία βδομάδα ένιωθα αδιαθεσίες. Δεν ήμουν καλά. Τότε πέρασε η σκέψη απ’ το μυαλό μου. Μήπως η όμορφη βραδιά που περάσαμε μαζί είχε τις συνέπειές της; Πήγα στο φαρμακείο και πήρα έναν δείκτη. Έκανα το τεστ και δυστυχώς κυοφορώ. Ναι είμαι έγκυος! Μην ανησυχείς όμως. Εκείνο που σου ζητώ είναι να με βοηθήσεις να βρω έναν καλό γιατρό να πάμε για να κάνω έκτρωση. Συγνώμη που το λέω έτσι άκομψα, αλλά τι να κάνω κι εγώ η κακομοίρα; Βρίσκομαι σε δύσκολη θέση»
Ο άλλος αποσβολωμένος, για αρκετά δευτερόλεπτα έμεινε άφωνος, και μετά με μια φωνή γεμάτη ενοχές και ικεσία της είπε
«Εγώ φταίω για όλα Γωγώ. Εγώ σου δημιούργησα το πρόβλημα κι αναλαμβάνω όλες τις ευθύνες. Δεν μου λες κορίτσι μου; Γιατί να κάνουμε το έγκλημα και να σκοτώσουμε μια νέα ζωή που εμείς δημιουργήσαμε; Άστο να ζήσει, σε παρακαλώ!»
«Και τι προτείνεις Νίκο. Σε λίγους μήνες να κυκλοφορώ στη πόλη φουσκωμένη, όντας ανύπανδρη; Τι θα πω στη Μάνα μου, τι θα πω στη γειτονιά; Μια κουβέντα είναι αυτή. Σκέφτηκες τις συνέπειες των λόγων σου;»
Ο άλλος την κοίταξε μερικές στιγμές αμίλητος και μετά με αποφασιστική φωνή της είπε
«Γωγώ μου! Ξέρεις από πάντα ότι εγώ σ’ αγαπούσα και είμαι για σένα διαθέσιμος. Εσύ δεν ξέρω τι αισθήματα τρέφεις για μένα. Αν δεν μ’ αγαπάς καθόλου, τουλάχιστον θα με συνηθίσεις με τον καιρό και πού ξέρεις στο μέλλον τι μπορεί να συμβεί; Οι άνθρωποι αλλάζουν, οι καταστάσεις μεταβάλλονται.. Μπορούμε να παντρευτούμε, ακόμα και εικονικά. Τότε δεν θα υπάρξει πρόβλημα. Εγώ αναλαμβάνω να σε κάνω ενώπιον Θεού κι ανθρώπων γυναίκα μου.»
Η άλλη αμίλητη με μια έκφραση ανακούφισης στο πρόσωπο έδειχνε ότι το σκέφτεται. Έσκυψε πάνω του και τον φίλησε ζεστά
«Πράγματι Νίκο μ’ αγαπάς και είσαι κύριος με τα όλα του. Θα προσπαθήσω να σταθώ στο πλάι σου με την εμπιστοσύνη που αξίζεις»
Του άλλου γελάγανε τα μουστάκια του και η Γωγώ συνέχισε
«Ο χρόνος πιέζει όμως. Δεν έχουμε καιρό για προετοιμασίες. Προτείνω να κάνουμε όσο πιο σύντομα γίνεται έναν πολιτικό γάμο μόνοι μας και αργότερα σου υπόσχομαι θα πάμε στην εκκλησία να τον ευλογήσει κι ο Θεός»
«Εντάξει! Το βρίσκω λογικό. Αυτό θα κάνουμε»
Μέσα σε λίγες μέρες όλα είχαν τελειώσει. Ήταν πια αντρόγυνο. Η Γωγώ ήταν ικανοποιημένη με τον εαυτό της. Τα πράγματα έγιναν όπως τα είχε σχεδιάσει. Αυτή η «εκκρεμότητα» είχε αίσιο τέλος. Με τη μάνα της τα μπάλωσε πάνω κάτω. Πάντα την χειριζόταν καλά. Μπαμπάς από χρόνια δεν υπήρχε. Τον θυμόταν αχνά, από νωρίς άρρωστος κι ετοιμόρροπος. Έφυγε και ησυχάσανε, αφού κάθε μέρα έβγαινε η ψυχή της μάνας της να τον φέρει βόλτα. Δεν τον έζησε, δεν τον αγάπησε. Ήταν σαν να μην υπήρξε. Το ζήτημα της πρόωρης, όπως προβλεπόταν, γέννας της θα το τακτοποιούσε κι αυτό.
Ο Νίκος αφελής και καλοπροαίρετος πετούσε από ευτυχία στα σύννεφα. Τον έφερε στο πατρικό της. Αυτό θα ήταν το πρώτο τους σπίτι. Όταν ο άλλος προσφέρθηκε να νοικιάσει ένα μεγαλύτερο και να το επιπλώσει με το γούστο της, αυτή δεν συμφώνησε μαζί του.
«Άσε Νίκο. Τα λεφτά θα χρειαστούν για την επιχείρηση που θα ανοίξουμε οι δυο μας. Ξέχασες ότι θέλω ν’ ανοίξω νηπιαγωγείο; Κάποια στιγμή και το παιδί μας θα πάει εκεί. Χρειαζόμαστε ένα κατάλληλο οίκημα με αυλή και πολλούς χώρους. Θα το ανακαινίσουμε, να γίνει κουκλί, Θα βάλουμε τον εξοπλισμό που απαιτείται»
Πήρε μια ανάσα και συνέχισε απτόητη
« Να το θυμάσαι. Απευθυνόμαστε στην καλή κοινωνία της πόλης, που θα είναι σε θέση να πληρώνει τα δίδακτρα. Στηρίζομαι στη δική σου βοήθεια, Νικο. Είσαι ένας πετυχημένος επαγγελματίας μ’ έναν κύκλο και όταν με το καλό γεννηθεί το παιδί θα πρέπει να ξανοιχτούμε λίγο στην κοινωνία. Να γίνουμε γνωστοί στους εν δυνάμει πελάτες».
Του άφησε λίγο χρόνο να αφομοιώσει τις υποχρεώσεις που όλα αυτά συνεπάγονται
« Σε ζάλισα, Νίκο μου! Αλλά όλα θέλουν την προετοιμασία τους κι αυτό το διάστημα εγώ είμαι ανίκανη για τρεξίματα. Πρέπει να είμαι προσεκτική! Τουλάχιστον μέχρι να γεννήσω, μην έχουμε κανένα ατύχημα»
«Εντάξει Γωγώ. Εσύ θέλω να προσέξεις το παιδί. Να κάνεις ό,τι σου λέει ο γιατρός και τ’ άλλα άστα επάνω μου. Θα τα φροντίσω εγώ. Μην ανησυχείς!»
«Μια κουβέντα είναι αυτή. Μακάρι να μπορούσα να ηρεμήσω!»
14. Ο Αλέκος πρωτευουσιάνος
Συμπλήρωνε τη διετία του μεταπτυχιακού. Στην έναρξη πίστευε πώς και τι, αλλά πολύ σύντομα τον έφαγε η ρουτίνα. Ανούσιες ομιλίες μεγαλοκαθηγητών, που βαριόνταν τη ζωή τους. Πολλές φορές χωρίς ειρμό και το χειρότερο, πολλές φορές απόντες άνευ λόγου και αιτίας. Είδε μ’ έκπληξη ότι στους συμφοιτητές του αυτές οι απουσίες δεν τους ενοχλούσαν καθόλου. Το αντίθετο ήταν ευκαιρία για ραχάτι, καφέ στο βεστιάριο της σχολής και χαρτιά στο διπλανό καφενείο.
Δεν άντεξε στο πειρασμό και ρώτησε έναν από τους συμφοιτητές του
«Καλά τι συμβαίνει; Πληρώσαμε λεφτά για αυτό το πρόγραμμα. Ο καθηγητής μπορεί να απουσιάζει όποτε γουστάρει; Χωρίς να δίνει λογαριασμό πουθενά; Το βρίσκεις λογικό αυτό;»
«Άσε ρε φίλε! Δεν κατάλαβες Χριστό, τι συμβαίνει εδώ. Εκείνο που μόνο ενδιαφέρει την πλειοψηφία είναι να πάρει το χαρτί και να το επικαλείται στη συνέχεια στο βιογραφικό του. Εσύ πιστεύεις ότι θα μάθεις κάτι εδώ μέσα. Να σου κάνω μια προσωπική εξομολόγηση; Μήπως ανοίξουν τα μάτια σου. Ό,τι έμαθα στη ζωή μου, το έμαθα μόνος μου. Το έμαθα γιατί μ’ άρεσε, γιατί εγώ έδειξα ενδιαφέρον. Προσαρμόσου, φίλε μου, στο περιβάλλον για να ζήσεις και να προκόψεις»
Του έκαναν εντύπωση αυτά που άκουγε. Ο άλλος συνέχισε καταιγιστικά
«Χτύπα, αγόρι μου, κανένα γκομενάκι από τα πολλά που κυκλοφορούν πεινασμένα εδώ γύρω και είναι διαθέσιμα. Να σου πω κάτι που μου είπε ο έμπειρος θείος μου, που είναι μανούλα στην πολιτική; Δεν αμείβεται η γνώση χαζέ. Οι γνωριμίες κι οι κοινωνικές επαφές δίνουν ψωμί! Όλα τ’ άλλα είναι αρχίδια στο πάτερο»
Η συνομιλία του με τον ηπειρώτη απ’ τα Γιάννενα Σταμάτη ήταν το πιο συμπυκνωμένο μάθημα ζωής το τελευταίο διάστημα. Μεταπτυχιακά και μαλακίες. Έγινε κολλητός του και ζήσανε μαζί πολλά και διάφορα. Εξαιτίας του γράφτηκε στο ΠΑΣΟΚ κι άρχισε να ασχολείται με την πολιτική.
« Μην κολλήσεις» τον συμβούλεψε ο δικός του. «Άσε τις ιδεολογίες για τους χαζούς και τους ιδεολόγους. Εσύ ένα νάχεις στην κούτρα σου. Τι θα με προωθήσει, ποιός είναι που θα σε βοηθήσει; Το κατάλαβες επιτέλους!»
Ο Σταμάτης δεν ήταν μόνο λόγια. Προσωπικά είχε ανέβει σκαλοπάτια στην κομματική ιεραρχία και προαλειφόταν να είναι υποψήφιος στην πατρίδα του στις επόμενες εκλογές. Τελικά ας τ’ ομολογήσει: Αυτός δεν ήταν κι ο δικός του σκοπός;
Με τη στήριξη του τετραπέρατου Σταμάτη και τις άκρες που είχε πήρε τον μεταπτυχιακό τίτλο με «Άριστα» και μια καθαρή φωτοτυπία του έστειλε αμέσως στη μάνα και τον θείο του, αυτούς που ανελλιπώς έστελναν το έμβασμα, αλλά και να το διαδώσουν στους κύκλους της πόλης. Αυτό δεν το ζήτησε. Ήξερε ότι θα το κάνουν από μόνοι τους. Προετοιμαζόταν για την επιστροφή του στην πατρίδα. Όχι για οριστική εγκατάσταση, αλλά πρέπει να προετοιμάσει το δρόμο για τα μελλοντικά σχέδιά του. Μέσα στο μυαλό του πέρασε η σκέψη.
Τι να γίνονται, άραγε, οι φίλοι και οι συμμαθητές του; Πρέπει να επανασυνδέσει τους δεσμούς μ’ όλους, χωρίς εξαιρέσεις. Η Γωγώ τι κάνει; Εδώ θα έχει κάποιο πρόβλημα, αλλά πιστεύει ότι θα το ξεπεράσει. Η τελευταία συμβουλή του φίλου του Σταμάτη ήταν:
« Καλές σχέσεις με τα τοπικά κομματικά στελέχη και τις τοπικές εφημερίδες. Γράφε και κανένα άρθρο, κακομοίρη μου. Έστω περί ανέμων και υδάτων. Αυτά αρέσουν. Κοτζάμ δόκτορας είσαι πια!»
15. Η γέννηση του παιδιού
Η γέννηση του παιδιού τελικά δεν ήταν εύκολη. Για να βγει ο μικρός από την κοιλιά την ταλαιπώρησε πολύ. Τόσο που πίστεψε ότι κινδύνεψε και η ζωή της. Ευτυχώς τελικά όλα πήγαν καλά. Όταν συνήλθε και της έφεραν δίπλα το γιο της ένιωσε συναισθήματα που η υστερόβουλη και φιλόδοξη Γωγώ μέχρι τώρα δεν είχε ξανανιώσει. Αυτό το πλασματάκι δίπλα της ήταν το παιδί της. Σαρξ εκ της σαρκός της. Το αγάπησε, από την πρώτη στιγμή, απελπισμένα κι έβαλε στόχο της ζωής της να τον κάνει ευτυχισμένο.
Μετά ήρθαν στο δωμάτιο οι δικοί της. Ο Νίκος κι η μάνα της. Η πρόωρη γέννα στο μυαλό του Νίκου δεν έβαλε κανένα ερωτηματικό. Ο γιατρός του είπε: Πολλές φορές τα παιδιά έρχονται πρόωρα. Ο γιος σου είναι καλά και υγιής. Αυτό είναι το μόνο που έχει σημασία. Το ίδιο και η μάνα. Μόνο που είναι κουρασμένη και σήμερα μην την ταλαιπωρήσουμε άλλο.
Ο Νίκος πετούσε στα σύννεφα Ήταν πατέρας ενός γιου.
«Χριστέ μου, ποια ευτυχία μου φύλαγες να γευτώ;»
Με τη Γωγώ τα πράγματα ήταν κάπως ιδιόμορφα. Στο διάστημα της εγκυμοσύνης της είχαν μετρημένες επαφές μαζί της κι αυτές με το ζόρι. Η Γωγώ επικαλούνταν τους κινδύνους για το παιδί που μεγαλώνει μέσα της. Μια δικαιολογία που την καταλάβαινε και γι αυτό έκανε υπομονή. Τώρα θα αρχίσει μια νέα περίοδος. Ήδη για την γυναίκα του είχε κάνει σημαντικά βήματα. Η ανακαίνιση του κτιρίου σχεδόν τελείωνε. Το θέμα της άδειας βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Όταν έκανε μια απόπειρα να πάρει πρωτοβουλίες για την επίπλωση του κτιρίου συνάντησε την κάθετη άρνησή της
« Όχι, Νίκο. Αυτό άστο σε μένα. Έχω στο μυαλό μου ένα σωρό ιδέες»
Ένα ήταν το ελάττωμα της Γωγώς. Δεν υπολόγιζε τα έξοδα και τα λεφτά του δεν ήταν κι ατέλειωτα. Κάποια στιγμή πρέπει να τολμήσει να της το πει. Προς το παρόν άντεχε ακόμα.
Μετά από λίγες μέρες, μάνα και γιος έφτασαν στο σπίτι. Το ζήτημα της φροντίδας του παιδιού ήταν λυμένο. Θα αναλάμβανε η μάνα της Γωγώς, μια ικανή και προκομμένη γυναίκα με πλήρη υγεία και πρόθυμη να ικανοποιεί κάθε επιθυμία της κόρης της.
Σε λίγες μέρες η Γωγώ βγήκε απ’ το σπίτι σπάζοντας την παράδοση της επαρχιακής πόλης, που ήθελε τη γυναίκα να είναι κλεισμένη τις πρώτες σαράντα μέρες σ’ αυτό ασχολούμενη μόνο με το παιδί. Η πρώτη έξοδος να είναι η επίσκεψη μάνας και παιδιού στην εκκλησία για να πάρουν την ευλογία απ’ τον παπά.
Η πρώτη επίσκεψη ήταν στο νηπιαγωγείο. Να πάρει τον πλήρη έλεγχο των εργασιών που πρέπει να γίνουν. Έδωσε στους εργάτες τις κατάλληλες εντολές και μετά πήγε στο γραφείο του άνδρα της. Για αυτόν η επίσκεψή της ήταν ξαφνική και όταν βρέθηκε μπροστά της εμφανίστηκε η συνήθης αμηχανία, που πάντα ένιωθε όταν ήταν δίπλα της, παρά το γεγονός ότι ήταν πλέον παντρεμένοι κι είχαν αποκτήσει παιδί.
«Καλώς την. Δεν με ειδοποίησες ότι έρχεσαι. Πώς είσαι;»
«Είμαι καλά. Ήρθα να με ενημερώσεις για όλες τις εκκρεμότητες για το νηπιαγωγείο. Με την άδεια πού βρισκόμαστε;
«Η άδεια πρέπει να βγει στ’ όνομα σου. Γιατί εσύ είσαι πτυχιούχος. Δυστυχώς πρέπει να πάμε στο υπουργείο στην Αθήνα. Η γραφειοκρατία ζει και βασιλεύει Ό,τι ήταν να γίνει από δω το έκανα. Από την εφορία πήρα ενημερότητα»
«Να πάμε! Όσο πιο σύντομα γίνεται. Να προλάβουμε τη νέα χρονιά. Ευκαιρία να δω και για τον αναγκαίο εξοπλισμό»
«Καλή μου είναι ευκαιρία να σου πω ότι τα χρήματα δεν είναι άπειρα. Τα έξοδα πρέπει να είναι υπό έλεγχο»
«Στο είπα απ’ την αρχή. Τα λεφτά θα στα επιστρέψω μέχρι ευρώ. Να πάρουμε δάνειο απ’ την τράπεζα»
« Εσύ δεν μπορείς να πάρεις δάνειο γιατί προς το παρόν δεν έχεις εισόδημα από προσωπική εργασία. Αν πάρουμε δάνειο θα είναι στο όνομά μου»
«Αν είναι να ανοίξω δουλειά θέλω να είναι στο επίπεδο που απαιτείται. Ειδάλλως να μείνω στο σπίτι»
«Όχι καλή μου! Κι αυτό θα τα ξεπεράσουμε»
Πράγματι μετά πολλές προσπάθειες, τις δικές της και οι διασυνδέσεις του άνδρα της, έφεραν το ποθητό αποτέλεσμα. Όλα ήταν έτοιμα. Άρχισε η διαφήμιση και σ’ ένα μήνα θα ανοίξει τις πόρτες του.
«Με όσα παιδιά στην αρχή βρούμε. Δεν μπορεί τα έξοδα να τρέχουν κι έσοδα να μην έρχονται»
Η αποφασιστικότητα της Γωγώς πήρε την ανταμοιβή της. Με διαδοχικές εγγραφές η πρώτη χρονιά έκλεισε με είκοσι παιδιά και τα τρέχοντα έξοδα καλύφτηκαν πλήρως. Για την επόμενη χρονιά οι προοπτικές είναι καλύτερες. Η επιμονή της Γωγώς έφερε τους καρπούς της. Κι έδειξε σ’ όλους τις οργανωτικές της ικανότητες.
16. Τα επόμενα βήματα του σχεδίου
Τα είχε καταφέρει! Το νηπιαγωγείο της έγινε το πρώτο αστέρι στην πόλη. Δεν ζήταγε πλέον πελάτες. Έκανε επιλογή. Αλλά η επιτυχία δεν ήρθε μόνη της. Τα τρία χρόνια που πέρασαν ήταν χρόνια σκληρής δουλειάς και ολοκληρωτικής αφοσίωσης στο έργο. Η μάνα της; Βράχος ακλόνητος. Φύλακάς- άγγελος του εγγονού της, αλλά και άξια νοικοκυρά. Έβγαζε όλες τις υποχρεώσεις του νοικοκυριού. Από αυτήν την πλευρά ήταν τυχερή.
Το αρνητικό έρμα που έσερνε στη ζωή ήταν ο άνδρας της. Γκρινιάρης, πιεστικός κι όλο παράπονα. Ήθελε συνέχεια να του κάθεται. Όχι κύριε δεν είμαστε και σκεύος ηδονής. Δεχόταν αραιά και που, όμως αυτές οι στιγμές για την ίδια ήταν μια απαίσια ταλαιπωρία. Λες κι ένιωθε τίποτα. Ποτέ μέχρι τώρα δεν την είχε απογειώσει. Σε κάποια φάση της ήταν χρήσιμος, αλλά φτάνει πια. Ως εδώ! Πρέπει να βρει ριζική λύση, γιατί δεν αντέχει πια. Άσε το άλλο. Συνεχώς γκρίνια για τα λεφτά, ότι τα ξοδεύει χωρίς συγκρατημό κι άλλα παρόμοια. Ήξερε τι παντρεύτηκε ο ηλίθιος, δεν τον υποχρέωσε κανείς. Αυτός επέμενε.
Εντάξει, στην αρχή έβαλε κάποια επιπλέον λεφτά να στηθεί η επιχείρηση, αλλά ομελέτα χωρίς να σπάσεις αυγά δεν γίνεται. Τώρα αυτή έχει τον έλεγχο και πρέπει ν’ αποφασίσει τη θα κάνει. Εκεί που δεν χωρούσε καμιά έκπτωση ήταν ο γιος της. Το αγγελούδι της μεγάλωνε όμορφα κι έδειχνε ότι θα γίνει όμορφο παλικάρι. Το μόνο της παράπονο ήταν ότι δεν είχε το χρόνο που ήθελε να του αφιερώσει. Βλέπεις οι δουλειές και οι συνεχώς αυξανόμενες κοινωνικές υποχρεώσεις δεν της άφηναν ελεύθερο χρόνο.
Τώρα στο μυαλό της σχηματιζόταν λίγο-λίγο το νέο περίγραμμα των ενεργειών της. Ήθελε να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο τις υπηρεσίες της. Αφιλοκερδώς! Μέσα της υπήρχε ένα μεγάλο απόθεμα αναξιοποίητης δράσης και μια καλά κρυμμένη φιλοδοξία ν’ αποκτήσει «όνομα» στην πόλη. Έκανε επιλογή. Όχι όπου κι όπου. Εκεί που ήταν ο καλός ο κόσμος. Προσχώρησε στην συντηρητική παράταξη και μπήκε στο ψηφοδέλτιο για τις δημοτικές εκλογές που θα γίνουν σε λίγους μήνες. Ο υποψήφιος δήμαρχος ήταν πελάτης της στο σχολείο, όπου είχε τον μικρό του γιο κι όταν εμμέσως του έδειξε ενδιαφέρον της ασμένως την δέχτηκε ως υποψήφια. Ήξερε ότι θα του φέρει πολλούς ψήφους. Ταυτότητα συμφερόντων και επιδιώξεων. Ο νόμος που διέπει όλη την κοινωνία: Δίνω και παίρνω.
Πήρε το θέμα στα ζεστά κι άρχισε να σκέφτεται τις πρωτοβουλίες που θα πάρει. Ο άνδρας της στραβομουτσούνιασε στην αρχή, αλλά σύντομα δέχτηκε να βοηθήσει. Θα χρειαζόντουσαν λεφτά κι αυτός ακόμα αντέχει. Άρα είναι χρήσιμος. Για μια φορά ακόμα. Το απολυτήριο θα του το δώσει αργότερα.
Λίγο πριν τις δημοτικές εκλογές συμπληρωνόταν μια δεκαετία από την αποφοίτησή της απ’ το Λύκειο. Δεν θάταν χρήσιμο να οργανώσει μια συγκέντρωση γι αυτήν την επέτειο. Όμως δεν ήταν καλό να φανεί δική της η ιδέα. Θάταν χρήσιμο να βρει έναν αχυράνθρωπο να αναλάβει την οργάνωση. Έβαλε κάτω τα πράγματα. Ποιος και πώς θα ειδοποιηθούν. Θυμήθηκε τον Περικλή, ένα φασαριόζικο συμμαθητή της, που είχε πάει στη δουλειά του μπαμπά του. Χασάπικο είχε, χασάπης έγινε. Από ακριτομυθίες ήξερε ότι οικονομικά το φυσούσε και ήταν λάτρης του ποδόγυρου. Ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση
Πέρασε δήθεν τυχαία από το μαγαζί του. «Μπουτίκ κρεάτων» παρακαλώ! Με υπαλλήλους και πελάτες. Τον πήρε το μάτι της να κάθεται στο ταμείο. Μερικά κιλά παραπάνω και λίγη φαλακρίτσα που έδειχνε ότι σε λίγο καιρό θα κυριαρχήσει στο κεφάλι του. Πρώτα ψώνισε λίγο κιμά κι ένα κοτόπουλο και πήγε στο ταμείο να πληρώσει. Η έκπληξή της φάνηκε πραγματική κι αυθόρμητη
«Περικλή! Εσύ δεν είσαι; Πόσο χαίρομαι που σε είδα. Ίδιος είσαι, μωρέ, όπως τότε!»
Η δική του έκπληξη ήταν σίγουρα πραγματική
«Ω! Η όμορφη Γωγώ. Γκομενάρα ήσουν, γκομενάρα παρέμεινες»
Της άρεσε η τραχιά του γλώσσα. Της έλειπε ο αρρενωπός άνδρας! Αυτός που θα την βάλει κάτω και θα της αλλάξει τον αδόξαστο. Θα γούσταρε πολύ κάτι τέτοιο Όμως προς το παρόν δεν θα το διακινδύνευε.
«Έχω να σε δω απ’ το σχολειό!»
«Κι εγώ, αλλά μαθαίνω νέα σου. Άνοιξες νηπιαγωγείο δικό σου, ε; Δε μου λες είναι αλήθεια ότι παντρεύτηκες τον Νίκο;»
Την ερώτηση του την άφησε αναπάντητη. Ο άλλος δεν ήταν χαζός
«Ρε Περικλή, τώρα που σε είδα μια ιδέα πέρασε απ’ το μυαλό μου. Σε δυο μήνες συμπληρώνεται μια δεκαετία από την αποφοίτηση μας. Δεν είναι καλή ιδέα με την ευκαιρία αυτή να μαζευτούμε οι παλαιοί συμμαθητές να το γιορτάσουμε»
«Πολύ ωραία σκέψη! Ευκαιρία επιτέλους να το κάψουμε. Κάνε πρόταση κι άστο πάνω μου»
«Μια χοροεσπερίδα! Πού; Όπου νομίζεις εσύ. Εγώ βέβαια θα προτιμούσα στον Ναυτικό Όμιλο. Εκείνο που θέλω είναι να μου πεις πώς θα τους ειδοποιήσουμε. Έχεις καμιά ιδέα. Ακόμα και τις τοπικές εφημερίδες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε με ανακοίνωση. Πιστεύω ότι μπορείς εσύ να αναλάβεις τη δουλειά»
«Σου είπα. Άστο πάνω μου. Τις ιδέες σου θέλω. Να ξανασυναντηθούμε να τα πούμε πάλι»
«Τώρα που σε βρήκα; Έχουμε πολλά να πούμε και να κάνουμε οι δυο μας»
Επίτηδες του άφησε σαφή υπονοούμενα για το μέλλον. Μπορούσε να τον χειριστεί και ίσως το άλλο που έχει στο μυαλό της να περπατήσει.
17. Η προετοιμασία και η εκδήλωση
Η Μαρία το έμαθε απ την εφημερίδα. Το ίδιο κι Αλέκος που είχε έρθει πριν λίγες μέρες απ’ την Αθήνα για τους δικούς του σκοπούς. Την άλλη μέρα τον πήραν και τηλέφωνο. Μια συμμαθήτρια, που θυμήθηκε τ’ όνομά της, όχι όμως και τη φυσιογνωμία της. Θα πάει οπωσδήποτε. Ευκαιρία να ανανεώσει τις σχέσεις του μ’ όλους. Να μάθουν και ότι είναι πλέον και με τη βούλα «διδάκτωρ των επιστημών». Τόσο κόπο, τόσο χρόνο και χρήμα ξόδεψε γι αυτό. Ο Κώστας ειδοποιήθηκε απ’ τον αδελφό του κι αυτός το είδε σαν ευκαιρία να προετοιμάσει τους δικούς του για τα αποκαλυπτήρια που όλο και , εκ των πραγμάτων πλησίαζαν.
Με τον ένα ή άλλο τρόπο η είδηση κυκλοφόρησε σ’ όλους. Εκείνο το λαμπρό βράδυ από τους σαράντα δυο μαθητές της τάξης παρευρέθηκαν στην εκδήλωση τριάντα. Σχεδόν όλοι! Κάποιοι έλειπαν απ’ την πόλη και δυο δεν βρίσκονταν στη ζωή, θύματα της ασφάλτου. Μαζί με τους συνοδούς και μερικούς άλλους παρατρεχάμενους έφτασαν στους εκατό.
Ο Περικλής είχε δώσει τα ρέστα του. Ενώ σαν μαθητής έδινε την εντύπωση του μαθητή που δεν αφομοιώνει τη γνώση κι έπαιρνε μέτριους βαθμούς, έως να κινδυνεύσει κάποια στιγμή να μείνει στην ίδια τάξη, όταν βγήκε στη ζωή πήρε σ’ όλα άριστα, επαληθεύοντας την εμπειρία ότι άλλο η γνώση του σχολειού κι άλλη η γνώση της πραγματικής ζωής. Όλα ήταν ετοιμασμένα στην εντέλεια.
Όταν η Γωγώ μπήκε στην αίθουσα συνοδευόμενη απ’ τον άνδρα της τον Νίκο και τον είδε τον έσφιξε στην αγκαλιά της και τον φίλησε σταυρωτά με μια θέρμη έως παρεξηγήσεως. Αλλά δεν την ένοιαζε κιόλας
«Μπράβο Περικλή! Χίλια μπράβο1 Έσκισες»
Ο άλλος το κατάευχαριστήθηκε σε αντίθεση με τον Νίκο, που ένιωσε αμήχανος, αλλά δεν τόλμησε να πει κάτι..
Χαρές απ’ όλους, ανταλλαγή πληροφοριών, ενημέρωση για τις εξελίξεις του καθενός. Φαγητό, χορός όλα πήγαν καλά. Τα ζευγάρια εναλλάσσονταν. Κάποια στιγμή τη σήκωσε ο Περικλής να χορέψουν. Το σφίξιμο πάνω του το ευχαριστήθηκε. Ως, που αισθάνθηκε και τη διέγερσή του. Στο μυαλό της Γωγώς πέρασε η αμαρτωλή σκέψη. Να μπορούσε να τον αρπάξει και να τον πάει στα βράχια. Έτσι για να τριτώσει το κακό. Αμ πώς! Μα αυτό δεν ήταν δυνατόν τώρα. Όμως τόλμησε να του ψιθυρίσει στ’ αυτί ότι σύντομα θα περάσει απ’ το μαγαζί του. Η μαλαγανιά στη φωνή της τα έλεγε όλα.
Οι εκπλήξεις ήταν πολλές και για πολλούς. Ο γάμος της Γωγώς με τον Νίκο για τους περισσότερους ήταν η είδηση που έκανε την μεγαλύτερη εντύπωση. Στον Αλέκο, ιδιαίτερα όταν συνδυάστηκε με την πληροφορία ότι ήδη έχουν αποκτήσει και γιο. Του ήρθε να ρωτήσει περισσότερα αλλά η φωνή της λογικής τον σταμάτησε. «Μην μπλέξεις κακομοίρη μου με την μηχανορράφο». Θα βρεθείς πάλι κουβαριασμένος και δεν θα σε σώζει τότε ούτε θαύμα. Αργότερα θα μάθαινε ότι η Γωγώ θα πολιτευτεί το αντίπαλο κομματικό στρατόπεδο
Η Μαρία δεν μπορούσε να πιστέψει ότι η μεγαλοπιανούμενη Γωγώ παντρεύτηκε τον δειλό κι αφελή Νίκο. Θυμήθηκε ότι μετά την άτυχη περιπέτειά της με τον Μιχάλη της είχε περάσει η ιδέα να τον αναζητήσει. Ευτυχώς που δεν έκανε τίποτα. Τον Κώστα τον άφηναν αδιάφορο οι εξελίξεις αυτές. Τους είχε σιχαθεί όλους. Σ’ εκείνη που μίλησε με κάποια ζεστασιά στη φωνή ήταν μόνο η Μαρία, ίσως γιατί στην παρέα ήταν λίγο σαν παρίας και του πήγαιναν οι παραγκωνισμένοι κάθε μορφής.
Ο Νίκος συνειδητοποιούσε ότι η Γωγώ είναι εκτός ελέγχου και ίσως πάνω από τα γράδα του. Να κάνει σκηνή, να της ζητήσει το λόγο; Μάλλον θ’ άνοιγε θέμα που ίσως μετά να μην μπορεί να το κλείσει. Η Γωγώ δεν μπορεί να μπει υπό έλεγχο. Πάλι καλά. Είναι η γυναίκα του, είναι η μάνα του γιου του, πότε-πότε του κάθεται και με κάποια μορφή εισπράττει κι αυτός κάτι από την κοινωνική ακτινοβολία της. Βέβαια πρέπει συνεχώς να είναι σε κατάσταση συναγερμού, να φροντίσει τα έξοδα που γίνονται και να μην υπάρξει κανένα επεισόδιο κοινωνικού διασυρμού. Ας κάνει το χαζό. Ας νομίζει η κυρά του ότι δεν καταλαβαίνει τίποτα. Το παραδέχεται. Την αγαπάει απελπισμένα και έτσι θα δεχθεί να βάλει λίγο νερό στο κρασί του. «Νίκο, υπομονή! Ήξερες τι παντρεύτηκες»
Ο Περικλής έπιασε τα μηνύματα. Θα πέσει σαν ώριμο φρούτο το μανάρι. Του το έδειξε και τώρα ήταν στο περίμενε. Όμως αξίζει τον κόπο. Είναι γκομενάρα κι είναι κρίμα να χάνεται στα χέρια του κρυόμπλαστρου Νίκου.
Η μόνη που ζούσε το θρίαμβό της ήταν η Γωγώ! Την είχαν φάει με τα μάτια πολλοί. Είδε ξεχασμένους συμμαθητές της. Όλοι της είπαν καλά λόγια κι ήξεραν για το σχολειό της. Κάποιοι ήξεραν και για την υποψηφιότητά της. Η ιδέα της ήταν χρήσιμη κι ας μην φάνηκε ότι η ίδια την προώθησε. Καλύτερα! Ο Περικλής την έβγαλε σε πέρας άριστα και σχεδόν μόνος του. Μόνο με τη σκέψη του, μια ανατριχίλα πέρασε απ’ το κορμί της. «Θα δούμε» είπε από μέσα της. Ο Αλέκος, αυτός για τον οποίο παλαιότερα έλιωνε την άφησε αδιάφορο. Δεν άξιζε δεκάρα, Την κρίσιμη στιγμή αποδείχτηκε λίγος. Άσε που έχει και πολιτικές φιλοδοξίες και μάλιστα με το ΠΑΣΟΚ! Καλά! Τώρα έφτασε η ώρα να τα πούμε!
18. Ο Κώστας εξομολογείται
Την άλλη μέρα η Μαρία έκανε τον απολογισμό της χθεσινής βραδιάς. Πολλά της είχαν κάνει εντύπωση. Τα περισσότερα αρνητική. Χριστέ μου! Τι μονοφαγού! Τ άπληστο πλάσμα που είναι η Γωγώ. Συμπεριφέρεται λες κι όλος ο κόσμος της ανήκει. Βρίσκει όμως και τα κάνει. Καλά, αυτός ο έρημος Νίκος, πώς έμπλεξε μαζί της; Πρέπει κάτι να υπάρχει από πίσω. Αλλιώς δεν εξηγούνται τα πράγματα.
«Ήθελές τα και παθέστα, άτυχε Νίκο μου».
Ο Αλέκος, που ήταν ο ευνοούμενος της τα σχολικά χρόνια, ούτε που την πλησίασε. Το ίδιο κι αυτή.
« Παράξενο, δεν είναι;»
Είδε κι άλλους που χρόνια είχε να τους δει κι αυτό το χάρηκε με την ψυχή της. Ευτυχώς κανείς δεν φάνηκε να ξέρει κάτι για την περιπέτειά της με τον Μιχάλη. Ούτε μια νύξη δεν έγινε. Από τη μέρα που τον έδιωξε δεν είχε άλλη ενόχληση κι αυτό της φάνηκε λίγο παράξενο. Από την εφημερίδα ξεκαθάρισε την απορία της. Τον είχε συλλάβει η αστυνομία για κάποιο αδίκημα που δεν κατάλαβε ακριβώς ποιο ήταν και θα περνούσε από δίκη. Ένα διάστημα την έφαγε η αγωνία μην μπλέξει κι αυτή, αλλά ευτυχώς δε συνέβη τίποτα.
Τι απερισκεψία κι αυτή εκ μέρους της; Δεν ήξερε τίποτα η κακομοίρα κι έπεσε εύκολα στη φάκα. Είχε, όμως και τη καλή της πλευρά όμως αυτή η περιπέτεια. Επιτέλους έζησε κι έμαθε. Δεν είναι πια το κουτορνίθι που ήταν πριν.
Εκείνος που συνέχισε να της είναι συμπαθής ήταν ο εξαφανισμένος Κώστας. Δεν της δόθηκε ευκαιρία να τον ρωτήσει αναλυτικά τι έκανε αυτά τα χρόνια. Πάντα κάποιος τρίτος παρεμβάλλονταν στη συζήτηση. Το θετικό είναι αυτό που της είπε στο τέλος
«Θέλω να βρεθούμε να τα πούμε αναλυτικά. Είναι το τηλέφωνό σου στον κατάλογο;»
«Βεβαίως!»
«Θα σε πάρω τηλέφωνο»
«Το απόγευμα είμαι εκεί»
Τώρα ήταν στο περίμενε. Δεν χρειάστηκε να περιμένει πολύ. Την επόμενη μέρα χτύπησε το τηλέφωνο και στην άλλη άκρη άκουσε τη φωνή του. Γρήγορα συμφώνησαν να βρεθούν σε γνωστό μπαρ της παραλίας. Πριν λίγο καιρό θα την έτρωγε η αγωνία. Τώρα είχε μια άνεση και μέσα της επικρατούσε ψυχραιμία.
Όταν το βράδυ μπήκε στο μπαρ τον είδε να κάθεται στην μπάρα και να έχει στραμμένο το βλέμμα του στην είσοδο. Με το χαμόγελο στα χείλη τον πλησίασε κι αγκαλιάζοντάς τον, τον φίλησε σταυρωτά στο μάγουλο.
« Ας πιούμε ένα ποτό και μετά μάλλον ας φύγουμε. Μέσα εδώ συζήτηση δεν γίνεται» της είπε
Συμφώνησε μαζί του. Όταν άρχισαν να περπατάνε στην ήρεμη παραλία την πήρε αγκαζέ και μια ζεστασιά εγκαταστάθηκε ανάμεσά τους. Αυθόρμητα ήρθε η εξομολογητική διάθεση και στους δυο.
«Τα έχω κάνει σκατά Μαρία κι έφτασα σε αδιέξοδο. Να ξέρεις ότι με τη σχολή μου τα έχω φορτώσει στον κόκορα. Είμαι πολύ μακριά από το να τελειώσω τις υποχρεώσεις κι οι δικοί μου πιστεύουν ότι αυτό θα γίνει όπου νάναι.»
« Εντάξει, μωρέ Κώστα. Ό,τι έγινε, έγινε. Ξέχασέ τα. Δεν μπορείς τώρα ν’ αφοσιωθείς σ’ αυτόν το στόχο;»
«Αλλού είναι το θέμα Μαρία. Δεν ξέρω πώς να στο πω. Δεν μ’ ενδιαφέρει καθόλου η σχολή μου. Το μυαλό μου αλλού βρίσκεται. Τους έχω όλους σιχαθεί. Ανθρωπάρια συμβιβασμένα με τον αστικό τρόπο ζωής, ενώ η εκμετάλλευση γύρω μας διευρύνεται συνεχώς»
Τι να του πει σ’ αυτές τις αρλούμπες που της πέταγε;
«Σ’ αυτό δεν μπορώ να σε βοηθήσω Κώστα. Κι εγώ είμαι μια συμβιβασμένη αστή. Αλλά κοίταξε γύρω σου, έτσι είναι όλος ο κόσμος. Δεν βλέπεις ότι οι απόψεις σου είναι εκτός της κοινωνίας. Δεν βλέπεις το αδιέξοδο, Τόσα χρόνια παλεύεις με φαντάσματα. Δε λέω. Καλές οι προθέσεις σου, αλλά μεγαλώσαμε πια, Κώστα. Πότε θα καταλάβεις το αδιέξοδο που σε οδηγούν αυτές οι απόψεις;»
« Ίσως νάχεις κάποιο δίκαιο. Αλλά δεν μπορώ να παραιτηθώ από τη μια μέρα στην άλλη απ’ ότι πίστεψα κι αγωνίστηκα όλα αυτά τα χρόνια. Σε ζάλισα με τα δικά μου. Αλήθεια με σένα τι γίνεται. Τι έκανες αυτά τα χρόνια;
«Τίποτα. Η δουλειά μου είναι μια ρουτίνα. Και μόνο αυτό με κουράζει. Κλείστηκα στην πόλη μας. Δεν έχω κάνει ταξίδια, δεν έχω γνωρίσει το μεγάλο έρωτα. Η ζωή μου είναι μονότονη»
Η ηρεμία του τοπίου, η ζεστασιά που κυκλοφορούσε μεταξύ τους, η εξομολόγηση και το αδιέξοδο του Κώστα της άνοιξαν το στόμα. Ήταν ο μόνος που του διηγήθηκε την περιπέτειά της με τον Μιχάλη. Του τα είπε όλα με το νι και σίγμα. Χωρίς να ντρέπεται για τις εντυπώσεις που θα προκαλέσει στον άλλο
«Αυτός είναι ο πρώτος κι ο μόνος άνδρας που γνώρισα. Δυστυχώς και εγώ, Κώστα, είμαι μια αποτυχημένη στη ζωή. Ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω τι λείπει σε μένα, όταν γύρω μου άλλες γυναίκες ζουν δεσμούς και δεσμούς»
« Όχι καλή μου, τίποτα δεν σου λείπει. Η πουτάνα η κοινωνία είναι άδικη. Είμαστε κι οι δυο αδικημένοι απ’ τη ζωή»
Με τρυφερότητα την αγκάλιασε κι αυτή σε χρόνο μηδέν χώθηκε στην αγκαλιά του σαν κυνηγημένο πουλί.. Σήκωσε το κεφάλι της και το πρόσωπό της ήρθε φάτσα-φάτσα με του Κώστα. Χωρίς δισταγμό ένωσε τα χείλια της απαλά με τα χείλια του άλλου. Της έλειπε τόσο η ανδρική αγκαλιά και τώρα ήταν μέσα σε μια απ’ αυτές. Ο άλλος ήταν διστακτικός. Δεν αρνήθηκε το φιλί της. Ανταποκρίθηκε, αλλά τίποτα περισσότερο. Της ήρθε να βάλει τα κλάματα.
« Όλα με αποδιώχνουν» του είπε.
«Όχι κορίτσι μου. Μου είσαι τόσο συμπαθής, αλλά σκέψου και το δικό μου αδιέξοδο. Ίσως σε λίγο καιρό αναγκαστώ να επιστρέψω εδώ έχοντας το στίγμα του αποτυχημένου. Χρειάζομαι να κάνω μια επανατοποθέτηση του εαυτού μου σε όλους τους τομείς. Θα ξαναβρεθούμε εμείς οι δυο. Κάνε λίγο υπομονή»
«Εντάξει Κώστα. Καταλαβαίνω. Όμως δώσε μου ένα φιλί. Ένα πραγματικό φιλί»
Αυτό ήταν. Μετά χώρισαν.
19. Η επόμενη φάση
Η Γωγώ ήταν ευχαριστημένη από τον εαυτό της μέχρι στιγμής. Όμως ο φιλόδοξος άνθρωπος δεν σταματά ποτέ. Είναι αχόρταγος. Πάντα θέλει κι άλλα. Και αυτό ίσως μπορεί να γίνει στο τέλος ο τάφος του. Τα έφερε στο νου της. Τι προηγείται; Είναι οι δημοτικές εκλογές που έρχονται. Εφόσον μπήκε στο χορό θα χορέψει. Περιθώρια για αποτυχία δεν υπάρχουν. Πρέπει να κινήσει γη και ουρανό. Θα χρειαστούν και λεφτά. Νίκο ετοιμάσου! Απ’ αυτόν άρχισε.
«Νίκο έδωσα την υπόσχεσή μου! Θα είμαι υποψήφια στις δημοτικές εκλογές. Καταλαβαίνεις ότι θα χρειαστώ τη βοήθειά σου. Κάθε γνωστός πρέπει να ενημερωθεί. Να σου πω κάτι. Και για τη δουλειά σου θα κάνει καλό. Μόνο που θα χρειαστώ χρήματα. Κοίταξε τι μπορείς να κάνεις»
Να κάνει συγκέντρωση γονέων στο σχολειό. Με την ευκαιρία κάτι θα αφήσει να φανεί. Ξέρει ότι προεκλογική καμπάνια στο νηπιαγωγείο δεν μπορεί να γίνει. Και δεν είναι σωστό. Μόνο έμμεσα κάποια αναφορά και με προσοχή. Οι συγγενείς; Εδώ θα βάλει τη μάνα της. Οι συμμαθητές της; Εδώ πρέπει να βοηθήσει ο Περικλής. Με την χοροεσπερίδα απέδειξε την ικανότητά του. Πρέπει να τον συναντήσει και μάλιστα άμεσα. Του τηλεφώνησε
«Περικλή θέλω να σε δω! Να έχουμε χρόνο για να πούμε κάποια πράγματα που δεν παίρνουν αναβολή. Στο μαγαζί σου μου είναι δύσκολο. Θα ήθελα κάπου πιο διακριτικά. Εσύ καταλαβαίνεις»
«Ναι! Ναι, καταλαβαίνω. Στις οκτώ το βράδυ να είσαι έξω από το σινεμά που βρίσκεται κοντά στη δουλειά σου. Θα περάσω με το αυτοκίνητο να σε πάρω»
Στο σπίτι ετοιμάστηκε για έξοδο.
« Έχω προεκλογική υποχρέωση σήμερα και θ’ αργήσω. Πες το και του Νίκου όταν έρθει», είπε στη μάνα της. Αγκάλιασε το γιο της και τον φίλησε ρουφηχτά.
Ήταν στη ώρα της στο ραντεβού. Δεν περίμενε λεπτό. Το αυτοκίνητο σταμάτησε μπροστά της κι άνοιξε η πόρτα. Χωρίς καθυστέρηση χώθηκε μέσα και κάθισε στη θέση του συνοδηγού. Ο Περικλής ξεκίνησε με φόρα. Το μόνο που πρόλαβε να του πει ήταν
«Που πάμε;»
«Άστο πάνω μου! Έχε μου εμπιστοσύνη»
Με ταχύτητα πάνω από το επιτρεπόμενο όριο μπήκε στην Εθνική και σε ένα τέταρτο βρέθηκε στα περίχωρα της διπλανής πόλης. Απότομα σταμάτησε μπρος από ένα ξενοδοχείο. Δεν πρόλαβε να πει κουβέντα. Όλα την αναστάτωναν και τις δημιουργούσαν εσωτερική διέγερση. Σε δυο λεφτά ήταν μόνοι σε ένα από τα δωμάτια κι άλλος σίγουρος και κατακτητικός την πήρε στην αγκαλιά του και άρχισε να την φιλάει με πάθος. Δεν έφερε καμιά αντίσταση. Αντίθετα μπήκε στο παιχνίδι και ακολούθησε τις καταπιεσμένες ορέξεις της. Για πρώτη φορά στη ζωή της έκανε έρωτα με όλο το περιεχόμενο της λέξης. Ο κερατάς την ανέβασε σε ύψη που ούτε φανταζόταν. Κάποια στιγμή αυτός κλείνοντάς της το στόμα, της είπε καθησυχαστικά.
«Σταμάτα να φωνάζεις. Απ’ έξω θα νομίζουν ότι σε σκοτώνω»
Τόλμησε να κάνει μαζί του πράγματα που δεν είχε δοκιμάσει ποτέ και η πλήρωση επαναλήφτηκε και μάλιστα εντονότερη. Μέχρι που αυτός την σταμάτησε.
«Φτάνει! Θα με λιώσεις πια. Υπάρχει και το αύριο, κορίτσι μου»
Δεν του είπε ευχαριστίες και τέτοια. Ούτε ότι ήταν πρωτάρα σε πολλά.
«Μην του δώσεις θάρρος και σε θεωρήσει δεδομένη», είπε από μέσα της.
Απλώς, αναστέναξε και αφέθηκε στο δικό της μαξιλάρι. Γύρισε το κεφάλι της και του χαμογέλασε ευχαριστημένη. Αμέσως άλλαξε θέμα συζήτησης. Επίτηδες. Δεν ήθελε να του πει εντυπώσεις. Αυτές δεν θα τις μοιραζόταν με κανέναν.
« Το ξέρεις φαντάζομαι. Στις δημοτικές είμαι υποψήφια κι ελπίζω στη βοήθειά σου»
«Υπάρχει κάποιο πρόβλημα, Γωγώ. Έχω δεσμεύσεις από πριν με άλλο συνδυασμό. Δεν με πρόλαβες»
«Και τώρα; Στηριζόμουν, ρε Περικλή πολύ στη βοήθειά σου! Νιώθω τώρα ξεκρέμαστη. Τότε να αποσυρθώ. Και το ήθελα, μωρέ, τόσο!»
« Στάσου! Μην κάνεις τέτοια μαλακία. Θα σε βοηθήσω με πολλούς τρόπους που δεν ξέρεις εσύ. Από λεφτά θα χρειαστείς. Θα σου στείλω αύριο στο σχολείο ένα δώρο. Ο δικός σου τι λέει;
« Ας τον αυτόν Περικλή. Τα κυβικά του δεν είναι για μένα. Θα δω στο μέλλον τι θα κάνω. Δεν θέλω να το συζητήσω άλλο. Τώρα πρέπει να γυρίσω πίσω. Δεν είμαι και μόνη μου. Έχω και γιο μην το ξεχνάς!»
«Εντάξει, πάμε»
20. Δημοτική σύμβουλος
Ήταν φυσικό. Ξεσήκωσε γη και ουρανό για να πετύχει το σκοπό της. Σημαντική ήταν και η συμβολή του Περικλή. Το δώρο του, την επόμενη μέρα έφτασε ανωνύμως στο σχολειό. Όταν το άνοιξε μέσα υπήρχε ένα ποσό πάνω από τις προβλέψεις της. Το ξόδεψε μέχρι το τελευταίο ευρώ.
Ο συνδυασμός τους ήταν κι ο νικητής. Μετά την καταμέτρηση των σταυρών φάνηκε η επιτυχία της. Ήταν μέσα στους πρώτους εκλεγόμενους κι αυτό δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητο από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης αλλά και τον εκλεγέντα Δήμαρχο. Αυτός σημείωσε τη συμβολή της στην εκλογή του, αφού η Γωγώ ήταν το νέο αίμα που για πρώτη φορά έμπαινε στο στίβο της πολιτικής και τον πριμοδότησε. Αυτά μετράνε και υπολογίζονται στην πολιτική.
Η ίδια; Από μέσα της απολάμβανε πλήρως τον θρίαμβο. Εξωτερικά το έπαιζε ψύχραιμη και απαντούσε πάντα σε χαμηλούς τόνους σ’ ότι την ρωτούσαν. Ο Νίκος παρέμενε σιωπηλός δίπλα της, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο τη στήριξή του. Ήξερε ότι σιγά –σιγά η Γωγώ γλιστράει απ’ τα χέρια του. Αλλά τι άλλο μπορούσε να κάνει; Ο ίδιος συνέχιζε να την αγαπά απελπισμένα. Τώρα υπήρχε κι ο άλλος δεσμός μεταξύ τους. Ο γιος που μεγάλωνε και γινόταν ένα όμορφο αγοράκι. Ήταν το παιδί του και δεν ήθελε να δημιουργήσει καμιά ανωμαλία που θα το επηρέαζε.
Το πεδίο μπροστά στη Γωγώ ήταν διάπλατα ανοιχτό. Ένα από τα πρώτα βράδια μετά τις εκλογές φώναξε στο σχολείο τον Περικλή και τον ευχαρίστησε, με τον τρόπο που τώρα ήξερε καλά, για τη δική του συμβολή. Εκεί πάνω στο γραφείο της, αφού είχε προηγουμένως διώξει τους πάντες. Κι ο Περικλής είχε γίνει ένα ακόμα πιόνι στα χέρια της. Της ήταν αναγκαίος, αλλά να μην νομίσει ότι είναι κι αναντικατάστατος. Εκεί που ήταν ανυποχώρητη ήταν η σχέση τους να μείνει αυστηρά μεταξύ τους.
Αν κάτι στραβώσει;
«Να το ξέρεις τότε μ’ έχασες»
Όταν το νέο δημοτικό συμβούλιο συνήλθε σε σώμα κι άρχισε η συζήτηση για την κατανομή αρμοδιοτήτων δεν μπορούσε να μείνει έξω απ’ τη μοιρασιά. Με τον τρόπο της πέρασε στον Δήμαρχο την ιδέα. Στα θέματα πολιτισμού ήταν διαθέσιμη να προσφέρει τις γνώσεις της και την όρεξή της. Και όπως πάντα κι ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε. Εκεί έχασε το μέτρο, αφού πίστεψε ότι όλα της ήταν δυνατά.
21. Ο Αλέκος κάνει συνδυασμούς
Έκανε την προσπάθειά του. Βοήθησε στον προεκλογικό αγώνα του φιλικού τους συνδυασμού. Κινητοποίησε τους δικούς του, οικογένεια και γνωστούς. Συνόδευσε υποψηφίους σε περιοδείες στις γειτονιές της πόλης, μοίρασε προεκλογικό υλικό και ψηφοδέλτια. Αλλά δυστυχώς χάσαμε! Και η επιλογή του επικεφαλής και η σύνθεση του ψηφοδελτίου προδίκαζαν λίγο- πολύ το αποτέλεσμα, αλλά ήταν νωρίς να κάνει τέτοιου είδους κριτική. Δεν είχε τους απαιτούμενους δεσμούς ακόμα με το τοπικό στελεχικό δυναμικό.
Μύρισε όμως έρπουσες αντιζηλίες, εσωτερικές διαμάχες και τα σημείωσε όλα για μελλοντική χρήση. Παντού συστηνόταν. Το «δόκτορας» ήταν απαραίτητο συνοδευτικό. Σε μια από τις τοπικές εφημερίδες βρήκε έναν στενό φίλο του θείου του. Μπόρεσε και πέρασε δυο άρθρα, ένα για την οικονομική προοπτική στη χώρα κι ένα με τοπικά θέματα. Άρθρα γεμάτα με αισιόδοξα μηνύματα. Ο Αλέκος κάνοντας έναν απολογισμό της δικής του συμμετοχής είδε ότι χρειάζεται πολύ προσπάθεια και επανειλημμένα ταξίδια για να αποκτήσει στέρεη βάση στο τοπικό κομματικό μηχανισμό και ακόμη περισσότερο στην τοπική κοινωνία. Χρειάζεται σπρώξιμο από την Αθήνα κι εδώ μπορεί να παίξει ρόλο ο δικός του. Το σαΐνι ο Σταμάτης.
Τον εντυπωσίασε η επιτυχία της Γωγώς. Η πουτάνα τελικά έσκισε. Πρέπει να το παραδεχτεί. Κινητοποίησε τα πάντα και τους πάντες. Ποιοι όμως χρηματοδότησαν την πλούσια προεκλογική της καμπάνια; Το να βρει κορόιδα, της ήταν προσωπική ειδικότητα. Πρέπει να ψάξει όταν ξανάρθει, ποιοι κρύβονται από πίσω της.
Μια φορά την είδε τυχαία σε περιοδεία. Κρατούσε απ’ το χέρι της ένα αγοράκι. Ένα όμορφο αγοράκι! Θα είναι ο γιος της μάλλον. Κι αυτόν χρησιμοποιεί η τυχοδιώκτρια. Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Πρέπει κι αυτό να το ψάξει!
Το μυαλό του όμως κλωθογύριζε χωρίς να το θέλει στη Γωγώ. Σκεφτόταν ότι κάποτε τον αγαπούσε. Και στον ίδιο δεν ήταν αδιάφορη. Άλλωστε, αμέσως ήρθε στο μυαλό του η νύχτα, εκεί στους βράχους, που του δόθηκε πλήρως κι αυθορμήτως. Αυτός ήταν που έδρεψε την παρθενιά της. Η δραματική επίσκεψή της στην Αθήνα με την απειλή «Είμαι έγκυος!» Έλεγε άραγε την αλήθεια; Ή το είπε έτσι για να τον εκβιάσει. Αυτό δεν το ξέρει. Όμως ξαφνικά ήρθε η κεραμίδα. Πώς αυτή η γυναίκα μέσα σε τόσο σύντομο χρόνο βρέθηκε παντρεμένη με κάποιον που προηγουμένως τον είχε μόνο για φτύσιμο. Θυμάται τι του έλεγα παλαιά για τον Νίκο. Πώς κατέβασε ξαφνικά και τόσο απότομα τον πήχη των προσωπικών της φιλοδοξιών. Να παντρευτεί τον Νίκο! Δεν μπορούσε να το χωνέψει με τίποτα. Αίνιγμα για τον ίδιο.
Άσε το άλλο. Αμέσως έκανε μαζί του και παιδί; Παραγγελία το είχε; Κάτι εδώ δεν ταιριάζει. Πρέπει την επόμενη φορά που θα έρθει να το ψάξει. Κλειδί οι ημερομηνίες. Είναι τόσο στριμωγμένα τα πράγματα, έως ύποπτα.
Η μάνα του, αυτό το διάστημα, τον χάρηκε κοντά της. Είδε καθαρά την επιθυμία του να ανακατευθεί στην πολιτική. Την ίδια δεν την χάλαγε. Είναι καλή η φιλοδοξία. Αρκεί να τον έχει κοντά της.
« Παιδί μου, πες στο θείο σου για τα σχέδιά σου. Θα μπορέσει να σε βοηθήσει»
Ήταν κάτι που έπρεπε να κάνει. Ο Σταμάτης το είχε πει.
«Αξιοποιούμε ό,τι μπορεί να βοηθήσει»
22. Η κρίση έρχεται στη χώρα καλπάζοντας
Κάποιοι ευαίσθητοι δέκτες στη χώρα το έβλεπαν και δειλά η σταράτα προειδοποιούσαν με πολλούς τρόπους για την επερχόμενη κατηφόρα. Είναι ανθρώπινο χαρακτηριστικό. Δεν θέλουμε ν’ ακούμε δυσάρεστες ειδήσεις. Θέλουμε μόνο αυτά που μας αρέσουν. Για τα άλλα σφυρίζουμε αδιάφορα, λες και τα αυτιά μας έχουν μπαμπάκια και μάλιστα, χωρίς την πλήρη συναίσθηση του γεγονότος τιμωρούμε αυτούς που μας δημιουργούν αρνητικά αισθήματα. Αυτό ανεξαρτήτως αν οι προειδοποιήσεις περιλαμβάνουν κι αλήθειες, που στην πορεία επαληθεύονται..
Έτσι η κρίση που ενέσκηψε στη χώρα βρήκε τους πολίτες ψυχολογικά και οικονομικά απροετοίμαστους. Από την πλήρη σιγουριά ότι όλα πάνε καλά, ότι οι δουλειές θα είναι πάντα σταθερές, απότομα περάσαμε στο άλλο άκρο. Στο αίσθημα του φόβου, της απόλυτης ανασφάλειας, του υπερβολικού κλεισίματος των ανθρώπων στο καβούκι τους.
Δεν ήταν οφθαλμοφανές ότι κάτι δεν πάει καλά; Όταν ο παραγωγικός ιστός διαλυόταν, όταν ο κάθε πολίτης θεωρούσε ότι το κράτος έχει την αποκλειστική υποχρέωση να του εξασφαλίζει τα προς το ζην, όταν ο κάθε πολίτης το μόνο που επεδίωκε ήταν να χωθεί κάπου στο δημόσιο για να την αράξει με ασφάλεια, όταν όλες τις χειρονακτικές εργασίες τις ανέλαβαν φτωχοί και στερημένοι άνθρωποι που ήρθαν στη χώρα απ’ όλες τα σημεία της υφηλίου, ήταν αναπόφευκτο κάποια στιγμή αυτό το φουσκωμένο μπαλόνι των ψευδαισθήσεων να σκάσει. Και το σκάσιμο που κάποια στιγμή επήλθε ήταν εκκωφαντικό.
Είναι αντικειμενικά δεδομένο ότι ο ρυθμός της ζωής μας ήταν πάνω από τις δυνατότητες της οικονομίας μας. Το τραγικό στην περίπτωσή είναι ότι κανείς εκ των παραγόντων, που έπαιξαν κάποιο ρόλο, δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για αυτό το κατάντημα. Ακόμα χειρότερα η μόνη έγνοια τους είναι η μετάθεση των ευθυνών του ενός στον άλλο.
«Οι άλλοι φταίνε, αυτοί θα έκαναν σκατά.»
Εμείς μόνο δικαιούμαστε να παραπονιόμαστε και να ζητάμε τις κεφαλές των ενόχων. Όμως αυτό είναι η μια πλευρά του προβλήματος, που πρέπει να ξεκαθαριστεί, μόνο για λόγους φρονηματισμού στο μέλλον. Εκείνο που τώρα έχει σημασία είναι πώς θα υπερβούμε τις δυσκολίες, πώς θα δούμε φως στο αδιέξοδο. Τι πρωτοβουλίες πρέπει να πάρουμε για ν’ αρχίσει να δουλεύει πάλι η μηχανή. Παραγωγή αγαθών, επιλογή συγκεκριμένων στρατηγικών στόχων για εστίαση των προσπαθειών σ’ αυτούς, με τελικό στόχο την ανάπτυξη. Αγάπη για την πατρίδα και προσπάθεια για το κοινό καλό των κατοίκων της.
Η κρίση επηρέασε όλους τους τομείς της ζωής της χώρας και ταρακούνησε μύθους που είχαν δημιουργηθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Έτσι δεν μπορούσε να αφήσει απέξω και τη μικρή μας πόλη. Κοινή η μοίρα όλων; Όχι βέβαια! Οι αρνητικές συνέπειες είναι εντονότερες σε αυτούς που δεν έχουν στέρεη προηγούμενη οικονομική βάση, σ’ αυτούς που δεν διαθέτουν τη διάθεση για πρωτοβουλίες και δεν έχουν προσωπικές ικανότητες.
Πάντα το ίδιο γίνεται στις κρίσεις. Οι φτωχοί, οι διστακτικοί και οι νωθροί είναι και οι πιο ευάλωτοι στις συνέπειές της. Είναι ψευδαίσθηση να πιστεύουμε σε θαύματα. Όπου συμβαίνουν κάτι τέτοια είναι εξαιρέσεις στον κανόνα. Οι ριψοκίνδυνοι μπορεί να αποκτήσουν πολλά ή να χάσουν τα πάντα. Εμείς αναφερόμαστε στον μέσο άνθρωπο.
23. Η άδοξη επιστροφή του Κώστα
Ότι θα γύριζε πίσω ήταν σχεδόν σίγουρο. Δεν θα έδινε μάχες προσαρμογής σ’ αυτά που μέχρι τώρα μισούσε. Παρέμενε ένας κακόμοιρος Δον Κιχώτης να μάχεται με απαρχαιωμένους τρόπους φανταστικούς ανεμόμυλους των εχθρών του. Ο ρομαντισμός είναι μόνο για ατομική κατανάλωση. Δεν λύνει τα πιεστικά βιοποριστικά προβλήματα της ζωής. Οι δικοί του είχαν από πριν οικονομικά προβλήματα και το μηνιαίο έμβασμα έβγαινε πάντα με κόπο.
Όταν άρχισαν οι περικοπές στις συντάξεις των γονέων του, όταν ο αδελφός του απολύθηκε από το κατάστημα που εργαζόταν ως υπάλληλος, τον ειδοποίησαν ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν κι ας φροντίσει να τελειώσει ή να βρει μόνος του χρήματα. Ενώ στη θεωρία ήταν μανούλα, στα πράγματα της ζωής ήταν σκέτος σκράπας. Και κατά συνήθεια λίγο βαρύς και ράθυμος. Να τρέξει αυτός να βρει μόνος του δουλειά μάλλον απίθανο. Μόνο η σκέψη του πρωινού ξυπνήματος και του ωραρίου τον παρέλυε.
Σε λίγο καιρό τα πάντα λίγα λεφτά του τέλειωσαν κι άρχισαν να τρέχουν οι υποχρεώσεις. Από έναν σύντροφο πήρε λίγα δανεικά αλλά κι αυτά σύντομα καταναλώθηκαν. Όταν ο σπιτονοικοκύρης του είπε να τα μαζέψει, φιλοξενήθηκε μερικές μέρες στο φοιτητικό δωμάτιο μιας συντρόφισσας που τον άντεξε μερικές μέρες, αλλά σε λίγο του είπε
«Δυστυχώς αύριο έρχεται η μάνα μου! Πρέπει να φύγεις»
Έπεσε και το σύνθημα ότι βάζει φέσια κι η συντροφική αλληλεγγύη έως εδώ ήταν. Συνάντησε αρνήσεις, τηλεφωνικές κλήσεις σε φίλους έμεναν αναπάντητες. Έφτασε στο αμήν
«Όλα με αποδιώχνουν» συμπέρανε.
Η έλλειψη στηριγμάτων, η λόρδα που ήρθε χωρίς πρόσκληση κι εγκαταστάθηκε στο στομάχι του τον προσγείωσαν. Δεν ήταν συνηθισμένος να δίνει τέτοιες μάχες και σαν βρεγμένη γάτα, με την ουρά στα σκέλια, γύρισε στους δικούς του αποκαλύπτοντας τους την γυμνή αλήθεια.
Θρήνος κι οδυρμός οι δικοί του, αλλά τι να κάνουν; Παιδί τους ήταν, άνοιξαν την πόρτα να βρει το άσυλο. Κοινωνικά έπρεπε να κρατήσουν τα προσχήματα και δεν είπαν πουθενά το ρεζιλίκι. Η μάνα έκανε την κίνηση ανάγκης για μια ανάσα. Στο χωριό της είχε το πατρικό, το σπίτι των γονέων της. Δεν πήγαιναν πια εκεί. Ο γείτονας το λιμπιζόταν από χρόνια και επανειλημμένως της είχε προτείνει να τ’ αγοράσει συναντώντας πάντα την άρνησή της. Τώρα δεν γινόταν διαφορετικά. Έπρεπε να κρατήσουν τα προσχήματα. Του τηλεφώνησε και η πώληση έγινε. Ο χωριάτης πάτησε στην ανάγκη της κι έκανε έκπτωση σε παλαιότερη οικονομική πρόταση που της είχε κάνει
«Η κρίση Φιλιώ! Τι να κάνω;»
Έδωσε τόπο στη οργή και πήρε τα υπόλοιπα. Αλλά στον άνδρα της το ξεκαθάρισε «Εγώ Θανάση θα διαχειρίζομαι τα λεφτά!»
Σιγά τα κουράγια που είχε αυτός να της αντισταθεί. Έτσι κι αλλιώς τα είχαν κάνει μαντάρα. Τουλάχιστον να μην γίνουν περίγελο στη γειτονιά και στο καφενείο που πάει. Ο Κώστας εδώ και μέρες καθόταν κλεισμένος στο δωμάτιό του παραμένοντας σιωπηλός. Τι να πει άλλωστε; Ως κι όρεξή του είχε κοπεί. Με το ζόρι και με την πίεση της κυρά Φιλιώς κατέβαζε λίγο φαγητό απ’ το πιάτο που του πήγαινε
«Τι θα πούμε αγόρι μου στη γειτονιά; Όλοι θα ρωτήσουν. Πες μας να έχουμε όλοι την ίδια δικαιολογία»
«Ναι μάνα, έχεις δίκιο. Θα πούμε το εξής. Ο γιος μας πήρε το πτυχίο της Νομικής, αλλά δεν έχει καμιά όρεξη- τον ξέρετε δα τώρα- να ασκήσει το επάγγελμα του δικηγόρου. Έχει ιδεολογικές αναστολές»
«Ποιος θα πιστέψει, παιδί μου, κάτι τέτοιο;»
Όμως στον μπαμπά και τον αδελφό φάνηκε καλή δικαιολογία να κρατηθούν τα προσχήματα. Και συμφώνησαν όλοι σ’ αυτή τη γραμμή. Πάνω στην ώρα ο μικρός βρήκε μια εποχιακή απασχόληση και πήραν ανάσα.
Η πρώτη κίνηση του Κώστα ήταν ένα τηλέφωνο στη Μαρία
« Μαρία, ο Κώστας είμαι. Γύρισα»
«Πώς;»
«Ισχύουν αυτά που σου είπα. Οι δικοί μου, θα το συνηθίσουν. Θα σε δω;»
Υπήρξαν μερικά δεύτερα σιωπής. Η φωνή της από την άλλη άκρη του είπε
«Έλα από το σπίτι να τα πούμε με άνεση. Θα έχω ένα πρόχειρο φαγητό. Εσύ φέρε το κρασί»
Τα λόγια της εμπεριείχαν τα πάντα. Κοιμήθηκε εκεί το βράδυ. Για πρώτο βράδυ εδώ και καιρό ένιωσε κανονικός άνθρωπος. Το πρωί μόνο τον ρώτησε
«Και τώρα τι σχέδια έχεις;»
«Μαρία οι μαλακίες τέλος! Η ζωή με προσγείωσε. Μόνο που τώρα οι δουλειές βρίσκονται πιο δύσκολα. Δε λέω ότι θα κάνω οτιδήποτε. Αλλά αν βρω κάτι αξιοπρεπές θα δουλέψω. Περιθώρια από τους δικούς μου δεν υπάρχουν πλέον»
«Θα το σκεφτούμε. Ίσως μπορώ εγώ να βοηθήσω»
«Για πες»
«Άσε να ρωτήσω κάπου»
24. Η κρίση εντείνεται
Ενώ σε πρώτη φάση η κρίση κρίθηκε σαν μπόρα περαστική, που σύντομα θα ξεπεραστεί, η εξέλιξη των πραγμάτων έδειξε το αντίθετο. Η κρίση ήρθε κι εγκαταστάθηκε στη χώρα σαν αρρώστια μη ιάσιμη. Οι συνέπειες στην οικονομία έχουν σωρευτικό χαρακτήρα και στις περιπτώσεις αυτές κάποια στιγμή έρχεται το μπούκωμα. Τότε οι επιπτώσεις γίνονται αισθητές και στους αρχικά εφησυχασμένους ή σίγουρους ότι το φαινόμενο δεν τους αφορά και δεν θα τους ακουμπήσει.
Οι δουλειές του Νίκου ελαττώθηκαν δραστικά, όχι μόνο γιατί αρκετά από τα μαγαζιά που κράταγε τα βιβλία τους κατέβασαν ρολά, αλλά και όσα κρατούσαν ακόμα σταμάτησαν να τον πληρώνουν με τη δικαιολογία ότι δεν υπάρχει τσάι και ίσως αργότερα, όταν ξανανοίξουν οι δουλειές τον ξοφλήσουν για ό,τι του οφείλουν. «Ζήσε Μάη μου, να φας τριφύλλι». Το απόθεμα στην τράπεζα είχε φροντίσει η άλλη έγκαιρα να το εξαντλήσει κι έτσι ο Νίκος δεν μπορούσε σχεδόν να εξασφαλίσει τα βασικά έξοδα του σπιτιού. Εκείνη έτσι κι αλλιώς δεν έβαζε ποτέ λεφτά σ’ αυτό κι ακόμη ζούσε λίγο στα σύννεφα.
Όταν η Γωγώ απευθύνθηκε στην άλλη «προσωπική της τράπεζα» βρέθηκε προ απροόπτου. Τότε συνειδητοποίησε τι συμβαίνει.
Ο Περικλής της είπε
«Καλό μου κορίτσι, κοιμάσαι; Που ζεις; Βρίσκεσαι σε άλλο τόπο; Δεν βλέπεις γύρω σου τι συμβαίνει; Οι δουλειές μου έπεσαν στο μισό κι έχω και ανοίγματα με επιταγές, που μάλλον προβλέπεται να φάνε φέσι. Μόνο για σένα, που είσαι το κορίτσι μου, θα κόψω από μια πληρωμή κάτι και θα στο δώσω μόλις ειδωθούμε»
Είχε περάσει η φλόγα των πρώτων συναντήσεων. Η ίδια είχε την περιοδική ανάγκη του, αλλά τα παλαιά λούσα και η επίδειξη είχαν ήδη τελειώσει. Οι συναντήσεις γίνονταν στο σχολειό ή στο μαγαζί του με τα αρνητικά παρεπόμενα της ελλειπτικής άνεσης. Η ίδια το απέδιδε στην έλλειψη χρόνου, πράγμα που για ένα ποσοστό ήταν αληθές, αλλά τώρα με τ’ αποκαλυπτήρια συνειδητοποίησε και την άλλη συνιστώσα: Την οικονομική στενότητα.
Μια τόσο έξυπνη γυναίκα που το μυαλό της έπαιρνε χιλιάδες στροφές σε άλλες περιπτώσεις και μέχρι τώρα χειριζόταν με απόλυτη επιτυχία ανθρώπους και καταστάσεις, που συνάντησε τόσες και τόσες αναποδιές στην πορεία της ζωής και είχε βγει νικήτρια σε όλες, πώς δεν συνέλαβε έγκαιρα τον κίνδυνο της οικονομικής στενότητας.
Θεωρούσε αυτονόητο ότι για όσα χρήματα χρειαστεί, τα πιόνια της θα είναι σε θέση να της εξασφαλίζουν τις πλούσιες καταναλωτικές της ανάγκες και συνήθειες. Τα πολλά λεφτά που πέρασαν απ’ τα χέρια της έφυγαν σαν στραγάλια, σε αγορές όχι απαραίτητα ανάγκης αλλά περισσότερο επίδειξης στο περιβάλλον της. Δεν πέρασε ποτέ απ’ το μυαλό της να βάλει κάτι στην πάντα, να κάνει μια αποταμίευση για έκτακτες περιπτώσεις. Όπως κάνουν όλοι οι σώφρονες άνθρωποι. Και όταν έφτασαν και σ’ αυτήν την ίδια οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης έπαθε ψυχολογικό κλακάζ .με συνέπεια να χάσει την ψυχραιμία της και οι αντιδράσεις της να μην είναι έλλογες.
Ήδη υπήρχαν ανοίγματα με φορτωμένες τραπεζικές κάρτες, με χρέη σε προμηθευτές του σχολείου, με εκκρεμότητες στις αμοιβές των συνεργατών που απασχολούσε στο σχολείο, με υποχρεώσεις σε ταμεία και εφορίες, που ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε ασχοληθεί η ίδια, αφού τα είχε όλα φορτώσει στον άνδρα της. Άσε και τα νοίκια που είχε καθυστερήσει στον ιδιοκτήτη του κτιρίου.
Τότε συνδύασε και τη γνώση ότι και οι εγγραφές για την νέα περίοδο παιδιών στο νηπιαγωγείο για πρώτη φορά ήταν λιγότερες, κάτι που μέχρι τώρα δεν της είχε τύχει κι αυτό την ταρακούνησε περισσότερο από τ’ άλλα. Πλήγωνε την προσωπική της περηφάνια και την εδραιωμένη μέσα της σιγουριά ότι όλα είναι στο χέρι της και μπορεί να τα ξεπερνάει.
Πρώτα ξέσπασε στον κακομοίρη άνδρα της
« Μια ζωή ανίκανος ήσουν κι έτσι θα πεθάνεις! Καλά ούτε τα έξοδα του σπιτιού δεν μπορείς να εξασφαλίσεις. Θα αφήσεις, άθλιο υποκείμενο, να πεινάσει το παιδί μου;»
Χωρίς να το συνειδητοποιεί ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε χρησιμοποιήσει την έκφραση: Το παιδί σου ή το παιδί μας. Η παρουσία του στο σπίτι μόνο σαν αναγκαίο κακό μπορούσε να το ανεχτεί. Εδώ και καιρό δεν τον άφηνε να την ακουμπήσει. Στην αρχή επικαλούταν κάποιες δικαιολογίες αλλά στη συνέχεια του έδειξε σαφώς ότι δεν θέλει καμιά ερωτική επαφή μαζί του. Ο ίδιος για χάρη του παιδιού κατάπινε χωρίς παράπονα όλα αυτά τα χαστούκια.
Όπως όμως σ’ όλα τα πράγματα υπάρχουν όρια έφτασε και στον υπομονετικό Νίκο η ώρα της δικής του έκρηξης. Σήκωσε τη φωνή και μίλησε έξω απ’ τα δόντια. Το μόνο που φρόντισε να μην είναι μπροστά ο γιος του. Της είπε για τον αυθαίρετο αποκλεισμό του από το συζυγικό κρεβάτι, της είπε για της υπόνοιες του ότι αλλού φροντίζει αυτή την ανάγκη, ενώ ο ίδιος κάνει υπομονή ελπίζοντας κάποια στιγμή ότι θα καταλάβει το λάθος της. Της θύμισε πόσο καλά της είχε φερθεί στην έναρξη της κοινής ζωής της, της θύμισε ακόμη ότι το στήσιμο του σχολειού έγινε με τη δική του αποκλειστικά οικονομική στήριξη κι ότι όλα αυτά τα χρόνια, ότι αυτός πρέπει να αποπληρώσει τις δόσεις του δανείου απ την τράπεζα κι ότι όλο αυτό το διάστημα αυτός έχει αποκλειστικά αναλάβει τα έξοδα του νοικοκυριού.
Αλλά για τ’ αυτιά της Γωγώς όλα αυτά ήταν μπαινάκης- βγαινάκης. Αν δεν μπορούσε τώρα να βοηθήσει γιατί να τον ανέχεται ακόμα. Του απάντησε με σκληρότητα φανερώνοντας τα εσωτερικά της αισθήματα γι αυτόν
«Πολύ σε ανέχθηκα εδώ στο σπίτι μου κύριε! Αρκετά! Μπορείς να μαζέψεις τα ρούχα σου και να πας όπου θες, ακόμα και στον διάολο»
Ο Νίκος ερχόταν πρόσωπο με πρόσωπο με αυτό που πάντα φοβόταν. Το διώξιμο!
« Για στάσου ρε Γωγώ μιλάς στον άνδρα σου, εδώ είναι και το σπίτι μου. Μιλάς στον πατέρα του παιδιού σου»
Της ήρθε στο στόμα να του πει εδώ και τώρα την αλήθεια, αλλά ευτυχώς το ένστικτο αυτοσυντήρησης την συγκράτησε. Όχι! Να μην τα σπάσει όλα. Άλλωστε δεν έχει να κερδίσει τίποτα με μια τέτοια αποκάλυψη. Ας τον να νομίζει ότι το αγόρι μου είναι γιος του και να νιώθει την υποχρέωση να συνεισφέρει στα έξοδα της ανατροφής του. Θα μπερδευτούν πολύ τα πράγματα αλλιώς. Κι αν ανοίξει τέτοιο θέμα μπορεί να μπει το ζήτημα του πραγματικού πατέρα και δεν ήθελε παρτίδες με τον άλλο. Η συσσωρευμένη μανία που είχε γι αυτόν και την προδοσία του παρέμενε αλώβητη μέσα της. Έτσι χαμήλωσε τα λόγια της
«Φέρε λοιπόν λεφτά για το σπίτι. Τι είσαι; Φιλοξενούμενος; Αν δεν μπορείς να πας να κάτσεις αλλού. Δε σε χρειαζόμαστε!»
«Μα Γωγώ όλα μου τα λεφτά εδώ μέσα μπήκανε. Αλλά απ’ τα χέρια σου γλιστράγανε σαν το νερό»
Άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε. Το ήξερε ότι τον έχει σβησμένο, αλλά πώς μπορούσε να αντιδράσει;
25. Η κρίση είναι ευκαιρία
Ο Αλέκος πάλευε στην Αθήνα. Έδινε μάχες ν’ ανέβει σκαλοπάτια στην κομματική ιεραρχία. Μπήκε σε διάφορες επιτροπές. Προβληματισμού και νέων ιδεών, σχεδιασμού του εκλογικού προγράμματος για τις επόμενες βουλευτικές εκλογές κι άλλα τέτοια παρόμοια.. Κόλλησε δίπλα σε προβεβλημένα στελέχη του κόμματος και δήλωσε τη διάθεσή του προς όλες τις πλευρές να βοηθήσει, σε ό,τι τον χρειαστούν. Το όνομά του άρχισε να γίνεται γνωστό στους ανθρώπους του μηχανισμού. Έγραψε άρθρα στο εβδομαδιαίο κομματικό όργανο. Τίποτα το ιδιαίτερο, αλλά έπρεπε με κάθε πρόσφορο μέτρο να βρίσκεται στο προσκήνιο, να προωθήσει την καριέρα του.
Επειδή είχε τις πλάτες της οικογένειας μέχρι τώρα δεν μπήκε στην ανάγκη να αναζητήσει εργασία για βιοπορισμό. Δεν ήταν τεμπέλης, αλλά θα αναλάμβανε κάποια εργασία μόνο αν ήταν προωθητική του βασικού του στόχου. Η οικογένεια το ήξερε και εφόσον αυτός το ήθελε τόσο, θα στήριζαν κάθε απόφαση του.
Η κρίση δεν τον επηρέασε προσωπικά. Όμως είχε την εξυπνάδα να μυρίσει τις νέες δυνατότητες που δημιουργούσαν οι οικονομικές δυσκολίες του μέσου Έλληνα. Ναι, χωρίς αμφιβολία θα είναι περίοδος για ριζικές ανακατατάξεις στις υπάρχουσες πολιτικές δυνάμεις. Οι επόμενες βουλευτικές εκλογές θα είναι μοναδική ευκαιρία για το προσωπικό ποιοτικό του άλμα.
«Άρα τέλος τα ψέματα, πρέπει να ζω δίπλα σ’ αυτούς που σε λίγο θα ζητήσω την ψήφο τους.»
Η απόφαση ήταν τελεσίδικη
«Θα πάω στην πατρίδα για μόνιμη εγκατάσταση».
Χρειάζεται αναθέρμανση των παλαιών σχέσεων, δημιουργία νέων και συνεχείς δημόσιες εμφανίσεις. Πρέπει να προετοιμάσει το αναγκαίο επιτελείο. Ει δυνατόν απ’ όλους τους χώρους και τα βασικά χωριά της περιοχής μας. Και τέλος θα χρειαστούν λεφτά. Πρέπει να κάνει μια αναλυτική συζήτηση με τη μάνα και το θείο του. Άλλη πηγή για χρηματοδότηση της προεκλογικής του εκστρατείας δεν βλέπει προς το παρόν
Έτσι τα μάζεψε απ’ την Αθήνα κι ήρθε κοντά στη μάνα του. Εκείνη το είδε σαν ευλογία θεού, αφού θα τον έχει κοντά της. Όταν της εξήγησε τα σχέδιά του, θέλοντας και μη, του είπε ότι θα τον βοηθήσει. Η πρώτη του σκέψη: Τι να κάνουν οι παλαιοί φίλοι και οι συμμαθητές του; Ποιος είναι ο πιο πρόσφορος τρόπος να έρθει πάλι σ’ επαφή μαζί τους;
Ο Κώστας; Αυτός ζει στον κόσμο του. Ο Νίκος; Είναι αιχμάλωτος της άλλης, χωμένος στο βρακί της. Με αυτήν αν μπορούσε να βρει κάποια επαφή θα του ήταν πολύ χρήσιμη. Βλέπεις έγινε παράγοντας στην πόλη, ασχολείται με τα δημοτικά, έχει μεγάλο κύκλο και είναι ικανή να ανακατέψει πράγματα κι ανθρώπους. Βγήκε στις δημοτικές πολύ ψηλά, αλλά μωρέ, τι ατυχία, με τον συνδυασμό του άλλου κόμματος.
«Σιγά, η Γωγώ μην έχει ιδεολογικές αναστολές! Κάποια εποχή με γούσταρε κι έκανε τα πάντα να μπλέξουμε μαζί. Κάτι θα έμεινε μέσα της. Δεν μπορεί να τα ξέχασε όλα, ακόμα κι όταν αναστέναζε στην αγκαλιά μου. Πρέπει να βρω τρόπο, πρέπει να μιλήσουμε μαζί αναλυτικά»
Είναι δυνατόν η συνάντηση να φανεί τυχαία; Μάλλον όχι. Πρέπει να πάω στα ίσα και να της πω ότι θέλω, καθαρά και χωρίς φιοριτούρες. Θα της τηλεφωνήσω στο σχολείο και θα ζητήσω συνάντηση. Εκεί θα φανεί
Δεν είχε καιρό για χάσιμο. Βρήκε τον αριθμό απ’ τον κατάλογο και πήρε. Η ίδια δεν ήταν εκεί αλλά άφησε όνομα και την πληροφορία ότι αύριο το πρωί θα ξαναπάρει.
Η Μαρία τι να κάνει; Κι αυτή στα υπόψη. Μάλλον η περίπτωσή της θα ήταν πιο διαχειρίσιμη σε σχέση με τη Γωγώ.
Η Γωγώ ενημερώθηκε για το τηλεφώνημα του Αλέκου κι αυτό την έβαλε σε σκέψεις. «Τι να θέλει κι αυτός τώρα που όλα έχουν στραβώσει;»
Σε κανονικές συνθήκες, τις μέρες της παντοδυναμίας της, θα τον έστελνε χωρίς κανένα δισταγμό στο διάολο. Μα τώρα τα πράγματα σφίξανε και δεν έχει την πολυτέλεια τέτοιων χειρισμών. Ας του μιλήσει, λοιπόν, για να κάνει μια αναγνώριση προθέσεων. Που ξέρεις;
Αρκεί να μην της βγάλει το φασούλι με ερωτήματα για τον γιο της. Εκεί θα είναι ανυποχώρητη. Ποτέ δεν θα μοιραστεί το αγόρι της μ’ άλλον, ιδιαίτερα μ’ αυτόν που την κρίσιμη στιγμή την πρόδωσε κι αρνήθηκε να αναλάβει τις ευθύνες του.
«Το γαϊδούρι το ξεσαμάρωτο! Το μόνο που βρήκε να της πει ήταν να πάει να το ρίξει. Για σκέψου να τον είχε ακούσει; Τον άθλιο!»
Τώρα δεν θα είχε το φως της ζωής της. Όχι, του όφειλε μια αντίστοιχη συμπεριφορά. Όμως- ας την ευχή- έτυχε κι αυτή η αναποδιά με την κρίση. Δεν έχει την πολυτέλεια των εύκολων απορρίψεων. Την επόμενη μέρα περίμενε το τηλεφώνημα του. Δεν άργησε να έρθει. Αντάλλαξαν δυο-τρεις αμήχανες κουβέντες. Το ραντεβού ορίστηκε για το απόγευμα της ίδιας μέρας. Περιποιήθηκε όσο μπορούσε τον εαυτό της. Η φιλαρέσκεια δεν μειώθηκε καθόλου. Αντίθετα. Όταν έφτασε στη συνάντηση ήταν συνεσταλμένος, μην ξέροντας πώς να συμπεριφερθεί. Μετά τα τυπικά, χωρίς να βρεθεί μπροστά σε δύσκολες ερωτήσεις το ξεφούρνισε.
«Γωγώ θα κατέβω υποψήφιος στις βουλευτικές εκλογές»
«Με ποιο κόμμα; Με το δικό σου; Τι κρίμα! Θα είμαστε αντίπαλοι!»
«Θα είσαι και συ υποψήφια;»
«Δεν το ξέρω ακόμα, αλλά είναι πιθανόν!»
«Πώς ήρθαν έτσι τα πράγματα ρε Γωγώ; Εμείς από μικρά παιδιά ήμασταν κολλητάρια»
«Ίσως, αλλά στην κρίσιμη φάση, το ξέχασες; Τα σκάτωσες!»
«Το ξέρεις ότι σε εκείνη τη φάση δεν γινόταν και διαφορετικά»
«Άποψή σου. Άσε να έχω κι εγώ τη δική μου»
«Πάντως τα πήγες καλά στη ζωή σου. Σε παραδέχομαι. Παντρεύτηκες, έκανες παιδί, άνοιξες δικό σου παιδικό σταθμό, ασχολήθηκες με τα κοινά. Τελικά σε ζηλεύω. Όλα σου πήγαν καλά.»
«Δε διαφωνώ. Τελικά τι ήθελες από τη σημερινή συνάντηση;»
«Τη βοήθειά σου!»
«Το καταλαβαίνεις ότι αυτό είναι δύσκολο»
«Ελπίζω ότι θα βρεις εσύ τρόπους να το κάνεις. Άκου. Στο σπίτι μου θα οργανώσω ένα πάρτι. Μην φοβάσαι. Όχι κομματική συγκέντρωση. Μόνο η παλαιά παρέα, οι συμμαθητές. Θα πιούμε, θα φάμε και θα χορέψουμε! Μην φοβάσαι, δεν θα βγάλω πολιτικό λόγο. Θα σου στείλω πρόσκληση»
«Αν δεν έχω άλλη σοβαρή υποχρέωση θα έρθω. Υπόσχεση από τώρα δεν μπορώ να δώσω»
Όταν βρέθηκε έξω μια πίκρα τον κατέκλυσε.
«Τζάμπα την είδα. Την έχασα οριστικά! Όμως γιατί τόση κακία και τέτοια εκδικητικότητα. Αυτό φαίνεται από μακριά. Για μια εγκυμοσύνη που αυτή με δικό της λάθος προκάλεσε; Κάτι πρέπει να μου διαφεύγει»
Τότε και μόνο τότε πέρασε για πρώτη φορά απ’ το μυαλό του η υποψία.
«Αλήθεια πότε γεννήθηκε ο γιος της; Αυτή είναι σε θέση ν’ αναποδογυρίσει τα πάντα, Λες; Θα το ερευνήσω»
Τις ίδιες στιγμές η άλλη αναρωτιόταν από μέσα της.
«Καλά τόσο ηλίθιος είναι; Άκου; Να ζητάει βοήθεια από μένα. Δεν επικοινωνείς με το μυαλό σου κύριε! Και να σκεφτείς ότι τον αγάπησα κι έζησα αγωνίες γι αυτόν! Τελικά δεν άξιζε αυτής της αγάπης. Ευτυχώς δεν έγινε καμιά συζήτηση για το γιο μου. Δεν φταίει το μαναράκι μου να μπλέξει σε τέτοια περιπέτεια».
Αναρωτήθηκε
«Να πάω στο πάρτι; Άσε ν’ αποφασίσω όταν έρθει η ώρα»
26. Η συγκέντρωση στου Αλέκου
Ο Αλέκος έβαλε σ’ εφαρμογή το σχέδιο του. Προσκλήσεις, τηλέφωνα, ειδοποιήσεις μέσω τρίτων, έκανε τα πάντα για την επιτυχία της μάζωξης. Δεν εμπιστεύτηκε τη μάνα του να ετοιμάσει φαγητά και ότι άλλο απαιτούσε η περίπτωση. Πρώτον θα άντεχε σε τέτοια πίεση και ύστερα ήξερε να τα ετοιμάσει; Τα ανέθεσε, λοιπόν σε μια επιχείρηση κέτερινγκ και ηρέμησε.
Σ’ όλες τις ενδιάμεσες μέρες η σκέψη του έτρεχε στη Γωγώ και το παιδί της. Έπρεπε να ελέγξει τα πάντα. Κυρίως τις ημερομηνίες. Εκεί θα είναι κρυμμένο το μυστικό. Μα είναι δυνατόν ο Νίκος; Θα του πούλησε κάποιο παραμύθι. Εκείνος ήταν πάντα τρελός μαζί της. Αλήθεια σε ποια κλινική γέννησε; Η ημερομηνία γέννησης είναι πάντα γραμμένη στο δημοτολόγιο.
«Ρε συ εκεί δεν εργάζεται ο ξάδελφος ο Νώντας;»
Είναι τόσο υποχρεωμένος στη μάνα μου. Θα μου κάνει τη χάρη αν του το ζητήσω. Αμ έπος, αμ έργον. Του τηλεφώνησε με το πρόσχημα ότι τον καλεί στο πάρτι. Ο άλλος θεώρησε τιμητική την πρόσκληση. Το άλλο αίτημα του φάνηκε λίγο παράξενο, αλλά το σκέφτηκε κι αλλιώς.
«Εμένα τι με νοιάζει; Μια ματιά στο βιβλίο εγγραφών και τέλειωσε. Δεν θα κάνω κάτι παράνομο»
Ήταν υποχρεωμένος στην οικογένεια και θα έκανε ό,τι του ζητούσαν. Την άλλη κιόλας μέρα τον ενημέρωσε. Η ημερομηνία, που του είπε ο Νώντας τον έβαλε σε μεγάλες σκέψεις. Πότε είχε γίνει ο χορός του Ναυτικού ομίλου; Με ένα τηλεφώνημα ενημερώθηκε και για αυτό. Μέτρησε το ενδιάμεσο χρόνο. Κοντά στους εννέα μήνες! Πότε ήρθε στην Αθήνα να του πει ότι είναι έγκυος; Τα έβαλε κάτω. Συνδύασε ημερομηνίες με γεγονότα. Όταν τον βρήκε στην Αθήνα είχαν περάσει μέρες που τον δέχτηκαν στον μεταπτυχιακό κύκλο. Αναζήτησε τον τίτλο που του έδωσαν και είδε ημερομηνίες. Τα υπολόγισε από εδώ, τα μέτρησε από εκεί και κατέληξε.
« Ή το παιδί βγήκε εξαμηνίτικο ή είχε κάτσει στον Νίκο συγχρόνως μ’ αυτόν. Το δεύτερο ενδεχόμενο το έβλεπε πολύ χλωμό ξέροντας την υπεροψία και τον χαρακτήρα της Γωγώς. Μάλλον, επειδή μετά την άρνησή του βρέθηκε σε δύσκολή θέση, έκανε τα δικά της και τον μπουρδούκλωσε»
Αυτή μπορούσε να κοροϊδέψει και τον ίδιο τον διάολο θα δυσκολευόταν να παγιδεύσει τον αθώο και αφελή Νίκο; Αλλού είναι το ερώτημα: Ξέρει ότι το παιδί δεν είναι δικό του ή ζει μέσα σε μια ψευδαίσθηση! Αυτό είναι μια είδηση που μπορεί στην πορεία να του φανεί χρήσιμη.
«Καλά- μια φωνή είπε μέσα του- κι αν είναι δικό σου το παιδί αυτό δεν σου λέει τίποτα αυτό, δεν σου γεννάει κανένα αίσθημα;»
« Άσε, ρε φίλε, δεν είναι για μένα τέτοια πράγματα. Όχι» απάντησε κάθετα
Όμως τώρα έπρεπε να αφοσιωθεί στην επιτυχία του πάρτι. Αυτό είναι που έχει μόνο σημασία.
Ήταν όλοι εκεί. Ενώ ζούσαν μέσα στην ίδια μικρή πόλη, σπάνια είχαν την ευκαιρία τέτοιων συγκεντρώσεων. Η συνεχής παρακολούθηση των σειρών στην τηλεόραση απομόνωσε τους ανθρώπους και τους μετέτρεψε σε ουδέτερους παρατηρητές μακρινών τόπων, ξένων καταστάσεων και ιδιόμορφων αισθημάτων. Ο άνθρωπος δεν βλέπει δίπλα του, δεν εστιάζει το μάτι του στο γνώριμο κοντινό του περιβάλλον, αλλά εκεί που η συσκευή τον ταξιδεύει. Το χειρότερο ότι και οι συζητήσεις μεταξύ των μελών της μικρής κοινωνίας δεν περιστρέφονται στα προσωπικά τους προβλήματα, αλλά σχολιάζουν τις περιπέτειες των κατασκευασμένων από ξένους ηρώων.
Ο Αλέκος προσπάθησε να είναι ευγενής και ζεστός με όλους. Εμμέσως, δίχως άμεση αναφορά, όλοι ήξεραν ή μάθανε για τα σχέδιά του. Η εξωτερική ανταπόκριση στην πληροφορία ήταν μεν θετική, αλλά ποιος μπορεί να ξέρει τι ακριβώς σκέπτεται κάποιος από μέσα του; Πάνω στην πράξη κατάλαβε πόσο δύσκολη είναι η καλογερική. Δεν είναι εύκολο να θέλεις να γίνεις δημόσιο πρόσωπο. Χρειάζονται ειδικές ικανότητες, όχι πάντα επαινετές. Ένα ογκώδες φορτίο υπομονής να ανέχεται καταστάσεις από μικρούς έως κακότροπους ανθρώπους, αλλά αφού μπήκε στο χορό και θα τον χορέψει μέχρι τελικής πτώσεως.
Ο Κώστας συνόδευε τη Μαρία και βλέποντάς τους ανίχνευσε μια σύμπνοια.
«Γίνανε ζευγάρι άραγε. Καλά, όλες οι μαλακίες που πάντα πέταγε αυτός στη συζήτηση, που πήγαν; Τι του βρήκε κι αυτή η χαμένη; Τόσο στερημένη είναι;»
Σ’ όλη τη διάρκεια που ήταν στο σπίτι ο Κώστας έμεινε σχεδόν μουγγός. Μερικά τυπικά λόγια από ευγένεια με γνωστούς και κυρίως ψιθυρίσματα στ’ αυτί της Μαρίας. Αυτή πιο απελευθερωμένη, πιο φυσιολογική, χωρίς το συνηθισμένο φοβισμένο ύφος της. Ο άνδρας της Γωγώς με ύφος πληγωμένου ζώου, λες και μόλις του ανακοίνωσαν την καταδίκη του σε ισόβια. Κοίταζε την δική του, που αλώνιζε σ’ όλες τις παρέες με ένα παραπονεμένο ύφος, που σου δημιουργούσε διάθεση για συμπαράσταση. Η Γωγώ απτόητη έδινε για μια ακόμα φορά την παράστασή της στο ρόλο που πάντα συνήθιζε. Το ρόλο της πρωταγωνίστριας.
Τώρα ήξερε το μυστικό της! Για μια συνηθισμένη γυναίκα ένα τέτοιο μυστικό -και στο τοπικό περιβάλλον που ζούσαν- θα ήταν μια ατομική βόμβα! Αλλά για αυτήν δεν ήταν σίγουρος ποια θα ήταν η αντίδρασή της σε ενδεχόμενη αποκάλυψη. Μπορεί, απλώς να χαμογελούσε συγκαταβατικά και να μην την ένοιαζε καθόλου.
Για μια ακόμα φορά έβαλε στον εαυτό του το ερώτημα. Πώς μπορούσε να χρησιμοποιήσει προς όφελός του αυτήν την πληροφορία; Άγνωστο το όφελός της, ιδιαιτέρως, όταν κι αυτός είναι μέσα στην υπόθεση χωμένος ως τα μαλλιά κι είναι σοβαρός ο κίνδυνος αντί για μαλλί να βγει και κουρεμένος.
Όχι θέλει πολλή περίσκεψη το πράγμα. Η Γωγώ άνετη, κοινωνική, σκορπούσε παντού χαιρετούρες και φιλιά, αλλά το ύφος και οι ματιές που άλλαζε με τον Περικλή, του φάνηκε ότι περιείχαν κάτι περισσότερο. Ανίχνευσε υπόγεια νήματα κι έπρεπε να το ψάξει.
Της έκανε μια αθώα εκ πρώτης όψεως νύξη
«Τι κάνει ό όμορφος γιος σου Γωγώ;»
Του έριξε μια διερευνητική ματιά για λίγο και μετά μ’ αυτοπεποίθηση του είπε
«Μια χαρά! Ρώτα και τον πατέρα του» Κι έδειξε προς τον Νίκο.
Ήταν αλεπού η πουτάνα. Δεν τόλμησε να πει τίποτα παραπάνω.
27. Η μαύρη τρύπα της Γωγώς
Η σιγουριά που ένιωθε τα τελευταία χρόνια, της τέλειωσε. Το αίσθημα της ανασφάλειας για πρώτη φορά εισχώρησε εντός της. Ο Νίκος με το ζόρι κάλυπτε τα βιοποριστικά έξοδα του σπιτιού. Τόσο μπορούσε. Τα έξοδα του νηπιαγωγείου όμως με το ακριβό νοίκι του κτιρίου δεν καλυπτόταν πλέον από τα έσοδα των διδάκτρων. Φυσικό επακόλουθο της μείωσης των παιδιών. Αρκετά σταμάτησαν μετά την ομολογία των γονέων ότι δεν έχουν πλέον την οικονομική δυνατότητα. Οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους που παρέμεναν στο σχολειό ζητούσαν από μικρές έως μεγάλες εκπτώσεις.
Ενώ στην αρχή το έπαιζε υπεράνω κι απέρριπτε τέτοια αιτήματα οι καταιγιστικές εξελίξεις την ανάγκασαν να προσαρμοστεί. Είχε ήδη σοβαρά ανοίγματα με γραμμάτια και επιταγές σε τράπεζα, σε προμηθευτές και σε υπαλλήλους. Το φρακάρισμα ήταν προ των πυλών. Και δεν άντεχε τη μιζέρια. Ενοχλούσε δραματικά την υπερηφάνεια της. Να παραδεχθεί ότι δεν μπορεί ν’ αντιδράσει, να πάει κόντρα στο ρεύμα: Τουλάχιστον ας δώσει τη μάχη της
Δραστηριοποιήθηκε προς την κατεύθυνση περιορισμού των εξόδων. Κάποιες απολύσεις υπαλλήλων, προσαρμογή της ποιότητας των αναγκαίων προμηθειών. Ξεπέρασε την έπαρση και την ντροπή. Ζήτησε από τον ιδιοκτήτη μείωση του ενοικίου και την πέτυχε. Σάμπως μπορούσε να κάνει κι αλλιώς; Μονολόγησε
«Δεν μπορεί; Αυτή η σκοτεινιά θα τελειώσει κάποια στιγμή. Κάπου στην άκρη του δρόμου θα φανεί ένα αμυδρό φώς ελπίδας»
Παίδεψε τη σκέψη της να γεννήσει ιδέες. Αυτή μέχρι τώρα υπερέβη ογκόλιθους που βρέθηκαν στο δρόμο της, τα οικονομικά προβλήματα θα την σταματήσουν; Είχε κάποιο δίκαιο ο άνδρας της. Απ’ τα χέρια της πέρασαν λεφτά και λεφτά! Δεν πέρασε απ’ το μυαλό της ότι μπορεί να βρεθεί στο άσσο. Πόσο καιρό έχει να βγει στα μαγαζιά και ν’ αγοράσει ό,τι της γυαλίσει το μάτι; Κάποιοι μαγαζάτορες της κάνανε τεμενάδες όταν έμπαινε στο μαγαζί τους. Σήκωνε τα πάντα για τον εαυτό της και τον κανακάρη της
Ο Νίκος αυτό μπορούσε, αυτό έκανε. Δεν ήταν άνθρωπος να κατεβάσει τολμηρές ιδέες, να πάρει ριψοκίνδυνες πρωτοβουλίες. Ο παιδοβούβαλος Περικλής της το είπε καθαρά
«Γωγώ μου σ’ αγαπώ, σ’ εκτιμώ, αλλά λεφτά μην μου ζητάς. Τα χρέη με πνίξανε και έχεις και συ ένα ποσοστό ευθύνης. Ζήταγες, ζήταγες κι εγώ σού έδινα χωρίς σκέψη ό,τι είχα. Είσαι αχόρταγη και επικίνδυνη μανάρι μου. Αυτό δε σημαίνει ότι θέλω να κόψουμε εντελώς; Όχι! Γουστάρω πολύ τις συναντήσεις μας και τη βρίσκω μαζί σου. Το ίδιο κι εσύ απ’ ό,τι καταλαβαίνω»
Η άλλη στραβομουτσούνιασε και θέλησε να μιλήσει. Δεν της έδωσε πάσα, φοβούμενος ότι θα πει τα χειρότερα. Έτσι με φόρα συνέχισε θέλοντας να δώσει μια νότα αισιοδοξίας
«Άκου, Γωγώ μου. Όλα είναι περαστικά. Το στρίμωγμα θα περάσει. Μόλις γυρίσει λίγο η κατάσταση θα είσαι η πρώτη που θα πάρεις λεφτά. Όμως αυτό το διάστημα συνέχιζε να στέλνεις τη μάνα σου στο μαγαζί για ότι κρεατικό χρειάζεσαι. Η πίστωση είναι για σένα ανοιχτή»
Η συζήτηση γινόταν κατά το συνήθιο αργά στο γραφείο της και από μέσα της σκέφτηκε ότι δεν έχει την πολυτέλεια επιλογών. Ας κάνει την πάπια για την ώρα. Αναστέναξε δήθεν στεναχωρημένη και πήρε την κατάλληλη στάση για ν’ αποσβέσει μέρος των χρεών της προς τον Περικλή
28. Η Μαρία διαλογίζεται
Πάντα -σκέφτηκε η Μαρία - η ζωή της ήταν ήρεμη και χαμηλών τόνων με χτυπητή εξαίρεση την περιπέτεια της με τον Μιχάλη. Όμως κι αυτή η φάση της ζωής της ήταν απαραίτητη γιατί απελευθερώθηκε από το μόνιμο κόμπλεξ που έσερνε μέσα της όλα τα προηγούμενα χρόνια. Δεν ήξερε, δεν είχε δοκιμάσει την αντρική επαφή, δεν είχε κάνει ποτέ έρωτα, ενώ μετά τον Μιχάλη, γνώρισε κι ένιωσε τη γλύκα του. Της στοίχισε αγωνίες και της δημιούργησε προβλήματα ο τύπος, αλλά ας το ομολογήσει -μόνο όμως στον εαυτό της- ότι είχε και τις θετικές επιπτώσεις πάνω της.
Τώρα μπορούσε ν’ αντιμετωπίσει έναν άνδρα χωρίς φόβο, με γνώση, χωρίς αναστολές, αρκεί αυτός να σεβαστεί την προσωπικότητά της, αρκεί να εισπράξει κι αυτή ένα μικρό αντίδωρο της προσφοράς της. Αρκείται σε μια σχέση αλληλοκατανόησης και τρυφερότητας, αλλά δεν θα έλεγε κι όχι και σε μια σχέση πάθους και απόλυτης αφοσίωσης. Μόνο να είχε το στοιχείο της ανταπόδοσης. Κορόϊδο για δεύτερη φορά δεν είναι διατεθειμένη να πιαστεί.
Η δεύτερη εμπειρία της ήταν ο Κώστας. Καλό παιδί και παιδικός της φίλος, αλλά βρε παιδί μου, τόσα χρόνια και δεν ωρίμασε, συνεχίζει να παραμένει παιδί. Δεν λέει να σοβαρευτεί. Του το λέω κατάμουτρα και χωρίς αναστολές
«Προσγειώσου Κώστα μου. Σταμάτα να ουρανοβατείς. Τι ακόμα πρέπει να ζήσεις για να καταλάβεις ότι αυτά που λες είναι βλακείες και δεν συγκινούν κανένα; Εγώ σ’ αντέχω και σε ανέχομαι γιατί είσαι παιδικός μου φίλος, γιατί είσαι απροστάτευτος και γιατί έχω την ανάγκη μιας φιλικής παρέας. Ο τρίτος όμως;»
Η αλήθεια είναι ότι ο κακομοίρης βρίσκεται σε φάση ανακατάταξης των ιδεολογικών του αξιών. Δεν είναι εύκολο να πετάξεις στα σκουπίδια ότι πίστεψες κι αγωνίστηκες τόσα χρόνια. Επειδή τον λυπήθηκε τον έβαλε κάποιες φορές στο σπίτι της. Μαζί του στο κρεβάτι δεν εισέπραξε κάτι το ιδιαίτερο. Μέτρια πράγματα. Σίγουρα δεν την κάλυπτε, αλλά στην αναβροχιά καλό και το χαλάζι. Έκανε και μια καλή πράξη.
Πρέπει να ξανοιχτεί σ’ άλλους χώρους, με άλλους ανθρώπους, σε άλλες ευκαιρίες. Τα χρόνια περνάνε, τα περιθώρια στενεύουν. Δεν θα έχει κι αυτή την ευκαιρία και τη χαρά να σφίξει στην αγκαλιά της ένα δικό της παιδί; Δεν έχει απαιτήσεις τελειότητας. Συμβιβάζεται και με μέτριες καταστάσεις. Πρέπει να έχει τα μάτια της ανοιχτά και να δείχνει τη διάθεση της για μόνιμη σχέση,
Σκέφτηκε το εργασιακό της περιβάλλον και πέρασε από το νου της όλους του άνδρες που κινούνται στο χώρο. Τίποτα το αξιοπρόσεκτο και κάποιες περιπτώσεις, που είναι υποφερτές φρόντισαν πριν πιο έξυπνες απ’ αυτήν να τους καπαρώσουν. Έξω! Στο πάρκο, στην παραλία, το βράδυ στα μπαρ. Εκεί πρέπει να ρίξει τα δίχτυα της.. Με προσοχή όμως, μην φανεί πεινασμένη και διαθέσιμη από τον πρώτο τυχόντα. Μην ανοίξει κι άλλη πληγή. Η περίπτωση του Μιχάλη της φτάνει και της περισσεύει.
Πολύ σύντομα νόμιζε ότι το πέτυχε.
Ήταν ψηλός, όμορφος, καθαρός άνετος και ευγενής. Τον θεώρησε σαν το δώρο του θεού μετά τις απώλειες και το κάζο που βίωσε στο παρελθόν. Ήταν από κοντινό χωριό, με τους γονείς του να ζούνε, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, εκεί. Γι αυτό πήγαινε συχνά να τους επισκεφτεί, αφού ήταν μιας κάποιας ηλικίας και ως μοναχογιός έπρεπε να τους φροντίζει. Προμήθειες, γιατροί, φάρμακά! Τόσες και τόσες υποχρεώσεις που έπρεπε όλες να περνάνε απ’ τα χέρια του. Αμέσως προσφέρθηκε να βοηθήσει, αλλά ο άλλος δεν άκουσε θετικά την πρόταση.. Της είπε
« Είναι νωρίς ακόμα. Είναι μεγάλοι άνθρωποι και δεν ξέρω πως θα αντιδράσουν. Άσε σιγά- σιγά θα τους προϊδεάσω»
Στην αρχή το βρήκε λογικό. Μαζί του πέρασε ωραίες βραδιές κι ερωτικό ταίριασμα, διακριτικές έξοδοι τα βράδια, αλλά σύντομα έσκασε η φούσκα. Ο ωραίος και ταιριαστός σύντροφος ήταν ήδη κι αυτός καπαρωμένος. Παντρεμένος στο χωριό και μ’ ένα παιδί! Πώς μπορούσε να λείπει τόσα βράδια από τη συζυγική εστία και να δικαιολογείται μόνο αυτός το ξέρει. Είχε πολλές ικανότητες ο κερατάς! Έγινε έξαλλη κι έστησε τρικούβερτο καυγά μαζί του. Αυτός άνετος λες και τίποτα δεν έχει συμβεί της πρότεινε να συνεχίσουν
«Ναι μωρό μου, έχεις όλα τα δίκαια. Αλλά μην νομίζεις. Ένας δυστυχισμένος είμαι κι εγώ. Εγκλωβίστηκα με το παιδί και την παντρεύτηκα. Κάνε λίγο υπομονή και θα καθαρίσω σε λίγο χρόνο. Ας μην διακόψουμε για κάτι περαστικό!»
Η αλήθεια είναι ότι μπήκε στον πειρασμό. Για λίγες στιγμές ήταν έτοιμη να υποχωρήσει αλλά σύντομα μέσα της ορθώθηκαν οι τύψεις.
«Θα γίνω αντροχωρίστρα; Θα διαλύσω μια οικογένεια με παιδί; Όχι! Να μου λείπει. Έτσι ποτέ δεν θα νιώσω ήσυχη κι ευτυχισμένη»
Μια άλλη φωνή της έλεγε. Δεν μπορεί, μαρή χαζή, αύριο ο κύριος αυτός να βρει μια άλλη κι εσύ να μείνεις πάλι στον άσο;
«Ας βρει! Άλλη θα είναι η ένοχη της διάλυσης μιας οικογένειας κι άλλωστε τότε θα αποδειχθεί ότι δεν άξιζε της δικής μου αγάπης κι αφοσίωσης»
Πάλι απ’ την αρχή η Μαρία! Μέχρι στιγμής δεν κατόρθωσε να κάνει μια σχέση της προκοπής Έβαλε φυσιολογικά στον εαυτό της το ερώτημα:
« Άτυχη ή ανίκανη;»Ίσως λίγο κι απ’ τα δυο.
Αυτό το διάστημα ο Κώστας ήταν χαμένος απ’ την πιάτσα. Μόνο μια φορά της τηλεφώνησε κι ακουγόταν μαυρισμένος από τα δικά του. Ίσως να ήθελε νάρθει στο σπίτι της, αλλά του το απέκλεισε λέγοντάς του την αλήθεια
«Περιμένω άλλον Κώστα μου!»
Δεν ειπώθηκε τίποτα άλλο . Η γραμμή νεκρώθηκε. Είχε την έγνοια του.
«Λες να του έχει συμβεί κάτι; Θα του τηλεφωνήσω κι ότι γίνει»
Έπεσε πάνω στον αδελφό του. Ο Κώστας έλειπε απ’ το σπίτι.
«Καλά είναι! Είναι η ώρα του μοναχικού του περιπάτου. Θα του πω ότι τηλεφώνησες, αλλά να ξέρεις. Τον τρώει η μοναξιά κι εσένα σε θεωρεί φίλη του. Κάθε μέρα τέτοια ώρα κάνει περίπατο στο άκρο της παραλίας»
Θα πάει να τον βρει. Μήπως έχει χιλιάδες φίλους να διαλέξει; Κι αυτή μόνη σαν καλαμιά στον κάμπο είναι η κακομοίρα. Πήγε εκεί που της είπε αλλά δεν τον βρήκε ή δεν τον πρόλαβε
Καλά είπε από μέσα της. Υπάρχει και το αύριο…
29. Ο τραγικός θάνατος
Γυρίζοντας την άλλη μέρα από την εργασία της, έβαζε το κλειδί ν’ ανοίξει την πόρτα, όταν άκουσε το τηλέφωνό της να χτυπάει. Ο Κώστας θάναι είπε από μέσα της. Έτρεξε να το προλάβει και σηκώνοντας το ακουστικό και αυθόρμητα είπε
« Έλα Κώστα. Τι κάνεις;»
«Μαρία δεν είμαι ο Κώστας. Ο Μανώλης είμαι, ο αδελφός του. Έχεις κανένα νέο απ’ τον Κώστα;»
Παραξενεύτηκε.
«Όχι! Χθες τον έψαξα εκεί που είπες, αλλά δεν τον βρήκα. Μάλλον θα είχε φύγει. Γιατί τον ψάχνεις;»
«Δεν εμφανίστηκε καθόλου σπίτι κι η μάνα μας ανησυχεί. Αυτή μ’ έβαλε να τηλεφωνήσω»
«Καλά πες της να ηρεμήσει. Πρώτη φορά είναι που λείπει; Κάπου θα τριγυρνάει»
«Η μάνα έχει λέει κακό προαίσθημα. Τελευταία, ο Κώστας ήταν μελαγχολικός»
«Θα γυρίσει- μην ανησυχείτε- κι όλα θάναι καλά. Κράτα με όμως ενήμερη Μανώλη, σε παρακαλώ!»
Η ανησυχία πέρασε χωρίς να το θέλει και σ’ αυτήν. Πού μπορεί να τριγυρνάει άραγε; Στις επόμενες ώρες καθόταν στα κάρβουνα. Δεν άντεξε στην αναμονή. Πήρε αυτή τηλέφωνο κι έπεσε πάνω στη μάνα, που κλαίγοντας της είπε ότι δεν έχουν κανένα νέο του. Το τόλμησε και είπε
«Μήπως έπαθε κάτι; Ας τηλεφωνήσουμε στις αρχές μήπως βρούμε άκρη. Ελπίζω να μην συμβαίνει τίποτα»
«Ο πατέρας του έφυγε πριν λίγο να ρωτήσει την Αστυνομία. Διστάζαμε μη μας βάλει τις φωνές, αλλά Μαρία φοβόμαστε πλέον»
«Όχι! Όχι, όλα θα πάνε καλά!
«Απ’ το στόμα σου και στου θεού τ’ αυτί!»
«Θα σας τηλεφωνήσω πάλι!»
Δεν πρόλαβε. Της τηλεφώνησε ο Μανώλης
«Μαρία άσχημα νέα. Τον βρήκε ένας βοσκός στο βάθος ενός γκρεμού. Δυστυχώς αυτοκτόνησε. Αν θέλεις πέρνα από δω να πεις μια κουβέντα παρηγοριάς στη μάνα μου, που απειλεί να πάει να τον συναντήσει. Σε παρακαλώ»
«Έρχομαι!»
Έφτασε ασθμαίνοντας στο σπίτι. Η μάνα του Κώστα την αγκάλιασε κλαίγοντας
«Το έχασα το παλικάρι μου!. Δεν άντεξε ο Κώστας μου!»
Ο Μανώλης την πήρε ιδιαίτερα να την ενημερώσει.
«Ο μπαμπάς τρέχει στον παπά. Να τον παρακαλέσει να μην θαφτεί άψαλτος. Βλέπεις στην τσέπη του βρέθηκε σημείωμα αυτοκτονίας και η εκκλησία δεν μπορεί να κρατήσει τα προσχήματα και να το χαρακτηρίσει ατύχημα. Μας έδωσε ένα φωτοαντίγραφο η αστυνομία, μέχρι να κλείσει ο φάκελος και να μας δώσει το πρωτότυπο»
«Σε παρακαλώ δώστο μου να το διαβάσω. Το ξέρεις. Ο Κώστας ήταν καλός φίλος μου»
Ήταν ένας σύντομος αποχαιρετισμός στους δικούς του
Μάνα, Πατέρα, Μανώλη
Σας παρακαλώ συγχωρέστε με για τις
πίκρες που σας πότισα. Δεν αντέχω άλλο
Μόνο προβλήματα θα συνέχιζα
να σας δημιουργώ, Μάνα πες ότι
είχες μόνο τον Μανώλη
Αντίο Κώστας.
Τώρα ένιωσε κι αυτή ένοχη. Ο πιο καλός της φίλος έφτανε στο αμήν κι αυτή τριγυρνούσε με τον παντρεμένο αλητήριο. Θυμήθηκε το τελευταίο τηλεφώνημα του Κώστα και την ψυχρή άρνηση της να συζητήσει μαζί του. Ήταν σε αδιέξοδό, αλλά κι αυτή αντί να σταθεί δίπλα του τον έσπρωξε προς τον γκρεμό.
Η αυτοκτονία του Κώστα έπεσε σαν κεραυνός στους φίλους και τους λίγους ομοϊδεάτες του.. Στη λιτή τελετή που έγινε μπροστά στον οικογενειακό τους τάφο επικρατούσε μια παράξενη σιωπή και μια βαθειά λύπη. Ομιλίες δεν έγιναν. Μόνο τα γοερά κλάματα της μάνας του έκοβαν την απόλυτη μουγκαμάρα που υπήρχε σ’ όλους. Μόνο κοιταζόντουσαν μ’ ένα βλέμμα γεμάτο απορίες. Ήδη βίωναν όλοι λίγο ως πολύ τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, ήρθε τώρα κι ο θάνατος ενός δικού τους ανθρώπου καπάκι και τους γέμισε απελπισία.
Είναι λοιπόν τόσο άσχημα τα πράγματα. Τι είναι αυτό που αναγκάζει έναν συνάνθρωπό μας με βίαιο τρόπο να διακόψεις το νήμα της ζωής; Για πρώτη φορά ήταν μαζεμένοι οι παλαιοί συμμαθητές στην εκφορά ενός μέλους της δικής τους γενιάς και τους έφερε στην επιφάνεια το παροδικό της παρουσίας τους στη ζωή.
30. Η κατηφόρα συνεχίζεται
Στην αρχή ήταν κάποιοι ψίθυροι. Κάποιες κουβέντες ιδιωτικές που λέγονταν με δισταγμό κι αμφιβολία σε ιδιωτικές συζητήσεις δυο ή τριών ανθρώπων. Περιλάμβαναν υπόνοιες, φήμες, ακριτομυθίες για ατασθαλίες στο Δήμο. Λένε ότι υπάρχουν κάποια ανοίγματα οικονομικά που δεν δικαιολογούνται από τα αντίστοιχα νόμιμα παραστατικά. Ισχυρίζονται πως μερικοί έβαλαν χέρι στα λεφτά για την πάρτη τους. Υπήρχε μια αοριστία για το ποιους αφορούν αυτές οι κατηγορίες ή ακόμα δεν ήξεραν τους ανθρώπους που βούτηξαν το δάκτυλο στο μέλι. Με την πάροδο του χρόνου οι φήμες εντάθηκαν, έγιναν πιο ξεκάθαρες κι ακούστηκαν τα πρώτα ονόματα.
Ακολούθησε το αναμενόμενο σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Η είδηση πέρασε στην τοπική εφημερίδα και το θέμα πήρε διαστάσεις τέτοιες, που δεν μπορούσε ν’ αφήσει αδιάφορους τους υπευθύνους. Ο Δήμαρχος έδωσε εντολή να ερευνηθεί η υπόθεση σε πρώτη φάση διοικητικά κι αν προκύψουν ευθύνες για ανθρώπους να παραπέμψει την υπόθεση στη δικαιοσύνη. Ανάθεσε, λοιπόν, την έρευνα της οικονομικής διαχείρισης των δαπανών σε μια ανεξάρτητη μεγάλη εταιρεία και ανάμενε το πόρισμά της.
Η Γωγώ δεν ζούσε εκτός της πόλης. Από νωρίς είχε μάθει τι κυκλοφορούσε κι ένας φόβος άρχισε να την περιζώνει. Νομίζει ότι στον τομέα ευθύνης της όλα τα έχει τακτοποιημένα. Αποδείξεις, παραστατικά κι ότι άλλο χρειάζεται. Όλοι αυτοί οι έξυπνοι που πετάνε αστήρικτες κατηγορίες έχουν καθόλου ιδέα πόσες ώρες και τι κόπους έχει αφιερώσει για την υλοποίηση όλων των πολιτιστικών εκδηλώσεων που οργάνωσε τα χρόνια αυτά στη πόλη; Τι αλληλογραφία, τι ταξίδια χρειάστηκαν για να κλειστούν τα συγκροτήματα που έφερε στην πόλη κι αναζωογόνησε την πολιτιστική ατμόσφαιρα της. Ας διαβάσουν όλοι αυτοί οι άσχετοι τις κριτικές και τα θετικά σχόλια που καταγράφηκαν στην τοπική αλλά και σε Αθηναϊκές εφημερίδες.
Από την πρώτη στιγμή ζήτησε συνάντηση με τον Δήμαρχο. Για άγνωστο σ’ αυτήν λόγο το ραντεβού άργησε να οριστεί. Γιατί όμως; Όταν βρέθηκε μπροστά του είδε από την πλευρά του μια διστακτικότητα και μια αμηχανία. Εκείνο που μόνο βρήκε να της πει είναι
« Προς το παρόν Γωγώ δεν μπορώ να πω τίποτα. Έκανα την ανάθεση της έρευνας και πριν να πάρω το πόρισμα της επιτροπής μην περιμένεις να σχολιάσω κάτι»
« Δηλαδή υιοθετείς αυτά που κυκλοφορούν στους διαδρόμους; Και μ’ αφήνεις απροστάτευτη; Ξέχασες τη συμβολή μου στην εκλογή σου;»
« Ό,τι ήταν να σου πω το είπα! Τέλος!»
Η Γωγώ κατάλαβε ότι κάποιοι αποφάσισαν να παίξει αυτή το ρόλο της Ιφιγένειας, δηλαδή εκείνης που πρέπει να θυσιαστεί για την κάθαρση όλων των άλλων. Το διάβασε καθαρά στα μάτια του Δημάρχου και κυρίως στα λόγια του.
Αναρωτήθηκε το γιατί. Ποιοι το αποφάσισαν και με βάση ποια στοιχεία. Η ίδια δεν πήρε ποτέ ούτε κι ένα ευρώ από τα κοινά λεφτά. Γι αυτό ήταν σίγουρη. Όμως, ως υπεύθυνη του πολιτιστικού τομέα υπέγραψε πολλές δαπάνες που απαιτούσε η πραγματοποίηση των εκδηλώσεων. Όλα ξεκινούσαν από την αφέλειά της ότι όλοι οι συνεργάτες της είναι άνθρωποι της εμπιστοσύνης της. Έτσι δεν έλεγχε προσεκτικά τις αποδείξεις πριν βάλει την υπογραφή της. Βλέπεις ήταν και πολυάσχολη και υπέρ το δέον σίγουρη για τις ικανότητες της.
Λες να της έστησαν καμιά παγίδα και τώρα να ήρθε ο χρόνος πληρωμής; Τι κρίμα! Αυτή που έφερε σε αίσιο πέρας τόσες δύσκολες υποθέσεις! Αυτή να πιαστεί κορόιδο; Μήπως την έφαγε η αυτοπεποίθηση ότι όλα είναι στο χέρι της. Ναι! Το λέει η παροιμία; Το έξυπνο πουλί απ’ τη μύτη πιάνεται! Όχι όμως αυτή. Δεν θα πάει, ως αρνί για σφάξιμο, χωρίς μάχη. Θα παλέψει μ’ ότι έχει και δεν έχει.
Αλλά μια κουβέντα είναι αυτή. Τι όπλα έχει στα χέρια της; Σήμερα σχεδόν τίποτα. Λεφτά δεν υπάρχουν, οι πηγές της στέγνωσαν. Ο Νίκος με το ζόρι καλύπτει τα έξοδα του σπιτιού, ο δε Περικλής για κάθε ευρώ που δίνει θέλει το αντάλλαγμα σε είδος. Την κάνει να νιώθει τελικά σαν πόρνη που πληρώνεται για τις υπηρεσίες της. Ένας της απέμενε. Ο Αλέκος. Μα πώς; Μόνο μια περίπτωση υπάρχει. Να κάνει στροφή 180 μοιρών στα μέχρι τώρα στάνταρ της. Ήταν διατεθειμένη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Και να ήταν αυτή, θα έβρισκε ανταπόκριση από τον άλλο; Ή θα ήταν μια απέλπιδα προσπάθεια, χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα; Θα δοκιμάσει και θα το παίξει κορώνα –γράμματα.
Δεν έχασε καθόλου χρόνο. Τον πήρε τηλέφωνο και ζήτησε να συναντηθούν χωρίς καθυστέρηση. Η έκπληξη κι αμηχανία του άλλου ήταν προφανής, όταν αμέσως υπήρξε εκ μέρους του μια σιωπή που κράτησε μερικά βασανιστικά δεύτερα, μέχρι να πει το ναι για την συνάντηση.
31. Η απόπειρα νέας συμμαχίας
Στον Αλέκο, που το τηλεφώνημα της Γωγώς ήταν το τελευταίο που περίμενε να συμβεί. Έφερε στην επιφάνεια παλαιές ανησυχίες, αλλά και περιέργεια. Τι άραγε να θέλει; Σίγουρα πρέπει να είναι στο έπακρο επιφυλακτικός. Με τη Γωγώ ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να σου ζητήσει και που μπορεί ν’ αποσκοπεί.
Ήταν αγγλίδα στο ραντεβού. Παρά την προσπάθειά της να γίνει όμορφη κι επιθυμητή, ο Αλέκος ανίχνευσε στο πρόσωπο και το σώμα της τα σημάδια του χρόνου και στα μάτια της είδε μια ανησυχία κι έναν φόβο. Πού πήγε εκείνη η σιγουριά κι αυτοπεποίθηση, εκείνος ο αέρας της σιγουριάς που ήταν μόνιμο συνοδευτικό της; Πού είναι το θράσος και η αυτάρεσκη έκφραση που ήταν στο πρόσωπό της. Συμπέρανε, λοιπόν ότι κάτι την ανησυχεί. Είπαν τα τυπικά κι αμέσως η Γωγώ μπήκε στο ψητό
«Αλέκο είμαστε μαζί από μικροί κι έχουμε πολλά που μας συνδέουν, ανεξαρτήτως αν η σχέση μας δεν ευοδώθηκε τελικώς. Έρχομαι σε σένα με συγκεκριμένη πρόταση και θέλω να την ακούσεις γιατί συμφέρει και τους δυο μας. Θα δεχτώ επίθεση για τη διαχείριση των δαπανών που έκανα στο δήμο….»
«Κάτι διάβασα στην εφημερίδα, αλλά δεν είχε ονόματα. Σε αφορά;»
«Αλέκο σου ορκίζομαι σε ότι έχω ιερό και όσιο, στη ζωή του γιού μου, ότι δεν ακούμπησα ευρώ από τα λεφτά. Κάτι υποπτεύθηκα - όχι λόγια αλλά κλίμα - και ζήτησα συνάντηση με τον Δήμαρχο. Δεν με κατηγόρησε, αλλά ήταν ψυχρός απέναντί μου, σε αντίθεση με άλλες προηγούμενες φορές που ήταν όλο αγκαλιές και φιλιά. Τα λόγια του ήταν: «Ανέθεσα την έρευνα σε τρίτους και περιμένω το πόρισμά τους. Μέχρι τότε δεν μπορώ να πω τίποτα». Εγώ το ερμήνευσα σαν κατηγορία και πρέπει να προετοιμαστώ»
«Ναι! Έχεις δίκαιο. Ο Δήμαρχος σε άφησε ξεσκέπαστη. Τι έχουν σε βάρος σου, Γωγώ; Υποπτεύεσαι κάτι; Ποιος είναι από πίσω;»
«Άκου Αλέκο. Δεν έχω απαντήσεις σ’ αυτά που ρωτάς. Αλλά δες αυτά που έχω να σου πω. Για τυχαίους λόγους βρεθήκαμε σε αντίπαλες παρατάξεις. Φαντάζομαι να καταλαβαίνεις ότι δεν έχω ιδεολογικές ή άλλες δεσμεύσεις να βρίσκομαι εκεί. Είμαι διατεθειμένη στις επόμενες βουλευτικές εκλογές,, που φαντάζομαι δεν θα αργήσουν, να σταθώ στο πλευρό σου με όλες μου τις δυνάμεις κι όλους τους ανθρώπους που μπορώ να επηρεάσω. Εκείνο που ζητώ είναι τη στήριξή σου και την πιθανή ανάγκη κάποιας βοήθειας. Τι λες;»
«Χαίρομαι για την προσφορά σου και την εκτιμώ. Βεβαίως χρειάζομαι τη στήριξή σου και μου είναι πολύτιμη. Για τη δική σου περίπτωση να δούμε τις κατηγορίες και πως μπορώ εγώ να βοηθήσω…»
Από τα λόγια του της έμενε ένα κενό και μια πικρή γεύση. Περίμενε περισσότερη ανταπόκριση. Έκανε μια τελευταία απόπειρα
«Τώρα, Αλέκο, μπορούμε, διακριτικά για σένα βέβαια, να βλεπόμαστε και ιδιαίτερα. Θα έχουμε τόσα να πούμε και να κάνουμε….»
«Ναι, θα σε πάρω τηλέφωνο»
Αυτό ήταν. Ενώ η προσφορά της ήταν εμφανής η ανταπόκριση δεν ήταν μεν αρνητική, ήταν όμως αόριστη και παραπομπή στο μέλλον. Θα ρούφαγε μια ακόμα προδοσία; Σύντομα θα φανεί.
Στου Αλέκου το μυαλό άλλες σκέψεις πέρναγαν. Η βοήθειά της, αν ειλικρινά το θέλει, θα του είναι σημαντική και δεν μπορεί να τον αφήσει ασυγκίνητο. Όμως με τη Γωγώ χρειάζεσαι πάντα προσοχή κι επιφύλαξη. Ποιες θα είναι οι κατηγορίες, τι στοιχεία θα υπάρχουν; Θα μπλέξει με δικαστικές διαμάχες; Τι κλίμα θα υπάρχει τότε; Όλα πρέπει να συνεκτιμηθούν Μην τυχόν μπλέξει και το δικό του όνομα. Μην πάει για μαλλί και βγει κουρεμένος. Το τελευταίο ήταν πρόκληση. Ευθεία προσφορά για σχέση. Δεν έχει ιερό και όσιο η κυρία. Σαν γυναίκα δεν ήταν και του πεταμού, αλλά ως μέλλων πολιτικός έπρεπε να φυλάει να νώτα του. Είχε κι από αλλού προσφορές, αλλά στη πόλη πρόσεχε πολύ. Κρατούσε κάποιες άκρες από γνωριμίες στις συχνές επισκέψεις που έκανε στην Αθήνα Το συμπέρασμα βγήκε μόνο του. Σιγή ασυρμάτου μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο.
32. Η κατάσταση χειροτερεύει
Το έβλεπε στα βλέμματα των άλλων. Μια σιωπηλή ατμόσφαιρα αποδοκιμασίας και αποφυγής. Όλοι φαίνεται κάτι ήξεραν. Κάτι που αυτή όμως δεν το ήξερε. Η ατμόσφαιρα γινόταν πιο ανάγλυφη στο δημαρχείο. Σαν ένα είδος ομαδικής συνομωσίας σε βάρος της. Τώρα δοκίμαζε για πρώτη φορά κι η ίδια το φαινόμενο. Τι μπορεί να κάνουν οι υπόγειες φήμες, οι σπερμολογίες που από στόμα σε στόμα μεταλλάσσονται με το συνηθέστερο ενδεχόμενο να διογκώνονται από τη σάλτσα που προσθέτει ο καθένας ενδιάμεσος μεταφορέας της πληροφορίας.
Η πρώτη εμφανής επίδραση πάνω της ήταν οι επιπλέον διακοπές παιδιών από το νηπιαγωγείο. Αυτές ήταν που έκαναν το ποτήρι να ξεχειλίσει. Δεν μπορούσε πια να το κρατά ανοιχτό, αφού έμπαινε με τα τσαρούχια μέσα. Οι δικαιολογίες των γονέων, αυτοί που πριν έβαζαν μέσο για να δεχτεί τα παιδιά τους, τώρα επικαλούνταν αστήρικτες και ψεύτικες δικαιολογίες για να τα αποσύρουν.
Το κλείσιμο του σχολείου, που αναγκαστικά ακολούθησε το εισέπραξε ως το προσωπικό της Βατερλό. Μια ήττα που άλλαζε όλα τα δεδομένα. Ένας οδυνηρός φόβος την παρέλυσε. Από τον Νίκο δεν είχε καμιά ελπίδα. Όταν του ζήτησε να την βοηθήσει σήκωσε τα χέρια δηλώνοντας αδυναμία. Το τηλέφωνο που έκανε στον Αλέκο δεν απέδωσε τίποτα, αφού αυτός για το μόνο που την ρώτησε ήταν αν ο Δήμαρχος της ανακοίνωσε το πόρισμα. Όταν πήρε αρνητική απάντηση της είπε ότι πρέπει να περιμένουν μέχρι τότε
Όταν αρχίζει ο κατήφορος δύσκολα σταματάει. Μέσα σ’ αυτά ήρθε, ως κεραυνός, κι ο θάνατος της μάνας της. Καπάκι για να μην μπορέσει να πάρει μια ανάσα. Ποτέ βεβαίως δεν τρελαινόταν γι αυτήν. Ποτέ μεταξύ τους δεν υπήρξε η σχέση ιδιαίτερης αγάπης μεταξύ μάνας και κόρης. Αλλά μάνα της ήταν! Δεν γινόταν να μην της στοιχίσει. Ιδιαιτέρως όταν αυτή διεκπεραίωνε όλες τις υποχρεώσεις του νοικοκυριού και είχε την έγνοια του αγοριού της τις περισσότερες ώρες του εικοσιτετραώρου. Έντονη ήταν πλέον η αίσθηση ότι το χώμα έφευγε κάτω από τα πόδια της. Και μάλιστα ότι δεν μπορούσε να βρει εναλλακτική λύση.
Στην τελετή εκφοράς της μάνας της έδωσαν όλοι το παρών από την παλαιά παρέα, που της εκδήλωσαν τη θερμή τους συμπαράσταση. Ανάμεσά τους ο Αλέκος και η Μαρία. Ιδιαίτερα η τελευταία ήταν πολύ θερμή στη συμπαράσταση της και της δήλωσε ότι είναι στη διάθεσή της για ό,τι χρειαστεί. Μην διστάσει να της τηλεφωνήσει αν κάτι χρειαστεί.Την ήξερε καλά την Μαρία και πίστευε στην ειλικρίνεια των λόγων της. Ήταν η μόνη πραγματική προσφορά στήριξής της, το τελευταίο διάστημα.. Την ευχαρίστησε, ενώ απ’ τα μάτια της έτρεχαν τα δάκρια. Ποτέ η Μαρία δεν την είχε ξαναδεί τόσο απελπισμένη.
33. Το πόρισμα
Ετοίμαζε το 40ήμερο μνημόσυνο για τη μάνα της όταν την ειδοποίησε η Μαρία να διαβάσει την εφημερίδα. Είχε βγει το πόρισμα κι αυτή δεν είχε ενημερωθεί καθόλου. Κανένα τηλεφώνημα από τον Δήμο. Ένδειξη σαφής των διαθέσεων του Δημάρχου και των περί αυτού. Η εφημερίδα στην πρώτη της σελίδα, δεύτερη είδηση, είχε εκτενές ρεπορτάζ για τα στοιχεία που περιελάμβανε το πόρισμα για τις «ατασθαλίες στις δημοτικές δαπάνες» στη διεύθυνση των εκδηλώσεων. Δηλαδή το πόρισμα δεν εξέτασε γενικώς την οικονομική δραστηριότητα του δήμου, αλλά μόνο του τομέα της δικής της ευθύνης.
Διασπάθιση χρημάτων, υπερτιμολόγηση δαπανών, ψεύτικες βεβαιώσεις αμοιβών σε ανύπαρκτους παραλήπτες και μια σειρά άλλα. Το όνομά της δεν συνδεόταν με άμεση κατηγορία για τα παραπάνω αδικήματα, αλλά αναφερόταν, και μάλιστα δυο φορές, ως υπεύθυνη εκ μέρους του δημοτικού συμβουλίου στον τομέα αυτών των δραστηριοτήτων
Ενώ ήταν ψυχολογικά προετοιμασμένη ότι της έχουν κάποιοι στήσει παγίδα, ενώ είχε απορροφήσει εκ των προτέρων το ενδεχόμενο αρνητικού σεναρίου, τώρα που οι υποψίες πήραν σάρκα και οστά κι όλα βγήκαν στον αέρα, είχαν πάνω της καταλυτική επίδραση. Εκείνη η δραστήρια κι αποφασιστική γυναίκα, που έκοβε και έραβε σ’ όλους τους τομείς της παρουσίας της στην πόλη, που ρύθμιζε κατά την επιθυμία της, τις εξελίξεις ένιωσε ανήμπορη για οποιαδήποτε αντίδραση, ανίκανη για δράση και υπεράσπιση του εαυτού της, υποταγμένη στο πεπρωμένο της.
Δεν εμφανίστηκε πουθενά, δεν έκανε καμιά δήλωση, δεν πήρε κανένα τηλέφωνο, άφησε να κυλίσει αδιαμαρτύρητα ο χρόνος, δικαιώνοντας εκ των πραγμάτων τις κατηγορίες. Μια στάση που δημιούργησε εύλογες απορίες και στους λίγους φίλους που ενδεχομένως θα την υπερασπίζονταν. Μόνο ο κακόμοιρος ο άνδρας της παρέμεινε δίπλα της και εκ των πραγμάτων ανέλαβε το παιδί τους, που πλέον θα άρχιζε σε λίγο να πηγαίνει στο σχολείο.
Από την παρέα η Μαρία εμφανίστηκε και δήλωσε πρόθυμη να βοηθήσει, πλην δεν της ζήτησαν κάτι συγκεκριμένο να κάνει. Ο Αλέκος δεν έδωσε σημεία ζωής. Δεν ήταν σωστό γι αυτόν να μπερδευτεί σε μια τόσο άσχημη υπόθεση. Η καριέρα του βρισκόταν σε ευαίσθητο σημείο, αφού από μέρα σε μέρα θα ανακοινώνονταν οι υποψηφιότητες του νομού για τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές. Ο Περικλής, άνθρωπος της πιάτσας και του δίνω- παίρνω είχε από καιρό αραιώσει τις επαφές μαζί της. Πώς να το κάνουμε; Δεν άξιζε πια τον κόπο. Την είχε δοκιμάσει και την είχε χορτάσει μ’ όλους τους τρόπους. Είχε αξία όταν ήταν στην ακμή της, στα ντουζένια της. Τότε ικανοποιούσε τον αντρικό του εγωισμό να έχει σχέση μαζί της, αλλά όταν άρχισαν τα προβλήματα, κόπηκε σαν μαχαίρι κι η ερωτική επιθυμία. Δεν της χρωστούσε τίποτα. Αυτή τον γούσταρε κι άλλωστε είπε στον εαυτό του: «ακριβά την πλήρωσα» αναφερόμενος στο οικονομικό μέρος του προβλήματος. Έτσι πήρε κι αυτός τις αποστάσεις του.
34. Το κλείσιμο της αυλαίας
Ανήσυχος ο Νίκος της τηλεφώνησε
«Σε παρακαλώ έλα να βοηθήσεις. Αρνείται και το φαγητό. Δεν ξέρω τι να κάνω. Έχω και το παιδί που συνέχεια ρωτάει»
Η Μαρία έφτασε όσο πιο γρήγορα μπορούσε. Είχε λίγες μέρες να την δει αλλά οι αλλαγές στο πρόσωπό της ήταν εμφανείς. Ράκος. Αδυνατισμένη με νέες ρυτίδες που αυλάκωναν το όμορφο πρώην πρόσωπό της κι αμίλητη. Το νέο φρούτο που εμφάνισε και πεισματικά τηρούσε απαρέγκλιτα. Μουγγαμάρα. Αφασία πλήρης ακόμα κι όταν το παιδί της απεγνωσμένα τη ρωτούσε και μην παίρνοντας απαντήσεις έβαζε μπροστά της τα κλάματα.
Προσπάθησε η ίδια να της βάλει στο στόμα λίγη σούπα, που πρόχειρα η ίδια ετοίμασε. Πεισματικά ηρνείτο ν’ ανοίξει το στόμα της. Ο Νίκος ανήσυχος της είπε
«Λες κι αποφάσισε να πεθάνει! Δεν εξηγείται αλλιώς. Τι να κάνουμε Μαρία; Βοήθα σε παρακαλώ»
Τι μπορούσε να πει κι αυτή; Το μόνο που σκέφτηκε ήταν
«Να φέρουμε γιατρό να την εξετάσει»
Το βρήκε σωστό ο Νίκος και έφερε ένα γνωστό του γιατρό. Εκείνος προσπάθησε να την εξετάσει και συνάντησε εκ μέρους της πλήρη άρνηση για συνεργασία.
«Δεν είναι θέμα παθολόγου. Περισσότερο ψυχίατρος χρειάζεται. Αν θέλετε τη γνώμη μου, πιστεύω ότι πρέπει να την πάτε στο νοσοκομείο»
Η κατάστασή της επιδεινωνόταν ραγδαία και το νοσοκομείο ήρθε ως αναπόφευκτη λύση. Προσπάθησαν με ορούς να την συνεφέρουν αλλά πέταγε τα σωληνάκια απ’ το μπράτσο της. Το ίδιο απέτυχε και η απόπειρα για αναγκαστική σίτιση. Είχε αποφασίσει να φύγει απ’ τη ζωή. Ήταν το τελευταίο πράγμα που πέτυχε. Στο τέλος κατέληξε.
Το μυστικό της για το γιο της το πήρε μαζί στον τάφο της. Μια συμπεριφορά ανεξήγητη! Ποιος μπορεί να ξέρει τι διαδραματίστηκε μέσα της. Η προδοσία των φίλων; Ο άκρατος εγωισμός της; Τα απανωτά χτυπήματα, όπως ο θάνατος της μάνας της;
Κανένας δεν μπορεί να το πει. Μόνο ως ύστατη εκδήλωση του πείσματος που ήταν βασικό στοιχείο του χαρακτήρα της μπορεί κάποιος να επικαλεστεί και την άρνησή της να δεχθεί την ήττα της. Ούτε η αγάπη προς το γιο της μπόρεσε να την σταματήσει.
Με το θάνατό της έκλεισε και το θέμα των «ατασθαλιών» στο δήμο πριν ακόμα ανοίξει. Στην κηδεία της ήταν πολύ λίγος κόσμος. Έφυγε απ’ τη ζωή εντελώς άδοξα.
Ο Νίκος έμεινε μόνος να φροντίσει τον γιο του, αλλά ευτυχώς είχε καθημερινή βοήθεια απ’ τη Μαρία που μέρα με τη μέρα γινόταν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του.
Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-21233767730856463442022-11-19T00:30:00.000-08:002022-11-19T00:30:33.947-08:00
Η ζωή μιας έφηβης
1) εισαγωγή
2) Συνείδηση της ύπαρξης
3) Πρωτάκι στο σχολείο
4) Το πρώτο σκίρτημα
5) Ο πρώτος κρίκος
6) Οι «μεγάλες προσδοκίες» ήταν τζίφος
7) Ο δάσκαλος της πέμπτης τάξης
8) Το καλοκαίρι που τέλειωσε το δημοτικό.
9) Γυμνασιοκόριτσο
10) Ο χρόνος κυλάει
11) Επιτέλους κάτι γίνεται
12) Περίσκεψη
13) Η διάψευση
14) Το καλοκαίρι στο Βόλο
15) Η έκπληξη
16) Η πρώτη αγάπη
17) Η Ελπίδα τολμάει
18) Νέα αναβολή
19) Ο Μανώλης
20) Ο χωρισμός
21) Αύγουστος
22) Η τελευταία χρονιά στο γυμνάσιο
23) Μπερδέματα
24) Ο καθηγητής των Μαθηματικών
25) Ο Σίφης
26) Το καλοκαίρι πριν το Λύκειο
27) Είκοσι μέρες στη Σίφνο
28) Μαθήτρια Λυκείου
29) Το δίχτυ
30) Η νέα περιπέτεια
31) Επιτέλους αγάπη, αλλά…..
32) Η αναπάντεχη εξέλιξη
33) Μπροστά στην έκπληξη
34) Η νέα αφετηρία
Η ζωή μιας έφηβης
1) εισαγωγή
Βούτηξε χωρίς πρόνοια στο λαβύρινθο της ζωής Ήταν φυσικό έτσι να κουτουλίσει πάνω στις αντιξοότητες που αυτή μας επιφυλάσσει. Η ζωή - να το ξέρεις – δε χαρίζεται σε κανέναν. Είναι εκδικητική, είναι άπονη και μονοφαγού. Αδυσώπητη συνεχώς σε υποβαθμίζει αφαιρώντας όλες τις ιδιότητες και προτερήματα που αρχικά με υστεροβουλία σε προίκισε. Σου έδωσε την ψευδαίσθηση ότι είσαι κάτι το ιδιαίτερο, κάτι το ξεχωριστό.
Έτσι δεν χρειαζόταν επιπλέον κόπος. Τα μυαλά σου σταμάτησαν τις συνήθεις στροφές, πήραν αέρα, πέταξαν σε ύψη πολύ ψηλότερα από το μπόι σου. Εσύ, σαν μπούφος, το πίστεψες, το χώνεψες! Τι εύκολα, λοιπόν, αφομοιώνονται οι όμορφες ψευδαισθήσεις! Τώρα ήρθε η ώρα της πληρωμής. Τελικώς σε ξαποστέλνει στον αγύριστο γυμνό κι εξουδετερωμένο.
Παρ’ όλα αυτά η ζωή είναι γλυκιά κι όμορφη. Αφιερώνουμε τόσο χρόνο και τόση έγνοια για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επέκτασή της. Τρέχουμε στους γιατρούς, μασουλάμε με πρόγραμμα τα φάρμακα που μας συστήνουν, βάζουμε απαγορευτικό σε μια σειρά από επιθυμίες. Καταναγκαστική εγκράτεια δίαιτες και τόσα άλλα. Για το σκοπό αυτό δαπανούμε και ένα μέρος του χρόνου και του εισοδήματός μας. Αν αυτό δεν είναι απόδειξη της αγάπης μας στη ζωή τι άλλο θα μπορούσε να ήταν; Βεβαίως όπως και σ’ όλα τα πράγματα της ζωής υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, αλλά μόνο για να επιβεβαιώσουν τον κανόνα. Κάποιοι, κάτω από, πολλές φορές άδηλες αιτίες. διακόπτουν βίαια τα νήμα της ζωής τους. Δε θα τολμούσα να πω δικαίωμα τους, αλλά τι να κάνουμε; Η ζωή τα έχει όλα.
Η ζωή είναι σαν τη θάλασσα. Η θάλασσα! Όλα τα δίνει κι όλα τα παίρνει. Αχανής, μυστηριώδης, κάποτε ήρεμη. Δίνει την εντύπωση μιας αθώας και σίγουρης αγκαλιάς. Καθησυχαστική σειρήνα νομίζεις, αλλά στην πραγματικότητα πάντα καιροφυλακτεί για το επόμενο θύμα της. Να το ρουφήξει στα σπλάχνα της. Ανθρωποφάγα κι αχόρταγη. Ξαφνικά από ήρεμη και ελπιδοφόρα φωλιά, αγριεύει και μετασχηματίζεται σε πεινασμένο άγριο ζώο και χωρίς κανένα έλεος απορροφάει στα σπλάχνα της κάθε ανθρώπινη παρουσία.
Σκέφτεσαι πόσες και πόσες φορές το κύμα της θάλασσας, εκεί δίπλα στον περίπατο σου, έγλυψε το κράσπεδο του λιμανιού; Βάζω το ερώτημα, αλλά στο οποίο ντε και καλά δεν περιμένω απάντηση: Το θεωρείς αφόρητη μονοτονία κι επανάληψη μα ακριβώς αυτό είναι η επιβεβαίωση ότι η ζωή συνεχίζεται διαχρονικά ακάθεκτη με δύναμη κι επιμονή.
Πολλές φορές όμως τα λόγια είναι τόσο φτωχά! Μέσα στο μυαλό σου κλωθογυρίζουν άπειρες όμορφες εικόνες, τόσες σύνθετες σκέψεις, τέτοιοι πολύπλοκοι συλλογισμοί κι όταν επιχειρείς να τους περιγράψεις με τα γλωσσικά εργαλεία που διαθέτεις βλέπεις ότι το αποτέλεσμα είναι κατώτερο των αρχικών σου προσδοκιών. Είναι προσωπική ανικανότητα η μήπως ο άνθρωπος δεν ανάπτυξε ακόμη το γλωσσικό του εργαλείο στο επίπεδο ανάπτυξης της σκέψης του; Είναι άδηλο αν θα μπορέσεις ποτέ να βρεις απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα…..
2) Συνείδηση της ύπαρξης
Η Ελπίδα κάθισε ήρεμα να σκεφτεί τα πράγματα γύρω απ’ τη ζωή της. Αναρωτήθηκε κάνοντας μια βαθειά βουτιά στα άδυτα της μνήμης. Ποιο είναι, αλήθεια, το πρώτο πράγμα που θυμάται από τη γέννησή της; Από τη στιγμή που εμφανίστηκε στη ζωή; Όχι, εδώ πρέπει να προσέξει! Μην κάνει το λάθος να επικαλεστεί γεγονός ή συμβάν, που κάποιος δικός της σε κάποια φάση, της ανέφερε σε μια συζήτηση. Όχι, γιατί συχνά ο πατέρας, η μάνα της, αλλά και ο μεγαλύτερος αδελφός της σε οικογενειακές συγκεντρώσεις ανέφεραν σκηνές ενθυμούμενοι χαριτωμένα στιγμιότυπα, αλλά και μεγάλες ή μικρές γκάφες που έκανε ασυνείδητα όταν ήταν μικρή. Αυτά δεν είναι μνήμη, αυτά είναι αποκτηθείσα στην πορεία γνώση
Όχι! Αυτή από μόνη της πρέπει να ανιχνεύσει, ψάχνοντας στο άξενο σκοτάδι του παρελθόντος, ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θυμάται κι όχι αυτό που άκουσε από τρίτους. Δαπάνησε κόπο και χρόνο για να βρει κάποια άκρη στο ερώτημα αυτό. Κατέληξε στην αμυδρή εντύπωση ότι δεν είναι απαραίτητα κάποιο γεγονός. Μάλλον είναι κάποιες μνήμες αισθήσεων και αισθημάτων.
Ζεστά χείλη να την φιλούν τρυφερά. Ένα μαλακό μάγουλο να τρίβεται απαλά στο δικό της και μια όμορφη και ευχάριστη μυρωδιά να την τυλίγει. Πρέπει να ήταν η αγαπημένη μάνα της. Η κυρά Αντωνία συνεχώς θα βρισκόταν κοντά στον οπτικό της πεδίο. Έτσι είναι παντού και πάντα η μάνα. Αγάπη κι αφοσίωση.
Κάτι σκληρές τρίχες να την γαργαλάνε στο αυτί και μια δυσάρεστη οσμή να τις συνοδεύει. Εκ των υστέρων θα μπορούσε να τα αντιστοιχίσει με το τραχύ μουστάκι του πατέρα της και σαν μυρωδιά τη τσιγαρίλα που ακόμα και τώρα αποπνέει και της έρχεται στη μύτη όταν πάλι την πλησιάζει. Ο κυρ Ανέστης, που μετά από τις αυστηρές συστάσεις των γιατρών και την αδιάκοπη επιτήρηση της γυναίκας του ξεκλέβει και τώρα ακόμα μερικές μόνο τζούρες- δήθεν μυστικά – στην αυλή.
Δεν ήταν μόνο αυτές οι πρώτες μνήμες. Υπάρχουν και τα άσχημα. Θυμάται ζωντανά τα επώδυνα τσιμπήματα στο σώμα της που ευτυχώς δεν άφησαν σημάδια πάνω της και οι γονείς πήραν έγκαιρα τα μέτρα τους. Ο μεγαλύτερος αδελφός της, ο Χρήστος, ζήλεψε την αφοσίωση των γονέων στο νέο μέλος της οικογένειας. Αλλά κι αυτός τι ήταν τότε; Ένα τρίχρονο αγοράκι, που σύντομα άλλαξε ρότα κι έδειξε την αγάπη στην αδελφή του.
Την ευχαρίστηση που ένιωθε όταν κάποιος παίρνοντάς την αγκαλιά ανέβαινε στην κούνια και κάποιος άλλος τους κουνούσε. Αργότερα, όταν πια είχε πλήρη συνείδηση των συμβαινόντων θυμάμαι τον αδελφό της το Χρήστο να την σπρώχνει στη κούνια μόνη της και την ανήσυχη προσταγή της μάνας της στο Χρήστο να προσέχει
«Όχι δυνατά Χρήστο! Κρατήσου, εσύ μωρό μου! Κρατήσου, γερά!»
Τη γλύκα που ένιωσε όταν για πρώτη φορά, η μάνα της έδωσε να δοκιμάσει λίγο σοκολάτα παγωτό. Το στόμα της πάγωσε, αλλά η ευχαρίστηση ήταν υπέρτερη.
Ναι, κάτι τέτοιες αμυδρές εικόνες πηγαινοέρχονται στο μυαλό της και ίσως, πράγματι, να είναι οι πρώτες εικόνες της ζωής της, που αυτή θυμάται. Όμως στη θέση αυτή να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Αυτά κι άλλα τέτοια - ίσως αμελητέα για ορισμένους- συμβάντα, μαζί με το κληρονομικό έρμα να είναι εκείνα, που ουσιαστικά χαράζουν, σε σημαντικό βαθμό, το χαρακτήρα ενός ανθρώπου και την τοποθέτηση του στα επόμενα βήματα της ζωής του.
Σίγουρα είχε ευτυχισμένα παιδικά χρόνια, περιτριγυρισμένη από ανθρώπους που σε κάθε ευκαιρία της έδειχναν τη λατρεία τους. Είχε την αδιάκοπη προσοχή της μάνας, αλλά κι αδελφός, που σύντομα ξεπέρασε το αίσθημα της ζήλειας και από «αντίπαλος» έγινε ο «φύλακας άγγελός» της στο παιχνίδι, δάσκαλος στα πρώτα βήματα όταν έκανε σεφτέ σε μια σειρά εμπειρίες της παιδικής φάσης της.
3) Πρωτάκι στο σχολείο
Από νωρίς δοκίμασε εμπειρίες ομαδικής ζωής. Η μάνα της την πήγαινε στο κοντινό πάρκο κι εκεί συναντούσε άλλα παιδιά, έκανε γνωριμίες, τις πρώτες φιλίες και τη συμμετοχή σε ομαδικά παιχνίδια. Δυστυχώς από τις φιλίες αυτές καμιά δε στέριωσε. Ίσως και γιατί στα τέσσερα χρόνια της, η οικογένεια άλλαξε γειτονιά, αφού ο μπαμπάς με το δάνειο της τράπεζας και μερικές οικονομίες που είχε αγόρασε καινούριο σπίτι, μεγαλύτερο και σε καλύτερη γειτονιά από το προηγούμενο.
Κάθε χρόνο έκαναν πάρτι στα γενέθλιά της, όπου έρχονταν συγγενείς, φίλοι της οικογένειας με τα παιδιά τους και γνωριμίες από το πάρκο. Θυμάται τη χαρά και την ευχαρίστηση που ένιωθε εκείνη τη μέρα που ήταν το κέντρο της προσοχής όλων.
Στα τέσσερα της πήγε παιδικό σταθμό. Στην αρχή δεν της άρεσε καθόλου. Πρωινό ξύπνημα, φωνές να βιαστεί, το λεωφορείο να την μεταφέρει στο σταθμό. Ζαλάδα στην αρχή μέσα σ’ αυτό, άγνωστος τόπος άγνωστα πρόσωπα. Πολλά πράγματα καινούρια και φυσιολογικά για τον οποιοδήποτε άνθρωπο χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα να τα συνηθίσει και να τα αφομοιώσει. Όμως σύντομα είδε ότι έχει ενδιαφέρον κι από ένα σημείο και μετά άρχισε να της αρέσει και να το αποζητά. Εκεί, έκανε φίλη τη Ζέτα, κορίτσι με το οποίο διατηρεί ακόμα και σήμερα κάποια επαφή κι αγάπη
Εκεί που άλλαξαν πολλά ήταν όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να πάει στο σχολείο. Πήγε στο δημόσιο, που ήταν κοντά στο νέο τους σπίτι. Εκεί που προηγουμένως, εδώ και χρόνο φοιτούσε κι ο αδελφός της, ο Χρήστος. Αυτή η συνύπαρξη τη βοήθησε με πολλούς τρόπους. Ήταν γι αυτή ένα πέπλο προστασίας. Ένα ψυχολογικό αποκούμπι σε κάθε πρόβλημά της. Όμως ήταν και εγωίστρια. Ήθελε από νωρίς να ρυθμίζει μόνη της όλα όσα την αφορούσαν. Και στον τομέα αυτό είχε τις πρώτες μικρές αψιμαχίες με τη μάνα της.
Μετά λίγο καιρό όχι μόνο συνήθισε το σχολειό, αλλά και το αγάπησε. Ήταν τυχερή, βλέπεις. Έπεσε σε μια δασκάλα που αγαπούσε τα παιδιά, όπως επίσης αγαπούσε και τη δουλειά της. Ένας τέλειος συνδυασμός για ανθρώπους που θα ασκήσουν το επάγγελμα του παιδαγωγού. Ποιος δεν ξέρει τη σημαντική επίδραση που έχει ο δάσκαλος πάνω στην παρθένα σχεδόν και έτοιμη να απορροφήσει γνώσεις παιδική ψυχή; Η Ελπίδα βρήκε το πεδίο που τις άνοιγε πόρτες.
Περίεργη, δεν άφηνε τίποτα να πέσει κάτω χωρίς να το ξεψαχνίσει. Σφουγγάρι σκέτο απορροφούσε τα πάντα. Η δασκάλα της, υπομονετική και γεμάτη καλοσύνη ποτέ δεν της αρνήθηκε να απαντήσει σε μια ερώτησή της, εννοείται πάντα στο επίπεδο των δικών της γνώσεων. Κι η Ελπίδα δεν ήταν αχάριστη. Τη λάτρεψε την κυρία Γεωργία κι αυτό για τον παιδαγωγό είναι το ηθικό αντίδωρο της προσφοράς της.
Από νωρίς η δασκάλα της κατάλαβε ότι η Ελπίδα είναι ένα ιδιαίτερο παιδί, με μεγάλη περιέργεια για το κάθε τι, με αυξημένη αφομοιωτική ικανότητα, με εξυπνάδα πάνω απ’ το μέσο όρο και με την πρώτη ευκαιρία ενημέρωσε τη μάνα της, που μάλλον το ήξερε από καιρό, αλλά παρ’ όλα αυτά καμάρωνε, στο περιβάλλον της, σαν γύφτικο σκερπάνι.
Στα χρόνια του δημοτικού ή Ελπίδα γέμιζε μπαταρίες. Όχι αποκλειστικότητες. Τα ενδιαφέροντά της ήταν πολλαπλά και ποικίλα. Ενθουσιαζόταν εύκολα, αλλά όταν ερχόταν σε επαφή με νέο αντικείμενο έπεφτε με τα μούτρα σ’ αυτό αμελώντας το προηγούμενο. Ήταν πολύ νωρίς να βρει τη κλίση της και να αποφασίσει τι θα κάνει στη μελλοντική ζωή της. Προς το παρόν δεν είχε σταθερές προτιμήσεις. Ήταν νωρίς ακόμα να ξέρει τι υπάρχει, ποιο είναι το καλό, ποιο είναι το κακό, τι της ταιριάζει και τι της είναι απωθητικό.
Ένα ήταν από την αρχή το ενδεικτικό στοιχείο. Η Ελπίδα είχε σχετική ευχέρεια λόγου, πλούσιο για την ηλικία της λεξιλόγιο και αντίστοιχη ικανότητα στο γραπτό λόγο. Δυστυχώς ήταν συναισθηματικά ευάλωτη. Από τη χαρούμενη φάση, από τα γέλια και την αισιόδοξη ματιά, έπεφτε σύντομα στα μαύρα σύννεφα. Επηρεαζόταν, βλέπεις, εύκολα από συμβάντα που λάβαιναν χώρα στην ίδια ή ακόμα και στο περιβάλλον της. Συναισθηματική υπέρ του δέοντος θα ήταν ένα από τα μόνιμα χάντικαπ στη ζωή της.
Έκανε καλούς φίλους. Ενδεικτικά ας αναφέρουμε την γλυκιά Κική για την οποία θα λέγαμε ότι κατά έναν τρόπο ήταν η κολλητή της. Επίσης τον Μίμη. Και οι δυο ήταν συμμαθητές της. Η Κική της κόλλησε γιατί από την αρχή θαύμαζε τις ικανότητες και τα ταλέντα της. Κι ένας άνθρωπος που συνεχώς τροφοδοτεί τη ματαιοδοξία σου δεν είναι από χέρι απορριπτέος. Ύστερα γιατί συνεχώς της έλυνε μια σειρά πρακτικά προβλήματα στα οποία η Ελπίδα θεωρούσε σχεδόν χάσιμο χρόνου να ασχολείται μαζί τους, ενώ για τη Κική ήταν τα χωράφια της. Επιπρόσθετα ήταν και η καλύτερη πηγή ειδήσεων και κουτσομπολιών για όλους στο σχολείο. Είχε την περιέργεια να ρωτάει και να μαθαίνει.
Ο Μίμης κάλυπτε την ανάγκη να έχει κι ένα αγόρι φίλο, που δεν της δημιουργούσε προβλήματα. Μη γίνει καμιά παρεξήγηση. Δεν υπήρχε σε αυτή τη φιλία καμιά συναισθηματική συνιστώσα. Όταν κάποια στιγμή μέσα της πρόβαλαν τέτοιες ανησυχίες, αυτές είχαν πάντα στόχευση μεγαλύτερα και πιο ώριμα παιδιά. Είχε βλέπεις βάλει ψηλά τον πήχη των δικών της προδιαγραφών κι απαιτήσεων. Όπως για παράδειγμα ο Αλέξης φίλος και ακόλουθος του αδελφού της του Χρήστου. Όμως μέχρι στιγμής δεν είχε ομολογήσει σε κανέναν τις προτιμήσεις της. Αυτό το κανέναν περιλάμβανε και την Κική.
Ήταν πολύ περήφανη να δείξει αδυναμία στον οποιοδήποτε. Αυτή η δογματική άρνηση να παραδεχτεί την απολυτότητά της θα της στοίχιζε αργότερα στη ζωή της. Δεν μπορείς να ζεις μέσα σε μια κοινωνία και να ορθώνεις γύρω σου συνεχώς απαγορευτικά τείχη σε όλους, ακόμα και στους πιο κοντινούς σου ανθρώπους. Το μόνο που τελικά μπορείς να πετύχεις είναι η αυτοαπομόνωση σε ένα νοητό κελί.
Στο σχολειό οι συζητήσεις έπαιρναν κι έδιναν. Μην κάνει κανένας το λάθος να νομίσει πως οι συζητήσεις ήταν για τα μαθήματα. Όχι! Κυρίως ήταν για τις εκπομπές που είδαν στην τηλεόραση τη χθεσινή μέρα, για καμιά ταινία που ενδεχομένως είδαν στον κινηματογράφο, για τους ωραίους και τις ωραίες ηθοποιούς. Οι ομάδες των fan του ενός ηθοποιού κονταροχτυπιόταν με τους οπαδούς του άλλου όμορφου τραγουδιστή. Ενημέρωση σε τόσα θέματα των celebrities, που ένας λογικός τρίτος παρατηρητής θα αναρωτιόταν πώς τους περισσεύει χρόνος για σχολικό διάβασμα και ύπνο. Και την Ελπίδα δεν την άφηναν αδιάφορη όλα αυτά, μόνο που αυτό το ενδιαφέρον το ασκούσε με μέτρο εκουσίως αλλά και λόγω γονικής γραμμής. Στα αγόρια πλεονεκτούσε η συζήτηση για το ποδόσφαιρο ή το μπάσκετ με ένταση πείσμα που καμιά φορά η ένταση συνοδευόταν και με ψιλοκαυγάδες.
Ο αδελφός της ήταν ένα όμορφο παιδί με θαυμάστριες από διάφορες τάξεις του σχολείου. Ήδη μια συμμαθήτρια της τόλμησε να της πει να «μεσολαβήσει» γι αυτόν. Προφανώς η Ελπίδα, χωρίς συγκρατημό, την έστειλε στο διάολο.
«Ακούς εκεί τη σκύλα! Αν έχεις μαρή κότσια καθάρισε μόνη σου. Τι είμαι εγώ; Ο ταχυδρόμος σου;»
Σαν μαθητής ο Χρήστος ήταν ένας συνηθισμένος καλός μαθητής, αλλά η Ελπίδα ήξερε καλά τον αδελφό της. Αφιέρωνε στα μαθήματα τον ελάχιστο δυνατό χρόνο, έτσι ώστε να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις. Όμως του έλλειπε το πείσμα, η επιμονή για κάτι το ιδιαίτερο. Ταλέντο κάπου ιδιαίτερο δεν είχε ανακαλύψει πάνω του, εκτός από την άνεση του να κάνει φίλους, να είναι αγαπητός, ιδιαίτερα στα κορίτσια, τομέας που απ’ ό,τι φαινόταν θα διέπρεπε στο μέλλον.
4) Το πρώτο σκίρτημα
Ήταν το καλοκαίρι ανάμεσα στη Τρίτη και Τετάρτη τάξη. Ο αδελφός της Χρήστος είχε αποφοιτήσει από το δημοτικό και την επόμενη χρονιά θα πήγαινε γυμνάσιο και θ’ άλλαζε σχολικό περιβάλλον. Όμως της το έπαιζε ώριμος κι αυτό την διαόλιζε. Δεν ήξερε ακόμα ο Χρήστος ότι η αδελφή του κάποιους σαν κι αυτόν μπορούσε να τους φάει, ως δεκατιανό, στην καθισιά. Καλοκαιρινές διακοπές εκείνη τη χρονιά έκαναν στις Σπέτσες. Ο μπαμπάς είχε νοικιάσει -μέσω φίλου απ’ τη δουλειά- δυο δωμάτια σε μια μονοκατοικία στο οικισμό των μηχανικών. Η μαμά και τα δυο παιδιά θα έμεναν σχεδόν ένα τρίμηνο, ενώ ο μπαμπάς σαββατοκύριακα κι ένα εικοσαήμερο αρχές Αυγούστου.
Ένα από τα πρώτα απογεύματα με τον αδελφό της πήγαν στην Ντάπια για καφέ ή βάφλα με παγωτό. Εκεί ο Χρήστος είδε να περνάει από κοντά τους ένα αγόρι, που το γνώρισε πριν μήνες σε έναν αγώνα μπάσκετ και τον φώναξε να έρθει κοντά τους. Χαιρετήθηκαν θερμά και κάθισε στο τραπέζι τους. Ήταν ένα λυγερόκορμο κι όμορφο αγόρι, ήδη ηλιοκαμένο με έξυπνο και ζωντανό πρόσωπο.
Ο Χρήστος του σύστησε την αδελφή του κι όταν έδωσαν τα χέρια και κοιτάχτηκαν στα μάτια η Ελπίδα ένιωσε για πρώτη φορά στη ζωή της τέτοια αναστάτωση. Σφίξιμο στο στομάχι, ταχυκαρδία και αίσθηση ανισορροπίας. Φοβήθηκε μήπως το πρόσωπό της κοκκίνισε και προδοθεί το ενδιαφέρον που της προκάλεσε. Τα δυο αγόρια αντάλλασαν πληροφορίες κι αυτή το έπαιξε καλή ακροάτρια. Εκεί έμαθε το όνομά του. Ντίνο τον έλεγαν. Είχαν δικό τους σπίτι πάνω από το μουσείο της Μπουμπουλίνας, εκεί κοντά, γιατί η μάνα του ήταν Σπετσιώτισσα. Μόνο αργότερα επενέβη η Ελπίδα.
« Ντίνο δεν έρχεσαι αύριο από εμάς να κάνουμε μαζί μπάνιο; Δεν είμαστε μακριά. Μπάνιο κάνουμε στη θάλασσα κάτω από τον οικισμό»
Ο αδελφός της υπερθεμάτισε
«Ναι ρε Ντίνο, όμορφα θα ήταν. Έλα»
«Με τις αποστάσεις δεν έχω πρόβλημα. Έχω στο σπίτι μηχανάκι. Θα ήθελα, αλλά δεν ξέρω αν μπορώ αύριο. Ίσως μεθαύριο»
Τα αγόρια αντάλλαξαν τα τηλέφωνά τους. Η Ελπίδα το έπαιξε αδιάφορη, αλλά από μέσα της σκέφτηκε «Εύκολα θα το πάρω από τον Χρήστο»
Το άλλο πρωί η Ελπίδα στήθηκε στη μικρή παραλία νωρίτερα από τη συνηθισμένη ώρα της για να ελέγχει κάθε προσέλευση. Μπήκε και βγήκε στη θάλασσα πολλές φορές μα ο Ντίνος δεν έδωσε σημεία ζωής. Είχε έτοιμη τη δικαιολογία «Το είχε πει. Θα έρθει αύριο». Το άλλο πρωί στήθηκε πάλι με ενισχυμένες τις ελπίδες για αίσια εξέλιξη. Στον αδελφό της δεν είπε κουβέντα. Έτσι ήταν αυτή, Δεν ήταν του μοιράσματος των επιθυμιών και αισθημάτων της. Κρυψίνους κι εγωίστρια. Οποία απογοήτευση. Παρά την πολύωρη παραμονή στη θάλασσα ο Ντίνος δεν εμφανίστηκε.
Η Ελπίδα δεν ήταν από τους ανθρώπους που παραιτούνται με την πρώτη δυσκολία. Κάποια στιγμή που το κινητό του αδελφού της βρέθηκε ασυνόδευτο μέσα από τις επαφές κατέγραψε γρήγορα στο μυαλό της, χωρίς να γίνει αντιληπτή, το τηλέφωνο του Ντίνου. Θα έσπρωχνε τα πράγματα μόνη της κι όπου βγει. Την άλλη μέρα του τηλεφώνησε, αλλά το κινητό του ήταν απενεργοποιημένο. Δεν παραιτήθηκε! Ίδιον του χαρακτήρα της.
Το ίδιο απόγευμα κατέβηκε μόνη της στην Ντάπια κι έκανε shopping therapy στα μαγαζιά της περιοχής. Η αλήθεια όμως να λέγεται. Δεν είχε σκοπό κάτι να αγοράσει, αλλά ζούσε με την αμυδρή ελπίδα κάπου να ταιριάξουν τα βήματά τους. Μάταια! Δυο ώρες ποδαρόδρομο, Αποτέλεσμα; Τίποτα, μηδέν εις το πηλίκον. Τριγύρισε το μουσείο της Μπουμπουλίνας, πήρε ένα χωνάκι παγωτό και με κατεβασμένα τα φτερά γύρισε άπραγη στο σπίτι. Στην ερώτηση της μάνας της είπε αόριστα ότι έκανε μια βόλτα στα πέριξ. Λόγω του καλοκαιριού ο έλεγχος ήταν λασκαρισμένος και δε δόθηκε συνέχεια.
Στον αδελφό της δεν είπε κουβέντα, αλλά εδώ την πάτησε γιατί ο Χρήστος είχε συναντηθεί πάλι με τον Ντίνο και βολτάρανε μαζί προς το παλαιό λιμάνι για γκομενότσαρκα. Αν το ήξερε θα του έβγαζε τα μάτια. Στην επόμενη τηλεφωνική απόπειρα υπήρξε ανταπόκριση
«Ναι, ποιος είναι;»
« Η Ελπίδα είμαι, η αδελφή του Χρήστου. Συναντηθήκαμε στην Ντάπια»
Από την άλλη πλευρά υπήρξε μια σιωπή μερικών δευτερολέπτων, αλλά η Ελπίδα δεν κάθισε στην αναμονή. Η ίδια συνέχισε
«Είχες πει ότι θα έρθεις να κάνουμε μαζί μπάνιο και δεν ήρθες»
«Έχεις δίκαιο Ελπίδα, αλλά έμπλεξα, μωρέ, και δεν μπόρεσα να έρθω»
« Μου χρωστάς μια συνάντηση. Άκου το απόγευμα κατά τις πέντε θα είμαι στη Ντάπια. Αν δεν έχεις κάποια άλλη υποχρέωση εκεί θα με βρεις»
Κι έκλεισε το κινητό χωρίς να του δώσει ευκαιρία ν’ απαντήσει
Λένε ότι οι γυναίκες είναι περίεργες, αλλά κι άντρες δεν πάνε πίσω. Ο Ντίνος αιφνιδιάστηκε. «Τι στο διάολο θέλει το μικράκι. Δεν είμαστε καλά. Ύστερα είμαι και φίλος με τον αδελφό της. Όχι! Η περίπτωση μυρίζει μπλέξιμο. Αλλά το είδες; Τι θράσος! Όμως να πω και του στραβού το δίκαιο. Το μικράκι έχει ενδιαφέρον πρόσωπο. Έτσι από περιέργεια θα πάω να δω. Για ανίχνευση μόνο»
5) Ο πρώτος κρίκος
Όταν ο Ντίνος κατέβηκε στη Ντάπια εύκολα πήρε το μάτι του την Ελπίδα. Καθόταν μόνη της σε ένα τραπέζι δίπλα στη προκυμαία και μπροστά της ήταν σερβιρισμένος ένας καφές. Την είδε ήρεμη να ατενίζει την απέναντι ακτή του Αγίου Αιμιλιανού και τώρα παρατήρησε ότι τις προάλλες δεν την είχε προσέξει καθόλου. Πράγματι όλη η συζήτηση και η προσοχή του ήταν προσηλωμένη στον αδελφό της. Αυτή είχε πιει το αμίλητο νερό. Μάλλον την είχε υποτιμήσει. Για να δούμε τι θέλει το τσογλάνι.
Την πλησίασε από πίσω για να την αιφνιδιάσει κι ακούμπησε το χέρι του στο ώμο της λέγοντας
«Να λοιπόν που ήρθα. Για πες ποιος είναι ο σκοπός της σημερινής συνάντησης;»
Επίτηδες χτύπησε κατευθείαν στο στόχο για να την φέρει σε αμηχανία. Πλην όμως λογάριαζε χωρίς τον ξενοδόχο. Η ψυχραιμία της μικρής αμέσως αποδείχθηκε ότι είναι αντιστρόφως ανάλογη με την ηλικία της
«Καλωσόρισες Ντίνο. Χαίρομαι που ήρθες στο ραντεβού. Την προηγούμενη φορά την αφιέρωσες αποκλειστικά στον αδελφό μου. Θέλω να σε ενημερώσω ότι κι εγώ είμαι εδώ κι έχω μια σειρά απορίες για σένα..»
Τη διέκοψε, μην αφήνοντάς την να συνεχίσει
«Ο Χρήστος ξέρει για το σημερινό;»
Η αντίδρασή της ήταν άμεση και απόλυτη με μια χροιά ενόχλησης
«Δε συνηθίζω να ρωτάω τον αδελφό μου για το τι κάνω και τι επιθυμώ!»
Ο άλλος τότε συνειδητοποίησε ότι μιλάει μ’ ένα αυτόφωτο κι ανεξάρτητο άτομο με γνώμη και προσωπικότητα
«Εντάξει. Πες μου λοιπόν τι θέλεις»
«Πρώτον δεν κράτησες το λόγο σου. Σε προσκαλέσαμε να έρθεις να κάνουμε μαζί μπάνιο και συ μας έγραψες. Έτσι αγενής είσαι σε όλα σου;»
«Δεν υπήρξε κάποια φιξ δέσμευση, ρε κορίτσι. Είπα ίσως κι αν. Τι σημασία άλλωστε έχει;»
«Ναι, αλλά εγώ το έδεσα κόμπο και σε περίμενα. Το θεώρησα σαν προσβολή γιατί ήθελα να σε δω»
«Δεν το έκανα επίτηδες. Παρεξήγηση και τέλος. Σ’ ακούω»
«Αφού επιμένεις και ζητάς άμεση απάντηση θα την έχεις. Θα μου άρεσε να γίνουμε φίλοι, να συζητήσουμε πράγματα, να δούμε τα γούστα μας, τι μας αρέσει και τι όχι. Και να σου πω στο τέλος; Όπου φτάσει αν ταιριάζει και το θέλουμε»
«Ε! Πήρες φόρα. Με τον αδελφό σου είμαστε φίλοι. Δε θα έλεγα κολλητοί, αλλά δεν μπορώ να τον αγνοήσω. Βέβαια αυτός είναι βάζελος κι εγώ γαύρος φανατικός, αλλά εντάξει μπορώ να τον ανεχτώ. Δεν πρέπει να τον ενημερώσω;»
«Ό,τι νομίζεις κάνε, αν και προσωπικά δεν το βρίσκω απαραίτητο. Δε μου λες; Δος μου το e-mail σου να σου στέλνω μηνύματα. Με την ευκαιρία σελίδα στο face book έχεις; Θα σου στείλω αίτημα φιλίας;»
«Στάσου, ρε κοριτσάκι. Όλο εντολές είσαι. Πάμε πιο σιγά, γιατί θα τρακάρουμε»
Σιγά-σιγά ο Ντίνος καταλάβαινε ότι απέναντί του, έχει να κάνει μ’ ένα σκληρό καρύδι και πράγμα παράξενο άρχισε να του αρέσει
«Γράψε το e-mail μου. Σελίδα δεν έχω, αλλά με την ευκαιρία θα φτιάξω. Ας είσαι στο περίμενε μέχρι τότε»
«Δε μου λες, στην Αθήνα που κάθεσαι;»
«Στο Καλαμάκι, κοντά στο παλαιό αεροδρόμιο»
«Φτου, γαμότο. Εγώ μένω στην Πεύκη. Δεν πειράζει θα μοιράζουμε την απόσταση. Ραντεβού στο Σύνταγμα!»
«Καλή είσαι εσύ! Όλα τα ρύθμισες»
Αργότερα, όταν επέστρεφε στον οικισμό σκέφτηκε ότι το έπαιξε πολύ ανεξάρτητη κι άνετη, ίσως υπερβάλλοντας λίγο την κατάσταση. Στην πραγματικότητα θα έχει από το σπίτι τη δυνατότητα κι ελευθερία κινήσεων; Με λίγη προσοχή ίσως. Όμως χρειαζόταν να το παίξει στον Ντίνο σίγουρη για να την υπολογίζει και να μην τη θεωρεί αμελητέα ποσότητα.
Και αυτό το είχε πετύχει. Ο Ντίνος έμεινε εντυπωσιασμένος από την Ελπίδα.
«Ρε το τσογλάνι! Και στην αρχή το είχα για μισή μερίδα. Τελικά μ’ αρέσει. Στον Χρήστο, προς το παρόν κουβέντα»
6) Οι «μεγάλες προσδοκίες» ήταν τζίφος
Όσα ζήτησε η Ελπίδα σύντομα πραγματοποιήθηκαν. Μηνύματα στον τοίχο, φωτογραφίες, κοινά μπάνια παρουσία- δυστυχώς- όλων και έως εκεί. Αυτή ζητούσε και μια ρομαντική βραδιά κάτω απ’ τα αστέρια, τρυφερά φιλιά και σχέδια για το μέλλον, αλλά ο «λυγερόκορμος» κι όμορφος Ντίνος δεν έπαιρνε καμιά πρωτοβουλία. Σκέτο ξυλάγγουρο. Όταν η συζήτηση πήγαινε σε κάτι που είχε απαιτήσεις γνώσεων ή είχε σχέση με βιβλία συγγραφείς και ποίηση ο νεαρός ποιούσε τη νήσσα. Στην αρχή το θεώρησε ως ευγένεια, αλλά όταν τον προκάλεσε να της πει την άποψή του για τον Καβάφη της απάντησε
«Ποιος είναι αυτός; Σε ποια ομάδα παίζει;»
Όχι δεν θα χάριζε το πρώτο ερωτικό φιλί της ζωής της σε έναν ξεγάνωτο τενεκέ. Με αστραπιαίες κινήσεις τον έσβησε απ’ τη ζωή της. Είχε πάρει το πρώτο μάθημα της ζωής. Ό,τι λάμπει δεν είναι και χρυσός ή όπου βλέπεις πολλά κεράσια βάστα και μικρό καλάθι. Η συνάντηση Καλαμακίου και Πεύκης στο Σύνταγμα ποτέ δεν έγινε πράξη.
Το καλοκαίρι στις Σπέτσες ενώ αρχικά προμήνυε νέες εμπειρίες, ενώ έδινε υποσχέσεις για ποικίλες γνωριμίες στην ουσία δεν συνέβη τίποτα. Η λύση που βρήκε ήταν στην απομόνωσή της και στο διάβασμα διαφόρων βιβλίων που είχε φέρει μαζί της ή είχε προμηθευτεί στο νησί. Με ασταμάτητο ρυθμό συνέχισε το γέμισμα των μπαταριών της κι έχτιζε σιγά-σιγά το εύρος των γνώσεων που θα αποτελούσε στα επόμενα χρόνια το μεγάλο της όπλο.
Εκεί συνέβη η έναρξη. Η Ελπίδα άρχισε να κρατάει ημερολόγιο, κάτι που θα συνεχιζόταν όλα τα επόμενα χρόνια και θα κατέγραφε όλες τις μύχιες σκέψεις της. Εκεί, πέρα από την καταγραφή των συμβάντων άρχισε να καταγράφει και τις πρώτες ποιητικές απόπειρές της.
Όταν επέστρεψε στην Αθήνα κι άρχισε η νέα σχολική χρονιά όλες κι όλοι οι συμμαθητές της σημείωσαν πόσο μεγάλωσε και ψήλωσε το καλοκαίρι που πέρασε. Η ίδια κι οι δικοί της δεν το παρατήρησαν γιατί όταν βλέπεσαι κάθε μέρα δεν παρατηρείς εύκολα τις μεταβολές. Τότε και η ίδια το κατέγραψε. Μετρήθηκε στον τοίχο που υπήρχαν τα προηγούμενα σημάδια. Ψήλωσε τέσσερις πόντους. Μαζί άρχισε να μετασχηματίζεται το σώμα της και να δείχνει πως στην πορεία θα γίνει μια αξιοπρόσεκτη κοπέλα.
Άρχισε να την απασχολεί το θέμα, να προσέχει την εμφάνισή της, να περιποιείται το σώμα της. Γυμνώθηκε μπροστά στον ολόσωμο καθρέπτη και μελέτησε το σώμα του εκατοστό με εκατοστό. Σε λίγο χρόνο θα άρχισαν να την βασανίζουν οι ορμονικές μεταμορφώσεις που έρχονται στις κοπέλες και τις κάνουν παρέα στο μεγαλύτερο διάστημα της υπόλοιπης ζωής τους. Το στήθος της φάνηκε ότι άρχισε να φουσκώνει.
Όλα πάνω της προμήνυαν τις αλλαγές, που καλπάζοντας έρχονταν.
7) Ο δάσκαλος της πέμπτης τάξης
Η κυρία Γεωργία, η αγαπημένη δασκάλα της πρώτης τάξης συνέχισε μαζί τους και στη δεύτερη. Αλλά μέχρι εκεί. Στην τρίτη και τετάρτη τους έλαχε μια αδιάφορη και ολίγον κακότροπη δασκάλα. Στη πορεία έμαθαν ότι αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα στο γάμο της και σίγουρα αυτό αντανακλούσε στην απόδοση της εργασία της. Δεν είχε την υπομονή αλλά και τις γνώσεις να απαντά στις επανωτές ερωτήσεις της Ελπίδας, οπότε κι αύτη με τη σειρά της την έσβησε, δε συμμετείχε στο μάθημα, πράγμα που βόλευε και τη δασκάλα γιατί δεν την έφερνε σε δύσκολη θέση να μη μπορεί να απαντάει στις ερωτήσεις της. Απλώς συνέχισε να ασχολείται με τις δικές τις προτεραιότητες, που τις θεωρούσε και πιο σημαντικές. Μεταξύ τους εκ των πραγμάτων υπήρχε μια άτυπη ανακωχή.
Οι συνθήκες άλλαξαν άρδην όταν στην πέμπτη τάξη τους έπεσε ένας δάσκαλος, νέος ορεξάτος και με διάθεση προσφοράς. Όλα αυτά τα στοιχεία ξύπνησαν το ενδιαφέρον της Ελπίδας και βρήκε στόχο απασχόλησης. Μπήκε πάλι με όρεξη στην εξέλιξη του καθημερινού μαθήματος και τον λάτρεψε όταν σε μια ερώτησή, της απάντησε με ειλικρίνεια
«Δεν ξέρω να σου απαντήσω τώρα, αλλά σου υπόσχομαι αύριο να μπορώ να σου έχω κάποια απάντηση. Θα δω τα βιβλία μου, αλλά και συ ψάξε στο ιντερνέτ και αύριο πες μας τι βρήκες»
Όλο το απόγευμα μέχρι αργά το βράδυ κράταγε σημειώσεις – με τον υπολογιστή ανοιχτό-και την άλλη μέρα είχε στη φαρέτρα της έναν σεβαστό όγκο πληροφοριών. Ο δάσκαλος σε αυτήν απευθύνθηκε μόλις μπήκε στην τάξη. Της Ελπίδας της ήρθε λουκούμι η ευκαιρία που της δόθηκε. Έδωσε με όρεξη την παράστασή της, όχι μόνο στους συμμαθητές της, που λίγο πολύ την ήξεραν. Κυριότερα ήθελε να εντυπωσιάσει τον δάσκαλο. που κάθε μέρα που περνούσε της άρεσε όλο και περισσότερο. Μέσα στο μυαλό της δημιουργούσε φανταστικά σενάρια μαζί του, που περιελάμβαναν και εξωπραγματικές προσδοκίες. Της άρεσε ο ρόλος αυτός. Δούλευε τη φαντασία και ρουφούσε τη νοητή ευχαρίστηση. Το ανεξήγητο γι αυτήν ήταν ή άγνωστης προελεύσεως ένταση και ταραχή που την καταλάμβανε κάθε φορά που τον ή την πλησίαζε. Που να ξέρει ο αθώος δάσκαλος τι βάσανα της δημιουργούσε, χωρίς σίγουρα να το επιδιώκει ή ακόμα και να το φαντάζεται.
Μέσα στο ημερολόγιο της, που με συνέπεια συνέχισε να κρατάει, υπήρχαν καταγραμμένες μια σειρά ενδόμυχες και τολμηρές σκέψεις που αλίμονο αν γινόταν κτήμα ματιάς ενός τρίτου. Γι αυτό πάντα τα γεμάτα τετράδια που ήδη άρχιζαν να σωρεύονται με το χρόνο τα έκρυβε με επιμέλεια στο κλειδωμένο συρτάρι του γραφείου της. Μέχρι τώρα οι δικοί της είχαν σεβαστεί την επιθυμία της.
Εναγωνίως ζητούσε αδελφή ψυχή. Ένα φίλο με ανησυχίες και ανάλογα ενδιαφέροντα. Να τον κάνει κοινωνό κάποιων κειμένων της, ίσως πρωτόλειων, ίσως ανάξιων προσοχής, αλλά ήταν τα δικά της γραπτά. Κείμενα που γράφτηκαν με προσπάθεια, με αίσθημα κι αγάπη. Μέχρι τώρα περπατούσε στο σκοτάδι. Δεν ήξερε τι αξία έχουν, μα η αλήθεια ήταν πως φοβόταν κιόλας την απόρριψη.
8) Το καλοκαίρι που τέλειωσε το δημοτικό.
Πριν λίγες μέρες είχε συμβεί το απευκταίο. Της ήρθε η περίοδος, ίσως πιο σύντομα από άλλες συμμαθήτριές της. Βεβαίως ήταν ψυχολογικά προετοιμασμένη από τη μάνα της, αλλά και από συζητήσεις με άλλα συνομήλικα κορίτσια στο σχολείο. Το γεγονός δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ήταν αναμενόμενο και την πρώτη φορά παρά το γεγονός ότι βρισκόταν στο ασφαλές περιβάλλον του σπιτιού της και είχε την αμέριστη βοήθεια της μάνας της την κατέκλυσε ένα δυσάρεστο και πνιγηρό συναίσθημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν κοινώνησε το γεγονός σε κανέναν. Ούτε στην κολλητή της την Κική, ενώ αυτή η κακομοίρα της εξομολογείτο τα πάντα που της συνέβαιναν.
Από την επόμενη φορά όμως το συνήθισε και μετά είδε και τη θετική πλευρά του γεγονότος. Ωρίμασε πλέον, ως γυναίκα και πέρασε πια σε άλλη φάση.
Είχε παρατηρήσει τις μεταβολές στο σώμα της, είχε νιώσει τις ορμονικές αλλαγές στον εαυτό της και τις αναστατώσεις που αυτές προκαλούν. Στα δυο τελευταία χρόνια είχε γίνει μια κοπελίτσα αξιοπρόσεκτη με προοπτικές ακόμα καλύτερες στο μέλλον. Δεν ήταν χαζή. Ήξερε την αξία της και είχε μεγάλες απαιτήσεις από τη ζωή. Αυτό σε συνδυασμό με τον αυξημένο εγωισμό που τη χαρακτήριζε ίσως να το πλήρωνε αργότερα στη ζωή της. Εκτός αν εγκαίρως άλλαζε μυαλά.
Αυτό το καλοκαίρι, με δική της πίεση είχε πείσει τους γονείς της να πάει μόνη κατασκήνωση. Μετά από πολύ ψάξιμο πήγε σε μια κατασκήνωση για έφηβους κάπου στην Πελοπόννησο. Δύσκολα ο πατέρας της θα της χαλούσε το χατίρι και θα αρνιόταν να πραγματοποιήσει όποια επιθυμία της. Έτσι, χωρίς γκρίνια και δισταγμό πλήρωσε τα ακριβά τροφεία για ένα εικοσαήμερο.
Στη κατασκήνωση το περιβάλλον ήταν για την Ελπίδα παρθένο. Αρχικά δεν βρήκε κανένα άμεσα γνωστό, αλλά γρήγορα ανακάλυψε άτομα, που είχαν κοινούς γνωστούς. Το θετικό ήταν ότι η πλειοψηφία των παιδιών ήταν παιδιά του γυμνασίου, άρα μεγάλη γκάμα να κάνει νέες κι ίσως ενδιαφέρουσες γνωριμίες.
Στο δεύτερο απόγευμα σε ένα δίωρο ελεύθερο από τα ομαδικά προγράμματα, που συνηθίζονται στις κατασκηνώσεις, είδε ένα αγόρι να διαβάζει κάτω από το πεύκο ένα βιβλίο. Δεν έχασε καιρό. Πήγε κοντά του και τον ρώτησε τι διαβάζει. Έπεσε από τα σύννεφα. Εκεί, μέσα, στις συνθήκες της εξοχής, ένα συμπαθητικό αγόρι διάβαζε ποίηση κι όχι μόνο. Διάβαζε τον αγαπημένο της ποιητή. Τον Οδυσσέα Ελύτη. Προσανατολισμοί. Έκπληξη μεγάλη, αλλά και ευχάριστη. Δεν θα την άφηνε να περάσει έτσι. Χωρίς δισταγμό τον πλησίασε και του συστήθηκε
«Γεια σου! Με λένε Ελπίδα. Βλέπω διαβάζεις Ελύτη»
«Γεια. Ναι είναι ο αγαπημένος μου ποιητής»
«Τον έχω κι εγώ μελετήσει αρκετά. Δε μου είπες το όνομά σου»
«Νίκο με λένε»
«Νίκο σε ποια τάξη πας;»
«Θα πάω τρίτη»
«Ωραία. Εγώ θα πάω πρώτη. Τι άλλο διαβάζεις;»
«Διάφορα. Καλύτερα να πω ό,τι πέφτει στα χέρια μου. Τον Ελύτη, μου τον έκανε δώρο ο πατέρας μου»
«Έχουμε κοινά ενδιαφέροντα. Θα ήθελες να κάνουμε παρέα. Εδώ στη κατασκήνωση δεν έχω κανένα δικό μου φίλο»
Τα συμφώνησαν όλα και αντάλλαξαν τις πρώτες χρήσιμες πληροφορίες για το άτομό τους. Ο Νίκος ήταν από την Πάτρα, οι γονείς του εκπαιδευτικοί –φιλόλογοι κι οι δυο - και ο ίδιος μάλλον θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο, χωρίς να το έχει ακόμα αποφασίσει οριστικά. Ήταν παιδί του διαβάσματος κι αυτό ήταν η συγκολλητική ουσία που τους ένωσε και περνούσαν μαζί όλο τον ελεύθερο χρόνο τους. Συμφώνησαν τους τρόπους με τους οποίους θα διατηρούν επαφή μετά την κατασκήνωση. Όχι μόνο με το f/b και Skype. Η Ελπίδα επέμενε
«Θέλω να ανταλλάσουμε γράμματα. Να λέμε αναλυτικά τις σκέψεις μας κι όχι μόνο τα νέα μας. Να μπορώ να τα διαβάζω, όποτε θέλω,»
Η Ελπίδα ενθουσιώδης και παρασυρτική δεν του άφησε περιθώρια για άρνηση. Ο Νίκος αιχμαλωτίστηκε από τον ενθουσιασμό της και υπέκυψε στις ορέξεις της.
«Έχω γράψει κάποια ποιήματα και διηγήματα. Δεν τα έχω δείξει ακόμα σε κανέναν. Θα σου στείλω μερικά να μου πεις τη γνώμη σου. Εντάξει;»
Έτσι η Ελπίδα απέκτησε τον πρώτο πνευματικό της φίλο. Δυστυχώς σε όλες τις υπόλοιπες μέρες ο Νίκος δεν της κίνησε καθόλου το ενδιαφέρον, ως άντρας. Δεν ήταν άσχημος. Ήταν γλυκός, ήταν καλός, αλλά μέχρι εκεί. Πάθος μηδέν. Η κατασκήνωση, πάνω στην οποία είχε κτίσει απ’ την αρχή πολλές προσδοκίες να βρει ένα αγόρι που να τη συναρπάσει, να της γεννήσει δυνατά αισθήματα, να αγκαλιαστεί και να φιληθεί, έμειναν μόνο στο επίπεδο των προσδοκιών.
9) Γυμνασιοκόριτσο
Τη χρονιά που η Ελπίδα άλλαζε περιβάλλον πηγαίνοντας στο γυμνάσιο, ο αδελφός της έφευγε για το Λύκειο. Το Λύκειο βρισκόταν σε άλλο κτήριο. Αυτό της δημιουργούσε αμφίσημα αισθήματα. Ίσως θα ήθελε να τον έχει κοντά της, αλλά πάλι, αν αυτό γινόταν, θα είχαμε μια σειρά μπερδέματα και φασαρίες μεταξύ τους. Ήταν δεδομένο στην οικογένεια ότι η ατίθαση Ελπίδα δεν ανεχόταν μύγα στο σπαθί της.
Γιόρτασε τα δωδέκατα γενέθλιά της κι ακόμα δεν είχε δοκιμάσει ερωτικό αντρικό φιλί. Ξεφτίλα του κερατά! Ας το διάολο! Ευτυχώς μπορεί να κρύβει την «ντροπή» της μέσα στο κλίμα της μόνιμης απόκρυψης των προσωπικών της δεδομένων, που με συνέπεια κρατούσε, ως τακτική, από την αρχή. Ίσως θα πρέπει να χαμηλώσει τον πήχη των απαιτήσεών της. Ναι με την πρώτη ευκαιρία πρέπει να αφεθεί.
Η αλήθεια είναι ότι από την πρώτη μέρα στο γυμνάσιο κατακλύστηκε με νέες εικόνες. Αρκετοί νέοι συμμαθητές, τα παιδιά των μεγαλύτερων τάξεων και οι καθηγητές. Η ίδια πρέπει να δώσει νέα μάχη, να δείξει τις ικανότητές της. Της είναι αναγκαίο και υπαρξιακό να έχει τη παραδοχή στο περιβάλλον της. Ήταν ακόμα μικρή να ξέρει ότι οι πολύ δυναμικές κι έξυπνες γυναίκες φοβίζουν τους άντρες. Μπορεί να τις θαυμάζουν αλλά δεν τις γουστάρουν και για γκόμενες. Κάνουν μεταβολή και φεύγουν. Θα χρειαζόταν κι άλλος χρόνος και να πατήσει μερικές πεπονόφλουδες μέχρι να το καταλάβει.
Μια από τις πρώτες εκκρεμότητες ήταν να γράψει στον πατρινό φίλο της Νίκο τις πρώτες εντυπώσεις απ’ το σχολείο. Μαζί του έστειλε και τρία ποιήματα ζητώντας του να της πει μια ειλικρινή γνώμη.
Η ευκαιρία της δόθηκε στο πάρτι γενεθλίων της Ντίνας. Μια συμμαθήτριά της, άνετη και προωθημένη στις σχέσεις και επαφές με τους ανθρώπους, αλλά το επίπεδο της ως μαθήτρια χαμηλό. Ίσως γιατί η προσοχή της ήταν προσανατολισμένη σε πιο «χρηστικά» γι αυτή αντικείμενα. Εκεί ο «όμορφος» της ζήτησε να χορέψουν. Δεν ήξερε ούτε το όνομα του. Σηκώθηκε με θετική διάθεση. Την έσφιξε αμέσως πάνω του, τόσο που αισθάνθηκε αμηχανία, αλλά από μέσα της είπε
«Ας τον να δούμε που θα φτάσει»
Κόλλησε το μάγουλό του και το σώμα του πάνω της. Αυθόρμητα της ήρθε να τον σπρώξει μακριά, αλλά σύντομα την κυρίευσε μια παράξενη ζεστασιά που ανέστειλαν κάθε αντίδραση της. Χωρίς να το καταλάβει πως έγινε αυτό, βρέθηκαν σε μια γωνιά του διαμερίσματος κι ο νεαρός με περίσσιο θάρρος της έστρεψε το πρόσωπο και εκεί, μπροστά στα μάτια των άλλων, κόλλησε τα χείλη του στα δικά της
Αιφνιδιάστηκε πλήρως και χωρίς να το καταλάβει με αυτοματικό τρόπο άνοιξαν και τα δικά της χείλη. Ανταποκρίθηκε στο φιλί και της άρεσε. Αμέσως συνήλθε και σχεδόν βίαια τον απομάκρυνε. Επέστρεψε αναστατωμένη στη καρέκλα της, όπου δίπλα καθόταν η δικιά της, η Κική.
«Ποιος είναι αυτός, μαρή»
Η άλλη έτρεξε να μάθει και σύντομα γύρισε με απαντήσεις
«Τάκης. Β’ Γυμνασίου. Μαρούσι!»
Της ήρθαν αυθορμήτως γέλια με την τηλεγραφική πληροφόρηση της Κικής, αλλά το γεγονός ήταν άλλο. Την φίλησαν! Έκανε επιτέλους σεφτέ. Της άρεσαν πολλά. Πρώτο το ίδιο το φιλί και η ζεστασιά που συνάντησε στα χείλη του. Δεύτερο η ολόσωμη επαφή που της επέβαλε με το έτσι θέλω και τρίτον η αποφασιστικότητα του. Με βάση την προϊστορία των αντιδράσεων της θα έπρεπε ακαριαία να τον χαστουκίσει. Δεν το έκανε. Αντίθετα τον αναζήτησε μέσα στο δωμάτιο και δεν τον είδε. Με την Κική αγκαζέ βγήκαν αναζητώντας δήθεν τουαλέτα. Τον έψαξαν, αλλά δεν τον συνάντησαν πουθενά. Λες και τον κατάπιε η Γη.
Όταν αργότερα πήγε σπίτι τα έφερε εξαρχής στο μυαλό της. Οι εντυπώσεις ίδιες, αλλά μια καινούρια επιθυμία την κατέκλυσε. Πρέπει να τον ξαναδεί. Γιατί; Δεν ξέρει ακόμα. Ας μην μπλέξει όμως τρίτο άτομο. Καλή και χρήσιμη η Κική, αλλά της ήταν δύσκολο να δείξει αδυναμία. Πώς όμως θα τον βρει; Δε θα είναι υποτιμητικό να στηθεί έξω από το σχολείο; Υπάρχει άλλη λύση; Ας μη βιαστεί, ας αφήσει να περάσει λίγος χρόνος για να κατακάτσουν οι πρώτες εντυπώσεις.
10) Ο χρόνος κυλάει
Δυστυχώς ο εγωισμός δεν την άφησε να ζητήσει από τρίτους πληροφορίες για τον Τάκη και το πέρασμα των μηνών άμβλυναν την επιθυμία της να τον γνωρίσει. Τι ήταν άλλωστε; Ένα απλό φιλί και μόνο, ενώ αυτή για να σβήσει τη φωτιά που καίει μέσα της χρειάζεται κρουνό της πυροσβεστικής. Αυτή θέλει να ζήσει τους μεγάλους έρωτες, που διαβάζει στα βιβλία, τις ερωτικές σκηνές που βλέπει στις ταινίες. Να δοκιμάσει αυτά που με φόβο, αλλά και πρωτόγνωρη διέγερση ανακάλυψε σε ιστοσελίδες του Ιντερνέτ και κρυφά από τους δικούς της έχει πολλές φορές τελευταία επισκεφτεί και είδε. Ανακάλυψε με ντροπή τον τρόπο να νιώσει γλύκα μόνη της, αλλά αμέσως μετά ορκιζόταν ότι δεν θα το επαναλάβει. Όχι! Είναι υποτίμηση του εαυτού της. Όμως τότε κατάλαβε ότι άλλο είναι να δίνεις υπόσχεση κι άλλο είναι να την τηρείς
Όλο αυτό το χρόνο αντάλλαζε επιστολές με τον πατρινό Νίκο, αλλά αυτή η σχέση διατηρούσε την εξαρχής φιλική της μορφή, που στη πορεία απόκτησε και φιλολογικό ενδιαφέρον γιατί ο Νίκος είχε τελικά πραγματικά πνευματικά ενδιαφέροντα και τις αντίστοιχες ικανότητες. Τώρα σε λίγους μήνες θα ολοκλήρωνε την δεύτερη τάξη στο γυμνάσιο.
Ήταν προς το τέλος της σχολικής χρονιάς της δευτέρας γυμνασίου και η άνοιξη ήταν παρούσα με τις φουσκοδεντριές της, τις όμορφες μυρωδιές των ανθισμένων δέντρων και την αφόρητη πίεση μέσα στο κάθε ζωντανό οργανισμό να επικοινωνήσει με το συνάνθρωπό του, να δώσει και να πάρει αγάπη. Ιδιαίτερα σ’ ένα νέο κορίτσι, παρθένο, αδοκίμαστο, ακόμα λευκό χαρτί, αλλά με θεωρητική γνώση για το μερίδιο, που δικαιούται, ως ανθρώπινο πλάσμα, στη ζωή.
Ένα Σάββατο απόγευμα του Μάη με την παρέα του αδελφού της ήταν σε έναν από τους σινεμάδες του Μαρουσιού να δούνε μια ταινία του Χάρι Πότερ. Στο διάλειμμα της ταινίας καθώς έβγαινε στο φουαγέ αισθάνθηκε να της βάζουν κάτι στο χέρι. Γύρισε να δει. Κι ήταν ο Τάκης, που ήδη απομακρυνόταν. Πάλι δεν πρόλαβε να του μιλήσει. Άνοιξε την παλάμη της κι είδε ένα μικρό χαρτάκι με έναν αριθμό κινητού «Α, τον μπαγάσα!», είπε. Μέσα της ξύπνησαν οι μνήμες. Ακόμα και η αίσθηση του φιλιού του. Δεν είχε ξεχάσει τελικά τίποτα. Μέσα της κοιμούνταν ύπνο ελαφρύ οι μνήμες και με την πρώτη αφορμή ξύπνησαν απαιτητικές και ζητούσαν συνέχεια. Της ήταν αδύνατο να συγκεντρωθεί στη συνέχεια της ταινίας. Είπε στον αδελφό της ότι πάει στην τουαλέτα.
Μόλις βγήκε στο φουαγέ τον πήρε τηλέφωνο. Της απάντησε μια χαμηλή φωνή «Πού είσαι;»
«Στο φουαγιέ!»
«Έρχομαι!»
Δεν πέρασαν δέκα δεύτερα κι εμφανίστηκε ο Τάκης να βγαίνει απ’ την αίθουσα
«Γεια σου»
Χωρίς καθυστέρηση και χωρίς να την ρωτήσει την άρπαξε αγκαζέ και την έμπασε πάλι στην αίθουσα, όπου η ταινία συνεχιζόταν και οι θεατές ήταν προσηλωμένοι στα διαδραματιζόμενα. Στριμώχτηκαν στην πίσω γωνιά και χωρίς να χάσει καιρό της είπε
«Τάκη με λένε και θέλω να σε δω πιο άνετα»
Δεν του είπε ότι το ξέρει. Η ίδια συμπλήρωσε
«Εμένα Ελπίδα»
Εκεί στο στρίμωγμα, με το φόβο ολάκερο μέσα της μην τη δει κανένας από την παρέα της, του πρόσφερε τα χείλη της κι αυτός λαίμαργα τα ρούφηξε, ενώ τα χέρια του φυλάκισαν δυνατά όλο το κορμί της. Αναστέναξε από ευχαρίστηση. Σύντομα τον συγκράτησε
«Όχι εδώ! Θα σου τηλεφωνήσω. Γεια σου»
Γύρισε στη θέση της και κανείς δεν αντιλήφτηκε κάτι. Η παρακολούθηση της ταινίας πήγε περίπατο. Αισθανόταν τα μάγουλά της να την καίνε, αλλά ευτυχώς στο σκοτάδι κανείς δεν μπορούσε να το δει. Είχε πολύ υλικό για να σκεφτεί απόψε τη νύχτα
11) Επιτέλους κάτι γίνεται
Όταν γύρισαν στο σπίτι δεν έβγαλε μιλιά, ούτε έβαλε μπουκιά στο στόμα της. Προφασιζόμενη κούραση κλείστηκε στο δωμάτιο της. Ξάπλωσε στο κρεβάτι, έκλεισε τα μάτια κι έφερε στη μνήμη της το συμβάν. Τελείωσε, δε χωράει συζήτηση. Άλλο είναι να το διαβάζεις, άλλο να το βλέπεις κι άλλο να το ζεις. Καμιά σχέση. Θυμήθηκε την αναστάτωση όταν τον είδε πάλι μετά τόσο καιρό, την αδημονία της να τον πάρει αμέσως τηλέφωνο, τη χαρά της όταν συναντήθηκαν, τη γλυκιά ευχαρίστηση όταν την αγκάλιασε, την παράλυση, που την κατακυρίευσε όταν τα χείλια του σκέπασαν τα δικά της. Αχ μωρέ! Γιατί δεν είχαν χρόνο να χαρούν τη συνάντησή τους, χωρίς το φόβο των ανθρώπων που ήταν γύρω τους.
Όμως, τώρα είναι το καλό. Η ευκαιρία είναι μπροστά της. Επιτέλους άνοιξε και για τη στερημένη ψυχή της ο δρόμος. Αύριο κιόλας θα τον πάρει τηλέφωνο Ναι, αλλά πρέπει να σκεφτεί μέχρι πού είναι αποφασισμένη να φτάσει. Τι νιώθει, πώς βλέπει τη σχέση με τον Τάκη. «Βρε δεν πάνε στο διάολο όλα αυτά τα ερωτήματα! Κρατήματα κι αναστολές. Φτάνει πια! Θα ακούσει μόνο τη φωνή της καρδιάς της κι ότι αυτή προστάζει»
Το πρωί που ξύπνησε πεινούσε σα λύκος. Μήπως επειδή χθες έπεσε νηστική ή οι νέες προοπτικές ήταν αυτές που της άνοιξαν την όρεξη; Έφαγε λαίμαργα και γερά. Ποια ώρα είναι κατάλληλη να τον πάρει τηλέφωνο; Θα έχει ξυπνήσει άραγε; Νέοι μπελάδες στο κεφάλι της, αλλά γούσταρε. Δεν άντεξε περισσότερο στο περίμενε. Στις 10 το πρωί του τηλεφώνησε. Δεν υπολόγισε καθόλου τον κίνδυνο μήπως φανεί πεινασμένη και διαθέσιμη. Η φωνή από την άλλη πλευρά ακούστηκε αγουροξυπνημένη.
«Ναι, ποιος είναι;»
«Έλα, εγώ είμαι!»
Στιγμές δισταγμού κι αμέσως συνέχισε
« Είσαι να συναντηθούμε σήμερα το απόγευμα;»
«Αμέ, μέσα. Που όμως και πότε;»
Σκέφτηκε λίγο και του πρότεινε
«Στις έξι στον Ηλεκτρικό. Στο Μαρούσι. Με κατεύθυνση για Αθήνα»
«Έγινε!»
Τι θα πει στη μάνα της; Με συμμαθητές της θα πάει στη Κηφισιά για παγωτό. Δε θα έχει αντίρρηση κι αν έχει ας την κρατήσει για τον εαυτό της. Μωρέ! Είναι μεγάλη κοπέλα πια κι έχει δικαιώματα. Υποχρεώσεις όμως; Άσε. Δεν είναι καιρός τώρα για τέτοια ενοχλητικά ερωτήματα. Ο αδελφός τη; Μάλλον έχει τα δικά του. Ο μπαμπάς; Αυτόν τον έχω στο χέρι. Λίγο νάζι, ένα φιλάκι κι έλιωσε! Αυτή είχε έτοιμο το σχέδιο. Θα πάνε στο Θησείο.
Όταν συναντήθηκαν ο Τάκης ούτε ρώτησε που πάνε. Άφησε στην Ελπίδα όλη την πρωτοβουλία. Μπήκαν στο βαγόνι και αμέσως τον πέρασε από ανάκριση για τα πάντα. Στην ίδια φάση συμπλήρωνε βέβαια και τις αντίστοιχες πληροφορίες από τη δική της πλευρά.
Είναι μοναχογιός και η μάνα του τον έχει στο όπα- όπα. Ο πατέρας του έχει λογιστικό γραφείο με πελάτες μεγάλες επιχειρήσεις και του έχει ζαλίσει τα αυτιά να κάνει οικονομικές σπουδές για να μπει στο γραφείο και μελλοντικά να τον διαδεχθεί. Αυτός δε γουστάρει με τίποτα. Βέβαια σαν μαθητής δεν έχει κανένα φανατισμό, ούτε έχει καταλήξει στο τι θέλει. Μάλλον θα πάει στο εξωτερικό για σπουδές. Στο θέμα αυτό κι η Ελπίδα του είπε ότι και η ίδια δεν έχει καταλήξει οριστικά
«Ας αποκλείσουμε βέβαια τις θετικές σχολές. Ίσως φιλολογία-ιστορία- αρχαιολογία. Ίσως νομική αλλά σίγουρα όχι δικηγόρος. Μπορεί δημοσιογράφος»
Της είπε
«Έχουμε ακόμα καιρό. Τη νέα χρονιά πάω Γ’ γυμνασίου. Από του χρόνου ίσως πάω φροντιστήριο»
«Εγώ φέτος θα τελειώσω τη Β’ γυμνασίου. Γαμότο ο χρόνος δεν προχωράει με τίποτα»
Κατέβηκαν στο Θησείο και άρχισαν να ανεβαίνουν την Αποστόλου Παύλου. Δε σταμάτησαν στα όμορφα καφενεία που αφθονούσαν στη περιοχή, που ήταν γεμάτα με νέους. Χωρίς να πούνε λέξη, χωρίς να συμφωνήσουν για τίποτα από πριν, μέσα στο μυαλό τους κυκλοφορούσε η ίδια σκέψη κι επιθυμία. Να βρούνε μια μοναχική γωνιά για ν’ αφήσουν ελεύθερη την καταπιεσμένη επιθυμία που τους πνίγει για επαφή, φιλιά κι αγκαλιές. Δυο νέα παιδιά γεμάτα με ζουμιά και απορίες για το άγνωστο, που υπάρχει γύρω από το τομέα αυτό μέσα τους, περπατούσαν στα ίδια μονοπάτια που πριν χιλιάδες χρόνια τα είχαν πατήσει μεγαθήρια της ανθρώπινης σκέψης. Όχι βέβαια ότι έκαναν τέτοιες σκέψεις. Πήγαιναν με αυτόματα βήματα να επαναλάβουν για μια ακόμα φορά την αιώνια λειτουργία ζωής και γέννησης. Κι όλα στο αμίλητο και στο μουγκό.
Περπατώντας στα πλακοστρωμένα μονοπάτια του Πικιώνη στο ύψος της εκκλησίας του Λουμπαριάρη χώθηκαν στα στενά δρομάκια στην αριστερή πλευρά του λόφου και σύντομα βρήκαν μια απομονωμένη γωνιά. Μέρος κατάλληλο να καθίσουν πάνω στους αρχαίους βράχους. Το παράξενο είναι ότι δεν αντάλλαξαν ούτε μια κουβέντα.
Χωρίς καμιά καθυστέρηση, αγκαλιάστηκαν απελπισμένα και ο ένας έσφιξε τον άλλο με την πιεστική λαχτάρα να γευτούν τον απαγορευμένο καρπό. Τα χείλια τους σμίξανε λες κι ένας αόρατος φυσικός μαγνήτης τα ωθούσε με δύναμη να ενωθούν. Η Ελπίδα ένιωσε την ανατριχίλα να διαπερνά το σώμα της σαν μια- ευτυχώς ακίνδυνη- ηλεκτρική εκκένωση και παραδόθηκε στις καινούριες εμπειρίες, χωρίς να κρατάει καμιά άμυνα.
Ο Τάκης ασυγκράτητος κατέβηκε στο λαιμό της και στη χαράδρα ανάμεσα στα στήθια της. Η Ελπίδα βόγκηξε από ευχαρίστηση. Δεν χρειαζόταν προσπάθεια να φτάσει στην ήδη γυμνή κοιλιά της, ενώ το ένα του χέρι άρχισε να ψαχουλεύει κάτω απ’ την κοντή φούστα της. Όλα της ήταν καινούργια. Κάποια στιγμή σαν αστραπή πέρασε απ’ το μυαλό της ένας δισταγμός μήπως βιάζεται, αλλά το ορμητικό κύμα της επιθυμίας και της ξυπνημένης διέγερσης, ήρθε με όλη την ταχύτητα σαν τυφώνας και τον έστειλε στον αγύριστό. Τώρα, τώρα! Εκεί στην άβολη υπαίθρια θέση με την πρώτη αποφάσισε να τα δοκιμάσει όλα κι ότι θέλει ας γίνει.
Αλλά τι κρίμα! Η απειρία του συντρόφου της σφάλισε αυτή τη δυνατότητα, Ένας πρόωρος σπασμός του Τάκη τον αποτέλειωσε. Η Ελπίδα το μόνο που κατάλαβε ήταν η υγρασία ανάμεσα στα μπούτια της πριν ακόμα το βρακάκι της κατέβει από την αρχική του θέση. Ο Τάκης βόγκηξε λέγοντας
«Όχι ρε γαμότο! Συγνώμη μωρέ, Ελπίδα;»
Παρθένος κι αυτός δεν μπόρεσε να κουμαντάρει τις καταστάσεις. Η Ελπίδα χωρίς να έχει καταλάβει τι ακριβώς συνέβη μ’ ένα χαρτομάντιλο σκούπισε ό,τι μπορούσε, ενώ ο άλλος γεμάτος ντροπή και ενοχές είχε πια κατεβασμένα μούτρα. Ένα κύμα ψύχρας ήρθε και εγκαταστάθηκε ανάμεσά τους. Πήραν αμίλητοι το δρόμο του γυρισμού και μόνο λίγο πριν χωρίσουν η Ελπίδα έκανε μια προσπάθεια να σπάσει τον πάγο που είχε μεταξύ τους εγκατασταθεί
«Δε μ’ αρέσει να σε φωνάζω Τάκη. Ποιο, αλήθεια είναι το βαφτιστικό σου;
«Παναγιώτης»
«Α, ωραία. Εγώ το προτιμώ. Έτσι θα σε λέω!»
Ήταν για τον Τάκη το θετικό μήνυμα της συνέχειας. Τη συνόδευσε μέχρι σχεδόν το σπίτι της λέγοντας
«Θα σε πάρω αύριο τηλέφωνο»
«Εντάξει» του απάντησε
12) Περίσκεψη
Στο σπίτι δεν αντιμετώπισε καμιά ερώτηση. Άλλωστε δεν άργησε ιδιαίτερα. Πήγε κατευθείαν στο δωμάτιο της να σκεφτεί όλα τα σημερινά. Τι έγινε αλήθεια; Πέρασε από το μυαλό της όλα τα συμβάντα.. Ναι, ήταν έντονα όσα έζησε, αλλά στο στόμα της μένει μια πικρή γεύση. Δεν θα το έλεγε απογοήτευση. Όχι. Ένιωθε και ζούσε εκεί έντονα τις στιγμές. Είχε αποφασίσει να φτάσει στο τέρμα. Οικιοθελώς. Και ξαφνικά όλα σταμάτησαν, λες κι έγινε μια απότομη διακοπή ρεύματος. Λες κι ένα ψυχρό μέτωπο ενέσκηψε στο χώρο, πάγωσε τα μέλη, αλλά και αισθήματα.
Ο Παναγιώτης; Δεν έχει κανένα παράπονο. Θυμάται την αδημονία της να τον συναντήσει, θυμάται πόσο όμορφα ένιωθε στη αγκαλιά του, την ηδονή στα φιλιά και τα χάδια του, αλλά εκεί που ήταν έτοιμη για όλα ήρθε το απότομο και άδοξο τέλος. Δεν ξέρει πως να το αξιολογήσει. Μήπως έφταιξε αυτή σε τίποτα; Έτσι γίνεται με τους άντρες; Ο πρόωρος σπασμός είναι συνηθισμένος στα αγόρια; Δεν ξέρει τις απαντήσεις. Αλλά πρέπει να τις μάθει κι αυτό είναι δύσκολο
Είναι βλέπεις κι αυτός ο άρρωστος εγωισμός της να μη μοιράζεται τα προσωπικά της δεδομένα και άρα να μη ρωτάει τρίτους, για θέματα που- τι να κάνουμε- δεν τα ξέρει. Μήπως ήρθε η ώρα να ξανοιχτεί, να γίνει κοινωνική να δώσει και να πάρει. Μέλος μιας κοινωνίας είναι. Δεν είναι μόνη κι έρημη στο ακατοίκητο νησί.
Με τον Παναγιώτη τι θα γίνει; Χθες έλιωνε γι αυτόν. Πώς μπορεί να τον σβήσει για κάτι που κιόλας δεν καταλαβαίνει; Όχι, αύριο θα τον πάρει τηλέφωνο, μη γίνει καμιά παρεξήγηση, αλλά ένα διάλειμμα μεταξύ τους δεν είναι και κακή ιδέα.
Έτσι κι αλλιώς σε μια βδομάδα τελειώνει η σχολική χρονιά και αρχίζουν οι θερινές διακοπές. Ήδη η οικογένεια της έχει αποφασίσει. Το καλοκαίρι θα το περάσει στο Βόλο, στην αδελφή της μάνας της.
Στο τηλέφωνο που τον πήρε την επόμενη μέρα ανίχνευσε μια έρπουσα ψυχρότητα, οπότε δεν της κακοφάνηκε που δεν ορίστηκε ραντεβού για την επόμενη συνάντηση. Την πρωτοβουλία ας την πάρει αυτός. Σιγά μην τον παρακαλέσουμε κιόλας!
Τώρα είναι η ώρα να γράψει ένα αναλυτικό γράμμα στον πνευματικό της φίλο. Τον Νίκο απ’ την Πάτρα. Ήταν γι αυτήν μια απασχόληση που την ευχαριστούσε, αφού αντάλλασσε φιλολογικές απόψεις με ένα καλλιεργημένο παιδί, αντίστοιχης με την ίδια, κουλτούρας. Τα γράμματα ήταν συγχρόνως μια άσκηση γραφής, κάτι που συνέπιπτε με τη μελλοντική της φιλοδοξία να ασχοληθεί με το είδος. Στην κολλητή της Κική εκ των πραγμάτων έπρεπε να της πει τι έγινε. Βέβαια χωρίς όλα τα στοιχεία και τις λεπτομέρειες. Με την πρώτη ευκαιρία αυτό έγινε.
Από τον Τάκη σιγή ασυρμάτου.
«Δεν πάει μωρέ να πνιγεί;»
13) Η διάψευση
Το πλοίο είχε εδώ και μια ώρα φύγει απ’ το λιμάνι και ταξίδευε στην ανοιχτή θάλασσα. Αυτή την ώρα φύσανε ένα ελαφρό αεράκι, που μόλις ανατάραζε με έναν ανεπαίσθητο κυματισμό την επιφάνεια του νερού, ενώ το πλοίο ακολουθούσαν πεισματικά μερικοί γλάροι. Με την προσμονή ίσως να τους πετάξουν κάτι από το πλοίο οι επιβάτες για να μετριάσουν την πείνα τους.
Δεν του άρεσε η πολυκοσμία κι απέφυγε να κάτσει στη κλειστή αίθουσα που συνηθίζουν να βρίσκονται οι περισσότεροι των επιβατών. Εκεί που όλοι μόλις ξεκινήσει το πλοίο συνωστίζονται γύρω από το μπαρ για αγορές, κυρίως φαγητών και ποτών. Λες κι έχουν να βάλουν στο στόμα τους ο,τιδήποτε εδώ και μέρες. Ένας ανεξήγητος καταναλωτισμός που από πάντα τον ενοχλούσε και ποτέ δεν τον μιμήθηκε.
Εδώ, στην ηθελημένη απομόνωση του, άφησε τη σκέψη του να ταξιδέψει.. Πόσο θα ήθελε αυτή τη στιγμή της μοναξιάς του να βρίσκεται δίπλα του ο μυστικός απ’ όλους πόθος του. Πώς όμως; Αφού κι αυτή η ίδια δεν είχε ιδέα της προτίμησής του. Ποτέ δεν τόλμησε να της κάνει έστω και μια νύξη, μια χειρονομία, κάτι τέλος πάντων. Όταν κάποια στιγμή τα βλέμματά τους διασταυρώνονταν, ακαριαία αυτός τα έστρεφε αλλού, ενώ μια κάψα εσωτερική που από μέσα του πήγαινε να ξεπηδήσει με κόπο και προσπάθεια την έπνιγε πριν προλάβει να φανεί.
Γιατί μωρέ να είναι τόσο διστακτικός; Πότε θα τολμήσει να δείξει τα αισθήματά του; Τόσο πολύ λοιπόν φοβάται; Όμως ο χρόνος τρέχει και δεν μπορεί να συμβαδίσει με τις δικές του αναστολές. Το μόνο που μέχρι τώρα έχει γευτεί στη ζωή του είναι οι πίκρες των χαμένων ευκαιριών. Σε λίγες ώρες το πλοίο θα έφτανε στο νησί και θα την συναντούσε. Έπρεπε να πάρει το απαραίτητο θάρρος. Αφού μωρέ την θέλει γιατί δεν της το λέει; Τότε θα μετρήσει και τις αντιδράσεις
Αυτό είναι τελικά σκέφτηκε. Φοβάται! Ναι, φοβάται την απόρριψη. Μα, και τώρα που δε λέει κουβέντα τι κερδίζει; Τίποτα! Αυτό δεν είναι ένα ισοδύναμο με την απόρριψη; Όχι! Αυτή τη φορά θα κάνει το τολμηρό βήμα κι ας γίνει ό,τι θέλει. Δεν αντέχει άλλο την αβεβαιότητα. Την απόρριψη; Έστω με τον καιρό ελπίζει να τη χωνέψει. Αν όμως βρει έστω κι ένα ψήγμα ανταπόκρισης δεν θα είναι το άνοιγμα της πόρτας για ελπιδοφόρα συνέχεια; Ναι! Θα το τολμήσει.
Όταν το πλοίο αποβίβασε τους επιβάτες του ο Μανώλης πήρε το λεωφορείο για το χωριό του. Η Μαρίτσα καθόταν ακριβώς απέναντι από το δικό του σπίτι και ήταν η κολλητή φιλενάδα της αδελφούλας του της Νίκης. Παρά την εγγύτητα της παρουσίας, παρά την άμεση δυνατότητα προσέγγισης, μέσω της αδελφής του, ποτέ δεν άφησε να φανεί το ενδιαφέρον του σε καμιά πλευρά. Άλλωστε εδώ και δυο χρόνια λόγω των σπουδών του στο Βόλο το μεγαλύτερο διάστημα ήταν μακριά απ’ το χωριό. Χωρίς αυτό να σημαίνει μείωση της επιθυμίας του για τη Μαρίτσα.
Μα τώρα ήταν πια αποφασισμένος. Έφτασε στο σπίτι και πριν μπει μέσα έριξε το βλέμμα του στο απέναντι σπίτι, αλλά δεν είδε καμιά κίνηση. Ίσως λείπανε. Οι δικοί του τον υποδέχθηκαν με χαρές. Ήταν το αγόρι τους που σπούδαζε. Η αδελφή του Νίκη τον αγκάλιασε και τον φίλησε με αγάπη. Όταν πέρασαν οι πρώτες στιγμές ψιθύρισε στο αυτί της Νίκης
« Η Μαρίτσα τι κάνει;» Εκείνη του απάντησε άμεσα
« Α! Εσύ δεν το ξέρεις. Η Μαρίτσα έδωσε το λόγο της μ’ ένα αγόρι απ’ το διπλανό χωριό και σήμερα πήγαν οικογενειακώς να δούνε τα συμπεθέρια. Πώς σου ήρθε τώρα να ρωτήσεις; Ήθελες τίποτα;»
Έμεινε για λίγο αμίλητος. Έβαλε όλη τη δύναμη να μην φανεί η πίκρα του και απάντησε
« Έτσι ρώτησα. Μπράβο της!».
Έτσι η πόρτα έκλεισε πριν καν ανοίξει, χωρίς κανένας να μάθει τι διαδραματιζόταν μέσα του όλο αυτό το διάστημα. Όμως το ερώτημα τώρα ήταν Το πάθημα θα του γινόταν μάθημα; Πόσες ακόμα φορές θα πλήρωνε το φόρο της αναποφασιστικότητάς του;
14) Το καλοκαίρι στο Βόλο
Στο Βόλο δεν ήταν η πρώτη φορά που πήγαινε. Βλέπεις ήταν η πατρίδα της μάνας της κι όταν ήταν μικρή πηγαίνανε συχνά να δούνε τη γιαγιά μέχρι που έφυγε απ’ τη ζωή. Της άρεσε η πόλη γιατί συνδύαζε όλες τις ομορφιές, χωρίς τους «αποκλεισμούς» ενός νησιού. Θάλασσα, βουνό, ποικίλες εναλλαγές τοπίων και τα πανέμορφα χωριά του Πηλίου.
Έτσι με ευχαρίστηση ξεκίνησε με τη μάνα της, αρχές Ιούνη. Θα την ακουμπούσε στην αδελφή της την Πόπη και μετά θα γύρισε στην Αθήνα. Βλέπεις ο αδελφός της, ο Χρήστος, θα πήγαινε φέτος φροντιστήριο κάνοντας τον καλοκαιρινό κύκλο μαθημάτων και η μάνα έπρεπε να ήταν απίκο δίπλα του για όποια ανάγκη προέκυπτε. Συγχρόνως να μην παρεκκλίνει του στόχου του. Αυτό ερχόταν γάντι στην Ελπίδα, αφού θα είχε σχετική ελευθερία κινήσεων. Βεβαίως κάποια στιγμή τον Αύγουστο θα έρχονταν κι αυτοί στο Βόλο για λίγα μπάνια. Αλλά μέχρι τότε ποιος ζει ποιος πεθαίνει. Η ίδια μέρα με τη μέρα μετασχηματιζόταν σε μια όμορφη κοπέλα. Ήταν πια μεγάλη κοπέλα. Είχε μπει στα δεκατέσσερα της, ώριμη κατά την αντίληψη της για όλες τις εμπειρίες Θεωρητικά ανοιχτή για τα πάντα. Το έβλεπε στα σχόλια των δικών της, των φίλων της, αλλά και στα πεινασμένα βλέμματα και λόγια των αγενών σερνικών με τους οποίους διασταυρώνονταν στους δρόμους. Ώριμη για κλάδεμα, αρκεί ο κατάλληλος άντρας να έβρισκε το κουμπί της.
Η ίδια βολόδερνε ανάμεσα στην επιθυμία και το δισταγμό, την αποφασιστικότητα και την αναστολή. Η μάνα της την είχε, με τα μυαλά της, προειδοποιήσει
«Πρόσεχε Ελπίδα! Το θησαυρό σου φύλαγε τον ως κόρη οφθαλμού. Για τον άντρα που θα αγαπήσεις και θα σε αγαπήσει. Είσαι ακόμα μικρή, κόρη μου. Έχεις χρόνια πολλά μπροστά σου για όλες τις χαρές του κόσμου. Μετά, ακούς και διαβάζεις για τις αρρώστιες που κυκλοφορούν. Μην εμπιστεύεσαι κανέναν»
«Εσύ ρε μάνα πώς γνώρισες τον μπαμπά;»
«Α! Ήταν άλλα χρόνια κορίτσι μου. Ο μπαμπάς σου έδωσε μεγάλη μάχη να με κερδίσει. Ξέρεις πόσες σόλες έλιωσε μπροστά στο δρόμο του σπιτιού μας;»
«Πότε μιλήσατε; Πότε σου είπε ότι σ’ αγαπάει;»
«Τι μου θυμίζεις τώρα! Μια φορά που βγήκα για ψώνια κόλλησε δίπλα μου και μου είπε ότι ενδιαφέρεται. Δεν του έδωσα θάρρος, αλλά μου άρεσε. Ήταν ωραίος νέος ο πατέρας σου»
«Και μετά;»
«Ε! Σιγά σιγά αρχίσαμε να μιλάμε»
«Πότε κάνατε έρωτα για πρώτη φορά;»
«Μικρή πολλά ρωτάς. Δεν είναι τώρα ώρα γι αυτά. Θα τα πούμε καμιά φορά αργότερα. Άσε να μεγαλώσεις λίγο»
«Μάνα μεγάλωσα κι εσύ δεν το πήρες είδηση ακόμα»
«Έχεις χρόνο. Θα σου τα πω κάποια στιγμή. Εσύ πρόσεχε, γιατί κυκλοφορούν πολλοί κακοί και μην πιαστείς κορόιδο, μικρή μου»
Αυτά έλεγε η μάνα, αλλά δεν ήξερε ότι η κόρη της, αποφασισμένη, ήταν στην αναζήτηση του άντρα που θα την κάνει γυναίκα.
Στη δεύτερη μέρα πήγε για μπάνιο στον Άναυρο. Μόνη της. Με αμφίεση μόνο το μαγιό της έδινε την εικόνα τουλάχιστον δεκαοκτάρας. Ύφος έμπειρης, κινήσεις άνεσης, φιγούρα και μύτη ψηλά. Έτσι δεν μπορούσε να μείνει απαρατήρητη από τους πολυάριθμους γόητες, καμάκια, που συχνάζουν στην πλαζ. Αυτό επιζητούσε. Μια ένεση αυτοπεποίθησης για το άτομό της και την ικανότητά να συγκεντρώνει την προσοχή των αντρών.
Είχε βάλει έναν νέο φιλόδοξο στόχο. Δεν άντεχε νέα ψυχρολουσία σαν αυτό που έπαθε στο λόφο του Φιλοπάππου. Τώρα θα επιλέξει έναν ώριμο και έμπειρο άντρα. Έναν άντρα που ξέρει να χειριστεί και να ικανοποιήσει μια γυναίκα. Θα το οργανώσει χωρίς να πει κουβέντα σε κανέναν. Θέλει να μάθει, θέλει να νιώσει. Είναι γυναίκα και έχει αυτό το δικαίωμα.
15) Η έκπληξη
Αλλού το έψαχνε κι αλλού το βρήκε. Επί μια βδομάδα άπλωνε το κορμί της στην πλαζ, με άνεση και ύφος περπατημένης, διάβαζε υποτίθεται σοβαρά το βιβλίο που πάντα είχε μαζί της, αλλά στη πραγματικότητα το μάτι της έπαιζε γύρω στο χώρο ψάχνοντας έναν άνθρωπο που ενδεχομένως θα την ενδιέφερε και θα την ταρακουνούσε. Δυο τρεις αμελητέοι και θρασείς έκαναν το καμάκι τους, αλλά δεν πλησίαζαν τις προσδοκίες της. Έτσι η προσπάθειά τους πήγε στο βρόντο, δεν ευοδώθηκε. Ανταμείφτηκαν με την πλήρη αδιαφορία της. Καθημερινά επέστρεφε άπραγη κι απογοητευμένη στο σπίτι μεταθέτοντας το μόνιμο στόχο για την επόμενη μέρα.
Ένα απόγευμα που καθόταν στη βεράντα κι ενημέρωνε το ημερολόγιό της αφοσιωμένη σε αυτά που έγραφε, αισθάνθηκε μια σκιά να της κόβει τη θέα του ήλιου, που έδυε. Όταν σήκωσε το κεφάλι είδε στον εξωτερικό φράχτη της αυλής έναν όμορφο νεαρό, που όμως δεν της θύμιζε τίποτα από τη γειτονιά.
«Θέλετε κάτι;» τον ρώτησε
Μετά κάποιο δισταγμό αυτός τη ρώτησε
«Η κυρία Πόπη είναι μέσα;»
«Όχι. Έχει πάει για ψώνια στην αγορά. Ποιος ρωτάει;»
«Α! θα είσαι η ανιψιά της. Είμαι ο Μανώλης, νοικάρης της κυρίας Πόπης. Σπουδάζω εδώ στο Βόλο, αλλά η καταγωγή μου είναι από την Κρήτη. Ήρθα να της δώσω το νοίκι»
« Ωραία! Η κυρία Πόπη είναι αδελφή της μάνας μου. Μπορείς όμως να έρθεις μέσα. Σε λίγο θα επιστρέψει»
Δε δίσταξε καθόλου. Μπήκε αμέσως στην αυλή και στρογγυλοκάθισε στη διπλανή της καρέκλα
«Εσύ τι κάνεις;» τη ρώτησε
«Μόλις τέλειωσα το γυμνάσιο» του είπε. Λίγο ψέμα δεν βλάπτει σκέφτηκε μέσα της. Ας γίνω λίγο πιο μεγάλη.
Μέσα στο λίγο χρόνο που είχαν στη διάθεσή τους είπαν πολλά. Ασχολίες, προτιμήσεις κι άλλα. Το ένιωσαν κι οι δυο. Μια όμορφη χημεία άρχισε να κυκλοφορεί μεταξύ τους. Λίγο πριν έρθει η θεία της είπε
«Έλα, κάποια στιγμή από το σπίτι μου. Να σου δείξω τη συλλογή των δίσκων μου»
«Θα προσπαθήσω»
Η θεια της μόλις μπήκε μέσα έδειξε καθαρά τη χαρά της
«Καλώς το Μανώλη μου. Γνώρισες την ανιψιά μου;»
«Ναι κυρία Πόπη. Ήρθα να σας φέρω το νοίκι»
«Στάσου να ακουμπήσω μέσα τα ψώνια και να σε τρατάρω ένα γλυκό. Το έκανα χθες. Νεραντζάκι ντόπιο»
Μπήκε μέσα και τότε βιαστική η Ελπίδα του είπε
«Πες μου το κινητό σου γρήγορα. Θα σε πάρω να συνεννοηθούμε»
Η ατμόσφαιρα του λίγο παράνομου τον εξιτάρισε
«Έγινε!»
Το υπόλοιπο της συνάντησης αναλώθηκε περισσότερο από τη θεια της, που εκθείαζε τα προσόντα της ανιψιά της και τις καλοσύνες του Μανώλη. Βλέπεις η θεία Πόπη ήταν άκληρη, ο άντρας της έφυγε νωρίς σε ατύχημα και της έμενε το απωθημένο για ένα παιδί. Επειδή δεν απόκτησε η ίδια εύκολα, αγαπούσε τα παιδιά των άλλων. Η προσοχή της Ελπίδας ήταν προσηλωμένη στο πρόσωπο του Μανώλη. Της άρεσε ο νεαρός. Είχε το κατιτίς, που ξύπναγε μέσα της τρυφερά αισθήματα.
16) Η πρώτη αγάπη
Δεν καθυστέρησε καθόλου. Την ίδια μέρα προς το βράδυ τον πήρε τηλέφωνο.
«Μανώλη η Ελπίδα είμαι. Μετά τις 10 το πρωί θα είμαι στον Άναυρο για μπάνιο. Αν θέλεις και μπορείς να έρθεις εγώ θα σε περιμένω»
Δεν του άφησε χρόνο να απαντήσει κι αμέσως έκλεισε το κινητό της. Ας τον αναγκάσει να κάνει την επιλογή του. Δε θα έσκαγε αν δεν έρθει, αλλά θα γούσταρε να αρχίσει ένα πάρε δώσε μαζί του. Μια ιστορία που θα μπορούσε να έχει και διάρκεια. Είναι γεγονός ότι δεν φαινόταν να κατέχει την εμπειρία που ζητούσε για την ολοκληρωμένη περιπέτεια με άντρα, αλλά άλλο το ένα κι άλλο το άλλο. Αυτή η περιπέτεια μπορούσε να έρθει ξαφνικά σαν θεόσταλτο δώρο και εκεί που δεν το περιμένεις.
Το πρωί που ξεκίνησε για τη πλαζ άρχισε να ξεθωριάζει η χθεσινοβραδινή άνεση. Η αγωνία άρχισε να την καταλαμβάνει με το ερώτημα τι πράγματι θα γίνει. Άπλωσε την ψάθα πάνω στην άμμο και ξαπλώνοντας άνοιξε το βιβλίο της. Δε χρειάστηκε να περιμένει πολύ. Σε λίγο νάτος με το μαγιό να πλησιάζει. Τον παρατήρησε. Ένας ωραίος νέος, με σεμνό ύφος, χωρίς το απωθητικό ύφος του κατακτητή που ίσως και να την ενοχλούσε.
Όταν έφτασε κοντά της την καλημέρισε και κάθισε δίπλα της.
«Όπως βλέπεις ήρθα. Αν είσαι έτοιμη πάμε για μια βουτιά;»
Με το κοινό μπάνιο έσπασε ο ενδεχόμενος πάγος, ανάμεσα τους επικράτησε μια οικειότητα και η Ελπίδα με θάρρος του έκανε και μια πατητή.
Εκεί μέσα στο νερό με τα σώματά τους να είναι δίπλα-δίπλα ο Μανώλης με γλυκιά φωνή και εμφανή τρυφερότητα της είπε
«Είσαι πολύ όμορφη κοπέλα Ελπίδα! Μ’ αρέσεις! Θα ήθελα να γνωριστούμε καλύτερα»
«Και εμένα Μανώλη μ’ αρέσεις. Ας αφήσουμε το χρόνο να μας δείξει»
Το ίδιο βράδυ βγήκαν παρέα βόλτα στην παραλία. Στη θεία της είπε την αλήθεια
«Θα πάμε βόλτα με τον Μανώλη»
«Να πας κορίτσι μου. Αλλά η μάνα σου σε εμπιστεύτηκε σε μένα και θέλω να μου υποσχεθείς ότι θα προσέχεις. Ο Μανώλης είναι καλό παιδί, αλλά μην ξεχνάς. Είσαι μικρό κορίτσι. Θα τα πω και στον Μανώλη μόλις τον δω»
Όταν συναντήθηκαν η Ελπίδα εμφάνισε τη σταθερή της συνήθεια. Να ξεψαχνίσει κάθε πληροφορία, που έκρινε πως πρέπει να γνωρίζει. Ο Μανώλης είναι από ένα χωριό του νομού Ηρακλείου. Οι γονείς του είναι κυρίως κτηνοτρόφοι, αλλά έχουν και κηπευτικά. Έχει μια μικρότερη αδελφή, που δε συνέχισε το σχολείο κι όπου να είναι παντρεύεται έναν συγχωριανό μας. Μια μεσαία οικογένεια, ούτε φτωχή κι ούτε πλούσια. Οι γονείς ακόμα διατηρούνται καλά στην υγεία τους. Είναι νέοι γιατί παντρεύτηκαν νωρίς. Το αγαπάει το χωριό του και συχνά πηγαίνει να τους δει
«Ποιο είναι το κορίτσι σου, Μανώλη;»
Έβηξε αμήχανα, αφού δεν περίμενε τέτοιες ευθείς ερωτήσεις. Όμως τώρα έπρεπε να απαντήσει. Δε γινόταν διαφορετικά. Της μίλησε για τον μη ομολογημένο έρωτά του με την γειτονοπούλα του, τον συνεχή δισταγμό του να το ομολογήσει και την πίκρα που εισέπραξε όταν έμαθε ότι την κέρδισε κάποιος άλλος. Χωρίς μάχη, αφού αυτός όλα τα χρόνια το έπαιξε μουγγός.
«Στα αισθηματικά ζητήματα, Ελπίδα μου, ήμουν έως αρρώστιας δειλός. Και το πλήρωσα. Όμως τώρα είμαι αποφασισμένος να αλλάξω»
Από μέσα της εκείνη σκέφτηκε. « Τώρα μάλιστα! Ζητούσα έναν έμπειρο άντρα κι έπεσα σε παρθένο, χειρότερο κι από μένα. Όμως, ρε γαμότο, τι παράξενο. Μ’ αρέσει η ειλικρίνεια και η αφοπλιστική του παραδοχή».
Συνέχισε το τσίγκλισμα
«Καλά έφτασες σ’ αυτή την ηλικία. Άλλο σοβαρότερο δεσμό δεν είχες;»
«Ντρέπομαι, ρε Ελπίδα, να στα λέω. Στην πενταήμερη που κάναμε από Ηράκλειο στην Αθήνα έγιναν κάποιες απόπειρες σεξουαλικής ελευθερίας, με την παραίνεση κυρίως κοριτσιών κι εδώ, στο Βόλο, σ’ ένα φοιτητικό πάρτι μια τολμηρή Θεσσαλονικιά, ίσως μεθυσμένη, σχεδόν με βίασε έξω από το κέντρο. Μια που σου ανοίχτηκα, να πω και το τελευταίο. Μερικές φορές δοκίμασα τις πληρωμένες κοκότες, αλλά κάθε φορά σιχαινόμουν τον εαυτό μου και υποσχόμουν να μην το επαναλάβω. Δυστυχώς την υπόσχεσή αυτή δεν την κράτησα. Όμως όλο εγώ μιλάω. Εσύ;»
Αυτή οδήγησε τη συζήτηση εκεί και τώρα πρέπει να πληρώσει το τίμημα. Δεν ήταν τόσο αχάριστη και ψυχρή να το παίξει σφίγγα. Άλλωστε εκτίμησε την ειλικρίνεια του και τώρα ήρθε η σειρά της. Βγάζοντας από πάνω της τον ψεύτικο μανδύα της έμπειρης, της ώριμης και περπατημένης, για πρώτη φορά στη ζωή της η εγωίστρια και κρυψίνους Ελπίδα, περιέγραψε τις δικές της επίσης φτωχές εμπειρίες βήμα προς βήμα, αποκαλύπτοντας το αληθινό της πρόσωπο.
Αργότερα όταν το έφερνε στο μυαλό της η απορία παρέμενε αναπάντητη μέσα της. Κάτι που ακόμα δεν μπορεί να ανιχνεύσει της άνοιξε το στόμα και την έκανε για πρώτη φορά εξομολογητική.
Η συζήτηση αυτή γινόταν σ’ ένα παγκάκι του πάρκου, ενώ γύρω τους κυκλοφορούσε κόσμος. Ένας μικρός δισταγμός στην αρχή, αλλά και μια δυνατή ώθηση, στη συνέχεια, την ανάγκασαν να σκύψει κοντά στον Μανώλη και να ακουμπήσει απαλά τα χείλια της στα χείλη του. Το μόνο που τόλμησε αυτός ήταν να ακουμπήσει το χέρι του πάνω στον ώμο της. Πού ήταν η ορμητικότητα του Παναγιώτη, η ξελιγωμένη αμοιβαία διάθεση να ρουφήξει ο ένας τον άλλο;
Κι όμως η εσωτερική συγκίνηση που ένιωθε, ίσως να υπερτερούσαν το πάθος στου Φιλοπάππου. Είναι παράξενα πλάσματα οι άνθρωποι. Πως γεννιέται ανάμεσα σε δυο ανθρώπους μια προσέγγιση οι αιτίες και οι εξηγήσεις είναι πολλές κι ακόμα απροσδιόριστες. Ίσως να οφείλεται σε ένα ταίριασμα οσμών ανάμεσα τους, ίσως σε άγνωστη επικοινωνία μέσω των ματιών. Άδηλο.
Γυρίζοντας στο σπίτι του είπε
«Πρέπει να κρατήσουμε επαφή. Δεν ξέρω πως, αλλά νιώθω πως μεταξύ μας άνοιξε ένα κανάλι»
«Κι εγώ το νιώθω αυτό Ελπίδα. Απλά πρέπει να προσέχουμε τη θεια σου. Να μην δημιουργηθεί κανένα θέμα. Ξέρεις με περιποιείται σαν να είμαι παιδί της. Μην την πληγώσουμε»
«Μην ανησυχείς γι αυτήν. Μπορώ να την κουμαντάρω»
17) Η Ελπίδα τολμάει
Όταν γύρισε στο σπίτι η θεια της προσπάθησε να την ξεψαχνίσει. Η Ελπίδα δε δυσκολεύτηκε να το παίξει αθώα περιστερά
« Τι καλό κι αθώο παιδί ο Μανώλης. Με κέρασε παγωτό στην παραλία και μου έλεγε για το χωριό του»
«Ναι, πράγματι, είναι καλό παιδί. Γι αυτό τον αγαπάω»
Έτσι εύκολα έλυσε τις ανησυχίες της θεια της. Όμως αλλού ήταν το μυαλό της. Η Ελπίδα ήταν προβληματισμένη και μετέωρη ως προς τις επόμενες κινήσεις της. Εδώ στο Βόλο ήρθε για τη μεγάλη περιπέτεια. Να συναντήσει τον άνθρωπο που με όλο το πάθος θα την τρυγήσει και θα την μπάσει στις μεγάλες εμπειρίες, αυτές που εδώ και καιρό απεγνωσμένα αναζητάει. Αντίθετα έπεσε σε μια περίπτωση χαμηλών τόνων και μικρών προσδοκιών. Όμως, τι παράξενο, αυτό το χαμηλό την ελκύει. Κάτι στο πρόσωπό του, στον ήχο της φωνής του, στον τρόπο που κινείται, στην ντροπαλοσύνη, που τον χαρακτηρίζει, η ειλικρίνεια που φάνηκε στα λόγια του της γενούν ένα αίσθημα τρυφερότητας.
Ναι, πρέπει να το παραδεχθεί. Αισθάνεται έντονη την επιθυμία να τον αγκαλιάσει και να τον γεμίσει με τρυφερά φιλιά, να χωθεί στην αγκαλιά του και να μιλάνε για πράγματα που τους ενδιαφέρουν κι αγαπούν, να κάνουν σχέδια για το μέλλον κι άλλα τέτοια όμορφα πράγματα.
Και ο αρχικός στόχος; Θα τον ξεχάσει; Όχι! Δεν μπορεί να κάνει ότι τον ξεπέρασε. Αντίθετα, Είναι ζωντανός και πιεστικός εντός της. Εκατοντάδες φορές τα έχει ζήσει με τη φαντασία της και αποτέλεσαν το κίνητρο για ατομικές «άταιρες ικανοποιήσεις», που όμως στη συνέχεια πάντα την κάνουν να ντρέπεται για την κατάντια της. Όχι δεν παραιτείται. Παραμένει ενεργή η αναζήτηση αυτής της ευκαιρίας. Κι ο Μανώλης; Έτερον εκάτερον!
Μπορεί να συνυπάρχουν. Κι αυτό και εκείνο. Τώρα τι γίνεται; Θα του κάνει έκπληξη. Θα πάει σπίτι του. Να δει τα πράγματά του. Άλλωστε την κάλεσε να δει τη συλλογή των δίσκων του. Απλώς θα πάει απροειδοποίητα. Τότε που δεν θα το περιμένει.
Το απόγευμα της επόμενης ημέρας χτύπησε το κουδούνι της γκαρσονιέρας του. Αυτός όταν άνοιξε την πόρτα έμεινε έκπληκτος. Νόμιζε ότι είναι ο Κώστας ο συμφοιτητής του. Συχνά διαβάζανε μαζί.
«Δε σε περίμενα. Μπορούσες να πάρεις ένα τηλέφωνο πρώτα να με ειδοποιήσεις»
«Δεν το θεώρησα απαραίτητο. Άλλωστε ανταποκρίθηκα στο πρόσκλησή σου. Μου υποσχέθηκες να μου δείξεις τους δίσκους σου»
«Σε αυτό έχεις δίκαιο. Αλλά, δείξε κατανόηση. Το δωμάτιο είναι χάλια. Αν το ήξερα θα φρόντιζα για μια χοντρή καθαριότητα»
«Δε μ’ ενοχλούν πράγματα που διορθώνονται. Με τι ασχολιόσουν νωρίτερα;»
«Διάβαζα, κορίτσι μου. Έχω να δώσω μαθήματα στην περίοδο που έρχεται. Στο χωριό μου δεν είχα την ηρεμία να το κάνω»
«Αλήθεια, δε σε ρώτησα. Τι σπουδάζεις εδώ;»
«Πολιτικός Μηχανικός»
«Εδώ, έξω από την πόρτα θα μ’ αφήσεις τελικά;»
«Συγνώμη, Ελπίδα! Ξεχάστηκα. Έλα μέσα. Σε προειδοποίησα πάντως»
Μπήκε μέσα με δισταγμό. Ένα απλά επιπλωμένο φοιτητικό δωμάτιο, με άστρωτο κρεβάτι, με βιβλία ανοιχτά σε κάθε χώρο, αλλά, η αλήθεια να λέγεται, η ατμόσφαιρα ήταν καθαρή. Δεν υπήρχε άσχημη μυρωδιά, ίσως γιατί ο Μανώλης δεν κάπνιζε, οπότε δεν υπήρχε η ενοχλητική τσιγαρίλα του κλειστού χώρου, που από μικρή την ενοχλούσε
«Μήπως σ’ ενοχλώ και σου διακόπτω το διάβασμα;»
«Όχι παιδί μου. Δίνω μαθήματα σε έναν μήνα. Και μάλλον πάω καλά»
«Βάλε λίγη μουσική να ακούσω!»
Έβαλε ένα δίσκο του Νιόνιου και ακούγοντας αντάλλαξαν απόψεις για το θέμα. Εκείνη του είπε ότι ακούει περισσότερο ξένη μουσική και συγκροτήματα, Αυτός ένθερμος υποστηρικτής του ελληνικού ρεπερτορίου.
«Δε λέω. Υπάρχουν υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι Έλληνες συνθέτες και τραγουδιστές που μ’ αρέσουν, αλλά εγώ έχω τις προτιμήσεις μου»
Έψαξε στους δίσκους και βρήκε έναν παλαιό της Billie Holyday. Η τρυφερή φωνή της Billie γέμισε ευχάριστα το χώρο. Ακουγόταν το τραγούδι All of me. Της άρεσε και πριν το συνειδητοποιήσει τη σήκωσε να χορέψουν. Αφέθηκε στα χέρια του. Την έσφιξε πάνω του κι αυτή πρόθυμα κούρνιασε στην αγκαλιά του. Συνέχισαν το χορό και λίγο- λίγο τους συνεπήρε η μουσική
Κάποια στιγμή που σήκωσε τα μάτια να τον κοιτάξει αυτός πλησίασε το πρόσωπό του και της έδωσε ένα τρυφερό φιλί, Τι όμορφο που ήταν; Το λένε από πάντα! Τρώγοντας έρχεται η όρεξη. Ανταπέδωσε το φιλί του και μάλιστα με μεγαλύτερη θέρμη. Υπήρξε και δική του ανταπόκριση και έτσι που την κρατούσε στην αγκαλιά του αισθάνθηκε τη διέγερση του αντρισμού του. Αυτό δεν τη φόβισε. Αντίθετα σφίχτηκε περισσότερο απάνω του επιτείνοντας την κατάσταση. Σιγά-σιγά κυριάρχησαν και στους δυο οι καταπιεσμένες επιθυμίες τους. Ούτε θυμούνται πως βρέθηκαν στο κρεβάτι κι ο ένας έβγαζε τα ρούχα του άλλου.
Από το τίποτα, εκεί που δεν το περίμενε καθόλου χωρίς να έχει στην αρχή τέτοια πρόθεση κι ελπίδα ήταν τώρα γυμνή πάνω στο κρεβάτι ενός φοιτητή που έσερνε να χείλια του κατά μήκος όλου του σώματός της. Ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε ζήσει τέτοιες στιγμές.
Με πρωτοφανές θάρρος, η ίδια, άπλωσε το χέρι της και έσφιξε τον αντρισμό του. Ο Μανώλης βόγκηξε ηδονικά και το πρόσωπό του χάθηκε ανάμεσα στους νεανικούς μηρούς της Ελπίδας ενώ η γλώσσα του ανίχνευε με ορμή τα απόκρυφα της. Βαθιοί αναστεναγμοί και πρωτόγνωρη αναστάτωση. Κολύμπι μέσα στην άγνωστη γι αυτή θάλασσα της ηδονής. Αισθάνθηκε ότι ετοιμάζεται να μπει μέσα της. Επιτέλους! Θα συμβεί αυτό που πάντα ονειρευόταν.
Και εκεί που ήταν όλα έτοιμα να σκάσει το μπαλόνι, μια εσωτερική δυνατή και ξαφνική παρόρμηση την ξύπνησε από το όνειρο, λες και ο φύλακας άγγελος την πρόσταξε να σταματήσει. Μα γιατί; Γιατί; Τα λόγια βγήκαν απ’ το στόμα της χωρίς καθόλου να το καταλάβει ή ακόμα να το επιθυμεί
«Μανώλη, φτάνει για σήμερα. Μην ανησυχείς. Να ξέρεις ότι ένιωσα πολύ όμορφα μαζί σου. Αν και συ ένιωσες το ίδιο, έχουμε καιρό μπροστά μας για περισσότερα»
Ο άλλος φουντωμένος και πανέτοιμος το εισέπραξε ως απόρριψη και κατέβασε μούτρα. Δεν ήξερε η άμοιρη μικρή ότι δεν σταματάς όποτε θέλεις τη μηχανή, ειδικά όταν εσύ την έβαλες εμπρός. Παρ’ όλα αυτά δεν είπε κουβέντα. Η Ελπίδα του έδωσε ένα ακόμα τρυφερό φιλί και άρχισε να ντύνεται οριστικοποιώντας το τέλος της ατελούς συνεύρεσης.
18) Νέα αναβολή
Όταν γύρισε στο σπίτι και τη ρώτησε η θεια της, που γύριζε και χωρίς ντροπή είπε το ψέμα της.
«Βολτάριζα στην παραλία. Είναι πολύ όμορφη πόλη ο Βόλος θεία»
Το τελευταίο ηρέμησε τις ανησυχίες της θειας, αλλά στο τέλος αυτή έκλεισε τη συζήτηση
«Μωρό μου ξέρεις πόσο σ’ αγαπώ και σε θέλω κοντά μου. Όμως η μάνα σου σε εμπιστεύτηκε σε μένα και έχω την ευθύνη και την αγωνία μην πάθεις τίποτα. Εγώ σε εμπιστεύομαι, να το ξέρεις Πάντα ήσουν πιο ώριμη από την ηλικία σου. Όμως να θυμάσαι κάτι. Όλη η ζωή βρίσκεται μπροστά σου κι είμαι σίγουρη για σένα. Θα ζήσεις στο μέλλον μεγάλες αγάπες. Μην είσαι βιαστική. Όλα θα έρθουν στην ώρα τους»
Λες και διάβασε στο πρόσωπό της όλα που συνέβηκαν πριν λίγο. Πράγμα που βεβαίως ήταν αδύνατο. Την ηρέμησε
«Εντάξει Θεια. Έχεις δίκαιο»
Μπήκε στο μπάνιο να κάνει ένα ντουζ. Άφησε το χλιαρό νερό να τρέχει πάνω της και κλείνοντας τα μάτια προσπάθησε να ζωντανέψει όλες τις στιγμές, που έζησε πριν λίγες ώρες. Ήταν όμορφα! Τι θράσος εκ μέρους της να του σφίξει το όργανό του; Θυμήθηκε την αναζήτηση του Μανώλη ανάμεσα στα μπούτια της. Μόνο με αυτή τη σκέψη άναψε κι εύκολα από μόνη της έφτασε στο τέλος, ολοκληρώνοντας αυτό που πριν έμεινε στη μέση.
Τι κρίμα! Για μια ακόμα φορά δίσταξε την κρίσιμη στιγμή. Ήταν φόβος; Την κυνηγάει καμιά κατάρα; Καλά η πρώτη φορά με τον Παναγιώτη δεν οφειλόταν στην ίδια. Τώρα όμως με τον Μανώλη; Τι στο διάολο έπαθε και πάνω στο τσακ αυτή τον συγκράτησε;
Κάθισε με τις ώρες να περιγράψει στο ημερολόγιό της αυτά που έζησε και τα αισθήματα που τα συνόδευαν. Α! Σ’ αυτό ήταν πάντα συνεπής. Μετά έγραψε ένα μακροσκελές γράμμα στον πνευματικό της φίλο στην Πάτρα. Κατέγραφε τις απόψεις της στις παρατηρήσεις, που είχε ο Νίκος στο προηγούμενο γράμμα του για την ποίηση του Καβάφη. Στη συνέχεια αποπειράθηκε να γράψει ένα ποίημα. Αλλά όλες οι προσπάθειες που έκανε δεν έδωσαν κανένα αξιόλογο αποτέλεσμα. Στο τέλος έσκισε θυμωμένη το χαρτί.
19) Ο Μανώλης
Πέρασε αρκετή ώρα για να ηρεμήσει μετά τη φυγή της Ελπίδας. Πριν λίγες μέρες πληγωμένος έφυγε από το χωριό του λέγοντας και λίγα αθώα ψέματα για τις ημερομηνίες των εξετάσεών του. Ήταν τόσο μα τόσο βλάκας να είναι η Μαρίτσα μια ζωή δίπλα του και ποτέ να μην της δείξει τα αισθήματά του. Ίσως να τη θεωρούσε δεδομένη επειδή ήταν γειτονοπούλα του. Όταν επέστρεψε από το χωριό των πεθερικών της και την συνάντησε παρουσία της αδελφής του τα μάτια της τα έλεγαν όλα. «Τι να σε κάνω; Δεν είπες κουβέντα. Βαρέθηκα να περιμένω και υπέθεσα ότι έχεις δώσει την καρδιά σου σε άλλη κοπέλα. Τώρα ο κύκλος έκλεισε». Ευτυχώς δεν ειπώθηκε από κανέναν κουβέντα αν και στα μάτια της αδελφής του είδε μια σκιά υποψίας, ότι κάτι τον πλήγωσε πολύ. Υπόθετε ότι θα περάσει πολλής χρόνος για να την ξεπεράσει.
Κι όμως το τσογλάνι, ένα μικρό που ξέρει απ’ τη θεια της ότι ακόμα δεν έκλεισε τα δεκατέσσερα, μπόρεσε να τον σκλαβώσει και η Μαρίτσα να γίνει, τόσο σύντομα, παρελθόν. Ναι μέσα του, σε τόσο λίγο χρόνο, αντρώθηκε ένα δυνατό αίσθημα για την Ελπίδα. «Κοίταξε καημένε μου μην κάνεις την ίδια πατάτα πάλι». Την νύχτα αφού κοπίασε να του έρθει ο ύπνος μέσα στον ύπνο του κοντά στο ξημέρωμα «έζησε» την απογευματινή περιπέτεια ολοκληρωμένη. Μόνο που αμέσως ξύπνησε και η ονείρωξη που υπήρξε στη διάρκεια του ονείρου γέμισε με υγρασία το εσώρουχο του. Αισθάνθηκε βρώμικος και μπήκε στο μπάνιο ρίχνοντας πάνω του άφθονο νερό για να ξεπλυθεί, αλλά και σβήσει τη φλόγα που ακόμα τον έκαιγε.
Θα επιδιώξει σύντομη επανάληψη. Αυτή τη φορά τίποτα, μα τίποτα, δε θα τον σταματήσει. Δεν τόλμησε να περάσει από το σπίτι. Φαντάστηκε ότι μια σύντομη, άνευ επαρκούς δικαιολογίας, επίσκεψη στο σπίτι της κυρίας Πόπης θα δημιουργούσε υποψίες για τις προθέσεις του. Κάτι τέτοιο έπρεπε να το αποφύγει οπωσδήποτε. Θα την πάρει αργότερα τηλέφωνο.
Η προσπάθειά του να έρθει σε επαφή μαζί της δεν είχε αποτέλεσμα, παρά τις επανειλημμένες κλήσεις που της έκανε. Το κινητό της Ελπίδας, όλη τη μέρα, ήταν κλειστό. Ήταν να σκάσει. Το σπίτι δεν τον χωρούσε. Βγήκε για μια βόλτα στην παραλία με τη χλωμή ελπίδα μήπως τη συναντήσει. Η λύση που σκέφτηκε είναι! Αύριο να πάει στον Άναυρο, εκεί που την συνάντησε την προηγούμενη φορά. Την επόμενη μέρα στήθηκε με τις ώρες, αλλά η Ελπίδα δεν εμφανίστηκε ποτέ, ενώ και το κινητό της συνέχιζε να παραμένει κλειστό.
Αλήθεια τι συνέβαινε με την Ελπίδα; Η εξήγηση ήταν απλή. Η Ελπίδα είχε τις μηνιαίες μέρες της και δεν πήγε για μπάνιο, αλλά συγχρόνως είχε κλείσει το κινητό. Αποφάσισε να κάνει ένα διάλειμμα με τον Μανώλη. Ήθελε λίγο χρόνο να σκεφτεί. Να κατακάτσουν οι πρώτες εντυπώσεις από το απόγευμα που βρέθηκε στο σπίτι του. Ήξερε ότι τα ψέματα τέλειωσαν και η επόμενη φορά είναι η τελική λύση. Είναι αποφασισμένη για κάτι τέτοιο; Τα πράγματα μέσα της είχαν μπερδευτεί.
Σίγουρα εδώ και καιρό ζητούσε τον άντρα που θα του δώσει τα πάντα, αρκεί να την απογειώσει, να νιώσει γυναίκα μέχρι τον πάτο.. Όμως αυτόν τον άντρα τον έβλεπε σαν μια ευκαιριακή περίπτωση, σαν ένα όργανο ορισμένου σκοπού, ένα σκεύος ηδονής και μετά αντίο. Χάρηκα που σε γνώρισα κι άλλα τέτοια τυπικά. Εδώ με τον Μανώλη τα πράγματα άλλαζαν κι αυτό δεν μπορούσε να περάσει στο ντούκου. Μέσα της άρχιζαν να βλασταίνουν αισθήματα όχι απλής συμπάθειας, αλλά αγάπης. Είναι διατεθειμένη γι αυτό το άλμα; Είχε και τη γυναικεία αυταρέσκεια.
«Ας τον λίγο να τηγανιστεί. Έχει το πείσμα να με αναζητήσει; Μήπως με την πρώτη αναποδιά το βάλει στα πόδια;»
Το κράτησε μια βδομάδα και μετά τον πήρε τηλέφωνο. Από την άλλη άκρη ακούστηκε η ανακουφισμένη φωνή του Μανώλη
«Έλα βρε Ελπίδα, ανησύχησα με τη σιωπή σου. Γιατί το έκανες αυτό, κορίτσι μου; Τόσο δύσκολο ήταν να πάρεις ένα τηλέφωνο και να με καθησυχάσεις;»
Η Ελπίδα αμέσως προσπάθησε να μπαλώσει τα πράγματα λέγοντας κάποιες ψεύτικες δικαιολογίες, αλλά ο Μανώλης ήταν πια πληγωμένος και αυτό φαινόταν από τον ήχο της φωνής του, αλλά και τα λόγια του.
«Νόμιζα Ελπίδα ότι μεταξύ μας άνοιξε μια επικοινωνία. Σεβάστηκα και δεν ήρθα στο σπίτι να σε αναζητήσω. Εσύ όμως με έγραψες. Λυπάμαι. Φαίνεται ότι έκανα λάθος. Εσύ τι προτείνεις τώρα;»
Είχε το δίκαιό του, αλλά η Ελπίδα εγωίστρια εκ γενετής δεν ανεχόταν παρατηρήσεις σε τέτοιο ύφος. Επιθετικά του απάντησε
«Όταν ηρεμήσεις, πάρε με πάλι τηλέφωνο»
Του το έκλεισε χωρίς να περιμένει απάντηση. Αμέσως το μετάνιωσε, αλλά δεν θα το ομολογούσε ούτε στον εαυτό της. Από την πρώτη στιγμή μέσα της άρχισε η αγωνία αν θα της τηλεφωνήσει. Ο εγωισμός έχει και τις συνέπειές του. Κάπως έτσι, βήμα-βήμα χτίζεται ανάμεσα σε δυο ανθρώπους, αναίτια και χωρίς συνειδητή πρόθεση ένας διαχωριστικό χάσμα. Ζήτημα είναι αν τουλάχιστον ο ένας κάνει το πρώτο νεύμα συμφιλίωσης. Τότε το χάσμα αυτόματα διευρύνεται και βαθαίνει. Κι όταν κυριαρχήσει το βλακώδες πείσμα τότε μπορεί η κατάσταση αυτή να μονιμοποιηθεί. Για την ερμηνεία του χωρισμού αργότερα θα ανακαλυφθούν κάποιες αιτίες κι αν αυτό είναι δύσκολο θα εφευρεθούν φανταστικές τέτοιες.
20) Ο χωρισμός
Το απότομο κι ανεξήγητο κλείσιμο του κινητού της Ελπίδας το αισθάνθηκε σαν μαχαιριά στο στήθος. Μα για στάσου; Και δαρμένος και υπόλογος; Ε, όχι. Έχει κι αυτός την αξιοπρέπειά του. Εκείνη του συμπεριφέρθηκε άσχημα. Εκείνη τον κράτησε τόσες μέρες, χωρίς μια λογική εξήγηση, σε αγωνία. Φαίνεται ότι το απόγευμα στο σπίτι του για την Αθηναία πονηρή μικρή ήταν ένα παιχνίδι, μια καλοστημένη παγίδα. Τον χρησιμοποίησε, τον ξεγέλασε και στο τέλος τον πέταξε σαν περιττό σκουπίδι. Πριν λίγο καιρό έφαγε κατά πρόσωπο την απογοήτευση από τη Μαρίτσα και φαίνεται ανέτοιμος, ψυχολογικά ώριμος, έπεσε τόσο εύκολα στη νέα παγίδα. Καλά να πάθει. Ο ηλίθιος. Ας πρόσεχε!
Όμως, ρε γαμότο, μερικά πράγματα είναι ανεξήγητα. Όσο τα γυροφέρνει στο μυαλό του δεν βρίσκει τη λογική αλληλουχία τους. Εκείνο που είναι σίγουρο είναι πως η νέα πληγή δύσκολα θα κλείσει. Το μικράκι το έβαλε βαθειά μέσα στην καρδιά του. Τόσο έξυπνη, τόσο όμορφη, τόσο λαχταριστή, αλλά συγχρόνως και τόσο υποχθόνια. Πώς μπορεί να λησμονήσει ότι αυτό το ζωντανό πλάσμα βρέθηκε γυμνό στην αγκαλιά του, ότι βόγκηξε ηδονικά από τα χάδια του. Όχι, αυτός θα γίνει ο εφιάλτης του.
Ας μην παρασυρθεί. Ας μη λησμονήσει το λόγο για τον οποίο ήρθε νωρίτερα στο Βόλο και έφυγε απ’ το χωριό του. Έχει να δώσει μαθήματα, είπε στους δικούς του και πρέπει να προετοιμαστεί.
Δεν έχει την πολυτέλεια της παρέλκυσης του χρόνου σπουδών του. Οι δικοί του στερούνται πολλά για να καλύψουν τα έξοδά του. Βεβαίως προσέχει, δεν κάνει άσκοπες δαπάνες, ζει μια συντηρητική ζωή, αλλά είναι το οικονομικό βάρος υπαρκτό και πρέπει να τελειώσει. Άσε που έχει ανύπαντρη αδελφή κι αυτό είναι ένα ανεξόφλητο γραμμάτιο.. Θα βάλει το κεφάλι στο φούρνο, θα πνίξει τον πόνο του και θα κάνει το καθήκον του. Διάβασμα, διάβασμα κι έχει ο θεός. Με την Ελπίδα; Ο χρόνος θα δείξει.
Το ίδιο διάστημα η Ελπίδα χωνόταν στην απελπισία
“Tι έκανα η μαλακισμένη; Να χέσω μέσα το τρύπιο μυαλό μου! Και τώρα;»
Περίμενε με την ελπίδα να τηλεφωνήσει. Κι όσο αυτό το τηλεφώνημα δεν ερχόταν φούντωνε. Η προσμονή λίγο-λίγο μετασχηματιζόταν σε θυμό. Ασυνήθιστη να της αρνούνται κάποια επιθυμία της το μετέτρεψε σε προσωπική προσβολή και αργότερα είπε
«Δεν πάει στο διάολο. Εγώ δεν του τηλεφωνώ που να με βασανίσουν. Έχει κι αλλού, νεαρέ μου, πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια»
Έτσι από το τίποτα, από ένα παράλογο πείσμα, από μια αμφίπλευρη αναποφασιστικότητα το αρχικό μικρό χάσμα κατάντησε άβυσσος.
21) Αύγουστος
Οι μέρες πέρασαν χωρίς να συμβεί κάτι αξιοσημείωτο. Το φροντιστήριο του αδελφού της τέλειωσε κι αύριο θα έφτανε στο Βόλο η υπόλοιπη οικογένεια. Η θεια της και η ίδια επί δυο μέρες έκαναν γενική καθαριότητα στο σπίτι και ετοίμασαν και διάφορες λιχουδιές. Αυτή η απασχόληση την κέρδισε. Πρώτον συγκέντρωνε το μυαλό της εκεί, αποφεύγοντας τις ενοχλητικές μνήμες και δεύτερον ήταν μια καλή μαθητεία δίπλα στη θεια της, που είχε τη φήμη πολύ καλής μαγείρισσας. Τελικά είχε πλάκα η μαγειρική, αν και συνέχιζε να πιστεύει ότι καλύτερα είναι να μαγειρεύουν οι άλλοι κι αυτή να τα απολαμβάνει.
Όταν την είδαν οι δικοί της, μετά της αγκαλιές και τα φιλιά, τα σχόλια που της είπαν ήταν πολύ εγκωμιαστικά. Και τα εισέπραξε ευχαρίστως. «Ψήλωσες», η μάνα της. «Τι ωραίο χρώμα που έκανες μικρή», ο αδελφός της. «Είσαι πάντα το μωρό μου», ο πατέρας της. Η ίδια έλαμπε απ’ τη χαρά της. Οι δικοί της άνθρωποι! Που τόσο την αγαπούσαν και η ίδια ένιωθε το ίδιο γι αυτούς. Την ενημέρωσαν για τα σχέδια τους. Θα κάνουν τον κύκλο του Πηλίου αύριο και μετά, για μια βδομάδα έκλεισαν ξενοδοχείο στη Σκόπελο, όπου θα μεταβούν με φλάιν. Δεν έφερε καμιά αντίρρηση.
Παρ’ όλη τη χαρά, παρά το γέμισμα της ώρας με απασχολήσεις, το μυαλό έκανε ντρίπλες και γύρναγε στο πρόσωπο που της έλειπε: Το πρόσωπο του Μανώλη. Τα χείλια της, το σώμα της αποζητούσαν τη γεύση των χειλιών του. Παρατράβηξε η αναμονή και πρέπει να βάλει νερό στο κρασί της. Δεν αντέχει άλλο την αναμονή. Πάνω στο Πήλιο σε μια στάση που έκαναν στην Αργαλαστή για φαγητό, δεν άντεξε άλλο. Τον πήρε τηλέφωνο, αλλά παρά τα επανειλημμένα χτυπήματα απάντηση στην κλήση δεν πήρε.
« Αγνόησε την πρόσκληση ή ήταν μακριά από τη συσκευή;», αναρωτήθηκε με την αγωνία να την κυκλώνει. «Θα δούμε» είπε από μέσα της.
Δεν πέρασε πολλή ώρα και το κινητό της χτύπησε
«Έλα καλή μου. Νοστάλγησα τη φωνή σου. Τι κάνεις;»
Ο ενθουσιαστικός ήχος της φωνής του διέλυσαν δια μιας όλα τα σύννεφα που είχαν σωρευτεί πάνω από τη σχέση τους. Το ίδιο θερμά κι αυτή του είπε
« Μου λείπεις, Μανώλη. Είμαι οικογενειακώς στην Αργαλαστή και ξεκινάμε για Μηλιές. Στο Βόλο θα γυρίσουμε αργά το βράδυ. Αύριο το πρωί με το φλάιν θα πάμε μια βδομάδα στη Σκόπελο. Μετά θα ήθελα να σε δω. Εντάξει;»
«Εντάξει. Θα το κανονίσουμε οπωσδήποτε. Το θέλω πολύ. Αύριο το πρωί κοίτα γύρω σου στο λιμάνι»
Πήρε μια βαθειά ανάσα ανακούφισης. Δεν είχε γίνει η καταστροφή. Απλώς από χαζομάρα και έλλειψη πρωτοβουλίας χάσανε τόσες μέρες που μπορούσαν να ζήσουν μαζί, ό,τι ήθελαν κι επιθυμούσαν. Τώρα έβλεπε με αισιοδοξία και προσμονή γι αυτά που είναι να έρθουν, Τον νοιάζεται, της αρέσει, τον θέλει. Κι από αυτό που κατάλαβε κι αυτός κάτι αντίστοιχο νιώθει.
Την άλλα μέρα στην παραλία όλοι μαζί έφτασαν έγκαιρα για να επιβιβαστούν. Η Ελπίδα ανήσυχη κοίταζε γύρω και απέναντι στο πεζοδρόμια τον είδε να την χαιρετάει με υψωμένα τα χέρια. Δεν το άντεξε. Είπε στη Μάνα της
«Μάνα, ένα λεφτό. Κάτι θέλω απ’ το περίπτερο»
Πριν προλάβει αυτή να της απαντήσει, έτρεξε απέναντι. Πήγε στο περίπτερο από την αθέατη για τους δικούς της πλευρά και ο Μανώλης έφτασε κοντά της σε μηδενικό χρόνο. Χωρίς να υπολογίζει τον άλλο κόσμο που κυκλοφορούσε τον αγκάλιασε σφικτά και τον φίλησε μ’ όλη την καταπιεσμένη επιθυμία της
«Σ’ αγαπάω μωρέ!»
«Εγώ να δεις» της απάντησε.
Αυτό ήταν . Έτρεξε πάλι πίσω και έφτασε στη μάνα της που με απορία την περίμενε στην πόρτα της επιβίβασης. Ο πατέρας και ο αδελφός είχαν ήδη μπει μέσα.
«Τι ήθελες καλέ;»
«Ένα περιοδικό, ρε μάνα. Αλλά δεν το είχε»
Θέλοντας και μη η δικιά της δέχτηκε την δικαιολογία. Όμως ήξερε τι διάολο κόρη είχε. Η Ελπίδα ξαναμμένη- από το τρέξιμο θα πίστευαν οι άλλοι- κάθισε στη θέση της και κλείνοντας τα μάτια ζωντάνεψε τη σκηνή που πριν λίγο έζησε. Ήταν ενθουσιασμένη. Όχι περισσότερο για το αγκάλιασμα και το φιλί που σίγουρα της άρεσαν, όσο για τον τρόπο, τις συνθήκες, το παράνομο χρώμα που εμπεριείχε, ενώ δίπλα ήταν οι δικοί της και μια σειρά άσχετοι τους έβλεπαν. Ήταν ένα διεγερτικό επεισόδιο που το απόλαυσε μέχρι τον πάτο. Κάτι τέτοια πάντα την απογείωναν
Η εβδομάδα στη Σκόπελο ήταν ονειρεμένη για την οικογένεια. Ένα καταπράσινο νησί με όμορφες ακρογιαλιές, με υπέροχες τοποθεσίες και βραδινή ζωή τους κέρδισε. Ο μπαμπάς είχε νοικιάσει αυτοκίνητο και το γύρισαν, με το πείσμα του εξερευνητή, από το ένα άκρο στο άλλο. Μόνη μυστική παραφωνία στην ομόθυμη ευχαρίστηση της οικογένειας ήταν η Ελπίδα. Συνεχώς η σκέψη της θέλοντας και μη ταξίδευε σ’ αυτόν που την περίμενε με ανυπομονησία.
Τα οικογενειακά σχέδια μετά τον γυρισμό στο Βόλο της χάλασαν το κέφι. Η μάνα της ήθελε να γυρίσουν στην Αθήνα αμέσως μετά την επιστροφή στο Βόλο. Δεν έφερε άμεση αντίδραση μη τυχόν κινήσει τις υποψίες της μάνας της, αλλά παίδευε το μυαλό της να βρει τρόπο παράτασης της δικής της παραμονής στην πόλη. Ας επικαλεστεί το πρόγραμμα που αυτή είχε εκπονήσει πριν να ξέρει τις προθέσεις της μάνας της.
Πίεσε το μυαλό της να της κατέβει καμιά ιδέα. Να κάνει την άρρωστη θα πρέπει να μείνει στο κρεβάτι, άσε που το πιθανότερο είναι να μείνει στο προσκεφάλι της και η μάνα της Όχι. Κάτι άλλο πρέπει να βρει. Ότι έχει αφήσει στη δημοτική βιβλιοθήκη μισοδιαβασμένο ένα βιβλίο που πρέπει να τελειώσει οπωσδήποτε γιατί της χρειάζεται σε μια εργασία που κάνει. Δεν φαίνεται αληθοφανές. Άσε που η θεια θα πει στην αδελφή της ότι ποτέ μέχρι τώρα δεν της είπε ότι πηγαίνει εκεί και μάλλον λέει ψέματα. Άσε την περίπτωση να κάνει συνειρμούς και να αναφέρει τα πάρε δώσε της με τον Μανώλη. Όχι, ούτε αυτό της δίνει λύση.
Το μόνο που απομένει είναι να εκμεταλλευθεί το χρονικό κενό από την άφιξη του φλάιν στην προβλήτα μέχρι την αναχώρηση τους με το αυτοκίνητο του μπαμπά. Βέβαια πρέπει να ετοιμάσει και τη βαλίτσα μαζεύοντας τα πράγματά της. Δεν εμπιστεύεται κανέναν να αφήσει εκτεθειμένο το ημερολόγιο και τις άλλες σημειώσεις της. Είναι κι αυτό στη μέση.
Τηλεφώνησε στον Μανώλη και του εξήγησε αναλυτικά την κατάσταση. Το καλύτερο όλων ήταν αυτό που του πρότεινε
«Εσύ να είσαι σπίτι και αν κι όταν μπορέσω θα πεταχτώ εγώ να σε δω. Εντάξει;»
Ο άλλος δεν είχε άλλη δυνατότητα από το να συμφωνήσει. Έτσι κι έγινε. Στο Βόλο φτάσανε το απόγευμα. Εύκολα, χωρίς τη δική της παρέμβαση, συμφωνήθηκε να ξεκουραστούν, να κοιμηθούν ένα ακόμα βράδυ στη πόλη και αύριο με το καλό να γυρίσουν στην Αθήνα. Η Ελπίδα το πρώτο που έκανε όταν έφτασαν στο σπίτι της θείας ήταν να μαζέψει τα πράγματά της. Μετά είπε ότι πάει να χαιρετίσει τη φίλη της, την Τούλα, μια κοπέλα που γνώρισε στη θάλασσα και έκαναν παρέα. Δεν φάνηκε παράξενο σε κανέναν εκτός από τη θεια της που της έριξε ένα ερευνητικό βλέμμα, αλλά δεν έβγαλε κουβέντα.
Ντουγρού χωρίς καθυστέρηση έτρεξε στο σπίτι του Μανώλη κι αυτός, λες και ήταν πίσω απ’ την πόρτα της άνοιξε αμέσως. Αγκαλιάστηκαν απελπισμένα, λες κι ήταν οι τελευταίες στιγμές της ζωής τους. Μετά τα πρώτα φιλιά του είπε
«Ξέκλεψα λίγο χρόνο απ’ τους δικούς μου και ήρθα να σε δω. Θα έσκαγα αν δεν σε έβλεπα»
Εκείνος είχε κλείσει τα αυτιά του και δεν άκουσε λέξη από αυτά που του είπε. Τα χέρια και τα χείλη του δουλεύανε πυρετικά να καλύψουν την επιθυμία τόσων ημερών. Εκείνη, ενώ ήρθε απλώς για έναν αποχαιρετισμό δεν ήταν κι από πέτρα. Όταν η γλώσσα του άρχισε να γαργαλάει το λαιμό πίσω από το αυτί και τα χέρια του να χαϊδεύουν την πλάτη και πιο κάτω ξεχάστηκε. Μπήκε κι αυτή, ξεχνώντας τα πάντα, στο παιχνίδι. Ούτε θυμάται, όταν αργότερα τα έφερνε στο μυαλό της, πως βρέθηκαν στο κρεβάτι γυμνοί.
Τι γνωρίζανε γύρω από το θέμα; Μηδαμινά πράγματα. Αυτός με μικρή εμπειρία κι όχι εμπλουτισμένη με τα απαραίτητα αισθήματα. Αυτή με ζωντανή εμπειρία μόνο το ημιτελές συμβάν το λόφο του Φιλοπάππου, από τα διαβάσματα στα μυθιστορήματα κι από τις κλεφτές ματιές στις απαγορευμένες σελίδες του διαδικτύου. Κι όμως! Φαίνεται είναι γραμμένο στο DNA του ανθρώπου ο δρόμος της αναπαραγωγής και τον περπάτησαν σ’ όλο σχεδόν το μήκος του, εκτός από την τελευταία φάση, όταν ο Μανώλης με κραυγή γεμάτη ευχαρίστηση τραβήχτηκε από μέσα της με τον καρπό της πράξης να στολίζει παντού το σώμα της.
«Συγνώμη αγάπη μου. Δεν έπρεπε να μείνω μέσα. Γι αυτό»
Η άλλη; Αλλοπαρμένη και εκτός. Τη στιγμή που μπήκε μέσα της πόνεσε. Αλλά ένας πόνος αλλιώτικος, πασπαλισμένος με ζάχαρη. Κι όταν άρχισε η μπρος πίσω παλινδρομική κίνηση αυτή άρχισε τα νοητά ταξίδια πάνω στον αφρό του κύματος, μέσα σε χαίνουσες χαράδρες. Τη στιγμή που ο άλλος ολοκλήρωνε την δική του ευχαρίστηση αυτή απογειωνόταν για το αντίστοιχο ταξίδι. Στο τσακ, λίγο πριν τη λιποθυμιά. Όμως αυτό που έκανε τον άλλο να ζητήσει συγνώμη, ο καρπός της αγάπης με την υγρασία πάνω στο στήθος και την κοιλιά της, ήταν η σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει. Ένας βαθύς αναστεναγμός κι ένα καμπύλωμα του σώματός της ήταν τα οι μόνες ορατές ενδείξεις για το δικό της τέλος Δεν το ήξερε, η άμοιρη, ότι με το πρώτο να φτάνεις στο Αμήν μια γυναίκα, χωρίς κόλπα και τεχνάσματα είναι μια σπάνια σύμπτωση
Για λίγα λεφτά έμειναν αμίλητοι, γυμνοί, λαχανιασμένοι πάνω στο κρεβάτι με τα σώματα κολλημένα, αυτός γερμένος στο πλάι της. Με το πρόσωπο χωμένο στη μασχάλη της
«Δε θέλω να φύγω Μανώλη! Εδώ θέλω να μείνω»
«Να μείνεις. Εγώ σε θέλω για πάντα κοντά μου»
Έλιωνε από ευτυχία!
«Χριστέ μου τι όμορφο που ήταν» ψιθύρισε από μέσα της
Όμως η λογική σύντομα ήρθε με δύναμη και την προσγείωσε στην πραγματικότητα.
«Γαμότο! Γαμότο, οι δικοί μου θα ανησυχούν. Πρέπει να σηκωθώ. Μπήκε στο μπάνιο κι έκανε ένα κρύο ντουζ, ξέπλυνε όλες τις ενδείξεις του έρωτα, αλλά όταν μετά το σκούπισμα κοίταξε τα μούτρα της στον απέναντι καθρέφτη είδε ένα αναστατωμένο κόκκινο πρόσωπο
«Χριστέ μου, θα με καταλάβουν» ψιθύρισε
Ντύθηκε γρήγορα και πριν του δώσει το φιλί του αποχαιρετισμού του είπε
«Θα μου τηλεφωνείς. Κι εγώ. Θα σου γράψω γράμμα να στα πω όλα. Σ’ αγαπώ και θέλω σύντομα κι άλλο»
Κι εγώ σ’ αγαπώ. Σύντομα θα κατέβω στην Αθήνα. Δεν ξεμπλέκεις εύκολα από μένα, μωρό μου»
Φιλήθηκαν με απόγνωση για τελευταία φορά κι έφυγε τρέχοντας για το σπίτι. Έφτασε με την ψυχή στο στόμα. Η θεια της ήταν η πρώτη που την είδε.
«Πώς είσαι έτσι, καλέ, σε κυνηγούσαν;»
«Επειδή άργησα ήρθα τρέχοντας από το πάρκο»
Την κοίταξε εξεταστικά, αλλά δεν είπε άλλη κουβέντα. Στο μάτι της παρέμεινε μια αμφιβολία αλλά δεν έδωσε συνέχεια. Οι γονείς της εδώ είναι. Η δική της ευθύνη τελείωσε. Η μάνα της ετοίμαζε λίγα σάντουιτς για το αυριανό ταξίδι, ο πατέρας έβλεπε τις ειδήσεις στην τηλεόραση κι ο αδελφός της δεν είχε γυρίσει από τη βόλτα που πήγε στην παραλία,
Αυτή μπήκε στο δωμάτιο, που τώρα φιλοξενούσε και τον αδελφό της και εξέτασε λίγο το σώμα της. Με το μπάνιο που έκανε σκόρπισε τις ορατές ενδείξεις. Αλλά παρέμενε μια μικρή αγωνία μην υπάρξει κι άλλο αίμα. Τίποτα, ευτυχώς. Ξάπλωσε στο κρεβάτι, ήρεμη πλέον. Τεντώθηκε κι αναστέναξε ευχαριστημένη. «Επιτέλους, επιτέλους έγινα γυναίκα με τον άνθρωπο που αγαπώ και μ’ αγαπά και όχι τον τυχαίο κυνηγό της ηδονής»
Δεν είχε συμπληρωμένα τα δεκατέσσερα χρόνια της και πώς να το κάνουμε, είναι και πρωτοπόρα απ’ ότι ξέρει. Πόσο θα ήθελε να το διαλαλήσει σ’ όλους τους γνωστούς της να κάνει, βρε αδελφέ, τη φιγούρα της. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει, όχι από φόβο, αλλά από περηφάνια. Το θησαυρό πρέπει να το κρατήσει αποκλειστικό δικό της μυστικό. Κάθε φορά να ανοίγει τη πόρτα της μνήμης και να ρουφάει μόνη της όλη τη γλύκα που έζησε.
22) Η τελευταία χρονιά στο γυμνάσιο
Η σχολική χρονιά άρχισε, αλλά χωρίς τον ενθουσιασμό που πάντα την κυριαρχούσε για τη γνωριμία με τους νέους καθηγητές που θα είχε. Tην πεισματική της προσπάθεια να τους κερδίσει και να δείξει τις ικανότητες και επιδόσεις της. Το μυαλό της τώρα γύριζε συνεχώς στον Μανώλη. Αμέσως κάθισε κι έγραψε ένα μακροσκελές γράμμα γεμάτο ενθουσιασμό, περιγραφές αισθημάτων, λαχτάρας για νέα συνάντηση, αναφορές στην γεμάτη συγκινήσεις και νέες εμπειρίες τελευταία συνάντησή τους. Στο γράμμα είχε και δυο ποιήματα γραμμένα με αφορμή το συμβάν.
Ο άλλος δεν ήταν και φανατικός του γραπτού λόγου. Της τηλεφώνησε και της είπε ότι του λείπει η παρουσία της, ότι νοστάλγησε, τα μάτια και τα φιλιά της. Ότι ποθεί νέα ένωση. Οι μέρες των εξετάσεων στη σχολή πλησιάζουν και η μετακίνηση δυστυχώς δεν είναι εφικτή
«Κάνε υπομονή λίγες μέρες και θα κατέβω στην Αθήνα. Θα σε ενημερώσω έγκαιρα το πότε»
Πράγματι σε λίγες μέρες της τηλεφώνησε. Κατεβαίνει το Σάββατο που έρχεται και της όρισε ραντεβού στην Ομόνοια στη γωνιά που είναι το νεοκλασικό της Εθνικής Τράπεζας. Έτσι κι έγινε. Όταν τον αντίκρισε να την περιμένει έτρεξε κι έπεσε στην αγκαλιά του, αγνοώντας ότι είναι δημόσιος χώρος γεμάτος από ανθρώπους όλων των φυλών. Αυτός πιο συγκρατημένος τη φίλησε στα μάγουλα και την ηρέμησε.
«Κορίτσι μου χαίρομαι που σε συναντώ. Την Αθήνα δεν την ξέρω καλά, αλλά έχω μια πρόταση, Σε ένα στενό ψηλά της Αχαρνών κάθεται ένας φίλος και πατριώτης, που σπουδάζει οικονομικά στο ΟΠΑ. Συνεννοήθηκα μαζί του και μπορεί να μας δώσει για σήμερα το δωμάτιό του. Εσύ τι χρονικά περιθώρια έχεις;»
Ξαναμμένη εκείνη με την προσδοκία τόσων ημερών του είπε
«Πάμε και βλέπουμε!»
Πήραν ταξί και σύντομα φτάσανε εκεί κοντά.
«Έχω φιλοξενηθεί κι άλλη φορά. Θέλεις να πάω μόνος μου και αυτός να φύγει πριν έρθεις;»
«Όχι , δεν ντρέπομαι, αφού είναι φίλος σου. Πάμε κατευθείαν»
Βρήκαν το Σίφη μέσα στο σπίτι. Ένας ψηλός, γεροδεμένος με παχύ μουστάκι νεαρός, που μύριζε Κρητικός από μακριά. Τους χαιρέτησε θερμά κι έσφιξε με δύναμη το χέρι της Ελπίδας
«Χάρηκα πολύ με τη γνωριμία. Ετοιμαζόμουν να φύγω. Μη βιάζεστε θ’ αργήσω να γυρίσω»
Έτσι απλά, χωρίς τίποτε άλλο τους άφησε μόνους. Της Ελπίδας της έκανε εντύπωση.
«Ωραίος τύπος ο φίλος σου!»
«Ναι. Είμαστε απ’ το ίδιο χωριό. Βλεπόμαστε αραιά γιατί σπουδάζουμε σε διαφορετική πόλη. Του είχα τηλεφωνήσει και ευχαρίστως μας έδωσε το δωμάτιο»
«Να πάλι Μανώλη μόνοι μας. Να ξέρεις το περίμενα καιρό αυτό»
«Εγώ να δεις, όμορφο, μικρό καροτσάκι μου»
Δεν της άρεσε να τη λέει μικρή αλλά τέτοια ώρα τέτοια λόγια. Αυτή τον αγκάλιασε, δίνοντας το σύνθημα για αυτά που θα επακολουθούσαν. Κι αυτός ανταποκρίθηκε. Την πρώτη φορά την πρωτοβουλία την είχε ο Μανώλης γιατί η ίδια πατούσε σε απάτητα μονοπάτια. Τώρα ήθελε αυτή να δοκιμάσει μαζί του αυτά που άκουγε κι είχε με φόβο δει στις γνωστές σελίδες του διαδικτύου. Του το είπε ψυχρά.
«Στο δωμάτιό σου εσύ με φίλησες παντού. Τώρα θέλω εγώ να σε γνωρίσει η γλώσσα μου»
Τι μπορείς να απαντήσεις σε τέτοια λόγια; Αφέθηκε. Γυμνοί στο κρεβάτι άρχισαν το αιώνιο παιχνίδι των δυο σωμάτων που σμίγουν να ανταλλάξουν πάθος και τρυφερότητα.
«Μείνε ακίνητος, τα χέρια πάνω. Εγώ σήμερα θέλω να οδηγήσω»
Γονάτισε στο πλάι του σώματος του κι άρχισε σιγά-σιγά αρχίζοντας απ’ τα μάτια, τα χείλη, το λαιμό, το στήθος, την κοιλιά. Από βαθειά ανάσα ο Μανώλης άρχισε τα μικρά βογκητά. Πόσο την διεγείρουν αυτοί οι ήχοι! Απτόητη προχώρησε παρακάτω κι άρχισε τα μικρά φιλάκια στο ήδη διεγερμένο όργανό του. Δεν επέμεινε μην τυχόν έχουμε κανένα πρόωρο συμβάν. Και τότε έκλεισε τα μάτια και σκέφτηκε το καουμπόικο που είχε πρόσφατα δει στο σινεμά, Καβάλησε το νοητό άλογο κι άρχισε τον δυνατό καλπασμό. Φανταζόταν ότι περνά ανηφόρες, επικίνδυνες κατηφόρες και πηδά χαίνουσες ρεματιές. Κάποια στιγμή μια πρωτόγνωρη έκρηξη συνέβη μέσα της και χάθηκε στο απέραντο κενό του ξαφνικού γκρεμού που υπήρχε παρακάτω. Όταν ξαναβρήκε τον εαυτό της ήταν ξαπλωμένη με το πρόσωπο στο στήθος του και την καρδιά της να σφυροκοπά στο στήθος.
«Χριστέ μου ψιθύρισε. Τι θαύμα είναι και τούτο;» Πλασμένη για να ζήσει δυνατές συγκινήσεις από νωρίς, δεν ήξερε το πόσο τυχερή ήταν.
Από κάτω της ο Μανώλης παραπονεμένος
«Κι εγώ; Δεν έχω ψυχή;»
Στην αρχή δεν κατάλαβε, όμως σύντομα το κατάλαβε. Αυτός είχε μείνει στη μέση. Δεν είχε ολοκληρώσει. Το αντίθετο από τον βιαστικό Παναγιώτη.
«Με συγχωρείς αγάπη μου»
Πήρε την κατάλληλη θέση και τον έσπρωξε πάνω της φιλώντας τον τρυφερά και μουρμουρίζοντας λόγια τρυφερά. Νέος αγώνας και έγκαιρο τράβηγμα όταν ήρθε η ώρα.
«Αυτό θα γίνεται πάντα; Δεν υπάρχει άλλος τρόπος;»
Δεν μπορούμε να διακινδυνεύσουμε ατύχημα. Μια εγκυμοσύνη πρόωρη θα είναι καταστροφή και για τους δυο μας»
«Προφυλακτικό;»
«Μου τη σπάει. Θέλω να με νιώθεις και να σε νιώθω ζωντανά»
Ξαφνικά θυμήθηκε ότι έχει οικογένεια, σπίτι κι υποχρεώσεις.
«Ωχ! Μανώλη άργησα και πρέπει να βιαστώ»
«Θα σε πάω εγώ μέχρι το σπίτι»
Όταν το ταξί έκανε μια στάση ένα δρόμο, πριν το σπίτι, φιλήθηκαν για μια ακόμα φορά και πριν χωρίσουν τον ρώτησε
«Πότε φεύγεις;»
«Αύριο, μάλλον. Σε δυο μέρες δίνω άλλο μάθημα»
«Καλή επιτυχία. Πάρε με στο τηλέφωνο»
Αυτό ήταν. Η δεύτερη μέρα έρωτα στη ζωή της. Σκέφτηκε την απογείωση, που ένιωσε με τον Μανώλη κι αναρωτήθηκε. Είναι το ταίριασμα μαζί του ή είναι δικό της ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Εν τω μεταξύ είχε διαβάσει στο διαδίκτυο σχετικά άρθρα για τη γυναικεία ολοκλήρωση στον έρωτα και ήξερε το πρόβλημα πολλών γυναικών να φτάσουν σε αυτή. Στον τομέα αυτόν ήταν τελικώς ευλογημένη. Ερώτημα: Μήπως υπέρ του δέοντος; Μήπως ήταν από εκείνη την κατηγορία της αχόρταγης γυναίκας στο σεξ; Όχι είναι φυσιολογικό κορίτσι, με ανεπτυγμένα προσόντα εμφάνισης και μόρφωσης.
Το σχολείο δεν της έτρωγε πολύ απ’ τον ελεύθερο χρόνο. Ήταν αρκετά μπροστά κι είχε την εκ προτέρων την παραδοχή των καθηγητών. Γράμματα αναλυτικά με το φίλο της στην Πάτρα, τηλέφωνα από τον Μανώλη και προσωπικό γράψιμο κάλυπταν όλο τον ελεύθερο χρόνο της. Τότε έσκασε το τηλέφωνο του Παναγιώτη, που της ζητούσε συνάντηση. Δεν ήταν του χαρακτήρα της να αποφεύγει τις προκλήσεις. Θα τον συναντούσε το Σάββατο σε γνωστό στέκι της Κηφισιάς. Κι ό,τι ήθελε προκύψει!
23) Μπερδέματα
Η Ελπίδα έκανε ένα βασικό λάθος. Υπερεκτιμούσε τον εαυτό της και πάντα τέτοια φαινόμενα κάποια στιγμή έχουν τις συνέπειες τους. Κι αυτή δεν μπορούσε να αποτελέσει την εξαίρεση. Όταν πήγαινε για τη συνάντηση με τον Παναγιώτη δεν οριοθέτησε το εύρος των μεταξύ τους σχέσεων. Το άφησε στην τύχη, πιστεύοντας ότι δεν θα υπάρξουν προβλήματα, Κι όμως!
Στους λίγους μήνες που είχαν περάσει από την τελευταία τους, άτυχη κατ’ αυτή, συνάντηση ο Παναγιώτης είχε αλλάξει αρκετά προς το καλύτερο. Ψήλωσε, ομόρφυνε, έδειχνε πιο άνδρας. Αμέσως ξύπνησαν μέσα της οι μνήμες. Αυτό είναι το παιδί που της έδωσε το πρώτο φιλί και μάλιστα το άρπαξε με το έτσι θέλω. Αυτός είναι που της ξύπνησε τις αισθήσεις, μαζί του πήγε με λαχτάρα στου Φιλοπάππου, έτοιμη να του προσφέρει τη παρθενιά της. Απλώς το «ατύχημα» της πρόωρης εκσπερμάτωσης άφησε ημιτελή την διάθεση της. Ενώ αρχικά είχε μια στάση με επιθετικό χρώμα όταν κάθισε δίπλα του, τα ξέχασε όλα, ακόμα και τον αγαπημένο της Μανώλη, αυτόν που της πρόσφερε τον πλήρη έρωτα. Όπως μέχρι τώρα νόμιζε.
Το ίδιο εκδηλωτικός ήταν κι αυτός
« Μανάρι μου εσύ έγινες γκομενάρα!»
Δυστυχώς δεν μπορούσε να τον κάνει κοινωνό των «κατορθωμάτων» της. Να τον κολλήσει στον τοίχο. Ίσως θα του άξιζε. Ας κάνει όμως το κορόιδο.
«Και εσύ Παναγιώτη βελτιώθηκες. Μου φαίνεσαι πιο ώριμος»
«Χαθήκαμε τόσους μήνες χωρίς λόγο. Πώς πέρασες το καλοκαίρι σου;»
Του είπε ένα σκέτο
«Καλά»
«Που;»
«Στο Βόλο. Εσύ;»
«Κυρίως σε νησιά και γνώρισα κόσμο, ντόπιο και ξένο!»
Προφανώς της έκανε φιγούρα και με το ζόρι συγκρατήθηκε να μην του πει τα δικά της. Αφού ήπιαν τα ποτά τους κι ο Παναγιώτης πλήρωσε τον λογαριασμό, παρά τις χλιαρές αντιδράσεις της
«Πάμε τα περπατήσουμε λίγο στο πάρκο»
Μετά στιγμιαίο δισταγμό τον ακολούθησε. Μόλις βρέθηκαν σε έρημο σημείο κατά το συνήθιο του την άρπαξε και βίαια κόλλησε τα χείλη του στα δικά της. Τον έσπρωξε μακριά της πλην ματαίως. Την είχε γερά αρπάξει μέσα στην αγκαλιά του. Μετά από λίγο η αντίδρασή της άρχισε να μειώνεται μέχρι που αφέθηκε πλήρως. Αυτό ήταν το χαρακτηριστικό του. Να αρπάζει αυτό που θέλει. Και της άρεσε, φαίνεται λίγο η αυταρχικότητα. Ήταν στην ιδιοσυγκρασία της.
Δεν σταμάτησε εκεί. Άρχισε το ψαχούλευμα στο στήθος και κάτω απ’ τη φούστα της. Κανονικά έπρεπε να του μιλήσει αυστηρά και να τον σταματήσει. Δεν το έκανε. Η εικόνα του Μανώλη αχνή πέρασε κάποια στιγμή από το μυαλό της, αλλά τίποτα περισσότερο. Αντίθετα άρχισε να ανταποκρίνεται στο παιχνίδι. Λες και το έκανε επίτηδες άρχισε έξω από το παντελόνι να χαϊδεύει το όργανό του. Ίσως με μια κρυφή πρόθεση να τον βγάλει νωρίς εκτός παιχνιδιού. Σκλήρυνε, βόγκαγε, αλλά αντοχή καινούρια στον Παναγιώτη.
Στο μεταξύ αυτός αφού την στρίμωξε στον κορμό ενός πεύκου έχει ξεκουμπώσει τα πάντα και ράμφιζε το στήθος, μαζί με μικρά δαγκωματάκια. Πονάει μα δεν του το δείχνει. Μόνο βογκάει ηδονικά. Της κάνει μεταβολή
«Πιάσου απ’ το δέντρο. Σκύψε λίγο». Την προστάζει
Υπακούει με κινήσεις ρομπότ. Το μυαλό ανέστειλε τη λειτουργία του. Κυριαρχούν τα ένστικτα και οι απόκρυφες επιθυμίες. Αισθάνεται να κατεβάζει το βρακί της και το σκληρό όργανό του να ψαχουλεύει στα σκέλια της. Εύκολα βρίσκει τον προορισμό του και χώνεται μέσα κατακτητικά. Βογκάει ηδονικά κι ο σύντροφός της λέει ψυχρά
«Βλέπω ότι πρόλαβε άλλος την πρωτιά!»
Τέτοια ώρα τέτοια λόγια. Δε θα του απαντούσε έτσι κι αλλιώς. Το μόνο που κάνει είναι να κινείται ρυθμικά κατάλληλα, αναζητώντας την ολοκλήρωση. Αλλιώτικη αίσθηση, πιο ηδονική. Ίσως η νέα στάση, ίσως ο νέος σύντροφος ή ακόμα κι οι υπαίθριες συνθήκες και ο υφέρπων φόβος για εξωτερικούς παρατηρητές της ένωσης τους. Μέσα στον αλλοπαρμό του πάθους και λίγος ρεαλισμός
«Μην τελειώσεις μέσα μου!»
Τον πρόλαβε στο τσακ! Με μια ζώου περισσότερο φωνή τραβιέται και τα σκάγια του ποτίζουν τις πευκοβελόνες που καλύπτουν το χώρο. Σε πλήρη αναστάτωση, δέσμια των παθών της, σκύβει στο όργανο, που αρχίζει πια να ζαρώνει και δοκιμάζει τη γεύση
«Αλμυρούτσικο είναι!»
Ο δικός της, της λέει
«Το καλοκαίρι έκανα έρωτα με δυο τρεις. Σαν και σένα καμιά! Να το ξέρεις»
Όταν η Ελπίδα ηρεμεί λίγο, αρχίζουν μέσα της οι τύψεις, οι ανησυχίες και οι αυτοκριτικές. Σκέφτεται ότι χάνει με τόση άνεση το μυαλό της. Ενώ αγαπά τον Μανώλη δόθηκε τόσο εύκολα στον άλλον. Και δεν είναι μόνο αυτά, Χάνει το μέτρο την ώρα της πράξης, υποδουλώνεται πανεύκολα στα πάθη της. Μετά: Αυτός πήγε και μ’ άλλες γυναίκες. Δε σκέφτεται την πιθανότητα να σέρνει καμιά αρρώστια πάνω του; Όχι προς θεού, στον τομέα αυτόν πρέπει να είναι προσεκτική.
Ο Παναγιώτης περήφανος και με το ύφος του σίγουρου άντρα της λέει
«Ωραία δεν ήταν;»
Απάντησε με ένα σκέτο
«Ναι»
«Δε μου λες, σε ποιον χάρισες την πρωτιά;»
Επιθετικά του αντιγύρισε
«Αυτό να μη σ’ ενδιαφέρει»
Πιεστικά κάτι την ωθούσε να πάρει τέλος η συνάντηση
«Άντε γεια! Πάω σπίτι μου»
«Ε! Για στάσου. Γιατί τόσο απότομα. Τι σε πείραξε και τσίνησες. Θα σε συνοδεύσω μέχρι εκεί»
«Ξέρω το δρόμο. Καληνύχτα»
Με γρήγορο διασκελισμό άρχισε να απομακρύνεται, ενώ ο Παναγιώτης, γεμάτος απορίες, έμεινε ακίνητος, ως στήλη άλατος, στη θέση του.
Μπήκε στο πρώτο ταξί που βρήκε και σύντομα ήταν κλεισμένη στο καταφύγιο της. Προηγήθηκε ένα ντουζ να νιώσει καθαρή, χωρίς τα σημάδια και τη μυρουδιά του πάνω της.
«Τι θα γίνει με σένα νεαρά μου;» Αναρωτήθηκε. «Μήπως είσαι νυμφομανής κορίτσι μου και δεν το ξέρεις; Έχεις μια τόσο όμορφη και καθαρή σχέση με τον Μανώλη, που σε λατρεύει, τι θέλεις και μπλέκεσαι με άλλον; Τι θέλεις, λοιπόν;»
Εκείνο που την προβλημάτιζε είναι πόσο μα πόσο εύκολα χάνει το μυαλό της και γίνεται δούλα των παθών της. Αυτή την πλευρά του εαυτού της πρέπει πάση θυσία να τη τιθασεύσει.
24) Ο καθηγητής των Μαθηματικών
Τα μαθηματικά δεν τα χώνευε. Όμως δεν την έπαιρνε να αδιαφορήσει από τώρα. Ήταν ίδιον του χαρακτήρα της. Διεκδικούσε παντού τα πρωτεία. Με το ζόρι όμως έβγαζε μόνη τις υποχρεώσεις της χρονιάς. Φέτος άλλωστε ο νέος μαθηματικός της κίνησε την περιέργεια. Νέος, ενημερωμένος σε ευρύ φάσμα, απ’ ό,τι φαινόταν, ενδιαφερόντων διεύρυνε το μάθημα με ποικίλες συζητήσεις που της ξύπνησαν το ενδιαφέρον. Ενημερώθηκε σύντομα για την κατάστασή του. Είχε πάντα στο πλευρό της την Κική, που είχε αφάνταστη ικανότητα συλλογής πληροφοριών. Αυτή της είπε τα καθέκαστα. Παντρεμένος με ένα παιδάκι. Αυτό δεν τη χάλασε καθόλου. Ίσα-ίσα. Τον στόχευσε με σχέδιο να δοκιμάσει τη γεύση του.
Εκτελεστικό και ακούσιο όργανο η μάνα της. Σε μια άσχετη στιγμή που βγήκε από το δωμάτιο να πάρει δήθεν λίγο αέρα και να ξεκουράσει τα μάτια της. Χάζεψε λίγο στην ανοιχτή τηλεόραση και μπήκε στην κουζίνα όπου η μάνα της ετοίμαζε το φαγητό. Σχεδόν αδιάφορα αναφέρθηκε στο θέμα.
«Μάνα δυσκολεύομαι λίγο στα μαθηματικά»
«Να φέρουμε σπίτι άνθρωπο να σε βοηθήσει τότε, μωρό μου. Να ρωτήσουμε και τον αδελφό σου. Θα ξέρει κανέναν στο φροντιστήριο που πάει»
«Ρώτα τον»
Μετά από έναν δισταγμό της είπε
« Αν και καλύτερα είναι να απευθυνθούμε στον καθηγητή που έχω στο σχολείο, που γνωρίζει την κατάστασή μου και θα μπορέσει καλύτερα να με βοηθήσει»
« Εντάξει τότε. Πες του, λοιπόν, να έρχεται μια φορά τη βδομάδα στο σπίτι και πες μου τι χρήματα θα χρειαστούν»
«Δε γίνεται έτσι ρε μάνα. Καθηγητής μου είναι. Δεν έχω το θάρρος. Εσύ πρέπει να το ζητήσεις. Έλα στο σχολείο και πες του τι θέλω»
«Καλά μωρό μου, αφού πρέπει, να έρθω»
Στο δωμάτιό έδωσε συγχαρητήρια στον εαυτό της..
« Όχι δεν θα το ρύθμιζα!»
Αυταρέσκεια υπερβολική. Υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων και έλλειψη μέτρου. Ασφαλής συνταγή για την μετωπική σύγκρουση.
Εντωμεταξύ νέα κάθοδος του Μανώλη στην Αθήνα, νέα ερωτική συνάντηση στο σπίτι του Σίφη και δεύτερο αμίλητο συναπάντημα με αυτόν. Η μόνη μεταξύ τους επικοινωνία, η ανταλλαγή βλέμματος μέσα στο οποίο η Ελπίδα διάβασε τον πόθο και την επιθυμία του για περισσότερη γνωριμία. Συνεχίστηκε η ανταλλαγή γραμμάτων με τον πνευματικό της φίλο της Νίκο στην Πάτρα, καθώς και η αδιάλειπτη λεπτομερειακή ενημέρωση του προσωπικού και μυστικού ημερολογίου. Όλα καταγραμμένα με κάθε λεπτομέρεια.
Μέσα στη σιγουριά της υπήρχε και μια ανασφάλεια. Καλά μάθημα μαζί του θα κάνει. Πώς όμως θα τον αναγκάσει να εκδηλωθεί κι ερωτικά μαζί της. Αυτή θα έκανε την πρόκληση. Αυτός όμως θα τσίμπαγε το δόλωμα; Θα δούμε. Βλέποντας και κάνοντας. Το πρώτο μάθημα κύλισε ασυννέφιαστο. Καθισμένη δίπλα του πρόσεχε τι της έλεγε κι έγραφε. Όποτε την κοίταζε έπαιρνε το κατάλληλο λιγωτικό ύφος. Είχε ξεκουμπώσει ένα κουμπί στη μπλούζα της και μέρος από το στητό της στήθος ήταν μπροστά στα μάτια του. Σήκωσε και λίγο τη φούστα να προβάλλουν τα μπούτια της, αλλά μέχρι εκεί. Πρόσεξε ότι το προσφερόμενο θέαμα δεν τον άφηνε αδιάφορο. «Πού να ξέρει ο κακομοίρης» ψιθύρισε από μέσα της « ότι έχω ξεσκονίσει ήδη δυο άντρες! Υπομονή»
Στο δεύτερο ήταν πιο επιθετική. Το μπούτι της κόλλησε πάνω στο δικό του και το ωθούσε επιθετικά. Άρχισε να τον ρωτάει για τα προσωπικά του κι αυτός επιφυλακτικός να της απαντάει γενικά κι αφηρημένα χωρίς λεπτομέρειες. Όταν στο δωμάτιο έμπαινε η μάνα της να φέρει στον καθηγητή τον καφέ και το γλυκό κουταλιού μαζευόταν και γινόταν μια μαθήτρια, που απολαμβάνει την παράδοση του μαθήματος. Αμέσως μετά, σαν μαγική εικόνα, μετασχηματιζόταν σε χαδιάρα γάτα που τριβόταν στο στόχο της
Στο τέταρτο μάθημα, αφού συμπληρώθηκε ο μήνας και η μάνα σ’ ένα φακελάκι του έδωσε την αμοιβή του πρόλαβε και της είπε
«Η κόρη σας ήταν ήδη καλή μαθήτρια. Κάποια μικρά κενά τα καλύψαμε και τώρα είναι πανέτοιμη για τα τελικά διαγωνίσματα. Άλλωστε τον άλλο μήνα η χρονιά τελειώνει. Δε χρειάζεται να συνεχίσουμε άλλο»
Η μάνα, αθώα του εγκλήματος, του είπε
«Εσείς ξέρετε. Ο καθηγητής της είσθε»
Η Ελπίδα αιφνιδιάστηκε πλήρως. Όταν η μάνα της, βγήκε απ’ το δωμάτιο με παραπονεμένο ύφος του είπε
«Γιατί κύριε;»
«Μωρό μου εσύ ξέρεις καλύτερα από μένα. Είσαι μια ώριμη κοπέλα, ίσως και περισσότερο από την ηλικία σου, όμορφη επιθυμητή, σκέτος πειρασμός. Φοβάμαι ότι δεν θα μπορέσω να συγκρατηθώ και θα έχουμε μπλεξίματα»
«Και γιατί να συγκρατηθείς;» του αντιγύρισε προκλητικά αυτή
«Είσαι μικρή και φοβάμαι. Αν αργότερα συναντηθούν οι δρόμοι μας, ίσως»
«Μικρό είναι το μάτι σου, δάσκαλε»
Σημασία έχει ότι το σχέδιό της έμεινε ανολοκλήρωτο και της Ελπίδας δεν της άρεσαν οι απορρίψεις. Το εισέπραξε ως ήττα και αναζήτησε αλλού την ικανοποίηση του πληγωμένου εγωισμού της.
25) Ο Σίφης
Το απόγευμα του Σαββάτου, νωρίς, χτύπησε την πόρτα του Σίφη. Είχε σκεφτεί τη δικαιολογία που θα πει. Ήταν τυχερή. Ο Σίφης ήταν εκεί και η έκπληξη όταν την αντίκρισε ζωγραφίστηκε ανάγλυφα στο πρόσωπό του
«Καλώς την Ελπίδα! Ποιος καλός άνεμος σε φέρνει από δω. Μήπως θα έρθει κι ο Μανώλης; Αλλά δεν είχα κανένα τέτοιο νέο του»
Δε γνώριζε ο όμορφος Κρητίκαρος τι δαίμονα είχε απέναντι του. Η Ελπίδα δεν είχε ηθικές αναστολές. Οι αποκλειστικότητες ήταν για τους δειλούς, τους διστακτικούς, αυτούς που δε θα έχουν τη χαρά να γευτούν όλες τις χαρές της ζωής. Η ίδια ήταν φτιαγμένη από σπάνιο μέταλλο, από διαλεχτά υλικά. Χωρίς δισταγμούς και στενόμυαλες αντιλήψεις θα πορευτεί στην υπόλοιπη ζωή της.
«Όχι Σίφη. Ήρθα μόνη μου. Έχασα το ένα μου σκουλαρίκι και είπα μήπως παράπεσε εδώ την προηγούμενη φορά, που ήρθα με τον Μανώλη»
«Δεν βρήκα τίποτε τέτοιο. Προχθές κιόλας έκανα γενική καθαριότητα»
«Καλά μη σκοτίζεσαι! Κάπου αλλού θα μου έπεσε»
Υπήρξαν κάποιες στιγμές αμηχανίας και ο Σίφης πιο αποφασιστικός της είπε
«Κάτσε τώρα που ήρθες. Να πούμε λίγα λόγια και αν θέλεις μπορώ να σε τρατάρω ένα ποτό. Δυστυχώς το μαγαζί δε διαθέτει τίποτα άλλο»
«Ναι θα ήθελα. Τι ποτό έχεις;»
«Έλα να διαλέξεις»
Ένα νοητό κύμα ανέμου έδιωξε δια μιας την αμηχανία που προς στιγμή που είχε πέσει μεταξύ τους και, λες και γνωρίζονταν καιρό, άρχισαν να μιλάνε για διάφορα. Ίσως ασυνείδητα, ίσως και να το έκαναν επίτηδες, το όνομα του Μανώλη δεν αναφέρθηκε καθόλου στη συζήτηση
Ο Σίφης πλησίαζε στο πτυχίο του και η οικογένεια του τον περίμενε πίσω. Αδέλφια, αδελφή είχαν ανοίξει μια επιχείρηση εξαγωγών κρητικών προϊόντων και εκεί θα πήγαινε κι αυτός. Προς το παρόν ζούσε τη ζωούλα του στην Αθήνα, άνετα με τις ευκαιρίες που του είχαν παρουσιαστεί. Δεν έλεγε όχι σε ό,τι του έπεφτε, αλλά ίσως το κορίτσι που θα παντρευτεί να είναι απ’ το χωριό του.
«Άντε με το καλό» του είπε η Ελπίδα
«Μέχρι τότε γλυκιά μου έχω να φάω πολλά ψωμιά»
«Τις κάνεις απιστίες»
«Άμα τύχει δεν λέω όχι. Άλλο το ένα κι άλλο το άλλο»
«Βάλε λίγο μουσική να ακούσουμε»
Έβαλε ένα κρητικό τραγούδι. Έκανε υπομονή και το άκουσε
«Κάτι χορευτικό δεν έχεις;»
«Ό,τι θέλει η κοπελιά»
Όταν η μουσική πλημμύρισε το χώρο σηκώθηκε όρθια και του είπε
«Έλα να χορέψουμε!»
Είχαν προηγηθεί και τα δυο ποτά. Η διάθεση και των δυο ήταν ανεβασμένη. Την αγκάλιασε για να χορέψουν κι αυτή σαν χαδιάρα γατούλα χώθηκε στην αγκαλιά του να την αισθανθεί και να τον αισθανθεί.
Ήξερε ότι ήταν το κορίτσι του Μανώλη, ήξερε ότι δεν είναι σωστό. Πώς όμως μπορείς να τιθασεύσεις τις γενετήσιες επιθυμίες, τις φουσκωμένες ορμόνες, Πώς να πεις όχι όταν ένα τόσο επιθυμητό κι αφράτο νέο κορμί σου προσφέρεται έτοιμο στο πιάτο; Και νεκρούς ανασταίνει η ερωτική επιθυμία.
Όταν σήκωσε το κεφάλι της δεν τον έφτανε και να σηκωθεί στις μύτες. Τόσο πιο ψηλός απ’ αυτήν ήταν.
«Σκύψε λίγο, ρε ψηλέα, να σε φτάσω!»
Αυτός έκανε κάτι πιο χρηστικό. Τη σήκωσε στην αγκαλιά του και της σφράγισε απαιτητικά το στόμα. Ο έρωτας που επακολούθησε ήταν υπέροχος. Τον απολαμβάνει, είναι η ερωτική της φύση, η δυνατή παρόρμηση που την ωθεί σε τολμηρές πρωτοβουλίες.
Μετά μόνο ο Σίφης το πέταξε
«Και τώρα τι θα γίνει με τον Μανώλη»
Απόλυτη του έκοψε απ’ την αρχή το βήχα
«Ό,τι έγινε εδώ μέσα αφορά μόνο εμάς τους δυο και κανέναν άλλο! Συνεννοηθήκαμε;»
«Ό,τι πεις μωρό μου, αλλά έχω μια απαίτηση τώρα. Θέλω επανάληψη. Μη χαθείς»
«Ηρέμησε. Θα φροντίσω!»
Μέσα στο μυαλό της ανδρωνόταν μια ψευδαίσθηση. Νόμιζε ότι μπορεί να χειρίζεται τους άντρες όπως αυτή γουστάρει. Ό, τι με τα σωματικά της θέλγητρα μπορεί εύκολα να τους βάλει στο βρακί της. Είχε μέχρις στιγμής περιπτώσεις, που επιβεβαίωναν αυτόν τον ισχυρισμό της. Η περίπτωση του καθηγητή που δεν της κάθισε δεν είναι ότι δεν την ήθελε. Το είπε άλλωστε καθαρά. Απλώς ήταν χέστης κι ίσως δεν του άξιζε να του χαρίσει την εμπειρία του σώματός της.
Με τους δικούς της μέχρι στιγμής δεν είχε κανένα πρόβλημα. Άλλωστε που να φανταστούν μαμά, μπαμπάς ότι το δεκαπεντάχρονο κοριτσάκι τους, το αθώο κι αμόλυντο πλάσμα πλασμένο για δόξες στα γράμματα μπορούσε ποτέ να έχει τέτοιου είδους και έντασης ερωτικές εμπειρίες. Αυτοί κολυμπούσαν στα πελάγη της άγνοιάς τους. Το ίδιο κι ο δεκαοκτάχρονος αδελφός της, που ακόμα και τώρα είχε κάποιες, αλλά μάλλον χλωμές περιπέτειες.
26) Το καλοκαίρι πριν το Λύκειο
Ο αδελφός της ο Χρήστος έδινε Πανελλαδικές στη Φυσική κι όλη η οικογένεια είχε την αγωνία της απόδοσης της. Μόνο η ίδια ήταν άνετη, ξαπλωμένη γυμνή στο κρεβάτι του Σίφη και εξερευνούσε πάνω στο σώμα του ερωτικές γωνιές, να τον διεγείρει και να τον κάνει να χάσει το μυαλό του. Σήμερα αυτή ήταν ο καβαλάρης κι ο άλλος το τιθασευμένο άλογο. Πόσο της άρεσε να παίζει, να ανακαλύπτει νέες εμπειρίες, έχοντας ως πηγή έμπνευσης αυτά που ανελλιπώς συνέχισε να σπουδάζει στις επιλεγμένες αγαπημένες σελίδες του ιντερνέτ. Δεν έχανε την ευκαιρία στη διέγερση που της προκαλούσε αυτή η παρακολούθηση να δίνει από μόνη της την ολοκλήρωση στο άταιρο σεξ.
Αυτή η απελευθέρωση των αισθήσεων, αυτό το μανιώδες κυνηγητό αντίστοιχων εμπειριών της αναπροσανατόλισε παλαιές αγαπημένες συνήθειες. Κάποια στιγμή το συνειδητοποίησε. Δεν είχε μέρες έμπνευση να γράψει ποιήματα και ακόμα χειρότερα υπήρξαν μέρες που δεν ενημέρωσε το προσωπικό της ημερολόγιο, κάτι που σε παλαιότερες μέρες θα αποτελούσε γι αυτήν σημαντική παράλειψη.
Ακόμα δεν ακούστηκε το σχέδιο για τις καλοκαιρινές τις διακοπές. Βλέπεις όλη η προσοχή της οικογένειας ήταν στραμμένη στις εξετάσεις που έδινε ο αδελφός της ο Χρήστος. Αυτό από μια άποψη τη βόλευε για να κινείται ελεύθερα, αλλά μαζί και την ενοχλούσε γιατί δεν ήταν το κέντρο της προσοχής. Ο εγωισμός ήρθε για μια ακόμα φορά στην επιφάνεια.
Αν ήταν σταθερή στις αγάπες της θα μπορούσε εδώ και μέρες να ζητήσει απ’ τη μάνα της να πάει στο Βόλο, όπου ο άμοιρος Μανώλης την περίμενε με ανοιχτή αγκάλη και την είχε προσκαλέσει τηλεφωνικά πολλές φορές. Όμως η συναισθηματικά ασταθής Ελπίδα δεν είχε μέσα της το πάθος της προηγούμενης χρονιάς. Ξεθώριασε η ερωτική έλξη γι αυτόν μετά τις τρεις τέσσερις συνευρέσεις τους. Καλός, χρυσός ο Μανώλης, αλλά αυτή δίψαγε για το νέο, το άγνωστο, το προκλητικό, αυτό που ακόμα δεν έζησε και πρέπει να δοκιμάσει. Φανατική κυνηγός της επόμενης περιπέτειας δεν ορρωδούσε καθόλου μπροστά στις πληγές που ενδεχομένως θα προκαλούσε.
Παμφάγα την ενδιέφερε μόνο η δική της πλευρά και η δική της ικανοποίηση.
Με τα δικά της κριτήρια, μεγαλύτερο ενδιαφέρον της προκαλούσε ο Σίφης για πολλούς και διάφορους λόγους. Πρώτον ήταν μια καθαρή σεξουαλική σχέση χωρίς τα βάρη και τις αισθηματικές αναστολές του δεσμού. Δεύτερον ήταν κι ανοικονόμητος παίδαρος, που την καπάκωνε με το ζωώδη τρόπο που της άρεσε και τρίτον της άρεσε να κάνει ταξίδια πάνω στο ατέλειωτο σώμα του και να τον κάνει να μουγκρίζει με την ευκίνητη και περίεργη γλώσσα της.
Πριν φύγουν για διακοπές δεν θα ήταν άσχημη μια ακόμα δόση. Μόνο με τη σκέψη αυτή άναψε και τον πήρε τηλέφωνο μην τρέχει τζάμπα στο σπίτι του κι αυτός να είναι εκτός. Μετά από αρκετά χτυπήματα ο άλλος το σήκωσε. Λίγο λαχανιασμένος της είπε σιγά
«Έλα τι θέλεις. Αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να σου μιλήσω θα σε πάρω αργότερα»
Μέσα απ’ το τηλέφωνο ακούστηκε μια γυναικεία φωνή να λέει «Σίφη κλείστο κι έλα». Μετά η γραμμή σίγησε. Της ήρθε ταμπλάς. Να υποτιμούν αυτή; Την Ελπίδα;
Κι ο αλήτης να ξεσκίζεται μ’ άλλη. Το αίσθημα της «προδοσίας» την μπούκωσε. Η ζήλεια την έπνιξε. Αν τον είχε μπροστά της θα του έβγαζε τα μάτια! Κι αυτή τη σκρόφα; Δεν θα της άφηνε τρίχα πάνω στο κεφάλι της. Ακούς εκεί ο Σίφης μου να με μαχαιρώσει με τέτοιο τρόπο!
Όταν πέρασε λίγη ώρα και κατακάθισαν μέσα της οι πρώτες εντυπώσεις το σκέφτηκε πιο ψύχραιμα και ρεαλιστική. Από πού κι ως που αυτή ζητάει αποκλειστικότητες. Η σχέση μεταξύ τους ήταν ξεκάθαρη, χωρίς δεσμεύσεις. Αυτή μπήκε απρόσκλητη σε ξένα χωράφια και αναστάτωσε την παιδική του σχέση με τον Μανώλη. Μην παραπονιέται κιόλας; Όμως η ζήλεια πλημμύρισε με πίκρα το στόμα της. Δεν ήταν και συνηθισμένη σε τέτοια. Μέχρι τώρα ό,τι της γυάλιζε το άρπαζε χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες που η αρπακτικότητά της θα έχει στους άλλους. Δίνει και παίρνεις. Συνήθως, αλλά όχι πάντα, η ζωή είναι ανταποδοτική.
Τότε για πρώτη φορά μπήκε στο μυαλό της και η ανησυχία που απ’ την αρχή έπρεπε να την προβληματίσει. Πάει με άντρες γιατί της αρέσει, γιατί θέλει να τους κατακτά και να τους χειρίζεται, γιατί το έχει ανάγκη. Όμως δεν πρέπει να προφυλάξει τον εαυτό της; Όχι από τα ενδεχόμενα σχόλια, που κάποια στιγμή θα σκάσουν μάτι. Αυτό είναι το λιγότερο. Κυκλοφορούν τόσες και τόσες αρρώστιες, μερικές δε λίαν επικίνδυνες. Αυτή που είναι αποφασισμένη να δοκιμάσει πολλούς άντρες δεν πρέπει να πάρει προφυλακτικά μέτρα;
«Α! Όλα κι όλα. Χωρίς προφυλακτικό δεν μπαίνει κανείς μέσα μου. Θα το έχω πάντα μαζί μου στο τσαντάκι και θα αποτελεί όρο. Θέλει καλώς, δε θέλει μιμί δεν έχει»
Όμως το περιστατικό με τον Σίφη δεν την άφηνε να ηρεμήσει. Ζητούσε ανταπόδοση κι ίσως ένα είδος εκδίκησης. Αλλά προς το παρόν δεν θα τον έπαιρνε τηλέφωνό, Όχι να πέσει και τόσο χαμηλά. Ας μη δείξει στον αλήτη ότι πληγώθηκε. Αδιαφορία λες και δε συνέβη τίποτα. Ο εγωιστής ποτέ δε θα παραδεχθεί αδυναμία. Ποτέ δε θα αφήσει ακάλυπτο κάποιο πλευρό του, που ο αντίπαλος θα το εκμεταλλευθεί και θα του καρφώσει το σπαθί του.
Δε χρειάστηκε να περιμένει με τις ώρες το τηλέφωνό του έφτασε το βράδυ της ίδιας μέρας. Είδε ποιος την καλεί και με πείσμα, κόντρα στην αντίθετη επιθυμία της το άφησε να χτυπάει μέχρι που σταμάτησε.
«Όχι αλήτη, βράσου λίγο στο τηγάνι. Για να δούμε θα ξαναπάρει;».
Σε μισή ώρα ξαναχτύπησε. Του απάντησε ψυχρά
«Ναι. Τι θέλεις;»
«Να σε δω»
«Α! Τώρα έχεις χρόνο»
«Μα να σου εξηγήσω θέλω. Έλα απ’ το σπίτι να τα πούμε»
«Αυτό να το σβήσεις, κύριε. Αύριο στις 4 το απόγευμα θα πάω στην Ερμού για ψώνια. Αν τύχει να βρίσκεσαι και συ θα κάτσω εκεί όρθια να ακούσω τις εξηγήσεις σου»
Αυτό ήταν κι έκλεισε τη συσκευή. Ήξερε ότι διακινδυνεύει, αλλά του χρειαζόταν ένα καψώνι, του προδότη! Κι αν δεν κάτσει; Τι να κάνουμε; Τότε θα πιει σιωπηλά το πικρό ποτήρι της ήττας.
Στη καθορισμένη ώρα κινούνταν τεμπέλικα μπροστά στις βιτρίνες των καταστημάτων, παρατηρώντας τα προβαλλόμενα προϊόντα, αλλά το μυαλό της έτρεχε στον άλλον. Ήρθε; Με βλέπει; Ας κάνω την άνετη. Δεν κουράστηκε πολύ. Ένα στιβαρό κράτημα στον ώμο την ανάγκασε να στρίψει προς τα πίσω
«Α! Εσύ είσαι;»
«Καθόμαστε για έναν καφέ;» της πρότεινε
Δεν του απάντησε, αλλά τον ακολούθησε στο διπλανό στενό που ήταν γεμάτο με τραπεζάκια από τα πολυπληθή καφενεία της περιοχής. Συνέχισε να είναι σιωπηλή περιμένοντας από αυτόν την πρωτοβουλία να μιλήσει. Οι καφέδες φτάσανε μέσα στη σιωπή και τότε ο κύριος εδέησε ν’ ανοίξει το στόμα του
«Ναι, ήμουν με γυναίκα. Τη ψάρεψα από το δρόμο. Μωρό μου, είμαι άντρας κι έχω ανάγκες. Εσύ εμφανίζεσαι όποτε γουστάρεις κι εγώ δεν είμαι σίγουρος για τίποτα μαζί σου. Όμως θα στο πω και σ’ ορκίζομαι στη ζωή της μάνας μου. Οι άλλες γυναίκες δεν πιάνουν δεκάρα μπροστά σου. Μακάρι να σε είχα κοντά μου, αλλά μου είπες πως δεν θέλεις δεσμεύσεις και το σέβομαι»
Ήδη είχε κερδίσει έναν πόντο όταν την συνέκρινε με τις άλλες, αλλά αντίδραση καμιά. Παρέμενε ψυχρή και απροσπέλαστη. Από μέσα της το οχυρό ήδη είχε αρχίσει να ραγίζει. Ήθελε κι άλλα παρακάλια κι άλλες παραδοχές της υπεροχής της
Ο ψηλέας πιασμένος πραγματικά στη φάκα της συνέχισε ικετευτικά
«Μωρό μου, σαν το δικό σου έρωτα πουθενά δεν έχω συναντήσει. Είσαι μια φλόγα που μου άναψες κι αυτή δε σβήνει με υποκατάστατα. Αν δεν έρθεις σπίτι δεν ξέρω τι θα κάνω»
Τότε εκείνη λίγο του ανοίχτηκε
«Κανονικά έπρεπε να σε σβήσω μια κι έξω. Αλλά δεν το κάνω. Σήμερα θα το σκεφτώ κι αύριο θα σου τηλεφωνήσω. Κι εγώ νόμιζα ότι ταίριαζαν τα σώματα μας, αλλά εσύ ξοδεύεσαι στην όποια κι όποια. Κάνε σήμερα ένα καλό σαπούνισμα να φύγουν οι βρώμικες μυρωδιές από πάνω σου»
Δεν του έκανε τη χάρη να το πει. Αύριο το πρωί θα πήγαινε στο σπίτι του, αλλά ας τον να καβουρντίζεται λίγο ακόμα. Την προδοσία θα την πληρώσει στο κρεβάτι.
27) Είκοσι μέρες στη Σίφνο
Ο αδελφός της δεν ήταν και το πρώτο αστέρι, ως μαθητής, αλλά με το σπρώξιμο της μαμάς που του είχε αδυναμία και την εντατική προετοιμασία στο φροντιστήριο είχαν τελικώς τα αποτελέσματά τους. Είχε γράψει αρκετά καλά και η προσδοκία των γονέων να γίνει πολιτικός μηχανικός στο πλευρό του πατέρα του μάλλον έμπαινε στο δρόμο της.
Τότε μόνο ο πατέρας χαρούμενος τους ανακοίνωσε το σχέδιό του. Οικογενειακές διακοπές θα έκαναν στη Σίφνο. Στο Μακρύ Γιαλό έκλεισε ξενοδοχείο δίπλα στην ακρογιαλιά. Μάλλον η ιδέα άρεσε σ’ όλους. Άλλωστε ήταν μόνο για είκοσι μέρες και μετά θα μπορούσαν να διαλέξουν τη συνέχεια μόνοι τους. Το πλοίο τους άφησε στις Καμάρες και μ’ ένα ταξί πήγαν στο ξενοδοχείο.
Την άλλη μέρα η Ελπίδα με τον τρόπο που μόνη της έμαθε έκανε την εμφάνισή της στη πλαζ. Το ύφος, η σιγουριά και τα φυσικά προσόντα της δε μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητα. Ο αδελφός στο δικό του κυνηγητό, ο μπαμπάς να νομίζει ότι η κόρη του είναι ακόμα το μωράκι του και μόνο η παρατηρητική μαμά ανήσυχη έβλεπε την κόρη να επιδεικνύει τα κάλλη της σαν αστέρι του σινεμά. Μόνο που τους φόβους της τους κράτησε μόνο για τον εαυτό της, ξέροντας πόσο ξεροκέφαλη κι αποφασιστική κόρη είχε.
Η αλήθεια να λέγεται. Στις μαθητικές της υποχρεώσεις ήταν εντάξει και με το παραπάνω. Από όλες τις μπάντες άκουε εγκωμιαστικά σχόλια για την απόδοσή της κι αυτό δεν μπορούσε να το αγνοήσει. Υποπτευόταν ότι θα έχει ερωτικές εμπειρίες. Τα σωματικά της αδιαμφισβήτητα προσόντα, και η ροπή της στο ρομαντισμό θα είχαν ήδη βρει τη διέξοδο τους δίπλα σε κάποιον νέο, αλλά και να την ρωτήσει στα ίσα, από τη σφίγγα δεν πρόκειται να πάρει κουβέντα. Αντίθετα θα την κάνει πιο απόμακρη και επιφυλακτική. Η μόνη πυροσβεστική παρέμβαση που της επιτρεπόταν ήταν να της εφιστά την προσοχή στους κινδύνους αρρώστιας και τα προφυλακτικά μέτρα που οφείλει στον εαυτό της. Κι αυτό είχε συμβεί ήδη μερικές φορές.
Δεν άργησε να κάνει τις πρώτες γνωριμίες. Αυτή τη φορά και διεθνοποιημένες, Ένας όμορφος ξανθομπάμπουρας από το Ρότερνταμ την πλησίασε της και της άνοιξε κουβέντα. Ευτυχώς τα αγγλικά της ήταν προχωρημένα και δεν υπήρξε καμιά δυσκολία για πιο αναλυτική συζήτηση. Μια από τις πρώτες ερωτήσεις του ήταν πόσο χρονών είναι. Είχε προηγηθεί αυτός λέγοντας ότι είναι εικοσιπεντάρης. Με άνεση του είπε 17 προσθέτοντας ότι από καιρό θεωρεί τον εαυτό της ώριμο για να ζήσει τα πάντα όλα.
Μπήκαν μαζί στη θάλασσα και παίξανε τα συνήθη παιχνιδάκια. Κατάβρεγμα, αγκαλιάσματα, πατητές, υποβρύχια συμπλέγματα. Η σωματική επαφή ήταν αναπόφευκτη. Η μικρή δεν ήθελε και πολύ για να ανάψει, ιδιαίτερα όταν με τα ίδια της τα μάτια είδε τη διέγερσή του στο μαγιό και το εμφανές φούσκωμα του. Έπνιξε προς το παρόν την ενστικτώδη επιθυμία να απλώσει το χέρι της, αλλά για πρώτη μέρα κρατήθηκε. «Έχουμε χρόνο να το δοκιμάσω. Μην τον φοβίσω από την αρχή. Για να δούμε τι πράμα είναι κι Ολλανδοί»
Την επόμενη μέρα είδε ότι ο Όλαφ είχε μηχανάκι νοικιασμένο για όλες τις μέρες που θα έμενε στο νησί. Αυτή του το πρότεινε.
«Τι λες θα με πας μια βόλτα το απόγευμα να δω και τα γύρω μέρη;»
«Μετά χαράς» της απάντησε. Έτσι κι έγινε
Προς το δειλινό άκουσε το μαρσάρισμα της μηχανής του και βγήκε σε χρόνο μηδέν έξω. Καβάλησε άνετα και κάθισε στο πίσω κάθισμα. Κόλλησε το σώμα της πάνω του και τα δυο χέρια τα τύλιξε γύρω απ’ την κοιλιά του.
«Φύγαμε!»
Ο κερατάς έτρεχε σαν τρελός σε δρόμους που δεν ήταν κατάλληλοι για τέτοιες ταχύτητες. Φοβήθηκε πραγματικά ότι θα γκρεμοτσακιστούν από στιγμή σε στιγμή, αλλά η ιδιοσυγκρασία της ήταν τέτοια που μαζί με το φόβο ήρθε και η ερωτική διέγερση, ώριμη να παραδοθεί στα πάθη της με την πρώτη κίνηση. Μέσα από ένα ερημικό στενό μονοπάτι φτάσανε σε μια κορυφή απ’ όπου η πλαζ, το ξενοδοχείο, οι ταβέρνες και τα καφενεία ήταν χαμηλά μπροστά τους, τοπίο όμορφο σερβιρισμένο στο πιάτο. Οι άνθρωποι, μικρές αχνές κινούμενες φιγούρες, που δεν αναγνώριζες κανέναν. Ίσως κάποια από αυτές τις φιγούρες να ήταν ο πατέρας της, ή η μάνα της. Τι διεγερτικό θα ήταν να έχουν ισχυρούς φακούς για να την έβλεπαν κυρίως αυτά που σχεδιάζει να κάνει.
Ο Όλαφ δεν ήταν και κανένας κούκλος, που η εμφάνιση του θα την εξιτάριζε. Αυτό το ξασπρισμένο ξανθό δεν της ταίριαζε, αλλά υπήρχαν κι άλλα κίνητρα για να θέλει να τον δοκιμάσει. Πρώτη φορά θα έκανε έρωτα με ξένο. Να δοκιμάσει και μια άλλη ράτσα βρε αδελφέ μου, Ήταν ακόμα ο πρώτος της ξανθός.
Το παιχνίδι άρχισε με λίγο σπρώξιμο εκ μέρους της και η κατάσταση κυλούσε σε μέτρια επίπεδα. Πού είναι το πάθος και η επιθετικότητα που ένιωθε με τον Σίφη; Απόσταση μεγάλη. Όταν ήρθε η στιγμή να μπει μέσα της έκανε την αναγκαία στάση να φορέσει προφυλακτικό, κάτι που την προβλημάτισε για τη δική της μέχρι τώρα απερισκεψία και έλλειψη προσοχής. Όχι από δω και πέρα θα φροντίζει αυτό να γίνεται ανελλιπώς. Το γεγονός ότι, παρά τη φιλότιμη προσπάθεια του Όλαφ να την φέρει στο Αμήν δεν το πλησίασε καθόλου. Από λύπη και μόνο έκανε το θέατρο της
«Yes …yes, my darling..»
Σαχλαμάρες! Ούτε πλησίασε. Με τον κύριο, πρώτη και τελευταία φορά. Δεν θα του το πει κατάμουτρα του κακομοίρη. Λίγο τον λυπάται. Θα το καταλάβει μόνος του. Σύντομα γύρισαν πίσω .Αχ, μωρέ το ντόπιο είναι και πιο νόστιμο. Οι τρεις επόμενες μέρες κύλησαν άκαρπες παρά την αγωνιώδη αναζήτηση ερωτικού συντρόφου. Λες και κάποια κακιά μοίρα την καταράστηκε
Είχε τέτοια μούτρα που έγινε κι αφόρητη και στους δικούς της. Ήθελε να γυρίσει πίσω στην Αθήνα, αλλά μόνη της δεν γινόταν. Πήρε τηλέφωνα. Αρχικά στο Σίφη, που της απάντησε πως είναι στο χωριό του και κάνει παρέα με τον Μανώλη.
«Σε αγαπάει, ρε τσογλάνι! Μην φοβάσαι. Είμαι τάφος για τα μεταξύ μας. Άλλωστε δεν με συμφέρει. Συνεχίζω να σε γουστάρω και θα ήθελα να σ’ έχω τώρα εδώ να κάνουμε καλό παιχνίδι, μέχρι τελικής πτώσεως»
«Και εγώ γουστάρω. Έλα εδώ και θα σε αποζημιώσω. Είναι στη Σίφνο και θα κάτσω ακόμα δέκα ημέρες»
«Δεν μπορώ μωρό μου. Έχω υποχρεώσεις με τους δικούς μου και δε γίνεται να φύγω στις επόμενες είκοσι μέρες. Τότε λοιπόν θα συναντηθούμε στην Αθήνα.
«Εσύ χάνεις! Μην πεις στον Μανώλη ότι σε πήρα τηλέφωνο. Με πήρε πολλές φορές και δεν το σήκωσα. Μάλλον μέσα μου αυτή η σχέση τέλειωσε. Μην νιώθεις ενοχές! Δε φταις εσύ. Εγώ είμαι το στραβόξυλο!»
28) Μαθήτρια Λυκείου
Νέο κτήριο, νέοι αρκετοί συμμαθητές, νέοι καθηγητές. Στοιχεία που ζωντάνεψαν το ενδιαφέρον της για το σχολείο με το επιπλέον ενδιαφέρον ότι ο Χρήστος είχε τελειώσει το Λύκειο και ήταν πλέον φοιτητής του Πανεπιστημίου Πάτρας. Πολιτικός Μηχανικός με τους πανηγυρισμούς των γονέων της. Ο ένας στόχος ολοκληρώθηκε.
«Άντε και στα δικά σου Ελπίδα μου!»
Στραβομουτσούνιασε, χωρίς να πει κουβέντα, γιατί δεν ανεχόταν καμιά επέμβαση στα προσωπικά της.
Έπρεπε να δώσει μάχη για να την αναγνωρίσουν, να παραδεχθούν την υπεροχή της. Ο προσωπικός αρρωστημένος εγωισμός δεν την άφηνε στιγμή ήσυχη. Να κάτσει σε μια άκρη και να χαρεί μόνη της την ικανότητα να μαθαίνει, να αφομοιώνει τη γνώση και να γράφει προσωπικά αξιοπρόσεκτα κείμενα. Δεν ήταν του χαρακτήρα της. Ενώ πια τα θετικά μαθήματα άρχισε να τα αντιπαθεί ή ακόμα και να τη δυσκολεύουν δεν τα παράτησε καθόλου κι έδινε και κει μάχη να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις της. Εντάξει, το θεωρητικό κύκλο θα ακολουθήσει αυτά δεν της ταιριάζουν, αλλά να την πιάσει αδιάβαστη ο καθηγητής θα ήταν καίριο πλήγμα στον εγωισμό της
Μέσα στο πρώτο τρίμηνο οι ισορροπίες αποκαταστάθηκαν. Καθηγητές και συμμαθητές κατάλαβαν με ποια έχουν να κάνουν. Κι αυτό την ηρέμησε αρκετά και της άφησε χρόνο να ασχοληθεί και με τις άλλες κρυφές προτιμήσεις της. Μέσα στους τελευταίους μήνες, με τα φυσικά της προσόντα, το όμορφο πρόσωπο και το καλοσχηματισμένο σώμα την είχαν κάνει αξιοπρόσεχτη στο οποιοδήποτε αντρικό μάτι. Πρόσθεσε ακόμα την προσωπική φροντίδα στο πρόσωπο, το χτένισμα, τα αξεσουάρ και το μοντέρνο ντύσιμο, ήταν ένα γκομενάκι πρώτης διαλογής και το ήξερε κιόλας. Έβλεπε με ικανοποίηση την πείνα των αντρικών βλεμμάτων. Για αυτήν η επιθυμία να την κατακτήσουν ήταν η τροφή του άλογου εγωισμού της, ήταν η κύρια αιτία για τη συνέχιση της συλλογής που είχε αρχίσει να συγκεντρώνει.
Τώρα ήξερε. Πρέπει να είναι πιο εκλεκτική, δήθεν πιο δύσκολή, αλλά όχι και μόνη.
Η αναζήτηση νέας περιπέτειας μπήκε στην ημερήσια διάταξη. Στην τάξη της τίποτα που να αξίζει τον κόπο, αλλά στις μεγαλύτερες τάξεις πολλές αξιοπρόσεκτες περιπτώσεις.
Ήδη κάποιες προσεγγίσεις υπήρξαν, κάποιοι έκαναν δειλά βήματα, αλλά μέχρις εκεί. Κανονικά θα έπρεπε να την πιάσει το παράπονο, αλλά ήξερε πλέον. Τα αγοράκια είναι φοβισμένα πλάσματα. Θέλουν και λίγο σπρώξιμο για να πάρουν μπρός κι αυτό θα γινόταν απ’ την ίδια. Ανασφαλή κι αναποφάσιστα. Όμως απαιτούσε και εχεμύθεια. Δεν θα ήθελε το όνομα της να μπει με άσχημο τρόπο στο στόμα του οποιουδήποτε.
Το καλύτερο θα ήταν να βρει τον άνθρωπο της εκτός του κύκλου του σχολείου κι όχι κάποιο παιδαρέλι. Να ξέρει, να την ανεβάζει, να την κατακτά. Εφεδρεία είχε τον Σίφη. Με αυτόν τα πράγματα ήταν καθαρά. Ούτε αγάπες, ούτε δεσμεύσεις. Μόνο σαρκική σχέση και ικανοποίηση. Καλός και επαρκής, αλλά ήθελε ποικιλία, ρε γαμότο! Να γνωρίσει, να μάθει και πού ξέρεις; Μπορεί και να της εμπνεύσει και δυνατά αισθήματα. Αν κάτι θα τη γέμισε θα ήθελε ο εν λόγω κύριος να κυριαρχεί στη σκέψη της. Να την απασχολεί όλο το εικοσιτετράωρο. Θα γούσταρε να είναι και λίγο δυνάστης, απαιτητικός, να αρπάζει το στόχο του και να τον καταβροχθίζει!
« Χριστέ μου ανώμαλη είμαι λίγο…..»
Ένα Σάββατο μεσημέρι πήρε τον ηλεκτρικό από την Ομόνοια. Είχε κατέβει για ψώνια και ανέβαινε στο Μαρούσι, που είχε ραντεβού με φίλες να πάνε σινεμά. Το βαγόνι ήταν φίσκα. Επειδή βιαζόταν στριμώχτηκε κι αυτή μέσα. Δεν πέρασε ένα λεφτό κι αισθάνθηκε ένα χέρι να την χαϊδεύει από πίσω. Δυσανασχέτησε και προσπάθησε να προχωρήσει πιο πέρα. Αυτός όμως επίμονος την ακολούθησε και δεν έχασε την προνομιακή θέση της άμεσης επαφής. Γύρισε περίεργη να δει ποιος είναι και να του κάνει αυστηρή παρατήρηση. Είδε ένα άγνωστο πρόσωπο με δυο καυτά μάτια να την εξετάζουν με ένταση υπνωτιστική. Αισθάνθηκε τον αντρισμό του μέσα απ’ το παντελόνι να τρίβεται στα κωλομέρια της. Έτοιμη να τον στείλει στο διάολο πήγε να τον σπρώξει μακριά της. Εκείνος πρόλαβε και χούφτωσε το χέρι της κι άρχισε να το τρίβει στον αντρισμό του. Σε μηδενικό χρόνο άναψε. Δεν χρειαζόταν να την καθοδηγεί. Το χέρι της έκανε μόνο του την υπόλοιπη δουλειά. Άκουσε από πίσω τον έντονο αναστεναγμό, αλλά δε γύρισε να κοιτάξει. Κάθισε σε μια θέση που ευκαιριακά άδειασε δίπλα της κι έκανε την ανήξερη. Ποτέ δεν έμαθε τι έκανε ο άλλος. Ίσως, όταν τον πήραν τα ζουμιά κατέβηκε στην επόμενη στάση. Η ίδια διατηρώντας μέσα της ακέραια την αναστάτωση, όταν έφτασε στο σταθμό, πετάχτηκε με ευλυγισία έξω και τρέχοντας συνεχώς χωρίς ανάσα έφτασε στο σημείο του ραντεβού. Και να υπήρχε περίπτωση κάποιος να την ακολουθήσει δεν θα την προλάβαινε.
Από μέσα της είχε πάρει την απόφαση της. «Δεν είναι ώρα για σινεμά τώρα». Λέγοντας μια ψεύτικη δικαιολογία αποδεσμεύτηκε από τις άλλες. «Δεν νιώθω καλά κορίτσια. Θα πάω σπίτι» Μόλις απομακρύνθηκε λίγο τηλεφώνησε στον Σίφη. Όταν της απάντησε του είπε «Έρχομαι!» και το έκλεισε πριν ο άλλος προλάβει να πει κουβέντα. Έπρεπε με κάθε θυσία να σβήσει την πυρκαγιά που της άναψε ο άγνωστος αλήτης.
29) Το δίχτυ
Με την επιτυχία του αδελφού της στην Πάτρα άνοιξε κι άλλη δυνατότητα επαφής με τον πνευματικό της φίλο Νίκο. Όταν η μάνα πήγε στη Πάτρα να εγκαταστήσει τον μοναχογιό της κόλλησε κι αυτή, δήθεν να βοηθήσει. Στην πραγματικότητα ήθελε να δει από κοντά τον Νίκο και τις αλλαγές που επέφερε ο χρόνος. Τον ειδοποίησε τηλεφωνικά κι ήδη είχαν κανονίσει συνάντηση.
Φέτος ο Νίκος τελείωνε το Λύκειο και στο τέλος της χρονιάς θα έδινε Πανελλήνιες. Ερώτημα δεν έμπαινε. Φιλολογία. Όχι γιατί ήταν κι οι γονείς ήταν φιλόλογοι. Περισσότερο γιατί αυτή ήταν από νωρίς η κλίση και η αγάπη του. Όχι Αρχαιολογία, ούτε στο Ιστορικό τμήμα. Σύγχρονη Ελληνική Λογοτεχνία με ιδιαίτερη στόχευση στην ποίηση. Στη διάρκεια της τουλάχιστον τρίχρονης αλληλογραφίας είχαν ανταλλάξει κείμενα και η Ελπίδα ζήλευε τα ποιήματα που της είχε στείλει. Από μέσα της ίσως θα μπορούσε να παραδεχθεί ότι κάποια ήταν καλύτερα από τα δικά της.
Όταν έφτασε στη συμφωνημένη ώρα στο ραντεβού τον παρατήρησε καθώς την περίμενε όρθιος στην πλατεία. Είχε πια πατήσει τα δεκαοκτώ, είχε ψηλώσει, είχε αφήσει τα μαλλιά του μακριά και με μια χωρίστρα στη μέση και δεμένα κότσο πίσω. Περιποιημένος με ντύσιμο ιδιαίτερα προσεγμένο και σικάτο του έδινε έναν αέρα. Τον αγκάλιασε ζεστά και τον φίλησε στα δυο μάγουλα. Πώς γινόταν δεν μπορούσε να το εξηγήσει. Δεν ξυπνούσε μέσα της καμιά ερωτική επιθυμία. Πάντα καλός φίλος, ευαίσθητος και πολύ μορφωμένος στους τομείς που τον ενδιέφεραν. Τότε και μόνο τότε της σφήνωσε η υποψία «Λες να μην του αρέσουν τελικά οι γυναίκες;» Δε θα τολμούσε ποτέ να τον ρωτήσει γιατί δεν ήθελε να πληγώσει τη φιλία που μεταξύ τους υπήρχε.
Κάθισαν στην πλατεία στις καρέκλες ενός από τα καφενεία κι άρχισαν με χαρά και βιασύνη να ανταλλάσσουν τις εντυπώσεις τους από τις αλλαγές του χρόνου. Τα δικά του κομπλιμέντα για την ίδια ήταν πολύ εγκωμιαστικά και την κολάκευσαν. Από μέσα της μια απελπισμένη ευχή κι ένα παράπονο πέρασε απ’ το μυαλό της
«Γιατί θεέ μου να μην μπορέσω μέχρι τώρα να συναντήσω έναν άντρα που να συνδυάζει την ευαισθησία και τα ενδιαφέροντα του Νίκου, με την αρρενωπότητα και την ερωτική ικανότητα του Σίφη;»
Βεβαίως δε θα τολμούσε να το ξεστομίσει σε κανέναν, μα το γεγονός υπήρχε. Το κορίτσι ήταν απ’ τους ανθρώπους που θεωρούν αυτονόητο δικαίωμα να κατέχουν και τα μονά και τα ζυγά. Αυτό αποτελεί ύβρη και μετά την ύβρη έρχεται η Νέμεση.
Είπανε πολλά. Το μόνο θέμα που δεν άγγιξαν ήταν τα αισθηματικά. Η Ελπίδα αυτά τα κράταγε μόνο για τον εαυτό της και ο Νίκος δεν είχε κάνει ποτέ, έστω και την αδιόρατη νύξη. Θα είχε προφανώς τους λόγους του. Αν δεν θεωρούσε πολύτιμη τη φιλία του θα του έκανε ένα χοντρό μπάσιμο μόνο και μόνο να σταθμίσει τις αντιδράσεις του. Αλλά δεν την έπαιρνε.
Εκείνη τη στιγμή μια σκιά αισθάνθηκε πίσω της. Πριν ακόμα προλάβει να γυρίσει το κεφάλι να δει τι είναι άκουσε τη γεμάτη φωνή πίσω της να λέει
«Γεια σου Νίκο! Τι έγινε ρε φίλε χαθήκαμε»
Χωρίς να είναι κιόλας σίγουρη ανίχνευσε μια μικρή δυσανασχέτηση στο πρόσωπο του Νίκου
«Γεια σου Αλέκο»
Μετακινήθηκε μπροστά και τον είδε ολόκληρο μπροστά της
«Δε θα με συστήσεις στην όμορφη συντροφιά σου;»
«Είναι η παλαιά μου φίλη Ελπίδα. Ήρθε στη Πάτρα γιατί ο αδελφός της πέρασε στους πολιτικούς μηχανικούς»
«Τι λες; Χαίρομαι. Η Ελπίδα θα δώσει φέτος μαζί σου;»
Της άρεσε που την έκανε δυο χρόνια μεγαλύτερη. Αυτήν την εντύπωση λοιπόν δίνει; Ωραία!. Ο Αλέκος ήταν εκ πρώτης όψεως επιβλητικός κι ενδιαφέρων.
Επενέβη η ίδια να φέρει την ισορροπία
«Για σένα Αλέκο δεν έμαθα τίποτα. Πες τα μας εσύ»
Τη διέκοψε ο Νίκος.
«Είναι από εδώ. Φοιτά στο Φυσικό Πάτρας και έχουμε γνωριστεί το φεγγάρι που ήμουν στους προσκόπους. Ήταν ο ομαδάρχης μου»
Του πρόσφερε το χέρι της κι αυτός δεν έχασε χρόνο. Το έσφιξε δυνατά και της είπε
«Θα είναι χαρά μου αν μου δοθεί η ευκαιρία να σε ξαναδώ εδώ ή και στην Αθήνα. Δεν ξέρω πως αλλά έχω την αίσθηση ότι θα βρεθούμε πάλι»
Επενέβη ο Νίκος
«Μην πιέζεις το κορίτσι, ρε Αλέκο. Ακόμα δεν πρόλαβες να το γνωρίσεις κι άρχισες το παιχνίδι σου;»
«Δε με ενοχλεί αυτό Νίκο. Θα ήταν χαρά μου να σε ξαναδώ Αλέκο. Ο αδελφός μου μπήκε πολιτικός μηχανικός και ήρθα με τη μάνα μου να τον τακτοποιήσουμε»
Του έριξε κι ένα από υποσχόμενα γνωστά πλέον βλέμματα.
Της έμεινε η φάτσα του Αλέκου. Δυο τρεις κουβέντες είχαν μόνο ανταλλάξει, αλλά κάτι απροσδιόριστο της χτυπούσε την ευαίσθητη της χορδή. Απόπνεε ένα διάχυτο ερωτισμό και αυτό το γούσταρε. Παρά τις έμμεσες ερωτήσεις που έκανε στο φίλο της Νίκο δεν του έβγαλε καμιά είδηση. Μόνο το επώνυμό του. Αλεξίου. Αλέκος Αλεξίου. Όμορφα ακούγεται. Είχε την εντύπωση ότι τον ενοχλούσε όλη η συζήτηση γύρω απ’ τον Αλέκο για λόγους που δε μπορούσε να υποπτευθεί. Το άφησε να περάσει μην γίνει καμιά παρεξήγηση. Θα έβρισκε μόνη την άκρη.
30) Η νέα περιπέτεια
Έκανε μια σειρά τηλεφωνήματα στις εταιρίες που παρέχουν πληροφορίες: Αλέξανδρος Αλεξίου, πόλη Πάτρα. Αλεξίου πολλοί, Αλέξανδρος κανένας. Εύκολα ερμηνευόμενο ζήτημα. Κάθεται στο πατρικό του και το σταθερό θα είναι στο όνομα του πατέρα ή της μάνας. Τα κατέγραψε όλα. Θα τους τηλεφωνεί και θα ζητάει τον Αλέκο. Πριν το κάνει όμως, της ήρθε μια άλλη ιδέα. Πήρε πάλι τις εταιρίες και ενδιαφερόταν για κινητό στο ίδιο όνομα. Η δεύτερη εταιρεία της είπε ένα νούμερο στο όνομα Αλέξανδρος Αλεξίου. Δεν έχασε καθόλου χρόνο. Πήρε τον αριθμό και από την άλλη πλευρά ακούστηκε το γνωστό
«Ποιος είναι;»
«Έχουμε έναν κοινό φίλο. Τον Νίκο, που οι γονείς του είναι φιλόλογοι»
Μια μικρή σιωπή από την άλλη άκρη κι αμέσως ένα χαρούμενο αναφωνητό
«Εσύ είσαι Ελπίδα;»
«Ναι εγώ είμαι!»
«Έλα βρε κορίτσι! Έψαξα να σε βρω, αλλά ο Νίκος σε θέλει μόνο για τον εαυτό του»
«Με τον Νίκο είμαστε μόνο φίλοι..»
«Το ξέρω. Άλλο είναι που με τρώει. Θέλω να σε δω!»
«Αυτή την περίοδο δεν μπορώ, γιατί οι υποχρεώσεις εδώ είναι πολλές»
«Μπορώ να έρθω εγώ στην Αθήνα»
«Σάββατο απόγευμα ή Κυριακή πρωί»
«Έγινε. Αυτό το Σάββατο που μας έρχεται περίμενε τηλεφώνημά μου»
Πράγματι, νωρίς το μεσημέρι Σάββατο χτύπησε το κινητό της. Το άνοιξε
«Έλα! Πού βρίσκεσαι;»
«Σπίτι»
«Πες ένα γνωστό μέρος και θα έρθω να σε πάρω. Έχω αυτοκίνητο»
«Σε μια ώρα στην Ομόνοια, διασταύρωση με την Γ. Σεπτεμβρίου»
«Έγινε»
Ήταν στην ώρα της. Σε λίγο ένα σπορ αυτοκίνητο έκανε δίπλα της στάση κι ο Αλέκος της άνοιξε την πόρτα
«Γεια σου κορίτσι, μπες!»
Όταν ταχτοποιήθηκε ο Αλέκος της έκανε το χρήσιμο κομπλιμέντο
«Τι ομορφιές είναι αυτές! Πες μου τι γουστάρεις κι έγινε»
Άνοιξε η όρεξή της. Πρώτη της φορά το αγόρι της την πήγαινε με αυτοκίνητο.
«Το κορίτσι θέλει θάλασσα…»
«Κι εγώ χατίρι δεν του χάλασα… Φύγαμε!»
Την ψυχολόγησε ότι ήταν έτοιμη για όλα κι αυτός έμπειρος και περπατημένος θα της τα πρόσφερε. Ήξερε και μπορούσε.
Δεν είχε προηγηθεί η φάση της αρχικής γνωριμίας, η πιο όμορφη-για τους περισσότερους- φάση του φλερτ. Σχεδόν χωρίς λόγια, χωρίς δήθεν αναστολές, του παραδόθηκε ψυχή τε σώματι εκεί μέσα στις άβολες θέσεις του αυτοκινήτου, χωρίς καμιά προφύλαξη. Ούτε το σκέφτηκε καθόλου στη διάρκεια της τελετουργίας. Φώναξε, ούρλιαξε, είπε ερωτικά λόγια, τόλμησε καινούργια πράγματα κι αγνόησε την πιθανή ύπαρξης θεατών, αφού είναι τόσο δύσκολο στην ύπαιθρο να εξασφαλίζεις την ιδιωτικότητα.
Εξάντλησαν τα όρια της ανθρώπινης αντοχής, επανέλαβαν, σαν να ήταν η πρώτη φορά, τις ίδιες πράξεις με μια παράξενη λαιμαργία, λες κι από στιγμή σε στιγμή έρχεται το τέλος του κόσμου, το τέλος της ζωής και είναι η τελευταία ευκαιρία.
Κουρασμένη και χορτασμένη έσφιξε το πρόσωπό του μέσα στις δυο της χούφτες και φιλώντας τον στα μάτια και ρουφώντας τα χείλη του είπε πλήρως παραδομένη
«Σ’ αγαπάω, ρε τσόγλανε! Σε θέλω συνέχεια, συνέχεια και για πάντα. Δεν τη γλυτώνεις από μένα. Θα γίνω ο εφιάλτης σου. Είτε το θέλεις, είτε όχι!»
«Μην είσαι χαζό. Χάνω εγώ αυτό το τεφαρίκι που μου έτυχε; Μπορώ να ξεχάσω αυτό το λαχταριστό κορμί που μου δόθηκε τόσο όμορφα; Άκου, τώρα πείνασα. Πάμε να τσιμπήσουμε κάτι και μετά βλέπουμε….»
31) Επιτέλους αγάπη, αλλά…..
Σε όλες τις σχέσεις που μέχρι τώρα είχε, αυτή ήταν που καθόριζε τις εξελίξεις. Αυτή ήταν που είχε το πάνω χέρι, που όριζε το εύρος και το περιεχόμενο της σχέσης. Τώρα για πρώτη φορά ήταν διατιθεμένη για έναν διαφορετικό ρόλο. Τον αγάπαγε μωρέ! Πώς αυτό έγινε δεν μπορούσε να το εξηγήσει. Απλώς ήταν μια διαπίστωση που έκανε ανιχνεύοντας τα αισθήματά της. Για πρώτη φορά θα έδινε την πρωτοκαθεδρία στον Αλέκο.
Δεν άντεξε πολύ μακριά του. Πήγε στην Πάτρα. Η δικαιολογία που είπε στους δικούς της ήταν πως νοστάλγησε το Χρήστο. Στον πατέρα δεν φάνηκε παράξενο. Αδέλφια είναι μωρέ, πρώτη φορά χώρισαν
«Να πας κορίτσι μου!»
Στη μάνα δεν καλακούστηκε η επιθυμία γιατί ήξερε ότι η κόρη τους δεν έλιωνε κιόλας για τον αδελφό της. Τον δισταγμό της όμως δεν τον εξωτερίκευσε.
«Αφού το θέλεις, πήγαινε το Σαββατοκύριακο»
Τηλεφώνησε στον Αλέκο και τον ενημέρωσε. Η φωνή του ακούστηκε λίγο συγκρατημένη, αλλά από την χαρά και την αδημονία της δεν το πρόσεξε.
« Όταν φτάσεις πάρε με τηλέφωνο» της είπε.
Ούτε στον αδελφό της άρεσε αυτό το ταξίδι. Πρώτον γιατί χαλούσε τη βολή του, γιατί είχε κι αυτός τα δικά του και δεύτερον ήξερε με τι στραβόξυλο είχε να κάνει. Σ’ αυτόν η δικαιολογία της ήταν ότι ήθελε να δει τον πνευματικό της φίλο, τον Χρήστο. Πλησιάζοντας την Πάτρα αυτόν πήρε τηλέφωνο
«Φτάνω σ’ ένα τέταρτο. Πέρασε από το σταθμό των λεωφορείων να με πάρεις»
Τότε τρώει στη μάπα το πρώτο σκαμπίλι
«Σήμερα μου είναι αδύνατον να σε δω. Έχω υποχρεώσεις, που είναι αδύνατο να αναβάλω»
«Μα για σένα ήρθα»
«Εντάξει πάρε με αύριο το μεσημέρι τηλέφωνο»
Το μυαλό της σταμάτησε. Συνηθισμένη να γίνεται αυτόματα το δικό της έμεινε άφωνη, ενώ η τηλεφωνική σύνδεση έκλεισε. Δεν το πίστευε. Και τώρα τι κάνω; Πήρε τον αδελφό της τηλέφωνο.
«Ήρθα. Μην ανησυχείς. Θα πάρω ένα ταξί και θα έρθω στο σπίτι. Περίμενέ με»
Μέσα στο ταξί σιωπηλά έβραζε. Σκεφτόταν ότι παλαιότερα θα τον έστελνε αυτόματα στο διάολο. Εδώ, γιατί κάθισε σαν κότα αμίλητη; Τον αγαπάει γαμότο! Τον έχει ανάγκη. Θέλει να ζήσει πάλι μαζί του τις μαγικές στιγμές που έζησε στη θάλασσα πριν δέκα μέρες. Έσερνε ένα πληγωμένο εγωισμό και ντρεπόταν πολύ γι αυτό.
Στον αδελφό της προσπάθησε να μην δείξει τη θλίψη της. Φόρεσε μια μάσκα ψεύτικης ευθυμίας.
Όταν ο Χρήστος την ρώτησε πότε θα δει το φίλο της το Νίκο του απάντησε
«Αύριο. Σήμερα είμαι κουρασμένη»
Δεν την πίεσε καθόλου. Απλώς της είπε ότι το βράδυ με φίλους θα πάει σινεμά.
«Αν θέλεις μπορείς να έρθεις»
«Θα δούμε»
Αν δεν έβγαινε βέβαια θα έσκαγε. Έτσι μετά λίγη «ξεκούραση» στο κρεβάτι του δήλωσε
«Θα έρθω κι εγώ!»
Το ραντεβού ήταν έξω από τον κινηματογράφο. Ένα αγόρι και δυο κορίτσια. Έβγαζε μάτια ότι η μια κοπέλα ήταν το κορίτσι του αδελφού της, αλλά η ίδια είχε πολύ μεγαλύτερα προβλήματα για να ανιχνεύσει και να ψάξει το θέμα. Συστήθηκαν και η Ελπίδα ήταν συγκρατημένη αλλά ευγενική απέναντί τους. Ο αδελφός της δεν τόλμησε να πει κάτι κι αυτή δεν ρώτησε.
Με μεγάλη προσπάθεια μπόρεσε να παρακολουθήσει την ταινία. Ασυνήθιστη να την αγνοούν έχασε το μπούσουλα με τη συμπεριφορά του Αλέκου. Έτσι οι αντιδράσεις της δεν είχαν την απαραίτητη νηφαλιότητα, την ψυχρή λογική, που απαιτούσαν οι περιστάσεις.
Μετά το σινεμά είπαν να τσιμπήσουν και να πιουν ένα ποτό. Μπήκαν σε κάποιο γνωστό τους Μπαρ. Η Ελπίδα μπήκε τελευταία μέσα και το μάτι της έπεσε ακαριαία στο απέναντι τραπέζι. Ο Αλέκος να χαριεντίζεται με κάποια ξανθιά σε μια μεγαλύτερη παρέα. Έκανε απότομη μεταβολή και βγήκε έξω. Σε λίγο βγήκε κι αδελφός αναζητώντας την.
«Που είσαι καλέ; Τι συμβαίνει;»
«Τίποτα Χρήστο. Συγχώρεσε με. Ξαφνικά ένιωσα πολύ κουρασμένη και θα γυρίσω στο σπίτι σου, Μην ανησυχείς! Δώσε του; Χαιρετισμούς στους άλλους Εγώ θα πέσω για ύπνο»
Ήξερε τις παραξενιές της αδελφής του και δεν επέμεινε πιο πολύ. Άλλωστε τον βόλευε γιατί η βραδιά θα είχε συνέχεια με τη δικιά του κι η παρουσία της αδελφής ήταν ένας ανασταλτικός παράγοντας
«Εντάξει. Κλειδιά έχεις. Αν πεινάσεις έχω πράγματα στο ψυγείο»
Σα βρεγμένη γάτα, με τη γεύση της προδοσίας να την πνίγει, έφυγε μόνη της για το σπίτι. Τα δάκρυα της θλίψης, παρά την προσπάθειά της δεν μπόρεσε να τα συγκρατήσει κι ο ταξιτζής ευγενικός της είπε αν μπορεί να τη βοηθήσει σε τίποτα. Χριστέ μου, πώς κατάντησε, να προκαλεί αισθήματα οίκτου στον ανώνυμο άγνωστο. Ποια; Αυτή η ανυπότακτη, η πρωτοπόρα, που νωρίς περπάτησε τα μονοπάτια της ηδονής κι έπαιξε αρκετά με τα αισθήματα των άλλων.
Απελπισμένη έπεσε στο κρεβάτι με το γοερό της κλάμα να γεμίζει το χώρο, να ανακλάται στις επιφάνειες κι εκδικητικά να εισχωρεί στ’ αυτιά της και να πολλαπλασιάζει τον πόνο της
«Ο πούστης, ο τσόγλανος, ο αλήτης, ο ψευταράς! Είχε πολύ σημαντική δουλειά που δεν μπορούσε να αναβάλει, βλέπεις!. Γιατί; Να δει εκείνη την ξεβαμμένη σκρόφα με την οποία θα σέρνεται τώρα σε κάποιο κρεβάτι.»
Ήταν να σκάσει. Αυτή με τόση επιθυμία και προσμονή ξεκίνησε αυτό το ταξίδι, λέγοντας μια σειρά ψέματα στους δικούς της. Αύριο το πρωί θα πάρει το πρώτο λεωφορείο και θα γυρίσει στο σπίτι της. Μα πώς; Γιατί; Την τρώει η περιέργεια να μάθει. Μήπως υπάρχουν πλευρές που δεν ξέρει κι όλα θα ερμηνευτούν με τις εξηγήσεις που θα της δώσει; Τελικά πρέπει να το παραδεχθεί δεν μπορεί να φύγει χωρίς να τον δει. Θα δώσει τόπο στην οργή και θα περιμένει μέχρι αύριο το μεσημέρι.
Αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα. Πώς θα τον αντιμετωπίσει; Θα τον χέσει επί τόπου, ή θα κάνει υπομονή. Θα πει ότι τον είδε με την ξανθιά ή θα κάνει το κορόιδο;. Είναι πολύ δύσκολή η κατάσταση. Ας φάει κάτι και έχει καιρό μέχρι αύριο να πάρει τις αποφάσεις. Ένα είναι σίγουρο. Δεν θα λιποτακτήσει χωρίς μάχη.
Οι ώρες τις φάνηκαν ατέλειωτες. Ο Χρήστος είχε γυρίσει αργά, αυτή έκανε ότι κοιμάται και το πρωί, που σηκώθηκε να κάνει το μπάνιο της αυτός κοιμόταν βαθειά. Κάποια στιγμή έφυγε από το σπίτι αφήνοντας ένα καθησυχαστικό σημείωμα στον αδελφό της. Δεν άντεξε πολύ. Γύρω στις δώδεκα τον πήρε τηλέφωνο κι αυτός με νυσταγμένη φωνή της είπε
«Έλα μόλις ξύπνησα. Που είσαι;»
Του έδωσε το στίγμα της κι αυτός είπε σε μια ώρα θα περάσει να την πάρει. Κάθισε στο διπλανό καφενείο να πιει έναν καφέ. Να περάσει η ώρα και να σκεφτεί τι θα κάνει.
Τα αισθήματα και οι διαθέσεις της ήταν σε πλήρη τρικυμία. Από τη μια στιγμή στην άλλη άλλαζαν άρδην. Από τάση για σπάσιμο της σχέσης και συσσωρευμένο υβρεολόγιο σε μηδενικό χρόνο έφταναν στα χείλη της λόγια λατρείας και υποταγής στον άνθρωπο που για πρώτη φορά στη ζωή της παραδεχόταν ότι τον χρειάζεται, ότι τον λατρεύει, ότι θέλει να την εξουσιάζει και να την καθοδηγεί.
Έτσι ζαλισμένη τον είδε να κάθεται ξαφνικά δίπλα της, χωρίς να τον πάρει καθόλου είδηση προηγουμένως.. Έσκυψε κι ακούμπησε απαλά τα χείλη του στα δικά της και της ψιθύρισε
«Γεια σου μωρό μου»
Και να ήθελε να τον σκοτώσει, η εισαγωγή του την αφόπλισε. Ήθελε με κάθε θυσία να λιώσει στην αγκαλιά του. Τα άλλα άστα γι αργότερα
«Πού άφησες το αυτοκίνητο;»
«Το πάρκαρα πιο πίσω»
«Πάμε κάπου που να είμαστε μόνοι. Δε γουστάρω να μείνουμε εδώ»
«Αυτοκίνητο ή σπίτι»
«Διάλεξε εσύ. Αρκεί μαζί σου»
Περπάτησαν λίγο και μπήκαν στο διαμέρισμα μιας κοντινής πολυκατοικίας.
«Ποιανού είναι αυτό;»
«Πολλά ρωτάς. Να μη σε νοιάζει. Δε θα μας ενοχλήσει κανείς»
Παρά τις προηγούμενες σκέψεις της, παρά την πίκρα που ένιωσε χθες το βράδυ όταν τον είδε με τα ίδια της τα μάτια να χαμουρεύεται με την ξανθιά αυτή τη στιγμή το μόνο που είχε στο μυαλό της ήταν η ασυγκράτητη επιθυμία να τον ρουφήξει, να εισπράξει και την τελευταία ικμάδα της δύναμής του. Κι αυτό έκανε τις επόμενες ώρες
Μόνο όταν επανήλθε στα φυσιολογικά κι η αναπνοή της έγινε κανονική βγήκε η καταπιεσμένη από χθες ζήλεια να αλλάξει το ερωτικό κλίμα, την ατμόσφαιρα της ηδονικής απόλαυσης δεν μπόρεσε να συγκρατηθεί.
«Ώστε χθες το βράδυ είχες υποχρεώσεις, που δεν έπαιρναν αναβολή;»
Ο άλλος μύρισε την ένταση και είπε συγκρατημένος
«Ναι, δεν στο είπα χθες;»
«Α, Έτσι! Η συνάντηση με τη σιχαμένη ξανθιά στο μπαρ ήταν ο λόγος που δεν μπορούσες να αναβάλεις με τίποτα»
Το ύφος του Αλέκου άλλαξε αστραπιαία.
«Άκου μικρή, δε θα σου δίνω αναφορά στο τί κάνω και δεν κάνω. Δεν υπογράψαμε συμφωνητικό αποκλειστικότητας. Εμπρός ντύσου να φύγουμε»
Ένιωσε πανικό, αλλά δεν την έπαιρνε να ζητήσει συγνώμη και συγχώρηση. Ήξερε ότι το παιχνίδι το έχασε κι αμίλητη άρχισε να φορά τα ρούχα της. Πίεσε το μυαλό της να γυρίσει το χρόνο πίσω και να βρει μια λύση, αλλά ματαίως. Σχεδόν σπρώχνοντας την κατέβασε κάτω και αυταρχικά της είπε
«Που θέλεις να σ’ αφήσω;»
Μια τελευταία απόπειρα
«Να με πας σπίτι μου στην Αθήνα!»
«Δεν έχω τόσο χρόνο στη διάθεσή μου. Θα σε αφήσω στο σταθμό των λεωφορείων»
«Δε χρειάζεται τότε. Πάω και μόνη μου»
Χωρίς να πει κάτι έκανε μεταβολή κι έφυγε αφήνοντάς την μόνη. Ήξερε ότι η πόρτα αυτής της σχέσης έκλεισε πίσω της ερμητικά.
32) Η αναπάντεχη εξέλιξη
Το μόνο που της έμενε είναι να διατηρήσει την αξιοπρέπεια της. Ήταν πολύ νωρίς να συνειδητοποιήσει τις εξελίξεις των δυο-τριών τελευταίων ημερών. Ξεκίνησε από την Αθήνα με τόσες προσδοκίες, με την επιθυμία να νιώσει πάλι την κορύφωση της ηδονής με αυτόν που τον θεωρούσε αυτονόητα αποκλειστικά δικό της άνθρωπο. Τα γεγονότα ήρθαν ραγδαία και την καταπλάκωσαν πριν καν μπορέσει να τα αξιολογήσει και ν’ αντιδράσει σωστικά. Όχι! Ίσως και να ήταν αδύνατο. Οι εξελίξεις ήρθαν σαν κατακλυσμός και κάθισαν στη ψυχή της. Πήρε τηλέφωνο τον αδελφό της λέγοντάς του ότι φεύγει για την Αθήνα, Ο Χρήστος ανησύχησε προφανώς και της ζήτησε να περάσει από το σπίτι του. Όταν αυτή αρνήθηκε έτρεξε στο σταθμό και την πρόλαβε πριν επιβιβαστεί στο πούλμαν.
«Τι συμβαίνει γλυκιά μου; Ποιος σε πείραξε; Εξαφανίστηκες από χθες και δεν καταλαβαίνω»
Η άλλη σφίγγα δεν είπε τίποτα προσπαθώντας να τον καθησυχάσει.
« Δεν συμβαίνει τίποτα. Απλώς ένιωσα λίγο άσχημα, αλλά τώρα μου πέρασε. Θα σου τηλεφωνήσω από την Αθήνα. Μην πεις κάτι στη μαμά και την ανησυχήσουμε χωρίς λόγο»
Έτσι χωρίστηκε από το Χρήστο κι αρχίζοντας το ταξίδι της επιστροφής προσπάθησε να κάνει μια ανασκόπηση των ημερών. Είχε μέσα της μια σειρά βεβαιότητες και θεωρούσε αυτονόητο ότι τα σχέδιά της θα εξελίσσονται πάντα όπως αυτή τα έχει προκαθορίσει. Τελικά έπασχε από υπερεκτίμηση των ικανοτήτων της. Εντάξει έχει κάποια προσόντα, αλλά δεν ήταν, αδελφέ μου, και παντοδύναμη. Δεν είναι δυνατόν να ελέγχει τις επιθυμίες και τα λόγια των άλλων. Χρειάζεται μια προσγείωση στην πραγματικότητα.
Τι θα πει στη μάνα της που γύρισε νωρίτερα; Ο Νίκος, ο πνευματικός της φίλος στην Πάτρα έφευγε ταξίδι από πριν σχεδιασμένο, και δεν είχε νόημα να κάτσει άλλο. Μπάλωμα, αλλά αληθοφανές. Για τον Αλέκο τσιμουδιά. Λέξη σε κανέναν. Τώρα που τα ξανάφερνε στο μυαλό της είδε πως αυτή έσπρωξε τα πράγματα. Αυτή τον αναζήτησε, αυτή τον προσκάλεσε στην Αθήνα, αυτή του δόθηκε με πλήρη συνείδηση των πράξεών της. Δεν μπορεί να ζητάει ευθύνες από τρίτους. Βέβαια τον ήθελε ακόμα. Δέσμια των επιθυμιών της το σώμα της τον αποζητούσε, αλλά πρέπει να μάθει να πνίγει τις επιθυμίες της. Γιατί διαφορετικά θα την οδηγήσουν να κάνει πράγματα που δεν ευθυγραμμίζονται με την αξιοπρέπεια και τον εγωισμό της.
«Συγκρατήσου κορίτσι μου, γιατί θα γίνεις περίγελο στον κύκλο σου. Κάνε κράτει και ανασυγκροτήσου πριν είναι αργά»
Με τους δικούς της δεν είχε κανένα πρόβλημα κι όταν κλείστηκε στο δωμάτιό της άρχισε πυρετικά να καταγράφει στο ημερολόγιό της αναλυτικά γεγονότα, σκέψεις κι αποφάσεις. Έχει να τελειώσει το σχολείο, έχει να προετοιμαστεί για τις εξετάσεις της. Ας βάλει για κάποιο διάστημα φραγμό στον ερωτικό της χαρακτήρα, ας πνίξει τις επιθυμίες που νιώθει μέσα της. Κι αν δεν αντέχει την πίεση ξέρει καλά τον τρόπο της αυτοϊκανοποίησης.
Έτσι άρχισε η ρουτίνα σχολείο-σπίτι, διάβασμα και ενημέρωση του ημερολογίου. Πολλές φορές της ήρθε ο πειρασμός να πάρει τηλέφωνο στον βολικό Σίφη, αλλά κρατήθηκε. Έστω με το ζόρι.
33) Μπροστά στην έκπληξη
Άρχισε να πιστεύει ότι ξεπέρασε την άτυχη περιπέτεια και τώρα πρέπει να προσανατολιστεί μόνο σε ενέργειες για το μέλλον της. Με την επικρατούσα κυρίαρχη αντίληψη ήταν μια νεαρή κοπέλα με το μέλλον όλο μπροστά της. Στη μεγάλη πλειοψηφία αρκετές συνομήλικες της ίσως να μην είχαν ακόμα ερωτική εμπειρία και πόσες αλήθεια θα είναι αυτές που να έχουν την ποικιλία και την ένταση των δικών της εμπειριών;
Όμως τι παράξενο! Στη διάθεση της ανίχνευε μια νέα αίσθηση, που δεν είχε νιώσει ποτέ μέχρι τώρα. Λες και μέσα της ένα εργοστάσιο δούλευε δίχως να την ρωτάει. Κάποια στιγμή αυτά πήραν πιο συγκεκριμένη μορφή. Μικρές ζαλάδες, ανακατωσούρες, εντάσεις και εμετούς.
Η υποψία σφηνώθηκε στο μυαλό της σαν ένα από τα καρφιά στο σώμα του Χριστού. Μα είναι δυνατόν αυτό να συμβεί σ’ αυτήν; Στο μυαλό της ήρθε η μνήμη της παραθαλάσσιας εμπειρίας στο Σαρωνικό. Εκεί που έσπασαν όλα τα κοντέρ χωρίς επιφυλάξεις κι αναστολές. Εκείνη τη μέρα ούτε μια στιγμή δεν είχε περάσει απ’ το μυαλό της κάτι σχετικό. Πότε έπρεπε να έχει περίοδο; Δεν κρατούσε ημερολόγιο. Ποτέ δεν είχε φανταστεί ότι κάτι τέτοιο θα της χρειαζόταν. Σίγουρα πάντως είχε περάσει ένας μήνας. Φοβισμένη έβαλε το οδυνηρό ερώτημα. Λες μωρέ να συνέβη σε μένα; Όχι γαμότο! Δεν είναι δυνατόν.
Πήγε στο κοντινό φαρμακείο και πήρε ένα τεστ εγκυμοσύνης. Διάβασε με προσοχή τις οδηγίες και τις ακολούθησε πιστά. Μάλλον την πάτησε. Και τώρα τη κάνουμε; Αναρωτήθηκε χωρίς να ξέρει την απάντηση στο ερώτημα. Νόμιζε ότι ξέρει τα πάντα, αλλά τελικώς αποδεικνύεται ότι είναι πολύ πίσω.
Θα τον πάρει τηλέφωνο. Όχι για να του ζητήσει ευθύνες. Απλώς να τον ενημερώσει, αφού είναι κι αυτός μέρος του προβλήματος. Μόνο μετά επανειλημμένες τηλεφωνικές προσπάθειες κάποια στιγμή μίλησε μαζί του. Κι έφαγε στη μάπα όλη τη διάψευση
«Κι εμένα τι μου το λες; Δικό σου θέμα είναι. Βρες μόνη σου τη λύση. Αντίο μικρή και να προσέχεις στο μέλλον»
Έτσι προσγειώθηκε ανώμαλα στην πραγματικότητα.
«Και τώρα τι κάνουμε;» αναρωτήθηκε, επιτέλους για πρώτη φορά φοβισμένη, ένα πρωτόγνωρο γι αυτήν αίσθημα, αφού μέχρι τώρα στη ζωή της, όλα της πήγαιναν πρίμα, όλα ήταν υπό τον έλεγχό της κι αυτή ήταν που καθόριζε τις εξελίξεις
Να κρατήσει το παιδί δεν υπήρχε περίπτωση, ούτε ως ένα ενδεχόμενο. Έπρεπε να βιαστεί πριν ο χρόνος δυσκολέψει κι άλλο τα πράγματα. Να λύσει μόνη της το θέμα ήταν αδύνατο. Ούτε ήξερε που ν’ απευθυνθεί και τι ενέργεια να κάνει. Να ζητήσει βοήθεια από τον αδελφό της επίσης δεν το έβλεπε κι αυτό σαν λύση. Ποτέ δεν είχαν μέχρι τώρα ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας και η ευθύνη ήταν κυρίως στη δική της πλευρά. Έτσι ήταν μονόδρομος η λύση, όσο κι αν αυτό της ήταν οδυνηρό. Θα απευθυνθεί στη μάνα της!
Με την ουρά στα σκέλια, με τον άλογο εγωισμό της πληγωμένο καίρια το είπε στη μάνα της ζητώντας τη βοήθειά της. Ανένδοτη κι αρνητική ήταν μόνο στο ερώτημα ποιος είναι ο ένοχος. Δεν είχε και κανένα νόημα η αναφορά του, αφού τα αισθήματά της γι αυτόν από λατρεία μέσα στις τελευταίες μέρες είχαν άρδην αλλάξει.
Η μάνα της αντέδρασε σαν μια κοινή ελληνίδα μητέρα. Έβαλε τα κλάματα και ζητούσε εξηγήσεις
«Γιατί μωρό μου το έκανες αυτό; Ποιος είναι ο αλήτης που σ’ έφερε σ’ αυτήν την κατάσταση. Πες μου να πάω και να τον πνίξω με τα ίδια μου τα χέρια. Ποιος, ποιος έφερε το κορίτσι μου σ’ αυτή τη θέση;»
Την άφησε να ξεσπάσει αμίλητη γιατί καταλάβαινε τον πόνο της. Η κόρη της ήταν το καμάρι της. Από παντού άκουγε επαίνους και καλά λόγια. Πάνω της είχε επενδύσει μεγάλες προσδοκίες και τώρα;
«Πρέπει να το πούμε στο μπαμπά σου. Δε μπορώ ν’ αναλάβω μόνη μου αυτή την ευθύνη»
Η Ελπίδα αντέδρασε κάθετα
« Αν το μάθει ο μπαμπάς εγώ θα σκοτωθώ. Να ξέρεις ότι δεν αστειεύομαι»
«Και τι θα κάνουμε;»
«Θα πάμε σ’ έναν γιατρό να το ρίξω. Αυτή είναι η μόνη λύση»
Η μάνα ανατρίχιασε με τη σκληρή αμεσότητα της κόρης, αλλά από μέσα της ήξερε ότι δε γίνεται και διαφορετικά.
Ήταν μια τραυματική εμπειρία για την Ελπίδα. Η μάνα της έδρασε αποτελεσματικά για να προλάβει τα χειρότερα. Με διακριτικό τρόπο, σε φίλο της μαιευτήρα, με προκαθορισμένο ραντεβού, έλυσε το πρόβλημα με το δραστικό τρόπο. Ο πατέρας κι ο αδελφός της δεν πήραν χαμπάρι τίποτα. Οι δυο μέρες που έμεινε στο κρεβάτι ονοματίστηκαν ελαφρό κρυολόγημα και πέρασαν απαρατήρητες από τον πατέρα της, που μη ξέροντας τίποτα της ευχήθηκε ένα απλό «περαστικά».
Όμως για την ίδια αυτές οι μέρες γράφτηκαν μέσα της με ανεξίτηλη μελάνη. Έπρεπε να κάνει μια επανεκκίνηση στη ζωή της και σίγουρα μια δραστική ανακατανομή των προτεραιοτήτων της.
34) Νέα αφετηρία
Έδωσε όρκο στον εαυτό της. Όχι πλέον νέες επιπόλαιες περιπέτειες. Θα πρέπει να γυρίσει σελίδα οριστικά στη ζωή της. Προς επικύρωση αυτής της υπόσχεσης έκανε κάτι που πριν λίγους μήνες θα αποτελούσε γι αυτή βεβήλωση των όσιων και ιερών όλης της προηγούμενης ζωής της. Μια μέρα που έλειπε η μάνα της, μέσα στην τουαλέτα με υπομονή και προσοχή έκαψε ένα- ένα, όλα τα τετράδια του προσωπικού της ημερολογίου. Στάχτες που τις παρέσυρε ο καταρράκτης του Νιαγάρα. Το επανειλημμένο τράβηγμα στο καζανάκι. Τα μόνα που διασώθηκαν από την πυρά ήταν τα ποιήματα της και τα γράμματα του Νίκου, που αναφέρονταν σε καθαρά φιλολογικά ενδιαφέροντα.
Και οι ανάγκες της σάρκας, με δεδομένη την προϊστορία της; Εδώ θα πρέπει να κάνει ένα crash test στη θέλησή της. Θα πιέσει μέσα της όλες αυτές τις επιθυμίες. Ούτε η πρώτη είναι ούτε η τελευταία. Στην ακραία ανάγκη, με ελεγχόμενο ρυθμό, θα λύνει μόνη της την πίεση. Αισθηματική και ερωτική σχέση δεν σχεδιάζει στο εγγύς μέλλον.
Θα πάει φροντιστήριο το καλοκαίρι. Όχι πως έχει ιδιαίτερη ανάγκη. Αλλά να γεμίσει το χρόνο της. Ίσως γνωρίσει νέους ενδιαφέροντες ανθρώπους, κάνει νέους φίλους και βρει νέα ενδιαφέροντα. Για νέα αισθηματική περιπέτεια το βλέπει πολύ χλωμό. Αν κάποια στιγμή βρει μια καλή περίπτωση τα κριτήριά της δεν θα είναι κυρίως η ερωτική επιθυμία, αλλά μια μεγάλη γκάμα και σύμπτωση ενδιαφερόντων. Και η ίδια πρέπει να ανοιχτεί σε νέα ενδιαφέροντα.
Βιάστηκε να ζήσει έντονα. Αυτό ίσως σε κάποιους να είναι επιθυμητό, αλλά όπως συμπιέζεις τα επεισόδια της ζωής σου και συσσωρεύεις μέσα σου τον πλούτο των εμπειριών, με τον ίδιο- και ίσως χειρότερο τρόπο- συσσωρεύονται και οι πίκρες, οι απογοητεύσεις, τα πισώπλατα χτυπήματα. Αυτά στη ζωή πάνε πακέτο. Δεν υπάρχει μόνο χαρά ή μόνο λύπη. Είναι και τα δυο τυλιγμένα στην ίδια συσκευασία. Η δοσολογία επηρεάζεται απ’ τη δική σου συμπεριφορά. Μόνο αυτή.
Επίλογος
Τις γενικές θεωρήσεις τις εξάντλησε ή καλύτερα την εξάντλησαν αυτές. Ήρθε η εποχή να εντρυφήσει στις λεπτομέρειες. Την καταγραφή και περιγραφή των μικρών πραγμάτων, των άσημων ανθρώπων, των αμελητέων πράξεων. Εκεί θέλει τώρα να στρέψει την προσοχή της και να αφιερώσει τον υπόλοιπο χρόνο της. Να γονατίσει στη μάνα γη και να την προσκυνήσει, να μυρίσει το χώμα, να χαϊδέψει το χορτάρι και την πέτρα. Να βάλει το χέρι της στο νερό που κυλάει αδιάκοπα στο ρηχό ρυάκι, δίνοντας ζωή στα ορατά κι αόρατα με γυμνό μάτι πλάσματα που βρίσκονται σιμά του.
Εκ πρώτης όψεως αυτός ο στόχος ακούγεται προσβάσιμος, ευκολοπέραστος, πιο βατός. Στη πράξη όμως τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι.
Είναι πολύ εύκολο να αγαπάς όλη την απρόσωπη κι απροσδιόριστη ανθρωπότητα. Είναι τόσο ανακουφιστικό να δείχνεις τη συμπαράσταση και την ηθική σου στήριξη σε κάθε ανώνυμο και μακρινό πάσχοντα. Να έχεις ευαισθησίες οικολογικές, να συμπαρατάσσεσαι με τα διάφορα κινήματα καλών προθέσεων, που ξεφυτρώνουν παντού, σαν μανιτάρια.
Το δύσκολο είναι να αγαπάς και να αντέχεις το διπλανό σου, αυτόν που η παρουσία του σε ενοχλεί για συγκεκριμένους και διάφορους λόγους, ακόμα και αισθητικούς. Να είσαι εντάξει με την οικογένειά σου, τους συνεργάτες σου στη καθημερινή επαφή με την εργασία σου, την ενδεχόμενη ύπαρξη ατόμου στο στενό οικογενειακό ή φιλικό σου περιβάλλον που έχει αποκλίνουσα συμπεριφορά, μια αρρώστια, μια δυσμορφία κι ό,τι άλλο ανάλογο. Να υπομένεις το μωρό του διπλανού διαμερίσματος, που με το κλάμα του δεν σου επιτρέπει να κλείσεις μάτι.
Κάνε, λοιπόν τη μικρή δική σου νησίδα ευτυχίας μέσα στον ορυμαγδό της ανεπάρκειας που κυκλοφορεί ανά τας ρύμας και τας οδούς. Η αντοχή στα συμβαίνοντα απαιτεί βαρύ φορτίο ανέχειας, κατανόησης και υπομονής. Αλίμονο σου αν δεν το διαθέτεις.
Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-57361442047856359652022-11-19T00:28:00.000-08:002022-11-19T00:28:41.062-08:00 Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
1. Εισαγωγή
2. Ο πατέρας της Χρυσούλας
3. Η Χρυσούλα
4. Η οικογένεια μεγαλώνει
5. Η ανατροφή των παιδιών
6. Ο Αντρέας
7. Η Φοίβη
8. Η Νίκη
9. Η Ντόρα
10. Το πολιτικό περίγυρο
11. Ο χρόνος κυλάει
12. Οι κόρες
13. Ο Μίλτος
14. Η απογοήτευση
15. Το φροντιστήριο
16. Η μεταπολίτευση
17. Η πρώτη επέτειος του Πολυτεχνείου
18. Τρία χρόνια μετά- 1978
19. Η πολιτική αλλαγή
20. Η απελευθέρωση της Φοίβης
21. Ο πρώτος γάμος
22. Η Φοίβη «κινείται μπροστά»
23. Η Ντόρα ζητάει το μερτικό της
24. Ο Ιάσονας
25. Η «βόμβα»
26. Το αδιέξοδο της Νίκης
27. Η Φοίβη κινείται σε υψηλούς κύκλους
28. Η Νίκη ανασυγκροτείται
29. Η πολιτική ζωή στη χώρα υποβαθμίζεται
30.Η Χρυσούλα γίνεται γιαγιά
31.Η νέα πτυχιούχος
32.Ο θάνατος του Αντρέα Παπανδρέου
33. Η οικογένεια συνεχίζει
34. Η Νίκη αφήνει πίσω της το παρελθόν
35. Ο παππούς Αντρέας κάνει τον απολογισμό της ζωής του
36. Η Φοίβη ενώπιον του διλήμματος
37. Η Χρυσούλα έχει όλα τα παιδιά γύρω της
38. Η Νίκη λύνει τον προσωπικό της γρίφο
39. Η Ντόρα θέτει το πρόβλημα
40. Η Νίκη σε δίλημμα
41. Η άνοδος των μεταρρυθμιστών στην εξουσία
42. Η Φοίβη προσγειώνεται
43. Η Νίκη ζει την περιπέτειά της
44. Οι κληρονομικοί διάδοχοι στην εξουσία
45. Η Νίκη σε νέο περιβάλλον
46. Η οικογένεια ωρίμασε
47. Το κλείσιμο
1. Εισαγωγή
Είχε περάσει λίγη ώρα από τη στιγμή που το ξημέρωμα έφερνε το πρώτο λιγνό φως του, νικώντας για μια ακόμα φορά, το μαύρο κι άραχνο σκοτάδι. Μέσα στην αιώνια κίνηση της Γης γύρω απ’ τον εαυτό της, πλησίαζε η χρονική στιγμή που στην περιοχή οι πρώτες ζωοδότες αχτίνες του ήλιου θα άρχιζαν να εργάζονται πυρετωδώς εξοβελίζοντας τα δαιμόνια του σκότους και αφαιρώντας την πάχνη της νύχτας. Έτσι, μετά από λίγη ώρα, θα έκαναν υποφερτή την παραμονή του νοικοκύρη στην ανοιχτή βεράντα του σπιτιού του.
Αυτός είχε ξυπνήσει από νωρίς και ήδη είχε σηκωθεί απ’ το κρεβάτι. Μόνιμη συνήθεια πια κι από κοντά, τον ακολουθούσε η γυναίκα του που αναγκαστικά απέκτησε κι αυτή το χούι. Περίμενε λίγο στην τραπεζαρία να περάσει η ώρα. Άνοιξε την τηλεόραση κι άκουσε, με την αναπόφευκτη δυσφορία, την πρωινή φλυαρία των καναλιών. Κεφάλια να μιλάνε χωρίς διακοπή, με ύφος παντογνώστη. Κενή φλυαρία χωρίς περιεχόμενο κι ουσία. Έκανε υπομονή να περάσει λίγος χρόνος. Απέφευγε πλέον να βγαίνει πρωί-πρωί στη βεράντα, το αγαπημένο στο σπίτι του μέρος. Βλέπεις τα χρόνια που πέρασαν είχαν αφήσει στο σώμα τα αναπόφευκτα σημάδια. Η υγρασία πάντα του περόνιαζε τα μέλη και οι ρευματικοί πόνοι με τις σουβλιές του έστελναν οδυνηρά μηνύματα. Σύντομα βαρέθηκε την τηλεόραση, βγήκε στη βεράντα και κάθισε στην άνετη του πολυθρόνα.
Βρισκόμασταν για καλά στην άνοιξη, αλλά το πρωί, μετά το ξύπνημα, τα πονάκια δεν έλεγαν να τον ξεχάσουν. Είχε ρίξει στην πλάτη το χοντρό πανωφόρι, με το φόβο μην αρπάξει καμιά πούντα στα καλά του καθουμένου. Την πρόσεχε τη ζωούλα του ο κύριος και σ’ αυτό δεν μπορούσες να του προσάψεις καμιά κατηγορία. Ήταν μια φυσική ανθρώπινη άμυνα. Κι ακόμη δεν ήταν μόνος στη ζωή. Είχε υποχρεώσεις κι οικογένεια να ζήσει. Σε άλλα θέματα όμως μπορούσες να του αναφέρεις έναν μακρύ κατάλογο από δυστροπίες, μικροελαττώματα και παράπονα. Είναι γεγονός πως σ’ όλη τη ζωή του ήταν ξεροκέφαλος κι αγύριστο κεφάλι. Αυταρχικός, μερικές φορές έως υπερβολής, πάτερ φαμίλιας, γινόταν ανυπόφορος στους δικούς και στο περίγυρο του. Μόνο η ικανότητα, η απύθμενη υπομονή κι εγκαρτέρηση της γυναίκας του ήταν το φάρμακο για να τον ηρεμεί και να τον προσγειώνει. Αυτή μέσα στην πάροδο του χρόνου είχε πετύχει να αμβλύνει, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, αυτές τις αρνητικές πλευρές του χαρακτήρα του και να τον κάνει υποφερτό. Είχε τον τρόπο της η κυρά Χρυσούλα! Μια από τις πρώτες έγνοιες της κάθε πρωί ήταν να του σερβίρει ένα παραδοσιακό πρωινό κι αυτό έκανε μόλις ο δικός της κάθισε στη θέση του.
«Ας είσαι καλά κυρά Χρυσούλα μου!» Της είπε ευχαριστημένος ο άντρας της. «Σαν τον καφέ σου, γυναικούλα μου, δεν έχω πουθενά αλλού δοκιμάσει»
Η άλλη δεν απάντησε στις τσιριμόνιες του. Ο κυρ Αντρέας έριξε μια μικρή τζούρα και κάηκε η γλώσσα του. Τις έβαλε, δήθεν, τις φωνές.
«Καυτό τον έφερες, μωρέ; Να με σκοτώσεις θέλεις;»
«Μόλις τον κατέβασα απ’ το καμινέτο, Αντρέα. Ας μην βιαζόσουν κι εσύ τόσο. Μια ζωή λαίμαργος είσαι. Μη φοβάσαι, άντρα μου! Δεν θα στον πιει κανένας άλλος. Δικός σου είναι ο καφές»
Έτσι με γλυκές αψιμαχίες, αλλά στο βάθος αγάπη και κατανόηση, που βάθαινε με την πάροδο των χρόνων, τραβούσε η οικογενειακή ζωή την ανηφόρα.
Όμως ας μην είμαστε γκρινιάρηδες. Ας μην εστιαζόμαστε μόνο στα αρνητικές πλευρές. Ο άνθρωπος είχε και μια σειρά προτερήματα κι αρετές, η κυριότερη των οποίων ήταν η πλήρης αφοσίωση στην οικογένεια και ο πολύχρονος μόχθος που είχε κάνει για να εξασφαλίσει τους αναγκαίους όρους στην άνετη διαβίωση των μελών της. Σ’ όλα αυτά τα χρόνια, αυτή ήταν η κύρια έγνοια του. Ποτέ δε λοξοδρόμησε. Αφοσιωμένος πάντα στη γυναίκα του, δεν είχε μάτια για καμιά άλλη. Στον τομέα αυτόν δεν είχε να του προσάψει κανένα παράπονο.
Το μόνο που της έλειψε εκ μέρους του ήταν λίγη τρυφερότητα στην καθημερινή τους ζωή. Ένας καλός λόγος, μια ζωντανή κουβέντα απ’ το στόμα του. Να της πει, βρε παιδί μου, έστω και μια φορά ένα λόγο αγάπης, να της δώσει ένα φιλί. Ο αγροίκος δεν κατάλαβε ποτέ ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από χουχούλιασμα, από ένα τρυφερό χάδι, από έναν λόγο αγάπης. Από ένα απλό κι απρόσμενο δωράκι. Αυτά τα θεωρούσε εκείνος εκδηλώσεις των ολίγον κουνιστών. Τέτοιες χειρονομίες δεν ταιριάζουν στους καθαρούς άνδρες σαν κι αυτόν. Δυστυχώς μια ζωή ήταν και παρέμενε χωριάτης. Στον τομέα αυτόν δεν κατάφερε, σχεδόν καθόλου, να τον αλλάξει.
2. Ο πατέρας της Χρυσούλας
Η γυναίκα του Αντρέα θυμόταν- σαν να είναι πρόσφατο το γεγονός- πότε και πώς τον γνώρισε, πώς άρχισαν τα μεταξύ τους πάρε δώσε, ενώ στην πραγματικότητα, είχαν ήδη περάσει πάνω από τριάντα χρόνια. Ναι! Τη σκοτεινή εκείνη εποχή η δική της οικογένεια περνούσε τις συνέπειες της εμφύλιας διαμάχης με τον οδυνηρότερο τρόπο. Ο πατέρας της στη φυλακή πλήρωνε τη συμμετοχή στην αντίσταση κατά των Γερμανών και την ένταξή του σε μια από τις μεγαλύτερες οργανώσεις, το ΕΑΜ. Μετά την απελευθέρωση οι απλοί αγωνιστές αντί να γευτούν τη χαρά της ελευθερίας εισέπραξαν το ανελέητο κυνηγητό από την αντίπαλη παράταξη.
Ο ίδιος δεν είχε τη γνώση και την πληροφόρηση των σκοπιμοτήτων και των ύστερων βλέψεων των διάφορων ηγετικών ομάδων. Η συμμετοχή του άρχιζε και τέλειωνε στην αγνή κι άδολη διάθεση του ν’ αγωνιστεί για την απελευθέρωση της χώρας από τον άνομο ξένο κατακτητή. Να δώσει την προσωπική του εισφορά στον αγώνα. Την αγάπαγε την πατρίδα του, ρε φίλε, και δεν του πήγαινε να κάτσει στη γωνιά, ασφαλής κι αδιάφορος. Κακό ήταν; Πολύ αργότερα κατάλαβε ότι υπάρχουν κι άλλα θέματα στη μέση. Έτσι, όταν ο αγώνας ευοδώθηκε κι ο κατακτητής με την ουρά στα σκέλια πήρε των ομματιών του και μας άδειασε τη γωνιά, αυτός ονοματίστηκε εγκληματίας, στιγματίστηκε ως πράκτορας ξένων δυνάμεων και με άλλα επίθετα που ούτε τα ήξερε κι ούτε καταλάβαινε τη σημασία τους.
Με συνοπτικές διαδικασίες και με άγνωστους ψευδομάρτυρες, που κατάθεσαν τα απίθανα των απιθάνων, καταδικάστηκε το καλοκαίρι του 1945 από το έκτακτο στρατοδικείο σε ισόβια δεσμά και κλείστηκε στη φυλακή. Το χτύπημα για τη μάνα της και την ίδια ήταν τρομερό. Δυο μόνες γυναίκες, η ίδια μόλις είχε κλείσει τα τρία, με σχεδόν ανύπαρκτες πηγές εισοδημάτων, βρέθηκαν ξεκρέμαστες, χωρίς τον προστάτη κι αγαπημένο τους. Η μάνα, παλικάρι μια ζωή, συνέχισε να ασκεί την τέχνη της. Ήταν μοδίστρα. Καλή τεχνίτρια κι είχε από πριν πελάτισσες, που εκτιμούσαν το ταλέντο της. Αυτή η ασχολία, που συνδυαζόταν και με λογικές τιμές, ήταν τώρα η μόνη πηγή χρημάτων για να έχουν τα στοιχειώδη. Θα έδιναν τη μάχη μέσα στη στέρηση, αλλά με αξιοπρέπεια και πίστη. Με την ελπίδα κάποια στιγμή ο πατέρας θα γυρίσει στο σπίτι. Τότε η ζωή τους θα στρώσει ξανά κι η μεταξύ τους αγάπη θα είναι οδηγός για το μέλλον.
Οι συνθήκες διαβίωσης του πατέρα μέσα στη φυλακή, πέρα από τον αποκλεισμό από την κοινωνία, είχε και τις «ειδικές περιποιήσεις» των δεσμοφυλάκων με συνεχή καψόνια, μαζί με εξαντλητική εργασία. Όλα αυτά στωικά τα υπέμενε. Άλλωστε ήταν κοινή η μοίρα όλων των συγκρατουμένων κι αυτό είναι κάτι που υποφέρεται. Ο πόνος αντέχεται όταν τα βάσανα είναι κοινά για όλους. Εκείνο που τον κατάτρωγε ήταν το γεγονός ότι τα αγαπημένα του πρόσωπα-γυναίκα και κόρη- έμειναν απροστάτευτα στους πέντε δρόμους. Αυτό του έγινε σφικτός βρόχος που τον έπνιγε. Από την αρχή και πολλές φορές στη συνέχεια του ζητήθηκε να κάνει δήλωση αποκήρυξης του ΕΑΜ, των παραφυάδων αυτού και του κομμουνιστικού κόμματος. Μέχρι στιγμής το είχε αρνηθεί. Όχι για ιδεολογικούς λόγους. Κυρίως ήταν για λόγους φιλότιμου και προσωπικής αξιοπρέπειας, Από μέσα του εξανέστη
«Τι ν’ αποκηρύξω, μωρέ τσακάλια; Μήπως ήμουν ποτέ μέλος κανενός κόμματος; Η μόνη εμπλοκή μου είναι η συμμετοχή στην αντίσταση ενάντια στους Γερμανούς»
Η περίοδος που περνούσε η χώρα δεν ήταν, δυστυχώς, για τέτοια ξεψαχνίσματα. Αυτά για τους νέους εξουσιαστές ήταν ψιλά γράμματα, χωρίς καμιά αξία. Τα πράγματα ήταν ξεκάθαρα: «Είσαι μαζί μας, ρε τομάρι ή είσαι με τους κατσαπλιάδες;» Ενδιάμεσες καταστάσεις δεν υπήρχαν. Το παίδεψε καιρό στο μυαλό του, το σκέφτηκε έτσι, το σκέφτηκε αλλιώς, το γύρισε, το ματαγύρισε κι εκείνο που τελικώς κέρδισε ήταν η επιθυμία να βρεθεί κοντά στους δικούς του. Αυτή η αξεπέραστη ανάγκη υπερέβη τους τελευταίους δισταγμούς.
Με βαριά καρδιά απευθύνθηκε στη διεύθυνση της φυλακής βάζοντας την οδυνηρή τζίφρα. Μέσα του ψυχανέμιζε η ισχνή ελπίδα ότι θα υπάρξουν ευνοϊκές εξελίξεις. Το φαινόμενο το είχε παρατηρήσει πολλές φορές σε ανάλογες περιπτώσεις προηγουμένως. Μα στη δική του, τίποτα δεν έγινε! Όλες τις μέρες που ακολούθησαν. Αντίθετα η ατμόσφαιρα γι αυτόν μέσα στη φυλακή έγινε τρισχειρότερη. Τέτοιες πράξεις δεν μένουν δυστυχώς κρυφές. Μέσα σε μια νύχτα από συναγωνιστής και συγκρατούμενος έγινε δακτυλοδεικτούμενος προδότης και δηλωσίας.
Το υπόλοιπο διάστημα το πέρασε σε πλήρη απομόνωση από τους άλλους. Λες κι είχε κάνει έγκλημα καθοσιώσεως. Χριστέ μου, τι ασπλαχνία, τι σκληρότητα, τι φανατισμός! Αυτό τον πείραξε περισσότερο από όλες τις άλλες κακουχίες που συνάντησε σ’ όλο το προηγούμενο διάστημα. Τον πλήγωνε ιδιαίτερα, γιατί βλέπεις προέρχονταν από τους «δικούς» του! Του στοίχισε πολύ και ψυχολογικά. Σ’ έναν ήδη βεβαρυμμένο οργανισμό η πρόσθεση και αυτού του αρνητικού παράγοντα είχε σοβαρές συνέπειες στην υγεία του, πράγμα που θα φαινόταν καθαρά τα λίγα επόμενα χρόνια.
Την κατάσταση την «έσωσε», τρόπος του λέγειν, η άνοδος στην πρωθυπουργία του Νικολάου Πλαστήρα. Τα μέτρα κατευνασμού και λήθης που είχε υποσχεθεί -και όταν έγινε Κυβέρνηση είχε εφαρμόσει- είχαν αποτέλεσμα να αποφυλακιστεί προσωρινά και να γυρίσει σπίτι του. Τουλάχιστον γλύτωσε από την εκδικητική συμπεριφορά των συναγωνιστών του. Η υγεία του είχε ήδη δυστυχώς υποστεί ανήκεστη βλάβη. Διαγνώστηκε προχωρημένη φυματίωση κι η αντίσταση του οργανισμού ήταν ασθενής. Τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής τον πέρασε μπαινοβγαίνοντας σε νοσοκομεία και σανατόρια. Ευτυχώς, για λόγους αυτοάμυνας, δεν ενημέρωσε τη γυναίκα και την κόρη του για τη συμπεριφορά των άλλων συγκρατούμενους του στο πρόσωπό του. Δεν ήταν ανάγκη να τους προσθέσει μια ακόμα πίκρα.
Το 1956 ήταν ο ακροτελεύτιος χρόνος που έφυγε απ’ τη ζωή. Όταν πήραν το νεκρό σώμα του από το σανατόριο Σωτηρία, είδαν ότι ο όμορφος άντρας που είχε αγαπήσει η μάνα της, ο αγαπημένος δικός της πατέρας, τους παραδόθηκε σαν ένα άσαρκο κι αγνώριστο κουφάρι. Το χτύπημα ήταν τρομερό. Με πολύ λίγους παριστάμενους τον θάψανε φτωχικά μέσα σε οδυρμό στο νεκροταφείο της Καισαριανής. Ένα ακόμα αδικαίωτο θύμα της αιματηρής εμφύλιας διαμάχης που σημάδευσε τη χώρα όλα τα προηγούμενα χρόνια κι άφησε πίσω της απούλωτες πληγές.
3. Η Χρυσούλα
Εκ των πραγμάτων, μετά το θάνατο του πατέρα της, σταμάτησε το σχολείο κι αναζήτησε μια- την οποιαδήποτε- εργασία. Ίσως αυτό να μην ήταν η καλύτερη επιλογή εκείνη τη στιγμή, αλλά δεν είχαν τη ψυχραιμία, την ωριμότητα και την υπομονή- δυο μόνες και πληγωμένες γυναίκες- να πορευτούν προς το παρόν διαφορετικά. Πρόλαβε να φτάσει στην πρώτη τάξη του γυμνασίου, ενώ είχε τα αντικειμενικά προσόντα για επιτυχή συνέχιση των σπουδών. Κάτι που ήταν όνειρο κι επιθυμία του αγαπημένου πατέρα της. Τώρα για αντικειμενικούς λόγους δεν ήταν δυνατόν να υλοποιηθεί. Έπρεπε να εργαστεί και να βοηθήσει με τη δική της συνεισφορά την οικογένεια. Η πρώτη απασχόληση της ήταν στον έμπορο της γειτονιάς με μια αστεία εβδομαδιαία αμοιβή. Δεν είχε κι άλλη εναλλακτική δυνατότητα. Υπήρχαν κι οι περιορισμοί λόγω του παρελθόντος της οικογένειας κι έτσι δέχτηκε για την ώρα, ως προσωρινή λύση, την κατάσταση. Ήταν ήδη μια όμορφη κοπέλα κι όλα έδειχναν ότι σύντομα θα μετασχηματιζόταν σε μια αξιοπρόσεκτη κι επιθυμητή γυναίκα.
Στη γειτονιά ήταν το μπακάλικο του πατέρα του Αντρέα κι από κει προμηθεύονταν όλα τα στοιχειώδη για τη διατροφή τους. Στα χρόνια εκείνα το βερεσέ ήταν κανόνας και όλοι οι πελάτες διέθεταν το απαραίτητο τεφτέρι. Σε κάποιες στιγμές ιδιαίτερης οικονομικής στενότητας- η αλήθεια να λέγεται- ο μπακάλης έδειξε κατανόηση κι υπομονή. Εκεί για πρώτη φορά την είδε ο Αντρέας. Η εμφάνισή της δεν του πέρασε απαρατήρητη. Ρώτησε κι έμαθε γι αυτήν. Από μια στιγμή και μετά της έγινε στενός κορσές. Πού τον έχανες, πού τον εύρισκες, πάντα τον είχε πίσω της. Δεν χρειαζόταν πολύ εξυπνάδα να καταλάβει το ενδιαφέρον του. Της Χρυσούλας δεν της άρεσαν οι εκκρεμότητες κι ασάφειες. Μια μέρα που τον είδε να σέρνεται πίσω της σταμάτησε και γυρίζοντας τον ρώτησε κατάμουτρα.
«Αντρέα κάτι θέλεις να μου πεις και διστάζεις. Να! Τώρα έχεις τώρα την ευκαιρία. Πες μου λοιπόν τι θέλεις;»
Αυτή η σταράτη δήλωση, απρόσμενη κι ασυνήθιστη εκείνη την εποχή, του έκοψε τα πόδια. Για λίγο χρόνο δεν έβγαλε κιχ. Κοκκίνισε σαν παντζάρι. Σύντομα όμως ξεπέρασε την αμηχανία, βρήκε το αναγκαίο θάρρος, και της το είπε
«Μ’ αρέσεις Χρυσούλα! Φαντάζομαι το έχεις καταλάβει. Δεν έχω κακό σκοπό. Σε σέβομαι και θέλω να γνωριστούμε καλύτερα. Πού ξέρεις μπορεί να είναι η μοίρα εμείς να περπατήσουμε μαζί στη ζωή»
«Ε! Ε! Για στάσου! Μην είσαι τόσο βιαστικός. Ξέρεις σε πόσο δύσκολη θέση βρισκόμαστε εγώ και η μάνα μου. Δεν έχω λοιπόν την πολυτέλεια να παίξω με κανέναν, αλλά αν σοβαρά ενδιαφέρεσαι για μένα ο δρόμος είναι ένας. Να το ξέρεις. Συνεννοήσου με τον πατέρα σου κι έλα στη μάνα μου να με ζητήσεις»
«Βρε Χρυσούλα, χωρίς να δούμε καθόλου αν ταιριάζουμε;»
«Εμένα δεν μου είσαι αδιάφορος! Ελπίζω και συ να νιώθεις ανάλογα. Αν θέλεις να γίνει κάτι μεταξύ μας αυτό θα πρέπει να είναι εν γνώσει των γονέων μας. Σκέψου το κι αποφάσισε»
Έκανε απότομα μεταβολή κι απομακρύνθηκε πριν ο άλλος προλάβει ν’ αντιδράσει. Τον έβαλε σε μεγάλο δίλημμα και δεν του άφησε κανένα άλλο περιθώριο. Έβαλε κάτω τα δεδομένα. Η Χρυσούλα του άρεσε. Ήταν όμορφη, τίμια κι αξιοπρεπής. Όλοι στη γειτονιά την εκτιμούσαν κι είχαν να πουν ένα καλό λόγο. Για σχέση της με άλλον άντρα δεν είχε ποτέ ακουστεί κι αυτό πίστευε κι ο ίδιος ότι ήταν αλήθεια. Άλλο ήταν που τον έκανε να φοβάται κι άρα κάπως να διστάζει, Η αντίδραση του πατέρα του. Βλέπεις ήταν μοναχογιός και ο πατέρας του πάνω του είχε στηρίξει πολλές ελπίδες. Πριν λίγους μήνες χάσανε τη μάνα του κι αυτό τους πλήγωσε και τους δυο πολύ.
Ο πατέρας του είχε παλαιότερα άλλες βλέψεις γι αυτόν. Ήθελε να τον κάνει γιατρό ή δικηγόρο, αλλά ο ίδιος κλώτσησε. Δεν τα πήγαινε καλά με τα γράμματα, δεν είχε την υπομονή που χρειάζεται κάποιος να μελετάει. Αυτός αμέτι- μουχαμέτι μπήκε στο μαγαζί και σύντομα έμαθε τα μυστικά της δουλειάς, Ο πατέρας του τα είχε τα χρονάκια του και δυσκολευόταν να κουμαντάρει μόνος του το μαγαζί. Έτσι εκ των πραγμάτων δέχτηκε την κατάσταση και παραιτήθηκε από τα φιλόδοξα σχέδια για το γιο του. Η πρόσφατη απώλεια της γυναίκας του έσφιξε ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Για το στοιχειώδες νοικοκυριό στο σπίτι και για ένα πιάτο φαγητό πήρανε μια γνωστή τους χήρα της γειτονιάς, που είχε ανάγκη για δουλειά.
Για μέρες δίσταζε να κάνει το αναγκαίο βήμα, μα τον κατέτρωγε η ανάγκη να κερδίσει τη Χρυσούλα. Υπήρχε πάντα ο κίνδυνος να τον προλάβει κάποιος άλλος και τότε χέσε μέσα Πολυχρόνη που δεν γίναμε Ευζώνοι. Η τελευταία σκέψη ξεπέρασε και τους ύστατους δισταγμούς. Το ίδιο βράδυ στο σπίτι του το ξεφούρνισε.
«Πατέρα έχω να σου πω κάτι σημαντικό. Μεγάλωσα κι εγώ. Πρέπει να το βλέπεις και μόνος σου. Έφτασε ο καιρός λοιπόν να βρω τη γυναίκα που θα ζήσω μαζί της τη ζωή μου. Εσύ δεν έχεις φιλοδοξία ν’ αποκτήσεις εγγόνια;»
«Μη βιάζεσαι αγόρι μου. Έχεις πολλά χρόνια μπροστά σου. Θα βρούμε μια κοπέλα άξια και της τάξης μας να γίνει γυναίκα σου. Για τις ανάγκες σου, δόξα το θεό, έχεις λεφτά. Γυναίκες υπάρχουν άφθονες και πρόθυμες στα πέριξ. Μόνο πρόσεξε μην αρπάξεις καμιά αρρώστια, κακομοίρη μου, κι έχουμε άλλα ντράβαλα»
«Δεν μ’ αρέσουν αυτές οι γυναίκες, πατέρα. Εγώ θέλω να νοικοκυρευτώ και να κάνω παιδιά. Κορίτσι, άξιο μου, βρήκα»
«Βρήκες; Και πια είναι η λεγάμενη;»
«Είναι η Χρυσούλα, πατέρα. Το κορίτσι που δουλεύει στον έμπορα»
«Ποια; Η κόρη της μοδίστρας; Δεν είμαστε καλά! Αυτές παιδί μου δεν έχουν ούτε βρακί να φορέσουν. Είσαι χαζός; Και δεν είναι της δικής μας τάξης. Εμείς έχουμε κάνει το κουμάντο μας, μικρέ, κι έχουμε μια περιουσία. Να βρούμε μια κοπέλα με ανάλογα προσόντα και να την παντρευτείς»
«Γυναίκα θέλω πατέρα! Όχι πορτοφόλι. Γυναίκα να ζήσω μια ζωή μαζί της»
«Εντάξει παιδί μου, αλλά υπάρχει και το άλλο. Ο πατέρας της ήταν κόκκινος, το ξέχασες; Όλη τη ζωή του την πέρασε στις φυλακές. Εμείς πάντα ήμασταν εθνικόφρονές. Θα μας κακοχαρακτηρίσουν αν μπλέξουμε μ’ αυτές.»
«Έλα, ρε πατέρα, αυτά πέρασαν πια. Άλλωστε τι φταίει η Χρυσούλα; Μικρό κοριτσάκι ήταν τότε»
«Ναι, αλλά η Ασφάλεια δε σκέφτεται έτσι. Μήπως θα έχει επιπτώσεις στην επιχείρηση μας;»
«Όχι ρε πατέρα!»
«Μη βιαστούμε, άσε με να το σκεφτώ»
Δεν του έκανε τη χάρη. Δεν τον άφησε στιγμή να ηρεμήσει. Σε κάθε συνάντηση τους στο σπίτι ή στο μαγαζί του έθετε πιεστικά το ίδιο θέμα
«Τι αποφάσισες Πατέρα;»
Δεν άντεξε την πίεση. Είδε το πείσμα και την αποφασιστικότητά του. Κάποια στιγμή υποχώρησε και του είπε
«Πάρτη παιδί μου! Εσύ θα την παντρευτείς, εσύ θα σηκώσεις τα βάρη. Εγώ βάρυνα πια. Τα χρόνια πέρασαν κι οι αντοχές μου μειώθηκαν. Ίσως χρειάζεται ν’ αναλάβεις στο μαγαζί μεγαλύτερες ευθύνες»
Δεν έχασε καθόλου στιγμή. Πήγε στον έμπορα που η Χρυσούλα εργαζόταν και χωρίς εισαγωγή της είπε
«Εντάξει! Ο πατέρας μου συναίνεσε για σένα. Πες τη μάνα σου ότι αύριο το βράδυ θα έρθω στο σπίτι σου να σε ζητήσω. Έκανα ό,τι μου είπες και φαντάζομαι ότι τα νέα θα σε χαροποιήσουν. Χρυσούλα είμαι αποφασισμένος, να το ξέρεις και πάρτο απόφαση. Θα ζήσουμε μαζί και σου υπόσχομαι ότι θα σε κάνω ευτυχισμένη»
Της άλλης της ήρθε ταμπλάς! Στην πρώτη φορά που συζήτησαν δεν κατάλαβε πόσο σοβαρά της μιλούσε ο Αντρέας. Τώρα όμως ο κόμπος έφτασε στο χτένι και έπρεπε να το αφομοιώσει. Ήδη είχε ενημερώσει τη μάνα της για την πρώτη συνάντηση.
Εκείνη την είχε προειδοποιήσει
«Πρόσεξε κορίτσι μου μη θέλει να παίξει μαζί σου. Εσύ καλά φέρθηκες. Να σε ρωτήσω όμως κάτι. Πες ότι αυτός το εννοούσε. Θα τον ήθελες για άντρα σου;»
«Κοίτα μάνα, Ευκαιρία για μεγάλες αγάπες δεν είχα. Τη θέση μας την ξέρω και δεν πετάω στα σύννεφα. Ο Αντρέας φαίνεται καλό κι εργατικό παιδί. Μ’ αρέσει. Δεν μπορώ να πω πως τον αγαπώ, αλλά έχουμε μπροστά μας το μέλλον. Πόσοι και πόσοι γάμοι με προξενιό δεν πήγαν καλά; Γιατί όχι να πάει καλά και στην περίπτωσή μας;»
Τώρα ήρθε η ώρα της αλήθειας. Του μίλησε με σοβαρότητα και του είπε
«Άκου Αντρέα. Αυτά τα πράγματα είναι σοβαρά και αφορούν την υπόλοιπη ζωή μας. Εγώ το σκέφτηκα και δέχομαι να συνδέσω τη ζωή μου μαζί σου. Ελπίζω και εκ μέρους σου να υπάρχει η ίδια σοβαρότητα»
«Μα Χρυσούλα μου, εγώ ξεκίνησα το θέμα, εγώ έπεισα τον πατέρα μου να μας δώσει την ευχή του κι εγώ πιο πολύ από σένα θέλω να γίνεις η γυναίκα μου. Σου δίνω όρκο στην Παναγιά κι όπου αλλού θέλεις, ότι θα προσπαθήσω μ’ όλες μου τις δυνάμεις να φανώ αντάξιος των προσδοκιών σου»
«Εντάξει Αντρέα θα σε περιμένουμε. Αύριο το βράδυ είπες;» ………………………………………………………………………………………………………………..
Τα πράγματα πήραν το δρόμο τους και σύντομα έγινε ο γάμος. Το νυφικό το έραψε η μάνα της. Η Χρυσούλα ήταν αποφασισμένη να κερδίσει το προσωπικό της στοίχημα κι αφοσιώθηκε στο στόχο της.
Η προτεραιότητα ήταν να γνωριστεί με τον Αντρέα. Η πρώτη νύχτα του γάμου δεν περιλάμβανε κάτι συνταρακτικό, αλλά με την πάροδο του χρόνου τα πράγματα είχαν βελτιωθεί. Και υπήρχε πολύς καιρός μπροστά τους. Μετά κέρδισε το σεβασμό του πεθερού της κάτι, που ο ίδιος το εξομολογήθηκε στο γιο του. Η Χρυσούλα ήδη ζούσε στο πατρικό του Αντρέα και για πρακτικούς λόγους. Να προσέχει τον πεθερό, που είχε αποσυρθεί από το μαγαζί και είχε σχεδόν κλειστεί στο σπίτι
4. Η οικογένεια μεγαλώνει
Μετά το γάμο τα παιδιά ήρθαν επανωτά. Το ένα πίσω από το άλλο, μέσα σε διάστημα μόνο τριών ετών. Ανάσα δεν πρόφτασε να πάρει η κακομοίρα. Το ένα πίσω απ’ το άλλο. Τρεις κόρες! Η Φεβρωνία, που τιμήθηκε με το όνομα της αείμνηστης πεθεράς της. Αυτή είχε ήδη πεθάνει. Αργότερα η πρωτότοκος το έκανε Φοίβη γιατί το Φεβρωνία ήταν πολύ μπανάλ και στο σχολείο ακουγόταν λίγο αστείο από τις συμμαθήτριες της. Ο μπαμπάς στραβομουτσούνιασε για την αλλαγή, αλλά τελικώς συμβιβάστηκε, αφού κι από άλλες αφορμές είχε αρχίσει να συνηθίζει ότι το πείσμα των κοριτσιών ξεπερνούσε τις δικές του αναστολές. Η δεύτερη κόρη πήρε το όνομα του αδικοχαμένου αγαπημένου πατέρα της. Νικολέτα. Σύντομα αυτή το έκανε Νίκη κι η επιβολή του τώρα ήταν πιο εύκολη από την πρώτη φορά. Η τρίτη και στερνή βαπτίστηκε Θεοδώρα που αμέσως έγινε Ντόρα. Βέβαια σύσσωμη η οικογένεια την φώναζε: Το Ντοράκι. Κι αυτό τελικά της έμεινε.
Πήρε το όνομα του πεθερού της, που ακόμα ζούσε, αλλά σε προχωρημένη ηλικία και με κλονισμένη την υγεία του, μια ακόμα υποχρέωση για τη Χρυσούλα που αγόγγυστα την εξυπηρετούσε. Δυστυχώς μετά λίγο καιρό έφυγε απ’ τη ζωή κι έτσι ο Αντρέας δεν είχε κανέναν στενό συγγενή από τη δική του αρχική οικογένεια.
Την πρωτοβουλία την πήρε ο ίδιος
« Τώρα δεν χρειάζεται η μάνα σου να μένει μόνη στο πατρικό σας. Μπορεί να μεταφέρει όλα τα πράγματά σας εδώ. Το σπίτι είναι μεγάλο και μας χωράει όλους. Η μάνα σου μπορεί να σε βοηθάει και στο μέλλον ελπίζω να χρειαστεί περισσότερο. Το δικό της σπίτι μπορεί να το κάνει ότι θέλει. Η δική μου άποψη είναι να το νοικιάσετε και να έχει ένα εισόδημα»
Η Χρυσούλα τον άκουσε προσεκτικά και βρήκε λογικές τις προτάσεις του. Αμέσως του απάντησε
«Συμφωνώ Αντρέα μαζί σου. Θα συνεννοηθώ με τη μάνα μου κι αν συμφωνεί κι αυτή θα την φέρω κοντά μας. Η βοήθειά της μου είναι απαραίτητη. Τόσο καιρό πηγαινοέρχεται κάθε μέρα. Και για εκείνη και για μένα θα είναι λύτρωση»
Αυτό κι έγινε. Όλη η οικογένεια μαζεύτηκε στο πατρικό του Αντρέα κι αυτό τα υπόλοιπα χρόνια θα ήταν το σπίτι τους.
Μεγάλη ήταν η επιθυμία και των δυο να κάνουν ένα τέταρτο παιδί. Ο Αντρέας ήθελε διακαώς να βγει το αγόρι. ‘Ήταν τόσο διαδεδομένη η αντίληψη ότι κάθε οικογένεια πρέπει να έχει το «διάδοχο» της. Κι ο άνδρας της, παραδοσιακός Έλληνας, δεν μπορούσε ν’ αποτελέσει εξαίρεση. Και η ίδια ήθελε τέταρτο παιδί για να πάρει τ’ όνομα της μάνας της, που τόσο πολύ αγαπούσε κι ήξερε από πρώτο χέρι τα βάσανα που είχαν τύχει στη ζωή της. Όμως παρά τις «φιλότιμες» προσπάθειές τους η επιτυχία δεν ήρθε. Ο σπόρος δε φύτρωνε με τίποτα. Λες και –από μια στιγμή και πέρα- η μήτρα της διπλομανταλώθηκε και δεν άνοιγε παρ’ όλες τις προσπάθειες που έκαναν. Έτσι μετά από εύλογο χρόνο το πήραν απόφαση. Τα παιδιά τους θα ήταν τρία.
Η Φοίβη, η Νίκη και το Ντοράκι. Στην ανατροφή των παιδιών σημαντικό ρόλο έπαιξε κι η μάνα της που σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος των καθημερινών υποχρεώσεων. Η ίδια πρότεινε στον άνδρα της να βοηθήσει στο μαγαζί. Έστω μόνο στο ταμείο, αλλά στο θέμα αυτό, συνάντησε την κάθετη αντίδραση του
«Σε καμιά περίπτωση! Αυτό να το ξεχάσεις. Εσύ θα είσαι η αρχόντισσα του σπιτιού μας. Χρυσούλα, τα παιδιά και τα μάτια σου. Για το μαγαζί θα πάρω ό,τι υπάλληλο χρειαστώ για να με βοηθάει»
5. Η ανατροφή των παιδιών
Είναι παράξενο φρούτο ο χρόνος, αγαπητέ μου! Για κάποιους περνάει σαν ανάλαφρο φτερό, που κλυδωνίζεται με το πιο ανεπαίσθητο αγέρι , ενώ για άλλους είναι βαρίδι που τους κρατάει αιχμάλωτους. Άλλοι βιάζονται να περάσει κι άλλοι πατάνε φρένο ελπίζοντας στην διεύρυνση της παρουσίας τους πάνω στη γη. Στη διάρκεια της ζωής του ένας άνθρωπος αναλώνεται σε ποικίλες ασχολίες είτε γιατί το επιβάλουν οι ανάγκες είτε για να γεμίσει το κενό που συνέχεια τον κυνηγάει. Εδώ μας ενδιαφέρει η πρώτη περίπτωση. Οι ανάγκες, βεβαίως, έχουν μια διαβάθμιση. Κάποιες είναι πιο βαριές και κάποιες πιο υπεύθυνες.
Μόνο εκείνος που έχει αναθρέψει παιδιά ξέρει από πρώτο χέρι το βάρος αυτού του ιερού καθήκοντος. Γνωρίζει την κούραση που αυτή η γλυκιά υποχρέωση συνεπάγεται. Είναι ενήμερος για τη διαρκή επαγρύπνηση στην οποία πρέπει να βρίσκεσαι, τις αγωνίες που αδιάκοπα ζεις για τις παιδικές τους αρρώστιες που είναι τόσο συχνά απαντούμενες και τις έγνοιες για τα πρώτα βήματα στη μόρφωσή τους.
Η Χρυσούλα από νωρίς είχε ξεκάθαρους στόχους για την ανατροφή των θυγατέρων της. Χρήσιμο συμβουλάτορα είχε την άξια μάνα της, μα κι η ίδια διέθετε κάτι περισσότερο απ’ τη κοινή λογική. Κι αυτό ήταν η αφοσίωση. Εξασφάλισε λοιπόν όλους τους όρους για την υγεία, τη σωστή διατροφή, την τακτική παρακολούθηση από τον παιδίατρο και τον ορθοδοντικό τους, τα περιοδικά εμβόλια κι ότι άλλο περνούσε απ’ το μυαλό της ή μάθαινε από μια τρίτη συμβουλή που την έβλεπε λογική.
Κυρίαρχο έγνοια της ήταν να μην κάνει ανάμεσα τους διακρίσεις. Να διδάξει στα παιδιά τη μεταξύ τους αλληλεγγύη και να διατηρήσει σταθερή την οικογενειακή ενότητα. Να τους εμπνεύσει την αγάπη στον συνάνθρωπο, την ομαδικότητα και την ανοιχτή ματιά στη γνώση. Από τον άνδρα της είχε το ελεύθερο σε κάθε πρωτοβουλία της. Με τη σειρά πήγαν στο ίδιο δημόσιο σχολείο της γειτονιάς τους, Μαζί με τις ίδιες δασκάλες άρχισαν στο σπίτι την εκμάθηση των ξένων γλωσσών. Έτσι οι όροι της ανατροφής τους δεν ήταν μόνο φροντισμένοι. Ήταν πλήρως και πανομοιότυποι. Θα ανάμενε έτσι κάποιος αυτές οι ομοιότητες να είναι κυρίαρχες και στον χαρακτήρα τους.
Κι όμως! Στην πράξη δεν ήταν καθόλου έτσι τα πράγματα. Οι χαρακτήρες των τριών κοριτσιών παρουσίαζαν αξιοσημείωτες έως σημαντικές διαφορές, που θα εκδηλώνονταν ανάγλυφα στη μελλοντική τους εξέλιξη. Ποια εξήγηση θα μπορούσε να δώσει κάποιος σ’ αυτό το γεγονός; Το DNA ίδιο, οι συνθήκες ζωής και τα στοιχεία της ανατροφής κατά το δυνατόν κοινά! Τότε;
Το ερώτημα από μόνο του τίθεται κι απαιτεί μια λογική εξήγηση. Μία πλευρά της ερμηνείας βρίσκεται στο γεγονός ότι η κληρονομικότητα είναι ένα φαινόμενο πιο σύνθετο και πολύπλοκο απ’ ότι αρχικά θα νόμιζε κανείς. Το DNA μεταφέρει στοιχεία γεννητόρων, πολλών γενεών πίσω, και στο κάθε ξεχωριστό άτομο η δοσολογία των στοιχείων που κληρονομείται πρέπει να ποικίλλει. Αυτό είναι το ένα στοιχείο, που ίσως εξηγεί το θέμα. Αλλά όχι και το μόνο. Μέσα στο ίδιο περιβάλλον κάθε άτομο θέλει να δείξει την ιδιαιτερότητα του, τα ειδικά χαρακτηριστικά εκείνα που θα τον ξεχωρίσουν από τον διπλανό του. Αυτή η αυθόρμητη στην αφετηρία τάση σιγά-σιγά ενσωματώνεται σαν μόνιμο χαρακτηριστικό, συνιστά αυτό που με γενικούς όρους ονομάζουμε χαρακτήρα του ανθρώπου ή ιδιαίτερο χούι.
Κυρίαρχο στοιχείο αξιολόγησης ενός ανθρώπου είναι ο χαρακτήρας του. Άτομα από όλους τους ιδεολογικούς χώρους, από όλες τις θρησκευτικές δοξασίες, σε όλα τα μήκη και πλάτη της οικουμένης, από όλα τα διάφορα μορφωτικά επίπεδα, μπορεί να είναι άγγελοι επί της Γης ή αντίθετα άξια παιδιά του διαβόλου. Ποια είναι όμως τα στοιχεία που καθορίζουν ή διαμορφώνουν το χαρακτήρα ενός ανθρώπου; Ποια από αυτά είναι κληρονομιά με τη γέννηση και ποια αποκτήθηκαν στη πορεία; Ποιος παράγοντας καθορίζει το ποσοτικό και το ποιοτικό περιεχόμενο της κάθε περίπτωσης;
Έχει παρατηρηθεί ότι αδέλφια μεγαλωμένα- κατά το δυνατόν- στις ίδιες συνθήκες έχοντας τις ίδιες κληρονομικές καταβολές παρουσιάζουν αξιόλογες έως σημαντικές διαφορές χαρακτήρα και αντιδράσεων πάνω στο ίδιο πρόβλημα. Ίσως, όπως ήδη αναφέρθηκε, αυτό να έχει την εξήγησή του στην ενστικτώδη αντίδραση του κάθε μέλους να διαμορφώσει τη δική του ξεχωριστή προσωπικότητα. Στην προφανή προσπάθεια να ξεχωρίσει, να διαφοροποιηθεί από τον άλλο σιγά- σιγά δημιουργεί επίκτητα νέα χαρακτηριστικά που με την επανάληψη γίνονται μόνιμα χούγια του
Όμως, θέλει δε θέλει, μεταφέρει στο κύτταρό του με τη γέννηση χαρακτηριστικά και ιδιότητες, που όσο κι αν τις κρύβει και τις καταπιέζει μέσα του, υπάρχουν, ζουν κι αναπνέουν κάτω από την επιδερμίδα του, και με την πρώτη ευκαιρία βρίσκουν την κατάλληλη στιγμή να εκδηλωθούν. Είναι χαρακτηριστικά καταγραμμένα στο DNA του και με τη πρώτη ευκαιρία, με το πρώτο φύσημα του αγέρα θα εκδηλωθούν. Καθήκον μιας πολιτείας είναι να προσφέρει στο μέλος της την παιδεία εκείνη που θα μεγιστοποιήσει τα θετικά κληρονομικά χαρακτηριστικά του και να ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές καταβολές που υπάρχουν κι αν είναι δυνατόν να τις κρατήσει μονίμως εν υπνώσει.
Η μεγάλη κόρη, η Φοίβη, είχε μια έπαρση, μια σιγουριά. Διεκδικούσε εξαρχής μεγαλύτερο μερίδιο στα δικαιώματα, ως πρωτότοκη, από της δυο άλλες. Η δεύτερη Νίκη ήταν πάντα ονειροπαρμένη, λίγο αλαφροΐσκιωτη και το μυαλό της συνεχώς κάπου ταξίδευε. Συναισθηματική στο έπακρο θα της κόστιζε πολύ στο μέλλον. Η τρίτη και μικρότερη ήταν η πιο προσγειωμένη. Είχε πρακτικό μυαλό και τα χέρια της «έπιαναν». Μπορούσε να χειριστεί κι ακόμα να λειτουργήσει κάθε ηλεκτρική συσκευή που διέθετε το σπίτι. Κι όχι μόνο.
Κάποια στιγμή συνέβη αυτό που τη Χρυσούλα την τάραξε πολύ. Έχασε τη μάνα της! Ξαφνικά και χωρίς καμιά προειδοποίηση. Έπεσε το βράδυ για ύπνο και το πρωί δεν ξύπνησε. Έτσι αθόρυβα έφυγε, όπως αθόρυβα έζησε κι όλη τη ζωή της. Όμως πάντα ήταν παλικάρι! Ιδιαίτερα στα δύσκολα χρόνια των κυνηγητών και της φυλακής Με τόσα και τόσα προβλήματα. Ας είναι καλά ο πατέρας της, που ποτέ δεν τους φόρτωσε με τα βάσανα που πέρασε από τους «συντρόφους» του.
Έτσι στη μάνα και την κόρη έμεινε μια ρομαντική εικόνα για την παράταξη της Αριστεράς, εκεί που «ανήκε» κι πατέρας. Δεν ήταν κι η μόνη ψευδαίσθηση στη ζωή τους. Σε κάποιες από τις εκλογικές αναμετρήσεις που έγιναν τα επόμενα χρόνια η Χρυσούλα είπε τα πρώτα «αθώα» ψέματα στον άντρα της, που πραγματικά αγαπούσε και σ’ όλες τις άλλες εκδηλώσεις πάντα τιμούσε. Ψήφισε κρυφά την Αριστερά, ενώ της ήταν γνωστό ότι ο άντρας της ψήφιζε από παράδοση, αλλά κι αντίληψη τη συντηρητική παράταξη. Το έκανε σαν ένα είδος τιμής στη μνήμη του αγαπημένου πατέρα της. Στο μόνο που είχε ομολογήσει το αμάρτημά της ήταν η μάνα, που εκείνη έτσι κι αλλιώς ψήφιζε Αριστερά.
Με τη μάνα της είχαν ανοιχτή και μόνιμη επικοινωνία επί παντός θέματος. Την κρατούσε ενήμερη για κάθε ζήτημα, ακόμα και για θέματα της κρεβατοκάμαρά της, γιατί πάντα η γνώμη της ήταν χρήσιμη και λυσιτελής. Τώρα η αιφνίδια απώλεια ήταν ένα χτύπημα για την ίδια από πολλές απόψεις. Έχασε τον συμβουλάτορα και στήριγμά της, αλλά και ένα αποτελεσματικό χέρι που για χρόνια την βοηθούσε να αναστήσει τις κόρες, ενώ συγχρόνως είχε συμβολή στο καθημερινό νοικοκυριό. Απώλεια ήταν και για τα παιδιά, που υπεραγαπούσαν την -μοναδική άλλωστε- γιαγιά που γνώρισαν. Ο άντρας της εξαρχής την εκτιμούσε και ήξερε πόσο σημαντική ήταν η συμβολή της στη σωστή λειτουργία του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών.
6. Ο Αντρέας
Αραγμένος στην πολυθρόνα απολάμβανε τον τούρκικο καφέ του με αραιές και διστακτικές τζούρες. Η πρωινή υγρασία είχε από ώρα υποχωρήσει και ο γλυκός ήλιος είχε κάνει το θαύμα του για μια ακόμα φορά. Ένιωσε πως μπορεί να βγάλει το πανωφόρι που στην αρχή του ήταν απαραίτητο. Χουζούρι και ραχάτι! Αχ τι ωραία! Ευτυχισμένος και γεμάτος. Σήμερα ήταν Κυριακή και το μαγαζί θα έμενε όλη την ημέρα κλειστό. Η δικιά του μέσα συγύριζε κι είχε βάλει στο φούρνο το καθιερωμένο κυριακάτικο γιουβετσάκι. Οι κόρες από νωρίς είχαν φύγει γιατί είχαν με το σχολείο εκκλησιασμό. Έτσι επικρατούσε στο χώρο μια παράξενη και ασυνήθιστη ησυχία. Συνήθως σ’ όλο το σπίτι ακούγονταν οι φωνές των παιδιών που έπαιζαν στα δωμάτια και στην ευρύχωρη αυλή. Τώρα μόνο λίγα κελαηδίσματα πουλιών και ο μακρινός θόρυβος του δρόμου που βρισκόταν στο μπροστινό μέρος του σπιτιού σπάζανε, όχι όμως ενοχλητικά, τη σιωπή. Ιδανικές συνθήκες για αναπόληση.
Πώς πέρασαν, αλήθεια, τα χρόνια! Τελικά ήταν πολύ τυχερός στη ζωή του. Βέβαια ο πρώτος αριθμός του λαχείου, εκτός συναγωνισμού, ήταν η Χρυσούλα του! Όμως να πούμε και του στραβού το δίκαιο. Αυτός την διεκδίκησε, αυτός και την κέρδισε. Τα πράγματα δεν ήρθαν από μόνα τους, κύριε. Άξιζε, γιατί τον έκανε ευτυχισμένο. Τον κάλυψε πλήρως ως άντρα και του έδωσε τρεις όμορφες κόρες! Γιατί να κοιτάξει σε άλλο φούρνο για ψωμί όταν στο σπίτι είχε το καλύτερο παντεσπάνι;
Η κυρά Χρυσούλα τον ενέπνευσε και του έδωσε την ώθηση να ανοίξει την επιχειρηματική του δραστηριότητα. Βέβαια δεν ξεκίνησε απ’ το τίποτα, αλλά τώρα με τρεις κόρες τα έξοδα αυξήθηκαν, όπως και οι αναμενόμενες μελλοντικές υποχρεώσεις. Μερικές νέες επενδύσεις του πήγαν πολύ καλά και αυγάτισε δεόντως την αρχική πατρική κληρονομιά. Η γυναίκα του έδωσε τις καλύτερες συμβουλές. Κυρίως, να μην αυξήσει άνευ λόγου κι αιτίας, τον όγκο των εργασιακών υποχρεώσεων. Να περισσεύει χρόνος που ν’ αφιερώνει στην οικογένεια και τον εαυτό του. Να μην ταλαιπωρείται γιατί τους είναι αναντικατάστατος. Για το μέλλον όταν θα μεγαλώσουν τα κορίτσια κι αρχίζουν να δημιουργούν τις δικές τους οικογένειες θα έπρεπε να έχουν μια στέγη. Για να μην σκορπιστούν όπου κι όπου, φρόντισε ν’ αγοράσει το διπλανό ελεύθερο οικόπεδο. Εδώ αργότερα θα τους χτίσει τα σπίτια τους. Έναν όροφο για την κάθε μια. Ο άνθρωπος μερικές φορές ξεχνιέται ότι είναι θνητό πλάσμα. Σχεδιάζει και κάνει προγράμματα για το μέλλον λες κι είναι αθάνατος.
Μια κρυφή, αλλά μη ομολογημένη πίκρα του έμεινε που δεν είχε ένα αγόρι, ως διάδοχο, αλλά καθώς τα χρόνια περνούσαν αμβλύνονταν αυτές οι συμβατικότητες και οι όμορφες κόρες του κάλυπταν επαρκώς αυτήν την αρχική έλλειψη. Το μόνο που σκίαζε το τοπίο ήταν ο χρόνος που αδυσώπητος κυλούσε και δυστυχώς άφηνε τα σημάδια πάνω του. Σ’ αυτό, δυστυχώς, δεν μπορούσε να αντιτάξει καμιά άμυνα. Ήταν η φυσική πορεία των πραγμάτων, αλλά και πάλι του κακοφαινόταν.
«Γιατί, θεέ μου, να περνάει έτσι γρήγορα η ζωή; Γιατί τώρα που όλα μου πάνε δεξιά να μην προφτάσω να ζήσω τις χαρές των παιδιών μου, τα εγγονάκια που ασφαλώς θα φέρει ο χρόνος;»
Καθώς οι κόρες μεγάλωναν άρχιζαν και τα προβλήματα να ακολουθούν την αυξητική τους πορεία. Έτσι όμως δε γίνεται πάντα; Τον, εκ του σύνεγγυς έλεγχο, όλων τον είχε μ’ εμπιστοσύνη αφήσει στα χέρια της άξιας γυναίκας του και μέχρι τώρα δεν του είχε αναφέρει κάτι άξιο ιδιαίτερης φροντίδας ή ανησυχίας. Αυτές ήταν πολύ χαδιάρες. Ήξεραν πόσο τις αγαπούσε κι αυτό το εκμεταλλεύονταν στο έπακρο. Δεν άντεχε να αρνηθεί σε κάποια επιθυμία τους. Η Χρυσούλα του έκανε συχνά παρατηρήσεις
«Μην τις κακομαθαίνεις μωρέ Αντρέα! Στο τέλος θα τρέχουμε και δε θα φτάνουμε!»
Ήξερε ότι έχει δίκαιο, αλλά πώς να πεις όχι στις μαλαγανιές τους; Ιδιαίτερα στην τελευταία, το Ντοράκι του. Όχι γιατί είχε τ’ όνομα του πατέρα του. Ήταν η μικρότερη κι πιο ικανή στα πρακτικά θέματα. Αυτό του άρεσε γιατί ταίριαζε στο χαρακτήρα του
«Αυτή, Χρυσούλα μου, μπορεί να γίνει ο καλύτερος μάστορας στην πιάτσα!»
« Υδραυλικό θα το κάνουμε το κορίτσι μας Αντρέα μου;»
Όχι βρε γυναίκα! Το κορίτσι θα σπουδάσει, όπως και οι άλλες. Αλλά, θα ήταν ντροπή νομίζεις κάτι τέτοιο;»
7. Φοίβη
Αμάν πια! Μέχρι πότε η μάνα θα ελέγχει κάθε βήμα της. Επιτέλους φτάνει! Έγινε μεγάλη κοπέλα πια. Φέτος άλλωστε πήγε γυμνάσιο. Οι δικοί της την αντιμετωπίζουν σαν να είναι ακόμα παιδάκι. Ίσως να είναι παιδάκια οι αδελφές της, που ακόμα είναι στο Δημοτικό. Όχι όμως και η ίδια. Ξεχνάνε ότι είναι η μεγαλύτερη; Ας την ευχή πια! Ωρίμασε ο χρόνος να κάνει την επανάστασή της, να ζητήσει δικαιώματα και σεβασμό στο πρόσωπό της.
Εδώ, στο νέο σχολείο, έχει την ευκαιρία της ζωής της. Υπάρχουν άφθονα κι όμορφα μεγαλύτερα απ’ αυτήν αγόρια και μπορεί να ρίξει τα δίχτυα της όπου κι όπως επιθυμεί. Οι επιλογές είναι μπόλικες και το καλύτερο βρίσκεται στο γεγονός ότι δεν είναι κοντά οι άλλες αδελφές να την σπιουνάρουν στη μάνα της. Το Ντοράκι; Έχει την κακή συνήθεια. κάθε φορά της τα ξερνάει όλα με το νι και με το σίγμα.
Αχ τι ωραία! Ο χώρος όλος ήταν δικός της. Ένα ψηλό αγόρι απ’ την Τρίτη τάξη - Λεό τον λένε, από Λεωνίδας - με όμορφα πυκνά μαλλιά που του σκεπάζουν τα μάτια, της χτύπησε αμέσως το μάτι με το πρώτο και βάλθηκε να του μιλήσει στην πρώτη ευκαιρία. Δεν ήταν κι ο μόνος! Στο άλλο τμήμα ένα ξανθομάλλικο αγόρι κάθε φορά που τον έβλεπε στο προαύλιο αναστατωνόταν. Τι παράξενο! Την έπιανε ένα τρέμουλο. Ένιωθε μια παράξενη αναστάτωση, τόσο που άκουγε δυνατά τους χτύπους της καρδιάς της. Ας το καλό. Εδώ σε θέλω Φοίβη. Ποιον από τους δυο θα προτιμήσει; Δύσκολο ν’ αποφασίσει. Το άφησε γι αργότερα. Τώρα ας ανιχνεύσει το έδαφος και βλέπουμε. Πώς τον λένε τον δεύτερο; Δεν έχασε καιρό. Με την πρώτη ευκαιρία του χώθηκε
«Αγόρι γεια σου. Είμαι η Φοίβη, Εσένα πως σε λένε;»
Ο νεαρός γύρισε και την κοίταξε. Είδε μια μικρή, αλλά ενδιαφέρουσα φατσούλα. Καθαρό πρόσωπο, όμορφα καστανά μάτια, προσεκτικά ντυμένη, ίσως με κλασσικό στυλ, με όμορφα χτενισμένα μαλλιά. Είχε προοπτικές, αλλά και τώρα ακόμα ήταν φαγώσιμη!
« Τάκη με λένε. Από Παναγιώτη. Γιατί όμως ρωτάς;»
«Θα ήθελα Τάκη να γίνουμε φίλοι!»
«Σε ποια τάξη πας;»
« Στη πρώτη. Φέτος ήρθα στο σχολείο»
« Πρωτάκι είσαι; Φαίνεσαι όμως μεγαλύτερη. Ποιους καθηγητές έχεις στο τμήμα σου»
« Δεν τους ξέρω όλους ακόμα. Στα μαθηματικά έχω κάποιον Αντωνίου. Μου φαίνεται λίγο στραβόξυλο, αλλά εγώ ξέρω πως θα τον τουμπάρω»
«Τον είχα κι εγώ πέρσι. Έχεις δίκαιο, Όλη τη χρονιά μας έβγαλε το λάδι σε τεστ και διαγωνίσματα. Αυστηρός σαν μπάτσος. Με κόπο έβγαλα στο μάθημά του ένα δωδεκάρι. Πώς είσαι βέβαιη ότι θα τον καταφέρεις;»
«Άστο σε μένα αυτό, Κάτι άλλο θέλω να σου πω. Το Σάββατο που έρχεται θα κάνω πάρτι στο σπίτι μου. Θέλεις να έρθεις;»
«Θα το ήθελα Φοίβη, αλλά δεν μπορώ. Έχει ήδη κανονιστεί από τη μάνα μου να πάμε Σαλαμίνα. Εκεί είναι το εξοχικό μας και θα έρθει κι η αδελφή μου. Το Σάββατο βλέπεις θα φτάσει ο μπαμπάς. Παντρεύεται ένας ξάδελφος του και μας θέλει όλους παρόντες. Όμως, ναι, θα ήθελα να είμαι. Δώσε μου το τηλέφωνό σου να σου πω και τις δικές μου ευχές. Με την ευκαιρία γράψε και το δικό μου»
Έτσι άνοιξε το μεταξύ τους κανάλι που θα είχε, ίσως στην πορεία κάποια επεισόδια. Ώρα να ρίξει αλλού τα δίχτυα της. Δεν έχασε χρόνο, τον διπλάρωσε και του τα έριξε.
«Λεό γεια σου! Το Σάββατο έχω πάρτι στο σπίτι. Θέλεις να έρθεις;»
« Τι πάρτι;»
«Έχω τα γενέθλιά μου, μωρέ»
«Α! Εντάξει τότε. Θα έρθω»
Του έδωσε διεύθυνση και τηλέφωνο. Από μέσα της μουρμούρισε
«Θα δούμε, Θα συμπεριφερθώ ανάλογα με τις εξελίξεις, Είναι νωρίς γι αποφάσεις»
Το πάρτι είχε μεγάλη επιτυχία. Ενώ κάθε χρόνο γινόταν αντίστοιχες γιορτές και για τις τρεις κόρες, φέτος για πρώτη φορά η Χρυσούλα κι ο άντρας της συνειδητοποίησαν ότι η μεγάλη τους κόρη δεν είναι πια κοριτσάκι, αλλά μια κοπέλα κι ότι τα όργανα σε λίγο θ’ άρχιζαν να παίζουν. Αρκετοί απ’ τους καλεσμένους- επιλογή της κόρης τους- ήταν πλέον έφηβοι και στη Χρυσούλα ιδιαίτερη εντύπωση έκανε ο Λεό. Της φάνηκε μεγάλος και παρατήρησε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της κόρης της γι αυτόν. Σίγουρα το φλερτ της απ’ το σχολείο. Να έχει το νου της.
Κάποια στιγμή που χτύπησε το τηλέφωνο, μέσα σε πολλές άλλες φορές, έτυχε να το σηκώσει η ίδια. Άκουσε μια νεανική φωνή
«Γεια σας! Μπορώ να μιλήσω στη Φοίβη;»
«Ποιος τη ζητά;»
«Είμαι ο Τάκης. Πάμε στο ίδιο σχολείο. Θέλω να της πω τις ευχές μου»
«Βεβαίως! Μισό λεπτό»
Την ώρα που η Φοίβη μιλούσε στο τηλέφωνο η Χρυσούλα την παρατηρούσε κι έβλεπε ζωντανά τις αλλαγές, που έχουν συμβεί. Το βράδυ στο κρεβάτι που ξάπλωσε με τον άντρα της τον ενημέρωσε και του είπε τις ανησυχίες της. Εκείνος δεν έδειξε να συμμερίζεται τους φόβους της
«Έλα ρε Χρυσούλα! Ακόμα είναι μικρούλια τα κορίτσια μας!»
«Μ’ αυτό το μυαλό να κοιμάσαι, εσύ! Να δεις που σε λίγο θα χτυπήσουν οι καμπάνες!»
«Εσύ είσαι συνέχεια κοντά τους. Έχε, κυρά μου, τον νου σου»
Γύρισε απ’ την άλλη και σε λίγο άκουσε την ήρεμη αναπνοή του. Αθώος κι άμοιρος επί του θέματος, κοιμήθηκε αμέσως σε αντίθεση μ’ αυτή που παιδεύτηκε με τις σκέψεις και τους φόβους της ότι τα προβλήματα της εφηβείας έρχονται κι αυτή πρέπει να έχει τον νου της.
8. Η Νίκη
Για μια ακόμη φορά, μόνη και στο δικό της δωμάτιο κλεισμένη, σκεφτόταν το ποίημα που πριν λίγο είχε διαβάσει για πολλοστή φορά, αλλά που κάθε φορά της έφερνε την ίδια συγκίνηση.
Όλες τις αγάπες τις αγάπησα πια, δεν έχω τίποτα’ άλλο σκιάχτρο ή φως να πλάσω μες στη σκέψη μου μέσα στην καρδιά φωτιά να βάλω Το διαβατάρικο μεθύσι μέθυσα, μ’ έδειρε το πάθος το μεγάλο……
Το βιβλίο είχε πέσει τυχαία στα χέρια της. Το είχε ανακαλύψει κάποια στιγμή στη αποθήκη του πατρικού της σπιτιού με την περιέργεια που από μικρή τη χαρακτήριζε και το ερευνητικό της ένστικτο. Άρχισε να το ξεφυλλίζει. Ήταν μια συλλογή ποιημάτων του Κωστή Παλαμά, κιτρινισμένο απ’ το χρόνο, Φαινόταν καθαρά ότι είχε χρόνια ν’ ανοιχτεί, αφού χρειάστηκε να το τινάξει για να φύγει η σκόνη που με τα χρόνια είχε κατακάτσει πάνω του. Τότε μέσα από τις σελίδες του μαζί με τη σκόνη έπεσαν και πολλά ξεραμένα λουλουδάκια. Σίγουρα κάποιος τα είχε πριν χρόνια εκεί τοποθετήσει. Αναρωτήθηκε « Ποιος να είναι άραγε;» Ο πατέρας της; Ο παππούς της; Της φάνηκε μάλλον απίθανο. Δεν της φαινόταν ο πατέρας της περίπτωση για τέτοιου είδους ευαισθησίες. Θα τον ρωτήσει. Όταν του το έδειξε ανακαλύφθηκε η γλυκιά αλήθεια
«Η γιαγιά σου μωρό μου, η κυρά Φεβρωνία. Δεν την πρόλαβες εσύ. Είχε φύγει πριν γεννηθείς. Της άρεσαν κάτι τέτοια! Όλα τα βιβλία του σπιτιού αυτή τα είχε αγοράσει και μάλλον αυτή τα είχε διαβάσει. Ο παππούς Θόδωρος γκρίνιαζε γιατί ήταν σφιχτοχέρης, αλλά την αγαπούσε τη μάνα και την άφηνε στο τέλος να κάνει το κέφι της»
Η πληροφορία αυτή τη γέμισε χαρά και περηφάνια. Η γιαγιά τελικά ήταν πολύ προχωρημένη. Λες κι αυτή να κληρονόμησε αυτήν την αγάπη; Είναι γεγονός ότι της άρεσε το διάβασμα και ιδιαίτερα της άρεσε η ποίηση.
Είχε γυρίσει πριν λίγο απ’ το πάρτι της αδελφής της αηδιασμένη
«Μα πώς κάνουν έτσι για τα αγόρια; Σαν λυσσασμένες! Δεν μπορώ να το καταλάβω!»
Εντάξει! Αδελφή της ήταν, την αγαπούσε, από την ίδια κοιλιά βγήκανε κι οι δυο Όμως ήταν τόσο, μα τόσο, διαφορετικές. Ακούς εκεί! Να ενδιαφέρεται συγχρόνως για δυο αγόρια και να παίζει μαζί τους. Να κάνει σαν πεινασμένη λες και δεν υπάρχει χρόνος μπροστά της. Λες και είναι το μόνο πράγμα που υπάρχει στον κόσμο. Αυτό ποτέ δε θα το κάνει η ίδια. Βεβαίως θέλει ν’ αγαπήσει και ν’ αγαπηθεί. Αλλά ακόμα είναι μικρή, σε δυο μήνες θα κλείσει τα δώδεκα. Αλλά αν αυτό συμβεί κάποια στιγμή θα δώσει όλο της το είναι και θ’ απαιτήσει απ’ τον αγαπημένο της την ίδια ανταπόκριση. Όχι! Όχι! Δεν είναι σωστή η συμπεριφορά της και κάποια στιγμή ίσως θα βρεθεί μπλεγμένη και να το πληρώσει. Πρέπει κάτι να κάνει για να την προστατευσει. Να το πει στη μάνα της, δεν της πάει αν και όπως είδε κι αυτή το παρατήρησε. Μια συζήτηση με την ίδια, πρόσωπο με πρόσωπο, ίσως θα ήταν χρήσιμη. Θα το σκεφτεί και θ’ αποφασίσει.
Προς το παρόν άλλα είχε στο μυαλό της. Αλήθεια τι θέλει η ίδια να γίνει στο μέλλον; Το θέμα την προβλημάτιζε, αλλά απόκτησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον από μια συζήτηση που έγινε πρόσφατα στην τάξη της με πρωτοβουλία της δασκάλας. Η ερώτηση ήταν «Τι θέλετε να γίνετε όταν μεγαλώσετε;». Οι απαντήσεις ήταν ποικίλες. Αρκετά αγόρια δήλωσαν στρατιωτικοί, πυρηνικοί επιστήμονες, επιχειρηματίες, ποδοσφαιριστές κτλ, ενώ στα κορίτσια κυρίαρχες απαντήσεις ήταν δασκάλα, τραγουδίστρια, μανεκέν, αεροσυνοδός. Η ίδια βρέθηκε σε αμηχανία. Μέσα τις υπήρχαν δυο-τρεις προτιμήσεις, αλλά δεν ήθελε, μπροστά σε τρίτους, να δεσμευτεί, από τώρα, σε κάποια. Η δική της απάντησή ήταν «Δεν έχω ακόμα αποφασίσει», αλλά μέσα της το σκουληκάκι άρχισε να τριβελίζει το μυαλό. Θα έπρεπε ν’ αποφασίσει εδώ και τώρα; Ίσως είναι νωρίς ακόμα!
Ένα από τα χαρακτηριστικά της είναι η περιέργεια, Όχι περισσότερο για αντικείμενα και κατασκευές, Περιέργεια για ανθρώπους, για αισθήματα και σχέσεις, Ρωτούσε τη μάνα της από νωρίς για την οικογένεια της, τη γιαγιά που πρόλαβε να γνωρίσει και τον παππού που είχε φύγει νωρίτερα. Εκ μέρους της φάνηκε ένας δισταγμός και μια προσπάθεια αποφυγής των απαντήσεων,
«Άσε τώρα κορίτσι μου. Όταν μεγαλώσεις θα στα πω όλα»
Είναι φανερό ότι αυτό κέντρισε ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον της. Οι ερωτήσεις της Νίκης δημιούργησαν πρόβλημα και στην Χρυσούλα.
«Αλήθεια, τι απ’ όλα πρέπει να τους πω; Γιατί να μπλέξω τα παιδιά με πληγές του παρελθόντος; Αλλά πάλι. Είναι σωστό να μην ξέρουνε τίποτα τις οικογενειακές τους ρίζες; Ας το τώρα Χρυσούλα. Θα δούμε στην πορεία»
9. Η Ντόρα
Από τη γέννησή της υπήρχε ένα πλεονέκτημα (ή μήπως ήταν μειονέκτημα;). Δεν ήταν σίγουρη ποια είναι η σωστή απάντηση. Ήταν το μικρότερο και ύστατο παιδί της οικογένειας με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι αρνητικές διακρίσεις είχαν προέλευση κυρίως από τις μεγαλύτερες αδελφές ή να είμαστε πιο ακριβείς από την ψηλομύτα Φοίβη. Εύκολα την υποτιμούσαν ή την παραμέριζαν από ασχολίες που γι αυτές η ίδια ήταν «πολύ μικρή». Τέτοια διακρίσεις δεν συνάντησε ποτέ απ’ τη μάνα της, που πάντα, με ιερή συνέπεια, κρατούσε σ’ όλες ίδιες αποστάσεις και δεν έκανε διαχωρισμούς.
Η μόνη διαφορά υπέρ της, που κατέγραψε, ήταν από τον πατέρα της. Μάλλον την αγαπούσε ιδιαίτερα, ίσως για τ’ όνομά της ή γιατί ήταν η μικρότερη απ’ όλες. Γεγονός ήταν ότι της είχε αδυναμία. Σαν χαρακτήρας με την Φοίβη ήταν μέρα με την νύχτα. Αυτή έπαιζε με κούκλες, τη μαμά, το γιατρό, καθόταν με τις ώρες στο καθρέφτη, ενώ την ίδια την απασχολούσε η ζωγραφική, τα δημιουργικά παιχνίδια, η λύση των πάζλ κτλ. Είναι χαρακτηριστικό ότι, αν κάποιο από τα παιχνίδια των άλλων δυο πάθαιναν κάποια ζημιά, σ’ αυτήν τα έφερναν μήπως τα επιδιορθώσει.
Πράγματι είχε την περιέργεια να εξετάζει κάθε μηχάνημα ή εργαλείο και να ενδιαφέρεται για το μηχανισμό λειτουργίας τους. Τα χέρια της είχαν εξαρχής μια επιδεξιότητα, που έδειχναν και την τάση για τον μελλοντικό της προσανατολισμό.
Αναρωτήθηκε «Γιατί μωρέ ο χρόνος πάει τόσο αργά; Αχ, πόσο θέλω, μα πόσο πολύ, να μεγαλώσω! Να έχω δικό μου σπίτι. Να το ντύσω με πράγματα που εμένα μ’ αρέσουν. Θα ήθελα ακόμα κάνω ένα ατελιέ. Να ζωγραφίζω πρόσωπα και τοπία. Θα καλούσα στο σπίτι φίλους, θα συζητούσαμε για όλα τα θέματα που μας απασχολούν, θα ακούγαμε μουσική, θα χορεύαμε. Τι ωραία, αλήθεια που θα ήταν! Τώρα είμαι αιχμάλωτη στο σπίτι, μαζί τους. Δε λέω, αδελφές μου είναι, πρέπει να τις αγαπώ, το λέει κι η μαμά, αλλά μωρέ δεν ταιριάζουν τα χνώτα μας. Είμαστε τόσο διαφορετικές! Η Νίκη ζει στο δικό της κόσμο, αλλά τουλάχιστον δεν με ενοχλεί. Όμως η Φοίβη είναι απαράδεκτη. Δυνάστης με τα όλα της! Απλώς την ανέχομαι αλλά κάποια στιγμή θα τη βάλω στη θέση της!
10. Το πολιτικό περίγυρο
Μέσα σ’ αυτά τα χρόνια που η οικογένεια μεγάλωνε και ευτυχούσε, στα χρόνια που έφευγαν και οι τελευταίοι εναπομείναντες εκπρόσωποι της προηγούμενης γενιάς της, στο ευρύτερο περιβάλλον της ελληνικής επικράτειας συνέβαιναν, με την κύλιση του χρόνου, σημαντικές αλλαγές και ποικίλες εξελίξεις που δεν θα άφηναν ανεπηρέαστη και την οικογένεια.
Οι σκληρές καταστάσεις που έζησε η χώρα στην εμφύλια σύγκρουση είχαν σχεδόν κοπάσει. Αλλά οι συνέπειες του εμφυλίου συνέχιζαν να ταλανίζουν μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και ως εκ τούτου το ζήτημα αντικειμενικά αποτελούσε τροχοπέδη στην ομαλή κι απρόσκοπτη οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Το απαραίτητο κλίμα ηρεμίας και συνοχής που μια κοινωνία χρειάζεται για να ζήσει και να ευδοκιμήσει.
Παρ’ όλα αυτά η ανοικοδόμηση της χώρας, εκ των πραγμάτων, προχωρούσε κι ο απλός λαός μετά από πολλά χρόνια βασάνων, κυνηγητών και στερήσεων άρχιζε να ζει καλύτερες μέρες. Δυστυχώς η περιορισμένη ζήτηση εργατικών χεριών ανάγκαζε πολλούς ν’ αναζητήσουν εργασία στη ξενιτιά. Μια αιμορραγία που στερούσε από την εθνική οικονομία χρήσιμα μυαλά και χέρια. Όμως η ζωή δεν είχε άλλη επιλογή από το να συνεχίσει να υπάρχει.
Προχωρούσε λίγο-λίγο μέχρι που δημιουργήθηκαν οι συνθήκες πιο ανθρώπινης διαβίωσης ενός μεγάλου ποσοστού του Ελληνικού πληθυσμού. Η πορεία αυτή δεν ήταν ούτε ομαλή, ούτε ευθύγραμμη. Κάθε άλλο. Σκαμπανεβάσματα, εντάσεις και πισωγυρίσματα ήταν στην ημερήσια διάταξη. Κύκλοι, που υπογείως βυσσοδομούσαν και φρέναραν την πρόοδο, συνέχισαν αδιάκοπα να υπάρχουν και να σκιάζουν την πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή. Αλλά μια κοινωνία- πώς να το κάνουμε - έχει κρυμμένη μέσα της ένα μεγάλο απόθεμα αφομοιωτικής ικανότητας. Μπορεί τελικώς να ξεπερνάει τις δυσκολίες και τα προβλήματα. Να συνεχίζει την ασταμάτητη πορεία της.
Η χρονολογική πορεία των οικογενειακών συμβάντων ήταν η εξής. Το 1958 έγινε ο γάμος και τα τρία διαδοχικά επόμενα χρόνια ήρθαν στο κόσμο οι τρεις τους κόρες. Έτσι όταν στη χώρα οι επίορκοι συνταγματάρχες κατέλυσαν την δημοκρατία επιβάλλοντας την επάρατο δικτατορία τους, τα παιδιά ήταν μικρά και δεν μπορούσαν να έχουν την αίσθηση και τη συνείδηση των συμβαινόντων. Στον πατέρα, συντηρητικός εκ παραδόσεως, η εξέλιξη αυτή, τουλάχιστον στην αρχή, δεν του κακοφάνηκε. Εκείνο που κυρίως τον ενδιέφερε ήταν ο μικρόκοσμος του. Δηλαδή τα μέλη της οικογένειας και οι δουλειές στο μαγαζί. Αυτά συνέχιζαν την απρόσκοπτη πορεία τους. Άρα μικρή η σημασία του συμβάντος. Προς το παρόν λίγο τον απασχολούσε το πρόβλημα των επιπτώσεων του στην ευρύτερη Ελληνική κοινωνία. Η ηρεμία, έστω βίαιη, κιόλας του ταίριαζε.
Στη μάνα όμως, την κυρά Χρυσούλα, η εξέλιξη έκανε πολύ αρνητική εντύπωση, γιατί ξύπνησε μέσα της τις σκληρές παιδικές της μνήμες. Για μια ακόμη φορά η χώρα έμπαινε σε περιπέτειες. Έτσι το εισέπραξε σαν αρνητικό και τραγικό συμβάν.
«Αυτή η χώρα δεν θα προλάβει να ζήσει μια άσπρη μέρα;»
αναρωτήθηκε από μέσα της. Τώρα όμως οι συνθήκες ήταν εντελώς διαφορετικές Είχε οικογένεια, είχε τρία παιδιά κι έναν άντρα συντηρητικό, ως ασπίδα προστασίας. Τις αρνητικές γνώμες, που αυτόματα αναδύθηκαν μέσα της, τις κράτησε μόνο για τον εαυτό της, μαζί μ’ έναν μικρό φόβο μην τυχόν το γεγονός αυτό θα έχει επίπτωση στην οικογένεια. Μια στάση που προσιδίαζε με τη στάση που κράτησε η μεγάλη πλειοψηφία του Ελληνικού λαού. Μια σιωπηρή άρνηση, αλλά πρακτικά στην πράξη παραδοχή της νέας κατάστασης των πραγμάτων.
Πρέπει αφόβως να ειπωθεί, όσο κι αν εντέχνως καλλιεργούνται φανταστικές εικόνες και ψεύτικοι ισχυρισμοί. Η παραμονή των επιβητόρων στην εξουσία δεν συνάντησε την αναμενόμενη αντίσταση, αυτή που περίμεναν οι πολιτικοί σχολιαστές και παρατηρητές των συμβαινόντων. Παρ’ όλα αυτά δεν μπορούσε να διατηρηθεί επ’ άπειρον. Έξη χρόνια ήταν ήδη πολλά, όταν ήρθε η πρώτη μαζική αντίδραση στο αυταρχικό καθεστώς. Ήταν τα γεγονότα του πολυτεχνείου. Μια σχεδόν αυθόρμητη εξέγερση των νέων, κυρίως φοιτητών, έκφραση της υπόκωφης αντίθεσης του λαού στους βιαστές της δημοκρατικής νομιμότητας. Η εξέγερση είχε δυστυχώς τραγική κατάληξη με το άδικα χυμένο αίμα νέων ανθρώπων, δείχνοντας ανάγλυφα το εγκληματικό πρόσωπο των άνομων επιβητόρων της εξουσίας.
Στη συνέχεια η παραπαίουσα χούντα με νέο αρχηγό έκανε καπάκι την πράξη της Εθνικής μειοδοσίας. Αυτή ήταν η προδοσία της Κύπρου. Ναι, προδοσία απ’ αυτούς που σαν προμετωπίδα και σημαία είχαν δήθεν την εθνικοφροσύνη και την υπεράσπιση της εθνικής ακεραιότητας της πατρίδας. Αυτήν την εθνικοφροσύνη πουλούσαν κι αυτή εκμεταλλεύονταν κατ’ επάγγελμα στην αγορά. Για μια ακόμα φορά επαληθεύτηκε η διαχρονική αλήθεια ότι «εκεί που ακούς πολλά κεράσια βάστα και μικρό καλάθι».
Με το τραγικό πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου έδωσαν την ευκαιρία στους Τούρκους να κάνουν την αιματηρή επέμβαση τους με τελικό αποτέλεσμα το διαμελισμό του νησιού. Κάτω απ’ αυτές της συνθήκες η διατήρηση της αυταρχικής εξουσίας έγινε πολύ δύσκολη. Το καθεστώς κατέρρευσε από μόνο του σε απεχθή συντρίμμια, δείχνοντας ότι η βίαιη αγνόηση των κανόνων μιας δημοκρατίας τιμωρείται στο τέλος. Από το λαό και την ιστορία.
11. Ο χρόνος κυλάει
Μέχρι τη μεταπολίτευση στην οικογένεια δεν συνέβη κάτι το αξιοσημείωτο πέρα από τις συνέπειες που ο χρόνος φέρνει στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά. Ο Αντρέας, προσηλωμένος στη μόνιμη από χρόνια παραδοσιακή απασχόληση του, το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να αυγατίσει την περιουσία του. Γιατί στραβομουτσουνιάζεις έτσι, μωρέ; Είναι μικρό αυτό το καθήκον; Και το είχε πετύχει! Είχε γεννηθεί το 1937 σε μια οικογένεια που του εξασφάλιζε όλες τις υλικές ανάγκες. Κάθε επιθυμία του γινόταν αυτόματα αποδεκτή. Κι αν ο πατέρας του είχε κάποιο δισταγμό σε κάποια απ’ αυτές, η αγαπημένη του μάνα την υλοποιούσε πάραυτα.
Ήταν βλέπεις μοναχογιός κι άρα παραχαϊδεμένος. Εκείνο που στεναχώρησε πολύ τη μάνα ήταν η αντίδραση του στην διακαή επιθυμία της να συνεχίσει το σχολειό. Όλοι οι όροι για τις σπουδές μέχρι και το Πανεπιστήμιο, υπήρχαν και με το παραπάνω. Αλλά στο μυαλό του Αντρέα τα πράγματα ήταν πιο απλά.
«Υπάρχει μια καλή και στρωμένη δουλειά, ρε μάνα! Πού να τραβιέμαι τώρα σε σπουδές; Άλλωστε ο πατέρας μεγάλωσε και σύντομα θα χρειαστεί κάποιος να τον στηρίξει. Αργότερα και να τον αντικαταστήσει. Γιατί να μην είμαι εγώ αυτός;».
Έτσι είχε τη συνείδησή του ήσυχη ότι είχε κάνει το σωστό. Το μόνο θέμα που τον τάραξε πριν το γάμο του ήταν η απώλεια της αγαπημένης του μάνας. Τότε συνειδητοποίησε πόσο πολύ την αγαπούσε. Και την έκλαψε! Την έκλαψε πολύ. Έτσι γίνεται σχεδόν πάντα. Τους δικούς σου ανθρώπους τους θεωρείς δεδομένους και δεν σκέφτεσαι ότι κάποια στιγμή θα τους χάσεις. Δεν προλαβαίνεις εν ζωή να τους δείξεις πόσο τους αγαπάς, να πεις όσο ζουν έναν καλό λόγο για τη προσφορά κι αφοσίωση στο πρόσωπό σου. Όταν εκτάκτως φεύγουν για πάντα σε κατακλύζουν οι τύψεις μα είναι πλέον αργά.
Η ζωή του ρόδισε πάλι όταν συνέδεσε το μέλλον του με τη Χρυσούλα. Τότε ήταν εικοσιένα στα είκοσι δύο, ενώ εκείνη ήταν μόνο δεκαεπτά. Ηλικίες κατάλληλες για να δημιουργήσει ένας νέος οικογένεια. Ήρθαν και οι τρεις κόρες που ζέσταναν την καρδιά του, του έδωσαν κίνητρο να συνεχίζει να αγωνίζεται και να προσπαθεί για την ευτυχία τους.
Ποτέ δεν ανακατεύτηκε με τα κοινά μέχρι τώρα. Όχι πως δεν τον ενδιέφεραν, αλλά δεν είχε ίσως τα προσόντα και τον απαιτούμενο χρόνο Η ματαιοδοξία που υπάρχει εν δυνάμει σε κάθε άνθρωπο σε αυτόν ήταν σε ύπνωση. Οι αντιλήψεις του ήταν σίγουρα συντηρητικές από οικογενειακή παράδοση. Στην επταετία των συνταγματαρχών παρέμεινε ουδέτερος και σιωπηλός, αφού κιόλας δεν ενοχλήθηκε καθόλου ο ίδιος κι η οικογένειά του. Όταν ήρθε η μεταπολίτευση πολλά άλλαξαν άρδην στη χώρα κι αυτός δεν μπορούσε να μείνει αναλλοίωτος. Ήταν βλέπεις και τα παιδιά που μεγάλωναν σ’ ένα καινούριο περιβάλλον που βρισκόταν σε έξαρση, τέτοια που έφτανε σε κάποιες πλευρές της έως την υπερβολή. Οι όροι της ζωής έγιναν διαφορετικοί για όλους.
Η Χρυσούλα φοβήθηκε με την έκρηξη της δικτατορίας. Αυτόματα στο μυαλό της αναβίωσαν οι φρικτές παιδικές της μνήμες, οι περιπέτειες του πατέρα της και το τραγικό του τέλος. Οι δυσκολίες και στερήσεις της μάνας και οι δικές της όλα τα χρόνια πριν το γάμο της. Όμως, μετά τους αρχικούς φόβους ηρέμησε αφού είδε πως δεν είχε επιπτώσεις στη δική της οικογένειά. Παρακολουθούσε όμως ιδιαίτερα τις περιπέτειες των άλλων Ελλήνων και θλιβόταν γι αυτούς. Εξορίες, συλλήψεις, δίκες σε στρατοδικεία, ανελεύθεροι νόμοι, περιορισμοί μετακινήσεων κι όλα τα συναφή και υπόλοιπα. Άκουγε όποτε μπορούσε τους σταθμούς του εξωτερικού, αλλά με προσοχή κι όταν ήταν μόνη της. Δεν ήθελε οι κόρες της να μπουν από νωρίς σε τέτοιου είδους ανησυχίες. Όταν η μισητή χούντα έπεσε το χάρηκε με όλη την ψυχή κι για πρώτη φορά εκδηλώθηκε μπροστά σ’ όλη την οικογένεια.
Τα κορίτσια της ήταν πια κοπέλες στα δεκαπέντε, δεκατέσσερα και δεκατρία χρόνια τους, πήγαιναν στο ενιαίο γυμνάσιο και οι υποχρεώσεις της ως μάνα είχαν αυξηθεί. Παρακολούθηση και επίβλεψη της προόδου τους, φροντιστήρια, ξένες γλώσσες, λίγος αθλητισμός γέμιζαν για τα καλά τη μέρα της. Σ’ αυτά έπρεπε να προσθέσεις το νοικοκυριό και την ετοιμασία της διατροφής. Δεν παραπονιόταν. Για τους δικούς της θα γινόταν ολοκαύτωμα. Αυτό το ξέρανε όλοι. Μόνο για τις χοντροδουλειές καθαριότητας και λίγο σίδερο ερχόταν στο σπίτι δυο φορές την εβδομάδα μια γνωστή της που δεν είχε πόρους και τα μεροκάματα αυτά της ήταν απαραίτητα. Ο άντρας της την είχε κάνει χρυσή να πάρουν μια εσωτερική υπηρεσία για να την ξελαφρώσει, μα αυτή αρνιόταν πεισματικά να βάλει στο σπίτι ξένο άνθρωπο. Και μέχρι τώρα τα είχε βολέψει. Ζητούσε καμιά φορά και βοήθεια από τις κόρες της, όταν έκρινε ότι η απασχόλησή τους δεν θα ήταν σε βάρος των μαθημάτων τους.
Ως μαθήτριες οι κόρες ήταν πάνω απ’ το μέσο όρο. Οι δυο μεγαλύτερες ιδιαίτερα στα θεωρητικά μαθήματα, αλλά η μικρότερη ήταν παντού αστέρι. Απ’ όλους τους καθηγητές άκουγε επαίνους και αυτό την έκανε ιδιαίτερα υπερήφανη. Κάπως το τοπίο των προτιμήσεών τους άρχιζε να ξεκαθαρίζει. Η Φοίβη θα έδινε εξετάσεις στις θεωρητικές σχολές με προτίμηση στη Νομική, ως πρώτο πτυχίο, και με ύστερη βλέψη και προσδοκία να σταδιοδρομήσει στο δικαστικό ή διπλωματικό κλάδο. Η Νίκη κι αυτή θεωρητική σχολή, αλλά με προτίμηση στη φιλολογία. Η μικρότερη Ντόρα έπαιζε ανάμεσα σε πολλά ενδιαφέροντα. Άλλωστε είχε πολύ χρόνο ακόμα μπροστά της κι αυτό δεν ενοχλούσε τη μαμά. Σχολή καλών τεχνών, αρχιτεκτονική και γιατί όχι οικονομία ή ακόμα και η επιστήμη με τις μεγάλες προοπτικές, η επιστήμη των υπολογιστών.
Όλα τα καλοκαίρια τους ήταν ονειρεμένα. Ο μπαμπάς είχε φροντίσει ν’ αγοράσει στην Αίγινα ένα έτοιμο εξοχικό, που ο αρχικός ιδιοκτήτης έπεσε έξω στις επιχειρήσεις του και το πούλησε σε καλή τιμή. Για τον Αντρέα ήταν ευκαιρία και την άρπαξε. Θα μπορούσε κι αυτός, εύκολα, να πετάγεται και να τους βλέπει και να κάνει κανένα μπάνιο. Εκεί τα κορίτσια έκαναν άλλες γνωριμίες και είχαν τα πρώτα αθώα νεανικά φλερτ κάτω από τη στενή παρακολούθηση όμως και έλεγχο της μαμάς
12. Οι κόρες
Αδελφές αδελφές, αλλά μην έχουμε και την ψευδαίσθηση ότι μεταξύ τους δεν υπήρχαν εμφανείς ή υπόγειες διαφωνίες κι ανταγωνισμοί. Τόσο κοντά σε μια μάνα που τους γαλούχησε με τη βασική ιδέα ν’ αγαπιούνται και να συνεργάζονται, οι ζήλιες, τα ψιλοκαρφώματα, οι εκατέρωθεν μπηχτές, ήταν συχνά απαντούμενο φαινόμενο στις καθημερινές μεταξύ τους σχέσεις. Αλλά με προσοχή και διακριτικότητα. Όχι μπροστά σε τρίτους κι όχι κατά το δυνατόν μπροστά στους γονείς. Δεν γινόταν και αλλιώς. Είχαν τόσο διαφορετικούς χαρακτήρες και ενδιαφέροντα. Παρά την κοινή ανατροφή στο ίδιο περιβάλλον. Οι τόσο μεγάλες διαφορές θα έπρεπε να αναζητηθούν στην τάση του κάθε ανθρώπου να ξεχωρίσει από το διπλανό του, να καταδείξει ότι έχει δική του προσωπικότητα, διαφορετικά γούστα κι ότι άλλο μπορεί κάποιος να διανοηθεί. Μ’ έναν λόγο η δήλωση «είμαι κι εγώ εδώ!»
Η Φοίβη έπρεπε πάντα να είναι η πρωταγωνίστρια ανάμεσά τους. Να την παραδέχονται. Να διαλέγει αυτή πρώτη και το καλύτερο κομμάτι. Ενημερωνόταν αδιαλείπτως και με τον πρέποντα ζήλο για τα νέα των διασημοτήτων, αυτών που αργότερα θα ονομάζαμε celebrities. Της άρεσαν τα πάρτι, οι χοροί, η μοντέρνα ξένη μουσική, αγόραζε δίσκους συνεχώς, αν άκουγε από τρίτους καλά λόγια. Στο σπίτι από νωρίς υπήρχε πικάπ. Δεκαπεντάρα μόνο, είχε στη φαρέτρα της τουλάχιστον τρεις, επιπόλαιες βεβαίως, σχέσεις. Κρατήθηκαν στο επίπεδο υποσχέσεων, λίγα διστακτικά φιλιά και χάδια σε απόμερες γωνιές. Τίποτα το συναρπαστικό, αλλά την ώρα που αυτά συμβαίνουν νομίζεις ότι είναι σημαντικά κι αποτελούν το κέντρο του κόσμου. Αργότερα μετασχηματίζονται σε απλές λεπτομέρειες, που ίσως στη συνέχεια και να ξεχνιούνται για πάντα. Μόνο ένας από αυτούς διεκδίκησε κάτι περισσότερο και μάλιστα με άγαρμπο τρόπο Η αντίδρασή της ήταν ενστικτώδης κι άμεση. Ο νεαρός φιλοδωρήθηκε με τέτοια ανάποδη σφαλιάρα που είδε τον ουρανό με τα, άστρα.
Η αλήθεια είναι ότι θα γούσταρε κάτι συναρπαστικό! Έναν άντρα που να την κερδίσει, να της εμπνεύσει δυνατά αισθήματα. Τότε εντάξει. Να του τα δώσει όλα και μάλιστα, με τη θέλησή της. Τους συμμαθητές της τους έβλεπε μικρούς κι ανώριμους, ανίκανους να της εμπνεύσουν το μεγάλο έρωτα. Έναν όμορφο καθηγητή τον σταμπάρισε από την αρχή. Ήταν ο γυμναστής της. Γεροδεμένος, ωραίος, όλα πάνω του της άρεσαν. Της άρεσε η κίνηση του σώματός του, ο τρόπος που περπατούσε, το πάντα μοντέρνο ντύσιμό του, μια αυταρέσκεια στο πρόσωπο που εκείνη την εισέπραττε σαν συσσωρευμένη εμπειρία στον έρωτα. Έναν τέτοιο αρσενικό χρειαζόταν για να δοκιμάσει τον έρωτα, αλλά προς το παρόν δεν τολμούσε. Βεβαίως ήταν παντρεμένος, αλλά αυτό δεν την χάλαγε. Ίσα- ίσα θα είχε την πρέπουσα εμπειρία και δεν θα της γινόταν κολλιτσίδα. Το παίδευε στο μυαλό της, το γύριζε από δω, το γύρισε από κει, αλλά δεν ήθελε να το μοιραστεί ούτε με τους δικούς της, αλλά κι ούτε με τις, λιγοστές άλλωστε, έμπιστες φίλες της. Την απόφαση πρέπει να την πάρει η ίδια και να σκεφτεί το πώς και το πότε.
Μέσα στο σχολειό υπήρχαν όλων των λογιών παιδιά. κάθε καρυδιάς καρύδι. Από οικογένειες εύπορες κι αποκαταστημένες, όπως ήταν η δικιά της, έως πάμφτωχες. Από ομονοούσες έως διαλυμένες με τα μυαλά στα κάγκελα και με αδιάκοπες σκληρές σκηνές κι εντάσεις. Παιδιά ευγενικά κι ευπροσήγορα, έως παιδιά μοχθηρά και ζηλόφθονα. Παιδιά του κατηχητικού και άλλων θρησκευτικών οργανώσεων έως νεαρούς που έρεπαν από νωρίς στον παραβατισμό ή στη χρήση ουσιών, που αναμφίβολα θα τους οδηγούσε σύντομα στον αφανισμό. Αρκετοί ήταν προσανατολισμένοι στην μελλοντική υποχρέωση των εισαγωγικών εξετάσεων και προετοιμάζονταν μ’ όλους τους δυνατούς τρόπους γι αυτήν την δοκιμασία. Όπως κι αρκετοί που η εκπαιδευτική τους θητεία θα τέλειωνε με την αποφοίτηση από το γυμνάσιο.
Αυτή ανήκε στην πρώτη κατηγορία Ήδη στο σπίτι ερχόταν η φιλόλογος δυο φορές την εβδομάδα και από το καλοκαίρι-συνεννοήθηκε με τη μάνα της- θα πάει σε φροντιστήριο του κέντρου, που έχει ακούσει για κάποια από αυτά τα καλύτερα λόγια. Αυτή είχε το σχέδιό της. Θα δηλώσει μόνο Νομική Αθήνας κι αν κάτι στραβώσει θα πάει σε σχολή του εξωτερικού. Το να πάει στο κέντρο είχε γι αυτήν και μια άλλη ενδιαφέρουσα διάσταση. Θα βρεθεί σε καινούριο περιβάλλον, θα γνωρίσει νέους ανθρώπους και που ξέρεις μπορεί να πέσει στην ευκαιρία της ζωής της. Την απασχολούσε σοβαρά το θέμα. Ήθελε να ζήσει αυτά που είχε διαβάσει στα μυθιστορήματα ή βλέπει κάθε τόσο στις ταινίες με τους σταρ του κινηματογράφου.
Έτσι με αδημονία περίμενε να τελειώσει την τετάρτη τάξη και να φτάσει το καλοκαίρι. Θα έδινε όλες τις δυνάμεις της σ’ αυτόν το στόχο. Ήταν τόσο περήφανη κι εγωίστρια, που δεν θ’ άντεχε την ντροπή της αποτυχίας. Ένιωθε μέσα της τις ορμονικές αλλαγές και δεν την άφηναν καμιά φορά να έχει ήσυχο ύπνο. Πριν δυο τουλάχιστον χρόνια της ήρθε η περίοδος, γεγονός που στην αρχή την ενοχλούσε πολύ, αλλά τώρα το συνήθισε κι έγινε ρουτίνα. Ένα πρωινό στο σχολείο, την ώρα της γυμναστικής ο «δικός της» βαριόταν να τους κάνει θεωρητικό μάθημα ή γυμναστική και τους έδωσε μπάλες να παίξουν μόνοι τους. Τα αγόρια μπάσκετ κάτω από τη μια μπασκέτα και τα κορίτσια βόλεϊ. Αυτή προφασίστηκε πώς την πονάει η μέση της κι έμεινε απέξω. Κάποια στιγμή τον είδε να πηγαίνει στο γραφείο του και διακριτικά τον ακολούθησε. Χωρίς να χτυπήσει την πόρτα, επίτηδες την άνοιξε απότομα και τον είδε να χτενίζεται στο καθρέπτη που υπήρχε εκεί. Δεν του άφησε χρόνο ν’ αντιδράσει
«Δε χρειάζεται, κύριε, να φτιαχτείτε κι άλλο! Κι έτσι όμορφος είσθε!»
Της είπε με χαδιάρικη φωνή
«Φοίβη; Κάτσε καλά! Είσαι μικρούλα μωρό μου για τέτοια μπασίματα»
«Μικρό είναι το μάτι σου, Νώντα»
Τον προσφώνησε επίτηδες με το μικρό του. Σε ποιον άντρα, παρακαλώ, μια τέτοια άμεση πρόκληση θα τον άφηνε αδιάφορο; Λόγοι ηθικοί, αρχών ή σεμνοτυφίας δεν εμπόδιζαν τον Νώντα να εκμεταλλευθεί την κατάσταση. Μόνο ο φόβος για τις πιθανές συνέπειες θα μπορούσαν να τον συγκρατήσουν. Ευτυχώς η είσοδος στο γραφείο ενός άλλου καθηγητή φρέναρε την εξελισσόμενη μυσταγωγία.
Ο γυμναστής πήρε το κατάλληλο ύφος και είπε
«Όπως είπαμε, δεσποινίς Φοίβη. Δεν γίνεται να σ’ απαλλάξω από το μάθημα. Χρειάζομαι χαρτί γιατρού»
Είπε ένα ουδέτερο «καλώς» κι αποχώρησε. Ευχαριστημένη με τον εαυτό της και τη καρδιά της να τρέμει για το θράσος της. «Όχι θα τον άφηνα» ψιθύρισε από μέσα της. Τώρα είχε πολύ υλικό για ονειροπολήσεις το βράδυ στο δωμάτιο της. Στον ύπνο και τον ξύπνιο της. Από καιρό είχε βρει το δρόμο της άταιρης ηδονής και τον είχε συχνά περπατήσει. Η πάσα είναι σ’ εκείνον τώρα. Αυτός ας πάρει πρωτοβουλία. Αυτή έκανε το καθήκον της.
Δεν μπορούσε να ξέρει την εντύπωση του έκανε με το μπάσιμό της. Σίγουρα θα τον έβαλε σε σκέψεις. Αυτή θ’ ανέμενε εξελίξεις. Ο γυμναστής από μέσα του ζούσε τις εντυπώσεις και σκεφτόταν.
«Βρε το τσουλάκι! Και δεν του φαινόταν. Η πρόταση είναι καθαρή: Πήδηξέ με! Πήδηξέ με! Όμως, φοβάμαι, ρε φίλε. Το μικρό έχει αδελφές στο σχολειό. Η μάνα έρχεται συχνά και παρακολουθεί από κοντά την εξέλιξή τους. Άπαπα! Μακριά! Κίνδυνος, πρόσεχε κακομοίρη μου, μην έχεις ντράβαλα! Αν όμως επιμένει τι να κάνω; Όλα έχουν τα όρια τους. Θα την μπάσω με τρόπο στην αποθήκη που έχω κλειδί και θα της τον φορέσω στο πι και φι. Να δει, το τσογλάνι, πόσα απίδια κρύβει ο σάκος. Μην μας πάρει και για μαλάκες»
13. Ο Μίλτος
Πήγαινε στην έκτη τάξη και φέτος θα έδινε εξετάσεις για ανώτατη σχολή. Δεν ήταν- το ήξερε- κι αστέρι στα μαθήματα, Μέτριος μαθητής. Όχι χαζός, απλά δεν αφοσιωνόταν στις σχολικές υποχρεώσεις. Το μυαλό του περί άλλων τύρβαζε και μοναδικός υπαίτιος ήταν ο κατά δυο χρόνια μεγαλύτερος αδελφός του Δημήτρης. Φοιτητής από πέρσι, ο Δημήτρης, στο Μαθηματικό της Αθήνας και δραστήριο μέλος των φοιτητικών παρατάξεων, ήταν χωμένος μέχρι το λαιμό στις δραστηριότητες για την οριστική συντριβή της χούντας. Είχε ζήσει εκ του σύνεγγυς τα τραγικά γεγονότα του Νοέμβρη ’73 στο Πολυτεχνείο και ακόμα κυριαρχούνταν από τις δυνατές συγκινήσεις εκείνων των ημερών. Φοβόταν τα αντίποινα και ζούσε στην παρανομία. Η μόνη επαφή με την οικογένεια ήταν τα εβδομαδιαία ραντεβού με τον αδελφό του, τον Μίλτο. Μάθαινε για τις συλλήψεις, για την υποχρεωτική στράτευση και τα βασανιστήρια που υποβάλλονταν φίλοι και γνωστοί του. Η κοπέλα του-ας είναι καλά- τον κάλυπτε στο φοιτητικό της δωμάτιο και μέχρι τώρα την είχε βγάλει καθαρή.
Μύριζε τη σύντομη οριστική συντριβή του αυταρχικού καθεστώτος, που μετασχηματίστηκε υπό τον νέο επιβήτορα Ιωαννίδη, και περίμενε τη στιγμή του τέλους. Έτσι ήθελε να είναι προετοιμασμένος για τις νέες συνθήκες. Να έχει εγκαίρως το αναγκαίο δίκτυο επαφών και γιατί όχι, έτοιμους συντρόφους που θα αναλάβουν δράση. Στις συνθήκες της παρανομίας, στη μαζεμένη πίκρα που η απομόνωση εκ των πραγμάτων σου επιφέρει, η έλλειψη των αναγκαίων σε ανάλογες περιπτώσεις ιστορικών γνώσεων, είχαν τις συνέπειές τους στις απόψεις του για τη μελλοντική πορεία της χώρας. Είχε ριζοσπαστικοποιηθεί η αντίληψη του για τις ανάγκες και τις μεθόδους που θα έπρεπε να χρησιμοποιήσει στην πολιτική του δράση. Η συσσωρευμένη πίκρα, η απομόνωση απ’ τη ζωή, το προσωπικό πιπίλισμα του μυαλού του, η πίκρα του για την αδιαφορία ή ανοχή της μεγάλης μάζας του λαού στους βιαστές του τον είχαν οδηγήσει στην άποψη ότι μόνο δραστικές ενέργειες που θα ταρακουνούσαν τους κρατούντες, που θα ζωντάνευαν και θα παραδειγμάτιζαν τον εν υπνώσει λαό Είναι ο μόνος αναγκαίος και ικανός όρος για να υπάρξουν προοπτικές ριζικών αλλαγών. Οι μικροαστικές αντιλήψεις για ομαλή πορεία στην εκδημοκρατικοποίηση των θεσμών του φαινόταν αστείος ισχυρισμός, κενός περιεχομένου. Γιατί όχι και προκάλυμμα για να ξεφύγουν οι ένοχοι.
Μια δεύτερη συνιστώσα του προβλήματος λοιπόν είναι η τιμωρία των ενόχων. Είναι πεισμένος ότι η νέα αρχή που θα εγκατασταθεί στη χώρα από τις δυνάμεις που απ’ έξω κινούν τα νήματα απλώς θα τους χαϊδέψει με αστείες τιμωρίες. Όχι! Αυτό δεν το ανέχεται. Για λόγους παραδειγματισμού είναι απαραίτητη η δραστική τιμωρία τους. Και σ’ αυτό θα μπορεί αυτός κι ομάδα του να φέρει αυτό το καθήκον σε πέρας. Από τον Μίλτο ζήτησε να του βρει ανθρώπους κι επαφές, όπως είχε κάνει και στην κοπέλα του. Του εξήγησε χοντρικά τον προβληματισμό του να ξέρει τι περίπου ζητάει. Ο Μίλτος λάτρευε το μεγάλο του αδελφό και η επιθυμία του γι αυτόν ήταν προσταγή και καθήκον.
Ο χώρος που συναναστρέφονταν με ανθρώπους ήταν κυρίως το σχολείο κι εδώ μέσα άρχισε να βάζει σε εφαρμογή το σχέδιο του. Η αλήθεια είναι πως δεν ήταν ιδιαίτερα κοινωνικός ή καλύτερα να πούμε ήταν εκλεκτικός. Του τη βάραγαν περιπτώσεις αγοριών που το μόνο ενδιαφέρον τους και το μόνο θέμα συζητήσεων ήταν το ποδόσφαιρο. Στον ίδιο το θέμα του ήταν πλήρως αδιάφορο. Τον Μίλτο τον είχαν κατακτήσει τα αυτοκίνητα, οι μάρκες, τα σχέδια, οι ταχύτητες κι επιταχύνσεις που μπορούν να πιάσουν κι όλα τα συναφή. Δυστυχώς προς το παρόν μόνο θεωρητικά γιατί δεν είχε συμπληρώσει την ηλικία να δώσει για δίπλωμα και δεύτερον γιατί σίγουρα δεν υπήρχαν τα χρήματα για ένα τόσο δαπανηρό χόμπι. Οι περιορισμοί αυτοί δεν τον εμπόδιζαν να ενδιαφέρεται πάντως αρκούντως με το θέμα
Από τα κορίτσια εκεί τα κριτήρια του ήταν διαφορετικά. Μέσα στις κοπέλες του σχολείου του γυάλισε στο μάτι η Φοίβη. Ήταν εντυπωσιακή αλλά και τον φόβιζε η μεγάλη αυτοπεποίθηση της. Σαν γκόμενα θα ήταν ιδανική, αλλά για πολιτική δράση, το έβλεπε πολύ χλωμό. Να μπορούσε να την κρεβατώσει, μάλιστα! Αλλά δεν το έβλεπε καθόλου πιθανό. Μόνο εξαιτίας της Φοίβης πληροφορήθηκε για τις μικρότερες αδελφές Νίκη και Ντόρα. Δε θυμάται πως έμαθε ότι η Νίκη ενδιαφέρεται για την ποίηση κι αυτό έγινε η αφορμή να βρει μαζί της ένα λόγο επαφής. Στη βιβλιοθήκη του αδελφού του βρήκε μια ποιητική συλλογή του Νίκου Καββαδία. «Μαραμπού και Πούσι». Κάθισε με υπομονή και διάβασε το κείμενο, τις βιογραφικές πληροφορίες, το εισαγωγικό σημείωμα του εκδότη κι έτοιμος έκανε την έφοδο.
Την άλλη μέρα σ’ ένα από τα διαλείμματα την πλησίασε και την αιφνιδίασε
«Νίκη, πάρε αυτό βιβλίο κι όταν το διαβάσεις θα ήθελα να μου πεις τις εντυπώσεις σου»
Δεν πρόλαβε να του απαντήσει. Ο Μίλτος απομακρύνθηκε μπαίνοντας στη τάξη του. Το ξεφύλλισε και με χαρά είδε ότι ήταν ποιητική συλλογή. Τον μαθητή που της το έδωσε τον ήξερε μόνο εξ όψεως. Τον είχε δει πολλές φορές στο προαύλιο, αλλά δεν γνώριζε ούτε τ’ όνομά του. Είναι μεγαλύτερος της, αφού πάει στην έκτη και ίσως να τον ξέρει η Φοίβη, γιατί τον έχει δει να την περιτριγυρίζει. Τώρα όμως οι προτεραιότητες ήταν άλλες. Το βράδυ στο δωμάτιο της θα το ξεκοκαλίσει. Ήδη με δική της πρωτοβουλία είχε αγοράσει τα ποιήματα του Γ. Σεφέρη και στη βιβλιοθήκη της γιαγιάς της είχε βρει συλλογές του Σολωμού, του Κάλβου, του Βαλαωρίτη κι άλλων. Ο ποιητής Καββαδίας της ήταν άγνωστος. Έφαγε τις περισσότερες ώρες της νύχτας διαβάζοντάς τον. Της έκανε μεγάλη εντύπωση η νέα ατμόσφαιρα που απέπνεαν τα ποιήματά του και η περιπετειώδης ζωή στα πλοία ως ασυρματιστής. Το πρωί η μάνα της με κόπο την ξύπνησε να πάει στο σχολειό. Δεν είπε κουβέντα στη Φοίβη. Το θέμα ήταν αποκλειστικά δικό της και θα το χειριστεί η ίδια μόνη.
Στο πρώτο διάλειμμα τον αναζήτησε και δεν τον βρήκε, το ίδιο επαναλήφθηκε στο επόμενο. Μήπως απουσίαζε; Όχι ευτυχώς! Στο τρίτο τον είδε να βγαίνει απ’ τη τάξη του. Δεν έχασε χρόνο τον πλησίασε και του είπε
«Ούτε το όνομά σου δεν ξέρω. Εμένα με λένε Νίκη»
«Το ξέρω. Το δικό μου είναι Μίλτος. Τι έγινε;»
«Το διάβασα όλο και είμαι έτοιμη ν’ ανταλλάξουμε απόψεις»
«Χαίρομαι Νίκη! Κι εγώ το θέλω. Μόνο…. μωρέ, εδώ δεν έχουμε χρόνο. Σε λίγο θα χτυπήσει το κουδούνι. Θέλεις να βρεθούμε έξω να τα πούμε με την άνεσή μας; Ας πάμε για έναν καφέ»
«Εντάξει, αλλά αύριο θα σου πω πότε. Να κανονίσω τις υποχρεώσεις μου. Πάρε το βιβλίο πίσω»
«Περιμένω να μου πεις»
Όταν χώρισαν αυτός σκεφτόταν «Εντάξει με τη μικρή. Τώρα που την είδα από κοντά έχει ενδιαφέρον και σαν γυναίκα, αν το δεις με την προοπτική του χρόνου. Μ’ αρέσει κι η φωνή της. Γουστάρω!»
Εκείνη ήταν το ίδιο ικανοποιημένη «Ωραίος τύπος και του αρέσει η ποίηση. Αυτό που αρέσει και μένα. Μόνο, πως θα κανονίσω να τον δω μόνη μου εκτός σχολείου; Κάτι θα σκεφτώ μέχρι αύριο»
Αποφασισμένη την άλλη μέρα στο σχολείο του πρότεινε
«Την Κυριακή το απόγευμα στις 4 στην πλατεία της Αγίας Ειρήνης στην Αιόλου. Μπορείς;»
«Έγινε!»
Την πρωτοβουλία την πήρε χωρίς να συνεννοηθεί με κανέναν από την οικογένεια. Ποια δικαιολογία να βρει; Το καλύτερο θα είναι να μην πει τίποτα και να το σκάσει απ’ το σπίτι απαρατήρητη.
Κι αυτό έγινε στην πράξη. Μετά το μεσημεριανό φαγητό την Κυριακή ο πατέρας της όπως συνήθιζε έπεσε για ύπνο, η μάνα μάζευε το τραπέζι και έπλενε τα πιάτα κι οι αδελφές της κλείστηκαν στα δωμάτια τους. Με την αγωνία της πρωτάρας γλίστρησε αθόρυβα έξω και πήρε το δρόμο για το ραντεβού. Άλλωστε δεν ήταν πολύ μακριά απ’ το σπίτι της. Όταν έφτασε εκεί τον είδε να περιμένει χαμογελώντας
«Καλώς την Νίκη. Θέλεις να κάτσουμε κάπου για καφέ;»
«Ωραία!»
Κάθισαν σ’ ένα κοντινό καφενείο κι ο Μίλτος αμέσως πέταξε αυτό που κι εκείνη περίμενε
«Πώς σου φάνηκε ο Καββαδίας;»
Η Νίκη σχολαστική και με πραγματικό ενδιαφέρον κι αγάπη για την ποίηση του είπε, σαν νεράκι, τον προετοιμασμένο λόγο της. Ιδιαίτερα ότι ήταν μια νέα, αλλά γλυκιά, εμπειρία τα ποιήματα του. Την εντυπωσίασε η περιπετειώδης ζωή του και η λαγαρή γλώσσα του μαζί με πολλά άλλα.
Από το τελευταίο πιάστηκε ο Μίλτος. Της μίλησε για τις προοδευτικές του αντιλήψεις και τους αγώνες του για τη δημοκρατία, τη θέση του για το αυταρχικό καθεστώς της χώρας. Η ίδια δεν διαφωνούσε σ’ αυτά που άκουγε. Απλώς ήταν ασυνήθιστη σε τέτοιου είδους συζητήσεις και προσπάθησε να μην φανεί η ασχετοσύνη της. Τότε καπάκι της είπε για τον αδελφό του. Για το κυνηγητό που τραβούσε μετά τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο και τα αθώα θύματά του. Εκεί σταμάτησε. Δε χρειαζόταν με την πρώτη να το τραβήξει παραπέρα.
Ήρθε η ώρα να μιλήσουν για τα προσωπικά τους. Αυτός άνοιξε τη συζήτηση
«Σε είχα ξεχωρίσει από μέρες. Μου έκανε εντύπωση η ηρεμία και το στυλ σου»
«Μα εσύ τριγύρναγες γύρω από τη Φοίβη!»
«Άκου! Αδελφή σου είναι και δεν πρέπει να την κατηγορώ. Όμως είναι τόσο ψηλομύτα και δεν τις μπορώ αυτές τις γυναίκες. Πίστεψέ με!. Σε μένα ταιριάζουν περισσότερο κορίτσια ήρεμα με ενδιαφέροντα σοβαρά. Να, σαν και σένα»
Την ίδια στιγμή άπλωσε το χέρι του και σκέπασε το δικό της που το είχε ακουμπισμένο πάνω στο τραπέζι. Μια παράξενη ανατριχίλα πέρασε απ’ όλο το σώμα της. Τόσο που φοβήθηκε. Μετά από λίγο το τράβηξε. Η εντύπωση καταγράφτηκε όμως μέσα της. Ο Μίλτος έκλεισε το θέμα
«Τώρα που αρχίσαμε ας το επαναλάβουμε. Μ’ άρεσε η συζήτηση που κάναμε. Εσύ τι λες;»
«Και σε μένα Μίλτο μ’ άρεσε. Θα είμαστε σ’ επαφή και θα συνεννοούμαστε στο σχολείο»
Γύρισε στο σπίτι γεμάτη μ’ εντυπώσεις και με την απόφαση η σχέση της με τον Μίλτο να είναι το γλυκό δικό της μυστικό. Να μην κοινοποιήσει το γεγονός σε κανέναν. Όταν μπήκε στο σπίτι η μάνα της ανήσυχη την ρώτησε
«Πού εξαφανίστηκες καλέ; Δεν μου είπες κουβέντα και σε αναζητούσα»
« Πήγα μια βόλτα στην Ακρόπολη, μαμά. Μού ήρθε ξαφνικά η επιθυμία. Είμαστε τόσο κοντά κι έχω πάει μόνο μια φορά στη ζωή μου. Διάβασα κάτι σχετικό κι ήθελα να το δω από κοντά»
Την κοίταξε με έντονο βλέμμα, αλλά δεν επέμεινε για περισσότερες λεπτομέρειες. Εκείνη που την «ανέκρινε» περισσότερο με τα μάτια και τις γκριμάτσες ήταν η αδελφή της Φοίβη, αλλά η μόνη απάντηση που πήρε ήταν η σιωπή της. ………………………………………………………………………………………………………………………
Την αγωνία της επιστροφής την ξεπέρασε σχεδόν ανώδυνα. Καταλάβαινε ότι το σκουληκάκι της αμφιβολίας θα είχε εγκατασταθεί στο μυαλό της μάνας της, αλλά ήξερε πως δεν θα υπήρχαν ορατές αντιδράσεις. Αν κάτι της έλεγε θα επέμενε στον αρχικό της ισχυρισμό. Δεν είχαν καθόλου στοιχεία. Εκείνη που έπρεπε να προσέχει είναι η ζηλιάρα αδελφή της. Η Φοίβη. Είδε το βλέμμα της, όταν έδινε εξηγήσεις στη μάνα της. Αυτήν έπρεπε να προσέχει. Κυρίως το χώρο του σχολείου. Ξανάφερε στο μυαλό τη συνάντηση
«Τι ήταν κι αυτό;»
Η κίνηση από τη μια να της σκεπάσει το χέρι και μετά η ανατριχίλα που την διαπέρασε. Πρώτη φορά την ακούμπησε αγόρι όχι μόνο φιλικά, αλλά με εμφανή γι αυτήν ερωτική πρόθεση. Δεν την ενόχλησε. Όχι! Κάθε άλλο. Άνοιγε στη ζωή της ένα πεδίο που από καιρό το ανέμενε….
14. Η απογοήτευση
Η Φοίβη ήταν να σκάσει. « Ακούς εκεί, το μόμολο! Την έκανε την κουτσουκέλα της και δε λέει κουβέντα. Πήγε, λέει, βόλτα στην Ακρόπολη. Σιγά μην την πιστέψουμε. Μωρέ κάποιον θα συνάντησε και το τσογλάνι το παίζει μουγγό. Όμως, πού θα πάει; Θα τα ξεράσει όλα, αλλιώς θα της κάνω τη ζωή κόλαση. Θα παρακολουθώ το κάθε βήμα της». Το συμβάν αύξησε την επιθυμία της για τη μεγάλη εμπειρία. «Θα σπρώξω τα πράγματα», είπε από μέσα της.
Πράγματι όταν βρέθηκε την επόμενη μέρα κοντά στο στόχο της, δήθεν τυχαία, έπεσε πάνω του και με τρόπο έτριψε πάνω του το στήθος της, κοιτώντας τον κιόλας με νόημα. Μόνο ένας νεκρός δεν θα καταλάβαινε την πρόκληση.
Την άλλη μέρα στο μάθημα της γυμναστικής ο καθηγητής τους είπε
«Τα αγόρια, σήμερα, θα παίξουν μπάσκετ. Τα κορίτσια θα κάνουν όργανα. Φοίβη βοήθησε με, σε παρακαλώ να μεταφέρουμε τον ίππο από την αποθήκη»
Δεν ακούστηκε παράξενο γιατί αυτό είχε γίνει πολλές φορές. Όταν μπήκαν στην αποθήκη έκλεισε πίσω του την πόρτα και την τράβηξε απότομα πάνω του. Με τα δυο του χέρια φυλάκισε το πρόσωπό της και κόλλησε με δύναμη τα χείλη του άγρια πάνω στα δικά της. Δεν θα έλεγε όχι σε άλλη περίπτωση, μα εδώ την ενόχλησε το στοιχείο της βίας. Ήθελε πρώτα ν’ ακούσει δυο τρία τρυφερά λόγια, μια ανθρώπινη εισαγωγή, μωρέ. Ύστερα αυτός με το ένα χέρι χάιδεψε δυνατά το στήθος της σε βαθμό που να την πονέσει και το άλλο χώθηκε κάτω απ’ τη φούστα της. Της χάιδευε το βρακάκι. Αυτό ήταν!
Τον απώθησε με δύναμη και βγήκε με φόρα έξω από την αποθήκη. Ευτυχώς το επεισόδιο δεν έγινε αντιληπτό από τρίτους. Όμως ήταν ένα καλό μάθημα για την ίδια.
«Καλά να πάθεις ηλίθια. Εσύ το προκάλεσες, ρούφα το τώρα, κατάπιε το και κάνε και το μόκο. Αλλά με τον κύριο αυτόν τελειώσαμε!»
Έκανε μέρες να συνέλθει, ίσως γιατί την ντροπή της δεν είχε κανέναν να την μοιραστεί. Τον ισχυρό κι ανένδοτο εγωισμό της θα τον πλήρωνε και με άλλες αφορμές στη ζωή της. Όταν μετά από μέρες ο γυμναστής έκανε κάποιες απόπειρες να συζητήσει μαζί της το επεισόδιο, συνάντησε την πλήρη εκ μέρους της ψυχρότητα. Δεν ήταν ηλίθιος ο άλλος. Κατάλαβε ότι ο δρόμος είχε κλείσει, χωρίς καν να προλάβει σχεδόν να τον ανοίξει…..
15. Το φροντιστήριο
Επιτέλους ήρθε το καλοκαίρι. Φέτος για πρώτη φορά η οικογένεια δεν θα έφευγε σύσσωμη για την Αίγινα. Βλέπεις η μεγάλη κόρη θα άρχιζε το διετή κύκλο προετοιμασίας για τις εξετάσεις κι η σκοπιμότητα αυτή, με τη συμφωνία των γονέων, ήταν υπέρτερη κάθε άλλης ανάγκης και συνήθειας. Η Φοίβη γράφτηκε στο φροντιστήριο που αυτή επέλεξε, αφού επικαλέστηκε τις επιτυχίες μαθητών απ’ το σχολείο της τα προηγούμενα χρόνια. Κάποιους και κάποιες τις είχε υπόψη της κι η Χρυσούλα. Στο εξοχικό τους θα πάνε τον Αύγουστο. Εκ των πραγμάτων ο ρυθμός της ζωής της οικογένειας τα επόμενα χρόνια θα προσαρμοζόταν με βάση τις σχολικές υποχρεώσεις των κοριτσιών.
Η Φοίβη περίμενε τις νέες ευκαιρίες με αδημονία και περιέργεια. Μπροστά της ανοίγονταν πλούσιες νέες δυνατότητες και πήγαινε στο νέο περιβάλλον σαν διψασμένος οδοιπόρος της ερήμου που επιτέλους βλέπει ότι φτάνει στην όαση. Για τις δυο άλλες κόρες ο άφθονος ελεύθερος χρόνος ήταν ευκαιρία για καινούριες απασχολήσεις.
Την άνοιξη που πέρασε ένα απόγευμα αργίας ο Μίλτος κι η Νίκη συναντήθηκαν για δεύτερη φορά. Το ραντεβού ήταν στον Άγιο Δημήτριο το Λουμπαρδιάρη. Όταν βρέθηκαν εκεί ανέβηκαν την ανηφόρα του πλακοστρωμένου από τον Πικιώνη δρόμου έφτασαν στο μνημείο του Φιλοπάππου. Δεν στάθηκαν ούτε εκεί. Προχώρησαν πιο πάνω και κάθισαν πάνω στα βράχια μιας απόμερης γωνιάς. Κοιτάζοντας προς τα έξω, ένα μεγάλο μέρος της Αθήνας ήταν μπροστά στα μάτια τους σαν ένα καλά σερβιρισμένο πιάτο. Πιο κάτω απλωνόταν η ήρεμη θάλασσα, ο Σαρωνικός.
Η ευαίσθητη Νίκη δεν μπορούσε να μη σκεφτεί ότι σ’ αυτά τα μονοπάτια που περπατούν τώρα οι δυο τους, ίσως στο παρελθόν να περπάτησαν και οι κολοσσοί της ανθρώπινης σκέψης. Αυτοί που με τα έργα τους έδωσαν τις βάσεις του ανθρώπινου πολιτισμού. Ένιωθε μια αναστάτωση ανεξήγητη, αλλά και μια εσωτερική ευφορία για αυτά που ίσως θα ακολουθούσαν.
Ο Μίλτος στο μυαλό του είχε αρχικά την πρόθεση της προσηλύτισης της μικρής στην ομάδα, που δημιουργούσε ο Δημήτρης, αλλά τι παράξενο η γλυκιά Νίκη που αρχικά δεν την είχε εκτιμήσει σωστά, του γεννούσε τρυφερά αισθήματα, ανάγκη να την αγκαλιάσει και να τη γεμίσει με φιλιά. Το ερώτημα έμπαινε από μόνο του. «Έχει δικαίωμα αυτό το αγγελούδι να το μπλέξει σε περιπέτειες;» Έτσι αυτή τη φορά απέφυγε να κάνει πολιτική συζήτηση. Μίλησαν κυρίως για τους εαυτούς τους και τα όνειρά τους για το μέλλον.
Τα χέρια τους ήταν ήδη μπλεγμένα. Τα μάτια τους συναντήθηκαν και οι δυο διάβασαν ο ένας μέσα στα μάτια του άλλου την έντονη επιθυμία, που τους διακατείχε. Ο μεγαλύτερος Μίλτος πλησίασε το πρόσωπό του στη Νίκη και εκείνη έδειξε ότι δεν τον αποφεύγει. Τα χείλη του ακούμπησαν απαλά τα παρθένα χείλη της μικρής κι ένιωσαν τη ζεστασιά τους. Εκείνη φλεγόταν από την επιθυμία να δοκιμάσει τη γεύση του. Τα χείλη άνοιξαν από μόνα τους και για πρώτη φορά η Νίκη δοκίμαζε τη γεύση του αντρικού φιλιού. Απίθανη εμπειρία! Χώθηκε στην αγκαλιά του και τον έσφιξε πάνω της. Κι αυτός ανταποκρίθηκε στα χάδια της. Κάποια στιγμή αισθάνθηκε ότι απομακρύνεται από αυτόν. Το κατάλαβε, ως ένδειξη ορίου για την ώρα, και το σεβάστηκε.
Όμως ένιωθε γεμάτος, ενώ και το πρόσωπο της κοπέλας έλαμπε
«Μίλτο μου ήταν πολύ ωραία! Για σήμερα φτάνει. Έχουμε μπροστά μας όλο το χρόνο»
Τώρα το καλοκαίρι θα μπορούσε με μεγαλύτερη άνεση χρόνου να τον βλέπει, αλλά είχε και την έγνοια του. Οι εισαγωγικές εξετάσεις θα γίνονταν τον Σεπτέμβριο και δεν ήθελε να τον απασχολεί από τα διαβάσματά του. Του το είπε καθαρά
«Λες εγώ δε θέλω να σε βλέπω Μίλτο; Αλλά δεν είμαι τόσο ανεύθυνη. Προηγούνται οι εξετάσεις σου»
Ό πάντα προστατευτικός χαρακτήρας της γυναίκας αναδύθηκε από μέσα της. Να τον προστατεύσει, αλλά να προστατεύσει και τον εαυτό της. Δεν ήταν σίγουρη ότι θα μπορούσε να συγκρατήσει τον εαυτό της μετά την εμπειρία του Φιλοπάππου την επόμενη φορά. Κάθε φορά που έφερνε στο μυαλό της το πρώτο φιλί από μέσα της πλημμύριζε η επιθυμία για επανάληψη και μάλιστα αναβαθμισμένη. Πρέπει να το ομολογήσει στον εαυτό της. Για το Μίλτο νιώθει κάτι περισσότερο από συμπάθεια. Αυτός όμως πώς να νιώθει άραγε; Το ερώτημα την ταλάνιζε κι απάντηση προς το παρόν δεν υπήρχε.
Κι εκείνος είχε μεταβάλει τον μονομερή αρχικό του στόχο. Ενώ στην αρχή την είδε μόνο σαν καλή υποψήφια για τις εντολές του Δημήτρη, στη συνέχεια την πρόσεξε σαν γυναίκα και μετά το συμβάν της Φιλοπάππου, αυτή η διάσταση φούσκωσε κι έγινε σημαντική μέσα του.
16. Η Μεταπολίτευση
Το καλοκαίρι του 1974 σημαδεύτηκε από σημαντικές πολιτικές εξελίξεις. Μετά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, το προδοτικό καθεστώς του Ιωαννίδη κατέρρευσε, δείχνοντας ανάγλυφα και το σαθρό του απαρχής χαρακτήρα. Η επιστροφή του Καραμανλή και η ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από αυτόν ήταν για τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού η ασφαλής εγγύηση για την ομαλή πορεία της στη συνέχεια. Είναι χαρακτηριστικά τα εξής γεγονότα. Πρώτον η ευρύτητα και αντιπροσωπευτικότητα της πρώτης Εθνικής Κυβέρνησης που σχημάτισε ο ίδιος. Δεύτερον το πλειοψηφικό ποσοστό του λαού που τον τίμησε στις πρώτες ελεύθερες εκλογές που διεξήγαγε αυτή η Κυβέρνηση και τρίτον, αλλά όχι ύστατο, η χωρίς ταλαντεύσεις λύση του πολιτειακού προβλήματος που ταλάνιζε για πολλές δεκαετίες τη μοίρα της πατρίδας μας.
Δυστυχώς, πολύ γρήγορα, αυτή η εθνική σύμπνοια σκορπίστηκε στους τέσσερις ανέμους και το μόνιμο σαράκι του στενού κομματισμού και της τρισκατάρατης διχόνοιας εγκαταστάθηκε σύντομα πάλι σ’ όλες τις δραστηριότητες και τους θεσμούς της χώρας. Θυμηθείτε τις ώρες, τις δράσεις και τον αποπροσανατολισμό που υπέστη η κοινωνία μας από τις διενέξεις, τους πολιτικούς διαξιφισμούς, τον εκατέρωθεν φανατισμό σε δυο μόνο ενδεικτικά θέματα που θα αναφέρω, ενώ βεβαίως υπάρχει μια αλυσίδα παρόμοιων περιστατικών. Θέματα που κυριάρχησαν και πλήγωσαν, με μηδενικό τελικώς όφελος, στην πολιτική ζωή της χώρας, Πρώτον το κυνηγητό των μαγισσών για την «αποχουντοποίηση» και δεύτερον ο «φάκελος της Κύπρου».
Καταμετρήστε τα συν και τα πλην αυτών των «κινημάτων» αυτών και τότε θα φανεί ανάγλυφα ότι η ζυγαριά έκλεισε θεαματικά προς τα δεύτερα Τα αποτελέσματα ήταν τζίφος, ένα αδειανό πουκάμισο ως προς τα θετικά, αλλά ένα βαρυφορτωμένο έρμα ως πως τα αρνητικά, που ακόμα το σέρνουμε και σήμερα αγκομαχώντας. Το χειρότερο όλων όμως είναι ότι σαν λαός δεν παραδειγματιζόμαστε από το κακό παρελθόν μας γιατί ποτέ δεν κάνουμε έναν ειλικρινή απολογισμό της πορείας μας. Πάντα προηγείται η άσκοπη και φωνασκούσα επικαιρότητα, οι βραχυπρόθεσμες επιδιώξεις που έχουν αναδείξει, δυστυχώς, μια ηγεσία, στους κύριους τομείς της κοινωνίας μας, ανάξια και μικρότερη των αναγκών. Νάνοι και παραδόπιστοι είναι, κατά πλειοψηφία, αυτοί που ρύθμιζαν τα τελευταία χρόνια τις τύχες της χώρας. Το τραγικό όμως είναι η επανειλημμένη αναβάπτισή τους από το λαό κατά τις ελεύθερες εκλογές που κάθε τόσο γίνονται. Δεν υπάρχει γι αυτό ευθύνη; Μόνο οι πολιτικοί φταίνε; Ας κοιτάζει κάθε Έλληνας πολίτης στον καθρέπτη του και ας ρωτήσει ειλικρινά το είδωλό του.
Να δούμε τώρα τα δυο μεγάλα εθνικά ζητήματα που μας ταλανίζουν τις τελευταίες δεκαετίες, Το πρόβλημα της Κύπρου και το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων. Η αναποφασιστικότητα των ηγετών και η υποχωρητικότητα τους σε ακραίους και μικρόνοες μειοψηφικούς κύκλους, μας οδήγησαν να απορρίπτουμε, ελαφρά τη καρδία, διαδοχικώς προτεινόμενα σχέδια λύσης, που στις επόμενες φάσεις θα ήταν πια άπιαστα όνειρα. Πότε θα βγουν ήρεμα συμπεράσματα για την αδιέξοδη στάση μας όλα αυτά τα χρόνια; Και πότε θα αποδοθούν, έστω μόνο ως ιστορικά γεγονότα κι όχι ποινικά κολάσιμες πράξεις, οι ευθύνες που ασφαλώς υπάρχουν;
Και η Χρυσούλα συμμετείχε στην πάνδημη χαρά του λαού για την επάνοδο του Καραμανλή. Το σύνθημα «Έρχεται! Έρχεται ο Καραμανλής!» δονούσε την πλατεία συντάγματος από χιλιάδες συγκεντρωμένους. Δεν ήταν οι «αγανακτισμένοι» άνευ λόγου και αιτίας, οι ισοπεδωτές των πάντων, οι εχθροί του δημοκρατικού μας πολιτεύματος. Ήταν οι ανακουφισμένοι Έλληνες πολίτες, μετά από την πολύχρονη σιωπή. Μαζί, ήταν και οι τρεις της κόρες, που για πρώτη φορά στη ζωή τους έβλεπαν τόσο κόσμο ενθουσιασμένο και χαρούμενο να ζητωκραυγάζει μ’ όλη τη δύναμη της ψυχής του. Αφέθηκαν κι αυτές στα όμορφα συναισθήματα, που τέτοιες ευκαιρίες σου προσφέρουν, και ρούφηξαν σαν διψασμένοι οδοιπόροι τον γενικό ενθουσιασμό. Τον πατέρα δεν πρόλαβαν να τον ειδοποιήσουν. Αυτός ο κακόμοιρος συνέχισε να παραμένει στο πόστο του στο μαγαζί. Όμως η αλήθεια ήταν πως η Χρυσούλα είχε κι έναν αμυδρό φόβο για τις τυχόν αντιρρήσεις του.
Πήρε τις κόρες με δική της πρωτοβουλία και δεν το μετάνιωσε. Κάποια στιγμή θεώρησε ότι ολοκληρώθηκε ο χρόνος της δικής τους συμμετοχής και τις κατέβασε, από την Μητροπόλεως, προς το Μοναστηράκι. Πεινούσαν μετά την τόση αναστάτωση και κάθισαν σε ένα από τα σουβλατζίδικα της περιοχής. Η Χρυσούλα ήταν σε έξαρση κι αυτή τη στιγμή μέσα της έγινε το κλικ. Αποφάσισε σε κάτι που χρόνια την παίδευε και δεν το τολμούσε να αρθρώσει κουβέντα. Να κάνει τις κόρες της κοινωνούς των πληροφοριών για το ιστορικό της οικογένειά της και ιδιαίτερα την τραγική μοίρα του πατέρα της.
Με ήρεμη γλώσσα και χωρίς υπερβολές και ψεύτικες ωραιοποιήσεις, περιέγραψε τις περιπέτειες του πατέρα της, που μέχρι τώρα, παρά τις επανειλημμένες ερωτήσεις των κοριτσιών, απέφευγε να απαντήσει. Προφανώς η γλώσσα της λύθηκε και από την ατμόσφαιρα της ημέρας. Τους είπε αναλυτικά για τη φυλάκιση του, τον κλονισμό της υγείας του και τον πρόωρο θάνατό του. Τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν τα πρώτα χρόνια αυτή και η μάνα της και τον αγώνα που έδωσαν για να τις ξεπεράσουν. Το μόνο που δεν τους είπε ήταν η συμπεριφορά των συντρόφων του μετά την υπογραφή της αποκήρυξης. Αλλά αυτό ούτε κι η ιδία το ήξερε. Ευτυχώς!
Η επίδραση των πληροφοριών στα κορίτσια ήταν συγκλονιστική. Αγκάλιαζαν τη μάνα τους και τη φιλούσαν. Έτσι κι αλλιώς την αγάπαγαν, αλλά μετά από αυτή τη νέα γνώση η λατρεία έφτασε στο μη παρέκει. Ήταν περήφανες για τον παππού και τη γιαγιά τους. Αλλά το ίδιο για τη ήρεμη κι αποτελεσματική μάνα τους.
17. Η πρώτη επέτειος του Πολυτεχνείου
Στις 17 Νοεμβρίου του 1974, μέρα Κυριακή δεν έγινε «εορτασμός» της επετείου, γιατί συνέπεσε με τις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές. Αυτός έγινε την επόμενη Κυριακή 24 Νοεμβρίου με πάνδημη συμμετοχή του λαού. Κόσμος απ’ όλες τις γειτονιές της Αττικής- και όχι μόνο- μαζεύτηκε εκείνη τη μέρα και κατέκλυσε όλους τους χώρους στη γύρω περιοχή. Εκείνο που ήταν ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ήταν η σύσσωμη συμμετοχή των μαθητών. Το ατέλειωτο ποτάμι του λαού βρήκε μια διέξοδο να τιμήσει τους αγώνες των νέων, αλλά και να χαρεί την ελευθερία να φωνάξει τα συνθήματά του και να αμβλύνει τις αγωνίες του.
Κάτω από την εμφανές κλίμα πανηγυρισμού, υπόγειες σκοπιμότητες άρχισαν από νωρίς να δημιουργούν τα πρώτα ρήγματα στην ατμόσφαιρα της εθνικής ενότητας, που το πρώτο διάστημα υπήρξε, αλλά δεν συνέχισε να ζει. Μπλοκ διαφόρων χρωμάτων και επιδιώξεων εμφανίστηκαν από την πρώτη στιγμή. Πόλεμος μεταξύ των παρατάξεων σε ποια απ’ αυτές «ανήκει το Πολυτεχνείο» και στοχευμένες διεργασίες για την άλωση των νέων στους δικούς της σκοπούς η κάθε μια. Κι ακόμα χειρότερα ανάμεσα στις επίσημες παρατάξεις συμπλέκονταν κι άλλες που οι στόχοι τους ήταν να αποδώσουν οι ίδιοι τη δικαιοσύνη, όπως αυτοί νόμιζαν, αναγορεύοντας τον εαυτό τους ως τον μόνον κι αυθεντικό ερμηνευτή της λαϊκής θέλησης, μετατρεπόμενοι σε εισαγγελείς και δήμιοι.
Τι αυθαίρετη και αντιδημοκρατική συμπεριφορά! Κύκλοι, που τα επόμενα χρόνια με τα δολοφονικά τους χτυπήματα επέφεραν τελικώς σημαντική ζημία στα εθνικά μας συμφέροντα και δεν επέτρεψαν στη χώρα να υπάρξει η απαραίτητη ηρεμία στη ζωή που έχει ανάγκη μια κοινωνία για να αναπτυχθεί και να μεγαλουργήσει. Το κακό είναι ότι για αρκετά χρόνια και από ένα σημαντικό ποσοστό του εύπιστου και μόνο συναισθηματικά σκεφτόμενου λαού είχε την ιδεολογική κάλυψη, έως και συμπάθεια στη τρομοκρατία. Τέτοιες ελαφρόμυαλες συμπεριφορές πρέπει να επισημαίνονται με την ελπίδα μην τυχόν γίνουν παραδείγματα αποφυγής στο μέλλον.
Στην πορεία βρέθηκαν και οι τρεις κόρες της οικογένειας. Αθώες και γεμάτες από την ολόθερμη διάθεση να συμμετάσχουν ολόψυχα στο γενικό νόημα της πορείας. Η μεγάλη πήγαινε φέτος στην τελευταία τάξη του γυμνασίου και του χρόνου θα λάβαινε μέρος στις εισαγωγικές εξετάσεις για την Νομική. Στόχο που εδώ και χρόνια σχεδίαζε. Άνθρωπος φιλόδοξος και πεισματάρης δεν θα παρέκλινε με τίποτα του βασικού του στόχου. Σήμερα όμως έκανε μια εξαίρεση. Δε γινόταν να λείπει από το πρωτόφαντο αυτό γεγονός.
Η Νίκη στη συγκέντρωση τους επεφύλαξε μια έκπληξη. Τους παρουσίασε επιτέλους το αγόρι της, τον Μίλτο. Όλες τον ήξεραν εξ όψεως. Εκείνο που δεν ήξεραν ήταν ότι είχε ιδιαίτερες παρτίδες με την αδελφή τους. Παρά τις πολλές συναντήσεις τους που είχαν προηγηθεί ποτέ δεν είχε εξομολογηθεί σε καμιά τη σχέση τους, παρότι η Φοίβη από καιρό είχε υποπτευθεί ότι με κάποιον νταραβερίζεται.
Τώρα ο Μίλτος ήταν φοιτητής στη Βιομηχανική σχολή του Πειραιά, σπουδάζοντας οικονομικά. Αλλά- για να είμαστε ειλικρινείς- θα πρέπει εξαρχής να σημειωθεί ότι η κύρια απασχόλησή του δεν ήταν οι σπουδές του. Ήταν η δράση του σε μια από τις δεκάδες αριστερίστικες οργανώσεις που υπήρχαν πια νόμιμες ή ακόμα και μυστικές- παράνομες, σε μια από τις οποίες ηγετική μορφή ήταν ο αδελφός του, ο Δημήτρης.
Οι σχέσεις μεταξύ τους είχαν προχωρήσει. Ένα απόγευμα της Κυριακής, που ξέφυγε απ’ τις άλλες, και συναντήθηκε με τον Μίλτο έγινε γυναίκα. Πρώτη, κι από τις τρεις αδελφές. Δεν ήταν και καμιά συγκλονιστική εμπειρία το γεγονός, αλλά μήπως είχε και μέτρο σύγκρισης να το αξιολογήσει; Για ένα ήταν σίγουρη. Το Μίλτο τον αγαπούσε, τον αγαπούσε πολύ. Δεν ενθουσιαζόταν βεβαίως με το φανατισμό και την αφοσίωσή του στη πολιτική δράση, αλλά προς το παρόν θα τον ακολουθούσε στις επιλογές του.
Η Φοίβη που πάντα ήταν βιαστική κι απαιτούσε τα πρωτοτόκια, ενώ ανοίχτηκε με διάφορους, ενώ με τη θέλησή της χαϊδεύτηκε και φιλήθηκε δεόντως, την κρίσιμη στιγμή συγκρατιόταν και δίσταζε για το τελικό βήμα. Είχε βάλει, βλέπεις, ψηλά τον πήχη των απαιτήσεων και μ’ όλους που μέχρι τώρα είχε ανοίξει παρτίδες, αποφάσιζε στο τέλος ότι δεν ικανοποιούσαν τα αυστηρά στάνταρ της.
Σήμερα όμως, που είδε πως η μικρότερη Νίκη έχει δεσμό, πήγε να σκάσει απ’ τη ζήλεια της. Πού να μάθαινε κιόλας ότι το «συμβάν» είχε ήδη συντελεστεί. Ίσως τότε να καθόταν στον πρώτο τυχόντα που θα έπεφτε στο δρόμο της. Από αντίδραση και μόνο. Ευτυχώς, η Νίκη τα προσωπικά της τα φύλαγε σαν πολύτιμο θησαυρό και οι εξετάσεις που προσέγγισαν την προφύλαξαν από τέτοιες βιαστικές κινήσεις.
Η Ντόρα είχε πια αποφασίσει. Θα γίνει αρχιτεκτόνισσα. Πήγαινε στην τετάρτη και από τώρα είχε αρχίσει μαθήματα σχεδίου. Ζήτησε από τον πατέρα της να της αγοράσει τα απαραίτητα σύνεργα ζωγραφικής και τον περισσότερο από τον ελεύθερο χρόνο της τον αφιέρωνε ζωγραφίζοντας, από φωτογραφίες, τοπία και πρόσωπα. Η μάνα πίστευε στην κλίση της και την στήριζε κι αυτή. Στα συναισθηματικά θέματα η Ντόρα ήταν ακόμα λευκό χαρτί. Όχι ότι δεν την ενδιέφερε το θέμα. Απλώς το προσγειωμένο και πρακτικό μυαλό της ανέβαλε, για την ώρα, τέτοιου είδους ασχολίες.
«Θα έρθει και η σειρά μου» σκεφτόταν από μέσα της.
18. Τρία χρόνια μετά- 1977
Είχαν πάρει καλές βάσεις τα κορίτσια από νωρίς. Με την αυστηρή επίβλεψη της μάνας δημιούργησαν σταθερούς χαρακτήρες, εφοδιάστηκαν εγκαίρως με τα χρήσιμα εφόδια για το μέλλον, όπως ξένες γλώσσες και φροντιστήρια. Όταν έφτασε η σειρά να δώσουν η κάθε μια εξετάσεις ήταν πανέτοιμες. Οι διαδοχικές επιτυχίες δεν ήταν έκπληξη για τον κύκλο τους, αλλά κάθε φορά που ανακοινώνονταν τα αποτελέσματα οι γονείς εισέπρατταν στο έπακρο τη χαρά της επιτυχίας. Ίσως και περισσότερο απ’ τις ίδιες. Περηφάνια και ικανοποίηση. Ο πατέρας τους είχε κάνει τρία κάδρα με τις φωτογραφίες τους και τα είχε κρεμάσει πάνω από το ταμείο. Κάθε φορά, που έμπαινε πελάτης στο μπακάλικο του έλεγε
«Οι τρείς μου κόρες, Η μεγάλη δικηγόρος, η μεσαία φιλόλογος και η τρίτη αρχιτεκτόνισσα!»
Λες και είχαν ήδη τελειώσει και ασκούσαν επάγγελμα. Στις κόρες δεν άρεσε αυτή η φάμπρικα και ήθελαν να επέμβουν, αλλά έπεσε στη μέση η μάνα
«Αφήστε τον βρε κορίτσια να χαρεί κι αυτός; Πατέρας σας είναι. Για σας ζει κι αναπνέει. Σε λίγο καιρό, σας υπόσχομαι, θα τις κατεβάσω εγώ»
Στα τρία χρόνια που πέρασαν μεσολάβησαν πολλά γεγονότα. Η μάνα τους ήξερε ότι τα κορίτσια της θα περνάνε τις περιπέτειες τους. Δεχόταν ότι μεγάλωναν σε μια άλλη εποχή απ’ τη δική της, ότι τα στάνταρ της ανθρώπινης συμπεριφοράς και κοινωνικής ανοχής άλλαξαν και δεν το έπαιξε κέρβερος με τα μη και με τα όχι. Απλώς ήθελε οι καταστάσεις να είναι κάτω από κάποιον έλεγχο.
Από την αρχή τους είπε να την κρατάνε ενήμερη, να την συμβουλεύονται, να σέβονται εκείνες τον εαυτό και την αξιοπρέπειά τους και το κυριότερο. Να προσέχουν την υγεία τους από αρρώστιες. Δεν βρήκε όμως την ανταπόκριση που περίμενε. Σπανίως ενημερωνόταν για τα συμβαίνοντα από την άμεσα ενδιαφερόμενη. Τις περισσότερες φορές οι πληροφορίες της έφταναν σ’ αυτήν εμμέσως από τις άλλες δυο. Αυτό δεν το ενθάρρυνε αλλά και ούτε και το απέτρεπε. Ήθελε, βλέπεις, να ξέρει τι συμβαίνει. Δεν γινόταν διαφορετικά.
Η περίπτωση που την ανησύχησε πρώτη ήταν η Νίκη. Από την Φοίβη έμαθε ότι σχετίζεται με άτομο, που έχει παρατήσει τις σπουδές και ασχολείται με ύποπτα πράγματα. Ανησύχησε φυσικά μην τυχόν η κόρη της βρεθεί, χωρίς να το καταλάβει, μπλεγμένη σε μια κόλλα χαρτί. Δεν την αποπήρε άμεσα, δεν της επιτέθηκε. Φρόντισε κάποια στιγμή να μείνουν οι δυο τους και με ειλικρινές ενδιαφέρον την ρώτησε τι γίνεται. Εκείνη αρχικά αρνήθηκε κάθετα οποιαδήποτε σχέση. Απότομα της απάντησε
«Μην ανακατεύεσαι μάνα στα προσωπικά μου ζητήματα. Αναφορά θα σου δίνω για ποιους βλέπω και τι κάνω; Έλεος! Μεγάλη κοπέλα είμαι»
Η Χρυσούλα δεν αποθαρρύνθηκε. Με ήρεμο τρόπο της εξήγησε ότι σαν μάνα δεν θέλει να της υπαγορεύσει κάτι. Θέλει απλώς να βοηθήσει το παιδί της. Ο ευπροσήγορος τρόπος προσέγγισης της μάνας και οι δικές της πρώτες εσωτερικές ρωγμές της άνοιξαν τελικώς το στόμα. Έγινε μακρά συζήτηση και όλα τέθηκαν επί τάπητος. Της εξιστόρησε όλα τα συμβάντα. Πώς και πότε συνδέθηκε μαζί του, πότε έκαναν για πρώτη φορά έρωτα και ότι τον θέλει για σύντροφό της.
«Τι να κάνω ρε μάνα; Τον αγαπάω!»
Βεβαίως δεν έκρυψε τους φόβους της για τις ασχολίες του Μίλτου, την παραμέληση των σπουδών του και την αγωνία της μην βρεθεί μπλεγμένος σε παράνομες πράξεις. Η Χρυσούλα την ευχαρίστησε για την εμπιστοσύνη που της έδειξε και η μόνη συμβουλή που της έδωσε ήταν
«Εφόσον τον αγαπάς διεκδίκησέ τον και δώσε τη μάχη να τον κάνεις δικό σου. Το κυριότερο; Να επιμείνεις πολύ να επιστρέψει στις σπουδές του. Γνώμη μου είναι σ’ αυτό να είσαι ανυποχώρητη»
Η συζήτηση ανακούφισε και τις δυο. Και η Νίκη χαζή δεν ήταν. Έβλεπε την αδιέξοδη πορεία, αλλά δεν είχε το κουράγιο ακόμα για δραστική λύση. «Η μαμά έχει δίκαιο. Θα τον διεκδικήσω!» είπε από μέσα της. Ευτυχώς αυτή παρακολουθούσε ακόμα έστω και μερικώς, τα μαθήματά της, όσο βέβαια αυτά γίνονταν Με τις συνεχείς απεργίες χάνονταν πολλές ώρες, αλλά αυτό προς το παρόν δεν την ενοχλούσε, αφού κι αυτή συνέπλεε με το αγωνιστικό κλίμα της περιόδου. Το κέρδος απ’ αυτή τη συζήτηση ήταν μεγάλο, γιατί για πρώτη φορά, από εκείνο το μαγικό απόγευμα πάνω στου Φιλοπάππου, που έδωσε και πήρε το πρώτο παρθενικό φιλί, είδε και τις πρακτικές πλευρές του προβλήματος. Πρέπει να προετοιμαστεί για μια συνολική συζήτηση με τον Μίλτο. Όχι μόνο από τη δική της πλευρά, αλλά και την ανάγκη να ξεσηκώσει τον Μίλτο να σκεφτεί και το δικό του μέλλον.
Η Ντόρα είχε μπει στα βάσανα από πέρσι. Δεν μπορούσε να γίνει και διαφορετικά. Οι ορμονικές αλλαγές δεν σε ρωτούν. Έρχονται απρόσκλητες και εγκαθίστανται μέσα σου. Και στη συνέχεια κάθε τόσο σου χτυπάνε την πόρτα ζητώντας τη μερίδα τους. Δεν έχουν βεβαίως την ίδια επίδραση σ’ όλους τους ανθρώπους, αλλά θα ήταν αξιοπερίεργο έως αρρωστημένο, να αφήσουν κάποιον συνεχώς ανεπηρέαστο. Πρακτική και προσγειωμένη η Ντόρα με ενδιαφέροντα πάνω στις αγάπες της, τη ζωγραφική, το σχέδιο, τις κατασκευές και τα θέματα της τεχνολογίας, τον πρώτο άνθρωπο που θα έβρισκε και θα την συγκινούσε θα ήταν μέσα από αυτούς τους χώρους ενδιαφερόντων της.
Ο Ιάσονας ήταν στην ομάδα που έκαναν σχέδιο με τον ίδιο δάσκαλο. Το πλησίασμα ήρθε από μόνο του. Στην αρχή πάνω στα κοινά τους ενδιαφέροντα συζητήσεις, ένας περίπατος στα πέριξ, ατέλειωτες συζητήσεις για τις προτιμήσεις και τα όνειρά τους, ένας καφές στο καφενείο, σινεμά και κάποια στιγμή αγκαλίτσες και φιλάκια στις γωνίες. Μέχρις εδώ, προς το παρόν, ήταν η διαδρομή που είχαν διανύσει.
Ταίριαζαν τα χνώτα τους κι ο ένας γούσταρε την παρέα του άλλου. Ποτέ μέχρι να δώσουν εξετάσεις δεν προχώρησαν τη συζήτηση για τις προοπτικές της μεταξύ τους σχέσης αλλά όταν μετά τα αποτελέσματα βρέθηκαν φοιτητές στην ίδια σχολή, εκ των πραγμάτων τέθηκε το ζήτημα. Το έλυσαν με την προσέγγιση που σ’ αυτούς ταίριαζε. Ένα -κι όχι το μοναδικό- από τα προβλήματα που είχαν να λύσουν. Ο πραγματισμός τους, ίσως να μην ταίριαζε στους συναισθηματικούς ανθρώπους, αλλά πάνω στη Γη υπάρχουν λογιών και λογιών άνθρωποι. Πώς να το κάνουμε; Το να ζητάς ομοιομορφία και κοινή συμπεριφορά είναι ουτοπία, είναι μάταιη αντίδραση στους φυσικούς νόμους. Έκαναν κάποια στιγμή έρωτα, αλλά δεν είχαν την εμπειρία να τον αξιολογήσουν. Οι ίδιοι πάντως ήταν ικανοποιημένοι. Και αυτό είναι που έχει τελικά σημασία.
Η Φοίβη από την αρχή έδειχνε ότι θα προηγηθεί των άλλων δυο στον ερωτικό τομέα. Το ζήτημα την απασχολούσε από νωρίς και είχε κάνει πολλές απόπειρες να διαβεί το Ρουβίκωνα αλλά ακόμα δεν είχε καταφέρει το στόχο της. Αυτή που είχε και τα αντικειμενικά προσόντα να είναι το αντικείμενο του πόθου μιας ατέλειωτης αλυσίδας θαυμαστών, αυτή ήταν ακόμα παρθένα. Συνέχεια μεσοβέζικες καταστάσεις, ημιτελείς απόπειρες, χωρίς αίσιο πέρας. Ήθελε, βλέπεις, η ολοκλήρωση να είναι για την ίδια μια μυσταγωγία, ένα αξέχαστο κι αλησμόνητο γεγονός.
Έτσι για καιρό ήταν στο περίμενε, οπότε κάποια στιγμή έφτασε στο αμήν. Δεν άντεξε άλλο. Έριξε όλα τα τείχη των αναστολών και έφτασε να δεχθεί την «τέλεση του γεγονότος» σ’ ένα βρώμικο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου-επισκεπτάδικου πάνω σ’ ένα κρεβάτι που είχε δεχθεί εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, ζευγάρια στο παρελθόν, κάθε είδους και ποιότητας, σε σεντόνια αμφίβολης καθαρότητας, με έναν ευκαιριακό σύντροφο που γνώρισε σ’ ένα φοιτητικό γλέντι. Είχαν πιει προηγουμένως τα ποτά τους κι ο σύντροφός της για εκείνο που μόνο ενδιαφέρθηκε ήταν η προσωπική του ικανοποίηση την οποία μετά από κόπο πέτυχε με τα συνοδευτικά σε αυτές τις στιγμές θριαμβικά επιφωνήματα.
Η Φοίβη ένιωσε προδομένη, γιατί ενώ αισθάνθηκε τη ζέστη της αντρικής επαφής, ενώ ο άλλος ήταν μάλλον έμπειρος στο προκείμενο, αυτή δεν έφτασε τελικά στην ολοκλήρωση. Ίσως κάποια στιγμή να άδραξε τις παρυφές του υψώματος, αλλά δεν κατόρθωσε να το καταλάβει. Γλίστρησε προς τα πίσω μένοντας ανικανοποίητη. Η κορυφή του υψώματος δεν καταλήφθηκε. Της έμεινε το απωθημένο.
Στις επαναλήψεις που υπήρξαν αργότερα σε άλλες ευκαιρίες και με άλλους συντρόφους, μέσα στο μυαλό της κυριαρχούσε η αναμονή της ολοκλήρωσης που δεν είχε μέχρι τώρα συμβεί. Η σκέψη αυτή και η αναπόφευκτη αγωνία, αν θα συμβεί το ποθούμενο, έγιναν βρόχος που δρούσε ανασταλτικά στην επίτευξη του στόχου. Κάθε φορά αγωνιζόταν με όλη τη δύναμη του σώματος της κι απελπισμένα ζητούσε να καταλάβει το απόρθητο κάστρο.
Μέχρι τώρα δεν το είχε κατορθώσει. Άρχισε να απελπίζεται, αλλά δεν γνώριζε ότι για την κάθε κοπέλα υπάρχει πάντα ο άνθρωπος που διαθέτει, ακόμα και χωρίς να το ξέρει, το κλειδί να την ξεκλειδώσει. Έπρεπε να γίνουν όμορφες συμπτώσεις, που η ρόδα της μοίρας κάποια στιγμή θα έφερνε. Στα χέρια της έπεσε ένα ποίημα κάποιου που δεν θυμόταν το όνομά του κι έδειχνε την αγωνία που κι αυτήν τυραννούσε. Το είχε αντιγράψει σε ένα πρόχειρο φύλλο και τώρα το διάβαζε για μια ακόμα φορά
Σα βλέπω στα μάτια σου
το φέγγισμα
καλπάζοντας να έρχεται
γοργόφτερο άτι γίνομαι
που πηδά χαίνουσες ρεματιές
Σα βλέπω στο πρόσωπό σου
την αυλακιά
στα δυο το πρόσωπο να κόβει
σχίζω τη θάλασσα
με ρωμαλέες απλωσιές
στα απύθμενα της σκοτεινής σου σπηλιάς
να φτάσω τα βάθη
γυρεύοντας λαχανιασμένα
το τρόπαιο
της έσχατης νίκης.
Αχ! Έναν τέτοιον εραστή χρειάζεται κι αυτή να συναντήσει στο δρόμο της! Που αλήθεια είναι κρυμμένος ο άνθρωπος;
19. Η πολιτική αλλαγή
Ενώ ο Καραμανλής ήταν παρασάγγες μπροστά από τους άλλους πολιτικούς του αντιπάλους, είχε ένα ντεσαβαντάζ. Το στελεχικό δυναμικό της συντηρητικής παράταξης ήταν πολύ κατώτερο από τις ανάγκες και τις περιστάσεις που απαιτούσαν οι νέες συνθήκες. Σ’ αυτό πρέπει να προσθέσεις τις αγκυλώσεις που η παράταξη μετέφερε πάνω της, απότοκες του εμφυλίου και των αλληλοσπαραγμών που συνέβησαν στη διάρκειά τους. Ιδεολογικές αναστολές που είχαν στη σημερινή κοινωνία ξεπεραστεί πλέον από την πάροδο του χρόνου και τις ενδιάμεσες εξελίξεις.
Η παραμονή στην εξουσία επί σειρά ετών ανθρώπων από τον ίδιο ιδεολογικό και πολιτικό χώρο εμφάνισε έντονα τα φαινόμενα φατριασμού, επέφερε καταστάσεις εκμαυλισμού και σειράς οικονομικών σκανδάλων. Δυστυχώς, η πλεονεξία που ο άνθρωπος έχει γενετικά μέσα του, εύκολα τον βάζει στον πειρασμό να σφετεριστεί δημόσια περιουσία για δικό του όφελος. Χρειάζεται ισχυρούς μηχανισμούς αντίστασης και δύναμη χαρακτήρα να μην υποκύψει κάποιος στον πειρασμό και να μην βουτήξει το δάκτυλο του στο μέλι. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συμποσούμενοι ήταν οι αιτίες που η πλειοψηφία του λαού είχε κουραστεί και ήθελε πλέον αλλαγή σελίδας.
Έγκαιρα τότε μυρίστηκε την ευκαιρία ένας επαγγελματίας καιροσκόπος ο οποίος, χρησιμοποιώντας με επιστημονικό τρόπο όλες τις μεθόδους δελεασμού, του πάντα ευκολόπιστου και εύκολα παρασυρόμενου λαού, κατάκτησε με πανηγυρικό τρόπο την εξουσία. Δυστυχώς ο οδηγός των ενεργειών του από την αρχή δεν ήταν το εθνικό συμφέρον, αλλά πώς και με ποιο τρόπο θα εγκαθιδρύσει το νέο του καθεστώς, αγνοώντας πλήρως τις αρνητικές συνέπειες που οι ενέργειές του θα επέφεραν στα μακροπρόθεσμα εθνικά συμφέροντα. Χάιδεψε με έξυπνο τρόπο τα αυτιά των Ελλήνων και ξύπνησε όλα τα ταπεινά ένστικτα που εν υπνώσει βρίσκονται μέσα στον αμόρφωτο, τον κακότροπο, το φιλόδοξο, τον ημιμαθή και το αρπακτικό μέλος της κοινωνίας μας. Από περιφερειακούς παράγοντες όλους αυτούς τους έκανε ρυθμιστές των εξελίξεων.
Ο ίδιος ρούφηξε με τον οδυνηρότερο τρόπο όλα τα πλεονεκτήματα της θέσης του, αποθεωμένος από πληρωμένους ή αφελείς κονδυλοφόρους που κάθε κουβέντα και πράξη του την θεοποιούσαν ως θεόπνευστη σοφία, ενώ τις ίδιες ακριβώς αυτές συμπεριφορές για τους αντιπάλους του τις κατακεραύνωναν με όλα τα υπάρχοντα αρνητικά επίθετα. Είναι βαριά η ευθύνη των μεγάλων συγκροτημάτων του τύπου σε αυτήν την άκριτη υποστήριξη, έναντι οικονομικών ανταλλαγμάτων. Σύντομα τους μετέτρεψε σε ισχυρούς παράγοντες και σ’ όλους τους κρίσιμους τομείς της Ελληνικής οικονομίας.
Μεγάλο μέρος των αριστερών του παρελθόντος, αδρανοποιημένες δυνάμεις του Εαμικού χώρου, πληγωμένοι από την πολύχρονη απομόνωση και τις αρνητικές διακρίσεις σε βάρος τους μετά τις εξοντωτικές νομοθεσίες που καθιερώθηκαν στον εμφύλιο, είδαν- ίσως με επιφανειακό τρόπο- τις αλλαγές, που θα τους επέτρεπαν κι αυτούς ν’ αποκτήσουν φωνή και εξουσία. Οι περισσότεροι εξ αυτών, όχι μόνον έγιναν οπαδοί του, αλλά και μερικοί μετετράπησαν στους φανατικότερους πολέμιους αυτών που είχαν τις δικές τους επιφυλάξεις για τον κύριο και δεν ακολούθησαν τη δική τους επιλογή.
Κάποια «φιλολαϊκά» μέτρα φάνηκαν συγκυριακά ευχάριστα σε ορισμένες ομάδες πολιτών, αλλά πρέπει να γίνει σαφές και ξεκάθαρο ότι στην πραγματικότητα ήταν τα πρώτα βήματα για την οικονομική κατηφόρα, που τα επόμενα χρόνια θα ακολουθούσε. Μια νέα τάξη αρπακτικών άρχισαν με βουλιμία να βυζαίνουν με τη σειρά τους τον πλούτο του κράτους δημιουργώντας μια νέα τάξη ασυγκράτητων κι άμετρων νεόπλουτων.
Χωρίς κανέναν συγκρατημό άρχισαν να διορίζουν στο δημόσιο και σε νέους περιττούς οργανισμούς, που απερίσκεπτα ιδρύονταν, χιλιάδες νέους Έλληνες αφαιρώντας από την ιδιωτική οικονομία δραστήρια και ικανά στελέχη, μετατρέποντας τους σε άβουλους και άχρηστους τροχούς ενός ξέχειλου και διαβρωμένου μηχανισμού ή γιατί όχι σε ενσυνείδητους κυνηγούς μαύρου χρήματος για τον εαυτό τους. Το τελευταίο και για λόγους μιμήσεως έγινε φαινόμενο με ευρύτατη διάδοση σε κάθε χώρο που ζούσε κι ανέπνεε το στενό κι ευρύτερο κράτος.
Ο άμοιρος πολίτης, κακώς, είχε φτάσει στο επίπεδο να θεωρεί αυτονόητο το γεγονός να χρυσώνει το δημόσιο λειτουργό για να διεκπεραιώνει κάποια από τις υποχρεώσεις του. Με τέτοιους βρώμικους τρόπους έγινε μια νέα βίαιη ανακατανομή του πλούτου που γέννησε μια νέα τάξη νεόπλουτων που δεν ίδρωσαν ή και δεν είχαν την ικανότητα να αποκτήσουν με τίμιες μεθόδους έναν τέτοιο πλούτο. Αυτό είναι μια από τις αφορμές του ηθικού εκτραχηλισμού που επικάθισε πάνω στην Ελληνική κοινωνία σαν μια ακόμα πληγή των Φαραώ. Για χρόνια σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού το φαινόμενο αυτό το θεωρούσε μαγκιά, ικανότητα κι εξυπνάδα. Ένα πλήρες αναποδογύρισμα δηλαδή των επικρατουσών αξιών των πολιτισμένων κοινωνιών.
20. Η απελευθέρωση της Φοίβης
Τον πρωτοείδε στη συνέλευση της σχολής της. Κατά παράδοση οι συνελεύσεις της Νομικής ήταν και το πρακτικό βήμα άσκησης των αυριανών ρητόρων στις αίθουσες των δικαστηρίων ή της Βουλής. Ψηλός, όμορφος με ωραίες κινήσεις σώματος, ήρεμος χωρίς το φανατισμό και τις πολιτικές εξαλλοσύνες άλλων ομιλητών, την κέρδισε με το πρώτο. Το είπε από την αρχή: Αυτός είναι ο άνθρωπος μου! Δεν έκανε κάτι χοντροκομμένο που θα σκότωνε τα πάντα. Απλώς στριφογύρισε γύρω του και τα βλέμματά τους συναντήθηκαν εκ των πραγμάτων πολλές φορές. Κι αυτή δεν ήταν η τυχαία κοπέλα. Ίσα-ίσα η εμφάνιση της ήταν εντυπωσιακή και δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητη. Έτσι κάποια στιγμή αυτοσυστήθηκαν και ένωσαν το κοινό ενδιαφέρον τους.
«Γεια σου. Κώστας είναι το όνομά μου»
«Το ξέρω Κώστα. Εμένα με λένε Φοίβη. Χαίρομαι που μας δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσουμε»
Ακολούθησαν βραδιές σε μπαρ με τα ποτά και τις αναπόφευκτες συζητήσεις της τρέχουσας επικαιρότητας. Η συνάφεια μαζί του την απελευθέρωσε από τους δαίμονές της. Έτσι όταν κάποια στιγμή βρέθηκαν στο περιποιημένο φοιτητικό του δωμάτιο τα φιλιά κι οι αγκαλιές ήρθαν από μόνα τους. Δεν ήταν καθόλου βιαστικός. Πήγαινε την υπόθεση λάου-λάου. Όσα επακολούθησαν έγιναν με άνετο κι όχι βεβιασμένο τρόπο. Την φίλησε και τη χάιδεψε σε κάθε σημείο του σώματός της. Για πρώτη φορά δεν κυριαρχούσε στο μυαλό της η αγωνία, που σε άλλες περιπτώσεις την έσφιγγε. Η τρυφερότητα του τη γέμισε με μια πρωτόγνωρη ζεστασιά κι ανταποκρίθηκε το ίδιο κι αυτή. Όταν κάποια στιγμή μπήκε μέσα της κι άρχισε η συγχρονισμένη κίνηση των σωμάτων τους αισθάνθηκε σαν έτοιμη από καιρό. Οι απελπισμένες κραυγές ευχαρίστησης που ακολούθησαν ήταν στα αυτιά του συντρόφου της αιθέρια μουσική. Δεν ήξερε η άμοιρη την ανασφάλεια που νιώθουν οι σωστοί εραστές να φέρουν την ευχαρίστηση στη σύντροφό τους και πόσο περήφανοι αισθάνονται όταν αυτό το πετυχαίνουν.
Η Φοίβη ήταν λιωμένη από την ευχαρίστηση και την ευτυχία. Ο άλλος δεν ήξερε την πρωτιά που της είχε χαρίσει. Τον κοίταζε με λατρεία κι ανεβαίνοντας πάνω του τον αγκάλιασε απελπισμένα, θέλοντας να τον ευχαριστήσει. Αυτά τα πλήρη συναισθήματα δεν λέγονται με λόγια, λέγονται μόνο με βλέμματα και κινήσεις. Μέσα της έλιωνε σαν αναμμένο κερί το βουνό της πίκρας και της στέρησης που την έκανε στυφή στο οικογενειακό της περιβάλλον. Από δω και πέρα κατάλαβε πόσο πολύ τυχερή ήταν στη ζωή της να μεγαλώσει με αυτούς τους γονείς, να έχει δυο αδελφές. Με έναν λόγο η απελευθέρωση την έκανε πιο ανθρώπινη και πιο γήινη.
Κι ο Κώστας ήταν γοητευμένος με τη σκέψη ότι μια τόσο όμορφη και διαλεχτή κοπέλα άνοιξε παρτίδες μαζί του. Στις πολιτικές του προτιμήσεις τον απωθούσαν τα άκρα. Το πιο φυσιολογικό θα ήταν να κάτσει στην άκρη και να παρακολουθεί από απόσταση τις εξελίξεις. Όμως, πώς να το κάνουμε, δεν ήταν άμοιρος κι αυτός της ανθρώπινης ματαιοδοξίας. Δικηγόρος θα ήταν σε λίγο καιρό το επάγγελμά του και δεν μπορούσε να είναι μόνο ιδιώτης.
Καμιά από τις φοιτητικές παρατάξεις δεν τον κάλυπτε πλήρως, αλλά διάλεξε και πήγε σ’ αυτήν που την ένιωθε πιο κοντινή του και που θα του δημιουργούσε τις λιγότερες υποχρεώσεις, ενώ συγχρόνως του πρόσφερε τις μεγαλύτερες προοπτικές. Γράφτηκε στην ΠΑΣΠ, τη φοιτητική οργάνωση του ΠΑΣΟΚ. Ένας ρεαλιστής άνθρωπος, τυπικό παράδειγμα του μέσου Έλληνα, που δεν ήταν εκτός συμφερόντων κι ωφελιμιστικών πλεονεκτημάτων. Αυτό το γνώριζε η Φοίβη και με τη θέλησή της τον ακολούθησε στην ίδια επιλογή. Έγινε κι αυτή μέλος της ΠΑΣΠ και το κοινοποίησε στους δικούς τους εισπράττοντας ποικίλες αντιδράσεις.
Ο πατέρας της, πάντα συντηρητικός το μόνο που της είπε ήταν μην μπλέξει σε περιπέτειες.
«Αυτές οι ασχολίες έχουν τις συνέπειές τους, κορίτσι μου. Να προσέχεις!»
Στη μάνα της δεν άρεσε η εξέλιξη. Αυτή διατηρούσε σιωπηλά το αριστερό παρελθόν της οικογένειας της και το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν από αυτήν την Αριστερά. Προσωπικά την πλήγωνε η διάσπαση που έγινε στην Αριστερή παράταξη κι ευχόταν από μέσα της να ξεπεραστούν οι προσωπικές φιλοδοξίες που δημιουργούν τις διασπάσεις. Η ίδια δεν είχε ακόμα αποφασίσει να τοποθετηθεί. Όλους τους θεωρούσε και λίγο ένοχους. Όταν όμως, μετά την εξομολόγηση της κόρης της, έμαθε το λόγο, ανοιχτά επιδοκίμασε την επιλογή της κόρης της
«Καλά έκανε. Έχει το δικαίωμα της δικής της επιλογής!»
Την Ντόρα η είδηση την άφησε αδιάφορη. Τα πολιτικά, οι φοιτητικές παρατάξεις κι οι διενέξεις που υπήρχαν ήταν- όπως και στον Ιάσονα άλλωστε- άσκοπες και επιζήμιες ασχολίες. Γι αυτό δεν έλαβαν ποτέ μέρος σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις. Αντίθετα κάθετα αρνητική με την επιλογή της Φοίβης ήταν η Νίκη. Επηρεασμένη από τον κύκλο που ζούσε με τον Μίλτο δεν την ικανοποιούσε καμιά από τις υπάρχουσες, ακόμα κι αριστερές, παρατάξεις. Ήταν συμβιβασμένες στο αστικό καθεστώς, γρανάζια του συστήματος, ενώ εκείνο που χρειάζεται η χώρα είναι η ολοκληρωτική ανατροπή του αστικού καθεστώτος και η εγκαθίδρυση της λαϊκής εξουσίας. Τελικά η πολύχρονη συμβίωση με τον Μίλτο δεν την είχε αφήσει ανεπηρέαστη.
Για τη Φοίβη όλα αυτά ήταν «έπεα πτερόεντα», λόγια του αέρα. Αυτή θα ακολουθούσε τις επιλογές του αγαπημένου της Κώστα. Όλα τα άλλα δεν την αφορούσαν.
21. Ο πρώτος γάμος
Η Φοίβη από τη μέρα που τα βρήκε με τον Κώστα το έβαλε βαθειά στο μυαλό της. Ο Κώστας θα γίνει ο άντρας της ζωής της. Ενώ την προηγούμενη περίοδο βρισκόταν σε μια άσκοπη και ψυχοφθόρα αναζήτηση ερωτικού συντρόφου συχνάζοντας στα μπαρ και τα πάρτι, από τη στιγμή που έζησε την ονειρεμένη εκείνη νύχτα μεταμορφώθηκε σ’ έναν άλλο άνθρωπο. Άνθρωπο με στόχους, με σχέδια για το μέλλον και χρονοδιάγραμμα δράσεων. Με ήρεμο τρόπο να μην φανεί ότι εκβιάζει καταστάσεις, αλλά ότι σκέφτεται μόνο το κοινό καλό τους, του τα παρέθεσε όλα με το νι και με το σίγμα
« Κώστα μου, το ξέρεις. Από την πρώτη στιγμή σ’ αγάπησα βαθειά και θέλω να είμαι δίπλα στα επόμενα βήματά σου. Θα σε βοηθήσω ολόψυχα να υλοποιήσεις όποιους στόχους και φιλοδοξίες που έχεις. Η άποψη μου είναι. Να επισπεύσουμε τις σπουδές μας και να πάρουμε τα πτυχία μας. Εσύ έχεις την υποχρέωση του στρατιωτικού που πρέπει αμέσως να την εκπληρώσεις για να είσαι ελεύθερος στα επόμενα βήματά σου. Εγώ ματαιώνω για τώρα τα σχέδιά για μεταπτυχιακές σπουδές. Ίσως αργότερα, αν ταιριάξουν με τα δικά σου σχέδια. Το διάστημα που εσύ θα κάνεις το στρατιωτικό σου, εγώ θα προσπαθήσω να πάρω την άδεια άσκησης επαγγέλματος. Θα έρχομαι να σε βλέπω και θα κοιτάξουμε αν γίνεται να κλείσεις και συ με αυτές τις υποχρεώσεις στη διάρκεια της θητείας σου. Αν δεν μπορέσουμε δεν πειράζει. Θα τα κάνεις αργότερα. Θέλεις να κάνεις πολιτική καριέρα; Ωραία! Εγώ θα είμαι δίπλα σου μ’ όλες τις δυνάμεις μου. Θέλεις κάτι άλλο; Εγώ θα σταθώ πάλι δίπλα σου. Να το ξέρεις, η Φοίβη θα είναι ο άνθρωπός σου»
Ο άλλος υπέστη αμίλητος τον κατακλυσμό των προτάσεων της Φοίβης, αλλά όχι κι αδιάφορος. Του άρεσαν από μέσα του, αλλά δεν ήθελε να της το δείξει. Ναι! Είχε πολιτικές φιλοδοξίες. Γι αυτόν το λόγο δεν πήγε στη νεολαία του ΠΑΣΟΚ; Σιγά μην συνέπλεε με όλες τις θέσεις του. Αλλά η διαβεβαίωση της Φοίβης ότι θα σταθεί στο πλευρό του ήταν γι αυτόν ένα δελεαστικό κίνητρο που δεν μπορούσε να το αγνοήσει. Αλλά μην δείξει ότι πέφτει με το πρώτο. Ας έκανε και λίγο τον δύσκολο.
«Για στάσου ρε Φοίβη! Εσύ με προγραμμάτισες μέχρι τον τάφο. Εντάξει δεν μου είσαι αδιάφορη, αλλά μήπως βιαζόμαστε και κάνουμε σχέδια επί χάρτου; Σίγουρα η προσφορά σου είναι συγκινητική, αλλά άσε να το δούμε και τις αποφάσεις ας τις πάρουμε αργότερα»
Τον ψυχολόγησε σωστά. Εντάξει! Μπλέχτηκε στον ιστό που με επιμονή κι υπομονή είχε πλέξει γύρω του το τελευταίο διάστημα. Ας τον τώρα να κρατήσει τα προσχήματα, ας τον να νομίζει ότι έχει και δεύτερη επιλογή. Θέλει δεν θέλει θα υποκύψει τελικώς. Ο Κώστας θα γίνει δικός της. Και τότε σιγά-σιγά θα τον φορμάρει όπως αυτή θέλει. Κι αυτή έχει τις φιλοδοξίες της. Αλλά θα τις φυλακίσει προς το παρόν κι όταν κρίνει κατάλληλο το χρόνο θα τις ξεδιπλώσει. Γιατί όχι; Οι άλλοι, που εισήλθαν στο χώρο και σταδιοδρομούν, είναι καλύτεροι της;
Οι αποφάσεις, χωρίς να το διατυπώσουν σαφώς, άρχισαν να εφαρμόζονται στην πράξη. Κοινό διάβασμα σε μαθήματα που χρώσταγαν για το πτυχίο, κοινή προσέλευση στις εξετάσεις. Έτσι οι εκκρεμότητες ελαττώνονταν και ο δρόμος για την υλοποίηση των στόχων που εξαρχής έβαλε η Φοίβη έμπαινε σε βαθμιαία εφαρμογή. Σύντομα πήρε το πτυχίο της και οι γονείς της το γιόρτασαν μ’ ένα μεγάλο πάρτι, που ήταν και η ευκαιρία της Φοίβης να γνωρίσουν κι από κοντά οι γονείς τον αγαπημένο της. Βεβαίως η μαμά ήξερε από καιρό για το ειδύλλιο, αλλά τώρα ήταν η πρώτη φορά που τον έβλεπε από κοντά. Οι πρώτες εντυπώσεις ήταν κάτι παραπάνω από θετικές.
Για επιβράβευση της κόρης του ο μπαμπάς της ανακοίνωσε ότι το δώρο του είναι ένα αυτοκίνητο. Από προηγουμένως και οι τρεις κόρες είχαν πάρει εγκαίρως άδεια οδήγησης. Έτσι σε σύντομο χρονικό διάστημα η Φοίβη το χρησιμοποιούσε για ποικίλους σκοπούς, ένας εκ των οποίων ήταν να επισκέπτεται τον Κώστα που, ως έφεδρος αξιωματικός υπηρετούσε τη θητεία του στη Θήβα. Έβαλε λυτούς και δεμένους στο κόμμα να τον φέρει στην Αθήνα και τελικώς το πέτυχε κι αυτό. Μάθαινε έτσι από νωρίς πως λειτουργούν τέτοιου είδους ζητήματα κι άρχισε να ανοίγει παρτίδες με υψηλόβαθμα και επώνυμα στελέχη του κομματικού μηχανισμού.
Γκρίνιαζε ο συντηρητικός μπαμπάς που η κόρη του, η δικηγορίνα, τριγύρναγε αστεφάνωτη μ’ έναν άντρα, έστω κι αν αυτός είναι σοβαρό παιδί και επιστήμονας. Δικηγόρος κι αυτός ντε! Και με την πρώτη ευκαιρία που τους είδε μαζί το πέταξε
«Ρε παιδιά, έτσι θα σέρνεστε εσείς; Σπουδές κάνατε, πτυχία πήρατε. Γιατί δεν βάζετε κι ένα στεφάνι στο κεφάλι σας να αντιμετωπίζετε με καθαρό μέτωπο την κοινωνία;»
Ο Κώστας ένιωσε υποχρέωσή του να απαντήσει
«Μα κύριε Αντρέα ακόμα δε βγάζουμε δραχμή κι εγώ θέλω μήνες να απολυθώ. Με τι θ’ ανοίξουμε από τώρα σπιτικό;»
Η Φοίβη δυσανασχέτησε, με ενόχληση και θυμό, για την παρέμβαση του πατέρα της
«Έλα ρε μπαμπά μην επεμβαίνεις!»
Απτόητος κι αποφασισμένος ο κυρ Αντρέας συνέχισε
«Γι αυτό μην ανησυχείτε καθόλου! Η Φοίβη έχει δικό της σπίτι. Καινούριο! Εσείς θα μπείτε πρώτοι. Τώρα είναι άδειο και μπορείτε να το επιπλώσετε με το γούστο σας. Τα έξοδα είναι δικά μου. Θεωρήστε το ως την προίκα στη πρωτότοκη κόρη μου. Άντε πάρτε το απόφαση, να τελειώνουμε και μ’ αυτό»
Η μάνα σ’ όλη αυτή τη συζήτηση έμεινε αμέτοχη γιατί δεν είχε ξεκάθαρο μέσα της ποιο είναι σωστό και ποιο είναι λάθος. Σίγουρα δεν ήθελε να εκβιάσει το γάμο, μα αν τα παιδιά συμφωνούσαν, της ίδιας δεν της έπεφτε λόγος.
Δεν ειπώθηκε τίποτα άλλο τότε, αλλά η πρόταση δούλευε μέσα στο μυαλό τους και είδαν όλα τα πλεονεκτήματα που εμπεριέχει. Χωρίς δυσκολία τελικά συμφώνησαν να την δεχτούν. Ο γάμος που έγινε ήταν γεγονός για την οικογένεια. Ο πατέρας δεν τσιγκουνεύτηκε στις δαπάνες και η μάνα σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος των αναγκαίων ετοιμασιών που ένας γάμος έχει. Χωρίς βέβαια να βαρυγκωμήσει. Όλα τα αντιμετώπισε στωικά και ως αυτονόητη μητρική υποχρέωση.
Ό πατέρας αργότερα κάνοντας το λογαριασμό είδε ότι αυτός ξέφυγε και πρέπει κάπως να συγκρατηθεί. Υπήρχαν και εξωτερικά σημάδια να είναι πιο προσεκτικός με τη σταδιακή επέλαση των αλυσίδων των σούπερ- μάρκετ. Ευτυχώς από νωρίς ο Αντρέας είχε κάνει καλή διάχυση επενδύσεων με ιδιαίτερο τονισμό στις οικοδομές που απέδιδαν καλά. Το ζήτημα ήρθε πιο μπροστά του όταν η τρίτη κόρη κάποια στιγμή μετά το γάμο, του είπε ιδιαιτέρως με ανάλαφρο ύφος ασφαλώς κι ολίγον χαμογελαστά
«Μπαμπά έχεις κι άλλες κόρες ε!. Μην το ξεχνάς»
Εκείνη το είπε με καλή διάθεση και με μια δόση χιούμορ, αλλά στον ίδιο ακούστηκε σαν βαριά κατηγορία. Ναι! Η μικρή του κόρη έχει το δίκιο της. Θα προσέχει στο μέλλον περισσότερο.
22. Η Φοίβη «κινείται μπροστά»
Πιο γρήγορα από τον άντρα της, η Φοίβη, πήρε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Το στρατιωτικό εκείνον τον καθυστέρησε λίγο. Ο γάμος, η άδεια, η κοινωνική αναγνώριση, ήταν οι λόγοι να ξεδιπλωθεί για τα καλά ο πληθωρικός και φιλόδοξος χαρακτήρας της. Εδώ και καιρό, με ιδιαίτερη προσπάθεια έδινε τον αγώνα της μέσα στον κομματικό μηχανισμό να απλώσει τις γνωριμίες της στο ευρύτερο και ανώτερο στελεχικό δυναμικό του κόμματος. Και είχε μεγάλες επιτυχίες. Η εντυπωσιακή παρουσία της, η στοχοπροσήλωση στα σχέδια της σύντομα είχαν τους καρπούς τους. Ένας από τους ανερχόμενους υπουργούς της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ εκτίμησε όλα τα προσόντα της και της έκανε την πρόταση
«Θέλεις Φοίβη να αναλάβεις τη διεύθυνση του πολιτικού μου γραφείου; Εγώ πιστεύω στις ικανότητες σου και σε θέλω κοντά μου»
Προφανώς χάρηκε και το είδε σαν ευκαιρία μοναδική να εισχωρήσει στα σημεία που λαμβάνονται οι αποφάσεις, αλλά ήθελε να κρατήσει και τα προσχήματα. Μην τη θεωρήσει και λιμασμένη
« Δεν πρέπει να συνεννοηθώ πριν και με τον άντρα μου; Θα σας απαντήσω, κύριε υπουργέ, αύριο»
« Μην το αμελήσεις γιατί οι εξελίξεις τρέχουν»
Σαφής προειδοποίηση ότι δεν είναι κι αναντικατάστατη. Το ίδιο βράδυ το συζήτησε με τον άντρα της τον Κώστα.
«Λέω Κώστα να δεχτώ. Για μένα είναι μια ευκαιρία. Άλλωστε αν ανέβω στο μηχανισμό θα μπορώ από καλύτερη θέση να προωθήσω τους στόχους σου για πολιτική καριέρα»
Κάτι τον ενοχλούσε εκείνον, αλλά δεν μπορούσε να προσδιορίσει τι. Δυνατότητα για διαφορετική απάντηση από το ναι δεν έβλεπε μπροστά του. Έτσι αναγκαστικά δέχτηκε το αναπόφευκτο.
«Να πας Φοίβη, αλλά κορίτσι μου, σε παρακαλώ, πρόσεχε τον εαυτό σου!»
Πολύ σύντομα η Φοίβη έλεγξε στο γραφείο του υπουργού την κατάσταση. Μοίρασε συγκεκριμένες και ξεκάθαρες αρμοδιότητες στους δυο προϋπάρχοντες υπαλλήλους κι έδειξε με καθαρό τρόπο απ’ την πρώτη στιγμή ποιος είναι εδώ μέσα το αφεντικό. Σύντομα φάνηκαν τα πρώτα θετικά αποτελέσματα. Ο υπουργός της έδειξε πολλαπλώς την ικανοποίησή του και από ένα σημείο και πέρα αποφάσισε ότι τη θέλει κοντά του. Κι ο ίδιος έδινε τη μάχη στην κατανομή της εξουσίας μέσα στο κόμμα και την κυβέρνηση. Της το είπε
«Σε θέλω στο υπουργείο. Σε θέλω κοντά μου, Φοίβη. Πιστεύω ότι έχεις τις ικανότητες και μπορείς να με βοηθήσεις. Το γραφείο μπήκε πια στο δρόμο του χάρη σε σένα. Μπορείς να προτείνεις το πρόσωπο που θα σε αντικαταστήσει»
Η Φοίβη κάθισε για λίγο χρόνο σοβαρή, δήθεν ότι το σκέφτεται, και στη συνέχεια με αποφασιστικότητα του είπε
«Άκουσε με κύριε υπουργέ. Είμαι ολόκληρη στη διάθεσή σου, αλλά έχω κι εγώ έναν όρο να θέσω. Θέλω να μου υποσχεθείς ότι θα το κάνεις. Σκέψου και τη δική μου θέση. Ζητώ μια αντιπαροχή και σου υπόσχομαι ότι θα στην επιστρέψω πολλαπλώς…..»
«Πες μου τι θέλεις και θα στο κάνω!»
«Θέλω να διορίσεις τον άντρα μου νομικό σύμβουλο σ’ έναν απ’ τους οργανισμούς που εποπτεύεις ή σε μια τράπεζα. Να ξέρεις τότε ότι θα νιώσω απελευθερωμένη από το βρόχο που με πνίγει. Μετά θα είμαι δική σου»
Το σκέφτηκε, το ζύγισε και την ξαναρώτησε
«Μου υπόσχεσαι ότι θα είσαι μαζί μου;»
«Ναι θα είμαι!»
«Θα το κάνω μέσα στο μήνα! Έλα απ’ αύριο στο γραφείο μου»
Γεμάτη χαρά και περηφάνια το ανακοίνωσε στον άντρα της.
Μια τόσο ικανή γυναίκα, μέσα στα πράγματα της ζωής, δεν μπορούσε να υποπτευθεί το πλήγωμα που ζει ένας άντρας που νιώθει ότι η γυναίκα που αγαπά και παντρεύτηκε του γλιστράει μέρα με τη μέρα μέσα απ’ τα χέρια του. Δεν είχε τα περιθώρια ν’ αρνηθεί μια τέτοια δελεαστική πρόταση που δια μιας θα του έλυνε το βιοποριστικό του πρόβλημα, αφού επιπροσθέτως θα συνοδευόταν με ελαστικό ωράριο και ικανοποιητική αμοιβή. Τον κυνηγούσε όμως το γεγονός ότι η γυναίκα του είχε προχωρήσει περισσότερο απ’ τον ίδιο κι αυτή ήταν που καθόριζε τις εξελίξεις. Θα προτιμούσε σίγουρα τα πράγματα να είναι ανάποδα. Όμως προς το παρόν δεν είχε κι άλλη επιλογή. Ας έκαμε υπομονή ελπίζοντας στην πορεία τα πράγματα θ’ αλλάξουν.
Εκείνο που πρέπει να σημειωθεί είναι πως ο υπουργός φρόντισε μέσα στα χρονικά περιθώρια που είχε υποσχεθεί, υπερνικώντας μια σειρά δυσκολίες, ακόμα και νομικά εμπόδια, να υλοποιήσει την υπόσχεση του Ο διορισμός του Κώστα ψηφίστηκε ομόφωνα από το διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας στη πρώτη συνεδρίαση του. Όταν το επόμενο πρωινό μπήκε η Φοίβη στο γραφείο του υπουργού το πρόσωπό της έλαμπε από χαρά. Χωρίς καθυστέρηση τον αγκάλιασε και τον φίλησε σταυρωτά στα δυο μάγουλα
«Είσαι κύριος που κρατάει το λόγο του. Θα σου το ανταποδώσω. Να με θεωρείς από δω και πέρα ως τον άνθρωπό σου»
Το ίδιο θερμά και ίσως πιο εκδηλωτικά ανταποκρίθηκε κι ο υπουργός στο αγκάλιασμά της. Την έσφιξε πάνω του με δύναμη κι έμφαση περισσότερη από μια απλή αβροφροσύνη. Η άλλη δεν εκδήλωσε η κάποια ένδειξη ενόχλησης για το προκείμενο
«Εντάξει, Φοίβη! Πάμε τώρα να δουλέψουμε! Έχουμε πολλά να κάνουμε μαζί από δω και πέρα»
23. Η Ντόρα ζητά το μερτικό της
Το μπακάλικο του Αντρέα δεν ήταν εδώ και καιρό ένα μαγαζί της γειτονιάς. Τόσο από τα τετραγωνικά του χώρου που εκτεινόταν, τόσο από τον όγκο της διπλανής- πάντα γεμάτης με προϊόντα- αποθήκης, όσο κι από την ευρύτατη ποικιλία των προσφερομένων αγαθών και τη διαλεγμένη ποιότητά τους. Όλα αυτά ήταν αδιάσειστα στοιχεία ότι πρόκειται για ένα πρώιμο μεγάλο σούπερ μάρκετ. Μέσα εργάζονταν πια συνολικά δέκα άτομα. Ταμίες, άτομα που εξυπηρετούσαν τους πελάτες, άτομα που έκαναν τις προμήθειες. Όλα ήταν οι αποδείξεις ότι επρόκειτο για μια επιχείρηση που βάδιζε ως καλοδουλεμένη μηχανή. Ο Αντρέας παρακολουθούσε της τάσεις της αγοράς και έκανε έγκαιρα τις αναγκαίες προσαρμογές. Με τις εξελίξεις αυτές αναδύθηκε από μέσα του η παλαιά πληγή
«Αχ μωρέ ας είχα κι εγώ ένα αγόρι να μου δώσει ένα χέρι βοήθειας και τότε θα βλέπανε. Όπως έκανα εγώ με τον πατέρα μου! Ένα γιο που επάξια θα αναλάβει αργότερα τη δουλειά! Μέχρι πότε, τώρα, εγώ θα αντέχω;»
Ο φόρτος εργασίας μεγάλωνε, ενώ οι αντοχές μειώνονταν. Τι θα γίνει στο μέλλον; Αυτά του παίδευαν όλο και περισσότερο το μυαλό και αναζητούσε λύσεις. Μια μεγάλη αλυσίδα που επεκτεινόταν του είχε ήδη κάνει προσφορά για εξαγορά, αλλά σε πρώτη φάση το αρνήθηκε κάθετα. Τη δουλειά την κληρονόμησε απ’ τον πατέρα του κι έχει και ηθικούς λόγους να τη συνεχίσει ο ίδιος. Το συζήτησε και με τη Χρυσούλα, που έβλεπε το μελλοντικό αδιέξοδο, αλλά αυτή δεν τόλμησε να του πει καθαρά τη γνώμη της, μην τον πληγώσει. Έτσι προς το παρόν το πρόβλημα έμενε σε εκκρεμότητα. Απλώς αύξανε χρόνο με το χρόνο τη συμμετοχή του στις οικοδομές, μια δραστηριότητα που έδειχνε αχτύπητη στο πέρασμα του χρόνου.
Τότε εμφανίστηκε στο μαγαζί η μικρή του κόρη. Τι μικρή δηλαδή; Το Ντοράκι ήταν ολόκληρη πια κι όμορφη κοπέλα που σχεδόν τελείωνε τις σπουδές της και σύντομα θα έπαιρνε το πτυχίο της.
«Καλώς το μωρό μου! Καλώς το Ντοράκι μου! Κάτσε άνετα, κορίτσι μου, στο γραφείο μου και σ’ ένα λεπτό έφτασα»
Πράγματι σε λιγότερο χρόνο ήρθε κι αυτός μέσα
«Ποιος καλός άνεμος σε φέρνει εδώ κοριτσάκι μου; Έχεις χρόνια να πατήσεις μέσα στο μαγαζί μας. Πες μου τι θέλεις; Είμαι όλος αυτιά»
«Μπαμπά μου ξέρω τον αγώνα που κάνεις για μας κι είναι μια ευκαιρία τώρα να στο πω μπροστά σου. Και σ’ ευχαριστώ!»
«Μην το ξαναπείς! Υποχρέωση μου είναι. Είστε οι κόρες μου! Λοιπόν;»
«Σε λίγο καιρό, μπαμπά, παίρνω το πτυχίο μου απ’ τη σχολή και σκέφτομαι για τη συνέχεια. Θέλω να πάω στο εξωτερικό. Μάλλον το φαντάζεσαι. Να ξέρεις ότι θα χρειαστούν επιπλέον χρήματα και θέλω την έγκρισή σου πάνω στο θέμα»
«Το ξέρεις ότι για σένα θα έκανα τα πάντα. Έχεις καμιά αμφιβολία;»
« Όχι! Το ξέρω. Απλώς υπάρχει και κάτι άλλο κι αυτό θέλω να το συζητήσω μόνο με σένα. Ξέρεις ότι όλα τα χρόνια στη σχολή είμαι με τον Ιάσονα. Μαζί μπήκαμε στη σχολή, μαζί διαβάζαμε, μαζί θα τελειώσουμε. Είναι καλός χαρακτήρας, θετικός άνθρωπος κι είμαι δεμένη πολύ μαζί του. Μπορεί να είσαι ενημερωμένος από τη μαμά. Δεν έχει την οικονομική άνεση για τα δίδακτρα και σκέφτομαι ότι κάνοντας εγώ οικονομίες μπορώ να τον βοηθήσω, μαζί και με τη δική σου συνδρομή για την αρχική μας εγκατάσταση έξω»
Ο Αντρέας έμεινε για λίγο χρόνο σιωπηλός. Μετά με αποφασιστικότητα την ρώτησε
«Τον αγαπάς Ντόρα μου; Πες μου ειλικρινά και χωρίς φόβο. Είναι άξιος να γίνει ο άνθρωπός σου;»
Χωρίς δισταγμό του απάντησε αμέσως
«Ναι πατέρα!»
«Δέχομαι τότε το αίτημα σου, αλλά με έναν όρο. Να τον φέρεις εδώ να κάνουμε μια συζήτηση οι τρεις μας. Μόνο εμείς οι τρεις. Κανένας άλλος δεν θα το μάθει. Έχω να σας κάνω μια πρόταση. Καμιά υποχρέωση αν θα σας ενδιαφέρει ή όχι. Αυτό που μου ζήτησες είναι έτσι κι αλλιώς εξασφαλισμένο. Στο υποσχέθηκα και ξέρεις ότι μπορώ να κρατώ το λόγο μου»
«Δεν ξέρω πως θα το πάρει, αλλά θα προσπαθήσω να τον φέρω»
«Ντόρα μια ζωή είσαι η πιο θετική και ρεαλίστρια απ’ τις κόρες μου. Ξέρω ότι δεν θα ολιγωρήσεις και θα κατορθώσεις να τον φέρεις»
24. Ο Ιάσονας
Η Ντόρα ήξερε τον πατέρα της και την αδυναμία που είχε στις κόρες του. Όμως την έτρωγε η απορία «Τι αλήθεια θέλει να μας πει; Δεν μπορούμε τελικά να αρνηθούμε. Καλά με τον Ιάσονα δεν έχω πρόβλημα. Θα τον πείσω. Υπομονή λοιπόν και θα το μάθω». Στη μάνα και τις αδελφές δεν είπε κουβέντα. Άλλωστε αυτό το ζήτησε κι ο ίδιος ο μπαμπάς. Βεβαίως έκανε την αμαρτία της και πως τώρα θα τα μπαλώσει; Στον Ιάσονα δεν είχε πει την πρόθεσή της να ζητήσει βοήθεια και γι αυτόν. Ήταν δική της πρωτοβουλία και μόνο.
Όταν τον είδε το βράδυ στο μέρος που συναντιόνταν πάντα του τα είπε όλα χαρτί και καλαμάρι. Ο Ιάσονας στην αρχή κλώτσησε. Φυσιολογική αντίδραση, αλλά δεν της ήταν δύσκολο για την Ντόρα να τον φέρει στα νερά της. Τη ρώτησε τελικά
«Υποπτεύεσαι τι είδους πρόταση έχει στο μυαλό του;»
«Δεν έχω ιδέα, αλλά και δεν αγωνιώ. Μου είπε εντάξει στο αίτημα μου»
Δε βιάστηκαν να του κλείσουν ραντεβού. Άφησαν να περάσουν δυο-τρεις μέρες και μετά η Ντόρα του τηλεφώνησε. Το ραντεβού κλείστηκε για το ίδιο βράδυ στο μαγαζί αμέσως μετά το κλείσιμο
«Να έχουμε την ησυχία μας» της είπε ο πατέρας της
Το βράδυ έφτασαν εγκαίρως στο ραντεβού. Η υποδοχή στον Ιάσονα ήταν ευγενική με την αρχική επιφυλακτικότητα της πρώτης γνωριμίας. Τον ρώτησε τα τυπικά, για τους δικούς του κι αφού τέλειωσε αυτή η φάση άρχισε να μιλάει
«Παιδιά μου χαίρομαι που μεταξύ σας τα βρήκατε. Έχω τη γνώση πόσο δύσκολο είναι αυτό τη σήμερον ημέρα και σας συγχαίρω. Μη με διακόψετε κι αφήστε με να ολοκληρώσω το συλλογισμό μου. Μέσα σ’ αυτόν το χώρο έζησα πάνω από τριάντα χρόνια με τη συνεχή σκέψη να εξασφαλίσω στην οικογένειά μου το καλύτερο. Κουράστηκα πια»
Δεν κρατήθηκε η Ντόρα και τον διέκοψε
«Έλα ρε μπαμπά! Ας τα αυτά, μια χαρά είσαι! Υγιής και δυνατός μην λες τέτοια πράγματα. Με στεναχωρείς. Για μας όλους είσαι το βουνό της θέλησης και της δύναμης»
Ο Αντρέας χαμογέλασε ευχαριστημένος απ’ τα λόγια της κόρης του. Παίρνοντας μια ανάσα συνέχισε
«Το πνεύμα πρόθυμο, κόρη μου αλλά η σαρξ αδύνατος! Τέλος πάντων. Ίσως να μην έχετε την εικόνα της αγοράς, αλλά σας ενημερώνω ότι ο ανταγωνισμός στον κλάδο μας είναι αμείλικτος. Οι αλυσίδες των σούπερ-μάρκετ εξαπλώνονται με γρήγορους ρυθμούς και δεν θα χρειαστεί ακόμα πολλής χρόνος να καταπιούν όλα τα μικρά μπακάλικα. Βέβαια εγώ έχω μεγάλο μαγαζί και δύσκολα θα με κάνουν ζάφτι. Όμως ο κερατένιος χρόνος δεν αστειεύεται. Καμιά από τις τρείς κόρες μου δεν ενδιαφέρθηκε για τη δουλειά μου. Αυτή όμως η δουλειά μας έζησε, αυτή μου αυγάτισε την περιουσία μου και τη σέβομαι. Μου έγινε τις προάλλες μια καλή πρόταση από γνωστή αλυσίδα να πουλήσω την επιχείρηση κι ακόμα δεν έχω δώσει απάντηση. Έχω ένα χρονικό περιθώριο δέκα ακόμα ημερών να απαντήσω. Αυθόρμητα στην αρχή αντέδρασα αρνητικά μα καθώς περνούν οι μέρες όλα αρχίζουν ν’ αλλάζουν μέσα μου..»
«Ωχ! Θα μας κάνει πρόταση να την αναλάβουμε εμείς», είπε από μέσα της η Ντόρα «δε σφάξαμε όμως! Ούτε μια στα χίλια»
Ο πατέρας συνέχισε το συλλογισμό του
«Ξέρω ότι δεν ενδιαφέρεστε! Γι αυτό άλλωστε κοπιάσατε τόσα και τόσα χρόνια…»
Αναστεναγμός ανακούφισης από την Ντόρα. Ο Ιάσονας σοβαρός κι αμίλητος πρόσεχε τα λόγια του πατέρα της
«..με τις σπουδές σας και την αγάπη σας σ’ άλλα πράγματα. Μη φοβάστε! Καταλαβαίνω την επιθυμία σας να συνεχίσετε τις σπουδές σας, τις γνώσεις και τις εμπειρίες σας και τη σέβομαι. Βέβαια η μόρφωση έχει τη δική της ανεξάρτητη αξία, αλλά ένας από τους κύριους λόγους που κάποιος σπουδάζει δεν είναι η επαγγελματική επιτυχία και η εφαρμογή στην πράξη αυτών που θεωρητικά μάθατε; Ποιος είναι το κυριότερο κίνητρο των μεταπτυχιακών σπουδών; Ο εμπλουτισμός του ατομικού σας φακέλου με προσόντα που θα εκτιμήσει ο μελλοντικός σας εργοδότης. Σωστό και κατανοητό, Όμως αν εξαρχής είστε εσείς τα αφεντικά; Τότε ένα τουλάχιστον μέρος αυτού του επιχειρήματος δεν χάνει την αξία του;»
Πάλι επενέβη η κόρη του
«Δεν σε καταλαβαίνω μπαμπά. Τι εννοείς;»
«Σου είπα απ’ την αρχή. Άσε με να ολοκληρώσω»
«Συγνώμη. Εντάξει συνέχισε..»
«Δεν ξέρω αν είσαι ήδη πληροφορημένη, αλλά από καιρό- βλέποντας την τάση της αγοράς- έχω στραφεί και στις οικοδομικές επιχειρήσεις. Η αδελφή σου η Φοίβη πήρε ένα από αυτά διαμερίσματα και σ’ αυτό κατοικεί. Ποια είναι τελικά η πρότασή μου; Ξέρω ότι σας γκάστρωσα στο περίμενε. Έχω να σας προτείνω το εξής: Αντί να φύγετε έξω, όπου μπορείτε να πάτε όπου κι όποτε θέλετε σε ταξίδι αναψυχής να αρχίσετε αμέσως μετά το πτυχίο εδώ τις δουλειές σας. Θα σας ιδρύσω μια δική σας εταιρεία με ισότιμη συμμετοχή και των δυο σας..»
Νέα απόπειρα της Ντόρας να τον διακόψει δεν πέρασε. Αυστηρά δεν της το επέτρεψε
«..Ήδη σας έχω έτοιμη την πρώτη μεγάλη δουλειά. Το άδειο οικόπεδο δίπλα στο σπίτι μας το έχω από καιρό αγοράσει. Εκεί θέλω να χτίσω την εξής οικοδομή. Το ισόγειο καταστήματα και από πάνω τρία όροφοδιαμερίσματα για τις κόρες μου. Τα σχέδια δικά σας. Δεν θέλω τώρα απάντηση. Ήδη τ’ αυτιά μου είναι βουλωμένα. Σπουδές μπορείτε να συνεχίσετε αργότερα, αλλά γιατί να μην παρακολουθείτε μόνοι σας τις εξελίξεις της επιστήμης σας; Εγώ σπούδασα; Κι όμως πέτυχα. Δεν θέλω να μου απαντήσετε τώρα. Το επαναλαμβάνω. Τώρα μπορείτε να φύγετε, αλλά πρέπει να έχω την απάντησή σας σε τρεις μέρες από σήμερα. Έγινε; Α! Και στο σπίτι μέχρι την απάντηση κουβέντα. Η συζήτηση θα μείνει μεταξύ μας. Ιάσονα χάρηκα πολύ για τη γνωριμία μας»
Οι δυο τους ήταν αιφνιδιασμένοι, αλλά δεν τους επέτρεψε να πουν τίποτα. Ο Ιάσονας φυσιολογικά, αλλά και η Ντόρα που δεν ανάμενε κάτι τέτοιο. Έφυγαν και τότε άρχισε η μεταξύ τους συζήτηση
«Τι λες εσύ Ιάσονα;» τον προκατέλαβε η Ντόρα
Αυτός δίστασε να μιλήσει, αλλά και δεν μπορούσε να κάνει το χαζό
«Δικός σου πατέρας είναι κι εσύ προηγείσαι, Αλλά αφού θες να πω κάτι είναι το εξής. Η πρόταση του πατέρα σου είναι πάνω από γενναιόδωρη και μας ανοίγει διάπλατα το δρόμο της επαγγελματικής αποκατάστασης. Το είπε καθαρά. Για ότι άλλο επιθυμούμε υπάρχει και το αργότερα. Να αρνηθώ την πρόταση και να του ζητήσω λεφτά για τις σπουδές μου στο εξωτερικό το βλέπω σαν ενέργεια με περίσσιο θράσος. Δεν θα το δεχόμουν με τίποτα. Όμως ξέρεις πόσο ενδιαφέρομαι για σένα και πόσο θέλω την ευτυχία σου. Αν επιμένεις να φύγουμε θα πρέπει να περιμένεις λίγο να κάνω το κουμάντο μου. Θα ζητήσω να βρω δουλειά και να κάνω το πρώτο μάζεμα χρημάτων. Τουλάχιστον τα εισιτήρια. Εκεί κάποια απασχόληση θα είναι ποιο εύκολο να βρεθεί»
Η άλλη τον άκουγε αμίλητη αλλά προσεκτικά. Από μέσα της θα προτιμούσε να φύγουν έξω. Είναι μωρέ και η περιπέτεια στη μέση. Μόνοι τους έξω να ζήσουν και το κάτι άλλο, να δούνε μέρη, κτήρια να επισκεφθούν μουσεία. Μέσα στο μυαλό της είχε και κρυφές σκέψεις, Να σπουδάσει διακόσμηση εσωτερικοί χώρου και ίσως κάποια μαθήματα ζωγραφικής. Να φύγει όμως μόνη της το απέκλειε κάθετα. Χωρίς τον Ιάσονα δεν πάει πουθενά. «Αχ! Αυτός ο μπαμπάς μου έκλεισε όλες τις τρύπες διαφυγής» μουρμούρισε από μέσα της. Στον Ιάσονα που με αδημονία περίμενε τη γνώμη της του είπε
«Άσε να το σκεφτούμε λίγο ακόμα. Κι αύριο μέρα του θεού είναι»
Η αλήθεια ήταν ότι το θέμα είχε κλειδώσει. Απλώς αντιδρούσε να το δεχτεί έτσι με το πρώτο. Η απάντηση στον πατέρα της θα ήταν θετική
25. Η «βόμβα»
Ο Αντρέας ήταν ευχαριστημένος με τον εαυτό του. Έτσι που τα ρύθμισε μπορούσε με ασφάλεια να εικάσει από πριν τη θετική απάντηση των παιδιών. Όταν σε δυο μέρες η κόρη του είπε ιδιαιτέρως το «ναι» στο σπίτι οι επόμενες κινήσεις του ήταν αστραπιαίες. Υπέγραψε το συμβόλαιο μεταβίβασης της επιχείρησή του. Αυτό θα γινόταν σ’ ένα μήνα. Είχε φροντίσει να εξασφαλίσει τη συνέχιση της απασχόλησης για τους υπαλλήλους του και μάλιστα όταν πήρε την επιταγή της αξίας της μεταβίβασης έδωσε σ’ όλους την νόμιμη αποζημίωση για τα χρόνια εργασίας σ’ αυτόν. Τους εξήγησε ότι η θέση τους δεν αλλάζει, αλλάζει μόνο ο εργοδότης τους. Με περηφάνια εισέπραξε τις ευχαριστίες τους
Εκεί που η είδηση έσκασε σαν βόμβα ήταν στην οικογένεια, με εξαίρεση την Ντόρα που τα ήξερε όλα, αλλά σύμφωνα με την οδηγία του μπαμπά έκανε την ανήξερη. Τέλος το μπακάλικο; Μα είναι δυνατόν; Ο μπαμπάς μια ζωή ήταν δεμένος με το χώρο αυτό. Στη γυναίκα του οι εντυπώσεις ήταν αμφίσημες. Επιτέλους ο άνθρωπος να ξεκουραστεί και λίγο βρε αδελφέ. Να πάρει μια ανάσα. Πώς όμως θα γεμίζει τώρα τη μέρα του; Σε λίγες μέρες θα μάθαινε τα νέα σχέδια του άντρα της. Κι αυτά θα την καθησύχαζαν.
Η Φοίβη, πολυάσχολη με νέους κύκλους, όταν το έμαθε είπε
«Καλά έκανε ο μπαμπάς!»
Η Νίκη δεν το σχολίασε καθόλου. Την είχαν λίγο συνηθίσει, αλλά δεν ήξεραν ότι το εσωτερικό της μπλέξιμο ήταν κάτι περισσότερο από το σύνηθες. Αυτό πέρασε απαρατήρητο ακόμα κι από την οξυδερκή μάνα της
Η Ντόρα αρκέστηκε σ’ ένα απλό
«Συμφωνώ»
Ήξερε ποιο είναι τώρα το καθήκον της. Ο Ιάσονας κι αυτή έστρωσαν τον κώλο τους κάτω και σε λίγους μήνες θα έπαιρναν το πτυχίο τους
Στο πάρτι εορτασμού του γεγονότος που ακολούθησε στην οικογένεια παρών ήταν κι ο Ιάσονας, που λίγο ως πολύ τον ήξεραν όλοι καθώς και τον πολύχρονο δεσμό του με την Ντόρα. Εκεί πληροφορήθηκαν όλοι ότι οι δυο τους ανοίγουν κοινό γραφείο κι ότι θα παραμείνουν στην Ελλάδα. Ο χρηματοδότης του σχεδίου τους ακόμα ήθελε να παραμείνει αφανής. Άλλωστε κανείς δε έθιξε αυτή τη διάσταση του θέματος, Στο πάρτι αυτό η μάνα κατάλαβε ότι κάτι συμβαίνει στη δεύτερη κόρη της. Την πήρε ιδιαιτέρως και τη ρώτησε πιεστικά
«Τι γίνεται με σένα, κόρη μου; Θέλω να το συζητήσουμε σύντομα μαζί. Τελευταία δεν σε βλέπω πολύ καλά»
«Άσε με ρε μάνα. Εντάξει κάποια στιγμή θα τα πούμε. Μην ανησυχείς»
Αυτό ήταν ένα μεγάλο ψέμα. Έπρεπε να ανησυχεί και μάλιστα ιδιαίτερα. Η Νίκη ήταν μπλεγμένη και σε μεγάλο πρόβλημα
26. Το αδιέξοδο της Νίκης
Είχαν γίνει πολλοί καυγάδες με τον Μίλτο, Παρά τις προσπάθειές του να την πείσει πάνω στους σκοπούς της οργάνωσης η Νίκη κλώτσαγε και δεν τους ενστερνιζόταν. Το αντίθετο μάλιστα. Εκείνη είχε δημιουργήσει τα πρώτα ρήγματα στην απόλυτη αφοσίωση του Μίλτου στον αδελφό του Δημήτρη. Αυτός παρέμενε αδιάλλακτος και φανατικός. Επιπλέον θα πρέπει να προστεθεί και η εξής διάσταση. Ζώντας καιρό εκτός κοινωνίας, αφού δεν κυκλοφορούσε στους δρόμους και τη ζώσα κοινωνία είχε αποκτήσει και εκδικητικά χαρακτηριστικά. Κανονικά θα έπρεπε να το βάλει στα πόδια για να σώσει το τομάρι της, αλλά- ας το διάολο- ενδιαφερόταν για τον δικό της άνθρωπο κι ήθελε να τον πάρει κι αυτόν μαζί της. Δεν το είχε μέχρι στιγμής κατορθώσει κι ίσως προσέγγιζε η ώρα να φύγει, έστω και μόνη της.
Της είχαν γίνει προτάσεις, ακόμα και περιφερειακής, συμμετοχής σε κάποιες από τις παράνομες ενέργειες της οργάνωσης, αλλά συνάντησαν την ανένδοτη άρνηση της. Είχε πλέον κουραστεί και προσέγγιζε η οριακή στιγμή. Τα είχε κάνει σκατά και με τις σπουδές της, Ενώ είχε στην αρχή ξεκινήσει με φόρα κι έδειχνε ότι θα πάει φουλαριστή στο τέλος σιγά-σιγά αφηνόταν στη χαλαρή ατμόσφαιρα της παρέας της και από ένα σημείο και πέρα την πήρε η κατηφόρα. Για να είμαστε δίκαιοι ο ένας τουλάχιστον χρόνος καθυστέρησης δεν οφειλόταν σε δικές της αβελτηρίες. Οφειλόταν σε αντικειμενικούς λόγους. Απεργίες των φοιτητών της σχολής της. Καταλήψεις κτηρίων και όλα τα άλλα συνήθη πλέον φαινόμενα στο διαλυμένο αυτήν την περίοδο Πανεπιστήμιο.
Στις ερωτήσεις της μάνας της γιατί δεν έχει ακόμα τελειώσει απαντούσε αόριστα για τις ειδικές συνθήκες που υπάρχουν στη σχολή της και μια σειρά άλλες ψεύτικες δικαιολογίες που βέβαια εκείνη δεν την έπειθαν, αλλά η ίδια κρατούσε στάση αναμονής και κατανόησης γνωρίζοντας τις δυσκολίες της σχέσης της με τον Μίλτο.. Όμως και οι δυο έκαναν το ίδιο λάθος. Πολλές φορές μπορεί κάποιος να βρεθεί μπλεγμένος σε καταστάσεις που όχι μόνο δεν συμμετείχε, αλλά επιπλέον και διαφωνούσε κάθετα. Αυτό έχει συμβεί πολλές φορές στη ζωή και κάποιος πρέπει να το έχει πάντα υπόψη του.
Ένα βράδυ που καθόταν αμέριμνη στα γραφεία της οργάνωσης περιμένοντας τον Μίλτο να τελειώσει από μια σύσκεψη που γινόταν στο ιδιαίτερο γραφείο έγινε ξαφνική έφοδος της Αστυνομίας και μάζεψαν όλους όσους ήταν μέσα. Άντε τώρα ν’ αποδείξεις ότι εσύ δεν είσαι ελέφαντας. Η επίσημη προμετωπίδα της οργάνωσης ήταν ότι είναι μια κίνηση με πολιτιστικά ενδιαφέροντα και ο χώρος των γραφείων είναι χώρος όπου οργανώνονται εκδηλώσεις για πολλά και διάφορα με ελεύθερη και εθελοντική συμμετοχή. Παρουσίαση βιβλίων, προβολή ταινιών, οργάνωση εκθέσεων νέων ερασιτεχνών ζωγράφων, συζητήσεις σε επίκαιρα πολιτιστικά γεγονότα κι όλα τα συναφή. Και πράγματι αυτά γίνονταν. Αλλά όχι μόνον αυτά. Δυστυχώς. Κάτω από αυτήν την αθώα επιφάνεια, κάποιοι αφανείς και σκοτεινοί τύποι, με άλλες καταχθόνιες επιδιώξεις, κινούσαν τα νήματα των παράνομων δραστηριοτήτων.
Όμως η αλήθεια πρέπει να λέγεται. Η Νίκη δεν ήταν αφελής, Ήξερε ότι πίσω από αυτή την αθώα πρόσοψη υπάρχει κάτι περισσότερο. Αφού της είχε γίνει επανειλημμένα ψηστήρι να λάβει κι αυτή μέρος. Δυστυχώς μετά από την έρευνα που έγινε στα γραφεία βρέθηκε πληθώρα ενοχοποιητικών στοιχείων- κυρίως στην κλειδωμένη αποθήκη- και η υπόθεση απόκτησε εκ των πραγμάτων άλλες διαστάσεις. Ο Αντρέας και η Χρυσούλα έτρεξαν αμέσως να συμπαρασταθούν στο παιδί τους, αλλά συνάντησαν πλήρη άρνηση να πληροφορηθούν το οτιδήποτε.
«Βρισκόμαστε στη φάση των ανακρίσεων και μέχρι να ξεκαθαριστούν τα πράγματα δεν μπορούμε να σας πούμε τίποτα»
«Μα, το κορίτσι μας δεν έχει σχέση κι ούτε συμφωνεί με τέτοια πράγματα. Πήγε εκεί να δει το αγόρι με το οποίο συνδέεται..»
«Ας πρόσεχε τις παρέες της, κύριε! Αυτά έχουμε να σας πούμε προς το παρόν. Το θέμα φεύγει σε λίγο απ’ τη δικαιοδοσία μας. Αφορά πλέον τη δικαιοσύνη»
Έμειναν άφωνοι. Το κορίτσι τους θα παρέμεινε υπό κράτηση. Κίνησαν γη και ουρανό, μήπως βρούνε καμιά άκρη. Ο συντηρητικός πατέρας απευθύνθηκε σε βουλευτές που ήλπιζε ότι θα τον βοηθήσουν. Άφησε και τη νύξη πως είναι διατεθειμένος να πληρώσει, Τζίφος. Προσέλαβαν έναν από τους καλύτερους κι άρα ακριβότερους δικηγόρους να χειριστεί την υπόθεση. Και τότε επενέβη η Φοίβη. Με τον υπουργό είχαν γίνει κώλος και βρακί. Του το έθεσε σαν καθήκον
«Θέλω να ξεμπλέξεις την αδελφή μου! Δεν ξέρω τι θα κάνεις. Να κινήσεις γη και ουρανό. Θέλω να το πετύχεις»
Χρειάστηκαν πολλές συνδυασμένες κινήσεις για να υπάρξει ένα θετικό στο τέλος αποτέλεσμα. Ο ανακριτής απεφάνθη ότι η Νίκη βρέθηκε τυχαία στο χώρο και δεν έχει σχέση με τις παραβατικές πράξεις που οι άλλοι κατηγορούνται. Βεβαίως το αποτέλεσμα είχε το τίμημά του. Δεν αναφέρομαι στα χρηματικά έξοδα, που η οικογένεια μπορούσε εύκολα να τα αντιμετωπίσει. Ο κύριος υπουργός ήθελε και την επιπλέον αμοιβή του από τη Φοίβη, κάτι που βεβαίως δεν γινόταν και για πρώτη φορά.
Το πλέον πληγωμένο άτομο από αυτήν την περιπέτεια ήταν η ίδια η Νίκη που τώρα- έστω και καθυστερημένα- συνειδητοποίησε σ’ όλη την έκταση την απερισκεπτία της. Αλλά ο χρόνος και τα τελεσθέντα δεν γυρίζουν πίσω. Τώρα έπρεπε να εισπράξει όλη την ντροπή μέχρι τον πάτο της. Δύσκολή, αλλά κι ανακουφιστική στιγμή ήταν όταν της ανακοίνωσαν πως είναι ελεύθερη κι ότι μπορεί να πάει σπίτι της. Απέξω την περίμενε σύσσωμη η υπόλοιπη οικογένεια και με δάκρυα ανακούφισης αλλά και ντροπής χώθηκε στην αγκαλιά τους βλέποντας ανάγλυφα ότι η οικογένεια είναι το πιο σίγουρο κι ασφαλές καταφύγιο του κάθε ανθρώπου.
Χρειάστηκε αρκετός χρόνος η Νίκη για να ορθοποδήσει ψυχολογικά, αλλά ένα είναι σίγουρο. Από την περιπέτεια αυτή βγήκε πιο έμπειρη και πιο αποφασισμένη.
27. Η Φοίβη κινείται σε υψηλούς κύκλους
Ήταν η ιδιαιτέρα του υπουργού! Όχι όποια κι όποια! Ο υπουργός το είχε πολλές φορές τονίσει μέσα στο υπουργείο. Η παλαιά ιεραρχία και τάξη είχε από χρόνια πάει περίπατο. Ήταν το δεξί του χέρι και πρέπει να την ακούνε. Ανάμεσα τους η σχέση είχε προχωρήσει. Στην αρχή δίσταζε. Βλέπεις ήταν παντρεμένη γυναίκα και ο άντρας της ήταν ακόμα στην καρδιά της. Αλλά ήταν και φιλόδοξη κι έβλεπε ότι με τον υπουργό άνοιγαν άλλες προοπτικές. Μαζί έκαναν πολλές συζητήσεις και ο υπουργός πιο προσγειωμένος και ρεαλιστής της άνοιξε τα μάτια
«Δεν θα είμαι υπουργός μια ζωή Φοίβη. Μπορεί ο μεγάλος να ξυπνήσει ένα πρωί στραβά και τότε το πουλάκι πέταξε. Θα πρέπει να λύσω το οικονομικό μου πρόβλημα μια και καλή. Κι εσύ θα έχεις το μερτικό σου, μην ανησυχείς. Απλώς χρειάζεται η φάμπρικα να γίνεται με προσοχή κι ασφάλεια. Τα λεφτά πρέπει να είναι ζωντανά κι όχι λογαριασμοί και καταθέσεις που αφήνουν το αποτύπωμα τους. Εγώ θα κανονίζω τις δουλειές, εσύ θα τα εισπράττεις. Θα σε ενημερώνω που θα τα δίνεις, σε άτομο που θα σου λέω και θα κρατάς για την πάρτη σου ένα 5% του ποσού. Μη φοβηθείς, το έχω μελετήσει καλά. Να ξέρεις ότι πολλοί συνάδελφοι κάνουν αυτή τη δουλειά. Εγώ δεν θα είμαι ο ηλίθιος στην υπόθεση να μείνω απέξω»
Η Φοίβη αρχικά ήταν διστακτική, αλλά το εύκολο χρήμα της γυάλισε και δεν μπορούσε να μείνει τελικά ασυγκίνητη. Μεταξύ τους, εδώ και μέρες, μέσα στο γραφείο του σε άβολες συνθήκες του δόθηκε ολοκληρωτικά. Ο χώρος που αυτό διαδραματιζόταν, ο άντρας που ήταν ο καινούριος ερωτικός της σύντροφος ήταν οι συνθήκες που της εξασφάλισαν την ερωτική πλήρωση. Το στοιχείο της παράνομης σχέσης την εξιτάριζε και θα ισχυριζόταν ότι χωρίς κόπο και προσπάθεια τελείωσε με επιτυχία. Όταν βρέθηκε μετά με τον άντρα της στο συζυγικό κρεβάτι δεν ένιωσε τόσο άβολα όσο θα πίστευε προηγουμένως. Η καρδιά του ανθρώπου έχει πολλές θέσεις και βρίσκει εύκολα δικαιολογίες και προσχήματα για κάποιες ασύμμετρες, από τυπικούς λόγους, συμπεριφορές. Ποτέ άλλωστε δεν ισχυρίστηκε στο παρελθόν ότι είναι καλόγρια.
Πράγματι στις επόμενες μέρες ειδοποιήθηκε ότι έρχονται λεφτά, Ήταν τόσο εύκολο, που της φάνηκε σχεδόν αστείο. Φαρμακοβιομήχανοι που ζήταγαν νέες τιμές για τα φάρμακά τους, μεγαλέμποροι και εισαγωγείς ιατρικού και νοσοκομειακού εξοπλισμού, που ζητούσαν προτίμηση στις κρατικές προμήθειες ήταν ένα από τα πολλά παραδείγματα, που ο παραδόπιστος υπουργός αξιοποίησε για δικό του όφελος, παραμερίζοντας ως εκ τούτου το δημόσιο συμφέρον. Δεν πρωτοτυπούσε. Συνέχιζε την μακρόχρονη παράδοση της έρημης χώρας που το κράτος δεν το αισθανόταν σαν δικό τους, αλλά σαν ένα τρίτο ξένο ή αδιάφορο παράγοντα, που χωρίς συνέπειες μπορούν να το απομυζούν.
Η Φοίβη εκτέλεσε «επιτυχώς» και χωρίς απρόοπτα πολλά δρομολόγια. Της το είχε εξηγήσει ο υπουργός
« Αυτός που χρυσώνει τον υπουργό, κορίτσι μου, έρχεται οικιοθελώς να ζητήσει μια εξυπηρέτηση. Δεν πάμε εμείς σ’ αυτόν. Έτσι, δεν υπάρχει περίπτωση να καταγγείλουν τον ίδιο τους τον εαυτό. Να είσαι άνετη, αλλά να φυλλάξεις τα δικά σου λεφτά σε σίγουρο μέρος και να μην αρχίσεις να τα χαλάς αριστερά και δεξιά νωρίς. Μην μπούμε μόνοι μας στο μάτι ενός τρίτου!»
Πράγματι στο πατρικό της είχε μια κρύπτη που την είχε και στο παρελθόν, για διαφορετικό λόγο, χρησιμοποιήσει. Όταν μαζεύτηκε ένα σημαντικό ποσόν πήγε και τα έκρυψε εκεί. Δεν μπορούσε να πηγαίνει κάθε τόσο γιατί στη μάνα της θα δημιουργούσε υποψίες. Αλλά ήταν μια καλή καβάντζα για το μέλλον.
Η παρέμβαση του στην περίπτωση της αδελφής της Νίκης στέριωσε περισσότερο την ιδιαίτερη τους σχέση. Μέχρι τώρα δεν είχε ακουστεί, ούτε είχε γραφτεί κανένα σχόλιο. Όμως ήταν πιθανό να σέρνονταν υπόγειες φήμες. Ο δικός της, ο Κώστας, δεν είχε πει κάτι. Άλλωστε δεν υπήρχε και κανένα στοιχείο. Ανίχνευε βέβαια μια ψυχρότητα, αλλά τίποτα περισσότερο. Την είχε ρωτήσει κι ο υπουργός και του απάντησε αρνητικά. Το ίδιο της είπε κι αυτός για τη γυναίκα του. Την ενημέρωσε ότι σχεδιάζει υπηρεσιακό ταξίδι στη Αγγλία και ότι θα ήθελε να την πάρει μαζί του.
«Έχεις αντίρρηση καμιά;»
«Καμιά! Σίγουρα θα έρθω»
Το ταξίδι, επίσημη επίσκεψη για συζητήσεις με τον ομόλογό του Άγγλο υπουργό, τέλειωσε πολύ γρήγορα και στο συνοδό ασφαλείας του έδωσε το ελεύθερο μέχρι την άλλη μέρα να κάνει κι αυτός το κομμάτι και τα ψώνια του. Όλο το απόγευμα μέχρι την άλλη μέρα ήταν δικό τους. Βολτάρισαν ελεύθερα και χωρίς φόβο στους εμπορικούς δρόμους, έκαναν τα ψώνια για τους ανθρώπους που άφησαν πίσω αλλά το πιο σημαντικό ήταν τα πανάκριβα δώρα που έκανε στην ίδια. Όσο και να το παίζει μια γυναίκα υπεράνω κολακεύεται από τα ακριβά δώρα. Είναι λες χωμένο μέσα στο DNA της. Η μόνη έγνοια της ήταν πώς θα τα δικαιολογήσει στον άντρα της. Αλλά η απάντηση της έφτασε αυτόματα στο μυαλό. Θα τα παρουσιάζει ένα- ένα και σε βάθος χρόνου.
Εκείνο το βράδυ ο υπουργός ήρθε στο δωμάτιό της κι όλη τη νύχτα επιδόθηκαν στο στερημένο έρωτα, που μέχρι τότε γινόταν μετά φόβου θεού και σε άβολες συνθήκες. Τώρα είχαν στη διάθεσή τους την πολυτέλεια και τις ανέσεις ενός πανάκριβου ξενοδοχείου με το επιπλέον «χαριτωμένο» στοιχείο ότι τα έξοδα τα πλήρωνε το Ελληνικό δημόσιο. Τύψεις κι αναστολές δεν υπήρχαν σ’ αυτή τη φάση. Βλέπεις ότι τέτοιες πράξεις εκείνη την εποχή τις αντιλαμβάνονταν ως μαγκιά, ως εξυπνάδα κι ικανότητα. Ένα σκέφτηκε για τον άντρα της και απευθύνθηκε στον υπουργό
«Είχα υποσχεθεί στον άντρα μου να τον βοηθήσω στις πολιτικές του φιλοδοξίες πριν το γάμο μας. Τώρα μου κάνει μούτρα και θέλω κάτι να κάνω για αυτόν. Έτσι για να κλείσω στόματα. Μπορείς να βοηθήσεις να μπει σε κάποιο ψηφοδέλτιο; Μη φοβάσαι εγώ θα συνεχίσω να είμαι στο πλευρό σου»
«Φοίβη άκου. Οι βουλευτικές αργούν κι εκεί αποφασίζει ο μεγάλος και η αυλή του. Θα προσπαθήσω, αλλά δεν μπορώ να στο υποσχεθώ. Έχω όμως κάτι άλλο να σου προτείνω. Στις δημοτικές που έρχονται, θέλεις να τον χώσω στο δικό μας ψηφοδέλτιο; Αυτό μπορώ να το κάνω!»
«Θα του το πω κι ας κάνει ό,τι θέλει»
Επέστρεψε στην Ελλάδα τροπαιοφόρος με δώρα για όλη την οικογένεια και ιδιαίτερα τον Κώστα. Με περηφάνια περιέγραφε τις εντυπώσεις της από το Λονδίνο και τους επίσημους που συνάντησε. Οι δικοί της το χαίρονταν, ο Κώστας σχεδόν μουτρωμένος δε συμμετείχε στη γενική χαρά. Όταν πήγαν στο δικό τους σπίτι άφησε περισσότερο ελεύθερο τον εαυτό του και τα παράπονα εκδηλώθηκαν πιο άμεσα. Η Φοίβη δεν ήθελε και πολλά να κάνει τη σκηνή της
«Τι θέλεις; Να μην κάνω τη δουλειά μου; Να παραιτηθώ; Αν κάτι τέτοιο περνάει απ’ το μυαλό σου να τι σβήσεις γιατί δεν θα γίνει. Τι ζητάς επιτέλους, μου λες σε παρακαλώ;»
Ο άλλος δεν είχε το κουράγιο για επίθεση κατά μέτωπο και χτύπησε πλαγίως
«Έχουμε ένα χρόνο παντρεμένοι και βλεπόμαστε λίγο. Δεν μου λες, εμείς παιδί πότε θα κάνουμε;»
Η άλλη με ύφος κατάλληλο του είπε
« Εγώ δεν θέλω να γίνω μάνα, Κώστα μου; Ας το όμως για αργότερα μέχρι να τακτοποιηθούν λίγο τα πράγματα. Α! καλά που το θυμήθηκα. Εγώ συνεχίζω να δουλεύω για σένα. Ήδη ζήτησα να μπεις στο ψηφοδέλτιο στις επόμενες εκλογές. Ο υπουργός μου είπε ότι θα προσπαθήσει. Αλλά, ακου, έκανε την εξής σκέψη. «Θα είναι καλύτερα, είπε, να αποκτήσει πείρα και κύκλο μέσα από τις δημοτικές εκλογές που σύντομα θα γίνουν. Θέλεις να δοκιμάσεις;»
Η αναφορά του υπουργού κι ότι αυτός θα φροντίσει, τον εκνεύρισε και τον έστειλε στην άλλη άκρη
«Όχι δε θέλω! Τη γυναίκα μου θέλω»
«Αυτή την έχεις και ηρέμησε! Πάμε τώρα στο κρεβάτι»
Η Φοίβη είχε πάντα τον τρόπο της. Και το όπλο της ερωτικής αποπλάνησης το είχε αναγάγει σε επιστήμη. Στον τομέα αυτό η άρνηση ήταν λίγο δύσκολη
.
28. Η Νίκη ανασυγκροτείται
Η περιπέτεια της Νίκης συγκλόνισε όλη την οικογένεια, αλλά τελικώς είχε και το θετικό της απολογισμό. Ανέδειξε τους ακατάλυτους δεσμούς που ενώνει τα μέλη της. Αυτό ήταν το καταληκτικό συμπέρασμα της κυρά Χρυσούλας. Σε πρώτη φάση σκυλόβρισε τον εαυτό της για την έλλειψη φροντίδας και πρόληψης τέτοιων συμβάντων εκ μέρους της. Αυτή είχε ολόκληρη την ευθύνη. Χωρίς αμφιβολία. Άσε τι λένε οι άλλοι για να την παρηγορήσουν. Αυτή έπρεπε έγκαιρα να το προλάβει. Υπήρχαν όλες οι ενδείξεις κι ως μάνα έπρεπε να το προλάβει.
Όμως όταν στο τέλος το παιδί της επανήλθε αθώο στην οικογενειακή εστία, όταν είδε την οικογένεια σύσσωμη να συγκεντρώνεται για να συμπαρασταθεί σε ένα μέλος της τότε ανακουφίστηκε. Για μια ακόμα φορά επαληθεύτηκε το σοφό αρχαίο ρητό. «Ουδέν κακόν αμιγές καλού!», Ψιθύρισε από μέσα της. Και η Φοίβη; Ας είναι καλά το κορίτσι μου! Έκανε τα αδύνατα δυνατά. Για τον άντρα της φοβήθηκε λίγο μην πάθει κάτι στην ηλικία που βρίσκεται αλλά ευτυχώς για μια ακόμα φορά στάθηκε παλικάρι. Δεν υπολόγισε κόπο και έξοδα για το παιδί του. Δόξα το θεό!
Εκείνη που επηρέασαν περισσότερο τα γεγονότα ήταν η πάντα ευαίσθητη και πάντα αναποφάσιστη Νίκη. Στο δωμάτιο μόνη έκανε τον απολογισμό της και το συμπέρασμα ήταν οδυνηρό για την ίδια. Πιάστηκε κορόιδο με όλη τη βαρύτητα της λέξης. Καλά, δεν αδίκησε μόνο τον εαυτό της, αναστάτωσε και ντρόπιασε τους δικούς της. Τόσο ελαφρόμυαλη, τόσο ανεύθυνη, τόσο λίγη πια; Αυτή που επαίρονταν παλαιότερα ότι είναι ο πλέον ευαίσθητος δέκτης μηνυμάτων! Οι αδελφές της που δεν τις είχε σε εκτίμηση την κρίσιμη στιγμή έτρεξαν κι έδειξαν αμέριστο το ενδιαφέρον τους να ξεμπλέξει. Αυτό πρέπει να της γίνει μάθημα, μάθημα για την υπόλοιπη ζωή της.
«Και τώρα τι κάνουμε!» αναρωτήθηκε μόνη της. «Έφτασε η ώρα να πάρω τις αποφάσεις μου!»
Το πρώτο που επείγει είναι να τελειώσει τις εκκρεμότητες με το πτυχίο. Ναι! Αυτή θα είναι η προτεραιότητά της. Να ζεστάνει τις επαφές της με τις παλαιές συμφοιτήτριές της, να ξαναμπεί στο κλίμα της σχολής, να δει τι μαθήματα χρωστάει και διάβασμα. Ατέλειωτο διάβασμα, Αυτό το υπόσχεται στον εαυτό της. Μετά; Ποιοι θα είναι οι επόμενοι στόχοι; Κι εδώ απαιτούνται αποφάσεις.
Άφησε τελευταίο το κρίσιμο ερώτημα: Με τον Μίλτο τι θα κάνει; Ήδη και πριν τις συλλήψεις στο μυαλό της είχαν εισχωρήσει πολλά ερωτήματα. Για τον Μίλτο είχε νιώσει για πρώτη φορά δυνατά αισθήματα. Τον είχε βαθειά αγαπήσει. Ήταν ο πρώτος κι ο μόνος άνθρωπος με τον οποίο έκανε έρωτα. Όλα αυτά δεν μπορούσε να τα σβήσει δια μιας, αλλά τώρα οι όροι θα ήταν διαφορετικοί. Δεν ξέρει πως ο Μίλτος θα ξεμπλέξει από την περιπέτεια στην οποία έμπλεξε, αλλά χρειάζεται η ίδια να αλλάξει ριζικά περιβάλλον. Να τον δεχτεί πίσω, αν κάποια στιγμή ξεμπλέξει από την περιπέτεια του, το έβλεπε πολύ απίθανο. Η μόνη της απορία είναι πώς θα αντιδράσει όταν κάποια στιγμή βρεθεί ανεπάντεχα απέναντί της. Όμως η πρώτη προτεραιότητα είναι το πτυχίο. Οι αποφάσεις για τ’ άλλα ας μείνουν σε εκκρεμότητα.
Το «μπαμ» στην οικογένεια ήρθε από αλλού. Ίσως κι από κει που δεν το περίμεναν. Μια μέρα η μικρή της κόρη, η Ντόρα, απομόνωσε τη μάνα της σ’ ένα δωμάτιο και της το πέταξε λες και τις έλεγε τι θα μαγειρέψει αύριο
«Μάνα μάλλον είμαι έγκυος!»
Η άλλη έμεινε. Τέτοια είδηση ίσως ανάμενε και ήλπιζε από τη μεγάλη κόρη της, τη Φοίβη. Παντρεμένη σχεδόν ένα χρόνο, λογικά κάποιος από εκεί θα περίμενε να υπάρχει μια τέτοια εξέλιξη.
«Πώς σου ήρθε αυτό;»
«Έχω καιρό καθυστέρηση»
«Με ποιον;»
«Τι να σου πω τώρα, ρε μάνα; Γνωρίζω κανέναν εκτός απ’ τον Ιάσονα;»
«Και γιατί καθυστέρησες να μου το πεις;»
«Δίναμε με τον Ιάσονα τα τελευταία μαθήματα στο πτυχίο κι είπαμε πρώτα να τελειώσουμε τις εξετάσεις»
«Είστε τρελοί παιδιά μου; Και τώρα τι θα γίνει;»
«Τι θέλεις να γίνει; Παιδί μας θα είναι! Θα κάτσω και θα το γεννήσω!»
Της Χρυσούλας της ήρθαν δάκρυα στα μάτια! Η μικρούλα της, το Ντοράκι, θα γίνει μάνα. Πώς πέρασαν, θεέ μου, τα χρόνια!
«Το θέλετε κι οι δυο;»
«Ναι!»
«Εντάξει τότε!. Πρέπει να το πεις στο μπαμπά και να πάμε στο γιατρό! Αυτά είναι σοβαρά πράγματα. Δε γίνονται έτσι στον αέρα»
«Πες το εσύ. Δεν θα έχει αντίρρηση»
«Πού το ξέρεις αυτό;»
«Κάτι ξέρω κι εγώ!»
Πάντα η Ντόρα την εντυπωσίαζε. Από μικρή είχε έναν ρεαλισμό και μια ικανότητα σε πολλά θέματα. Όταν αντιμετώπιζε κάποιο πρόβλημα τεχνικής φύσεως ή βλάβη συσκευής σ’ αυτήν απευθυνόταν κι αρκετές φορές το πρόβλημα λυνόταν χωρίς να χρειαστεί να φωνάξουν τον ειδικό τεχνίτη. Ήξερε την αδυναμία του Αντρέα στη μικρή του κόρη και για να λέει η Ντόρα ότι δεν θα έχει αντίρρηση έτσι θα είναι.
Του τηλεφώνησε και του είπε τα καθέκαστα. Εκείνος το μόνο που της είπε ήταν
«Πες της κόρης σου αύριο στις 9 το βράδυ να είναι σπίτι. Να έχει μαζί της και τον λεγάμενο»
Όταν αυτό συνέβη το επόμενο βράδυ ο πατέρας δεν άφησε κανέναν να μιλήσει. Αποφασιστικός και τελεσίδικος τους είπε
«Το κανόνισα με τον παπά Χριστόφορο! Σε δυο Κυριακές από σήμερα γίνεται ο γάμος στον Αη Δημήτρη! Τις προετοιμασίες θα τις αναλάβουμε εγώ και η γυναίκα μου. Εσύ νεαρέ να προσέχεις το κορίτσι μου, γιατί αλλιώς θα σε ψήσω ζωντανό. Δεν μπορούμε να πάμε στην εκκλησία κι η νύφη να έχει μια κοιλιά τούρλα. Δεν θα γίνουμε βορά στο στόμα των κουτσομπόληδων! Έτσι; Είμαστε σύμφωνοι!»
Ποιος να τολμήσει και να του φέρει αντίρρηση! Τα πράγματα πήραν το δρόμο τους και η Χρυσούλα σε λίγους μήνες θα γινόταν για πρώτη φορά γιαγιά.
Ήταν ευτυχισμένη!
Πολλοί ξαφνιάστηκαν με τις εξελίξεις αλλά ο βιαστικός γάμος έκλεισε όλα τα στόματα!
29. Η πολιτική ζωή στη χώρα υποβαθμίζεται
Το φαινόμενο επαναλαμβάνεται συνεχώς σ’ αυτή την ταλαίπωρη χώρα που τυχαίνει να είναι και πατρίδα μας. Κάποιοι λαοπλάνοι για να χαϊδέψουν αυτιά και να γίνουν πρόσκαιρα αρεστοί μιλάνε για την απέραντη σοφία του λαού, για το αλάνθαστο κριτήριο του να επιλέγει πάντα τη σωστή λύση και τόσα άλλα προτερήματα που σε υπερθετικό βαθμό κατέχει ο λαός. Χριστέ μου! Όντας κι εγώ μονάδα αυτού του συνόλου νιώθω κιόλας να πετάω. Είμαι τόσο διαλεκτός και δεν το ξέρω;
Οποία ψευδαίσθηση! Τίποτα πιο αναληθές. Μια γρήγορη και βιαστική αναδρομή στα συμβάντα της ιστορίας μας θα δείξει ότι πολλάκις, σε κρίσιμες στιγμές για το Έθνος, ό λαός δεν έκανε και τις καλύτερες δυνατές επιλογές. Αυτό είναι γεγονός αναμφισβήτητο. Εκείνο που πρέπει λοιπόν να μείνει στο μυαλό του απλού μας συμπατριώτη είναι -κατά τη γνώμη μου- να είναι λίαν επιφυλακτικός σ’ όσους χρησιμοποιούν τέτοια γαλίφικα λόγια. Υστερόβουλη είναι μάλλον η υπόγεια πρόθεσή τους.
Να πούμε ένα δυνατό όχι στους ευχάριστους λαοπλάνους! Χορτάσαμε πλέον απ’ αυτό το φρούτο. Θέλουμε ηγέτες που θα περιγράφουν την πραγματική κατάσταση, που θα λένε αλήθειες όσο πικρές κι αν είναι αυτές. Που δεν θα υπόσχονται ψεύτικούς παραδείσους, αλλά θα ζητούν κοινή προσπάθεια, θα ζητούν ομοθυμία στους βασικούς στόχους. Η αλήθεια είναι ότι για τη χώρα μας ο παράδεισος είναι πολύ μακριά κι αν κάποτε αυτό γίνει θα οφείλεται μόνο αν επιτέλους σ’ αυτόν τον τόπο επικρατήσει ενότητα και η σύμπνοια όλου του λαού.
Ένας τέτοιος λαοπλάνος ήταν κι ο Αντρέας Παπανδρέου. Με τις απατηλές του υποσχέσεις πήρε, με ελεύθερες ασφαλώς εκλογές την εξουσία κι όλη η πολιτική του συμπεριφορά εξαρχής ήταν πώς θα διατηρήσει αυτήν την εξουσία με κάθε μέσο, ανεξαρτήτως των συνεπειών που αυτό θα έχει στα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα συμφέροντα της χώρας. Τα πρώτο του μέλημα ήταν να ελέγξει τους βασικούς βραχίονες της εξουσίας. Κρατική νομενκλατούρα, στρατός, δικαστική εξουσία και μέσα μαζικής ενημέρωσης. Δεν κοπίασε πολύ για να το πετύχει. Τα θεωρούμενα μέχρι τότε απόρθητα οχυρά έπεσαν στα χέρια του σαν έτοιμα από καιρό, διαψεύδοντας και τους πιο σκεπτικιστές κριτές των συμβαινόντων. Μια φούσκα ήταν όλα τα πολυτελή ιδεολογήματα με τα οποία είχαν περιτυλίξει το δήθεν άβατό τους.
Ήταν κι αυτό μια από τις αιτίες του ηθικού εκπεσμού που επακολούθησε. Παρά τις σαφείς ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά, αναβαθμίστηκε από το λαό στις επόμενες εκλογές. Θυμηθείτε πώς άδειασε τον πατριάρχη της πολιτικής μας ζωής Κωνσταντίνο Καραμανλή στην εκφρασμένη επιθυμία του να παραμείνει στη θέση του, ως παράγοντας ισορροπίας. Θυμηθείτε τις ζητωκραυγές των διάφορων χρηματιζόμενων κονδυλοφόρων για την «απελευθέρωση της χώρας από το δυνάστη της». Στη θέση του- με συζητήσιμες διαδικασίες- μπήκε ένας ιδιόμορφος αντικαταστάτης, αφού προηγουμένως φρόντισε να αφαιρέσει και τις υπόλοιπες εξουσίες από τον θεσμό μετατρέποντάς τον σε διακοσμητικό ρόλο.
Αναφέρω δυο «αμελητέα» για πολλούς μικροσυμβάντα, που όμως για μένα σηματοδότησαν τις εξελίξεις που ήρθαν μετέπειτα. Το πρώτο είναι η φράση του σε προεκλογική συγκέντρωση «Τσοβόλα δώστα όλα». Το δεύτερο ήταν όταν ξέσπασε ένα σκάνδαλο σε έναν δημόσιο οργανισμό για παράνομο χρηματισμό του διοικητή του ο πρωθυπουργός της χώρας, ο ορκισμένος να υπερασπίσει μέχρι εσχάτων το δημόσιο συμφέρον, έδωσε το επιτρεπόμενο όριο της διαφθοράς:
«Όχι και τόσο! Να πάρει ένα δωράκι, το καταλαβαίνω»
Δηλαδή διαφώνησε μόνο στο ύψος της παράνομης αμοιβής. Η προτροπή του αρχηγού του κράτους άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Θεωρήθηκε δικαίωμα του οποιουδήποτε δημόσιου λειτουργού να βάζει το χέρι στο μέλι και με την πάροδο του χρόνου, η σαπίλα από το κεφάλι άρχισε να μεταδίδεται και σ’ όλο το σώμα.
Μέχρι που ξέσπασε το σκάνδαλο του αποθρασυμένου Κοσκωτά. Τα λεφτά πάρθηκαν! Γιατί άλλωστε να μην τα δώσει; Δικά του ήταν; Λεφτά του απλού καταθέτη ήταν! Πέρα από την πληθώρα των προφορικών καταθέσεων ανθρώπων που γνώριζαν εκ του σύνεγγυς τα διαδραματισθέντα γεγονότα, πέρα απ’ την εύκολη πρόσβαση σε λογαριασμούς, που ποτέ δεν τολμήθηκε από την ελλειμματική και προκατειλημμένη ανακριτική αρχή να αναζητηθούν, υπήρχε κι άφθονο οπτικοακουστικό υλικό, που παραδόξως, από τη μόνη τότε υπάρχουσα κρατική τηλεόραση, εξαφανίστηκε μυστηριωδώς
Ένας πρωθυπουργός με τραυματισμένη υγεία φεύγει για το Λονδίνο κι από πίσω όλη η πολυπληθής κι άχρηστη αυλή του. Ο ασκών την πρωθυπουργία δέχεται να χρηματιστεί με 2.000.000 αμερικάνικα δολάρια που κατατίθενται σε κοινό λογαριασμό με τη γυναίκα του και το γεγονός επιβεβαιώνεται από τηλεφωνικές συνομιλίες που βγαίνουν στον αέρα και δυστυχώς γίνονται κτήμα όλου του λαού. Με αντίτιμο την ασυλία του θρασύτατου «τραπεζίτη»
Το τραγικό είναι ότι από κάποια στιγμή και μετά λες κι ένας ιθύνων νους έκανε το κατάλληλο νεύμα και υπήρξε μια ομαδική στροφή, όχι της κοινωνίας, αλλά των παραγόντων που υπογείως κινούν τα νήματα. Καταστροφή στοιχείων, άρνηση να συμβάλουν στην έρευνα και ομαδική αμνησία. Ο αντιπρόεδρος Κουτσόγιωργας πεθαίνει στη διάρκεια της δίκης. Η γυναίκα του ορμάει στην αίθουσα του δικαστηρίου «καταγγέλλοντας» τη «δολοφονία» του άντρα της. Το δικαστήριο για «ανθρωπιστικούς» λόγους την αφήνει ατιμώρητη για την χοντροκομμένη και παράνομη πράξη της.
Επειδή τα επόμενα χρόνια το ΠΑΣΟΚ επανέρχεται στην εξουσία, η δικές της πράξεις καθώς και του μεσολαβητή δικηγόρου, μετά από διαδοχικές αναβολές, τα διαπιστωμένα αδικήματά τους δεν εκδικάστηκαν ποτέ σε αίθουσα δικαστηρίου με συνέπεια την οριστική παραγραφή τους. Ένοχος ουδείς, αυτοκριτική από πουθενά. Έτσι ο μέσος Έλληνας πήρε το μάθημα του. Ο ισχυρός είναι εκ των πραγμάτων υπεράνω των νόμων και παραμένει σχεδόν πάντα ατιμώρητος.
Το τραγικότερο όλων είναι τα εξής: Ο βουτηγμένος στη διαφθορά του Αντρέας όχι μόνο αθωώνεται, αλλά στις επόμενες εκλογές αναβαθμίζεται και αποκαθάρεται στη λαϊκή κολυμπήθρα. Έτσι πρωθυπουργός αναδεικνύεται ένα άτομο που για να μετακινηθεί ακολουθείται από ένα κινητό νοσοκομείο ανίκανος να ανταποκριθεί στα στοιχειώδη καθήκοντά του. Φταίει μόνο ο Παπανδρέου γι αυτό;
Επιπρόσθετα θέλω να αναφέρω στη μνήμη μας το ντροπιαστικό γεγονός ότι στο ψηφοδέλτιο της Αχαΐας περιελήφθη ο γιος του Κουτσόγιωργα, που και δυστυχώς, εκλέχτηκε!! Φταίει μόνο το ΠΑΣΟΚ γι αυτό; Τι να πει κανένας; Φταίνε μόνο οι σκοτεινοί κύκλοι που σ’ αυτούς αποδίδομε κάθε τι κακό όταν δε θέλουμε να το ερμηνεύσουμε; Όχι! Ο κάθε λαός έχει την ηγεσία που του αξίζει. Σκληρό να το λέω, αλλά είναι αληθές!
30. Η Χρυσούλα γίνεται γιαγιά
Ο γάμος του Ιάσονα και της Ντόρας νομιμοποίησε, σύμφωνα με την αντίληψη του πατέρας της, το ζευγάρι. Προς το παρόν εγκαταστάθηκαν στο πατρικό σπίτι μέχρι τα ανακοινωθεί και να υλοποιηθεί το σχέδιο του μπαμπά για το διπλανό οικόπεδο
«Μέχρι να γεννηθεί το παιδί σας δε θα προχωρήσει τίποτα. Το παιδί και τα μάτια σου μικρή μου!»
Σε λίγες μέρες ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των τελευταίων μαθημάτων που χρώσταγαν στη σχολή τους και τώρα ήταν και τυπικά πτυχιούχοι αρχιτέκτονες. Σύμφωνα με την παράδοση έγινε οικογενειακή γιορτή με παρόντα όλα τα μέλη της οικογένειας. Ο πάτερ φαμίλιας στην πρόποση που έκανε πέρα από τα συγχαρητήρια στου νέους πτυχιούχους, καθόρισε, ως στρατηγός, τα επόμενα βήματα της οικογένειας
«Είμαι πολύ περήφανος παιδιά μου για σας! Η οικογένεια μεγαλώνει. Σε λίγους μήνες η Ντορούλα μας, πρώτα ο Θεός, θα μου χαρίσει το πρώτο εγγόνι. Μην παρεξηγήσετε αυτό που θα πω, αλλά έχω την αμυδρή ελπίδα ότι θα σπάσει την παράδοση και θα βγει, επιτέλους, το αγόρι…»
Όλοι χαμογέλασαν κι η Φοίβη τον διέκοψε
«Έλα ρε μπαμπά..»
Αυτός δεν πτοήθηκε καθόλου και συνέχισε
«Μη γίνει παρεξήγηση. Και κορίτσι να είναι πάλι θα το αγαπώ! Εδώ τόσα χρόνια αντέχω όλες σας..»
Έπεσε ένα γέλιο απ’ όλους. Εδώ τον διέκοψε η Χρυσούλα
«Ας τόλμαγες κάτι άλλο! Θα σε σκότωνα εγώ πρώτη!»
Την χειροκρότησαν οι τρεις της κόρες. Ο μπαμπάς αρνήθηκε να σταματήσει
«Όπως όλοι ξέρετε το μπακάλικο είναι πια παρελθόν. Μη φοβάστε δεν φαλίρισα. Το πούλησα και μάλιστα σε καλή τιμή. Μην ελπίζετε όμως να κάτσω σπίτι. Το κότσια μου ακόμα κρατάνε. Θα ασχοληθώ με τις οικοδομές, που όπως ήδη κάνω. Έχω όμως ν’ ανακοινώσω ένα νέο που δεν το ξέρετε. Στο μέλλον θα συνεργάζομαι μ’ ένα και μόνο αποκλειστικά τεχνικό γραφείο. Διαβάζω από τώρα την ταμπέλα του γραφείου τους
«Αρχιτέκτονες- μηχανικοί Ιάσονας και Ντόρα»
Όλοι ζητωκραύγασαν τον πατέρα τους με τη κυρά Χρυσούλα να μην μπορεί να συγκρατήσει τα δάκρυά της
«Παρακαλώ, παρακαλώ. Δεν τελείωσα ακόμα Έχω κι άλλα να πω. Κάντε υπομονή. Αυτό θα καθυστερήσει λίγο. Πρώτα το παιδί, μετά ο Ιάσονας πρέπει να κάνει το στρατιωτικό του. Ελπίζω η Φοίβη μας να τον φέρει στην Αθήνα. Εγώ απ’ τη πλευρά μου θα κάνω όλες τις νομικές διαδικασίες για την ίδρυση της εταιρείας και το άνοιγμα του γραφείου τους»
Η Ντόρα τον διέκοψε.
« Το γραφείο και την επίπλωσή του θα το αναλάβω εγώ και να χτυπιέσαι»
«Μόνο αν μου υποσχεθείς ότι θα προσέχεις. Και τελειώνω με το εξής. Απ’ ότι πληροφορούμε απ’ τη μάνα της σύντομα θα έχουμε το τρίτο πάρτι πτυχίου. Η γλυκιά μας Νίκη θα είναι πτυχιούχος φιλόλογος. Εύχομαι απ’ τη ψυχή μου σύντομα κι αυτή να βρει το δρόμο της»
Όλοι συμφώνησαν. Ο χρόνος κύλισε ομαλά χωρίς κάτι δυσάρεστο. Στο πλήρωμα του χρόνου η πρωτοπόρα Ντόρα έφερε στο κόσμο ένα υγιέστατο αγοράκι τρεισήμισι κιλών και όλη η οικογένεια χάρηκε ομόθυμα το νέο μέλος της. Ίσως κιόλας υπήρξε και ένα ακόμα κρυφό κέρδος, που θα φαινόταν στο προσεχές μέλλον. Η Φοίβη όταν το πήρε αγκαλιά ένιωσε καινούρια αισθήματα, ζήλεψε κι είπε στον άντρα της ψιθυριστά
«Καιρός να βάλουμε κι εμείς μπροστά Κώστα!»
Ήταν η πρώτη φορά, εδώ και μήνες, που στο χειλάκι του φάνηκε ένα γλυκό χαμόγελο ευχαρίστησης κι ελπίδας.
Οι γονείς χεσμένοι. Ο Αντρέας περισσότερο απ’ όλους
«Επιτέλους! Μέσα σ’ αυτό το σπίτι κι ένα τσουτσουνάκι. Μια ζωή όλο κυλόττες και σουτιέν»
Όλοι γέλασαν ευχαριστημένοι ξέροντας τον πόνο του όλα αυτά τα χρόνια.
Δεν χρειάστηκε γυναίκα για να νταντέψει το παιδί. Υπήρχαν εθελοντές πάντα με συχνότερη παρουσία την πανταχού παρούσα Χρυσούλα, την Νίκη και τον Ιάσονα, όσο βρισκόταν στο σπίτι. Βλέπεις κατατάχτηκε στο στρατό και τα μεγάλα μέσα της Φοίβης σύντομα τον έφεραν σε μονάδα της Αθήνας με όλες τις άλλες θετικές συνέπειες. Η ενέργεια που έλιωσε κυριολεκτικά τον μπαμπά ήταν όταν ο γαμπρός του Ιάσονας, του ανακοίνωσε την απόφαση του ζευγαριού για το όνομα του παιδιού
«Αποφασίσαμε πατέρα, το όνομα του παιδιού να είναι Αντρέας. Η κόρη σου είπε ότι στο δεύτερο παιδί το όνομα θα βγει απ’ τη δική μου οικογένεια!»
Ο παραδοσιακός μπαμπάς μόνο που δε χέστηκε απ’ τη χαρά του. Με κόπο συγκράτησε τα δάκρυά του και το ανταπέδωσε με ένα τρικούβερτο γλέντι στα βαφτίσια που έγιναν αργότερα. Νονά η Νίκη. Επιλογή της Ντόρας.
31. Η νέα πτυχιούχος
Δεν ήταν τόσο εύκολο όσο στην αρχή υπολόγιζε. Η πολύχρονη απομάκρυνση από τα αμφιθέατρα και τις εξετάσεις της δημιούργησαν πολλά κενά που έπρεπε να καλύψει. Το περιβάλλον σχεδόν άγνωστο. Οι παλαιοί συμφοιτητές είχαν τελειώσει κι απ’ τις νέες φουρνιές ήξερε πολύ λίγους. Με το πείσμα της όμως τα ξεπέρασε όλα και κάποια στιγμή επιτέλους τελείωσε. Και η Νίκη πτυχιούχος φιλόλογος. Το ερώτημα έμπαινε από μόνο του.
«Και τώρα τι κάνουμε;»
Ο πατέρας της στο ίδιο μήκος κύματος
«Χρυσούλα ετοίμασε το πάρτι!»
Επενέβη η Νίκη
«Άσε ρε μπαμπά! Ευχαριστώ πολύ, αλλά δε χρειάζεται. Να σου πω κάτι. Θα μ’ ευχαριστούσε περισσότερο αν μου έδινες μερικά λεφτά να κάνω ένα ταξίδι στην Ευρώπη»
«Δεν ξέρω. Τι λες εσύ Χρυσούλα;»
«Να γίνει ό,τι θα ευχαριστήσει την κόρη μας!»
«Εντάξει τότε. Θα στα δώσω το βράδυ»
Έτσι ήταν μια ζωή ο Αντρέας. Οι επιθυμίες των παιδιών του ήταν γι αυτόν προσταγή. Αλλά πάντα ζητούσε τη γνώμη της κυράς του. Ήταν η εγγύηση γι αυτόν.
Μέσα στο μυαλό της Νίκης τα πράγματα ήταν ακόμα μπερδεμένα. Κυρίως με το τι θα ασχοληθεί στο μέλλον. Μόνο για ένα πράγμα ήταν σίγουρη: Δημόσιος υπάλληλος δεν θα γίνει σε καμία περίπτωση. Δεν της ταίριαζε η ατμόσφαιρά που ήδη είχε ζήσει ως μαθήτρια, αλλά κι από μια σειρά πληροφορίες που μάθαινε από διάφορες πηγές. Θα πρέπει να βρει κάτι άλλο. Από μικρή η μάνα της είχε φροντίσει οι κόρες της να μάθουν ξένες γλώσσες. Έτσι η Νίκη ήξερε επαρκώς Αγγλικά και Γαλλικά. Τις γλώσσες μπορούσε να τις χειριστεί γιατί της δόθηκαν ευκαιρίες να τις μιλήσει και πάντα διάβαζε ξένα βιβλία στην πρωτότυπη γλώσσα τους. Τώρα ζητούσε μια ευκαιρία να λύσει περισσότερο τη γλώσσα και να αποκτήσει την απαραίτητη άνεση.
Το ταξίδι θα ήταν μια καλή ευκαιρία κι ίσως έξω να βρει ένα ενδιαφέρον για νέες χρήσιμες σπουδές. Το οργάνωσε όπως ταίριαζε σε ένα νέο άνθρωπο, που ήταν ανοιχτός και ευεπίφορος σε νέες εμπειρίες. Θα έκανε το ταξίδι με τρένο και χωρίς εκ των προτέρων οριστικό πρόγραμμα προορισμών.
«Βλέποντας και κάνοντας», είπε.
Έτσι έφυγε για τη Θεσσαλονίκη έχοντας μαζί της μόνο έναν ταξιδιωτικό σάκο. Ο κυρ Αντρέας την είχε εφοδιάσει με αρκετό ξένο συνάλλαγμα, που η μάνα της είχε ράψει σε διάφορα μέρη πάνω της και στον σάκο. Ας έχουμε υπόψη ότι τα ανοιχτά σύνορα και το κοινό νόμισμα ήταν ακόμα μακριά. Και το επιτρεπόμενο συνάλλαγμα ήταν λίαν περιορισμένο. Αυτό το λέω γιατί κάποιες κατακτήσεις τις ξεχάσαμε πολύ γρήγορα και τις θεωρούμε σαν να υπήρχαν από πάντα. Μετά από κόπο βρέθηκε στη Βόρειο Ιταλία. Δεν ήξερε τη γλώσσα. Αλλά παρατήρησε ότι πολύ σύντομα έμαθε τις βασικές λέξεις για την καθημερινή μετακίνηση και διατροφή της. Άρχισε με τα τοπικά μουσεία κι όλους τους ενδιαφέροντες κοντινούς προορισμούς. Χόρτασε, ήθελε αλλαγή.
Επόμενος στόχος το Παρίσι. Εκεί είχε άλλη άνεση γιατί μπορούσε με ευκολία να συνεννοείται και να συζητάει με τους ανθρώπους που ερχόταν σ’ επαφή. Στο Παρίσι άρχισε με ένα πρόγραμμα που είχε καταστρώσει να επισκέπτεται ιστορικούς χώρους, κτήρια και τα φημισμένα μουσεία. Στους περιπάτους που έκανε άκουγε να μιλούν Ελληνικά πολλές φορές και μέσα της ένιωσε μια άλλη ευχαρίστηση. Ήταν συμπατριώτες της κι άρα δικοί της άνθρωποι. Ίσως οι άλλοι να μην ένιωθαν το ίδιο, αλλά αυτό δεν την πείραζε.. Μάλιστα μ’ ένα νέο ζευγάρι άνοιξε και συζήτηση. Ήταν Ελληνόπουλα που σπούδαζαν εκεί. Ζήτησε πληροφορίες για σχετικά θέματα και όσο αυτοί είχαν χρόνο και υπομονή την ενημέρωσαν για τις τοπικές συνθήκες .
Μετά πέρασε στην Ισπανία κι εκεί οι εντυπώσεις ήταν πιο έντονες. Της άρεσε η ατμόσφαιρα, η ζωντάνια, οι άνθρωποι, τα μουσεία της χώρας και μέσα της το αποφάσισε. Όταν γυρίσει στην πατρίδα θα κάτσει με σοβαρότητα να μάθει αυτή τη γλυκόλαλη γλώσσα. Τα Ισπανικά που μιλούν εκατοντάδες εκατομμύρια στον κόσμο. Δεν ήταν μόνο αυτό. Μέσα της άρχιζε σιγά-σιγά να σχηματίζεται ένα σχέδιο για τα επόμενα βήματα της. Τι θα ήθελε σε χοντρές γραμμές;
Να μελετήσει ιστορία της τέχνης, να ενημερωθεί για κάθε πτυχή του θέματος. Τελικός στόχος; Να γίνει δημοσιογράφος με δική της, αν είναι δυνατόν στήλη, σε μια εφημερίδα. Ήξερε ότι αν εξομολογηθεί κάτι τέτοιο από νωρίς θα την θεωρήσουν ένα ακόμα ψώνιο. Όχι! Ξέρει καλά ότι ο δρόμος είναι δύσκολος, αλλά αρχίζοντας από τη βάση θα ανεβαίνει. Από διορθώτρια κειμένων ή ακόμα πιο χαμηλά. Δεν την νοιάζει. Ευτυχώς η ίδια δεν έχει το κυνηγητό του επιούσιου κάτι που για πολλούς γύρω της αποτελούσε στοιχείο αγωνίας κι ανασταλτικό παράγοντα μακρόχρονου σχεδιασμού.
Το ταξίδι-περιοδεία στο εξωτερικό κράτησε σχεδόν ένα μήνα και φορτωμένη με νέες γνώσεις, εμπειρίες και αποφάσεις γύρισε στους δικούς της, που είχε πολύ νοσταλγήσει. Περισσότερο στο βαφτιστήρι της, τον όμορφο και ζωηρό Αντρέα που κάθε μέρα τους έδινε και νέες χαρές. Ο μικρός δεν είχε ανάγκη. Γύρω του τριγύριζαν ο παππούς Αντρέας, ο μπαμπάς Ιάσονας, η μαμά Ντόρα, αλλά κυρίως το έμπειρο παλικάρι, η γιαγιά Χρυσούλα, που σήκωνε και το μεγαλύτερο βάρος των πρακτικών υποχρεώσεων απέναντι σ’ ένα μωρό. Δεν είχε μεσολαβήσει και τίποτα το αξιοσημείωτο. Το μόνο που της έκανε εντύπωση, έχοντας απομακρυνθεί απ’ το σπίτι, όταν είδε τους γονείς της πρόσεξε πόσο τους είχε καταβάλλει ο χρόνος που είχε διαβεί.
Αμέσως έβαλε μπρος τα σχέδιά της. Γράφτηκε σε ένα φροντιστήριο κι άρχισε εντατικά μαθήματα Ισπανικών. Δεν θ’ αντιμετώπιζε ιδιαίτερες δυσκολίες γιατί από μικρή είχε μια έφεση με τις γλώσσες. Κάθισε να σκεφτεί τι πόρτες έχει να χτυπήσει για να μπει στο χώρο του τύπου. Είχε προσόντα και σε πρώτη φάση θα δεχόταν ν’ αρχίσει από την οποιαδήποτε, έστω και μη αμειβόμενη, θέση. Μόνη της, χωρίς να κοινολογήσει στους άλλους το νέο στόχο της άρχισε να χτυπάει πόρτες εφημερίδων. Η προσφορά της δεν ήταν δυνατόν να αφήσει αδιάφορους τους συνομιλητές της. Η τζάμπα εργασία, πώς να το κάνουμε, δεν απορρίπτεται εύκολα. Της προτάθηκε να εργαστεί στο εξωτερικό ρεπορτάζ. Στην πραγματικότητα να μεταφράζει τα κείμενα των ξένων πρακτορείων. Η απασχόληση δεν την ενθουσίαζε, αλλά κι ούτε είχε προς το παρόν την πολυτέλεια της επιλογής. Έκανε κι αυτή ένα λάθος. Δεν ήταν τζάμπα χρόνος. Στην πρώτη θέση απασχόλησης πήρε το βάφτισμα του πυρός, γνώρισε νέους συνεργάτες, είδε από κοντά την ένταση της δουλειάς στον τύπο και τελικώς εισπράχτηκε κι από την ίδια ως μια χρήσιμη και ενδιαφέρουσα εμπειρία. Πληρώθηκε σε είδος.
Σ’ όλο το διάστημα της πρώτης φάσης εργασίας με πείσμα και επιμονή έγραφε μικρά κομμάτια για κάποιον ποιητή με αφορμή μια επέτειο ή ένα ποίημα, ένα κείμενο με τις εντυπώσεις της από μια θεατρική παράσταση που είδε, μια καταγραφή των εντυπώσεων που ένιωσε από το διάβασμα ενός βιβλίου και τόσα άλλα. Όλα τα προωθούσε στον υπεύθυνο του πολιτιστικού τομέα της εφημερίδας, στον οποίο μόνη της είχε μια μέρα αυτοσυστηθεί. Τα περισσότερα τα πήρε το ποτάμι της αγνόησης, αλλά μια μέρα- χωρίς προηγούμενη ενημέρωσή της- είδε στην εφημερίδα ένα δικό της κείμενο. Τίποτα το ιδιαίτερο, αλλά για την ίδια πολύ σημαντικό. Έκανε σεφτέ, άνθρωπέ μου. Το εισέπραξε σαν ανταμοιβή των κόπων της που εδώ και μήνες έκανε και σαν άνοιγμα της πόρτας που ήθελε εξαρχής. Με καμάρι το έδειξε στη μάνα της. Όλοι οι άνθρωποι ζητάνε εναγωνίως την έξωθεν παραδοχή κι αυτή δεν ήταν υπεράνω της μικρής κι αθώας αυτής ματαιοδοξίας. Τα καλά λόγια της μάνας της ήταν το πρώτο βάλσαμο μετά την άτυχη προσωπική της εμπειρία.
«Πες το και στο μπαμπά σε παρακαλώ»
«Σίγουρα, αγάπη μου, δεν χρειαζόταν να μου το πεις»
Συνέχισε με το ίδιο πείσμα το σχέδιο της και κάποια στιγμή ο Νίκος- επικεφαλής του πολιτιστικού τμήματος στην εφημερίδα- την φώναξε στο γραφείο του
«Θέλεις να δουλέψεις μαζί μου;» της είπε χωρίς προεισαγωγές
«Αυτό ήθελα εξαρχής» του απάντησε με αποφασιστικότητα
«Κοίτα να δεις, Το γράψιμό σου είναι στρωτό. Αλλά για κάποιο διάστημα θα κάνεις γενικό ρεπορτάζ σε ζητήματα πολιτισμού. Με τον καιρό θα δούμε σε ποιο τομέα θα πρέπει και θα μπορείς να ειδικευτείς»
«Εντάξει, δέχομαι!»
Θέμα μισθοδοσίας δεν αναφέρθηκε κι ούτε η ίδια ήθελε στη φάση αυτή να το θέσει. Αργότερα, όταν θα έχει δείγματα δουλειάς θα επανέλθει δριμύτερη. Δούλεψε με πάθος, έτρεξε στα υπουργεία, σε εκδηλώσεις, σε συναυλίες, σε συνεντεύξεις. Χρειάστηκε να κάνει και ξενύχτια. Αλλά η ίδια δεν βαρυγκωμούσε, αντίθετα το απολάμβανε. Γνωριμίες νέες με συναδέλφους που έκαναν την αντίστοιχη δουλειά για άλλες εφημερίδες.
Κάποια μέρα την ειδοποίησαν να περάσει από τη διεύθυνση προσωπικού. Εκεί υπόγραψε την επίσημη πρόσληψη και μετά στο ταμείο πήρε την πρώτη αμοιβή της. Τίποτα το σημαντικό, αλλά για την ίδια ήταν ένας προσωπικός θρίαμβος. Μπήκε και επίσημα στο επάγγελμα. Στο σπίτι το ανακοίνωσε σαν ένας φουσκωμένος διάνος και δικαίως εισέπραξε την ομόθυμη παραδοχή.
Μια μέρα στο γραφείο της ανοίγοντας τον φάκελο που είχε τις σημειώσεις της είδε μια κόλλα χαρτί με γραμμένους χειρόγραφα πάνω της λίγους στίχους. «Πώς βρέθηκε αυτό εδώ μέσα» αναρωτήθηκε. Η εντύπωση μεγάλωσε όταν τους διάβασε κιόλας
Νύμφη των ποταμών
εαρινό ροδόσταμα
ικέτης αποθέτω ευλαβικά
στις παρυφές των βλεμμάτων σου
τους πολύκλωνους πόθους
Θεραπαινίδα των ελπίδων
απριλιανή Αυγούλα
οι μύχιες σκέψεις μου
νανουρίζονται σε νούφαρα της λίμνης
θηλάζονται μοιχά στο αχνό πέρασμά σου
Θωρακισμένη σε βέβηλες χειρονομίες
φλογέρα τα’ ανέμου
πένομαι των βλεμμάτων σου
Έλα!.. μυρώνω τα μάτια μου
με πρωτοξύπνητα χρώματα
Κόρη κεχαριτωμένη
ουράνιο τόξο
ιχνηλατώ επί των βημάτων σου
εισπνέω τον αέρα που εκπνέεις
Αυτό τώρα μου αρκεί..
Έτσι κι αλλιώς είχε από μικρή την ευαισθησία με την ποίηση. Πάντα της άρεσε. Αλλά στη προκείμενη περίπτωση αλλού ήταν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ποιος να το έβαλε εκεί; Ποιανού είναι ο γραφικός χαρακτήρας; Ποιανού ποιητή είναι οι στίχοι; Σε όλα αυτά τα ερωτήματα δεν είχε να δώσει απαντήσεις. Έστρεψε το βλέμμα της σ’ όλους τους συναδέλφους που τη στιγμή εκείνη βρίσκονταν μέσα, αλλά απασχολημένοι με τις δικές τους δουλειές, δεν της πρόσθεσαν κανένα στοιχείο. Διάβασε πάλι με προσήλωση τώρα το ποίημα. Πρέπει να παραδεχθεί ότι ήταν όμορφο, τρυφερό και καλογραμμένο. Έδειχνε ένα ενδιαφέρον για τον παραλήπτη του κι αυτός ήταν η ίδια. Την συγκίνησε η χειρονομία, αλλά η απορία έμενε μέσα της πελώρια κι αναπάντητη Ποιος; Ποιος είναι ο άγνωστος αποστολέας. Θα εμφανιστεί στη συνέχεια ή θα διαλέξει την ανωνυμία; Να ένα καινούριο πρόβλημα!
32. Ο θάνατος του Αντρέα Παπαντρέου
Η πολύχρονη παραμονή ενός σακατεμένου ανθρώπου στην πρωθυπουργία ήταν έτσι κι αλλιώς πρόβλημα. Στην περίπτωσή μας το πρόβλημα γινόταν εντονότερο γιατί αντί να υλοποιείται κάποιο κυβερνητικό έργο επί μήνες ενημερωνόμασταν με ιατρικά ανακοινωθέντα για την κατάσταση του ασθενούς και τις τιμές κάποιων δεικτών που το ευρύ κοινό για πρώτη φορά άκουε. Ένα τσούρμο ανδρών της ασφάλειας, εκατοντάδες δημοσιογράφοι που είχαν εγκατασταθεί στο πρόχειρο κιόσκι δίπλα στο Ωνάσειο κι όλο το δυναμικό του νοσοκομείου ασχολούνταν με την υγεία του κυρίου προέδρου.
Κι η χώρα αρμένιζε ακυβέρνητη αφημένη στην τύχη της σε άξενες κι επικίνδυνες θάλασσες. Ο ίδιος αρπαγμένος από τα κρόσσια της εξουσίας συνεπικουρούμενος από την ξέχειλη ομάδα των αυλικών του, που σαν ύαινες τον περιτριγύριζαν, αρνιόταν πεισματικά να παραιτηθεί. Με εγκληματική καθυστέρηση αυτό έγινε μπορετό αφού κάποιοι κύκλοι χρησιμοποίησαν ακόμα και τον εκβιασμό για να τον παραιτήσουν. Να θυμίσουμε την κατάντια της χώρας ότι για αυτό το διάστημα ουσιαστικά την εξουσία και τις εντολές τις έδινε η μετρέσα και δεύτερη γυναίκα του, Δήμητρα Λιάνη.
Όταν κάποια στιγμή ο Αντρέας παραιτήθηκε άρχισε η μάχη της διαδοχής. Ευτυχώς από τους τρεις διεκδικητές της εξουσίας κέρδισε ο σχετικά καλύτερος, αλλά όχι και ο αποφασισμένος για τις αναγκαίες ρήξεις. Δεν μπορούσε να τα βάλει με τα διάφορα νέα χαλιφάτα που ασκούσαν πλήρη εξουσία κι έλεγχο στον τομέα τους. Τι να το κάνεις όμως στο βαθύτατα εγκαταστημένο από τον Αντρέα παχυλό αλλά κι αχόρταγο κράτος, όταν επιπροσθέτως υπάρχει ατολμία και δισταγμός να μπουν σε υλοποίηση οι επαγγελλόμενες αλλαγές, παρά τις όμορφες και ντυμένες με τα καλύτερα στολίδια λεκτικές διακηρύξεις. Το κακό στη χώρα είχε συμβεί και μόνο ριζικές ανατροπές θα μπορούσαν να σώσουν ό,τι ακόμα σωζόταν Τέτοιες ηγετικές φυσιογνωμίες δεν φάνηκαν στον πολιτικό ορίζοντα της χώρας. Το έλλειμμα αυτό συνέχισε να υπάρχει ακόμα και σήμερα.
Στο μεσοδιάστημα που κυβέρνησε τη χώρα ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης το καλπονοθευτικό εκλογικό σύστημα που εκπόνησε ο Μένιος Κουτσόγιωργας, με την εντολή του αρχηγού του, το ρύθμισαν έτσι ώστε να μη βγαίνει κανείς. Βλέπεις υπολόγιζαν ότι στις επόμενες εκλογές δεν βγαίνουν αυτοί. Μ’ άλλα λόγια έβαλαν σε εφαρμογή την εγκληματική πολιτική, μετά από μένα «γαία πυρί μειχθήτω». Μια ακόμα «προφορά» στη χώρα του ανεκδιήγητου Μένιου, αλλά και της «έγνοιας» τους για την ομαλή πορεία της χώρας
Παρά το σεβαστό ποσοστό ψήφων που συγκέντρωσε, μετά από τριπλές εκλογές, ο Μητσοτάκης δεν μπόρεσε να εφαρμόσει το ρεαλιστικό του πρόγραμμα. Είχε μια οριακή πλειοψηφία στη Βουλή που τον κρατούσαν αιχμάλωτο εκβιασμών και μεταθέσεων των απαραίτητων αποφάσεων. Βλέπεις οι άσπονδοι φίλοι του τον φρέναραν σε κάθε τολμηρή του θέση, Στη πραγματικότητα η νέα παράταξη δεν τον είχε δεχτεί ποτέ με χαρά στους κόλπους της. Τους βόλευε κι αυτούς να υιοθετούν τον χαρακτηρισμό, ο αποστάτης. Η τελική προδοσία δεν άργησε να φανεί στο πρόσωπο ενός αργυρώνητου βουλευτή.
Τέσσερα χρόνια πολιτικής αστάθειας έκαναν ακόμα χειρότερα τα πράγματα. Κυβερνήσεις ασθενικές και επιρρεπείς σε πάσης φύσεως πιέσεις από τα εγκατεστημένα συμφέροντα χειροτέρεψαν την κατάσταση και το εν γένει πολιτικό κλίμα. Αντί να προληφθούν τα φαινόμενα αφέθηκαν να εξογκώνονται και από ένα σημείο και πέρα να γίνουν ανεξέλεγκτα. Το τραγικό στη συνέχεια είναι πως ο «σοφός και φιλεύσπλαχνος» λαός μας επανέφερε τον Αντρέα Παπανδρέου στην εξουσία.
Ένα όρθιο πτώμα βουτηγμένο στη διαφθορά και τις εγκληματικές ευθύνες απέναντι στα εθνικά συμφέροντα, Έτσι να πούμε και του στραβού το δίκιο Δεν φταίει μόνο ο ακατανόμαστος. Φταίνε και τα εκατομμύρια των ψηφοφόρων του που έδιναν τη ψήφο όχι με πολιτικά κριτήρια, αλλά με συναισθηματικά ή άγνωστης ακόμα ερμηνείας. Για να μην αναφέρουμε την εκπαχυνθείσα τα τελευταία χρόνια «ευγενή τάξη» των Ελλήνων ψηφοφόρων που ψήφιζαν πλέον με μοναδικό κριτήριο τα υλικά ανταλλάγματα που θα έχουν.
33. Η οικογένεια συνεχίζει…
Βρισκόμασταν το σωτήριο έτος 1994. Ποια είναι τότε η κατάσταση της οικογένειας; Ο μπαμπάς Αντρέας είναι 57 χρονών, η μαμά Χρυσούλα 52 και οι κόρες 35, 34 και 33 ετών. Το μπακάλικο ήταν παρελθόν εδώ και τρία χρόνια. Αυτό δεν σήμαινε όμως ότι ο Αντρέας μπήκε στο περιθώριο και έγινε απόμαχος της εργασίας. Ίσα-ίσα ήταν ζωντανό μέλος της οικονομικής ζωής. Τώρα διέθετε μια δρώσα κι ανθηρή οικοδομική εταιρεία με συνεργάτες την κόρη του και τον γαμπρό του Ιάσονα. Η οικοδομή στο διπλανό οικόπεδο είχε προχωρήσει και βρισκόταν στα τελειώματα. Ο μπαμπάς δεν ήταν ικανός να κρατάει ίσες αποστάσεις στα παιδιά του. Από την αρχή η Ντόρα ήταν η ευνοούμενη του, αλλά απ’ τη στιγμή που του έδωσε και το πρώτο εγγόνι και πήρε το όνομά του έπαψε να κρατάει και τα προσχήματα. Παρά τις φωνές της γυναίκας του να μην κάνει διακρίσεις ο συνονόματος εγγονός δεν μπορούσε να τον κρατήσει σε απόσταση. Ας δούμε τις επιπλέον εξελίξεις που είχαν εν τω μεταξύ συμβεί στην οικογένεια
Ιδιαίτερες ανακατατάξεις είχαν λάβει χώρα στο περιβάλλον της εργασίας της Φοίβης. Στη τετραετία που το ΠΑΣΟΚ ήταν εκτός εξουσίας ο πανίσχυρος υπουργός που είχε την πλήρη κάλυψη από τον πρωθυπουργό του, όσο αυτός είχε την εξουσία, βρέθηκε εκτός κυβέρνησης και άρα έκλεισε η πλούσια φλέβα που τους προμήθευε άφθονο μαύρο χρήμα. Αυτή η συσσώρευση χρημάτων του έδωσε τη δυνατότητα να κάνει πλούσια προεκλογική εκστρατεία, να μοιράσει αφειδώς υποσχέσεις μελλοντικών αντιπαροχών, στοιχεία που του εξασφάλισαν τελικώς την επανεκλογή του και άρα την ασυλία του σε ενδεχόμενη κατηγορία χρηματισμού. Με βάση την πάγια παράδοση αλληλεγγύης που είχε καθιερωθεί μεταξύ των βουλευτών η άρση ασυλίας ήταν σπάνια για να μην πω ανύπαρκτη.
Οι σχέσεις μεταξύ της Φοίβης και του υπουργού συνέχισαν να είναι αδιατάρακτες. Το νήμα που τις διατηρούσε σε αυτό το υψηλό επίπεδο από την πλευρά του ήταν η αρπακτικότητα που πάντα τον χαρακτήριζε κι από την πλευρά της η φιλοδοξία να ανέβει τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας. Το χρηματικό ζήτημα δεν την άφηνε αδιάφορη, αλλά σ’ αυτήν ήταν σε δεύτερη μοίρα. Το πρόβλημα και το στρίμωγμα που είχε και την έφερνε σε δύσκολή θέση ήταν ο άντρας της Κώστας. Μετά από σκέψη είχε απορρίψει τις προσφορές που του είχαν γίνει για συμμετοχή σε ψηφοδέλτια. Εκείνο που την πίεζε αφόρητα ήταν να κάνουν ένα παιδί. Ήταν χρόνια παντρεμένοι κι ακόμα τίποτα γιατί η άλλη δε συμφωνούσε να μείνει έγκυος. Κάποια στιγμή από ζήλεια το θέλησε όταν η Ντόρα έκανε τον μικρό Αντρέα, αλλά σύντομα το ξέχασε. Δεν είχε προς το παρόν χρόνο για να γίνει μάνα. Άλλες ήταν οι προτεραιότητες της. Έτσι ο γάμος της κινδύνευε να σπάσει. Ο άντρας της είχε ψυχρανθεί και το μήνυμα το έστειλε στα πεθερικά του. Εκείνοι σήκωναν τα χέρια και του έλεγαν ότι ο λόγος τους δεν ακούγεται. Η ξεροκέφαλη Φοίβη πάντα από μικρή έκανε το δικό της.
Με την επάνοδο του Αντρέα Παπανδρέου στην εξουσία ο υπουργός επανήλθε σε άλλο υπουργικό θώκο που δεν είχε τις άφθονες ευκαιρίες του προηγούμενου. Ήταν και ο φόβος του μεγαλύτερου κινδύνου μετά τα κεντρικά σκάνδαλα που είχαν ταλαιπωρήσει τον αρχηγό κι έτσι ήταν λίγο συγκρατημένος. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν άρπαζε κάθε ευκαιρία που τους παρουσιαζόταν, Το δίδυμο ήταν αχτύπητο στις τεχνικές παράνομου πλουτισμού. Η Φοίβη είχε πατήσει πόδι και από ιδιαιτέρα γραμματεύς είχε αναβαθμιστεί σε γενική γραμματέας του υπουργείου. Θέση πολιτική με μεγάλες εξουσίες που τις ασκούσε με δεξιοτεχνία ετοιμάζοντας το δικό της προσωπικό δίκτυο σχέσεων. Ο γάμος του υπουργού ήταν εδώ και καιρός νεκρός αλλά η επίσημη σύζυγος αρνιόταν πεισματικά να του δώσει διαζύγιο. Εκβιάζοντάς τον με τα παιδιά και το σκάνδαλο που θα κάνει με τις καταγγελίες στα ΜΜΕ. Έτσι εδώ επικρατούσε μια στάσιμη κατάσταση που διατηρούνταν κοινή συναινέσει. Λόγω του φόρτου εργασίας ο «εργασιομανής» υπουργός είχε φτιάξει μια μικρή αλλά με όλα τα κομφόρ κρεβατοκάμαρα στο διπλανό συνεχόμενο γραφείο. Κι ο χώρος αυτός δεν έμενε αναξιοποίητος, όποτε δινόταν η κατάλληλη ευκαιρία.
Το ζευγάρι Ιάσονας- Ντόρα ζούσε αρμονικά χωρίς εντάσεις, αλλά δίχως και τις ιδιαίτερες εξάρσεις, που μερικοί τις θεωρούν ως απαραίτητες. Αυτοί οι δυο λες και γεννήθηκαν αυτοκόλλητοι συμφωνούσαν σ’ όλα και πολλές φορές η συνεννόηση γινόταν χωρίς λόγια. Με μια ματιά, μ’ ένα ανεπαίσθητο νεύμα το ζήτημα είχε λυθεί. Ο γιος τους ήταν ένα όμορφο, γεμάτο υγεία και σκανταλιές αγοράκι που ήθελε πάντα πίσω του έναν άνθρωπο να τον προσέχει. Μεγάλο κομμάτι αυτού του καθήκοντος το ασκούσαν εκουσίως ο παππούς και η γιαγιά. Ξετρελαμένοι με το πρώτο- και προς το παρόν μοναδικό- τους εγγόνι. Τους το είπαν. Θα ήθελαν να πάνε ένα ολιγόχρονο ταξίδι στην Ευρώπη. Το θέμα ανέλαβε η Ντόρα
«Πατέρα δουλέψαμε μαζί καιρό και πιστεύω πως κάναμε έργο. Θέλουμε ένα ολιγοήμερο ταξίδι στην Ευρώπη. Να δούμε εικόνες, μουσεία κτήρια. Το έχουμε ανάγκη. Ίσως να μας βγει σε καλό. Τον Αντρέα μου τον αφήνω σε σένα. Δεν το υπόσχομαι, αλλά ήρθε ο καιρός να του δώσουμε ένα αδελφάκι»
Δεν χρειαζόταν να πειστεί. Ήταν από πριν έτοιμος για κάθε αίτημα τους. Για την Ντόρα πάντα το ήξερε. Αλλά κι ο γαμπρός του ήταν από το ίδιο μέταλλο. Του ταίριαζαν άνθρωπέ μου. Άσε τη Χρυσούλα να φωνάζει. Εγώ ναι! Κάνω διακρίσεις και μ’ αρέσει.
34. Η Νίκη αφήνει πίσω της το παρελθόν
Η απορία έμενε αναπάντητη. Ποιος είναι αυτός που της είχε βάλει στο φάκελό το όμορφο ποίημα; Το έψαξε επισταμένως. Στα πρόσωπα συναδέλφων, στα γραφτά που έβλεπε στα γραφεία τους συγκρίνοντας γραφικούς χαρακτήρες, αλλά μέχρι τώρα…. τζίφος. Κανένα στοιχείο. Υπήρχαν κι άλλες δυσκολίες. Πρώτον να μην είναι απ’ αυτόν το χώρο της εφημερίδας αλλά από άλλα γραφεία συντακτών ή γιατί όχι ταμείου, τεχνικού προσωπικού, υπηρεσία καθαριότητας κ.α. Δεύτερη δυσκολία βρισκόταν στο γεγονός ότι αρκετοί συνάδελφοι δακτυλογραφούσαν τα κείμενά τους και σε μερικούς είχε μπει το νέο φρούτο, ο προσωπικός υπολογιστής, που κι αυτή είδε πόσο μα πόσο χρήσιμο εργαλείο είναι να γράφει και να αποθηκεύει τα κείμενά της και να περάσει μέσα όλα τα χρήσιμα αρχεία αναφοράς. Ναι! Θα ήταν μια από τις πρώτες ενέργειές της.
Το μυστήριο παρέμενε αναπάντητο. Κι όχι μόνο. Επαναλήφθηκε με μικρά στιχάκια που δεν τις φαίνονταν από αυτά που υπάρχουν στις πίσω σελίδες των λαϊκών ημερολογίων. Τα φύλαγε γιατί έψαχνε το δράστη, αλλά και γιατί της άρεσαν. Πώς να το κάνουμε κάποιος τα έγραφε ή έστω τα αντέγραφε το έκανε μόνο για αυτήν. Ήταν προσωπικές αφιερώσεις κι έπρεπε να το σεβαστεί Όταν ήταν μόνη άνοιγε το κλειδωμένο συρτάρι του γραφείου της και τα διάβαζε για μια ακόμη φορά νιώθοντας την ίδια εσωτερική ευφορία. Να το τελευταίο
Αγέρας
που φουσκώνει το πανί
στο
τρεχαντήρι
η θύμησή σου…
Τόσο γλυκό, τόσο τρυφερό και είναι σ’ αυτήν αφιερωμένο.
«Ποιος να είναι ο κερατάς που παίζει μαζί μου το κρυφτό;»
Θα γούσταρε να τον γνωρίσει, έστω κι αν απογοητευτεί, έστω κι αν είναι μια σκέτη φούσκα. Στον αισθηματικό τομέα για πολλή καιρό δεν είχε συμβεί τίποτα. Μετά την περιπέτεια με τον Μένιο δεν της δόθηκε άλλη ευκαιρία. Για μεγάλο διάστημα, γιατί αυτή είχε κλειστές όλες τις πόρτες, αλλά από ένα σημείο και μετά γιατί δε συνάντησε τον κατάλληλο άνθρωπο να της κινήσει το ενδιαφέρον. Με τον Μένιο το θέμα μέσα της είχε κλείσει. Τον είχε παρακαλέσει, τον είχε εκλιπαρήσει κι αυτός είχε κάνει την επιλογή του. Με γεια του με χαρά του. Θυμόταν την πρώτη φάση της σχέσης της και αναριγούσε. Τι απόγευμα εκείνο πάνω στου Φιλοπάππου. Τι θύμηση της έφερνε το πρώτο, το παρθενικό της φιλί! Όμως αυτά τέλειωσαν πια. Να φανταστείς δεν ενδιαφέρθηκε να μάθει τις μετέπειτα εξελίξεις της περιπέτειας που και η ίδια είχε μπλέξει στην πρώτη φάση της. Δοξάζει την οικογένειά της που φρόντισε να την ξεμπλέξει και τώρα να ασκεί ένα επάγγελμα που της αρέσει και να δίνει καθημερινή μάχη να καθιερωθεί.
Δεν έκανε μόνο ρεπορτάζ. Συχνά έγραφε και για τα νέα βιβλία, τους συγγραφείς τους και τα πρώτα κριτικά κείμενα. Θα ήθελε να ασχοληθεί με την ποίηση την μεγάλη της αγάπη αλλά ο προϊστάμενος της απάντησε ότι στην εφημερίδα ένας συντάκτης καλύπτει όλες τους τομείς του γραπτού λόγου. Εντάξει αυτός θα είναι ο τελικός της στόχος. Κι άρχισε να διαβάζει, να μελετάει το κάθε τι πάνω στον τομέα της. Πάλι ξεφύλλισε το φάκελό της
Εγώ,
εσύ,
αυτό το δωμάτιο
και η αγάπη.
..Ώρα της φύσης.
«Είναι ωραίος ο κερατάς! Αλλά τα βασιλόπουλα των παραμυθιών έχουν πια τελειώσει. Ας κατεβάσω τον πήχη των προσδοκιών μην πάθω στο τέλος την πανωλεθρία της ζωής μου» ψιθύρισε από μέσα της
Όμως το ενδιαφέρον για την ανακάλυψη της ταυτότητας του άγνωστου αποστολέα συνέχισε να είναι μια από τις πρώτες επιδιώξεις της
35. Ο παππούς Αντρέας κάνει τον απολογισμό της ζωής του
Σήμερα που ξύπνησε νωρίς, όπως το συνήθιζε, δεν ένιωθε και πολύ σόι. Βαρύθυμος, δυσκίνητος με τα συνήθη πονάκια. Δεν έκανε παράπονα στη γυναίκα του, γιατί μια μέρα που της το είπε σήκωσε τη φασαρία της ζωής της. Να πάει, λέει, για γενικές εξετάσεις, να δουν οι γιατροί πως είναι η κατάσταση της υγείας του. Δεν τα γουστάρει αυτά τα πράγματα. Έτσι το απέφυγε. Η καθαρή αλήθεια είναι ότι φοβάται μην του πουν κάτι αρνητικό και τον πάρει κάτω η ψυχολογική κατηφόρα. Στα θέματα της υγείας ήταν λίγο φοβητσιάρης. Ενώ έδωσε στη ζωή του μάχες και τις κέρδισε στον τομέα της προσωπικής του υγείας ήταν όχι μόνο άτολμος αλλά και κρυψίνους.
Έτσι όπως συνήθιζε έπινε στη βεράντα τον τούρκικο καφέ του, ενώ από μέσα άκουγε το σιγανό τραγουδιστικό μουρμούρισμα της δικιάς του. Δεν ήθελε να ενοχλήσει τα παιδιά που πια είχαν εγκατασταθεί στα δικά τους διαμερίσματα στο διπλανό οικοδόμημα που είχε ήδη τελειώσει. Έριξαν κλήρο ποιος θα πάρει ποιο. Στο πρώτο όροφο η Νίκη που προς το παρόν, όπως ήλπιζε, ήταν μόνη της. Στον δεύτερο η Φοίβη που όμως ακόμα καθόταν στο παλαιό της διαμέρισμα και στον τρίτο ο εγγονός του και το ζευγάρι των συνεργατών του. Ντόρα και Ιάσονας! Έτσι είπε η κλήρωση που έγινε ενώπιον όλων κι καμιά δεν μπορούσε να το αμφισβητήσει. Βεβαίως του άρεσε κι ο ίδιος παλαιών αρχών και παραδοσιακός το ερμήνευσε σαν δώρο κι ανταμοιβή του καλού θεού του. Όταν ιδιωτικώς το είπε στη γυναίκα του αυτή του είπε να κλείσει το στόμα του και να μην λέει τέτοιες σαχλαμάρες.
«Δηλαδή ο θεός σου κάνει διακρίσεις στα πλάσματά του; Μην πεις μπροστά στα παιδιά τέτοια πράγματα κακομοίρη μου θα σε σκοτώσω!»
Ο άλλος όμως, ενώ λούφαξε, από μέσα του ήξερε ότι ο θεός έβαλε το χέρι του. Ησυχασμένος άφησε τη σκέψη του να ταξιδεύσει στο παρελθόν αποφασισμένος για μια γενική ανασκόπηση της ζωής του. Δόξα το θεό μπορεί, με τη συνείδηση, καθαρή να πει στον εαυτό του «Καλά τα κατάφερα!». Θυμόταν την ευαίσθητη μάνα του και τώρα που τα ξανάφερνε στον νου του, έβαζε το ερώτημα «Ήταν ευτυχισμένη με τον πατέρα του;» Δεν ήταν καθόλου σίγουρος ότι η απάντηση ήταν καταφατική. Για ένα μόνο ήταν. Πόσο μα πόσο τον αγαπούσε, πόσο ήθελε να σπουδάσει κι αυτός την απογοήτευσε.
Ένιωθε τώρα την ενοχή του, μα αν τον βλέπει από ψηλά πως τα πήγε στη ζωή δεν θα του δώσει την άφεση του αμαρτήματος του; Ίσως η έλλειψη ευτυχίας ανάμεσα στο ζευγάρι την είχε οδηγήσει στα βιβλία και τα ποιήματα να ζήσει μέσα από εκεί αυτά που επιθυμούσε και δεν έκανε. Ο πατέρας την αγαπούσε κι ίσως κατανοούσε το πρόβλημά της, αλλά ήταν το αντίθετο άκρο. Άνθρωπος της πράξης, της εργασίας και της ρεαλιστικής προσέγγισης της ζωής. Ήταν λίγο που εξασφάλισε τους άνετους όρους της διαβίωσης τους; Αυτό δεν είναι το πρώτο καθήκον ενός οικογενειάρχη; Ο ίδιος ταίριαζε σαν χαρακτήρας με τον πατέρα του. Η καθαρή αλήθεια να ειπωθεί: Το μπακάλικο κι ατέλειωτες ώρες αφοσίωσης σ’ αυτό τους έκανε ανθρώπους. Δεν θα υποτιμούσε ποτέ αυτό το γεγονός, ανεξάρτητα αν κάποιες φορές οι κόρες του δεν το αξιολογούσαν σωστά.
«Δε βαριέσαι παιδιά είναι τι ξέρουν απ’ την αληθινή ζωή; Αργότερα θα το καταλάβουν»
Όμως το συμβάν που καθόρισε τη ζωή του ήταν το ταίριασμα του με τη γυναίκα του. Ας είναι καλά η κυρά Χρυσούλα! Με το άπειρο απόθεμα υπομονής και κατανόησης τα έφερε όλα δεξιά. Εντάξει ήταν λίγο αγροίκος, λίγο χωριάτης, όπως στις σπάνιες στιγμές εκνευρισμού τον αποκαλούσε, αλλά είχε καλές προθέσεις και διορθώθηκε αρκετά στην πορεία. Είχε τη χαρά να κάνει μια οικογένεια με τρία κορίτσια. Τα μεγάλωσε με όλα τα καλά, τα σπούδασε, έκανε το καθήκον του. Βέβαια θα ήταν καλύτερα να έχει κι ένα γιο αλλά τι να κάνουμε; Δεν μπορείς να τα έχεις όλα. Ο μικρός Αντρέας ίσως γεμίσει αυτό το κενό.
«Τώρα που τα έφερα βόλτα, Θεέ μου, προστάτευσε με λίγα χρόνια ακόμα να χαρώ τους κόπους μου. Χριστέ μου κάνε κι άλλο ένα θαύμα σου!
Αυτός ήταν: Ένας συντηρητικός Έλληνας, που πίστευε στο θεό και την παναγία. Δεν μπορούσε αυτά να τα’ αλλάξει οποιαδήποτε έξωθεν επίδραση.
Αυτό, άργησε, αλλά κάποια στιγμή το συνειδητοποίησε και δεν μπορούσε παρά να το αποδεχθεί, η άλλης ανατροφής και λογικής γυναίκα του.
36. Η Φοίβη ενώπιον του διλλήματος
Το καταλάβαινε καλά. Δεν ήταν καμιά ηλίθια. Έπρεπε να επιλέξει. Θα σώσει το γάμο της ή θα συνεχίσει τον αδιέξοδο δρόμο δίπλα στον υπουργό; Δεν μπορεί να αρνηθεί την ηδονή που έχει η εξουσία, αλλά όλα έχουν τα όριά τους. Ξέρει ότι αμαύρωσε τη συνείδησή της με πράξεις κακές. Συμμετείχε σε διαδικασίες διαφθοράς κι όχι μόνο τις κάλυψε. Πήρε επιπλέον και μερίδιο από το μαύρο χρήμα. Απάτησε επανειλημμένα τον άντρα της, αυτόν που ενώπιον του θεού κι ανθρώπων υποσχέθηκε πίστη κι αφοσίωση, απέφυγε ηθελημένα να γίνει μητέρα. Αυτός δεν ήταν ο άντρας που αγάπησε; Και γιατί να μην το ομολογήσει; Τον αγαπά ακόμα;
Τα έκανε σκατά, που να πάρει ο διάολος! Να ήταν θρησκευόμενη θα πήγαινε στον πνευματικό και θα τα ξέρναγε όλα να νιώσει μια κάποια λύτρωση. Δεν ήταν όμως! Ίσως να ένιωθε στερητικό σύνδρομο, αλλά η μόνη ρεαλιστική πράξη θα ήταν να τα παρατήσει όλα. Μια κι έξω! Το αποφάσισε! Άρχισε με τον υπουργό που έπεσε απ’ τα σύννεφα
«Τι λες κορίτσι μου γίνονται αυτά;»
«Σε λίγο θα έχεις τη γραπτή μου παραίτηση. Αύριο να ξέρεις δεν θα έλθω στη δουλειά. Άκου! Από μένα δεν έχεις κάτι να φοβάσαι. Μαζί τα κάναμε. Εγώ όμως κουράστηκα και θα πάω να σώσω την οικογένεια μου. Εσύ κάνε ό,τι κατεβάζει η κούτρα σου»
Ο άλλος έμεινε για λίγο ακίνητος. Μετά, το βρώμικο μυαλό του πήρε χίλιες στροφές. Σκέφτηκε «Δεν μπορεί να μου κάνει τίποτα. Την χάνω ως γκόμενα. Αλλά για στάσου; Έχει κι αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια. Αντικαταστάτρια θα βρω με ένα μου νεύμα. Χρειαζόμουν κι εγώ- η αλήθεια να λέγεται- λίγο φρέσκο κρέας. Να με προδώσει; Το βλέπω απίθανο γιατί δεν είναι ο χαρακτήρας της και ύστερα είναι κι η ίδια χωμένη μέχρι το λαιμό. Ίσως να μου βγει και σε καλό»
Της είπε
«Λυπάμαι πολύ που σε χάνω. Τα πήγαμε καλά οι δυο μας. Αλλά αφού δεν μπορώ α σε πείσω να πας στο καλό. Εγώ θα είμαι πάντα φίλος σου»
Το ένα μέτωπο το έκλεισε. Τώρα ήρθε η σειρά να τα πει με τον Κώστα. Η ατμόσφαιρα μεταξύ τους από καιρό ήταν τεταμένη. Αλλά για να υπομένει την κατάσταση θα πρέπει ακόμα να την αγαπά. Ας μην το καθυστερήσει άλλο. Το ίδιο βράδυ μέσα στο σπίτι όταν συναντήθηκαν του είπε
«Θέλω να σ’ ενημερώσω για τις αποφάσεις που πήρα σήμερα. Σ’ ενδιαφέρει πολύ και θέλω απ’ την αρχή να σου πω ότι τα λέω σοβαρά. Εσύ θ’ αποφασίσεις για τη δική σου στάση»
Ο άλλος το ερμήνευσε διαφορετικά «Ωχ! « μουρμούρισε από μέσα του. «Ήρθε η ώρα να με απολύσει!»
«Είμαι όλος αυτιά να σ’ ακούσω»
« Άκου Κώστα! Ξέρω ότι δεν σου φέρθηκα καλά όλο αυτόν τον καιρό και σου ζητώ ειλικρινά συγνώμη. Θέλω να κάνουμε πλήρη στροφή αν κι εσύ συμφωνείς. Σήμερα παραιτήθηκα από το υπουργείο. Αύριο θα είμαι στο σπίτι….»
Ο Κώστας από μέσα του ξελάφρωσε κι αποπειράθηκε να την διακόψει. Η Φοίβη δεν του το επέτρεψε
«Κώστα άσε με να τα πω όλα και μετά λες κι εσύ τα δικά σου. Αυτό είναι οριστικό κι αμετάκλητο. Με τον υπουργό τα ξεκαθάρισα και το δέχτηκε. Άλλωστε δεν είχε άλλη επιλογή. Θα ασκήσω απλή δικηγορία. Μαζί θα ανοίξουμε ένα γραφείο και θα είμαστε συνεταίροι. Εσύ θα διατηρήσεις τη θέση σου στην τράπεζα. Κανείς νόμος δεν το απαγορεύει. Μπορεί γραφείο μας να είναι αυτό το σπίτι. Και τα έπιπλα να τα μεταφέρουμε στο διαμέρισμα που μας έχτισε ο μπαμπάς. Κάτι άλλο. Το θέμα παρατράβηξε. Ωρίμασε μέσα μου η ανάγκη να γίνω μάνα. Εσύ τι λες;»
Το γελαστό του πρόσωπο τα έλεγε όλα. Το μόνο που βρήκε να της πει ο «άθλιος» ήταν
«Δεν πάμε στην κρεβατοκάμαρα να βάλουμε σ’ εφαρμογή το νέο σχέδιο;»
Έπεσε με κλάματα στην αγκαλιά του
«Ναι! Πάμε! Κώστα αγάπη μου»
37. Η Χρυσούλα έχει όλα τα παιδιά γύρω της
Μια ευχάριστη έκπληξη για τη Χρυσούλα ήταν όταν η Φοίβη της ανακοίνωσε ότι έρχεται κοντά τους. Δεν αναρωτήθηκε για την ξαφνική αλλαγή, αλλά ούτε και το ξεψείρισε. Το αποτέλεσμα μετράει και το ένστικτό της έλεγε ότι είναι για καλό. Το έβλεπε στα χαρούμενα πρόσωπα του ζευγαριού, που λίγο καιρό πριν ήταν συννεφιασμένα και μύριζε υπόγεια κρίση. Δεν την ένοιαζε που έφυγε από το υπουργείο η Φοίβη. Για να το κάνει κάποιο λόγο θα έχει κι αυτή καλά θα κάνει να μην ανακατευθεί. Σ αυτή τη στάση συμφωνούσε κι ο άντρας της, όπως ιδιωτικώς της είπε. Άνθρωπος της πιάτσας και μέσα στο εμπόριο ήξερε ότι τέτοιες θέσεις έχουν και μπερδέματα.
«Άσε, Χρυσούλα, μην ανησυχείς. Θα της βρω εγώ δουλειές»
Το καλό υπερδιπλασιάστηκε όταν τους ανακοινώθηκε η εγκυμοσύνη της Φοίβης. Ολόκληρη η οικογένεια χάρηκε με το νέο. Η Φοίβη ένιωθε μέσα της ένα σιωπηλό θρίαμβο. Επιτέλους θα γίνει μάνα!
Μέσα της κρυφές τύψεις την ενοχλούσαν, αλλά ο δυνατός της χαρακτήρας τις κατάπνιγε. «Τι θα κάνω με τα λεφτά που μάζεψα στο υπουργείο;» Ο χρόνος δε γύριζε πίσω και το κακό είχε συμβεί. «Άστα εκεί που τα έχω καταχωνιασμένα» Οι εξομολογήσεις των αμαρτημάτων της δεν ήταν στοιχείο του χαρακτήρα της. «Χαζή, ούτε κουβέντα στον Κώστα». Σίγουρα έχει τις υποψίες του, αλλά άλλο υποψία κι άλλο επιβεβαιωμένη από την ίδια δήλωση «Μούγκα λοιπόν. Είναι τόσο ευτυχισμένος που σε μερικούς μήνες θα γίνει πατέρας! Γιατί να το χαλάσω; Δεν είμαι και ηλίθια»
Η Χρυσούλα δούλεψε με την ψυχή της να βοηθήσει στη μετακόμιση και τώρα που είχε την ευκαιρία για μια ανάσα άφησε τη σκέψη της να ταξιδέψει στο παρελθόν. Πρέπει να δοξάζει την τύχη της. Της μένει μόνο η πίκρα για τον πατέρα της. Δεν πρόλαβε να τον γνωρίσει. Ο άμοιρος βγήκε σημαδεμένος από τη φυλακή και τον θυμάται να υποφέρει και να είναι συνέχεια συνοφρυωμένος. Τώρα μπορούσε, αλλά μόνο από μέσα της, να βάλει το ερώτημα που κρυφά τριγύριζε από χρόνια στο μυαλό της «Ήταν μόνο ο πόνος της αρρώστιας του που τον θυμάται να είναι συνέχεια κατσούφης; Ποιος άλλος πόνος, άραγε μπορεί να υπήρχε που του βασάνιζε τη σκέψη;. Με τη μάνα μου τα πήγαιναν άριστα» Το ερώτημα το είχε θέσει και στην ίδια λίγο πριν την χάσει, αλλά απάντηση δεν πήρε. Ούτε εκείνη ήξερε τίποτα. Το μόνο που ήξερε ήταν πόσο πολύ τον αγαπούσε και πόσο άδικη ήταν η ζωή μαζί του. Έτσι μέσα στη πορεία του χρόνου, συνυπολογίζοντας κι όλα όσα μετέπειτα είχε ζήσει, το ρεζουμέ της προσωπικής της διαδρομής ήταν πως τίποτα, μα τίποτα δεν είναι πάνω από την οικογένεια.
Κανένα πράγμα δεν αξίζει περισσότερο από την αγάπη στον άνθρωπό σου που μέσα στο διάβα του χρόνου γίνεται και σεβασμός, γίνεται στοργή και έγνοια. Βλέπει στο καθρέπτη τις αλλαγές που επέφερε ο αδυσώπητος χρόνος. Σ’ αυτό δεν μπορεί να αμυνθεί. Όμως και δεν αφέθηκε ποτέ. Με μέτρο δεν σταμάτησε να ενδιαφέρεται για την εμφάνισή της. Το όφειλε στην ίδια, αλλά ήθελε και να δώσει το παράδειγμα στις κόρες της. Το ίδιο πρόσεχε και την υγεία της. Έκανε όλες τις προληπτικές εξετάσεις, ιδιαίτερα αυτές που χτυπάνε τις γυναίκες. Δόξα το θεό η υγεία της μέχρι τώρα είναι μια χαρά. Εκείνος που την ανησυχεί είναι ο άντρας της.
Αρνείται πεισματικά ο ξεροκέφαλος βλάχος να πάει σε γιατρούς, να κοιτάξει πώς είναι η υγεία του. Τον συνήθισε πλέον. Πεισματάρης και αντιδραστικός, αλλά είναι ο μόνος άντρας που δέθηκε μαζί του έκανε τα παιδιά της και τον αγαπάει, όπως και να είναι. Έβαλε και τις κόρες να τον πιέσουν, αλλά αυτός αρβανίτικο κεφάλι δεν έπαιρνε από λόγια. Το τελευταίο διάστημα είχε διαισθανθεί κάτι. Οι αντοχές του περιορίστηκαν, καμιά φορά βαριαναστέναζε. Είπε στις κόρες «θα τον πάμε για τσεκ-απ, έστω και σηκωτό!». Κι έτσι έγινε. Λίγο απειλές, λίγο παρακάλια μπήκε για εξετάσεις. Του βρήκαν προχωρημένη στένωση αρτηριών με πιθανό κίνδυνο εμφράγματος. Η ιατρική συμβουλή άμεση εγχείρηση μπάι-πας.
Τι παράξενο πλάσμα που είναι ο άνθρωπος! Εκείνος ο αεικίνητος κι ακούραστος άνθρωπος, ο αγωνιστής της ζωής, όταν έμαθε το πρόβλημά του, λες και μια αόρατη αναρροφητική αντλία ρούφηξε από μέσα του όλη τη δύναμη του, όλη την όρεξη για ζωή και δημιουργία. Όλη η οικογένεια έπεσε πάνω του να τον αναστυλώσει ψυχολογικά. Όμως τίποτα δεν μπόρεσαν να πετύχουν. Η πορεία ήταν πλέον μονόδρομος. Τους έφυγε μέσα από τα χέρια τους πριν προλάβουν να κάνουν τίποτα. Η απώλεια ήταν σημαντική για όλους
Το δίλημμα εισχώρησε σαν φίδι κολοβό μέσα στο μυαλό της Χρυσούλας.
«Μήπως φταίει η επιμονή μου να τον πάω για εξετάσεις; Μήπως αυτό άνοιξε την πόρτα της καταστροφής;»
Όλοι έπεσαν πάνω της. Κόρες και γιατροί.
«Μην λες βλακείες μάνα. Ήταν αναπόφευκτο»
Δεν είχε κι άλλη επιλογή. Έπρεπε να γίνει αυτή η κολόνα που θα στηριχτεί όλη η οικογένεια. Ο χαμός του πατέρα ταρακούνησε όλη την οικογένεια. Ίσως τότε και μόνο τότε οι κόρες συνειδητοποίησαν πόσο απαραίτητος και ομπρέλα ασφάλειας ήταν ο πατέρας τους, σε κάθε πρόβλημα που εμφανιζόταν στην οικογένεια. Μέσα τους έμενε η πίκρα ότι δεν του είπαν όσο κι όπως έπρεπε το ευχαριστώ για τον αγώνα που έκανε μια ζωή. Είναι ανθρώπινο χαρακτηριστικό κι αδυναμία συγχρόνως να πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι που γύρω μας ζουν θα είναι για πάντα δεδομένοι. Τη θνητότητα την νιώθουμε την ώρα της απώλειας και πολλές φορές σε λίγο πάλι την ξεχνάμε.
Όμως η ζωή δεν έχει άλλη δυνατότητα παρά να συνεχιστεί. Η απώλεια σιγά-σιγά απορροφήθηκε απ’ τις κόρες που συνέχισαν την πορεία τους αφού οι δυο κιόλας απ’ αυτές μεγάλωναν και παιδιά. Η Φοίβη λίγο χρόνο πριν είχε φέρει στον κόσμο ένα υγιέστατο κοριτσάκι που δυνάμωσε και τους δυο νέους γονείς και το μεταξύ τους δέσιμο. Ευτυχώς τη χαρά της έλευσης της στη ζωή την πρόλαβε και τη χάρηκε κι ο μπαμπάς. Εκείνη, που η πληγή της απώλειας έμενε σχεδόν ακέρια μέσα της ήταν η μάνα, Έπρεπε όμως να το κρύβει, γιατί η ζωή συνεχιζόταν όπως και οι υποχρεώσεις της σαν η νοικοκυρά του σπιτιού παρέμεναν ακέραιες.
Ο άντρας της μια ζωή ήταν κύριος. Αυτό το ήξερε από πάντα, αλλά τώρα που έκανε και την αναδρομή έβλεπε τι θησαυρό είχε δίπλα της. Τώρα υπάρχει μια εκκρεμότητα, αλλά δεν ήθελε η ίδια να το ανακινήσει. Να ξεκαθαριστούν τα κληρονομικά ζητήματα που προέκυπταν μετά το θάνατο του Ανδρέα για να μην προκύψει αργότερα καμιά διαφωνία ανάμεσα στα παιδιά της. Αν και δεν το πίστευε αυτό. Οι σχέσεις των κοριτσιών της δεν είχαν τέτοιας μορφής εντάσεις.
38. Η Νίκη λύνει τον προσωπικό της γρίφο
Η αλήθεια είναι ότι με την απώλεια του πατέρα της εγκατάστησε μέσα της ένα επιπλέον κενό. Αυτή δεν πρόλαβε να του δώσει μια χαρά όσο βρισκόταν στη ζωή. Μόνο προβλήματα τον προίκισε, με την επιπόλαια περιπέτεια της με το Μίλτο και την εμπλοκή της στην τρομοκρατία. Αυτή είναι η καθαρή αλήθεια. Οι δυο άλλες αδελφές κάτι έκαναν. Τουλάχιστον αυτές του χάρισαν κι από ένα εγγονάκι. Η ίδια τίποτα. Αυτό δεν διορθώνεται, δυστυχώς. Ο πατέρας έφυγε και γυρισμός δεν υπάρχει. Ας συγκεντρωθεί τώρα στη δική της σταδιοδρομία. Πρέπει να προσθέσει γνώσεις και έργο. Πρέπει να δικαιώσει τους λίγους ανθρώπους που πιστεύουν σ’ αυτήν και που την ίδια ενδιαφέρει η γνώμη τους. Είχε ήδη κάνει μια πορεία και υπήρχε μια πρώτη αναγνώριση των κειμένων της από συναδέλφους, αλλά κυρίως απ’ αυτόν που την ενδιέφερε. Τον προϊστάμενό της.
Ο γρίφος που της δημιουργήθηκε από την εγκατάστασή της στο νέο γραφείο παρέμενε άλυτος. Δεν είχε βρει τη λύση του παρά τις προσπάθειες της. Αυτό δεν ήταν και το χειρότερο. Χθες νέο σημείωμα, νέο ποίημα, ίδιος γραφικός χαρακτήρας, αλλά πάντα άγνωστος ο αποστολέας. Να το νέο μήνυμα με κοινά χαρακτηριστικά σαν τα προηγούμενα και με άγνωστο δημιουργό. Δεν ήθελε να δημοσιοποιήσει στους άλλους συναδέλφους το προσωπικό της πρόβλημα. Το πήρε απόφαση. «Αν ενδιαφέρεται ο κύριος ας εμφανιστεί μόνος του. Από σήμερα παύω να κάνω τον Ηρακλή Πουαρό. Δεν μου ταιριάζει κιόλας»
Ξαναδιάβασε το κείμενο πιο ησυχασμένη. Ο κερατάς γράφει ή διαλέγει ευαίσθητα κι ενδιαφέροντα κομμάτια. Ας το παραδεχθεί! Δεν την αφήνουν αδιάφορη ούτε τα ποιήματα, ούτε κι ο αποστολέας τους.
Μικρές στιγμές ανεπανάληπτες,
αρχίζουν με δυνατό καλπασμό
και σβήνουν στην απαλή κίνηση
του κύματος πάνω στην άμμο.
Μικρές κραυγές πρωτόγονες
μεταφράζουν στην ίδια πάντα γλώσσα
την αιώνια λειτουργία ζωής και γέννησης.
Τα μέλη παραδομένα στην εξουσία του ιδρώτα
μάταια αποπειρώνται ν’ αδραχτούν
από τα κρόσσια του πορφυρού χιτώνα της
Εσύ κι’ εγώ
σμαράγδια καρφιτσωμένα
στο γκρίζο φόντο της μνήμης.
Η αλήθεια να λέγεται. Είχε μια ισχνή ερωτική εμπειρία με τον Μίλτο, αλλά ποτέ δεν έφτασε στην ολοκλήρωση. Αυτό το φρούτο το ξέρει μόνο από τα κείμενα των βιβλίων και μια και μοναδική εξομολόγηση της δύσκολης αδελφής της Φοίβης όταν την πέτυχε σε μια καλή μέρα. Ζητούσε να γνωρίσει, να δει, να νιώσει έντονα αισθήματα κι ίδια. Είχε ορθάνοιχτες τις πόρτες ν’ αγαπήσει και ν’ αγαπηθεί. Οι μόνοι περιορισμοί, η προσωπική της αξιοπρέπεια και ο φόβος ενός νέου σκανδάλου….
Ένα απόγευμα όταν πήγε στο γραφείο της βρήκε έναν χοντρό και κλειστό φάκελο, που απέξω δεν είχε στοιχεία του αποστολέα και χωρίς λόγο μια ανησυχία εμφανίστηκε μέσα της. Ναι, δίσταζε να τον ανοίξει! Λες κι ένα προαίσθημα την σταματούσε. Όταν τον άνοιξε τελικά έπεσε από τα σύννεφα. Σχεδόν εκατό χειρόγραφα με ποιήματα κι ο γραφικός χαρακτήρας ο γνωστός και μη εξαιρετέος. Μέσα στα φύλλα κι ένα κείμενο που απευθυνόταν ειδικά σ’ αυτήν
Αγαπητή Νίκη
Είναι μερικές πρωτόλειες προσπάθειές να καταγράψω κάποια
αισθήματα μου. Ζητώ μια πρώτη γνώμη γι αυτά. Σέβομαι και
εκτιμώ τη δουλειά σου. Σύντομα θα έρθω να μου την πεις.
Με εκτίμηση
Ένας ( προς το παρόν ανώνυμος) φίλος
Κανονικά θα έπρεπε να χαρεί. Αλλά πάλι ούτε τώρα δεν θα το μάθει;
«Πολύ μυστήριο αυτός ο άνθρωπος. Με κούρασε πλέον. Γιατί τέτοια αποφυγή να μου πει ό,τι θέλει κατά πρόσωπο;»
Δεν την άφηνε όμως κι αδιάφορη. Ό,τι είχε μέχρι τώρα διαβάσει έδειχνε άνθρωπο ευαίσθητο. Θα κάτσει με φροντίδα να τα δει και να σχηματίσει γνώμη. Αυτή θα του τα πει με κάθε ειλικρίνεια. Το βράδυ πήρε το φάκελο στο σπίτι της. Η νύχτα θα είναι μακριά, αλλά δυστυχώς μοναχική. Της έλειπε απελπισμένα η αντρική συντροφιά. Το σώμα της αποζητούσε το αντρικό χάδι απελπισμένα.
Τελικά ο άγνωστος Χ είχε ταλέντο. Αυτό έπρεπε να το παραδεχτεί. Τα κείμενά του είχαν προσωπικό ύφος, δυνατό αίσθημα κι ευαισθησία. Σε λίγες μέρες, αφοσιωμένη στα γραφτά της, μόνο την τελευταία στιγμή, αντιλήφτηκε την ανθρώπινη παρουσία μπροστά στο γραφείο της. Σήκωσε τα μάτια και είδε μπροστά της τον προϊστάμενο της.
«Γεια σας! Τώρα σας είδα. Τι κάνετε;»
«Ήρθα να μου πεις τη γνώμη σου για τα γραπτά μου»
Έπεσε απ’ τα σύννεφα. Κεραυνός εν αιθρία. Ήταν η μεγάλη έκπληξη της ζωής της!
39. Η Ντόρα θέτει το θέμα
Ίσως για μια ακόμα φορά επαληθευόταν το γεγονός ότι η Ντόρα ήταν το πρακτικό μυαλό στην οικογένεια. Κάποιος έπρεπε να πάρει την πρωτοβουλία και άλλος πέρα απ’ αυτήν δεν έβλεπε να υπάρχει. Αφού το συζήτησε με τον Ιάσονα κι άκουσε και τη δική του άποψη, πήγε στη μάνα της. Είχε προηγηθεί τηλεφωνική συνεννόηση γιατί θα της άφηνε στη συνέχεια και το γιο της, που τώρα ήταν ένα όμορφο αγοράκι. Είχαν, βλέπεις, το βράδυ μια κοινωνική υποχρέωση με φίλους. Πολλές φορές η μάνα της τους είχε εξυπηρετήσει με το γιο τους, που τον λάτρευε.
Παρότι τα σπίτια ήταν διπλανά οι καθημερινές υποχρεώσεις των κοριτσιών δεν τους άφηναν χρόνο να περάσουν κι από κει όσο συχνά αυτή επιθυμούσε. Η ίδια, κυρίως τα μεσημέρια της Κυριακής, τους έκανε το τραπέζι, για να κρατά ζεσταμένη την οικογένεια. Να βλέπονται όλοι μαζί και να συζητάνε για όποιο θέμα υπάρχει. Κι όποτε της ζητούσαν χάρη, κυρίως οι μάνες, ήταν πάντα στη διάθεσή τους πρόθυμη να εξυπηρετήσει στο κάθε τι.
Μπήκε χωρίς εισαγωγές στο θέμα
«Μάνα άκουσε ποιο είναι το πρόβλημα και θέλω να πάρεις εσύ πρωτοβουλία να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. Με το θάνατο του μπαμπά δημιουργήθηκαν εκκρεμότητες που πρέπει να λυθούν. Στην εταιρεία μας ήδη έχουμε προβλήματα με την εφορία και μερικά πράγματα δεν προχωρούν. Ο μπαμπάς ήταν ο υπεύθυνος και δημιουργούνται θέματα στις συναλλαγές της εταιρίας. Τράπεζες, αγοροπωλησίες διαμερισμάτων κι άλλα που δεν θέλω να σε ζαλίζω. Πρέπει να κάνουμε την κληρονομική πράξη»
«Δεν έχω καμιά αντίρρηση κόρη μου, μα..»
«Προφανώς δεν θα αντιδικήσουμε μεταξύ μας, αλλά ο χωρισμός της περιουσίας είναι απαραίτητος για μας. Θα χρειαστεί κάποιο ποσό για την εφορία να πληρωθούν οι φόροι κληρονομιάς. Όλα τα νομικά θέματα που ανακύπτουν ας τα αναλάβει η Φοίβη. Μάζεψε τους, να τα πούμε όλοι μαζί»
«Τι να σου πω παιδί μου; Απ’ αυτά δε σκαμπάζω γρυ. Εφόσον το βρίσκεις αναγκαίο να το κάνουμε. Από τώρα σας λέω. Ό,τι υπάρχει και δεν υπάρχει είναι για σας. Όλα είναι ο κόπος του πατέρα σας»
«Εντάξει, εσύ θα τους ειδοποιήσεις για συγκέντρωση εδώ. Πες τους και για τι πρόκειται. Α! Μην το ξεχάσω! Ετοιμάσου, πάλι είμαι έγκυος»
«Αχ μωρό μου τι ωραία! Μπράβο, μπράβο!»
Η μάνα πήρε την πρωτοβουλία και, αφού έγιναν κάποιες προσυνεννοήσεις ανάμεσα στα τρία κορίτσια, σε δυο Κυριακές έγινε η συγκέντρωση στη μαμά, που είχε ετοιμάσει και τα νόστιμα καλούδια της.
Πρώτη πήρε το λόγο η Φοίβη. Από μικρή διεκδικούσε τα πρωτοτόκια που καμιά δεν της τα αμφισβήτησε. Το επιπρόσθετο στοιχείο: Ήταν η δικηγόρος της οικογένειας.
«Πριν απ’ όλα πρέπει να γίνει καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων. Αναφέρομαι στα ακίνητα. Να σας ενημερώσω από νομικής απόψεως ισχύουν τα εξής. Με το θάνατο του πατέρα μας ό,τι ανήκει σ’ αυτόν το 30% το κληρονομεί η σύζυγος και τα υπόλοιπο 70% μοιράζεται στα παιδιά. Τα διαμερίσματα στο διπλανό κτήριο ο μπαμπάς τα έχει ήδη γράψει στο όνομά μας και δεν μας απασχολούν. Χρειάζεται να δω την πράξη ίδρυσης της οικοδομικής εταιρείας και τα περιουσιακά της στοιχεία. Για τα κινητά να δούμε τι βιβλιάρια υπήρχαν, σε ποια ονόματα και τι ποσά περιλαμβάνουν. Αν υπάρχουν θυρίδες και που, αν υπάρχουν ποσά στο σπίτι. Αυτά προς το παρόν. Εγώ θα αναλάβω τα νομικά και φορολογικά θέματα και γι αυτό δεν θα ήθελα προφανώς καμιά αμοιβή»
Η ανάλυση ήταν πλήρης και ρεαλιστική. Πρώτη μίλησε η μάνα.
«Ακούστε παιδιά μου. Εγώ δεν θέλω τίποτα. Έχω τη σύνταξη του μπαμπά σας απ’ το ΤΕΒΕ. Είναι μικρή αλλά εμένα μου φτάνει και μου περισσεύει. Ακόμα έχω ένα μικρό νοίκι απ’ το πατρικό μου. Αυτά τα κρατούσα στην άκρη Έτσι έχω ένα μικρό κομπόδεμα για έκτακτη περίπτωση. Τίποτα το ιδιαίτερο. Αν θέλετε όμως σας το δίνω. Τώρα τα φύλαγα να δίνω δώρα σε σας και στα εγγονάκια μου»
Όλες μαζί έβαλαν τις φωνές. Η φωνή της Φοίβης ξεχώρισε
«Έλα ρε μάνα! Τι μας έχεις; Εμείς ξέρεις πόσο σ’ αγαπάμε. Μην ανησυχείς»
«Ένα ακόμα. Το σπίτι που γεννηθήκατε είναι όλο δικό σας. Θα ήθελα όμως να ζήσω την υπόλοιπη ζωή μου εδώ. Για λόγους που καταλαβαίνετε αλλά και γιατί θέλω να είμαι κοντά σας»
Η Νίκη είπε μόνο μια λέξη
«Συμφωνώ!»
Η Ντόρα είπε στη Φοίβη
«Σε περιμένουμε αύριο στο γραφείο. Θα σ’ ενημερώσουμε για τα πάντα»
Έτσι ήρεμα έκλεισε το θέμα. Η μαμά ρώτησε
«Ντόρα να το πω;»
«Το λέω εγώ. Κορίτσια περιμένω δεύτερο παιδί.»
Χαρούλες και συχαρίκια από τις άλλες.
40. Η Νίκη σε δίλημμα
Μετέωρο το επόμενο βήμα της. «Και τώρα τι γίνεται;» έβαλε το ερώτημα στον εαυτό της. Τι ήξερε αλήθεια για τον Μπάμπη, τον προϊστάμενο της; Ας βάλει κάτω τα πράγματα. Ηλικία; Δεν ξέρει ακριβώς, αλλά θα κοντεύει ή τα πάτησε ήδη τα πενήντα. Αυτό δεν την ενοχλεί καθόλου. Αλλού είναι το θέμα και εκεί υπάρχει απαγορευτική διάταξη. Είναι παντρεμένος κι έχει ένα παιδί.
«Αντροχωρίστρα εγώ δε γίνομαι!»
Να μου λείπει μια τέτοια σχέση! Όμως για στάσου; Μήπως βιάζομαι να βγάλω συμπεράσματα; Μήπως απλώς θέλει την επαγγελματική μου γνώμη κι εγώ βιάζομαι να μιλήσω για αισθηματική πρόθεση. Όμως αν ήταν μόνο αυτό γιατί όλη η προηγούμενη μυστικότητα; Ποια είναι τότε η σημασία των διαδοχικών βημάτων;
Σε όλα αυτά απάντηση θα βρει με τη συνάντηση μαζί του. Ας προετοιμαστεί μελετώντας τα κείμενα και κρατώντας τις επιφυλάξεις της για τις πραγματικές του προθέσεις. Μετά από λίγες μέρες τον ενημέρωσε ότι είναι σε θέση να του πει τη γνώμη της. Η απάντησή του ήταν αυτό που είχε από την αρχή είχε υποθέσει
«Θέλω να έχουμε άνεση χρόνου Νίκη. Θέλεις να περάσω αύριο το βράδυ απ’ το σπίτι σου να πάμε κάπου ήρεμα να μιλήσουμε και να φάμε;»
Ταλαντεύτηκε στην απάντηση της. Μια θα μπορούσε να ήταν «Θα ετοιμάσω εγώ κάτι στο σπίτι» Δεν το τόλμησε, ούτε ήταν έτοιμη για κάτι τέτοιο. Αλλά και δεν την έπαιρνε να αρνηθεί πριν του πει τη γνώμη της κι ανιχνεύσει τις πραγματικές του προθέσεις. Έτσι η απάντησή της ήταν
«Χτύπα το κουδούνι και θα κατέβω»
Δεν τόλμησε να ζητήσει πληροφορίες από τρίτους. Όχι! Ίσως μέσα της να μην ήθελε κιόλας να εμπλέξει τρίτο άτομο στην υπόθεση. Μόνη της θα καθορίσει τα όρια. Μόνη η ίδια θα μετρήσει τις αντιδράσεις κι ό,τι προκύψει.
Προετοιμάστηκε με τη δέουσα προσοχή για τη συνάντηση τόσο που κάποια στιγμή αναρωτήθηκε από μέσα της «Γιατί όλα αυτά;» Απέφυγε να δώσει την απάντηση
«Ίδωμεν κυρά μου !»
Την έτρωγε η ανησυχία και νόμιζε ότι ο χρόνος επίτηδες καθυστερούσε κι αργούσε η στιγμή να ξεκαθαρίσει ο ορίζοντας. Αυτή είχε προετοιμάσει τα λόγια που θα του πει για τα ποιήματά του. Όταν χτύπησε το κουδούνι από κάτω ήταν στο φτερό έτοιμη. Κατέβηκε σε αμελητέο χρόνο και του έδωσε το χέρι να τον χαιρετήσει κι αυτός αντί να το σφίξει τρυφερά το σήκωσε κι ακούμπησε τρυφερά τα χείλια του στη παλάμη της. Δεν πρόλαβε να αντιδράσει ή να σκεφτεί κάτι λογικό. Η ανατριχίλα που διαπέρασε το κορμί της έκοψε την ανάσα. Προσπάθησε μ’ όλες τις δυνάμεις της να μην το καταλάβει ο άλλος ότι είναι ένα τρύπιο οχυρό, πανέτοιμο να παραδώσει τα όπλα. Μπήκε στο αυτοκίνητο κι αμέσως τον ρώτησε
«Που πάμε;»
«Ας το αυτό πάνω μου»
Έφτασαν στη θάλασσα σχεδόν αμίλητοι και συνέχισαν μέχρι τη λίμνη της Βουλιαγμένης. Απέναντι υπήρχε η γνωστή ταβέρνα του Λάμπρου με τα τραπεζάκια δίπλα στο κύμα. Η βραδιά ήταν γλυκιά κι άνετα μπορούσαν να κάτσουν έξω. Ένας κοινός δισταγμός τους κράταγε σχεδόν κλειστό το στόμα πέρα από αθώες κι ουδέτερες κουβέντες που δυο άνθρωποι συνήθως ανταλλάσουν. Τότε η Νίκη του είπε
«Μου ζήτησες τη γνώμη για τα γραφτά σου. Τα διάβασα και έχω να σου πω τα εξής….»
Δεν την άφησε να ολοκληρώσει την πρότασή της
«Ας το αυτό να περιμένει, κορίτσι μου; Ας χαρούμε το όμορφο τοπίο, τη γλυκιά νύχτα που μας περιτριγυρίζει. Ας τσιμπήσουμε κι ας πιούμε το κρασί μας. Έχουμε χρόνο για τα υπόλοιπα..»
Η άλλη αντέδρασε
«Μα γι αυτό το σκοπό δεν ήρθαμε;»
«Ναι κορίτσι μου, αλλά μην μου τη σπας τώρα. Κοίτα δίπλα τη θάλασσα. Σήκωσε το κεφάλι σου. Το φεγγάρι ανεβαίνει, σχεδόν ολόγιομο. Δεν νιώθεις την ατμόσφαιρα να μας ζητάει λίγο ρομαντισμό Ας το χαρούμε λοιπόν! Μην είσαι τόσο πεζή»
Είχε τον τρόπο του ο κερατάς. Κι ίδια δεν μπορούσε να μην επηρεαστεί. Από χαρακτήρα ευάλωτη στα αισθήματα, λησμόνησε τους φόβους της, άρχισε να χαλαρώνει και να αφήνεται στις προσταγές του.
Από το πρώτο ποτήρι του κρασιού ένιωθε κάτι να ανασκαλεύει στις στάχτες της εσωτερικής σβησμένης με τόσο κόπο φλόγας και πιεσμένες επιθυμίες και στερήσεις να την πλημυρίζουν σαν ένας πριν λίγο ξερός χείμαρρος μετά από τη δυνατή μπόρα. Μόνο από μέσα της κατόρθωσε να ψελλίσει μια ευχή
«Καλή μου Παναγιά δώσε μου τα δύναμη να αντισταθώ στην πλημύρα που ξαφνικά με κατακλύζει και σε λίγο θα με πνίξει;»
Μάταιη η έκκληση. Όταν αυτός σε λίγο της πρότεινε έναν περίπατο στη διπλανή ακρογιαλιά τον ακολούθησε σαν υπάκουο κι άβουλο σκυλάκι. Δεν είχε ποτέ βρεθεί σε τέτοια έξαρση και διάθεση. Εκεί, χωρίς καθόλου προλόγους, χωρίς καθόλου εξηγήσεις, πάνω στην άμμο, του παραδόθηκε ολόκληρη σαν έτοιμη από καιρό κι έζησε για πρώτη φορά την ερωτική έκσταση σ’ όλη την έκτασή της. Μια βρύση που ήταν σφραγισμένη άνοιξε κι η διψασμένη Νίκη άρχισε να πίνει νερό χωρίς κιόλας να ξεδιψάσει. Μέχρι οι αναπνοές τους να γίνουν φυσιολογικές δεν ανταλλάχτηκε κουβέντα. Μετά η Νίκη τον ρώτησε
«Με τα ποιήματα τι θα γίνει;»
Αυτός ετοιμόλογος, λες και περίμενε την ερώτηση της είπε
«Θα το συζητήσουμε στην επόμενη συνάντησή μας, που θέλω να είναι σύντομα και σε ποιο ιδιωτικές συνθήκες. Το ξέρεις; Ούτε σκεφτήκαμε αν εδώ υπήρξαν μάρτυρες της ένωσής μας. Θα συνεννοηθούμε τηλεφωνικά»
Το μόνο που βρήκε να πει ήταν ένα εντάξει.
Στη διαδρομή της επιστροφής μουγγαμάρα. Σ’ ένα φανάρι κοιτάζοντας στο πλάι είδε το πρόσωπο της γεμάτο δάκρυα. Η Νίκη έκλαιγε αθόρυβα
«Γιατί, γλυκιά μου κλαις; Εγώ φταίω;»
« Όχι! Τα έχω με τον εαυτό μου! Πόσο εύκολα δέχτηκα τον ερωτά σου. Θα νομίζεις ότι είμαι μια γυναίκα της πρώτης ευκαιρίας. Ένα έχω να σου πω. Η εντύπωση είναι πλήρως λαθεμένη. Να το ξέρεις. Έχω χρόνια να ενωθώ με άντρα κι ίσως έτσι ερμηνεύεται η μειωμένη αντίσταση μου»
Δεν την άφησε να συνεχίσει. Πάρκαρε σ’ έναν παράδρομο και της είπε
«Άκου Νίκη. Και μένα μου λείπει η γυναίκα. Θα μου πεις. Μα, ρε Μπάμπη είσαι παντρεμένος! Ναι κι έχω ένα γλυκό κοριτσάκι δέκα χρόνων, που υπεραγαπώ. Πίστευε ότι θέλεις, μα ο γάμος μου είναι νεκρός εδώ και χρόνια. Δεν ταιριάξαμε τελικά. Άλλοι στόχοι, άλλες προτεραιότητες, άλλες ιδιοσυγκρασίες. Αυτά συμβαίνουν στη ζωή. Για χάρη του παιδιού συνεχίζουμε να ζούμε στην ίδια στέγη»
«Σταμάτα! Είμαι η γυναίκα της μιας ευκαιρίας για σένα; Έτσι με θεωρείς;»
«Καλά το μυαλό σου σταμάτησε, μικρούλα μου; Τόσες προσπάθειες έκανα να προκαλέσω το ενδιαφέρον σου, χωρίς να γίνει κουτσομπολιό στο γραφείο! Εκεί υπάρχουν πέντε άλλες γυναίκες και τόσες άλλες σε άλλα τμήματα. Γιατί δεν απευθύνθηκα σ’ αυτές; Από τη πρώτη στιγμή σε ξεχώρισα και εκτίμησα το χαρακτήρα σου. Ξέρω ότι γύρω σου δεν υπάρχει άλλος άντρα; Γιατί ήμουν και λίγο αδιάκριτος. Δυο τρεις φορές σε παρακολούθησα και στο πρόσωπό σου διάβασα τη μοναξιά. Το ενδιαφέρον για ένα άτομο δεν παραγγέλνεται στον έμπορα, κορίτσι μου. Πάρτο απόφαση. Σου έρχεται απρόσκλητο και επιβάλλεται. Αυτό είναι μαζί σου. Ξέρω ότι ζητάω πολλά, ενώ έχω να σου προσφέρω μικρό καλάθι. Αυτός είμαι! Ένας άνθρωπος που ενδιαφέρεται για σένα και εκλιπαρεί την κατανόηση σου..»
Στη διάρκεια της εξομολόγησής του τα δάκρυα σταμάτησαν και το πρόσωπό της άρχισε λίγο να φωτίζεται. Του είπε
«Στη ζωή μου δυο άντρες γνώρισα. Έναν στην εφηβεία μου μέχρι τα φοιτητικά μου χρόνια με άτυχη κατάληξη κι ο δεύτερος εσύ παντρεμένος και με υποχρεώσεις. Γιατί τόση ατυχία Χριστέ μου! Όμως θα το ομολογήσω. Δε μου είσαι αδιάφορος! Γι αυτό κλαίω..»
Την αγκάλιασε και την έσφιξε πάνω του. Σαν κυνηγημένο κι ανυπεράσπιστο ζωάκι χώθηκε στην αγκαλιά του. Της σήκωσε το πρόσωπο που ήταν χωμένο στο στήθος του και τη φίλησε με τέτοια τρυφερότητα, που χρόνια ζητούσε να βρει. «Ας το διάολο!» είπε από μέσα της. «Κι εγώ έχω δικαίωμα στη ζωή!»
Ξεκάρφωτα κι αυθόρμητα της βγήκε
«Η επόμενη φορά θα είναι στο σπίτι μου! Στους άλλους ορόφους από πάνω είναι οι παντρεμένες αδελφές μου. Μην ανησυχείς, κανένας δεν έρχεται απρόσκλητος..»
Όταν έμεινε μόνη το σκέφτηκε κι αλλιώς. «Είσαι πολύ μπόσικη, κυρία μου. Με το πρώτο χάδι, με την πρώτη τρυφερότητα σηκώνεις λευκή σημαία. Να είσαι πιο συγκρατημένη, κορίτσι μου, γιατί σε πήρε και σε σήκωσε…»
41. Η άνοδος των μεταρρυθμιστών στην εξουσία
Ο Αντρέας έφυγε, αλλά το εγκαταστημένο απ’ αυτόν νέο κράτος παρέμεινε σχεδόν αλώβητο. Ο συνδικαλιστικός συφερτός της νέας τάξης πραγμάτων έφερε αρχηγό στο ΠΑΣΟΚ την μεταρρυθμιστή Κώστα Σημίτη να αναλάβει τη συνέχιση της διακυβέρνησης της χώρας. Πάλι καλά, αν σκεφτείς ότι η εναλλακτική λύση ήταν ο φαταούλας Άκης Τσοχατζόπουλος! Καλές προθέσεις αλλά χωρίς την απαιτούμενη αποφασιστικότητα για ρήξεις κι αλλαγές που απαιτούσαν οι στιγμές. Η αριστερά ανήμπορη θα συνέχιζε να παίζει τον ακίνδυνο κι ανούσιο για την εξουσία ρόλο. Το ρόλο του επικριτή των πάντων. Μήπως χρειάζεται να πάει σε ψυχολόγο; Η δεξιά χωρίς εναλλακτικό όραμα και ικανή ηγεσία να αντιπαραταχθεί στο έμπειρο πια στελεχικό του ΠΑΣΟΚ.
Ο μόνος που θα μπορούσε να αποτελέσει το αντίπαλο δέος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε εξουδετερωθεί από την ίδια την παράταξή του, που ποτέ δεν τον αφομοίωσε και δεν τον δέχτηκε στους κόλπους της. Ας κάνω τον προφήτη. Μετά τον θάνατό του, όλοι οι επιφανειακοί επικριτές του, ιδιαίτερα αυτοί που τον έχουν συνδέσει αμετάκλητα σήμερα με την αποστασία του ’65 θα αρχίσουν να τον αποτιμούν διαφορετικά. Εδώ ίσως να είμαστε παρόντες. Έτσι μη υπαρχούσης εναλλακτικής λύσης - είναι αλήθεια- στις νέες εκλογές το ΠΑΣΟΚ ανανέωσε την εξουσία του. Οπότε τα οικονομικά συμφέροντα που κινούσαν και πριν τα νήματα αποχαλινώθηκαν έτι περισσότερο.
Η Αριστερά «αγρόν ηγόραζε!». Καταμετρήστε, εσείς που ευτελίσατε την επιστήμη της στατιστικής και την καταντήσατε κουρέλι εξυπηρέτησης πολιτικών και άλλων σκοπιμοτήτων πόσες μα πόσες φορές υποστήριξαν άκριτα αιτήματα και διεκδικήσεις που η ικανοποίηση τους αποτέλεσε μια από τις κύριες αιτίες της σημερινής κατάντιας της χώρας. Η Αριστερά διαθέτει στις τάξεις της ικανότατους αναλυτές κι ερμηνευτές των τελεσθέντων στο παρελθόν συμβάντων. Να τους βράσω! Εκείνο που χαρακτηρίζει «προοδευτική» μια γνώμη, μια πολιτική είναι αν εκ των προτέρων χαράσσει το χρήσιμο, τον προωθητικό ρόλο για τις αναγκαίες αλλαγές… που έρχονται. Δε θέλουμε μελλοντολόγους, θέλουμε πραγματιστές που θα προνοούν και θα κατευθύνουν τη χώρα προς την πορεία ανόδου της. Οι επικριτές είναι είδος εν αφθονία και ο ρόλος τους τόσο εύκολος και χωρίς απαιτήσεις. Και για αυτό έχει τόσους πολλούς που επιθυμούν να επωμιστούν το ρόλο.
Έτσι, μη υπαρχούσης άλλης εναλλακτικής λύσης, ο κόσμος κουρασμένος κι απηυδισμένος από το ΠΑΣΟΚ επανέφερε στην εξουσία τη δεξιά. Αυτή, υπό την ηγεσία ενός ανθρώπου που το μεγαλύτερο προσόν του ήταν το όνομα που έφερε και το κύριο χαρακτηριστικό του η αναποφασιστικότητα, αντί να υλοποιήσει τια αναγκαίες προεκλογικές υποσχέσεις και να εφαρμόσει τα μέτρα σοκ που οι ανάγκες απαιτούσαν, επέλεξε την πολιτική της «ήπιας προσαρμογής». Ό μεθερμηνευόμενο σήμαινε: Δεν ενοχλούμε τα κοράκια που απομυζούν τον εθνικό πλούτο, απλώς επιτρέπουμε την είσοδο στο προσοδοφόρο αυτό παιχνίδι νέων παικτών, που «πεινασμένοι κι αδικημένοι» όλα τα προηγούμενα χρόνια διεκδικούσαν και το δικό τους μερίδιο στη μοιρασιά της πίτας.
Αναποφάσιστος και κουρασμένος, φοβούμενος την ιεραρχία του άχρηστου μηχανισμού του κράτους αντί να το πετσοκόψει όπως προφανώς χρειαζόταν το έκανε πιο ξέχειλο και πιο αρπακτικό στο χαρακτήρα του. Φοβισμένος μην τον κατηγορήσουν οι συνήθεις «υπερασπιστές» των παρανομούντων που έχουν φορέσει τη λεοντή του υπερασπιστή των ανθρωπίνων ελευθεριών, άφηνε επί χρόνια ατιμώρητα εξόφθαλμα ποινικές πράξεις κρύβοντάς τες κάτω από το χαλί. Τόσο ατιμώρητες που σε μια νέα γενιά που μεγάλωνε μέσα σ’ αυτούς τους «άγονους αγώνες», να έχει τελικά εμπεδωθεί η αντίληψη ότι είναι νόμιμο δικαίωμα η αγνόηση και καταπάτηση των νόμων.
Μοιράστηκαν με τον πιο ανεύθυνο τρόπο χρήματα αριστερά και δεξιά, δήθεν ως παροχές, έγιναν φουσκωμένες εγκληματικά δαπάνες χωρίς καμιά κατεύθυνση προόδου και ανάπτυξης και το σύστημα κάποια στιγμή φράκαρε, γιατί όλες αυτές οι «φιλολαϊκές πρωτοβουλίες», που από τον «προοδευτικό χώρο» μεταφράζονταν ως «κατακτήσεις του λαού», γίνονταν με δανεικά χρήματα. Κάποιες έγκαιρες φωνές αγωνίας, που μιλούσαν για το αδιέξοδο αγνοούνταν από τα ΜΜΕ και αμείβονταν με λοιδορία από τους δήθεν έξυπνους.
Το τραγικό είναι ότι σφοδρότεροι εχθροί της ύστατης σήμερα προσπάθειας για τη σωτηρία της χώρας που γίνεται από την πρόσφατα εκλεγμένη Κυβέρνηση, είναι όλοι αυτοί που πανηγύριζαν στο προηγούμενο παζάρι της διαφθοράς. Δεν μου προξενεί εντύπωση. Η μελέτη των συμβαινόντων στην ιστορία μας λέει ότι το φαινόμενο αυτό είναι συχνά απαντούμενο.
42. Η Φοίβη προσγειώνεται
Έβλεπε την κόρη της να παίζει στο σαλόνι με τον άντρα της, άκουε τα χαρούμενα ξεφωνητά τους κι η ψυχή της γαληνεμένη άρχισε το ταξίδι της αναπόλησης και του απολογισμού. Τι είχε κι αυτή κάνει στη ζωή της; Πράξεις που καθώς σήμερα τις φέρνει στο μυαλό της, της δημιουργούν το αίσθημα της ντροπής; Δυστυχώς αρκετές! Ευτυχώς τις έχει επιμελώς κρυμμένες σε μια άκρη του μυαλού της. Συνεχώς τις απωθεί μη τυχόν τις κατανικήσει οριστικά, θάβοντάς τες, πλην ματαίως. Απρόσκλητες εκείνες έρχονται και της υπενθυμίζουν την ύπαρξή τους. Τι να κάνει; Τίποτα. Ίσως είναι η επίγεια τιμωρία για τις αμαρτίες της!
Δεν ήταν καμιά θεούσα να δίνει τέτοιου είδους απαντήσεις αλλά της έρχονται αυθόρμητα στο κεφάλι λόγω κοινωνικής αδράνειας. Σε τέτοια κοινωνία μεγάλωσε και μεταφέρει τις συνήθειες της, τα ίδια αντανακλαστικά με αυτήν. «Εικόνα της κοινωνίας κι εμείς δεν είμαστε» Ο χαρακτήρας της φταίει. Είχε το στοιχείο του άπληστου και του αρπακτικού πάνω απ’ το μέσο όρο.
Τι να κάνει και τι να σκέπτεται άραγε ο «μέντοράς» της στην αμαρτία και τη διαφθορά; Δεν ξέρει ακριβώς κι ούτε θα επιδιώξει ποτέ να μάθει. Ένα μόνο ξέρει. Τον πήρε μαζί του το κύμα της ανωνυμίας και τον έστειλε στον κάδο της ανακύκλωσης. Η πολιτική τον απέρριψε και στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις τον μαύρισε δεόντως. Μια δεύτερη φωνή από μέσα της ξεμυτίζει με κρυμμένη κακία και έπαρση να της λέει
«Μην είσαι ηλίθια καλή μου! Σε κάποια γωνιά του σύμπαντος τρισευτυχισμένος και ήσυχος αυτός θα γεύεται τις χαρές της ζωής, δίπλα σε ανταλλακτικές γκόμενες που άφθονες κυκλοφορούν σ’ όλες τις πιάτσες έτοιμες να προσφέρουν το κάθε τι για λίγη επωνυμία και ένα δωράκι τυλιγμένο σε χρυσόχαρτο. Τι νόμιζε; Ότι είναι αναντικατάστατη; Αναρωτήθηκε: Τα χρήματα φέρνουν άραγε την ευτυχία; Όχι πάντα, ιδιαίτερα όταν είναι στιγματισμένα από σκοτεινές προελεύσεις, όταν δεν είναι απόκτημα κάποιας σκληρής εργασίας από πίσω τους. Όμως επειδή είναι και ρεαλίστρια ξέρει ότι κι ότι η παντελής έλλειψή τους σίγουρα είναι ασφαλές εισιτήριο για τη δυστυχία και τη μιζέρια.
Αυτή τη πλευρά της ζωής της, την μεταφέρει, ως σταυρό μαρτυρίου, αποκλειστικά στην πλάτη της. Ποτέ δεν τόλμησε να τη μοιραστεί μ’ έναν δεύτερο άνθρωπο. Ξέρει ότι από το οικογενειακό της περιβάλλον όλο και κάτι θα υποπτεύονται, αλλά άλλο είναι η υποψία κι άλλο η παραδοχή. Όχι, δεν έχει το κουράγιο για τέτοια αποκαλυπτήρια. Περισσότερο ο άντρας της, ο Κώστας, αλλά φαίνεται κι αυτός δεν τόλμησε ποτέ να ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Οι μεταξύ τους σχέσεις αφού πέρασαν από επικίνδυνες στροφές πήραν μια βαθειά ανάσα κι αναζωογονήθηκαν με την έλευση του παιδιού τους. Τον κέρδισε η πατρική αγάπη και υπερνίκησε όλους τους άλλους φόβους. Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα της επανάληψης για το δεύτερο παιδί; Ναι! Αυτό θα βάλει μπρος. Από σήμερα κιόλας.
Μια κρίση πέρασε και στη μοιρασιά της πατρικής περιουσίας. Όταν πήγε στο γραφείο τα Ντόρας και του Ιάσονα παραλίγο να κάνει την πατάτα της. Και θεωρεί τον εαυτό της έξυπνο! Α ρε μούντζα που σου χρειάζεται! Όταν τα δυο παιδιά παρουσίασαν την περιουσιακή κατάσταση της εταιρίας, πώς της ήρθε, χωρίς σκέψη της χαμένης να πει;
«Το θέμα είναι απλό. Θα χωρίσουμε τα υπάρχοντα στα τρία και η κάθε μια μας θα πάρει από ένα μερίδιο»
Υπήρξαν μερικά δευτερόλεπτα αμηχανίας έως παγωμάρας. Ο Ιάσονας δεν είπε τίποτα, αλλά η Ντόρα δεν το άντεξε
«Μα, Φοίβη, η εταιρία είναι στο όνομά μας και μέσα της περιλαμβάνει και την εργασία τόσων χρόνων του Ιάσονα. Αυτός δεν δικαιούται τίποτα; Έστω μόνο από νομική άποψη»
Τότε και μόνο τότε η Φοίβη ξύπνησε από την ευθύγραμμη λογική της. Αμέσως έκανε τη στροφή, βλέποντας την αδικία που θα γινόταν
«Συγνώμη παιδιά, παρασύρθηκα. Αυτό που είπα είναι μαλακία»
Το να ζητάει η Φοίβη συγνώμη ήταν κάτι σημαντικό και πρωτοεμφανιζόμενο. Με αποφασιστικότητα επενέβη μην αφήνοντας τους άλλους να πούνε κουβέντα
«Έχεις απόλυτο δίκαιο Ντόρα. Αυτά είναι δικά σας»
Η Ντόρα όμως δεν ήταν παμφάγα. Επενέβη κι έβαλε τα πράγματα στη σωστή τους θέση
«Ούτε αυτό είναι το σωστό Φοίβη! Ο μπαμπάς έβαλε κάποια χρήματα κι αυτά ανήκουν και στις τρεις μας. Είναι άδικο να τα πάρω όλα εγώ. Προτείνω η Νίκη και εσύ να πάρετε από ένα μεγάλο διαμέρισμα απ’ αυτά που κατέχει η εταιρία. Βρες εσύ τη νομική φόρμουλα να γίνει αυτό. Εγώ προτείνω την εικονική πώληση»
Η Φοίβη αγκάλιασε την Ντόρα και την έσφιξε πάνω της με ένα χαμόγελο πλατύ που κάλυπτε όλο το πρόσωπό της. Ο Ιάσονας από απέναντι χαμογελούσε κι αυτός ευτυχισμένος. Δεν ήταν απλώς. Ένιωθαν επιτέλους ότι ήταν αδελφές.
Εκείνη που χάρηκε ιδιαίτερα με την ειρηνική και χωρίς προβλήματα κατάληξη του οικογενειακού διαχωρισμού της περιουσίας ήταν η κυρά Χρυσούλα. Οι κόρες της ήταν πλέον ώριμες και υπεύθυνες γυναίκες.
43. Η Νίκη ζει την περιπέτειά της
Αφού άνοιξε ο δρόμος, η συνέχεια ήταν αναπόφευκτη. Την πρώτη βραδιά που τον έμπασε στο σπίτι της ήταν μια βραδιά αποκλειστικά πάθους κι έρωτα. Ήξερε ο άθλιος να τη χειρίζεται, να παίζει με το σώμα της και να αφοπλίζει κάθε δισταγμό κι αναστολή της. Κι αυτή να του παραδίνεται χωρίς αντίσταση. Όλες οι πόρτες του οχυρού της ορθάνοιχτες. Γνώριζε πως να ξυπνήσει μέσα της τις πιο απόκρυφες, τις πιο ασύμμετρες, τις πιο «αμαρτωλές» επιθυμίες. Ποτέ δεν φανταζόταν ότι θα υπάρξει στιγμή που θα επιτρέψει σε άντρα να της κάνει τέτοια πράγματα. Το χειρότερο όλων ήταν όχι μόνο πως τα «υπέμεινε». Αντίθετα τα απολάμβανε.
Χάθηκε μέσα στη φαντασίωση και το παραλήρημα. Μόνο όταν κατά το ξημέρωμα ο προϊστάμενος έφυγε σαν τον κλέφτη, τότε επανήλθε στο συνήθη εαυτό της κι οι τύψεις άρχισαν να την κατακλύζουν όλη τη μέρα. Τότε μόνο θυμήθηκε ότι και πάλι δεν μίλησαν γι αυτό που έγινε το αίτιο της σχέσης τους. Κουβέντα για τα κείμενά του. Μήτε λέξη. Το λιτό γεύμα που είχε ετοιμάσει δεν το ακούμπησαν καθόλου. Μόνο έρωτας, αποκλειστικά σεξ. Χριστέ μου! Τι κατρακύλα είναι αυτή; Σόδομα και Γόμορρα!
Μια άλλη σκέψη την κατατρόμαξε ξαφνικά. Λες να άκουσαν οι αδελφές της τις απελπισμένες κραυγές της. Πάει τότε χάθηκε! Με τι μούτρα θα τους ξαναδεί; Ευτυχώς δεν υπήρξε κανένα σχόλιο, ούτε έμμεση νύξη για το συμβάν. Πάλι καλά! Αναρωτιόταν, ποιο είναι το μαγικό φίλτρο που την πότισε ο κερατάς κι έχασε το μυαλό της; Να πεις ότι πήραν κάποιο φίλτρο; Ρούφηξαν ένα ισχυρό ποτό; Τίποτε απ’ αυτά. Κι όμως όλα τα όρια των συνήθων αναστολών εκουσίως ξεπεράστηκαν. Μια μαγική εικόνα. Ωραία ήταν, αλλά την φόβιζε ότι έχανε τη συνείδηση του εαυτού της κι αυτό δεν της άρεσε καθόλου. Την επόμενη φορά πρέπει να είναι πιο προσεκτική και πιο συγκρατημένη.
«Έλεος κυρά μου! Βάλε ένα όριο;»
Τότε συνέβη και κάτι έκτακτο. Από φυσικά αίτια έφυγε αναπάντεχα απ’ τη ζωή ένας συνάδελφος, στο ίδιο αντικείμενο εργασίας με αυτήν, από ένα μεγάλο συγκρότημα εφημερίδων και της έγινε μια δελεαστική πρόταση να είναι αυτή η αντικαταστάτρια του. Χωρίς σκέψη, χωρίς καμιά συνεννόηση θεώρησε αυτονόητο και λογικό να δεχτεί την πρόταση. Υπέγραψε το συμβόλαιο ατάκα κι επιτόπου. Αργότερα σκέφτηκε την επίδραση που θα έχει αυτό στη σχέση της με τον Μπάμπη. Αλλά εκ πρώτης όψεως είπε:
«Ίσως να είναι καλύτερα έτσι. Να μην βρισκόμαστε στον ίδιο εργασιακό χώρο. Ίσως τότε να είμαστε πιο απελευθερωμένοι να χαρούμε τον έρωτά μας»
Όμως εδώ έκανε λάθος λογαριασμό. Όταν τον ενημέρωσε η αντίδρασή του ήταν απρόσμενη. Μίλησε για προδοσία, της απέδωσε συμπεριφορά αχάριστου ανθρώπου, που δεν υπολόγισε τίποτα παρά μόνο την προσωπική της φιλοδοξία και αυτό δεν μπορεί να μην έχει τις συνέπειές του. Δεν το περίμενε κάτι τέτοιο. Κάθε απόπειρά της να του εξηγήσει τα κίνητρά της πήγε στράφι. Ίσως να είχε λίγο δίκαιο, αλλά δεν έχει η ίδια το δικαίωμα της επιλογής; Η νέα θέση είναι αναβαθμισμένη. Θα μπορούσε να αγνοήσει την ευκαιρία που της παρουσιάστηκε;
Μετά από τηλεφωνική συνεννόηση, που με δική της πρωτοβουλία έγινε, τον περίμενε σήμερα το βράδυ στο σπίτι. Είχε την αγωνία πως θα πάνε τα πράγματα. Θα υπάρξουν λες πάλι εκείνες οι ονειρεμένες στιγμές που έζησε μαζί του;
Όταν ήρθε η ώρα και μπήκε στο σπίτι εύκολα ανίχνευες μια διστακτικότητα, ένα κλίμα δυσαρέσκειας που εξαρχής σκότωσε την αρχική της επιθυμία να πέσει στην αγκαλιά του και να τον γεμίσει με φιλιά. Κάθισαν στο τραπέζι και του πρόσφερε λίγο κρασί. Πήρε το ποτήρι στο χέρι του και δια μιας το άδειασε πίνοντάς το. Αμηχανία! Αυτή έμεινε με το δικό της ποτήρι απείραχτο, αφού ήλπιζε σε μια πρόποση που θα σπάσει τον πάγο. Ναι, το γυαλί της μεταξύ τους σχέσης είχε πια ραγίσει.
Ξάπλωσαν κάποια στιγμή στο κρεβάτι, αλλά ο έρωτας που επακολούθησε είχε χάσει την αρχική ορμή, το προηγούμενο κυρίαρχο πάθος. Ξεθυμασμένες καταστάσεις. Άρα μήπως ήρθε η στιγμή της ρήξης; Δεν το επιζήτησε η ίδια. Φοβόταν το σύνδρομο της στέρησης μια και η ίδια ξεκλειδώθηκε και μάλιστα με τόσο έντονο βαθμό. Αλλά μπορούσε να εκβιάσει καταστάσεις; Τα αισθήματα δεν έρχονται με παραγγελίες. Τα νιώθεις και τα βιώνεις ή τίποτα.
Σε δυο ώρες έφυγε από το σπίτι της. Δεν είπαν αντίο, αλλά φανταζόταν ότι ειπώθηκε από μέσα του. Με γεια του με χαρά του! Από την αρχή υπήρχαν τα αξεπέραστα όρια. Παντρεμένος με παιδί. Αρχικό δεδομένο. Κι αυτή τελικώς δεν θα μπορούσε να αντέξει μια σχέση, που το μόνο στήριγμά της θα ήταν η σαρκική επαφή. Δεν ήταν ανθρώπινο να ζητάει κάτι περισσότερο απ’ τη ζωή;
44. Οι κληρονομικοί διάδοχοι της εξουσίας
Ενώ ο μικρός Καραμανλής χρεώνεται με δυο μεγάλα αμαρτήματα, τελικώς απέδειξε ότι έχει ανεπτυγμένο το αίσθημα της προσωπικής του αυτοσυντήρησης. Τα δυο αμαρτήματα ήδη αναφέρθηκαν και ήταν η απρόσκοπτη συνέχιση της διασπάθισης του δημόσιου χρήματος, με συνέπεια την διόγκωση του δημόσιου χρέους και δεύτερον η παγίωση του αισθήματος της ατιμωρησίας σε μια γενιά που ερχόταν απαιτητική και χωρίς μνήμες.
Ο τελικός απολογισμός της διπλής θητείας του στην κορυφή της διακυβέρνησης της χώρας είναι τελικώς αρνητικός. Εξαρχής ο Κώστας Καραμανλής έδινε συνεχώς την εντύπωση ότι δεν νιώθει καλά στο νέο ρόλο του υπεύθυνου ηγέτη της χώρας, λες και με το ζόρι τον έβαλαν να «παίξει» αυτό το ρόλο. Απόδειξη αυτού του ισχυρισμού είναι και ο περιορισμένος ημερήσιος χρόνος που αφιέρωνε σ’ αυτό το καθήκον. Έδινε την εντύπωση δημόσιου υπαλλήλου. Όμως πρέπει να του αναγνωρίσουμε δυο έξυπνες κινήσεις. Πρώτον εγκαίρως κατάλαβε το αδιέξοδο και δραπέτευσε μέσω εκλογών παραδίδοντας την εξουσία στον διάδοχό του. Και δεύτερον η παρατεταμένη σιωπή του, παρά τις επανειλημμένες προκλήσεις, να μιλήσει όλο το επόμενο διάστημα, βγάζοντας εντέχνως τον εαυτό του από το κάδρο των ευθυνών. Όταν δεν γινόταν διαφορετικά και έπρεπε κάτι να ειπωθεί, υπήρχαν πρόθυμοι συνένοχοι της αυλής του, ευνοημένοι ποικιλοτρόπως από τον ίδιο, να βγάζουν τα κάστανα από τη φωτιά. Έτσι το τελικό αποτέλεσμα που καταγράφεται είναι: Μέχρι στιγμής την βγάζει καθαρή.
Τραγική περίπτωση ήταν ο διάδοχός του. Ελλιπής δια γυμνού οφθαλμού, άπειρος της ζωής, αιθεροβάμων, ανίκανος να χειριστεί κρίσιμα θέματα, κατασπατάλησε τον πρώτο κρίσιμο χρόνο της διακυβέρνησης του λέγοντας ηλιθιότητες για πράσινη ανάπτυξη και πράσινα άλογα. Για ανοιχτή διακυβέρνηση κι άλλες πομφόλυγες, που από τους περισσότερους επίσημους σχολιαστές της πολιτικής μας ζωής ερμηνευόντουσαν λες κι είναι συμπυκνωμένες σοφίες. Ανίκανος στην πραγματικότητα να χωρίσει δυο γαϊδουριών άχυρα, δημιούργησε μια αυλή, παρόμοια άπειρων με τον ίδιο, αυλικών και έφερε γρήγορα τη χώρα στο χείλος του γκρεμού.
Μη λησμονήσω να πω ότι κι ο νέος επιβήτορας ήρθε στην εξουσία πάλι πανηγυρικά με την ψήφο του λαού, έχοντας ως μοναδικό εφόδιο το κληρονομημένο όνομά του Αν μπορούσε να βρεθεί μια ανιχνευτική μέθοδος και να διερευνηθεί το γεγονός, τότε θα βλέπαμε ότι η πλειοψηφία όλων αυτών που συναπαρτίζουν τα «αδιέξοδα κινήματα» των «αγανακτισμένων», των μπαταχτσήδων του «δεν πληρώνω» στη μεγάλη πλειοψηφία είναι άνθρωποί στους οποίους διαψευστήκαν οι αναμονές για τη συνέχιση του πάρτι μοιράσματος χρημάτων. Είναι μόνιμο το φαινόμενο ότι οι πιο ακραίοι διαμαρτυρόμενοι είναι συγχρόνως και οι γεννήτορες των προβλημάτων. Ο μέσος υπεύθυνος πολίτης στέκεται στη μέση σιωπηλός ελπίζοντας σε λύση από υπεύθυνους πολιτικούς.
Είναι ώρα να μιλήσουμε και για την σιωπηλή αποδοχή από τους «αδέκαστους κι αυστηρούς σχολιαστές» της τόσο «εύκολης ικανοποίησης» παράλογων αιτημάτων των ισχυρών συνδικάτων του στενού και ευρύτερου δημόσιου χώρου, που δεόντως συνέβαλαν στο οικονομικό αδιέξοδο. Γίνεται και το σκυλί χορτάτο και το ψωμί ολόκληρο;
Ποιες ήταν οι αντιδράσεις τους όταν οι δικαστές ρύθμιζαν τα του οίκου τους σχετικά με τις αμοιβές τους πέραν της κοινής λογικής στηριζόμενοι μόνο στο γράμμα του νόμου; Ποιος αντέδρασε όταν έβγαζαν «ευνοϊκές» τιμές αποζημίωσης των απαλλοτριώσεων ιδιοκτητών; Πώς επέτρεψαν να ανθίσει στους κόλπους τους το λεγόμενο «παραδικαστικό κύκλωμα» που καταπολεμήθηκε τελικώς εξ απαλών ονύχων. Η Κώνστα ακόμη κάνει διακοπές στο Λονδίνο με τα χρήματα τρίτων. Και οι κριτές κρίνονται, ιδιαίτερα όταν «φοραθούν κλέπτοντες οπώρας» Ας μας παρουσιάσουν τις δηλώσεις και τα γραπτά των έγκαιρων προειδοποιήσεων των υπευθύνων. Τότε θα δούμε τη φτωχή σοδειά που θα εισπράξουμε.
Πρέπει να το πούμε καθαρά. Τα περισσότερα ξεκινούσαν από την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη πολλών να θεωρούν το κράτος σαν παίχτη που δεν είναι δικός τους, σαν αγελάδα, που ασταμάτητα και χωρίς συνέπειες μπορούν να αρμέγουν, ως ένα άπατο πηγάδι που πάντα θα μας δίνει το νερό που χρειαζόμαστε. Να πω την αμαρτία μου. Να, μια θετική συνέπεια της κρίσης. Έγινε ευρέως συνείδηση ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα. Το κράτος αφορά τον καθένα κι όλους μας κι αν δεν το προστατεύουμε σαν το δικό μας σπίτι θα πέσει να μας πλακώσει. Κι όταν το κράτος γονατίζει η επίδραση αφορά τους πάντες. Ένοχους κι αθώους.
Διανύουμε μια κρίσιμη φάση στη χώρα μας και ο περιορισμός του πολίτη στη θέση του κριτή των συμβαινόντων δεν είναι αρκετή. Πρέπει ο κάθε υπεύθυνος πολίτης να ασκεί την κριτική του στη κατεύθυνση να βοηθήσει τα πράγματα κι όχι να τα σπρώχνει στο γκρεμό. Μέχρι πότε η Αριστερά στην Ελλάδα θα συνεχίσει να βρίσκεται στην κερκίδα; Πότε θα μπει στο στίβο και να αγωνιστεί και να βάλει σε εφαρμογή τα συνεχώς διαφημιζόμενα προσόντα της; Να δει κι αυτή στη πράξη πόσα απίδια έχει ο σάκος! Συνεχώς θα βρίσκεται στην παιδική ηλικία; Να ξέρει ότι έτσι σύντομα θα σαπίσει.
45. Η Νίκη σε νέο περιβάλλον
Πήγε στο νέο πόστο αποφασισμένη να δώσει τη μάχη της. Είχε ήδη μια συσσώρευση πείρας, αλλά αυτό δεν αρκούσε. Σε αυτού του είδους δουλειές χρειάζεται καθημερινή επαλήθευση της επάρκειάς σου. Τρεχάματα, αγωνίες, προσαρμογή στο νέο περιβάλλον και συγχρόνως να μεταφέρει μέσα της την ανοιχτή πληγή της δεύτερης αισθηματικής αποτυχίας. Το παράπονο ερχόταν συνεχώς στο στόμα της σαν μόνιμη γεύση πίκρας που της στερούσε το χαμόγελο στη ζωή. Στο τομέα αυτό μάλλον είχε αποτύχει. Οριστικά; Ένα ερώτημα που μόνο το μέλλον γνώριζε την απάντησή του.
Από την άλλη ζούσε πολύ στενά με τις αδελφές τις, που είχαν δημιουργήσει ευτυχισμένες οικογένειες με παιδιά κι η γλυκιά αλλά κι άδολη ζήλια ζωντάνευε με τις εικόνες που ζούσε. Ο αναδεξιμιός της ήταν πια ένας γεμάτος ζωντάνια έφηβος με πολύ στενή σχέση με τη νονά του που τον γέμιζε με δώρα, τόσο που η μάνα του η Ντόρα να χτυπάει το καμπανάκι
«Τον κακομαθαίνεις Νίκη και δεν είναι σωστό!»
Η μάνα και οι δυο αδελφές ήταν προσεκτικές στα προσωπικά θέματα. Κάποια ήξεραν και κάποια υποπτεύονταν. Όμως πρόσεχαν μην ξύσουν πληγές γιατί συγχρόνως ήξεραν την ευαίσθητη ψυχοσύνθεσή της
Δεν χρειάστηκε να περάσει πολλής χρόνος για να κερδίσει το σεβασμό των συναδέλφων της στον νέο εργασιακό χώρο. Κατείχε εφόδια και μπορούσε να χειριστεί τα θέματα του τομέα της. Από τον παλαιό της εργοδότη, ούτε φωνή ούτε ακρόαση και ίσως αυτό να ήταν καλύτερο γιατί δεν είχε εμπιστοσύνη στα όρια των αντιστάσεων της. Βεβαίως τα χρόνια είχαν περάσει. Δεν ήταν πλέον κανένα κοριτσάκι στην πρώτη φάση της ζωής της, αλλά ούτε και μια απόμαχη της ζωής.
Σ’ αυτή τη φάση είχε ανοιχτές τις πόρτες της για ευκαιρίες που ίσως της παρουσιάζονταν στο μέλλον. Τώρα ήξερε, είχε νιώσει τις χαρές της σάρκας κι οι μνήμες αυτές είναι ανεξίτηλα χαραγμένες στο μυαλό
«Ποτέ δεν είναι αργά» σκέφτηκε από μέσα της, παρηγορώντας στην ουσία τον εαυτό της
46. Η οικογένεια ωρίμασε
Τα χρόνια πέρασαν και οι ηλικίες των μελών της οικογένειας του Αντρέα και της Χρυσούλας είχαν γίνει σεβαστές. Το 2010 η κυρά Χρυσούλα ήταν πλέον σχεδόν εβδομηντάρα και οι κόρες γύρω στα πενήντα. Τα εγγόνια πέντε. Τρία η μικρότερη Ντόρα, δυο η μεγαλύτερη Φοίβη, ενώ η μεσαία Νίκη δεν ευτύχισε να γίνει μητέρα. Ήταν όμως η γλυκύτερη θεία που μπορούσε να υπάρχει.
Η Χρυσούλα κρατιόταν καλά στην υγεία της και –κρίσιμο σήμερα θέμα- στα μυαλά της. Για όλους ήταν το σημείο αναφοράς. Σε κάθε πρόβλημα που δημιουργούνταν, όλοι προσέτρεχαν στη σοφία της, ζητώντας την συμβουλή της. Κι αυτή ήταν η πρώτη έγνοια της, Να βοηθήσει, να συνδράμει στο μέτρο των δυνάμεών της. Σοβαρό πρόβλημα υγείας μέχρι τώρα δεν είχε παρουσιαστεί σε κανένα μέλος της οικογένειας. Και η οικονομική κατάσταση όλων ήταν ανθηρή. Οσμιζόταν τα μαύρα σύννεφα που συγκεντρώνονται πάνω απ’ τη χώρα, αλλά πίστευε ότι τα κορίτσια της έχουν φόβο να μην γίνουν θύματα της επερχόμενης κρίσης.
Είναι φανερό ότι ποτέ δεν ξεπέρασε και δεν θα ξεπεράσει το χαμό του αγαπημένου άντρα της. Δυο τόσο διαφορετικοί στην αφετηρία μεταξύ τους άνθρωποι, βρήκαν το χρόνο να συγχρωτίσουν τους χαρακτήρες τους, να δημιουργήσουν μια ευτυχισμένη οικογένεια και ν’ αγαπηθούν με την πάροδο του χρόνου ακατάλυτα. Ας είναι καλά όπου κι αν βρίσκεται η καλή κι αγαθή ψυχούλα του.
Η Φοίβη έβγαλε, μετά τις περιπέτειες που πέρασε από το ξερό της το κεφάλι, όλες τις όμορφες ιδιότητες του χαρακτήρα της. Ποιος, πριν λίγα χρόνια, θα μπορούσε να ελπίζει ότι μέσα σ’ αυτό το εκ πρώτης όψεως φιλόδοξο κι εγωιστικό πλάσμα θα ξεπηδήσει μια τόσο τρυφερή και καταδεκτική σύζυγος, μια ικανή κι αφοσιωμένη μάνα; Ο άντρας της, ο Κώστας είχε την εξυπνάδα να μην συζητήσει ποτέ μαζί της την προηγούμενη φάση της ζωής της κοντά στον υπουργό. Τι νόημα, είχε πει από μέσα του, θα είχε κάτι τέτοιο; Εκείνο που πάντα επιθυμούσε είχε συμβεί κι όλα τα άλλα είναι εκ του περισσού. Ας τα πάρει μαζί του το ποτάμι της λήθης.
Πρέπει να την παραδεχθεί τη δικιά του. Από τη στιγμή που έγινε μάνα η Φοίβη όλο εκείνο το επηρμένο ύφος έφυγε από πάνω της, σαν ένα λερωμένο παλαιό ρούχο που έπρεπε να πεταχτεί στα σκουπίδια. Το πρόσωπό της ηρέμησε, έφυγε η προηγούμενη ένταση κι ανάμεσα τους πέρα από την πάντα παρούσα ερωτική έλξη ήρθαν κι άλλα πιο χρήσιμα και μόνιμα στοιχεία, όπως η στοργή, η κατανόηση, η συνεννόηση. Ναι! Τώρα χωρίς καμιά αμφιβολία ήταν οικογένεια, με όλη τη σημασία της λέξης
Είχαν δυο αγγελούδια που μεγάλωναν μέρα με τη μέρα και τους χάριζαν ευτυχία και τους έκαναν υπεύθυνους γονείς. Στα οικονομικά η κατάσταση επίσης πήγαινε καλά, γιατί παρά τις υποχρεώσεις τους στα παιδιά είχαν μια καλή μαγιά από πελάτες και τα έσοδά τους κάλυπταν τις ανάγκες τους, Ο Κώστας είχε και το σταθερό επιπλέον μισθό από την τράπεζα. Η κληρονομιά από τον μπαμπά ήταν μια ασφάλεια που τους απέφερε επιπλέον έσοδα.
Το ένα και μόνο σκοτεινό σημείο για τη Φοίβη ήταν τα ακόμα κρυμμένα λεφτά που είχε μαζέψει κατά τη θητεία της δίπλα στον υπουργό. Είναι αλήθεια ότι δεν είχε ακουμπήσει ούτε ένα ευρώ από αυτά, αλλά προβληματιζόταν ποιος θα ήταν ο τελικός τους προορισμός. Σε αυτό ακόμα δεν είχε αποφασίσει. Ίσως αργότερα πάνε για έναν καλό σκοπό που θα της δώσει και την τελική εξιλέωση.
Το ζευγάρι Ιάσονας και Ντόρα από την αρχή φαινόταν ότι θα προκόψει. Δεν ήταν ίδιοι, ήταν συμπληρωματικοί. Ο ένας κάλυπτε τον άλλον και εκεί που ταίριαζαν ήταν ότι οι απαιτήσεις τους απ’ τη ζωή ήταν πάντα στο επίπεδο των δυνατοτήτων τους. Ίσως ο καταλυτικός παράγοντας αυτής της απόλυτης σύμπλευσης να έχει την ερμηνεία της στον από πάντα ρεαλιστικό και πρακτικό μυαλό της Ντόρας. Οι δουλειές τους είχαν πάει καλά και η κρίση που φαινόταν να έρχεται καλπάζοντας στο επάγγελμά τους εύρισκε να έχουν κάνει την ασφαλή εκείνη συσσώρευση. Όχι, δεν κινδυνεύουν. Η μόνη ευχή είναι να έχουν την υγεία τους.
47, Το κλείσιμο
Έζησε όλες αυτές τις δεκαετίες την προσωπική της περιπέτεια, αλλά και στο ευρύτερο περιβάλλον παρακολούθησε από κοντά τα συμβάντα του τόπου της. Δεν μπορούσε να ισχυριστεί ότι είχε εμπλοκή στα γεγονότα, αλλά αυτή η απόσταση ίσως τη βοηθούσε για μια πιο αντικειμενική προσέγγιση των πραγμάτων και μια καλύτερη καταστάλαξη των συμπερασμάτων. Πρέπει να το παραδεχτούμε ότι οι συμπάθειες, οι συμμετοχές, τα πάθη, οι δεσμεύσεις, ο φανατισμός χωρίς να το θέλεις σε επηρεάζουν και εισάγουν στη κρίση σου υποκειμενικό στοιχεία. Αλλά δεν γίνεται και διαφορετικά. Αυτό ας το πάρουμε αυτό ως δεδομένο.
Έτσι ποτέ δεν θα ισχυριστεί πως κατέχει την απόλυτη αλήθεια Όχι! Το μόνο που μπορεί να καταθέσει είναι η δική της αλήθεια.
Πόσο όμορφο και συγχρόνως ανακουφιστικό είναι για έναν άνθρωπο να αγαπά και να ζει ευτυχισμένα με την οικογένειά του. Να σέβεται τους προπάτορες του, να κάνει απογόνους και να επιτελεί το καθήκον του για αυτούς. Πόσο απαραίτητο είναι να αγαπά κανείς τον τόπο του, τα χώματα, που τον έθρεψαν και του έδωσαν τις πρώτες εικόνες της ζωής. Είναι τόσο ανθρώπινο ν’ αγαπάς τους γείτονές σου και να ενδιαφέρεσαι για την ευτυχία τους. Επιπροσθέτως πόσο χρήσιμο και πρώτης προτεραιότητας καθήκον είναι να προσπαθεί ο καθένας να γίνει καλύτερος περιορίζοντας κατά το δυνατόν τα ελαττώματα του και να καλλιεργεί τις θετικές πλευρές του χαρακτήρα του. Να επιδιώκει τη γνώση και διαρκώς να διευρύνει τους ορίζοντές του. Να είναι συγκαταβατικός, αλλά όχι αδιάφορος, στα ελαττώματα του διπλανού του και να μην τρέφει ψευδαισθήσεις ότι όλα είναι θέμα καλών προθέσεων.
Όχι! Είναι παράξενο τελικώς πλάσμα ο άνθρωπος! Διαθέτει μια μεγάλη βεντάλια πλεονεκτημάτων, με αξιοπρόσεκτες αρετές, με τεράστιες δυνατότητες λόγω της έλλογης ικανότητάς του, που η πορεία του χρόνου τον έκανε κυρίαρχο ον στην φύση. Μπορεί να κατέχει δυνατά αισθήματα αγάπης και αλληλεγγύης για τον συνάνθρωπό του αλλά συγχρόνως εμφανίζει και με μια σειρά έμφυτα ελαττώματα και αδυναμίες.
Οι κακές πλευρές του ανθρώπου όμως είναι αυτές που τελικά καθορίζουν σε μεγαλύτερο ποσοστό τις ιστορικές εξελίξεις. Οι νόμοι, οι περιορισμοί, οι έγνοιες μιας κοινωνίας, οι προβλεπόμενες ποινές και τιμωρίες για μια ακολουθία πράξεων και συμπεριφορών, είναι μια από τις κύριες απασχολήσεις μιας οργανωμένης κοινότητας και κυρίως είναι αποτρεπτικοί του κακού. Η τιμωρία για το κακό πλειοψηφεί κατά κράτος του επαίνου για το οποιοδήποτε καλό.
Ένα από τα χειρότερα και συχνά απαντούμενα στην ιστορία ελαττώματα του ανθρώπου είναι η πλεονεξία. Ο άνθρωπος εύκολα γίνεται άπληστο και αχόρταγο πλάσμα. Δεν ικανοποιείται με αυτά που ήδη κατέχει. Θέλει αδιακόπως κι άλλα και ιδιαιτέρως αυτά που βλέπει να έχει ο διπλανός ή ο απέναντι του. Η ζήλεια και η συνεπαγόμενη εξ αυτής διάθεση διαρπαγής είναι η γενεσιουργός αιτία των διαιρέσεων, των δραμάτων και κατ’ επέκταση των πολέμων, που εκρήγνυνται λόγω αυτών των διαιρέσεων. Η ανθρώπινη ιστορία, δίπλα στο έπος των ανακαλύψεων και εφευρέσεων που βελτίωσαν τις συνθήκες της ζωής του ανθρώπου, έχει συγχρόνως στο ενεργητικό της και μια αλυσίδα σφαγών, αφανισμών και λεηλασιών.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι όλα αυτά τα αρνητικά χαρακτηριστικά μπορούν να ξεπεραστούν, αν επικρατήσει η «καλή θέληση» από όλους. Πιστεύουν ότι μπορεί να δημιουργηθεί μια παγκόσμια κοινότητα χωρίς πολέμους, χωρίς διενέξεις και δράματα. Ένας μόνιμα ειρηνικός κόσμος, χωρίς πολέμους και αίματα. Ισχυρίζονται ακόμα ότι στη Γη μπορεί να επικρατήσει μια διαρκής ειρήνη, που φυσική συνέπειά της θα είναι και η διαρκής πρόοδος.
Για την προετοιμασία και την οικοδόμηση μιας τέτοιας κοινωνίας έχουν διατυπωθεί αξιοθαύμαστα μοντέλα ιδανικής οργάνωσης ουτοπικών κοινωνιών, που η αφηρημένη και καλοπροαίρετη ανάγνωσή τους μπορεί να εμπνεύσει αισθήματα αισιοδοξίας για το μέλλον και να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση της επερχόμενης λύτρωσης Το σύνδρομο του επερχόμενου Μεσσία είναι μια από τις καλύτερες εμπνεύσεις παρηγοριάς και ελπίδας για τη συνέχιση της ζωής. Ένα καλό παυσίπονο στην αγωνία, ένα κίνητρο υπομονής κι αναμονής των καλύτερων ημερών. Όλα όμως αυτά τα μοντέλα έχουν ένα εγγενές ελάττωμα. Οι ουτοπικές κοινωνίες που οραματίστηκαν κάποιοι θα απαρτίζονται από τα ανθρώπινα πλάσματα, που είναι σημαδεμένα με ανεξίτηλο τρόπο από τα έμφυτά ελαττώματά τους. Οι ιδανικές κοινωνίες έχουν ένα στοιχειώδες προαπαιτούμενο. Προϋποθέτουν και ιδανικά ανθρώπινα όντα. Όμως αυτό το είδος είναι σπανιότατο, για να μην πω ανύπαρκτο, στη φύση. Έτσι η επίκληση των ιδανικών μετασχηματισμών ίσως μπορεί να αποτελεί δικαιολογία, μιας ύποπτης και άνομης επιδίωξης, προπέτασμα καπνού για μελλοντική εξαπάτηση, σίγουρο κριτήριο αρνητικής αξιολόγησης για τους προνοητικούς κριτές των μελλόντων να συμβούν.
Ενώ όμως η κοινωνία μεταφέρει το άχθος αυτού του προπατορικού αμαρτήματος δεν είναι και όλα τόσο αρνητικά και εκ των προτέρων καθορισμένα. Υπάρχει χώρος και άφθονη δυνατότητα σε αρκετούς τομείς να υπάρξουν βελτιωτικές κινήσεις, καλύτερες τακτοποιήσεις με σκοπό τον περιορισμό του όγκου των αρνητικών συνεπειών. Εδώ έγκειται η ικανότητα, αλλά και το καθήκον των ηγετικών ομάδων: Να επιβάλλουν στην οργανωμένη κοινωνία τους όρους εκείνους, που θα περιορίζουν-κατά το δυνατόν- το κακό, θα ενθαρρύνουν το καλό και ακόμα περισσότερο και χρησιμότερο θα το επιβραβεύουν, όποτε και εάν αυτό εκδηλώνεται και παρατηρείται, δημιουργώντας προωθητικά κίνητρα γι’ αυτό το στόχο. Εδώ είναι κι ο αυξημένος ρόλος των ηγετών που θα μπορούσαν με τα πρότυπα της προσωπικής τους ζωής να αποτελέσουν περιπτώσεις παραδειγματισμού και έμπνευσης για κάποιους τρίτους.
Τα βασικά στοιχεία της κοινωνίας θα συνεχίζουν να υπάρχουν στο διηνεκές. Μέσα στο σύνολο των ανθρώπων θα συναντάς ολόκληρη τη γκάμα και ποικιλία των χαρακτήρων, που πληθώρα επεισόδια του παρελθόντος έχουν επανειλημμένως ιστορικά καταγράψει. Θα επαναληφθούν οι ανταγωνισμοί, οι πόλεμοι και τα δράματα. Αλλά όχι μόνο αυτά. Δίπλα τους και συγχρόνως θα συναντήσεις το ανθρώπινο μεγαλείο, τον ηρωισμό κάποιων για την κοινή ευτυχία, τη μεγαλοσύνη, την αλληλεγγύη. Αυτός είναι ο αντιφατικός κόσμος μας. Ας το δεχτούμε! Είναι ματαιοπονία η άρνηση παραδοχής αυτού του νομοτελειακού δεδομένου.
Δυστυχώς η ανθρώπινη φύση είναι τέτοια που δεν παραδειγματίζεται από τις εμπειρίες και τα δυστυχήματα των άλλων. Περίεργη κι εγωιστική, όπως είναι, θέλει το προσωπικό μερίδιο σ’ αυτά. Απαιτεί να ζήσει ιδίοις όμμασι, πάνω στο πετσί της, τη δική της περιπέτεια. Με άλλα λόγια η εμπειρία δε μεταβιβάζεται, απλώς βιώνεται. Είναι κάτι που το παρατηρείς γύρω σου, να επαναλαμβάνεται συνεχώς και άρα πρέπει να δεχτείς και να το σεβαστείς.
Η δική μου σημερινή άποψη - που δυστυχώς στη διάρκεια της προσωπική μου ζωής δεν τήρησα, αλλά με το διάβα του χρόνου την αποδέχθηκα ως σωστή - είναι να μην αφήνεσαι μονόπλευρα κι ολοκληρωτικά σε μια επιδίωξη, σ’ ένα σκοπό, σε μια ιδεολογία, σ’ έναν έρωτα ή σε ό,τι άλλο σου τυχαίνει στην πορεία της ζωής. Οι αποκλειστικότητες είναι πέπλο περιορισμού, δέσμευση αναστολής των άπειρων ενδεχομένων, μονοδρόμηση μέσα στον άπλετο ελεύθερο χώρο.
Είναι καλό να προνοείς εγκαίρως - κι ίσως δεν είναι τόσο δύσκολο να το πετύχεις - αν ένα μέρος του εαυτού σου το κρατάς απέξω, σαν μυστικό πολύτιμο θησαυρό. Ένα θησαυρό που δεν τον μοιράζεσαι με κανέναν, που τον φυλάς σαν κρυφή ερωμένη μόνο κι αποκλειστικά για σένα. Να αποτελεί την καταφυγή σου στις δυσκολίες και τ’ αδιέξοδα που συχνά αισθάνεσαι ότι φτάνεις, να είναι ο τόπος όπου μπορείς να συνομιλείς ενώπιος ενωπίω μαζί του, να έχεις τη δυνατότητα να κοιτάς «απ’ έξω» τα πράγματα, σαν τρίτος παρατηρητής κι όχι ως πρωταγωνιστής ή απλώς συμμέτοχος. Για να μπορείς να κρίνεις, να ζυγιάζεις, να τοποθετείς τον εαυτό σου στη θέση του συνηγόρου του διαβόλου, να βάζεις δύσκολα ερωτήματα και να προσπαθείς χωρίς αναστολές, να ψάχνεις γι απαντήσεις..
Ο καθένας μας είναι επιρρεπής στην αποκλειστική αφοσίωση σε κάτι που σε μια φάση αγάπησε, συμφώνησε κι έδωσε τα πάντα. Έχει την προδιάθεση εύκολά να γίνεται οπαδός και τότε με το φανατισμό που αυτόματα προκύπτει, περιορίζει τον οπτικό του ορίζοντα. Τότε παύει να σκέπτεται κριτικά, να βλέπει τους ενδεχόμενους εναλλακτικούς δρόμους και να παράγει το καινούριο. Όταν δίνεσαι ολοσχερώς σε κάτι το μόνο που μπορείς είναι να αναζητάς τρόπους για την πραγματοποίηση αυτού του συγκυριακού σκοπού.
Όμως στο κόσμο υπάρχουν άπειρες δυνατότητες, χιλιάδες ενδιαφέροντα, μυριάδες εναλλακτικές λύσεις κι ενδεχόμενα Γιατί εσύ να δαπανάσαι μόνο σ’ ένα σκοπό; Ο κόσμος έχει μια διάσταση; Προφανώς όχι! Γιατί λοιπόν να δεσμεύεσαι τότε στη μία και μοναδική; Εγώ αυτό θα έκανα στην φανταστική περίπτωση η ζωή να άρχιζε πάλι απ’ την αρχή.
Ποια είναι τα καθήκοντα ενός συνεπούς μέλους της κοινωνίας σήμερα; Η τελικά θετική συμβολή του μέσα σ’ αυτήν. Πρώτον με το προσωπικό υπόδειγμα της ζωής του, και δεύτερον με τη γενικότερη συμμετοχή του στον προβληματισμό για τη βελτίωση των καθιερωμένων θεσμών, τον καλύτερο έλεγχο των αρνητικών συμπεριφορών. Κριτήριο αξιολόγησης ενός μέλους της κοινωνίας είναι στο πέρασμα του από αυτή τη ζωή να έχει συνεισφέρει κάτι περισσότερο από ό,τι αυτή η κοινωνία του πρόσφερε άμεσα ή έμμεσα σ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Εκείνο που έχει τελικώς σημασία είναι ο απολογισμός αυτός να είναι τελικώς θετικός. Αν αυτό γίνει χαρακτηριστικό των περισσοτέρων τότε και το γενικό ισοζύγιο θα είναι θετικό με συνέπεια τη βελτίωση της ζωής μας.
Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-44650393796309500112022-11-19T00:25:00.000-08:002022-11-19T00:25:21.955-08:00
Η λύτρωση
Λ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Τ Σ Ι Λ Ο Γ Λ Ο Υ
Η λύτρωση
Περιεχόμενα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
1. Το όνειρο της Μαριγώς
2. Ο Τάσος
3. Η Μαριγώ σπάει την παράδοση
4. Ο Τάσος και η Μαριγώ ευλογούνται στην εκκλησία
5. Η προσγείωση στην πραγματικότητα
6. Ο Τάσος προβληματίζεται
7. Η εγκατάσταση στην πόλη
8. Ο χρόνος τρέχει, ο άτιμος
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
9. Πως μπλέκει τα πράγματα η μοίρα
10.Η θεαματική συνάντηση
11. Νέες προοπτικές
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
12. Το αθόρυβο ζευγάρι
13. Η δική μου αναχώρηση
14. Ο Ηλίας στην Αθήνα
15. Τα αποτελέσματα
16. Αρχίζει η φοιτητική περίοδος
17. Η ζωή συνεχίζεται
18. Εξελίξεις με τον κυρ Αντώνη
19. Η κηδεία
20. Ο Ηλίας συνεχίζει τις σπουδές του
21. Η πρώτη φορά
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
22. Ο όμορφος έρωτας του Νίκου και της Μαριώς
23. Το τραγικό συμβάν
24. Η κατάσταση οδηγείται σε αδιέξοδο
25. Η παραίτηση
26. Τα επακόλουθα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤO
27. Το επόμενο βήμα του Ηλία
28. Παρηγοριά σε άλλη αγκαλιά
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
29. Ο Τάσος και η Μαριγώ
30. Ο Φώτης φοιτητής
31. Είναι σύμπτωση ή θεϊκή βούληση
32. Η εξομολόγηση του Φώτη στον Ηλία
33. Ο Ηλίας αποφασίζει
34. Επικοινωνία Ηλία και Φώτη
35. Η χαρά της Μαριγώς
36. Σχεδιάζοντας τις επόμενες ενέργειες
37. Απόπειρα επανασύνδεσης
38. Η συζήτηση με τον δικηγόρο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ
39. Ο Μπάμπης θυμάται
40. Η νέα φάση της ζωής του
41. Το πεδίο του Άρεως
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ
42. Το άνοιγμα της υπόθεσης
43. Η Ματίνα κι ο Ηλίας
44. Η αρχή έγινε
45. Οι εξελίξεις συνεχίζονται
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ
46. Ο Μπάμπης σε έλλειψη
47. Η επανεμφάνιση του δράκου του Πεδίου του Άρεως
48. Το νέο πρόσωπο
49. Το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται
50. Η δημοσιοποίηση της σύλληψης
51. Οι ανακοινώσεις
52. Η ευτυχία αυτών που πρόλαβαν
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
1. Το όνειρο της Μαριγώς
«Ψες το βράδυ, Τάσο μου, σε είδα στ’ όνειρό μου. Ήσουν λέει ψηλά στο λόφο του χωριού κι αγνάντευες τα σπίτια, τις ράχες και τους μπαξέδες μας. Σιμά στα πόδια σου ήταν ξαπλωμένος ο αγαπημένος Μούργος, ο πιστός κι αφοσιωμένος φύλακας. Σιγοτραγουδούσες για τη κακή σου μοίρα. Για τον στενάχωρο τόπο που γεννήθηκες και μεγάλωσες. Τι είναι αλήθεια το χωριό μας; Ένα βαθούλωμα περικυκλωμένο από απότομα βουνά. Να ‘ ναι όλος και μόνο αυτός ο κόσμος σου. Ενώ ο παππούς, που έφυγε πριν λίγο απ’ τη ζωή, σου έλεγε πως πέρα, μακριά και πίσω απ’ τα βουνά, υπάρχουν άλλες μεγάλες κι όμορφες πολιτείες με παλάτια και χρυσάφια με μυριά-δες κόσμο που τις γεμίζει και πιο πέρα μια θάλασσα πλατειά που δεν τελειώνει ποτέ και τη διασχίζουν μεγάλα καράβια μ’ ανθρώπους κι εμπορεύματα. Υπάρχουν σου έλεγε απίθανες ομορφιές που καμιά γλώσσα δεν μπορεί να περιγράψει. Ήξερε, βλέ-πεις, πολλά ο παππούς γιατί διάβαζε βιβλία και τα είχε δει με τα μάτια του στα ταξί-δια που είχε κάνει. Λίγοι ξέρανε όσα αυτός»
Τα λόγια αυτά τα έλεγε μόνη της ελπίζοντας στο θαύμα. Ένα καλό πουλάκι να τα ταξιδέψει μέχρι τα αυτιά του αγαπημένου της. Τα έλεγε για την δική της ηρεμία και παρηγοριά. Απτόητη συνέχισε
«Αυτά έλεγε το τραγούδι σου με το βαθύ παράπονο αν κάποια στιγμή θα μπορέσεις κι εσύ να δεις και θα ζήσεις σ’ αυτούς τους άγνωστους τόπους. Όταν δε έβαλες τη φλογέρα στο στόμα ο θρηνητικός της ήχος ξεχύθηκε παντού, η γύρω φύση έκανε μια στάση σεβασμού και κατανόησης. Λες και τα πουλιά που πριν κελαηδούσαν χαρούμενα σταμάτησαν για λίγο ν’ ακούσουν και να συμμεριστούν κι αυτά τον πό-νο σου»
«. Κι εγώ που σ’ αγαπώ; Κι εγώ που ζω κι αναπνέω με την έγνοια σου αναρριγούσα, σκεφτόμουν κι έλεγα… Μακάρι Παναγιά μου να μπορέσει ο αγαπημένος μου! Μα-κάρι να σπάσει τα δεσμά του μικρού μας κακορίζικου κόσμου. Όμως φοβάμαι. Άρα-γε θα με πάρεις και μένα μαζί σου; Δεν έχω σίγουρα τη δική σου τόλμη και δύναμη, αλλά μα το θεό σου λέω. Έχω τόση αγάπη για σένα, που θα τα καταφέρω κι εγώ. Θα μετακινήσω βουνά, θα διασχίσω ποταμούς και θάλασσες. Αρκεί να είμαι δίπλα σου, να σου κρατώ το χέρι και ν’ αντλώ κουράγιο απ’ τη δύναμή σου».
«Όμως τι τραγικό κι αβέβαιο! Βάζω το ερώτημα: Εσύ μ’ αγαπάς καθόλου; Δε λέω όσο εγώ, αλλά έστω και μια σταλίτσα, ένα ψιχουλάκι, μια θεσούλα σε κάποια άκρη της καρδιάς σου»
Μονολογούσε κάτω από το πλατάνι η όμορφη Μαριγώ, όταν μετά το ξύπνημα και το λίγο γάλα μ’ ένα κομμάτι ψωμί κάλυψε την ανάγκη της πείνας μέχρι τη μεσημερια-νή οικογενειακή μάζωξη. Τον «δικό» της, τον Τάσο δεν πρόλαβε να του πει την κα-λημέρα. Είχε απ’ το πουρνό ο έρμος πάει τα πρόβατα στην πλαγιά. Ίσως τολμήσει να του πει λίγα για το όνειρο, που η εντύπωσή του ακόμα την πλημμυρίζει και την κάνει να κάνει συνεχώς λάθη στις βελονιές.
Θα στηθεί, δήθεν τυχαία κατά το ηλιοβασίλεμα όταν ο Τάσος γυρίσει τα ζωντανά στο μαντρί για να τον δει. Δεν έχει το θάρρος να του πει όσα νιώθει μα μια καλη-σπέρα μπορεί να την πει. Κι αυτό είναι κάτι. Λίγο περισσότερο απ’ το τίποτα. Μια μέρα όμως θα κάνει το μεγάλο τόλμημα. Θα πάει μόνη της να τον βρει εκεί που βό-σκει τα ζωντανά του. Ίσως την παρεξηγήσει, αλλά δεν αντέχει τόσο βάρος να το σέρνει μόνη της. Ο κόσμος, αν το μάθει, σίγουρα θα την κακολογήσει, μα τώρα τι κερδίζει πέρα απ’ το να βρέχει το μαντήλι της τα βράδια όταν ο ύπνος απ’ τη σκέψη δεν έρχεται και αθόρυβα αυτή να κλαίει;
2. Ο Τάσος
Ναι! Δεν το λέω, ούτε μπορώ να τ’ αρνηθώ. Εδώ γεννήθηκα, εδώ μεγάλωσα, είναι η οικογένεια μου, είναι οι τάφοι των προγόνων μου. Ξέρω ένα προς ένα τα μονοπάτια της περιοχής, τα πάτησε πολλές φορές το πόδι μου κι αγαπώ αυτόν τον τόπο. Εδώ ζούνε η μάνα κι η αδελφή μου. Τον πατέρα μου τον έχασα νωρίς, γι αυτό ο παπ-πούς γύρισε απ’ τα ταξίδια του να γίνει το στήριγμα της οικογένειας. Κι επάξια έπαι-ξε για χρόνια αυτό το ρόλο. Αλλά ο χάρος πριν λίγο καιρό μας τον πήρε. Είναι σαν να μας έκοψε ένα κομμάτι από τον καθένα μας. Ιδιαίτερα στη μάνα που ήταν ο πατέ-ρας της, αλλά και σε μένα που οι ιστορίες του με «ταξίδευαν» σε άγνωστους τό-πους, μου κέντριζαν το ενδιαφέρον και μου άναψαν την επιθυμία της φυγής και της συνάντησης με το άγνωστο που ο παππούς το έντυνε γλυκά με τις όμορφες περι-γραφές του. Το ήθελε τόσο πολύ να σπάσει τα δεσμά του στενού περιβάλλοντος και να δει ζωντανά με τα μάτια του αυτά που άκουσε ή «ξέρει» εμμέσως με τις περι-γραφές. Και το είχε πετύχει.
Αλλά πώς να αφήσει μόνες τη μάνα κι αδελφή; Αυτός και μόνο αυτός είναι ο προ-στάτης της οικογένειας. Τουλάχιστον με την κυρίαρχη αντίληψη για τον άνδρα και τη γυναίκα. Στην περίπτωση της μάνας του σίγουρα αυτό ακούγεται παράφωνο για-τί η κυρά Καταφυγή αξίζει σε μυαλό και ικανότητες πάνω από δυο άνδρες.
Και να ήταν μόνο αυτές; Πώς θα αποχωριστεί το γλυκό πρόσωπο της όμορφης Μα-ριγώς; Η αλήθεια είναι ότι μέχρι στιγμής μόνο τους τυπικούς χαιρετισμούς έχουν ανταλλάξει και μια φορά σε κάποια βαφτίσια αντάλλαξαν μια χειραψία. Όμως μέσα στα μάτια της το βλέπει κολυμπάνε επιθυμίες για πολλά περισσότερα μεταξύ τους. Τα μάτια της του λένε πολλά. Όχι ότι έχει εμπειρίες και ξέρει. Απλώς το διαισθάνε-ται. Ελπίζει και τα δικά του να της μιλάνε για όσα ποθεί μαζί της. Εδώ κάτι πρέπει να γίνει. Τα έβαζε με τον εαυτό του
«Πάρε λίγο θάρρος βρε χαμένε και πες τη το. Αφού την αγαπάς!»
Όταν κατά το ηλιοβασίλεμα γύριζε τα ζωντανά στο μαντρί την είδε κάτω απ’ το πλα-τάνι. δήθεν να κεντάει κάτι απ’ τα προικιά της. Μάλλον αυτόν περίμενε για να τον χαιρετίσει. Της μίλησε με ζέση και βρήκε ανάλογη ανταπόκριση. Νάτο λοιπόν!
Ας μη χάνει άλλο χρόνο. Αν κι όποτε οι δρόμοι τους πάλι συναντηθούν θα νικήσει το φόβο και την παράλυση που τον πιάνει όταν την πλησιάζει
«Πάψε να είσαι δειλός βρε άνδρα. Πάρε θάρρος βρε κατρουλιάρη. Παντελόνια φο-ράς ρε; Θα σε πάρουν χαμπάρι οι φίλοι σου και θα γίνεις ρεζίλι»
3. Η Μαριγώ σπάει την παράδοση
Δεν πάει άλλο. Αφού ο δικός της δεν παίρνει καμιά πρωτοβουλία θα πάρει η ίδια τα ηνία κι γίνει ό,τι είναι να γίνει. Κάτι την προειδοποιεί μέσα στη καρδιά της ότι ο κό-μπος έφτασε στο χτένι. Το επόμενο κιόλας πρωί, αφού έκανε τις συνήθεις δουλειές στο σπίτι, χωρίς να πει κουβέντα στη μάνα της πήρε το μονοπάτι, που ακολουθούσε ο Τάσος αναζητώντας τον. Δεν υπολόγισε αν τη δει κανένα τρίτο μάτι κι αυτό για την εποχή που μιλάμε και τον απομονωμένο τόπο του χωριού ήταν μια ριψοκίνδυνη πράξη.
Αφού περπάτησε αρκετά είδε στην πλαγιά τα πρόβατα. Κάπου εκεί θα καθόταν ο δικός της. Πράγματι άκουσε σε λίγο τον ήχο της φλογέρας και συμπέρανε ότι βρί-σκεται στο σωστό δρόμο. Ο Μούργος ήταν που πρώτος αισθάνθηκε τον ερχομό της κι ανασηκώθηκε μ’ ανησυχία δίνοντας το σύνθημα στον Τάσο ότι κάποιος πλησιά-ζει.
Την είδε να έρχεται και του κοπήκαν τα γόνατα. Αναρωτήθηκε
«Εδώ ψηλά η Μαριγώ και μάλιστα μόνη της; Κάτι θα συνέβη»
Έτρεξε προς το μέρος της κι ο Μούργος από πίσω
«Τι έγινε καλή μου; Ποια συμφορά μας βρήκε;»
Εκείνη δε μίλησε. Τον πλησίασε και με τα μάτια δακρυσμένα χώθηκε στην αγκαλιά του. Τα χέρια του Τάσου προστατευτικά την έσφιξαν πάνω του. Όταν σήκωσε το γε-μάτο δάκρυα πρόσωπό της του είπε με απόγνωση
«Δεν αντέχω άλλο Τάσο μου! Σ’ αγαπάω και δε μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα»
«Εγώ νομίζεις σ’ αγαπώ λιγότερο κορίτσι μου;»
Έτσι όπως το πρόσωπό της ήταν ανασηκωμένο και τον κοίταζε με λίγο φόβο και πολλή λατρεία ακούμπησε απαλά τα χείλη του στο βρεγμένο της μάγουλο και σκούπισε τα δάκρυα που το είχαν γεμίσει. Η άλλη έκλεισε τα μάτια και αναμετρή-θηκε με το ρίγος που την κυρίευσε. Ήξερε ότι τίποτα δεν ξέρει αλλά και τίποτα δε θα τη σταματούσε αρκεί ο άρχοντας της καρδιάς της να το θελήσει. Πήρε την απόφαση να του δώσει τα πάντα.
Μα ο άλλος δεν είχε το θάρρος να πάρει ό,τι του προσφερόταν. Ίσως και να μην κα-τάλαβε την προσφορά. Την έβαλε να καθίσει στον καθαρό βράχο και της είπε
«Είσαι το κορίτσι μου. Αυτή που θέλω να είναι δίπλα μου σ’ όλη τη ζωή μου. Πάντα ήθελα να στο πω, αλλά φοβόμουν μην συναντήσω την άρνησή σου. Θα το πούμε στους δικούς μας και θα ‘ρθω να σε ζητήσω απ’ τη μάνα σου»
«Κι ο μεγάλος σου πόθος να γνωρίσεις άλλους τόπους;»
«Είναι μεγάλο το δίλημμα…»
Για λίγο έπεσε μεταξύ τους μια αμηχανία, που ψύχρανε τον αρχικό ενθουσιασμό, αλλά σύντομα ο Τάσος έσπασε τον πάγο
«Εσένα δε σ’ αλλάζω με τίποτα. Θα γίνεις γυναίκα μου ο κόσμος να χαλάσει»
Τότε και μόνο τότε η Μαριγώ του πρόσφερε τα ζεστά της χείλια, που ο Τάσος με ορμή τα ρούφηξε λες κι ήταν οδοιπόρος στην έρημο μέρες χωρίς νερό στα χείλη του
«Μια υπόσχεση και μόνο θέλω. Αν η πεθυμιά να φύγεις- που την ξέρω και την κα-ταλαβαίνω - σε πνίγει και δε γίνεται αλλιώς παρά να φύγεις, θα με πάρεις μαζί σου! Μη με υποτιμάς. Γι αυτά που αγαπώ μπορώ να κάνω θαύματα»
«Εντάξει, γλυκιά μου, στο υπόσχομαι»
«Από τώρα στο λέω. Αν δεν τηρήσεις την υπόσχεσή σου και μ’ αφήσεις στα κρύα του λουτρού θα πέσω στο γκρεμό, εκεί στο καραούλι πίσω, και το κρίμα όλο στο λαιμό σου»
4. Ο Τάσος και η Μαριγώ ευλογούνται στην εκκλησία
Όταν το είπαν στους δικούς τους δεν έγινε και γιορτή, ούτε πέταξαν απ’ τη χαρά τους, μα εξαρχής κατάλαβαν ότι τίποτα δεν θα τους σταματούσε. Έγιναν οι αναγκαί-ες συνεννοήσεις για το που θα κάτσουν κι ορίστηκε ο γάμος θα γίνει στη μοναδική εκκλησία του χωριού. Ο ηλικιωμένος παπάς ζωντάνεψε, γιατί τέτοιες ευκαιρίες στο στενό περιβάλλον του χωριού ήταν σπάνιες. Απ’ το διπλανό κεφαλοχώρι ειδοποιή-θηκαν οι μουσικοί για το γλέντι που θα ακολουθούσε. Η οικογένεια της Μαριγώς έβγαλε από τον ντορβά κάποιες λίρες που είχαν με τα χρόνια με κόπο μαζευτεί για τα έξοδα του γάμου και τα βασικά προικιά της νύφης, που θα πήγαινε στο σπίτι του γαμπρού.. Η μάνα κι αδελφή του Τάσου ετοίμασαν το δωμάτιο στο σπίτι τους που θα εγκατασταθεί το νέο ζευγάρι και κάποιες προστριβές που υπήρξαν λύθηκαν με την αυστηρή παρέμβαση του Τάσου
«Η Μαριγώ θα είναι η γυναίκα μου και θέλω να την σέβεστε»
Η μάνα κι αδελφή θέλοντας ή μη δέχτηκαν την προσταγή του αρχηγού της οικογέ-νειας
Ο Τάσος έσφαξε για το γλέντι δεκάδες κεφάλια απ’ το κοπάδι του με τα δικά του χέ-ρια. Όταν πήγαν κάτι να του πουν απάντησε κάθετα
«Μια φορά παντρεύεται ο Τάσος κι όχι όποια όποια. Την ωραιότερη κοπέλα της πε-ριοχής, τη Μαριγώ»
Εκείνη κλεισμένη στο σπίτι για τις δικές της ετοιμασίες τα μάθαινε κι έλιωνε για τον δικό της. Μέτραγε το χρόνο ώρα με την ώρα κι ο καταραμένος τα ζώα μου αργά. Χριστέ μου σε λίγες μέρες τ’ όνειρό μιας ζωής θα γινόταν πραγματικότητα.
Την Κυριακή του γάμου όλο το χωριό γιόρταζε και με τη σκέψη του γλεντιού που θα επακολουθούσε. Ο γάμος έγινε νωρίς το μεσημέρι, αλλά οι σούβλες μπήκαν απ’ τo πρωί στη φωτιά. Όλο το χωριό ήταν σήμερα στο πόδι. Δυο μεγάλα σόγια ενώνονταν μ’ έναν γάμο αν και λίγο ως πολύ όλοι οι κάτοικοι ήταν και λίγο ή πολύ συγγενείς. Άνθρωποι ήρθαν κι από κοντινά χωριά. Ευκαιρία για γλέντι, φαγητό και γνωριμίες. Βλέπεις οι ευκαιρίες για κοινωνικές εκδηλώσεις ήταν σπάνιες αν εξαιρέσεις τα πα-νηγύρια και τον κυριακάτικο εκκλησιασμό.
Όταν το σόι της Μαριγώς έφερε στην πόρτα της εκκλησιάς και την παρέδωσαν στον Τάσο κι οι δυο ήταν βαθειά συγκινημένοι. Η Μαριγώ έτοιμη να αναλυθεί σε λυγ-μούς ο Τάσος την συγκράτησε
«Κουράγιο καλή μου σε λίγο θα ‘μαστε αντρόγυνο»
Αυτό την ζωντάνεψε και πάτησε καλά στα πόδια της. Όταν πρωτοφιλήθηκαν μπρο-στά σ’ όλους χώθηκε σαν πουλάκι στην αγκαλιά του και σφίχτηκε με δύναμη πάνω του. Του ψιθύρισε με γλυκιά προσμονή στ’ αυτί του.
«Μην αργήσουμε να πάμε μέσα Τάσο μου»
«Δε γίνεται κορίτσι μου» της απάντησε. «έχουμε γλέντι έξω και μας περιμένουν. Μην ανησυχείς. Έχουμε όλη τη ζωή μπροστά μας»
Οι ετοιμασίες που είχαν γίνει για το γλέντι του γάμου ήταν πρωτοφανείς για το χω-ριό. Τα ψητά , οι πίτες, οι σαλάτες κι όλα τα άλλα εδώδιμα ήταν να χορτάσουν συ-ντάγματα. Τα κρασιά, που είχαν καταφτάσει από το κεφαλοχώρι έρεαν με αφθονία. Τραγούδι, χορός και οι μουσικοί ξεσήκωσαν τους πάντες. Όλοι σύντομα στο τσακίρ κέφι. Βλέπεις παντρεύονταν τα δυο πιο όμορφα παιδιά του χωριού.
Ο χορός σταματημό δεν είχε. Παρ’ όλα αυτά το μυαλό της Μαριγώς ήταν σ’ αυτά που θα επακολουθήσουν. Έβλεπε τον Τάσο να οδηγεί με λεβεντιά το χορό και έ-φτιαχνε με το νου της την εικόνα μαζί του στο νυφικό κρεβάτι κι έλιωνε μόνο με τη σκέψη. Μουρμούριζε από μέσα της. «Κάνε υπομονή κορίτσι μου Δικός σου είναι. Καμιά δε μπορεί τώρα να τον ακουμπήσει. Αν τολμήσει θα της βγάλει τα μάτια»
Κι ήρθε το ξημέρωμα. Τότε και μόνο τότε ο Τάσος είπε στην ομήγυρη
«Φτάνει για σήμερα. Πάμε λίγο να κοιμηθούμε και το απόγευμα πάλι εδώ να συνε-χίσουμε»
Σε ένα λεφτό η πλατεία είχε αδειάσει. Αγκάλιασε τη Μαριγώ και της είπε
«Πάμε κορίτσι μου να ξεκουραστούμε λίγο. Θέλω το γάμο μας να τον θυμούνται ό-λοι. Δεν είναι όποιος κι όποιος. Ο Τάσος παντρεύτηκε τη Μαριγώ»
Γεμάτη περηφάνια για τον δικό της του απάντησε
«Πάμε άντρα μου!»
Ο άλλος την έσφιξε στην αγκαλιά του. Πρώτη φορά το άκουγε και του άρεσε πολύ. Στο δικό τους δωμάτιο γδύθηκαν και με τις πιτζάμες κι έπεσαν στο κρεβάτι. Το σώμα του ενός ένιωσε τη ζεστασιά του άλλου, μα η κούραση η σωματική και η ψυχολογι-κή δεν άφησε περιθώρια για τίποτε περισσότερο. Σε λίγο αγκαλιασμένοι χάθηκαν στον ύπνο κι ήρεμες αναπνοές ήταν ο μόνος ήχος.
Μετά από τρεις με τέσσερις ώρες ανακουφιστικού ύπνου άρχισαν να ξυπνούν. Πρώτη η Μαριγώ. Ήταν χωμένη στην προστατευτική αγκαλιά του Τάσου σχεδόν κολλημένη πάνω του. Ένιωθε στο κορμί της τον διεγερμένο ανδρισμό του κι ανατρί-χιασε σύγκορμη. Όλα τα ζούσε έντονα και για πρώτη φορά. Χωρίς να το επιδιώξει, λες και το σώμα μόνο του λειτουργούσε άρχισε να τρίβεται πάνω του. Αναπόφευκτο ήταν να ξυπνήσει κι ο Τάσος.
Δεν ειπώθηκε κουβέντα. Τα σώματα από μόνα τους μίλησαν τη γλώσσα της επιθυ-μίας, βρήκαν τις διαδρομές κι ένιωσαν την πλήρωση. Η Μαριγώ πέταγε από ευτυχία σκαρφαλωμένη πάνω στον Τάσο. Τον έσφιγγε πάνω της λες κι αν τον αφήσει θα πέ-σει στο βάραθρο. Αυτό είναι τελικά η ευτυχία, σκέφτηκε από μέσα της
«Σήκω κορίτσι μου να πιούμε έναν καφέ και να ξυπνήσουμε. Σε λίγη ώρα θα μας περιμένουν στην πλατεία για τη συνέχεια. Δεν είπαμε. Το γάμο μας να τον θυμού-νται όλοι»
Πετάχτηκε η Μαριγώ στην προσταγή του Τάσου. Όταν αργότερα πήγαν στην πλα-τεία αυτή τώρα γεμάτη δύναμη και περηφάνια συνόδεψε τον Τάσο της στο χορό. Κι όλοι διάβασαν στο λαμπερό της πρόσωπο την ευτυχία που ξεχείλιζε από πάνω της.
5. Η προσγείωση στην πραγματικότητα
Οι βραδιές που ακολούθησαν ήταν καλύτερες. Η αμοιβαία αγάπη που τους ένωσε επιβεβαιώθηκε από το ερωτικό τους ταίριασμα. Αλλά η ζωή δεν είναι μόνο αγάπες κι έρωτες. Σε λίγο καιρό φάνηκαν τα προβλήματα. Κι ήταν πολλών ειδών.
Μέσα σ’ ένα σπίτι που αρχόντισσες ήταν ήδη η μάνα κι η κόρη της οικογένειας του Τάσου προστέθηκε μια νύφη. Ήταν αδύνατο να μην υπάρξει ανταγωνισμός και διεκδίκηση της αρχηγίας. Η Μαριγώ τα ήξερε αυτά. Δεχόταν την πρωτοκαθεδρία της μάνας, αλλά δεν μπορούσε ν’ ανεχτεί να την συμπεριφέρονται ως υπηρέτρια. Ήταν πρόθυμη να αναλάβει το μερίδιο στο σύνολο των υποχρεώσεων ενός νοικοκυριού, αλλά εδώ γινόταν προσπάθεια να τ’ αναλάβει όλα κι οι δυο άλλες να περιοριστούν στο ρόλο των προσταγών. Για αρκετές μέρες υπόβοσκε ένας εκνευρισμός, τα μαλώ-ματα παρέμεναν μεταξύ των γυναικών κι ο Τάσος, αφελής άντρας τίποτα δεν χα-μπάρισε.
Όλα έχουν τα όρια τους. Κάποια στιγμή η Μαριγώ τους το είπε κατά πρόσωπο.
«Αγαπητές μου, πεθερά και κουνιάδα, στο σπίτι δεν ήρθε η υπηρέτρια. Ήρθε η πε-ρήφανη γυναίκα του Τάσου. Δε λέω. Έχω το μερίδιο στο νοικοκυριό του σπιτιού, αλ-λά αυτό και μόνο. Έκανα υπομονή ένα μήνα, αλλά εσείς παρατραβάτε το σχοινί και είναι ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα. Τέλος»
Επενέβη η αδελφή
«Σου κάναμε την τιμή να σε μπάσουμε στο σπίτι μας Μαριγώ και βγάζεις γλώσσα;»
«Ο γιος σας μ’ έφερε εδώ. Δεν ήρθα παρακαλετή. Τότε να αρχίσω να τον ψήνω να πάμε αλλού να κάτσουμε. Το πατρικό μου έχει χώρο.»
Το ενδεχόμενο αυτό, που δεν τους είχε περάσει απ’ το στενό μυαλό τους, τους κα-τατρόμαξε. Τις επόμενες μέρες ήταν κυρίες απέναντί της. Η Μαριγώ το σκέφτηκε ψύχραιμα. Ας μην ανοίξω μέτωπο με την οικογένεια του Τάσου. Μάνα κι αδελφή είναι. Φυσικό είναι να τις αγαπάει κι η διαμάχη θα τον στεναχωρήσει. Κάτι που δεν είναι μέσα στις επιδιώξεις της. Όμως η αλλαγή της συμπεριφοράς τους της έδειξε ότι έχει τη δύναμη να ισορροπεί καταστάσεις.
Δεν πέρασε πολλής καιρός και τα δεδομένα άλλαξαν ραγδαία. Οι αχνές αρχικά εν-δείξεις μέρα με τη μέρα γίνονταν πιο σαφείς. Ζαλάδες, εμετοί κι όλα τα συναφή έ-δειξαν ότι μέσα της μεγαλώνει μια νέα ζωή. Το νέο γέμισε χαρά και περηφάνια τον Τάσο που θα γίνει πατέρας. Αρκετά επηρέασε και τη μάνα η προοπτική ν’ αποκτήσει εγγόνι. Ο Τάσος έδωσε αυστηρές εντολές στις δικές του
«Θα μου προσέχετε τη Μαριγώ σαν τα μάτια σας. Όχι μέχρι τη γέννα βαριές δου-λειές. Και συ Μαριγώ το παιδί μας και τα μάτια σου!»
Εκείνη που δεν είδε το γεγονός θετικά ήταν η αδελφή. Έβλεπε ότι με το παιδί έχανε τελικώς το παιχνίδι. Ποτέ δε χώνεψε το γεγονός του γάμου του αδελφού της πριν να αποκατασταθεί η ίδια. Αλλά το προξενιό δεν ερχόταν και μάλλον θα έμενε τελικά στο ράφι. Δεν μπορούσε όμως ν’ αντιδράσει. Ο Τάσος, ως άνδρας ήταν ο αρχηγός της οικογένειας κι η μάνα τον αγαπούσε ιδιαίτερα. Κατά τη γνώμη της περισσότερο από την ίδια. Έτσι η αρχική αντιπάθεια με το κύλημα του χρόνου ενισχύθηκε τόσο που μετασχηματίστηκε σε μίσος. Μέσα στο μυαλό της πέρασε η ιδέα μήπως μπορούσε να προκαλέσει ατύχημα για να χάσει το παιδί.
Η Μαριγώ όμως έβλεπε την κακία στο πρόσωπο της αδελφής κι είχε το νου της. Δεν θα της έδινε ευκαιρία να της προκαλέσει ζημιά. Έτσι ο χρόνος της εγκυμοσύνης ο-λοκληρώθηκε κι η μαμή έβγαλε με ασφάλεια στη ζωή ένα υγιέστατο κοριτσάκι. Η χαρά του Τάσου δεν περιγραφόταν. Κέρασε στο καφενείο της πλατείας όλο τον κό-σμο. Το ίδιο ενθουσιασμένη ήταν κι η γιαγιά. Ακόμα κι η θεία που αρχικά είδε αρνη-τικά την εγκυμοσύνη η θέα της νέας ζωής έσπασε την ψυχρότητα. Όταν το πήρε στην αγκαλιά της ένιωσε την τρυφερότητα που σου γεννάει μια νέα ύπαρξη. Πώς να το κάνουμε; Αίμα της είναι. Απλώς ζήλεψε κι ήθελε κι αυτή δικό της.
6. Ο Τάσος προβληματίζεται
Οι μέρες της χαράς πέρασαν γρήγορα. Εκεί στη μοναξιά που πάει τα ζωντανά του ο Τάσος έχει πέσει σε σκέψεις. Με τα ζωντανά μόνο δε ζει η οικογένεια. Ήρθε τώρα και το κορίτσι και μέσα στα σχέδια είναι πολλά παιδιά. Πώς θα τα βγάλω πέρα; Δε γίνεται! Πρέπει ν’ αναζητήσω άλλη λύση. Τι στο διάολο να κάνω; Τέχνη δεν ξέρω, απόθεμα χρηματικό λίγα πράγματα. Έχω και τις υποχρεώσεις της μάνας κι αδελφής, που δε μπορώ να αγνοήσω. Αδιέξοδο;
«Θα το συζητήσω πρώτα με τη Μαριγώ»
Αυτός είναι ο άνθρωπος που θα ζήσω μαζί και θα μοιραστεί μαζί μου χαρές και λύπες. Αμ έπος αμ έργον! Δεν το περίμενε. Συνάντησε ένθερμη υποστηρίκτρια των σκέψεών του τη γυναίκα του. Που να φανταστεί ο αθώος άνδρας την επιθυμία της γυναίκας του να ξεφύγει από τον κλοιό των δυο άλλων και να είναι νοικοκυρά στο σπιτικό της.
«Να πάμε στην πόλη Τάσο μου! Θα πάμε στα Γιάννενα. Το έχω σκεφτεί. Έχω εκεί μια θεια χήρα που θα δεχθεί να μας φιλοξενήσει. Μόνη της δύσκολα τα βγάζει πέ-ρα και σαν δώρο θα δει τον πηγαιμό μας. Εμένα πάντα μ’ αγαπούσε. Άκου την ιδέα μου. Να μην ψάξεις δουλειά στα εργοστάσια της πόλης ή σε κάποιο μαγαζί. Υποζύ-γιο σε άλλο αφεντικό δε θέλω να δω τον Τάσο μου. Θα νοικιάσουμε ένα χώρο και θ’ ανοίξεις χασάπικο. Τη δουλειά την ξέρεις καλά. Θα προμηθεύεσαι κρέατα από δω και θα τα πουλάς στην πόλη. Θα έρχεσαι να βλέπεις και τους δικούς σου και δεν θα τους αφήσεις χωρίς τη φροντίδα σου. Εγώ θα βοηθήσω. Μη με υποτιμάς! Πολλά μπορώ να κάνω. Α! και κάτι ακόμα. Φεύγοντας απ’ το σπίτι η μάνα μου, μου έδωσε δέκα χρυσές. Δεν στο είπα για να τα έχουμε στην έκτακτη ανάγκη. Αυτή η ώρα ήρθε τώρα…»
Ο Τάσος έμεινε. Βρε τη Μαριγώ! Όλα τα είχε σκεφτεί, όλα τα είχε μετρήσει. Ρε τι πλάσματα έξυπνα που είναι αυτές οι γυναίκες! Τα είπε από μέσα του γιατί απ’ έξω το μόνο που ψέλλισε ήταν
«Καλή η ιδέα σου φαίνεται. Άσε να το σκεφτώ λίγο και θα το ανακοινώσουμε και στους άλλους»
Η Μαριγώ κατάλαβε ότι είχε κερδίσει το παιχνίδι, αλλά του άφησε την τελευταία λέ-ξη. Άλλωστε αυτό πάντα ήταν τ’ όνειρό της
«Εντάξει Τάσο μου. Εσύ αποφασίζεις…»
Όταν ανακοινώθηκε στη μάνα κι αδελφή το σχέδιο δε βρήκε κανέναν ενθουσιασμό.
Η μάνα παραπονεμένη είπε
«Και πότε θα βλέπω εγώ την εγγονή μου; Τι θα τρώμε εμείς εδώ χωρίς εισοδήματα και χωρίς την προστασία σου Τάσο μου;»
Η αδελφή
«Δε μου φαίνεται παράξενο. Έτσι κι αλλιώς ποτέ δε σκέφτηκες ότι έχεις αδελφή!»
Ο Τάσος κράτησε την ψυχραιμία του και παρέθεσε επιχειρήματα
«Με ένα κοπάδι δε θα μπορούσαμε να συντηρηθούμε όλοι. Ιδιαίτερα τώρα που η οικογένεια μεγαλώνει και άρα αυξάνονται και τα έξοδα. Θα αφήσω δυο κατσίκες να έχετε γάλα και τυρί. Υπάρχει και το κοτέτσι. Εγώ θα έρχομαι συχνά εδώ για να προ-μηθεύομαι κρέατα και θα καλύπτω τις ανάγκες σας. Με έχετε, μωρέ, για αχάριστο άνθρωπο, που δε σκέφτομαι μάνα κι αδελφή; Στην αρχή ναι! Θα δυσκολευτούμε μέχρι να πάρει μπρος το σχέδιο. Αλλά ελπίζω ότι όλα θα πάνε καλά. Εσύ αδελφούλα βρες τον άνθρωπό σου και θα σε παντρέψω μ’ όλες τις τιμές. Θα έχω κι εγώ τον νου μου. Βάλτε το καλά στο μυαλό σας. Άλλη λύση για μας δεν υπάρχει! Αν όλα πάνε καλά και θα θέλετε και σεις αργότερα θα σας φέρω και σας στην πόλη»
7. Η εγκατάσταση στην πόλη
Το άλμα, παρά τις δυσκολίες, παρά τα προβλήματα και τις υποχρεώσεις που άφηνε πίσω, ο Τάσος το έκανε. Και με δραστήριο τρόπο έλυσε τα γραφειοκρατικά προβλή-ματα, που για πρώτη φορά στη ζωή του αντιμετώπιζε. Ήταν από τους ανθρώπους που όταν πάρουν μια απόφαση δίνουν τα πάντα. Το ενδεχόμενο της αποτυχίας και της επιστροφής στο χωριό ήταν ενδεχόμενο από την αρχή αποκλεισμένο. Δίπλα του συμπαραστάτη κι εμψυχωτή είχε τη Μαριγώ, που όταν ξέφυγε από τον κλοιό της πεθεράς και κουνιάδας, άνοιξε τα φτερά της κι έδειξε τις πραγματικές της δυνατότη-τες.
Ήρθε κι η καλή είδηση. Η αδελφή του βρήκε τον άνθρωπό της. Ο Τάσος της έκανε ένα γάμο αντάξιο του δικού του και στο γαμπρό που ήταν ένα καλό παιδί απ’ το χω-ριό, ενώπιον όλων του είπε
«Το πατρικό μας σπίτι θα μείνει στην αδελφή μου. Είναι η προίκα της. Ο λόγος μου φτάνει και περισσεύει»
Εκείνη τον αγκάλιασε κι όλες οι συσσωρευμένες με τα χρόνια πίκρες που είχε μέσα της έλιωσαν, σαν το λίγο χιόνι στον νοτιά. Έτσι λύθηκε και το θέμα της μάνας του, που ήταν μια από τις έγνοιες του. Θα κάτσει στο χωριό, που είναι και η εσωτερική της επιθυμία και δεν είναι μακριά ο καιρός να νταντέψει το εγγόνι από την κόρη της. Της είναι πιο οικείο από τη νύφη της.
Μη γίνει καμιά παρεξήγηση. Ο Τάσος έδωσε μάχες να ξεπεράσει τις γραφειοκρατι-κές τρικλοποδιές που αντιμετώπισε από τις δημόσιες αρχές και τους υπάλληλους του Δήμου να πάρει τις «απαραίτητες» άδειες. Εκεί έμαθε ότι πρέπει να χρυσώνεις για να πετύχεις αυτό που δικαιούσαι. Με βαριά καρδιά προσαρμόστηκε στα καθιε-ρωμένα. Δεν είχε την εμπειρία , ούτε τη γνώση να δώσει μάχες με τον αόρατο ε-χθρό, αλλά το άχτι για αυτήν την κατάσταση ήταν μια πίκρα αφόρητη στα χείλη του. Η Μαριγώ που τον ήξερε απέξω κι ανακατωτά επενέβη έγκαιρα πριν την έκρηξη
«Άσε Τάσο αυτές τις δουλειές να τις βγάζω εγώ πέρα. Ξέρω εγώ… Και μη μου στε-ναχωριέσαι γιατί έχεις παιδιά να θρέψεις»
«Παιδιά;»
«Άμ τι νόμιζες, άντρα μου! Αφού είσαι καρπερός. Το δεύτερο μπήκε στο φούρνο!»
«Μαριγώ μου είσαι βράχος! Τι θα έκανα ο έρμος χωρίς εσένα;»
Πώς τα κατάφερνε η Μαριγώ να ξεπερνά τις δυσκολίες με γαλιφιές, αλλά και με α-παιτήσεις που δε σήκωναν αντίρρηση, μόνο αυτή ήξερε. Σημασία έχει ότι η δουλειά έστρωνε, το χασάπικο απόκτησε πολλούς ευχαριστημένους πελάτες και οι πωλήσεις ήταν τόσες, που από μόνο του το χωριό δεν μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες των προμηθειών. Άνοιξε παρτίδες και μ’ άλλα κοντινά χωριά και εκ των πραγμάτων αγό-ρασε τρίκυκλο για τις μεταφορές.
Το αγόρι που γεννήθηκε στην κλινική της πόλης, μ’ έναν πόνο, ήταν το στεφάνωμα της αγάπης τους
8. Ο χρόνος τρέχει, ο άτιμος
Πότε γέννησε την κόρη, τη γλυκιά της Μαριώ, πότε έφυγε απ’ το χωριό, πότε γέννη-σε τα δυο αγόρια, Δημήτρη και Φώτη, που πήραν τα ονόματα των πατεράδων τους, ούτε το κατάλαβε. Τρόπος του λέγειν βεβαίως γιατί στη διάρκεια των χρόνων που πέρασαν χρειάστηκε να ξεπεράσουν πολλές δυσκολίες και στεναχώριες, αλλά μέσα της υπήρχε μια γεμάτη ευτυχία και πλήρωση. Παντρεύτηκε τον άνδρα που αγαπού-σε κι αγαπά. Με αυτόν έκανε παιδιά και μαζί με τον Τάσο της δίνουν μέρα με τη μέ-ρα τη μάχη της ζωής.
Πήρε το μάθημά της. Όταν, λοιπόν, κάτι το θέλεις πολύ οι δυνάμεις σου πολλαπλα-σιάζονται, γίνεται πιο αποτελεσματικές γιατί οι στόχοι είναι μπροστά σου και σε προκαλούν να τους κατακτήσεις. Αλίμονο σε αυτούς που δεν ξέρουν τι θέλουν κι εξουδετερωμένοι αναμένουν το θαύμα να έρθει απ’ τον ουρανό. Τα θαύματα είναι πολύ σπάνια και η εξαίρεση της εξαίρεσης στον κανόνα. Η επιτυχία είναι αποτέλε-σμα επιμονής, πείσματος και πολύχρονης προσπάθειας.
Η Μαριώ, ένα λουλούδι που καθώς περνούσε ο καιρός γινόταν ομορφότερο. Λυγε-ρή, ήταν στην ηλικία που έριχνε μπόι και ήταν το καμάρι του πατέρα της. Η όποια επιθυμία της ήταν για τον Τάσο διαταγή. Κι η μικρή από νωρίς το είχε καταλάβει και το εκμεταλλευόταν δεόντως. Εδώ η Μαριγώ βουρλιζόταν κι έλεγε στον Τάσο της
«Μην την κακομαθαίνεις άνδρα μου! Αυτή θα μας καβαλήσει»
Για να ισορροπήσει καταστάσεις μερικές φορές έπαιξε το ρόλο του κακού. Την πλή-γωνε αυτό αλλά δεν υπήρχε κι άλλος δρόμος.
Είχε τελειώσει το δημοτικό και την επόμενη σχολική χρονιά πήγαινε ήδη στη δευτέ-ρα γυμνασίου. Με τις ανησυχίες της ηλικίας, αλλά μέσα στα πλαίσια της εποχής. Η τεχνολογία ακόμα δεν είχε γκρεμίσει τα τείχη των τοπικών κοινωνιών και το διαδί-κτυο ήταν πολύ μακριά, ούτε σαν πρόβλεψη. Τα αγόρια μικρότερα και πιο συγκρα-τημένα ήταν στην πέμπτη και τρίτη δημοτικού. Οι υποχρεώσεις για τη Μαριγώ με-γάλες, αλλά πώς τα κατάφερνε να είναι εντάξει σ’ όλα και να βοηθά κάποιες ώρες στο μαγαζί μόνο αυτή το ήξερε
Η θεία της κάποια στιγμή είχε πεθάνει και με τη διαθήκη που είχε από πριν συντά-ξει άφηνε το σπίτι στην ανιψιά της. Πληρώθηκαν οι φόροι κληρονομιάς και ο ερχο-μός των παιδιών τους υποχρέωσε να κάνουν την απαραίτητη επέκταση. Έριξαν δεύ-τερο όροφο στην αρχική μονοκατοικία με πρόβλεψη στατική και για έναν ακόμα. Ο Τάσος της είπε
«Θέλω όλα τα παιδιά μαζεμένα γύρω μας!»
Κι Μαριγώ γεμάτη περηφάνια για τον άνδρα της κουνούσε επιδοκιμαστικά το κεφάλι συμφωνώντας μαζί του.
Και στο χωριό υπήρξαν οι αναπόφευκτες αλλαγές. Οι πατεράδες από νωρίς είχαν φύγει κι η σκληροτράχηλη ζωή που πέρασαν οι μανάδες συντόμευσαν τον χαμό τους. Τους πόνεσε, αλλά η ζωή προχωράει, οι υποχρεώσεις τρέχουν και τα κακά συμβάντα με το χρόνο αφομοιώνονται. Τα πατρικό του Τάσου σύμφωνα με την υ-πόσχεσή του έμεινε στην αδελφή του. Όμως έμενε το πατρικό της Μαριγώς όπου κάθε χρόνο και με την προτροπή του Τάσου τα παιδιά περνούσαν λίγες μέρες στο χωριό των γονιών τους. Είναι καλό και χρήσιμο να σέβεσαι και να κρατάς τις ρίζες σου και στο ζήτημα αυτό Τάσος και Μαριγώ ήταν σε ομοφωνία.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
9. Πως μπλέκει τα πράγματα η μοίρα
Άνθρωποι που μεγάλωσαν σε διαφορετικούς τόπους, που δεν συναντήθηκαν ποτέ μέχρι τώρα οι δρόμοι τους, έρχεται μια στιγμή και τρακάρουν. Κι αυτό, χωρίς αμέ-σως να το συνειδητοποιούν καθορίζει το υπόλοιπο της ζωής τους. Το τυχαίο είναι ένας παράγοντας που δεν μπορεί ν’ αγνοηθεί. Δεν είναι ντε και καλά όλα προκαθο-ρισμένα. Ίσως κάτι το ασήμαντο, κάτι που και συ δεν το παρατήρησες να είναι εκεί-νο που θα καθορίζει τις παραπέρα εξελίξεις. Σαν παράδειγμα μπορώ να πω την πε-ρίπτωση που χωρίς να θες υπήρξε καθυστέρηση στην άφιξή σου στο αεροδρόμιο από μποτιλιάρισμα που έγινε λόγω τροχαίου. Όταν έφτασες εκεί το αεροπλάνο απο-γειωνόταν. Θυμώνεις με την γκαντεμιά σου, ίσως βρίζεις και τους αρμόδιους πάνω στην έντασή σου, που βεβαίως δε φταίνε σε τίποτα και σε λίγη ώρα φτάνει η τραγι-κή είδηση της πτώσης του αεροπλάνου που θα ταξίδευες με τις ολικές απώλειες των επιβατών.
Εσύ τότε δοξάζεις την τύχη σου. Η καθυστέρηση στο δρόμο ήταν ευεργετική. Σίγου-ρα ένας οπαδός του απόλυτου ντετερμινισμού θα πει ήταν προκαθορισμένο. Να σας πω την καθαρή αλήθεια. Δε μ’ αρέσει καθόλου αυτό. Θέλω στα συμβάντα της ζωής ν’ αφήνω ένα χώρο στο τυχαίο, το ακαθόριστο. Είναι το αλατοπίπερο που πρέ-πει να χρειάζεται κάθε φαγητό για να γίνει νόστιμο. Αν όλα είναι προκαθορισμένα- να παραθέσω το τελευταίο μου επιχείρημα- αξίζει τον κόπο να προσπαθείς να βελ-τιώσεις το υπάρχον;
……………………………………………………………………………………………………………………………
Η Μαριώ, κόρη του Τάσου και της Μαριγώς, είναι πια μια πανέμορφη φοιτήτρια του Πολυτεχνείου. Σπουδάζει πολιτικός μηχανικός και λάμπει σαν φωτεινό αστέρι σε κάθε χώρο που πατάει. Μήλο της έριδας πολλών φιλόδοξων να τρυγήσουν την ο-μορφιά της, πολιορκείται με όλες τις μεθόδους από διάφορους. Ώριμους με προσό-ντα, που αναζητούν τη μάταιη απολεσθείσα νιότη τους με αναβάπτιση στην κολυ-μπήθρα του Σιλωάμ, νέοι φιλόδοξοι κυνηγοί της ερωτικής απόλαυσης. Καθηγητές, βοηθοί, φοιτητές σε προχωρημένο έτος, αλλά και συμφοιτητές της που εκ των πραγμάτων έρχεται σε επαφή στα αμφιθέατρα, στις παραδόσεις μαθημάτων και στα εργαστήρια.
Η Μαριώ παρά την επαρχιακή της καταγωγή, παρά την έλλειψη προηγούμενων ε-μπειριών κατέχει μια αξιοζήλευτη ικανότητα. Με ευγένεια, χωρίς να αφήνει περιθώ-ρια, αποκρούει ευγενικά όλες τις επιθέσεις και δηλώνει ότι το μόνο ενδιαφέρον της είναι η ομαλή συνέχιση των σπουδών. Τελικό σχέδιο η επιστροφή στην πόλη της όπου εκεί θα ασκήσει το επάγγελμα κοντά στην αγαπημένη οικογένειά της.
Κι εκεί που όλα τα έχει τακτοποιημένα στο μυαλό της και προχωρά ακάθεκτη στην υλοποίηση των σχεδίων ο κεραυνός τη χτυπάει κατακέφαλα κι αλλάζει άρδην την μέχρι τώρα πορεία της. Τα όμορφα μάτια, η αέρινη κίνηση, η ευγένεια που απέ-πνεε ο άγνωστος πριν από λίγο Νίκος την αιχμαλώτισαν. Αυτό είναι που μέχρι τώρα δεν είχε νιώσει. Η αγάπη, η έλξη για έναν άνθρωπο κι η διάθεση να παραδοθείς στην αγκαλιά του. Η μάνα της είχε περιγράψει με κάθε λεπτομέρεια την αγάπη της για τον πατέρα της και τη μάχη που έδωσε να τον κερδίσει. Σε αυτό το κλίμα κινού-νταν κι οι διαθέσεις της Μαριώς, αυτό το κλίμα σήκωνε κι εποχή που μιλάμε.
10.Η θεαματική συνάντηση
Μια μέρα φεύγοντας απ’ τη σχολή πήγαινε για το νοικιασμένο δωμάτιο που είχε σε μια πολυκατοικία φάτσα στο πεδίο του Άρεως. Οι γονείς της είχαν φροντίσει για την αξιοπρεπή διαβίωση της στην Αθήνα. Είχανε πλέον την οικονομική δυνατότητα για κάτι τέτοιο. Καθώς περνούσε από τον κήπο του Μουσείου να περάσει στη Μαυ-ρομματαίων στο καφενείο του κήπου σκόνταψε σ’ ένα σκαλί κι έπεσε φαρδιά πλατιά στο έδαφος, ενώ πονούσε αρκετά.
Δυο στιβαρά χέρια τη σήκωσαν ανάλαφρα και την κράτησαν κε ασφάλεια όρθια. Όταν σήκωσε πονώντας το κεφάλι είδε τον άνθρωπο που τη βοηθούσε να σταθεί όρθια και το θαύμα συνέβη. Λένε πως ο κεραυνοβόλος έρωτας είναι παραμύθι μα στη ζωή συμβαίνουν και παραμύθια. Πώς άλλωστε θα εξηγηθεί η επιμονή του αν-θρώπου να διατηρηθεί ζωντανός όσο γίνεται περισσότερο;
«Έλα να κάτσεις λίγο στην καρέκλα να συνέλθεις»
Κοίταξε κι είδε πως το τραπέζι που καθόταν κι έπινε τον καφέ του ήταν δυο μέτρα απόσταση από τη θέση του ατυχήματος. Δέχθηκε την προσφορά και κάθισε στη διπλανή καρέκλα
«Πιες λίγο νερό. Τι θες να παραγγείλω;»
«Τίποτα. Θα πιω μια γουλιά απ’ το ποτήρι σου»
Ο οικείος ενικός εγκαταστάθηκε μεταξύ τους αυθόρμητα, λες κι ήταν γνωστοί από παλαιά.
«Δεν ξέρω πως παραπάτησα. Χωρίς να το καταλάβω βρέθηκα φαρδιά πλατειά στο έδαφος»
«Να σου πω την αμαρτία μου; Σε είδα από πιο πριν να πλησιάζεις και θαύμασα την ομορφιά σου. Εγώ φταίω. Σε μάτιασα!»
«Έλα καλέ! Πιστεύεις σε τέτοιες προλήψεις;»
Έτσι άρχισαν να ανταλλάσουν τις πρώτες πληροφορίες για το άτομό τους
«Νίκο με λένε και σπουδάζω στην ΑΣΟΕΕ οικονομικά. Τι να κάνω; Υπέκυψα στην ε-πιθυμία του πατέρα μου, που είναι έμπορος και με θέλει κοντά του. Όταν του είπα ότι άλλα μ’ ενδιαφέρουν μου απάντησε. Κανείς δεν σου απαγορεύει ν’ ασχοληθείς μ’ αυτά που επιθυμείς αλλά παράλληλα με τις σπουδές σου. Θα στο πω γιατί είσαι καλή ακροάτρια. Με τον κινηματόγραφο θέλω ν’ ασχοληθώ. Όχι σαν ηθοποιός, αλλά ως σκηνοθέτης. Δεν το είπα ακόμα στους δικούς μου. Πρώτη φορά το ξεφουρνίζω. Είμαι στο πτυχίο και πρώτα ο θεός του χρόνου τελειώνω. Θα φροντίσω να πάρω κι άλλη αναβολή λόγω σπουδών και θα πάω στη σχολή Σταυράκου. Άκουσα καλά λό-για κι ήδη πήγα και ρώτησα….»
Πήρε μια ανάσα και συνέχισε
«Μα για στάσου. Τι λογοδιάρροια μ’ έπιασε όλο εγώ μιλάω! Πες και συ κάτι απ’ τα δικά σου;»
Δε δίστασε, σαν έτοιμη από καιρό, άρχισε να λέει τα δικά της
«Μαριώ με λένε. Σπουδάζω στο Πολυτεχνείο πολιτικός μηχανικός. Είμαι στο δεύτερο έτος. Χάρηκα για τη γνωριμία μας. Έγινε σε ειδικές συνθήκες, αλλά ευτυχώς που βρέθηκες κοντά. Πρέπει να πάω σπίτι. Περιμένω τηλέφωνο απ’ τους γονείς μου»
«Μπορείς να περπατήσεις;»
«Ελπίζω»
Σηκώθηκε δοκιμαστικά, αλλά ο πόνος πόνος. Έκανε μερικά βήματα μορφάζοντας. Σηκώθηκε και την κράτησε σταθερά με τα χέρια του.
«Δε γίνεται. Θα φέρω ένα ταξί»
«Δεν αξίζει τον κόπο. Στη Μαυρομματαίων κάθομαι, μόλις περάσουμε την Αλεξάν-δρας»
«Θα σε κρατάω εγώ! Αν δεν ντρεπόσουν θα σε έπαιρνα στον ώμο μου»
Χαμογέλασε ευχαριστημένη
«Εντάξει αν με κρατάς θα τα καταφέρω!»
Κούτσα- κούτσα υποβασταζόμενη από τον Νίκο, έφτασε στο διαμέρισμά της. Έξω από την πόρτα της είπε με μια φωνή που είχε και το στοιχείο της προσταγής.
«Αν δε βεβαιωθώ ότι είσαι καλά δε γλυτώνεις από μένα. Πάμε μέσα…»
Η άλλη έφερε και για τα προσχήματα τις αρμόζουσες, αλλά χλιαρές, αντιρρήσεις αλλά ο Νίκος είχε ήδη εγκατασταθεί στο εσωτερικό του.
«Έχεις πουθενά κουτάκι για πρώτες βοήθειες;»
Ενώ πονούσε λίγο χαμογέλασε ευχαριστημένη
«Στην τουαλέτα, άνοιξε το ντουλαπάκι»
Την περιποιήθηκε με ιδιαίτερη φροντίδα, νιώθοντας κοντά του μια οικειότητα και μια εμπιστοσύνη, λες και τον ήξερε απ’ ανέκαθεν. Εκείνη τη στιγμή χτύπησε το τη-λέφωνο. Της το έδωσε στα χέρια χωρίς να το σηκώσει. Η άλλη μ’ ένα συνωμοτικό ύφος έβαλε το δείκτη στα χείλη της, λέγοντας χωρίς λέξεις
«Μη μιλάς!»
Μετά σήκωσε το ακουστικό
«Ναι μάνα σε περίμενα…..»
Αρκετή ώρα άκουγε τη μια άκρη του της συνομιλίας με μονολεκτικά. Ναι, όχι, εντά-ξει. έγινε, θα πάω στο πρακτορείο κτλ, κτλ. Μια τυπική συνομιλία κόρης με τη μάνα της. Κάποια στιγμή τέλειωσε. Σαν να δικαιολογείτο του είπε
«Η μάνα μου βλέπεις. Ευτυχώς πρόλαβα κι ήμουν σπίτι χάρη και στη βοήθειά σου. Αν κάτι καταλάβαινε άρον- άρον θα κατέφθανε…»
« Εντάξει! Πέσε τώρα να κοιμηθείς! Αύριο θα είσαι περδίκι. Τώρα φεύγω. Μην ελπί-ζεις ότι γλύτωσες από μένα. Αύριο το πρωί θα περάσω να δω πως είσαι…»
«Θα σε περιμένω…»
11. Νέες προοπτικές
Έτσι με αυτόν τον τρόπο ένωσε η μοίρα δυο νέα και προικισμένα παιδιά, πάνω στο άνθος της ηλικίας τους, στο μέσο των σπουδών τους, από δυο ευτυχισμένες οικογέ-νειες που τους υπεραγαπούσαν. Υπήρχαν όλα τα στοιχεία για μια ευτυχισμένη συ-νέχεια. Όμως κανείς δεν μπορεί να προδικάσει τις μελλοντικές εξελίξεις. Άλλες οι αρ-χικές ενδείξεις κι άλλα-δυστυχώς- τα τελικά αποτελέσματα.
………………………………………………………………………………………………………………………..
Η Μαριώ ξύπνησε το πρωί ευδιάθετη. Στο μυαλό της ήρθε το χθεσινό επεισόδιο και χαμογέλασε. Σηκώθηκε να δοκιμάσει το πόδι της και η κατάσταση ήταν σίγουρα καλύτερη από χθες. Έφερε στο μυαλό της την εικόνα του Νίκου κι ένα ευχάριστο ρεύμα αέρα πέρασε απ’ τη διάθεσή της.
Δεν πρόλαβε περισσότερο να σκεφθεί. Το κουδούνι από κάτω χτύπησε διακριτικά. Αυτός θα είναι! Κι εγώ ακόμα είναι με τις πυτζάμες κι αχτένιστη. Καλά να πάθω! Όμως δεν είχε κι άλλη επιλογή Άνοιξε από κάτω, άνοιξε λίγο και τη δική της πόρτα και χώθηκε στην τουαλέτα. Όταν τον άκουσε ν’ ανοίγει την πόρτα του φώναξε
« Κλείσε την πόρτα. Έρχομαι σε λίγο»
«Μάλλον ήρθα νωρίς, ε;»
«Όχι, καλά έκανες»
Όταν μ’ ένα πρόχειρο χτένισμα βγήκε απ’ την τουαλέτα κι έκανε δυο τρία βήματα εκείνος χαρούμενος αναφώνησε
«Μπράβο Μαριώ μου! Έγινες καλά!»
Αυθόρμητα του ήρθε το «Μαριώ μου» κι η άλλη το εισέπραξε τόσο γλυκά. Βρε πόσο εύκολα δένονται δυο άνθρωποι! Τι άραγε να συμβαίνει και ταιριάζουν τόσο άνετα τα χνώτα του; Κάποιοι λένε Χημεία, κάποιοι ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Ότι και να είναι δυο άνθρωποι που ακόμα δεν είπαν ένα λόγο αγάπης, που ακόμα δεν αντάλ-λαξαν ένα φιλί, ένιωθαν σαν να είχαν νιώσει όλη τη γκάμα της ερωτικής περιπέ-τειας. Μέγας είσαι Κύριε και θαυμαστά τα έργα σου!
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
12. Το αθόρυβο ζευγάρι
Όλα τα χρόνια που ήρθαν στην πόλη μας, τον όμορφο Βόλο, οι δυο τους ήταν μόνο. Κανείς δεν τους επισκέφτηκε από αλλού. Τους έζησα απ’ την πρώτη μέρα και νομί-ζω ότι είμαι αξιόπιστος μάρτυς ν’ αφηγηθώ την ευθύγραμμη ζωή τους. Χωρίς υ-περβολές, σκοπιμότητες και παραποιήσεις. Αγόρασαν το σπίτι του κυρίου Αθανασί-ου, παλαιού διευθυντή του υποκαταστήματος της τράπεζας στη περιοχή μας, που πριν δυο τρία χρόνια είχε «αποδημήσει εις κύριον». Οι κληρονόμοι, διαφωνώντας πολύ- μέχρι ξεμαλλιάσματος μεταξύ τους - αποφάσισαν να το ξεφορτωθούν και να μοιράσουν τη λεία σύμφωνα με το νόμο.
Ήθελε κάποιες επεμβάσεις για να γίνει αξιοπρεπώς κατοικήσιμο και σε πρώτη φά-ση βρήκαν- ρωτώντας- ντόπιους μαστόρους κι έκαναν μικρές επιδιορθώσεις. Στο διάστημα αυτό, του ενός μηνός, νοίκιασαν στο σπίτι μας, που ήταν ακριβώς απένα-ντι τους, ένα δωμάτιο, που είχε και δική του ανεξάρτητη έξοδο και πλήρωσαν με προθυμία και προκαταβολικά χωρίς κανένα παζάρι τα χρήματα που τους ζήτησε η μάνα μου. Εκείνη τους πρότεινε να τρώνε μαζί μας αυτόν το μήνα, αλλά αρνήθηκαν ευγενικά
«Όχι δε θέλουμε να σας αναστατώσουμε. Ευχαριστούμε πολύ. Θα το ρυθμίσουμε μόνοι μας…»
Η μάνα δε μπορούσε να επιμείνει και πράγματι σ’ αυτό το διάστημα έγιναν πελάτες στο εστιατόριο που ήταν δυο δρόμοι παρακάτω. Δέχτηκαν όμως με ευχαρίστηση από τη μάνα μου ένα ολόγιομο πιάτο σπανακοτυρόπιτας που τους πήγε μια ενδιά-μεση μέρα. Με τις θερμές ευχαριστίες τους και τα απαραίτητα κανακέματα που ευ-χαρίστησαν τον εγωισμό της μάνας μου. Χωρίς να το παινευτώ η μάνα μου ήταν μαγείρισσα πρώτης γραμμής.
Μόλις τέλειωσαν οι επισκευές ήρθαν τα πράγματά τους που φυλάσσονταν στην αποθήκη του σιδηροδρομικού σταθμού. Φαινόταν από μακριά ότι φυσάνε τον πα-ρά. Από την ποικιλία και την ποιότητα των επίπλων και όλων των άλλων αναγκαίων ενός σπιτιού. Βεβαίως υπήρχαν και κλειστά μπαούλα που ποτέ δε μάθαμε τι περιέ-χουν κι οι μεταφορείς τα έχωσαν κλειστά μέσα στο σπίτι.
Ευγενικά κρατούσαν μακριά όλους που από περιέργεια ήθελαν να τους ξεψαχνί-σουν. Απέφυγαν επιμελώς να κοινοποιήσουν οποιαδήποτε πληροφορία για το άτομο τους, παρά τις επανειλημμένες έως ενοχλητικές απόπειρες μερικών. Η αδηφάγα α-διακρισία στη γειτονιά της πόλης μας έμεινε ανικανοποίητη. Αυτή η μυστικότητα τσιγκλούσε την περιέργεια όλων και στο στόμα κακοπροαίρετων ανθρώπων, που παντού και πάντοτε υπάρχουν, άρχισαν να κυκλοφορούν, χωρίς καμιά απόδειξη βέ-βαια, διάφορες απίθανες κι ευφάνταστες φήμες.
«Μόλις βγήκε από τη φυλακή για απάτη κι ήρθαν εδώ να κρύψουν τις ντροπές τους….» ο ένας.
«Όχι καλέ! Μου το είπε ο συμπέθερός μου από την Αθήνα που είναι στα μέσα και τα έξω. Καπετάνιος σε εμπορικό καράβι ήταν και τα κονόμησε στο λαθρεμπόριο με ρολόγια..» πρόσθεσε ο άλλος.
«Ήταν στη Νότια Αφρική κι εκμεταλλεύτηκε τους ντόπιους μαύρους και τα κονόμη-σε. Στυγνός εργοδότης!»
Ο καθένας πρόσθετε το κοντό και το μακρύ του, αλλά το μυστήριο παρέμενε ακέ-ραιο. Και τι δεν ακούστηκε γι αυτούς. Δεν ξέρω όμως τι απ’ όλα αυτά έφτασε στ’ αυ-τιά τους. Εκείνο που ξέρω είναι πως δεν έδωσαν σε κανέναν δικαίωμα να πει κάτι για την εδώ διαβίωση τους. Η ευγένεια και η ηρεμία που τους χαρακτήριζε αφόπλι-ζε και τις πιο κακεντρεχείς γλώσσες.
Εμένα με συμπαθούσαν ιδιαίτερα κι όταν εκτάκτως ήθελαν κάτι από την αγορά η κυρά Κατίνα εμένα έστελνε αν ήμουν σπίτι. Κι εγώ το γούσταρα γιατί πάντοτε με κά-τι με φίλευε. Γλυκό, τα ρέστα απ’ τα ψώνια. Τέτοια. Στα κάλαντα μόνο σε μένα άνοι-γε την πόρτα κι έδινε καλό ρεγάλο. Δεν αρκούσε το χτύπημα στο κουδούνι. Έπρεπε να φωνάξω για να καταλάβουν ότι είμαι εγώ. Στους άλλους δεν άνοιγαν. Ένας ακόμα λόγος να τους σέρνουν κι άλλες κακίες
Ο άντρας της, ο κυρ Αντώνης, κάθε μέρα, όταν οι καιρικές συνθήκες το επέτρεπαν, καθόταν στην αναπαυτική πολυθρόνα του και διάβαζε κάτι χοντρά βιβλία με τίτλους και περιεχόμενο που ποτέ δεν έμαθα. Ο κυρ Αντώνης ήταν ένας ψηλός, λεπτός και σοβαρός άντρας, πάντα καλοντυμένος με μακριά καλοχτενισμένα μαύρα μαλλιά. Σε σπάνιες ευκαιρίες άκουσα τη φωνή του. Όλες τις πρακτικές εργασίες διεκπεραιώνο-νταν από τη γυναίκα του.
Δεν ήταν σφικτοχέρηδες, όχι. Για την εποχή που μιλάμε και τον κλειστό κύκλο της τοπικής κοινωνίας μάλλον θα τους χαρακτήριζα κουβαρντάδες. Όταν πήγαιναν στη ταβέρνα – κι αυτό γινόταν σταθερά μια φορά την εβδομάδα- άφηναν γερό πουρ-μπουάρ στον σερβιτόρο, πληροφορία που άκουσα με τα αυτιά μου να το λέει σε κάποιο κύκλο ο ίδιος.
Για τα χρήματα που χαλούσαν έγιναν πολλές συζητήσεις κι από πολλούς. Δεν αξίζει να αναπαράγω τις μετέωρες φήμες. Εκείνα που θα αναφέρω είναι οι βάσιμες ειδή-σεις. Πρώτα ο υπάλληλος – ταμίας της τράπεζας εξομολογήθηκε στη γυναίκα του εμπιστευτικά κι αυτή με τη σειρά της το κοινολόγησε το ίδιο εμπιστευτικά στη φιλε-νάδα της, οπότε δε χρειάστηκε κόπος να γίνει κοινό κτήμα όλης της πόλης η είδηση. Στο βιβλιάριό του μηνιαίως μπαίνει ένα καλό ποσό, η πηγή του οποίου δεν ξεκαθα-ρίστηκε καθόλου. Το έμβασμα μάλλον ερχόταν από το εξωτερικό. Η ζωή τους από άποψη εξόδων δεν είχε στοιχεία ασωτίας, αλλά κι ούτε στέρησης. Ζούσαν στο επί-πεδο μιας εύπορης οικογένειας.
13. Η δική μου αναχώρηση
Με αυτόν τον ήρεμο τρόπο πέρασαν τα χρόνια μέχρι που έδωσα εξετάσεις και μπή-κα στη Νομική της Αθήνας. Έτσι έπρεπε να φύγω. Με την αφήγηση για τον κυρ Α-ντώνη και την κυρά Κατίνα δε βρήκα χρόνο να πω για τα δικά μου βάσανα. Ήμουνα μοναχοπαίδι μιας μάνας που ήταν παλικάρι με τα όλα της.
Πολύ νωρίς έχασε τον άντρα της από ατύχημα στο εργοστάσιο και τον έκλαψε για μέρες σπαρακτικά.. Εγώ ήμουν πολύ μικρός κι αχνά θυμάμαι τη μορφή του. Η μόνη μνήμη που σέρνω είναι το τσίμπημα από το άγριο μουστάκι του όταν ερχόταν να μου δώσει ένα φιλί. Ακόμα ζούσε η γιαγιά από τη μάνα μου κι αυτή έβαλε πλάτη το πρώτο διάστημα, όταν προς στιγμή η μάνα μου με την απότομη αλλαγή έχασε το κουράγιο της και κλείστηκε στο καβούκι της. Πες, όμως πες απ’ τη γιαγιά καθώς οι μέρες περνούσαν η μάνα συνερχόταν
«Έχεις παιδί να μεγαλώσεις Ελένη! Ξύπνα κι άσε τις πολυτέλειες. Κι εγώ έχασα νω-ρίς τον πατέρα σου αλλά δεν έκανα κι έτσι. Έλα να κάνουμε φαγητό στον Ηλία»
Αυτός ήμουν εγώ, που τα είχα και λίγο χαμένα με τις απότομες αλλαγές που υπήρ-ξαν με το χαμό του πατέρα. Η μάνα σύντομα ανέλαβε τα ηνία κι ήταν για μένα πα-τέρας- μητέρα- δάσκαλος και φύλακας άγγελος. Μετά κόπων και βασάνων έβγαλε μια ψωροσύνταξη απ’ το ΙΚΑ, αλλά ξετρύπωσε κι άλλες ευκαιρίες να συμπληρώνει το εισόδημά της. Δεν έχω παράπονο. Για τα μέτρα της γειτονιάς μας, για το επίπεδο του μέσου ανθρώπου τίποτα σημαντικό δεν στερήθηκα. Νοίκιαζε το δωμάτιο, νοί-κιαζε το πατρικό της, όταν χάσαμε και τη γιαγιά, διόρθωνε κανένα ρούχο γιατί έπια-ναν τα χέρια της και πολλά ακόμα. Με σωστή διαχείριση είχε ένα κομπόδεμα και κάθε τόσο μου το τόνιζε
«Αυτά είναι για τις σπουδές σου, νεαρέ..»
Εγώ δεν έδινα καμιά προσοχή, μέχρι την ώρα που πράγματι παίξανε τον ρόλο τους. Να παντρευτεί άλλον ποτέ δεν αποπειράθηκε και στις συμβουλές συγγενών και φί-λων δείχνοντάς με, με καμάρι, έλεγε
«Στο σπίτι μου υπάρχει άντρας! Ο Ηλίας μου!»
Δυστυχώς η γλυκιά μου δε χόρτασε αντρική αγκαλιά. Έχω κι εγώ μια ευθύνη με την ύπαρξή μου. Κάποια στιγμή, δεκαοκτώ χρόνων, αποφοίτησα από το ενιαίο τότε γυ-μνάσιο κι η μάνα μου ήταν ανένδοτη και δε σήκωνε κουβέντα
«Θα πας στην Αθήνα να σπουδάσεις. Δεν κυνηγιέμαι μια ζωή να σε βλέπω να σέρ-νεσαι στα πόδια μου. Έχω άλλα όνειρα για σένα. Δε θα μου καταντήσεις να γίνεις ένας υπαλληλάκος σε κάποιο κακορίζικο αφεντικό…»
Κι αν η μάνα μου έλεγε κάτι άντε να μην υπακούσεις. Θα σου βγάλει ξύγκι μέχρι να περάσει το δικό της. Η αλήθεια να λέγεται. Αν έκανα λίγες κόνξες ήταν για τα μάτια του κόσμου. Από μέσα μου το γούσταρα πολύ. Βέβαια θα την άφηνα μόνη, μα αυτή είναι πεισματάρα σαν κυπραίικο γαϊδούρι και Ηλία μου μάζευέ τα και ξεκίνα.
Επιτέλους θα πήγαινα στην Αθήνα, που μέχρι τότε δεν είχε πατήσει το πόδι μου. Αλλά ακόμα δε σκεφτήκαμε το βασικό. Έχω τα κότσια να πετύχω στις εξετάσεις; Δε λέω καλός μαθητής ήμουν με καλούς βαθμούς στα μαθήματα, μα είχα την ατυχία να έχω συμμαθητή στην τάξη το γιο του γυμνασιάρχη και πάντα οι βαθμοί του ήταν λίγο πιο πάνω απ’ τους δικούς μου. Δεν ήταν βλάκας, ένας μέσος μαθητής ήταν, αλλά οι καθηγητές για να κάνουν εκδούλευση στον προϊστάμενό τους του κοπάνα-γαν ανεξήγητα εικοσάρια. Σε ένα μόνο με ξεπερνούσε. Στην έπαρση και τον εγωι-σμό. Κάποια μέρα μου το πέταξε στα μούτρα κιόλας
«Εγώ θα είμαι ο σημαιοφόρος, να χτυπάς τον κώλο σου κάτω..»
Αυτό ήταν αλήθεια και δεν κρατήθηκα. Του απάντησα στο ύφος του
«Στ’ αρχίδια μου και δυο αυγά Τουρκίας !»
Κακώς! Του έδωσα αξία. Δεν έχασε χρόνο, το μεταβίβασε στον πατέρα του, όπως εμμέσως το έμαθα. Ευτυχώς, δε θα τον έχω στα πόδια μου. Με τους βαθμούς που έχει μπαίνει στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Λάρισας, χωρίς εξετάσεις. Έχει παρά-δοση η οικογένεια να σιτίζεται επί γενεές απ’ το κράτος. Να πάει στο καλό! Μ’ εμένα τι γίνεται που θα δώσω εξετάσεις
14. Ο Ηλίας στην Αθήνα
Η μάνα του, του είχε φάει τ’ αυτιά. Συμβουλές κι οδηγίες
Κοίτα πάλι! Πήρες ότι χρειάζεται; Μήπως ξέχασες τίποτα; Τα χαρτιά; Έξω απ’ το σταθμό του τρένου που θα κατέβεις έχει διάφορα ξενοδοχεία. Κλείσε δωμάτιο σ’ όποιο σ’ αρέσει. Άφησε τη βαλίτσα και ρώτα πώς θα πας στο Πανεπιστήμιο. Εκεί ρώτα που θα καταθέσεις την αίτηση για συμμετοχή στις εξετάσεις. Θα σου πούνε αυτοί. Τα λεφτά πρόσεχε. Στα ξαναλέω. Εκτός από το πορτοφόλι, που θα το βάζεις στην πίσω βαθειά τσέπη και θα κουμπώνεις πάντα το κουμπί, έχεις και σε δυο άλλα μέρη. Στο κασμιρένιο παντελόνι στη φόδρα πάνω δεξιά. Να πιάσε να δεις! Τα υπό-λοιπα είναι στο ντυμένο βιβλίο «Υποδείγματα εκθέσεων» που είπες ότι το χρειάζε-σαι για διάβασμα. Είναι μέσα απ’ το ντύσιμο. Μόλις τακτοποιηθείς να μου τηλεφω-νήσεις. Στον μπακάλη άφησε τον αριθμό και θα σε πάρω εγώ απ’ τον ΟΤΕ. Μη μπλέξεις κακομοίρη μου! Μόλις τελειώσεις την εγγραφή πάρε το τρένο και πίσω. Θα έχω συνέχεια την έγνοια σου..»
«Εντάξει ρε μάνα! Μου τα είπες εκατό φορές..»
«Και να προσέχεις μην κρυώσεις εκεί μόνος σου. Να έχεις στο χέρι σου τη ζακέτα»
Όταν ξεκίνησε το τρένο ένιωσε ότι ξεκινά μια νέα φάση στη ζωή του. Κρυφός εγωι-στής και με φιλοδοξίες ήξερε ότι πρέπει να δώσει μάχες και να τις κερδίσει.
Έφτασε στην Αθήνα με μηδενικές εμπειρίες μεγάλης πόλης, αλλά με σταθερή την απόφαση να πετύχει. Ακολούθησε τις συμβουλές της μάνας του κι έπιασε δωμάτιο σε ξενοδοχείο. Παζάρεψε την τιμή του δωματίου. Ο ξενοδόχος τον ρώτησε πόσες μέρες θα μείνει
«Δεν ξέρω ακριβώς αλλά δυο τρείς οπωσδήποτε..»
Δίνοντας μια προκαταβολή ο άλλος του έκανε μια καλή έκπτωση. Πρώτη εμπειρία: Δεν παίρνω δεδομένο ό,τι στην αρχή μου λένε. Ρώτησε πως αύριο το πρωί θα πάει στο Πανεπιστήμιο κι ο ξενοδόχος τον καθοδήγησε καλά.
«Απέξω έχει αφετηρία το τρόλεϊ. Θα κατέβεις στη στάση «Πλατεία Κλαυθμώνος» κι εκεί ρώτα πάλι»
Λένε, ρωτώντας πας στην πόλη. Πρωτάρης, αλλά ευγενικός κι ακούραστος βήμα- βήμα ολοκλήρωσε την απαραίτητη γραφειοκρατία και την τρίτη μέρα πήρε το τρένο της επιστροφής. Οι εξετάσεις θα αργούσαν. Αρχές Σεπτέμβρη. Έχει μπροστά του καιρό, αλλά έχει και προετοιμασία. Κάποιοι συμμαθητές του εγκαταστάθηκαν ήδη στην Αθήνα για να παρακολουθήσουν το θερινό πρόγραμμα των φροντιστηρίων. Κυρίως αυτοί που θα ακολουθούσαν θετικές σχολές. Ο ίδιος δεν το θεώρησε απα-ραίτητο. Είχε βεβαίως προμηθευτεί αρκετά βοηθητικά βιβλία απ’ αυτά που κυκλο-φορούσαν και περιείχαν και θέματα προηγούμενων ετών και υποδείγματα εκθέσε-ων, μεταφράσεις κειμένων. Να μπει στο κλίμα. Η αλήθεια είναι πως είχε μια αγωνία, αλλά και περίσσιο πείσμα να προχωρήσει.
Όλο τον υπόλοιπο καιρό διάβασε με την πείνα του πεινασμένου, ασταμάτητα, που ακόμα κι η μάνα του είπε
« Φτάνει παιδί μου! Θα κουραστεί το μυαλό σου»
Κι ήρθε η ώρα της κρίσης. Αυτή τη φορά η μάνα του επέβαλε την παρουσία της με κάθετο τρόπο
«Θα έρθω κι εγώ. Το χρειάζομαι κι ίσως βοηθήσω κιόλας. Δυο μέρες κρατάνε. Ας είμαι κοντά σου να μην έχεις και τις έγνοιες της διαβίωσης. Θα είμαι διακριτική και στην άκρια»
Το ύφος κι ο τρόπος της δεν άφηνε περιθώρια για αντιρρήσεις. Την ήξερε καλά τη μάνα του. Δέχτηκε το μοιραίο. Η αλήθεια είναι ότι τήρησε την υπόσχεση της. Τον περίμενε έξω από το χώρο και δεν τον ρωτούσε με την ενοχλητική περιέργεια των γονέων. Απλώς μια κουβέντα
«Καλά;»
«Καλά» απαντούσε κι αυτός
Μετά το τέλος του τέταρτου μαθήματος πήγαν σ’ ένα καλό εστιατόριο στο κέντρο να το «γιορτάσουν»
«Ηλία μου. Έχω βγάλει εισιτήριο με το αυριανό βραδινό τρένο. Κι εγώ μωρέ πρώτη φορά έρχομαι στην Αθήνα. Θα ήθελα να με πας να δω την Ακρόπολη. Εντάξει;»
Τι να της πει. Η μάνα του. Κολόνα σταθερή κι αναντικατάστατη
«Εντάξει, ρε μάνα!»
15. Τα αποτελέσματα
Ήταν αρχές Νοεμβρίου κι ακόμα τα αποτελέσματα δεν είχαν ανακοινωθεί. Κάθε μέ-ρα πια στηνόταν στο περίπτερο του κεντρικού δρόμου που κάθε μεσημέρι έρχονταν οι αθηναϊκές εφημερίδες και ο περιπτεράς γνωστός τους τον άφηνε να τις ξεφυλλί-ζει. Στα μέσα του Νοεμβρίου στην εφημερίδα «Ακρόπολη» είδε τα αποτελέσματα της Νομικής. Με αδημονία τα μάτια του διέτρεξαν βιαστικά τα ονόματα χωρίς να δει το δικό του. Η καρδιά του πήγε να σπάσει. Πιο ήρεμα κοίταξε απ’ την αρχή. Α, μωρέ, γι αυτό δεν το είδε με την πρώτη. Δεν το φανταζόταν να είναι στις πρώτες θέσεις αφού τα είχε με σειρά επιτυχίας.
Έβγαλε μια χαρούμενη κραυγή που τρόμαξε όσους ήταν τριγύρω
«Πέτυχα, πέτυχα! Σ’ ευχαριστώ θεέ μου! Θα την αγοράσω κυρ Περικλή την εφημε-ρίδα. Πόσο κάνει;»
«Μπράβο παιδί μου! Μπράβο. Πάρε την, δώρο του μαγαζιού»
«Σ’ ευχαριστώ»
Σα σίφουνας έτρεξε προς το σπίτι του να το πει στη μάνα του. Λίγο πριν μπει μέσα η κυρά Κατίνα, που μόλις είχε ανοίξει την πόρτα του είπε
«Γιατί τρέχεις Ηλία; Τι έπαθες»
«Πέτυχα κυρά Κατίνα. Θα γίνω δικηγόρος!»
Μπράβο παιδί μου. Με τις ευχές μας»
Από μέσα τ’ άκουσε η μάνα του και βγαίνοντας με φόρα τον αγκάλιασε και τον γέ-μισε με φιλιά
«Αγόρι μου! Μπράβο μωρό μου. Αχ, τι χαρά είναι αυτή; Σ’ ευχαριστώ Παναγία μου για την ευλογία που μας χάρισες»
Σ’ όλους στη γειτονιά έκανε εντύπωση η επιτυχία του Ηλία. Εκείνη την εποχή πολλοί λίγοι ήταν αυτοί που είχαν το πείσμα, τη δύναμη και την ικανότητα να έχουν τέτοιου είδους υπερβάσεις. Βλέπεις ότι οι εξετάσεις γίνονταν μόνο στις έδρες των ανωτάτων ιδρυμάτων, που βρίσκονταν σε δυο μόνο πόλεις. Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ένα παιδί της επαρχίας έπρεπε να ταξιδεύσει εκεί με δικά του έξοδα, να βρει κατάλυμα για να κοιμάται, χρήματα να τρώει έξω από την οικογένεια και το τελευταίο. Να πληρώσει εξέταστρα για να έχει το δικαίωμα συμμετοχής.
Αυτά τα αναφέρω σ’ αυτή τη θέση για να δείξω πόσο εύκολα ξεχνιόνται οι βελτιώ-σεις της ζωής κι οι περισσότεροι μένουν στο επίπεδο της διαρκούς γκρίνιας και μα-ντζιριάς. Υπήρχε όμως κι ένα θετικό τότε στοιχείο για τον μαθητή. Επειδή κάθε σχο-λή έκανε τις δικές της εξετάσεις, σε διαφορετική ημερομηνία κατά κανόνα από την άλλη, δινόταν η ευκαιρία σε όποιον ήθελε κι είχε τα χρήματα των εξετάσεων να δο-κιμάσει την τύχη του πάνω από μια φορά. Οι διαφορετικές ημερομηνίες είχαν και μια άλλη επεξήγηση. Να μαζεύονται περισσότερα εξέταστρα στη σχολή μέρος των οποίων διανέμονταν στους καθηγητές κι ίσως στους βοηθούς που κυρίως έβγαζαν τον όγκο της διόρθωσης των γραπτών.
Όπως είναι σύνηθες στα προβλήματα που απασχολούν μια κοινωνία το καθένα έχει δυο όψεις. Σ’ αυτές συγκεντρώνονται τα καλά και τα κακά της κάθε φοράς διευθε-τήσεως. Άριστη λύση είναι αυτή που μειώνει τις κακές πλευρές, αφού η αναζήτηση μόνο καλού είναι μια ουτοπία.
Η μεγάλη έκπληξη, μετά από μερικές μέρες και καθώς ετοιμαζόμουν να πάω Αθήνα για την εγγραφή στη σχολή και την έναρξη των μαθημάτων, είχαμε μια διακριτική επίσκεψη από την κυρά Κατίνα του απέναντι σπιτιού.
«Γεια σας. Με στέλνει ο άντρας μου, με την παράκληση να μείνει μεταξύ μας. Χά-ρηκε πολύ για την επιτυχία του Ηλία. Όπως κι εγώ βέβαια. Ξέρει ότι θα χρειαστούν έκτακτα έξοδα και θα μας έδινε ευχαρίστηση να τσοντάρουμε κι εμείς λίγο. Να το θεωρήσετε σαν μια δωρεά που κάνουμε για την ψυχή μας»
Η κακομοίρα μάνα μου έβαλε τα κλάματα από τη συγκίνηση
«Όλα τα καλά του Θεού μας ήρθαν μαζί! Σας ευχαριστούμε μ’ όλη την καρδιά μας. Να ευχαριστήσεις τον άντρα σου και να σας έχει ο θεός καλά. Θα μπορούσε ο Ηλίας μου να έρθει κάποια στιγμή να ευχαριστήσει τον άντρα σου;
«Ναι θα τον περιμένουμε αύριο το απόγευμα. Να έρθει!»
Έδωσε ένα χοντρό φάκελο στη μάνα κι έφυγε. Όταν η μάνα άνοιξε το φάκελο έμεινε μ’ ανοιχτό το στόμα. Ένα μάτσο χαρτονομίσματα της μεγαλύτερης αξίας από αυτά που κυκλοφορούσαν στην εποχή. Ίσως έφταναν για όλα τα έξοδα των σπουδών…
«Να είναι καλά οι άνθρωποι. Μην ξεχάσεις να πας αύριο. Αμαρτία είναι..»
16. Αρχίζει η φοιτητική περίοδος
Για την εγκατάσταση του γιου της πήγε στη Αθήνα κι η μάνα του. Να νοικιάσουν δωμάτιο, ν’ αγοράσουν ένα κρεβάτι, ένα τραπέζι και δυο καρέκλες. Αυτά ήταν τα έπιπλα του φοιτητικού δωματίου, σε μια μονοκατοικία με ανεξάρτητα δωμάτια, εκεί που αρχίζουν οι ανηφόρες του Λυκαβηττού. Αυτός είχε μεταφέρει όσα βιβλία έκρινε ότι θα του χρειαστούν κι η μάνα ρούχα και το στοιχειώδες νοικοκυριό. Δεν ήταν μέ-σα στο πρόγραμμα να μαγειρεύει, εκτός από τα βασικά.
Μες το μυαλό του Ηλία ήταν οι εντυπώσεις του από την επίσκεψη στον κυρ Αντώνη. Σοβαρός, λιγομίλητος, του έδειξε ότι ενδιαφέρεται γι αυτόν, αλλά ως εκεί.
«Μια μόνο συμβουλή μπορώ να σου δώσω. Βάλε στόχους και πολέμα με πείσμα για την πραγματοποίηση τους. Εσύ θα τους διαλέξεις, αλλά να παραμείνεις σταθε-ρός. Η επιτυχία δεν έρχεται έτοιμη στο πιάτο. Θέλει κόπο και χρόνο»
Αποπειράθηκε να τον ευχαριστήσει για την οικονομική βοήθεια, μα συνάντησε την κάθετη αντίδρασή του ν’ ακούσει ο,τιδήποτε. Προσπάθησε ασθενώς βέβαια μήπως εκμαιεύσει καμιά προσωπική πληροφορία, αλλά πάντα η συζήτηση αυτόματα άλλα-ζε θέμα. Ο γρίφος παρέμενε αναπάντητος κι άρα μυστηριώδης. Ήταν ηλίου φαεινό-τερον. Ήθελε να κρατήσει όλους μακριά από την προσωπική του ζωή. Κι έπρεπε να το δεχτεί. Μόνο καλό είχε δει από αυτήν την οικογένεια. Είχε ενημερώσει τη μάνα για τη συζήτηση κι εκείνη ήταν κάθετη
«Ίσως έχουν δικούς τους λόγους και πρέπει να το σεβαστούμε. Σε μας φέρθηκαν περισσότερο από καλά κι αυτό ας σου μείνει. Μην το ξεχάσεις ποτέ !»
Αφού τον τακτοποίησε σε όλες τις πλευρές επιτέλους γύρισε στην πατρίδα. Ο Ηλίας ανέπνευσε. Μη γίνει παρεξήγηση. Την αγαπά όσο τίποτα άλλο, αλλά θα ήθελε λίγο το πεδίο ελεύθερο. Είναι δεκαοκτάρης πια κι αναζητά τη δική του περιπέτεια. Όταν μπήκε για πρώτη φορά στο αμφιθέατρο της Νομικής ήταν μια νέα αξέχαστη εμπει-ρία. Εκατοντάδες νέα παιδιά συνομήλικα μ’ αυτόν, αλλά σε όλες τις δυνατές εκφάν-σεις. Αγόρια σαν αυτόν που από μακριά μύριζαν επαρχία ντυμένα με τα ρούχα που κι αυτός ντυνόταν, κορίτσια μάλλον ίδιας καταγωγής, ντυμένα σεμνά να κοιτάζουν δεξιά αριστερά, ζώντας κι αυτά τις ίδιες πρωτόγνωρες εμπειρίες. Όμως δίπλα σ’ αυ-τά τα συνεσταλμένα άτομα υπήρχαν και οι άνετοι, γεμάτοι αυτοπεποίθηση και θάρ-ρος, Αθηναίοι από καλές οικογένειες, μοντέρνα ντυμένοι και κοντά τους νεαρές πα-νέμορφες και ζηλευτές να ακκίζονταν αδιακόπως.
Είχε πολλά να μάθει και πολλά καρβέλια να καταναλώσει. Δόξα το θεό, μ’ αυτά τα άτομα θα ζούσε τα επόμενα τουλάχιστον τέσσερα χρόνια της ζωής του. Μέσα απ’ αυτόν τον κόσμο θα βρει φίλους, θα έχει κοινές εμπειρίες και πού ξέρεις ίσως κάτι περισσότερο. Είχε τον ενθουσιασμό και τις προσδοκίες του νεοφώτιστου, αλλά δε γνώριζε ότι η ζωή είναι πιο σύνθετη απ’ ότι εκ πρώτης όψεως δείχνει.
Δεν πρόλαβαν πολλά μαθήματα κι ήρθαν οι διακοπές των Χριστουγέννων. Στις λίγες όμως μέρες γνωρίστηκε με κάποιους, αγόρια και κορίτσια κι άρχιζε η πρώτη επιλο-γή. Κάποιοι του συστήθηκαν, σε άλλους συστήθηκε αυτός. Ήδη υπήρχαν δυο συ-μπολίτες του και μάλιστα η μία ήταν κορίτσι, που τώρα πρωτομίλησε μαζί του αφού πήγαινε στο θηλέων και καθόταν στην άλλη πλευρά της πόλης. Θα δούμε είπε από μέσα του. Δυο ακόμα ήταν από γειτονική πόλη, αλλά δεν πρόλαβε καθόλου να τους γραδάρει. Με τους συμπατριώτες έδωσαν ραντεβού να συναντηθούν την παραμονή των Χριστουγέννων το πρωί σε γνωστό στέκι της πόλης. Ωραία!
Με τους άλλους που μίλησε του έμειναν κάποια ερωτηματικά. Μια περίπτωση ήταν μια όμορφη και ήρεμη κοπέλα, που συνεχώς τον ρωτούσε για προσωπικές λεπτομέ-ρειες. Από πού είναι, ποια η οικογενειακή κατάσταση, τι δουλειές κάνουν οι δικοί του, ποια ομάδα υποστηρίζει κι ακόμα πολλές. Δεν ενοχλήθηκε. Απαντούσε αυθόρ-μητα κι ειλικρινά, πρώτον γιατί ήταν κοπέλα και μετά του δημιουργούσε ένα κλίμα οικειότητας. Δεν ήταν κι εξοικειωμένος με γυναικεία παρέα. Μόνο όταν χώρισαν και τα ξανάφερε στο μυαλό του αναρωτήθηκε τη σκοπιμότητα του καταιγισμού των τό-σων ερωτήσεων. Η Ματίνα θα ήταν μια περίπτωση που οι δρόμοι τους θα συνα-ντιόνταν στο μέλλον.
Δεν ήταν όμως μόνο αυτή. Κι άλλος τον στρίμωξε με ερωτήσεις, αλλά ήταν άγαρ-μπος και πολύ σίγουρος για τον εαυτό του και αυθόρμητα έκλεισε την πόρτα των πληροφοριών. Άρχισε να μαθαίνει. Αυτός ρωτούσε τον συνομιλητή του. Κι εκείνος άλλο που δεν ήθελε. Του τα είπε χαρτί και καλαμάρι
«Είμαστε μια ομάδα συμφοιτητών με κοινούς προβληματισμούς και άπειρη αγάπη για την πατρίδα. Αν θέλεις μπορείς να έρχεσαι στις συγκεντρώσεις μας»
Δεν ήξερε τι ν’ απαντήσει. Σίγουρα ήταν πολύ νωρίς να μπλέξει κάπου, αλλά και δεν ήθελε να είναι αρνητικός και κάθετος. Είπε
«Αυτό τον καιρό φίλε έχω πολλά προσωπικά προβλήματα και δεν έχω χρόνο για τί-ποτα άλλο πέρα από την παρακολούθηση των μαθημάτων κι αυτή με το ζόρι. Πά-ντως ευχαριστώ για την προσφορά. Θα το έχω κατά νου»
«Αν είναι κάτι που μπορούμε να βοηθήσουμε μη διστάσεις. Είμαστε στη διάθεσή σου..»
Το σκέφτηκε αργότερα. Καμιά χριστιανική οργάνωση θα είναι ή ακόμα και πολιτική. Αυτά τα περί αγάπης στην πατρίδα και από τα συμφραζόμενα υποπτευόταν περί-που τι. Δεν είχε καμιά όρεξη να μπλέξει σε κάτι τέτοιο. Κι η κοπέλα; Από εκεί τίποτα δεν είναι σίγουρο. Αν το ενδιαφέρον είναι προσωπικό και δεν κρύβει πίσω του υστε-ρόβουλες άλλες επιδιώξεις δεν θα του κακοφαινόταν μια συνέχεια. Προς το παρόν επιφυλακτικότητα, μέχρι να καταλάβει τι συμβαίνει. Σίγουρα δεν έχει εμπειρίες, αλ-λά δεν είναι και κανένα κορόιδο που με την πρώτη θα τον σέρνουν απ’ τη μύτη.
Στην πατρίδα το ραντεβού που είχε συμφωνηθεί πραγματοποιήθηκε. Είχε ενδιαφέ-ρον το θέμα. Όπως και να το κάνεις στην ίδια πόλη γεννήθηκαν κι ίσως εδώ μαζί να σταδιοδρομήσουν. Η Θέκλα κι ο Μάριος. Τα είπανε αναλυτικά για τα μελλοντικά τους όνειρα να επιστρέψουν στη γενέθλια πόλη μετά το τέλος των σπουδών. Ιδιαί-τερα ο Μάριος που ο πατέρας του, από δεκαετίες ασκούσε τη δικηγορία στην πόλη. Στρωμένη δουλειά, με τίποτα δεν μπορεί να την αγνοήσεις. Η Θέκλα ήταν μια όμορ-φη κι αποφασιστική κοπέλα, που δεν έλιωνε κιόλας για το επάγγελμα του δικηγό-ρου. Τις σπουδές στη σχολή τις έβλεπε σαν ένα αναγκαίο πέρασμα σε άλλα σχέδια που είχε στο μυαλό της. Ανοιχτό μυαλό, με ενδιαφέροντα καλλιτεχνικά, δεν θα ήταν έκπληξη αν στην πορεία διάλεγε μια τέτοια καριέρα. Θα του άρεσε να κάνουν παρέα και στην Αθήνα. Της το είπε και βρήκε θετική ανταπόκριση.
17. Η ζωή συνεχίζεται
Καλά το είχε υποπτευθεί. Ο νεαρός με τα πατριωτικά ήταν σταλμένος εκπρόσωπος μιας εθνικιστικής δεξιάς οργάνωσης να τον οργανώσει κι ο Ηλίας δεν είχε καμιά όρε-ξη να μπλέξει με κάτι τέτοιο. Μέχρι τώρα δεν του δόθηκαν άλλωστε αφορμές να σκεφθεί και να τοποθετηθεί σε πολιτικής φύσεως προβλήματα. Η μάνα του είχε πο-λύ πρακτικότερα προβλήματα για να ασχοληθεί με τέτοιες πολυτέλειες κι ο πατέρας του δεν πρόλαβε να τον επηρεάσει αφού τον έχασε όταν ήταν ακόμα πολύ μικρός. Κι ο ίδιος δεν έτυχε να προβληματιστεί μέχρι στιγμής σε τέτοιας χροιάς θεματολογί-α. Δεν υπήρξαν αφορμές.
Βεβαίως ήταν αδύνατον στην ηλικία και τους χώρους που κινούνταν να μείνει εκτός των πολιτικών προβληματισμών. Αυτού του είδους τα θέματα έρχονται και σου χτυ-πάνε απροειδοποίητα την πόρτα και μερικές φορές δεν είναι στο χέρι σου να αυτό καθορίσεις το εύρος της προσωπικής σου συμμετοχής.
Η Ματίνα τον ξαναπλησίασε και τον ρώτησε πως πέρασε τις διακοπές του. Την ενη-μέρωσε αναλυτικά. Τη ρώτησε κι αυτή, πράγμα που δεν το είχε κάνει την προηγού-μενη φορά. Και τώρα είχε μια πρώτη εικόνα. Γεννήθηκε στην Καλαμάτα, αλλά όταν ακόμα ήταν μικρή η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στου Ζωγράφου, όπου είχαν α-γοράσει ένα διαμέρισμα. Ο πατέρας της ήταν λογιστής και έδωσε μάχες να βρει πε-λάτες στο νέο τόπο που ήρθε, μα στο τέλος τα κατάφερε και τώρα είναι καλά. Έχει ένα μικρότερο αδελφό, που φέτος τελειώνει το γυμνάσιο. Του χρόνου θα δώσει εξε-τάσεις, αλλά αυτός είναι καλός στις θετικές επιστήμες και προς τα εκεί προσανατο-λίζεται. Ήδη ο Ηλίας της είχε μιλήσει για τη δική του κατάσταση
Η Ματίνα ήταν ένας ζεστός άνθρωπος και θα του άρεσε να κάνει κάτι περισσότερο μαζί της. Αυτός της το πρότεινε
«Θέλεις να πάμε μαζί να δούμε καμιά ταινία;»
«Αμέ»
Του απάντησε αμέσως
«Εσύ θα προτείνεις που είσαι χρόνια στην Αθήνα και ξέρεις περισσότερα από μένα»
«Στο Ιντεάλ της Πανεπιστημίου παίζει μια γαλλική ταινία. Διάβασα στην εφημερίδα καλή κριτική»
Πήγαν κι ήταν όμορφο έργο. Το συζήτησαν μετά κι είπαν παρόμοιες εντυπώσεις. Ταιριάζανε σαν άτομα, μα το παράξενο είναι πως δεν υπήρξε καμιά νύξη ή διάθεση για ερωτική σχέση. Ίσως να ήταν καλύτερα. Θα έμεναν δυο καλοί φίλοι.
18. Εξελίξεις με τον κυρ Αντώνη
Τον ειδοποίησε η μάνα του με τον τρόπο που είχαν συμφωνήσει. Η νοικοκυρά του είπε ότι τηλεφώνησε η μάνα του. Πήγε στον ΟΤΕ της Σόλωνος και τηλεφώνησε σπίτι. Είχαν βάλει με κάποιο σπρώξιμο- γνωστός μέσω γνωστού- τηλέφωνο σπίτι. Μεγάλη πολυτέλεια για εκείνη την εποχή. Η μάνα του επέμεινε
«Να μπορείς να μου τηλεφωνείς όποτε χρειάζεσαι κάτι, το ίδιο κι εγώ»
Με τα χρήματα που τους είχε δώσει το απέναντι ζευγάρι είχαν τη δυνατότητα για αυτήν την πολυτέλεια
«Έλα μάνα, τι συμβαίνει;»
«Ηλία μου, ο κυρ Αντώνης έπαθε συμφόρηση κι είναι ημιπαράλυτος στο νοσοκο-μείο. Μου είπε ότι θέλει να σε δει»
Κάποια δεύτερα σιωπής και μετά αποφασιστικά της είπε
«Θα πάρω το πρώτο λεωφορείο και θα έρθω»
«Εντάξει θα το πω στην Κατίνα»
Σ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού σκεφτόταν τι να τον θέλει. Έφερε στο μυαλό του όλες τις πληροφορίες που ήξερε για το ζεύγος και πράγματι η ζωή τους πριν έρθουν απέ-ναντι από το σπίτι, ήταν ένα προστατευμένο μυστικό, ένα ασφαλές πέπλο που μέχρι τώρα δεν ξεκαθάρισε τίποτα. Για μια στιγμή είδε τη μάνα του κι άφησε τα λερωμένα ρούχα που είχε φέρει να πλυθούν.
«Πάω απέναντι;»
«Δεν είναι κανένας, Η κυρά Κατίνα είναι στο νοσοκομείο. Πήγαινε. Ίσως την προλά-βεις εκεί»
Πήρε το λεωφορείο γιατί ήταν μακριά. Μπαίνοντας στην κεντρική είσοδο η κυρά Κα-τίνα έβγαινε από το θάλαμο που είχαν τον άνδρα της. Την αγκάλιασε και τη φίλησε
«Τι έγινε κυρά Κατίνα; Πώς είναι ο άνδρας σου;»
«Και μη χειρότερα Ηλία μου. Άσε τζάμπα θα πας μέσα τώρα. Μόλις και μετά βίας τον πήρε ο ύπνος, αφού του έδωσα και χάπι. Θα έρθουμε αύριο το πρωί»
«Τι να με θέλει; Ξέρεις εσύ τίποτα;»
«Ό,τι και να σε θέλει ο ίδιος θα στο πει. Πάμε σπίτι»
«Τι λένε οι γιατροί;»
«Τι να πουν; Μήπως ξέρουν κι αυτοί; Πάμε σπίτι. Σ’ ευχαριστώ πάντως που ανταπο-κρίθηκες στην πρόσκλησή μας. Κάνε υπομονή έως αύριο»
Δυστυχώς τα πράγματα δεν έρχονται όπως τα λογαριάζεις. Σήμερα είσαι, αύριο πας στον αγύριστο. Πάντοτε να έχεις κατά νου τη θνητότητα του ανθρώπου. Δεν αναφέ-ρομαι μόνο στους άλλους, αλλά και στον ίδιο τον εαυτό σου. Όσα φέρνει η ώρα δεν τα φέρνει ο χρόνος όλος. Ποιος το περίμενε ότι ο κυρ Αντώνης δε θα ξημέρωνε τη νέα μέρα. Ένα δεύτερο εγκεφαλικό κατά τη διάρκεια της νύχτας τον αποτέλειωσε.
Όταν την άλλη μέρα το πρωί έφτασαν στο νοσοκομείο ο Ηλίας με την κυρά Κατίνα έγιναν κοινωνοί της τραγικής είδησης. Ο Ηλίας το ένιωσε σα μαχαιριά κι αδικία να φύγει έτσι αναπάντεχα απ’ τη ζωή, αλλά η προσοχή του επικεντρώθηκε στην κυρά Κατίνα, που ήταν κι ο άντρας της. Την είδε ψύχραιμη. Χωρίς φωνές και υστερίες, μόνο το δάκρυ να τρέχει πνιχτά απ’ τα μάτια της. Ίσως να είχε χωνέψει λίγο- λίγο τον χαμό του ξέροντας την κατάστασή του, ίσως οι περιπέτειες της ζωής τα προηγούμε-να χρόνια την είχαν σκληραγωγήσει στις συμφορές. Να πεις ότι δεν τον αγαπούσε; Πιο ταιριασμένο κι αρμονικό ζευγάρι μέχρι τώρα δεν είχε συναντήσει στη ζωή του.
Όταν ζήτησε να τον δει της είπαν ότι η σορός είχε μεταφερθεί στο νεκροτομείο του νοσοκομείου. Αυτή και μόνο μπορούσε να τον δει. Με κοίταξε. Της είπα πήγαινε. Γύρισε κλαμένη και προστατευτικά την αγκάλιασα για να την παρηγορήσω. Εκεί έ-νας υπάλληλος από γραφείο κηδειών ανέλαβε όλες τις τυπικές σ’ αυτές τις περι-πτώσεις διαδικασίες. Η προϊσταμένη της έφερε μια μαύρη σακούλα
«Τα προσωπικά του είδη. Μαζέψαμε ότι ήταν στο κρεβάτι και το συρτάρι του. Θα ήθελα μια υπογραφή»
Έτσι κι έγινε. Στην επιστροφή δεν ειπώθηκε κουβέντα. Τι άλλωστε θα μπορούσε να ειπωθεί;. Όταν έφτασαν στο σπίτι της είπε
«Θέλετε να έρθω μέσα για παρέα;»
«Όχι. Ηλία μου! Θα ήθελα να μείνω λίγο μόνη»
«Να πω στη μητέρα μου να έρθει για συντροφιά;»
«Ναι, αλλά μετά από καμιά ώρα»
19. Η κηδεία
Με πολύ λίγο κόσμο γύρω του ο κυρ Αντώνης ενταφιάστηκε στο νεκροταφείο της πόλης σ’ έναν νιόσκαφτο τάφο με μια σεμνή θρησκευτική τελετή με τον ιερέα να προσπαθεί για δικούς του λόγους να την συντομεύσει. Βλέπεις ζούσαν πολύ κλειστή ζωή, δεν είχαν ανοιχτεί σε παρέες κι ο θάνατός του πέρασε σχεδόν απαρατήρητος. Η κυρά Κατίνα αξιοπρεπής με σιωπηλή θλίψη, έθαβε τον μόνο σύντροφο της ζωής της. Η μόνη που είχε επαφή μαζί της αλλά σε πρακτικά πράγματα, ήταν η μητέρα του. Ποτέ μέχρι τώρα οι συζητήσεις δεν έφτασαν σε προσωπικές εξομολογήσεις. Κάτι που η μάνα μου σεβάστηκε και αυτό εκτιμήθηκε.
Μετά από δυο μέρες ο Ηλίας άρχισα να ετοιμάζεται να επιστρέψει στην Αθήνα. Η μάνα του θύμισε
«Μην ξεχάσεις να χαιρετήσεις την κυρά Κατίνα!»
Άχρηστη προτροπή γιατί το είχε υπόψη του. Πήγε απέναντι, χτύπησε την πόρτα, εί-πε ποιος ήταν κι η πόρτα άνοιξε σχεδόν αμέσως
«Θα φύγω για Αθήνα κυρά Κατίνα κι ήρθα να σε χαιρετήσω»
Εκείνη με αποφασιστικό ύφος του είπε
«Πέρασε μέσα. Θέλω να σου μιλήσω»
Σε φέραμε εδώ απ’ την Αθήνα γιατί ο Αντώνης μου κάτι ήθελε να σου εμπιστευθεί. Δεν πρόλαβε να στο πει γιατί τον χάσαμε ξαφνικά πριν τον δεις. Όμως ο Αντώνης μου πάντα στη ζωή ήταν προνοητικός και δε θ’ άφηνε τίποτα σε εκκρεμότητα. Θυ-μάσαι όταν φύγαμε από το νοσοκομείο η προϊσταμένη μου έδωσε μια μαύρη σα-κούλα με τα πράγματά του; Μέσα εκεί, προαισθανόμενος το τέλος του μου άφησε ένα σύντομο σημείωμα με τις τελευταίες επιθυμίες του. Θα στο δείξω.
Γραμμένα με χέρι που μάλλον έτρεμε, ορνιθοσκαλίσματα που όμως διαβαζόντανε
Καλή μου Κατίνα
Δεν αισθάνομαι καλά και φοβάμαι μήπως δεν προλάβω.
Αυτά που θέλω να πω στον Ηλία εσύ τα ξέρεις. Στο
γραφείο στο αριστερό συρτάρι έχω έναν άσπρο
φάκελο. Μέσα έχει δυο κλειστά γράμματα για τον
Ηλία, Το μικρό να τον ανοίξει μπροστά σου και να
τον διαβάσετε μαζί. Για το μεγαλύτερο λέω στον
πρώτο Σ’ αγαπώ
Ο άνδρας σου Αντώνης
Την λίγη ώρα που χρειάστηκε να διαβάσει το βιαστικά γραμμένο σημείωμα του κυρ Αντώνη, το πρόσωπο της κυρά Κατίνας είχε γεμίσει με πνιχτά δάκρυα. Δεν ήξερε τι να πει και πώς να την παρηγορήσει. Εκείνο που μόνο παρηγορητικά τόλμησε να ψελλίσει ήταν
«Σας αγαπούσε πολύ ο κυρ Αντώνης κυρία Κατίνα!»
«Εγώ να δεις Ηλία μου! Ήμασταν δυο πληγωμένοι, από τις αναποδιές της ζωής, άν-θρωποι. Δε λέω. Ο καθένας ίσως έζησε το προσωπικό του δράμα, μα εμείς σέρναμε τις μνήμες της δικής μας περιπέτειας. Ας μην μακρηγορώ. Ας βρούμε αυτά που λέει το σημείωμα. Για λόγους ευγένειας κι ευαισθησίας ήθελα να τ’ αναζητήσω μόνο με την παρουσία σου»
Προχώρησε στο γραφείο κι άνοιξε το συρτάρι. Πάνω- πάνω ήταν ο άσπρος φάκελος. Τον πήρε και τον έδωσε στον Ηλία
«Δικός σου είναι…»
Με τρεμάμενο χέρι τον πήρε κι άρχισε να τον ανοίγει. Πράγματι υπήρχαν δυο φάκε-λοι. Άνοιξε τον μικρό και άρχισε να διαβάζει. Επενέβη η κυρά Κατίνα
«Δυνατά Ηλία! Θέλω κι εγώ να τ’ ακούσω»
Άρχισε απ’ την αρχή
« Αγαπητέ μας Ηλία
Από την πρώτη μέρα που σε γνωρίσανε νιώσαμε μια ιδιαίτερη
συμπάθεια για σένα. Αποδείχτηκε ότι ήσουν καλό παιδί.
Περισσότερο σε συμπαθήσαμε γιατί έμοιαζες ….
Ένας δυνατός λυγμός της κυρά Κατίνας διέκοψε το διάβασμά του
«Μη σταματάς Ηλία! Συνέχισε παιδί μου….»
Κι ο ίδιος πια είχε συγκινηθεί. Με τρεμάμενη φωνή συνέχισε να διαβάζει
«..γιατί έμοιαζες του δικού μας αγοριού που στην ηλικία σου τον χάσαμε
με τραγικό, αλλά και άδικο τρόπο. Για μας αυτή η απώλεια ήταν σταμάτημα
της ζωής μας. Ο Νίκος ήταν ο ήλιος που έδινε φως στη ζωή μας.
Μετά την απώλειά του πέρασε απ’ το μυαλό μας να πάμε κι εμείς
οικειοθελώς κοντά του, αλλά μας συγκράτησε ένα χρέος απέναντί του.
Φύγαμε απ’ τον τόπο που ζούσαμε, γιατί δεν αντέχαμε την ατμόσφαιρα
εκεί πια κι η καλή τύχη μας έφερε κοντά σας
Ξέρω ότι σε βάζω σε βάσανα, αλλά είναι για αργότερα όταν θα ασκείς το
επάγγελμα του δικηγόρου. Ελπίζω να τιμήσεις την εμπιστοσύνη που σου
δείχνουμε. Θα ήθελα όλα αυτά να μείνουν μόνο σε σένα. Ας μην τα
κοινοποιήσεις μέχρι, αφού ανοίξεις το φάκελο κρίνεις εσύ. Επειδή
η επιθυμία μου είναι να κάνεις άνετες σπουδές έχω φροντίσει να ανοίξω
στην Εθνική τράπεζα έναν κοινό λογαριασμό. Η γυναίκα μου στο ίδιο
συρτάρι θα βρει το βιβλιάριο και θα στο δώσει. Άνοιξε μια θυρίδα
και βάλε το φάκελο εκεί για ασφάλεια. Δεν ξέρω αν θα πετύχεις τίποτα
Εκείνο που θέλω κι ελπίζω είναι να προσπαθήσεις.
Με αγάπη κι αναμονή
ΑΝΤΩΝΗΣ
Τι να πει πια! Κι αυτός έκλαιγε ακολουθώντας την κυρά Κατίνα που δε σταμάτησε σιωπηλά να δακρύζει. Του είπε
«Δεν έχω τίποτα να προσθέσω. Σέβομαι τη γραμμή που σου έδωσε ο Αντώνης μου και μου αρκεί. Στάσου ένα λεφτό να βρω το βιβλιάριο»
Το έκανε αυθόρμητα. Έτσι ένιωθε. Τη στιγμή που του έδινε το βιβλιάριο της φίλησε το χέρι
«Μη. Δε χρειάζεται. Εγώ νιώθω υποχρεωμένη. Δεν είναι ανάγκη να βάλεις τη μάνα σου σε ξένες έγνοιες. Και μην ανησυχείς θα την προσέχω εγώ. Δυο μοναχικές χήρες είμαστε. Ας ενώσουμε τις μοναξιές μας»
20. Ο Ηλίας συνεχίζει τις σπουδές του
Γύρισε στην Αθήνα και οι πρώτες υποχρεώσεις που διεκπεραίωσε ήταν οι εντολές που του έδινε η επιστολή του κυρ Αντώνη. Τις τήρησε κατά γράμμα. Ανθρώπινο χούι η περιέργεια. Μέσα απ’ το μυαλό του πέρασε ο πειρασμός ν’ ανοίξει το φάκελο μα συγκρατήθηκε. Θα ήταν προδοσία σε έναν άνθρωπο, που του φέρθηκε τόσο γενναιόδωρα. Όταν είδε το ποσόν στον κοινό λογαριασμό, που είχε ανοίξει στην Ε-θνική συνάντησε την επόμενη έκπληξη της ζωής του. Το ποσό ήταν μεγάλο κι έφτα-νε όχι μόνο για τις σπουδές του, αλλά με το ρυθμό που ζούσε και τα έξοδα, που μη-νιαίως είχε ίσως να έφταναν και για είκοσι ακόμα χρόνια. Όμως ίσως τα χρήματα χρειάζονται για την αποστολή που έχει επωμιστεί. Ας είναι συγκρατημένος.
Με τις υποχρεώσεις στη σχολή δε συνάντησε καμιά δυσκολία. Βέβαια όλα τ’ αποτε-λέσματα δεν είχαν ακόμα ανακοινωθεί, αλλά πίστευε ότι είχε πάει πολύ καλά. Με τη συμφοιτήτριά του Ματίνα κάνανε δυο τρεις φορές παρέα. Μια φορά θέατρο και μια σε ταβερνούλα στη Καισαριανή. Ένιωθε όμορφα μαζί της με μια οικειότητα λες και γνωρίζονται από παιδιά
Στην ταβέρνα ίσως το κρασάκι με το οποίο συνόδευσαν τους μεζέδες ανοίχτηκαν περισσότερο. Η Ματίνα του είπε για τις δυσκολίες που συνάντησε η οικογένειά της στην Καλαμάτα. Βλέπεις ο πατέρας της είχε στα χρόνια της Κατοχής πολιτική δράση και η ανταμοιβή που του δόθηκε ήταν κυνηγητό κι αποκλεισμοί.
«Αυτό μας ανάγκασε να φύγουμε απ’ την πατρίδα μας. Εγώ ήμουν μικρή. Δε μου κόστισε και πολύ. Σύντομα βρήκα νέες παρέες. Στον πατέρα μου κόστισε, γιατί στην Καλαμάτα ήταν όλη η ζωή του. Δεν το έβαλε κάτω. Αγωνίστηκε, βρήκε από την αρχή νέους πελάτες κι εξασφάλισε το ψωμί της οικογένειας.. Είναι αγωνιστής, ο πατέρας μου και γι αυτό τον αγαπώ»
Στον τομέα αυτόν ο Ηλίας δεν είχε τίποτα αντίστοιχο. Της είπε ότι τον πατέρα του τον έχασε όταν ήταν πολύ μικρός. Τόσο που μόνο αχνά θυμάται τη μορφή του. Της μί-λησε για τον αγώνα που έδωσε η μάνα του να τον μεγαλώσει και συνέχισε
«Έτσι Ματίνα δεν έχω εμπειρίες σαν τις δικές σου, αλλά δεν είμαι εκτός κοινωνίας. Ξέρω κι εγώ στην πόλη μου ανθρώπους που είχαν περιπέτειες. Προφανώς αυτή η κατάσταση δε μ’ αρέσει»
Μεταξύ τους είχε πια εγκατασταθεί ένα κλίμα γλυκιάς θαλπωρής. Ο ένας χαιρόταν την παρέα του άλλου. Όταν βγήκαν στην πλατεία αυτή το είπε
«Θέλεις να πάμε με τα πόδια προς τα πάνω και να πάρουμε το λεωφορείο απ’ το τέρμα; Δεν είναι αργά»
Ο Ηλίας πλήρως ήταν αδαής και παρθένος με τις κοπέλες. Μέχρι τώρα δεν το επε-δίωξε; Δεν του έτυχε; Σίγουρα δεν το κυνήγησε. Για πρώτη φορά στη ζωή του ένιωσε αυτό το καρδιοχτύπι στο στήθος. Και να ήταν μόνο αυτό μέσα στη χούφτα του έ-νιωσε το χέρι της Ματίνας να ζητάει να το σφίξει. Το έκανε. Και κοιτάχτηκαν στα μά-τια. Αυτά ήταν με τη γλώσσα της σιωπής χιλιάδες λόγια. Τα ένιωσε, όπως- τι παρά-ξενο!- συγχρόνως νόμιζε ότι πετούσε
Εκεί, ανάμεσα στους ανθρώπους που ανεβοκατέβαιναν την κεντρική λεωφόρο, τα λιγοστά ακόμα αυτοκίνητα και το λεωφορείο της γραμμής, αυτοί περπατούσαν λες κι ήταν τα μόνα ζωντανά πλάσματα στο χώρο. Όλες οι αισθήσεις τους είχαν απομο-νωθεί κι η μόνη επικοινωνία ήταν η μεταξύ τους σιωπηρή επικοινωνία ματιών και χεριού.
Η Ματίνα οδηγούσε το σκάφος. Όταν έφτασαν στην αφετηρία της γραμμής του λε-ωφορείου εκείνη τον αγκάλιασε τύλιξε το χέρι της γύρω απ’ το λαιμό του, πλησίασε το πρόσωπό της κι ακούμπησε απαλά τα χείλη της στα χείλη του Ηλία. Πόσο γλυκά ήταν! Το τρυφερό και παρθενικό φιλί για τον Ηλία ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Μετά του είπε με γλυκιά φωνή.
«Φτάνει για σήμερα Ηλία μου. Έχουμε μπροστά μας καιρό..»
«Έχουμε Ματίνα» της απάντησε μηχανικά ο Ηλίας..
21. Η πρώτη φορά
Όλη τη νύχτα ανήσυχος στριφογυρνούσε στο κρεβάτι του. Του ήταν αδύνατο να κλείσει μάτι. Συνέχεια η εικόνα της Ματίνας να τον πλησιάζει και να τον φιλάει στα χείλη τον αναστάτωνε σύγκορμα. Άργησε να κοιμηθεί, όπως άργησε και να ξυπνή-σει. Τώρα που ξύπνησε ήθελε τα πάντα εδώ και τώρα. Μα άλλος τρόπος επαφής δεν υπήρχε. Έπρεπε να περιμένει να την δει στη σχολή.
Την έστησε έξω απ’ τη σχολή. Προσπάθησε να είναι ήρεμος, παρά την εσωτερική τρικυμία που πλέον τον έδερνε. Πριν συμπληρωθεί μια ώρα υπομονής την είδε να έρχεται με το χαμόγελο στα χείλη. Δεν μπόρεσε να το ανταποδώσει κι η Μαρίνα μ’ ενδιαφέρον τον ρώτησε
«Τι συμβαίνει Ηλία;»
Δίστασε για την απάντηση. Όμως στο τέλος τα λόγια βγήκαν μόνα τους απ’ το στό-μα
«Πρέπει να σε δω μόνη Ματίνα. Μετά το μάθημα θα ήθελα να πάνε στο σπίτι μου. Εδώ κοντά είναι»
Η Ματίνα γυναίκα αισθάνθηκε το νόημα της πρόσκλησης χωρίς να ειπωθεί καμιά κουβέντα περί του πρακτέου. Τον κοίταξε χωρίς να πει τίποτα στα μάτια για αρκετά δεύτερα και μετά είπε
«Είσαι σίγουρος για τον εαυτό σου Ηλία; Με αυτά δε θέλω να παίζω. Δεν είναι πράγματα μιας μέρας κι ενός καπρίτσιου. Εγώ σε ξεχώρισα. Αν και για σένα είμαι ο άνθρωπός σου, ναι θα έρθω. Θέλω να μου το πεις εδώ και τώρα»
«Ναι Ματίνα μου. Σ’ αγαπάω. Τη νύχτα το κατάλαβα καλά και δε κοιμήθηκα καθό-λου με τη σκέψη σου»
Έλαμψαν τα μάτια της και μειδίασε ελαφρά
«Πάμε τότε τώρα. Όμως να ξέρεις. Είμαι στο τομέα tabula rasa»
«Εγώ να δεις! Πάμε όμως»
Τον έπιασε το τρέμουλο. Τον κύκλωσαν τα ερωτήματα. Πώς θα της φανεί το δωμά-τιο; Τα άφησα άνω κάτω. Δεν γίνεται να πάρω πίσω την πρόταση. Τι πρέπει να κά-νω; Ποια είναι η σειρά; Μόνο θεωρητικές γνώσεις από κάποια μυθιστορήματα και κάποιες ταινίες. Μην ξεχνάμε ότι είναι επαρχιώτης σε μια κλειστή και συντηρητική κοινωνία και η απελευθέρωση και η γνώση των επόμενων χρόνων ήταν ακόμα μα-κριά.
«Αυτό είναι το δωμάτιό μου. Συγχώρησέ με για την ακαταστασία»
«Μη στεναχωριέσαι Ηλία. Δεν περίμενα κάτι διαφορετικό. Νάμαστε λοιπόν στο δω-μάτιό σου»
Μια αμηχανία επικράτησε για λίγα δεύτερα, αλλά επιτέλους ο Ηλίας ξύπνησε
«Δεν έχω προηγούμενη εμπειρία, αλλά να το ξέρεις σ’ αγαπάω και θέλω να ανοίξω ιστορία μαζί σου»
«Φτάνει. Κι εγώ σε ξεχώρισα, κι εγώ σε πλησίασα. Κι εγώ το θέλω. Φτάνουν τα λό-για»
Τον αγκάλιασε σφιχτά και τον φίλησε. Ευτυχώς η Ματίνα τον έσπρωξε. Ήξερε ή ήταν μέσα στη γυναικεία φύση; Μόνο ο θεός μπορεί να δώσει την απάντηση. Ο ένας ψαχούλεψε το σώμα του άλλου, χωρίς γνώσεις αλλά και βιασύνες. Ήρεμα, σαν η αρχαιολιθική σκαπάνη βρήκε έναν άγνωστο οικισμό και με προσεκτικό πλησίασμα προχωρούσε μην καταστρέψει κάτι
Κι έφτασε η στιγμή των στεναγμών και της γλύκας, αλλά τελείωσε σύντομα. Δε γνώ-ριζαν ακόμα αν έφτασαν στο τέρμα της διαδρομής. Δεν πειράζει. Μπροστά τους θα είχαν ευκαιρίες επανάληψης, ανίχνευσης του πεδίου έρευνας και νέα γνώση. Προς το παρόν αγκαλισμένοι τρυφερά ο ένας να έχει βυθισμένο το βλέμμα του στον άλλο και συχνά τα χείλη να ανταλλάσουν ασπασμούς. Κουβέντα. Μια σιωπηλή μυσταγω-γία επικοινωνίας, που μέσα της περιείχε τα πάντα. Εμείς οι δυο!
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
22. Ο όμορφος έρωτας του Νίκου και της Μαριώς
Καθόλου δε βιάστηκαν να ολοκληρώσουν τον έρωτά τους. Από την πρώτη στιγμή ο ένας ένιωσε πλασμένος για τον άλλον. Κι όταν αυτό έγινε ήταν μια μυσταγωγία. Μια εύγλωττη επαλήθευση αυτό που απ’ την αρχή προαισθάνονταν.
Από την αρχή ο Νίκος το πρότεινε με περισσή περηφάνια
«Θέλω να σε πάω σπίτι μου. Θέλω να σε γνωρίσουν οι γονείς μου. Να μην ξέρουν ποιο είναι το κορίτσι που κέρδισε την καρδιά του μοναχογιού τους; Αφού έτσι κι αλ-λιώς θα γίνει γιατί να μην το κάνουμε αμέσως;»
Η Μαριώ δεν είχε αντίρρηση επί του θέματος, αλλά την συγκρατούσε ένας μικρός φόβος πως θα φανεί στους γονείς του Νίκου, Αστική οικογένεια με παράδοση στο εμπόριο, ενώ η ίδια επαρχιώτισσα με πατέρα που το πρώτο του επάγγελμα ήταν βοσκός στο χωριό του. Μη γίνει παρεξήγηση. Η ίδια ήταν πολύ περήφανη για τους γονείς της και τους αγαπούσε απεριόριστα. Όμως δεν μπορούσε συνεχώς ν’ αρνεί-ται Ο αγαπημένος της Νίκος ένιωθε βαθειά αυτήν την ανάγκη.
«Να πάμε Νίκο μου. Να πάμε. Ρύθμισε εσύ το πότε»
Όταν αυτό έγινε την υποδέχτηκαν με τέτοια ζεστασιά, που όλοι οι προηγούμενοι φόβοι έφυγαν από μέσα της σαν ένα ρούχο που εύκολα το ξεκουμπώνεις και το βγάζεις από πάνω σου.
Η μάνα του Νίκου αμέσως την αγκάλιασε και τη φίλησε σταυρωτά λέγοντας με έκ-δηλη υπερηφάνεια
«Καλέ τι όμορφο είναι κορίτσι του γιού μου; Να μου τον προσέχεις Μαριώ έναν τον έχω»
Ο πατέρας Αντώνης με θαυμασμό απευθυνόμενος στον γιο του
«Πού το ανακάλυψες αυτό το όμορφο κορίτσι, γιε μου; Εσείς μωρέ θα κάνετε πολύ όμορφα παιδιά»
Μια τέτοια υποδοχή θα έλυνε τους δισταγμούς και του πιο φοβισμένου ή δύσπι-στου ανθρώπου. Η Μαριώ βρέθηκε σ’ ένα περιβάλλον που απ’ τη πρώτη στιγμή το ένιωσε δικό της. Δίπλα της ο Νίκος την καμάρωνε. Ο πρώτος κόμπος λύθηκε με πλήρη επιτυχία. Τώρα στο μυαλό της Μαριώς έμπαινε εκ των πραγμάτων το επόμε-νο βήμα. Τον Νίκο της πρέπει να τον παρουσιάσει στους δικούς της. Για τη μάνα της δεν είχε κανένα φόβο.
Εκεί που κόλλαγε ήταν ο πατέρας της ο Τάσος που την λάτρευε και την ήθελε να γυρίσει πίσω. Τώρα όμως τα πράγματα άλλαξαν. Δεν μπορούσε να ζητήσει από τον Νίκο, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Αθήνα, να πάει στην επαρχία, όταν κιόλας υπήρχε οικογενειακή στρωμένη επιχείρηση, που τον περίμενε. Έτσι η σκέψη της κόλλαγε ανάμεσα στις δυο αντικρουόμενες ανάγκες. Από μέσα της είπε. Άσε το πρόβλημα το αντιμετωπίζω κι αποφασίζω αργότερα
Στον Νίκο που την ρώτησε είπε
«Άσε. Όταν έρθει το καλοκαίρι θα πάμε μαζί στους δικούς μου»
Άλλα εσύ σχεδιάζεις κι άλλα η μοίρα σου επιφυλάσσει.
23. Το τραγικό συμβάν
Η παρουσία του Νίκου στο διαμέρισμα της Μαριώς ήταν πια συνηθισμένη. Οι δυο ερωτευμένοι νέοι ζούσαν τον έρωτά τους φροντίζοντας όμως να μην παραμελούν και τις σπουδές τους. Πολλές φορές διαβάζανε και μαζί στο σπίτι της Μαριώς. Ήταν κοντά στις σχολές και των δυο και δε χάνανε άσκοπα ώρες σε ανούσιες απασχολή-σεις.
Μια φορά υπήρξε ένα στρίμωγμα, όταν ήρθε η μάνα της να την επισκεφθεί. Η Μα-ριώ του είπε
«Είπαμε το καλοκαίρι θα σε γνωρίσω! Αυτές τις δυο τρεις μέρες εξαφανίσου»
Έτσι κι έγινε. Όταν η Μαριγώ γύρισε στα Γιάννενα επανήλθε η αρχική κατάσταση.
Ένα όμορφο ανοιξιάτικο δειλινό, αφού χαρήκαν τον έρωτά τους, είπαν να φάνε το κολατσιό τους μέσα στον κήπο του πεδίου του Άρεως. Περπάτησαν στα μονοπάτια και κάποια στιγμή κάθισαν σ’ ένα από τα απομονωμένα παγκάκια του κήπου κι άρ-χισαν να ετοιμάζονται για φαγητό. Ξάφνου ο Νίκος αισθάνθηκε ένα τρομερό πόνο στο κεφάλι κι έπεσε ξαπλωμένος χάνοντας την αίσθηση των συμβαινόντων γύρω του.
Όταν κάποια στιγμή επανήλθε βρίσκοντας τις αισθήσεις του βρέθηκε μπροστά σ’ ένα αποτρόπαιο θέαμα. Ξαπλωμένη άτσαλα, ακίνητη με σχισμένα τα ρούχα, σαφώς κακοποιημένη σεξουαλικά η Μαριώ του. Πιέζοντας τον εαυτό του, σχεδόν σερνόμε-νος έφτασε κοντά της και την ταρακούνησε να την συνεφέρει. Μάταια!
Δεν πρόλαβε περισσότερα. Ένιωσε δυνατά χέρια να τον σηκώνουν και να τον ακινη-τοποιούν στο παγκάκι. Κάποιος προηγουμένως είχε δει δυο ξαπλωμένα σώματα στο μονοπάτι κι έτρεξε να ειδοποιήσει την Αστυνομία που μόλις είχε καταφθάσει. Συνέ-βη κάτι που τον παρέλυσε. Ένας από τους άνδρες της Αστυνομίας κλείδωσε τα χέ-ρια του με χειροπέδες. Έκπληκτος φώναξε
«Μα γιατί; Τη Μαριώ μου κοιτάξτε τι έχει!»
«Καλά ηρέμησε τώρα. Έχεις να απολογηθείς για αρκετά νεαρέ μου…»
Τον πέταξαν μέσα σ’ ένα τζιπ της αστυνομίας και χωρίς να του δώσουν καμιά εξή-γηση, παρά τις έντονες διαμαρτυρίες του, παρά τις εκκλήσεις του να τον ενημερώ-σουν για την κατάσταση της Μαριώς. τον οδήγησαν στη Γενική Ασφάλεια. Εκεί κά-ποιος, ο αξιωματικός υπηρεσίας με απρόσωπο ψυχρό και υπηρεσιακό ύφος τον ε-νημέρωσε ότι είναι ύποπτος φόνου και θα κρατηθεί για ανάκριση μέχρι να αποφα-σιστεί η τύχη του.
Όταν αποπειράθηκε να μιλήσει δεν του επετράπη να πει τίποτα.
«Θα τα πεις το πρωί στον αξιωματικό που θα σου πάρει κατάθεση. Τώρα άδειασε τις τσέπες σου. Βγάλε το λουρί και τα κορδόνια απ τα παπούτσια σου πριν πας στο υπόγειο»
Ο Νίκος, ένα έξυπνο, ευγενικό παιδί, μορφωμένο, που μέχρι τώρα δεν είχε ποτέ βρεθεί μπροστά σε ακραίες καταστάσεις τα είχε πλήρως χαμένα. Νόμιζε ότι βλέπει ένα κακό όνειρο, ότι όλη αυτή η φρικτή κατάσταση δεν είναι αλήθεια. Κάποια στιγ-μή πριν τον οδηγήσουν στο κρατητήριο ζήτησε να ειδοποιηθούν οι γονείς του, αλλά κι εδώ η ίδια ψυχρή απάντηση
«Το πρωί στον αρμόδιο αξιωματικό»
Όταν πίσω του έκλεισε η πόρτα στο κελί που τον έκλεισαν νόμιζε ότι θα τρελαθεί. Το κεφάλι του βούιζε και στο πίσω μέρος του ένας οξύς πόνος. Τότε του ήρθε στο μυα-λό η τελευταία μνήμη. Είχαν ανοίξει το φαγητό που θα έτρωγαν όταν αισθάνθηκε έναν ισχυρό πόνο στο κεφάλι και μετά τίποτα. Μόνο όταν κάπως συνήλθε είδε τη Μαριώ του σε άθλια κατάσταση. Με αφάνταστη δυσκολία την έφτασε και προσπά-θησε να την συνεφέρει. Και τότε επενέβη η Αστυνομία. Προφανώς δε μπόρεσε να κοιμηθεί λεπτό
Το πρωί όταν τον οδήγησαν στον αξιωματικό ανακριτή η πρώτη κουβέντα που του πέταξε μ’ ένα ύφος περιφρονητικό ήταν
«Τι σου έφταιξε ρε, μαλάκα, το όμορφο κοριτσάκι και το έπνιξες;»
Η γνώση ότι η αγαπημένη του Μαριώ είναι νεκρή του ήρθε σαν κεραυνός πάνω στο κεφάλι
«Χριστέ μου!» ψέλλισε «όχι η Μαριώ μου»
«Άσε το θέατρο και ξέρασέ τα όλα μη σε κάνουμε κιμά στο ξύλο!»
«Μα τι λέτε Αστυνόμε; Την αγαπημένη μου Μαριώ θα έκανα εγώ κακό;»
«Άσε τα σάπια νεαρέ! Το όργανο σε συνέλαβε τη στιγμή που την έπνιγες»
«Όχι! όχι, προσπαθούσα να την συνεφέρω. Ακούστε με σας παρακαλώ!»
«Δε θέλω να ακούσω τίποτα! Θα τα πεις στον ανακριτή όταν σε πάμε για κατάθεση»
«Θέλω να ειδοποιήσετε τους γονείς μου. Θέλω να ορίσουν δικηγόρο. Κάνετε μεγάλο λάθος. Εκεί πήγαμε να φάμε και μας επιτέθηκε τρίτος που με χτύπησε στο κεφάλι κι έχασα τις αισθήσεις μου. Η Μαριώ είναι η αγαπημένη μου! Μπορούσα ποτέ να της κάνω κακό. Πάτε στο διαμέρισμα της. Ρωτήστε γύρω ανθρώπους που μας έχουν δει πολλές φορές μαζί»
«Όλα θα γίνουν. Πέσαμε σε σαββατοκύριακο. Στον ανακριτή θα πας Δευτέρα πρωί. Οι γονείς σου ειδοποιήθηκαν. Όπως κι οι γονείς της κοπέλας. Δικηγόρο θα σου βρούνε οι γονείς σου. Επισκεπτήριο έχεις το απόγευμα. Τότε θα τους ζητήσεις ότι θέλεις»
24. Η κατάσταση οδηγείται σε αδιέξοδο
Τον οδήγησαν πάλι στο κελί. Εκεί τον περίμενε ένα πιάτο φαγητό κι ένα ποτήρι νερό. Να βάλει κάτι στο στόμα του ήταν αδύνατο. Ήπιε μονορούφι το νερό γιατί το στόμα του ήταν εντελώς στεγνό και πικρό. Συνειδητοποίησε ότι έμπλεξε πολύ άσχημα, μα τα δάκρυα που κύλισαν από τα μάτια του δεν ήταν φόβος. Ήταν η άφατη πίκρα για τον φρικτό χαμό της αγαπημένης του Μαριώς. Από τόση ευτυχία, από τόσο ευοίω-νες προοπτικές πώς σε μια στιγμή όλα αναποδογύρισαν; Ποιος κακός δαίμονας ζή-λεψε την τόση ευτυχία;
Όταν το απόγευμα τον ανέβασαν πάνω να κάνει επισκεπτήριο είδε τους γονείς του σαν να πέρασαν από πάνω τους δέκα χρόνια. Το πρόσωπο του πατέρα σου συνο-φρυωμένο και της μάνας του να αυλακώνεται από τα δάκρυα. Η πρώτη τους ερώ-τηση ήταν
«Τι συνέβη Νίκο; Πες μας παιδί μου. Δεν πιστεύουμε τίποτα από αυτά που μας λέ-νε»
Όσο ήταν μπορετό στον Νίκο, τους εξιστόρησε τα γεγονότα.
«Όλα θα συνέβησαν όταν εγώ ήμουν λιπόθυμος. Δυστυχώς δεν τον είδα. Κι αυτοί λένε απίθανες κατηγορίες. Είναι δυνατόν να έκανα εγώ κακό στο κορίτσι που λά-τρευα, που σχεδιάζαμε να ζήσουμε μαζί;»
Ο πατέρας του είπε
«Πήρα τηλέφωνο το δικηγόρο μου κι είπε θα μου συστήσει έναν καλό ποινικολόγο. Θα έρθει να σε δει. Πες τα όλα αναλυτικά»
Γύρισε στο κελί με την καρδιά μαύρη. Έβλεπε ότι τα μαύρα σύννεφα κυκλώνουν τον ουρανό από πάνω του κι αυτός δεν είχε κανένα όπλο να υπερασπίσει τον εαυτό του. Η συνάντηση με τον δικηγόρο δεν πρόσθεσε τίποτα. Αντίθετα έδειξε από τις κατα-θέσεις των οργάνων που των συνέλαβαν να τονίζεται ότι με τα ίδια τους τα μάτια είδαν τον κατηγορούμενο να την ταρακουνάει ολοκληρώνοντας το πνίξιμο της κοπέ-λας. Η προκαταρκτική έκθεση του ιατροδικαστή ήταν ότι «ο θάνατος επήλθε εξ αιτί-ας απόφραξης των αναπνευστικών οδών», δηλαδή με απλά λόγια στραγγαλισμός. Ακόμα ότι βιάστηκε πολλαπλώς και υπάρχουν όλες οι ενδείξεις γι αυτό το γεγονός. Δυστυχώς για την εποχή που μιλάμε η επιστήμη δε διέθετε τις γνώσεις και τα όπλα της αναγνώρισης του DNA των ευρημάτων. Έτσι η θηλιά που σιγά- σιγά τον τύλιγε σφιγγόταν όλο και περισσότερο γύρω απ’ το λαιμό του.
Του είπε ο δικηγόρος
«Στον ανακριτή θα αρνηθείς τα πάντα. Τίποτα δε θα παραδεχθείς»
Καθώς περνούσε η ώρα και έφτασε το βράδυ της Κυριακής το κουράγιο του όλο και ελαττωνόταν. Μια διάθεση παραίτησης άρχισε να εμφιλοχωρεί μέσα στο μυαλό του. «Τι νόημα θα έχει η ζωή μου από δω και πέρα χωρίς τη Μαριώ; Δεν αντέχω να βλέπω αυτά τα βλέμματα που με θεωρούν ότι αφαίρεσα τη ζωή στο πιο αγαπημένο μου πρόσωπο». Μήπως και στα μάτια των γονέων του διάβασε μια σκιά αμφιβολί-ας; Μάλλον όχι. Έτσι θα του φάνηκε. Αυτοί είναι εκείνοι που με τα μάτια τους είδαν πόσο αγαπιούνται, όταν την πήγε στο σπίτι.
Μια ατέλειωτη ακολουθία τέτοιων σκέψεων παίδευαν διαρκώς τη σκέψη του. Είχε πια τρίτη νύχτα να κλείσει μάτι και παρά τη δύναμη της νιότης του ένιωθε έτοιμος να καταρρεύσει. Όταν το πρωί το όργανο της υπηρεσίας τον ειδοποίησε να ετοιμά-ζεται για τον ανακριτή ήταν ένα πτώμα. Αξύριστος, άπλυτος δεν ενδιαφέρθηκε πο-σώς για την εμφάνισή του. Τον έχωσαν σ’ ένα υπηρεσιακό αυτοκίνητο και ξεκίνη-σαν για τον ανακριτή..
25. Η παραίτηση
Έξω από το γραφείο του ανακριτή έζησε τη δεύτερη τραγωδία, που τον βρήκε και πλήρως ανυπεράσπιστο. Ήρθε κατά μέτωπο με τους εξαγριωμένους γονείς της Μα-ριώς που δεν είχε προλάβει να τους γνωρίσει πριν όπως το είχαν σχεδιάσει. Η μάνα, η κυρά Μαριγώ με το πρόσωπο αυλακωμένο από δάκρυα τον γέμισε με όλες τις δυ-νατές κατάρες. Ο πατέρας πιο αποφασιστικός επιχείρησε να του επιτεθεί, μα τα όρ-γανα της Αστυνομίας τον συγκράτησαν. Πριν χαθεί μέσα στο γραφείο του ανακριτή τον συντρόφευσε η τελευταία φράση του Τάσου
«Αν σε πιάσω στα χέρια μου κάποια στιγμή δολοφόνε της κόρης μου, θα σε γδάρω με τα χέρια μου ολόκληρο και θα σε πουλήσω στο μαγαζί σαν δαμάλι ! Αλήτη, μου έφαγες το κορίτσι μου. Θα το πληρώσεις ακριβά»
Έχασε την επαφή με το περιβάλλον. Μια ενστικτώδης άμυνα του οργανισμού έκοψε όλες τις πόρτες επικοινωνίας. Έτσι όταν ο ανακριτής άρχισε τις ερωτήσεις αυτός ή-ταν αλλού. Λόγια απ’ το στόμα του δε βγήκαν. Ο ανακριτής στη γραμματέα του είπε
«Μας το παίζει τώρα τρελός και πιστεύει ότι έτσι θα τη γλυτώσει. Αχ καημένε είσαι μέχρι το λαιμό χωμένος στην ενοχή και θα πληρώσεις το έγκλημά σου»
Ο δικηγόρος του δεν επενέβη πιστεύοντας ότι με αυτή τη στάση υπάρχει μια ελπίδα να τη γλυτώσει. Η απόφαση για την τύχη του θα ανακοινωνόταν αργότερα. Επέ-στρεψε στην Ασφάλεια, όπου τον περίμεναν οι γονείς του κάνοντας μια προσπά-θεια να του αναστηλώσουν το ηθικό. Τους φίλησε μηχανικά κι πήγε στο κελί του. Όλοι οι δρόμοι είχαν κλείσει. όλα τα όνειρα είχαν γκρεμιστεί. Η ζωή του φέρθηκε τό-σο άδικα.
Κανείς δεν πιστεύει στην αθωότητά του. Του φαίνεται εξόφθαλμα άδικο. Αλήθεια γιατί δεν ενδιαφέρθηκαν καθόλου για άλλα ενδεχόμενα; Γιατί κάθισαν τόσο εύκολα στο σενάριο ότι αυτός είναι ο ένοχος; Ήταν το βολικό! Πού να ψάχνουμε τώρα ψύλ-λους στ’ άχυρα. Εδώ έχουμε μια σύλληψη με όλες τις αναγκαίες για την καταδίκη του καταθέσεις. Δεν αξίζει να ζει σε μια τέτοια τυφλή κοινωνία.
Ζήτησε από τον εξωτερικό φρουρό να πάει τουαλέτα γιατί κάποια στιγμή ένιωσε ότι η κύστη του τον πίεζε τρομερά. Συνοδεύοντάς τον, τον πήγε εκεί. Τι σύμπτωση! Ο από μηχανής θεός, η θεία πρόνοια έπαιξε τον προβοκατόρικο ρόλο. Πάνω στον χι-λιοβρώμικο νιπτήρα προηγούμενος κρατούμενος είχε αφήσει το ξυραφάκι ΑΣΤΟΡ κάνοντας την προσωπική του τουαλέτα. Χωρίς να σκεφτεί τίποτα, με ενστικτώδη κί-νηση, το έβαλε αστραπιαία μέσα στη χούφτα του κι επέστρεψε στο κελί του.
Η ανθρώπινη σκέψη κάνει απίθανες διαδρομές. Σα φίδι κολοβό μπήκε στο μυαλό του η διέξοδος της εθελούσιας αποχώρησης από τα εγκόσμια
«Τι νόημα θα είχε γι αυτόν η παρουσία του στη ζωή;»
Βεβαίως το χτύπημα για τους γονείς του θα είναι σημαντικό, αλλά κάτω απ’ τις συνθήκες που δημιουργήθηκαν η αποχώρησή του ίσως διευκολύνει τα πράγματα. Ναι! Αυτό θα κάνει. Με το δεξί χέρι έχωσε με δύναμη το ξυραφάκι κι έκοψε την κε-ντρική φλέβα του χεριού του. Ένας μόνο πόνος και το αίμα άρχισε ν’ αναβλύζει. Τα-κτοποίησε το σώμα του να μη φαίνεται από την τρύπα που ο φρουρός επιβλέπει κάθε τόσο τους κρατούμενους
Κι αφέθηκε στις τελευταίες σκέψεις, που δεν ήταν άλλες από τις όμορφες στιγμές που έζησε με τη Μαριώ του. Καθώς οι δυνάμεις του σιγά- σιγά μειώνονταν άρχισαν τα οράματα. Η Μαριώ δίπλα του τον αγκάλιαζε και τον φιλούσε. Μια γλυκιά αδυνα-μία πέρασε σ’ όλο το κορμί του και οι τελευταίες στιγμές της ζωής του ήταν ένα σφιχταγκάλιασμα με την αγαπημένη του.
26. Τα επακόλουθα
Το πρωί ένα όργανο επιφορτίστηκε με το καθήκον να ενημερώσει τον κρατούμενο Νίκο Νικολάου ότι σήμερα αποφασίστηκε η προφυλάκιση του. Το μεσημέρι θα με-ταχθεί στις φυλακές Αβέρωφ. Άνοιξε το παραθυράκι του κελιού και τον είδε πρόχει-ρα να είναι ακίνητος
«Κοιμάται ακόμα ο άθλιος»
Ξεκλείδωσε την πόρτα έτοιμος να του βάλει τις φωνές. Και μόνο τότε είδε το ρυάκι του αίματος και τη χλομάδα του προσώπου του. Το κατάλαβε αμέσως κι έβαλε τις φωνές. Η είδηση έπεσε ως κεραυνός σ’ όλους τους χώρους. Πρώτα στην ίδια ασφά-λεια. Διατάχτηκε ΕΔΕ για την κατανομή ευθυνών.
Στην οικογένεια του θύματος ξεφούσκωσε η λύσσα για εκδίκηση που επιζητούσαν, αλλά ο πόνος δεν ήταν δυνατόν να ελαττωθεί
«Αυτοτιμωρήθηκε το κτήνος, μα τι να το κάνεις; Εγώ έχασα τον άγγελό μου»
είπε ο Τάσος κι από κοντά η χαροκαμένη Μαριγώ. Γραφειοκρατικές εκκρεμότητες κρατούσαν τη σορό της Μαριώς ακόμα στο νεκροτομείο κι εκείνο που τώρα επιζη-τούσε ήταν να τη θάψουν κοντά τους στα Γιάννενα. Να ηρεμήσει η αθώα ψυχούλα της
Μετά την πρώτη έκπληξη και τα συνοδευτικά σχόλια των εφημερίδων ακολούθησε μια αδρανειακή ακολουθία τυπικών πράξεων. Η εισαγγελία έπαψε τη δίωξη, κανείς εκτός από τους γονείς του αδικοχαμένου γιου τους δεν ενδιαφέρθηκε για έρευνα σε άλλες κατευθύνσεις, παρά τα επανειλημμένα διαβήματα στην Αστυνομία και τις εισαγγελικές αρχές. Τους βόλεψε το κλείσιμο του φακέλου της υπόθεσης.
Ο Αντώνης και η Κατίνα Νικολάου χάσανε τόσο ξαφνικά τον μονάκριβο γιο τους. Και δεν ήταν μόνο αυτό. Η γενική εντύπωση που γράφτηκε στη συνείδηση όλων που ενδιαφέρθηκαν για κάποιο λόγο με το θέμα ήταν: Ο Νίκος Νικολάου ήταν ο δράκος του πεδίου του Άρεως. Βρέθηκαν καλοθελητές να κάνουν καταγγελίες και για άλλες επιθέσεις, όπου τα θύματα σώθηκαν την τελευταία στιγμή.
Οι ίδιο γνώριζαν το παιδί τους και τον αδαμάντινο χαρακτήρα του. Ήξεραν ότι όλες οι κατηγορίες ήταν ψεύτικες, αλλά άντε να πείσεις ανθρώπους που βλέπουν μόνο τις επιφανειακές ενδείξεις. Η ζωή τους έγινε αφόρητη. Ακόμα και στενοί φίλοι και συ-νεργάτες ήταν πεισμένοι με την επίσημη εκδοχή. Δεν τους σήκωνε πια το κλίμα ή καλύτερα δεν άντεχαν την κατάσταση. Ο κυρ Αντώνης πούλησε όσο- όσο όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία κι άλλαξαν περιβάλλον. Εγκαταστάθηκαν με πλήρη δια-κριτικότητα σε μια απόμερη συνοικία του Βόλου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
27. Το επόμενο βήμα του Ηλία
Κανονικά δεν έπρεπε να αποτελέσει έκπληξη για τον Ηλία. Του το είχε πει καθαρά, η Ματίνα, ότι έχει πολιτικές ανησυχίες κι ενδιαφέροντα. Αλλά άλλο είναι όταν συζήτη-σαν ιδιωτικώς το θέμα οι δυο τους κι άλλο όταν τον ενημέρωσε χωρίς καμιά προη-γούμενη συνεννόηση πως στις επικείμενες φοιτητικές εκλογές θα είναι υποψήφια με το ψηφοδέλτιο της Αριστεράς.
Ένιωσε μια αμηχανία και μια εσωτερική δυσανεξία, αλλά δεν υπήρχαν πια και περι-θώρια χειρισμών. Το γεγονός είχε επισημοποιηθεί. Η Ματίνα βλέποντας την διστα-κτική του θέση του το ξεκαθάρισε
«Σου είχα πει τη θέση μου στο θέμα. Αν σ’ ενοχλεί τόσο πολύ με λύπη μου μεγάλη σε απελευθερώνω από τη δέσμευση μαζί μου. Δεν το θέλω γιατί πραγματικά σ’ α-γαπάω, αλλά με το ζόρι τίποτα δε γίνεται»
Ο Ηλίας τρόμαξε με την προοπτική ότι θα χάσει τη Ματίνα. Αντέδρασε αμέσως
«Μα τι λες τώρα Ματίνα; Είναι δυνατόν να μη στηρίξω την επιθυμία σου; Εσύ είσαι η αγαπημένη μου. Τώρα σχεδίαζα να σου προτείνω στις διακοπές του Πάσχα να πάμε στο Βόλο να γνωρίσεις και να σε γνωρίσει η μάνα μου»
Η πρόσκαιρη ένταση που για λίγο εγκαταστάθηκε ανάμεσά τους διαλύθηκε αυτό-ματα και η Ματίνα χαμογελώντας μπροστά σε όλους τον αγκάλιασε και τον φίλησε
«Εντάξει Ηλία μου. Θα πάμε όπως το είπες!»
Δεν μπορούσε να είναι μόνο παρατηρητής. Έπρεπε και να βοηθήσει. Πρακτικές δουλειές που πάντα χρειάζονται και ψηστήρι, όπου μπορεί. Στους Βολιώτες κατ’ αρχήν. Στον Μάριο συνάντησε κάθετη άρνηση
«Με συγχωρείς Ηλία. Η οικογένειά μου από παράδοση ανήκει στο εθνικό στρατόπε-δο κι αυτές είναι κι οι δικές μου απόψεις. Αν θες τη γνώμη μου, κακώς κι εσύ ανα-κατεύτηκες στην υπόθεση»
Δεν ήταν έκπληξη η αντίδραση του Μάριου. Κρύος κι απόμακρος ήταν πάντα. Καλύ-τερη αποδοχή βρήκε στη Θέκλα
«Δεν νοιάζομαι και δεν έχω ανησυχίες σε πολιτικά πράγματα. Όμως επειδή μου το λες και μόνο για σένα, που είσαι πατρίδα θα ψηφίσω. Ας μείνει όμως το θέμα μετα-ξύ μας. Δε θέλω να χαρακτηριστώ»
Για ένα διάστημα η παρακολούθηση των μαθημάτων και το διάβασμα πήγε πίσω μέχρι τη μέρα των εκλογών και δυστυχώς τα αποτελέσματα δεν ήταν ευνοϊκά για το ψηφοδέλτιο της Ματίνας. Ήταν ακόμα νωρίς για επάνοδο στο προσκήνιο της Αρι-στεράς. Ο φόβος για τις συνέπειες, οι έμμεσες πιέσεις έδωσαν για μια ακόμα φορά τη νίκη στη συντηρητική παράταξη. Βεβαίως υπήρξε βελτίωση σε σχέση με τα περ-σινά αποτελέσματα, αλλά στην εκλογή δεν έφτασαν.
Ποια είναι τα συναισθήματα του Ηλία από αυτήν την περιπέτεια; Με τη δραστηριό-τητα του καταγράφτηκε από γνωστούς κι άλλους ως αριστερός. Αυτό δεν τον ενο-χλούσε ιδιαίτερα, γιατί κι οι δικές του απόψεις πάνω κάτω στο χώρο αυτό βρισκό-ντανε. Όμως δεν ταραζόταν κιόλας. Δεν ήταν από τις πρώτες του επιλογές. Η ενερ-γός ανάμειξη του οφειλόταν στο δεσμό του και την αγάπη του για την Ματίνα. Προς το παρόν αυτή ήθελε κι όχι να σώσει όλη την ανθρωπότητα.
Μετά τις εκλογές κατάλαβε ότι τη Ματίνα πρέπει να τη μοιράζεται με την πολιτική της δράση και συμμετοχή. Όταν του προτάθηκε οργανωτική συμμετοχή αντέδρασε και δε δέχτηκε. Με τον καιρό κατάλαβε ότι η Ματίνα δεν του ανήκε. Ο ίδιος δεν ήταν στην κορυφή των προτεραιοτήτων της. Το χάσμα που στην αρχή ήταν μια σκέτη χα-ραμάδα άνοιγε κάθε μέρα περισσότερο έως την ώρα που χωρίς εξηγήσεις, αλλά εκ των πραγμάτων, δέχτηκαν την ασυμφωνία των επιθυμιών τους κι ο δεσμός τους τε-λείωσε άδοξα.
28. Παρηγοριά σε άλλη αγκαλιά
Είναι χρήσιμο να ειπωθεί ότι η αγάπη του για την Ματίνα δε μπορούσε να σβήσει αυτόματα. Ήταν η πρώτη αγάπη, η πρώτη εμπειρία με τον έρωτα κι αυτά τα πρώτα είναι χαράγματα στη καρδιά και τη μνήμη που πιθανόν να μη σβήσουν ποτέ. Δεν τον πρόδωσε, δεν του είπε ψέματα. Αν ακολουθούσε τα βήματά της η αγάπη τους θα συνεχιζόταν αλώβητη. Αυτό τουλάχιστον πίστευε. Δε μάλωσαν, δεν αντάλλαξαν πικρά λόγια. Ευγενικά, όταν αναγκαστικά οι δρόμοι τους συναντιόνταν αντάλλασαν ευγενικά χαιρετισμούς. Όμως μέσα του η πίκρα ήταν μεγάλη και μη ομολογημένη. Το σχέδιο για κοινό ταξίδι στο Βόλο έμεινε στα χαρτιά.
Δεν ταξίδευσε μόνος του. Έτυχε να βρεθούν στο τρένο για την πατρίδα με τη Θέκλα. Αυτή τον ρώτησε τι γίνεται με την Ματίνα. Είχε ανάγκη κάπου να πει τον πόνο του κι αυτή βρέθηκε στο δρόμο του. Της τα είπε όλα. Ερυθροσταυρίτισσα εκείνη ανέλαβε να καλύψει το κενό. Βεβαίως τα κίνητρά της δεν ήταν και τόσο άδολα μα τι σημασία έχει αυτό; Το οχυρό ήταν έτοιμο για παράδοση. Κι ο Ηλίας δεν ήταν ο τυχαίος που βρέθηκε στο δρόμο της. Ήταν συνομήλικος, ωραίο παιδί κι ερωτεύσιμο. Το κυριότε-ρο ήταν απ’ την ίδια πόλη και σπούδαζαν στην ίδια σχολή. Όλα ταιριαστά κι η Θέ-κλα δεν ήταν καμιά χαζή. Άρπαξε την ευκαιρία κι έβαλε όλη τη γυναικεία τέχνη να πετύχει το στόχο της.
Ο Ηλίας ήταν πρωτάρης στον ερωτικό τομέα, ενώ η Θέκλα είχε περισσότερες εμπει-ρίες, ήταν και γυναίκα. Ήξερε να χειρίζεται καταστάσεις. Δε χρειάστηκε πολλής χρό-νος να βρεθεί στην αγκαλιά της. Αυτό έγινε στο Βόλο και μάλιστα στην ύπαιθρο σε άβολες συνθήκες. Παρά τις συνθήκες ο Ηλίας για πρώτη φορά ένιωσε την εμπειρία και την ένταση της ερωτικής ολοκλήρωσης.
Όταν γύρισαν στην Αθήνα και ήταν πια κολλητοί έγινε γνωστός ο δεσμός τους. Φρό-ντισε κι η Θέκλα με λόγια σε γνωστούς, με τρυφερές χειρονομίες ενώπιον των άλλων στο Αμφιθέατρο και τη Βιβλιοθήκη όπου διάβασαν να διαδοθεί παντού η νέα κατά-σταση. Χωρίς λόγια, αλλά με το κατάλληλο ύφος είπε σ’ όλες ότι ο Ηλίας είναι πλέον δικός της.
Ο Ηλίας την αρχική αμηχανία σύντομα την ξεπέρασε με μια αγιάτρευτη εξαίρεση. Όταν μπροστά του βρισκόταν η Ματίνα. Τότε ένιωθε έναν κόμπο, κάτι περισσότερο από αμηχανία, μα εκείνη πέρα από τα λόγια των τυπικών χαιρετισμών δεν του έλεγε καμιά κουβέντα. Ίσως μια συζήτηση τον απελευθέρωνε, αλλά τέτοια ευκαιρία δεν του δόθηκε..
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
29. Ο Τάσος και η Μαριγώ
Ο τραγικός χαμός της κόρης τους Μαριώς σημάδευσε ανεπίστρεπτα την οικογένεια του Τάσου. Το χτύπημα ήταν μεγάλο για όλα τα μέλη της, αλλά ιδιαίτερα για τον πατέρα της τον Τάσο που η Μαριώ ήταν η αδυναμία του. Η αυτοκτονία του τέρατος που της πήρε τόσο φρικτά τη ζωή ικανοποίησε όλους, αλλά ο πόνος παρέμεινε ακέ-ραιος και τους κατέτρωγε μέρα με τη μέρα.
Η οικογένεια του δολοφόνου της κόρης τους έκανε απεγνωσμένες προσπάθειες να έρθουν σε επαφή με τους γονείς της Μαριώς, αλλά συνάντησαν κάθετη άρνηση να ακούσουν απ’ αυτούς το ο,τιδήποτε. Τηλεφωνικές απόπειρες, γράμματα που δεν ανοίχτηκαν ποτέ. Πέρασε καιρός να ησυχάσουν απ’ αυτούς. Κάποια στιγμή οι ενο-χλήσεις σταμάτησαν.
Η υγεία του Τάσου κλονίστηκε ανεπανόρθωτα. Ένα ισχυρό καρδιακό πρόβλημα τον κράτησε εκτός εργασίας για μήνες κι έμπαινε ερώτημα αν θα μπορέσει να επανέλ-θει. Κι ο Τάσος ήταν το Α και το Ω όλων των εργασιών του καταστήματος. Κυρίως οι προμήθειες από τα γύρω χωριά. Η Μαριγώ σήκωσε όλο το βάρος των προβλημά-των. Έκανε την καρδιά της πέτρα, προσπαθώντας να εμψυχώσει τους υπόλοιπους. Έκανε την επιλογή μόνη της. Το μεγαλύτερο αγόρι, ο Κώστας μόλις τελείωσε το Λύ-κειο τον έβαλε στο μαγαζί. Το παλαιότερο σχέδιο να σπουδάσουν και τα δυο πήγε στράφι. Θα σπούδαζε τουλάχιστον ο μικρότερος Φώτης.
Δούλεψε με λύσσα και πείσμα να ξεπεράσει τα εμπόδια που δημιούργησε ο χαμός της Μαριώς και τα προβλήματα υγείας της κολόνας του σπιτιού τους, του αγαπημέ-νου της Τάσου. Ήταν και η άλλη δυσκολία. Αυτή δεν έπρεπε να λυγίσει, δεν επιτρε-πόταν να λιγοψυχήσει. Αν κάποιες στιγμές τα δάκρυα ασυγκράτητα γέμιζαν τα μά-τια της φρόντιζε να το κρύβει. Μόνο όταν ήταν μόνη της άφηνε τον πόνο ελεύθερο να εκδηλωθεί.
Ο Τάσος επανήλθε στο μαγαζί, αλλά δεν ήταν δυνατό να αναλάβει τα παλαιά του καθήκοντα. Τις προμήθειες στο μαγαζί τις ανέλαβε ο Κώστας. Βρήκαν προσωρινά έναν συνεργάτη α οδηγεί το φορτηγάκι που μετέφερε τα κρέατα μέχρι να βγάλει άδεια οδήγησης ο Κώστας, πράγμα που έγινε κάποια στιγμή. Ο Τάσος πληγωμένο θεριό δε συμβιβαζόταν με τη συντηρητική ζωή που τον συμβούλευαν οι γιατροί. Την εποχή εκείνη ακόμα δεν είχε αναπτυχθεί η τεχνική των εγχειρήσεων ανοιχτής καρδιάς. Μόνο φαρμακευτική αγωγή και ήρεμοι όροι διαβίωσης. Πώς όμως να πεί-σουν το λιοντάρι να ζει ήρεμα; Το δεύτερο καρδιακό επεισόδιο τον αποτέλειωσε.
Εκεί η Μαριγώ έσπασε. Ο Τάσος ήταν τα πάντα γι αυτήν. Μετά την κηδεία κλείστη-κε στο δωμάτιό της κι άφησε το συσσωρευμένο πόνο της να εκδηλωθεί. Κλάμα, ο-δυρμός κι άρνηση να βάλει μπουκιά στο στόμα της. Μέσα σε λίγες μέρες από τις λίγες άσπρες τρίχες που είχε στο κεφάλι της, αυτές έγιναν πλειοψηφία εκεί. Τα αγό-ρια της ανησύχησαν κι ο Φώτης χρησιμοποίησε τα μεγάλα μέσα
«Μάνα έτσι πως πας δε θα μπορέσω να δώσω φέτος εξετάσεις. Θα μπω κι εγώ στο μαγαζί. Ο Κώστας μόνος σε λίγο θα λυγίσει»
Δυνατή κι αποφασιστική πάντα η μάνα αντέδρασε αμέσως
«Μικρέ πάνω απ’ το πτώμα μου θα περάσεις για να μπεις εκεί. Εσύ θα σπουδάσεις και μη σταματάς την προετοιμασία σου. Αύριο θα πάω εγώ να βοηθήσω τον Κώ-στα»
Δεν ήταν για τους γιους έκπληξη η αντίδραση της μάνας τους. Την ήξεραν καλά.
30. Ο Φώτης φοιτητής
«Που θα δώσεις Φώτη εξετάσεις;» τον ρώτησε η μάνα του
«Εγώ θα γίνω δικηγόρος μάνα»
«Μακάρι, Φώτη μου! Απ’ το στόμα σου και στου θεού τ’ αυτί»
«Μετά το τέλος του σχολείου θα κατέβουμε στην Αθήνα να τακτοποιήσουμε τα α-παιτούμενα»
«Δε χρειάζεται να κουβαληθείς κι εσύ. Μεγάλο παιδί είμαι. Θα τα ρυθμίσω μόνος μου»
Γεμάτη περηφάνια η Μαριγώ του είπε
«Ναι παλικάρι μου! Εσύ»
Τα γεγονότα ωρίμασαν τον Φώτη πριν την ώρα του. Η δολοφονία της Μαριώς τους σακάτεψε όλους. Αλλά κι ο πρόωρος θάνατος του πατέρα του τον έβαλε μπροστά σε νέα δεδομένα. Όσες δυσκολίες κι αν αντιμετωπίσει πρέπει μόνος του να τις ξεπερά-σει. Δεν υπάρχει άλλος να τον στηρίξει. Πρώτη φορά κατεβαίνει στην πρωτεύουσα, μα πάει στο διάολο τόσοι και τόσοι τα έβγαλαν πέρα, γιατί όχι κι αυτός.
Με τον αέρα αυτής της αποφασιστικότητας τα κατάφερε. Γύρισε στα Γιάννενα πιο ώριμος, αναμένοντας να έρθει η ημερομηνία των εξετάσεων και συνέχισε εντατικά την προετοιμασία με εντατικό διάβασμα. Δε φοβόταν. Όλοι έλεγαν το πόσο καλός είναι στα γράμματα. Να η ευκαιρία να τους επιβεβαιώσει. Μέσα στις νέες συνθήκες που μετά τις απώλειες δημιουργήθηκαν βγήκε από μέσα του ένα πείσμα, μια δύ-ναμη που προηγουμένως στην εφησυχασμένη κατάσταση, που του εξασφάλιζαν οι δικοί του. Ήταν εν υπνώσει.
Τα αποτελέσματα, όταν με καθυστέρηση ανακοινώθηκαν βεβαίωσαν του λόγου το ασφαλές. Ο Φώτης έπρεπε να ετοιμάσει τα μπαγκάζια του για την Αθήνα. Ένα από-γευμα που βρέθηκαν τ’ αδέλφια μόνα στο μαγαζί, λίγες μέρες πριν ο Φώτης φύγει για την Αθήνα ο μεγαλύτερος Κώστας έδινε στον αδελφό του τις τελευταίες συμ-βουλές
«Να είσαι προσεκτικός μικρέ! Η Αθήνα μας έφαγε το κορίτσι μας. Τα μάτια σου δε-κατέσσερα. Άλλα προβλήματα η μάνα δε θ’ αντέξει»
Έκανε μια μικρή στάση με αμφίβολη διάθεση. Ο Φώτης τον ήξερε απ’ έξω κι ανακα-τωτά
«Πες το, μη διστάζεις. Σε βλέπω»
Πήρε θάρρος και το έβγαλε
«Άκου Φώτη. Η Μαριώ μας λίγο πριν την χάσουμε είχε πάρει τηλέφωνο στο μαγαζί. Έτυχε να είμαι μόνος μου. Μου είπε να προετοιμάσω την κατάσταση. Θα έφερνε στους γονείς μας το αγόρι της να το γνωρίσουν. Νίκο είπε ότι τον λένε. Σε δυο μέρες ήρθε το τραγικό άγγελμα κι αυτό δεν το είπα πουθενά. Εκείνες τις μέρες φοβήθηκα και μετά μας πήραν μπάλα οι εξελίξεις. Όμως όλο τον καιρό με παιδεύει αυτό. Μή-πως τα πράγματα είναι αλλιώς; Μήπως δεν είδαμε όλες τα πλευρές της υπόθεσης; Μπροστά στο θυμό του μπαμπά σιωπούσα…»
«Αυτό δε σημαίνει ότι είναι αθώος»
«Σίγουρα όχι. Αλλά δε δώσαμε καμιά σημασία στις προσπάθειες των δικών του να μας εξηγήσουν τι θέλουν. Το τηλέφωνο τους το κλείναμε και τα γράμματα τα σχίζα-με χωρίς να τα διαβάζουμε. Τώρα, με τόση καθυστέρηση, αν μπορείς κι αν θέλεις, για κοίταξε μην τυχόν τους βρεις. Να ακούσουμε τι ήθελαν»
Τον έβαλε σε σκέψεις
«Πού να τους βρω τώρα;»
«Άκου, έχω κρατήσει δυο τρεις εφημερίδες των ημερών. Πριν φύγεις θα σου τις δώσω. Μέσα έχουν ονόματα κι άλλες πληροφορίες. Το έχω βάρος στη ψυχή μου ρε Φώτη!»
«Καλά. θα δω τι μπορώ να κάνω»
31. Είναι σύμπτωση ή θεϊκή βούληση
Τι μπορεί να πει κανένας για τέτοιες συμπτώσεις; Ο Φώτης βρέθηκε στην ίδια σχο-λή με τον Ηλία. Όχι βέβαια στο ίδιο έτος, αλλά η τύχη το έφερε να γνωριστούν σε μια φοιτητική εκδρομή και να ταιριάξουν. Ο Ηλίας τον συμπάθησε και ως παλαιότε-ρος τον βοήθησε με πολλούς τρόπους να προσαρμοστεί και να έχει καλύτερη πο-ρεία στα μαθήματα. Σημειώσεις, ποια θέματα πρέπει να προσέξει και ποιες οι ιδιο-μορφίες του κάθε καθηγητή
Ο Φώτης εκτίμησε πλήρως τη βοήθεια του Ηλία και τον θεωρούσε καλό του φίλο. Είχε ενημερώσει τους δικούς του και η μάνα του, που είχε βαρύνει λίγο, του το είπε
«Προσκάλεσε τον εδώ να τον φιλέψουμε κι εμείς, αφού τόσο σε βοήθησε»
Η πρόσκληση είχε γίνει και το θέμα ήταν σε εκκρεμότητα. Βεβαίως ο καθένας από τους δυο είχε τις δικές του έγνοιες και τα δικά του προβλήματα
Ο Ηλίας ήταν μόνος. Ο ερωτικός δεσμός του με τη Θέκλα δεν άντεξε στο χρόνο. Ε-ρωτικά ταιριάζανε. Οι χαρακτήρες τους ήταν διαφορετικοί, όπως κι οι προτεραιότη-τες που είχαν στη ζωή τους. Ο Ηλίας ήταν άτομο χαμηλών τόνων, δεν κυνηγούσε τις κοινωνικές εκδηλώσεις. Βεβαίως τον ενδιέφεραν το θέατρο, ο κινηματογράφος και το διάβασμα βιβλίων, αλλά μπορούσε να ζήσει χωρίς τα κοσμικά πάρτι, τα κέντρα διασκέδασης κι η λατρεία στα αστέρια της σόου-μπίζνες.
Έτσι μέρα με τη μέρα η αρχική ορμή της σχέσης τους άρχισε να θολώνει, έως τη μέρα που η Θέκλα βρήκε την αδελφή- ψυχή. Δε δίστασε καθόλου να δημιουργήσει νέο δεσμό κι ο Ηλίας το δέχτηκε ως αναπόφευκτο- και αν θέλεις- λίγο ως λύτρωση. Δε μάλωσαν, χώρισαν σα φίλοι ξέροντας ότι φταίει η διαφορά των χαρακτήρων τους. Η θύμηση της Ματίνας ζούσε υπόκωφα μέσα του, αλλά δεν τολμούσε να το ομολογήσει ούτε στο ίδιο του τον εαυτό. Η Ματίνα είχε δραστηριοποιηθεί στα πολι-τικά της ενδιαφέροντα με την ίδια αρχική ζέση που ξεκίνησε. Δε γνώριζε αν έχει κά-ποιο σταθερό δεσμό κι ούτε τολμούσε να ρωτήσει τρίτους. Αν είχε κάτι θα ήταν έξω απ’ τη σχολή, γιατί αλλιώς θα φαινόταν. Η αισθηματική ζωή του ήταν σε εκκρεμότη-τα.
Ο Φώτης είχε το καθήκον που του ανάθεσε ο αδελφός της. Με τα στοιχεία που του έδωσε ο Κώστας λίγα πράγματα μπορούσε να κάνει. Σκέφτηκε τις βιβλιοθήκες. Να βρει τις εφημερίδες της εποχής. Στην Εθνική βιβλιοθήκη δε βρήκε την εξυπηρέτηση που ήθελε. Στην Παλαιά Βουλή στην πλαϊνή είσοδο βρήκε εύκολα τα σώματα των εφημερίδων της εποχής των γεγονότων. Ακρόπολις κι Αθηναϊκή είχαν αναλυτικά ρε-πορτάζ για τον «δράκο του πεδίου του Άρεως».
Με την ανάγνωση αναβίωσαν μέσα του όλα τα αρνητικά συναισθήματα του χαμού της Μαριώς. Όμως κάπου αναφερόταν το επώνυμο της οικογένειας: Νικολάου Νίκος ο θύτης, Αντώνης και Κατίνα οι γονείς. Εκεί βρήκε τη διεύθυνση κατοικίας του Νί-κου. Τι παράξενο! Μετά την αυτοκτονία του δράστη το θέμα έσβησε ολοσχερώς από τις σελίδες της επικαιρότητας. Καμιά έρευνα, κανένα τελικό συμπέρασμα. Η αυτοκτονία του Νίκου βόλεψε τους πάντες και τους απάλλαξε από άλλους δρόμους αναζήτησης. Πήγε στη διεύθυνση που αναφερόταν στις εφημερίδες, αλλά οι νέοι ένοικοι του σπιτιού δεν ήξεραν τίποτε για τους παλαιούς ιδιοκτήτες. Απλώς είχαν- εκ των υστέρων- ακούσει για την τραγική περιπέτεια της οικογένειας. Χτύπησε κι άλλες πόρτες της γειτονιάς, αλλά και εκεί δε βρήκε τίποτα το ιδιαίτερο.
Ρωτώντας στη γειτονιά έμαθε ότι λίγο χρόνο μετά το τραγικό συμβάν οι γονείς του Νίκου άδειασαν ξαφνικά το σπίτι κι έφυγαν. Βλέπεις η ατμόσφαιρα έγινε γι αυτούς είχε γίνει αφόρητη. Όλοι πίστεψαν την εκδοχή ότι ο μοναχογιός τους είναι ο δράκος του Πεδίου του Άρεως. Που πήγαν, ζουν ή όχι ήταν ερωτήματα στα οποία δεν είχε στοιχεία για να δώσει απαντήσεις
Ρώτησε πολλούς. Το σπίτι είχε πουληθεί και οι νέοι ιδιοκτήτες ήταν άσχετοι με το θέμα. Λίγο πριν απομακρυνθεί από την περιοχή μπήκε σ’ ένα μαγαζάκι να πάρει ένα μπουκάλι νερό κι εκεί ήταν μια ηλικιωμένη γυναίκα. Μόνο από έμπνευση ρώτησε τη γυναίκα
«Γνωρίζατε τον νεαρό που έπνιξε το κορίτσι στο Πεδίο του Άρεως;»
«Πως δεν τον ήξερα παιδί μου, Ένα χρυσό παιδί που έχει μπει εκατοντάδες φορές στο μαγαζί. Ας λένε ότι θέλουν! Εγώ ξέρω ότι ο Νίκος δεν μπορούσε να πειράξει μυρμηγκάκι»
«Μα πώς; Η Αστυνομία άλλα είπε»
«Τι να σου πω παιδί μου. δυο νέα παιδιά πήγαν τζάμπα. Δυο οικογένειες θρήνησαν τα παιδιά τους. Εγώ ποτέ δεν πίστεψα αυτά που είπανε. Κι οι γονείς του νοικοκυραί-οι και καλοί άνθρωποι»
Όλες τις πληροφορίες της έρευνας του τις μεταβίβασε αναλυτικά με προσωπικό γράμμα στον αδελφό του και μπήκε σε σκέψεις ποιο μπορεί να είναι το επόμενο βήμα του. Δεν ήταν μόνο η το καθήκον που του ανέθεσε ο Κώστας. Το ενδιαφέρον του είχε εξαφθεί. Τα καλά λόγια που είχε ακούσει για το δράστη δεν ταίριαζαν με την αποδιδόμενη σ’ αυτόν πράξη. Σίγουρα κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να σκεφτεί τα επόμενα βήματα της αναζήτησής του. Όχι τώρα που άρχισε δε μπορούσε να το αφήσει στη μέση
32. Η εξομολόγηση του Φώτη στον Ηλία
Βεβαίως θα βοηθούσε αφάνταστα να είχε πρόσβαση στο φάκελο της υπόθεσης, αλλά δεν είχε πρόσβαση σε κάτι τέτοιο ούτε ήξερε τα βήματα που έπρεπε να ακο-λουθήσει για να το πετύχει. Να πάει στην Αστυνομία ούτε συζήτηση. Στην εισαγγε-λία; Με ποια αιτιολογία; Αν έχουν τη φωλιά τους χεσμένη δεν θα δώσουν τίποτα. Θα το παίξουν αδιάφοροι.
Τι να κάνει λοιπόν; Βρέθηκε σε αδιέξοδο. Και τότε του ήρθε στο μυαλό ο Ηλίας. Αυ-τός είναι ποιο έξυπνος από μένα, πιο παλαιός στην Αθήνα, σε ένα χρόνο παίρνει πτυχίο, θα με συμβουλέψει. Στο πρώτο τρακάρισμά τους στη σχολή του το είπε
«Ηλία έχω ένα σοβαρό πρόβλημα και θέλω τη συμβουλή σου. Όποτε έχεις χρόνο θα ήθελα να σε απασχολήσω»
«Πες το! Σ’ ακούω»
« Είναι ένα σοβαρό οικογενειακό μας θέμα και αν μπορείς κάπου άνετα και να έ-χουμε χρόνο.. Θες σπίτι μου κάποια στιγμή;»
Σκέφτηκε λίγο και μετά του είπε
«Έλα στο δικό μου μετά τις πέντε το απόγευμα»
Του είπε τη διεύθυνση κι ο Φώτης έβγαλε μια κραυγή
«Καθόμαστε πολύ κοντά! Θα έρθω»
Πέντε και πέντε χτύπησε την πόρτα του Ηλία. Το δωμάτιο του ήταν ένα σαν το δικό του. Έτσι ένιωσε περισσότερο άνετα. Άλλωστε ο Ηλίας του είχε απ’ την αρχή φερθεί με τον καλύτερο τρόπο. Δεν καθυστέρησε καθόλου κι άρχισε να του περιγράφει το οικογενειακό του δράμα. Τη δολοφονία της αδελφής του, την αυτοκτονία στα κρατη-τήρια του δολοφόνου της, την επίπτωση του γεγονότος σε όλους, την αρρώστια και τον τελικό θάνατο του πατέρα τους, τις επιλογές της μάνας ο Κώστας να μείνει στο μαγαζί και κι αυτός να σπουδάσει. Έκλεισε με το καθήκον που του ανέθεσε ο Κώ-στας και τις έρευνες που μέχρι τώρα έκανε
Στη διάρκεια της περιγραφής των συμβάντων δεν πρόσεξε την αλλαγή της έκφρα-σης στο πρόσωπο του Ηλία. Τον διέκοψε μια φορά να τον ρωτήσει
«Ποια ήταν τα ονόματα της οικογένειας του Νίκου;»
«Αντώνης και Κατίνα Νικολάου»
Με κόπο συγκράτησε τον εαυτό του.
« Σίγουρα τα γεγονότα που έζησε η οικογένειά σου είναι συνταρακτικά και σου εκ-φράζω την ειλικρινή μου συμπάθεια. Αναρωτιέμαι όμως πώς μπορούσα εγώ να βοηθήσω;»
«Έφτασα σε αδιέξοδο. Δεν ξέρω τι να κάνω παρακάτω. Έχω όμως μια ιδέα. Πώς νο-μικά θα μπορούσα να μάθω τι περιλαμβάνει ο φάκελος της υπόθεσης. Θα ήθελα τη νομική σου συμβουλή»
Ο Ηλίας ήθελε χρόνο για δικούς του λόγους και η απάντηση που του έδωσε ήταν
«Άσε να το σκεφτώ. Κατάλαβα τι ζητάς. Θα ρωτήσω κι έναν πιο έμπειρο από μένα και σε κάνα δυο μέρες τα ξαναλέμε. Εντάξει;»
«Είσαι καλός φίλος και σ’ ευχαριστώ. Εντάξει»
33. Ο Ηλίας αποφασίζει
Ευτυχώς συγκρατήθηκε. Μάλλον ο Φώτης δεν κατάλαβε τον κεραυνό που τον χτύ-πησε κατακέφαλα. Αν αυτό δεν είναι θαύμα τότε τίποτα δεν είναι. Ας παραμείνει ψύχραιμος. Μην κάνει βιαστικές κινήσεις. Είναι δεσμευμένος με την υπόσχεση που έδωσε στον κυρ Αντώνη και την κυρά Κατίνα. Να την πάρει τηλέφωνο; Όχι ας μην την αναστατώσει πριν να έχει κάτι οριστικό.
Η πρώτη δουλειά είναι να πάει στη θυρίδα. Σχεδίαζε ν’ ανοίξει το φάκελο αφού πά-ρει το πτυχίο μα η σημερινή εξέλιξη επιταχύνει τα πράγματα. Αύριο πρωί- πρωί θα ανοίξει το φάκελο. Έτσι κι έκανε Το πρωί στο υπόγειο της τράπεζας άνοιξε υη θυρί-δα. Μέσα είχε τον κλειστό φάκελο και κάποια από τα λεφτά που στην πρώτη φάση του είχε δώσει η οικογένεια Νικολάου. Από το βιβλιάριο που του άφησε μετά το θά-νατό του με το μεγαλύτερο ποσό είχε κάνει κάποιες μικρές αναλήψεις που σχεδόν αναπληρώθηκαν από τους τόκους. Αυτό γιατί δε γνώριζε τι χρήματα θα χρειαστούν για την υλοποίηση της άγνωστης μέχρι τώρα αποστολής
Αποφάσισε ότι ήρθε η ώρα. Πήρε μόνο τον φάκελο και με προσοχή τον έβαλε στο χαρτοφύλακα που είχε φέρει μαζί του. Θα τον άνοιγε μόνο στο δωμάτιό του σε συν-θήκες ασφάλειας. Όταν ανοίχτηκε μέσα ήταν μια επιστολή που απευθυνόταν σ’ αυ-τόν, μια σειρά αποκόμματα εφημερίδων και μερικές φωτογραφίες. Πρώτα άρχισε να διαβάζει την επιστολή.
Αγαπητέ μας Ηλία
Όπως σου είπα στην πρώτη επιστολή από την πρώτη στιγμή που σε γνωρίσαμε σε συμπαθήσαμε. Με τα αποκόμματα που είναι τοποθετημένα με χρονολογική σειρά θα αποκτήσεις μια εικόνα της οικογενειακής τραγωδίας που ζήσαμε. Το παιδί μας ήταν ένα αστέρι που έσβησε πριν λάμψει μ’ όλη τη δύναμη του. Κάναμε επανει-λημμένες αιτήσεις στην Αστυνομία και τις εισαγγελικές αρχές να ερευνήσουν από την αρχή τα στοιχεία. Φωνή βοόντος εν τη ερήμω. Δεν εισακουστήκαμε. Ο γιος μας αυτοκτόνησε γιατί δεν άντεξε την ντροπή και το διασυρμό. Τη Μαριώ την αγαπούσε. Μας την έφερε στο σπίτι και είδαμε με τα μάτια μας την λατρεία που έτρεφε ο ένας για τον άλλο. Ούτε στιγμή δεν πέρασε απ’ το μυαλό μας η σκέψη πως ο γιος μας έχει συμμετοχή σε αυτό το ανοσιούργημα. Προσπαθήσαμε να έρθουμε σε επαφή με την οικογένεια της Μαριώς αλλά δεν βρήκαμε ανταπόκριση. Στείλαμε αρκετά γράμματα, αλλά καμιά απάντηση δεν υπήρξε. Τους καταλαβαίνω και τους δικαιολο-γώ. Κι αυτοί έχασαν το παιδί τους.
Κάποια στιγμή δεχτήκαμε εν μέρει την άδικη μοίρα μας. Πουλήσαμε με μεσίτη όσο- όσο όλα τα περιουσιακά μας στοιχεία και συμφωνήσαμε να ζήσουμε το υπόλοιπο της ζωής μας στην ανωνυμία. Η πίκρα όμως ζούσε ζωντανή μέσα μας. Όταν σε γνωρίσαμε είπαμε με τη γυναίκα μου να σου μεταβιβάσουμε αυτό το καθήκον. Κά-νε, αγόρι μου, μια προσπάθεια στο όνομα της δικαιοσύνης. Ό,τι γίνει. Κανείς δε θα σου ζητήσει ευθύνες. Στηριζόμαστε μόνο στην καλή σου διάθεση. Τα λεφτά που σου δώσαμε είναι να σου κάνουμε τη διαβίωση πιο άνετη. Σε μας είναι άχρηστα. Κι άλλωστε η υγεία μου δεν μου αφήνει πολλά περιθώρια. Σε νιώθουμε λίγο σαν παιδί μας και τα δικαιούσαι. Σου ευχόμαστε καλή σταδιοδρομία κι ευτυχία στη ζωή σου.
Αντώνης- Κατίνα
Τα αποκόμματα τα διάβασε ένα- ένα, μα η συζήτηση που είχε γίνει με το Φώτη του είχαν δώσει ήδη μια πρώτη εικόνα. Την προσοχή του την τράβηξαν οι φωτογραφίες. Ήταν φωτογραφίες του γιου τους σε διάφορες ηλικίες, μια φωτογραφία της Μαριώς μόνη της με γλυκιά αφιέρωση στον «αγαπημένο της Νίκο και μια οι δυο αγκαλια-σμένοι βγαλμένη από έναν από τους φωτογράφους που με τις τρίποδες μηχανές τους βρίσκονταν σ’ όλες τις πλατείες εκείνη την εποχή.
34. Επικοινωνία Ηλία και Φώτη
Τον συγκίνησε όλη η υπόθεση. Τελικά οι χρυσοί άνθρωποι Αντώνης και Κατίνα ζού-σαν με σιωπή κι αξιοπρέπεια το μεγάλο δράμα τους. Τόσα χρόνια δεν είπαν κουβέ-ντα, δεν παραπονέθηκαν ποτέ. Αξιοπρεπείς στο έπακρο και φιλάνθρωποι. Δε μπορεί ο Ηλίας να ξεχάσει τα πρώτα χρήματα που του έδωσαν κι έκαναν υποφερτή την φοι-τητική του περίοδο. Τώρα του το εξήγησαν. Τους θύμιζε τον αδικοχαμένο μοναχογιό τους.
Στήριξαν σ’ αυτόν την τελευταία ελπίδα δικαίωσης. Ο κυρ Αντώνης δεν πρόλαβε ο άμοιρος. Τον πρόδωσε η καρδιά του, γεγονός που ίσως είχε ευθεία σχέση με τη συσσωρευμένη πίκρα που η ζωή του επεφύλαξε. Ζει όμως η κυρία Κατίνα που είναι κι η καλύτερη συντροφιά στη μάνα του. Έχει άπειρο χρέος απέναντί της. Ορκίζεται σε ό,τι έχει ιερό κι όσιο να κάνει τα πάντα για να πάψει η αδικία. Βεβαίως οι ζωές δε γυρίζουν πίσω, αλλά θα είναι τόσο ανακουφιστική μια ηθική δικαίωση. Αρχίζει κι αυτός να αισθάνεται λίγο σαν το χαμένο παιδί τους. Θα προσπαθήσει όσο μπορεί. Θα στύψει το μυαλό του να κατεβάσει ιδέες που θα βοηθήσουν να αποκαλυφθεί η αλήθεια.
Πρώτον θα αποκαλύψει στο Φώτη την ευτυχή σύμπτωση να γνωρίζει κι αυτός την υπόθεση και τη στερεά απόφασή του να αναζητήσει την αλήθεια. Μετά ήδη έχει στο μυαλό του κάποια από τα επόμενα βήματα. Δεν έχασε καιρό. Πήγε στο σπίτι του και τον βρήκε. Μαζί του είχε όλο το αποδεικτικό υλικό.. Όταν άκουσε τις πρώτες εξηγήσεις και είδε στις φωτογραφίες την αγαπημένη του αδελφή ξέσπασε στα κλά-ματα
«Δεν εξηγείται αλλιώς αδελφέ η σύμπτωση. Έβαλε το χέρι του ο Θεός για να λάμψει η αλήθεια. Τίθεμαι κι εγώ εθελοντής σ’ αυτόν το στόχο. Πάμε στον ΟΤΕ να πάρω τηλέφωνο στον αδελφό μου»
Δεν μπορούσε να αρνηθεί στον αδελφό της Μαριώς οποιαδήποτε χάρη. Ένιωθε πλήρως τον πόνο του. Πηγαίνοντας για το τηλέφωνο ο Φώτης του είπε.
«Θέλω μια ακόμα μεγαλύτερη χάρη. Για τη Μάνα μου περισσότερο, που μέρα με τη μέρα λιώνει μ’ αυτόν τον καημό. Να πάμε αύριο στα Γιάννενα. Να της τα πεις ,να τα δει. Είναι παλικάρι. Θα πάρει πάλι πάνω της. Μη στεναχωριέσαι για τα έξοδα. Τα εισιτήρια θα τα πληρώσω εγώ»
Δίστασε λίγο σκεφτόμενος. Και μετά αποφασιστικά του απάντησε
«Για τα λεφτά δεν υπάρχει καθόλου πρόβλημα. Η οικογένεια από την αρχή με προί-κισε καλά. Θέλω κι εγώ ένα αντίδωρο από σένα. Όταν γυρίσουμε θα πάμε μαζί στο Βόλο. Ο κυρ Αντώνης πέθανε, αλλά η κυρά Κατίνα περιμένει χρόνια μια καλή είδη-ση»
«Έγινε. Στο υπόσχομαι Ηλία»
Παράτησαν τα πάντα. Παρακολουθήσεις μαθημάτων κι άλλες δικές τους ασχολίες. Την άλλη μέρα το πρωί μπήκαν στο λεωφορείο της γραμμής και ξεκίνησαν για τα Γιάννενα
35. Η χαρά της Μαριγώς
Έφτασαν το απόγευμα και στο σταθμό των λεωφορείων τους περίμενε ο Κώστας. Θερμή αγκαλιά με τον αδελφό του και συγκρατημένος αλλά ευγενικός χαιρετισμός στον καινούργιο επισκέπτη. Τους πήγε κατευθείαν στο σπίτι, όπου η ειδοποιημένη Μαριγώ είχε στήσει ένα πλούσιο τραπέζι, αντάξιο της οικογενειακής τους παράδο-σης. Έγιναν οι συστάσεις κι ο Φώτης ορμητικός άρχισε να περιγράφει τα νέα στοι-χεία και τους έδειξε και τις φωτογραφίες.
Υπήρχε μια συγκίνηση που τα τραγικά συμβάντα ζωντάνεψαν για μια ακόμα φορά. Μετά ο Ηλίας μίλησε για το ζευγάρι Αντώνη και Κατίνας που ήρθαν στη γειτονιά του. Τους είπε ότι ποτέ δε μίλησαν για το δράμα τους. Μόνο μετά το θάνατο του πατέρα Αντώνη άρχισε να μαθαίνει για το θέμα. Τους είπε για την οικονομική βοή-θεια που του έδωσαν και την άγνωστη μέχρι δυο μέρες αποστολή που του ανάθε-σαν.
Την Μαριγώ την έπιασαν τα κλάματα και το παράπονο
«Αχ παιδί μου, αυτό το δράμα πέρα απ’ το αγγελούδι μας, έστειλε στον τάφο και τον άνδρα μου. Απ’ τη στεναχώρια και τον καημό έπαθε ότι έπαθε. Ίσως δεν κάναμε κα-λά που δε δεχτήκαμε επαφή με την οικογένεια του Νίκου. Η γνωριμία σου με το Φώτη μου είναι καθαρό μήνυμα απ’ το θεό και πρέπει να το σεβαστούμε και να το ακολουθήσουμε. Όχι παιδιά μου, δεν είναι τυχαία πράγματα αυτά. Είναι η θεία πρόνοια που σώζει κι ευλογεί. Γιατί να μην είναι ζωντανός κι ο Τάσος μου να δει λί-γη χαρά. Να είσαι καλά αγόρι μου. Θα είναι βάλσαμο στην ψυχή μου ν’ αποκαλυφ-θεί η αλήθεια»
Η χαρά της μάνας τους ήταν παρηγοριά και για τα δυο αγόρια. Ο αρχικός δισταγμός του Κώστα έγινε ενθουσιασμός κι ακολούθησε ένα γενναίο φαγοπότι, που κράτησε μέχρι αργά το βράδυ.
Την άλλη μέρα τα δυο αγόρια τους είπαν ότι γυρίζουν στην Αθήνα. Στις διαμαρτυρί-ες της Μαριγώς και του Κώστα αντέτειναν το επιχείρημα ότι έχουν υποχρεώσεις στη σχολή. Η Μαριγώ τους γέμισε με καλούδια της περιοχής και τους έδωσε την ευχή της. Μέσα στο λεωφορείο κάνοντας τον απολογισμό ο Φώτης είπε
«Καλά πήγαμε ως εδώ. Στη συνέχεια τι κάνουμε»
«Πρώτα θα πάμε στο Βόλο. Το χρωστάω στην κυρά Κατίνα. Μετά έχω κάποιες ιδέες, αλλά θα τις συζητήσουμε στην επιστροφή»
«Εντάξει» είπε ο Φώτης
Όταν η μάνα του τους είδε έξω από την πόρτα έβγαλε μια κραυγή χαράς
«Τι όμορφη έκπληξη αυτή Ηλία μου; Ποιο είναι το παλικάρι δίπλα σου;»
Έκανε τις συστάσεις
«Ο φίλος ο Φώτης. Κι αυτός σπουδάζει δικηγόρος στην Αθήνα»
«Ελάτε μέσα παιδιά μου»
«Μάνα η κυρά Κατίνα τι κάνει;»
«Καλά είναι. Να την φωνάξω να σε δει;»
«Άσε να πάμε εμείς στο σπίτι της»
Νέες χαρές. και άνοιγμα της πόρτας να μπούνε μέσα.
«Πώς από δω Ηλία;»
«Κάτσε στην καρέκλα κυρία Κατίνα. Ο νέος δίπλα μου ονομάζεται Φώτης και είναι ένα πρόσωπο που σε ενδιαφέρει»
Πήρε μια ανάσα και μπήκε κατευθείαν στο ψητό
«Ο Φώτης είναι ο ένας από τα δυο αδέλφια της Μαριώς»
Η κυρά Κατίνα πετάχτηκε όρθια
«Τι;»
Αφού ηρέμησε την κυρά Κατίνα, άρχισε να της εξιστορεί όλες τις εξελίξεις των τε-λευταίων ημερών. Εκείνη είχε αρχίσει να κλαίει
«Αγόρι μου» είπε στον Φώτη «αλλάξατε άποψη για τον Νίκο μας. Εσείς χάσατε το γλυκό κι όμορφο κορίτσι σας και εμείς χάσαμε τον μονάκριβό μας. Αχ δεν πρόλαβε ο Αντώνης μου να ζήσει αυτή τη χαρά. Το κορίτσι σας το έφαγε κάποιος τρίτος και κα-νείς δεν ερεύνησε το θέμα. Το πίστευε βαθιά ο άνδρας μου. Έλα να σε αγκαλιάσω αγόρι μου. Τις ευχές μου σ’ όλη την οικογένεια σου. Επίτρεψέ με αγόρι μου να σε φιλήσω»
Όταν ο Φώτης πλησίασε τον έσφιξε με δύναμη στη αγκαλιά της λέγοντας
«Τι όμορφο ζευγάρι που ήταν τα παιδιά μας! Μας τα πήρε όμως νωρίς ο χάρος. Και για σένα Ηλία μου να είσαι καλά αγόρι μου. Στάθηκες άξιος της εμπιστοσύνης που σου δείξαμε. Ο άνδρας μου θα ήταν περήφανος για σένα»
«Δε τελειώσαμε κυρά Κατίνα. Τώρα που άνοιξε ο δρόμος θα ψάξουμε για παρακά-τω»
«Μη μπείτε σε κίνδυνο όμως. Και σένα αγόρι μου η μάνα σου σ’ έχει μοναδικό στή-ριγμα»
«Μη φοβάσαι. Ξέρουμε τι κάνουμε. Εσύ να προσέχεις τη μάνα μου και τώρα που άνοιξε η υπόθεση ενημέρωσέ την»
36. Σχεδιάζοντας τις επόμενες ενέργειες
Πήγαν κι έφυγαν αυθημερόν. Στις διαμαρτυρίες της μάνας του είχαν έτοιμη την α-πάντηση
«Έχουμε αύριο υποχρέωση στη σχολή μάνα. Άλλη φορά θα σου φέρω το Φώτη να τον χορτάσεις»
Μέσα στο λεωφορείο κάνανε μια ανασκόπηση
«Τα δυο ταξίδια απέδωσαν καρπούς» είπε ο Ηλίας
«Σίγουρα ηρέμησαν τη μάνα μου», συμπλήρωσε ο Φώτης, «τώρα τι κάνουμε στη συνέχεια. Αυτό είναι το θέμα!»
Ο Ηλίας αποφασιστικός μίλησε
«Αυτό σκέφτομαι συνεχώς. Κάποιες ενέργειες κλωθογυρίζουν στο μυαλό μου. Άκου να δεις. Πρώτον θα προσλάβουμε έναν δικηγόρο. Μην ανησυχείς για τα έξοδα. Φρόντισε ο μακαρίτης πατέρας του Νίκου και από νωρίς μου άφησε χρήματα γι αυ-τόν το σκοπό. Θα του αναθέσουμε την αποστολή να πάρουμε αντίγραφο του φακέ-λου της υπόθεσης. Αυτός μαζί μας θα μελετήσει τα στοιχεία και θα μας προτείνει ενέργειες. Μετά θα πλησιάσουμε δημοσιογράφους. Θα τους ενημερώσουμε με όλα τα στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας. Αν χρειαστεί θα τους δελεάσουμε και με την προοπτική της αμοιβής αν με άρθρα ανοίξουν πάλι τη θαμμένη υπόθεση. Βλέπεις είχε και ελκυστικό για το αναγνωστικό κοινό τίτλο!
«Ο δράκος του Πεδίου του Άρεως»
Ποτέ δεν ξέρεις εκ των προτέρων που αυτά θα οδηγήσουν»
«Συμφωνώ με όλα Ηλία. Να το ξέρεις. Η οικογένειά μου κι εγώ σου οφείλουμε πολλά κι εγώ είμαι διαθέσιμος για κάθε βοήθεια και αποστολή»
Όταν έφτασαν στην Αθήνα έβαλαν αμέσως εμπρός τα σχέδιά τους
Χρειάζονταν έναν έμπειρο δικηγόρο να ζητήσει το φάκελο της υπόθεσης και γιατί όχι την αναψηλάφησή της. Όταν ο Ηλίας ρώτησε τον Φώτη αν η οικογένειά του έχει στην Αθήνα κανένα γνωστό πήρα αρνητική απάντηση. Του είπε
«Άσε θα το φροντίσω εγώ το θέμα»
«Να με κρατάς όμως ενήμερο κι ό,τι χρειαστείς είμαι διαθέσιμος»
Μέσα στο μυαλό του Ηλία είχε σχηματιστεί μια ιδέα. Είχε πραγματική υπόσταση αλλά πίσω της κρυβόταν και μια υστεροβουλία. Μέσα στους κύκλους της Ματίνας κυκλοφορούσαν έμπειροι δικηγόροι. Μπορεί να βρεθεί ένας αποφασισμένος να α-ναλάβει, επ’ αμοιβή βέβαια, την υπόθεση, αλλά είναι και μια αφορμή να σπάσει ο πάγο που υπήρχε μεταξύ τους. Δεν είχαν κόψει την καλημέρα, ο χωρισμός τους έγι-νε σε πολιτισμένη ατμόσφαιρά, μα ο Ηλίας ποτέ δεν έπαψε να τρέφει αισθήματα για την Ματίνα. Ήταν η πρώτη του αγάπη διάολε!
37. Απόπειρα επανασύνδεσης
Παραφύλαξε ώρες στη σχολή μέχρι να την πετύχει. Όταν της είπε ότι χρειάζεται να μιλήσουν για μια υπόθεση βρήκε την επιθυμητή προθυμία
«Ναι Ηλία και τώρα αν θέλεις. Πάμε στο γνωστό καφενείο»
Όταν κάθισαν σ’ ένα απόμερο τραπέζι ο Ηλίας άρχισε απ’ την αρχή να της περιγρά-φει την υπόθεση, χωρίς να της κρύψει τίποτα. Η πλοκή των πραγμάτων και οι συ-μπτώσεις που υπήρξαν κράτησαν σ’ όλη τη διάρκεια της περιγραφής αμείωτο το ενδιαφέρον της Ματίνας
«Και τώρα τι ζητάς;»
«Έναν έμπειρο κι αποφασιστικό δικηγόρο. Θα πληρωθεί κανονικά. Η οικογένεια μου έδωσε χρήματα για ότι χρειαστεί»
«Εντάξει θα ρωτήσω και σύντομα θα έχεις νέα μου. Με την ευκαιρία για πες μου τι κάνεις στα προσωπικά σου θέματα;»
«Σκατά Ματίνα. Εδώ και μήνες είμαι μόνος. Για την Βολιώτισσα ήμουν πολύ παρα-δοσιακός. Με άφησε για έναν πιο σύγχρονο και προχωρημένο. Δεν ένιωσα και άβο-λα. Ήδη η σχέση μας είχε κρυώσει από πριν. Εσύ;»
Η Ματίνα έμεινε μερικά δεύτερα αμίλητη. Μετά με κάποιο δισταγμό του είπε
«Αν θυμάσαι δεν σε έδιωξα εγώ. Απλώς έκανες την επιλογή σου. Κι ήταν δικαίωμά σου. Εγώ συνεχίζω το δρόμο που ξέρεις. Είναι η πολιτική μου επιλογή και βασική εσωτερική μου ανάγκη. Στον αισθηματικό χρόνο δεν έχω να σου πω κανένα νέο. Δεν μου έτυχε κάτι καινούριο. Ίσως και δεν το επιδίωξα»
«Σέβομαι την επιλογή σου και το ξέρεις. Η ζωή και των δυο μας είναι μπροστά μας και κανένας δεν ξέρει τι θα γίνει στο μέλλον»
Μια αμηχανία εγκαταστάθηκε για λίγο ανάμεσά τους. Ίσως ο ένας περίμενε τον άλ-λο να πάρει κάποια πρωτοβουλία. Ο Ηλίας μίλησε
«Περιμένω με ενδιαφέρον τα νέα για την υπόθεση. Τώρα δε θα χαθούμε. Στον ίδιο χώρο κινούμαστε και ζούμε»
«Έγινε. Θα κοιτάξω να έχω σύντομα ειδήσεις»
Δε χρειάστηκε να περιμένει πολλές μέρες. Σε μια εβδομάδα του έκλεισε ραντεβού με έναν γνωστό στην πιάτσα ποινικολόγο. Της είπε
«Θα πάρω μαζί και τον Φώτη»
38. Η συζήτηση με τον δικηγόρο
Η πρώτη κουβέντα του γνωστού ποινικολόγου ήταν
«Πληροφορήθηκα ότι θα είστε μελλοντικοί συνάδελφοι. Άντε με το καλό, Ας μπούμε κατευθείαν στο θέμα. Τι ζητάτε από μένα;»
Μίλησε ο Ηλίας. Του περιέγραψε με τα λιγότερα κατά το δυνατόν λόγια την υπόθε-ση. Του έδωσε όλα τα στοιχεία που είχε στα χέρια του και του εξήγησε τι ζητά από αυτόν. Ο δικηγόρος σ’ όλη τη διάρκεια της περιγραφής άκουγε με προσοχή, αλλά όταν πήρε τον λόγο δεν ήταν τόσο ενθαρρυντικός
«Ακούστε συνάδελφοι. Ξέρετε καλά ποια είναι στη χώρα μας και πως λειτουργεί η κρατική μηχανή. Να παραδεχθούν ότι έκαναν λάθος το βλέπω πολύ δύσκολο. Ιδιαί-τερα όταν θα αναβιώσει η ευθύνη τους για την απώλεια μιας αθώας ανθρώπινης ζωής. Πρέπει με έμμεσο τρόπο να ενεργήσουμε. Στην αρχή η αίτηση μας θα είναι απρόσωπη και τυπική. Δε θα αναφέρεται σε ευθύνες, ούτε θα περιέχει υπαινιγ-μούς. Αλλά μην τρέφετε αυταπάτες από το περιεχόμενο του φακέλου. Αν ευοδωθεί η προσπάθειά μας μην πιστεύεται ότι θα περιέχει το κλειδί της λύσης. Θα περι-λαμβάνει τα τυπικά υπηρεσιακά έγγραφα. Πρέπει να βρούμε άλλους τρόπους για ν’ ανοίξει το θέμα. Μην ξεχάσω. Θα ετοιμάσω δυο έγγραφα προκαταρκτικά. Πρώτον η αίτηση στην εισαγγελία πρέπει να υπογραφεί επισήμως από τους εκπρόσωπους των δυο οικογενειών, που στην περίπτωσή μας είναι οι μάνες και δεύτερον ότι ανα-θέτουν σε μένα την εκπροσώπησή τους στις αρμόδιες αρχές»
Επενέβη ο Ηλίας
«Έχουμε ήδη σκεφθεί να πλησιάσουμε δημοσιογράφους. Να τους εξάψουμε το εν-διαφέρον κι αν χρειαστεί να τους δελεάσουμε και με μια υπόσχεση χρηματικής α-μοιβής»
«Σωστή η σκέψη, αλλά η άποψή μου είναι να μην αναφέρετε τίποτε για χρήματα. Μόνο κίνητρο είναι μη βγάλουν κανένα λαβράκι. Ας περάσει αύριο ένας από σας να του δώσω υποδείγματα των αιτήσεων που σας είπα. Βεβαίως θα χρειαστούν κά-ποια χρήματα»
«Αύριο θα σας φέρουμε μια προκαταβολή»
Βγαίνοντας από το γραφείο ο Φώτης είπε
«Καλός φαίνεται»
«Να τον έχουμε από κοντά»
Οι εξουσιοδοτήσεις στάλθηκαν σε Γιάννενα και Βόλο. Υπογράφτηκαν και γύρισαν πίσω. Όταν δόθηκαν στο δικηγόρο τους προσγείωσε πάλι
«Μην περιμένετε άμεσα αποτελέσματα. Οι κρατικές υπηρεσίες κινούνται με τον α-ραμπά. Αν έχω νέα θα σας ειδοποιήσω»
Έφυγαν με τον ενθουσιασμό τους λίγο ψαλιδισμένο, αλλά την απόφαση να προχω-ρήσουν ανένδοτη και πεισματική
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ
39. Ο Μπάμπης θυμάται
Η μνήμη του Μπάμπη ήταν καρφωμένη στο πρόσωπο της μάνας του. Τον πατέρα του σχεδόν δεν τον θυμάται πια, αφού νωρίς δραπέτευσε από τον αυταρχική ατμό-σφαιρα που δημιουργούσε στο σπίτι ο χαρακτήρας της μάνας του. Αλλά, από τη μέρα που έφυγε, ποτέ δε φάνηκε να ενδιαφέρεται ότι πίσω του άφησε κι ένα παιδί να ζει κάτω από την εξουσία ενός ανθρώπου, που ο ίδιος δεν άντεξε. Σαν πατέρας δεν ανταποκρίθηκε στοιχειωδώς στις αυτονόητες υποχρεώσεις του κι έτσι από νωρίς τον είχε ξεγραμμένο και ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε να αναζητήσει τα ίχνη του. Η ύπαρ-ξη ή η ανυπαρξία του τον άφησε αδιάφορο.
Όμως όποτε θυμόταν τη μάνα του ζωντάνευε σ’ όλο το κορμί του ο αφόρητος σω-ματικός πόνος που ένιωσε εκατοντάδες φορές από τους απάνθρωπους ξυλοδαρ-μούς της. Αυτή η θύμηση σφράγισε τον χαρακτήρα του σ’ όλες τις πλευρές της ζω-ής του. Άδικα γενίκευσε το μίσος του στο γυναικείο φύλο και η τάση για εκδίκηση της συμπεριφοράς της μάνας του πήρε κακά μονοπάτια. Δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να φτιάξει δική του οικογένεια. Δεν σπούδασε τίποτα, με το ζόρι και σερνόμενος τέ-λειωσε τον υποχρεωτικό κύκλο της εκπαίδευσης. Δεν έμαθε καμιά τέχνη αφού ο ε-ριστικός του χαρακτήρας δεν τον άφηνε να στεριώσει σε κανέναν εργοδότη.
Ζούσε στο πατρικό σπίτι που πλέον μετά την κατάληξη της μάνας του είχε μετατρα-πεί σε αχούρι. Κάποια στιγμή σε φάση έντασης και ξυλοδαρμού η μάνα ξαφνικά έπιασε το στήθος της και το πρόσωπό της παραμορφώθηκε από τον πόνο. Όπως αργότερα οι γιατροί διαπίστωσαν. Ήταν ένα οξύ καρδιακό επεισόδιο, που της πήρε τη ζωή μια κι έξω. Όταν την είδε φαρδιά πλατειά ξαπλωμένη και ακίνητη στο πάτω-μα δεν ένιωσε κανένα αίσθημα λύπης γι αυτήν. Απλώς φώναξε τη γειτόνισσα να έρθει να δει και πήρε τηλέφωνο στο 166. Σύντομα τελείωσαν οι τυπικές διαδικασίες. Το θάψιμο της μάνας του το ένιωσε ως απελευθέρωση από τον ζυγό της κι έγινε στη συνέχεια μόνος κάτοικος και κυρίαρχος σ’ όλους τους χώρους του σπιτιού, ακό-μα και στην κρεβατοκάμαρά της που γι αυτόν από χρόνια ήταν άβατο.
Έψαξε τα πάντα. Ξεσήκωσε κάθε έπιπλο να βρει τους θησαυρούς. Μα βρήκε άν-θρακες. Λίγα λεφτά, που δαπανήθηκαν για να ξεχρεώσουν τα έξοδα της κηδείας. Τα κοσμήματά τα σκότωσε στο πρώτο μαγαζί που έδειξε ενδιαφέρον και στο βιβλιάριο της τράπεζας που η μάνα του το φύλαγε κάτω απ’ το στρώμα της ένα ποσόν για να περάσει συντηρητικά τους πρώτους δυο τρεις μήνες. Πέταξε κάθε άλλο προσωπικό αντικείμενο της μάνας του, ενώ έσκισε με μανία κάθε φωτογραφία της. Αν ήταν δυ-νατόν να πετάξει και απ’ το μυαλό του την ενοχλητική εικόνα της. Μα στον τομέα αυτόν μάταιος ο κόπος. Η μισητή εικόνα της τον κυνηγούσε στον ύπνο και τον ξύ-πνιο του. Τον είχε σφραγίσει δια παντός.
40. Η νέα φάση της ζωής του
Παρά την έντονη επιθυμία του να βρει μια κοπέλα με την οποία να ανοίξει παρτίδες ποτέ δεν το κατόρθωσε. Οι μετρημένες προσπάθειες που μέχρι τώρα είχε κάνει όλες είχαν αποτύχει. Αρκούνταν στην αυτοϊκανοποίηση και μια φορά που δοκίμασε τον πληρωμένο έρωτα δεν είχε καμιά επιτυχία. Το ήδη αναπτυγμένο μίσος του για τις γυναίκες μέσα του γιγαντώθηκε και βρήκε διέξοδο στο κυνήγι. Θα τις έκανε δικές του με το ζόρι. Να μάθουν να μην του δίνουν σημασία! Τις είχε ένα άχτι. Θα πλη-ρώσουν για ότι υπέφερε μια ζωή από τη μάνα του. Ναι! Ήρθε η ώρα να πάρει την εκδίκηση του.
Οι δυο πρώτες απόπειρες είχαν αποτυχία, αλλά κάθε αποτυχία είχε και τη θετική της πλευρά. Αποκτούσε εμπειρία και βελτίωνε την τεχνική του. Η επιλογή του θύμα-τος, ο τόπος, η ώρα και τόσα άλλα. Αυτόν τον καιρό για να εξασφαλίζει τα στοιχειώ-δη για να ζει έκανε κάθε τόσο μεροκάματα στις οικοδομές. Από γεννησιμιού του ή-ταν δυνατός και η οικοδομή την έψησε περισσότερο. Έτσι διέθετε τη μυϊκή δύναμη να εξουδετερώνει και να φυλακίζει στα χέρια τα θύματά του.
Όσο κι αν φαίνεται σήμερα παράξενο την εποχή που αναφερόμαστε τα ήθη της ε-ποχής, τουλάχιστον τα περισσότερα, απέφευγαν να καταγγείλουν το πάθημα τους. Ο τρίτος θα έλεγε με ευκολία «Ε! τα ήθελε και τα έπαθε» Άντε να πείσεις τον άλλο ότι είσαι θύμα σεξουαλικής επίθεσης. Έτσι κι αλλιώς το όνομα σου θα αμαυρωνό-ταν κι άντε να βγάλεις την τροπή από πάνω σου. Δυο φορές θύμα. Έτσι τα στόματα μένανε κλειστά και το δράμα το θύμα το ζούσε στη σιωπή με όλες τις παρεπόμενες συνέπειες.
Η πρώτη επιτυχία του ήταν ένα βράδυ στο δρόμο δίπλα σε ένα συνοικιακό πάρκο μια κοπέλα προχωρούσε μόνη της. Κατά πάσα πιθανότητα λόγω και του προχωρη-μένου της ώρας επέστρεφε στο σπίτι από κάποια διασκέδαση. Όταν αθόρυβα την πλησίασε από πίσω και βάζοντας το μαχαίρι στο λαιμό της είπε με άγρια φωνή
«Τσιμουδιά γιατί θα σε σφάξω κακομοίρα μου»
Αγκαλιάζοντας την ανέβασε και μπήκαν στο πάρκο. Με ένα μαντήλι της έκλεισε το στόμα
«Αν βγάλεις κιχ πέθανες»
Τρομοκρατημένη έγινε άθυρμα στα χέρια του. Εκεί στα όρθια στηρίζοντας τα χέρια της στο δέντρο μπήκε μ’ όλη την αγριάδα μέσα της. Τα βογγητά της του έγιναν γι αυτόν κίνητρο. Επιτέλους, για πρώτη φορά στη ζωή του ένιωσε την πλήρη ηδονή. Αυτό του άνοιξε την όρεξη και ακολούθησε μια αλυσίδα παρόμοιων ενεργειών. Δυο τρεις καταγγελίες έγιναν αλλά οι έρευνες πάνω σ’ αυτό το θέμα δεν είχαν το απαι-τούμενο πείσμα κι έτσι αποτέλεσμα δεν υπήρξε
Ενώ στην αρχή οι επιθέσεις του ήταν σε μοναχικές γυναίκες έφτασε κι ο καιρός που μετά από παραφύλαγμα σε απόμερες γωνιές έκανε «μάτι» σε ζευγαράκια που ερω-τοτροπούσαν. Οι εικόνες τον διέγειραν, αλλά ήθελε και ζωντανή συμμετοχή. Τότε ήρθε και το αίμα. Η αφαίρεση ανθρώπινης ζωής.
41. Το πεδίο του Άρεως
Ήταν ένα συχνό του στέκι. Κοντά στο κέντρο με πολλές εξόδους διαφυγής, εύκολα προσβάσιμο από ζευγαράκια που δεν είχαν προσωπικό χώρο, αλλά όρεξη για επαφή και απαγορευμένη χαρά. Άπειρες κρυψώνες και θέσεις για να παραφυλάξεις τα υ-ποψήφια θύματα σου. Εκεί είχε σημειώσει κάποιες μικρές μέχρι τώρα επιτυχίες, κυρίως οπτικές κι ακουστικές που του έδιναν το κίνητρο της αυτοϊκανοποίησης.
Το ζευγαράκι όμως που αυτή τη φορά του έτυχε δεν του έδινε κανένα κίνητρο. Ά-πλωσαν πάνω στο παγκάκι το φαγητό τους, χαρούμενοι κι ευτυχισμένοι άρχισαν να τρώνε. Ζήλεψε την ευτυχία τους, αλλά κι άδική αναμονή τον εκνεύριζε πολύ. Δε χρειάστηκε πολλής κόπος ο εκνευρισμός να γίνει θυμός κι ο θυμός λύσσα.
Άρπαξε το ξερό χοντρό κλαδί που υπήρχε δίπλα του και με φόρα τους έφτασε. Ανυ-ποψίαστοι δεν πρόλαβαν ν’ αντιδράσουν. Πριν καλά-καλά καταλάβουν το τι συμβαί-νει το ρόπαλο έπεσε μα όλη τη δύναμη στο κεφάλι του αγοριού ρίχνοντάς τον αναί-σθητο. Η κοπέλα έντρομη έσκυψε να τον βοηθήσει και τα στιβαρά χέρια του εισβο-λέα τυλίχτηκαν πριν προλάβει ν’ αντιδράσει γύρω απ’ το λαιμό της. Ήταν πάνω απ’ τις δυνάμεις της. Με κάποιες απεγνωσμένες προσπάθειες να πάρει ανάσα ένιωσε να σβήνει πριν καταλάβει τι συμβαίνει
Το άψυχο πια σώμα της έπαψε να αντιστέκεται. Ο άλλος σε υπερδιέγερση δε φο-βήθηκε καθόλου. Δίπλα ο νέος συνέχιζε να παραμένει ακίνητος. Δεν έχασε χρόνο. Πάνω στο άψυχο κορμί κόρεσε με όλη τη βία τις ανώμαλες ορέξεις του και σαν κύ-ριος στη συνέχεια βγήκε απ’ το πάρκο. Ενοχές καθόλου, ευχαρίστηση πλέρια.
Την άλλη μέρα αγόρασε εφημερίδα για να ενημερωθεί τη συνέχεια της υπόθεσης. Έμεινε κατάπληκτος με τις εξελίξεις. Ως ένοχος θεωρήθηκε ο νεαρός. Ζήλεψε που του παίρνει τη δόξα. Αχ, να μπορούσε να βγει στους δρόμους και να φωνάξει
«Τι λέτε βρε κωθώνια. Δικό μου κατόρθωμα είναι αυτό!»
Αλλά τόσο χαζός δεν ήταν. Έμεινε μουγγός με την πίκρα ότι δυστυχώς δε μπορεί να μιλήσει. Οι εξελίξεις στη συνέχεια τον άφησαν κατάπληκτο. Ο νεαρός μέσα στο κελί έκοψε τις φλέβες του και η υπόθεση έκλεισε οριστικά
«Πολύ κωλοφαρδία, δικέ μου! Την έβγαλα εντελώς καθαρά και χωρίς καμιά συνέ-πεια, αλλά στο βάθος του παρέμενε ακέραιος ο πληγωμένος εγωισμός του. Ούτε μια στάλα δόξα για το κατόρθωμά του
«Πουτάνα κοινωνία!»
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ
42. Άνοιγμα της υπόθεσης
Η Ματίνα τον πλησίασε πρώτη. Φυσικό κι αναμενόμενο, αφού αυτή του είχε συ-στήσει το δικηγόρο
«Πώς πήγε η συνάντηση;»
Της διηγήθηκε όλες τις ενέργειες, που στο διάστημα αυτό έγιναν και την τελική γνωμάτευση του δικηγόρου να μην περιμένουμε κάτι συνταρακτικό
«Πρέπει Ματίνα να σκεφτώ κι άλλες ενέργειες να αναστηθεί η υπόθεση»
Η Ματίνα του είπε ότι την συγκίνησε όλη η υπόθεση και είναι στη διάθεσή του να βοηθήσει αν κάπου μπορεί
«Μη με αφήσεις απ’ έξω από αυτήν την υπόθεση. Βέβαια εσύ κι ο Φώτης έχετε πιο προσωπικό ενδιαφέρον για την υπόθεση, αλλά κι εγώ εδώ είμαι»
Της είπε για την ιδέα του να πιάσουν δημοσιογράφους και να τους περιγράψουν την υπόθεση. Ίσως δείξουν ενδιαφέρον
«Ωραία ιδέα. Πάμε κι οι τρεις μας. Όχι όπου να είναι. Υπάρχουν εφημερίδες που τρέφονται με τέτοια. Εκεί θα απευθυνθούμε»
Ρε είπε από μέσα του ο Ηλίας. Οι γυναίκες είναι πιο έξυπνες και πρακτικές από μας
Πράγματι σε δυο μέρες πήγαν σε επιλεγμένο από την Ματίνα στόχο. Προηγουμένως είχε πληροφορηθεί ρωτώντας με τον δικό της αποτελεσματικό τρόπο το όνομα του αρμόδιου συντάκτη και την ώρα που είναι εκεί. Μετά την αναγκαία εισαγωγή που έκανε στο θέμα η Ματίνα, ανέλαβε ο Ηλίας να παραθέσει με κάθε λεπτομέρεια όλα τα στοιχεία που διέθεταν και κλείνοντας πέταξε το δόλωμα
«Αν χρειαστούν κάποια έξοδα είμαστε σε θέση να στα δώσουμε»
Έλαμψαν τα μάτια του δημοσιογράφου
«Μ’ αρέσει η υπόθεση και θα την αρχίσω. Ο δράκος του πεδίου του Άρεως! Ναι, θυμάμαι την υπόθεση, αλλά μέσα σε μια δυο μέρες η υπόθεση έκλεισε και δε δώ-σαμε προσοχή. Έχει ψωμί η υπόθεση. Σίγουρα κάποια έξοδα θα χρειαστούν»
«Άνοιξε εσύ το θέμα και θα σου φέρω κάποια χρήματα»
Όταν βγήκαν έξω η Ματίνα του είπε
«Βιάστηκες να του πεις για λεφτά. Θα θελήσει να σε ρουφήξει. Μην είσαι τόσο α-νοιχτοχέρης σε βδέλλες»
«Τι κάνουμε τώρα;»
«Θα περιμένουμε εξελίξεις. Αυτά δεν κυλάνε από μέρα σε μέρα. Χρειάζεται υπομο-νή και στο μεταξύ μπορεί να σκεφτούμε κι άλλες πρωτοβουλίες»
Μπήκε στη συζήτηση κι ο αμίλητος μέχρι τότε Φώτης
«Δε σε γνώριζα μέχρι τώρα Ματίνα αλλά σε παραδέχομαι. Μου έχει ήδη μιλήσει με καλά λόγια ο Ηλίας και θέλω και εκ μέρους της δικής μου οικογένειας να σ’ ευχαρι-στήσω»
Έτσι η υπόθεση μπήκε σ’ ένα αυλάκι
43. Η Ματίνα κι ο Ηλίας
Από την πρώτη στιγμή κοντά της ένιωσε μια οικειότητα κι ένα ξεχωριστό ταίριασμα. Λες και γνωρίζονταν από παλαιά, πράγμα που δεν ήταν αλήθεια. Άλλη είναι η εξή-γηση. Ταίριαζαν οι χαρακτήρες τους. Με αυτό το κορίτσι πρωτοένιωσε την αγάπη, με αυτή δοκίμασε τον έρωτα, έστω τσαλαβουτώντας στην άγνοια τους, γι αυτήν τρέφει χωρίς διακοπή τρυφερά αισθήματα. Καλά είναι ένας ηλίθιος με περικεφα-λαία.
Αυτό το κορίτσι το παράτησε με άσχετες δικαιολογίες και στην πρώτη ευκαιρία που του δόθηκε έγινε υπόδουλος στις ορέξεις μιας αχόρταγης κι ανικανοποίητης γυναί-κας. Από την πρώτη στιγμή κατάλαβε ότι είναι διαφορετικοί χαρακτήρες, με προσω-πικούς στόχους που διέφεραν όσο η νύχτα με τη μέρα, αλλά του άρεσε να ζει την ερωτική έξαψη και πίσω κρυμμένη στο μυαλό του ήταν και μια μη ομολογημένη ανάγκη επίδειξης στον πραγματικό του στόχο. Να τις πει με πράξεις
«Είδες; Εγώ μπορώ και ζω μια ερωτική περιπέτεια. Εσύ πήγαινε στις συνεδριάσεις σου!»
Κανένας σεβασμός στις ιδιαίτερες κλίσεις του άλλου ανθρώπου. Πρέπει να το πα-ραδεχτεί, και μπροστά της αν είναι δυνατόν, πόσο υπεράνω μικροτήτων η Ματίνα στάθηκε. Ποτέ δεν του έδειξε ενόχληση, ποτέ δεν εξέφρασε κανένα παράπονο, αντί-θετα τον χαιρετούσε σαν να μην συνέβη τίποτα και το πιο σοβαρό όταν ζήτησε την βοήθειά της, η ανταπόκριση ήταν αμέριστη και ουσιαστική.
Δεν είναι σωστό το θέμα να μένει σε εκκρεμότητα. Ο ίδιος θα πάρει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες
Όταν συναντήθηκαν στη σχολή η άλλη μ’ ενδιαφέρον τον ρώτησε
«Κανένα νέο;»
«Ματίνα δεν υπάρχει νέο, αλλά θέλω να συζητήσουμε κάτι πιο επείγον και σοβαρό, που δε σηκώνει αναβολή»
«Με βάζεις σε ανησυχία. Τι είναι αυτό;»
«Ηρέμησε. Πάνε στο καφενεδάκι στο στενό να έχουμε την ηρεμία μας»
Όταν κάθισαν ο Ηλίας άρχισε την αυτοκριτική του
«Εντάξει ρε Ματίνα το παραδέχομαι…»
«Μα…» η άλλη προσπάθησε να τον σταματήσει αλλά ο άλλος δεν της άφησε κανέ-να περιθώριο
«Όχι εγώ να μιλήσω γιατί θα σκάσω. Εντάξει είμαι ένα γαϊδούρι Κυπραίικο. Εσύ εί-σαι ο άνθρωπός μου κι εγώ αόμματος και ηλίθιος. Να ξέρεις, κι όταν ήμουν μακριά σου και αναλωνόμουν τσάμπα αλλού το μυαλό μου σε σένα ήταν Σε αγαπάω Ματί-να και δε μπορώ να ζω μακριά σου. Έχεις κάθε δικαίωμα να κάνεις τις επιλογές σου. Δε θα ανακατευτώ σε αυτή σου την ανάγκη. Όμως το δέσιμο δυο ανθρώπων είναι πολλά περισσότερα από μια δραστηριότητα στη ζωή. Θέλω μαζί να ζήσουμε. Όχι για σήμερα. Για μια ζωή!»
Η άλλη τον άκουγε σιωπηλή με μια αινιγματική έκφραση στο πρόσωπο. Έμεινε αμί-λητη για δευτερόλεπτα και η αγωνία του Ηλία έφτασε στο κατακόρυφο. Όταν μίλησε η φωνή είχε μια νέα ζεστασιά
«Βρε χαζούλη εγώ ποτέ δεν σε έδιωξα. Είσαι ο μόνος άνδρας που είχα σχέση γιατί απ’ την αρχή σε ξεχώρισα. Ας κάνουμε μια παραδοχή που λύνει τα προβλήματα. Δε χωρίσαμε ποτέ συνεχίζουμε σαν να μην υπήρξε χωρισμός.
Ένα ζεστό φιλί της επισφράγισε τη συμφωνία
44. Η αρχή έγινε
Ένα παρατεταμένο κι επίμονο χτύπημα της πόρτας τον ξύπνησε, πριν ακόμα συ-μπληρώσει τις αναγκαίες ώρες ύπνου. Δίπλα του κοιμόταν ακόμα με μια ευτυχισμέ-νη έκφραση, η Ματίνα του. Χθες ήταν η πρώτη μέρα αναβίωσης της σχέσης τους και οι ώρες που πέρασαν τη χθεσινή νύχτα ήταν ονειρεμένες και για τους δυο. Όταν κατά τις τρεις του είπε ότι πρέπει να γυρίσει στου Ζωγράφο την παρακάλεσε
«Κάτσε μωρό μου εδώ αυτή τη νύχτα. Ας κοιμηθούμε αγκαλιά»
«Το θέλω πολύ μα οι δικοί μου θα ανησυχούν»
«Έχεις τρόπο να τους ειδοποιήσεις;»
«Τέτοια ώρα όλα είναι κλειστά. Τηλέφωνο δεν έχουμε»
Σκέφτηκε λίγο κι η επιθυμία κυριάρχησε της λογικής
«Θα το διακινδυνεύσω. Και μια άλλη φορά κοιμήθηκα στης Χρύσας. Μια φίλη στην οργάνωση. Μου έβαλαν τις φωνές αλλά εντάξει. θα μείνω»
Έτσι, με μια γλυκιά κούραση, αγκαλιά ήρθε αργά ο ύπνος να τους πάρει.
Και τώρα το απότομο ξύπνημα. Σηκώθηκε προσεκτικά μην την ξυπνήσει κι άνοιξε την πόρτα. Ήταν ο Φώτης κρατώντας την εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΗ
«Έχει άρθρο για μας! Επιτέλους άνοιξε η υπόθεση»
Ο δημοσιογράφος που είχαν μιλήσει. Ένα άρθρο στην τελευταία σελίδα με τις φω-τογραφίες του Νίκου και της Μαριώς, που του είχαν δώσει.
Μεγάλος τίτλος με υπότιτλους δέσποζε στο πάνω μισό της σελίδας
Ο δ ρ ά κ ο ς τ ο υ π ε δ ί ο υ Ά ρ ε ω ς
Ένα ανεξιχνίαστο έγκλημα με δυο αθώα νεαρά θύματα
Εν τω μεταξύ ντυμένη εμφανίστηκε και η Ματίνα. Για τον Φώτη δεν ήταν έκπληξη. Από μακριά φαινόταν ότι μεταξύ τους υπάρχει σχέση. Γεμάτη περιέργεια άκουσε τον Ηλία να διαβάζει δυνατά το κείμενο. Ήταν μια σύντομη εξιστόρηση της υπόθε-σης. Ανάφερε την αυτοκτονία του φερόμενου ως δράστη, τόνιζε τα μεγάλα κενά στην έρευνα που σταμάτησε, μια και τους βόλεψε η αυτοκτονία του Νίκου και έ-κλεισαν άδικα την υπόθεση παρά την επιθυμία των οικογενειών των θυμάτων. Το καλύτερο που μπορούσαν να ελπίζουν. Αγκαλιάστηκαν κι οι τρεις ευτυχισμένοι
«Επιτέλους! Να ειδοποιήσουμε τους δικούς μας»
Πετάχτηκε η Ματίνα
«Πολύ ωραία! Αλλά ας πάω πρώτα στο σπίτι μου, γιατί οι δικοί μου θα ανησυχούν μην είναι θύμα κανενός άλλου δράκου. Θα γυρίσω το απόγευμα, μόλις μπαλώσω τα πράγματα. Έγινε παιδιά;»
Οι δυο άλλοι έτρεξαν στον ΟΤΕ να τηλεφωνήσουν στους δικούς τους ν’ αγοράσουν την εφημερίδα. Ο Φώτης στο μαγαζί τους κι ο Ηλίας στον μπακάλη να το πει στη μάνα του ή στην κυρά Κατίνα
45. Οι εξελίξεις συνεχίζονται
Η πρώτη κίνηση ήταν να γίνει κι έγινε με τρανταχτό τρόπο. Είχαν περάσει κάποια χρόνια και το κλίμα στη χώρα είχε βελτιωθεί. Ένα τέτοιο άρθρο δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητο. Ο ανηλεής συναγωνισμός των εφημερίδων για την κυκλο-φορία άνοιξε την όρεξη κι άλλων δημοσιογράφων, που άνοιξαν τα αρχεία τους κι έγραψαν σχετικά άρθρα. Ένας ζητούσε από την Αστυνομία να τοποθετηθεί στο θέ-μα, χωρίς προς το παρόν ανταπόκριση.
Οι τρεις τους συναντήθηκαν το απόγευμα στο δωμάτιο του Ηλία να κάνουν μια α-νασκόπηση της νέας κατάστασης. Η Ματίνα τους είπε ότι άκουσε τον εξάψαλμο, αλλά ότι εντάξει στο τέλος ηρέμησαν. Ο Φώτης πήρε δυο φορές τηλέφωνο. Στη δεύ-τερη φορά ήταν η μάνα του στο χασάπικό
« Κι έχεις Ηλία πολλά χαιρετίσματα! Εσένα Ματίνα δεν σε ξέρει ακόμα, μα την ενη-μέρωσα και έχεις πρόσκληση να μας επισκεφτείς στα Γιάννενα. Εννοείται και ο Ηλί-ας»
Κι ο Ηλίας είπε τα δικά του
«Ματίνα είπα δυο λόγια στη μάνα νου για σένα. Θέλει να σε γνωρίσει»
«Ωχ! Αν με εγκρίνει;»
«Όχι ρε χαζό! Μοναχογιό μ’ έχει. Δείξε κατανόηση. Τώρα τι κάνουμε;»
«Να πάμε στο δικηγόρο μήπως έχει κανένα νέο»
«Να πάμε και στον δημοσιογράφο. Θα τον ταΐσω λίγο για συνεχίσει
Και τα δυο έγιναν. Εξελίξεις σχεδόν μηδενικές. Ο δικηγόρος
«Σας είχα προειδοποιήσει ότι ο κρατικός μηχανισμός είναι σκουριασμένος με ισχυρά όμως ανακλαστικά. Ποτέ δε θα παραδεχθεί ότι έκανε λάθος. Επισκέφτηκα τον διευ-θυντή της Ασφάλειας και μου το είπε καθαρά. Μην περιμένεις γραπτή απάντηση. Δεν γίνονται αυτά. Αν επιμένεις πολύ θα σου πούμε ότι ο φάκελος δε βρέθηκε και θα υπερασπιστούμε την άποψη μας. Ρώτα τους πελάτες σου. Τους συμφέρει να θυμίσουμε στη κοινή γνώμη ότι ο γιος της μιας οικογένειας σκότωσε την κόρη της άλλης. Οι ζωές δε γυρίζουν πίσω. Ας τους αφήσουμε ήσυχους στους τάφους τους. Πέστε μου ποια είναι η επόμενη κίνηση που θέλετε να κάνω. Εγώ πελάτες θέλω, αλλά το βλέπω χλωμό να έχουμε αποτέλεσμα…»
Ο δημοσιογράφος
«Βρε θα τους μαστιγώσω με επανωτά άρθρα. Είδατε την εντύπωση. Ακολούθησαν κι άλλες εφημερίδες. Αφήστε πάνω μου το θέμα. Έστειλα δυο μικρούς να συγκε-ντρώσουν νέα στοιχεία από τους μάρτυρες και τα αστυνομικά όργανα. Καταλαβαί-νετε ότι αυτά έχουν έξοδα..»
Ο Ηλίας του έδωσε ένα ποσόν. Τι να έκανε;
Όταν γύρισαν στο σπίτι έκαναν μια ανασκόπηση με τελικό συμπέρασμα, που το συ-νόψισε η Ματίνα
«Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από το να συνεχίσουμε..»
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ
46. Ο Μπάμπης σε έλλειψη
Ενώ στη πορεία του είχε αφάνταστες επιτυχίες και δοκίμασε γυναίκες που ούτε στη φαντασία του δεν πίστευε ότι θα τις ακουμπήσει, ενώ μέχρι τώρα την είχε βγάλει καθαρή χωρίς καμιά σύλληψη, τον τελευταίο καιρό έπεσαν κεσάτια του κερατά. Είχε συμπληρωθεί σχεδόν ένα δίμηνο χωρίς μία. Κάποιες απόπειρες έμειναν μόνο από-πειρες για τυχαίους και συγκυριακούς λόγους. Μια φορά εμφανίστηκε τη στιγμή που ήταν έτοιμος για επίθεση ένας παίδαρος δίμετρος κι ήταν το αγόρι της. Δεν το τόλμησε και καλά έκανε γιατί με τον νεαρό δεν θα την έβγαζε καθαρή. Την άλλη φο-ρά πάλι έκανε την εφόρμηση στον έρημο δρόμο, μα η πουτάνα ήταν χειροδύναμη και δεν μπόρεσε να την κάνει ζάφτι. Έτρεξε και μπήκε στο δρόμο που είχε κίνηση.
Παρατήρησε κάτι. Οι περισσότερες άφηναν να περάσει το επεισόδιο στο μουγγό. Βλέπεις ήταν το κλίμα της εποχής που σ’ αυτές τις περιπτώσεις η γυναίκα έβγαινε έτσι κι αλλιώς χαμένη. Επικρατούσε η αντίληψη να μην μπλέξει με τις αρχές που προκαλούσαν και δικαιολογημένα φόβο, οι κρίσεις στον κύκλο των γνωστών και θα ακουστεί το όνομα. Δεν ήταν λίγοι και λίγες που έλεγαν φταίει κι αυτή. Τι ήθελε να κουνάει τον κώλο της αριστερά και δεξιά. Έτσι λίγες, μετρημένες στα δάκτυλα, απ ό,τι φανταζόταν ήταν οι καταγγελίες στην αστυνομία και καμιά σύλληψη.
Ένιωθε περήφανος για τα κατορθώματα του, μα πάλι κάτι τον πείραζε. Κανείς δεν ήξερε ότι αυτός είναι ο μάγκας που τα κατάφερε όλα αυτά. Του έλειπε η παραδοχή από τρίτους της μαγκιάς του. Εντάξει! Αυτός το ξέρει, αλλά τι καλά θα ήταν να το βροντοφωνάξει μπροστά σε όλους
« Εγώ είμαι ρε που τα έκανα όλα αυτά, Ναι εγώ είμαι!»
Μια φορά στην ταβέρνα με έναν συγκυριακά γνωστό που κάνανε μεροκάματα στην ίδια οικοδομή του ήρθε μέχρι τα χείλη του να τ’ ομολογήσει, αλλά ευτυχώς την τε-λευταία στιγμή συγκρατήθηκε. Τυχαία στην ΑΚΡΟΠΟΛΗ τις προάλλες διάβασε ένα άρθρο για την υπόθεση του Πεδίου του Άρεως και θυμήθηκε τα πάντα. Πρέπει οι κουφάλες αν ήξεραν να τον παραδεχθούν. Όχι μόνο δεν έμπλεξε ο ίδιος αλλά το θά-νατο της κοπέλας τον απέδωσαν στο βουτυρόπαιδο που ήταν μαζί της. Αυτό κι αν ήταν επιτυχία.
«Είστε πού μικροί κουφάλες να μ’ ακουμπήσετε. Είμαι άτρωτος κι αόρατος! Θα σας δείξω εγώ»
Τον έτρωγε η πείνα, αλλά κι η ανάγκη να απελευθερωθεί. Ρίσκαρε! Πάλι στο Πεδίο την έστησε σ’ ένα από τα γνωστά του στέκια για να κάνει μάτι ή πού ξέρεις μπορεί να του τύχει κανένα τεφαρίκι. Είχαν περάσει δυο ώρες χωρίς να πλησιάσει ψυχή. Είχε σπάσει στο κατούρημα. Δε δίστασε ανακουφίστηκε επί τόπου καθισμένος ανα-κούρκουδα. Τότε ήρθε και κάθισε στο κοντινό παγκάκι ένα ερωτικό ζευγαράκι κι άρ-χισαν τα χάδια και τις ερωτικές περιπτύξεις. Φτιάχτηκε! Δεν του έφτανε η αυτοϊκα-νοποίηση. Ήθελε κι αυτός ένα κομμάτι απ’ την τούρτα.
Προσεκτικά πλησίασε και με βιάση χτύπησε με μια πέτρα τον άντρα, ελπίζοντας να τον βγάλει νοκ άουτ. Πλην ματαίως. Ο άλλος αποδείχτηκε βράχος αντοχής. Κι όχι μόνο. Αντεπιτέθηκε και προσπάθησε να τον φυλακίσει στην αγκαλιά του. Άρχισε απεγνωσμένη πάλη των δυο τους ενώ η κοπέλα κραύγαζε ζητώντας βοήθεια. Πανι-κοβλήθηκε! Πρώτη φορά βρέθηκε σε τόσο δύσκολη θέση. Απεγνωσμένα με δύναμη εξαντλώντας την τελευταία ικμάδα της θέλησής του κατόρθωσε να ξεφύγει απ’ τα χέρια του και το έβαλε κυνηγημένος στα πόδια..
Εντωμεταξύ κατέφτασαν κι άλλοι, αλλά ο αλήτης είχε γίνει καπνός. Η υπόθεση δεν μπορούσε πια να παραμείνει κρυφή. Η άφιξη του αστυνομικού οργάνου επισημο-ποίησε την υπόθεση κι έκανε γραπτή αναφορά του θέματος κι άνοιξε ο ασκός του Αιόλου. Η ζωή είχε προχωρήσει κι ο άντρας πήγε στην Ασφάλεια κι έκανε καταγγελί-α. Του πήραν κατάθεση. Η υπόθεση έφτασε στις εφημερίδες..
47. Η επανεμφάνιση του δράκου του Πεδίου του Άρεως
Το συμβάν ήταν δώρο θεού για τον δημοσιογράφο της ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ, που είχε ανα-λάβει εργολαβικά το θέμα. Ο τίτλος ήταν καταλυτικός
ΕΠΑΝΕΜΦΑΝΗΣΗ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥ ΤΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΡΕΩΣ
Μέσα στο κείμενο του άρθρου υπήρχε εκτενής περιγραφή του συμβάντος, τα θύ-ματα της επίθεσης, η κατάθεση του άντρα που είδε καθαρά το πρόσωπο του δρά-στη, η κατάθεση του αστυνομικού οργάνου και όλα τα υπάρχοντα στοιχεία. Η επω-δός διανθισμένη με επιθετικό τρόπο ήταν μια ολομέτωπη επίθεση προς τους αν-θρώπους που είχαν παλαιότερα χειριστεί την υπόθεση. Βοηθητικό στοιχείο αποτε-λούσε το γεγονός ότι οι αξιωματικοί που είχαν χειριστεί την υπόθεση μέσα στα χρό-νια είχαν συνταξιοδοτηθεί και δεν μπορούσαν πια να επιβάλουν την επιθυμητή σιωπή που μέχρι τώρα ως ταφόπλακα σκέπαζε την υπόθεση.
Τη σκυτάλη πήραν και οι υπόλοιπες εφημερίδες και οι υπερβολές συνηθισμένες σε αυτές τις περιπτώσεις κρατούσαν επί μέρες το θέμα στην επικαιρότητα. Να ένας χαρακτηριστικός τίτλος της ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ Ο ΑΔΙΚΟΧΑΜΕΝΟΣ ΝΙΚΟΣ ΖΗΤΑΕΙ ΔΙΚΑΙΩΣΗ
Η τριάδα των φίλων ήταν σε διαρκή συναγερμό και δρούσε προς όλες τις κατευθύ-νεις. Συνεχής ενημέρωση των οικογενειών, επαφές με τον δικηγόρο που ζήτησε ως εκπρόσωπος της οικογένειας όλα τα νέα στοιχεία. Με βάση την περιγραφή των χα-ρακτηριστικών του δράστη η αστυνομία είχε κάνει ένα πιθανό σκίτσο του. Ο δικηγό-ρος προμηθεύτηκε ένα αντίγραφο που η τριάδα το αναπαρήγαγε εις τριπλούν και άρχισε το ψάξιμο σ’ όλες τις γωνιές της πόλης
Ο ένοχος Μπάμπης ήταν αναστατωμένος. Για πρώτη φορά στη διαδρομή που είχε ακολουθήσει τα τελευταία χρόνια κινδύνευσε πραγματικά να συλληφθεί. Τη γλύτω-σε στο τσακ ξεφεύγοντας απ’ τις τανάλιες του άλλου που τον έσφιγγαν. Δεν το μέ-τρησε καλά το θέμα. Τον είχε υποτιμήσει και τέτοιο σφάλμα δεν πρέπει να επανα-ληφθεί. Ίσως να βιάστηκε μετά την έλλειψη μιας επιτυχίας τόσων μηνών. Κι η έλ-λειψη αυτή υπήρχε μέσα του και τον τσιγκλούσε συνεχώς. Ένιωθε σαν τον ναρκο-μανή που του λείπει η δόση του.
Διέθετε τη στοιχειώδη λογική. Δεν ήταν υπεράνθρωπος και μέχρι τώρα στάθηκε κω-λόφαρδος, αλλά μέχρι πότε; Κάποια στιγμή θα τον τσιμπούσανε, αλλά πείσε τον χω-μένο μέχρι το λαιμό στην ανώμαλη έξη να σταματήσει. Άσε που από μέσα του ο-γκωνόταν η επιθυμία για λύτρωση. Αν τον πιάναν θα έκανε κι αυτός το κομμάτι του με τις δηλώσεις. Να μάθουν ότι αυτός ήταν ο ήρωας που όλη η πόλη κυνηγούσε. Αυτός ήταν ο μάγκας
48. Το νέο πρόσωπο
Η σχέση του Ηλία με την Ματίνα ψήθηκε μέσα στη δράση και την κοινότητα σκο-πού. Η Ματίνα με ενσωματωμένη μέσα της την αντίληψη υπεράσπισης των αδικη-μένων, όταν ενημερώθηκε για τη δίκαιη υπόθεση που είχε αναλάβει, ως καθήκον ζωής, ο αγαπημένος της Ηλίας, έγινε δραστήρια κι αποφασιστική σύμμαχός του.
Σ’ αυτό το διάστημα η παρακολούθηση μαθημάτων και η προετοιμασία για τις εξε-τάσεις πήγαν περίπατο. Αλλά χαλάλι τους. Ένιωθε μέσα της δύναμη γιατί υπερί-σχυαν τα θερμά αισθήματα που από την πρώτη στιγμή ένιωσε για τον Ηλία. Όταν κάποια περίοδο τον έχασε στεναχωρήθηκε βαριά, αλλά η αξιοπρέπειά της δεν την άφησε να το δείξει και να τον πει σε κανέναν. Στο διάστημα αυτό δραστηριοποιήθη-κε πιο έντονα στις υποχρεώσεις στην πολιτική νεολαία που ανήκε, αλλά από μέσα της τον ήθελε με πάθος. Ήταν, βλέπεις, ο πρώτος και μοναδικός.
Όταν της ζήτησε βοήθεια για τη δίκαιη υπόθεση έδωσε όλο τον εαυτό της. Και η ανταμοιβή ήρθε. Ο Ηλίας όχι μόνο την αγαπούσε, αλλά της έδειξε με πολλούς τρό-πους ότι θέλει να ενώσει για πάντα τη ζωή του μαζί της. Τώρα, το ερωτικό τους ταί-ριασμα επισφράγιζε και βάθαινε τη σχέση τους. Ήταν ερωτευμένη κι αποφασισμέ-νη.
Την επόμενη μέρα που έγινε το νέο συμβάν στο Πεδίο του Άρεως κι η υπόθεση ά-νοιγε με θετικές και βάσιμες προοπτικές ο Φώτης το πρωί στο σημείο συγκέντρω-σης της ομάδας, δηλαδή το δωμάτιο του Ηλία παρουσιάστηκε μαζί μ’ ένα όμορφο κορίτσι που τους το σύστησε
«Φίλοι μου αυτή είναι η Αντιγόνη, το κορίτσι μου»
Χαρούλες και επιφωνήματα. Η Ματίνα την αγκάλιασε και τη φίλησε
«Καλώς όρισες στην παρέα»
Ο Ηλίας έδωσε και τις εξηγήσεις.
«Ήμασταν συμμαθητές στο γυμνάσιο. Σπουδάζει στο Φαρμακευτικό..»
Ο Ηλίας χαρούμενος για τη συμπλήρωση του κουαρτέτου τον επέπληξε γλυκά
« Τόσο καιρό μας την έκρυβες»
Εκείνος ντροπαλός πάντα χαμογέλασε χωρίς να προσθέσει άλλα λόγια
Η Ματίνα παρενέβη
«Ας τ’ αφήσουμε αυτά κι ας κάνουμε μια συνόψιση στην πορεία της υπόθεσης»
Είπε ο καθένας τα αποτελέσματα της αναζήτησης του ενόχου, αλλά η αλήθεια να λέγεται. Πέρα από κάποια ασαφή λόγια του στιλ «γνωστός μου φαίνεται» ή «κάπου τον έχει πάρει το μάτι μου» τίποτα το ουσιαστικό. Η ψυχή της παρέας Ηλίας έκλεισε τη συζήτηση
«Άλλο δρόμο δεν έχουμε παρά να συνεχίσουμε..»
Σε λίγες μέρες έσκασε η βόμβα. Όχι ως αποτέλεσμα της έρευνάς τους, αλλά επαλή-θευση της παροιμία, η στάμνα πολλές φορές πάει στη πηγή μα μια φορά θα σπά-σει. Η πληροφορία τους ήρθε από είδηση στις εφημερίδες
49. Το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται
Το ήξερε καλά ότι έπρεπε να κάτσει στα αυγά του. Έχουν τα χαρακτηριστικά του και τον κυνηγούν θεοί και δαίμονες. Τυχαία έμαθε ότι μια κοπέλα τριγυρνάει στη συνοι-κία μ’ ένα σκίτσο στο χέρι και ρωτάει αν κάποιος τον γνωρίζει. Το ένιωθε πως ο κλοι-ός σφίγγει, αλλά έλα που βούλωσε τ’ αυτιά του στη φωνή της λογικής.
Από τη μια η εσωτερική παρόρμηση των ανώμαλων ορέξεων του. Είχε καιρό να ικα-νοποιήσει το βίτσιο του. Κι από την άλλη, χωρίς να το ομολογεί ούτε στον ίδιο του τον εαυτό, είχε κουραστεί και αναζητούσε μια λύτρωση. Τι είδους κι από ποιον δεν το είχε ξεκαθαρισμένο. Πρόσθεσε κι έναν υπόκωφο παράγοντα που μέρα με τη μέ-ρα τον πίεζε όλο και περισσότερο. Γούσταρε λίγη δημοσιότητα. Να γίνει, έστω και για λίγο το πρόσωπο της ημέρας. Να δουν όλοι που τον υποτιμούσαν και τον αντι-μετώπιζαν σαν τον τελευταίο τροχό της άμαξας ότι αυτός, ναι αυτός τα κατάφερε όλα αυτά. Να τους μπει στο μάτι. Μια φορά στη ζωή του να κάνει τη φιγούρα του.
Αλλά οι συνέπειες. Σίγουρα την υπόλοιπη ζωή του θα τη ζούσε στη φυλακή, για να μην πούμε και το ενδεχόμενο να τον στήσουν στα έξι μέτρα. Και λοιπόν; Ζωή ήταν αυτή που ζούσε; Ήδη είχε περάσει απ’ το μυαλό του η ιδέα να πέσει στις γραμμές του τρένου!
«Πουτάνα κοινωνία δε σ’ αντέχω!»
Η λύτρωση γι αυτόν και την κοινωνία ήρθε μια θερινή νύχτα στο λόφο του Φιλο-πάππου. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι έχει ο καθένας κρυμμένο μέσα στο μυαλό του, αλλά υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι, φτάνοντας σε αδιέξοδο ο ίδιος έσπρωξε τα πράγματα στην προσωπική του κάθαρση.
Ένα νέο ζευγαράκι ερωτοτροπούσε πάνω στο λόφο στην απέναντι πλευρά στο ύψος της εκκλησίας του Άη Δημήτρη του Λουμπαριάρη. Απορροφημένοι στους εαυτούς τους δεν αντιλήφτηκαν ότι πολύ κοντά τους κάποια σκοτεινή μορφή αυνανιζόταν σε απόσταση δυο τριών μέτρων απ’ αυτούς. Μόνο όταν άκουσαν τους βόγκους της προσωπικής του ικανοποίησης η κοπέλα τον είδε κι έβγαλε απελπισμένες κραυγές φόβου κι έκκλησης για βοήθεια.
Το παράδοξο είναι ότι ο ανώμαλος δεν το έβαλε στα πόδια, όπως κάποιος θα περί-μενε προσπαθώντας να εξαφανιστεί, αλλά σχεδόν με κανονικό βηματισμό κατέβηκε προς το κεντρικό πετροστρωμένο δρόμο του Πικιώνη. Εκεί βρισκόταν κατά σύμπτω-ση περίπολος αστυνομικών οργάνων, που έκανε έρευνα για άλλη υπόθεση στην πε-ριοχή. Ακούγοντας τις απελπισμένες κραυγές της κοπέλας κινητοποιήθηκαν και βλέποντάς τον, τον συνέλαβαν. Οι δυο νέοι, που κατέβηκαν κάτω επιβεβαίωσαν ότι αυτός είναι που τους επιτέθηκε.
Οδηγήθηκε με χειροπέδες στο Αστυνομικό τμήμα της περιοχής. Μόλις μπήκε στην είσοδο του κτιρίου άρχισε αυτόματα η ανακριτική μέθοδος, που είχε πάντα σχεδόν το αποτέλεσμά της. Κλωτσιές, μπουνιές και φοβέρες ότι αν δεν τα ξεράσει όλα δεν θα βγει ζωντανός μέσα από εκεί. Δεν πρόλαβε να πει μόνος του ότι θα τα πει από μόνος του όλα. Ίσως δεν τον άκουαν, ίσως λόγω αδράνειας ήθελαν να τον προετοι-μάσουν ψυχολογικά όταν έφτανε η ώρα της κατάθεσης
50. Η δημοσιοποίηση της σύλληψης
Η σύλληψη του δράστη έφτασε στα αυτιά των εφημερίδων. Οι δημοσιογράφοι έτρεξαν για περισσότερες πληροφορίες και συνάντησαν κλειστές πόρτες και μια μυ-στικότητα που έδειχνε ότι η υπόθεση δεν είναι υπόθεση απλή ενός ματάκια. Αυτό έγινε πιο καθαρό όταν τους είπαν ότι έφυγε από το τμήμα και βρίσκεται στη γενική Ασφάλεια.
«Α ! Πρέπει να έχει πολύ ψωμί η υπόθεση»
Όταν πήγαν εκεί τους ειπώθηκε λακωνικά.
«Επίσημες ανακοινώσεις θα γίνουν αύριο»
Τους άνοιξε η όρεξη. Το πρωί οι εφημερίδες είχαν πρωτοσέλιδη την είδηση με ποι-κιλία τίτλων
«ΣΤΟΥ ΦΙΛΟΠΑΠΠΟΥ ΣΥΝΕΛΗΦΘΗ ΗΔΟΝΟΒΛΕΨΙΑΣ»
«Ο ΔΡΆΚΟΣ ΤΟΥ ΦΙΛΟΠΑΠΟΥ» κι άλλες παρόμοιες.
Η τετράδα των φίλων χτύπησε συναγερμό
«Λες ;» είπε με ελπίδα ο Ηλίας.
Η Ματίνα του είπε
«Θα πάω στο σπίτι και προς το βράδυ Ηλία θα έλθω πίσω. Θα πω στους δικούς μου κάποια δικαιολογία και θα μείνω τη νύχτα μαζί σου»
«Θα σε περιμένω»
Συμφώνησαν να συναντηθούν στη σχολή το πρωί στις 9 το πρωί, αναμένοντας πλη-ροφορίες για την υπόθεση του Φιλοπάππου. Αν απ’ τις εφημερίδες δεν μάθουν θα επισκεφθούν το γνωστό τους δημοσιογράφο. Η νύχτα για τη Ματίνα ήταν μια ανή-συχη νύχτα. Μετά έναν σύντομο έρωτα άρχισαν να συζητούν τα πιθανά ενδεχόμενα
«Αν είναι το κτήνος που σκότωσε την Μαριώ και τον Νίκο, θα είναι για μένα μια α-πελευθέρωση από ένα βάρος. Η αποστολή μου εξετελέσθη. Ετοιμάσου. Θα πάμε στο Βόλο. Να ενημερώσουμε την κυρά Κατίνα. Το κυριότερο; Να γνωρίσει η μάνα μου τη νύφη της. Εντάξει;»
Της άρεσε η έκφραση «τη νύφη της» χαμογέλασε και τον φίλησε ζεστά. Όμως με την αγωνία της αναμονής δεν πέρασαν ήρεμη νύχτα. Σηκώθηκαν νωρίς και κατέβη-καν στη σχολή. Οι εφημερίδες που προμηθεύτηκαν δεν διευκρίνιζαν περισσότερο την υπόθεση. Ήταν στο περίμενε. Έπεσε η πρόταση να πάνε στο δημοσιογράφο. Θα τον βρίσκανε άραγε το πρωί στο γραφείο; Η αγωνία δεν τους άφηνε να ηρεμήσουν.
Εκεί δεν τον βρήκαν. Ο Φώτης έριξε την ιδέα να πάνε στην κεντρική Ασφάλεια.
«Εκεί δε θα γίνουν οι ανακοινώσεις;
Το βρήκαν λογικό. Προσπάθησαν να μπουν στο κτίριο, αλλά ο φρουρός δεν τους το επέτρεψε. Απλώς έμαθαν ότι οι ανακοινώσεις θα γίνουν το μεσημέρι. Την έστησαν στο απέναντι πεζοδρόμιο μήπως δουν κανέναν ή μάθουν εγκαίρως κάτι.
Μετά από κάποιο χρόνο είδαν τον γνωστό τους δημοσιογράφο να προσέρχεται προς το κτίριο. Τον πρόλαβαν πριν μπει μέσα.
«Παιδιά ακόμα δεν ξέρω ακριβώς, αλλά μάλλον θα δικαιωθούμε. Κάνετε υπομονή και θα σας ενημερώσω βγαίνοντας»
51. Οι ανακοινώσεις
Όταν ο αρμόδιος αξιωματικός μπήκε στην αίθουσα που ήταν οι δημοσιογράφοι είχε ένα θριαμβευτικό ύφος
«Αγαπητοί κύριοι το συλλάβαμε το κτήνος! Αυτόν που είχε γίνει φόβος και τρόμος στις γειτονιές της Αθήνας. Η σύλληψη οφείλεται στη συντονισμένη δράση όλων των υπηρεσιών μας και τους αξίζουν τα συγχαρητήρια όλων. Ο αποτρόπαιος δολοφόνος ονομάζεται Μπάμπης Βαρουχάς και περιστασιακά εργαζόταν στις οικοδομές. Πρό-κειται για ένα περιθωριακό άτομο, με ανώμαλες ορέξεις, που χρεώνεται με μια μα-κρά σειρά επιθέσεων σε γυναίκες και ζευγάρια στο δρόμο και σε πάρκα. Για να ικα-νοποιεί τις ανώμαλες ορέξεις έφτασε σε αφαίρεση ανθρωπίνων ζωών. Ευτυχώς πλέον βρίσκεται στα χέρια μας και θα αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη. Παρακαλώ ας περιοριστούμε σε μια δυο τρείς ερωτήσεις. Έχουμε πολύ έργο μπροστά μας..»
Ο πρώτος
«Όταν λέτε για αφαίρεση ζωών σε ποιες περιπτώσεις αναφέρεστε;»
«Είναι γνωστή η περίπτωση της κοπέλας στο Πεδίο του Άρεως»
«Μα σύμφωνα με την επίσημη άποψη της Αστυνομίας αυτή είχε αποδοθεί στο φοι-τητή της ΑΣΟΕΕ Νίκο Αναστασίου, που αυτοκτόνησε στα κρατητήρια της Ασφά-λειας»
«Ο συλληφθείς ομολόγησε ότι αυτός είναι ο φυσικός αυτουργός της δολοφονίας της Μαριώς. Η αυτοκτονία του Νίκου έκλεισε βιαστικά την υπόθεση. Όμως κύριοι ας μη μένουμε στις λεπτομέρειες κι ας επικεντρώσετε τα ρεπορτάζ σας στη σημερινή ευ-τυχή κατάληξη»
Παρά την πίεση των δημοσιογράφων δεν δόθηκε επιπλέον πληροφορία για την υ-πόθεση μεταθέτοντας το θέμα μετά την παραπομπή του στον εισαγγελέα και την άσκηση των διώξεων
Όταν τελείωσε η ενημέρωση τους έδωσαν φωτογραφίες του δράστη και ένα μικρό κείμενο, που περίπου έλεγε αυτά που τους είπε διά ζώσης ο αξιωματικός. Μόλις φάνηκε στην πόρτα τον περικύκλωσε η τετράδα
«Πες μας, πες μας»
«Έτσι ήταν όπως τα λέγαμε. Να ο δολοφόνος της Μαριώς! Ομολόγησε»
Ο Φώτης την κοίταξε κι έβαλε τα κλάματα
«Αχ άτυχη Μαριώ μας!»
Η Αντιγόνη, η κοπέλα του τον αγκάλιασε τρυφερά χωρίς να πει κουβέντα
«Αφήστε με τώρα να πάω στην εφημερίδα. Αύριο θα έχω εκτενές ρεπορτάζ. Θα α-ναφερθώ στην τραγωδία των οικογενειών σας. Μέσα εκεί αυτό χαρακτηρίσθηκε λε-πτομέρεια του παρελθόντος. Σήμερα ο αγώνας σας δικαιώθηκε»
52. Η ευτυχία αυτών που πρόλαβαν
Την άλλη μέρα στις εφημερίδες το θέμα της σύλληψης Ιου Μπάμπη ήταν κυρίαρχο στις στήλες των εφημερίδων. Αποκάλυπταν ότι αυτός είναι ο δολοφόνος της κοπέ-λας στο Πεδίο του Άρεως και μιλούσαν για τον άδικο θάνατο του Νίκου. Ιδιαίτερα το άρθρο του δικού τους δημοσιογράφου στηλίτευε τη στάση της αστυνομίας, που παρά τις εκκλήσεις της οικογένειας Αναστασίου δεν προχώρησαν, έστω εκ των υ-στέρων την έρευνα. Ο πατέρας του Νίκου χάθηκε νωρίς με την πίκρα της αδικίας για το διασυρμό όλης της οικογένειας.
Ο Ηλίας ένιωθε δικαιωμένος. Η αποστολή που του είχε αναθέσει ο κυρ Αντώνης έ-φτασε επιτυχώς στο τέλος της. Προμηθεύτηκε όλες τις εφημερίδες των ημερών και με ύφος που δε σήκωνε αντίρρηση είπε στη Ματίνα
«Κορίτσι μου ετοιμάσου. Αύριο πάμε στο Βόλο με δυο σκοπούς. Να ενημερώσω ότι η αποστολή εξετελέσθη και να συστήσω στη μάνα μου το κορίτσι που θα παντρευ-τώ!»
«Για στάσου» του είπε η Ματίνα «εγώ δε χρειάζεται πριν να ερωτηθώ και να συμ-φωνήσω»
«Ξέρω ότι μ’ αγαπάς. Όταν γυρίσουμε θα με συστήσεις στους δικούς σου!»
Όλα λέγονταν με τέτοια σιγουριά που την αφόπλιζε εντελώς. Το μόνο που της από-μεινε ήταν να τον αγκαλιάσει και να του προσφέρει τα χείλη της…
Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-45601908532031332782022-11-10T23:24:00.001-08:002022-11-10T23:24:32.731-08:00<p> <b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">Οι περιπέτειες των απλών ανθρώπων</span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αναζήτηση εργασίας<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πρέπει να βρω δουλειά. Με κάθε
θυσία. Μια οποιαδήποτε τέλος πάντων απασχόληση που θα μου εξασφαλίζει τα
στοιχειώδη και δε θα είμαι πλέον βάρος στους δικούς μου. Έχω σιχαθεί τον εαυτό μου
να ζητάει ακόμα χαρτζιλίκι, είκοσι τριών χρονών μαντράχαλος, από τους γονείς. Δεν
έχω απ’ αυτούς κανένα παράπονο. Ξέρω ότι
αυτά που μου δίνει ο πατέρας δεν είναι από κανένα ανύπαρκτο περίσσευμα. Κόβει από δικές του ανάγκες για να
μη μου χαλάσει το χατίρι. Και μερικές φορές τσιμπάω και κάτι από τη μάνα μου,
ενώ γνωρίζω τις αιματηρές οικονομίες που
κάνει για να τα βγάζει πέρα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κι όλα αυτά γιατί πιέζομαι από τη
φιλική παρέα μου, που οι περισσότεροι δεν έχουν το δικό μου κωλοσφίξιμο. Οι
προτιμήσεις τους είναι δαπανηρές και πολλές φορές υπερβαίνουν των προσωπικών μου
δυνατοτήτων. Τότε βρίσκω μια σειρά ψεύτικες δικαιολογίες να μη συμμετέχω. Είμαι
άρρωστος, θα λείπω σε ταξίδι κι άλλα παρόμοια ψέματα, Όμως με ενδιαφέρει να μην
εμφανιστώ στους άλλους ως ο φτωχός συγγενής και μέχρι τώρα δεν έχω επικαλεστεί
ποτέ την οικονομική αδυναμία μου να τους
ακολουθήσω. Γιατί; Ματαιοδοξία; Δεν ξέρω. Είναι μια αυτόματη αντίδραση
προσωπικής αξιοπρέπειας. Ίσως κακώς εννοημένης. Όμως η αλήθεια να λέγεται. Τα πράγματα έχουν σφίξει και προσεγγίζει η ώρα των αποκαλυπτηρίων.
Ενημέρωσα τους δικούς μου για την επιθυμία να βρω μια εργασία. Στην πρόθεση μου
αυτή συνάντησα την απόλυτη επιδοκιμασία
τους. Χάρηκαν κατ’ αρχή, μα κι αυτοί έξω από τα πράγματα, σήκωσαν τα χέρια. Ο
πατέρας, μου το είπε καθαρά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δεν έχω πια επαφές Γιώργο αγόρι
μου. Ένας απλός συνταξιούχος είμαι. Η επιχείρηση που δούλευα έκλεισε λόγω
οικονομικού αδιεξόδου και το αφεντικό, που πράγματι με εκτιμούσε και τον
εκτιμούσα, έφυγε πικραμένο πρόσφατα απ’ τη ζωή. Πλησιέστερα προς την αλήθεια θα
ήταν να έλεγα ότι έσκασε από τη
στεναχώρια του. Να απευθυνθώ σε πολιτικά πρόσωπα, μου είναι αδύνατον. Το
απέφυγα σ’ όλη μου τη ζωή και δε θα το κάνω τώρα στα γεράματα. Μη μου ζητάς κάτι τέτοιο. Αν εσύ το αντέχεις
πήγαινε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κι ο ίδιος σε κόμματα και
βουλεφτάδες δε διανοήθηκε ποτέ ν’ απευθυνθεί. Ξέροντας την κρίση που διέρχεται
η χώρα και τις χιλιάδες των ανθρώπων που αναζητούν εργασία, είχα ψαλιδισμένες τις
ελπίδες. Μα έπρεπε να εξαντλήσω όλες τις πιθανότητες. Πήρα σβάρνα μπαρ, καφενεία,
ταβέρνες, εστιατόρια ζητώντας μια οποιαδήποτε απασχόληση. Υπήρξαν κάποιες
θετικές αντιδράσεις, αλλά όταν άρχιζε η συζήτηση για το ωράριο και τους όρους
αμοιβής η ατμόσφαιρα έδειχνε σαφώς την κοροϊδία του πράγματος. Η καλλίτερη
προσφορά που μου έγινε ήταν. Τέσσερις μέρες τη βδομάδα -συμπεριλαμβανομένου
πάντα του Σαββατοκύριακου - από το μεσημέρι στις 2 έως το βραδινό κλείσιμο με
μηνιαία αμοιβή 250 ευρώ στο χέρι καθαρά χωρίς κρατήσεις. Το αφεντικό του
μαγαζιού, σε φιλικό τόνο μου εξήγησε αναλυτικά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Άκουσε παιδί μου. Θα έχεις και τα
φιλοδωρήματα των πελατών κι η συνολική αμοιβή θα είναι πολύ καλύτερη. Όμως να
το ξεκαθαρίσω. Μπλεξίματα με ασφαλιστικά ταμεία μην περιμένεις. Στο λέω καθαρά
από την αρχή για να μην έχουμε στο μέλλον μπελάδες. Αν κάποια στιγμή έρθουν στο
μαγαζί οι κρατικές ρουφήχτρες για έλεγχο θα κάθεσαι σ’ ένα τραπέζι και θα
κάνεις τον πελάτη. Άκου παιδί μου για να καταλάβεις που βρισκόμαστε. Οι
δουλειές είναι γενικά πεσμένες. Η αγορά βογκάει στα χρέη, η ανεργία βρίσκεται
στα ύψη και οι προσφορές για να δουλέψουν άνθρωποι είναι πολλές. Οι τιμές μας
αναγκαστικά προσαρμόστηκαν στις νέες οικονομικές συνθήκες και το περιθώριο του
κέρδους έχει δραστικά συμπιεστεί. Απλώς εσύ μου καλοφάνηκες και σου έκανα την
πρόταση. Σκέψου το κι έλα αύριο να μου πεις την απόφασή σου. Βλέπεις ένας από
τους σερβιτόρους μου έφυγε χθες για φαντάρος και ο τομέας του καλύπτεται προσωρινά
από τους υπόλοιπους» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σε πρώτη φάση, η πρόταση μου φάνηκε σκέτη κοροϊδία. Μα
συνειδητοποιώντας τη γενική κατάσταση
και με τη προσωπική πίεση μεγάλη δε με έπαιρνε να ψιλοκοσκινίζω τα πράγματα. Θα δεχόμουν, έστω προσωρινά και
σίγουρα θα είχα τα μάτια μου ανοιχτά στην αναζήτηση μιας καλύτερης ευκαιρίας.
Το πρόβλημα ήταν ότι τα Σαββατοκύριακα θα ήταν πάντα κλεισμένα. Αυτό δε μου
άρεσε. Βεβαίως θα είχα τρία βράδια ελεύθερα και όλα τα πρωινά. Θα πρέπει να
ενημερώσω κάποιους τουλάχιστον από την παρέα και οπωσδήποτε τη Φιλιώ με την
οποία γνωριζόμαστε από μικρά παιδιά. Εκτιμά ο ένας τον άλλο και ειδικά για τη
Φιλιώ από χρόνια έτρεφα αισθήματα βαθύτερα από μια απλή φιλία, μα ποτέ δεν βρήκα
το θάρρος να της το ομολογήσω. Ίσως φοβούμενος την πιθανή άρνησή της. Έτσι το
θέμα έμενε σε εκκρεμότητα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ενημέρωσα τους γονείς μου για την πρόταση και ήταν
αρκετά συγκαταβατικοί. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Καλά έκανες! Πήγαινε γιε μου και
βλέπεις. Για μένα το να κάθεσαι και να μην κάνεις τίποτα, είναι χειρότερο από
οποιαδήποτε εργασία» μου είπε ο πατέρας.</span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Την άλλη μέρα πήγα στο αφεντικό και
του δήλωσα πως δέχομαι τους όρους του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εκείνος του απάντησε <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Από αύριο αρχίζεις. Θα έχεις στην
ευθύνη σου αυτά τα τέσσερα τραπέζια. Εσύ θα εξυπηρετείς τους πελάτες. Υπάρχουν κάποιες
γενικές υποχρεώσεις που τις διεκπεραιώνουν όλοι μαζί ή με συμφωνημένη εναλλαγή
μαζί τους. Οι σερβιτόροι, μαζί με σένα,
είστε τέσσερεις και καλό θα είναι να
συνεργάζεσαι μαζί τους. Με την κουζίνα, τις προμήθειες και την ετοιμασία των
φαγητών εσύ δε θα μπλέξεις. Υπάρχουν άλλοι γι’ αυτές τις δουλειές. Εσείς οι
τέσσερεις θα είστε υπεύθυνοί για το χώρο, που κινούνται οι πελάτες.
Καθαριότητα, τακτοποίηση τραπεζιών, οι καρέκλες να μπουν στις θέσεις τους και
το κυριότερο. Ευγένεια κι εξυπηρέτηση του πελάτη. Όταν αύριο έρθεις θα σε
συστήσω στους άλλους. Εύχομαι να έχουμε ήρεμη και διαρκή συνεργασία»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Οφείλω να ομολογήσω ότι ήταν
ευγενικός μαζί μου. Με ενημέρωσε για τις υποχρεώσεις μου και οι όροι της μεταξύ
μας συνεργασίας ήταν από την αρχή ξεκάθαροι. Μπήκα στη θάλασσα κι έπρεπε να
κολυμπήσω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Χωρίς να το επιζητώ, καθώς βγήκα
από το μαγαζί, το μυαλό μου έκανε μια αναδρομή στα χρόνια που πέρασαν. Κι αυτό
καθώς σεργιάνιζα στο διπλανό πάρκο, καθυστερώντας επίτηδες την επιστροφή μου
στο σπίτι. Μια ζωή έζησα μέσα στην ασφάλεια και τη θαλπωρή της οικογενειακής
εστίας. Μοναχογιός, από νωρίς είχα πάνω μου στραμμένη όλη την προσοχή και τη
φροντίδα των γονέων μου Ο πατέρας μου,
διστακτικός στις διαχύσεις και τα λόγια, είχε ολημερίς την έγνοια μου. Πάντα
από μικρός με αντιμετώπιζε σαν να είμαι ώριμος και μου μετέδωσε δια του
παραδείγματος τα καθαρά στοιχεία του χαρακτήρα του. Η μάνα μου ήταν η αγκαλιά
που χουχούλιαζα όταν κάτι δεν μου πήγαινε καλά. Η μόνη έγνοια της ήταν να μη μου λείψει κάτι.
Φρόντισαν για το σχολείο, αλλά πρέπει να το ομολογήσω χωρίς ντροπές δεν ήμουν
και φανατικός μαθητής. Κινούμουν στο μέσο όρο της τάξης, περνούσα εύκολα τις
τάξεις και κάποια στιγμή, χωρίς καθόλου να δυσκολευτώ πήρα το απολυτήριο του
Λυκείου. Πιο πέρα δε δοκίμασα κι οι δικοί μου δε με πίεσαν στον τομέα αυτό.
Εκείνη την εποχή ο πατέρας μου ακόμα εργαζόταν και τα λεφτά που έβγαζε ήταν
αρκετά για το τρένο και το ρυθμό της ζωής μας. Όταν πήγα να υπηρετήσω τη
στρατιωτική μου θητεία βρέθηκα για πρώτη φορά έξω από την οικογενειακή εστία
για μεγάλο σχετικά διάστημα και τότε εκτίμησα πιο καθαρά τη φροντίδα που είχα
στο σπίτι. Ναι, με είχαν καλομαθημένο και δεν οπλίστηκα με γνώσεις και
πρακτικές ικανότητες να βγάζω μόνος το ψωμί μου. Δε θέλω να κάνω κριτική στον
πατέρα και τη μάνα. Αυτοί πάντα με φρόντιζαν. Εγώ ώριμος πια δε φρόντισα να
μάθω καμιά χρήσιμη τέχνη. Κάθισα πάνω στην ασφάλεια και την άνεση που μου
εξασφάλισαν οι δικοί μου και κατάντησα στην ουσία ένας κηφήνας. Πρέπει πια να
ενηλικιωθώ. Να κάνω δραστική αλλαγή στις προτεραιότητες που έβαζα μέχρι τώρα στην
καθημερινότητά μου <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Οι πρώτες εντυπώσεις<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δύο παρά τέταρτο ήμουν στον τόπο
της εργασίας. Το αφεντικό με σύστησε στους συνεργάτες και πιάσαμε αμέσως
δουλειά. Οι πελάτες έρχονται συνήθως μετά τις πέντε. Ήταν άνοιξη και ο Ντίνος
που ήταν ο παλαιότερος σερβιτόρος πήρε την πρωτοβουλία. Τον ενημέρωσε για την
όλη διαδικασία με κάθε λεπτομέρεια και στο τέλος πρόσθεσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μη στεναχωριέσαι. Αφού δεν έχεις
προηγούμενη εμπειρία στην αρχή θα κάνεις και λάθη. Μα δε χάλασε κι ο κόσμος. Σε
λίγες μέρες θα στρώσεις. Πάντως για όποια απορία έχεις, μπορείς χωρίς δισταγμό
να με ρωτάς. Σε ένα καζάνι όλοι βράζουμε, για το μεροκάματο παλεύουμε για να
ζήσουμε τις οικογένειές μας και χρειάζεται αλληλοκατανόηση και συνεργασία. Α,
μην το ξεχάσω. Άφησε την περηφάνεια σου έξω απ’ το μαγαζί. Πρέπει να είσαι
υπομονετικός με τους πελάτες. Το μότο του αφεντικού είναι «Ο πελάτης έχει πάντα
δίκαιο». Να σου πω κάτι; Τελικά έχει δίκαιο Δε στερεώνουν αλλιώς οι δουλειές
μας τόνισε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ένιωσε καλά με όλη τη συναδελφική
συμπεριφορά του Ντίνου κι αυτό ήταν μια θετική ώθηση για τη συνέχεια. Πράγματι
σε λίγο στο μαγαζί άρχισαν να μπαίνουν πελάτες και όλοι οι σερβιτόροι να
κινούνται πάνω κάτω, παίρνοντας παραγγελίες και μεταφέροντας σερβίτσια και
φαγητά. Δεν το είχε ποτέ σκεφτεί, ως πελάτης σε ένα τέτοιο μαγαζί, το ζόρι που
τραβούν οι άνθρωποι που εργάζονται εκεί μέσα να φέρουν σε πέρας και σωστά όλη
την υποχρέωση. Καθώς πλησίαζαν τα μεσάνυχτα ένιωθε βαριά τα πόδια του και το
κεφάλι του καζάνι. Τώρα για πρώτη φορά στη ζωή του έβλεπε πόσο δύσκολα βγαίνει
το μεροκάματο. Κατά τις δυο η ώρα τη νύχτα έφυγε από το μαγαζί πτώμα στην
κούραση, αλλά πεισματωμένος και με σταθερή την απόφαση να συνεχίσει. Μέσα στην
τσέπη του κουδούνιζαν τα κέρματα από τα φιλοδωρήματα. Τίποτα το ιδιαίτερο, μα
ούτε κι αμελητέο. Η μάνα του γεμάτη αγωνία τον περίμενε ξύπνια στο σπίτι με
έτοιμο φαγητό. Της είπε ότι έφαγε στη δουλειά κι έπεσε κατευθείαν ψόφιος για
ύπνο. Το πρωί ξύπνησε αργά και με όλο το σώμα του πιασμένο, αλλά με την οριστική
απόφαση να συνεχίσει απτόητος την εργασία<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μάθημα ζωής<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μέρα με τη μέρα συνήθιζε το νέο
ρυθμό ζωής και κάποιες μικρές γκάφες που έκανε καλύφτηκαν από τη συναδελφική
αλληλεγγύη των άλλων σερβιτόρων. Μερικούς αγενείς πελάτες εύκολα τους αγνόησε
κοιτώντας μόνο τη δουλειά του. Μέσα στον πρώτο μήνα είχε γίνει ξεφτέρι. Όταν πήρε τον πρώτο μισθό γεμάτος περηφάνια
αποπειράθηκε να τον δώσει στους δικούς του. Ο πατέρας του ήταν αρνητικά κάθετος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Όχι αγόρι μου. Αυτά είναι δικά σου
λεφτά. Τα έβγαλες με τον ιδρώτα σου και είμαι περήφανος για σένα. Αγόρασε κάνα
ρούχο να βάλεις πάνω σου. Ας έχεις κάποια λεφτά στην τσέπη σου. Νέο παιδί είσαι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στο διάστημα αυτό είχε εκ των
πραγμάτων εξαφανιστεί από την παρέα και σε κάποια τηλεφωνήματα που του έγιναν
από φίλους έδωσε κάποιες αόριστες μα καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις ότι έχει
κάποιες έκτακτες απασχολήσεις αυτό το διάστημα. Όμως η ώρα της αλήθειας
πλησίαζε κι έπρεπε να γίνουν αντρίκια και καθαρά οι πρέπουσες εξηγήσεις.
Προτεραιότητα έδωσε στη φίλη του Φιλιώ. Τηλεφωνικά έκλεισαν ραντεβού ένα βράδυ,
αποφασισμένος να ξεκαθαρίσει μαζί της πλήρως το τοπίο. Πράγματι όταν βρεθήκαν
οι δυο τους πρώτον της είπε αναλυτικά για την εργασία και τους λόγους που τον
οδήγησαν σε αυτή τη λύση. Στη συνέχεια ευκαιρίας δοθείσης πήρε το θάρρος και της
εξομολογήθηκε για τα αισθήματα που από χρόνια τρέφει για την ίδια. Τι περίμενε όμως; Δε βρήκε κανέναν ενθουσιασμό
από μέρους της, μα ούτε και καμιά ευθεία άρνηση. Το μόνο που η Φιλιώ ψέλλισε
ήταν πως την αιφνιδίασαν όλα αυτά και ότι θέλει χρόνο να σκεφτεί. Αυτός
ρεαλιστής το εισέπραξε ως χυλόπιτα. Μέσα
του αισθάνθηκε η πόρτα αυτή με τη Φιλιώ
και την παρέα γι’ αυτόν έκλεισε οριστικά και με πάταγο. Τα έβαλε όλα κάτω. Σκέφτηκε τις προοπτικές που
έχει στη σημερινή του απασχόληση. Δε γίνεται μια ζωή να τη βγάλει ως
σερβιτόρος. Κάποια στιγμή πρέπει να βρει κάτι πιο σταθερό και συγχρόνως να έχει
προοπτικές εξέλιξης στο μέλλον. Με ανθρώπινο ωράριο πέντε ημερών και τα
σαββατοκύριακα δικά του. Μετά είναι και η ασφαλιστική κάλυψη. Καλά σήμερα δεν
πιέζεται. Είναι νέος και υγιής, μα αν έρθει κάτι έκτακτο τι θα γίνει; Στο
μέλλον κάποια στιγμή θα θέλει λογικά να δημιουργήσει οικογένεια. Τότε οι ανάγκες δεν θα είναι παιχνίδι. Θα πρέπει
να έχει τα μάτια και τ’ αυτιά του ανοιχτά να εκμεταλλευθεί την όποια ευκαιρία του
παρουσιαστεί. Τότε μια λάμψη πέρασε απ’ το μυαλό του. Για πρώτη φορά σκέφτηκε το εξής ενδεχόμενο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο αδελφός της μάνας του, ο θείος Νίκος,
ήταν υδραυλικός και δούλευε με εργολάβους σε νέες οικοδομές, πολυκατοικίες,
ξενοδοχεία και πάσης φύσεως οικοδομικές εργασίες. Ήταν μικρότερος από τη μάνα
του και είχε δικό του σπίτι. Μήπως μπορούσε κι αυτός να προσκολληθεί δίπλα του
ως μαθητευόμενος και σιγά σιγά να μάθει την τέχνη; Γιατί όχι; Ο θείος Νίκος τον
αγαπούσε κι αν υπήρχε μια τέτοια δυνατότητα δε θα έλεγε όχι. Ενημέρωση για τη
νέα του επιθυμία τη μάνα του κι αυτή συμφώνησε να βολιδοσκοπήσει τον αδελφό της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στην ταβέρνα είχε πια συμπληρώσει
ένα εξάμηνο και είχε μάθει όλα τα χούγια της δουλειάς. Το αφεντικό ήταν ευχαριστημένο μαζί του, μόνο που
προοπτικές διαφοροποίησης δεν υπήρχαν στον ορίζοντα. Οι συνθήκες ήταν δεδομένες
και οι προοπτικές εξέλιξης ανύπαρκτες. Έπρεπε να αναζητήσει αλλού λύσεις. Η
μάνα του σύντομα τον ενημέρωσε για την αντίδραση του θείου Νίκου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Κι αυτός είπε θέλει να σε δει από
κοντά να το συζητήσετε. Σε περιμένει την Κυριακή το πρωί στο σπίτι του. Να πας,
παιδί μου, Να πας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η στροφή<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο θείος Νίκος ήταν σαρανταπεντάρης
εργένης και ζούσε μόνος σε μια μονοκατοικία, που είχε έγκαιρα αγοράσει και με τη
γενική ανακαίνιση που της είχε κάνει, ήταν πρώτης τάξεως κατοικία εξοπλισμένη
με όλα τα κομφόρ. Την καθορισμένη ώρα ήταν εκεί στο ραντεβού. Ο θείος του τον
υποδέχτηκε με χαρές. Αφού είπαν τα προκαταρτικά και απάντησε σε όλες τις
ερωτήσεις που του έκανε, στο τέλος ο θείος του του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Γιωργάκη μεγάλωσες κι ανδρώθηκες
πια. Χάρηκα όταν έμαθα από τη μάνα σου ότι εδώ και μήνες εργάζεσαι σκληρά. Η
αδελφή μου μου είπε την επιθυμία σου. Κοίταξε Γιώργο. Είσαι ο μοναχογιός της
αδελφής μου και σε θεωρώ και λίγο σαν δικό μου παιδί. Έτσι θέλω από την αρχή να
σου ξεκαθαρίσω τις συνθήκες, που θα αντιμετωπίσεις και να πάρω από σένα τη
διαβεβαίωση ότι θα τ’ αντέξεις. Εγώ ξεκίνησα στα δεκαοκτώ μου δίπλα στον
μαστρο-Μίλτο σε συνθήκες δουλοπαροικίας, μα έκανα υπομονή γιατί ο βασικός μου
στόχος ήταν να μάθω την τέχνη και τους ανθρώπους του κλάδου των οικοδομών.
Υπέφερα πολύ για χρόνια, μα στο τέλος πέτυχα το στόχο μου. Είσαι αποφασισμένος εσύ
ν’ αντέξεις αυτές τις συνθήκες; Θα σε πάρω μαζί μου στις δουλειές, μα να ξέρεις
σε συμφέρει να μην αναφερθεί καθόλου προς το παρόν η συγγενική μας σχέση γιατί
τότε σε όλους τους άλλους που δουλεύουν μαζί σου θα σε κυνηγά το στίγμα ότι εδώ
που βρίσκεσαι δεν το οφείλεις στην προσωπική σου αξία, αλλά στο μέσον που σε
έφερε στο χώρο. Βέβαια εγώ θα έχω την έγνοια σου και οποιαδήποτε στιγμή αν
αντιμετωπίσεις κάποιο μεγάλο πρόβλημα θα έρχεσαι να με ενημερώνεις εγκαίρως για
να παρέμβω. Στην ομάδα που δουλεύει μαζί μου, ο Μπάμπης είναι άνθρωπος της
πλήρους εμπιστοσύνης μου και καλός τεχνίτης για να σου μάθει τα πρώτα μυστικά
της δουλειάς. Βλέπεις εγώ ενώ παρακολουθώ την πορεία κάθε εργασίας, δεν είμαι συχνά μέσα στο εργοτάξιο γιατί έχω
κι άλλες ευθύνες. Όπως την αναζήτηση νέων εργασιών με τους εργολάβους συνεργάτες
μου, τη διαπραγμάτευση της αμοιβής, τις τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Βεβαίως έχω και συνεργάτη για όλες αυτές τις γραφειοκρατικές δουλειές. Εσύ όμως
πρέπει να μπεις προς το παρόν εξολοκλήρου μέσα στην οικοδομή με πείσμα και
σιγά-σιγά να ψηθείς στην ατμόσφαιρα και τα μυστικά του επαγγέλματος. Κι αυτό να
ξέρεις δε γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται πείσμα κόπο, χρόνο και
υπομονή. Είσαι λοιπόν διατεθειμένος γι αυτές τις συνθήκες και είσαι αποφασισμένος να
δώσεις την προσωπική σου μάχη;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όση ώρα ο θείος μου μιλούσε τον
άκουγα με προσοχή και ήξερα ότι εναλλακτική λύση δεν υπάρχει. Έτσι η απάντησή μου ήταν άμεση και θετική<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ναι θείο Νίκο. Είμαι αποφασισμένος
και θα δώσω τη μάχη. Ένα μόνο ζητώ. Όταν προχωρήσω στη δουλειά και τη μάθω, όταν
με δεχτεί το περιβάλλον σαν ένα άξιο μέλος της ομάδας θέλω τότε να πω ότι είμαι
ανιψιός σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο θείος χαμογέλασε ευχαριστημένος
και η απάντησή του ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μη φοβάσαι! Σε αυτήν την αναγγελία
θα σε προλάβω εγώ. Μόνο θα χρειαστείς κάποια ρούχα της δουλειάς. Δε θα
παρουσιαστείς εκεί σαν ένας γραφιάς.
Βλέπω ότι είσαι στις διαστάσεις περίπου σαν και μένα και θα σου δώσω μερικά
ρούχα της δουλειάς από τα δικά μου. Θα συνεννοηθώ με τον Μπάμπη και σ’ αυτόν θα
παρουσιαστείς στην οικοδομή που τώρα δουλεύουμε. Πότε θες ν’ αρχίσεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">« Κανονικά από αύριο, αλλά δεν το
θεωρώ τίμιο να τα παρατήσω χωρίς να ενημερώσω το προηγούμενο αφεντικό μου. Δεν
είσαι σωστό να τον αφήσω στα κρύα του λουτρού χωρίς προειδοποίηση. Σήμερα είναι
Κυριακή. Λέω την Τετάρτη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ωραία!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Του έδωσε τη διεύθυνση του
εργοταξίου και κατέληξε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εγώ θα έχω ενημερώσει το Μπάμπη.
Στις επτά το πρωί να είσαι εκεί. Μ’
ακούς ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><br />
</span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Η παρέα συνεχίζει απτόητη<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ήταν μαζεμένοι στο μπαρ του
Συντάγματος, τόπος αρχικής συνάντησης της παρέας. Εκεί που προγραμμάτιζαν κάθε
φορά τις επόμενες εξορμήσεις τους. Έπιναν τα πρώτα ποτά και σχολίαζαν τα νέα
των άλλων μελών της παρέας, που είχαν καθυστερήσει ή έλειπαν τον τελευταίο
καιρό . Το κουτσομπολιό είναι για ετερόφωτα άτομα, που δεν έχουν δική τους
σκέψη, τρόπος ζωής και ικανοποίησης των απωθημένων τους. Ιδιαίτερα όταν μπουν στη μέση αρνητικά στοιχεία για τον
άνθρωπο που σχολιάζεται. Τότε πέφτουν, ως ύαινες, να κατασπαράξουν το θύμα,
έχοντας την ψευδαίσθηση ότι με αυτόν τον τρόπο αντλούν δύναμη για τον εαυτό
τους. Ενισχύουν τη δική τους μετριότητα. Στην πραγματικότητα όλη η προσπάθεια
είναι μάταιη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Ακόμα δεν είχε καταφτάσει στο μπαρ η ψυχή της
παρέας, το πλουσιόπαιδο ο Άκης. Αυτός είχε πάντα στη τσέπη του μεγάλα ποσά και
εύκολα, με βάση αυτό το όπλο, επηρέαζε αρκετούς απ’ τους υπόλοιπους. Το χρήμα
του έδινε έναν αέρα πρωτοκαθεδρίας ανάμεσα στους άλλους, παρά το γεγονός ότι
κάποιοι δε συμφωνούσαν και εποφθαλμιούσαν οι ίδιοι τη θέση του αρχηγού. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το σημερινό πρόγραμμα έλεγε ότι θα
διασκεδάσουν σ’ ένα από τα θορυβώδη νυχτερινά κέντρα της Ιεράς οδού, όπου μια
από τις δευτεροκλασάτες τραγουδίστριες έκανε τα γλυκά μάτια σ’ ένα από τα
αγόρια της παρέας. Μια τόσο μεγάλη παρέα που θα άφηνε λεφτά στο μαγαζί θα
ανέβαζε τις μετοχές της στα μάτια του αφεντικού και ίσως επηρέαζε την επέκταση
του συμβολαίου της. Ο Άκης κατέφτασε με καθυστέρηση μιας ώρας, συνοδευόμενος
από τη Φιλιώ. Σίγουρα κάτι παιζόταν μεταξύ τους, αλλά ακόμα δεν είχε τίποτα
επισημοποιηθεί και το κουτσομπολιό εναντίον του δεν ήταν κι ένα εύκολο πράμα.
Όλοι σχεδόν είχαν ζητήσει μια χάρη από αυτόν. Η βραδιά κύλισε με κατανάλωση
ποτών Τραγούδια, χειροκροτήματα και κραυγές επιδοκιμασίας. Τρία μπουκάλια
ουίσκι πρώτης ποιότητας τους έφτασαν τσίμα-τσίμα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο ειδικά ενδιαφερόμενος για τη
γκόμενα πλήρωσε από την τσέπη του μια δεκάδα δίσκους με λουλούδια για να
στεφανώσει τη δικιά του. Αν κάποια στιγμή αμείφτηκε για το έξοδο του αυτό στη συνέχεια καμιά πληροφορία δεν έφτασε στα
αυτιά κανενός. Μεθυσμένοι όλοι χώρισαν τις πρωινές ώρες για τα σπίτια τους,
δίνονταν ανοιχτό ραντεβού το βράδυ στο ίδιο στέκι του Συντάγματος. Κανείς τους δεν είχε
υποχρέωση ωραρίου σε κάποια μόνιμη εργασία<span style="color: red;"><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στο εργοτάξιο<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Με ανησυχία, αλλά και
αποφασιστικότητα, το πρωί της Τετάρτης μπήκε στην ώρα του στο εργοτάξιο και
συστήθηκε στον Μπάμπη. Αυτός του είπε <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μ’ ενημέρωσε τ’ αφεντικό για σένα. Να προσέχεις και να μ’ ακούς. Έλα μαζί
μου» Αυτή ήταν η πρώτη μέρα. Προσπάθησε με όλες τις δυνάμεις του να είναι
συνεπής, πρόσεχε τις κινήσεις των μαστόρων. Συνέχεια ρωτούσε και στην πορεία
ανακάλυψε κάτι που ποτέ δεν το είχε προσέξει στο παρελθόν , γιατί ποτέ δε του δόθηκε
η αφορμή, ότι το μυαλό του κόβει στα πρακτικά τεχνικά ζητήματα και τα χέρια του
πιάνανε. Ο Μπάμπης τον είχε από κοντά κι εκτίμησε την αφοσίωση στη δουλειά.
Βέβαια η κούραση δεν περιγράφεται, μα ποτέ δεν παραπονέθηκε σε κανέναν. Έσφιγγε
τα δόντια και τον ενδιέφερε πολύ ν’ αποδείξει στο θείο του την υπόσχεση που του
είχε δώσει. Τα μεροκάματα πέφτανε κανονικά κάθε βδομάδα και σε λίγο του δόθηκε
από το γραφείο του θείου του η πληροφορία ότι εκδόθηκε το ασφαλιστικό του
βιβλιάριο και κολλήθηκαν τα πρώτα ένσημα. Σύντομα άλλαξαν τόπο εργασίας και με
τον μάστρο- Μπάμπη πήγαν σε νέο κτίριο, όπου θα έκαναν όλη την υδραυλική
εγκατάσταση. Εκεί σε λίγες μέρες είχε πια δείξει στον Μπάμπη ότι δεν είναι πλέον ο μικρός μαθητευόμενος
κι έτσι αυτός τον εμπιστευόταν και του ανάθετε υπεύθυνες δουλειές. Η δικαίωση
ήρθε ξαφνικά όταν ένα μεσημέρι στο τραπέζι της Κυριακής στο πατρικό του, την
ώρα που οι τρείς έτρωγαν το νόστιμο γιουβέτσι της μάνας του. απρόσκλητος εμφανίστηκε
ο θείος του. Χαρούμενοι όλοι, μα περισσότερο η αδελφή του, τον υποδέχτηκαν με έκπληξη αλλά κι
ευχαρίστηση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Στάσου να σε σερβίρω Νίκο. Πριν
λίγο αρχίσαμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έφαγαν, τσούγκρισαν τα ποτήρια
τους. Και στις προπόσεις ο θείος Νίκος με χαμόγελο είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Όταν τον πήρα κοντά μου είχα ένα
φόβο για το πόσο θ’ αντέξει. Σήμερα ήρθα να σας πω πως είμαι περήφανος με τον
ανιψιό μου. Αποδείχθηκε ικανός και πολύ πιο σύντομα απ’ ότι περίμενα έγινε
άξιος συνεργάτης στην ομάδα μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Γιώργος έγινε κόκκινος σα
παντζάρι, αλλά με μια γεμάτη εσωτερική ικανοποίηση και χαρά που πέτυχε το στόχο
του. Πήρε το μπράβο από τον πατέρα του κι ένα ζεστό φιλί από τη μάνα του. Ναι!
Η εργασία μπορεί να είναι κουραστική, το διαρκές πρωινό ξύπνημα ενοχλητικό, Μα αυτή
είναι που απελευθερώνει τον άνθρωπο από δουλείες κάθε μορφής. Εδώ θα συνεχίσει,
είπε από μέσα του ο Γιώργος, γιατί γεμίζει με αυτοπεποίθηση ως άνθρωπος και
γίνεται χρήσιμος στον εαυτό του και την κοινωνία. Αφού τα συχαρίκια τελείωσαν ο
θείος του συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Όταν άρχισε να δουλεύει σε μένα
του είχα πει να μην κοινοποιήσει στους άλλους ότι είναι ανιψιός μου. Είχα τους
λόγους μου. Όμως αύριο θα πάω στην οικοδομή να το πω ο ίδιος με περηφάνεια. Η
γνώμη μου είναι να κάτσει ακόμα δίπλα στον Μπάμπη, που μου είπε πως τον εκτιμά
γιατί κόβει το μυαλό του και γιατί είναι αφοσιωμένος στο καθήκον του. Η τέχνη
μας έχει κι άλλα στα οποία δεν δοκιμάστηκε ο Γιώργος ακόμα. Όταν κρίνω ότι
είναι έτοιμος θα δούμε τι νέες ευθύνες θα του αναθέσω. Ένας νέος τομέας της
δουλειάς μας έχει σχέση με τις εγκαταστάσεις φυσικού αερίου και με τις συσκευές
κλιματιστικών. Θα του δώσω ότι βιβλία και φυλλάδια έχω σχετικά με τα θέματα
αυτά, να τα διαβάσει και να πάρει μια πρώτη ιδέα. Βέβαια η γνώση
σταθεροποιείται μέσα μας πάνω στην εφαρμογή και στην πράξη και εκεί θέλω στη
συνέχεια να στοχεύσει το ενδιαφέρον του. Να γίνει γνώστης σε όλους τους τομείς
του επαγγέλματός μας. Σε κάνα δυο χρόνια θα είναι έτοιμος. Μέσα σε αυτά τα
χρόνια θα φροντίσω να παρακολουθήσει τα σεμινάρια που χρειάζονται, να δώσει τις
απαραίτητες δοκιμασίες για να πάρει τις επίσημες πιστοποιήσεις για την άσκηση
αυτών των ειδικοτήτων και τότε θα δούμε τον νέο του ρόλο που θα έχει μέσα στην
εταιρεία. Κάθε επάγγελμα πια θέλει ειδίκευση και γνώσεις και εγώ αντί ν’
αναζητήσω κάποιον ξένο να συνεταιριστώ διαλέγω το δικό μου άνθρωπο. Έχουμε,
πρώτα ο θεός ακόμα πολύ δρόμο να διανύσουμε» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Οι γονείς μου έλαμπαν από τη χαρά
τους, η μάνα μου αγκάλιασε και φίλησε θερμά τον αδελφό της κι εγώ γεμάτος
αγωνίες για τις νέες προοπτικές. Εκεί που πίστεψα ότι η περίοδος της μαθητείας
ολοκληρώθηκε, άνοιξε ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο στον ίδιο τομέα. Έπρεπε να περάσω
κι αυτή τη δοκιμασία. Ο θείος μου είχε στο μυαλό του μεγάλα σχέδια κι εγώ ήμουν
ένα κομμάτι τους. Έτσι απευθυνόμενος στο θείο μου του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Είμαι θετικός στο ν’ ακολουθήσω
την πορεία που διέγραψες για μένα θείο Νίκο. Μα θέλω μια καθοδήγηση και μια
βοήθεια από σένα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα την έχεις και με το παραπάνω.
Αύριο θα σου φέρω τα σχετικά φυλλάδια και ενημερωτικές σημειώσεις. Κάτσε και
μελέτησέ τα. Τώρα μπορώ να σου πω κάτι που το το κράτησα μυστικό. Ο Μπάμπης
ήξερε απ’ την αρχή ότι είσαι ανιψιός μου και του είπα να σε προσέχει, μα δε
χρειάστηκε καθόλου. Με ενημέρωσε ότι ήσουν, από μόνος σου, παλικάρι» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο καιρός της μαθητείας<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η υπόσχεση του θείου υλοποιήθηκε
πλήρως την επόμενη μέρα κι από τη στιγμή εκείνη και μετά έπεσε με τα μούτρα στη
μελέτη. Δεν ήταν καθόλου εύκολο το θέμα. Μπήκε και στο </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Google</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">και ξεψάχνισε κάθε σχετικό θέμα. Όμως ζητούσε να κάνει
πρακτική εξάσκηση. Ο Μπάμπης, σε συνεννόηση και συμφωνία με τον θείο του τον
σύστησε σ’ έναν γνωστό του, που εργαζόταν σε επιχείρηση με ειδικότητα
εγκατάστασης φυσικού αερίου. Αυτός είπε στο αφεντικό του ότι έχει ένα φίλο,
καλό υδραυλικό που ψάχνει για δουλειά. Η επιχείρηση είχε πολλές ανοιχτές εργασίες
και χρειάζονταν προσωπικό. Ο άνθρωπος που τον προσέλαβε τον ρώτησε για την
εμπειρία του κι εδώ ο Γιώργος πασάλειψε την κατάσταση με λίγα ψέματα. Έτσι
εύκολα μπήκε μέσα στο χώρο της ειδικότητας που ήθελε. Είχε διαβάσει αρκετά
πράγματα, ήξερε το λεξιλόγιο και τα εργαλεία της δουλειάς αλλά τώρα
βρισκόταν μπροστά στην πρόκληση. Άλλο η
θεωρία και άλλο η πράξη Δεν ήταν άμοιρος των πραγμάτων και το μυαλό του έκοβε.
Σε δυο τρεις μέρες ξεπέρασε τις πρώτες δυσκολίες και μπήκε με φόρα στα μυστικά
της δουλειάς. Σε ένα πεντάμηνο αφού γεύτηκε σχεδόν όλες τις πλευρές της
ειδικότητας δήλωσε παραίτηση για λόγους οικογενειακούς. Στο διάστημα αυτό ήταν
σε συνεχή επαφή με τον θείο του, που του τόνιζε την ευαρέσκειά του. Έμενε η
πλευρά της εγκατάστασης συσκευών κλιματισμού, μα τώρα ο Γιώργος είχε
συσσωρευμένη ήδη εμπειρία. Δε χρειάστηκε πολύς χρόνος να καλύψει κι αυτήν την
ειδικότητα. Σ’ ένα τετράμηνο επέστρεψε στη δουλειά του θείου εξοπλισμένος με
όλη την απαιτούμενη γνώση. Τότε έγινε και η πρώτη αναβάθμισή του. Ο θείος του
τον προβίβασε. Υπεύθυνος σ’ ένα εργοτάξιο. Μόνο που δίπλα του, του έβαλε για ασφάλεια τον Μπάμπη. Αυτό δεν τον
ενόχλησε καθόλου. Άλλωστε ο Μπάμπης ήταν ο μάστορας δίπλα στον οποίο έμαθε τη
δουλειά και πλέον ήταν καλοί φίλοι<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η συνάντηση με το παρελθόν<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είχε συμπληρωθεί μια ολόκληρη
διετία που είχε απομακρυνθεί από την παλιά του παρέα. Ανάμεσά τους αρκετοί ήταν παιδιά που γνώρισε στο σχολείο. Η
απομάκρυνση του είχε σχέση με την αδυναμία του να ακολουθήσει τις δαπανηρές
τους συνήθειες. Σήμερα αυτή η δυσκολία είχε πια εκλείψει. Με τα μεροκάματα απ’
τη δουλειά του και την άρνηση των γονέων του να συμμετάσχει στα έξοδα του σπιτιού από τη μια και τη
συνετή δική του διαχείριση από την άλλη τον έφεραν να έχει ένα καλό κομπόδεμα. Για
τα δικά του βεβαίως μέτρα. Δεν ήταν όμως τώρα μόνο οικονομικοί οι λόγοι της
απομάκρυνσης. Από τη στιγμή που άρχισε το μεροκάματο, η κούραση και η ημερήσια
ανάγκη πρωινού ξυπνήματος προστέθηκε μέσα του και άλλη διάσταση. Η προηγούμενη
παρέα ήταν σχεδόν εξολοκλήρου μια ομάδα καλομαθημένων παιδιών που ζούσαν σε
βάρος των γονιών τους και δεν είχαν ιδέα με τι κόπο βγαίνουν τα λεφτά. Αυτή η γνώση
του μετέβαλλε και τα κριτήρια με τα οποία ξόδευε τα δικά του χρήματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αραιά και που απ’ το μυαλό του
περνούσε η εικόνα της Φιλιώς. Για το κορίτσι αυτό έτρεφε για χρόνια ελπίδες που
ποτέ δεν πήραν σάρκα και οστά. Κι αυτή η καθυστέρηση είχε σχέση με τον ενδόμυχο
φόβο της άρνησης και του οριστικού τέλους της ελπίδας. Έφερε στο νου του την
τελευταία τους συνάντηση, όπου μέσα στ’ άλλα την ενημέρωσε για τα αισθήματά
του. Η αντίδρασή της ήταν εκ των πραγμάτων αρνητική. Δεν του το είπε
κατάμουτρα. Είπε ότι αιφνιδιάστηκε και χρειάζεται να το σκεφτεί. Από τότε
πέρασε πάνω από ένας χρόνος και σημάδια ζωής δεν υπήρξαν. Αυτό έδειχνε καθαρά
πια την απόρριψή της. Έπρεπε να το χωνέψει και να πάρει οριστικά την απόφαση
ότι αυτή η πόρτα έκλεισε πριν καν ανοίξει. Πρέπει να προσανατολιστεί σε νέους
χώρους και ο μόνος χώρος που τελευταία ζει είναι η δουλειά του, όπου λείπουν
ανεξαιρέτως οι γυναίκες. Κλείστηκε στον εαυτό του. Ευτυχώς η κούραση και η
καυτή επιθυμία να μάθει τα μυστικά της τέχνης τον κρατούσαν όλο αυτό το διάστημα
σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης κι αυτό ήταν η σωτηρία του. Μόνο που, όπως σε
όλα τα πράγματα, υπάρχουν όρια που δεν ξεπερνιόνται. Η ανάγκη ν’ αγαπήσει και
να αγαπηθεί ήρθε σαν ένα πελώριο κύμα που τον σκέπασε ολόκληρο και του έκοψε
την ανάσα. Δεν ήταν η σεξουαλική ανάγκη της γυναίκας. Αυτή την εκπλήρωνε με
κάποιο αγοραίο τρόπο και κάθε φορά αηδιάζοντας ορκιζόταν ότι είναι η τελευταία.
Μα λίγο καιρό καταπατούσε τους όρκους του. Πρέπει κάτι να κάνει. Να επιζητήσει
νέα συνάντηση με την παιδική του αγάπη; Δεν ήταν καθόλου σίγουρος. Όμως τον
έτρωγε και η περιέργεια. Τι να κάνει, αλήθεια, αυτό το κορίτσι; Τι να κάνει η
παλαιά του παρέα; Μετά από πολλές ταλαντεύσεις τον κέρδισε η περιέργεια. Έκανε
μια απόπειρα να την βρει στο τηλέφωνο που είχε από παλιά, μα ο απρόσωπος
τηλεφωνητής του έλεγε διαρκώς ότι ο αριθμός είναι απενεργοποιημένος. Όταν, μετά
από πολλές επαναλήψεις, έχασε κάθε ελπίδα πήρε ένα συμμαθητή που κάποιες φορές
αποτέλεσε μέρος της παρέας. Τον βρήκε αμέσως και του ζήτησε ζωντανή συνάντηση
χωρίς περισσότερες εξηγήσεις. Συμφώνησαν τόπο και χρόνο. Όταν συναντήθηκαν
αντάλλαξαν τις πρώτες πληροφορίες. Αυτός πρώτος τον ρώτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πού βρίσκεσαι, ρε; Γιώργο Έχεις
χαθεί από την πιάτσα. Έχω πολύ καιρό να σε συναντήσω ή να μάθω νέα σου. Πού
κινείσαι τώρα; Με τι ασχολείσαι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Του απάντησε με κάθε ειλικρίνεια τι
έχει κάνει όλο αυτό το διάστημα κι άλλος έμεινε κατάπληκτος με τις πληροφορίες
που άκουσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">« Μπράβο ρε Γιώργο. Δεν το περίμενα
από σένα. Εγώ, δυστυχώς, δεν έκανα τίποτα Φυτοζωώ σε βάρος των γονέων μου.
Ευτυχώς </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> είχαν από παλαιά περιουσία κι ακόμα αντέχουν
στην κρίση. Μα μην νομίσεις ότι δε νιώθω άσχημα. Προσπαθήσαμε, οι γονείς μου κι
εγώ να βρω μια αξιοπρεπή εργασία, μα παρά τις υποσχέσεις που μας έδωσαν υψηλά
ιστάμενοι μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει τίποτα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Με
τα άλλα παιδιά της παρέας έχεις επαφή;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Η παλαιά παρέα έχει λίγο-πολύ διαλυθεί,
λόγω της κρίσης. Κάποιοι έφυγαν στο εξωτερικό και λίγοι βρήκανε απασχόληση με
τη νέα εξουσία. Βλέπεις ο ένας από αυτούς είναι συγγενής με έναν από τους
υπουργούς και μπόρεσε να τακτοποιήσει τρεις τέσσερις απ’ αυτούς»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Για
τη συμμαθήτριά μας Φιλιώ τι ξέρεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Τη
Φιλιώ έχω πολύ καιρό να τη δω και ούτε έμαθα που βρίσκεται και με τι
ασχολείται;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Έχεις
κανένα τηλέφωνό της;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Κοίταξε
το κινητό του και στις επαφές βρήκε έναν αριθμό. Όταν του τον έδωσε η
απογοήτευση του ήταν πλήρης. Ο αριθμός ίδιος με αυτόν που είχε και ο ίδιος. Επέμεινε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> «Έχεις επαφή με κανέναν άλλο; Μήπως ξέρεις που
καθόταν η Φιλιώ;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Δεν
έχω ιδέα. Από το πατρικό στην παλαιά γειτονιά έχει φύγει από χρόνια. Δυστυχώς
δε μπορώ να σε βοηθήσω». Η περιέργεια του έμεινε ανικανοποίητη και έπρεπε να το
πάρει απόφαση. Αυτή η φάση της ζωής του έκλεισε πια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η Φιλιώ<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Σκεφτόταν
την πορεία της ζωής της, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Σκαμπανεβάσματα απίθανα
μέσα σε λίγα χρόνια. Ευτυχισμένα παιδικά χρόνια με στερήσεις. Αυτές οι
στερήσεις δημιούργησαν εντός της μια απέχθεια για το είδος αυτής της ζωής. Όχι,
είπε στον εαυτό της δε θα ζήσω μετρώντας το ένα ευρώ. Η οικογένειά της δεν
πεινούσε, μα και δεν διέθετε κανένα πλούτο πέρα από τον καλό μισθό του πατέρα
κι ένα ενοίκιο από ένα δυάρι, προίκα της μάνας. Στην τελευταία παρέα που είχε
δημιουργηθεί περιλάμβανε άτομα με πολλές αφετηριακές προελεύσεις. Ήταν κάποιοι
συμμαθητές και παιδικοί φίλοι, όπως ο Γιώργος, αλλά και άτομα ευκατάστατων
οικογενειών, όπου το χρήμα έρρεε άφθονο. Κάποια ήταν και κακομαθημένα, μα
χρήσιμα γιατί κάλυπταν οικονομικά κενά σε μερικούς. Είχαν συχνές συνευρέσεις σε
εκδηλώσεις, σε εκδρομές, σε συναυλίες.
Ζούσαν έντονη ζωή. Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν ότι για πολλά χρόνια
δεν είχαν ομαδικά λείψει από το καρναβάλι της Πάτρας. Της Φιλιώς της άρεσε αυτή
η έντονη ζωή και δεν ήταν δύσκολο να καλομάθει. Μια δυσκολία ήταν να βρίσκει τα
απαιτούμενα έξοδα. Είχε κάνει γενναία αφαίμαξη από τους γονείς τις με παρακάλια
κι έντονες συζητήσεις-που κατέληγαν σε καυγάδες. Παρ’ όλα αυτά τα χρήματα δεν
έφταναν. Ευτυχώς ο Άκης που το έμαθε με άνεση συμπλήρωνε τα κενά. Δεν ένιωθε κι
άνετα, αλλά ευτυχώς μέχρι τώρα το έκανε διακριτικά. Όλα κυλούσαν όμορφα, μα από
κάποια στιγμή και μετά εξαφανίστηκε ο παιδικός και καλός της φίλος ο Γιώργος.
Δεν της άρεσε αυτό, αλλά και δεν έχασε τη βολή της να τον αναζητήσει. Κάποια
στιγμή τη συνάντησε αυτός και της είπε ότι από πάντα την αγαπούσε. Μα συγχρόνως
την ενημέρωσε ότι τώρα δουλεύει σερβιτόρος σε μια ταβέρνα Αυτό την τρόμαξε. Τον
συμπαθούσε, ήταν πάντα ευγενικός μαζί της, αλλά η ενδεχόμενη σχέση μαζί του θα
την παρέσυρε στη μίζερη ζωή που τόσο μισούσε. Έτσι η απόφαση που αυτόματα πήρε
ήταν όπου φύγει-φύγει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Στη
συνέχεια τα πράγματα σφίξανε στο σπίτι. Ο πατέρας δήλωσε αδυναμία να συνεχίζει
να της δίνει το προηγούμενο χαρτζιλίκι γιατί με την κρίσι μειώθηκαν τα έσοδα
του. Της πρότεινε να ψάξει για δουλειά μα αυτή, ένα τέτοιο ενδεχόμενο το
απεχθανόταν όπως ο διάολος το λιβάνι. Μίλησε με τον Άκη, που πάντα τη
λιμπιζόταν και την πίεζε ν’ ανοίξουν ερωτικές παρτίδες μαζί και μέχρι τώρα το
είχε αποφύγει. Αυτός την καθησύχασε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μη
στεναχωριέστε μωρό μου. Εγώ είμαι εδώ!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Αλλά
η μικρή δεν είχε την εμπειρία της ζωής. Δεν ήξερε ότι σπάνια δίνεται κάτι χωρίς
να ζητείται αντίτιμο. Και πολλές φορές αυτό είναι δυσβάστακτο. Τώρα πια η
αντίστασή της σε αυτό που από καιρό της ζητούσε είχε εκ των πραγμάτων είχε ξεφουσκώσει.
Του κάθισε κι αυτός χωρίς ευγένειες και σεβασμό την λεηλάτησε με τον πιο ψυχρό
τρόπο. Επειδή οι αντιστάσεις της είχαν
ελαττωθεί η κατηφόρα άρχιζε κι ήταν ολισθηρή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Νέες γνωριμίες<span style="color: red;"> <o:p></o:p></span></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όπως
ήδη έχω αναφέρει με τον Μπάμπη ήταν καλοί φίλοι και καμιά φορά, ίσως μαζί και
με μερικούς άλλους βρεθήκανε σε καμιά ταβέρνα μετά το μεροκάματο και κοντά στο
εργοτάξιο που κάθε φορά εργάζονταν. Όμως ποτέ δεν υπήρξαν μεταξύ τους
προσωπικές εξομολογήσεις. Η μόνη γνώση που υπήρχε ήταν πως το κοινό τους
αφεντικό ήταν θείος του. Όμως στις αρχές Φλεβάρη ο Μπάμπης άνοιξε μια νέα πόρτα
λέγοντάς του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Φίλε
Γιώργο σε λίγες μέρες έχω την ονομαστική μου γιορτή και η γυναίκα μου ετοιμάζει
στο σπίτι ένα τραπέζι το Σάββατο νωρίς το βράδυ. Θα μου κάνεις την τιμή να
έρθεις στο σπίτι και συ. Θα είναι μερικοί συγγενείς και δυο τρεις φίλοι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Με
μεγάλη ευχαρίστηση Μπάμπη. Θεωρώ την πρόσκληση τιμή μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Με
αυτήν την ευκαιρία ήρθαν στην επιφάνεια και οι πρώτες προσωπικές
αποκαλύψεις. Ο Μπάμπης μόλις είχε
καβατζάρει τα πενήντα κι ήταν μικροπαντρεμένος με δυο μεγάλα παιδιά. Νωρίς είχε
αγοράσει κάπου στο Περιστέρι ένα καλό οικόπεδο κι εκεί με αρκετή προσωπική
εργασία έχτισε το σπίτι που σήμερα κατοικεί. Αυτό έγινε σιγά -σιγά κι όταν
ήρθαν τα παιδιά χρειάστηκαν επεκτάσεις κι αλλαγές<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Δούλεψα
πολύ και με πείσμα σε αυτό το σπίτι Γιώργο. Έκανα μεροκάματα σε κενά απ’ τη
δουλειά και δίπλα μου είχα παλικάρι και βοηθό τη γυναίκα μου την κυρά Φρόσω.
Φέτος συμπληρώνουμε 26 χρόνια παντρεμένοι. Τα παιδιά μου μεγάλωσαν και
προοδεύουν, αλλά τα έξοδα όλο και πληθαίνουν. Ευτυχώς η κυρά μου, είναι καλή
στην τέχνη της. Μοδίστρα με πτυχίο, παρακαλώ. Έχει πελάτισσες πιστές και
συμβάλει στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Εκείνο που μόνο παρακαλώ και θέλω
είναι να έχουμε την υγειά μας και να προλάβω να μεγαλώσω εγγόνια»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
Σάββατο έβαλε τα καλά του και την καθορισμένη ώρα βρέθηκε έξω από την πόρτα του
σπιτιού. Λίγο καθυστερημένος γιατί ο ταξιτζής μπερδεύτηκε και άργησε να βρει το
δρόμο. Μια μεγάλη μονοκατοικία σε άνετο οικόπεδο μ’ έναν κήπο στο μπροστινό
μέρος, περιποιημένο, που έδειχνε πως κάποιος τον φροντίζει με επιμέλεια και
αγάπη. Τον υποδέχτηκε πρόσχαρα η κυρία
του σπιτιού στην οποία έδωσε τα λουλούδια που είχε αγοράσει προηγουμένως και το
κουτί με μια γραβάτα για τον άνδρα της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Επιτέλους,
Γιώργο, σε γνωρίζω από κοντά. Αλλά είναι σαν να σε ξέρω από καιρό, γιατί ο
άνδρας μου σε έχει αναφέρει πολλές φορές»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Τότε
εμφανίστηκε κι ο Μπάμπης. Χειραψίες και επιφωνήματα χαράς<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Καλώς
τον, καλώς τον!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="color: #444444; font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 10.5pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Είδε το δώρο στο κουτί και δήθεν αποδοκιμαστικά είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="color: #444444; font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 10.5pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">«Γραβάτα μου πήρες μωρέ Γιώργο. Με είδες ποτέ να φοράω
γραβάτα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="color: #444444; font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 10.5pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">«Ευκαιρία είναι τώρα να φορέσεις!» απάντησε ο Γιώργος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="color: #444444; font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 10.5pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">«Καλά σου λέει» συμπλήρωσε η κυρά Φρόσω<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="color: #444444; font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 10.5pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Τον συνόδεψαν μέσα στο σπίτι και το τραπέζι ήταν ήδη
στρωμένο. Είπε τη δυνατή καλησπέρα σε όλους που του ήταν βεβαίως άγνωστοι κι ο
Μπάμπης έκανε τη γενική σύσταση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Αυτός
είναι ο Γιώργος καλός και άξιος συνεργάτης στη δουλειά μου. Εδώ και ενάμιση
χρόνο Γίναμε καλοί φίλοι και τρώμε ψωμί από το ίδιο αφεντικό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ακούστηκαν
κάποια χειροκροτήματα και κάποια θερμά λόγια. Ευτυχώς για τον Γιώργο δεν
προχώρησε σε άλλες λεπτομέρειες. Δεν τον άφησε να καθίσει σε μια καρέκλα και
τραβώντας τον από το μπράτσο του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Έλα
να σε συστήσω στα καμάρια μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Πρώτα
ήταν ο γιος του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ο
Μανώλης μου. Σπουδάζει ηλεκτρονικός στα ΤΕΙ Πειραιά και φιλοδοξεί του χρόνου,
πρώτα ο θεός και μετά οι απεργίες και καταλήψεις του χρόνου να πάρει το πτυχίο
του»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ένα
όμορφο και ψηλό παλικάρι που σηκώθηκε ευγενικά και του έδωσε το χέρι. Στη
συνέχεια τον παρέσυρε παρακάτω και σταμάτησε σ’ ένα πανέμορφο κορίτσι<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Αυτή
είναι η Μαρία η κόρη μου. Φέτος μπήκε στο Παιδαγωγικό τμήμα της Αθήνας και
φιλοδοξεί να γίνει δασκαλίτσα» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Με
λίγο κόκκινο να ροδίζει τα μαγουλά της ίσως από ντροπή ή ενόχληση σηκώθηκε
όρθια και τον κοίταξε στα μάτια. Μέσα του άκουσε μια καμπάνα να χτυπά, όταν τα
βλέμματά τους συναντήθηκαν, ένιωσε αυτοστιγμεί ένα ξαφνικό τρέμουλο για πρώτη
φορά στη ζωή του. Όταν του έδωσε το χέρι για την χειραψία, αυτός αισθάνθηκε το
ρεύμα να τον διαπερνά. Δεν ξέρει αυτή τι ένιωσε. Ούτε τι κατάλαβε ο πατέρας
της. Προσπάθησε να μη δείξει την εντύπωση που του έκανε η Μαρία μόνο που δεν
ξέρει πόσο αυτό το πέτυχε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Στη
συνέχεια τον έβαλε να κάτσει δίπλα του και άρχισε να τον ενημερώνει ποιοι είναι
οι συνδαιτημόνες στο τραπέζι. Η αδελφή της γυναίκας του με τον άνδρα της, ο
πρώτος του ξάδελφος γιος του αδελφού του πατέρα του, που κι οι δυο έχουν πια
φύγει απ’ τη ζωή, ο γείτονας και κολλητός του Ανδρέας και δυο τρεις ακόμα που δε συγκράτησε ονόματα. Ευτυχώς από τη
θέση του είχε πλάγια κι απέναντι την αγγελική μορφή της Μαρίας. Μόνο που δεν
κοίταζε προς το μέρος του και είχε σκυμμένο το κεφάλι. Η γυναίκα του μαζί με
μια άλλη- μάλλον γειτόνισσα - σέρβιραν το κυρίως πιάτο. Πάνω στο τραπέζι ήδη
υπήρχε ποικιλία από σαλάτες κι νόστιμους μεζέδες. Ο κολλητός του Ανδρέας πρώτος
σήκωσε το ποτήρι με το κόκκινο κρασί κι έκανε την πρόποση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Καλέ
μου φίλε Μπάμπη ότι ποθείς να το πάθεις! Υγεία σε σένα και τη Φρόσω. Καλή
πρόοδο στα όμορφα παιδιά σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Εκεί
σαν να αισθάνθηκα μάτια να με κοιτάζουν. Γύρισα σαν αστραπή προς το μέρος της
και την πρόλαβα τη στιγμή που κατέβαζε το βλέμμα της προς το πιάτο της. Ναι!
Αυτό το διάπυρο βλέμμα το ένιωσα πάνω μου. Μ’ ενδιαφέρει και πολύ μάλιστα. Μέσα
απ’ το μυαλό του πέρασε η σκέψη. Είναι ένα αίνιγμα τι συμβαίνει σε αυτές τις
περιπτώσεις. Πως δυο άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι, που βλέπονται για πρώτη
φορά ανοίγουν νοητούς λεωφόρους επικοινωνίας. Ήξερε πως αναφέρεται σίγουρα για
τον εαυτό του, μα ήλπιζε αυτό να συμβαίνει και σ’ εκείνη. Με πιοτό, φαγητό και
τραγούδια τράβηξε βαθιά η νύχτα. Κάποιοι ήδη είχαν φύγει μα το πλάσμα παρέμεινε
σταθερά στη θέση του. Ήρθε κι η δική του σειρά να φύγει. Ευχαρίστησε θερμά την
νοικοκυρά του σπιτιού, τον Μπάμπη και αναζήτησε το γιο για να τον χαιρετίσει.
Του είπαν πως πήγε να κοιμηθεί. Ήρθε η σειρά της Μαρίας. Πήγε κοντά της με φόβο
κι αγωνία μην παρεξηγηθεί. Ίσως να
μπέρδεψε τα λόγια του μα το ζουμί τους ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Χάρηκα
πολύ που σε γνώρισα. Κι εντυπωσιάστηκα. Θα ήθελα να σε ξαναδώ» Πώς τόλμησε να
το πει , ούτε ο ίδιος μπορεί να το πει. Εκείνη δεν απάντησε, μα τον αποζημίωσε
με ένα γλυκό χαμόγελο <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Τα επόμενα βήματα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Την
Δευτέρα που συναντήθηκαν στη δουλειά είπε στον Μπάμπη, πως πέρασε πολύ καλά
σπίτι του και εντυπωσιάστηκε από τα παιδιά του και τη γυναίκα του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Έχεις
όμορφη οικογένεια φίλε μου!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Κι
εγώ το ίδιο πιστεύω και θα κάνω τα πάντα να τη διατηρήσω ευτυχισμένη» Εκείνη τη
μέρα είχε μια ευχάριστη έκπληξη. Τον πήρε τηλέφωνο ο θείος του και του είπε να
περάσει από το γραφείο του γιατί έχουμε κάτι να συζητήσουμε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Το
ραντεβού είναι αύριο στις 6 το απόγευμα. Μην το ξεχάσεις νεαρέ»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Θα
είμαι εκεί»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Υποπτευόταν
ότι η συνάντηση θα είναι για τα επόμενα βήματα της συνεργασίας τους. Αλλά
σίγουρα δεν μπορεί να προβλέψει το πώς και τι. Εκείνο που ήταν σίγουρο είναι
πως η σκέψη του προσανατολίστηκε στη συνάντηση και για λίγο ξέφυγε από τη σκέψη
της Μαρίας, που τον ταλαιπωρούσε από τη στιγμή που την αντίκρυσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Την
ώρα που του ζήτησε έμπαινε στο κτίριο και χτυπούσε το κουδούνι του θείου του.
Όταν του άνοιξαν έπεσε σε νέα έκπληξη. Τον είχε προφτάσει ο.. Μπάμπης. Φαίνεται
ότι είχε καλέσει κι αυτόν. Τους έβαλε να κάτσουν στις δυο πολυθρόνες κι αυτός
από τη θέση του άρχισε να μιλά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σας
κάλεσα και τους δυο σήμερα εδώ γιατί σας θεωρώ ως τους δυο ανθρώπους που
εμπιστεύομαι περισσότερο για να σας κάνω κοινωνούς κάποιων σκέψεων μου και
κάποιων βημάτων που σκέφτομαι να κάνω στο εγγύς μέλλον. Ξέρετε πολύ καλά ότι η
κρίση χτύπησε γερά τον κλάδο μας Όμως εγώ προσωπικά, ίσως γιατί από το παρελθόν
με συμπαθούσαν αρκετοί κατασκευαστές, ίσως γιατί διέθετα το πιο αξιόπιστο
συνεργείο, αλλά και γιατί συμπίεσα λογικά τις απαιτήσεις μου δε βρέθηκα παρά
μόνο λίγες μέρες χωρίς να βρίσκομαι σε κάποιο εργοτάξιο. Όμως αυτά τα χρόνια
κάποιοι κλάδοι σχετικοί με τη δουλειά μας ογκώθηκαν περισσότερο από άλλους που
ο κύκλος εργασιών περιορίστηκε. Σαν χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρω τον τομέα
του φυσικού αερίου. Εμείς δε γίνεται να μείνουμε απέξω απ’ αυτό το πανηγύρι.
Από καιρό σκέφτομαι αυτήν την υπόθεση. Ξέρετε κι οι δυο σας ότι προετοίμασα τον
ανιψιό μου σε αυτόν τον τομέα. Συστήνω μια σχετική εταιρία με μετόχους εμάς
τους τρείς. Μη φοβάστε το κεφάλαιο και τα έξοδα της ίδρυσης τα αναλαμβάνω εξ
ολοκλήρου εγώ. Τα ποσοστά της συμμετοχής του καθενός τα αποφάσισα μόνος μου.
45% εγώ 30% ο Γιώργος και 25% ο Μπάμπης. Τα κριτήρια δεν είναι μόνο αξιολογικά.
Είναι εκ των πραγμάτων και οι συγγενικές σχέσεις. Όμως να δηλώσω την απόλυτη
εκτίμηση και εμπιστοσύνη που τρέφω όλα τα χρόνια της συνεργασίας με τον Μπάμπη.
Θέλω να σκεφτείτε την πρόταση κι αν υπάρχει καμιά αντίρρηση να ειπωθεί έγκαιρα.
Ειδάλλως αύριο το βράδυ θα συναντηθούμε στα γραφεία του δικηγόρου να
υπογράψουμε το συμφωνητικό της σύστασης της εταιρείας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
λόγο πήρε ο Μπάμπης και είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Τί
αντίρρηση να έχουμε αφεντικό; Δεν είμαστε αχάριστοι. Αντίθετα σου εκφράζω την
ευγνωμοσύνη μου. Γιατί ανοίγονται
προοπτικές για βελτίωση των συνθηκών ζωής για την οικογένειά μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Γιώργος του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Είμαι
μαζί σου έτσι κι αλλιώς!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ωραία.
Ας πάμε στα σπίτια μας να ξεκουραστούμε. Αύριο μας περιμένει το εργοτάξιο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η αδιέξοδη πορεία<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Μέσα
σε βρώμικα ξενοδοχεία, σε δωμάτια που τα είχαν επισκεφθεί στο παρελθόν
εκατοντάδες ζευγάρια, χωρίς την αισθηματική αναγκαία κάλυψη γίνονταν οι
συνευρέσεις, Κάθε φορά η Φιλιώ το εισέπραττε σαν ένα ακόμα βιασμό. Χωρίς
προφυλάξεις, χωρίς να θέλει να διακόψει την εγωιστική δική του απόλαυση, όλο το
προϊόν της προσωπικής του ικανοποίησης έμενε μέσα της και ποτέ δεν ρώτησε τι η
ίδια νιώθει. Έτσι το αποτέλεσμα ήταν προγεγραμμένο. Παρατήρησε καθυστέρηση στην
περίοδό της και η επίσκεψη στον αρμόδιο γιατρό επιβεβαίωσε την υποψία της. Ήταν
έγκυος σε πρώιμο βεβαίως στάδιο. Όταν τον ενημέρωσε τι αλήθεια πίστευε και
ήλπιζε πως θα γίνει; Να χοροπηδήσει απ’ τη χαρά του και να την αγκαλιάσει ευτυχισμένος;
Να την οδηγήσει άρον -άρον στην εκκλησία και να επισημοποιήσει το δεσμό τους; Οι
προσδοκίες πολλές φορές είναι ξερά φύλλα στον άνεμο. Τελικά το μόνο που έγινε
ήταν να βάλει τις υστερικές κραυγές και να της πει με τον πιο αισχρό τρόπο να
τσακιστεί να το ρίξει αμέσως<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Θα
σου δώσω ότι λεφτά χρειάζονται. Συνεννοήσου με το γιατρό, πάρε μαζί μια φίλη
σου κι έλα πίσω όταν αυτή η μπερδεψιά πάρει τέλος»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Εδώ
έπρεπε ν’ αντισταθεί. Να αρνηθεί αυτήν την κατάντια, να αντιδράσει με ό,τι
δυνάμεις της απόμειναν. Μα τίποτε τέτοιο δε συνέβη, Από καιρό όλες οι δυνάμεις
αντίστασης είχαν καταναλωθεί. Ήδη ήταν υποδουλωμένη στις αδυναμίες της από τη
μια και τις αυταρχικές απαιτήσεις του από την άλλη. Η επόμενη φάση ήταν το
παιχνίδι με τα ναρκωτικά. Της είχε από καιρό ζαλίσει το μυαλό<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μη
φοβάσαι μωρή! Και μην πιστεύεις αυτά που λένε, οι άσχετοι. Εμείς θα κάνουμε
μικρή χρήση πριν τον έρωτα. Τότε θα φτάσουμε ψηλά στην ευχαρίστηση. Θα ανέβουμε
κι οι δυο σε άλλα επίπεδα, Θα το δεις και δε θα το πιστεύεις»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Οι
εκ των υστέρων συμβουλές μικρή σημασία έχουν.
Σε λίγο καιρό η ίδια τα αναζητούσε και η έλλειψη τους την έπνιγε. Ο άθλιος
εκμεταλλευόταν αυτή την αδυναμία της, όλο ζήταγε περισσότερα βυθίζοντας την σε ακόμα
χαμηλότερα σκαλοπάτια της προσωπικής της αξιοπρέπειας. Τότε και μόνο τότε
κατάλαβε ότι οδηγείται στο σίγουρο θάνατο και το ένστικτο της αυτοσυντήρησης
της έδωσε την ύστατη δύναμη να δραπετεύσει από το σφιχταγκάλιασμά του με
αβέβαιη όμως κατάληξη. Η πόρτα του πατρικού της σπιτιού είχε από καιρό κλείσει γι αυτήν Τότε τυχαία συνάντησε στο δρόμο
της το παλαιό της φίλο Γιώργο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Απόπειρα προσέγγισης <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
γιορτή στο Περιστέρι τον σφράγισε. Και ειδικότερα το λαμπερό πρόσωπο και τα
τσακίρικα μάτια της Μαρίας. Η σκέψη του συνεχώς ταξίδευε σ’ αυτήν κι έγινε
βάσανο. Τυράννησε το μυαλό του να βρει έναν τρόπο να την προσεγγίσει. Πριν τις
εξομολογηθεί τα δικά του αισθήματα και πριν ανιχνεύσει τις δικές της προθέσεις
δεν μπορούσε να προχωρήσει παραπέρα. Ρωτώντας έμαθε την έδρα του παιδαγωγικού
τμήματος, που σπούδαζε η Μαρία. Όταν κάτι πολύ επιθυμείς βρίσκεις τρόπους. Να
τη στήσει απέξω και κάποια στιγμή να την πάρει το μάτι του. Μα πώς; Αυτός
συνήθως εργάζεται και τα Σαββατοκύριακα που είναι ελεύθερος δε γίνονται
μαθήματα. Αδιέξοδο; Όχι αυτός πίστευε βαθιά στη μοίρα και τις συμπτώσεις της.
Την επόμενη Τετάρτη ειδοποίησε ότι για προσωπικούς λόγους δε θα πάει στη
δουλειά. Από νωρίς την έστησε έξω απ’ τη σχολή σε σημείο που να έχει φάτσα την
είσοδο μα όχι και δίπλα. Να μη φανεί ότι την έχει εκεί στημένη. Αν την δει να
προσποιηθεί ότι η συνάντηση είναι τυχαία. Κάποια στιγμή την είδε να έρχεται από
μακριά με μια φίλη της χαμογελαστή και περπάτησε προς τα εκεί με σκοπό να φανεί
το τυχαίο του πράγματος.. Όταν κι αυτή τον είδε ξαφνιάστηκε, φάνηκε καθαρά ότι
τον αναγνώρισε και πως αναστατώθηκε απ’ αυτό. Χαιρετήθηκαν με χειραψία και την
άκουσε να λέει στη φίλη της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Προχώρα
εσύ και κράτα μου θέση στο αμφιθέατρο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όταν
αυτό έγινε ο Γιώργος βιαστικός της είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Πρέπει
οπωσδήποτε να σου μιλήσω. Αλλά δε θέλω και να χάσεις και το μάθημα σου. Πες μου
που και πότε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Δεν
αιφνιδιάστηκε η μικρή, λες και το περίμενε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μπορείς
σε δυο ώρες να είσαι μπροστά στο Οφθαλμιατρείο, Πανεπιστημίου και Σίνα; »<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μπορώ!»
της απάντησε αυτόματα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Εντάξει
Πάω μάθημα τώρα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήταν
πολύ χαρούμενος. Με την πρώτη την πέτυχε και η ατμόσφαιρα αισθάνθηκε ότι είναι
θετική. Χάζεψε στους γύρω δρόμους, είδε βιτρίνες, αγόρασε μια εφημερίδα να
διαβάσει και καθισμένος στα μάρμαρα του
κτιρίου της Ακαδημίας προσπάθησε να τη διαβάσει. Μάταια όμως. Το μυαλό του ήταν
εγκλωβισμένο στη συνάντηση που θα γινόταν σε λίγο. Τι θα της πει; Πώς θα την
καθησυχάσει ότι δε ζητά μια σχέση ευκαιριακή; Αντίθετα επιζητά κάτι σοβαρό και
μόνιμο. Τι εντύπωση της άφησε από την πρώτη συνάντηση; Πώς βλέπει αυτή μια
τέτοια προοπτική και τόσα ακόμη. Η αλήθεια είναι πως ήταν πρωτάρης. Η πρώτη
κοπέλα που πεθύμησε κάτι σοβαρό μαζί της τον έφτυσε κι έτσι δεν ξέρει και πως
να φερθεί. Θα του δώσει θάρρος η θα τον αποθαρρύνει και δε θα έχει πια την
ευκαιρία να βλέπει το γλυκό προσωπάκι της; Έδωσε παρηγοριά στον εαυτό του. Όλα
θα πάνε καλά! Μα κι αυτό το ρολόι λες κι ήταν σταματημένο, οι δείκτες δεν κινούνται καθόλου <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όταν
πλησίαζε να κλείσει το δίωρο την είδε να πλησιάζει από το πεζοδρόμιο της
Πανεπιστημίου. Έτρεξε να τον δει και της έκανε νόημα ν’ ανέβει τη Σίνα. Όταν
ήρθε κοντά του της είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μέσα
στο πρώτο στενό ξέρω ένα ήσυχο μπαράκι. Τώρα το πρωί δεν θα έχει κόσμο. Πάμε
εκεί να τα πούμε με την ησυχία μας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Τον
ακολούθησε χωρίς να πει κουβέντα. Μόνο όταν κάθισαν και το γκαρσόνι τους έφερε
τους καφέδες που παράγγειλαν με σταθερή φωνή και κοιτάζοντάς τον στα μάτια τον
ρώτησε στα ίσια <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Πες
μου γιατί ήθελες να συζητήσουμε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Θα
το πω καθαρά και χωρίς εισαγωγές και τερτίπια. Πιστεύεις στον κεραυνοβόλο
έρωτα. Ε! λοιπόν εγώ είμαι ένα θύμα του. Την πάτησα μόλις σε συνάντησα στο
σπίτι σου. Η σημερινή μας συνάντηση δεν είναι τυχαία. Δεν πήγα στη δουλειά
λέγοντας μια ψεύτική δικαιολογία και την έστησα έξω απ’ τη σχολή σου….»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Δε
χρειάζεται να μου το πεις. Δεν είμαι χαζή Το κατάλαβα μόνη μου. Κοίταξε, από τη
δική σου μεριά το κατάλαβα από την πρώτη συνάντηση στο σπίτι μου. Το διάβασα
στα μάτια σου. Κοινώς την πάτησες. Από την πλευρά μου να σου πω πως και σε μένα
μου έκανε εντύπωση η παρουσία σου στη γιορτή του μπαμπά. Εκεί ένιωσα το ειδικό
ενδιαφέρον σου για μένα. Τόσο που φοβάμαι ότι έκανε εντύπωση και σ’ άλλους»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Εγώ
δεν έχω κανένα πρόβλημα. Μπορώ να ενημερώσω αμέσως τον πατέρα σου για το
ενδιαφέρον μου για σένα…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ε..εε!
Στάσου. Μην είσαι τόσο βιαστικός. Δε λέω. Μ’ ενδιαφέρεις, μα για να πάμε
παρακάτω θα χρειαστεί καιρός. Πρέπει να μαζέψουμε κοινές εμπειρίες. Να δούμε,
ρε καλέ μου άνθρωπε, πόσο ταιριάζουν τα χνώτα μας. Ένα πράγμα πρέπει να σου
καθαρίσω από την αρχή και να το πάρεις ως αδιαπραγμάτευτο δεδομένο. Εγώ όπως
και να έρθουν τα πράγματα το πτυχίο της δασκάλας θα το πάρω. Στο θέμα αυτό δε
δέχομαι κουβέντα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Του
έκανε εντύπωση η ωριμότητα και το θάρρος της γνώμης της Μαρίας. Έπρεπε να δώσει
απάντηση και δε γινόταν διαφορετικά παρά να δεχθεί τους όρους που του έθεσε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Δέχομαι
ότι είπες καλή μου Μαρία με μια ένσταση μόνο. Με τον πατέρα σου δεθήκαμε πολύ
μέσα στην κοινή μας εργασία. Μου φέρθηκε καλύτερα από πατέρας και δε θέλω να
σκεφτεί ότι τον πρόδωσα πίσω από την
πλάτη του..» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Του
έριξε ένα πονηρό βλέμμα κι ένα χαμόγελο ντροπαλό, αλλά κι ευχαριστημένη από την
απαίτησή του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Το καταλαβαίνω και το σέβομαι. Μην ανησυχείς όμως. Σε μια τέτοια περίπτωση να
σε καλύψω εγώ. Θα επιβεβαιώσω ότι από την πρώτη στιγμή ήθελες να του το πεις.
Να μια πρώτη προφύλαξη. Στο κινητό μου θα σε περάσω με το όνομα ενός
φανταστικού μου συμφοιτητή. Είσαι ο Μίλτος. Αν σε αποκαλέσω έτσι στο τηλέφωνο
να ξέρεις ότι κοντά μου βρίσκεται κάποιος της οικογένειας. Εσύ γράψε με όπως
θέλεις» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Είμαι
πολύ καθυστερημένος σε αυτά, σκέφτηκε ο Γιώργος. Αντάλλαξαν τα τηλέφωνά τους.
Τώρα πια υπήρχε η δυνατότητα να μιλάνε όποτε χρειάζεται <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Θα σκεφτώ που και πότε θα γίνει η επόμενη μας συνάντηση. Να ξέρεις ότι τις
καθημερινές έχω το ωράριο του εργαζόμενου ανθρώπου. Σκέψου και κάνε πρόταση κι
εσύ. Μόνο που αυτό θέλω να γίνει σύντομα. Έχουμε μπροστά μας μια ολόκληρη ζωή<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ώρα για τη
ρεβάνς <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Τον
σήκωσαν σαν αποσκευή, χωρίς καθόλου να τον ρωτήσουν, και τον στείλανε με το ζόρι στην Ελβετία. Για να
νικήσει είπαν την εξάρτηση του από τα ναρκωτικά. Στην πραγματικότητα όμως τον
φυλάκισαν σε έναν παλαιό πύργο, θεραπευτήριο το λένε, κάπου έξω απ’ τη Γενεύη.
Δε γινόταν να το παίξει υπάκουο σκυλάκι. Αυτός έχει τη δική του προσωπικότητα
και δεν έχει συνηθίσει τρίτοι άνθρωποι να ρυθμίζουν τη ζωή του. Στην αρχή τους
έκανε τη ζωή δύσκολη. Να καταλάβουν ότι
ο Άκης έχει τη δικιά του άποψη. Γίνεται
να ζήσω ρε μάγκες εγώ χωρίς τη δόση μου;
Γίνεται να είμαι φυλακισμένος σε τέσσερις τοίχους, χωρίς έξοδο και διασκέδαση; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Σύντομα
όμως κατάλαβε την παγίδευσή μου. Δεν είχε εδώ τις επαφές του, δεν είχε το
πορτοφόλι του, δεν είχε τη μάνα μου, που εύκολα πάντα την τούμπαρε να του δίνει
το χοντρό χαρτζιλίκι. Σιγά μην της λείψει. Ο παππούς, της άφησε πλούτο και
πλούτο, άλλον σε τράπεζες και ακίνητα κι άλλον περισσότερο κρυμμένο αριστερά
και δεξιά από δουλειές, που μόνο αυτός ήξερε και χειριζόταν. Ήταν αλεπού ο
παππούς και τον παραδέχεται. Μέσα στα άλλα άφησε και σ΄ αυτόν ένα καταπίστευμα,
μόνο που δεν καταλάβαινέ γιατί έβαλε τον
περιορισμό να τα πάρει στα χέρια μου όταν συμπληρώσει τα είκοσι πέντε του χρόνια.
Σε λίγες μέρες θα τα έβαζε στην τσέπη του κι οι πούστηδες -μάλλον με παρέμβαση
του πατέρα του- τον έστειλαν άρον- άρον δώθε. Όμως εκεί βρήκε ένα
οργανωμένο και αυστηρά φυλαγμένο μέρος. Έτσι δεν τον έπαιρνε να κάνει τον
επαναστάτη. Τότε το σκέφτηκε αλλιώς. Θα
έκανε του κωλοτούμπα. Θα το έπαιζε υπάκουο σκυλάκι σε ότι αυτοί επιθυμούσαν. Δε
γίνεται! Κάποια στιγμή θα τ’ αφήσουν να φύγει. Έτσι ηρέμησε κι ακολούθησε σαν
καλό παιδί το πρόγραμμα. Τυραννήθηκε ειν’ αλήθεια, πόνεσε πολύ, μα η ιδέα να
πάρει το αίμα του πίσω του έδιναν τη δύναμη να αντέξει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Αυτή
η περιπέτεια κράτησε πάνω από δυο μήνες. Μια μέρα ο γιατρός που τον κουράριζε
του ανακοίνωσε πως αύριο έρχονται οι δικοί του να τον πάρουν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Κρίθηκε,
κύριε Άκη ότι απεξαρτηθήκατε από τις
ουσίες και μπορείτε να επανέλθετε υγιής στην κοινωνία. Εύχομαι να δείξετε
δύναμη κι αποφασιστικότητα. Κρατηθείτε μακριά τους. Γιατί ο δρόμος μαζί τους
είναι αδιέξοδος Ευχαριστούμε για τη συνεργασία σας κι ελπίζω να μη χρειαστεί να
ξανασυναντηθούμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
επόμενο πρωί ετοίμασε τη βαλίτσα και σε λίγο τον ειδοποίησαν να πάει στο θυρωρείο. Έπρεπε όμως να συνεχίσει το ρόλο
του καλού παιδιού μέχρι να πάρει το χρήμα στα χέρια του. Εκεί με αγκαλιές και κλάματα
με υποδέχθηκε η μάνα μου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Αχ
μωρό μου πόσο σε πεθύμησα! Μου έλειψες πολύ. Όμως, πρέπει να το παραδεχθείς,
σου βγήκε σε καλό. Με ενημέρωσαν οι γιατροί ότι ξέφυγες από την κακή συνήθεια
και χαίρομαι πολύ. Επιστρέφουμε στο σπίτι μας αυθημερόν. Έχω τ’
αεροπορικά εισιτήρια στη τσάντα μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Δεν
έδωσε απάντηση. Απλώς την ακολούθησε έχοντας κατά νου το δικό του σκοπό. Στην
Αθήνα μετά από τόσο καιρό συνάντησε τον πατέρα του και η μεταξύ τους ψυχρότητα
ήταν εμφανής. Αυτό δεν άρεσε στη μάνα, μα δεν μπορούσε να παρέμβει. Φοβόταν τη
σύγκρουση κι ο μονάκριβος γυιόκας μόλις έβγαινε από μια περιπέτεια. Έτσι έκανε κι
αυτή το μόκο. Κοιμήθηκε στο κρεβάτι του μετά τόσες μέρες έναν ύπνο ανήσυχο
γεμάτο με παράξενα όνειρα και εφιάλτες. Το πρωί δεν ένιωθε καθόλου ξεκούραστος
μετά μια τέτοια νύχτα. Η μάνα του, με αυξημένη, από την έλλειψη, αδυναμία για
τον γιο της, μόλις πήρε είδηση ότι ξύπνησε του πήγε ένα πλούσιο πρωινό με δίσκο
στο κρεβάτι του και με ιδιαίτερη χαρά είδε τρώει με όρεξη. Τον τελευταίο καιρό
κάθε μέρα, όταν ξυπνούσε αργά με φωνές κι εκνευρισμό έπινε μόνο έναν εσπρέσο.
Από μέσα της είπε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Δόξα
το θεό φαίνεται ότι η Ελβετία τον
βοήθησε» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το αυτοκίνητο<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όταν
ξύπνησε ο Γιώργος το πρωί μια σκέψη κυριάρχησε στο κεφάλι του. Πέρασαν τόσα
χρόνια και -τι ντροπή – δε ξέρει ακόμα να οδηγεί αυτοκίνητο. Πρέπει να κάνει
απαραιτήτως μαθήματα και να πάρει το δίπλωμα. Όταν στη δουλειά είδε τον Μπάμπη
του είπε την νέα επιθυμία του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Άντε
με το καλό. Το επόμενο βήμα ας είναι ν’ αποκτήσεις δικό σου αυτοκίνητο» Έψαξε στο διαδίκτυο και βρήκε μια σχολή
οδηγών σε βολική απόσταση από το σπίτι
του. Ο δάσκαλος του είπε τα δικαιολογητικά που χρειάζονται να συγκεντρώσει, ενώ
άρχισε τα μαθήματα.. Αμέσως φάνηκε η εξοικείωση του με το τιμόνι κι ο δάσκαλός
του είπε ότι δε θα συναντήσει δυσκολίες στις εξετάσεις. Πράγματι σε λίγο καιρό
πήρε επάξια το επίσημο χαρτί. Αμέσως βολιδοσκόπησε τους δικούς του ότι
σκέφτεται ν΄ αγοράσει δικό του αυτοκίνητο. Ο πατέρας του ήταν ουδέτερος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Κάνε
ότι θες, γιε μου. Δικά σου είναι τα λεφτά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
μάνα του, λίγο διστακτική, το μόνο που βρήκε να πει ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Να
προσέχεις παιδί μου! Σήμερα τόσα και τόσα γίνονται»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
θείος του ήταν πιο κατατοπιστικός<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σήμερα
το αυτοκίνητο, Γιώργο, είναι ένα απαραίτητα εργαλείο για έναν δραστήριο
άνθρωπο, σαν εσένα. Δε θέλω να επέμβω, μα η γνώμη μου είναι να προτιμήσεις
γερμανική εταιρεία. Όπως έχεις δει εγώ
έχω ένα </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Golf</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">της </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Volkswagen</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">
</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">. Αξιόπιστο αμάξι με έχει βολέψει
πολύ. Από λεφτά τι γίνεται;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Έχω
ένα κομπόδεμα, μα ξέρω ότι κάνουν δόσεις. Θα το ξοφλήσω σιγά- σιγά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Εντάξει!
Να υπολογίζεις κι εμένα. Θα τσοντάρω κατά ένα μέρος. Έναν ανιψιό έχω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Έτσι
σύντομα βρέθηκε με αμάξι και βέβαια στην αρχή με τη φυσική αγωνία του νέου
οδηγού μέσα στη δύσκολη κυκλοφορία της Αθήνας. Σύντομα όμως πήρε το κολάι κι
έγινε καλός, μα και προσεκτικός. Οι πρώτοι επιβάτες που μπήκαν στο αμάξι ήταν
οι γονείς του. Τους πήγε σε μια ψαροταβέρνα στην παραλιακή. Ο μπαμπάς περήφανος
κι ευχαριστημένος με την πορεία και εξέλιξη του γιού του. Η μάνα με τη μόνιμη
αγωνία, αλλά δε λησμόνησε να παινευτεί στις φιλενάδες της για την πρόοδο του
κανακάρη της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Οδηγούσε
προσεκτικά και μας πήγε σε ένα πολύ ωραίο μαγαζί στην παραλία. Αντιγόνη μου,
φάγαμε πλούσια και τα πλήρωσε όλα ο ίδιος. Δεν άφησε τον πατέρα του να δώσει ούτε
ένα ευρώ. Είμαι τόσο περήφανη με τον μοναχογιό μου. Ο Γιώργος μου είναι
διαμάντι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Νέες συναντήσεις<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Στο
διάστημα αυτό, από την πρώτη συνάντηση με τη Μαρία μέχρι την αγορά του
αυτοκινήτου, είχαν δυο -τρεις σύντομες συναντήσεις, χωρίς καμιά ιδιαίτερη
εξέλιξη, πέρα από ένα πεταχτό φιλί που του έδωσε κάθε φορά όταν χώριζαν. Όταν ο
ίδιος πήρε το θάρρος να την αγκαλιάσει δεν έφερε αντίρρηση μα όταν αποπειράθηκε
να τη φιλήσει ερωτικά στο στόμα του πρόσφερε το μάγουλό της. Τον αναστάτωσε η
επαφή των σωμάτων τους. Η Μαρία ήταν ακόμα επιφυλακτική και με πείσμα αυτή
καθόριζε τι επιτρέπεται και τι όχι. Στον τομέα αυτό ήταν φειδωλή Οι συζητήσεις
τους περιστρέφονταν γύρω από τα μαθήματα στη σχολή και τις
εξετάσεις της. Την άκουγε μ’ ενδιαφέρον. Αυτός της είπε για τις εξελίξεις στη
δουλειά, τη νέα εταιρία που ίδρυσαν οι τρεις συνέταιροι και οι προοπτικές που ανοίγονται. Μα η Μαρία
δεν έδειχνε κανέναν ενθουσιασμό για αυτής της κατηγορίας τα θέματα, με την απογοήτευση
του Γιώργου, που όμως δεν την εμφάνισε με λόγια ή άλλες αντιδράσεις και την
κατάπιε σιωπηλά και αμάσητη εντός του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Αυτός
όταν τη σκεφτόταν μόνος φλεγόταν από το
πάθος, ήθελε να ζήσει μαζί της φλογερές στιγμές, αυτονόητες για δυο νέους
ανθρώπους που αγαπιόνται. Τον έσπαγε ο δισταγμός της. Όμως δεν μπορούσε να ξέρει ότι κι εκείνη
με μεγάλο ζόρι συγκρατούσε την επιθυμία της να τον ζουπήξει και να τον φιλήσει
παντού. Ήταν η οικογενειακή αγωγή, ήταν ο φόβος μην τυχόν ο Γιώργος παρεξηγήσει
την ευκολία με την οποία του παραδίνεται στα χάδια. Έτσι μέχρι στιγμής ο ένας
δεν είχε δοκιμάσει τη γεύση του άλλου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Σήμερα
ήταν το πρώτο ραντεβού, που θα πήγαιναν μαζί με το αυτοκίνητο. Η τηλεφωνική
συνεννόηση ήταν να περάσει από συγκεκριμένο μέρος τη συμφωνημένη ώρα. Έτσι κι
έγινε. Άνοιξε με θάρρος την πόρτα και κάθισε δίπλα του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Με
γεια το αυτοκίνητο, Γιώργο. Όμορφο είναι. Μόνο, καλέ μου, να προσέχεις και να
είσαι συνετός οδηγός Μη μου πάθεις τίποτα. Πάνω σου έχω στηρίξει όλες μου τις
ελπίδες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήταν
η πρώτη φορά που του ξανοιγόταν τόσο άμεσα και το εισέπραξε με ευχαρίστηση.
Γύρισε με χαμόγελο το κεφάλι του προς το μέρος της και είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ναι
κορίτσι μου θα προσέχω. Θέλω μαζί σου να ζήσω όλες τις χαρές που δικαιούται
ένας άνθρωπος»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Του
χαμογέλασε κι αυτή ευχαριστημένη. Πάλι τράβηξε προς τα κάτω στη θάλασσα. Εκεί
ήξερε την ψαροταβέρνα που είχε πάει τους
γονείς του, μα αυτό δεν το είπε καθόλου. Ήθελε να της κάνει και λίγο φιγούρα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Πώς
ένιωθε και τι σκεφτόταν την ίδια στιγμή το κορίτσι του, η Μαρία;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Μέσα
στο σπίτι την ώρα του οικογενειακού δείπνου ο πατέρας της είχε αναφερθεί με τα
καλύτερα λόγια για τον νεαρό συνεργάτη του Γιώργο. Εργατικός, φιλότιμος, κόβει
το μυαλό του, αφομοιώνει με ευκολία τη νέα γνώση, είναι ανιψιός του αφεντικού
και επειδή αυτός είναι φανατικός εργένης και μάλλον δεν θα παντρευτεί ποτέ, σχεδιάζει να είναι ο
διάδοχός του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> Όλα
αυτά τα ξέρει και από την ολιγόχρονη δική τους γνωριμία, εκτίμησε τα στοιχεία
του προσωπικού του χαρακτήρα και το σεβασμό που δείχνει στο πρόσωπό της. Ξέρει
ότι ο Γιώργος την αγαπάει και μέχρι τώρα τη σεβάστηκε και δε διεκδίκησε
εκβιαστικά αυτό που τόσο καθαρά διαβάζει στα μάτια του. Αλλά μέχρι πότε θα
αντέχει κι αυτός το κράτημα της; Αυτός θα νομίζει ότι εκείνη είναι παγοκολόνα,
ότι δεν έχει επιθυμίες και πάθη, ότι δε θέλει με το ίδιο πάθος ό,τι κι αυτός
επιθυμεί. Αχ κακομοίρη, να ήξερες σε τι αναμμένο φούρνο ζω κι εγώ. Πόσες φορές
κρατήθηκα σφίγγοντας τα δόντια μου να μη σε ρουφήξω αμάσητο. Τέλος πάντων είναι
πια η ώρα να ανοίξω λίγο το παιχνίδι και να του δείξω ότι κι αυτή έχω επιθυμίες και αισθήματα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Γιώργος διαισθάνθηκε την ατμόσφαιρα σήμερα πιο ζεστή και αφού έφτασαν στον
προορισμό τους, πριν να κατέβουν από το αυτοκίνητο και καθώς αυτή γυρισμένη τον
κοίταζε χαρούμενα έσκυψε προς το μέρος της και φυλάκισε το πρόσωπό της με τις δυο
παλάμες του. Με συγκινημένη φωνή της είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Να
το ξέρεις πως σ’ αγαπώ πολύ κορίτσι μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Έσκυψε
κι η ίδια προσφέροντάς του τα χείλη της. Περίμενε καιρό κάτι τέτοιο. Πίεσε τα
χείλη του στα δικά της και το στόμα της αυτόματα άνοιξε. Για πρώτη φορά
δοκίμαζε τη γεύση της μ’ ένα αμφίπλευρο πάθος που συνοδευόταν με σιγανούς
αναστεναγμούς<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Νομίζεις
χαζούλη μου ότι τόσο καιρό δε σε ήθελα κι εγώ. Απλώς ήμουν συγκρατημένη. Κι εγώ
σ’ αγαπώ και μάλιστα από την πρώτη στιγμή. Μην το πάρεις βέβαια κι απάνω σου.
Όλα θα πρέπει να προχωρήσουν μ’ ελεγχόμενο ρυθμό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήταν
η καλύτερή τους συνάντηση. Έφαγαν, ήπιαν το κρασάκι τους κι άρχισαν να
σχεδιάζουν το κοινό τους μέλλον. Επιτέλους ο Γιώργος αισθάνθηκε πως είναι
πραγματικό ζευγάρι. Την πήγε κοντά στο σπίτι της και πριν να την αφήσει να
φύγει της είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Μήπως ωρίμασε ο καιρός να επισημοποιήσουμε στους δικούς μας τη σχέση μας; Δεν
είναι κρίμα να συμπεριφερόμαστε σαν ένοχοι ανύπαρκτου αμαρτήματος;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Άσε
να περάσει λίγος καιρός ακόμα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Τι
φοβάσαι. Σου δίνω το λόγο μου ότι δε θα σου φέρω εμπόδια να τελειώσεις τη σχολή
και να πάρεις το πτυχίο σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Θα
το συζητήσουμε εκτενέστερα, σου υπόσχομαι, στην επόμενη συνάντησή μας» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Δυσκολίες στην εργασία <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Με
ελπίδα και χαρά υποδέχτηκαν ο Μπάμπης και ο Γιώργος τη δημιουργία της νέας συνεταιριστικής
εταιρείας για το φυσικό αέριο. </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">M</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">α όταν ο
θείος ανέλαβε από ένα συνεργάτη του κατασκευαστή στο κτίριο που σήκωνε κι αυτή
την υποχρέωση φάνηκαν στην πράξη οι ελλείψεις. Ζημιές, χαμένα μεροκάματα και
αναγκαστική στο τέλος πρόσληψη επιπλέον έμπειρου συνεργάτη για την επιτυχή
ολοκλήρωση της εγκατάστασης. Ο θείος κρατήθηκε και δεν έβαλε τις φωνές στη
διάρκεια των εργασιών στο εργοτάξιο μπροστά σε τρίτους, μα όταν συναντήθηκαν
στο γραφείο τους εκείνο που τους είπε ήταν <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Να
ξέρετε ότι εκείνο που με ενόχλησε δεν είναι το επιπλέον οικονομικό βάρος. Αυτό
θα το απορροφήσω θέλοντας και μη. Εκείνο όμως που με φόβισε και πρέπει πάση
θυσία να το αποφύγουμε είναι μήπως φανούμε αναξιόπιστοι στον άνθρωπο που μας
εμπιστεύθηκε τη δουλειά. Ευτυχώς τελειώσαμε εγκαίρως και δεν υπήρξε παραπέρα
πρόβλημα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Εκείνος
που βαθιά ένιωσε την ενοχή του ήταν ο Γιώργος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ξέρω
ότι εγώ είμαι ο υπεύθυνος αυτής της ανωμαλίας. Πίστεψα επιπόλαια ότι μετά τη
θεωρητική μελέτη και τη σύντομη πρακτική μου εξάσκηση που έκανα, θα ήμουν
έτοιμος και δε θα υπήρχαν προβλήματα. Η πράξη όμως έδειξε ότι είχα πολλές ελλείψεις. Όμως ένα μπορώ να πω πια τώρα. Παρακολούθησα
από κοντά όλες τις φάσεις της εγκατάστασης και επανέλαβα ο ίδιος μια φορά ακόμα
την κάθε εργασία. Στο σπίτι κράτησα αναλυτικές
σημειώσεις και νομίζω ότι τώρα είμαι έτοιμος. Νιώθω καθαρά την προσωπική μου
ενοχή και σας ζητώ ειλικρινά συγνώμη απ’ όλους σας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Μπάμπης συμπλήρωσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Τώρα
οπλιστήκαμε με την αναγκαία εμπειρία. Είμαι σίγουρος ότι την επόμενη φορά θα σε
βγάλουμε κυρ Νίκο ασπροπρόσωπο. Παρακολούθησα τη φιλότιμη προσπάθεια του
Γιώργου και έχω εμπιστοσύνη στις ικανότητές του. Η προσωπική του διαβεβαίωση
μου αρκεί» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
θέμα ξεπεράστηκε, μα ο Γιώργος θα ζούσε για μεγάλο διάστημα την ενοχή του. Ήταν
μια προειδοποίηση ότι τίποτε δεν πρέπει να θεωρεί δεδομένο και απόλυτο κτήμα
του. Η περίοδος της μαθητείας συνεχίζεται και πρέπει να έχει τα μάτια του
ανοιχτά σε κάθε καινούριο που εισβάλει στο επάγγελμα. Τεχνικές, υλικά και
άνθρωποι. Η ζωή έχει τα τερτίπια της και δεν είναι πανηγύρι<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η απρόσμενη αποκάλυψη<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Αυτό
το διάστημα η Μαρία έδινε μαθήματα στη σχολή της. Έτσι δεν την ενόχλησε καθόλου
και προφανώς δε ζήτησε συνάντηση μαζί της. Ήξερε πόσο φανατική ήταν στον τομέα
αυτόν. Όμως η αλήθεια ήταν ότι του έλειπε και του έλειπε φρικτά. Ιδιαίτερα τώρα
που στη δουλειά του είχε κάποια προβλήματα και είχε την ανάγκη μιας ηθικής
συμπαράστασης. Μα κάθε μέρα δεν είναι και γιορτή. Δεν υπάρχει ζωή χωρίς
προβλήματα. Πρέπει να το απορροφήσει ομαλά και χωρίς άλλες συνέπειες στην
καθημερινότητά του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
ανεπάντεχο συνέβη τυχαία στο δρόμο. Επιστρέφοντας απ’ τη δουλειά του πάρκαρε το
αυτοκίνητο σε μια ελεύθερη θέση που βρήκε στο δρόμο κοντά στο σπίτι του και
περπατώντας αισθάνθηκε κάποιος να τον τραβάει απ’ το μανίκι. Στρέφοντας το
κεφάλι του έμεινε άναυδος. Ήταν η παιδική του αγάπη, η Φιλιώ. Διστακτική και
χωρίς την παλαιά αυτοπεποίθηση του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Γιώργο
εσύ είσαι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ναι
Φιλιώ εγώ είμαι. Τι κάνεις; Χρόνια έχω να μάθω νέα σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Είχα
πολλές περιπέτειες και αν μπορείς πάμε κάπου να το συζητήσουμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
σκέφτηκε. Κανονικά έπρεπε ν’ αρνηθεί. Πρώτον γιατί όταν περίμενε καιρό νέα
της, αυτά ποτέ δεν ήρθαν. Τότε που
αρνήθηκε την πρότασή του με την πρόφαση ότι θέλει να το σκεφτεί. Δεύτερο και
σημαντικότερο είναι ότι πια έχει δώσει την καρδιά του στη γλυκιά του Μαρία. Όμως
δεν του πήγαινε να απορρίψει την πρόταση για συζήτηση. Δεν ταίριαζε με το
χαρακτήρα του. Κάποτε ήταν το κορίτσι για το οποίο έτρεφε τρυφερά αισθήματα. Τόσο
σκληρόκαρδος ποτέ δεν ήταν. Την πήγε σ’ ένα κοντινό καφενείο και της είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Έλα,
σ’ ακούω Είμαι όλος αυτιά» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Παρέμενε
σιωπηλή για αρκετά δευτερόλεπτα ακόμα. Αυτός σεβάστηκε τη σιωπή της. Όταν
άρχισε να μιλάει τα πρώτα διστακτικά λόγια που βγήκαν από το στόμα της ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Δεν
ξέρω από που ν’ αρχίσω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Είναι
πολύ απλό. Ξεκίνα από την αρχή»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Παρέμενε
σιωπηλή. Ήταν έκδηλος ο δισταγμός της. Κάποια στιγμή φαίνεται ξεπέρασε τις
αναστολές κι άρχισε να μιλάει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Όταν μου μίλησες καθαρά για την οικονομική σου κατάσταση κι ότι εργάζεσαι ως
σερβιτόρος η αλήθεια είναι ότι τρομοκρατήθηκα. Ήμουν μια χαζοβιόλα με το μυαλό
πάνω από το κεφάλι μου. Έτσι όταν μου μίλησες για τα αισθήματά σου, μέσα μου
μια δυνατή φωνή μου μου είπε. Φύγε Φιλιώ .. φύγε μακρά. Κι αυτό έκανα. Θεωρούσα
ότι εγώ είμαι πλασμένη για τη μεγάλη ζωή. Από μια οικογένεια που με μεγάλη
δυσκολία μου έδινε αυτά που χρειαζόταν για να μετέχω στην παρέα. Σήμερα ξέρω
ότι η στάση μου ήταν λαθεμένη, αλλά δε σώζομαι με μία συγνώμη γιατί στο
μεσοδιάστημα συνέβησαν ακολουθία αρνητικών πράξεων. Μετά τη δική σου αποχώρηση
δέχτηκα μετά από ολιγόχρονη άμυνα να φτιάξω σχέση με τον Άκη. Δεν ξέρω αν τον
θυμάσαι. Ένα κακομαθημένο πλουσιόπαιδο που θεωρούσε δικαίωμα του την υλοποίηση
της όποιας επιθυμίας του. Στα χέρια του παρά την εσωτερική μου άρνηση, εύκολα
έγινα άθυρμα. Παιχνίδι στα ανώμαλα καπρίτσια του» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Σταμάτησε
να πάρει ανάσα και θάρρος να πει τη χειρότερη συνέχεια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Όταν
μετά από κάποιους μήνες έμεινα έγκυος έγινε θηρίο ανήμερο και με υποχρέωσε να
κάνω έκτρωση. Θα μου πεις κι εσύ γιατί δέχτηκες; Γιατί σ΄ αυτήν την πορεία έχασα
πια την προσωπικότητά μου κι όταν αρχίσει ο κατήφορος δύσκολα σταματάει. Κι όχι
μόνο. Στη συνέχεια γίνεται όλο και πιο
σκληρός. Κάναμε – για πλάκα στην αρχή – χρήση ναρκωτικών. Εδώ έπρεπε να
το βάλω στα πόδια, μα δεν το έκανα. Μπήκα στον αδιέξοδο κύκλο των ουσιών κι
έφτασα στον πάτο του πηγαδιού. Τον Άκη η οικογένειά του τον έστειλε στην
Ελβετία σ’ ένα κέντρο απεξάρτησης κι εγώ μόνη σαν καλαμιά στον κάμπο ν’ αναζητώ
τη δόση. Είμαι λοιπόν ένα βήμα πριν τον αφανισμό και άλλη λύση εκτός της
αυτοκτονίας δεν υπάρχει. Αυτά είναι τα δικά μου τα νέα Γιώργο. Μαύρα κι άραχνα.
Εσύ τι έκανες;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Γιώργος βρέθηκε μπροστά σ’ ένα δράμα, με όλη την κυριολεξία της λέξης. Λυπήθηκε
την κατάσταση μιας παιδικής του συντρόφισσας, αλλά είδε και την αδυναμία του να
προσφέρει κάποια βοήθεια. Με λίγα λόγια της είπε το δικό του βίο και το
συναισθηματικό του δέσιμο με ένα νέο κορίτσι από άλλους χώρους. Της είπε ακόμα
ότι πριν λίγους μήνες αγόρασε αυτοκίνητο με δόσεις κι ακόμα βρίσκεται στη φάση
της σταδιακής εξόφλησης του. Μετά απ’ όλα αυτά κατέληξε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Για
την σημερινή σου θέση τι σχόλιο μπορώ να κάνω; Λυπάμαι πολύ για σένα. Ήσουν μια
παιδική φίλη και δε μου ταιριάζει να το παίξω αδιάφορος. Μόνο που δε βλέπω πως
μπορώ να σε βοηθήσω. Η μόνη συμβουλή που μπορώ να σου δώσω είναι να γυρίσεις στην
οικογένειά σου. Είναι η μόνη ελπίδα σου για στήριξη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Κούνησε
με απελπισία το κεφάλι της <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Κι
εκεί τα έχω κάνει σκατά, Γιώργο. Αφού τους άρμεξα πάνω κι απ’ τις δυνάμεις
τους, μου έκλεισαν την πόρτα. Ο πατέρας μου το είπε καθαρά. Δεν έχω δυο παιδιά
πλέον. Μου απόμεινε το ένα. Δε σε ξέρω. Εσύ θα μας πάρεις μαζί σου όλους στον
όλεθρο. Σε αυτό συμφώνησαν μάνα κι
αδελφή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Άκου
καλή μου Φιλιώ. Οι δεσμοί του αίματος είναι ακατάλυτοι. Πήγαινε στο σπίτι σου
και πες τους να σε κλειδώσουν σ’ ένα δωμάτιο μόνη σου. Θα περάσεις άσκημες
μέρες, μα σφίξε τα δόντια και δώσε τη μάχη της ζωής σου. Εγώ σε θυμάμαι ένα
κορίτσι με δύναμη και όνειρα. Ψάξε μέσα σου να το ξαναβρείς»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μα
δε με δέχονται πια, ούτε μου μιλάνε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Άκου τι θα κάνεις. Κατασκήνωσε έξω από την πόρτα και μη φύγεις πριν κάνεις την
πρότασή σου σ΄ ένα μέλος της οικογένειας. Πες τους την πρότασή και μην αποχωρήσεις μέχρι να τη δεχτούν. Είμαι
σίγουρος ότι στο τέλος θα σε δεχθούν. Ο κόμβος όμως είσαι εσύ. Άντεξε και βρες
σιγά- σιγά τον παλαιό σου εαυτό. Το εύχομαι μ’ όλη μου την καρδιά και μετά από
καιρό να σε ξαναδώ στο δρόμο ζωντανή και περήφανη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σ’
ευχαριστώ Γιώργο. Αυτό θα κάνω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Του
έδωσε ένα φιλί στο μάγουλο κι έφυγε. Στο Γιώργο αυτή η συνάντηση ήταν ένα σοκ.
Είδε ζωντανά πως οι εύκολες επιλογές και οι αθώες σε πρώτη φάση υποχωρήσεις
μπορεί να γίνουν στην πορεία μια χιονοστιβάδα που στο διάβα της παρασέρνει και καταστρέφει
τα πάντα. Ευτυχώς ο ίδιος έγκαιρα ξέκοψε από αυτήν την παρέα και βρήκε ένα νέο
και- πιστεύει - δημιουργικό δρόμο ζωής. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η Μαρία <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Εδώ
και δέκα μέρες διαβάζει ασταμάτητα. Ήδη έδωσε δυο μαθήματα στην περίοδο που
διανύει και της απομένουν ακόμα τέσσερα. Έχει μέλλον μπροστά της και από τώρα
τον νοστάλγησε. Τουλάχιστον προς το δειλινό να τον πάρει ένα τηλέφωνο. Μόνο με
τη στέρηση της επαφής κατάλαβε ότι ο Γιώργος της έγινε απαραίτητος. Θυμήθηκε το
δυνατό ερωτικό φιλί που αντάλλαξαν στο αυτοκίνητο κι ένα ρίγος έντονης
επιθυμίας διαπέρασε όλο το κορμί της. Όχι δε θ’ αντέξει την αποχή όλες τις
μέρες. Ας κανονίσει να τον δει κι ενδιάμεσα. Δε θα χαλάσει δα κι ο κόσμος. Ενδόμυχα
χωρίς βεβαίως ποτέ να το παραδεχθεί ακόμα και στον εαυτό της, κυκλοφορούσε και
ο μυστικός φόβος μη της τον κλέψει καμιά σουρλουλού. Άντρας ολόκληρος είναι με
όλες τις ανάγκες κι ίδια δεν μπορεί τουλάχιστον προς το παρόν να τις καλύψει.
Όμως το ενδεχόμενο αυτό είναι στα υπόψη. Γιατί να μην τ’ ομολογήσει; Και η ίδια
παλεύει για να το αναβάλει. Κι η ίδια το
επιθυμεί, αλλά κάθε φορά λέει: άστο για αργότερα. Με τους δικούς της δεν έχει
κανένα πρόβλημα. Ξέρει να τους χειρίζεται καλά και ποτέ δεν έδωσε αφορμές για
παραλείψεις ή αμαρτήματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Γιώργος δέχτηκε με χαρά το τηλεφώνημα, ιδιαίτερα όταν τις προηγούμενες μέρες
του είχε πει να μην παίρνει αυτός και διασπά την προσοχή της. Στην πρόταση να
πάνε καμιά βόλτα για να πάρει λίγο τον αέρα της της απάντησε ότι μπορεί αν
θέλει και τώρα. Έτσι ορίστηκε η ώρα και το σημείο συνάντησης ατάκα κι επί
τόπου. Όταν μπήκε στο αυτοκίνητο αυθόρμητα του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σε
νοστάλγησα μωρέ τόσες μέρες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Κι
αυτός κολακευμένος τη ρώτησε τι περιθώρια χρόνου υπάρχουν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Δε
θέλω ν’ αργήσω πολύ. Το καταλαβαίνεις. Για ταβέρνα και δεν το βλέπω. Σταμάτα
κάπου να ανταλλάξουμε δυο τρείς κουβέντες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Σ’
ένα ανοιχτό χώρο που βρήκε μπροστά του, χώθηκε μέσα κι έσβησε τη μηχανή. Ήταν
πια νύχτα και στο γύρω περιβάλλον δεν έβλεπαν άλλη ανθρώπινη παρουσία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Έπηξα
στο διάβασμα Γιώργο. Δε λέω, καλά πάω, γιατί θέλω να τελειώσω με αυτό το
βάσανο. Αλλά τώρα μπήκες κι εσύ στη ζωή μου κι αναστατώθηκε ο προηγούμενος
ρυθμός. Αυτό μη το πάρεις σα παράπονο. Είναι μια διαπίστωση. Μη με
παρεξηγήσεις. Μου λείπει ένα φιλί σου. Εδώ με εμποδίζουν όλα αυτά τα συμπράγκαλα
ανάμεσα στις δυο θέσεις. Ας βγούμε λίγο έξω να νιώσω και το αεράκι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όταν
αυτό έγινε, ακουμπώντας στην πίσω πόρτα του αυτοκινήτου του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Έλα κοντά μου. Μη φοβάσαι δε δαγκώνω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> Όταν την πλησίασε τον αγκάλιασε και του
πρόσφερε τα χείλη της. Συγχρόνως κόλλησε το σώμα της πάνω του. Τη φίλησε ξανά
και ξανά με πάθος και τρέμοντας ολόκληρη αισθάνθηκε το διεγερμένο ανδρισμό πάνω
της. Ήταν μια πρωτόγνωρη γι αυτήν εμπειρία που την αναστάτωσε και έδειξε τη
φωτιά του πάθους που κοιμάται μέσα της και είναι ώριμη να την πυρπολήσει. Φοβήθηκε και του ζήτησε να μπούνε πάλι στο
αυτοκίνητο. Ο Γιώργος ταράχτηκε νομίζοντας ότι έκανε κάτι άπρεπο. Την ρώτησε
στα ίσια και η Μαρία το αρνήθηκε κάθετα. Εκείνο που μόνο του είπε ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Γλυκέ
μου Γιώργο, όταν δέχτηκα να βγω μαζί σου, για μένα αυτό ήταν ένα μεγάλο βήμα
συγκατάθεσης. Ήταν μια αναγνώριση ότι εσύ ήσουν ο άνθρωπό μου. Φτάνει όμως για σήμερα. Η ζωή είναι μπροστά μας. Στα
ζητήματα αυτά είμαι απόλυτη και σταθερή. Από σένα ένα ζητώ. Να μ’ αγαπάς και τα
με σκέφτεσαι. Όλα θα έρθουν στην ώρα τους»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Το
ξέρεις πως σ’ αγαπώ» της είπε εκείνος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η επαγγελματική πορεία<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Μετά
το πάθημα την πρώτη φορά στη συνέχεια τους έγινε μάθημα. Στην επόμενη οικοδομή
που ανέλαβαν η εγκατάσταση του φυσικού αερίου έγινε χωρίς κανένα πρόβλημα και
σε χρόνο μικρότερο απ’ αυτόν που προϋπολογίστηκε. Στην παρακολούθηση της
πορείας της εγκατάστασης ήταν από κοντά κι ο θείος του Νίκος και μετά το τέλος
των εργασιών, έδωσε τα συγχαρητήρια στον ανιψιό του. Για εκείνον ήταν θέμα
προσωπικής τιμής. Στο τέλος δικαιωμένος ένιωσε μια μεγάλη ανακούφιση. Τα ίδια
συχαρίκια πήρε κι απ’ το στενό του συνεργάτη και φίλο Μπάμπη, που τα
ευχαριστήθηκε επίσης πολύ, γιατί ο ίδιος μόνο ήξερε ότι ο Μπάμπης δεν ήταν μόνο
συνεργάτης. Ήταν κι ο μέλλων πεθερός του. Τον ενοχλούσε που κάτω απ’ τη μύτη
του και χωρίς ο ίδιος να το γνωρίζει είχε ανοίξει παρτίδες με την κόρη του κι
αυτό τον έκανε να νιώθει στενάχωρα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Επιτέλους
αυτή η εκκρεμότητα πρέπει να λάβει ένα τέλος. Την επόμενη φορά θα πιέσει μέχρι
τέλους τα πράγματα. Δεν πάει άλλο. Ίσως όχι με το πρώτο γάμος, αλλά ένας λόγος
επίσημος, ένας αρραβώνας ενώπιον και των δυο οικογενειών ήταν πάνω από
απαραίτητος. Θα τους απελευθέρωνε να μπορούν να συναντώνται, χωρίς το άγχος και
τις ενοχές απέναντι στον φίλο του Μπάμπη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Στην
επόμενη συνάντηση με τη Μαρία την ενημέρωσε για τις επιθυμίες του και μάλιστα
με ένα τελεσιγραφικό τρόπο <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Άκου
Μαρία κορίτσι μου. Ξέρεις ότι σ’ αγαπώ και μαζί σου θέλω να φτιάξω οικογένεια.
Ξέρω και ακόμα ότι πρώτα θέλεις να τελειώσεις την εκκρεμότητα του πτυχίου σου,
και το σέβομαι. Όμως δεν αντέχω άλλο να κρύβομαι. Υπάρχουν και ενδιάμεσες
καταστάσεις. Να ανταλλάξουμε επίσημα βέρες ενώπιον των οικογενειών μας. Η μάνα
μου συνέχεια με πιέζει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Καλά
εσύ πότε σκέφτεσαι να μας φέρεις το κορίτσι σου να το γνωρίσουμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
Μαρία έκανε μια απόπειρα να τον διακόψει, μα αυτός αποφασιστικός δεν της το
επέτρεψε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Θα
μιλήσεις μετά. Άφησε με να ολοκληρώσω τη σκέψη μου. Το πρώτο βήμα είναι να
ενημερώσεις τον πατέρα σου. Με έναν όμορφο τρόπο που να μη δημιουργηθούν
λαθεμένες εντυπώσεις. Αν ντρέπεσαι ή φοβάσαι διατίθεμαι να κάνω εγώ αυτό το
καθήκον. Δε μπορώ άλλο. Κατάλαβέ με. Νιώθω πολύ άσχημα. Μέσα σε δέκα μέρες
πρέπει να κλείσει αυτό το θέμα. Αν το αρνηθείς με το δίκιο μου θα δημιουργηθεί η εντύπωση ότι δε βλέπεις μέλλον
για τους δυο μας κι ότι πρέπει να κάνω αναπροσανατολισμό εφ’ όλης τη ύλης»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Έμεινε
για λίγο αμίλητη. Το ύφος του τελεσίγραφου προφανώς την ενόχλησε. Βεβαίως είχε
κι αυτός τα δίκια του, μα από τον δικό της δεν περίμενε τέτοια συμπεριφορά.
Έπρεπε να πάρει θέση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Δεν
περίμενα από εσένα, που είσαι ο άνθρωπός μου, τέτοια απολυτότητα. Απολυτότητα
που φτάνει στις παρυφές του εκβιασμού. Όμως επειδή σ’ αγαπώ το αντιπαρέρχομαι.
Τις δικές μου υποχρεώσεις εγώ τις διεκπεραιώνω. Σου είχα υποσχεθεί ότι εγώ θα
μιλήσω στον πατέρα μου για τη σχέση μας κι αυτό θα κάνω. Έχουμε μια
συναισθηματική σχέση και τη γνωρίζουμε μόνο οι δυο μας. Τώρα θα γίνει κτήμα
όλων. Αυτό θα μας προσφέρει κάποιες
ελευθερίες, μα να το ξέρεις, θα δημιουργήσει
και νέες υποχρεώσεις» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Γιώργος αναπήδησε ανήσυχος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μα
κορίτσι μου πιστεύεις ότι εγώ μπορούσα να έχω ποτέ τέτοια πρόθεση. Εγώ κοιμάμαι
και ξυπνάω με την προσδοκία να ζήσω μαζί σου. Είσαι το πλάσμα που αγαπώ
περισσότερο απ’ το κάθε τι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
ρεαλισμός της γυναίκας έλυσε την ένταση. Τον πλησίασε και τον φίλησε γλυκά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Εντάξει! Τα λέμε πάλι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η ενημέρωση <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Σε
δυο μέρες τον ενημέρωσε τηλεφωνικά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Η εντολή σου εκτελέστηκε. Τα είπα στο μπαμπά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μη
μου μιλάς έτσι αγάπη μου. Το παρουσιάζεις λες κι ήταν διαταγή. Το έκανα για το
καλό μας. Πες μου όμως την αντίδρασή του
μπαμπά σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Στην αρχή του κακοφάνηκε που αυτά έγιναν πίσω απ’ την πλάτη του και
επανειλημμένα του είπα ότι εσύ προτιμούσες άμεση ενημέρωση κι εγώ ήμουν εκείνη
που αντιδρούσε. Ξέρεις τη μεγάλη αδυναμία που μου έχει και ήμουν απ’ την αρχή
σίγουρη, ότι θα εξομαλύνω την κατάσταση. Αύριο το πρωί που θα συναντηθείτε στη
δουλειά να είσαι έτοιμος. Εσύ ζητούσες επισημοποίηση. Τώρα θα υποστείς τις
συνέπειες» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Με
μεγάλη μου χαρά» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
βράδυ τον έφαγε η αγωνία, παρά το γεγονός πως η Μαρία τον διαβεβαίωσε ότι όλα τακτοποιήθηκαν.
Πώς θ’ αντικρύσει τον Μπάμπη, έναν άνθρωπο που του συμπεριφέρθηκε σαν πατέρας
τα χρόνια της μαθητείας του στο νέο επάγγελμα; Με αυτήν την αγωνία έπεσε για
ύπνο, που δύσκολα όμως ήρθε!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Την
άλλη μέρα ο Μπάμπης τον περίμενε έξω από το εργοτάξιο κι όταν ο Γιώργος έφτασε
μπροστά σου με σοβαρό ύφος τον ρώτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Για
πες μου πώς τα κατάφερες κύριε Γιώργο;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ένιωσε
άσχημα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σας
καταλαβαίνω κύριε Μπάμπη και ζητώ εκ βαθέων συγνώμη. Ομολογώ ότι ο ένοχος είμαι
εγώ. Μα όταν συνάντησα τη μέρα της γιορτής σας τα μάτια της κόρης σας
σκλαβώθηκα δια παντός»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Εκείνος
άλλαξε γρήγορα ύφος και τόνο φωνής<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Άκου
Γιώργο. Άσε τον πληθυντικό. Τόσο καιρό μιλούσαμε στον ενικό σαν φίλοι κι έτσι ας
συνεχίσουμε. Η κόρη μου, μου περιέγραψε αναλυτικά τα συμβάντα και ξέρω την πρόθεσή
σου εξαρχής να με ενημερώσεις, Ας αφήσουμε ότι έχει συμβεί πίσω κι ας
κοιτάξουμε μπροστά Μια ερώτηση έχω να σου κάνω. Το αγαπάς το κορίτσι μου;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
απάντηση ήρθε αυτόματα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Για
τη Μαρία μπορώ να πέσω στη φωτιά. Μια διαβεβαίωση θέλω να σου δώσω. Τη Μαρία τη
σεβάστηκα και θα μπορούσα ακόμα και αύριο να την παντρευτώ. Της το πρότεινα
κιόλας, μα η ίδια μου είπε όχι πριν πάρει το πτυχίο της..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ας
σταματήσει η συζήτηση αυτή. Είσαι ένα θαυμάσιο παιδί και κάθε πατέρας θα σε
ήθελε σύζυγο της κόρης του. Αυτό να μην της το πεις σε παρακαλώ. Είναι πολύ
καλό παιδί, αλλά θέλει και μια τιθάσευση. Αυτό είναι πια δικό σου καθήκον.
Ελπίζω αυτό να γίνει όταν κάνετε οικογένεια. Προς το παρόν ας κάνουμε έναν
επίσημο αρραβώνα. Προτείνω αυτό να γίνει σε δυο βδομάδες από σήμερα στο σπίτι
μου. Θα καλέσω μικρό αριθμό στενών συγγενών. Και συ κάνε το ίδιο Συμφωνείς;
Εννοείτε ότι θα φάμε, θα πιούμε και θα χορέψουμε. Μια κόρη έχω κι είναι
διαλεχτή»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Συμφωνώ
πλήρως Μπάμπη. Εγώ θα φέρω τους γονείς μου, το θείο και δεν ξέρω αν υπάρχει
άλλος. Μόνο επειδή είμαι άσχετος βοήθησε με τι θα χρειαστώ να προμηθευτώ,
Παράδειγμα βέρες, δαχτυλίδι και τι άλλο. Ρώτα τις γυναίκες κι εγώ θα το κάνω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Έλα
να σου δώσω ένα φιλί. Από φίλος σε λίγο καιρό θα γίνω πατέρας σου. Από τώρα στο
λέω. Θέλω εγγονάκια, νεαρέ και γρήγορα» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η χαρά των δύο οικογενειών <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
πρώτη του ενέργεια ήταν να ενημερώσει τους γονείς του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«…
Τη λένε Μαρία και σπουδάζει δασκάλα στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Είναι κόρη του
στενού μου συνεργάτη στη δουλειά. Του Μπάμπη. Έμπιστος συνεργάτης και φίλος τοι θείου Νίκου.
Φαντάζομαι, όταν θα τον ενημερώσω θα χαρεί πολύ, γιατί πρόκειται για εξαίρετο
άνθρωπο με μια όμορφη οικογένεια και κάθονται στο Περιστέρι. Ο αρραβώνας θα
γίνει σε δυο βδομάδες στο σπίτι τους»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
χαρά των γονιών του ήταν μεγάλη. Τα τελευταία χρόνια ο πατέρας του έζησε από
κοντά τον αγώνα του γιου του να προκόψει επαγγελματικά και ήταν περήφανος γι
αυτόν. Η μάνα τον αγκάλιασε και με σιγουριά είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Για
την διαλέξεις εσύ Γιώργο μου το κορίτσι θα το αξίζει. Όμως κι αυτή είναι τυχερή γιατί της έπεσε λαχείο. Παίρνει το
καλύτερο παιδί. Να τη φέρεις να την γνωρίσουμε; Πότε θα γίνει ο γάμος;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Εγώ
θα ήθελα και αύριο, μα εκείνη θέλει πρώτα να πάρει το πτυχίο της»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Και
σκέπτεται σωστά» πετάχτηκε ο πατέρας του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ναι,
αλλά βιάζομαι τώρα να πάρω στην αγκαλιά μου εγγονάκια» απόσωσε η μάνα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήρθε
η σειρά του θείου του. Το βράδυ τον βρήκε στο γραφείο και τον ενημέρωσε. Ήταν
μεγάλη έκπληξη αλλά και χαρά γι αυτόν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Αχ
ανιψιέ! Πέτυχες φλέβα χρυσού. Η καλύτερη οικογένεια. Μ’ έχουν τραπεζώσει στο
σπίτι τους και είδα με τα μάτια μου πόσο ευτυχισμένη οικογένεια είναι. Πόσο
προκομμένος κι άξιος είναι ο φίλος μας, ο Μπάμπης. Τη κόρη του τη θυμάμαι μικρούλα, αλλά
έχω κάποια χρόνια να τη δω. Οι γυναίκες ανιψιέ από τη μια μέρα στην άλλη
αλλάζουν. Είναι σαν τα πεπόνια στο μπαξέ. Τη μια μέρα μοιάζουν άγουρα και την
άλλη μέρα είναι ώριμα και μεστωμένα. Εγώ, δυστυχώς, φαίνεται θα μείνω
γεροξεκούτης. Δεν βρήκα την κατάλληλη, αλλά και δεν το κυνήγησα το θέμα. Μ’
έφαγε, βλέπεις η αφοσίωση μου με τη
δουλειά; Δεν ξέρω κι ο ίδιος να απαντήσω. Μαγκούφης και γεροντοπαλίκαρο
κατάντησα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μα
τι λες θείο. Ακόμα είσαι νέος και με τα επικρατούντα κριτήρια περιζήτητος
γαμπρός. Τώρα που κάνω εγώ την αρχή βάλε στόχο και κλείσε το θέμα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Προχώρα
εσύ και βλέπουμε. Προφανώς θα είμαι εκεί. Δε θα χάσω τέτοια ευκαιρία»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ανίχνευση εδάφους<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Θα
της ζήταγε λεφτά για να βγει έξω, αλλά δίσταζε. Ήταν τελείως άφραγκος. Δε
χρειάστηκε όμως να το κάνει. Του έδωσε εκείνη ένα ποσόν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Να
έχεις κάτι στη τσέπη σου αγόρι μου. Ψώνισε κάνα ρούχο, αγόρασε κανένα βιβλίο.
Φάε όταν κάτι σ’ αρέσει. Δεν νιώθω καλά όταν σκέφτομαι ότι κάτι σου λείπει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήταν
ίδια κι απαράλλαχτη η καλή του μάνα. Ίσως αυτή τον κακοσυνήθισε μα πρέπει να το
παραδεχτεί ότι τον αγαπούσε. Άξιζε ένα φιλάκι κι όταν αυτό έγινε, πράγμα σπάνιο
γι αυτή, δάκρυα χαράς ήρθαν στα μάτια
της. Ο γλυκός, ο όμορφος, ο μονάκριβος γιος της!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ντυμένος
με τα καλύτερα ρούχα του βγήκε από το σπίτι. Ευτυχώς ό πατέρας του έλειπε με τα
συχνά κι άγνωστης χρησιμότητας ταξίδια του. Εδώ και καιρό ήταν μάνα και πατέρας
στα μαχαίρια. Ο πατέρας ως την αιτία αυτού του γεγονότος έβαζε τη συμπεριφορά
της μάνας απέναντι στο γιο του, μα ο ίδιος υποπτευόταν ότι ο κύριος ξενοπηδούσε.
Κάπου θα είχε ανοίξει νέες παρτίδες. Πάντα στον τομέα αυτό ήταν ατακτούλης και
η μάνα το υπέμεινε αδιαμαρτύρητα και είχε στρέψει όλη την τρυφερότητα στο παιδί
της. Βεβαίως είχε δικά του εισοδήματα μα ποτέ δε συνέβαλε στον οικογενειακό
προϋπολογισμό, που όλον τον εξυπηρετούσε ο μπεζαχτάς της μάνας και μερικές
φορές τσιμπούσε κι αυτός από την ίδια πηγή ισχυριζόμενος διάφορες έκτακτες,
αλλά ψεύτικες για το γιο, αιτιολογίες. Έτσι ανάμεσα στον πατέρα και γιο
επικρατούσε ένα κλίμα ακήρυκτου πολέμου. Αν τολμούσε να του δώσει πατρική
συμβουλή γινόταν σίγουρα καυγάς με τη μάνα του πάντα να υπερασπίζεται το παιδί
της. Όλα τα συμβαίνοντα στη ζωή πάντα
έχουν την ερμηνεία τους. Κι ο πατέρας δεν άνοιγε πόλεμο με το γιο του. Ήξερε ότι η μάνα θα
ταχθεί στο πλευρό του γιο κι αυτός θα βρεθεί εκτεθειμένος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήξερε
ο γιος από την αρχή τον προορισμό του. Θα πήγαινε στο συμβολαιογράφο που
κρατούσε τις εντολές του παππού του. Το
θυμάται πολύ καλά γιατί ήταν παρών στο άνοιγμά της και εκεί ενημερώθηκε για το
καταπίστευμα σ’ αυτόν και τον δυσβάσταχτο όρο της συμπλήρωσης των είκοσι πέντε ετών ηλικίας. Τα γραφεία του ήταν στο κέντρο
της Αθήνας. Επιβιβάστηκε σε ένα ταξί και έδωσε τη διεύθυνση. Μπήκε στην
πολυκατοικία και δε θυμόταν όροφο μα υπήρχε σ’ έναν απ’ τους πλαϊνούς τοίχους,
ευτυχώς ενημερωτική πινακίδα. Πέμπτος όροφος. Το αυτόματο ασανσέρ τον μετέφερε
εκεί και με αποφασιστικότητα χτύπησε το κουδούνι. Μετά από λίγο του άνοιξε μια
δεσποινίδα και τον ρώτησε τι ζητάει. Είπε όνομα και σκοπό επίσκεψης. Η απάντησή
της τον απογοήτευσε λίγο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ο
κύριος Παρασκευόπουλος δυστυχώς λείπει και θα απουσιάζει και τις δυο επόμενες
μέρες. Είναι σε ταξίδι με την κυρία του στο Παρίσι. Επιστρέφουν μεθαύριο. Δυστυχώς
δεν έχω καμιά αρμοδιότητα επί των φακέλων. Αναγκαστικά θα περιμένετε την
επιστροφή του»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Έφυγε
απογοητευμένος και κάθισε στου Φλόκα που ήταν κοντά να φάει ένα γλυκό. Δεν είχε
σχεδιάσει καμιά ενέργεια παραπέρα. Έβγαλε την ατζέντα του και κοίταξε τα ονόματα
που ήταν καταγεγραμμένα. Να απευθυνθεί στον κύριο στόχο του ήταν μάλλον νωρίς κι
απροετοίμαστος Ας πάρει προς το παρόν έναν από τους κολλητούς του. Ξεφύλλισε
τις σελίδες. Α, ναι. Ο Ορφέας Τον βρήκε
στις επαφές του κινητού του. Τον κάλεσε, μα απάντηση δε βρήκε. Άφησε φωνητικό
μήνυμα ότι επέστρεψε στη βάση του. Έκανε
νέα απόπειρα με τον Όθωνα και επιτέλους τον βρήκε. Συμφώνησαν να συναντηθούν αύριο στο παλαιό
τους στέκι. Ήθελε να μάθει τα νέα από τα παιδιά της παρέας. Βλέπεις είχε μήνες να μαζευτούν όπως παλαιά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η στόχευση <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Όθωνας την επόμενη μέρα του έκανε μια καλή ενημέρωση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Πριν
να φύγεις εσύ για την Ελβετία κάποιοι είχαν ήδη φύγει για το εξωτερικό. Με την
αλλαγή της εξουσίας το 2015 μερικοί βρήκαν δόντι και χώθηκαν σε δημόσιες
υπηρεσίες. Ο φτωχομπινές, ο Γιώργος είχε
από καιρό αν θυμάσαι εξαφανιστεί από την παρέα. Μια πληροφορία λέει ότι
δουλεύει σε οικοδομή. Χριστέ μου τί άσχετους είχαμε μαζέψει γύρω μας. Για τη
Φιλιώ εσύ θα ξέρεις περισσότερα αφού είχες την αποκλειστικότητα μαζί της. Η
αλήθεια είναι πως έχω πολύ χρόνο να τη δω κι αυτή. Το ίδιο ισχύει και για την
περίοδο που ήσουν στην Ελβετία. Σαν να την κατάπιε το μαύρο σκοτάδι. Η παρέα
μετά και τη δική σου απουσία ουσιαστικά διαλύθηκε.»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Τα
άκουσε όλα ήρεμα χωρίς να δώσει ένδειξη για το ειδικό του ενδιαφέρον. Το μόνο
που είπε ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σ’
ευχαριστώ Όθωνα για την ενημέρωση. Μη
χαθούμε. Ας κρατήσουμε την επαφή μαζί κι αν έχεις καμιά παλαιά συνάντηση μη
διστάσεις να μου χτυπήσεις ένα τηλέφωνο. Άσε τα ποτά θα τα πληρώσω εγώ.»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Σκοτάδι
από τους παλαιούς. Αλλά που θα πάει στο τέλος θα βρω μια άκρη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Μετά
δυο μέρες πήρε τηλέφωνο το συμβολαιογράφο και η όμορφη υπάλληλος τον ενημέρωσε
ότι αύριο το μεσημέρι υπάρχει κλεισμένο ραντεβού. Σε λίγο θα σας τηλεφωνούσα με
εσείς με προφτάσατε. Λες και διαβάσατε το μυαλό μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> Ο Άκης έπιασε το άνοιγμα που του έκανε η μικρή
κι από μέσα του είπε θα το έχω στα υπόψη. Πράγματι την άλλη μέρα ήταν συνεπής
στο ραντεβού. Ο συμβολαιογράφος ήταν μέσα στο γραφείο του με το προηγούμενο
ραντεβού, που καθυστέρησε λίγο κι έτσι θρονιάστηκε δίπλα στη φιλόδοξη
πεταχτούλα υπάλληλο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Τώρα
που γνωριστήκαμε δε θα ήταν άσχημα να πάμε σε κανένα μπαρ για ποτό, αν και συ
το επιθυμείς»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Γιατί
όχι! Γράψτε το τηλέφωνό μου». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Λίγο
πολύ, η μικρή ήξερε την οικονομική
επιφάνεια της οικογενείας του και τέτοιες ευκαιρίες δε χάνονται από έξυπνα και
τολμηρά κορίτσια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όταν
βρέθηκε απέναντι στον συμβολαιογράφο ξαφνικά εισέπραξε ένα κλίμα επισημότητας.
Μπροστά του είχε έναν πράσινο φάκελο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Καθίστε
κύριε Θεόδωρε παρακαλώ. Ο παππούς σας από την πλευρά της μητέρας σας Παναγής
Παναγόπουλος άφησε στον εγγονό του Θεόδωρο Καλόπουλο ένα σεβαστό ποσόν που
σήμερα με την ενσωμάτωση των τόκων ανέρχεται στο ποσόν 879,472,50 ευρώ. Μπροστά
μου έχω την επίσημη ληξιαρχική βεβαίωση της γεννήσεώς σας και με τον υπολογισμό
που έκανα σήμερα είστε είκοσι πέντε
ετών, ενός μηνός και πέντε ημερών.
Ακριβώς. Έτσι ικανοποιείται ο χρονικός όρος που έθεσε ο παππούς σας. Τα χρήματα
ήταν κατατεθειμένα στην Εθνική τράπεζα και
στο όνομά μου και σήμερα κατέθεσα σε λογαριασμό που άνοιξα στην ίδια τράπεζα μόνο
στο δικό σας όνομα το ποσόν των 856,234,50 ευρώ. Η διαφορά είναι η αμοιβή μου
και τα έξοδα χαρτοσήμων. Τελειώνοντας θέλω να προσθέσω το εξής. Ο παππούς σας
ήταν ένας άξιος κύριος, τολμώ να πω φίλος και απ’ τους καλύτερους πελάτες του
γραφείου μας. Σας συνιστώ συνετή διαχείριση του ποσού με την εξ εμπειρίας γνώση
ότι κανένα ποσό δεν είναι ατέλειωτο. Ιδού το βιβλιάριο σας. Ευχαριστώ δια τη συνεργασία
σας» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Έτσι
στα ψυχρά από τη μια στιγμή στην άλλη βρέθηκε κάτοχος ενός μεγάλου ποσού, που
του έλυνε τα χέρια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η αναζήτηση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Τώρα είναι κι αυτό ένα πρόβλημα, Αλήθεια γιατί
ήταν κολλημένος στην αναζήτηση της Φιλιώς, ίσως ούτε ο ίδιος δε μπορούσε με
σαφήνεια να απαντήσει στο ερώτημα. Ανδρικό πείσμα; Πειραγμένη αξιοπρέπεια;
Σίγουρα όχι ειλικρινής αγάπη. Αυτός ήταν ο άνδρας που πρώτος και ίσως ο
τελευταίος που την αποπλάνησε, αυτός την κατέστησε έγκυο και στη συνέχεια την
υποχρέωσε σε έκτρωση, αυτός την έμπασε στο χώρο των ναρκωτικών. Όμως κάποια
στιγμή, αυτό το ερείπιο, που το είχε υπό τον πλήρη έλεγχό του, σήκωσε κεφάλι, του τα έψαλε για τα καλά και
μετά χάθηκε από προσώπου της Γης Ποια; Αυτή που στα χέρια του ήταν το μαλακό
ζυμάρι που το έπλαθε όπως εκείνος γούσταρε. Έ, λοιπόν αυτό δεν το σηκώνει με
τίποτα. Θα τη βρει όπου κι αν είναι χωμένη
και θα αναγκαστεί να ζητήσει γονατιστή χίλιες φορές συγνώμη για τη
θρασύτατη συμπεριφορά της. Η πρώτη απόπειρα ήταν να κάνει κλήση στον αριθμό του
κινητού της που είχε παλαιά. Τζίφος. Η συσκευή ήταν απενεργοποιημένη. Η δεύτερη
απόπειρα ήταν στο σταθερό του σπιτιού της. Μια αντρική φωνή με σαφή τον τόνο
της ψυχρότητας του είπε πως η Φιλιώ, αναχώρησε, εδώ κι ένα μήνα για το
εξωτερικό και δεν επιθυμεί καμιά επαφή με τους παλαιούς γνωστούς της. Προφανώς
δεν τον πίστεψε. Έπρεπε να ψάξει ο ίδιος με άλλους τρόπους<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Μα
για την ώρα είχε άλλες προτεραιότητες. Τα χρήματα που είχε στον προσωπικό του
λογαριασμό, του έδιναν έναν αέρα αυτοπεποίθησης, αλλά και μια ψευδαίσθηση
παντοδυναμίας. Όλα έχουν την τιμή τους κι όλα αγοράζονται. Αυτό πίστευε. Μπήκε
στο δίλημμα Θα κρατηθεί καθαρός μακριά από ουσίες ή τώρα που μπορεί θα το
τραβήξει μέχρι το τελικό άκρο; Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης τον προσανατόλιζε
στη πρώτη θέση, μα υπήρχε και μια κρυφή συνιστώσα, που μόνο αυτός γνώριζε. Αν δε
πάρει τη δόση είναι ανίκανος να νιώσει την ένταση και τον παροξυσμό της
ερωτικής πράξης. Κι αυτό ήδη του έλειπε και άρχιζε να του σφίγγει το λαιμό.
Γεμάτος με αυτοπεποίθηση ήταν βέβαιος ότι μπορεί να κάνει ελεγχόμενη χρήση,
μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Να προμηθευθεί ουσίες δεν υπήρχε πρόβλημα.
Είχε τις επαφές του και το κυριότερο, το απαραίτητο ρευστό <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Πήρε
τηλέφωνο το συμβολαιογραφείο του του απάντησε η γνωστή γυναικεία φωνή<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ο
Άκης είμαι. Είσαι το βράδι για παραλία;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Και
βέβαια είμαι!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Συμφώνησαν
ώρα και τόπο συνάντησης, μα δεν ήξερε η κακομοίρα σε τι περιπέτεια άρχιζε να
μετέχει. Εκτός αν ήταν πιο έξυπνη από τον άλλον και καθόρισε αυτή τις
εξελίξεις…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η μέρα που αντάλλαξαν τις βέρες<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όλα
ήταν έτοιμα. Είχαν πάει στην αγορά με τη Μαρία και είχαν αγοράσει όλα τα
απαιτούμενα. Το μόνο που απ’ τη πλευρά του Γιώργου απέμεινε ήταν να φτάσει η
μέρα. Νωρίς το μεσημέρι της Κυριακής, με τους γονείς του μέσα στο αυτοκίνητο και τα απαραίτητα λουλούδια
έφτασε μπροστά στην πόρτα του σπιτιού
της Μαρίας, Η οικογένεια σύσσωμη τους υποδέχθηκε στην εξώπορτα. Χαρές
καλωσορίσματα, συστάσεις, ασπασμοί. Ήταν η πρώτη συνάντηση των γονέων και η
συγκίνηση ήταν διάχυτη. </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">H</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">
</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">μάνα του Γιώργου για πρώτη φορά αντίκρυζε
τη Μαρία και την αγκάλιασε με συγκίνηση λέγοντας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μωρέ
Γιώργο μου, που βρήκες αυτό το πανέμορφο αγγελούδι; Κόρη μου κι ο γιος μου
είναι διαμάντι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Το
ξέρω μητέρα!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ακολουθώντας
ίσως τις συμβουλές της μάνας της, όταν ήρθε η στιγμή να χαιρετίσει τον πεθερό
της έσκυψε και του φίλησε το χέρι. Συγκίνηση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Παντού
υπήρχε ένας εορταστικός στολισμός ένδειξη
σε όλη τη γειτονιά ότι πρόκειται για ευτυχές γεγονός. Μόλις μπήκαν στο
κυρίως σπίτι είδαν και γνωρίστηκαν με τους λίγους ακόμα συγγενείς που ήδη είχαν
έρθει νωρίτερα. Το τραπέζι για το γεύμα ήταν στρωμένο και τους περίμενε με όλα
τα καλούδια του κόσμου. Με μικρή καθυστέρηση έφτασε κι ο θείος Νίκος, που λίγο
πολύ τους γνώριζε όλους και κάθισαν στο τραπέζι. Έγιναν προπόσεις. Ο πατέρας
της Μαρίας και φίλος του Μπάμπης είπε συγκινημένος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Είμαι
ευτυχισμένος. Το όμορφο κορίτσι, η μονάκριβη Μαρία μου σήμερα δένει τη ζωή της
μ’ έναν πανάξιο νέο. Τον Γιώργο. Γνωριστήκαμε μαζί μέσα στην οικοδομή και ξέρω
από πρώτο χέρι τι καλό παιδί είναι. Εύχομαι η κοινή ζωή τους να είναι
ασυννέφιαστη και να στεφανωθεί με την ευλογία να αποκτήσουν τα ίδια μ’ αυτούς
όμορφα παιδιά. Θέλουμε και νοσταλγούμε εγγόνια. Δεν ντρέπομαι να το πω πως τα
αναμένω και προσωπικά όσο πιο σύντομα γίνεται » <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όλοι
χειροκρότησαν την ευχή του. Εκείνη που ένιωσε λίγο στενάχωρα ήταν η Μαρία που
τη φόρτωναν τόσο σύντομα με αυτήν την υποχρέωση. Όμως εμπρός στους άλλους και
κυρίως εμπρός στα πεθερικά της δεν έφερε καμιά αντίρρηση. Την εκνεύρισε και το
ύφος του Γιώργου, που αυτάρεσκα συμφωνούσε με τον πεθερό του. Ήρθε η ώρα να της
φορέσει το δαχτυλίδι και η ομήγυρη σύσσωμη φώναζε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Φιλί
στη νύφη… φιλί στη νύφη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Αμήχανος
ο Γιώργος την αγκάλιασε και τη φίλησε σεμνά μέσα στα χειροκροτήματα όλων των
άλλων <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Επιστροφή στη ζωή <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
Φιλιώ ακολούθησε πιστά τις συμβουλές του Γιώργου. Κατασκήνωσε έξω απ’ το σπίτι,
κι όταν η μάνα της βγήκε να τη δει της το είπε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Θα
με κλειδώσετε στο μέσα δωμάτιο κι όσο κι αν διαμαρτύρομαι δε θα με λυπηθείτε.
Μόνο νερό και ίσως λίγο φαγητό. Μέχρι να ξεπεράσω το σατανά που με παιδεύει. Αν
δεν το κάνετε η μόνη λύση που απομένει είναι θα πέσω στις γραμμές του ηλεκτρικού. Μετάνιωσα
πικρά για το κακό που σας έκανα μα θέλω να επανέλθω και να ζήσω σαν κανονικός
άνθρωπος στην κοινωνία»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Δεν
περίμενε την έγκριση από τον άνδρα της, ούτε ρώτησε τη μικρότερη κόρη που ήταν
στο σχολείο. Ήταν μάνα κι αυτή δε θ’ απαρνιόταν το σπλάχνο της Την έμπασε στο σπίτι και τακτοποίησαν το
δωμάτιο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Αν
φωνάζω, διαμαρτύρομαι ή ουρλιάζω δεν θα δώσετε καμιά σημασία. Να το ξέρετε. Θα
χρειαστώ μέρες. Το τρέμουλο μη σε τρομάζει. Κάποια στιγμή θα φύγει. Όμως δε
θέλω να με δει ο μπαμπάς κι η αδελφή μου Ελένη πριν συνέλθω τελείως»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
κόρη το έμαθε από τη μάνα της αμέσως μα, παρά την επιθυμία να δει την αδελφή
της, αυτή δεν ικανοποιήθηκε. Ο πατέρας της έβαλε τις φωνές όταν γύρισε στο
σπίτι. Του εξήγησε με κάθε λεπτομέρεια τη συμφωνία, που έκανε με την κόρη της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μου
ήταν αδύνατον ν’ αφήσω το παιδί μας να πεθάνει. Ας την βοηθήσουμε να περάσει
αυτήν την περιπέτεια»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Στραβομουτσούνιασε,
μουρμούρισε αρκετά, μα στο τέλος το δέχτηκε. Όταν αποπειράθηκε να τη δει, του
είπε ότι δε θέλει να δει κανέναν πριν ανθρωπέψει. Στην αρχή δέχτηκε μόνο το νερό. Όλη τη μέρα
άκουαν τα βογγητά της μα η μάνα κέρβερος δεν άφησε κανέναν να ανοίξει την
πόρτα. Αυτό κράτησε τρεις τέσσερεις μέρες κι όταν της πήγε μέσα ένα πιάτο
ζεστής σούπας για πρώτη φορά ρούφηξε μερικές κουταλιές.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Οι
γονείς της πείστηκαν για τη σοβαρότητα της απόφασής της κόρης τους. Αποφάσισαν
να κρατήσουν μυστική τη παρουσία στο σπίτι. Ο πατέρας το αποφάσισε όταν κάποιος
τη ζήτησε στο τηλέφωνο. Χωρίς να το σκεφτεί καθόλου σε αυτόν που τηλεφώνησε
είπε ότι η κόρη του έφυγε εδώ και μέρες στο εξωτερικό<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Πρέπει
να την απομακρύνουμε οριστικά από τις παλαιές της παρέες. Μέσα σ’ αυτούς είναι
και οι άνθρωποι που την παρέσυραν και ίσως οι προμηθευτές των ναρκωτικών. Το
κορίτσι μας έφυγε στο εξωτερικό. Αυτό θα λέμε σε ερωτήσεις κι η μάνα συμφώνησε
πλήρως».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> Μέσα σ’ ένα μήνα η κατάσταση της Φιλιώς είχε
σαφή βελτίωση. Οι πόνοι της στέρησης είχαν σχεδόν ξεπεραστεί και σιγά- σιγά της
ερχόταν η όρεξη. Λούστηκε καλά, περιποιήθηκε τον εαυτό της. Με τη βοήθεια της
μάνας της σουλούπωσε κάπως το μαλλί της. Κοιτάζοντάς την η μάνα, την
διαβεβαίωσε ότι η σημερινή της όψη δεν έχει καμιά σχέση με την όψη που είχε την
πρώτη μέρα που ήρθε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Όταν
σε είδα μου κοπήκαν τα πόδια. Από μέσα μου είπα πάει το χάσαμε το παιδί.
Κορίτσι μου έδωσες παλικαρίσια μάχη και την κέρδισες με το σπαθί σου Η χαρά
όλων μας είναι μεγάλη. Όμως ας μην
πάρουνε τα μυαλά μας αέρα. Η υγεία σου είναι ακόμη πολύ εύθραυστη και τα
επόμενα βήματα πρέπει να γίνουν πολύ προσεκτικά» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Βρήκε ο Άκης νέο θύμα;<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
Ζωή ήταν δυο χρόνια υπάλληλος στο συμβολαιογραφείο του κ. Παρασκευόπουλου.
Μέχρι τώρα είχε ακούσει πολλά και το μυαλό της έπιανε πουλιά στον αέρα. Όταν
έλειπε το αφεντικό δεν δίσταζε ν’ ανοίγει φακέλους και να μαθαίνει μυστικά των
πελατών παρά τις αυστηρές εντολές του συμβολαιογράφου. Έτσι ήξερε επακριβώς την
οικονομική θέση του Άλκη. Θεωρούσε πως άνετα θα μπορούσε να του μασήσει ένα
τμήμα από αυτό το ποσόν. Πίσω της είχε μια σειρά εμπειρίες και η συνείδησή της
από νωρίς εφησυχασμένη ότι το μέγιστο αγαθό είναι να δρέψει όλα τ’ αγαθά που το
άφθονο χρήμα εξασφαλίζει. Οι ηθικολογίες είναι για τους αφελείς και τους
ηλίθιους. Το τηλεφώνημα που κάποια στιγμή δέχτηκε από τον πλούσιο Άκη ήταν το
σήμα που άνοιγε το μεταξύ τους αγώνα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήρθε
στο ραντεβού με το αυτοκίνητο της μάνας του κι αμέσως την ενημέρωσε ότι το
προχωρημένο αυτοκίνητο που παράγγειλε με όλα τα εξτρά δεν του είχε ακόμα
παραδοθεί. Αμέσως του είπε <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Όταν
το παραλάβεις θέλω να είμαι η πρώτη γυναίκα που θα μπει μέσα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Δεν
της απάντησε, ούτε την ενημέρωσε για τον προορισμό τους. Την οδήγησε σε ένα από τα εστιατόρια της
Πειραϊκής. Το άφησε ασχολίαστο. Προσπαθώντας ν’ ανιχνεύσει τις προθέσεις του.
Αμίλητοι κάθισαν και τότε μίλησε ο αμίλητος. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Τι
θα πεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σαμπάνια!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Γιορτάζουμε
τίποτα; Ρώτησε αυτός<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Βεβαίως!
Τη γνωριμία μας. Λίγο το έχεις αυτό;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
ζωή πέρα από εκλεκτική στο ποτά ήταν και κορίτσι με μεγάλη όρεξη. Έφαγε
διπλάσια απ’ αυτόν κι όταν αυτός το σχολίασε η απάντησή της ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Κορίτσι
πάνω στην ανάπτυξή μου είμαι. Η όρεξη άλλωστε είναι ένδειξη υγείας<br />
«Μα αν δεν προσέξεις σε λίγο θ’ αρχίσεις να ξεχειλώνεις»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Μη
φοβάσαι. Έχουν γνώση οι φύλακες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Σημείωσε
την ετοιμότητα των απαντήσεών της και συμπέρανε ότι είναι περπατημένη και
σέρνει πίσω της πλούσια προσωπική εμπειρία. Όμως με τη νηστεία τόσων ημερών τη
Ζωή την έβλεπε σαν ξερολούκουμο. Άσε που κι αντικειμενικά η Ζωή διέθετε όλα τα
προσόντα που ελκύουν έναν άνδρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όχι
αναβολή. Εδώ και τώρα είπε από μέσα του. Τη θέλω. Μετά το φαγητό της πρότεινε
βόλτα στην παραλιακή κι αυτή ποτέ δεν είπε όχι. Πάρκαρε έξω από ένα
επισκεπτάδικο της περιοχής που γνώριζε από παλαιά και την πήγε μέσα. Πάλι καμιά
αντίρρηση. Όταν ανέβηκαν στο δωμάτιο στην τουαλέτα κατάπιε στα γρήγορα δυο
κατάλληλα χάπια και σε λίγο ήταν έτοιμος για τη μάχη. Οι πρώτες αψιμαχίες και
τα πρώτα παθιασμένα φιλιά Σε λίγο γυμνοί στο κρεβάτι. Όταν αποπειράθηκε να μπει
μέσα της σαν να ξύπνησε το κοιμισμένο θηρίο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Χωρίς
προφυλακτικό δε γίνεται»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μα
δεν έχω μαζί μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«
Ας φρόντιζες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ό
άλλος ξαναμμένος βόγκηξε με παράπονο. Το χαρακτηριστικό της ήταν τα συνεχή
βογκητά σε κάθε χάδι ή φιλί. Αυτό τον άναβε περισσότερο μα η βασική του
επιθυμία έμεινε ως το τέλος ανεκπλήρωτη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μ’
αρέσεις σαν άνδρας. Γουστάρω να το κάνω μαζί σου, αλλά με τους όρους της
υγιεινής. Δεν το ευχαριστιέμαι αλλιώς. Ο φόβος πιθανών επιπτώσεων μου τη σπάει
εντελώς»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήταν
να σκάσει. Μα δεν του άφηνε κανένα περιθώριο. Χολωμένος άρχισε να ντύνεται. Το
ίδιο έκανε κι αυτή. Όταν την πήγε εκεί που του ζήτησε, η τελευταία της κουβέντα
ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μη
χαθούμε. Περιμένω τηλέφωνό σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Εκείνη
την ώρα από μέσα του τη διαολόστειλε, μα καθώς ξημέρωσε η επόμενη μέρα η
ανεκπλήρωτη επιθυμία άρχισε να βασανίζει τη σκέψη του. Μόλις του παρέδωσαν το καινούριο αυτοκίνητο
την πήρε τηλέφωνο. Η απάντησή της ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ναι
αμέ! Στις οκτώ το βράδυ εκεί που με άφησες την προηγούμενη φορά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Μετά τον αρραβώνα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήταν
όμορφες οι ώρες που πέρασαν οι δυο οικογένειες τη μέρα των αρραβώνων του
Γιώργου και της Μαρίας, μα μετά το ερώτημα μπήκε από μόνο του στο μυαλό και των
δυο. Και τώρα τι γίνεται παρακάτω; Βεβαίως λύθηκαν κάποια θέματα όπως το άγχος
του Γιώργου να ενημερωθεί ο πατέρας της Μαρίας και η ελευθερία να την
επισκέπτεται στο σπίτι και να βγαίνουν μαζί έξω. Πέραν τούτων καμιά θεαματική
αλλαγή. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
Μαρία συνέχιζε τις σπουδές της, χωρίς απώλειες και καθυστερήσεις. Η προηγούμενη παράδοση των απεργιών και καταλήψεων εξαφανίστηκε ως
δια μαγείας, χωρίς να δοθούν απαντήσεις και λύσεις στα προηγούμενα αιτήματα των
απεργών, δίνοντας έτσι δικαίωση σε αυτούς που έλεγαν ότι η υποκίνησή τους
περισσότερο οφείλονταν σε πολιτικούς και κομματικούς λόγους παρά για το
ειλικρινές ενδιαφέρον για τα ίδια τα προβλήματα. Μια μικρή και δραστήρια δράκα
φοιτητών δημιουργούσε τις ανώμαλες καταστάσεις με τη μεγάλη πλειοψηφία των
φαιτητών να μένει αδρανής και ουδέτερη,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Γιώργος πλούτιζε καθημερινά τις γνώσεις του στο επάγγελμα. Απλά η κρίση δεν του
έδιναν πολλά περιθώρια για επαγγελματικά ανοίγματα, που είχε στο μυαλό του.
Έτσι από πλευράς εξελίξεων ένιωθε σαν φυλακισμένο θηρίο σε κλουβί. Με τη Μαρία συναντιούνταν
τώρα πιο συχνά, πήγαινε στο σπίτι της, σε σινεμά σε θέατρα, αλλά στον ερωτικό
τομέα είχε βάλει αυστηρά όρια, που αυτόν του φαίνονταν υπερβολικά και
ξεπερασμένα. Της είπε πολλές φορές, ότι αυτό τον δυσαρεστεί. Είναι ενήλικες,
αγαπιούνται, δώσανε λόγο. Ποια άλλη διαβεβαίωση χρειάζεται για να τον πιστέψει.
Είναι λογικό να θεωρεί ότι δεν τον εμπιστεύεται ή ακόμα χειρότερα δεν τον
αγαπά. Όλα αυτά ειπώθηκαν κι ένα πρώιμό σύννεφο ψυχρότητας λες και εγκαταστάθηκε
ανάμεσά τους<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ήταν
πρωί όταν χτύπησε το κινητό του. Ήταν η Μαρία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Γιώργο
σε καταλαβαίνω. Αλλά κάνεις μεγάλο λάθος αν νομίζεις πως κι εγώ δε καίγομαι από
την ίδια επιθυμία. Άκου λοιπόν. Αύριο οι γονείς μου πάνε στο χωριό του πατέρα
μου για κάποιο λόγο κληρονομιών και ο
αδελφός μου είναι σε φοιτητική εκδρομή στην
Κέρκυρα. Μπορείς να έρθεις στο σπίτι μετά τη δουλειά σου και θα δούμε…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Θα
είμαι στην ώρα μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
ένιωσε Ήταν η πρόσκληση γι αυτό που από καιρό επιζητούσε. Τώρα πρέπει να
παραμείνει ψύχραιμος. Ξέρει ότι η αγωνία και ανησυχία μπορεί να επιδράσουν
αρνητικά πάνω του. Έφτασε εκεί φορτωμένος με άγχος, μα όταν αντίκρυσε το γλυκό
πρόσωπο της δικιάς του, που του άνοιξε μ’ ένα πλατύ χαμόγελο την πόρτα το άγχος
λες κι ήταν πουλί πέταξε μακριά του διώχνοντας μαζί την κάθε αγωνία. Τον
αγκάλιασε θερμά και του χάρισε ένα ζεστό φιλί. Από τη στιγμή εκείνη και μετά
του ήταν αδύνατο να περιγράψει τα επόμενα στάδια γιατί η ένταση των αισθήσεων
κάλυψε τη λογική και τον έλεγχο. Πρέπει όμως να ήταν ονειρεμένες οι στιγμές
γιατί όταν προσπάθησε αργότερα να τις αναβιώσει στο μυαλό του το μόνο που
κατόρθωσε ήταν μια γλυκιά ανατριχίλα να διαπερνά όλο το είναι του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Αφού
μετά από πολύ ώρα λαχανιασμένοι κι δυο, αλλά γεμάτοι βρέθηκαν ανάσκελα
δίπλα-δίπλα, μόνο η Μαρία μπόρεσε να μιλήσει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Είδες
ανυπόμονε; Νόμιζες ότι εγώ δεν το ήθελα.
Ήταν λάθος σου! Κι εγώ καιγόμουν να σε τρυγήσω. Τώρα έγινε και δεν το
μετανιώνω. Νιώθω ολοκληρωμένη γυναίκα μαζί σου. Εμμέσως πολλές φορές στη
βιασύνη σου αμφισβήτησες την αγάπη μου για σένα. Αυτό με πλήγωνε, μα επειδή σ’
αγαπώ το προσπερνώ και συνεχίζουμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σου
ζητώ ειλικρινά να με συγχωρέσεις. Η ζωή έδειξε ότι εσύ είσαι ικανότερη στο χειρισμό
καταστάσεων κι αυτό μου είναι ένα καλό μάθημα για το μέλλον»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ευχαριστημένη
με τα λόγια του τον αγκάλιασε σφικτά λέγοντας συγχρόνως<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μου
έρχεται να σε φάω κομματάκι – κομματάκι. Αλλά μετά τι θα έχω η άμοιρη;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Άκης και η Ζωή<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Τώρα
ήταν προετοιμασμένος πλήρως. Χάπια, προφυλακτικά και χρήμα. Δεν πήγαν πουθενά
αλλού. Κατευθείαν στο ξενοδοχείο Όταν
βρέθηκαν στο κρεβάτι πάλι γυμνοί κι άρχισαν τα ερωτικά παιχνίδια, η ζωντάνια, η
ευλυγισία του σώματος της Ζωής, τα
ερεθιστικά λόγια και οι συνεχείς αναστεναγμοί ευχαρίστησής της τον ανέβασαν σε επίπεδα πολύ ψηλότερα, απ’
αυτά που μέχρι τώρα είχε γνωρίσει. Με λόγια παραπλανητικά τον έπεισε ότι ήταν ο
καλύτερος εραστής που συνάντησε ποτέ στη ζωή της. Τι περισσότερο χρειάζεται να
ικανοποιηθεί η ματαιοδοξία ενός άνδρα; Έζησε μαζί της έναν πρωτόφαντο ερωτισμό,
που τον έκανε μεν ερείπιο, αλλά αυτό δεν ήταν που από πάντα αναζητούσε; Από την
πρώτη φορά κατέληξε ότι η Ζωή του ήταν πια απαραίτητη. Μα στη πορεία θα μάθαινε
ότι η κάθε νέα συνεύρεση μαζί της θα του στοίχιζε ακριβά. Τέτοια ήταν τα γούστα
και οι απαιτήσεις της πονηρής Ζωής. Τώρα ήρθε η σειρά ο Άλκης να παίξει ένα
ρόλο που έπαιξαν γι αυτόν κάποιες άλλες στο παρελθόν. Το ρόλο του θύματος. Η
Ζωή βήμα-βήμα κατακτούσε τον κυρίαρχο ρόλο στη μεταξύ τους σχέση και οι
απαιτήσεις της όλο και γίνονταν πιο
δαπανηρές. Τα λόγια του συμβολαιογράφου ότι κανένα ποσό δεν είναι ατελείωτο
πλησίαζαν να επαληθευθούν. Η Ζωή είχε φροντίσει με τα ακριβά της γούστα, με τα
πανάκριβα δώρα και το ζεστό χρήμα, που του έφαγε για απίθανες και προφανώς
ψεύτικες δικαιολογίες να περιορίσει δραστικά το αρχικό ποσόν. Στα χρηματικά
ζητήματα ο Άκης ποτέ δεν ένιωσε ανησυχία. Μόνο που κάποια στιγμή συνειδητοποίησε ότι η υπόθεση της Φιλιώς μέσα
του είχε πλήρως ξεθωριάζει. Η πληθωρική Ζωή έσβησε τις παλαιές επιθυμίες κι όλο
το παρελθόν του, το ξαπόστειλε στη λησμονιά. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Μα
όλα τα καλά κάποτε τελειώνουν. Όταν η άπληστη Ζωή ένιωσε ότι η πηγή στέρεψε, με
τελευταίο δείγμα ότι ο Άκης πούλησε το αυτοκίνητό του για την τελευταία
ικανοποίηση της Ζωής, αυτή άρχισε να το παίζει βαρύ πεπόνι, αυξάνοντας
συγχρόνως τις απαιτήσεις της. Δεν της στοίχιζε, αφού από την αρχή για τον κύριο
δεν έτρεφε τρυφερά αισθήματα. Τον έβλεπε μόνο σαν τη κότα που έκανε τα χρυσά
αυγά. Η στέρηση αγαθών, το φτύσιμο της Ζωής ήταν τα αίτια της κατηφόρας που
ακολούθησε. Ευτυχώς γι αυτόν υπήρχε η αφοσιωμένη μάνα του τον έστειλε για
δεύτερη φορά ημιλιπόθυμο στη Γενεύη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η πορεία της Φιλιώς <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
μυαλό του πατέρα της Φιλιώς βασάνιζε εδώ και καιρό η ίδια επίμονη σκέψη.
Εντάξει το κορίτσι, που εύκολα είχε ξεγράψει έδωσε μια μεγάλη μάχη, σαν αληθινό
παλικάρι και την κέρδισε. Αυτό κανείς δε μπορεί να το αμφισβητήσει. Όμως ζει σε
περιορισμό κάτω απ’ τη γονική ομπρέλα προστασίας. Το ερώτημα είναι όταν αφεθεί
ελεύθερη στην κοινωνία θα αντέξει τους πειρασμούς που την έφεραν στο χείλος του
αφανισμού, ιδιαίτερα όταν μπροστά της βρεθούν οι ένοχοι της αποπλάνησής. Δεν
ήταν καθόλου σίγουρος. Χρειάζεται να κάνω μια σοβαρή συζήτηση μαζί της. Και
σύντομα του δόθηκε αυτή η ευκαιρία. Της είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Πώς,
κορίτσι μου, σκέφτεσαι να συνεχίσεις εδώ στην Αθήνα τη ζωή σου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Είναι
και δική μου απορία μπαμπά. Τι θα κάνω, με τι θ’ ασχοληθώ; Σε ένα όμως είμαι
αμετακίνητη. Μπλέξιμο με τις παλαιές παρέες δεν υπάρχει περίπτωση να έχω. Σου
δίνω την υπόσχεση πάνω σ’ αυτό. Η τραγική περιπέτεια που πέρασα χαλύβδωσε τη
θέλησή μου, να ζήσω μια κανονική ζωή. Να ψάξω για μια δουλειά, ότι κάνει μια
κανονική κοπέλα της ηλικίας μου. Στο θέμα της δουλειάς θα ήθελα μια βοήθεια
γιατί στον τομέα αυτό είμαι εντελώς έξω από τα πράγματα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Άσε
να το ψάξω μερικές μέρες και θα σου πω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Παίδεψε
το μυαλό του. Εντάξει οι διαβεβαιώσεις της νεαρής, αλλά για καλό και κακό μια
αλλαγή περιβάλλοντος ίσως θα ήταν μια πρόσθετη εξασφάλιση. Στην πόλη της
Καβάλας είχε εγκατεστημένο τον αδελφό του με την οικογένειά του. Ναι, από χωριό
κοντά στην πόλη ήταν η καταγωγή του. Στην Καβάλα έζησε τα παιδικά του χρόνια κι
αγαπά αυτήν την πόλη. Μήπως θα ήταν καλύτερα να πάει εκεί; Πήρε τηλέφωνο τον αδελφό του και του είπε
αναλυτικά την κατάσταση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Αδελφέ
την έσωσα την τελευταία στιγμή. Όμως η ίδια έδωσε σαν παλικάρι τη μάχη και την
κέρδισε. Για προληπτικούς λόγους και μόνο σκέφτομαι να φύγει για κάποιο χρονικό
διάστημα από την πόλη, που ζουν οι άνθρωποι που την παρέσυραν. Δεν της έχω πει
ακόμα κουβέντα, αλλά σκέφτομαι το εξής. Θα μπορούσες εσύ να τη φιλοξενήσεις;
Βεβαίως και μόνο σε γνώση των δυο μας είμαι διατεθειμένος να καλύπτω με ένα
μηνιαίο ποσό την οικονομική επιβάρυνση, που θα έχεις. Σε ρωτάω πριν της πω
ο,τιδήποτε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Στείλε
την. Ανιψιά μου είναι. Θα τη βολέψω. Για τα χρήματα ούτε να το σκεφτείς. Δεν
είμαι πλούσιος, μα ένα κρεβάτι κι ένα πιάτο φαγητό μπορώ να το καλύψω. Εσύ να
την εφοδιάζεις με λεφτά για τα προσωπικά της έξοδα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σ’
ευχαριστώ καρντάση. Θα το χρωστάω. Θα της το πω και θα σ’ ενημερώσω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όταν
ενημέρωσε για το σχέδιο την κόρη του, η πρόταση την βρήκε πλήρως απροετοίμαστη,
αλλά δεν το απέρριψε. Το μόνο που είπε ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Άσε
μπαμπά να το σκεφτώ λίγο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Καθώς
το παίδευε στο μυαλό της, η πρόταση του πατέρα της φαινόταν όλο και καλύτερη.
Τι πράγμα αλήθεια την κρατούσε στην πρωτεύουσα;. Ο Άκης ήταν γι αυτήν πια ένας
κίνδυνος. Μόνο πονοκέφαλο κι αγωνία της έφερνε όταν τον σκεφτόταν. Μακριά απ’
αυτόν πάση θυσία. Ο μόνος που θα την κρατούσε στην Αθήνα χάθηκε οριστικά γι
αυτήν. Είχε ο άνθρωπος και με το δίκιο του δώσει την καρδιά του αλλού. Βέβαια
θα είναι μακριά από τους δικούς της, αλλά δεν πάει στο άγνωστο. Θα φιλοξενηθεί
από τον αδελφό του πατέρα της. Και τέλος πάντων αν κάτι δεν πάει καλά τίποτα
δεν την υποχρεώνει με το ζόρι να συνεχίσει τη ζωή της εκεί. Παίρνει το
λεωφορείο και γυρνάει σπίτι της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
βράδυ που γύρισε ο πατέρας της του έδωσε τη θετική απάντηση. Σε λίγες μέρες
έφτασε στην Καβάλα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το αδιέξοδο του Άλκη</span></i></b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"><br />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
πρώτη φορά που κλείστηκε σε αυτό το θεραπευτήριο ήταν σχετικά υποφερτή. Έγινε συνεργάσιμος
γιατί είχε την προοπτική να εισπράξει την κληρονομιά του από τον παππού. Η
μανία να εκδικηθεί την προδοσία της Φιλιώς ήταν στην πραγματικότητα ένας στόχος
χωρίς αντικείμενο, πέρα από κάποιο ηλίθιο εγωισμό. Τώρα τα πράγματα έχουν
σφίξει από πολλές πλευρές. Πρώτον τα λεφτά φαγώθηκαν σύντομα από τη λυσσασμένη
Ζωή. Πώς το κατόρθωσε αυτό, μόνο στο τέλος το συνειδητοποίησε. Πρέπει να το παραδεχθεί. Τον έπιασε κορόιδο
και τον άρμεξε κανονικά. Μα γιατί δεν την έδιωχνε; Πολύ απλό. Την είχε ανάγκη
και δεν τολμούσε να της αρνηθεί κάτι. Όταν όμως η πουτάνα του κερατά κατάλαβε
ότι το χρήμα τέλειωσε τον πέταξε σαν άχρηστο σκουπίδι. Δεύτερον η κατάσταση της
υγείας του ήταν πολύ χειρότερη. Ο οργανισμός του εξασθενημένος, αλλά η εξάρτηση
από τις ουσίες ιδιαίτερα ενισχυμένη. Οι ελπίδες για ανάκαμψη ψαλιδισμένες και η
μόνη ελπίδα για βοήθεια από την καλόβολη μάνα του σε αυστηρή φραγή. Ένιωσε
μόνος, χωρίς κανένα στήριγμα και η πίεση για να πάρει φάρμακα αφόρητη. Όλο το
σώμα του τον πονούσε και υπέφερε φρικτά. Τα παρακαλετά του σε γιατρούς και
νοσοκόμες συναντούσαν την παγερή τους αδιαφορία κι έφτασε σε κατάσταση
απόγνωσης. Το μυαλό του είχε πλέον κουρκουτιάσει και μη έχοντας συνηθίσει την
άρνηση και αδιαφορία έκανε το απονενοημένο διάβημα. Με φόρα σ’ ένα
διάδρομο του θεραπευτηρίου έπεσε με φόρα
και το κεφάλι πάνω στον ακλόνητο τοίχο. Άγνωστες οι προθέσεις του. Ίσως να
προκαλέσει τον οίκτο και να εισακουστούν τα αιτήματά του για τη χορήγηση
φαρμάκων, ίσως γιατί θα έπαιρνε την εκδίκηση για την συμπεριφορά απέναντί του.
Σίγουρα δεν ήταν η τολμηρή πράξη διακοπής της ζωής του. Όμως η σύγκρουση με τον
τοίχο προκάλεσε σοβαρό τραυματισμό. Η άμεση μεταφορά του σε νοσοκομείο δεν
απέτρεψε την κατάληξή του. Ο ήδη από πριν εξασθενημένος οργανισμός δεν άντεξε
τη νέα ταλαιπωρία και εκεί στο νοσοκομείο μετά από δυο μέρες άφησε την
τελευταία του πνοή. Ο μόνος άνθρωπος που τον έκλαψε ήταν η μάνα του, που δεν
ήταν κι άμοιρη των ευθυνών για την καταστροφική του πορεία. Ίσως είναι
επιτρεπτό να ειπωθεί πως η κοινωνία δεν υπέστη καμιά απώλεια. Ο θάνατός του
ήταν η ανακουφιστική κατάληξη μιας βρώμικης και βλαπτικής πορείας για το
κοινωνικό του περιβάλλον<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
Γιώργος και η Μαρία<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
υπέροχη βραδιά που έζησε το ζευγάρι στο σπίτι της Μαρίας σφράγισε θετικά τη
σχέση τους. Ο έρωτας και το ταίριασμά τους τους ήταν η απόλυτη απόδειξη, ότι
ήταν πλασμένοι να ζήσουν μαζί. Το πτυχίο παρέμενε σε προτεραιότητα για τη
Μαρία, μα οι χαρές του Έρωτα έβαλαν λίγο νερό στο κρασί της απολυτότητάς της.
Δεν ήταν μόνο ο Γιώργος που επιδίωκε συναντήσεις. Και η Μαρία ζούσε με την
προσδοκία της επόμενης φοράς. Μόνο που σε μια από τις φορές έγινε το ατύχημα.
Χωρίς βέβαια να το επιδιώκουν. Αλαφιασμένη η Μαρία του είπε στο τηλέφωνο. Ότι
έχει καθυστέρηση. Ο Γιώργος δεν ήξερε αν
πρέπει να ανησυχήσει ή να βγάλει κραυγή χαράς. Το μόνο που της είπε να κάνει
υπομονή δυο τρεις μέρες κι αν τίποτα δε συμβεί θα πάνε μαζί στο γιατρό. Τα
λόγια του την ηρέμησαν λίγο, μα η πιθανότητα της εγκυμοσύνης την έβαλε μπροστά
σε διλλήματα. Σ’ ένα χρόνο κανονικά θα τέλειωνε τη σχολή της. Τώρα τι θα γίνεις
Θα υπάρξει καθυστέρηση; Αν είναι έγκυος πώς βλέπει το ενδεχόμενο της έγκαιρης
διακοπής. Τι γνώμη θα έχει γι αυτό ο δικός της; Μετά το άλλο Οι γονείς τους τι
θα πουν; Βιάζομαι είπε από μέσα της. Ας περιμένω και θα δούμε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Καθημερινά
Ο Γιώργος της τηλεφωνούσε ανήσυχος ζητώντας πληροφορίες για την κατάσταση της
υγείας της και μετά από τρεις μέρες αναμονής, την ενημέρωσε ότι έρχεται στο
σπίτι να την πάρει για να πάνε σε γιατρό. Δεν της πολυάρεσε αυτό το στενό
μαρκάρισμα, αλλά δεν είπε τίποτα. Η γνωμάτευση του γιατρού ήταν η αναμενόμενη.
Ήταν δυο μηνών έγκυος και θα πρέπει να ρυθμίζει το ρυθμό της ζωής της με βάση
την αναμονή του ευχάριστου γεγονότος. Όταν βγήκαν από το ιατρείο τα αισθήματα
των δυο τους ήταν αντιφατικά. Αυτός ενθουσιασμένος κι αυτή προβληματισμένη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Κοίταξε
Γιώργο, μη γίνει καμιά παρεξήγηση. Δεν το ήθελα να γίνει από τώρα. Ξέρεις από
νωρίς τις απόψεις μου. Μα τώρα που έγινε δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Θα
προσαρμόσω τη ζωή μου με βάση τις συμβουλές του γιατρού μέχρι να έρθει στη ζωή το
παιδί μας. Μα να ξέρεις. Σε καμιά περίπτωση δεν παραιτούμαι από το στόχο να
πάρω το πτυχίο μου. Εκεί έχω επενδύσει χρόνια κόπο και δε θέλω να πάνε χαμένα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Σε
όσα είπες δεν έχω καμία αντίρρηση. Ίσα-ίσα θα σε στηρίξω σε ό,τι περνάει απ’ το
χέρι μου. Εκείνο, που θέλω να μου πεις είναι τι κάνουμε παρακάτω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Εσύ
τι προτείνεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Πρώτα
να ενημερώσουμε τους γονείς μας και σύντομα να κάνουμε το γάμο μας. Μη φτάσεις
στην εκκλησία με τουρλωμένη κοιλιά. Αυτά!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η Φιλιώ γύρισε σελίδα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Στην
Καβάλα τη συνόδεψε ο πατέρας της. Η Φιλιώ συμφωνούσε πλήρως στην αλλαγή
περιβάλλοντος. Η μόνη ένσταση που έθεσε στον πατέρα της ήταν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Πώς
θα γεμίζω τη μέρα μου, ρε μπαμπά; Θα κοπροσκυλιάζω όλη μέρα χωρίς να κάνω
τίποτα; Μια απασχόληση μου χρειάζεται. Δεν έχω απαιτήσεις πολλές. Μόνο
ανθρώπινο ωράριο και μια αμοιβή για τα προσωπικά μου έξοδά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Θα
το συζητήσουμε με το θείο σου όταν φτάσουμε εκεί»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
υποδοχή ήταν πολύ θερμή και η ατμόσφαιρά φιλική. Η γυναίκα του η Σοφία και τα
δυο παιδιά τους. Η μικρή Φιλιώ- όνομα της μάνας τους- που φέτος θα τελείωνε το
γυμνάσιο και ο μικρός Λευτέρης που ακόμα ήταν στο δημοτικό. Όλοι κάθισαν στο έτοιμο τραπέζι, που ήταν γεμάτο με
όλα τα καλά. Έφαγαν με όρεξη, Ήπιαν το ντόπιο κρασί κι ο θείος στην πρόποση
καλωσόρισε την ανιψιά του, διαβεβαιώνοντάς την ότι ο ερχομός της ήταν για όλη
την οικογένεια μια ιδιαίτερη χαρά <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
πατέρας της έθεσε αμέσως το θέμα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μια
οποιαδήποτε δουλειά. Να μην είναι όλη τη μέρα μέσα στα πόδια σας. Οι
οικονομικές απαιτήσεις της είναι περιορισμένες. Ας αναζητήσουμε κάτι….»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο
αδελφός του τον πρόλαβε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ήδη
το σκέφτηκα κι εγώ και το βρίσκω λογικό. Δεν ξέρω αν θυμάσαι τον Κυριάκο
Τοπούζογλου; Ήταν συμμαθητής σου στο δημοτικό. Ο Κυριάκος έχει εδώ στην Καβάλα
τριάντα χρόνια ένα βιβλιοπωλείο. Παντρεύτηκε μα δεν μπόρεσε να κάνει παιδιά.
Πρόσφατα είχε ένα καρδιακό επεισόδιο που μας φόβισε όλους, μα με πείσμα
σηκώθηκε πάλι κι άνοιξε το μαγαζί. Τον είδα προχθές και βολιδοσκόπησα την
κατάσταση. Δύσκολα τα φέρνει πέρα. Τα κουράγια του μειώθηκαν πολύ. Του είπα πως
η κόρη σου έρχεται για εγκατάσταση στην πόλη και χάρηκε γιατί σε θυμόταν.
Προφανώς δεν είπα τίποτε άλλο για τη Φιλιώ. Θέλει να τη δει και να συζητήσει
μαζί της το θέμα. Κατ’ αρχή είναι θετικός»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
Φιλιώ κι ο πατέρας της ενθουσιάστηκαν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Μ’
ενδιαφέρει και θέλω να πάω» είπε χωρίς δισταγμό εκείνη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ο γάμος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όταν
ενημερώθηκε ο Μπάμπης για την εγκυμοσύνη της Μαρίας δραστηριοποιήθηκε τάχιστα.
Στο ζευγάρι με όλη την αυστηρότητα τους είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Γρήγορα
γάμος και μάλιστα θρησκευτικός ! Να ευλογηθεί απ’ το θεό. Θα πάω στον παπά και
θα κλείσω ημερομηνία όσο συντομότερα γίνεται. Γαμπρέ ενημέρωσε τους δικούς σου
και το θείο σου κι αγόρασε κουστούμι. Όπως στρώσατε θα κοιμηθείτε. Εσύ Μαρία με
τη μάνα σου όλες τις δικές σας ετοιμασίες. Επ’ αυτών δε δέχομαι αντιρρήσεις.
Ξαμοληθείτε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Βασιλική
διαταγή και τα σκυλιά δεμένα. Σε λίγες ώρες τους ενημέρωσε τηλεφωνικά ότι ο
γάμος θα γίνει σε δυο Κυριακές στην ενορία της γειτονιάς του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Με
τον παπά είμαστε γνωστοί και μ’ εξυπηρέτησε σε ό,τι του ζήτησα. Εσείς χρεώνεστε
με τις άλλες προετοιμασίες. Αν συναντήσετε
καμιά δυσκολία θέλω να με
ενημερώνετε αμέσως<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Όταν
ο Γιώργος σ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ενημέρωσε
τους δικούς του εκείνοι τρελάθηκαν απ’ τη χαρά τους. Ιδιαίτερα η μάνα του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Αμήν
και πότε. Να γίνω κι εγώ γιαγιά. Να νταντέψω στην αγκαλιά μου εγγόνι. Σ’ ευχαριστώ
αγόρι μου για τη χαρά που μας δίνεις»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
ίδιο ενθουσιαστικός ήταν κι ο θείος του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Ανιψιέ,
παίρνεις κορίτσι από την καλύτερη οικογένεια. Σας εύχομαι κάθε ευτυχία κι αν
θέλεις γίνομαι και κουμπάρος. Ρώτα το κορίτσι κι αν συμφωνεί ενημέρωσέ με»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Με
τη στενή κι αυστηρή εποπτεία του Μπάμπη, όλα στην καθορισμένη ημερομηνία ήταν
πανέτοιμα. Η Μαρία με τη σκέψη ότι μέσα της μεγαλώνει ένα παιδί της αγάπης του
προσγειώθηκε κι ακολούθησε το ρυθμό που
της υπέβαλαν τα γεγονότα. Όμως από μέσα της δεν παραιτήθηκε από την επιθυμία,
μόλις περάσει η φούρια να πάρει το πολυπόθητο πτυχίο <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Έτσι
τη μεθεπόμενη Κυριακή πέρασαν το κατώφλι
της εκκλησίας και μετά το μυστήριο βγήκαν από την πόρτα δεμένοι με τους όρκους
της αιώνιας πίστης κι αγάπης. Ο Γιώργος περήφανος, που σε λίγους μήνες θα ήταν κι αυτός πατέρας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
γλέντι που ακολούθησε κράτησε όλη τη νύχτα. Στο ενδιάμεσο της νύχτας, πάνω στη
γενική χαρά πήρε το λόγο ο κουμπάρος, Θείος Νίκος. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«Εγώ
καλοί μου φίλοι σήμερα είμαι πολύ χαρούμενος γιατί πάντρεψα το μοναδικό αγόρι
της αγαπημένης μου αδελφής με το πανέμορφο κορίτσι του μόνιμου συνεργάτη μου
και καλού μου φίλου Μπάμπη. Στο νιόπαντρο ζευγάρι θέλω να κάνω ένα δώρο.
Άλλωστε ελπίζουμε σύντομα ν’ αρχίσει να μεγαλώνει η οικογένεια με νέα μέλη. Εγώ
έχω ένα δυάρι στο κέντρο, που το έχω επιπλώσει με όλα τα χρειαζούμενα. Το δικό
μου το σπίτι το νοικιάζω στο αντρόγυνο με την υποχρέωση να μου δίνουν κάθε μήνα
δυο ευρώ. Οι τρεις συνέταιροι, ο Μπάμπης, ο Γιώργος κι εγώ θα φροντίσουμε σε
μια από τις οικοδομές που ανεβάζουμε να κρατήσουμε ένα καλό νέο διαμέρισμα για
τα παιδιά. Να μην ανησυχούν, έχουν ανθρώπους που τους αγαπούν» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Η
ομιλία του έκλεισε με θερμά χειροκροτήματα, από όλους. Η νύφη δακρυσμένη
σηκώθηκε και του φίλησε το χέρι. Κι αδελφή του, μάνα του Γιώργου τον έσφιξε
θερμά στην αγκαλιά της<o:p></o:p></span></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-48229213483062789772022-11-10T11:41:00.001-08:002022-11-10T11:41:33.345-08:00<p> <span style="font-size: 26pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> <b>Λευτέρης Τσίλογλου<o:p></o:p></b></span></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="color: #00b0f0; font-size: 32.0pt; line-height: 115%;"> Τα φαιά κύτταρα <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="color: #00b0f0; font-size: 32.0pt; line-height: 115%;"> …και άλλα διηγήματα<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><!--[if gte vml 1]><v:shapetype id="_x0000_t75" coordsize="21600,21600"
o:spt="75" o:preferrelative="t" path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe" filled="f"
stroked="f">
<v:stroke joinstyle="miter"/>
<v:formulas>
<v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0"/>
<v:f eqn="sum @0 1 0"/>
<v:f eqn="sum 0 0 @1"/>
<v:f eqn="prod @2 1 2"/>
<v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth"/>
<v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight"/>
<v:f eqn="sum @0 0 1"/>
<v:f eqn="prod @6 1 2"/>
<v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth"/>
<v:f eqn="sum @8 21600 0"/>
<v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight"/>
<v:f eqn="sum @10 21600 0"/>
</v:formulas>
<v:path o:extrusionok="f" gradientshapeok="t" o:connecttype="rect"/>
<o:lock v:ext="edit" aspectratio="t"/>
</v:shapetype><v:shape id="Εικόνα_x0020_2" o:spid="_x0000_s1035" type="#_x0000_t75"
style='position:absolute;margin-left:107.15pt;margin-top:292.7pt;width:225pt;
height:225.1pt;z-index:251660288;visibility:visible;mso-wrap-distance-left:9pt;
mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt;
mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute;
mso-position-horizontal-relative:margin;mso-position-vertical:absolute;
mso-position-vertical-relative:margin' o:gfxdata="UEsDBBQABgAIAAAAIQAfiHZoFgEAAFECAAATAAAAW0NvbnRlbnRfVHlwZXNdLnhtbKSSTW7DIBCF
95V6B8S2snG6qKrKdhb9WbZdpAeYwtgmxYCApMntO3ZsqY3SbLJBwPDe+xgol7vesC2GqJ2t+CIv
OEMrndK2rfjH6iW75ywmsAqMs1jxPUa+rK+vytXeY2SktrHiXUr+QYgoO+wh5s6jpUrjQg+JlqEV
HuQXtChui+JOSGcT2pSlwYPX5RM2sDGJPe9o+0Cy9i1nj4dzQ1TFdT/o1x5bLk5KApp4pAHvjZaQ
6HJia9URWDZB5aQcz8RO+3hD5P8kDJW/UL8DJt0bdTNohewdQnqFntCFNNp/OghKqADf1Ns4Txb5
edMT1K5ptETl5KanJuaT44x9Pj7RA6EYx8uTR5s5V4wfov4BAAD//wMAUEsDBBQABgAIAAAAIQCt
MD/xwQAAADIBAAALAAAAX3JlbHMvLnJlbHOEj80KwjAQhO+C7xD2btN6EJGmvYjgVfQB1mTbBtsk
ZOPf25uLoCB4m2XYb2bq9jGN4kaRrXcKqqIEQU57Y12v4HTcLdYgOKEzOHpHCp7E0DbzWX2gEVN+
4sEGFpniWMGQUthIyXqgCbnwgVx2Oh8nTPmMvQyoL9iTXJblSsZPBjRfTLE3CuLeVCCOz5CT/7N9
11lNW6+vE7n0I0KaiPe8LCMx9pQU6NGGs8do3ha/RVXk5iCbWn4tbV4AAAD//wMAUEsDBBQABgAI
AAAAIQCStxd2jAIAAJYFAAAfAAAAY2xpcGJvYXJkL2RyYXdpbmdzL2RyYXdpbmcxLnhtbKxUS27b
MBDdF+gdCO4dUY4c20KUIFWcoEDaBv0cgKEoiyhFCiStOChyg257kC5boFdwr9ShKNmGu0jRdiOQ
w+Hjm/dmdHq+riVqubFCqwzHRwQjrpguhFpm+MP7q9EMI+uoKqjUimf4gVt8fvb82SlNl4Y2lWAI
EJRNaYYr55o0iiyreE3tkW64grNSm5o62JplVBh6D8i1jMaEnEQ1FQqf7aAuqaNoZcRfQEnNPvIi
p6qlFiAlS/cjPUfJ/h2Zpqq9Ns275tZ45ux1e2uQKDIMyilag0Q46g/6NNhGB7eWO4B1aWqfr8sS
rTM8npDjGZlg9JDh5OQ4PpmTgMfXDjGfMJtMJwQeY5AxbMKL1ZsnMFi1eAIFiAZCsNgj2QjmOar2
VrDDusdD3Zsvm2+b7z8/b35svqLxVoXtFQC5AZcsUjqvqFryC9tw5qDrfC486LUM+J1e24t3UjRX
QkpPwa97N82fmAmyCsYvNVvVXLnQdoZL6qDfbSUai5FJeX3HwUHzsoi7dixW2kG3+/e6Zua5NKil
MsOUMYCZdFm2ogUP4QQc6X2y1L3SRQjHx0McCtoiedjGWLcFva+E470Ge0+D4zfW+WzvfTcWn8az
C0Lm4xejfELyUUKmi9HFPJmOpmQxTUgyi/M4f/Ts4iRdWQ56U3nZiGFG4+Q3zWrBjLa6dEdM11GQ
a5hTkCsmYUpDQV2NUAsQ6hwbKELIG9MJ5gx3rPLLEjx7Cw4Hd+1w0CcPjtp+kv7XIAD8AOVVvua6
Rn4B/gKXzjnagrCB1ZDi+Urlv0p7ZuE0RHhZws3eCy/VolhyZCi0TBzDwG5V2eUBiVAXLKDvQayD
P1InX/8H9b+9/f3ZLwAAAP//AwBQSwMECgAAAAAAAAAhAH7yGjoBfwAAAX8AABoAAABjbGlwYm9h
cmQvbWVkaWEvaW1hZ2UxLmpwZ//Y/+AAEEpGSUYAAQEAAAEAAQAA//4AO0NSRUFUT1I6IGdkLWpw
ZWcgdjEuMCAodXNpbmcgSUpHIEpQRUcgdjYyKSwgcXVhbGl0eSA9IDkwCv/bAEMAAwICAwICAwMD
AwQDAwQFCAUFBAQFCgcHBggMCgwMCwoLCw0OEhANDhEOCwsQFhARExQVFRUMDxcYFhQYEhQVFP/b
AEMBAwQEBQQFCQUFCRQNCw0UFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQU
FBQUFBQUFBQUFP/AABEIASwBLAMBIgACEQEDEQH/xAAfAAABBQEBAQEBAQAAAAAAAAAAAQIDBAUG
BwgJCgv/xAC1EAACAQMDAgQDBQUEBAAAAX0BAgMABBEFEiExQQYTUWEHInEUMoGRoQgjQrHBFVLR
8CQzYnKCCQoWFxgZGiUmJygpKjQ1Njc4OTpDREVGR0hJSlNUVVZXWFlaY2RlZmdoaWpzdHV2d3h5
eoOEhYaHiImKkpOUlZaXmJmaoqOkpaanqKmqsrO0tba3uLm6wsPExcbHyMnK0tPU1dbX2Nna4eLj
5OXm5+jp6vHy8/T19vf4+fr/xAAfAQADAQEBAQEBAQEBAAAAAAAAAQIDBAUGBwgJCgv/xAC1EQAC
AQIEBAMEBwUEBAABAncAAQIDEQQFITEGEkFRB2FxEyIygQgUQpGhscEJIzNS8BVictEKFiQ04SXx
FxgZGiYnKCkqNTY3ODk6Q0RFRkdISUpTVFVWV1hZWmNkZWZnaGlqc3R1dnd4eXqCg4SFhoeIiYqS
k5SVlpeYmZqio6Slpqeoqaqys7S1tre4ubrCw8TFxsfIycrS09TV1tfY2dri4+Tl5ufo6ery8/T1
9vf4+fr/2gAMAwEAAhEDEQA/AP1SoooNABmjNJilxQAmaM0uKKAEozS0YoASilxRigBM0UuKMUAJ
RS4oxQAUhIHWqOva3ZeGtFv9X1K4S00+wt5Lq5nc4WONFLMx9gATX5m/GH4/61+2VDrFj4V8Ra34
c0C4uo9K8IaFpKSRTeIZWZkubq8mjkHlQQqrko3CBkZ1bKqwB9sfEn9sz4K/CLX7rQ/FfxC0nTNX
tY/Mnsl8yeWMYyAyxK2GI529eRxzXium/wDBU/4deM/Gun+GvAvhXxT4uuL69WyhvktY7W0Zihcn
fI4K4Ck/Mq8Ak4AzXwt8S/h9onwC8HPdeDvCOnX9xpnm+Z8S/iDF5jatdrlfI0rT5NyyKuBtleNh
gbiVGGPlfgHUfivq3gjVPFNtaaRa2Lzfbpdb1HRbMyXUfmGOZ2uXhZ1iUttHzKmRsTL4WgD9mfFX
xq+J8WgadfeG/hL9v+0TSJc3EutwTxWiKOGC23mySksCu1F4PUgZx5j4/wD2h/jH8O7a0v8AXr34
feH7Xz44bmPUtK1FooPNKLE0tzDM4iDM4GZEXGQTxXx38BvHniXwRJpug+FfB+s+PPDKRK99q1v4
guU0zSkZAd9vPGFit5FbzWLiTjzdkhJXcMf9tnwp4h/aA8S6Fr//AAkfgqK2gji0eW+sdVF5HvEE
LeTNcwwne3mLMwV3cgnCk55AP0e8H/tUrod3o+g/F7SoPAmv6rKkOmanaTNeaHqzNwv2e7UFUY5H
yS7TyME5r6CBzX4w/AT4V/G7wlbTeEvCXxA+HHxG8F6tJJZXPh/UNXW7s7ebOFYWsyrLDJuIKtGn
3tu4EV9kfA34gfFv9k74Yx6Z8bfDOqa14R06V5E8Y2d+mpzabZFQUju40zI/lt8pkUFVXvhaAPta
lrH8J+LdG8d+HbDXvD+p22saPfRiW2vbSQPHIp7gj8iOoIIPNbGKAEooxRigBaKMUUAHFHHvRRQA
ce9HFFFABx70ce9FFABxRx70UUAHHvRxRSc0ALRRRQAYopM0ZoAWikz/AJzR/nrQAtFJS0AFFFFA
BRRRQAUUVDdzra2s0zfdjQue/AGaAPjn/goR8dNJn+Hmq/CDw9rOjN4u8RbLHUH1C8WK30i1YqWl
uHPCF8oig4P7zd0HPyLreneGPCfhzU/hD4S1yfw5Ha6PJfavd2TOtwqPtAicyF3jeTaZpY12kboL
VTvdy3N/tb6HrXw58b+G/HjXmm6rqEGj22vy2OtWinF7eSyqSFOPMaOd5pSH+QYQEEDFZHhPXNF+
DPw68NR6LFrV/wCNPE8Fx4gvriSPzpvNWbytNlnCklIIZftVzhNxkeGFmO1wqgHk+t+Dm8EeFfEH
i7xhf3GpeJLW5OjaDZzyxqXvY5AbySZct9oWKNkRySQ0krId6oSfoyy+CHiu4+GmleEPFZ1PT9Os
NHn1O7+z3bW8l1q80EVzEhyR+5is7qVREFwr2s+OHOeV1v4OCHSfAfhLxBZyaDqev39povhOW6mE
sl153ky3mpyFGz5MkjLGkedqieZiC4r13xBr/wDwtnTvD9l8ToLpvD51OPSvEepRX6bltbh5/wCy
tUVcHyvIuJJbdic/KFDYVgCAbPxb/Yq8ZWkl/wCC/DPxEv8ATfBNtO0mh+BJ55ri1u1jAbY6TSrJ
MCoLv5aygchUOAtXtE+F/iKz8VaVP8OPg3o9x/YWmx20fiLUNSlntL1w+XjENtcxI8aMH3DyTKMq
rQcHP1Lc2j+IfFWieCfHPjCA/EXSdLk1K3S1DQ6XrluPkM09qx6xvg/I4KnDIw+ZV5Hwn4tjsNTu
Nc17w9pHg/xvol5FpF19nvvOg1ua4gDW16kscsbTB1UnbcKThW+ZdrNQB1nw28AN8UNU8Ma/8Ufh
hpFj4m0yNNV0zWtFupjbQzgorRmJtjxSKVUhWDKwBOQcrXqPxT8QDQbSGLWdCXXfBmpj+zdTWGJ5
5oBLlNzwhT5kJzhyOUBLEFclfO7/AMdt8RT4V1fSfEWpeFbu31VtPWC4kWBpbtVbzdPvLd8o3moh
kikUA8KVIDZef4pRX/xu+Cet+HtJu7BviHFYx6tpEltcSWieerbra7iJBdVLLgq24Bt0bkjJIB4V
8D/iePgN+1/d/CWW+gn8CeKYGbw9OswOy4iAaONlz95oHRPMBPnBIXPzmQn7xBr8bPDPxDs7/wAb
fCDxTrPhifwnc+GfF1rplrZu8UA02Vpw2pWTB3Di2/epPBuXKbpYslQCP2SB4FAC5HrRkUZozQAZ
HrR1ozRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFGKKKACiiigAx9aKKCKACiiigAoooz70AFFH40fjQAUUZ9
6PxoAKbLGssbI4DIwwQe4p340jsFUknAHUntQB+B3xDm8Q/FD9oe3+Fur6hFp/h7w9rt1ocusXFs
Nht1vJESWfd8pMaSBVHHOOdzZq0/iKL4XaVf6nqWo/aviBp+ppZ6D4huE+1SXumqkSLKyzBswwi2
2IYcYJlXOBz6b+078KfEXj/4z+L4fD8GlalDo82p6lp8cFw8Ueo20t6ZWHmRNulu1uJyAvygCCIf
PnFfMc+gGW+8L+H5NCg01/sMF7f3Ul1LcR3McszSrF5cRDKCJrWMxqC6sm7jmgD6A+NHxQXxh4p8
Z+J/hsRqEGmaJpemaU2sWxgez0i0t5JZZ7ZGPAkktldXG1htOAN4z6D8D/iNpM37LVvH8XtMtDoF
5PPpCahblITaxTRyyIZuR/o8qw4VIxlHs4XVHdhXjfxT+MN9pEfgj4h/D+20PTtG1LRk8KarHNbN
cRefbW6W3lTrIMNE8SJJGwUdZVOdrg8HpXiK5/s/VLvxdpMFloeqXepSRQaEC8F5eG1uIkht44w0
WxLgxO25jt3RtGFDHcAfon4f+MekDTbDwh45hup/EPhPQ5Ne8H+L4ZSl1qFpbgi6gMhG1z5MYLjL
JPCyvjJFeN6x8cvDHwi8Lvb6deXvibwRqKDXLDRtTDztpdl5i3drDGRkx28ySyWW/wCbyJ4eCA5F
fI9r4n8c3Pg59W1nU9Rtrvw8U0Pwzoz2gR7yYxRW10rRn52WO1t1V+oDGMEgkg8n4d8TXPgaa8XQ
Jta1uebSj4fuzNG0UNmbhYy8K4Zs4lNyqqduSiuOSQAD9BPAfjW3m+Jg8PX3iS/1a1so7ye81e4s
ViW50+LyNQ06dCG2/abMTNIsmBmMGPbjpd8NfHG98TftF+Dms9VW18UeE/EOp2GtaLayrFE4u1hh
mUISSYTqEUjgMcKs8bZDAV8nx+J/E3in403V/Y+B4re+1Ox1JJdKQxicpI81tslUvwAZIrdM4yAp
Aboy+JlHwt/aX8Jaha+K47rxbd6uLvWLuGVWhvUje3ZUxFGBuuLmC5dScBklt2YgEtQB7H+1Lp5t
/F3iu01zw9c+M7G41+y1eBLaR4Lq9huGvL2F8qoWMxW/9oWzY53JGdp2V+nH7NOr6vq/wH8Dy+IZ
1n12PS4Ib2QSK7PIiBdzbScMyhXIPILYPNfkd4t8eaX4K+Pvx71+8lvf+EdsPF8MqmykdpmnMl88
IG5sL1kTHACkgjqD9ifsN3+q/EH9m34KyyXkl8D4jurzULydmE32qGW5ZYwQQGTyFX2GAO2KAPvr
mloooASloooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiij8aACikpaADFHSiigAzSZpfwo/CgAzRR+FJ+FAC0
fhSfhR+FAC0Un4UfhQAv4VBfWwvLOeBvuyoyH6EYqb8Kqatq1loWm3OoajdQ2NjbIZJridwiRqOp
JPSgD8P/ANonRtV8M/EzUfBOta1/Z+oaNdvYaQ0tgptL95fLaVmJUKiPwMMzHoflBpJHsfFHijQf
CFpZaX4Ot9K1qHW4bXSrH7Tq6X0qwI1qJLUMY44j5YYsElAXDJLLHz7X+1boHh7VdS+Kvj/VfDPi
nX/Cuo6miyznTZbSNlWOONJYbo27PDskgVWjdfKkAjbeCAteXfsOeGzqen6HeNqGq6b4tPiR4Ybm
W+aO20+zitbedJ5YHOJlLlF8sY3oTudFAagDvtX/AGF4vip4attSN3caVqPiI2UPhiyvZ47NBBI0
e67TToo5PLiEbPI26YyEks4V2OfXfgn8LX+A37OfjfxTp/ivxVDeavcnTY/7F0hJbeSWOaSBZ9Ph
3E7pAq4uJfmbAPJIFdt8EF+I/wAObiF/HniF5bW+uJYYjBYGyItYYd8U3myoTIq+YwSH5Io0RnbI
Uhqug+Ofil8P/BNxui0DRPAMmryzW+o6ut7eamLMQmW+nij8pAPnE20mJUBlIVSgQuAfL/hr9hX4
nfG3R4PF3iy5g8NWsll/ZVlotpp63F5ZxLOGSBYmYMs8jec8rvKjL5rNI/zOo634df8ABPK60bUY
/D/xFhvNP8By6f8AbpzbJHYXc9/CXSFjLG08GUExVfNkiL+cxwdpr9IvhD4a8I6P4c/tPwdpVxo2
m6uftTW08E1sWfc26RoJcFHYkliVBbgnPFdxPHFNC8cyq8TqVdXGVYHggj0oA/JLxT+y18B/hT4q
itPHOra74x8S6rqflab4Rtvs1h9geaUELfXlqGRQq4fO8YTJEYrwD9ojXPgrZ/GC+i0SHxGNas76
J5PF2la/HqFnC67cGOFraPzEjwNoR0GFULgcV+pP7UP7Geh/ET4ReKLPwvaBNbNsjaVYaldyS6Za
GNQuILdy0cBKb8NGqnc3XGRXw/8AFz4BeKPjP8L9S8S+A/g/pfhvwzKyQpbjXNPhsrZoIo4Wv0dX
USFikseJCVQAuuWmYgA+J5db/wCEv1TxoNa1+91PUNUvZtQRbN/Kg1O9/fMLh9w65dtibNzGYqCm
Sa/ZP/gnDrOh6h8Bfh2nh2xv5DY2Fzo2tLcyN/xL72KZ5t3llsKsrTzYcDJHlqSNpA/PHxJ+zvZ+
B/gTetqsnh3xBr9vqlnaW2oaYi27LcyI6PaW1wBt1B0kMLSBQURYm2yb5CR+lf7EXh2Lw3rPjHSd
KeI+HfDdjp3heAQSBw9zaNdfapJCoA815ZHdu+HU85FAH1fxRxRRQAcUUUtACUUtFACUUtFACUUt
FACUUtFACUfnS0lAC0UlLQAYoxRmjNABijFJmjNAC4oxSZozQAuKMUmaM0ALijFJmjNAC4qC7tft
cIj8xosOjkqFOdrA4+YEYOMHvg8EHBE2aXNAHiPxS/Z5n+L2u3zazqUWmeH/AC2kt7XQTJY3t1d7
FWOa5u0IcqgXAjUYOFLFtoUfnfa/DDxX8Hvid4g8N+CNS8O+EJtK8Pab4lvbmey+3wafOE+yXMCt
M5VFdoyxd13MpxuCsQ36367o1v4i0q40+6adIJ1wXtZ3glU5yGSRCGVgQCCCDxX58fty/CvUvAnj
vRLrwLa6hdatr/hPVbM3UImub03dp/pUdwzqSXlIkkUFkcjgLs4dADz34j6p+1T8ENHb4neIPEHh
HxBpdndR3T2uqQtDLqLEZAWEhGADBSsKlG3BGMYK8fSfwK8UH9qbwNb+NmSWPxXp9nLZ6rpM0oW4
s9UDqTCYHQKkTbEZQ+R+7jLBmTI/OnQv23h4b+C8XgLVtE1i+8SWkTWTajc3beZb+XhYolLEkKpG
7YV2KUUeWzfvB77/AMEvPHus6d8ZtM06/wBSa5fxf4ene90xotj2xtHU21y5yS/mI8oBbB5PG3aS
AeifEDSPi78RPi54itvih8ddM+E3ge0s/KlsfC128DwxvLsjQTSxRlt0gw0ncLgAKy5+jPhp+xn8
PPh3pM994h1XXPiZPPCqvf8AjXUW1FAmOBHEf3aqcj+EnpzXmv7dP7AS/tBhfEfgiYaP4xLmW4LX
LRQXUo8oJNJwcsqRMihdvMgbPBzwXwy/Z5/a+1rQ734b+P8Axjo8HgFbFbFNQlSG+uJF86F2YMV8
xn8sSqGk/iP0YAH6H2dnBY2kFtbQpBbQoscUUa7VRQMBQB0AAr4E+NP7QkfwouPGHhL4ItY6X44W
XUfFd2lvD9u0m/htmb7XEoklUQ3B2OZFiRvmjPI3Fh9+WsCWltFBGoSONAiqoAAAGAABwPwr4q+N
3wdtPhda/EX4w+Lb2K7vhomr6LoOiRBVto2v5fLhigjUA+a45YjJdrh/7pJAPg34P658TP23Pi49
34u8UXNzb6Dpt9dWniDUbMxWlh5gESzbVPkQGMgyKyjcXjxliAV/XH9ngfDrwZ4R0/4eeB9d03VJ
tDso5LqO0lR5pGY/PcShf4pH3MSe5ryv4LfB22+EXw78GeCdK0HX9SsrOCDV9Yvp7UQz3kkKvLa2
5BKqg82MMYwxKkqr5MrtX0J4E8NXWmpd6xraQN4m1Xa968AysKKD5dtG2MmOME4J+8zO2BvIoA6v
FGKM0ZoAMUYozRmgAxRijNGaADFGKM0ZoAMUYozRmgAxRijNGaADFGKM0ZoAKKKSgBc0GjmigApK
WigAo/z1oooAT/PWl/z1oooAP89aT/PWlooAP89aSlooATivIP2j0j0bS/CnjB7cTJ4d1uFrp9qk
x2d0j2Vw+T0CJc+Ye37rnivYKyfF3hqz8Z+FdY0DUF32GqWc1lOo7xyIUb9GNAHyDq/7N2mf223i
hfA2jNJbpIba5utPt/s+npBIS7sZ+XdmBMTFcE+ZK7L5ihU/ZvuPhlpv7SMeheG7SHU/GFp4dmF7
f/aZnewiN3JugCMdvDKiuxG8EoCQSVp+j/Ee98MeFbPwt4p+36h4o0zWItE8STpPj7GkMGbXUVyB
timjjjfex2rIz4KNll8D+MXi20+EFhp/xb/4Tu6+G/xDuLi48P2g063tL6XUNLW4mWOS7sWSH7rQ
DLKowQnAYkAA/U3IzRgV8OfDL9p/4VfAjwxqeheG73xh8YPHF5bw6q1/a2cuoXevzTKdn7xAwt1U
qwEUojKAEhW3Zb6/+GvjKX4g+AtC8Rz6LqPh2bUrVLiTStWhMVzasRyjqecg9+4weM0AdEykkckA
HPHevnL4b/CfVPjFf6F8S/HXi++1qK11C61TwtotkIoLKxt5GkW2kmRV/f3CxP8Aeb7ucYJBY/Q8
+o2kF3DaS3EUd1OrPFA8gDyKuNxVepAyM46ZHrXyh+w7+0d4U8Yal4y+Eul6xZ3kng/U7uDRBbQ+
WLjSUm2xvu3HzChbaWwu4bTySTQB9NeGvBOkeFGnlsLbbeXIX7VeSMXmuWGfmkY/eOST+NbtLRQA
lGBS0UAJS0UUAH+etH+etHNHNAB/nrR/nrRzRzQAf560f560c0c0AH+etH+etHNHNAB/nrR/nrRz
Rz60AFGaKMUAJSg8UmKUUAFFFFABRmij8KACik/Cl/CgAzRR+FJ+FAC0Zo/CkoAWimkgV88ftC/t
ET6RBp3g34fq2r+OfEN4un2nkKxjgjLbZrhpFDFEj5HmBWAYHGdjlADhv23PEt1Yz6ZcfDnV7WD4
hQXdtpuooLWO9ja0kfzEilhIJkuN8YaFE/ejMhG1SzD598Efscad8UPiVceIvHKQavqt9cXNtc6b
b3UepJZFYCjG9lDMIbkSSlxEp8qJY1TlmiYfZHwL/Zn0b4M3sXiDV9RW88QNBJFFGZT9ksjKVacx
F/nllkZQZLiUmR8Y+RcIPmj9v+68K/DrVZfHfw/1aK78aaox0rxL4a0m8cpqdtLC8SSTCE5hmDBU
Rsoz52gk4oA9r/Za/Zb8QfCu8sNen+LV14g0CSHzrfRtL0Kz0q1nDAhHnMSkzYjK46YIyCRXUftJ
ftneBP2di+k32oWl/wCLntmuYtJNyIxCmPlkuHAYohJAAVXkbPyo1fmtZf8ABVH4x3nhTT/APgbw
1pOl3ttp32KK+maa91DMMR3y7ppMGTajN84bn1NfJnhTQviT8X/GranoVjr3jfxPfOzzXVpHNcTr
K+RukkHKn+LJOMY9xQB9T/HL9v8A8R+NfBF1p2nabLpvjzVNPKeKPE+ySKS0sJJdyafZIwBhi2vA
Hk6yMc85DV6j/wAE9f2F9XXwFrnxT1rxDc+BNZaM/wDCKa5YyDNqibjJeOrfu5YJF+Xa4wybzxlW
ro/2P/8AglHd2Wt2Hjb44tBeSQ7biz8JwzNKEcEFftT9CFx/q1LA8bmIyp+ztE8fzfGHWNNtPD2m
XWn+GLGfMsGoWht/OWOTbvkjOGSIFGEaYBkYBiBGn7wA4jVJvEPgP4CaV4lvZDq3xFj407UbvVL4
WbnY2+/nhklO2MQ+bMYiD/CgUMwUWPEWheNfFnhzUPE/xM8W3vhbTZ5jDoPhfQNUfQkVjuFs17eK
xlEkzBPkB2xlwCrnOJPilJpFl8bj4m8Q+JLTXr7w/bxxaL4VUFbXSJZs4ubnbukmuZSmIoUXcQvy
ocGRaca+I/FnxRXxNpvgrWdT8RQRpbx3/iCWa0sdO+QNmKzMgjRW3KWbfLNngoMYAB0P7J3xHv7+
21jwdr17r95d2N5cSaLe+J4lS+vdPjKRyeYQSWeK482MlsMQEbBzmvomvlfVPEF/8JrvT/GeseHd
RkttBuxpE+qreQfZZF1C9t45mbzLeCTZCVixIF2lUUEt8zL7l4T+NHgfx1rFxpfh/wATWGr3kLFC
LVy0bsudyxyY2SFcHIQkjvigDtqKSlFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUfjQAUUfjRmgBKXNGaKA
DNGaKKAAmiiigBKWkpaACkpaTPvQAtcr8VPHUfwy+HHiPxVJbfbBpNlLdLa+asXnuq/LGGYgAs2B
+PAJ4rnvGvxoj0rWLjw34S0eXx14xgVXn0iwuY4Y7NW6Nc3DfJDnnCnLt2UjmviP9tH4t/EfTfh/
e6V4+l1Pwd4o168FtoPhvw1Jb3em3NirI1xNNO6FpJVBxhvKwWjZR94gA9Cvvip8b/F+v2kWkajo
vjDwP4z0tI9Mk0mL7Jsvw7LcRRybxMLWMI7SXB5ZcLGQ7Ka9bsPBug/s1BzomnHX/HuvW7S3uszo
gcxQ+XGkaqCBHFvkhhit48KC654Vmrj/AIFa94f8UWnwT+KenaM8MniiXVNGa9uMS3EUTLK0Ecjj
PT7CqccbmY9XJORffGu38e/tQ/FHwTDJLE2j/wBmaYt4ZI1iXdHIoSMEnMqz3TznIGFtM/w4oAzP
iPougeNxb+EfHWmWninV3sD4g1zUryGM3i6fG5ji8hlXcjXEwzHEhVQvlowO9t3mn7TXgPwd4C+D
2i+C/hvodh4e8Z+J9WbV7m60uFYX0hNLE85Y7VDSLG0MkauxBY7nyc4r0O1FlB4httWe/mtJfiFq
8E2nRxh5NmlWrJYaMoYH5PMmmivCx6iM5+7Wb4+8HeMPFXxh+H/gCDVLOQj4da1Y2FzeufNN02yz
lklkwXbbA4IBySyt0yTQBzX7SNtper+IvCOu33w98LaeuraYuonUk0i1uTfzXFqrI8xkhVxJHNja
sbMGBy7ABgPrz4H+FPEmk6VplzustG0mVWefTYdKWzEp5CkRbFdGChBvcgtgkxJkBfQZvhp4Uubr
Trq58O6Xd3unwx29rd3FnHJNFHGcoquVJAUgMADweetc94v+J9q2qXvhnRb8warBJbW97qYg8yHT
nnkRI48kFWuHEgKR84yGcBcBgDQ8UeK7m/14eEtBSKTVJIjLe3k+DDYwnAyVzmSQhhtQcAEFyoK7
vN9R+Kul6D4nm+FngKxvte8RrZtd3tzZkL5LMwQGScoY0Y4bLHhFj2orMFjr0m48DtpNhdrokMFz
rGox+Tcapq370YKgM7oMeYTgEoNobABKhVA0PAnw+0vwBp08NinnXl3IJ77UZUQT3su0LvkKqBwq
qoUAKqqFUAACgDlvAHwI0Hwr4hbxXeWUF14qmBZrhSzx2zsirIYt3LO2MNM+ZHHBIUBR6Y8iR43E
Lk4GTjJ9K80+O/xrsfgt4etbq4hlurzUJGt7K2tY/tFxcTY+WOG3UiSeRiRhVwOpZkHNebeCPh34
r+LV4+teNv7e8PeHOLiC31O+WPVrhmQhv9QFFhCoZgFiImfjzHAGwgG7+1DqXhFtJsLXxp4u0DR/
CLrPBq+mapL++u45YzGBEqHe7csu0DOWVwcxhW8+m/aTSXxv4T0q50C/igm1J9Y0nQGt4be/g0eK
0a3imeOWRCHmuGd44RmVo1OFyMDCj+JfwO8F+NJPDPwM8FeFPE3xBizHJq62rva2bDg+bfRxSyyy
ZOfLj3FsNll618L/ALT0nxX8Q/EbU7bxD460/V7i/wBU+26jpPh/S18i2W2DeW0sc2yV1jA2xicY
OThuTkA/avwx4n0vxjodrq+j3aX2n3Klo5kyOhIZSDyrKQQVIBBBBAIxWrX5CfsEftW+K/hXq103
ijUdX8YeBNevXa41G7XMlg0ZjjluyS7MVUSW3mAZXa+dwMZDfrzHIsqK6OrowyrKcgj1FADqKPxo
/GgAoo/Gj8aACij8aPxoAKKPxo/GgAo4o/GjPvQAUUUUAJS0UlAC0UUlAC0UUUAFFFFABXzz8cfi
UjfGfwx8OZtW1PTNNu9JutUvU0hJ1mu5AyrbwGaBTJEhCzuxT5iIz2Br6Gr5X/aMfWfh9+0p8LfG
+l3NpZadqVvPoWr3F9ZidVjV1mjSPDoyyuDMqncRnHysaAPleLxx4F/ai8LeLfDXw18NyfCD46eF
5XvdF+xzywXmtLCGMsRlHlyO7fvMpLlgSG/v49K+ENle+Odc+GPxc+LGoRW14j3PgiHRdbIkNjcJ
byKZLlpMBLmS4gkJOAcSRr6Abnxx/Y9tPHPxq8VeOPFelrb+H7XToNU0TWfD3npc2TQSobm3mghw
8kkyF2WRQWGW67QAvin9naxsfD/gfwPofjTw3NpmsX8Gu/YfEOkSstzNZr89yrbyGmdDH5sU+fNZ
HPGZBQBtfs4+Fn8F/sh/CGAottHb+Kori7bzt8W1tRmUSRtuI2OWjYYOCHz3r43+AnxDi8a6r8a/
iGbeZfEmoXlzd6cinLPcXMOoQQNEpPGwSoNwzk59BX6Bftp6lZfB79jTxGfDscOgJpdvYw6RFDEq
JbSLcw+SAh4AUgHHoDX5hfs2eHrzwx4K8IarDBbarNrPjxNBjuADOYbS3a3eSRGGQiZuWywwOevP
IB+hNtcaLqH7T8dtdSvb6Zo+kkZjizBb2OlYCs77gIx9rmuR0IP2UDtmsv4H6OfiD+1V4S+Ia2Zg
trnwrqerWjzBg8Vhc3MK2kJHY5a6c/U44xjzP4bWF5P49+NHiCXTr/UvCOt2lnp9nDNLFGsmlObu
5a/kO47opnVXYEKWN5Iu0V9PR/DzVda8S2X/AAi4vfD+jarp9zpuqa7HcrHNY2ttfStFbWqKuFkl
85wJedkcfHzbTQBsfHDUNR+KkP8Awg/gTxPf6BqFrqNu2t+I9JuBEmmQhgXt2fBLTyKcLEhDKWRn
IXCvd0Lwtpg+KOmeFtItEi0HwVb/ANqzySXbzTT6jdiVEMu4Eu4TzZGkdySZUOM8hfhLpmjaprt0
PD9vBYeC/DxFvpFhYKPs807bjLdSOD88h42g5IVvMJJlG30/SNAj0nUtYvVZWl1K5Wd9saoV2xJG
FJHLfczk/wB7HQCgDVxTZSwicxhWkAO0McAntk06vNfH/i/U/EdzceDPA9yv9vSkQ6lq6DfFocLD
LSMehuCpHlxZzlldgEHIBz3w31ddniPxx43axuvEGmzvpT6jpMU0tpEild1tZKQZG/eEI7AbpJVI
x8iqvxD+1r+0X45/aM+Jcfwr0S01b4c+CLEfbdal1af+yZ9QtFkRZDO8u0wR7X+VAJC5kTK5+Ufp
Rp9joHws8DxW4lt9G8OaHZ/NPdShI4II1yzyOx7AFmZj6kmvzO1PV/CXiL4/fHL4r6tr1h4Ysf7e
GiafrLSWlvKn2O1jhd7e5cyTKX4z9mt3kORh1oA9i0f4teD/AA94Wt/BPgtNH8J6NZ5ie2u454VA
DGNmh0yHF5eE4+aW6MSN9/BGQOm0G4+HqRw2nh+bQfFd68HlzQz6vEIE+fO9NL02OVG+ZifnUPwA
zZya8A8Fx6r4s8FHUPAehWOmfDSW+H9o+KvGFxHpWm3ZZh5ksVtM7TXrkHAlvZJFJPEY5A9c1Lxh
ovhrRU0vQvG4s9PLGGCfRLW+uI522nJ820On2cRHPBZhx1oA8P8Aj1a23gLxNda5PZDUntfDl/Z3
ev6F4bl8NMN8OxLUufMjdljjYhZYI1K5KPv2rX6I/sya6/iX9nb4a6lKCs0/h6x8wMOQ4gRWz75B
r8y/jJruiX3i+yluZ9A1I29jfXLXd5p8d7cTJDp84ljvWgklEqbpIApW5eSMksUOBj9Iv2QdGm8P
/sufCuxuAyzR+HLJmVxgjdErYI/4FQB69RS5ozQAlct4/wDij4T+FljZXnizXrPQra9uksrZ7t8e
dM33UUDkn+Q5OK6DVNUtNE0y71C/uI7SxtInnnuJW2pFGoLMzHsAATXhWkz/APCZC3+KOveH0v8A
VLxxaeCdGu4/3ltBIQUmZW+5JLtErsBmOJAOqtkA9qXxRpL+JD4fW/hbWhafbjYg/vVg37BIR2Ut
wM9cH0NaFxcRWsEk00iQwxqXeRztVVAySSegArlfBHgxfBtndX+qagdX1+8Ak1LWLhQhkxkhFHSO
FMttTOACSSSST5NrVtc/tZ6pJp9rfXWn/B+wmaK8uLZzFL4knUqQkTjkWi93H+tJIHyjcQDrPAv7
Qen/ABc8YR2PgK0k8QeHLOSaPV/ETxvBaQsF/dLbuygXJZs52ZVVGSeVDet1Q0HQdO8L6RaaXpNj
b6bp1pGIoLW1jEccajoAo4FaGaAEopc0ZoAKKKKACik/Cl/CgA/KjH0o/Cj8KACiij/PWgAooooA
K8J/bPMlj8FRrkdybVdB1vS9VkaMHzGjju496JgH5iGIHHPTvXu3+etcN8cfDGleMvg7400bWxH/
AGVd6RcpO0nSMCNiH9tpAYfSgDptA1L+2tEtrtlRGmjDMiNuCkjpkgfqB9K8Lt73Vde+K178N77w
rDH4WtFEtzrZvA8zTyRO9u0EO39ypELHcDw8ZXkcnV/Yv1S68Qfs4eC9Yvbe1tbrUdPhmdLUn5j5
arufI++SpJOTnOc84GN8W10z9mfQfiH8aNY1afVri00a2isrK4YorXMUckce7DYd5ZJsZwNoZsD5
mJAPEf8AgpB8ZdLvNP1XwRp+oQXV14Y0K88Q6taxfvXillWOwtEdOmf+Jg0/JBHlI3pXz/4R+Get
y/sffCnw9oF1NpOt+Irae6unMW4FL/WbGGJ1bgxMIYN+U52xt6k15f8AGXTNb0HTfiBp2unz/E95
oWn6l4h1i3uC093fXlzDOIATjK7bu3RlAKqkQwSWxX6Ia58INZ0Sx8NaNpNuVutL8FfZNJtGwZGn
tbGa3D9cIRLqSnpnMWfSgDlNC+Guozw+KfF2hWA8zVvA8VvY209wxlaxgLGK3+zlSmWtprM7uqyw
MvIdmPrf7ReuaxNongzw34JvLWwsPGV4mk3N4ZAgtrS5xI1zGByzYRowOAWuRyDXSfs7Sf23osur
Qn7VpJiexsL07s3EUV3dIrYbkZiW36jmvJf2l4fC3w7jl8UmCa7tfh3penzHTrdAszLa6jZTgKxI
DARyAY+6DJ2NAH1joujWmgaZb2FjCsFtAoVVH8ye5PUnuavVkeE7m/vfDGk3OqIsepTWsUtzGgwq
SMoLKPoSR+Fa34UAc78R9bbw34B8RapHc/ZJrTT55YptgcrIEOzCkjcd2MDPJ4rMsrKP4XfCy6m0
/RUNzp+nyXsthbyFmubgRl5AZCCzu7A5dssxOTmsX46a5HZWWg6eW3tLfLfPbKyhp0tsSJGAeu+4
+yx44z5orpfGXiWy0vwh4nNzMk1xpmkS3d3EnVU8qQg/j5b4HtQB8wftofGK38GfsUeL725u77UJ
db1a90aCS0l2SoG1CfdHvb7uyGKSPgHG0DBFfnv8KfEWvwSJrXwv/ZR0O40TzjNDrPi22utUji4G
Sbud44FAA6gLivUvjkrQ/syfs8+AtZ07WfFtvcazd+JPEmn6W4k1O6AuZUcRYGWLSTT5I+78ueSM
9tZfHy+vtd0rQP8AhWs3wT8PXloXs/F3xTS41jyvKVRttUuk2iQqcBWkCYGeOcgHoWufEv4rWvgW
21vUdG+FmgadLMLR4ND1LUtWRbryt2xbPT1I83Cj5t52gDnpWbrGseKPCMdrrPiO1tPBdudNS6bV
NRu9H0cuzMcxbri3uL1SQRnAL8kcGuP1z9vCa20m58ODxNY67bqAv9u3GpRaTJcTDq4/s+8cIo+X
5VQ5zyO1eaav8J/BvxygOsy69ba7rmsXVtYT3nhvRL/VrwPIzuSZ3itrfGUZdxid8FQXxzQBwvxS
1fxT8d/Fi2tq+tw6nd2rxy3FzDc31g+jmbYlza3M+ZUW4kYR5SKCIgAMeSa/cPSNMi0XSrLT7cYt
7SFIIwf7qqFH6CvyL8L+O/DOlfELwz8Ofhn4c1KzgtfEnhdfFuo3k5mI8u7y9qZGYfdup0QRxrtx
blhkZI/XbUtStNHsLi+v7iKzs7eMyzXE7hI40AyWZjwAB3NAFqj8KzPDniLT/Fmh2OsaVMbnTr2I
TW8xjZPMQ9GAYA4I5HHIwag8aeLtL8A+E9Y8Sa1P9l0jSbWS8u5ghYpEilmIA5JwOgoA8o+KPiiz
8f8AxMg+Gn2pYdC0izXxD4vn8woi2oJ+z2jkdBKys7gnmKJgQQ9dt8OtTXx/DB4zMDRaXdQgaHDP
CY5EtWH+vKnlTNhWA4IQJkAlhXzB8OPBeqeN9M0jTdTxZ+KPirfN408aRs+ZYNCjYC2sR6I4aCEg
9Va4/D379pD4nT/Cr4boujSQ2mvaxcR6RpcjrlLRnBMlyyjqkEKSzEdxHjvQByXxg8ZT/FLxlP8A
DnQkF9ounZk8R+U7f6W4VWWwBTkrh0abBGQ0cRI80ke1+B9Ebw54W0/TnQxPBHgxmUOE5ztXAUKo
6BVAVQAqjAFeXfs3fBoeA/D8Oo6hDfW+pTNJKlteOjPGkmGDSkZLTndI0jMT+8mmx8uzHtRtomuF
nKfvVUoG9ASCR+g/KgCWj8KTj0o49KAF/Ck/Cjj0o4oAWikYhepA+ppR/nmgAoooNABiiikoAXFG
KKMUAJijFLiigAxXxR+23+1toXhrxbpnwYttWaxfVyB4t1WGIyf2ZpjxszxAqrbJZYwcMVIRTuPH
I+nvi18WdK+FGiW013m81nU5hY6Lo8LDz9SvGH7uCPOAMnGWJCqOSRX4b/tZ+C/Flv8AEbx34ihm
l8Z6fq2oiS/19dPeG4s7kQ5ntZIm+eFUMjJgjG1F5yCAAfsz+zvpPhTw/pcGleGdFtrK2tNOt1t7
2Nommmt8ARrIyE5O1UO7OGOSvHJ8q/bMvbvxz8Y/hB8Ml0mK60M3h8WaxeXfMEVvZzRgAptIkzvd
Sp4zIhr8X/BHxK8c+F/C2orpXjPX9G0aBljNnZajPFBJI2WEbKkg2hhG2CB1UDjqPoH4CfEiXTPg
z8Rtf8bX1z4j17xFBDpNnPr3224kj0+FjNcGC4AKI+QXXLcG1OFYmgD2vwp498JeP/2l72O2bTdY
8N6/8SdG0xp3tlka7tYLFlijEjgkRefawttAG75ck193/tKTReFfiD8MfHT6hcaenh2a9e5wx+zT
WciwrdJKoByVh8yZeesHfNfip8Ttcn074pr8QtJuvsIOupIDoupSXH2GaAJuVZZSWLnhkcuwI6Hg
gft94S+KXw7/AGofhJoOty2MV/oOuxvbz2upx4exeW3dHikwCEZlcoCSAwkG0ncoIB6/oej2GgaT
bWGl20dpYQLthghGERc5wB6c18l/HrwefEHjjxNfXsLajeMNb0CztW3eXcQT6BbXK27KOoZ7WQg8
ncpx6D6I+DPi6w8S+C7Wzgvlu9S0T/iVaijSK0qTwjYWcDpvCiQequD3pvxJ+HT+I0bWNFeKDxRa
iGWya5b/AEeSWGUSRiT5SRkGWLeoyEnk68UAbvw98W2fj3wJ4d8TachjsNY0631C3jYglI5Y1dVO
OMgNj8K6DNeJfs8eLn0pb/4f63pk/hrVdMlaXTNLvIhHusH+dUidWaOYQsXjzGzYVYy2CSB7DrOr
W2h6bNfXZkW2hALtFE8rAEgZ2oCSOecDgZJ4FAHmviPT7Oz1/UPHfi37SlrpcotdJ0yMeYZgpwrC
MAl5ZZjlEB58uBsblG2OTwLqGt/CjX4/FFxFpd54jdr3XkyJBBaMFElorggcWyeT5gOMlnHXFOXx
L4o1+SXUdF1fwbqPheDzGGp38c8U9jIo+86Z2vhS2Tui/I4r5o/bs/bQ0f4XfCBvCTQ6h4l1DxZp
lzDb61pyC1sbnBVHCOH3iP8AeDLJuBXKq5JLKAeB+FtC8T/tJwTfF690ZNR8LaHBNY+GNB1qymjt
bwTTvLezC6iWRYXSRiiO6FSEH3dua57XPEfizTLnTLnStd/sC007NvFpV/8AEnw/qCW4bGVX7ZCr
kKOBv3kAcHrmz4r1hPhl4G0jwnoEp8T634W0q2lZ9L8OwXjwGRBIZZImt7aVMsWJcTzYILHB4ryu
GHUP2tdA0vUWV9PawlmiX/ioYZpI3yoASDUNTGFKtkssaAEjbkCgDrbG6+J/xc1SGytfEmua1p+m
Sszahper6Z/Z1icM292sbeZIxheRyTuA711fxU+KureAfE66f4obx78TtFg0ZbUWlxqLWGiJqExV
LZp3iSBfLXdJ95ULZXPQml+EXhTS/gv4Nvp7LxZ8KNNu57fyrZPFI0y7vXkQDcQ1qbtm3ejdM8A9
a8y/aD8cax4ivLHw3qeq2PirxHcQLMNX0TRBdtcSyA2xsogYoxCscDzybVjVg6Ln5gGAB6z+yt4V
0rTvhj4FubW0ey8Y+M/iJ4fmn0RYHSO3srTzZYpBuJOJI4ZpvMYgSZbbnaa/QSyuNM/aA8byjUH+
1+DtGAmstIdW8rU5RK8Yu51+68IaJxChyGKPIQR5ZHxb4l1TTPC3wz+Aniqy8NQ/Dnwbp/jmNYYd
FU3c97GLOVCJY03edcymJ4twDeWZAocncay/2KP2kvEnxV+OHifxBq2mQaR4Y0y1vfGV89oHXyrO
G2+yWViBgKEiTzHXGQSWPB3UAfVnw3+NupH9pXTfD2prd3em+KNM1D+zJo3ZoI1tryWaNivQboLl
EBHTylHOeNX9sq8l8Zx+CvhLBKtvZeLr97rxDcF9nkaJZhZrslv4d58qPJ/vtXy1d/EHw9dftI/s
p+J/D4ntdLur6XTEiluEfyUuNG0sRwsy/ecGcBjjls9Kl/a18e32s6p+0D4w0e5uL0JBZfCfQreI
AE3U7rNf7e+RhkyOufQCgD6Q/YRvtT+J3hTxN8Y9dgggu/GOoNDpVrCmFsNItC0Ntbr6DcJnOMAl
8/TAfx5efEn4qeNvHM9gdV8J+C9Sbw1pFq9tdyRZjQS6jdEW8EzMWkWCJSV2mNZAPvHPqNza3H7L
X7HM0GkWjX1/4N8JnyoV+bzJ4rfljz035Y47ZxXmXwv0HSvAP7P/AID+E2pa3qmn+LtT0g6vFqWn
6lJpMtxPOzyzMkisMyRvKPkmAD8cHDBQD2Hwp4/8ReM3SK5iTwz4k0+eWRNGl81bbV7T7odXnt0k
A6HKLlGxuBDDPVaB4p1DWvGV7bW8+n3OkwRhbq0YmLUNMuMAqkq5YOsgJYN8uMcbw2R514Es7vwp
PDomqWWqXlvCY72a31u7e8lt36i7tLl2fzFyCZIS5aMkldykb+xuvFk/gu9i1HWNIbU9Ea0UN4u0
4LM4jHzKbiFFDhTkndGHQZJIQZoA9IorhfEvxGEB0SHRPs91/bUXnafqlw3/ABLZ2DJtgMyElJJV
cmM7WB2ngkYO94W8Uf8ACRRXSS6deaVfWcghubW8jxtbaDlHHyyIQeGUkdjgggAG5Rikz7UbvagD
5d/a+1jxHp3xI+Fdjo9nZ6hb6xbeINOhttUgEtm+pNpzPZLJn+80boOQSGcZ5NZP7APxk1v4raBr
k+qapHJYx29pLBos9w09zpE2JEuYvNcl5IS6ZTexdMOjH5VLfR/xH8Cr4+0BLSO9Olanazreadqi
W8c8llcqCFlVJAVJwzLyOjHBBwR+SfxV1v4l/snftQ6/8YJvCVnp/hBvEj6Zqmi6ZqRuLRxcQRSX
DNEQNgulAmUlQA6YOdvIB+ywOaK8U+Avxh8Pavpnhzw1/wAJQus6hq2nS65oE0yyebfaSZf3RZ2U
KZYldI3XcW+TcR8xx7XQAUUUUAFH50HivCvGv7RU1144v/BPgixF1fafPDZ6t4nvUzpelTy4CQYU
h7i5O5MQJ3cbmXmgD3X86jmmjgieSRxHGgLM7nAUdyTXyv8AEW9+J0ehy6ho3xA1bwbbyHy01LW7
OyvWlmyF2izjhBiBBLj96WGw70UbnHkXxvvLrxB4F+Jej2Hi7xB8QbvS/CCX+rPrrNFbJqFy6x2U
P2CJFVH8ozyiHYTvMBfJC4AOib4n2Pxe/aDt/iHDbHV9G0W5ufDnhGG6hH2aaZVRpr+FmbBkeUeT
GwBBERXId0V/UfBvhe0+K3jDV5tRuI2EU8NxJAD9mulkjBTflFSeJwr4O+Ryfl4i27Ki07wjo3gb
wR4I8G2s5Gnabp8Gn6eJLZVjklWECUvExUylm3F0RlmyWUoyk56bwv8A2tZ38zTQwa1cWEBhhdQs
8tuwO5T5iZnYEggqyRA7QAuOaAOq1X9nr4TNdz63f/DrwrLdxgzS3s+jW7OduWLMSmSepyea+EfC
H7J3jP4u/F1fib4gsLfQPhBdafLPJpl4+y5lheV7xgkcDr5SebIdrhslFXKkMQfs/wCMPiC51r9n
D4pLf2t7HND4d1IFzaSWfmj7M/KB8kemcn1rmdEvfEXiD4B/DHxVY+N5o/Di+G7a61yx0zQhe3Op
xS2YVjCsfzxlGcOFRD9zGD0oA+F/26fAmg+EdY8OeH9WvotI0HW9JtrbX5tGsYdlhq8Ue63u5oVk
ZiSDKjFERzE33pCAD87eEPjh8V/2SbrQLWXU7PUNFu48x2s8pvbO900SsrREfdaBmEuARuXcxXbv
O77L/bP8H+KY9Z8N+NH8XvrGj2yQ3tlJqmmWAj0q6CeULJoRDLNIZxKB5RXAK5PmMAB8TeKvh2tz
q+r6T40N/HE96U8P69aaT9mtXDrhBJPLCj/Z42e2XywvyK3yquArAH3t8P8A9tf9mv456VNe+Okv
PhX4lgEflXB1G7hu2QoSRBd2+1/JHQRkgEn7nTPbD9uL4H/D9dB060+PGteJ0imYNNf2iXnygHmW
Q2qMwxlcrIDz3r8o9K+FupeC7m0m1DxQ+ieHteEWlzavp8Mk0MiSLE1zA65Qnyi4Dq2ATG4B+Ws3
xDJqkGr6XYaLq+nRN4fuTb6bqFnepbvMxmCpIJTKU7K5KuVQMckYbAB+4Gj/ALUHw08dRJFJ8SPD
Wr3jSW6Wljptw6Xv2lmyqxW8ZeYuykjCO3cEYLZ9L+Ivxj034eaBLqGppfaaIYvtDtNpNzcRBMkY
MkQKB+M7S+QOoFfhB4K027+H/iqfVrn4qWvhLXIEwz+G7g6ne7gmPNE9r+45Zm5edSM/Me9Hxo8X
6h491Czstd8cX3iuJblB/wAJB4g11buWKNR85EUTSoi7XU7I2kbcG5bIAAP0A+On/BVzwNpcd1pW
l6Ovj+SMENps2mCKxeZTuV5JpXcsikA7UiB3KDvAGD8ZeBfFWqfts/ta6TrHxI0nUNft2sbi61DT
dKWZ4kt4YJHhjgiiHmRxb/KXClmJYnJLGvMdS0f4RJp189lr100lgQqRy2sxlvn2vjy/ugx7tpZn
8hgOisa+lf8Agn/4B0nxL8KfjB4ku10G4urwW+gRaLf6gbMJas5uJFSbzA8RZljEcnzndEeGoA0/
if4P+H3iXUtO8a6nrd9e6FDatA/h/U786n5CKc8W08+n3kQViQVjDjjJJBOfHfAGqaAvxoml8Da1
4V8NeFb6LyLyS90uJvs9vuJLxxatJLmTdsysUjH0yAce6/EHxV4I+Gkf/CPeKW8fxo0plj0/4iaS
PFWixMCYxJbs8lvIo2AgMV3bSpx0p3w8+Ifw58D6pBDPr2o32mwwNd3Oh+Gb+7stEgR3LI4jYXCR
csA++ZFyRwD1APebXStT1K0svC9xqXiQm1tFmub+WeHT3XCApJHDBcwPD8rDCm2fGMMOtfEHxw8V
x+O/iVq+keAfEEMHh/RtMuHlur7UlMmu3V2AszWyRQRNNPNvWPHltkqxdtuTX1NpWoEHWPHVtoV/
4u0SzglmurLxJc6jf6SsIiJL/uolt5WXH8SDPZs818Kp+0fceM/jhq3j/wAdWkt4t5B5MmlaBHHa
DyEUKltDMQzWke1QrPGC5XcM/OTQB9ffGH4ZWVx/wTzfWNPsodMvfDl/DqGlJDerLNAUuhDdNFIp
y22SYiWX+KbIXbHHEK5n9hzwQ2m/sLftL+ONstrJfaTLo8cuSFZYYHkdxgZ/5eEBxn7p65xXr3hv
S9G+Kn7OfimfxfdWPg/w1qWjnTfDPhy0haKa5uGVvsKQxL+8MKyBjDCcvO5kuHXlAvqXwU8W/DLT
/wBmzSv2d9HupNK8Z6/4HlntrDV7cwfb7i5t3MuHPys4mMilM7h5ZH8NAHwHqOt6h8HdY+Hsj6YZ
4fBGv6ZripaIGVhFp+nG/OOACXSE7j1LMSR39v8AgDeXnxV+IH7Ofha9t5baDUNV1n4pa3tfG5jd
TC3aQn+EfZhyeokArnvjrpUmm674a8MalY3uo+L5HvdFvvDeioP7SnS+0XT5Yz5WTwJ1ljL4YDaS
Mlaf8ZPEei/Di5t21+2urPxveeHrXwhpfwo8K6hvuorCJt0J1e8hG7zXYoxggCFvlB4JoA+3v28P
2krH4M+HLDSNJU+JPiDqQP8AYvhaCEz5l5KXc8aqxdY2UbEPDPg87cr8i+D/AIIXeu6PqE/xL+I2
saP4k8SQD+3U17W2gjuogxLebZJI1xIIwzqu9LZI8kkOAdzf2e/hZr2j3ev6l8RDfeCdf1+OO3Gi
3Wryf2te2aIoDM0Pm6hIcg7ooxArkgFsbUX7a+BfjX4L/DFtO8DaZ/YvhnxXfTC2bTk0p7G7nkcF
kE4dpJA7gEjz33tjp2oA4P4J+Itd+CPijwV8N/iDLdeIvBU0DL4d8ZaqsV3CLzIaBIr5GGFaNpI1
EiLJlRglXCr9h6tcNaaZcyx3NvZyBDsnuxmJG6KWGRkZxxkfWvgT4ua9ZfCzVviF4bu7S+8W/BzX
mujrPhFVQ3uh4f8Ae32lFCUlt0kIZ4QQ8DkMwXPPqPwK8UeHvAfw0tYLDxnD4s8IatAsdtNqt7Je
La7jHDHKscr7/sbtJGHTOYZGdCWAJjAPYrDSJYIbuGPRIrS4l5v/AAq0q/Ybklwz3Fq5TBc/M2Pk
BYjeEb5q6L4e+Ixrq3Mdndx3+l2qpErzu4v7eUD54LmNhkOo2kMTkhuRxubGh1/TLjSLTTry3uo4
obr+z7p4piZdGudgMalwAwQhhtlzyHjzw/GzYeB5X8TxazdTtDqFrtj+3WExj/tOEIwCXcW3adjO
SpGSDypUFloA7KjFGKKAF7V8i/ts/BLVNV+0eOtE0JvF+i3OmjSfGvg63U/aNY05XLxT2x/hurZm
kdCOTuIzxg/XVIRmgD8P9J8b67+yzP8AB3VbXxImv/CU+I5dY8MeJo0Ml7YWp/dalYT2pI2sVkG+
MHG9dyMckV+kMv7VHiK78NQaydJtPDwvbWK4tLC40XWtRuF3DLJL5NoihgSBhC44PzEYNcL+1/8A
Ez4CfBvU/GHivxH8LtH8VeONItbO3WS906Py7y5u1lMMBdlOWEULuz7TtQKM5IFfA3hPWf2avjNf
3Wua54o8Qfs8mFttzoeiu95aXQZSQbYQ22Y8P97zN3yqoGSxZQD9LdL/AGxJ/Dclo3jLRNUeC9Ma
R3UOhnQ7aAl8FnfUrqJ2XBB4jH45xXoHwO/am8L/ALQXi7xvo3hWw1SWx8LXf2N9ekjQ6ffPkg/Z
5Vc78YzyBwQe9fn94c/Yo/Za+KfgTVvEXgr4leMfidremoGfT4NQht7iZzhY1kSW1Dww5I3TMNqK
GYsAprgv2S/jV4L/AGRPiqNR1OwOiaRqGqTaPd31yZbuS3sHh87EbbVd4w62Myv5KErcuMNtyAD9
evir48tvhf8ADjxL4svAjW+j6fNeFJH2K5RSVUt2ycDPbNfPVrcWGnX3gzwzY258R6TFbP4h8Qat
Yz2wtr7VrlUlileSW5iLcyPMFG4bXgGANuMbXfE3/DTGkWfibxjqulaJ8Jy6XGleCH1SOO88QFWV
w+oFS2ECYkW0TLE48w87R5/afFTxBqnhR9P8Kanr2jXmozTazf8AiaaKw0a1Sa7CpYWyrdxs5jWN
4Pu5IjgwpbK4APWda8XLr3jzT/C+sWl9Il3Iul6RqTpYtpemXIhWWdjHDK53lJYI0EgZSzbMhXff
4T4v/aG8L/FHR/CPhr4b6Te21pafEzR4NXbULBoZo0jmy8l9OHmYmScookYKSSwIPOfXvh78RrDw
V8MdO+KE3iu08UW2k6ZfQ6hFLfi5lsprqa1aCOf7LCdnkW9oqMdhYndx1r4D+P8A4tPxE8G33inR
PB3iXQvG1zqkrahpXhq5FzoluDL5zXEixnz0mZxE/ly4RW3tsUvQB+p3xLvL/wAKavc6oIfOvrzz
IIJLpGgtURY95WeWMOkkY5Cb4S4IIBBOax9K1HxN4ssobdbi30jTTawx3F/o87KoIViyQxSQXCMm
MdUhbkdxXgXw0/act/iJ4W8L65qt7Ho2uxWazaxcR3baPFBdFdvlyRTSxSXRITK+XOVAHITIFYHj
b4veB/iY2mXGsazousaB5zX1zFqH2H7ZDIiyKDFAt7JICdu3ayMxDZBOaAPsCGLTfFHhvxJ4WTW/
7UudQgksltb2GMO0b7g+6IW8PBAYkHcOTzgivHv2avFUC/AHwVdWEC6QNIudV0/SrkM8/wBnigvp
keO44HmQGNYt23LLs8zGELL5fc/Hyy0P4UeIdO8IfFS9tdYFs0egab4J8GXryNMsjsiSLcQuCzIF
BZXjVSzcEBa5L9nbxv8AEDwF8LvDngiT4Q/FDxFb2M97Nca1Z6Q9mzyz3TSpNEZnADgFHDMPlKMv
zLKxAB9R/Hv4m6p4N8X6XJ4s0uKTwhqFrHpdiJdNt73SrjVbuYLbNPcO3mwiIKQf3exg+d2Sqj5f
/bD8bWeneC/DGiC18P65qPhK3XSNV1u6gJktryeyvVuYlMaiNGiMUMqIWjcMkRRWUivUvjf4n8Tf
Fb4Rw+GtY+Anj/SLn7NPZPJa2FteweVsLR/JFOXA8+K0k2gDGwqrd64T4IWvwYt/hdqnhH44Xmhe
GvEmpXjPcS3VvqOhXPlNFApjlmukRpmLo7spd0y3cc0AeX+HPDXiXx7oWk+GvBHi/SHhkNtLYT2O
qvfW9vdXrRwFriSRZJIpCEvpNnJV5lPfA8++K37GXhX4Raf8OPAXibUF0v4ra5NcRm/s72aWyty7
kWP2iLyH4klDxb42TiMMV+9j6JvfgR+zz+zT4q8IfFf4d+LtM8S2uhak8t7p0+uWNxHDbPDIwmDg
rKzRyJHsGXbLYAOePQvg94s0X9sW/wDEureKNK+H3iu/m1ZrbTNLnlcXtppkErLCyPtQypv8yUSq
M/vGHbaAD8vv2gf2cfih+y9q40rxLYX+n6bd2ybb20l32lwpLqVZ4iV5YSYV8NtIJUZxXJfDD4b+
KPjRrlv4W8HeGpfEniO7AKiBSBaxqwG4kMqIh5DGQY5BBBNftJofwX8Z+PF1/R/FvwY8EaL4fvJy
kR1PxHdapujjcmN5LdQFk3E7x+8jI74IrZ8DfsPweAr2fUvC3xI1/wAEy3qxm5s/B9va2tjKVBCH
y7iO4cgKcDc7YoA+D5/+CSXxh8EeDNV8RQ+JPDN3qtpZPfLotnBJNLJKsTHyo2MYXfyQpHGcfWvO
v2Rvi94c+EPgvW9L1MXEWuzXQa3NrI1wJ5J4wkcRt1ZwVURyByYZ1JnjDxExoR+1HgbwLqXg7Try
0vPG3iDxUZuY7jWxaNLbnHO0xQRg884YMB9OK+Wvj1+xL8OvEGkajcaj4M8Q2eoXOHubr4YBIP7U
8tvMQT2b5jD7gDnact0YdKAPjXSfj54UuLW6OpWVn8NdQmlmMtpp+pa9oM8a5A3yQ29tcWZLZycR
KMnlR0rqPhH48+GmiWer6zYazpUl/fkqmqXrahqTRSxquUVhpVuc4ZcgSdx061674V/4J4/EvxRq
qTXXxJ1z4XeDIlCWuiaXfmXU5IWC71umhKQK52gfIHAwM7sV6N40/wCCdXww1j4Gjwn4EhsLnxZo
t1JfWet62yXkst0xHmx3ZC/Mj7cFSuFOCBwcgH57/tP/ALQb+O/hhobre6jctql4weS/fznKW7EH
CS6jdvCd+APkiDLu5YZryeG68Vx/B+VozovgvwzI4uWvb+MR6jr8oXhEYI00seQflXESmT526EbX
7T/wu8feEPiPo1rqHw5PhK9u7K2jsbTSLeBhNNHkPJGbTKM5kEnHLYAz0BrjdT+BHxcvkm1DVfh5
41u7qRvNmu7vSLltwxklnZc9DnJNAHQeH/2hPGd3qNlrVrezX3i7SLv+0LDUryYG100ht8k22U7X
lkIVd8mcKqqoyV2eh/F0fEP9orwt8PvH2sazaWs1tA9qJLJfItdMdpi6XE8wYLHLPcS/MQAsQkgL
Eb1FfKl1Z3dpey2MlrPazZVXtpEKvu9Cpwc5r7J/ZI/Y++N/7QdlD4e1SfWvCfwhuJIZtQu9QTYt
zHGXMaW8cgzIQXcrgeWjMW+9jIB2/hX4j+N4NZ1XRvgToetfEz4wXlrFb+K/inrtsXl0+TaUNrbC
U7LdYx8hkdvmKHAICkel/sx/8EyvHWj30vjnxB4y0OTXdTL7L6zvL2eW13MwmkEkEkHmStyufMKd
T8+a+8fh9+zN4L8AafpdqVvvEI0tI0shrdx50VvsACtHbqqwI4wDuWMNnvXeeJ/HPhvwRZtd+Idf
03Q7ZRky6jdxwLj6uRQB8L/EP4OaD+y7/ZHh/wAMXvjTxv8AETxLa3aW3h/Rbt9Lt9SP7sGS4Nrs
EcUfJJyZGLcvjJHU6B+z54k0f4K/DnUdah8M6Zb+G9aPi7W9PkvsW1yyRtLHPLcxQly0MjHbGN4Z
QA0rda1Pjb4w8EfFn4g6fDo2v33nX+gXdpc6rDby2Nvp+nxSLcy3BvJUWJoJpIY7V8E5EnylcOGg
8F/ES18X6BeeBvHeh2njv4bX9oxQ+EvCt5Ho2jWlvG0wWW6faLgsI0CfZ0+8uQBuVQAcb+2rB8Nd
d8N+Ffitp7eIPCVzqNr/AGjpXxG8N205jt5jGTGb22CjKSJ8m84k5C4Kg487/wCCbul61pHxhGne
KNCttEt/EPhqfVbe0uIY2tNQWedJJJbExr5aRgLArW+WCkMw2klarfGvWPEPjX4Y+GLmKRfFPw8k
8/TtGsrTTrm3YWkIH2SWS3nYRz3CMrq0Afe6JGygqZEPjngT4ga/8Mtd0DV/7Nll8DLctfs/gu5l
e30i5GyM6lZxygtHuBZZ7SQHALBljEqYAP078W+HJPAV9a/2ek+uJcxyWn9myhSNT09VJawDlvnu
Il8x4WbBZQ6E9WHe/D/VRr+laVq3h/XoNf8ADVyjq0kpJlUqWGQw/jDAo6MBggkbcFT5zpuuW15p
uqzXzSW0CTwtr1vAGj/su4ZRJDqtsr/NHE/DupztO4thkm3dBJ4V8TaZ43sta8EXGjxQy3Qg8XaT
dwyQwXjtHERdwOAcTKgUcAq4bDHcmQAevZ+tGfrS0cUAeEftFftF698C/Dup6rb+B01aK0IMD32u
W1lHeptBfyvvvuUk/KUGQOCcgV8Y+If+Cy+r3tppmj+G/hR/Z3jS5lSOe217Uf8ARY92doU4jY5B
Q5fYBk9QAT+i/iHxF4gs/E1jpdr4Ln1vQrpFW61WK+t0W33MVYNDIwZ1C4Y7c5BwATxXnnjj4feH
/hjfXnizRfCfw08PWAj36lrOtWq2ku5jtOZUjwFIIGSeSehoA/K7xt8Vl/amufjLonxFOh+EviRr
Q0fUPDVrDfL/AGe9zZJNG0P2gyPGjyQzMo3OFLEDINfHN14aOharc6Vr/wBp0jUoZhA8UluSIWEp
SXzOQfl2sflDZIxxX7LWXwbt/iTqOpa78O/AfwKv2uoI/wDT4dFlvFQEsd6hjFG5O1CCAvQ5Jrzf
xl/wTh/aD+MN9r+q+PPih4IudV1W1Szklh8PQu7xJIzxqJBbxtEcscsmWxgEkKKAPmz9nHT/ANmT
wT4eJ1nxJrPjX4n6nEEs7e00G7lsrKQj/UrArKblmyV+fKE4yhGQcr4J+Brb9qnWHvvEmq6f4S8I
+HtavNZ1iWSVtS1m7a4EIA+z7GeVQIUUyMuwFn4GQten2/8AwRl8f6j4ohtIfEttpmhpn7TqWqwR
iQ+nkQwTS7x7yNEenFe++CP2HvBvw+jXwOdd1T4rX9l8sukaT4e0+yt4XbBIu9RMLvDgfMV87zdp
G1WyAQDxPULH4d/EHw9H/a/jL4bt4OXV1msZtJ0xbOe8WKV2WI2DS2kVpvXCSS7iXAUF8KtexfEb
4lWXwz07w8bQeFPD7XM5k0vRfDZtrq6lbymVZDaafZuVyjsozcMBnhsgGvSvgn/wSn+D3w28Qf8A
CQ67p8viu/BDw6XqUvn6faHHIClQZj1+aQYPXYvGPbvH/wAEbqz8P2GkfDHRfAug6X5pGp6VqWil
YL6AkHyw0DLsGQScq27gHAzkA+Cf2ffib8af2kPiL4rsdKu7bS/hjqN8154pv9Q0VLSzs0U5e2t5
pWlYySbzuV/mj7FAK+8PCOg6ZbeGLXQ/CCajc+HrSEQwLpT/ANjaUirwPLnQec4+T76NLnPJOa8c
1nwT8cPBviTzY/hR4F8Q+GNxkWPw7ePcXds3G3yIb9kgiAxnCDHHSum8W+M/Gd1dW1k37PnjTx/q
CRPiTxNq2lW9gC3OCsUzQHGcbjHuA4yaAPWfBnhy80zxUjsdIS4lt913ZDXL3UbhYjkJIrTEAgkY
yY1zzzxz6NbaRY2jFoLO3hZuSY4lUn8hXyXpfjv9rfS9ckmX4I+B10LEcdvp1n4hSGeGFeNjS8q2
B0wigY6GvRE+M3xtjmMc/wCzzOwVQTJbeMdPdSfbcFP54oA962hegxUbXESAFnVQSQCWHUdR+h/K
vGB8YPixc20Qg+A2pQ3T/eF94m06OFOSDl0eRj0B4TvXzL8YP2R/jL+1l8Rbr/hIfiPpHgDwtYqX
g0Lwst1eIqzh1l3ztHAksjbX3AZ27zlRvJYA/QGK4imJ8uRHI4O1gcV8Ef8ABYH4xXXhD4LaH8P9
MiV9Q8ZXbLNIyK221gKMyqT91mkeIZ9Aw71kx/8ABMTwodTvLbQvjH480/xxbojx3s8Pl22+JQqH
aI0EigBBhXPA968K/as/Zx/ai8e23hmPxEug/Fmy8IRXCWt74TZHvGWbbg3EB2sxzEuNicYPJPNA
HFf8E7/2LIfjj8Z9Sv8Axctrf+DvBrwtd20bCSLULhlYwwEDGFAUs4IzkbWHzHH6QftFfBi+8M+O
PCHxi8CvJaar4c8jStT0aCaG3trzSWm+ZVaVGjgMbOXLgLlA43LwR8xf8EdPGmi+FrX4j+Dddvxo
/i291SG8t7DVm8i5u4vLZSUV8F2UqdwGSNwr9OSAwIOCD2NAHlekWvhbUPiLfpZ3mrQ6to98+qTH
7Y/2cvPaxLLCFJIMWySCQoBt3sGB3Bq6jxFDr2h3ja1pc8+rWg/4+tEkKDMYHL25CbvMGM7Gba2S
PlODVH/hB7nwXd3eoeDrWwJupTNPpN4fIhZiqgmKVEZoidikrhkOOApJNauieLxquqXlhcWV3pmo
28CTGwu0UMyksC8bqxWRcgDg/KcZxuFAF3w74v0fxWLkaXfxXUlq/l3EIyssDdg8bAMmRyMgZGCM
g1I/iXT47xbaSYxSM/lo0kbLG7ZxtV8bSc9gc1yvgfUNG+JbQ+I5tJktdb06V4BLNZXFrJGDyEDS
pG0i7WXOAU3BsdKpfEL4Z61qGp22reDNZtvD+omRReRTW7eTcx5YliYmR/MyQcszKQCCvOQAelgZ
HtXO+JvCEeryx39jP/ZGuwgLFqcEamTZuBaJwRh42xgqc4OGGGAI4vwj4w+I+iRSW3jrwpYSLCoK
X/hy+mvmuc54EJtk2EcZ3N3GC3NdNaeKLTx7BfaRDaa/o9w1ux+0XWmT2hiOQAUkdNhdSQQAT0zy
AaAOH0n4J+H7nxxeeKrbUNV1TWZJXt5ry9vi76dIOXWOLhIg4IBMYVwCpU7WNb3iYazoj6rf2d/P
rGiiHZLa2sjm5tLhWUiQFNzFQPvIoJwB+7fJBqaF8Q9Ov9b0/Ura7RLe6lksNTSG4WeFLtG8rbkM
QpV9oIABImRjwG2838YPHmkfs33ep+NdW1TU10U2st4+nRwmcXDq2ZY0YnqA29VYjbh9p2bwoBwn
xo+BHw0+O3iLw94j1q+v/DHi+1uEjsNbQLfadNL/AKtUO9Wtss20AYilLBcAMBjz/wAQ/Af9ojwL
dA2/i7X/ABpokAkYjSdfuYbqcljtGJLhBEqjoqJKexL4FfV2sWkXxI8KaZ4p8FT6bdHUraO5inuN
yxX1s6ZVXYBhjDAjfG+OwB5GL4K+P1pealJoGu+H9V8M6jZh0lmvYgLN0jwPMjl3YZWzwPvcZIAI
JAPA/Bf7P3jvxxBeHV9e+JllcFVV9P8AEfjacWZVgdxRorVSzA4+UjBDHkbQDuXn7A9tqN/p+tfa
tI8P65aQJC15oC38F3MqHIBuBdqoZiMNJ5OeenAr6Utvido+pBv7Mi1HVWAJU2unzeWxGeBK6rGO
h5LAe9XdA8c6R4ovp7XTLg3rW6BppoFMkEbZwY/OXMZcHOVViRjnGRkA+PNS/ZNj17xlc3PiPQPj
Hq+nXtsIZtIPj2G50xPmyR5kl0k7rkIQrcZUcdqyfHPxK1RdCv8ARPhH478aeEvGujX9ut5a+Nw9
/BPafMJRDJOJI9y8HmRB8pBIzmvt/wAY+K7PwT4dvNZvoru4t7cKPJsLZ7ieRmYIiJGgLMxZgPxy
cDJrxbwTc+JdX8e+HZ/iNPrkGpGwudfttOtrKOHRtFyxhWCe5XJluVilIwzleHYKPlNAHknxY8Q+
FpvE3hjTIvAPinwzc+JNR/snUNTTw59kt7y+lR3RrmEMFvkJSRmCKzJjesqEDfH4j/Zm8QeL4tZ8
Q+C70eH/AB9orm11TSLx38nXmCBkSeUBPMbY37q9xvdZSkqkq+af7Tf7U3gJPHFt4YfUrHxpd+FM
Tppsd/8AZ5ZL7ZLE0iXSJsivofnKQthW8xip3qqrY/ZQ/bd8Q+J9BmT4jrFefYpAbzULaFEuLS2k
kIt7yVIyUmtWGEeeIDy3BDpt+cAHyT4F/bKb4LePtXlutM1jTL2ykmtLvwlqatI0dvGA72sv7vIg
/wBYIgDiBt+E8uYhP0d+FPxKm0PSm0i0gbXtAls01zwleQSlmvdHcoZIQTktNbCTAQ8snlc53Y+f
v+CiXwG8P6R4g0L49LokupWNpt03xVHpzbJ/sUnyx30TAHEsOQMkEMCoYFAwPPeHNN+Jf7P+n6P4
Si1HS9T+GuqXx1T4ffEdSVh0a5mVngtLuIA4gnL+SeQoEx2tnCqAfopo2s2PiHSrTU9Nuor3T7uJ
ZoLmFgySIwyGB7girv414L8HvGs+la5ZQXdjNpGi+KnZ4dLuECNoesJHuu7BwDwJNrTJgYJEpBId
K96/GgBKRlDgg4I9DS4pcUAfO/xz/Zj8AeLoNU1/xV4mv/C9qWEj3+nGx0+S3HACLdLbicAnsZDu
LEc8Cvmyz/ZjstZ1eKP4N+O/jvPc7g9zqV/rU2k6WnULI0t1bBp+VAxCknGM4HNfUfxC8MeIfCnx
Fk8VaRN4F1K61LEdla+Lp7i0uIpVj4W3nDSrg4JISFTjOSeod4e+KfxpfUzb6z8H9HkslCn7fofj
GGcSAjJ2RywxknPHzMo560AJ8NP2b9Yh8FQaX8WvH+sfFLUBkv58jWVooIwYzFCV88dfmm3Z7BeR
Xr/hXwdoXgXR49J8OaPY6FpcbM62enW6QRBmOWbaoAyTyT1NcEPjXrdu7Le/CXxtbBTgvGNOuAfo
I7tifyqO/wD2n/A2g7x4gbXfDBQ4Y6z4evoIx9JTCYyB6hiKAPWaOa8n079rH4L6okbQfFTwh+8G
VWbWreJiP912BFdtovxG8KeJLY3Ok+JtH1S3GP3tlfxTLz05ViKAOioqOOeOX7jq/wDunNc7qPxH
8O6Zqt5ps2pxm9soRcXcUIMhtkJATzNoO1nJARD8zn7oODQB0rNtBJIAHUmvP/iZ8ZtD+HGgW+o3
F7bP9tGLH5mcXTdQkKxhnmkIyRHGpJx2HNMbQNT+J139o137VpXhQKVi0Bj5ct9z/rLsqchD0EAP
IJ8zOdi9LD4X0fTdavdZh0eNtVeFEN2FVpWRRhYoyx+RRj7o2rliepJoA8u8KeHvFXxB8O3UfjjW
dX0ew1rbdJpiSLZX9uolUiLfB/qUKqAYzJI5EjBnGCKy/AlpofiLxKPFHgP4y3V14evNUv0uNMkl
ju7a4vHSNBFbu2NqQhPljUMuWJ9c+j6P8TbrWRcSL4N8QWsNuIopRd26xyG5dlBhjUth1TcS8wPl
8fKz848+8R/Hz4feDPjBpHww/wCETvV1e5aOzM40pYbG2t2AaNhK2FZGkYIqpkl8gDINAHf6Bpnj
XQYbezu/FOneKbmHTZzMbuyW1uLi8aUNE+Ym2xwKpZNuwt90lyc5qaF4fsPB154gS38HWehyyW0R
k1vw3p8ccl+xGCdiqWDCRn2qTJgZLEZGamu+OvAvwi8XWnhzTdLil8aeJZDdrpelwxrdXYyFe5mk
YqoRTgb3bk4VcnAr0+C5guWlWKWOVom2SBGBKNgHacdDgg49xQB86/GvQvgh8YJovDfinSZtf1Of
U/sEEekWtx58l2m3zWDxAKwiBAkkYlE5ViDla5Zv2WfjN8LbeK2+E/x4u7fQ4BldM8b2Y1TjOdvn
sSVUDIARF4x1PNfSHxB+IHh34WeH5Nc8QXItLZD5cSQxNLPcSNyIoYkBeR2xwqgk/hXyt4n/AGtN
V+MOnaTp+hfDq/svCeuSSCbVfFS/ZC1uoZdsFoUlku3bG7CxSRqMZDnIABwt1+3F+0L8KdSdfGXw
w8N+PfD0l62n2Wv+Er6SzivZEGZDGJi7SKMEFgioCpAY1DqP/BVr4fTiyl8dfC/x34SvR5gs7uGN
Q4U4D7JC8TEcLkAEcLnoKyfhZ8FNd+L+kfE/VfhX8RNc8MeJdA8V3lp9i1W+u5tL1HNtA2yaJlh2
FZWlAIjAAwChXAHnNn8G/irq/wAOPEHj3xHrfhvwJN4hn/siz0bUDJ/ZuskKyPO1zGypbCYoPJJI
ikLEkfOGIBuar/wVX8M+CtX1vWfBVl41+IE2oymRbfxbdraWemRYBMcSQh1bkZBZQwBILGvoP4Uf
ty+D/wBpvwo0MPiK+8Ea5o+sWs88sWmXDwXcUcyuItwyAsgBVlLhsAnBGa/Ofx3q3hzRdTvdH8T/
AALGieJ5tINhYQXdnK0jXW4pEIYrVrWIhgdwl2SMeOHzk/SPhDx98U/gx8L/AA9ovwnv9O8L6ZHh
L+LxX4MmtbprgInD/ZrVlZ9owzOWY8fMecAH294A+IujaZf6xJf/ABq0vxNLqepmDTre9WC1hsl8
6SQWw2kF5gjsmSQSIk+T5WJ6fwK/iDw94t1rTb2/udesr3WJpYbzU9UtmeKAwK+23hjiUhEkzGUc
lgMPubcQPzO8CftT2fi74mavonj+98N+HZJst4qh1y+uZ9C1e4Ro1SW1iwzWl0SzEtGF2MgbsUP1
H4Q/Z00DQfilZePfhv8AEHTJNTt7i31Gc3Fh/aFrqFvdpNbwHzUdWD5kcExMqMBGzx7gGIB3/wAQ
F0/4Cal4nv8AU7DVZ9E8TTyaje32lW5mk+0LAsXmxqq4im8pR5h6OiPIMFWUei/HHwvofxK+F+re
AtRtj4n1S609ZodPCxvM0i48qZwxVEUuvJYqrYZRnpXzx8T5NS+Kdr4R8TaL8VbvVNRvfF2lQWPh
C5sYbXSrmVPLefajB5/L+ySPKxErjB5HOB6h+1P8c/D37I3g3WvGtqdDPiLUltxFot1KlvNqRiIU
sCqmWQiMhB1VOD65APX/AAdovhv4L/DPRdGja08OaDotjHAqXNyFjgVVGcux55J59683+IHwKTV7
p/EHg6w8NvPd7SscdvJbrJGx3GTzYpgjE8Hd5ZJB6mvN/wBnL9vr4P8A7Qnhuy1HxjrHhzwr4vtb
iV00rXZI4fsgJKqYJpTiQlMZZdpJz8oGKt+P/wBt/wDZr+Huijw7a/EtLJbObdDH4Q824MJ3EkK0
aNEU5I2HKjjA4GADh/Hngfxja6Deonw10mGEzK0mreMtRgmtIkV/neLGy4UhclfkbOea0/hTqUvi
vxba/wDCL32rfEbX7Lyri6vYdSuodA0dj8yQLIWhj2f7EdtK5Thjzmsrwj+0/wDsveKdXgtZ7fWP
itewQ/bbjxXrXhqfVpLeZn+SJ8wkwscfKscax/LgYNeX/tEftX/GLxn4lj0X4GeAfGHgTwdA6XV3
rcHhKVNQ1GXhHWKJ1CsArLhDhm2ZLKBQB9gav4D8WfFDRtatPiX4y05dP0Z3kbT/AId/abSUsI96
G5LyuzEKQwgxtJIJ38Y+FdU/b9svFfwp8U/D658WQS+DdYu18Px+L9cgWLX7e3niZp7yWwtuJlQj
Z5gKMS4JDEGuM8Q/C3xvrVz4r8Rp4u+PWk614hby9Ytk8CfY1vnChAZPJvI4pAR8uBljknB5qn8L
v+CbX/Cf6Y1z/ZHxQW18/wApmvNE0zTCWX7zATXxcr83BAw2DyewBUtfhTc6D8UZNKsPEtx8Uk8Y
6Q11LcSXr36apbQr8zbsj7THgNhUC3UDxfIrbB5vR/sheIrLVfit4X+GegwaxZajPDd3WhatqsG+
bTUBme6sryF8Ce3lZJIpFQhMqsiCOQyrXq2i/wDBF3RdStoLqT4ieI9EwrbLC8sLZ5oWzjJeKZkw
cZwOxGaun/gi9HBr51Oy+M+qWUq58uSHR1SZMjB+dJ19T0A60AfY/wAOPhddv4I17wV4l0tf+EIv
baSwXQr2XzzaKylJYYJQSZLRgd0RfbJGMqQAAE89/Zk8Mpp3hzx/+zb4102XWdN8KZitLy8AaLUt
FvGke1yeD5iYkjOAMGIYORXj+mf8Ep/E+g3Ym0r9pHxlp7AfehikVwe/IuB35rv7T9kb9oXw3qMu
taP+0097rrWken+bq3hW3cS26SM6K77mOQXfkhj8x5GeADc+HEXxF+BPiXw/8P7tdR8WafZ3kqWd
7PIZ21bSpJMiVpn/ANXd2ZdQyEgSQ52AlQF+r91fJmoeEP2yNHu0i07x98OfENqYg7z6hpE1m4YM
MoAm4ZYZ+Y8deBxXpfxCf442fief/hAtO8H3ehyRo7SeINUukm87aA4VEiZVTgYGeu445oA9owaW
ko5oAztb8NaT4lt0g1fS7LVYUOVjvbdJlB9QGBHYflWA/wAG/Ab3ltd/8IZoAurZlaGZdNhV4yoI
UghcjGTj612GDRg0AeU+JP2Z/BfiLUJb1bJNNuHjjhH2W1tmREQkgIskThMk5LLhvcV5r8RP2M9f
8W2EMGh/Gjxf4Omhl3JLpdzOqmIA7Y2jE6x8Z5YKCcDoOK+oa858deEvGmt/ao9F1230q1+0pPD5
QlE7KFG5Hff0LbsAYGCOOOQD55179jv4lah4Zt9Kg8b6ZcXlspEeranPqF3JLnkeZFNLIhXqNo7H
r0wa/wDsW+KfFMMUmsab8EdUvsqZJ5fAM8bkBcY3peAngAdq9F8Q/DX4/vb6PJ4X+Kei6U6Mft9r
q2gm6Eg4xhzMxyPYrnr7UzUfhN8dtdx/anxE8DTvEG8mceD5/MByCF/4/QAMgZ78UAeP6P8AsO+L
PDOptqOneHfhzZ3sY2xTaBq2v6Mx4GGxFcOAVxxwc9ciup8D6L8U/gf4T1yxtfhXqd5qOoXralfe
JND8T2OrX95MwAJcXkMDSgAAAHnHAIp+qfBL4/w6ld3y3Xwz1fzIxCXSDVra4KBNuUVbwIHAAwdw
I7MMVj3/AIe/aJ0EacdAmgtrhOZodb1e8yVXGWwZ75GU9OWVuD04oA6e0+OXjvS7KBNX16Xw7fon
mTJ418AXlvCVzk/6TaXDwrgZz8x659qteIvjf8WofD9vrnhrUfhP4i0ySY28TRXmotNeTbS3kwxR
RyM0mP4RuOMnAwa8du/2ifjt4Y1TUbrxf4z8H+D9DgTej3Fomq7AnDs6xeRMQ2GwiRlsj7x79o/7
b/gmD4d/af8AhfXhGTxHtwJW0+SNNwbDEWpj81cjOASevUigD0DQ/ip+0nbeF49T1v4IeHb68kQN
/Zmk+LliukzjhhLD5eQMk4lNc34h/at8T/Cm+lu/Ev7MPjSxN7MJJb3w4LTVjLJsIDO0DZztGMk8
Dj2rkNX/AG0NR0qytLXTfibpOoXdptF5dal8MdcUSsU3YYxOAowynIUHGDg5rpdA/bOmnsoBf/ET
4QPfSHAS5vb/AEkNyeCk6M0Zxjhs4oA1k/bR8DeKkkOrfC34o6ZI8LW0s114LuvNhjbBYCSHcyjO
05U5BAI5ArkdW/bS8G+HXT4dfs7+GLXxP4vljlvJrS7DaXa2GG/fTXPnhJZpF5Z1UF9qkk8V6No3
7UGtSXDfbJ/hVqVvs3K2i/EBDKTzxslt1HTH8QrG/aH+NngTxJ4fstH0OTSNd8V3YDSanplvHrE3
hiEj571vI3ssin5Y9pGZCpztDEAHhXgvwJ4+8ZfFaC21Px5rPxO8XC0fz9G1eOS30DQbe42yNNfQ
Bg5DgL5Nmx8x1RTIUGVX3K7/AGbX+FNte+Mtb8bWV9ounaXLc6xbano4NlmPMjSpDHKm/CrhRcNN
t/hxnAwvgJ+1P+z/APDXwm3hjwZceK9WlgunXULx/Duo3l9fXzHEslxIISXmYgk56YwAAAK89/bs
/bP8C+MPg3aeG/DHi8abc6jdtNqltfaZItwLSCN5BEbeZU3+ZOIEx91hvByAwoAl/YeGry/stare
34j0268ceIrzxFqbWEKpM1lM6wpBBEOFe4eB4owMBULsDlVz9YT6Pbaf8PNb0y5tpfElzct9jvtM
0a2t7pLJPLBS0WGTEYjSIooDAbt24gF6+c/2K/AfibwF+z/4Yhka1PxI8Q2I1LT7O6ErJp9uUEMV
5dFmYkrDsVY12Lz5aqpMj19T+DdGtvAPgyXRdHu/7T1pRPKbvUWCyapfkb5Zm5G4tI3zbcKudowF
AAB+Zfxz/Z+ih8Wyaf4a13xz4E8KyWwgvvD8vhLVntZWJyWjEKzwA8jARFA28c8nlZdJ8afC2xWG
8+N/iy60fzNkEeteBptVt7aMZwWjuzvj+7giOM8Yz1xX6++B9Q1zVPCmmXfiXT7XSddliDXdlZzN
NFA+T8odlUtjjnGM5xkYJyPCni2bXdQKWM8HiXRDLNBJq9nLCFtZo2KvBIgbJYEbeBkHqO9AH4/+
NPgh4e+KUWr6lJ8Z/gfDcapa20S3F1p8vh+9gkjdmZ/syooid92HJQ7gBwuAa5TTf2YNZ8EoIvB/
x/8Ahjpct9D9kvrrT/Fk8LXKiZJFDgxDbsZUYFf7gPXr+1HxH8K+DvFej3UHiDwto/i2WNTHFp2o
WkMzSyMpKxr5gIUt68ADJJABrx74m/D/AOH3g3Q7DRrTw5cQeJNdgnS1trLWruOysSkO6W4mkEqi
K2iKqGfaOdoC5IFAHw34C8UftAeKfjH4X8D+HvFXwr8ZeOdL0GaGx8QWkpnXRbMAIxBQLA0jI6j5
I5H243YxXRQ/sL6fpXi7T7Px3D4o+LXiTQ7eI3Gnx6pINJiU7XcSXc9tEkMShpHEYmJ4Axya6X4A
aNZfDrxxZ/EfWPHmvXfi/X01DS/AkWstfXNhqVgyxpbT3ShHe3t2n3sis+SrxsTldx+o9KXTpvB1
/oviTxBNrWhac5uPHF1f3D3qXuoyKmdMgYAK0YYhWhjUZBij2kyOKAON8H/8E5/2cPFslv4n/wCE
MjuVuoklSyi1GQWoX+CRVikwwYDIOSrA5xzXpEv7A/7PkscCH4VeH1EMglUpEykkZ4YhssOfunIP
pSeFrvwP4uEWhXk2hN4l0W+jtrgSqokhKOkxsiV2h/LingjIyV3NyCQQfZprO1tLWJNN0+xlZCsa
RZWJUTocEKegJ4x+VAHm2jfsf/Bjw9cvPpfw50KwkkdZH+zwFA7KSVJAODgkkZ6dq9I8M+DNF8G2
0lvounQ6fDIcusQ+8eepP1NQ2Ml9Dqjj+wILeFvl+1w3CElR0yu0HsOK0hqE51VrQ6fcCAR7xfFo
/JJ4+TG/fnn+7jjrQBexRj6VXu9QtbBA91cQ2yEgBpXCgk9BzUa6xYPHvW9t2QjO4SrjHrnNAFzF
HNYH/CwfCxcr/wAJJpG4HBH26LIP/fXsaTVPiF4W0NgupeJdH09iocC6vooiVzjPzMOM8ZoA6Dmj
msjS/F+ha3NHDp2tadfyyIXRLW6jkZlHUgKTke9a9ABg0Y+lH4UfhQAlHNKc0UAJzRRzS80AVNVt
J7/Tbm3tr2XTbiWMrHdwKjPCx6MocMpI9CCK5nxF4Z8W31rGmi+MxpVwhBMtzpcVyrjAyCuU6nPQ
jrXY8+lHPpQBzaaf4sjuEJ1rSZYAih0bS5A5YH5iGE+ACOMY4POT0q5bw6/Fb/v7jTrqf5v9XBJC
p+b5eruRheD6nnjpWxz6UUAect4cu7m9urvXfAmg30k0bh59NulmnmIbCKyzRRDBTGSXODxjHNRa
P4O8Nx3m0fDq40d7hfLaUpb7Qpx1MUzY/LtXpfFNdVdSpAKkYINAHkl54DsDNcIng3xOsLsVJsfE
rwK6joQq3i4BwOMA88isKb4ZeHtS+0/bvhh4ruNygH+0dYhvVfkchZb6RSQQDkjtXpT/AAi8Fu6P
/wAI3pyMhyDHCF5/CuJ17wx8LdF1h7WbQ7CDUUwrm6EtspUqOkhG1xgAcE9MUAedaz8CfB41LT7q
Lwn4o0S6sz5kVzbeHtMuiAM4XcsMjAjHBBz274rN8V/Arwx4qtCljr/jvw7qUm5EvhpGqwhHZfvF
YPKTjA5PHHOa7eT4a+GItRuL5NB8Sald3cqoLO08cTmONox0hje8RUwTjCgdKi1JLXw+rtP4F+K1
kJ2IMkXi1HA56j/iaHHTOMevFAHmfhz9nbSYtNittV8ZXfil0ykd1rui6ySX4+Z1e5MZICnquO+K
6bw3+zd8P/Gt5NZLc+F9duLHYb3T28N2hVm3ZPmCWJnGWHYitPX/AIz+DfBuk3OtazrXxD8LWEIW
CX7YxuPKY4CnaTKxJ3DkZB9+a+WPiJ/wVJ0XwXZahbeGNX8Xa1qFneSWq22sTWUFwxVgGdgNOkQJ
1wPM3cdBQB2HxC8L+Gb34t3fwb8W2Vx4P8Deaq+H/D/g2by7O/mEbzvFcgKGimlJRoQT5Y2OR84Y
r4t8Y/iH+z98Q7T4L21tpml/DhfDM09trml6vZSzXlrbWwVo7Tf5UiOZHABdwzAswbB3Kb2vf8FC
fiN4u+HVxcan8NPD0dxe6cJLPxpqUztBasmXjx5cIPneao8sBgFkK9Bk16F8N9Jj+LXgqbw/4t+N
PhiXwPqU8154w1zSLCK1udW1K6xL9liuJyy4VT87QxoFCIByzbQDq5f+Chvw5TW003Q7zxR4mu9R
dbaS58OaDO7iNVUxwQiUIzPLkqhAwgLNy7F284j/AGzfCV98S1vfFuk/EW81OxgTUH8CweHo0s7L
yovlt44Z3aSMJsMkk6FN+1flUAg+xeFv2Jv2OfBmnXGojVdMvoLfDTX134xYCMjoWMcyKDz6V4f8
UdS/Yrv/ABzc6d4fWPU9Ve3d7rVptTQabwR/y9XqTu7gcAQI+RxQB6rqn/BSfwX4z8S2WvaP4q8U
+HPh7Z2zwaoreF4JlluGDBNspaRwVLR5TZtIB+bPFbHw3/bo+CGi+BofC/hH4r6dpl5PcOba41zQ
5LWz05B88gEAESrHtBEaB873644Hh/g7xd8Fmuta1/SvBPifSNAs7R7aXxjovhLSrzSWVSN+Hm06
Ji3ABAQE4O3OefTvhp4KsP2mr8azrnhHRdf+Cy3K2ui6jrGgQ6XqWolF2z3MjxNHFFCrs6ptiEj4
AwuGYAGp4Z/aN8P+HNH874c3et+OYpLcR6t4i1TXbpdD8PW6F/MunurrzUFzIG3GKIPgAKoOMvT+
BvjXRf2s9W1zwPa3NxYfDCzgjn1i01zX5rvVNdjjCJGluJCskGnltrtIQrSk4IXc4Hvvxd/Yr+HH
x+8J6PoF/f6tpvg/TObDRPDV1DaafEwyN4jSIhmHIy2cZOMZNfMx/wCCOvg3w94sutXb4i3v/CNR
pmG11W3zJBj7geZJYwyj5eNo6dqAPcPjtouqT+Gr+SysJE17xKItA8G6VZW7afqWmhIWkkYzxTqG
SJI7iZY2wNyqN2GGPPNJ8IeIvEHgbQ/CXg3T9X8AeFfDulAXPibxno/9n/2ZdBN0t6kM0mLq9kl3
N5xIjhyzKzM2a4PxJ+x94Mjt77xR4k/ae8azQm6Eja/9vS0sI7nZ5asksjkStsYoBEzNtOOmawI/
2fbn4matNO7fFP4/XlykaPfa7bjR/D7qm1kCvcPG7YAH7xEYNz8rBiKAOg/YV+Ci/FRT4s1P4W+F
rHwtoe620bW9Yhe7uNalQuDcEsdrIzvLI0p3FmMaqdsQr6W8Y33h3wvoJudC+GXgjxvq0c5ilh0w
x21tE2SJC908DRRkd1Zgea4HTv2UPjZqHhtPDtv4w8H/AA08MlsnTdC0qTVZFQrjaPP2QKwGRmOF
M4z6YltP+CV/w71+dL74jeMPGvxK1QH5pNV1YxQgeiIg3IPYPQBw3jv9szwR8P8ARLjTtXvvh54N
SRGVdF8Gs/iW/Uk4YM0K29vE2A3V25I49fHPD/7XOm6rZXWlfCf4K/Fb4g3E7yFtQv8AxJqVugZz
nAt7N2jRODgKVxjrnJr9D/hl+yJ8Hfg8Y5PCnw90WwukXaL2aD7Tc/8Af2Us/wCteuxxJDGqIqoi
jAVRgAUAflHY/Br9pz4gXVvqtj8Avh/4YmbDreeKpDqVyuedzC8uJ2BGB1TIr0jR/wBhX9pHxpOs
/jL4s+DPDUbRBPJ8PeFbSd0AztTPkQ4ABP8AEce9fotijFAHw34f/wCCY10sMcfiX48ePdTiUgeR
pEyadEV9CBvrv9N/4JqfAmK+F9rmgap4y1AIIxdeJNburpwozgcOoxyeMV9S0c0AcP8ADz4HfD/4
TxhfB3gzRPDbhSpm0+xjjlYHqDIBuOfc12+DS80UAJg0YpeaMUAFFJS0AJS5oz7UUAGfajNFJQBQ
fXbBmmijv7QzxsUZDMuVf0YZ4PtXPxaz4ne3K3ekaFcMBk/Z9WfDEMccNAMcBT165HbJV/g94Ekv
Lu7fwXoEl1dzNcXE76ZCXllYkl2YrksSTknnmtRfA3hxIliXw/paxqAFQWceBgkjA2+pJ/GgDi/+
EdtI7+XUV8C3jX5bzGew1SPBcnJxmZBnPsKuagkOrWEdrqHg3xHLavnfE97G4+bgh9tydwwOnI54
71S1rxangTxlNpjaXo+mxX8O/S5oRmW7dR+8SSNB5gAZhgojjBySDwU8T/GPwZ4Aunk8Zq2hajZQ
Cea7Om3M1sq7cu0VyIdrKMsCeCOcgUATaz4x0WG323mmeM7FYYyo+xabqEmFzz/qFYEjseuBxUK/
Ebwno+gaLqJ8Y6lbWU92ba3t7yB2uruXbu8gxSQmcttBOAA3PXkVjQfGnT9e8MX3iWxu7fwl4Glk
kQeJdbme1uJ/kH761t5oyCpJIQv94qSEYEbuc8ReHPiH8Up9PtfAl/Z+CvBlxCklx4yu1ln8QXKM
QZEt0lQeQWAA3sTjI2gEYAB02lfEbxadfluIPCPizV9Dny0CX1tp1k6DOOFkuI5QO+JIw2KzPFfx
g8Y2eozQ3mk+BvC+jxkZl8SeJPNu3UnA/wBGhiKg9ePNP+FDwN+yR8C/BuvM/wDZ1t4l8U2uXubv
xFqj6hdszAtvlSRyoYjJzsHHNe86ZpumadEBp1na20eMAW0aoMfgKAPAL/wZP8bfB1zpupaXb+JL
m9RXttXvdCfTNLsoXChljidxcTqVG4o5KSEKG2rxXTeBf2OPg94A1KPVbHwJpN3raSiddU1G2S4n
RwMAx7htiAxwsYVV/hAr0PVPGc2lS7T4Z1u6Xn95awxSL19pM+/SorjxfNqNmYdOtr7TdTkOIzqO
kzyRrggsW2lQeMgfOOfXGKAPLv2utC8Xp8PNE1jwNo2m65J4a1q01i60G6t3f7bBC33UEeSDGSJQ
FViTEu0E4U/LNx/wUN8VeHNIj0vQ/D3w+vbyO0ItNO0SbVr24h2jADwLZgqQMZV2Q+pFfc+pax4l
tLpof7Rs13RrKrL4dvJlVedwLLLjd6Dgj0NdHBq+kLKzq0cMzY3M8RjY59cgH0oA+G/hn4Q+Lfxn
ttC8ZeNbrwH8Ktav7aKb7c1ol/4guLckt5cZmbZYxkHIWMMyliT82a+j/CXwV8N6feQXtpaeE9Yu
YW32+ralbvqd+eSQftEszMvJbhSAM8AV7Bdalp9uubm5t4l9ZZFA/WqckHh+OWK4eLTllK5jlZYw
xU+h9KAMuVdbhtjGut6Bb4zndpzlAPp9pFZPi7xfo3hbRrq78R+JfCVpplp88h1PbbxRgHnczSsA
evbr2rpVs/DMkxkW30ppeELhIi3TgZ+lcHr37MvgTxx4un8QeMLKXxrL5oks9O12QT6fp/GCIbUA
RZPJLurOc/exxQB5Raft0aFreo6hp3gfw5eeNLGCAS2I8ExtqdzOC2P3kaoIrRccgyy7u3l5rff4
A+J/ilqMXiDxRPZeF2m2TLZODrt9a99qSXeba2cZwfJtyQejkV7rHHpXgnSorbT9HNpYQqFjtdKs
sqgHQBIxx+Ap48WWgs1uPsmphCcbf7Nn3j/gOzP6UAcX4V/Zu+H/AIV1+PxB/Yra74lRQq654huZ
NSvEx02STFvK+kYUegr00DA4FZei+JLXXt/2aG+i2BSftljNbZz6eYi598dK1cn0oAKKMn0pM+1A
BS0lFABRRRQAtJRRQAUtJRQAUopKKAFoFJ2FKOaADNGaKBQAUZpaKAEoooxQBieL/BmjePNCutH1
zT4NQsbmNomSaMMV3DG5SR8rDqCOQQDXksX7IHhldDsNGm8XePrvS7OZJktZvFN1tcLnCNhgduSD
gEEbRgivdcUYoA4fTfgn4J0zVLHVP+Eftr7V7EAW+pamWvbqPAAyJpizg8DnOeK7fFLijFAEMlpB
MXLwxuXG1iyg5Hoaof8ACMaQrs66VYrIwKlhbJkg9QTjvWriigDkH8P60NNmtAdFeOVl3wrayxoU
4yOJDzj8K47UtF07StU8i20Ww0/arfvF0O9u93JC/MiqoGRzyeD6EV7BR1FAHm/hzW9b8O6ZLc+I
L5by3cHyINP0G7XyADwMKpbaAOhXPuelZMXxpaHU9tybmWxJP+p8J6uHUdQN3ksp478fSu3vfhvo
N9quo6m0F1BqGoReTcXNpfzwOyhdowUcbSB0K4I69ao6H8JtK0G3mgh1XxNcpKhjJvfEd9OygkHK
s8xKnjqOcZHQmgDEPxw0O6yjW95NbMSrebouoocd8q1rj8zWlP8AEDw/qctiGt7S7tJ8qZ5yqCLr
gFJAGPQ8AVpWvw206yuEmh1LxAHXGBLrt5Mp+qySsD+VX9T8MTajLC0evarYpH1jtniAk5/iLRsf
bgjrQBzmpeGfhrquj3l1qGg+G7nTpNqXD3FjA8b4wF3ZUg9RjPqKzYl+Fmm2/l6fY6XZLEjhW0iz
MTooBLBWhUMOFPQ+ntXpVlaGztY4WnlumQYM05Bdvc4AH6VPjNAHi958T/hloEdsJ/Ht5oCSbfLf
Ub+4jU5GACbkEduh5yPrVyTx7oviS2lbwp8Z9FNzCCz+fLY3sSDIX5kQxuBllH3xyQO4r1qSJJFI
dQw9CMiqE3hnSLh2eXS7KR2PzM9uhJ5B5OPUA/gKAOXbTfiPHp9rGniDwxLeKpE9xJodwqSNk4Ko
Lv5eMZG4856dK5+PSPjgfFELy+KvAf8Awjyupkjj8OXguXX+IAm9Kg9cHn6HpXrVFACDpS5oooAM
+1GfaijFABn2oz7UYooAM+1GfajFGKADPtRn2ooxQAZ9qM+1GKWgD//ZUEsDBBQABgAIAAAAIQCc
Tl4h4gYAADocAAAaAAAAY2xpcGJvYXJkL3RoZW1lL3RoZW1lMS54bWzsWU9vG0UUvyPxHUZ7b+P/
jaM6VezYDbRpo9gt6nG8Hu9OM7uzmhkn9Q21RyQkREEcqMSNAwIqtRKX8mkCRVCkfgXezOyud+I1
SdsIKmgO8e7b37z/782b3ctX7kUMHRIhKY87XvVixUMk9vmExkHHuzUaXFj3kFQ4nmDGY9Lx5kR6
Vzbff+8y3vAZTcYci8koJBFBwCiWG7jjhUolG2tr0gcylhd5QmJ4NuUiwgpuRbA2EfgIBERsrVap
tNYiTGNvEzgqzajP4F+spCb4TAw1G4JiHIH0m9Mp9YnBTg6qGiHnsscEOsSs4wHPCT8akXvKQwxL
BQ86XsX8eWubl9fwRrqIqRVrC+sG5i9dly6YHNSMTBGMc6HVQaN9aTvnbwBMLeP6/X6vX835GQD2
fbDU6lLk2RisV7sZzwLIXi7z7lWalYaLL/CvL+nc7na7zXaqi2VqQPaysYRfr7QaWzUHb0AW31zC
N7pbvV7LwRuQxbeW8INL7VbDxRtQyGh8sITWAR0MUu45ZMrZTil8HeDrlRS+QEE25NmlRUx5rFbl
WoTvcjEAgAYyrGiM1DwhU+xDTvZwNBYUawF4g+DCE0vy5RJJy0LSFzRRHe/DBMdeAfLy2fcvnz1B
x/efHt//6fjBg+P7P1pGzqodHAfFVS++/ezPRx+jP5588+LhF+V4WcT/+sMnv/z8eTkQymdh3vMv
H//29PHzrz79/buHJfAtgcdF+IhGRKIb5Ajt8wgMM15xNSdj8WorRiGmxRVbcSBxjLWUEv59FTro
G3PM0ug4enSJ68HbAtpHGfDq7K6j8DAUM0VLJF8LIwe4yznrclHqhWtaVsHNo1kclAsXsyJuH+PD
Mtk9HDvx7c8S6JtZWjqG90LiqLnHcKxwQGKikH7GDwgpse4OpY5fd6kvuORThe5Q1MW01CUjOnay
abFoh0YQl3mZzRBvxze7t1GXszKrt8mhi4SqwKxE+RFhjhuv4pnCURnLEY5Y0eHXsQrLlBzOhV/E
9aWCSAeEcdSfECnL1twUYG8h6NcwdKzSsO+yeeQihaIHZTyvY86LyG1+0AtxlJRhhzQOi9gP5AGk
KEZ7XJXBd7lbIfoe4oDjleG+TYkT7tO7wS0aOCotEkQ/mYmSWF4l3Mnf4ZxNMTGtBpq606sjGv9d
42YUOreVcH6NG1rl868flej9trbsLdi9ympm50SjXoU72Z57XEzo29+dt/Es3iNQEMtb1Lvm/K45
e//55ryqns+/JS+6MDRoPYvYQduM3dHKqXtKGRuqOSPXpRm8Jew9kwEQ9TpzuiT5KSwJ4VJXMghw
cIHAZg0SXH1EVTgMcQJDe9XTTAKZsg4kSriEw6Ihl/LWeBj8lT1qNvUhxHYOidUun1hyXZOzs0bO
xmgVmANtJqiuGZxVWP1SyhRsex1hVa3UmaVVjWqmKTrScpO1i82hHFyemwbE3Jsw1CAYhcDLLTjf
a9Fw2MGMTLTfbYyysJgonGeIZIgnJI2Rtns5RlUTpCxXlgzRdthk0AfHU7xWkNbWbN9A2lmCVBTX
WCEui96bRCnL4EWUgNvJcmRxsThZjI46XrtZa3rIx0nHm8I5GS6jBKIu9RyJWQBvmHwlbNqfWsym
yhfRbGeGuUVQhVcf1u9LBjt9IBFSbWMZ2tQwj9IUYLGWZPWvNcGt52VASTc6mxb1dUiGf00L8KMb
WjKdEl8Vg12gaN/Z27SV8pkiYhhOjtCYzcQ+hvDrVAV7JlTC6w7TEfQNvJvT3jaP3OacFl3xjZjB
WTpmSYjTdqtLNKtkCzcNKdfB3BXUA9tKdTfGvboppuTPyZRiGv/PTNH7Cbx9qE90BHx40Ssw0pXS
8bhQIYculITUHwgYHEzvgGyB97vwGJIK3kqbX0EO9a+tOcvDlDUcItU+DZCgsB+pUBCyB23JZN8p
zKrp3mVZspSRyaiCujKxao/JIWEj3QNbem/3UAipbrpJ2gYM7mT+ufdpBY0DPeQU683pZPnea2vg
n558bDGDUW4fNgNN5v9cxXw8WOyqdr1Znu29RUP0g8WY1ciqAoQVtoJ2WvavqcIrbrW2Yy1ZXGtm
ykEUly0GYj4QJfAOCel/sP9R4TP7BUNvqCO+D70VwccLzQzSBrL6gh08kG6QljiGwckSbTJpVta1
6eikvZZt1uc86eZyTzhba3aWeL+is/PhzBXn1OJ5Ojv1sONrS1vpaojsyRIF0jQ7yJjAlH3J2sUJ
GgfVjgdfkyDQ9+AKvkd5QKtpWk3T4Ao+MsGwZL8Mdbz0IqPAc0vJMfWMUs8wjYzSyCjNjALDWfoN
JqO0oFPpzybw2U7/eCj7QgITXPpFJWuqzue+zb8AAAD//wMAUEsDBBQABgAIAAAAIQDO6UbH0wAA
AKsBAAAqAAAAY2xpcGJvYXJkL2RyYXdpbmdzL19yZWxzL2RyYXdpbmcxLnhtbC5yZWxzrJC/agMx
DIf3Qt/BaK91lyGUEl+WEsgakgcQts7n9PwH2wnN29dtlh4EunQRSEKfPn6b7aefxZVzcTEo6GUH
goOOxgWr4HTcvbyCKJWCoTkGVnDjAtvh+Wlz4JlqOyqTS0U0SigKplrTG2LRE3sqMiYObTPG7Km2
NltMpD/IMq66bo35NwOGBVPsjYK8NysQx1tqn/9mx3F0mt+jvngO9cELrM2LG5Cy5apAyvvkXnvZ
XAEfa/T/qeF8i2Ch4dk4wp95L8/JfmvgIuLhCwAA//8DAFBLAQItABQABgAIAAAAIQAfiHZoFgEA
AFECAAATAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAABbQ29udGVudF9UeXBlc10ueG1sUEsBAi0AFAAGAAgAAAAh
AK0wP/HBAAAAMgEAAAsAAAAAAAAAAAAAAAAARwEAAF9yZWxzLy5yZWxzUEsBAi0AFAAGAAgAAAAh
AJK3F3aMAgAAlgUAAB8AAAAAAAAAAAAAAAAAMQIAAGNsaXBib2FyZC9kcmF3aW5ncy9kcmF3aW5n
MS54bWxQSwECLQAKAAAAAAAAACEAfvIaOgF/AAABfwAAGgAAAAAAAAAAAAAAAAD6BAAAY2xpcGJv
YXJkL21lZGlhL2ltYWdlMS5qcGdQSwECLQAUAAYACAAAACEAnE5eIeIGAAA6HAAAGgAAAAAAAAAA
AAAAAAAzhAAAY2xpcGJvYXJkL3RoZW1lL3RoZW1lMS54bWxQSwECLQAUAAYACAAAACEAzulGx9MA
AACrAQAAKgAAAAAAAAAAAAAAAABNiwAAY2xpcGJvYXJkL2RyYXdpbmdzL19yZWxzL2RyYXdpbmcx
LnhtbC5yZWxzUEsFBgAAAAAGAAYArwEAAGiMAAAAAA==
">
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.png"
o:title="" cropleft="-146f" cropright="-102f"/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="left" height="300" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image002.png" v:shapes="Εικόνα_x0020_2" width="300" /><!--[endif]--><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> <b>Αθήνα 2014<o:p></o:p></b></span></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 26.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;">
<b><i>Τα φαιά κύτταρα<o:p></o:p></i></b></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Δεν είχε καταλάβει το πώς και πότε.
Κάποια στιγμή, ουδέτερη, έτσι στην ψύχρα,
συνειδητοποίησε ότι …ψηλώνει. Δεν ήταν εδώ και χρόνια στην ηλικία της
ανάπτυξης. Βρισκόταν πια στο μεσοδρόμι της ζωής. Το παρατήρησε με τα ρούχα του.
Το παντελόνι έγινε πιο κοντό ενώ όταν το είχε αγοράσει ταίριαζε πάνω του
κανονικά. Το ίδιο κι οι μπλούζες και τα πουλόβερ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Έκανε απόπειρα να μετρηθεί μόνος του.
Τεντώθηκε κανονικά, ευθυτενής ήρθε σε επαφή με τον ελεύθερο τοίχο και μ’ ένα
μολύβι πάνω από το κεφάλι του έβαλε ένα σημάδι. Με τον αριθμημένο χάρακα που
είχε στο γραφείο έκανε έναν πρόχειρο υπολογισμό για το μπόι του. Ένα μέτρο και
εβδομήντα επτά! Η παλαιά του ταυτότητα έγραφε 1.70. Μόνο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Πότε την έβγαλε αλήθεια; Προσπάθησε να
θυμηθεί, αλλά αμέσως σκέφτηκε ότι είχε ημερομηνία έκδοσης. Έκανε ένα χοντρό
λογαριασμό. Τότε λοιπόν ήταν 23 χρόνων. Η ανάπτυξη του μάλλον είχε
ολοκληρωθεί. Ναι! Τώρα το θυμήθηκε. Είχε
χάσει την πρώτη ταυτότητα που είχε βγάλει ως έφηβος όταν έπαιρνε μέρος στις
εξετάσεις για το Πανεπιστήμιο. Βρισκόταν μέσα στο λεωφορείο όταν του κλέψανε το
πορτοφόλι. Τότε καταθέτοντας νέα δικαιολογητικά
είχε απ’ την αρχή εκδώσει καινούρια. Ο νεαρός αστυφύλακας του είχε
μετρήσει βιαστικά το ύψος. Αλλά να είχε γίνει τόσο μεγάλο λάθος; Μάλλον
απίθανο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Επανέλαβε αρκετές φορές τη μέτρηση. Εκεί,
γύρω στο 1.77. Μήπως ο δικός του χάρακας είχε κατασκευαστικό λάθος;
Προμηθεύτηκε μια επαγγελματική μεζούρα, ξανάβαλε νέο σημάδι στον τοίχο και η
μέτρηση, που τώρα θα ήταν οπωσδήποτε πιο αξιόπιστη έδειξε 1.77. Άρα δεν ήταν ιδέα
του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Του κόλλησε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> « Κάτι συμβαίνει με μένα», είπε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Σε μια βδομάδα είδε ότι είχε πάρει σχεδόν
έναν ακόμα πόντο. Θορυβήθηκε. Αυτό δεν είναι για καλό, στην ηλικία που
βρίσκεται.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Θα επισκεφθώ γιατρό» αποφάσισε από μέσα
του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Πήγε σ’ ένα γενικό παθολόγο και του είπε το
πρόβλημά του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Δεν γίνονται αυτά, κύριε μου, κάποιο λάθος
θα κάνετε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Κοιτάξτε την ταυτότητα και μετρήστε το
σημερινό μου ύψος»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Έτσι κι έγινε. Η ακριβής μέτρηση με το όργανο
που διέθετε ο γιατρός έδειξε 1.79.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Το βλέπετε; Δεν είναι ιδέα μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Μήπως η μέτρηση στο τμήμα που σας έκαναν
ήταν λαθεμένη; Ενδεχομένως υπάρχει κι άλλο ενδεχόμενο. Μπορεί να είναι και
λάθος του αντιγραφέα πάνω στο δελτίο της ταυτότητας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Τι να σας πω για να με πιστέψετε; Κοιτάξτε
το παντελόνι. Όταν τ’ αγόρασα ήταν κανονικό. Τώρα κόντυνε. Βλέπετε και μόνος
σας ότι φαίνονται οι κάλτσες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> « Αφού επιμένετε, πρέπει να σας πιστέψω.
Τότε όμως χρειάζεται να δώσω μια επιστημονική εξήγηση στο φαινόμενο. Και τέτοια
εξήγηση, προς το παρόν, δεν έχω. Το καλύτερο είναι να ψάξω τη βιβλιογραφία, να
ρωτήσω άλλους συναδέλφους μου, μήπως αυτοί ξέρουν κάτι περισσότερο πάνω στην
περίπτωσή σας. Αυτό θα ήταν και το πιο λογικό. Σε λίγες μέρες η γνώμη μου είναι
να επανέλθετε. Μπορεί άλλωστε να έχουμε νέα αλλαγή στο ύψος και τότε θα
υποχωρήσουν οριστικά κι οι τελευταίες αμφιβολίες που έχω μέσα μου για το
φαινόμενο» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Αυτό
κι έγινε. Όταν βρέθηκε για δεύτερη φορά απέναντι στον γιατρό είχε τη λογική
αγωνία της απάντησης που θα του δώσει. Το πρώτο που αυτός έκανε ήταν να τον
μετρήσει πάλι. Το αποτέλεσμα της μέτρησης ήταν μπόλικο 1.79. Σε λίγο θα
καβαλούσε το 1.80.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Σίγουρα κάτι συμβαίνει με σένα. Αλλά
απάντηση στο φαινόμενο αυτό δεν μπόρεσα να βρω. Διάβασα, ρώτησα όπου μπορούσα.
Αλλά μηδέν εις το πηλίκον. Δεν έχω εξήγηση στο φαινόμενο. Στο ιντερνέτ
ανακάλυψα μια αναφορά στο θέμα, μόνο που δεν υποστηρίζεται από καμιά, προς το
παρόν, αξιόπιστη πηγή, ούτε από κάποια στοιχεία στατιστικών ερευνών»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Έκανε μια μικρή παύση, ενώ η αγωνία του
άλλου ήταν στο κατακόρυφο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Η αναφορά μιλούσε για την ισχύ στη
φυσιολογία του γνωστού νόμου της Χημείας Μπόιλ- Μαριότ. Ο νόμος αυτός μας λέει
ότι το γινόμενο πίεσης κι όγκου μιας ποσότητας αερίου είναι σταθερό. Αν
μεγαλώνει ο όγκος μειώνεται η πίεση κι αντίστροφα. Στη Φυσιολογία το γινόμενο
αναφέρεται σε δυο ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Έτσι όταν αυξάνεται το ένα πρέπει
να μειώνεται κάποιο άλλο. Στην περίπτωσή σου αυξάνεται το ύψος. Ποιο όμως
μπορεί να είναι το μέγεθος που μειώνεται; Για σκέψου τι μπορεί να είναι αυτό;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Έφυγε από το ιατρείο άδειος. Αντί η επίσκεψη στο γιατρό να λύσει τις
απορίες του, επέτεινε τα ερωτήματα που εκ των πραγμάτων αναφύονταν μέσα του κι
αύξησε την ανησυχία που άρχισε να τον καταλαμβάνει. Κυριάρχησε στη σκέψη του η
νέα εξέλιξη. Του έγινε έμμονη ιδέα. Στηνόταν με τις ώρες μπροστά στον ολόσωμο
καθρέπτη και παρατηρούσε με ένταση κάθε σωματικό χαρακτηριστικό του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Η θεωρία που του ανέφερε ο γιατρός μήπως είχε
κάποια βάση; Πέρναγε από έλεγχο κάθε χαρακτηριστικό του σώματός του. Υπάρχει
κάτι άλλο στο σώμα του που να μικραίνει; Δεν μπόρεσε να διαπιστώσει καμιά
αλλαγή. Οι μέρες περνούσανε χωρίς κάτι σημαντικό να συμβεί. Οι έρευνα στο σώμα
του συνεχίστηκε αδιάλειπτη, αλλά το αποτέλεσμα ήταν μηδενικό. Τότε μπήκε στο
μυαλό του το άλλο ενδεχόμενο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Μήπως η αλλαγή αφορά εσωτερικό όργανο του
σώματος; Μήπως- ακόμα χειρότερα- δεν αναφέρεται σε όργανο αλλά κάποια ιδιότητα
του χαρακτήρα μου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><!--[if gte vml 1]><v:shape
id="Εικόνα_x0020_1" o:spid="_x0000_s1034" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;
left:0;text-align:left;margin-left:95.9pt;margin-top:374.45pt;width:250.1pt;
height:155.9pt;z-index:251659264;visibility:visible;mso-wrap-style:square;
mso-width-percent:0;mso-height-percent:0;mso-wrap-distance-left:9pt;
mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt;
mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute;
mso-position-horizontal-relative:margin;mso-position-vertical:absolute;
mso-position-vertical-relative:margin;mso-width-percent:0;
mso-height-percent:0;mso-width-relative:margin;mso-height-relative:margin'>
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image003.jpg"
o:title=""/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="left" height="208" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image004.jpg" v:shapes="Εικόνα_x0020_1" width="333" /><!--[endif]--><span style="font-size: 14.0pt;"> Για στάσου!
Μήπως ξαφνικά έγινε πιο οξύθυμος ή πιο συγκαταβατικός απ’ ότι μέχρι τώρα; Έγινε
περισσότερο ανυπόμονος ή αντίθετα πιο υπομονετικός; Μήπως ασχήμυνε ή αντίθετα
ομόρφυνε; Σ’ όλα αυτά τα ερωτήματα την απάντηση δεν μπορούσε να τη δώσει ο
ίδιος. Χρειαζόταν μια εξωτερική δεύτερη γνώμη. Ποιον να τολμήσει όμως να
ρωτήσει; Θα τον κοροϊδεύει μετά μια ζωή. Άσε που θα τον κάνει ρεντίκολο σ’
όλους τους γνωστούς του. Τίποτα, απλώς πρέπει να παραμείνει ο ίδιος σε διαρκή
επιφυλακή. Κάποια στιγμή με το πέρασμα του χρόνου το αίνιγμα θα λυθεί, τα
ερωτήματα θα απαντηθούν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Ενώ το ύψος του συνέχιζε να αυξάνεται, αλλά
με ρυθμούς πολύ μικρότερους από την αρχική επέλαση, παρατήρησε στον εαυτό του
νέα χαρακτηριστικά. Να μειώνεται ραγδαία η μνήμη του, να ξεχνάει ονόματα
αγαπητών του ανθρώπων, σημαντικές ημερομηνίες εορτών γενεθλίων δικών του
ανθρώπων, να παρουσιάζει αρρυθμίες στην εκφορά του λόγου, αστάθεια στο
περπάτημα, να αισθάνεται γρήγορη εξάντληση των δυνάμεών του με την πρώτη και
συνηθισμένη προσπάθεια. Όλα στην αρχή τα απέδωσε σε πρόσκαιρα αίτια, που είχαν
σχέση με τη δύσκολη φάση που αντιμετώπιζε αυτή την περίοδο και τις κάποιες
οικονομικές δυσκολίες. Όμως τα φαινόμενα αντί να μετριάζονται με το χρόνο
αντιθέτως εντείνονταν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Τότε
και μόνο τότε πέρασε απ’ το μυαλό του η φοβερή σκέψη. Μήπως το μέγεθος που σ’
αυτόν μειωνόταν ήταν οι πνευματικές λειτουργίες του, η ποσότητα φαιάς ουσίας
του εγκεφάλου του, τα πασίγνωστα φαιά κύτταρα του Ηρακλή Πουαρό;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Ίσως
αυτή να ήταν η τελευταία έλλογη σκέψη που πέρασε από το μυαλό του. Τα ορμητικά
κύματα της νόσου Αλτσχάϊμερ ήρθαν να ισοπεδώσουν τα τελευταία απομεινάρια του
εγκεφαλικού του ιστού. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"> <b> <o:p></o:p></b></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;"> Το
πρώτο του φιλί<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Είναι κάτι μνήμες, μικρές και μακρινές, που
σε συντροφεύουν δεκαετίες κι όταν έρχονται απρόσκλητες στο μυαλό, σου απαλύνουν
το σκοτάδι που η ζωή πολλές φορές μας επιφυλάσσει. Είναι σαν τα φτωχά
ψιχουλάκια από το αντίδωρο που πέφτουν στο χώμα από τον απρόσεκτο χριστιανό,
που μετά το τέλος της λειτουργίας βγαίνει στο προαύλιο της εκκλησίας και τρώει
σε μικρές μπουκιές το αγιασμένο σώμα του Χριστού. Τότε τα σπουργίτια έρχονται
και λαίμαργα τα τσιμπολογάνε προσπαθώντας να κοπάσουν λίγο την πείνα τους. Έτσι
κι οι μνήμες. Εκεί που η καταιγίδα ανταριάζει τη ζωή σου αυτές σπάνε το
αδιαπέραστο τείχος από τα νέφη που κρύβουν τον ουρανό και σαν μια στενή δέσμη φωτεινών ακτίνων του
ήλιου κατορθώνουν να ζεστάνουν την παγωμένη διάθεσή σου, να θωπεύσουν τον σπόρο
ελπίδας και χαράς που ζει ίσως κοιμισμένος εντός σου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Το
θυμόταν σαν να έγινε χθες, ενώ πέρασαν τόσα και τόσα ταραγμένα χρόνια. Ήταν
στις πρώτες τάξεις του γυμνασίου, που στην ιδιαίτερη πατρίδα του για πρακτικούς
λόγους και εξ ανάγκης, το σχολείο ήταν μεικτό σε αντίθεση με όλα τα γυμνάσια
της χώρας, όπου με την στενή και σεμνότυφη αντίληψη της εποχής τ’ αγόρια και τα
κορίτσια έπρεπε να πηγαίνουν σε ξεχωριστά σχολεία που βρίσκονταν σε ξεχωριστά
κτίρια. Να μην μπαίνουν, λέει, σε πειρασμούς. Όμως οι ορμονικές λειτουργίες
μπορούν να ησυχάσουν και να υπακούσουν στις κρατικές απαγορεύσεις;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Είχανε
μάθημα Αρχαίων. Κύρου Ανάβασις. Κι ο καλός φιλόλογος διάνθιζε το μάθημα με
ιστορίες των πρωταγωνιστών αυτής της ενδιαφέρουσας περιπέτειας. Θέλω εδώ να
θυμίσω ότι τότε οι γνώσεις ήταν είδος «εν ανεπαρκεία» κι έτσι τέτοιες ευκαιρίες
ήταν σπάνιες κι όταν υπήρχαν συγκέντρωναν ευχαρίστως την προσοχή εκείνων που
είχαν την περιέργεια να μάθουν. Οι πληροφορίες δεν κυκλοφορούσαν τόσο αυτονόητα
όπως διαδίδονται σήμερα. Βιβλία στα σπίτια ήταν πολύ λίγα έως ανύπαρκτα, οι
εγκυκλοπαίδειες κλειδωμένες στις βιβλιοθήκες. Η τηλεόραση ήταν ακόμα όνειρο για
το μακρινό μέλλον. Μόνο οι τοπικές εφημερίδες κι αυτές στο καφενείο κι αν τύχει
και είναι ελεύθερες από τους μεγάλους που είχαν προτεραιότητα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Στη μέση του μαθήματος άνοιξε απότομα η πόρτα
ταράζοντας όχι μόνο τους μαθητές, αλλά και τον ίδιο τον καθηγητή. Τότε κι αυτός
ήταν συνεχώς υπό τον έλεγχο του γυμνασιάρχη και του επιθεωρητή. Η προαγωγή ή η
μετάθεση του ήταν κυρίως υπόθεση της έκθεσης που θα υπέβαλλαν αυτοί οι δυο για
το έργο του. Η απότομη είσοδος δεν ήταν όμως για κακό. Ο γυμνασιάρχης έφερνε
στην αίθουσα μια νέα μαθήτρια, που συνοδευόταν από τον πατέρα της, ανώτερο
κρατικό υπάλληλο σε μια γεωργική υπηρεσία όπως πληροφορήθηκαν αργότερα. Μετά
τις αναγκαίες συστάσεις οι μεγάλοι αποχώρησαν και το κορίτσι κάθισε μόνο του σ’
ένα απ’ τα άδεια θρανία της τάξης. Θα ήταν συμμαθήτριά τους. Μέσα στον
περιορισμένο χώρο του σχολείου, αλλά και της συνοικίας τους αυτό ήταν γεγονός.
Εκεί στο προαύλιο την παρατήρησε για πρώτη φορά. Από μακριά μέτραγε με τα μάτια
τα χαρακτηριστικά της και τα θαύμαζε. Μικροκαμωμένη με συμμετρικά κατανεμημένα
τα μέλη του σώματός της, όσο βέβαια του επέτρεπε να δει η ολόσωμη μπλε ποδιά
και το λευκό στρογγυλό γιακαδάκι που κύκλωνε το λαιμό. Μακριά ίσα καστανά
μαλλιά δεμένα πίσω με μια άσπρη κορδέλα. Μάτια μεγάλα που κοιτούσαν γεμάτα
περιέργεια τους ανθρώπους και τα αντικείμενα. Στην αρχή ήταν μόνη της, μα
σύντομα την πλησίασαν δυο κορίτσια της τάξης. Αυτός δεν τόλμησε. Ήταν πάντα
διστακτικός κι εσωστρεφής. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Στις
επόμενες μέρες θα έρχονταν περισσότερες πληροφορίες. Ο πατέρας της πήρε ξαφνική
μετάθεση κι προσωρινά θα άφηναν τη μοναχοκόρη τους στην αδελφή της μάνας της,
που ζούσε στη γειτονιά μας. Στην αρχή απροσανατόλιστη στο νέο περιβάλλον, κινούνταν διστακτικά.
Σύντομα όμως πήρε το θάρρος και προσαρμόστηκε με άνεση στις ιδιαιτερότητες του
νέου χώρου και έδειξε ότι είχε τον απαιτούμενο αέρα για τις κοινωνικές
δραστηριότητες. Δεν ήταν κακή ή αδιάφορη μαθήτρια. Έκοβε το μυαλό της, μόνο που
δεν χώνευε τα μαθηματικά. Τα είχε πάρει απ’ την αρχή με κακό μάτι κι είχε κενά.
Άλγεβρα και Γεωμετρία. Γι αυτόν, αντίθετα, ήταν η μεγάλη του αγάπη. Αφοσίωση
έως ανωμαλίας. Έτσι ήρθε το πλησίασμα. Είχαν περάσει ήδη αρκετές μέρες στο νέο περιβάλλον
όταν την πρωτοβουλία την πήρε εκείνη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Κώστα,
να σου πω κάτι; Δυσκολεύομαι στα μαθηματικά. Εσύ βλέπω είσαι σαΐνι. Θα ήθελες
να με βοηθήσεις;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Ό,τι
θέλεις Αργυρώ. Είμαι στη διάθεσή σου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Θα σου πω αύριο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Τον γέμισε η προσδοκία. Λες να βρεθούνε μόνοι
τους κοντά; Που ξέρεις;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Την
άλλη μέρα χαρούμενη του είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Ρώτησα
τη θεια μου και μου είπε ναι! Αρκεί νάναι κι αυτή παρούσα. Δυστυχώς πρέπει να
έρχεσαι στο σπίτι μας. Μπορείς εσύ Κώστα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Ήταν δυνατόν να πει όχι; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Η
αρχή έγινε από την επόμενη κιόλας μέρα. Κάθισαν δίπλα- δίπλα στο τραπέζι της
κουζίνας κι η θεία στον νεροχύτη έκανε δουλειές.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Ιδιότητες κι ασκήσεις στα ισοσκελή τρίγωνα
για τη Γεωμετρία. Ταυτότητες κι απλοποιήσεις αλγεβρικών παραστάσεων στην
Άλγεβρα. Εξηγήσεις σιγά-σιγά, ερμηνευτικά λόγια, ερωτήσεις εκατέρωθεν ήταν το
περιεχόμενο του πρώτου μαθήματος. Η θεία δίπλα απίκο λες και είχε να πλύνει τα
πιάτα ενός συντάγματος. Στο επόμενο μάθημα που έγινε μια από τα ίδια, αλλά αυτή
τη φορά η θεία είχε επισκέψεις κι έπρεπε να μένει στο σαλόνι. Στο μάθημα ήταν
μόνοι. Όμως συχνά, για το φόβο των Ιουδαίων, έμπαινε στην κουζίνα και ρωτούσε
μη θέλουν κάτι. Τον φίλευε, άλλωστε, με σταφίδες και ξηρούς καρπούς και αυτός
τα τιμούσε δεόντως. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Ο ίδιος κούτσουρο θα έμενε, ακίνητος στον
αιώνα τον άπαντα. Πάλι εκείνη είχε τον πρώτο λόγο. Αισθάνθηκε το μπούτι της να
τον ακουμπάει με πίεση και να τον κοιτάει ενώ συγχρόνως είχε τον νου της και
στην πόρτα. Άμαθος και παρθένος από αντίστοιχες εμπειρίες ανατρίχιασε σ’ όλο
του το σώμα. Απλώς γύρισε και την κοίταξε αμίλητος. Εκείνη πιο τολμηρή του
έπιασε το χέρι και το ακούμπησε
στιγμιαία στο στήθος της. Ένας θόρυβος τους έκανε να απομακρυνθούν, αλλά μετά
από λίγο το κορίτσι τον ξαναπλησίασε και τώρα το πρόσωπό της προσέγγισε το δικό
του. Θέλοντας και μη, με το φόβο κυρίαρχο μέσα του, ακούμπησε απαλά τα χείλη
του στα δικά της κι εκείνη ανταποκρίθηκε πιο τολμηρά πιέζοντας τα δικά της ενώ
συγχρόνως άνοιγε το στόμα. Ένιωσε στο στόμα του το σάλιο της κι άρχισε να
τρέμει. Η αναστάτωση ήταν γι αυτόν πρωτόφαντη. Νέος θόρυβος τους απομάκρυνε πάλι.
Αυτή τη φορά οριστικά. Η θεία ήρθε μέσα και τους είπε να τελειώνουν γιατί
θέλουν να την δουν οι επισκέπτες της. Αυτό ήταν! Στη συνέχεια η εξέλιξη των
πραγμάτων ήταν ραγδαία, τόσο που δεν πρόλαβε να την ξαναδεί. Την επόμενη μέρα ο
πατέρας της ήρθε και την πήρε μαζί του στη νέα θέση που τοποθετήθηκε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Αυτός
έμεινε με τη ζωντανή αίσθηση του πρώτου φιλιού, της παρθενικής επαφής του με το
άλλο φύλο. Κάποιος τρίτος με τα σημερινά δεδομένα θα έλεγε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> «Μωρέ και τι ήταν;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Κι
όμως δε θα μπορεί να καταλάβει πως αυτό το απλό συμβάν εκείνον τον σημάδευσε
οριστικά. Ενώ η ζωή του επεφύλαξε στη συνέχεια αρκετούς δεσμούς, το βιαστικό
πρώτο φιλί κάθε φορά που το φέρνει στον νου του δίνει ακέρια την έντονη πρώτη
συγκίνηση. Για το κορίτσι δεν ξέρει τίποτα. Ούτε κι έψαξε να την βρει. Εκείνη
θα θυμάται άραγε αυτό το φιλί; Προτιμάει
η απάντηση στο ερώτημα να μείνει μετέωρη κι αμφίβολη. Θα ήθελε όμως κάτι να
έχει μείνει και σ’ αυτήν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><!--[if gte vml 1]><v:shape id="Εικόνα_x0020_3" o:spid="_x0000_s1033"
type="#_x0000_t75" style='position:absolute;margin-left:78.6pt;margin-top:152.15pt;
width:294.7pt;height:300.95pt;z-index:251661312;visibility:visible;
mso-width-percent:0;mso-height-percent:0;mso-wrap-distance-left:9pt;
mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt;
mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute;
mso-position-horizontal-relative:margin;mso-position-vertical:absolute;
mso-position-vertical-relative:margin;mso-width-percent:0;
mso-height-percent:0;mso-width-relative:margin;mso-height-relative:margin'
o:gfxdata="UEsDBBQABgAIAAAAIQC+Dq6dIQEAAI0CAAATAAAAW0NvbnRlbnRfVHlwZXNdLnhtbKRSy07EIBTd
m/gPhK1p6bgwxkw7Cx9LdTF+wBVuW5RXgHn9vfSVaFNnMxsCXM4rh/XmqBXZow/SmpKu8oISNNwK
aZqSfmxfsntKQgQjQFmDJT1hoJvq+mq9PTkMJKFNKGkbo3tgLPAWNYTcOjRpUluvIaajb5gD/g0N
stuiuGPcmogmZrHjoNX6CWvYqUiej+l6cPLlsKHkcXjYaZVU6o6gH7BFjEcVZhhwTkkOMaVjeyNm
zrLRVZ6Q/ZvQShduknW6rHAQbiYwmOqodchca6P9B9qR/s3z29so+Zaa8FIgeQcfX0Gn1Iwr6T4t
eMGEh0PqJUybVX6edCGwrWvJUVi+06mAfGScEp+Xj6lcZP16uXJPM+my/jNVPwAAAP//AwBQSwME
FAAGAAgAAAAhAK0wP/HBAAAAMgEAAAsAAABfcmVscy8ucmVsc4SPzQrCMBCE74LvEPZu03oQkaa9
iOBV9AHWZNsG2yRk49/bm4ugIHibZdhvZur2MY3iRpGtdwqqogRBTntjXa/gdNwt1iA4oTM4ekcK
nsTQNvNZfaARU37iwQYWmeJYwZBS2EjJeqAJufCBXHY6HydM+Yy9DKgv2JNcluVKxk8GNF9MsTcK
4t5UII7PkJP/s33XWU1br68TufQjQpqI97wsIzH2lBTo0Yazx2jeFr9FVeTmIJtafi1tXgAAAP//
AwBQSwMEFAAGAAgAAAAhALe/Un0UAwAA1AYAAB8AAABjbGlwYm9hcmQvZHJhd2luZ3MvZHJhd2lu
ZzEueG1srFVLbtswEN0X6B0I7RV9LH9kxAlsRQkKBK2RtOiapmmJKEUKJO0mKHqDbnuQLlugV3Cv
1CEpOZ8uUjTVQuBn+ObxzRvp+PSm4WhHlWZSzILkKA4QFUSumahmwbu35+EkQNpgscZcCjoLbqkO
Tk9evjjG00rhtmYEAYLQUzwLamPaaRRpUtMG6yPZUgF7G6kabGCqqmit8EdAbniUxvEoajATwckd
1Bk2GG0V+wcoLskHui6w2GENkJxM7690HDl5PjKeit2Faq/bpbLMyevdUiG2ngWgnMANSBRE3UYX
BtPo0anqDuBmoxobLzcbdDML0nQ8TONhgG5hnE/iUR57PHpjEIGAAQTkIwggEDEYDNNJ3EWQ+s0T
GKQun0ABop4QDO6RbBmxHMVuycjjew/6e++/7r/vf/z6sv+5/4YGBxUORwDkEqqkkZBFjUVF57ql
xIDrbCwktFp6fKfX4eCKs/accY6UNO+Zqa9r3ILOibOO3ezKq/6muqAzI/RMkm1DhfE+VJRjAw2g
a9bqAKkpbVYUSqperX0SEP9SGyuBLYNz6KdFuZhPynkZLs6H8zCbjIpwPimGYVkU+fkgz9IyW3y2
FJNsyppqqWSr+15Jsj+oNowoqeXGHBHZRJ5l3y/AMokP3eLxLvEtVQ+opnfJys0GlPW5V4pVtRFU
60IKo7A2yC+BwWJ4wEnd+iwI/Yorh0/TI0XdNVxaW617t3LFA2Ee6pNO5nGcp4uwGMZFmMXjMpzn
2Tgcx+U4i7NJUiRFr89WU7AG5mcte75EaIe5bUdvKscL/NSXEIbWMparVuQKZEIQDSYGI6ZpBtV3
s5WfAQbEGUUNqT1eb0a30X0E/lcPA7ceqlXaXFDZIDsAJwJPZ3e8AyN6Jn2IZcKFfQtp28Tv+hXq
jNB5V24NVdf1+iNa8a26wuDwNE8Ta4E1s1mSQT72MxAhhaGzB+YV/BoMB2ke9F/sCGlVrQquvOgD
93iivK2xXx0NLY6n1YU7yxz4eAPdUQUdtJMWBvDVgO1H33N3oPv/2J/G/fnJbwAAAP//AwBQSwME
CgAAAAAAAAAhAEL/EsxlLgAAZS4AABsAAABjbGlwYm9hcmQvbWVkaWEvaW1hZ2UxLmpwZWf/2P/g
ABBKRklGAAEBAQBgAGAAAP/bAEMACAYGBwYFCAcHBwkJCAoMFA0MCwsMGRITDxQdGh8eHRocHCAk
LicgIiwjHBwoNyksMDE0NDQfJzk9ODI8LjM0Mv/bAEMBCQkJDAsMGA0NGDIhHCEyMjIyMjIyMjIy
MjIyMjIyMjIyMjIyMjIyMjIyMjIyMjIyMjIyMjIyMjIyMjIyMjIyMv/AABEIAS4BJwMBIgACEQED
EQH/xAAfAAABBQEBAQEBAQAAAAAAAAAAAQIDBAUGBwgJCgv/xAC1EAACAQMDAgQDBQUEBAAAAX0B
AgMABBEFEiExQQYTUWEHInEUMoGRoQgjQrHBFVLR8CQzYnKCCQoWFxgZGiUmJygpKjQ1Njc4OTpD
REVGR0hJSlNUVVZXWFlaY2RlZmdoaWpzdHV2d3h5eoOEhYaHiImKkpOUlZaXmJmaoqOkpaanqKmq
srO0tba3uLm6wsPExcbHyMnK0tPU1dbX2Nna4eLj5OXm5+jp6vHy8/T19vf4+fr/xAAfAQADAQEB
AQEBAQEBAAAAAAAAAQIDBAUGBwgJCgv/xAC1EQACAQIEBAMEBwUEBAABAncAAQIDEQQFITEGEkFR
B2FxEyIygQgUQpGhscEJIzNS8BVictEKFiQ04SXxFxgZGiYnKCkqNTY3ODk6Q0RFRkdISUpTVFVW
V1hZWmNkZWZnaGlqc3R1dnd4eXqCg4SFhoeIiYqSk5SVlpeYmZqio6Slpqeoqaqys7S1tre4ubrC
w8TFxsfIycrS09TV1tfY2dri4+Tl5ufo6ery8/T19vf4+fr/2gAMAwEAAhEDEQA/ANM+FtJk4Non
/AVFN/4Q3Sc8Wv54rYdLsnCbF+opPLvk+9NF+ArtsiDL/wCEM0kjBtgPxFH/AAhmj/8APvW/EJFG
ZJAak3U+VCZzi+DNJjk3ojh/UGtCPRhGoCXkqj0rSBHY4+go5J9R60cqAzLm2vIId0M8kzZ4X+tY
wu/FUchZLRWXtuz/AIV1DOqtywP1NIbjDcSKT7GpcUBzn9o+KP8AoHQ/99H/AApsmo+KWTadKgZP
Xcf8K6UXKHjepPrmlM0ec70/OlZDOJkGuSk7tGtt30P+FUpdP1uTn+yIR/uqf8K9AluYGTa06gZ/
vVTeKxkPN4wPs9LlQHn50PVmfe9gM5z9ytC2sb6NQXsG3D/pnXbxWiR/Mksrf7zVZV2A4yfxp8gH
CStrSAeTp4xnvHQupa5D10hW+gruS/zZ2n8qTf22n8qOVAcrBrN8y5nsGib/AK51Mutz7iDEfxi/
+vXRk47fpTQ3s34GnZ9wOb/t+58zb5Jx6+V/9enNrlxx+5PX/nj/APXrpCRjoeDSHJ42mjXuBy9x
q98QfIsDIe2Yqz3vtfk+5pKj/gNduMj+HH0NLuJ42txS5AZxMR1mTibTtvui5qK70+/kU+XZvuI/
55V3yuQMBf1pSzN2xS5BHl8eh6srbvsO5v8AaSrsdhrKkZ0qE/VK7mezjY5lnlX/AIFiokjs4jj7
Y2R2L0uSw7nMxjXIcGPRrbd68j+hq+upeKtgB0yDA9HP/wATXRR3MKjCXCfi1SedER/rIyfrVKKE
2c02o+J2/wCYdD/30f8ACo1u/E/m5e1REJ6Kxz/Kuo85Bz5ij8aUXI6h1/OmooaZStra7ni3T3Es
TH+Gkl0NZwVkuZGDDB4q95gJ5YZP+1Um/aMZzn0NPliBzzeDNL/jjZvxpo8G6P8A8+/5kV0efajd
6fzo5EI53/hDdI/59s/iKYfB2j5z9jB/L/CuhkEzL8kiqfpmqpjvj/y3ix6bP/r07JDRlf8ACL6V
H0sVH1AorWVLv1Q/TiilyoDniutRHJvJn/7Yn/4qp4tU1OIYkZz9YP8A69Q+b4kX/l2tX+kh/wDi
ad9v8Qx8NpcR/wB2Y/8AxNTZhcnbX7kdU/8AHMVTn8U3ER4tPM/4Fj+lPOsaynXR2Prtl/8Asab/
AG/qC/8AMFmJ/wB//wCtSArf8JlfZAGktz/t/wD1q1rbU9bu4g6aYnln1k/+xqoPEF8W2/2JNkdy
1H/CR6mpwNEmOP8Ab/8ArU0DLclrqlx9/T7QZ9T/APWqjL4XubnhoraL3ApW8T6yBxoLnn+//wDW
pP8AhJ9W/i0KQf8AA/8A61KwizD4L00Qjzt7yd+asf8ACJ6Ov/LuW/3gKpDxVeD7+i3K/jR/wmOz
iXTblcVfugaCeGdIBz9ij6dSoqddE06PhbSH/vmsf/hONMU/vYZ4/qKnj8baMR/rmXPqB/jRdIDd
htooBiJFQegWo7udYhzDKw/2BWavi/RZfu3Y/MVKviXST0uk/EildAinc3MWDiyv8+qnFY8uoxvI
Uig1Av8A3fM5/lXVprNjdAbbuM89M1OqQF98QXcf4lpaDOJa31WYfube9TP96Y/4VAdF8SyOf3kq
qfVzn+VehFiB0NNMrdAT+dHIK5wJ8MeIdu4XUmfTef8ACm/2L4kiIHmyMAecMf8ACu/LE9AaUO47
Zo5AOGEGp25zNbXzD/Ylz/SpIdTVJfKkttR3jt5n/wBau38yR+Dnb6ZqJxBH87Ki+7HpRawGNb3M
RALWV+c+pzW1auGUbIZEz/fFV31jT4OJLuH86hbxNpK5zeJ+BFNNAaNxaxS/61FfPqKovommSE77
WInvlaqnxboq9bpf0qGTxtoy/dl3fQf/AF6G0wsy2fDWi9fsKAn0UD+lRnwlpDn/AI9yPoRVL/hO
dNY4SCd/90Uv/CX7v9Tptywo0Cw+48FWHkt9lMkch6Z6VDD4dvLYACO1lK/xN1NOPim8P3NGuG/4
FUZ8S6pnI0KX8X/+tRoGxejt9UtxlLC04/uvj+lNu9X1izh3yaWjKP7knP8A6DVMeJtYPDaDLj2f
/wCtUg8RaoR8+izBf9//AOtS0C5S/wCEzvR/zDW/76/+tVmHxXPMFJtxGx6gtnH6VI3iK+/6As//
AH3/APWpn/CQagfu6LNk+r//AFqLsC0NdunAxz9EzTZdT1ORSIndcjtBn+tQrrGtSH5dGK46bpP/
AK1L/aHiJvu6bCP96Q//ABNGo7jQdal/5fJx9YD/APFUU7z/ABK3/LtaJ9ZD/wDE0UWYG8rRf3Gq
ZfLIztxVcTv6GlM7Z+7ViLHyDkcUZX+/VZpiRytIHz2oAs+enpTDcKDwKg3kn/V/rRnI+5SYyb7U
B2pftftUSlc8r+tSAK3RSaLoQCd6UyFvr9KAy/3M496YznPy5FFkBSudGs7w/wCkR7+c4NVv+EY0
n/n1X8hWmS/+yf8AgNOVh/EBSsgM5PDekr/y4x/98ipP7B0g/KbCP67RWhiL1NA2Doxp8qAw5fCW
iyvn7IFP0FKvhXTkGEMy+m162WC9iabtFFgMr/hGoh/q7+7X6k/41FNompwpiy1qTd/dcH/Gtr9K
Nx7saVgOZ+w+LM4+3R4zy20/41dh0TUZl/0vWJd3cJkf1rZDsP4zSFie/wClKyAyx4Zi/wCWl/dS
f8CNNbwrprk7/PfPXc1a3PYmng8csaaSAxY/COiq+4WiO3+0BVxtA0oKALKP8hV4BT1Y07bGO5p8
oGW/hzSm/wCXOP8A75FRHwzpBAX7KoPtitnEQprMAMJijlQalO20i1tW228ewAVoeYYwFXnFQAy9
Nwx9KkV8DB5OPShWAeblqT7We4P50HbgfKc0jeWvVfxp3sAv2r1B/Oj7SvpULEE8R/jmk4/uGlzD
sWhMn96nblYZ31U3gD7nNIJT/coQi4QD0bOKaUAU57VXE23+Gjz2J4FUA4mL+4aKb57UUgM/zNaH
/Llb/wDf4/8AxNPWbWMc2MP/AH8P/wATV4SIvVz+dL9oj7GiwFLz9VH3rCEj/rp/9jTGudX/AIdP
g/7+/wD2NaH2lB1NL9qj/vfrQ0Bz2of8JDeW/lpBHA395ZT/AIVhy6F4ikb5rk9Of3p/wrvGuF9v
zqMzp0qOUDhB4Z1sHcbon2MhxWjZeGr9v+PrUWiH+wxNdPvXv+lOD/3QPxpcqAmtwtvBHEj7to5Z
uppWlxkbhUIZf7tShhj7oqwITKgPL/nT1Ak6c1JtHZU/GnqQOwH0oAh8j3NHk4706bzyP3O3/gRq
BRqRO0fZ8+p//VSegEvlleaNpC7j0rPurm7jUq1xEjdyi7j/AEqg1/cKny30rH0EP/2VK4GrJqNp
F9+TFImr2bcCU/lVS1+33B3Ldqo9Hgx/Wrwhuw2XuYW+iUXAX+0LfGQ5P0FRNq9mD80uPqKtFm2Y
4Deu2q/k3jk+XcxKPdKLgLHqNpLjZKCT2q15e7nPWsi6a/tRlrncP+mcOf61V+3XLkY1CVD6GDH/
ALNRcDf8r0pfJPvVC2ubyVdi3EcpHPzDFWQb71g/z+FFwJ/s4xnNMKKvJOKli34/eFM/7NPO09c5
qgKwkjzhZOasI64+9SFF7Kv5U0nA6CgBLuJLq2aIyFCRwwrjr7wvqJf/AEbUmZAejk11xdf7tMJH
XaKUlcaOHfw3rm7K3PAH8MhFOXQ/Eqfcuu/Quf8ACu2Eqg8GnCYf3qnlQGLYNr1rEFlt4pj6mQ/4
VeFzq5GTp8I/7an/AOJq+tyPX9af9pTHX9apIRn+fqx/5cIv+/h/+Jppn1rtYw/jKf8A4mtL7Qh6
HpSGdCOo/KqsBm+Zrn/Ppbf9/D/8TRWgHT++fzoosBW+xr/f/Sj7KB/H+lWMilAHqKAIPsw/vZo+
zVY4HPFY+q6hqVvJizsxKndt2KTdgLpgb+8TTfKbuK5SfxNrsQ/eWix/hn+lQweMtU37Xiifnvx/
Q1DkwOyEbCnBGrMttcvp0BOm7sjqsn/1q1YLiWUfvLVovxzQpIBw2+lOBUdV49ak2Ad800qc5Apg
QTeceYpVX6rmoDHqB+7cxj/gFWyrZzt/WmMrZ/8Ar0hkKLfBsvdRlf8AZSrqy4XBbcfWq569Gz9a
Qk5wRQIsGYeuKaZR/eqHPsaTA9KAJC+6m4b1poIFPFABhvWjDetO4x1ppzQAobbTxNUBIPWj86AL
QmpGlyCAcH1qAUEH0NAEckV6fuXcf/fv/wCvTFj1AcNcxn/gFThfRKeqMTwvH1oAbEsiEmWRXz/d
XFSbl9KQAg/MpFPC5/hpgREKe1M2Ht0q0AB2qvcXE0WfLtWkx3DYo0GMMbUn2fPJrNutdvYEbGml
cd2euel8Y6kZGVYo1x2xn+lLm7AdosBp4tx/exXH2vibXZvuWiS59Bt/pXRaTfajcn/TrRYc+hz/
AEFNNiL32cf3qabcf3qtED2xTcD1FWBV+yH+/RVniiiwFLzG9aaZWz1/WneZH6U07H5FIYnnEd80
faCTknn2NIY1Pek8ketSA83Bfqc+x5pjQ2swxLawt7mMGnrElTKmPukYosBVXTNN6LZRKfVVAqwl
haKOA49g2KsKCvJIp+4eo/KhCIRbIGwksq/8CzTXgl27lu39OVz/AFqbeu4AAFj2Wt3TfC95f7ZJ
wLeDrlvvH6CpbSHY5pINQDgJcq5PQFK04fDviS4wVjjUdQXAXNej2WnWmnRCO2hROMFgPmb6nvVq
snU7FJHBQ+FNX2/vlt8+0n/1qSXwtqcalvKSTHZHBP6131FL2jCyPKZomhkMc0TxuDgqwwahUhmI
8p1x3Ir1S8sre+h8q4iV17EjlT6iuE1vRJdHfzc+ZascB8/d9jVxqLqKxkeUvrmmshHApssjMm6H
YW9C3/1qzmvdTjYrJYrIo7xyf/WrS6EXyrA8kVIq8c1mf2m+Mf2fcbv7vGP50C91F2G3To40PeSX
n+VIRreUuM5FRsyq2PLc/QUkcvGZCgP+zW/oWgy6m4nk3Jag8t0LfT/Gm5JIaRk28Elw4SCJ2dui
gVrx+F9UkUExImf77jP6V29pZ29jCIreJUXvgcn3J71PWTqPoVY4Kfwpq4jIhFuT7yH/AArJn8Pe
IrXc8kUW0dWQBq9Tope0YWPHGi1EE+ZdqmOypT1t5doaS8c/h/8AXr1O/wBJs9SiZZ4ELnpIB8wP
1ritU8NXWnbpkHmwr/GnXH+0P/11caie4mjBNvG335pD9GxUL2FkT8yyP/vNmrW9P7gpdwxxgVpY
kzzpmn/8+cTfVQaEhtoP9VaxJ9EFXiAw7VA8YoGRfaNv3Rj6cU37S5bljj65pxiSmeWmadxDvOJb
7xx70vmnPWm+WnenqYVHTJoTGL5j+tFG+P8A55mimBJIsKIW2s3sgzWVLrVtASjWN59Qg/xq+s7h
uYwB676sfao9uPMOPSpbEc+3inTUPzW92P8AtmP8aYfFVk33LS7b/gA/xrfaW26lVb8KT7VAvRQK
QGTBr0M0gU6begH1Rf8AGt2LY8YfYU9mHNV/t0a9KY12rdGoAuHZ61HvVjwfz71ULls4brXX+DtC
F1MdRuVDQoMRowyCfX8KUpWGXfDPhzITUL2NSGXMcTDPXua66STYhYAHHbNK7hF3MeK5/U77Ydyk
5PA5rlnM0jE0P7UBJQRsGFRf2y0TYngYKejiucgvZJJySzcHsa2/tG6DDZPHRuRWV2i7I0U1OCQ4
XNWEuY3/AIsfWsCNowue/tVS5lk3sVJJyMdqXM7gkmdhnPSmTQx3ELRTIrxuMMrDINcC/wAQ9N0C
9Wx1iR4pGTcpGCMcc8keorsdP1iz1K2We2lEkbDIIrVS7kNHmevaTJpGpPACfLdsxH/Z/wA8VmAy
A8HIr1XxNpY1PSW2KPOi+dDjn3FeZ+WRnPHPSt4O5NiLfKRioy0tTjaD704J5jALnnitHoiS94d0
d9X1JI3J8hTvlPoB2/OvVYokhiWKNQqKMKo6AVl+HNMXS9HiTAMsg3u2O56D8Km1PW7HSLZ57yYR
Rp94ntXPKWpdjRqB7uJSRnJHpXBQ/EDT/EN5LaaPLJK8XzOSABjOOxNattM4I8xvmJ781lKTRcUu
p0EmqwxLlgfwqumsvM5EVudnZiaovIhk5A/GpftJWLb0UDjHFJN2KtEuf2oGYKIyW756CtGN/MQG
uJmvpVnwrEAmtzTL4FRvLe/vTT1BpNGN4n8N+U0mo2SYj6yxIMY9wPT1rlC6k8tj2r18FXX1Brz3
xfon2G6+226qtvKRlVGNrf8A166YT6GDRiKVJ4cZ96S4KxRlyrOcZwvWqQkGMnFSJdiM9TWojLuN
figfDadekf7o/wAag/4SvTs4ezuo/qg/xre+3Rnrmj7Tbn7yKfqKAMRfE+mMcLb3LE/7H/16txat
bTY2Wl1z/sD/ABrSWa2ydqqv/Aad9oi7MKBCQrFKm75k9mXFFV3mfdxArD13UU7gZ5bcckYp29Ol
Jt9qNvP3c1IDhtJpfKzTlX2xUyrTGV/JNIYdq55q7sb0pdjY6UJAV7O0mu7qOCPJZ224r2qxs47C
xgtIh8kSBB74HWuG8E2atqc106grBFgf7x//AFGu0vrw26ZXk/1rGqyoRuU9WvF27Ebp1rmZp3kJ
yflU8ZNWLuXdOWOcVk3d2uCq8c1zbs1asIt0Y5mx0zWnHqG5AA3bmuYlvRGzDPNRR37q2d3Fa+zu
rk8x1n2rc2V3Y7irKobkZjfbkc5rBtL6KYZJIkPatS2uNhzjFZOLiPmOM+I/gpdWtTqjyBJ7WPHH
Rl4GP0FefeBviNc+GTFDKrvYtxtBy0f+P517h4pu4/8AhEtRYgf6ng/iK+VIvlUN1woYAe9bK1tS
FdvQ+xPDHjPSPEdqhtboO5XO1iAfxrlvFMH9l6zIgUeVN+8j/Hr+ua+cbO8vLGdri1e4t24JaN2U
59+ma9N0PxzceIrOCx1TdJNbj91MTksO/vx0/CqhpsOSa3On+1xqcsvSt3whANT1rLopigXzGz69
v51zAUblxyMd65/XfHF1o9pLpWmSGJ5TmeUcYA/X0rZq6M0e1eKPHOl+G7Z2uJwHA4VSCT9O1fOv
jPx/c+L7kw/OliGHyk8yY45H1579K5K7nvLxzc3U00pY5WRiWI+np+dQRD95GdwIUgsR35FZKCua
8rtc9++HfgtdC05b2ObdNdRAknsCc4H413DxC2AZ23OfSqmg3Kf8I3p7DGPIUZ/Ci6naZ+55rmmm
3Ya2Htc/NncR/Wmz322PaG5x61lXl7FECM5f0rJa+cuW38VcaUrC5jZFwXkwT1rRhuJEA7YHFczD
fBmIJ57Vr2lz5oCP2PFKUXEaldHa6Rdhx5bNkkcVb1SxTUtNntHHEi8ex6j9a5ayn8iTzMn5TXU2
t/HcLxkHHGe9EJaiaPGLi3lt7qWF8hkbBB7VH5THrXYeNLIR60Jo1AE6Bz9en9K53y2612R1Rmyj
5BFHl4q4VaonXnmmIrnaOtNMijp1qRl9s1GV/wBmkAhcn2+lFLt9qKBGh5SelKIV7U7f70hkx3qw
EEIzUgVRURnx1NRmcUr2GWSX9aaXcfWoPtPvSpcKWw1FwPRfBFvt0iW4YDMr459B/wDrrVu2VYiP
k/KqXhVyPDEJPvikuuXYMAVA4wK46j1NYmJezMqsx+grm7tso0h79K6C8cTAKRhR0rG1OJEtkUfe
3cUqa1HMwgueT3p+1aeY8t6CjyveutGQRqVfej4NbVhqPmEQ3GBgcOf61lBB6ingAjBwaXIpBexR
+JOpTJp1to8By18+1nzwBgn8q5Ky8IWGn26MyLPOMZLjIrqfEOlnVLKJosC4tm3xMevTGPoc1S0y
4F/bbXUpIDskQ/wMOo/OvOxfNBaHo4NRkzk/EIEqCyhcIRl9qjrj/wDXWZ4StLw6vFJDHLHGATIz
DAP0rU8Sq1lr1rOudpzGTjiu3sFxYR7QBwOlXhHzK73Fi4NJkhlGduw/0NeWeJ7e8i1i5ZopXUnK
lVyoBr1raOyrke1U9UAWylLgZIHau2d1HU4Kau7HF6BgWwsptjfIG2MvAzzj9avX3hCyuraSSGNb
ecrkFRhTg+g9aoeFY3u9WvLiTJJYqvpx0/lXVatcta2ojjG+aQ7I1UdWP9O/4V4/tJe0stT2fZJU
9TX+HWqzXGhyaZeDD2EhjzngjqMe3I/Ktm+1HDtDaknsW7Vz3h/Szo+nbJG3XMxLzSD+Ik5x9O34
VotjGOlerGF1dnjzdnZFWRSX3PTGAJ+XpVgrkcmmeX71oSV+VYMOorYtGKrHJ2NZ2wA5PIrZ09Ek
tAjA8E96iovdHHc3bKTdsZeued1dRbeWse4EbmPOPTiuSsQY3CZyPeugtQQw5/LpXKtGbspeOYCN
PgnQcxvg/Q1wiMzDJ+leh+MZCvhxyuOXTd+YrzdrgAEL0rspvQ55Fj5vWmlQevWq32j3oE3vWlxE
xhBo8gU0Tcdaf5oPehAN8gUU/f70UwM/zW9aPMJ7iofKPrTGjYHrU3CxPu9TSEj1qsQ685ppZqQW
Lf404AYznms37QfelF2Qe/FHQZ7L4eI/4Rmz2/3MH64FOvWDE7eMjvWZ4Gu/P8O7Sd3lSFfz/wD1
VsTwiQ5BA71x1L3LiY32UzOR8ox1zWNrcOy1DKpO1wP0NdM6FVCgHPc4qnrlg0+jyGE/vEw5H6f1
p03qOWxwjHccCmnPqaTzcjpjPemM1dZkO3EdzSiRvWoC703c570DLYnIPJxis66jW2vBewAASDEq
jufX61Jlz3xSO42bGYEGs6sFONmXSm6crokntLPUrYLcxLJ0YbgOKsWiRwKYV5XAC1l2b7HkgLEs
hyM/3a2LNROGOAO615dKMqdW3Q9upyV6N1uO6Mahu4lucRP0I5zTgWaYx/xUagnlFBznvXbi5v2d
onn4GivaNyKaW1pptuqW8YTaM5C9ajs41lujfSoOMiJcdB3NRXbmSZId2OMv9KsBztG3hccCufB0
Le/I1x1dfBEumdiMe9MMjHvVUM570uX9a9I8ss7mPrS/NjvUAd6kEjUDJVzuHBNdNokKy2YYg8sw
rlxK+flHNehaRYfZtHiVx+9K7/z5/lUVHpYcdyGO1aNwOMHnOa1rJ14QZBHcioY1kYZI6HHNW44v
LIPBPfFci1N+hU8WFR4Zug55O3b9civLcccmu+8f3Rh0OFA2DI/Iz6YNeYtdHaP9quuknYwkXjx3
oDe9UlnLetPDMa0JLnme9O8w46iqYDNT1R6LhYsec3rRUQQ0UXCwnn+1OFwPSl8j3FOFuD3FAxN6
MMd6YYw1S/Zf7p5pfKK9TRYCqbYtUZsjnIHGOaviZR2p63CelAG74AuWtLu4sWYqJV3IR/eH/wBY
mu/ZQq7SofOcZ9q8u067S11G3uF4KODXqU5BCyRMDGVG3HcHmueqi4dhECr98Z/CpPJSYtswDjbg
+9QxStjO3P1FSLIZHUsNvOMrwaxi7O5pJKx5ZrVoLLWruFRhFkbaPYnis/Fdj460x4Uj1WNN8Z+S
THX6/pXDrdLuIK5rsg7owZMcf3qjO3uaX7REf4aXz4emyqAgYL60whfU1Z3xn+Cmlk/uUgKVzEs0
YaNjHMvKN7+/1q1peqwoxSYkSgbZAT0PqKUlcYEdVLjSoNR4cmFwOJF4IrOdNS16m1OtKGi2MtPE
E5v0syzeY140TTbv+WY3EDP0UD8629X1VJLny7cl5hwig9vWs3/hH7T+zxZgEMH3icfe3c/Nnr3P
51bs9Ki05PLT96/8Uzcsc+/p7dKHTTWpSruOwsEaRod5LyNy7dyamAX1qXK4A2dKUGMD7lXFWVjB
tyd2MG31NSDb60u+MdUpfOjH8FMQ8Udqj+0Rj+E0xrpeynA60wNvw5Zi/wBctoGGVLbj+AzXqIhj
iJBGWUEBfT3/ACrkvAeluIn1SVdqvxCT1I7/ANRXWPMEckDJOeT78Vz1HfQuK6kbCkUMHUp1wQfc
nimtKfQ1IknlxNcSHCRoWJ6YAz/M1lGLuW3oeeePbg32rR2gyRboAx9WPP8AIgfhXKrY+1bN9cpc
X00pOSzE5qsZ4xXZFWRk9yoLULTwgXipS6t0o8otzmmIj3qvamG57AVN9mFJ9nx3FAEPmmipPIHr
RQK4mJPUH6NS5dR8wNeyyeF9CkGDpNon/XOIJ/6DiqN14G0W4QiOOa3bHBjmb+RNZ+0HY8q81lPB
NOEuetdJqvwy1pX36XrMcqdSlwuw/QEA/qRXLX3h/V9NO2/gvoh03KQwP0YNVKSYWHOE9QPqcVAw
A6Mp/wCBVnSaZaSNvnkunI/vyH/GhYtPD/LDK3uWP+NO4F3MmflYfnXqXhPURqHh9YDJvubXCvk8
7Ox+leUt9i8vBAUDrtzkVqeFNTi0TVkngZAko2TLk/MtRNXQRbTPXInIGCBU8C5JLYHpjrTjDDsD
LJkMMgjnI9qYCEbAJIHrXM1Y2TuWZbaG4tHtpVDxSAhgw6/5OK8Y1PSH0vVLizYDKMQpPdex/Kva
IW3MPzrA8ZeHTq9j9otVAvIeQem9e4/lWlORElqeVGIL1xUZQZ7D6mkkiuASDkEdiKgaGb+IKfqo
roMyYsR0ZfzoEpA5Zfzqm0DdkTP+4Kj8mT+6n5UDNITDuy0/zkzneo9qyRE391fypwDLxsX/AL5o
Eafmr/DIuaQy/MTuXpis4F+yoP8AgNIfM/2f++aANHzfdaaZTn7y/nWd5cv91fypRCx6qmf9wUAa
Afd1Zfzp4XJ6r+dZ4t/VE9soKnSGQfdVR9FFAy35IPQZ7Vo6HoratqsNqFAUnL57KOT/AIVlQQ3b
TBUOSxwor17wh4eOi6f5tzhr2blz/dHYfyqZOyGjajtY4oFgQKscYwir0GOKrzKEJxjA7mrE0jKS
McZ6/wCfzquTvPOcd8VzN3NFoV2c5AGCD1I6D35rA8aal9g0H7Ejhbi7IyM9EB/+tXUFIIo2lnO2
NFLNn+7z1/CvGPEuow65rct3PghfkjUZwqjpVw3FIpnzAfvr+dPQKfvOv51XC2fl4GMHtzmqxg08
kgJKM8E7j/jXQZ9TZUKBkEH6GlMpA74+lYyadaxMGinu15/hlb+prWsvDutakynT4b+VTx5jkKgP
uS1K6Ad5jsOjCmksfWuq0v4Zawzb9V1pUHUR267/AMCSBXXWvgfQ7eMB4JJm7s8rDP4AgVLmh2PJ
Sr/3x+dFezx+F9Cj6aVat/10jD/zzRS9oFjWooorMYU10WRCjqGU9QwyDTqKAOS1zwBpmpK0tkBY
3J/ijHyH6r0H4V5jrvhTXdBObixM9uTgT2p3DP06j8q97opqVhWPmdEMbBt0ikj5t+CaRpJJn2CF
dn98nFe5654F0XWo2Itltrg8iWEbfzA4P86861X4a6zYoxtojdIB1hlwfyOD+VaKSCx1HgDxILuL
+x7pmM0KD7O7nqvGVznr0xXXSI6TMC24ZJB9vT614ClzqujXiF7d45IWwOeQRXu2h6xF4g0aC/RT
GzJiZW6o4xkfnmoqRSKizQidVPXBx2q4DkZrN2hJBkdup7n2q5buSMZrKOhctThPG/hqRC2qWKFk
JzOi9R/tfSuCFyD1r34gMpVgCCMEHvXlvjjwq+liTVdPtxJZliZoU6x57gdNvt2zW8ZGVjlw8bdR
RsjbtVCC/tJpTGGYOFyQwIxmrW8AZDD860vcRIYUqMxDdwAcVG00uOFX8zSJLKfvxgA+hNAEohzn
5R60giDHG0U8Mu3IfnHSoTJICfLAP1NAE/kpS+XGvWoEllP3kX8GqRZEJIZgPxouIkLxJzimtcK/
Crz2qjPfW0UnlsWZvRRXfeB/CbXscerajAEt2OYYGPzNg8M3t/npUuVho0fBHhl0WPVr+MBjkwRM
OR23H+n513ZOBmgAAAAAAdBVeeRudp4HXisJyLSuQzykkgVHCjO3Q4zQGz8wB544Geao+JNcTw7o
Et0wY3BG2JABkseB7YGc/hUpNs0bsrHLeP8AxHGitodpIwcrm4ZeM+i5/KvMFlmi+QxYTswIqVpd
S1e5cR20sssz5JJ5yfpya6vSfhnq16sZuovsiY5aZwT+CjP64rojZLUxucg6GQbiZJGHTyxg10Gg
+DNe1tdyWX2W1PHnXb4J9wBk16rofgnRtDRWS3W4uB1nmG4/gDwPwro6lz7DOV0LwJpelRo91Gt7
dDnfKMqPovT8cV1KqqIERQqqMAAYApaKgAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigDN1LQNL1dSL
2zjkY/xgYYfiOaxtF8PXvhq/dLVzd6dcH51ZgHjPY88Hqa6uigClcxbE47t17k0kGY8ZPWrrKrjD
DIqu8YijJ96lxuXF9ywpGO/HrSSRpNG0ciB0YYZWGQRUAl2nrU0b71zimmJxseT+MvAp095L+xgE
tkW+ZB96IH+a/n1rhNkKkiPehxzhia+lWVXUqwDKRggjgivMPGfw8cvJqWjINud8lsvG31Kf4VrG
RFjzH7LIsnmJdzn/AGGkOKlGrT20yxyWUkqE4BQ5/nimfOjncCCDgg9RU9veGGdJggO05ww4NaXC
xoG/tRD5gXLY/wBWE+bPp9ayv7TnvZGWOzeJAfvO5X+VTpqJ/tA3TRRg7y2NoxzTLi98+eWYKIy5
7DikIg+zEzb3upUx/AjnFTlISwGGc9iWNRIjSSBI8tI/QAck16h4L+HphMWpa1GrNjdHbNyB6Fu3
4c0m7IEkVvBvgU3Zi1HUoVW26pEfvPz39BXqaqqIEVQqqMAAcAUKAqhVACgYAA6UjuFGaybKSFPA
qlcE9FzjvUpmLClVAwGR97rWb1LWgy2h43E/L2HvXO6r4auvE2oB9QY2tjAdsUavl39SccDOT3zX
WKoRdqjApataEt3M/TdD03SI1Wys44yBjfjLn6sea0KKKBBRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFF
FABRRRQAUUUUAFFFFABSFQ3UZpaKAKbxMr5qaJ/4TUpGajER3Ek5qbO5fNfclopKWqIOB8ceClvY
31PSrdFuhzNGowJB3I9/5815Q7IrmOZNrLwQV5FfSteZfErw7FBH/bdvCoUsFuAq9P8Aa/ofrWkJ
dGI8zLW3ICtzUkIErrFHFvJOAoHJpN9uU3lh5RGQa9P+G3hyP7Kut3MK/vM/ZwwzgA43fpVuSsLc
veCfBMelxpqWpQq18wzGjc+UO34/yruaKKxbuUFV5zkYFTnnjvUZjyc1LTGtCskTOyg9KugYAA7U
BQKWhKwN3CiiimIKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAoo
ooAKKKKACq1/ZQ6jYT2dwoaKZSrA1ZooA+dIPDxk8XDQiOBcmM4PG0E4/QV9C2ttFZ2kNrAoWKFA
iKOwAwK4O106Nfi5cSBOkRlH1IA/rXoVXNiQUUUVAwooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAoo
ooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKQnAyaz73Uo4IZDvCsBwD1pp
NgcpFcH/AIWtPtkG37OFP5LXeV4Zba44+JbTNxG5Kb8+g/8ArV7HaajFMFAkDZ449auUewjQooor
MYUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUmR60ALR
SbgOpFGR6igBaKKTI9RQAtBIAyaqXOoQwRsd4LDtXMaj4q8uJgCMgkVSiB0GoapFbQEq4JrznxV4
nht7eS4eQA4wAe5rP1PxFJKkksj7UHPtXk/iPXH1q+jSJ2aCNuMDv7+vNUtBG2upFGF4Dly28nHq
a9T8L+I4pbaOZSHDDJ6fK3evFZLe7/s3Z56bsA5GOnXH8qPDGvSaRd+VJIWtnODz0cnP5dadxn1b
YalFdxjaefrV/rXjOmeI5bfZNBKWQ+/Fdrp3irzwm+T5j1AqLXA7Giq1vfQTqMSDdjJFWAQehpWs
AtFFIWA6kfnSAWikDqejA/jRkeooAWikyD0NLQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAN3qP4hSGWMdXFc62
pSbyOcVnXOrSByMHOPWtfZiudg11CoyXFMa+tx/y0FcDLrEpHf8AOqL61Puxk0cqA9EfVFHTbUJ1
b5sbgPpXnr61N7/nTotVlcZOadkB6EuqRHOZBTX1UA/K4NefyalIgyM1GusTbPejQD0FdaQ/ejX8
6edUjf7oULXBJqEhHzc/hTv7VkiOAP1osgbO5+1RMTh+evNBvY0H+sHFcO2uzAYI/Sqb63OzdT1q
tAR3UmtxR8iXn07VQvPEbFDiVU+grjjcTz7suAo5964HXPHD2V1Jb28LblJG56lsD02+1oCJnaX6
sT0rhdW8Y6dDkLN9omz9xRx+f/164a41zU9UVvtN2/lhsiNAFHp1HJ69Kz9gVtyqoJ64FIC/qviK
91jeh3xQA8omM/jis9IPLcCEs/AO4Hjp0qa2jXdI2PmyOc1figRJDtXH0NSFhht5Tb5Z3BPAAPWs
5omk3RyMse3JGepxWwyEt1PHI5qCS1R5N7DLDnqaEuow0bxNdaYVVyXt+m1wOB7V3ejeMdMuSFWf
yZB1DgjBrze/jRWDhRuJ61GEDAZVckDnFC8wPoWx1oeWrpLjP45966Cz8RbFx5objv2r5us9a1XT
UEcF4xjX+BwG/Inmuo0Dxm2oXsdpNE/mEcsvAzVJ3Ee8Ra3HKceYKtLexsATICD2rzXz5oFBWQ1P
FrU6YGSaoLnov2uFeVOCe4Gc0n9phf4FYd+ea4Ya7ORj+lJ/a7v1Bodgudy2sRD/AJZEfShNWDHd
uwp6A1wp1CVUyCc/XNQHWpwMEk/hS0A9FbVo9oxIM0DVF/vivOxq0nBx1p0mryKvAo0A9GTU1brt
qZdQgPBcA15lFrU3v+dTLrE+/qcZ9KVohc9MW6hbo4p4ljPRxXnserzkfeP5VoW2pSnBbJ5o5EFz
tN6n+IUVzaalJ6UUezC5/9lQSwMECgAAAAAAAAAhAGout7MpPAAAKTwAABwAAABjbGlwYm9hcmQv
bWVkaWEvaGRwaG90bzEud2RwSUm8AQgAAAAJAAG8AQAQAAAAegAAAAK8BAABAAAAAAAAAAS8BAAB
AAAAAAAAAIC8BAABAAAAJwEAAIG8BAABAAAALgEAAIK8CwABAAAAAADAQoO8CwABAAAAAADAQsC8
BAABAAAAigAAAMG8BAABAAAAnzsAAAAAAAAkw91vA07+S7GFPXd2jckMV01QSE9UTwARxcBxASYB
LQAQAQoKcADCA2NsIEhIwwVFQAABAAAA6wbH/xI4EwoYMP8hwiKWJxowDzC8MXM1Fv8ABEKAAAEA
AAEBgcKy5EQMBRYAJOjE1Sryui0Q8nNlvQie+RrWUzA0CBEHCUdhQsgRTiBTZ40GTzlCY0wp6Ig9
blJGig6pONVFTUTNoeWqNeison0nDKIm5WmIn4gWZNe3NIVuF0i3OdRnPvCmkyELcZG5lk8IZQlg
woSrYa6x+pJdpijMw4BC7uvnCejdiycF41wNzVlaPDI/xHavz09NHinJfMFAgEJvLOAd3qREO6ia
OmvCLlHHF16l9RCqeyIKBAv/86sAgi8L00BGotBBC3DH5sIGi7mnNkLZNWApwt8QM5mxRZ3YUKHD
xnwFdcLoAAABAjcmkFJbUCnGAqiFIMhAAAAAAAAAOUAAAAAAAABX7CmQk5iFKIQwYMAAAAAAgAAA
AABEvWmaaWiEEZAIQDAABjAQABqCYRJsio9XxioOpy4BtgAJQADhREDPqQVXAIiQxRP4manEB1zw
uDIIAQnoBeG00shYPIisMcMjCTCqktpdaGN+4xEQgBQUqQJqzscao0ujSnLiWJCCZImpaIjUhVJ6
2RkGYYgggB+JowNoWkQ5aG9TCR8ghJj2qWVnyQvzXLD7RosLzREN91AwmtwmTbdVEjRCiAtTWYSa
oEQxqg+aPdf8egFUyBmABbhzajeKbLgylKEYAUTcSZHqcTbH0WG28rnjpEwSR1USkGxP0poUbnoA
yVcANCoBrjV0SSr/HB0REgEQsTGUgINo7rvsE6hFBAi4bAkEC3UkokjMwAy/QQSiAdiUAABdTsEo
paohBJGnBA7OtP9OiW3nY1WAuWz0EA3ZLNQoMFEhxBnAUHKiQk8ZRUoxhH6mSdbx2JzGS7wqdKWo
EmRKfDW45ja0RboKBLh0UTKebgDAJiAQCtP+NFezoV7wIaztlJZDfjZPBfeJPbqIvEHM8olUwy+p
tBCI6HdGAZ7+zMBiZIkWLM2UoAWpOZ2bcF75ALffGYOjPxYn6oRBnqNAoWKFeySv3lzNXXo1YgkL
wMp0ikQO4BmV6h2A+fBIJo5JoQlujd1HrBw2geTziiJjVtcV86BDxrFPhQSKJnJnIk5WFj8CS4K7
/jlgMaNDAIZIuMosKHDZ7ZJD6WOVlUoS3QmajTZYf0Bqt5A/uRogHE1SZAyf7Umq4V9YNHdlLwmL
ccNC8DPAWSgIDMHS9OpComExHEgjRMbRxq5CixrChXqA6JNCAA7hsRUjSYBH3+NAgAAopFOgqH3M
Y+COIQzT8uCQI1255IoULHEiSRSlPdEjWpi5TxpOahRf5mO7CALPAsBgr4xBIggzF+T/zMOB0KGm
wLCGZDEiHEJdtM31O9Qcm3YYXp4aBMzUKnA37d8yrZLz8knKjxMjFFEmUW9THgLfegJIJE1+Hh4S
lz/dWPhxMBPUUxRa7c+T0nJIqJCLDAhIhDEt+TOJMqOPFO9aDIADWZkw50QktpGQgypY0slMEYAi
x8RtxIRIxPNKhGCdGcNn19dGVHihIbrEmIMLLk7NFDxZw/0U3U072iMuo72AIXhzbUPCHCt1k5ZU
J+wLuioSsGmijWUuX3QIMFyUE7mCNJl9k5SP71bLFlO+ss2MJkvbLsMzGoE7jfS+V0n/0OkeE7VA
tFhq3oyi7gzSYQwHEQYhkBcnpRI6aDBohECDIiIiEAoFe1sCLOzYmAc4eoDBJAIBQsmEG7PMcwlI
jwJciNY2AYefuQDHdFIfMysrgED9SFpz4RMCuOcgVSAURpuSVucRA+I4yPAXH410D9zKRwhJCXQr
+0TORARQHMfB4NRlWHTjHKKyp4sJcyxYJQ0ZQKOyLdy2T352Seu5NTl9mhsTOSntVMcL1ZDi042d
TniBvjfSmewRUF8lMMIUQAoQYAwABIbAHlABCAAAFYMoJoQHyhK5AiBGFACih57fIYhSuBYUN/Ml
BkxEBDjliehOIVTmkCM2QHTCICA03uqsaqgMyM6kb9k/9SjfflIkJ+1tZ+AHyqFraxSBbFoh8x8i
Y+Mia1y8kmAMzqpU6HtAiugacgkYp4obXJJLE45xipdhEI0ej2urGtjzOe96ERT2qWIhhi9RTnhY
Xw510AyksUXjt2SP6D2pISRFEQTkqTMcgAIYwAAc10kgZ8kg0UKRkCB1KkCamkAaSH7FAe5Vyafk
ehCLdP4h2PKg9sfl6xh9hNMnE6V25JAKj2AE1FvtJ1sECHw0Lh0ECAG3LNnUkjQ4d6WNMJe6CNYL
0MliLV7vzeoWi2/DRZXxIHAsmfNF8ERMxOMXdYsSgLcmXUxiiIR0TTJD9g8IRDwQnFiT4x4UdppS
FBsY4MNxNFiR22h+g4FBGDwgVdiGURggAAABA05YBGUSNEjIVHCaSkQgal5MJTRERUoXPNbheaCe
FZON5vV0DGeqijBDoKsCQUE79X8c/UcSKZSVFQvgCY0DnAeyXKwHSxLVjhAlItAIkgRckpJ8cqLf
/VvvITdWhIkbZjXIKGi4kmSVQ+LDnXYJPXwgFgZIo/XnRrTQ1cD2y0kDvCqPIFaU4x2tIuEBHg6N
r8abWWJcvW3XJMbR6autGCY5bU19cIANNs0KAaAlAjV7FexLaT1RD63X0muyrVleZjXJ2IHcELhd
ml1XNWoJvul2IYt6OvQsG6PkksjSSZWc9qBPSvIyLaRcQWfwX0DA0d1ELWrooLNIiIvI94FaC4gs
NroSDbRg3NiUbHuBWL8WCjtLMs1LiaRgELXsPlWVSC4EZ1yBCaFxTPf4sFEFFwG0Me1M+H0gkyjj
a8wq6h4JsqbFeHqaJ37BUxiWHWKBpKaB9Ns+HkiDewuxHIgElqhUHRGSm7rH1QgTt8FYZpILlpAx
QFQ1QyI3xiEWXWIfJYLjQyDIwiLcS3Qhuoc8axBp+TG5ahVsCgZZYkEluYMFSDOff8/mYSA1EF5S
CVglgWNBgcEBeJa82JKAx7JfrqwuWXF1D6Q4B4kR7sBvhWYSvEqDhAaYYqBRBDswGgBKhyzDS8BY
aL7iaDLA2F0H5qQyQcJMTwwAuiDo9t2ki3AFoIBUVQH12ctQqFrnmMqp1nWmnQhKB6UO1LTFxjFk
HnETC947wxsOX+Q+SriJtJOwc0WgcT3n4INi1QM8TL6f3uinji23fAm/YAPJONRgCpUrF8f6wvMl
4lahVMBvpiTjYKFR/8BuA6gA/U7wQpYaIuQBkiAHG4+CHrEMWaWClCggQMXJxrISPggWpgBaa+yb
QUYNAol/C4tsKiACBgwuSQ6AJ4LdONM4kgEY3kiKScGAGu40KcJKBWCB90mjgWNdZJLZMs8QjVhB
hsjqwg1BsQAgbzwNhw0KTPfOJlCdQKEECQB4xYQCtlpZMdIuYsCNfSi+hEFCgwQM89kkCIGJCCqG
MiKG8ewJeg89zjECsKICADgj+PBAKzMCbY1Qkl+iXZpeVCykx4kgSAEC0c+60bk8eTsIBRDGmz5Q
CcoEiAKCCIAwaoII6DpIap52SgRmFANQqFUFGBBQaApPWwKIJCE8tBjF9RzXsQSRFpCB6imTeogy
RBRBA7+FBBQp6MhHub+6nGkFGT5cSZj7VvEgCTq9wQVQqBRzzSTIYxZW060Ukvy8cEIFOyfSEDgd
QgzheJgyAm1c0hDhwehUINQkMUGDJOC3O4yvjxbNgj3By32XB56SwSJIGDdd8qLZstToa6MWtMH1
NaLLaDiKZM24fhLThhGI4WUP/EhIUVEqCJUWFukAeCYaswYSoihr50GBXQgahYU2ilUQw9ZkCO5m
BQjywJCxqidLg9qgqoGwoeElrECVBEcUG7APqwj1AjK2EJawIGHEHJgMEDBgw4ZBmGsfcphEItg2
2PQChBAcGCBgWMw2DjGvCNIKOIckTV5mg21MwwQ3gMGDKwfSHzVvqg4CJiF9IcJxo3D+mXssRIfB
hgA4yhFqgjwRBkGBwUYI124pMocqEQyhkMtA7xyXJI4DR31CoTzRDUiBHsmDWAdcSHggNKDApcoA
YMEP2pGqO4IjIwggYZyTFABgwQxaiBAgYMEDBhRWLBhBRQUhCpxCIB0OISyCzT0AZHYhHAW5dXzN
nJS3gD9J5mRcwKShHHGp6VgBGRdVlbC2mInScVsKoQLbmXlfzCgjAtJAZSC3jMBisDUY1A1KWV1O
WadHliJCtga3LYh5G0ZXS50rTN8N/at1IZILYW0l51w0dOailUC0qZW8WRGj3ATnlv2zrBOEAtcZ
wkOpiwowQWefJDht9CQkgospy2bSHQDtjsCYXbJgFxCw7PfsS4QCkM5tfbzkuiPKHwLhyZaQk8V3
KuQTtpafbctnHUKQaK7fw4VlvYs3YRFS1QrEWMK2cernVkWRCikmszaKdjycwIhFkYUq4sxZgX9q
zwq0KRzLiqSTUQLBGpoHEYU4TfStqhfXWQBHDhy3o/OBpL5YmcYBNckGIwOyFQE5FwA0WBPoUihz
XBJpqhyZTEr1dxqWlaSAzRDbX9wdpSV5YxwiEmvy78xZeYaEKfiQsKHoAnP/qP9WvL2kWfiQhOog
wJH+VAFwkIITVQIgoG3+YdRBbgSoEBkBY7yll84Mwwhcw0Kc/3kDXlrNNc8x1NqQu0gAoKmwKILi
ywgilZ6WmkXueEQyYhQhWWJpKe7IPms6AlFWLD1qGQSahyAhClMwkjh7PhGGRE5Edz3OjSjJ+ZM4
jdHkpWVUsbqM02inxYokgr4+YVEUciaO/vVyI/FmU5FChSIiKC/OWjGqRZTY9VBRbkTfK8pcn2db
OQdaOSIYo8p5j/BxUiKiiU4HEnix5ssqJWKHvlWWWtdIq1PT3ejKw3TckaxISIeJknNdBsrphRTo
rtRL2aPVbzghnDkGhoaL8EGhL6zxlejaqKvk1T1xpXo4ZBTDQocNZRq4SoXo30cwUasl/3ABUJFN
WGIIknKqTh0em+yQfkBUQzHWQPrhTJMRQJlkPBbYQosjDj8aIoAuGcAd4okU3YtFhRaSwUW/lxAU
USFFZJBp4KFX976hng9cIKK/lg36hEFLFUIrWIKYosYWORBHlYh4tOAfPKVpHmgOApb7X9HBasSw
CBBZSh5ajd8yO+maqD+i1dMUOpZhK+iBAJhCDzuan8MxdlFQtEWQf7l8v6oWNlATd0ijNPC7LUKA
FQXIGghQkQBlIsTIQdABMECiJz78iNU4sQjMrWOQL7ddjPmyHrKLKX6FrW6E87t9bOrR1zem8IQb
BhAgWRhYcoqGFFURbRmc8WjoL8ZJyRqjKQzIUFXQcofLUoSzcp5OJ6UwNWrepAQxMwphTClYIGYs
KQRh1EbfVniqtNoKzs1CMxMpgxZ3LATkjZDw5N1eyY2Q/5Jqy8ScaEYcIjb1jzNPK0HggNCATxJh
TCkO15SYZjwkwi/5VnbqvB73qRZrSn07oDWmXAHvURkydTswzPDJwfKYWMoYo8NIBU5Y7yEpu/Ma
ERi3LwQKBAYyjJ9YYhCQ0ncwP99b36kBdGHHFEFEEFYImBEEFEUSNWhSoqYmIJcQyUwWd71RSH3k
XyfFkeOh9yIcEhByjRa7+BlItzWPLPsFlV9GJtsE1NO3aUdNT13uLUHq46x8UUd1P47tFifBHBn7
ZoDkpVjXUh7BdzLsB7v3ev0Xj6tjIhxWqCQHpVJ1GNC28lYoiwHBAoSSi2y3Qscc0D4Qy1lKRS9/
3NlOa+0yVfNnQcSUUch/D10pC6rGR544nt1wJwlPH+mT9xd5R+paae9/q0nV7Nean8ty8ERxooxN
Mlf1lVP/BEJRCNkVrmjZXZN2SzFbTJSSWVoisN4a1eSLrxKbONRlh75Kd1XUpCdOB6pV47SW5xWq
/3l5vTrl6lFJFUHu1KV1lllllllsaiyyzwtWv6U2pk6CE4uJZO5WiFSKOS5DkfF8QTbrG7Ijo96x
5VkLbFKHmFRMWBioROWKSSxVkYgogqgERCWIKUiEIciKwISBjF1iNctMtY+x3jMyjNR9m5Z8aBRB
UE12JHE1J/J0UsiJ0UR0CIKIygKA2+1P+pR1j5KBH9xPsIkRIEtAKcQtQ/llrL4I/QyOj5YBkA+2
S9t5Q5xTnErChBQhiCiCCiiCCivNFMgdVss3KE5YNPU82t6acym4LJpm545idmqnssqEyAUtBzRY
9MOqjbFLHDaNvUv4sWioqaTjfhb5EG7R3n/e8WD4prkjFKqYTxbD3gGm9wnrvjXShG2KODk99rUt
KmAyMj0tM99GRHNC0ZCFUBFOBtKNIsIb+opEP2Y0QvWl+Jzy1QBusroBogD3QAAAAQmDYfKkNgwH
TQB+8CnRYptKcwq0QK6ZDU+kikbHz1x4tlgZcb2nMMLLWwQqXJGZ6JKfYrRrq1uhCVr4attRKOF6
jAzCkrN01DWUcepVPfEU55BtcOFXxWuijpE7IWI5KWflCmGTWVtnlJz61LxCWWtJSl4Z2EAxMdGM
oIiQxGljcWnnNNzXlgJeIMIr1KmDNh+rXQzKqHjEUW88J0SNmAtLRRDmQQsu/2cFSeQ2Gh7wnZMP
ZsT0tioiKiF5jYU4B60wgM36Alj7VXuo0aSDQAAAAQo3JJA1NetOKQx2kIBDDAYDAAAAAAWIAEIA
AAAAAymk4hkQ5R7SEEAxkQAAAAAABgAAAAAAzNfPghE1C4uwAEaBAAAHY6AAAfe0nQELnUuTW0pA
LgAFKxgA5AURwyBICMKaRnUrYMcVRhAOiaJA7PEakEha9OILJjWZANzMwj6CJuWsA+0TqhkpLJqy
N710EzA0AqO5hXMjMtwgYkcdHxD7QxTC3vqcRJO12x3wSBIOGUcWkORPvNPg3wVZbYZpCYL98FUw
GgAOvQ2JsYBgEbVg4KbgA0JQuQ4hgUbJsasyTQjSmhDOaByPbQrEPo4QnIMewsA+OYjlcQENkFVj
IGaxN57MHkAGrRUfplNfMI8k5IQZA1/0zElIaMjM8BEwgrlMsPCplNmqmRgIu1OJTVpa2bG1WC9L
QyvNzmaMkXjltBEhH4MPPR8etPW/sFsICTPpb99sl5a4DA41vHNU/VCCqDA4AgSrpNaHaLlAcEp6
+7cqrGmCdTvyYP4CBQQCMw8JEIJGURRQi07cKHz1x9MxrWre+CYgesGxRF8HhZnrGhUIQXg3QfBM
ohAJxINRL4IRUrFxVkyoPXS7auiaWxrJ8CvcPaQgJAKeu2bAsaFc7b6GP/q1Hu7cqdiQtGhaEVKR
BAREAEEfFRcFjYIYGX5dSHb6wlpC4YHUAsElQGB2XKjJcl4As6OtFd+9ut63W2JF3ZmzkcNCGrk0
1mxpfiQPBfi3FZNIJ/ZoON/SbqxaNGz2iZLLdliQA0EAvpcuXb8ehJOpoyCimAAMAjAITkF9ppBq
pERAzMABs21+R0TdWCAK5/znFmaJe48PFYPp83RJKmWoaARMzJ0Cr7/WMLDRTHvjZQuenwIGEA5y
nvMjJbSZqJ6gEIlLH9MqXKKCaJNVyDwkZClrBtkgkDkAwiDEMWxvl4HiCROchg9GtEcTlWBMZic0
DOmwoAePuSCJXMEAKBoyzLUcVUwClyoAx7IDuEgQgBErZexsGTgw44hREQnBjXpKAK8ZXYF2EiIL
fQCIIF9x8SadfaIhWrIWa3H0UKGpkIzXdKD+BuiSw3Po87rREZFC0jVtnCEIquu2HrMt8CyOPv4g
0csfn17kFEiUyWUnQaFjCSDQwEUIgUCVSc1hEOui5di8opGAAaBO22ybrMFJAMamOrcp8YabNDUP
ofrWMkXouU6vFhO7CgqCI4BBFRAgsZCGowgwgiFGPzICKsiPSm/m/rU+0pAsIJi+y+/9vd1+u+KO
MKsR7WrBqaEXgJaUMgYqiI0Gm4SiKXm0uriwl+WHCJZU5JjDQBWHJ6LjrxLpUjiAKf4K2WqCiJNq
shJBUniGLOgtFbxoOCRHIhHkUJEIAgQxJMPgYNSZIxjEAAAB6olOqkAZADgmiUiEkJD2EhsePC4Q
WCAerHwPB6lr1sFEIP6wGCQW6kgQWiRnvyK2P2X5C7pQes8dVOGvMaQOJRnKamIkZAM7GRe0HBAw
jELboJQ9kAJ3I3d0aY6obfSD9CMnOJ/uFHuhgIsxVqZR4hQIHtwOTTI8szg0pzNRcmGQzYQQTAgo
MEAKCg0VVYwCABALrT0B8oAAAAgooNPgIi26xrQtfYQfjXaWKvliHA8IRQjqa1CDQIHBfgkGmKgE
QiaAQCYjBzClEIAEZDBD8HgRUlM2Y/hOJ71NyJCDYMQK0jtI5B2yKna4S0SlQlol3r8JqjOOz3Im
Iksa38oBXarFoEMAAxBCjlILpLEVAxRXloHH8YAWCYAAUQAAAAELTiSnNUaGXQXPEbzdWgfreQW3
HSkkqVWVy4QKXr7EkxJH0P3RqCaDWB6GxBfyrv9C1sq1l3VoV7R3EFCa16spOgc9VB3JrXxhfwv3
1Iaro3rk0Ha2FtXyQq9jaNvvI16sGs5JV9M/3ktC2DQ3T82sMVX+pdeRNsVZW/hwO8cSXE1JJ9JJ
ccaxeEAHg4XNgp6FSo2de+J5Wfq8KPa6eUqgmG2tFxRaRpSlfyjwXHEior8417mOGkqW8CaVkedi
91mhkGimiIAVALq44mjjSypvSFVlwaViiCiEli7AQooKBqxlIqQoXuOBKFGoHQU5RLWvUcgjgqFy
FGbSpRo6QSNGkxImXSyniDwHouFv12hjWv1dhTm9xe4WHrEUvUznDWfGrGay/Yk1rEywLlJ5EH9t
cGXrteraD54UK2r8UNLb7WL4j302DUy8RL1nbOj1qC1d3yn9sApiFlkzKzWaAROJ37VBw4iOCdCo
IGxTFxnESK4rcIDTjFWQG8jIKZtg4LwvRGwsRO1CLUFxKzn2ThAbGacwaQRAtiJP08KFotLG+KeZ
2GXnvaQPWG+kNcT+AKcgdY6h7RKRgtCy/x6a4HaF0J/S5eqrW0SMZjZxWCWgwLGyCs5WF1TYKYCp
SVgvUjYAZmtNhbVVh5jEKCCOFgoSvlBxcD4gVsLVhemBWoq9pFQZxTK2bTHyCEsPgncAB6Y81/Vj
qfnIVAKwnwdYJIJOJkLS7APJUOwUMwyPhAKUZ0EERNhjUMxlHstg3iAA8juSB1dlCoQcgDIGGQID
88IDYzpkqjvbAnK9MYhBBwqhBAwRfcew4MXO75nNqDG4HAoMRbWCIGdripnLqZPuKYpZKy7zyqGJ
MJBsp9BUIZggTSgjOxJhSeoAa6cbcM1TYB/5OZ5NrTAQcEPhIZawpEGSaqArArCCBIgCu0W0gAUT
BkDB8V7DgwMnXF4IIGHGUYTgycCBAx6Fgv4SCBhKABEtXPC3zDxbEywiGDfoBURwrn+fIiB2hoSP
PhLSBD1IQPHhYZjwkob6DBmPCMGDChYVyGxTdEtJPU/6RvKeLYMWwf0g39INJ0gwYZA5YKr8G9c2
EnmWUB26ANnQESqQaCCBAUCqEORx8OHBtki/hyAFL+0YsLFCQ496IdRdRSQMtggwYXfWUI3UIGh2
qwJJBz3DdQGQVIA+gJCoAQPC6GVSG49xrYKlGIzB0h8FS0gcBSjEQEgBAkAFAoFL+zBqLgKQYiIC
NgUKhQBPApfESTlco49CxIjHC4KmGIRMyZStpYoKCBiZgmLtECIE4UQT4IOZC9qE9r0EZZAuvHvi
9OBUQAaiYQafn3WGMSoWy5ImUUh2FmKZ0nKdU5Fk4UUQX2lGcUUH8ABIJCiiCL3F8gy/ReSTkmDi
zWLg9KKKoRCF6IaKy+PNUGJSXJi4tyQdd8Ws+yMAijEsUpCYa77GqHplO4551HHbhAK2/tQ0GDuC
IXKUISWda/CB6WnA7oATCwIUjmqm43bHqUKooKiQRtocKHNw1SyFIOEI48zDmK61pr342FoolMyD
VT+rKsjyoLr+AmZq8l5mC4C1aSxEqBwQKEmSWP0kki29lZC031WxUBk7NT9L7eFO49bgfHlZrZrM
ligB2osf4aUJGoHeCgopl/FmJm/JF+7cPc8XhmJzckHUU8n4qEWkJSSDtGIB2HMgkgkvgquGtZGW
PMzRe08bqmVyW2udZRLeWMqtA5KW6aEWK5JTTUhHbF/Gwt+LpAvB/Ul30Q5SsUHrMNCXJ++BRIcU
w7xaQYvEphiCFea+3n1viFnrE2iAZgUArCrrspkx8ibCKIKIoiaWJBRYgggoOIIDg4LSlFTBLeSd
6cQmU8KJQ4r0oSGpB/+GADESGyEVVNU1attAjJiJ0g/Mw0I1FmHAcoihEqnjkjUNcyBJkknmAadd
QN1MKyBxHC0R6ZLhCA0QScDxuRqOJviyfSMvBBYaEcJVlSuEIpKSNJG+USwSfLP4W2vm5C6FA5Bm
IKbUd7QqB+6wRKhJ14/6kCWExFQd4czWiQ97vBariK3rJxq2fPAtICXykEEkqO8MejLLTB/Fg9b6
mwoaHaauUyq9IdN7lXLkLuIQeMSYsNc5I9yO1nE8meCl9GpD3GvieRkEmQeQ6il5kXzQBWma8bk8
jRlhSj0fqZsyFkFwROiJ4LHYiRveRsE52cMUTcIgZVWOvBZZShBNiUVeEpwgjCiGutWMRBbw06kv
ZP4EJRRKBI1xW7XgpAFNxrG01qDxMA7WrdPW41rKElfMlOmtRVqyyymIpdaDkCQh4DkxEEjllWZ1
p/qpD/brsvoPiEQmREQpgsalsiuSaPiwphbBAlCq4pBl0cIxnDjx2VqGIoUiCQ95qRFJQpyKF6GR
mTVYqJTA+q7GRA1bWK2eh1zsEJMa9Mywhtoyc+p+0IjJw2Q8NMhlDQyBpRT3GIg5kzWiBVhnpsGN
IYkFDHyIYkMjJc1sgFYDdiRBC0AVbyF0CKq3ygZFyEpLxCSQOoDW5YKuLTfLBodQCoO0Em3eWg1K
+lh/wGRScyIbl0yZvpe03kxcByASPxjTHhqMCjFooqO5wt1UplCdld6jvJpxewBF+FHX81FG1GJM
ROpnMdhBRRhrWKKIIKIKKgC5AoOID3soFEFFFFFFAFBBKRCniEIWuaWga/akskfI0lHy6hvxvhpX
T3zyjVnRx36EN0UeyJW0qvXXo4v0VahSk+2Z0OrObH8bTo8mUd8sl99rEpcHmGhI7TJCkklikkiF
IQVW+4QYhGDRC/T3mz2Tr3upCJCWzRP8pa55vUIcqet4XbLX27tkXAWgsSxIvih7pI7b4aWs6utW
FybIlZ/hx3Uzyx90Rv+bU5MtKhNRJZCht1FDUCFu4lZUVPRWxdxvVs5dulNG86nBZV1B7lPXlrLg
Dl2uDfcpq0CDiC7NqVNFUkzQ3CJ1GkIhKAnVnjdFIoyuqSFcfuXGtGBGgCh0kEllkkklngmSWSWQ
RYogtYwasYNreanrU/E8txWVlJoMNlmY8w9/2iiIct/0WkuafR4vUsk4yJ3Q8xio+XoIVK8FmRXx
8igjFGZ58zYDix7SpKhsf/H64ZEH6pbX+mRkYHdatWZkAixRU9Ho1Fklj/FFlkklliCClqBSvy9D
2L6OWx2RQt0ceyK2OKLl1ymksW1amTSmq/MQYSxUlybU5NR4NIEQQtQEIKWkcCfjUVVFX1oBtfst
YxR1/Ep1cuSM3SuMdkiq+AgLEwggogowHjCEiiCgifiCiAAAARGTIfJUGAoFDwQNfxZD1gRimdVZ
IoloRCY4n0eOgna5Yg3eK0WkBclkidG9SdVrL1OSMQAiYiLGUIHRifKQ7PKyoTt6sXntR3EJ5QWC
/a0EHISDBw0C6thEYVYQbmyD0RDeNQno227cgCdWuIMc31RLMD8YRoJKQM6mEF8CdBCgLu8JkR96
St4gXTrE9X5pCGBUKTZTAAjbBDWudoAR45aLCBadDplthbtuEXp93THf2+JiCZE6Z7awR4yxzSjQ
WW+ehEgulo8/VHZLYW7zFzGFAAABEiQmuY4DAAEAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAFy61kRkAAgAIgA
AAAAAAAAAAAAAZTxKHjKUgRGQADAAAABAAAB8QYQUvGNTMUGKspYSq+i88QCkUnGIChs9/WevFDx
vIgAya6sAA/5DRiCEEmWXjQ32qOLelFW6lGaix1KQqWmYzAAAAgnLUFsLhAgQBEAUjUiPCILDMIh
sUXj0vry43z/hQsNgtAvCBCACHGQaJFxp0AgNxbzZOiRM3Wn/pT1tT6JJ6JJmwqi4jifEUSONhXC
BCaRppiwEDe2fCFmAdQqFYALjNpFmZPNO2FFDyWGhnYv6zLwKAjbQKlSyQEsER6pummYbLn+nJa3
2Dhc7pakJ39fMxtvgUW7DUsQxrAFQ85BRE09Yu0lfX6ZDjkps8bnKFxLNEwskHVCaBSJEMQwknHX
1LiCgilzQAAA+BU75NHMKQMDqIELlFGgAODriDEKBYACm94gvGUUMgThIyBD4EMMIg0YiZoEDoQ2
aBBO0yaYoNqjWoBoEgiKbpY0WGcNJ1gnSk29q0butjUBCON15MtvVtES4wkPMnNUtfJDVqwC9KEk
yncUQFAQ5Ax9OJOeDm7yOo5r250LbMxjREsVrxaRe2FcfxgihnT4+FQhOv9xAl5BIGKVooIECBIN
mwjSgAUaiJNRczaGwAAKUoGhMAAFaMJAn4zp67ENbOenZFVQiuEPgOECgMEFUNnywQv+PBAfA4mn
YIBSZNOWIviy82lq7acKmIffi/6BZwQy0bwzCrRCMEA3ykVcgnBQ45iYWyOb+fSGXOvDIJjNbXAY
w3pSNqqA2nEYXDqAU7FbkZoMHPUYcPOsUTaDhjX1AhAA4AAhAAAACA2EQBAAAAAKFASgJgwACJ7j
SABKBrOEJNswg7AQFGvQGAZ4TLiuzVLlh1dlH25bZyPnbxBkctOjWqcQMUwj/GXqk0bImA7ijU4Q
eCIXu4pBBJE2rfx7KA+o31jl5PEm+aNa+/k7WJLABKpioXdW0BIuofsMQxDGMBAMAD6InQwCMAAU
DGDQAAAtAmOABeWSfMD/ycIm7Bet802wFXxC9XUS/yJqAUTWT/kLnwGOIg7YsJCYxtO3QFSZp4+c
CyWAwiTH3mnCkxG+dVpspCbxvgBg69WMgRgAcDFWeA0wKU1DZwwpEPlOolCXuMcFzTAEJrkgFYpi
5Gj5CPNXX0fX49ddTAhIR9q4shU7piA1BByCEYJSnY0dVMnl7ABV0CMkN66S9sQBJIMya7jQgAkn
og7Gu6gKjjQ9gAFXFbCQ5An0wErNdBN7sKa9sNqM2/AgyALUELggGJn0vL2bAKqE9BHsEYPLi49O
91E3z2H0UtDoIDgrYOOU1vc8eeBs4DjqAE1FAW1NgjhQRAXykwWFoIEDARQJX8EQjkElVoZoZcov
p9CtAZZFA+W5yFvihEcTfvBIsh0KmvMyqQoIdHhrYniExdaRH8rgoITWep8kw7YUeETqcjxSZ9RF
2wd0LXiGKlFykA8SMgYSOjjkSiPiHUmJIxMqcDKfL61igAAAARMTyAkBRBRFQghCQoIqIQUUUQGi
CCQgRIs0lJ+xLf+hRBI78nLOvELxIoqJEreCRw02+CGOJFjKJwWMOJoSrtlV/PqUQxsUSHDawwyU
SC0NtrMQXQnRIHInYiqQIKJ0Sxye3FXTYbSfNCCFiwTX5rVp6OQBsLjhosN8KvCscdRo0lSEs6+U
eEjwXkHhJxCXxy0TMrBABEGURB/Z1MCjm8yQSO9z2MEpZMEpJiERSRAaIIK4IooJBIptQJBQNBoh
CBoNGuusqTOjSY34JgN4z6JG5hUQabgknBNE4zSUaWwTa1EiZRYaJtoH8ZBbnBtdaMokSOGiobry
MvihJ2jfz3+k+q3iJ9ZBEhU4NokLyCwyYlPE9hkNjfZIqoskVaHcZxGFCRQ9BIkNiCKNFCRw/Bw0
1xG8dRGNREamOkXKRecVEU7pv6x6OEjYSf67iFNiYJugTSEZINNm9fxj02JJ6uQQx0TCyWpITlrS
2burkGYX0SJhKOCoSjaPWwaOewiCt+3q7RuKbqJFFEY9mnj6xoQQOTnWRi0xUOzI4BSiQiAiMlXm
zDIzYq5VMI8IYiInNTiJGNMT7BpRUCJJxVWcQjSccTJF2S5vaJQDImdHdqfJQhHLTieMQa2LaeQj
eVmMhWVztFFAfhSEky71rtbzjybNAyWjMbDOwT/E2qSkyJE0WN9DnliIsFyN2C5SXT2LvdbdG78T
jTzm4NG1sWgCMhiDYM+rEbuNCmaupuEUShRPfkqgrtZDqWGeSJE2WItYkA0X9bqqR9Mo2uqZuZlH
mwEFPfgyPMukTO2J9Adb6qecjkSrVxrjus/oF7qdq41kqtMKaMUWCjF0ZyNZcCVuWHrDNHj0UUEI
QeGZqDon7E/YKeTRotieAJnjVUzhIDQOFAUEVfd2cNXGcCVS1yu+bLApp14816hV4lNXjNF4c1UQ
6ULg0B0D224UOIdyla5SHrHBYhQagdoaa/54+U1acbeNVY0mD8ZQTJZZYoupfesbhCLiFiEM54xr
62UnTE/BFziJiSrpFgm2Ni3GURDyt2JdupwhVLCWhbzxnb65Z4zUsWpv1B7a9rCZcphYSrInhY4G
DeLFgIij3/6xCxkLhYJGrJLlB/bkrCk57eURLlrbrcIDTzwt7qr8pwEoamlKsZJMqj/+VHbFlV77
bu6WaP1uzFl+3A0sJNfV2324QaaasKnlWLIwQDIM4OOONlRnEjPRiUmKNFisYJHbTZYLZU5D5IMx
okUXIpz9XCHFLmcoMShMcaLRabPQmOMWwiyCQXpVt0i2N9GxCN7Q3iC74kRUaKK0x62JQghcGMJs
oyGaUmZx9yGFB4ns7lIAIiiZYBaMpMsbK2xiTKKOeLU4AgCMeCjkx4DWZ66EtsbIokc2OOW0Bu75
YtqbUli4WKfzKViCyyWVOJBDHyDSKMiYyuaUkKeJoy8eHW1K62qkXR5twMB0VSlSStdGNfdKqEZt
093rZ4Osq0manvQOQxM8dv9PDDJKkgDFR3bWohmYHMwPCbrn22/0JsxSQqhiXzVkgBA4mzop7m4A
2KmMoMiOKIlwg9mq481UnFlo86HixK+0ltTIFY0jjiIu0SqY4kQg0USU14QKcmJ+/HnnKjxJLaAh
tYh0Lq1CkXqZ/uVEUjRaLorZLZEtDnqWRRSkrLJLAYKhUBtSDhtxDf4r6Q2JnL2rGGxIJk77EXQS
+jX/IbBhh4KKNmPz7alDd92bmzei2j38eFFGGEwRiRmJEjP+VhDpPnE5/29W3bTp6mmCjKwXmUyM
4L1YnlxF8SctWf47Ue4geDgOecklyiKDffifid4mPczs4mTpP0W3ThAIau/LkzyDsbpCICzysKAt
awDZUjcsJ80LgLkmTzX3boipE/qa9qevEyWZS9m9p5acwrfG1oclAn4sUZn93VWd5c0JXdR42X4s
cy0Wjj7Hi3SGV9/AKKJgD85lFVyveQKR656orCLWP2o8sG3eaMnfaQtD+LVpNISjnoaIfK9RCzV5
GD0iNLoU99JCiyyRUCghRC/JiNowFoOahRG1hRJbJvfunUL6kkehCxCxfCAQCPw+mXRZOJks03zd
Hydf/Olw78eEAgUbjYhRTLBR4xtxrovasb1NDLXsPi9Mr27qHkqIbVcSCAX91PdrmpOvX127t3aO
7ZjPIOJzH/AzCJYhSxERXZK8KthVodH19dAw8IO5Fg/Nqj5wLqKJetImfl7rw4vakim9Pycc2Ll5
V4UUU55sINFaIvRxHXMQjRIn5g/EEFAxZoJJKsEoyQIQQRQXmhBgwKBSUBFLCiJlix4/47TMmjhe
VH2ERRC9QyQKL5mLaNxeN6hf7Hhn5tRhsALwgR+RO0Rru5RxmbGmX6j573RKJzEasEH0/EaJ4QM1
hkxYIMxJmjuwMzCIROoQXB66L83U5mx+SMSSQJQkzzWIIJugScviiBqTiUBe5YeBCiEmjxwounqV
aQQUcxEJ6MDTHwIiECCzIgkGBZioVAGkhEggc6wyzgVwyaw9UNrTCA6ncYgiGpyunY0HlQ/LVSq0
DF6K4AhBBBRRRBw3wokqEEEFFEPQCIKIcICIIKeMYghQkAPyBhBRBRBBQNxhBBBRPIogiAEiIgEB
EruJaJ60SgGWAgUZ4ssMselJQyXqxYZIbXqQakh+NaPyt6yDLQfGlq2RIQ5/l02hYBrss7qT2nR6
1ujv5Zo5YmRKxuch751z1oGY8nz1vxfrezFvu0vtXihQaopaz1tUj5Zn7bl57wp7aPRSIKy31A3y
YciIjoU0AZjwi4MAiOhTQF5BCgUiMtQYl+DfqL7Z8kcxCrwMpMnjEl1jVRcriJmiAM1LEhgSPRCQ
MDnQEBeACUBE2JpkU9tgOtC+hFt1i53rUVvvofH0Gbu7EI9HuptVqlKmIjo/+hmiABNsjNOzokuY
IvTgT/RccPQgCONGzfTerld0MQHNjEmKUMKKJFEiRELRbYBzua4g5Qy0byrIfYta9Qls1YpoZbUq
YCjO881uxsyh+t0fbUqAlVoBjfVPqiSSJzjTpyQXUgIJxvCUyPeFwVTJaFmp4ZIAAAEUkAAAAPoF
pMAHYADAAHwAKAA0B60AAAABgB5sg1xgVvgBWEAAAJYABAwZwAQAAAAEAATABFIQ93YCigFs/UfC
MK8Al5WkAAwABAwAAAgAD2ADPVKAABEADEYBsAHJgBtsBQAC2AAAADAAAAMAAgAAAAYABgAEAAQA
Bg7gAWgQNrP1oAAATAAwAAggAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARmZobIE
TAAiIBQiI4si6EIpTVwsUMwyoAQIiRGkRVBH5ZsRTi1WMtKGrRApG7+b5snDOTNXtgeWN60/YvU+
Ik1NrRqT1YVOAYBRVd+Q4nIGG0hji30YOhyPEiUDUMwguiBot4Aq485JTkSqEdWiuTpz8pYN41v4
9HjVTZRDyre7mqEiZw0wdNEl3mtmy/K5t3n2WbELWF8oorZG9xoRVLJqAIMmambTkUqi5FiL8Nw6
SyZlIgAAARoZq572lXV5UtWcBgICgAygUAA5QW1INiUCgAQRFEuQAAAABAAAAAABkAAAAAAEqXpO
igA0AAJgAAADQAH8wwgQ8KGKJFxw6Ui4o8fZuFjzAIL7rFoC7DSZOpALRQ0FpgD11ZYA4x4jjhHF
CEgiEy8gp4VGJZFoZBtDJd9sRVbAAAwBASARY4YTphQYMLUeo60MQAAKKwsynJR4DfcB4QIXpEID
2JaJUmEllEDhCaESQIcoBlfRa0E6afggGdPvrdA6EQ2FJLcUV1ZGWFkLmFiAseBBKLRU/hFkJ8yn
wjmjRnWozQEjwBUaRjDh5mjk+ONCsvRNNj0fWsDwTTCtaSpJuEAuKiFFQ7T3FBlt9xK1ntnVuJGz
2tI8gJ5QVStlIRIyCSU6SAxE1vMsYAQDmKChyF38W1vfTFBGHfT/kjP6gZiF182w0VImwzkPjdWc
W3vaGJo5UtYcCMu2D3Skv2e5IHtZISH2FlPZetD5qxyTBFVGfWcEypZrq3oLjHFMs/cNKrRgGwpV
ICvGkt49bH3tfM6xtedYoHb9KUZwUD/hAAAMAAAAAAAA8ghgAAAAAAAObLGqsnjgXWzO8hnPRotx
ZjVBe3+7poFAWL7IoAlCMdieti9RQCtoowAZBAAyhUmUpesnLzTWHttKJ78CvcbVtrcqjx/2Gd2g
Yz6f3vq06ffZuxWIAGAwGAAAAAsYgAAZAAACCzMBAAACChOAAEFcImgheEf4QzCQGEUYRPj4QPCA
YB4H4dhcoDUayTHaA3GuffZogcXCAZeUYiSk3s8iXE9eaQEgKkYSghA2pX6BgAAB8YhBUgEF4Zr3
qQFIgAguLBGF7QRK0pgSFSCq4QHJxHlwnGanSXT1oJbHhRQF0obf2MF/DACmwl9mmIAOwknWtB1U
KJhBIvbMrpTlgyc1VmS/qSMyD+ItgwxAKBOAFEh0PpKgBwB1ohtvcQ9ckkbUclR4IAP5cYT5A/T0
2RemoKwgUEVxzC6k4LGta58mK6vRkwVrjNzoP6H8ABxgIEBvgpq6Q3EqXjF1Hc4AfNgN+mGR6g8B
0xUc2gjlSD4aZgAeKAcfT6zPCKCJBG0BgiTCKouNmIB0CgagVAfZjlrB3siQSGwguRz4h9Eg1DUo
+mGUVLqZqyrYPZHcE9DmmO4nTqxlBDmlYifKsUBMDrRGPicWxyPtMq683Qpy3EMcJWgkKCjY7CPO
meIOwqnPXEOZvxdTpnEU5cYKqBUDAugAAAEbBkRYPR4XlEi0mV4SJ8aJt1bEl1pec2oh2koJ0k+0
3Xb6yAuVaossUpBLFBIgoNEIYKEAWkhCnl4mgOx/9SE8spHGFTvYuIcg+2yYK62cau/yWksTrMg3
BcArapl4JwgUoJfKV+DOLNKRLxE5X1+BTqTIUMlBEK611ZOTSRBEgrLjaa4pTJhWsNskxY9OnsBK
X65F4oOvYS7XggUa0smSBpWtbDXMmUynxZymc1sJ5T0VIhSmUiIBRDAgKFEUIgoggqhEopCBCHBI
QUUUUIktYgpZLCkjelJGsQOoGBwGIuc2RBrTgL1AzN/0HKYSdMQgl4OUgkydCmB5nZqzUmQKueKT
tehNxI2WZbzMDKiSKVROXUIt633q4v72e1GZDRabuQOIzcGjI/wXI6SiHnigIFlzJUcgg4jM0aNM
58qvLZqgjElgyCsh5Z/qHijH47FbzrXVySUCIILTnHenYr0TDrbqBA2+jIF10/iLRPKLgjFFFouX
fgQ8cSb2IJ4ElInM/FNxNoECbuMtoi9uLfW1W2Fp1cS4coT78NWowb7ArtV/WvBXdm5K/J6fNFee
rEdcjoSXjsYdyC4i2itqS8og2j8jJFmQ3VfKpdF1MlsYaWARjOdhExRYhDRI0rliELZigfjmR6n8
1iIuW4QyV0SG0RZJxROulsB/JAIEQILFvcQRhI4m796uDoK1xhmbPqwQcgQTCASbhCprRhMBuaLc
6JKBu104E/Mk6gl0YmT2269ZUan/YUXCCXe0p/MWgfQoNoC5s1rU/ZCiJ4oKKKKI9T1ctWmGxGsg
uRTnhDj9xKZoAC84fUBWnE+Dil13qezzQjiJsKkdpVs1haZRsXssRgEYUQ0FgiHHG29rgq0IIQkR
iiMURDK34I4hNslpY9VWxCEmIjyDiyjnoF0m0USJJzbj0ID9EcEQiItu200ZlFIvYpFFyYpA6xCE
kLFh0ab3Cw5C7m+ZbfPUxzPrkBUAoA1iKL/X0oAHzPilsYOJ2yiMUZiErduS0SNgrYkCCTaLRlaY
gX9NCVk42ymLAgEIREPB7UwkB0SJn6TgbtNZV/ydTtJax/oE5mRubO0VjZzFTaxYkREJFn1Qilib
sgoYJjEn0XGj66V20aS1vGxf/lt1fd2kguEGtIhmiCBuPSUhjxxmK3wjlYGMtLpN1hTbGmN0S3zZ
HJpjT1M05JwN0NCzvQ3CDUtJRr4pEa3B00PCTn0yU4CkpqelqgsaUpo5cmtjyjOSxUa5HmS0kNMj
xzJLHCDUtJTWm0iDLF0RQ6ZNimWIWOJpnpq26UVtQZVQRO3VwJMbForTboJnfdHisosBsYkiQG7s
ZRZGYuFQIyq5Dt68Z2bH7ZzEdvnyc2XhAuwd1e0jwe14QTsB9WmR5LHGm5HK7/r0fFNZO/viPEIJ
nK+8E8BGVSL+73klG085dnEF03aNZtxZFD6xLZLk8WlS0+N0t61K0f63XqQAkHCIyPjagERRBBRC
Sx9XIuogXlrzr0SLvab3eKTFGYsEihjixFDY98URTNggmiMQ4kUREJHGjtG0aP43Wp/JdPuTrv5s
3cuoDrb3UVUbWeRcILn7iOKOATdvsiNhLKSAKe0pFJG6o6ztaJF4C8Pvcv6NzZLwON/GfNliRMjw
GPxhvwmJEzqhMRCiwXS5DVKpSlCIKgGlMyLsT7JJJMGIQQuDSAEIJc4pfQSH4+vofKAIHpnyu6Im
SC3tAEuQBYon4S4sQsVW1A5ZYpAD7oVIiKCKJ+33z6W6TzT18yITMaGBSPBpY7l8hBGBBhJ8LOoC
wIHYlA+JXF1jbhrJ4n1G2QEYDXMO0ej0nkCigdUBT9yIExFEYtlddAWUKgPBr1XR8xyBsRkZGQS0
oMvFZHTUGNEYBD0HtiZaHJUTprIjP/aa5jti9wUD5Nd9bkHvAoTS+thNnj8phvc9nRiVLKo05X0r
mIRMJ3suammh7U7zFg6ZQnUyDC2wLXeoXygUBRRzE8kOk75+U26tTHmU+HKWzUC3Gmc3SgVLFPBK
g8/ZHgdVu0xorrSjVwS2wnVqfoRVv0G0/ZP1yBVgEZTuO8CgCgBa48LqE+mh6H4qNQd3CWLC/Te9
a+YyxOgJZ1QvBf469nOY/wX74JkmO06ClGu0q4BQSwMEFAAGAAgAAAAhAJxOXiHiBgAAOhwAABoA
AABjbGlwYm9hcmQvdGhlbWUvdGhlbWUxLnhtbOxZT28bRRS/I/EdRntv4/+NozpV7NgNtGmj2C3q
cbwe704zu7OaGSf1DbVHJCREQRyoxI0DAiq1EpfyaQJFUKR+Bd7M7K534jVJ2wgqaA7x7tvfvP/v
zZvdy1fuRQwdEiEpjzte9WLFQyT2+YTGQce7NRpcWPeQVDieYMZj0vHmRHpXNt9/7zLe8BlNxhyL
ySgkEUHAKJYbuOOFSiUba2vSBzKWF3lCYng25SLCCm5FsDYR+AgERGytVqm01iJMY28TOCrNqM/g
X6ykJvhMDDUbgmIcgfSb0yn1icFODqoaIeeyxwQ6xKzjAc8JPxqRe8pDDEsFDzpexfx5a5uX1/BG
uoipFWsL6wbmL12XLpgc1IxMEYxzodVBo31pO+dvAEwt4/r9fq9fzfkZAPZ9sNTqUuTZGKxXuxnP
AsheLvPuVZqVhosv8K8v6dzudrvNdqqLZWpA9rKxhF+vtBpbNQdvQBbfXMI3ulu9XsvBG5DFt5bw
g0vtVsPFG1DIaHywhNYBHQxS7jlkytlOKXwd4OuVFL5AQTbk2aVFTHmsVuVahO9yMQCABjKsaIzU
PCFT7ENO9nA0FhRrAXiD4MITS/LlEknLQtIXNFEd78MEx14B8vLZ9y+fPUHH958e3//p+MGD4/s/
WkbOqh0cB8VVL7797M9HH6M/nnzz4uEX5XhZxP/6wye//Px5ORDKZ2He8y8f//b08fOvPv39u4cl
8C2Bx0X4iEZEohvkCO3zCAwzXnE1J2PxaitGIabFFVtxIHGMtZQS/n0VOugbc8zS6Dh6dInrwdsC
2kcZ8OrsrqPwMBQzRUskXwsjB7jLOetyUeqFa1pWwc2jWRyUCxezIm4f48My2T0cO/HtzxLom1la
Oob3QuKoucdwrHBAYqKQfsYPCCmx7g6ljl93qS+45FOF7lDUxbTUJSM6drJpsWiHRhCXeZnNEG/H
N7u3UZezMqu3yaGLhKrArET5EWGOG6/imcJRGcsRjljR4dexCsuUHM6FX8T1pYJIB4Rx1J8QKcvW
3BRgbyHo1zB0rNKw77J55CKFogdlPK9jzovIbX7QC3GUlGGHNA6L2A/kAaQoRntclcF3uVsh+h7i
gOOV4b5NiRPu07vBLRo4Ki0SRD+ZiZJYXiXcyd/hnE0xMa0GmrrTqyMa/13jZhQ6t5Vwfo0bWuXz
rx+V6P22tuwt2L3KambnRKNehTvZnntcTOjb35238SzeI1AQy1vUu+b8rjl7//nmvKqez78lL7ow
NGg9i9hB24zd0cqpe0oZG6o5I9elGbwl7D2TARD1OnO6JPkpLAnhUlcyCHBwgcBmDRJcfURVOAxx
AkN71dNMApmyDiRKuITDoiGX8tZ4GPyVPWo29SHEdg6J1S6fWHJdk7OzRs7GaBWYA20mqK4ZnFVY
/VLKFGx7HWFVrdSZpVWNaqYpOtJyk7WLzaEcXJ6bBsTcmzDUIBiFwMstON9r0XDYwYxMtN9tjLKw
mCicZ4hkiCckjZG2ezlGVROkLFeWDNF22GTQB8dTvFaQ1tZs30DaWYJUFNdYIS6L3ptEKcvgRZSA
28lyZHGxOFmMjjpeu1lresjHScebwjkZLqMEoi71HIlZAG+YfCVs2p9azKbKF9FsZ4a5RVCFVx/W
70sGO30gEVJtYxna1DCP0hRgsZZk9a81wa3nZUBJNzqbFvV1SIZ/TQvwoxtaMp0SXxWDXaBo39nb
tJXymSJiGE6O0JjNxD6G8OtUBXsmVMLrDtMR9A28m9PeNo/c5pwWXfGNmMFZOmZJiNN2q0s0q2QL
Nw0p18HcFdQD20p1N8a9uimm5M/JlGIa/89M0fsJvH2oT3QEfHjRKzDSldLxuFAhhy6UhNQfCBgc
TO+AbIH3u/AYkgreSptfQQ71r605y8OUNRwi1T4NkKCwH6lQELIHbclk3ynMquneZVmylJHJqIK6
MrFqj8khYSPdA1t6b/dQCKluuknaBgzuZP6592kFjQM95BTrzelk+d5ra+CfnnxsMYNRbh82A03m
/1zFfDxY7Kp2vVme7b1FQ/SDxZjVyKoChBW2gnZa9q+pwitutbZjLVlca2bKQRSXLQZiPhAl8A4J
6X+w/1HhM/sFQ2+oI74PvRXBxwvNDNIGsvqCHTyQbpCWOIbByRJtMmlW1rXp6KS9lm3W5zzp5nJP
OFtrdpZ4v6Kz8+HMFefU4nk6O/Ww42tLW+lqiOzJEgXSNDvImMCUfcnaxQkaB9WOB1+TIND34Aq+
R3lAq2laTdPgCj4ywbBkvwx1vPQio8BzS8kx9YxSzzCNjNLIKM2MAsNZ+g0mo7SgU+nPJvDZTv94
KPtCAhNc+kUla6rO577NvwAAAP//AwBQSwMEFAAGAAgAAAAhALCqPfH6AAAAKgIAACoAAABjbGlw
Ym9hcmQvZHJhd2luZ3MvX3JlbHMvZHJhd2luZzEueG1sLnJlbHOEkc9qxCAQh++FvoPMvZpsoS1l
zV6Whb2W7QOITqJtdETtn337ug2FBhL2IjiDv+9zZrv79iP7xJQdBQktb4Bh0GRcGCS8ng53T8By
UcGokQJKOGOGXXd7s33BUZX6KFsXM6spIUuwpcRnIbK26FXmFDHUTk/Jq1KvaRBR6Xc1oNg0zYNI
/zOgm2Wyo5GQjuYe2OkcK/l6NvW907gn/eExlAWEKNULa6BKAxYJnE+V6Wx5dQWxrLFZ0fBOJ8rU
F67Ji8ngQn6cf05YEy0VmrE9Gqf+Oi3/MnGN3q7QFwZ8fQjO1wUsiPzWW/4Wcbh4iNmGux8AAAD/
/wMAUEsBAi0AFAAGAAgAAAAhAL4Orp0hAQAAjQIAABMAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAFtDb250ZW50
X1R5cGVzXS54bWxQSwECLQAUAAYACAAAACEArTA/8cEAAAAyAQAACwAAAAAAAAAAAAAAAABSAQAA
X3JlbHMvLnJlbHNQSwECLQAUAAYACAAAACEAt79SfRQDAADUBgAAHwAAAAAAAAAAAAAAAAA8AgAA
Y2xpcGJvYXJkL2RyYXdpbmdzL2RyYXdpbmcxLnhtbFBLAQItAAoAAAAAAAAAIQBC/xLMZS4AAGUu
AAAbAAAAAAAAAAAAAAAAAI0FAABjbGlwYm9hcmQvbWVkaWEvaW1hZ2UxLmpwZWdQSwECLQAKAAAA
AAAAACEAai63syk8AAApPAAAHAAAAAAAAAAAAAAAAAArNAAAY2xpcGJvYXJkL21lZGlhL2hkcGhv
dG8xLndkcFBLAQItABQABgAIAAAAIQCcTl4h4gYAADocAAAaAAAAAAAAAAAAAAAAAI5wAABjbGlw
Ym9hcmQvdGhlbWUvdGhlbWUxLnhtbFBLAQItABQABgAIAAAAIQCwqj3x+gAAACoCAAAqAAAAAAAA
AAAAAAAAAKh3AABjbGlwYm9hcmQvZHJhd2luZ3MvX3JlbHMvZHJhd2luZzEueG1sLnJlbHNQSwUG
AAAAAAcABwD6AQAA6ngAAAAA
">
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image005.png"
o:title=""/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="left" height="401" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image006.png" v:shapes="Εικόνα_x0020_3" width="393" /><!--[endif]--><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">Η παρέα των παιδικών χρόνων</span></i></b><b><i><span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">(α) Το ταλέντο, ο Τάκης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Πόσο τον θαύμαζε, πόσο
τον ζήλευε; Ίσως και λίγο να τον μισούσε. Μα ο άθλιος, ήταν ανυπόφορος!
Μπορούσε να «φύγει» νοερά από δίπλα μας, έτσι ξαφνικά. Να μην ακούει τις ομιλίες,
να μην αισθάνεται την παρουσία μας καθόλου και πάλι ξαφνικά να τον! Να «επανέρχεται», λες και συνήλθε από κώμα. Τότε
να ζητάει το λόγο σε θέμα που εμείς το είχαμε ήδη εξαντλήσει και είχαμε πάει
παρακάτω. Όταν του τον έδιναν, έ, δεν θα το πιστέψετε. Τότε άρχιζε να
απαγγέλει, σαν τρεχούμενο νεράκι, ένα κείμενο πλήρως δομημένο, με αρχή, μέση
και τέλος, με στέρεα επιχειρήματα λες και ήταν η απόδειξη ενός σύνθετου
προβλήματος της γεωμετρίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πώς το κάνεις αυτό
ρε αδελφέ;» τολμάς κάποια στιγμή να τον ρωτήσεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με την έκπληξη
γραμμένη στο πρόσωπό του για την ερώτηση, που του γίνεται, απαντά λες και λέει
την απλούστερη κοινοτυπία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Το γράφω, δικέ μου,
με τη γραφομηχανή του μυαλού μου κι όταν είμαι έτοιμος, απλώς σας το διαβάζω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η απάντηση μπορεί να
είναι αποστομωτική, αλλά δεν ικανοποιεί το ερώτημα που σε βασανίζει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Γιατί μωρέ να μην
μπορώ κι εγώ να το κάνω αυτό;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές μου, το
αποτέλεσμα; Τζίφος, μηδέν εις το πηλίκο! Είναι φαίνεται ειδικό δώρο του θεού
μόνο σ’ αυτόν. Μια ευτυχισμένη συνύπαρξη αναλυτικής σκέψης, συνθετικής
ικανότητας και λίαν αυξημένης μνήμης στον ίδιο άνθρωπο. Δεν εξηγείται αλλιώς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κι όμως! Αυτός ο προικισμένος άντρας ήταν εξόφθαλμα
ανεπαρκής σε άλλους τομείς της ζωής μας. Ε! Θα ήταν αδικία, βρε αδελφέ, όλα να
του πάνε δεξιά! Τότε για μένα μια και μόνο διέξοδος θα υπήρχε. Να δώσω ένα
σάλτο από τη ψηλή γέφυρα και… καλιά μου. Βλέπεις είναι ο κολλητός μου και τον
τρώω στη μάπα τις περισσότερες ώρες του εικοσιτετραώρου. Δεν θ’ άντεχα το
αίσθημα μειονεκτικότητας που θα με περιτριγύριζε τότε σαν μια επίμονη πλανεύτρα
και κακιά νεράιδα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ενδεικτικά και μόνο,
αναφέρω τον αισθηματικό τομέα. Εκεί τα κάνει πάντα μαντάρα! Σε μένα οφείλει τη
σωτηρία του, αν και δεν το παραδέχεται. Όμως δεν με πειράζει. Είναι φίλος και
του το οφείλω. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πόσο μα πόσο εύκολα πιάνεται κορόιδο ο
κύριος! Ερωτεύεται ακαριαία και με τον πιο άγαρμπο τρόπο ζητά την αντίστοιχη
ανταπόκριση. Είναι αναπόφευκτο να τρώει χυλόπιτες ή ακόμα και σφαλιάρες. Του το
είπα εκατοντάδες φορές <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αδελφέ
δεν γίνονται έτσι απότομα αυτά. Η γυναίκα θέλει υπομονή, χρειάζεται στρατηγική,
να κάνεις χειρισμούς. Τη γυναίκα την κερδίσεις σιγά σιγά. Θέλει, δικέ μου,
γαλιφιές, θέλει τρυφερότητα, προηγείται η φάση του φλερτ. Εν τέλει, θέλει και
τα δωράκια της. Δεν είσαι κι ο Μπραντ Πιτ μανάρι μου, να πέσουν αυτόματα στην
αγκαλιά σου! Σχεδόν ποντικομούρης είσαι και τα ταλέντα που έχεις, ναι έχεις, το
ξέρω, δεν φαίνονται με την πρώτη. Ή
ακόμα και να τα γνωρίζουν, ίσως να μην τις ενδιαφέρουν. Είναι παράξενη ράτσα οι
γυναίκες Τάκη. Πότε θα το μάθεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αντιθέτως αν καμιά
υστερόβουλη και καπάτσα καταλάβαινε εγκαίρως με τι κορόιδο έχει να κάνει του
αποσπούσε με άνεση και σε χρόνο μηδέν ό,τι είχε και δεν είχε. Μόνο η δική μου
παρέμβαση και πάλι, τον έσωσε πολλές φορές στο παρελθόν από ηχηρά κάζα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τελικά η φύση δεν
είναι τόσο άδικη να τα δώσει όλα σ‘ έναν και μόνον έναν. Έχει τη σοφία να κρατά
κάποιες ισορροπίες. Όχι να ισομοιράζει, αλλά να μην υπάρχουν κι ανισότητες σε
βαθμό σκανδάλου. Αυτό και μόνο με καθησυχάζει και δεν οδηγήθηκα τελικά σε
ακραίες λύσεις. Γεννηθήκαμε σε διπλανά σπίτια, ζήσαμε στενά μαζί και τον θεωρώ
και λίγο αδελφό μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">(β) Ο γκομενιάρης Μπάμπης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Το είχε από μικρός το
χούι. Το μυαλό του ήταν πάντα προσανατολισμένο στις γκόμενες. Σ’ αυτές που
δοκίμασε και σ’ όλες τις υπόλοιπες που φιλοδοξούσε να δοκιμάσει. Το θέμα είχε
την αποκλειστικότητα στην σκέψη του. Δεν ορρωδούσε μπροστά σε καμιά κοινωνική
συμβατικότητα, ούτε τον φρέναραν ηθικής φύσεως διλήμματα. Χτύπαγε στόχους χωρίς
αποκλεισμούς, χωρίς αναστολές, εκλεκτικότητα ή κάποιου είδους φόβους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Να σας πω το
παράξενο; Είχε τόσες και τέτοιες επιτυχίες που δεν μπορούσαν να εξηγηθούν μόνο
με τα αντικειμενικά του προσόντα. Δηλαδή το επίπεδο ομορφιάς, μόρφωσης,
οικονομικής επιφάνειας κι ό,τι άλλο βάζει ο νους σας. Η μόνη εξήγηση που μπορεί να δώσει κάποιος
είναι ότι οι γυναίκες είναι ευεπίφορες σε περιπέτειες και οι άνδρες, συνήθως
φοβισμένοι και διστακτικοί στο ενδεχόμενο της απόρριψης, δεν τολμούν να πάρουν
τη στοιχειώδη πρωτοβουλία και να εκμεταλλευθούν την αστείρευτη αυτή πηγή. Αυτός όχι! Ατρόμητος καβαλάρης εφορμούσε προς
τα πρόσω κι είχε εισπράξει πολλάκις το «κέρδος των κόπων» του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πρέπει να ειπωθεί
και το άλλο. Δίπλα στην αλυσίδα των επιτυχιών, δίπλα στη συλλογή των
καταφατικών απαντήσεων υπάρχει μια αντίστοιχη αλυσίδα από καζούρες, με
εξευτελισμούς και κακά ξεμπερδέματα. Δεν τον συγκρατούσαν φιλίες, συγγενικές
σχέσεις, ηλικίες και ομορφιά ή ασχήμια Το ρητό που είχε ως προμετωπίδα του
ήταν: «ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει». Σε ένα ακόμα πρέπει να τον παραδεχτώ.
Αφομοίωνε τις αποτυχίες του σε μηδενικό χρόνο, λες και διέθετε το μυστικό της
επιλεκτικής λήθης. Τόσο, μα τόσο άνετα τα πέταγε στα σκουπίδια, ενώ αντίθετα
συνέχιζε αδιακόπως να επαίρεται για τις επιτυχίες του που δεν «ξεχνούσε» ποτέ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">(γ) Ο αόρατος Αγάθωνας<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"> <span style="font-size: 14.0pt;">Μπορεί να
περνούσε δίπλα σου και να μην τον έπαιρνες είδηση. Να ανταλλάσσατε λόγια κι έπειτα να μην θυμάσαι
τι σου είπε και ποια είναι τα χαρακτηριστικά του. Αδιάφορος πάντα και αθόρυβος.
Καθ’ υπερβολή θα έλεγα, αδιαφανής. Μικρός το δέμας, χωρίς ιδιαίτερα στοιχεία
που ενδεχομένως θα τραβούσαν την προσοχή τρίτου. Ίσια μαλλιά, αραιά πλέον,
χτενισμένα προς τα δεξιά με μια τεθλασμένη σχεδόν χωρίστρα στο αριστερό ημισφαίριο
του κεφαλιού του. Ρούχα πολυφορεμένα σε ουδέτερα χωμάτινα χρώματα και μια
μονόχρωμη γραβάτα, που δεν πρόσθετε κάτι. Απλώς έδινε την εντύπωση ότι του
σφίγγει το λαιμό λες κι αποπειράται να τον πνίξει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Εργαζόταν κάτω από τον ίδιο και μόνο
εργοδότη, από την έναρξη της εργασιακής του ζωής. Χωμένος σ’ ένα εσωτερικό
γραφείο της επιχείρησης κρατούσε τα βιβλία της
και έχοντας την πλήρη εμπιστοσύνη του αφεντικού του, είχε την
εξουσιοδότηση αυτός να κάνει τις αναλήψεις των απαραίτητων ποσών από τις
τράπεζες για την πληρωμή όλων των εργαζομένων. Επιτελούσε αυτό το καθήκον με
ιερή προσήλωση, έχοντας ως οδηγό τις αρχές της καθαρότητας και της διαφάνειας.
Κάτι που πρέπει να διακρίνει έναν τίμιο άνθρωπο. Κι αυτό έκανε. Ποτέ μα ποτέ
δεν διανοήθηκε να υπεξαιρέσει, έστω κι ένα παρά, από χρήματα που δεν του
ανήκαν. Το αφεντικό τον είχε νωρίς ψυχολογήσει σωστά και τον εμπιστευόταν
πλήρως. Η εμπιστοσύνη δε αυτή δεν λεκιάστηκε ποτέ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Το μόνο έσοδό ήταν ο τακτικός μισθός από τη
δουλειά του. Με την περιορισμένη, για να μην πω ασκητική, ζωή του τα λεφτά του
έφταναν και του περίσσευαν. Με το καιρό είχε συγκεντρώσει ένα ποσό και
συνεπικουρούμενος από ένα δάνειο της τράπεζας, με την οποία η εταιρία του
συνεργαζόταν, είχε αγοράσει σε μια πολυκατοικία ένα δυαράκι. Το είχε επιπλώσει
με τα βασικά απαιτούμενα χρειώδη ενός νοικοκυριού και απαραίτητα με μια
τηλεόραση. Ήταν η μοναδική ευκαιρία που έδινε στον εαυτό του για «διασκέδαση»,
μαζί με μερικούς ολιγόχρονους περιπάτους στο διπλανό πάρκο. Δεν του
κακοφαινόταν. Αυτός ήταν ο κόσμος του. Ο ίδιος είχε κάνει τις επιλογές του,
έλεγε από μέσα του, κάτι που δεν ήταν πλήρως αληθές. Αυτό που εσύ ονομάζεις
επιλογή σου είναι τις περισσότερες φορές καταναγκαστική επιβολή των εξωτερικών
συνθηκών κι επιδράσεων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Μέχρι τώρα δεν του είχε δοθεί η ευκαιρία
μιας σχέσης με το γυναικείο φύλο. Δεν είχε κανένα από τα εξωτερικά
χαρακτηριστικά, που γίνονται δέλεαρ στις γυναίκες, ούτε διέθετε προτερήματα
άλλου είδους, που προσελκύουν τις αχόρταγες. Χρήματα ή εξουσία. Μόνος κι
αυτάρκης; Σχεδόν, αφού και οι γενετήσιες ορμές ήταν κι αυτές περιορισμένες.
Είχε αλλάξει περιβάλλον, όταν αγόρασε το διαμέρισμα κι έκοψε με μαχαίρι τις<b> </b>περιορισμένες, έτσι κι αλλιώς,
παιδικές του γνωριμίες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Τον είδα όλως τυχαία ένα απόγευμα, όταν
βρεθήκαμε φάτσα-φάτσα σ’ ένα κεντρικό σούπερ μάρκετ. Έχω την εντύπωση ότι δεν
ενθουσιάστηκε, αλλά και δεν και μπορούσε και να με αγνοήσει παντελώς. Στα
παιδικά μας χρόνια ήμασταν γειτονόπουλα. Με το ζόρι μου έδωσε το τηλέφωνο στη
δουλειά του. Το προσωπικό του αρνήθηκε με την ψεύτική - κατ’ εμέ - δικαιολογία
ότι δεν διαθέτει ο ίδιος. Πώς την βγάζει, με τι ασχολείται; Ποιες είναι οι
παρέες του; Δεν μπόρεσα να μάθω τίποτα
γιατί πεισματικά αρνήθηκε να μου δώσει, έστω και λίγα ψίχουλα από τέτοιες
πληροφορίες <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">(δ) Η εθελόντρια Νίτσα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Στην πορεία της ζωής
της δεν βρήκε τον κλασσικό τρόπο της προσωπικής ευτυχίας δίπλα σ’ έναν άντρα
που θα της εμπνεύσει τον έρωτα και θα κάνει μαζί του οικογένεια και παιδιά.
Ήταν αποτυχία ή δική της επιλογή; Σ’ αυτό ούτε η ίδια θα μπορούσε με ειλικρίνεια
και σιγουριά να απαντήσει! Ο θεός μόνο ξέρει κι η ροή του νόμου της αδράνειας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είχε μέσα της
αξόδευτο «λίπος» για κοινωνική προσφορά και δράση. Εκεί προσανατόλισε το
περίσσευμα της ενεργητικότητας της. Όπου κι όταν έβλεπε ανάγκη και κίνηση
προσφοράς να την κι αυτή στην πρώτη ζήτηση με όρεξη κι αποφασιστικότητα να
συμβάλει στο μέτρο των δυνάμεών της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με έναν παράδοξο,
αλλά κι αξιοθαύμαστο τρόπο, μπορούσε με μια μονοκοντυλιά να σβήνει από την
μνήμη της, την απογοήτευσή όταν η προσπάθεια, μετά από έναν όγκο κόπων και προσωπικών θυσιών, πήγαινε στο
βρόντο και δεν είχε το αποτέλεσμα που έλπιζε αρχικά. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Σε λίγο, και με την
ίδια δύναμη, λες και τίποτα δεν είχε προηγηθεί, θα ξεκινούσε την νέα εκστρατεία. Ένστικτο αυτοσυντήρησης,
τυφλότητα, αφέλεια ή αισιοδοξία μέχρι βλακείας; Δεν ξέρω. Κάνε εσύ την επιλογή
σου. Εκείνη, σαν το φοίνικα εύρισκε τη δύναμη να αναγεννιέται μέσα από τις
στάχτες, μέσα από τις διαψεύσεις, σαν ένας νέος σπόρος που σπάει το σκληρό
φλοιό της γης και δίνει πάλι ελπίδα ζωής. Θεέ μου, τι επιμονή και τι πείσμα!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πολλές φορές είδε στη
ζωή της ανθρώπους, που ξεκινούσαν μαζί της με την ίδια όρεξη μια αποστολή, αλλά
όχι και την ίδια ανιδιοτέλεια. Στην πορεία έβλεπε ότι αυτή η προσφορά δεν ήταν
τίποτε άλλο, παρά το πρώτο σκαλοπάτι για τις ύστερες κι αρχικά υπόγειες
φιλόδοξες βλέψεις τους. Μόνο που το πάθημα αυτό δεν της γινόταν μάθημα. Αμέσως,
λες και τίποτα δεν συνέβη, ήταν έτοιμη
για την επόμενη διάψευση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Την έβλεπα, γιατί
συνεχίζαμε να διατηρούμε τη μεταξύ μας επαφή, αλλά παρά τις προειδοποιήσεις
μου, παρά τις συμβουλές μου, αυτή δεν έπαιρνε από λόγια. Μ’ ενδιέφερε γιατί
ήταν παιδική μου φίλη κι όταν το έσκαγε παλαιά από το αυστηρό της σπίτι, πάντα
κοντά μας κατανάλωνε τις ώρες της, δίνοντας και το γυναικείο χρώμα στην
αγορίστική παρέα μας. Τη συμπαθούσα κιόλας. Δεν μπόρεσα να την πείσω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">(ε) Ο κερχανατζής Μίλτος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Την λέξη την άκουσα για
πρώτη φορά από τον πατέρα μου, όταν ήμουν μικρός. Κι όταν τον ρώτησα τι
σημαίνει μου είπε: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Άσε μικρέ. Αργότερα
θα σου εξηγήσω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τέτοιου είδους
απαντήσεις εμένα, που ήμουν περίεργη φύση από μικρός, δεν με ικανοποιούσαν για
αυτό έψαξα να μάθω. Κι έμαθα. Η γριά που ζούσε δίπλα μας και που ήταν η
χαρτορίχτρα και φλυτζανού της γειτονιάς μας, αλλά και η πρακτική θεραπεύτρια,
αυτή που μοίραζε βότανα κι αλοιφές δια
πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν, δεν είχε τις αναστολές του πατέρα μου. Όταν της
έκανα την ίδια ερώτηση χωρίς καμιά καθυστέρηση μου είπε απευθείας την απάντηση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ο πουτανιάρης
αγοράκι μου! Αυτός που συχνάζει στα μπουρδέλα. Ο καλός πελάτης στα κορίτσια!
Γιατί ρωτάς;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τίποτα κυρία
Πουλχερία. Κάπου την άκουσα και δεν την κατάλαβα τι σημαίνει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Θα μάθεις αργότερα
μικρέ. Θα μάθεις. Θες και δεν θες!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είχε το δίκιο της η
έμπειρη και τετραπέρατη κυρία Πουλχερία, που μετέφερε τις πλούσιες και χρήσιμες
γνώσεις της από την «πατρίδα», την πολυαγαπημένη της Σμύρνη. Έμαθα!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Παρά την ντροπή,
παρά τους δισταγμούς, όταν η κλειστή παρέα συγκέντρωσε τα αναγκαία χρήματα
πήγαμε ομαδικά στο «καλό σπίτι». Ανεβήκαμε σε φάλαγγα κατ’ άντρα, τα σκαλοπάτια
του δίπατου νεοκλασικού στην κάτω πόλη. Εκεί χάσαμε την παρθενιά μας. Προσωπικά
εγώ στην τουαλέτα, αμέσως μετά, έβγαλα ό,τι είχα φάει το μεσημέρι και δεν
ξαναδοκίμασα τα επόμενα χρόνια να επισκεφτώ τέτοια μέρη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο δικός μου όμως
κόλλησε σαν τη μύγα μες στο μέλι. Η αλήθεια να λέγεται. Όλοι λίγο πολύ βρήκαμε
κάποια σύντροφο να μας καλύπτει ή στη χειρότερη των περιπτώσεων αρκούμασταν
στην άταιρη ικανοποίηση. Αυτός δεν φτούρησε να κάνει σεφτέ εκτός του αγοραίου
έρωτα. Από ένα σημείο δε και μετά, έπαψε και ν’ αναζητεί κιόλας. Η μόνη εναλλαγή που επέτρεπε στον εαυτό του ήταν να
αλλάζει «σπίτι» με καινούριες κοπέλες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν οι φίλοι
τολμούσαν να του κάνουν κάποια παρατήρηση ή συμβουλή, η απάντησή του ήταν
κάθετα αρνητική.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ρε παιδιά εμένα με
βολεύει. Αφήστε με ήσυχο. Δεν θέλω δεσμεύσεις και προβλήματα. Σας λέω εγώ τι να
κάνετε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είναι πολύ
συνηθισμένο μια αδυναμία σου ή ένα ελάττωμά να τα επικαλύπτεις με θεωρητικό
μανδύα και να τους δίνεις ανύπαρκτο περιεχόμενο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">(στ) Η θεούσα Ελπίδα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν της φαινόταν
στην αρχή. Όταν ήμασταν στη γειτονιά τίποτα δεν προμήνυε την κατοπινή της
εξέλιξη. Η σχέση μας με την εκκλησία και τη χριστιανική ζωή όλων μας ήταν στο
μέσο επίπεδο εκείνης της εποχής. Να θυμίσουμε βεβαίως ότι όλοι παλαιότερα είχαν
πιο έντονη απασχόληση με τα θεία. Ως παράδειγμα αναφέρω τον υποχρεωτικό συχνά
εκκλησιασμό με το σχολείο, τη μεγάλη διάδοση του κατηχητικού, τη στενή
παρακολούθηση του εορτολογίου και τις περιόδους των νηστειών την οικογενειακή
διατροφή να είναι σχεδόν υποχρεωτικά προσαρμοσμένη στις επιταγές της παράδοσης.
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτά ήταν κοινά στη
γειτονιά για όλους μας παλαιά, αλλά άρχισαν να περιορίζονται με τα χρόνια,
καθώς η κοινωνία προσαρμοζόταν με τα νέα δεδομένα. Ενώ όμως για όλους η ενασχόληση με τα θεία έπαιρνε την κατιούσα,
αντίθετα για αυτήν άρχισε να ακολουθεί την ανηφόρα. Τόσο, που εκ των πραγμάτων,
υπήρξε μια απομάκρυνση που με τον καιρό μεγάλωσε και στο τέλος το χάσμα βάθυνε
τόσο που χάσαμε την επαφή μαζί της. Έτσι ήταν άγνωστη η σημερινή της κατάσταση
κι ακόμα περισσότερο οι αιτίες που την οδήγησαν σε αυτή τη διαφοροποίηση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αποσπασματικές
πληροφορίες που μας έρχονταν στα αυτιά από τρίτους, μιλούσαν πως μάλλον
κλείστηκε σε μοναστήρι ή πως προσχώρησε σε μια κλειστή θρησκευτική σέχτα και
πως όλος ο χρόνος της δαπανάται σε αυτήν. Η αλήθεια είναι πως τίποτα δεν ήταν
σίγουρο, αφού από χρόνια είχε φύγει οικογενειακώς από τη γειτονιά και κανείς
μας δεν έτυχε να τη συναντήσει στο δρόμο του, έστω και τυχαία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είχε κι αυτή τη
συμμετοχή της στην παιδική μας παρέα, όχι βέβαια τόσο συχνή, αλλά είχε.
Προσωπικά θα μ’ ενδιέφερε να μάθω λεπτομέρειες, αλλά προς το παρόν δεν εύρισκα
μια άκρη για να απευθυνθώ. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">(ζ) Κι εγώ, ο Αλέκος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Επειδή έζησα όλα τα
χρόνια στη γειτονιά, επειδή γνώρισα εκ του σύνεγγυς όλα τα μέλη της παιδικής
μας παρέας, είμαι πιστεύω ο κατάλληλος να ιστορίσω τα συμβάντα. Δεν
περιλαμβάνουν κάτι το συνταρακτικό, αλλά πώς να το κάνουμε. Είναι πλέον κοινός
τόπος ότι τα παιδικά χρόνια του κάθε ανθρώπου είναι τα χρόνια που τον
σφραγίζουν ανεπιστρεπτί. Σε ενδιάμεση φάση νομίζεις ότι τα πετάς πίσω σου σαν
ανεπιθύμητο ρούχο, μα αυτά εμφανίζονται και πάλι εμπρός σου αργότερα,
βασανιστικά και γεμάτα με νοσταλγία. Ιδιαίτερα όταν αρχίζεις να προσεγγίζεις το
τέρμα της ζωής. Κι όσοι για τον οποιοδήποτε λόγο τα απαρνήθηκαν σε κάποια φάση,
αυτά από μόνα τους, σαν τον νεκραναστηθέντα Λάζαρο, έρχονται σαν καρφιά που
καρφώνονται, θες και δεν θες, πάνω στη σκέψη σου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Να κάνω την προκαταρτική
δήλωση. Όσοι μιλάνε για αντικειμενικότητα και ουδέτερη στάση απέναντι σε
συμβάντα εθελοτυφλούν. Όταν παραθέτεις μνήμες αυτές έχουν - και πολλές φορές
χωρίς να το θέλεις – περάσει προηγουμένως από το πλυντήριο της προσωπικής σου
αυτολογοκρισίας. Είναι αδύνατο να μην έβαλαν τις πινελιές τους σ’ αυτές, οι
προσωπικές σου προτιμήσεις, οι κοινωνικές προκαταλήψεις και συμπάθειες σε
πρόσωπα και καταστάσεις. Το ομολογώ εξαρχής ελπίζοντας στο αποστολικό: Αμαρτία
εξομολογημένη, αμαρτία ήδη συγχωρεμένη <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">(η) Το κοινό μας παρελθόν <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όλους τους παραπάνω
μας έδενε ένας ισχυρός κρίκος. Το κοινό παρελθόν. Αυτοί, αλλά μαζί και άλλοι, είχαν ανάμεσά
τους ακλόνητους δεσμούς. Γεννήθηκαν στην ίδια γειτονιά περίπου την ίδια εποχή,
έζησαν μαζί τα πρώτα ευαίσθητα παιδικά χρόνια, κυνηγήθηκαν και κυνήγησαν στα
ίδια στενά δρομάκια, μάλωσαν, αγαπήθηκαν, ζυμώθηκαν. Έπαιξαν παιχνίδια,
ανταγωνίστηκαν μεταξύ τους ή με παρέες από διπλανές γειτονιές, χρειάστηκε τόσες
φορές να δείξουν την μεταξύ τους αλληλεγγύη. Δέθηκαν. Φλερτάρισαν κορίτσια,
έκλεψαν διστακτικά φιλιά, στριμώχτηκαν δήθεν τυχαία σε μια απόμερη γωνιά,
χαϊδεύτηκαν με φόβο αλλά και μέτρο, όσο οι αυστηροί όροι της εποχής το
επέτρεπαν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κυρίως ήταν
αγορίστικη παρέα, αλλά πολλές φορές χώνονταν ανάμεσά μας και δυο τολμηρά
κορίτσια, όσο τους επέτρεπε η αυστηρή γονική επιτήρηση εκείνων των χρόνων. Κι
όμως, παρά την κοινή συνισταμένη τόσων και τόσων εμπειριών, καθώς ο χρόνος
κυλούσε έπλαθε ανάμεσα μας τόσο διαφορετικούς χαρακτήρες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η εξήγηση βρίσκεται
σε ποικίλους παράγοντες. Ενδεικτικά και μόνο αναφέρω το στενό οικογενειακό
περιβάλλον, τα γενετικά χαρακτηριστικά του καθενός, την πορεία των σπουδών τους. Κάποιοι τις σταμάτησαν νωρίς
και μπήκαν αμέσως στην βιοπάλη, ενώ άλλοι συνέχισαν παρακάτω με συνέπεια την
εμφάνιση διαφορών. Πολλές φορές αυτό ενισχύθηκε και με την αλλαγή
περιβάλλοντος. Κάποιοι έφυγαν από τη γειτονιά, κάποιοι που έμειναν για
προσωπικούς λόγους τραβήχτηκαν σε άλλες νέες παρέες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Προσωπικά μου έμεινε
ένα ισχυρό απωθημένο. Υπάρχει άραγε
δυνατότητα να τους μαζέψω κατά το δυνατόν όλους σ’ ένα στέκι κάποια μέρα να
θυμηθούμε τα παλαιά; Μήπως αυτό είναι μάταιος κόπος; Μήπως κυνηγώ χίμαιρες;
Πιθανόν! Μα εγώ θα την κάνω την απόπειρα κι ας μαζέψω στο τέλος τα ερείπια της
αποτυχίας μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Χρειάστηκε να
αφιερώσω πολλές εργατοώρες σ’ αυτήν την προσπάθεια, που δεν ήταν μόνο
συζητήσεις ανάμματος του ενδιαφέροντος και πειθούς πάνω στο σκοπό μου.
Περιελάμβανε και έρευνα να ανακαλύψω άτομα που είχαμε χάσει τα ίχνη τους από
χρόνια. Κάποια στιγμή πίστεψα ότι έκανα το ανθρωπίνως δυνατόν και όρισα τόπο
και ημερομηνία, έχοντας ακέραια την αγωνία για την αποτελεσματικότητα της
πρωτοβουλίας μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">θ) Η αποτυχία<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Και ημέρα έφτασε!
Μετρούσα άτομο-άτομο τους προσερχόμενους. Έφτασα στον ικανοποιητικό αριθμό των
επτά (7) ατόμων. Σ’ αυτούς ήδη αναφέρθηκα προηγουμένως περιγράφοντας τα
χαρακτηριστικά τους. Επιφωνήματα, ασπασμοί, χαρούλες και τα ψεύτικα που πάντα
λέγονται σ’ αυτές τις περιπτώσεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Καλέ μια χαρά
είσαι! Δεν άλλαξες καθόλου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πόσο χαίρομαι που
σας ξαναβλέπω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μπράβο Αλέκο, που
είχες την πρωτοβουλία!» κι άλλα τέτοια ηχηρά και παρόμοια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Βέβαια γι αυτούς
που δεν τους βλέπαμε ή δεν μας έβλεπαν για καιρό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έκανα όλες τις
προσπάθειες να ζεστάνω το κλίμα, θυμίζοντας ευτράπελα επεισόδια από την κοινή
ζωή μας. Σερβιρίστηκαν τα ποτά και το φαγητό. Είπα την επιμελώς
προετοιμασθείσα πρόποση μου, ελπίζοντας
να θερμάνω την ατμόσφαιρα που ακόμα κυριαρχούνταν από αμηχανία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Εκείνος που ήταν πιο
άνετος ήταν ο Μπάμπης που κάθισε δίπλα στην Ελπίδα κι άρχισε το μόνιμο χόμπι
του. Θα ήθελε πάρα πολύ να κουτουπώσει τη θεούσα. Όχι πως είχε τίποτα το
ιδιαίτερο, αλλά να: Να κάνει μετά σε μας τον καμπόσο. Απ’ ό,τι φαινόταν η
πιθανότητα να πετύχει κάτι τέτοιο, ήταν πολύ χλωμή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όλοι προσπάθησαν
φιλότιμα να ανταποκριθούνε στην εκφρασμένη μου επιθυμία να ξαναβρούμε την
παλαιά σχέση φιλίας και στοργής. Αλλά εκ των πραγμάτων τότε είδα το μάταιο της
εκστρατείας μου. Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω. Έτρεξε πολύ νερό στο ποτάμι και το
τοπίο άλλαξε. Τα νιάτα έφυγαν παίρνοντας μαζί τους και τη φιλία και τη στοργή.
Ήμασταν πια διαφορετικοί! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;"> Ματαιότης ματαιοτήτων;<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Γνωρίζετε την έκφραση
«έκανε το σκατό του παξιμάδι»; Με αυτόν τον ντορό πορεύτηκε στο μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης
ζωής του ο κύριος Ζαχαρίας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τι ήταν μωρέ; Ένας
απλός εμποροϋπάλληλος σ’ ένα κεντρικό μαγαζί με το μισθό της συλλογικής
σύμβασης. Αναμένοντας κάθε φορά την ετήσια αύξηση με την ΑΤΑ και την επόμενη
ωρίμανση λόγω τριετίας. Μόνο που ο λαίμαργος πληθωρισμός τα έτρωγε πριν
προλάβει να τα χαρεί. Ανάσα μόνο τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα. Παράπονο από
τ’ αφεντικό του δεν είχε. Τηρούσε ο άνθρωπος κατά γράμμα τα τυπικά της
εργατικής νομοθεσίας. Ο μισθός έπεφτε κάθε μήνα ανελλιπώς και χωρίς
καθυστερήσεις. Κι αυτός όμως ήταν εντάξει- και με το παραπάνω- στα καθήκοντά
του. Ποτέ δεν έλειψε απ’ τη δουλειά. Ακόμα και τη μέρα που είχε πυρετό ήρθε στη
δουλειά. Μόνο όταν γεννήθηκε ο μπόμπιρας του, ο Γιωργάκης, του τηλεφώνησε η
γυναίκα του κι έφυγε έκτακτα για να την πάει
στο μαιευτήριο. Έτσι ήταν μια ζωή. Τύπος και υπογραμμός!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο κυρ Ζαχαρίας είχε
ένα όνειρο. Να βάλει στο κεφάλι ένα δικό του κεραμίδι. Τίποτε το ιδιαίτερο. Ένα
δυαράκι του έφτανε και περίσσευε. Τόσες και τόσες πολυκατοικίες χτίζονται γύρω
του, τόσοι γνωστοί του έκαναν αγορές διαμερισμάτων. Γιατί όχι κι αυτός; Μάνα
δεν τον γέννησε κι αυτόν; Κατσίκα τον
γέννησε; Έτσι άρχισε να βάζει στην πάντα δραχμή-δραχμή. Μια τολμηρή πρωτοβουλία
γι αυτόν, αφού την κράτησε, σαν ιερό μυστικό, μακριά από τους άλλους. Τα
χρήματα δεν τα είχε στο σπίτι. Λίγα ήταν τα σημεία στο νοικιασμένο σπίτι του
που θα μπορούσε να τα κρύψει. Σίγουρα απ’ την πρώτη μέρα η γυναίκα θα τ’
ανακάλυπτε. Έτσι τα φύλαγε σ’ ένα τενεκεδένιο κουτί σε μια γωνιά της αποθήκης
του μαγαζιού, αλλά για καλό και για κακό το έλεγχε κάθε μέρα. Αυτός μόνο
κατέβαινε κάτω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Από το μισθό του
κρατούσε κάθε μήνα ένα ποσόν για τα προσωπικά του έξοδα και τα υπόλοιπα τα
έδινε στη γυναίκα του να κάνει εκείνη κουμάντο. Είχε κάτι τυχερά, μερικές φορές
και υπερωρίες. Αυτά πηγαίνανε κατευθείαν στο κουτί. Φασούλι το φασούλι γεμίζει
το σακούλι! Έκοψε τις «δαπανηρές» προσωπικές του συνήθειες, Το τσιγάρο και το
δεκατιανό κουλούρι. Το πρωί άρπαζε στα κρυφά μια φέτα ψωμί και την έχωνε στην
τσέπη και σπανίως έκανε απ’ τ’ αφεντικό του τράκα ένα τσιγάρο. Έτσι για μια
τζούρα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά από χρόνια το
ποσόν, για τα μέτρα του, έγινε σεβαστό και τα κατάθεσε στην Εθνική να παίρνει
και τον τόκο. Στη συνέχεια έκανε και αίτηση στην τράπεζα για στεγαστικό δάνειο.
Αφού ήρθε η σειρά του τον ειδοποίησαν ότι εγκρίθηκε. Από καιρό έψαχνε να βρει
δυάρι σε κατάλληλη θέση. Κοντά στην γειτονιά του οπωσδήποτε. Και το βρήκε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά από πολλά
παζάρια και παρακάλια συμφώνησαν στην τιμή και την άλλη μέρα έγινε το συμβόλαιο
στον συμβολαιογράφο. Τον δυσκόλεψε το έκτακτο έξοδο με την αμοιβή του
δικηγόρου, που δεν το είχε υπόψη του, αλλά το ξεπέρασε κι αυτό. Ήταν επιτέλους
ιδιοκτήτης ενός νεότευκτου διαμερίσματος! Η συγκίνησή του ήταν μεγάλη. Είναι
παράξενη η αίσθηση της ιδιοκτησίας, φίλε μου! Ότι κάτι είναι όλο δικό σου. Σου
δίνει μπόι και βλέπεις τα πράγματα αλλιώς. Επιτέλους θα σταματήσει να δίνει το
μηνιαίο χαράτσι στον γεροξούρα ιδιοκτήτη της μονοκατοικίας που είχε
νοικιασμένη. Αυτός; Δεν ήξερε τι είχε. Τι θα τα κάνει ο έρημος, μαζί του θα τα
πάρει;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τότε και μόνο τότε
το ανακοίνωσε στη γυναίκα και το γιο του. Με περηφάνια και καμάρι λες και είχε
τετραγωνίσει τον κύκλο κι η χαρά του, να δεις, μεταλαμπαδεύτηκε και σ’ αυτούς.
Με συνοπτικές διαδικασίες και μόνοι τους κάνανε τη μετακόμιση. Έξη μέρες χάρηκε
το νέο, το δικό του σπίτι! Την έβδομη μέρα έφυγε απ’ τη ζωή ξαφνικά και γρήγορα
με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Τον κλάψανε πολύ τον άντρα της οικογένειας.
Ήταν το στήριγμα τους μια ζωή και τώρα θα άρχιζε η δική τους περιπέτεια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το ερώτημα που
μπαίνει είναι αυτόματο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήταν
μάταιη τελικώς η πολύχρονη προσπάθειά του; Δεν άξιζε τον κόπο και τις θυσίες
που είχε υποβάλλει ο κυρ Ζαχαρίας στον εαυτό του; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η καταφατική
απάντηση θα ήταν βιαστική κι άδικη. Αυτός είχε ένα όνειρο και μ’ αυτό
ξημεροβραδιαζόταν! Ήδη η προσμονή της πραγμάτωσής του κι η γλύκα της
ολοκλήρωσης δεν είναι μια αμοιβή; Πόσοι και πόσοι συνάνθρωποι μας δεν πέρασαν
από τη ζωή, χωρίς στόχους χωρίς να αφήσουν με τον οποιοδήποτε τρόπο το στίγμα
τους σ’ αυτό το πέρασμα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όχι δεν ήταν μάταιη
η ζωή του κυρ Ζαχαρία. Άτυχη ήταν! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><!--[if gte vml 1]><v:shape id="Εικόνα_x0020_4" o:spid="_x0000_s1032"
type="#_x0000_t75" style='position:absolute;margin-left:0;margin-top:0;
width:204.45pt;height:212.6pt;z-index:251666432;visibility:visible;
mso-wrap-style:square;mso-width-percent:0;mso-height-percent:0;
mso-wrap-distance-left:9pt;mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt;
mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:center;
mso-position-horizontal-relative:margin;mso-position-vertical:center;
mso-position-vertical-relative:margin;mso-width-percent:0;
mso-height-percent:0;mso-width-relative:margin;mso-height-relative:margin'>
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image007.png"
o:title=""/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="left" height="283" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image008.jpg" v:shapes="Εικόνα_x0020_4" width="273" /><!--[endif]--><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">Η μάχη με τη μοίρα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Από την αρχή
φιλοδωρήθηκε με μια σειρά μειονεκτημάτων. Δεν αναφέρομαι στους υλικούς όρους
διαβίωσης και τις ελλείψεις βασικών αγαθών. Αυτά τα προβλήματα με προσπάθεια
και επιμονή είναι δυνατόν κάποια στιγμή να τα ξεπεράσεις. Εκείνο που δεν
υπερνικείται όμως με τίποτα, είναι τα χαρακτηριστικά που σου κληρονόμησαν οι
γεννήτορες σου. Μπορείς να κάνεις κάτι για το μπόι και για τη φάτσα σου; Είναι
αυτά συνοδευτικά δεδομένα ολόκληρης της ζωής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δυο πήχες και κάτι
το ανάστημά του, χαρακτηριστικό που τον κυνηγούσε από τη στιγμή που κατάλαβε τι
αυτό σημαίνει. Έφαγε στα μούτρα όλη την καζούρα από το περιβάλλον που ζούσε.
Κοντό τον ανέβαζαν, Τσάτσο τον κατέβαζαν!
Μέχρι ανέκδοτα και παρατσούκλια άρχιζαν να του λένε. Με τέτοιο μπόι ποτέ
μέχρι τώρα δεν αξιώθηκε να σταυρώσει μια γυναίκα πέρα από τις κοκότες, που σου
κάθονται επί πληρωμή.</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-fareast-language: EL; mso-no-proof: yes;"> </span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μάλιστα και σ’ αυτές
διάβαζε στα μάτια τους την υποτίμηση και το συγκαταβατικό τους ύφος, κάτι που
πάντα τον διαόλιζε. Μόνο σ’ έναν τομέα του βγήκε σε καλό αυτό του το
χαρακτηριστικό, αλλά αυτός θα προτιμούσε να μην έχει αυτήν την τύχη. Πήρε
οριστική απαλλαγή από το στρατό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αχ μωρέ ας είχα
μπόι κι ας έβγαζα όλη τη θητεία μου στα σύνορα!» ψιθύρισε απελπισμένα από μέσα
του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Να ήταν μόνο αυτό;
Ίσως με την πάροδο του χρόνου να το συνήθιζε. Ήταν κι η φάτσα του.
Ποντικομούρης, σχεδόν σπανός, λες και πάνω στο πρόσωπό του είχαν κάνει
συνέλευση όλα τα ελαττώματα. Στο σπίτι του δεν υπήρχε καθρέπτης. Τους είχε
όλους επί τούτου θρυμματίσει. Πλην ματαίως γιατί στο δρόμο έβλεπε χωρίς να το επιδιώκει
συχνά τη φάτσα του σε βιτρίνες καταστημάτων, αντανακλάσεις σε πολλές
επιφάνειες, αλλά το χειρότερο, το έβλεπε συνεχώς στα μάτια των ανθρώπων που τον
αντίκριζαν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κάθισε μέρες και
μέρες να σκεφθεί την κατάστασή του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν ήταν και
κανένας χαζός; Αυτό φάνηκε και στη περίοδο των σπουδών του. Το μυαλό του έκοβε
πάνω από το μέσο όρο. Εγκαίρως είχε για προφανείς λόγους αποκλείσει μια σειρά
από επαγγέλματα. Ένα απ’ αυτά ήταν το επάγγελμα του δασκάλου, του παιδαγωγού.
Θα του άρεσε πολύ, αλλά υπήρχαν προφανή απαγορευτικά στοιχεία. Δεν θα άντεχε
τις αναπόφευκτες κοροϊδίες των παιδιών. Έτσι σπούδασε οικονομικά και
ειδικεύτηκε στα φορολογικά και λογιστικά θέματα. Οι γνώσεις του γρήγορα
αξιολογήθηκαν από κάποιους επιχειρησιακούς κύκλους, που τον αξιοποίησαν δεόντως.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ένας
λοιπόν τομέας που μπορούσε να δώσει μάχη και να κερδίσει την παραδοχή του
περιβάλλοντός του ήταν η επαγγελματική καταξίωση. Κι αυτό μάλλον το είχε ήδη
πετύχει κατά ένα μεγάλο ποσοστό. Όμως δεν του ήταν αρκετό. Με βάση τις
συμβουλές και τις γνώσεις του κάποιοι από τους πελάτες του είχαν γλυτώσει
σημαντικά ποσά από την εφορία. Και είχε εισπράξει κι αυτός την γενναία αμοιβή
του. Έτσι δεν τον κυνηγούσε πλέον το πρόβλημα της διαβίωσης. Όμως η πρώτη αυτή
επιτυχία δεν του έφτανε. Και αλλού έπρεπε ν’ αναζητήσει την προσωπική του
καταξίωση. Ματαιοδοξία; Όχι ! Ανθρώπινη ανάγκη παραδοχής της ύπαρξής του;
Μάλλον !<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κάπου άκουσε για το </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Facebook</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">. Πως εκεί μπορείς να μην βάζεις τη
φωτογραφία σου, ακόμα και το πραγματικό σου όνομα. Το τελευταίο μάλλον δεν τον
ενδιέφερε, αφού ζητούσε δικαίωση στο άτομο του. Το θέμα της φωτογραφίας τον
βόλευε πολύ. Κάθισε και μελέτησε πολύ τους όρους λειτουργίας του. Κάποια στιγμή
το τόλμησε. Μπήκε διστακτικά κι αναζήτησε τους πρώτους φίλους. Είδε ότι δεν
ήταν δύσκολο να το πετύχει. Παρατήρησε συμπεριφορές, είδε με τι ασχολούνται οι
παλαιότεροι. Εικόνες, βιντεάκια, λόγια σοφών, που τα εύρισκες εύκολα στο
διαδίκτυο ήταν τα πιο συνηθισμένα. Αλλά και απόψεις πάνω στα θέματα της
επικαιρότητας, σχολιασμοί γεγονότων, καταγγελίες, επέτειοι, προσωπικότητες και
τόσα ακόμα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Περπάτησε κι αυτός
στα ίδια μονοπάτια και σε λίγο άρχισε να τον συνεπαίρνει η νέα ασχολία. Κέρδισε πολλά </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">like</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> για αρκετές αναρτήσεις και η
αυτοπεποίθησή του ανέβηκε κατά αρκετά σκαλοπάτια. Μέρα με τη μέρα ανακάλυπτε
νέες πηγές και τα προσωπικά του σχόλια ήταν πάντα προσεγμένα, έτσι ώστε να μην
δημιουργούν ενδεχόμενες αντιδράσεις. Συνεχώς διεύρυνε τον κύκλο των φίλων και
για πρώτη φορά επιτέλους - έστω και εκ του μακρόθεν - εύρισκε μια θετική
ανταπόκριση για τον εαυτό του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όμως δεν μπορούσε
μονίμως να συνεχιστεί αυτή η ρόδινη ατμόσφαιρα. Από κάποια στιγμή και μετά
εμφανίστηκαν οι πρώτες δυσκολίες. Πρώτα οι προσκλήσεις να παραβρεθεί σε
εκδηλώσεις Όταν απευθύνονταν σ’ αυτόν προσωπικά επικαλούνταν ψεύτικες, αλλά αρκετά
αληθοφανείς δικαιολογίες. Εννοείται ότι τις απέφευγε διακριτικά, αλλά μέχρι
πότε; Τα πράγματα δυσκόλεψαν όταν κατέφθασαν κλήσεις για </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Skype</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">. Εκεί πρόκειται για συνομιλία
τηλεφωνική που συνοδεύεται με τη ζωντανή εικόνα των ομιλούντων. Έμαθε πως να ακούγεται μόνο η φωνή του, αλλά
όχι κι η εικόνα του. Δεν πατούσε δηλαδή το απαραίτητο εικονίδιο κι όταν οι
συνομιλητές του έλεγαν να το κάνει, έλεγε ψέματα ότι το πατούσε αλλά δεν υπήρχε
ανταπόκριση. Κάποιο ελάττωμα θα έχει φαίνεται ο δικός του υπολογιστής ή η
κάμερα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με τη φωνή δεν είχε
κανένα πρόβλημα γιατί ήξερε πως ακούγεται μια χαρά. Παρά τα άλλα αρνητικά
χαρακτηριστικά του. Τις κοινωνικές συναναστροφές τις απέφευγε όπως ο διάολος το
λιβάνι και ο κύκλος των άμεσα γνωστών ήταν κυρίως από το χώρο της εργασιακής
του απασχόλησης. Μόλις μπόρεσε άλλαξε και γειτονιά, οπότε οι συναντήσεις με
άτομα που ήξεραν όνομα και φάτσα είχε δραστικά περιοριστεί. Όμως το σκουληκάκι
μέσα του άρχιζε με την πάροδο του χρόνου να γίνεται ενοχλητικό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέχρι πότε, μωρέ,
θα κρύβεται; Το ερώτημα ήταν όχι αν μπορεί έτσι επ’ άπειρον να συνεχίσει, αλλά
αν κοροϊδεύοντας τους άλλους κοροϊδεύει και υποτιμά μαζί και τον εαυτό του.
Είναι αυτό σωστό; Με το κρυφτούλι βρίσκει την πολυπόθητη δικαίωση που πάντα
επιθυμούσε; Προφανώς όχι! Πρέπει να τολμήσει τα αποκαλυπτήρια; Το
βασάνισε αρκετά και κάποια στιγμή το τόλμησε. Ένιωσε επιτέλους απελευθερωμένος.
Βεβαίως δεν συνάντησε ενθουσιασμό, βεβαίως είδε τα γνωστά απαξιωτικά βλέμματα,
κάποιοι τον έσβησαν από φίλο, αλλά μπρος στο αίσθημα της απελευθέρωσης που
εισέπραξε όλα τα παραπάνω ήταν μικρά πταίσματα. Μπήκε πάλι στην κοινωνία και το
κρυφτό έγινε παρελθόν. Και η ασχήμια συνηθίζεται!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><!--[if gte vml 1]><v:shape id="Εικόνα_x0020_6"
o:spid="_x0000_s1031" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;
margin-left:0;margin-top:0;width:200.8pt;height:286.3pt;z-index:251667456;
visibility:visible;mso-wrap-style:square;mso-width-percent:0;
mso-height-percent:0;mso-wrap-distance-left:9pt;mso-wrap-distance-top:0;
mso-wrap-distance-right:9pt;mso-wrap-distance-bottom:0;
mso-position-horizontal:center;mso-position-horizontal-relative:margin;
mso-position-vertical:center;mso-position-vertical-relative:margin;
mso-width-percent:0;mso-height-percent:0;mso-width-relative:margin;
mso-height-relative:margin'>
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image009.jpg"
o:title=""/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="left" height="382" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image010.jpg" v:shapes="Εικόνα_x0020_6" width="268" /><!--[endif]--><b><o:p></o:p></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;">
Αιτία διαζυγίου <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέσα στα πολλά που
συνέβησαν στην ζωή του ήταν και τούτο. Στο τετράγωνο που βρίσκεται το
διαμέρισμά του γύρω-γύρω υπάρχουν πολυκατοικίες. Όταν πρωτοκατοίκησε σε αυτό η εικόνα ήταν αρκετά διαφορετική,
αφού ακόμα σώζονταν πολλές παλαιές μονώροφες ή διώροφες μονοκατοικίες. Μέσα στο
κύμα της παράλογης και ανεξέλεγκτης
«αξιοποίησης» της περιουσίας, με τη μέθοδο της αντιπαροχής, σιγά-σιγά
στη θέση τους υψώθηκαν εξαώροφες πρόχειρες και κακοφτιαγμένες πολυκατοικίες.
Δεν έμεινε ούτε ένα κενό, ούτε ένα δείγμα του παρελθόντος. Πρόοδος!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Στο κέντρο του
τετραγώνου υπάρχουν οι «κοινόχρηστοι χώροι» χωρισμένοι με πρόχειρα τοιχάκια. Σ’
αυτούς αγωνίζονται να ζήσουν κάποια φυτά αλλά στην ουσία οι χώροι αυτοί
γίνονται αποθήκες κάθε άχρηστου αντικειμένου και εκ των πραγμάτων εστίες
ρύπανσης. Όταν έβγαινες στα εσωτερικά μικρά μπαλκόνια είχες φάτσα τις
κρεβατοκάμαρες των απέναντι διαμερισμάτων και λίγο ως πολύ αρκετά συμβαίνοντα
σ’ αυτά ήταν σε κοινή θέα κι ακρόαση. Ακόμα δεν είχε αναπτυχθεί η σημερινή
απαραίτητη σχεδόν εγκατάσταση των κλιματιστικών που απομόνωσε ακόμα περισσότερο
τα διαμερίσματα αφού σήμερα στα περισσότερα οι μπαλκονόπορτες είναι κλειστές
και σπανίως στη διάρκεια της ημέρας ανοίγουν για τον ελάχιστο αερισμό τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τότε, κυρίως τις
καλοκαιρινές νύχτες, οι μπαλκονόπορτες έμεναν ορθάνοιχτες στην αναζήτηση λίγης
δροσιάς. Ακόμα ο φόβος των παράνομων εισβολέων στην οικογενειακή εστία δεν είχε
αναπτυχθεί, κατάσταση καθημερινή κι επίφοβη σήμερα. Κι αυτό είχε τις
αναπόφευκτες συνέπειες. Γινόσουν ακούσιος - και γιατί όχι εκούσιος- μάρτυς
πολλών από τα διαδραματιζόμενα σε γειτονικές κρεβατοκάμαρες. Εδώ θέλω ν’
αναφερθώ σε μια ακραία περίπτωση που τάραξε την ισορροπία σε πολλά ζευγάρια κι
αποτέλεσε την αφορμή ακόμα και οριστικών χωρισμών και διαζυγίων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ένα αυγουστιάτικο
βράδυ η ηρεμία της προχωρημένης νύχτας σχίστηκε από τους δυνατούς ήχους μιας
ερωτικής πράξης. Ήχοι που έρχονταν από το ανοιχτό παράθυρο κάποιου
διαμερίσματος. Κραυγές δυνατές, εκκλήσεις για περισσότερη ένταση, αναστεναγμοί
ευχαρίστησης, λόγια ερωτικά, βωμολοχίες τρυφερές αλλά κι άγριες, παραδοχές
ευχαρίστησης, αμοιβαία παινέματα κι όλα τα συναφή κι ανάλογα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Θέλεις
δεν θέλεις, κάτι τέτοιο ξυπνάει και τον αναίσθητο. Αυτή η πανδαισία ήχων
κράτησε πάνω από ένα τέταρτο. Αναστάτωσε τους πάντες κι αναπόφευκτα έγινε
αφορμή για συζήτηση σε πολλές λιμνάζουσες κρεβατοκάμαρες. Οι συγκρίσεις έγιναν
αυτόματα από μόνες τους και η ζήλεια εισχώρησε σαν σκουλήκι στο μυαλό ανδρών
και γυναικών. Τα ερωτήματα κι οι απορίες ορθώθηκαν πελώρια στο μυαλό πολλών,
ιδιαιτέρως μερικών που είναι πάνω από το μέσο όρο περίεργοι και κουτσομπόληδες.
Κάθε πολυκατοικία, δόξα τω θεώ, διαθέτει τουλάχιστον ένα τέτοιο άτομο. Όμως
αυτό ήταν μόνο η πρώτη νύχτα, ένα είδος γενικής πρόβας. Το φαινόμενο συνέχισε
να επαναλαμβάνεται και τις επόμενες βραδιές, χωρίς διακοπή. Για πολλούς έγινε
εφιάλτης, αλλά για μερικούς αφορμή διασκέδασης και κίνητρο εκτόνωσης των
καταπιεσμένων κι ανικανοποίητων επιθυμιών τους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Από τα γύρω
διαμερίσματα άρχισαν να ακούγονται γκρίνιες, τα πρώτα παράπονα, οι κατάρες
κάποιων γυναικών για την τύχη τους, να μην είναι παντρεμένες μ’ έναν τέτοιον
άνδρα, που έχει την ικανότητα να απογειώνει τη γυναίκα και να της χαρίζει τόση
έντονη και παρατεταμένη ευχαρίστηση. Φτύσιμο και υποτιμητικά σχόλια για τον
δικό τους άνδρα. Καυγάδες κι ένταση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το ζήτημα έγινε
κεντρικό θέμα συζήτησης στους ενοίκους των πολυκατοικιών του τετραγώνου και
άρχισε το κυνηγητό αναζήτησης των ενόχων ή ηρώων του μεταμεσονύχτιου γλεντιού.
Ο καθένας επιστράτευσε τους γνωστούς του σε διπλανά διαμερίσματα και ενοίκων
των απέναντι πολυκατοικιών, αλλά σε πρώτη φάση η έρευνα δεν έδωσε θετικό
αποτέλεσμα. Το θαυμαστό ζευγάρι παρέμενε άγνωστο κι όλοι αρνούνταν διαρρήδην
ότι είναι οι ένοχοι. Φυσιολογικά ήρθε το ερώτημα πού βρίσκουν αυτήν την
ικανότητα για τόσο έντονο ερωτισμό και επιπρόσθετα τη δύναμη για την αδιάκοπη
επανάληψη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά από κάποιες
μέρες ένας μόνιμος αλλά και παρατηρητικός ένοικος παρατήρησε ομοιότητα στην
επανάληψη των ερωτικών περιπτύξεων, ήχων και λέξεων και του μπήκαν ψύλλοι στ’
αυτιά. Είχε και προσωπικό λόγο να τον ενδιαφέρει το ζήτημα γιατί από τη μέρα
που πρωτοεμφανίστηκε το φαινόμενο, η δικιά του συμβία του έκανε τη ζωή κόλαση
με παράπονα και γκρίνιες. Ανίκανο τον ανέβαζε, ανίκανο τον κατέβαζε και τον
απειλούσε ότι θα τα μαζέψει και θα γυρίσει στη μάνα της. Από τη στιγμή που
υποπτεύθηκε ότι κάτι ύποπτο συμβαίνει, το έβαλε αμέτι μουχαμέτι, να βρει την
άκρη του νήματος. Μετά από κόπο και με
τη βοήθεια άλλων συμπασχόντων, ο ένοχος βρέθηκε και η ανακάλυψή του ήταν μια
έκπληξη για όλους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μούφα το πράγμα! Ο
πρωταγωνιστής κι ένοχος της αναστάτωσης ήταν ένα σχεδόν ανέραστο
γεροντοπαλίκαρο, με σωρευμένη μέσα του
την πίκρα, που καθόταν μόνο κι έρημο σε μια γκαρσονιέρα ορόφου. Έπασχε από
χρόνια αϋπνία και εκατοντάδες βράδια την
έβγαζε στο μπαλκόνι αθόρυβα, αλλά με τεντωμένα τ’ αυτιά του ακούγοντας τους
πάσης φύσεως ήχους που έρχονταν στ’ αυτιά του από όλα τα γύρω διαμερίσματα. Η
πράξη του ήταν μια εκδήλωση της πίκρας
για την ως τώρα μοναξιά του. Ήταν ένα είδος εκδίκησης προς την άδικη
κοινωνία που δεν του έλαχε κι αυτού ένα ψήγμα ανθρώπινης συντροφιάς. Στο
γραφείο της δημόσιας υπηρεσίας που εδώ και χρόνια εργαζόταν, ένας συνάδελφος
είχε προμηθευθεί μια μαγνητοταινία με αυτό το περιεχόμενο και με έπαρση του
είχε εξομολογηθεί τα καθέκαστα. Κάποιος ξάδελφος του, την είχε στείλει από το
εξωτερικό. Αναφέρθηκε σε μια από τις ανούσιες συζητήσεις που γίνονται εκεί κι
από τότε έγινε στο συνάδελφο τσιμπούρι μέχρι ν’ αποκτήσει ένα αντίγραφο. Ο
άλλος θεώρησε ότι το θέλει για προσωπική του χρήση και κάποια στιγμή ενέδωσε
στο πιεστικό αίτημα. Που να φανταζόταν τι έκρυβε ο άλλος μέσα του και ποιες
ήταν οι υποχθόνιες βλέψεις του;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το φαινόμενο, μετά
την ανακάλυψη του ενόχου, έλαβε οριστικά τέλος. Το γεροντοπαλίκαρο μετά τη
γενική κατακραυγή δεν άντεξε. Τα μάζεψε κι άλλαξε γειτονιά. Ίσως, χωρίς να έχει
συνείδηση τι στοίχισε στους άλλους η αποκοτιά του. Βλέπεις, οι εντυπώσεις δεν
σβήνονται από τη μια στιγμή στην άλλη κι ένα ζευγάρι χώρισε εξ αιτίας του
οριστικά. Βεβαίως το συμβάν ήταν η αφορμή γιατί προϋπήρχε η αιτία. Σκοτεινό
σημείο που δεν συζητήθηκε ποτέ ήταν η επίδραση που είχε στα παιδιά των
οικογενειών το ζήτημα. Οι ήχοι δεν κάνουν ηλικιακές διακρίσεις. Διαδίδονται και
εισχωρούν παντού. Άδηλο τα ψυχικά τραύματα που επέφεραν, σίγουρα όμως έγιναν
αφορμή για μπόλικους άταιρους εφηβικούς έρωτες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">
</span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;"> <i>Το πέρασμα<o:p></o:p></i></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το μαγαζί το είχε
σταμπάρει από πριν. Μπήκε αποφασιστικά μέσα κι εξήγησε τι θέλει. Ο μαγαζάτορας
του έδειξε διάφορες ποιότητες. Εκείνο που τον ενδιέφερε είναι η αντοχή τους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Κι ένα τόνο μπορεί
ν’ αντέξει, κύριε!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Α! Εντάξει. Κόψτε
μου πέντε μέτρα..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Θα σας φτάσει;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Και περισσεύει… Σας
παρακαλώ, τυλίξτε το ..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μαζεμένο σε μια κομψή μικρή κουλούρα, τυλιγμένο με μια
ουδέτερη κορδέλα. Όλα έπρεπε να γίνουν με πρόγραμμα και τάξη. Βασικό γνώρισμα
ολόκληρης της ζωής του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν έφτασε στο σπίτι
γδύθηκε και μπήκε στο μπάνιο. Φεύγοντας το πρωί είχε φροντίσει να υπάρχει ζεστό
νερό. Λούστηκε με ιδιαίτερη φροντίδα, έκοψε νύχια στα πόδια και τα χέρια. Με το
ψαλιδάκι εξαφάνισε μερικές τρίχες που με θράσος έβγαιναν απ’ τα ρουθούνια του.
Ξυρίστηκε με προσοχή και με μπαγιονέτες καθάρισε επιμελώς τ’ αυτιά του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πασαλείφτηκε χωρίς
φειδώ με την κολόνια που είχε για ειδικές περιπτώσεις και φόρεσε καινούρια
εσώρουχα, που προμηθεύτηκε από την προηγούμενη μέρα. Έβαλε το καλό ρολόι με το
χρυσό μπρασελέ και με ικανοποίηση είδε ότι έχει αρκετό χρόνο μπροστά του μέχρι
να έρθει το ταξί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κάθισε στην καρέκλα
μπροστά στο γραφείο του κι άνοιξε το συρτάρι με τα προσωπικά ενθυμήματα, που
του είχαν απομείνει. Είδε μια προς μια τις φωτογραφίες και κάποιες τις χάιδεψε
με τρυφερότητα. Κάθε πράγμα εκεί μέσα, του έφερνε στο νου, εικόνες, συμβάντα,
πρόσωπα. απώλειες. Μ’ άλλα λόγια μια συμπυκνωμένη περιήγηση της ζωής του. Δεν
ήταν καιρός για αξιολόγηση ή κριτική. Αυτή ήταν η ζωή του …<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Εκεί ξεχάστηκε λίγο
και κάποια στιγμή είδε το ρολόι. Πετάχτηκε όρθιος. Σ’ ένα πεντάλεπτο θα ερχόταν
το ταξί. Έκλεισε το συρτάρι. Ντύθηκε βιαστικά, αλλά και με φροντίδα, με ρούχα
που από πριν είχε ξεχωρίσει. Η μόνη αλλαγή με το σύνηθες ήταν πως δεν φόρεσε
γραβάτα. Όταν χτύπησε το τηλέφωνο ότι το ταξί είναι από κάτω, μόλις που είχε
ολοκληρώσει την προετοιμασία του. Αρπάζοντας την κουλούρα και ρίχνοντας ένα
βλέμμα γύρω, έκλεισε πίσω του την πόρτα… <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήταν πια δειλινό.
Χαιρέτησε ευγενικά τον οδηγό και μπήκε στην πίσω θέση. Του είπε χοντρικά τον
προορισμό του. Όταν το ταξί κινούνταν στον επαρχιακό δρόμο, ο επιβάτης είπε
απότομα στον οδηγό να σταματήσει. Εκείνος έκπληκτος υπάκουσε και με απορία
γύρισε να τον ρωτήσει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εδώ θέλετε; Μα
είναι ερημιά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μια χαρά είναι.
Κράτα τα ρέστα..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Να σας περιμένω;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Όχι. Να πας στο
καλό. Ευχαριστώ»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><!--[if gte vml 1]><v:shape id="Εικόνα_x0020_11"
o:spid="_x0000_s1030" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;left:0;
text-align:left;margin-left:0;margin-top:0;width:287.3pt;height:153.05pt;
z-index:251662336;visibility:visible;mso-wrap-style:square;
mso-width-percent:0;mso-height-percent:0;mso-wrap-distance-left:9pt;
mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt;
mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:left;
mso-position-horizontal-relative:margin;mso-position-vertical:center;
mso-position-vertical-relative:margin;mso-width-percent:0;
mso-height-percent:0;mso-width-relative:margin;mso-height-relative:margin'>
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image011.jpg"
o:title=""/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="left" height="204" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image012.jpg" v:shapes="Εικόνα_x0020_11" width="383" /><!--[endif]--><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">
Όταν τα φώτα του ταξί χάθηκαν, αυτός κατευθύνθηκε με σιγουριά σε μέρος
που φαίνεται το ήξερε από πριν. Όταν έφτασε στο μεγάλο πεύκο στηρίχτηκε στον
κορμό του για λίγο. Ήξερε με ακρίβεια τα επόμενα βήματά του. Απλώς έκανε στάση
για μια ανάσα. Με ιδιαίτερη αναρριχητική ικανότητα σκαρφάλωσε στο χοντρό κλάδο
που από παλαιότερες επισκέψεις ήξερε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Άνοιξε το δέμα που
είχε στην τσέπη του. Στο ένα άκρο έκανε έναν βρόχο και το άλλο άκρο το έδεσε
στον στέρεο κλάδο. Να που οι γνώσεις του σε ναυτικούς κόμπους που είχε μάθει
στην προσκοπική του περίοδο του φάνηκαν τελικά χρήσιμοι. Πέρασε τον βρόχο στο
λαιμό του κι έριξε μια τελευταία ματιά γύρω του. Όταν πήδηξε στο κενό δεν μίλησε
καθόλου. Ο μόνος ήχος που ακούστηκε στην ηρεμία που επικρατούσε στο χώρο,
εκείνη τη στιγμή ήταν ο κρότος του
λαιμού του που έσπαζε κάτω από τη μεγάλη πίεση του βάρους του..<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Οι λίγοι γνωστοί
του αναρωτήθηκαν για τα αίτια της τραγικής του πράξης, αλλά παρά το επιμελημένο
ψάξιμο δεν βρέθηκε κανένα σημείωμα που να εξηγεί τα κίνητρά του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">
<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></p>
<p class="MsoNormal"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;"> Με τον καιρό μαθαίνεις</span></i></b><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Την είχαν από νωρίς
προειδοποιήσει. Αυτό να μην το κάνει ποτέ! Ε λοιπόν, δεν φταίει η ίδια. Αν δεν
της το απαγόρευαν έτσι απότομα κι αυταρχικά, ποτέ δεν θα το αποτολμούσε.
Υπέκυψε στη ενδόμυχη περιέργεια από την οποία ταλανίζεται ο συνήθης άνθρωπος να
γευτεί τον απαγορευμένο καρπό, το μήλο του παραδείσου. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είχε ανακαλύψει έναν
τρόπο να «βλέπει» τα συμβαίνοντα μέσα
στην κρεβατοκάμαρα των γονιών της. Δεν ήταν κάποιο άνοιγμα ή κλειδαρότρυπα.
Όχι, ήταν ένα οπτικό φαινόμενο. Ήτανε μια αντανάκλαση που γινόταν όταν ο ήλιος
βρισκόταν στο γέρμα του κι εσύ καθόσουν στην κατάλληλη θέση. Τότε η εικόνα της
κρεβατοκάμαρας σερβιριζόταν επαρκώς στα μάτια σου με όλα τα συμβαίνοντα εντός
της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με έκπληξη μια μέρα
το είδε και χάρηκε πολύ. Φορτωμένη με την παιδική αφέλεια για την ανακάλυψή
της, το είπε αθώα στη μάνα της. Τι ήταν μωρέ τότε; Ένα κοριτσάκι πέντε μόνο
χρόνων, σε φάση που ο άνθρωπος μαζεύει εικόνες, λόγια, κάθε λογής ακούσματα.
Συλλέγει πράγματα κι εμπειρίες που χτίζουν μέσα του τη γνώση της ζωής και
οικοδομούν το χαρακτήρα του. Προτερήματα, ελαττώματα και χούγια. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ναι! Αυτό πιστεύει.
Η μάνα της φταίει! Αυτή κουνώντας το
δάχτυλο με αυστηρότητα της είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αυτό να μην το
ξανακάνεις ποτέ! Ακούς τι σου λέω;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Καλά ! Πες στον διψασμένο στην έρημο να μην
πιει νερό απ’ τη πηγή, που μετά από βασανιστικές μέρες έφτασε κοντά της. Αυτή
ήταν η φοβέρα. Τι ήταν να το πει;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αχ, ρε μάνα από
ψυχολογία ήσουν στο μηδέν!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είπε, από μέσα
της, όταν μετά από χρόνια ξανάφερε στο
νου της τη σκηνή, ενθυμούμενη με ντροπή το περιστατικό της παιδικής και
διελθούσης ανεπιστρεπτί πλέον ηλικίας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><!--[if gte vml 1]><v:shape id="Εικόνα_x0020_20"
o:spid="_x0000_s1029" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;left:0;
text-align:left;margin-left:203.35pt;margin-top:0;width:254.55pt;height:221.1pt;
z-index:251663360;visibility:visible;mso-wrap-style:square;
mso-width-percent:0;mso-height-percent:0;mso-wrap-distance-left:9pt;
mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt;
mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:right;
mso-position-horizontal-relative:margin;mso-position-vertical:center;
mso-position-vertical-relative:margin;mso-width-percent:0;
mso-height-percent:0;mso-width-relative:margin;mso-height-relative:margin'>
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image013.jpg"
o:title=""/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="right" height="295" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image013.jpg" v:shapes="Εικόνα_x0020_20" width="339" /><!--[endif]--><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">
Ένα απόγευμα έπαιζε στην αυλή
και είχε ψιλοβαρεθεί μόνη της. Είχαν περάσει δυο τουλάχιστον ώρες από το
μεσημεριανό κυριακάτικο γεύμα, που πάντα στην οικογένεια είχε έναν γιορταστικό
και λίγο επίσημο χαρακτήρα. Βλέπεις τις καθημερινές ο μπαμπάς δεν ερχόταν απ’
τη δουλειά του σπίτι. Αυτό γινόταν μόνο το βράδυ. Έτσι μαζί του τρώγανε μόνο τα
μεσημέρια της Κυριακής και κάποιες από τις άλλες αργίες. Οι γονείς της ζήτησαν να μην κάνει
φασαρία γιατί ήθελαν να ξεκουραστούν με λίγο ύπνο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το
σεβάστηκε. Βγήκε στην αυλή να παίξει μην τους ενοχλήσει από τυχαίους θορύβους.
Δεν είχε όμως συντροφιά. Της έλειπε η παρέα και σύντομα κουράστηκε. Θέλησε να
πάει στο δωμάτιό της και περνώντας από την «κατάλληλη θέση», χωρίς να το επιδιώξει,
είδε μια άγρια σκηνή από την αντανάκλαση του ήλιου. Της φάνηκε ότι οι γονείς
της μαλώνουν ή ακόμα χειρότερα ότι χτυπιόνται μεταξύ τους με ένταση και πείσμα,
που συνοδεύονταν με παράξενες κραυγές που δεν έμοιαζαν ούτε φωνές χαράς, αλλά
κι ούτε και πόνου. Φοβήθηκε πολύ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο μπαμπάς είχε πέσει
πάνω στη μάνα και της φάνηκε πως
προσπαθούσε να την πνίξει. Κι εκείνη φώναζε απελπισμένα να πάρει ανάσα.
Δεν άντεξε το θέαμα. Μ’ όλη τη δύναμη των παιδικών ποδιών της, με το φόβο
πελώριο μέσα της, έτρεξε μήπως προλάβει να σώσει τη μάνα της. Άνοιξε με φόρα
την πόρτα και με θυμωμένη φωνή είπε αυστηρά στον πατέρα της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Άφησε την μπαμπά!
Άφησέ την να ζήσει. Σε παρακαλώ μπαμπά, σε παρακαλώ!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Οι άλλοι σταμάτησαν
αμέσως κι η μάνα αλαφιασμένη, έτσι γυμνή όπως ήταν, την πήρε στην αγκαλιά της, ενώ η μικρή
συνέχιζε να κλαίει, Να κλαίει σπαρακτικά.
Την καθησύχαζε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Όχι μωρό μου! Δεν
μου κάνει κακό ο μπαμπάς. Έτσι κάνουν οι μεγάλοι. Μην κλαις, ηρέμησε σε
παρακαλώ!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πέρασε καιρός να της
φύγει η αντιπάθεια που ένιωσε για τον μπαμπά της και να μάθει πως «έτσι κάνουν
οι μεγάλοι». Με τα χρόνια κατάλαβε ότι
δεν μάλωναν, αλλά γινόταν κάτι που κι αυτή από μια στιγμή και πέρα ευχόταν να
μαθαίνει όσο συχνά γινόταν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
</span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">Η βεντέτα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 21.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l2 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">1.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-style: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;"> </span></span></i></b><!--[endif]--><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Το χωριό<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είχε δώσει
πολύχρονη μάχη να στήσει στην πόλη το δικό του νέο σπιτικό. Και το είχε
καταφέρει. Κόντρα στις χίλιες αντιξοότητες που συνάντησε στην πορεία, με
δεδομένα τα πενιχρά αφετηριακά στοιχεία και την ελλιπή αρχική του μόρφωση.
Είναι κοινός τόπος ότι η κάθε κατάκτηση του ανθρώπου, με τις απαραίτητες
ασφαλώς εξαιρέσεις, κρύβει πίσω της αγώνα, πείσμα, στοχοπροσήλωση και θυσίες
προσωπικές. Δεν γίνονται όλα απ’ τη μια μέρα στην άλλη. Το αντίθετο είναι
δυνατόν. Μπορεί όλος αυτός ο πολύχρονος ιδρώτας, μέσα σε λίγες ώρες, να γίνει
στάχτη και πούλβερη. Αυτός είναι ένας μόνιμος κίνδυνος, ένα απρόβλεπτο
ενδεχόμενο, που δεν μπορεί και δεν πρέπει κανείς να το αγνοεί ή να το υποτιμά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έδωσε πολλές μικρές
μα αδιάκοπες μάχες να ξεπεράσει βήμα προς βήμα τα αρχικά χάντικαπ που τα πρώτα
χρόνια της ζωής, του επιφύλαξαν. Βλέπεις, ήταν ο κλειστός ορίζοντας του χωριού,
η μόνιμη οικονομική στενότητα της οικογένειας, η έλλειψη παράδοσης στα
γράμματα, αλλά κυρίως το άχθος του παρελθόντος. Το βάρος που τύλιγε μ’ ένα
σφικτό δίχτυ την οικογένεια και την παρέσερνε προς την καταστροφή. Διαμάχες,
δράματα, αφανισμοί και αίμα, εδώ και δυο τουλάχιστον γενιές. Μια ατέλειωτη
βεντέτα που τους κρατούσε σε διαρκή εγρήγορση, διατηρούσε άσβεστο το μίσος,
αλλά και τη συνεχή επιφυλακή για το φόβο της ανταπόδοσης. Στοιχεία που δεν
είναι καλοί σύμβουλοι σε έναν άνθρωπο και δεν τον αφήνουν ν’ αναπτυχθεί
φυσιολογικά. Όλα ήταν καθοριστικά στον σχηματισμό του χαρακτήρα του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έτσι πέρασε τη
παιδική του ηλικία. Ο χρόνος δεν ξοδευόταν σε διαβάσματα και παιχνίδια, κάτι
συνηθισμένο στα περισσότερα συνομήλικα παιδιά. Όλες τις ώρες της μέρας τις
έτρωγαν οι ατέλειωτες και επαναλαμβανόμενες αγροτικές δουλειές. Να πάει, από τα
ξημερώματα, τα πρόβατα στο βοσκοτόπι, το απόγευμα να τα μαζέψει στο μαντρί, να τα
μετρήσει καλά, μην του έχουν αρπάξει κανένα, να προσέχει μην τυχόν οι εχθροί
έχουν καταπατήσει τα χωράφια και τα λιβάδια τους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αλίμονο μας
κακομοίρη μου! Αν υποχωρήσουμε και μια σπιθαμή θα μας τα πάρουν όλα. Ξέρεις τι
διαβολόσογο είναι οι Σφακιανάκηδες;». Του τόνιζε αδιάκοπα ο πατέρας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Να τ’ αρμέξει, να
κουβαλήσει τα δοχεία στο δρόμο που θα περάσει το φορτηγό για τα γάλατα. Και νάταν μόνο αυτά; Υπήρχε κι ο
μπαξές της αυλής. Δική του ήταν η ευθύνη για το πότισμα και το ξεβοτάνισμα.
Ούτε γιορτές, ούτε Κυριακές, ούτε ωράρια. Τα παράπονα μετρημένα και διστακτικά.
Δεν τον έπαιρνε και για περισσότερα. Η μόνη πιθανή απάντηση θα ήταν καμιά
ανάποδη από τον πατέρα του, με τη μάνα να συγκατανεύει σε μια τέτοια
συμπεριφορά. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><!--[if gte vml 1]><v:shape id="Εικόνα_x0020_15"
o:spid="_x0000_s1028" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;left:0;
text-align:left;margin-left:120pt;margin-top:388.7pt;width:289.85pt;height:164.4pt;
z-index:251664384;visibility:visible;mso-wrap-style:square;
mso-width-percent:0;mso-height-percent:0;mso-wrap-distance-left:9pt;
mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt;
mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute;
mso-position-horizontal-relative:margin;mso-position-vertical:absolute;
mso-position-vertical-relative:margin;mso-width-percent:0;
mso-height-percent:0;mso-width-relative:margin;mso-height-relative:margin'>
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image014.png"
o:title=""/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="left" height="1" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image015.png" v:shapes="Εικόνα_x0020_15" width="386" /><!--[endif]--><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">
Όμως η αλήθεια να λέγεται. Λίγο πολύ αυτή ήταν κι η μοίρα των περισσοτέρων νέων στο χωριό του. Το μόνο
που μπόρεσαν να τελειώσουν ήταν το δημοτικό σχολείο. Μετρημένα στα δάκτυλα ήταν
τα παιδιά που συνέχιζαν, γιατί γυμνάσιο υπήρχε μόνο κάτω στην πόλη. Αυτό
σήμαινε έξοδα κι αφαίρεση από την οικογένεια χρήσιμων χεριών στις καθημερινές
δουλειές. Οι περισσότεροι γονείς δεν τ’ αποφάσιζαν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η σκέψη - και χωρίς
να το θέλει – πλανεύτρα κι ανεξέλεγκτη, ταξίδευε συχνά στο παρελθόν. Τότε οι
μνήμες τον κύκλωναν χωρίς έλεος και
συγκρατημό. Για τον ίδιο ήταν αβάστακτη η ανασκόπηση των συμβάντων. Στο σπίτι
τον γέμιζαν, απ’ το πρωί ως το βράδυ, με παραινέσεις και συμβουλές. Το καθήκον
της οικογένειας. Ιερή υποχρέωση των μελών της είναι να αποκαταστήσει την τιμή
που λερώθηκε . <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μας χρωστάνε αίμα Μανώλη
μας! Το αίμα του Γιωργή φωνάζει. Εκδίκηση ζητάει. Μας τον σκότωσαν ύπουλα τον
αδελφό σου! Τον βρήκαν μόνο πάνω στο βουνό και τον έσπρωξαν στον γκρεμό. Αυτοί
ήταν! Τους ξέρω καλά. Ψυχροί δολοφόνοι! »<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μα πώς το ξέρουμε,
ρε μπαμπά; Πώς είμαστε βέβαιοι; Δεν μπορεί να γλίστρησε και να έπεσε μόνος
του;» Τόλμησε να ψελλίσει ο μικρός, μα
απότομα τον σταμάτησε ο πατέρας <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Από τον παππούλη
σου, βρε, μας κυνηγούν. Ξύπνα Μανώλη μας! Μην είσαι χαζός Ζητούν τον αφανισμό
μας! Την οικογένεια μας την σκιάζει η ντροπή. Βλέπεις δεν έχω μούτρα να πάω στο
καφενείο να πιω μια ρακή, να πω με φίλους δυο κουβέντες. Ντρέπομαι! Εσύ, έχεις
ιερή αποστολή. Εσύ θα ξεπλύνεις την ντροπή και να σώσεις την τιμή μας!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Νωρίς το κατάλαβε
ότι τον προορίζουν για φονιά. Μόλις αντρωθεί, να γίνει ένας ακόμα κρίκος στην
αλυσίδα των αφανισμών που έχουν ήδη συμβεί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Όχι δεν θα βάψω τα
χέρια μου με αίμα. Ας με πουν δειλό, ας με πουν προδότη. Φονιά πάντως, δε θα
τους δώσω την ευκαιρία να με αποκαλέσουν». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Από μέσα του τόλμησε να ψιθυρίσει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 21.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l2 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">2.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;">
</span></span></b><!--[endif]--><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Η δραπέτευση - τα πρώτα βήματα</span></i></b><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"> <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μια μέρα το
αποφάσισε. Δραπέτευσε από το χωριό. Δεν πήρε μαζί του τίποτα. Ούτε ένα
μπογαλάκι. Μόνο με τα ρούχα που φορούσε. Αναγκαστικά, καθώς λειτούργησε το
ένστικτο αυτοσυντήρησης. Οι πρώτες μέρες
του στην Αθήνα όπου κατέφυγε, μετά από περιπέτειες κι αγωνίες, ήταν τραγικές.
Τότε για πρώτη φορά ένιωσε τι θα πει να πεινάς και να μην έχεις ούτε ένα σκέτο
ξεροκόμματο για να μετριάσεις την πείνα που σε κατατρώει. Κι όμως! Μέσα σ’
αυτήν την ανώνυμη κοινωνία βρέθηκαν άνθρωποι να του δώσουν το χέρι βοήθειας.
Ένα φτωχικό φαγητό κι ένα γιατάκι, ν’ απλώνει το σώμα του και να κοιμάται λίγο
μ’ ασφάλεια. Τελικά πρέπει παντού να υπάρχουν και καλοί άνθρωποι! Δεν είναι,
μωρέ, όλα μαύρα. Ευτυχώς. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μόλις στυλώθηκε στα
πόδια του αναζήτησε δουλειά. Οποιαδήποτε, αρκεί να του εξασφάλιζε το καθημερινό
φαγητό. Στην αρχή πήγε λαντζέρης σε μια ταβέρνα κι έτσι κάλυπτε και τη σίτιση του. Το ωράριο ήταν
εξοντωτικό, αλλά για τον Μανώλη, σιγά τον πολυέλαιο. Μαθημένα τα βουνά απ’ τα
χιόνια. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Άλλο ήταν αυτό που
τον ένοιαζε. Να κρατήσει την ανωνυμία του. Απαραίτητο, τουλάχιστον στην αρχή,
μέχρι να στηριχθεί πλήρως στα πόδια του και μετά να μορφωθεί, να μάθει και να
ζήσει αυτά που η ζωή στο χωριό τα είχε στερήσει. Να πάει στο σχολείο – που ήταν
κι η επιθυμία του - ήταν λίγο δύσκολο. Θα χρειάζονταν χαρτιά που σ’ αυτή τη
φάση δεν διέθετε. Δεν ήθελε να δώσει σημεία ζωής στους δικούς του. Τον βόλευε η
γνώση ότι δεν θα απευθυνθούν στις αρχές να τον αναζητήσουν. Όλα τα χρόνια τα
έζησε μαζί και τους ξέρει απ’ έξω κι ανακατωτά. Θα ήταν μεγάλη ντροπή και καταισχύνη να παραδεχθούν δημόσια
πως ένα μέλος της οικογένειας το έσκασε από δειλία και δεν ανέλαβε να κάνει το πρέπον. Μια τέτοια γνώση θα έκανε
τους αντίπαλους περισσότερο επιθετικούς και θρασείς. Κι άντε μετά να τους
σταματήσεις. Θα διαδώσουν, σίγουρα, κάποια δικαιολογία για την απουσία του. Να
κρατηθούν απλώς τα προσχήματα. Ο ίδιος
δεν είχε δυνατότητα να έχει πληροφορίες απ’ το χωριό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με τον καιρό έκανε
την πρώτη τακτοποίηση. Καταρχήν η κατοικία. Είχε νοικιάσει ένα διαμέρισμα ορόφου, ολόδικό του. Το είχε
επιπλώσει σιγά-σιγά με όλα τα χρήσιμα έπιπλα και το απαιτούμενο νοικοκυριό.
Είχε μόνιμη πια εργασία. Ο τελευταίος εργοδότης του, μετά από ενδιάμεσες
αποτυχημένες περιπέτειες, είχε εκτιμήσει τελικά την εργατικότητά του, είχε διαπιστώσει
με πολλούς τρόπους την τιμιότητά του και στην πορεία από ένα απλός υπάλληλος
είχε γίνει το απαραίτητο γρανάζι στη λειτουργία της επιχείρησης. Μέσα στ’ άλλα,
παρακινούμενος από το κυρίαρχο αίσθημα ανασφάλειας, που εξαρχής τον κυνηγούσε,
είχε κάνει κι ένα αξιοπρεπές κομπόδεμα. Το βιβλιάριο στην τράπεζα είχε μόνον
καταθέσεις. Μικροποσών μεν, αλλά με το σωρευτικό χαρακτήρα τους, τόσο καιρό,
είχαν αποκτήσει ένα υπολογίσιμο μπόι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά ήταν η μόρφωση.
Μέσα του, χωρίς προηγουμένως να το έχει συνειδητοποιήσει, είχε τη θεία
περιέργεια της γνώσης, την άσβεστη δίψα για μάθηση. Παρά τις βαριές εργασιακές
υποχρεώσεις του, με πρωτοφανή φανατισμό, αξιοποιούσε κάθε ελεύθερο χρόνο για να
διαβάσει το κάθε τι που έπεφτε στα χέρια του. Στην αρχή με τυχαίο τρόπο, αφού ο
ίδιος ήταν σχεδόν λευκό χαρτί. Με την πάροδο του χρόνου όμως μπόρεσε κι έβαλε
στόχους. Ιεράρχησε τις προσωπικές του ανάγκες, προμηθεύτηκε σταδιακά τα
απαραίτητα βιβλία και μόνος ακολούθησε, σε συμπιεσμένο χρόνο, όλη την εγκύκλια
ύλη της μέσης παιδείας. Προφύλαξε τον εαυτό του από την αμαρτία της επίδειξης
γνώσεων και ματαιοδοξίας. Τώρα με άλλο κριτικό μάτι διάβαζε τα βιβλία και
παρακολουθούσε από τα μέσα ενημέρωσης τις εξελίξεις στην πολιτική επικαιρότητα
και τις κοινωνικές δραστηριότητες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέσα στο περιβάλλον
της δουλειάς, γύρω απ’ τη νέα γειτονιά και κάποιες άλλες συμπτώσεις που του
έτυχαν στην πορεία, είχε δημιουργήσει έναν νέο κύκλο γνωριμιών, αλλά πρέπει να
τ’ ομολογήσει. Τίποτα το ιδιαίτερο, τίποτα το σταθερό. Οι περισσότερες ήταν
επιδερμικές και δεν είχαν την απαιτούμενη συνέχεια. Βλέπεις είχε μια σειρά
αναστολές που όλες ξεκινούσαν και κατέληγαν στην ανάγκη να διατηρήσει την
ανωνυμία του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν εσύ το παίζεις
μυστικοπαθής, φέρνεις τον απέναντί σου σε δύσκολή θέση. Δεν στερεώνονται φιλίες
όταν δεν υπάρχει αμοιβαιότητα. Όταν οι εξομολογήσεις είναι μονόπλευρες. Τότε ο
άλλος το θεωρεί ως προσωπική προσβολή ή ακόμα χειρότερα αρχίζει να υποπτεύεται
ότι κάτι παράξενο συμβαίνει. Με τον ένα πήγε δυο- τρεις φορές στο γήπεδο, αλλά
παρά την επιθυμία του να μπει στο κλίμα του οπαδισμού που χαρακτήριζε τους γύρω,
δεν μπόρεσε να συγχρωτιστεί με την ατμόσφαιρα. Δεν του πήγαινε το πράγμα. Με
κάποιους από τους συνάδελφους πήγε σε ταβέρνα και γλέντησε. Μέχρι που σηκώθηκε
και χόρεψε ένα χορό. Με μια συνάδελφο είδε μια φορά ένα έργο στο σινεμά, αλλά
του έλειψε το θάρρος για οποιασδήποτε επιπλέον πρωτοβουλία. Η κοπέλα - φυσικό
ήταν - απογοητευμένη δεν επεδίωξε συνέχεια της σχέσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τις ορμονικές του
ανάγκες τις κάλυπτε - αραιά και που - με το χυδαίο αγοραίο τρόπο, με πόρνες του
δρόμου, παίρνοντας μόνο προφυλάξεις διαφύλαξης της προσωπικής του υγείας. Χωρίς
να το ξέρει άρχισαν τα πρώτα σχόλια για τον χαρακτήρα και τις προτιμήσεις του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Λες νάναι… ; Τόσο
καιρό και τίποτα. Όμως, φίλε μου, σε κάτι τον παραδέχομαι. Δεν μάθαμε τίποτα
για το άτομό του, έστω από που κρατάει η σκούφια του» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Αυτό είναι αλήθεια! Απέφευγε συστηματικά να δίνει προσωπικές
πληροφορίες. Όσο του ήταν μπορετό. Γιατί υπάρχουν και πιεστικοί περίεργοι. Έτσι
πολλές φορές βρέθηκε σε δύσκολή θέση και η αμηχανία ήταν κυρίαρχη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 21.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l2 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">3.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-style: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;"> </span></span></i></b><!--[endif]--><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Ο κόμπος φτάνει στο χτένι<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το μύριζε. Δεν πάει
άλλο. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η ερμαφρόδιτη κατάσταση. Δεν του έλεγαν
κατάμουτρα κανένα σχόλιο, αλλά δεν ήταν και ηλίθιος να μην ανιχνεύει στα μάτια
τους τα ερωτήματα, που λογικά υπήρχαν για το άτομό του. Τέλος! Πρέπει να
αποκτήσει τη θέση του μέσα στην κοινωνία, χωρίς τους περιορισμούς που έφτασαν
πια να τον πνίγουν, που δημιουργούσαν συνεχώς παρεξηγήσεις στους χώρους που
ζούσε και κινιόταν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήταν όμως και το
άλλο. Δεν γίνεται να θάψει οριστικά και τελεσίδικα την οικογένειά του. Αυτό,
ούτε ο ίδιος θα το ήθελε έστω κι αν μπορούσε να το επιβάλει. Δεν γίνεται Είναι
οι δικοί του άνθρωποι. Είναι το αίμα του Η εσωτερική φωνή του έλεγε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εκεί είναι οι
ρίζες σου, ρε κακομοίρη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήθελε δεν ήθελε, τα ερωτήματα αυτά τον βασάνιζαν έστω κι αν
αυτό δεν θα το παραδεχόταν ποτέ φωναχτά. Αλήθεια τι να κάνουν οι δικοί του; Τι
θα είπαν για την πολύχρονη απουσία του; Ποια είναι η δικαιολογία που πλασάρισαν
στο χωριό; Σίγουρα οι δικοί του θα τον θεωρούν λιποτάκτη. Δεν υπάρχει άλλο
ενδεχόμενο. Θα πάει πίσω αποφασισμένος
ν’ αντιμετωπίσει την επιλογή κι όλες τις συνέπειες της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τώρα δεν είναι το
φοβισμένο παιδί, που με καρδιοχτύπια και φόβους χώθηκε σαν λαθρεπιβάτης στο
γκαζάδικο που βρήκε στο λιμάνι και κρύφτηκε πίσω από τη βάρκα για να μην τον
δουν. Ευτυχώς το πλοίο σε μια μέρα έφυγε απ’ το νησί και σε μια ακόμα
ελλιμενίστηκε στην Ελευσίνα. Θα μπορούσε να είναι χειρότερα τα πράγματα, αλλά η
μοίρα, ο καλός θεός, τον βοήθησαν να φτάσει εκεί ζωντανός. Τώρα είναι πιο
ώριμος, πιο συνειδητοποιημένος, με περισσότερες γνώσεις και με δική του
οικονομική ανεξαρτησία. Πώς να το κάνουμε. Είχε φτιάξει την προσωπική του
καριέρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 21.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l2 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">4.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-style: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;"> </span></span></i></b><!--[endif]--><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Η επιστροφή<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πήρε άδεια απ’ την
εργασία. Αυτήν που δικαιούταν. Δεν είπε σε κανέναν τίποτα για τα σχέδιά του.
Ετοίμασε τη βαλίτσα και μπήκε στο πλοίο για το νησί. Αυτή τη φορά όχι ως
λαθρεπιβάτης μα σαν κανονικός ταξιδιώτης με το εισιτήριο. Η καρδιά σφιγμένη, αλλά η απόφαση οριστική και τελεσίδικη.
Να ξεκαθαρίσει τα πράγματα τονίζοντάς τους καθαρά, ότι δεν είναι διατεθειμένος
να συνεχίσει την αλυσίδα των χαμών. Φτάνει πλέον η βεντέτα. Δεν τον ενδιαφέρει
ποιος είναι ο θύτης και ποιο είναι το θύμα. Τελεία και παύλα. Το φονικό πρέπει
να σταματήσει με κάθε θυσία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτά τα έλεγε από
μέσα του. Τόσο ωραία και τόσο ξεκάθαρα. Μα όσο πλησίαζε στο χωριό ο φόβος
άρχιζε πάλι να εμφανίζεται εντός του. Βλέπεις μετέφερε τραυματικές εμπειρίες.
Στο χωριό είχαν συμβεί δράματα με έναν από τους πρωταγωνιστές να είναι η
οικογένεια του. Αν τα δεις με τη χρονική απόσταση βέβαια η αφαίρεση έστω και
μιας ζωής είναι πάντα καταδικαστέα και χωρίς καμιά δικαιολογητική βάση. Όμως
στη βράση, τη στιγμή της έντασης, όταν η λογική παραμερίζεται ποιος είναι σε
θέση να διατηρεί την ψυχραιμία του;
Μανουσάκηδες και Σφακιανάκηδες. Να φανταστείς κανένας δε θυμόταν πια πώς
και πότε άρχισε η ρήξη και ποια ήταν η πρώτη αφορμή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Θα μπορούσε να
συνεχίσει στην Αθήνα την νέα ζωή. Όμως η
ανάγκη να κρύβει τη προέλευσή του τον είχε κουράσει. Η μοναξιά είναι καλή
συντροφιά, αρκεί να έχει ένα λογικό
χρονικό ορίζοντα. Μετά ήταν η οικογένειά του. Δε γίνεται να τους σβήσει. Έτσι
πήρε την απόφαση να λύσει το γόρδιο δεσμό. Με προφανή αγωνία έφτασε στην πόρτα
του πατρικού του σπιτιού. Οι δικοί του ήταν στην αυλή. Ο πατέρας κι η μάνα γερασμένοι
πρόωρα, η μικρούλα αδελφή ολόκληρη κοπέλα. Αυτή ήταν που πρώτη τον αναγνώρισε
και γεμάτη χαρά έτρεξε κι έπεσε στην αγκαλιά του.</span><!--[if gte vml 1]><v:shape
id="Εικόνα_x0020_22" o:spid="_x0000_s1027" type="#_x0000_t75" style='position:absolute;
left:0;text-align:left;margin-left:128.4pt;margin-top:0;width:179.6pt;
height:243.8pt;z-index:251665408;visibility:visible;mso-wrap-style:square;
mso-width-percent:0;mso-height-percent:0;mso-wrap-distance-left:9pt;
mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt;
mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:right;
mso-position-horizontal-relative:margin;mso-position-vertical:center;
mso-position-vertical-relative:margin;mso-width-percent:0;
mso-height-percent:0;mso-width-relative:margin;mso-height-relative:margin'>
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image016.jpg"
o:title=""/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="right" height="1" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image017.jpg" v:shapes="Εικόνα_x0020_22" width="239" /><!--[endif]--><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μπαμπά, μαμά ο
Μανώλης μας είναι. Ο αδελφούλης μου γύρισε!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τα δάκρια ήρθαν και
στων δυο τα μάτια. Η μάνα σηκώθηκε, αλλά διστακτικά κοίταξε προς το μέρος του
άνδρα της. Πώς θ’ αντιδράσει αυτός; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μανούσο μου, ο
Μανώλης! Γύρισε ο γιος μας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Γύρισε αργά το
κεφάλι προς το μέρος της και με σπασμένη φωνή είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εγώ έναν γιο είχα και μου τον σκότωσαν
άδικα οι Σφακιανάκηδες. Ο άλλος δεν είναι γιος μου. Δεν είναι Μανουσάκης. Ένας
κιοτής είναι! Ένας λιποτάκτης, που χέστηκε πάνω του όταν έπρεπε να κάνει το
χρέος του»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τα λόγια του πατέρα,
ενώ ήταν αναμενόμενα κι ήξερε ότι έτσι θα τον υποδεχόταν, τα ένιωσε ως ένα
ράπισμα στο πρόσωπό και δεν μπόρεσε, να παραμείνει αμίλητος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ναι πατέρα. Ένας
λιποτάκτης είμαι! Αλλά σε ρωτάω κι εγώ. Μέχρι πότε θα συνεχίζεται το μακελειό.
Μέχρι πότε οι μανάδες θα είναι μαυροφορεμένες και θα πενθούν τ’ αδικοσκοτωμένα
παιδιά τους; Εγώ αποφάσισα. Το ρυάκι του αίματος να σταματήσει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο πατέρας σ’ έξαλλη
κατάσταση, όσο γρήγορα του επέτρεπαν τα πόδια του, έφτασε κοντά και του άστραψε
μια ανάποδη. Είδε τον ουρανό με τ’ άστρα! Ταρακουνήθηκε απ’ τη θέση του και
κινδύνεψε να πέσει. Τότε αλαφιασμένη επενέβη η μάνα που τελικώς ποτέ δεν
απαρνιέται το σπλάχνο της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Όχι Μανούσο! Το παιδί
μας είναι. Σχώρα το και δώσε τόπο στην οργή» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τον αγκάλιασε σφικτά
προσπαθώντας να τον προστατεύσει από δεύτερο χτύπημα με το πρόσωπο δακρυσμένο
και την ικεσία στα μάτια. Ο Μανώλης την αγκάλιασε κι αυτός μα το βλέμμα του
παρέμενε προσηλωμένο στον πατέρα του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Παρά τα χρόνια που
είχαν διαβεί, θα νόμιζες ότι τα κότσια του δεν λύγισαν καθόλου. Όμως
παρατηρώντας καλύτερα τα χαρακτηριστικά είδε το τραγικό θέαμα. Συρρικνωμένος
και καμπουριασμένος. Αξύριστος από καιρό λες κι ένα διαρκές πένθος τον σφράγισε
δια παντός. Με συγκίνηση ψέλλισε <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Δεν σε πρόδωσα πατέρα. Σ’ αγαπώ και σε
σέβομαι. Καταλαβαίνω την πίκρα σου, αλλά δες και τη δική μου πλευρά. Ο ένας
γιος σου είναι από χρόνια στο χώμα. Θέλεις κι άλλος να σαπίσει στα σίδερα
στιγματισμένος απ’ την ανθρώπινη δικαιοσύνη, ως φονιάς; Δεν σε πρόδωσα. Απλώς η
ζωή προχώρησε και τα πράγματα μπαμπά άλλαξαν»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Κι η τιμή της
οικογένειας, μωρέ; Η κουτσουλιά πούχουμε στο μέτωπο έτσι θα μείνει; Τι θα πει ο
κόσμος;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Άστο πάνω μου
πατέρα. Εγώ θα το εξηγήσω δημόσια στο καφενείο. Αύριο κιόλας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Έχεις μούτρα βρε να
σταθείς μπροστά τους; Δε φοβάσαι μη σε κράξουν όλοι; Για τόλμα το, λοιπόν» </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 21.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l2 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">5.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-style: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;"> </span></span></i></b><!--[endif]--><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Η δημόσια επανεμφάνιση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πόσα χρόνια είχε να
κοιμηθεί στο σπίτι; Παρατηρώντας γύρω είδε ότι τίποτα δεν είχε αλλάξει. Τα ίδια
φτωχικά έπιπλα, που ο άτιμος ο
χρόνος είχε αφήσει πάνω τους τα
σημάδια του, τώρα φάνταζαν ετοιμόρροπα.
Ήταν σαφής η ένδειξη της συνεχιζόμενης φτώχειας. Υπάρχει όμως και η ανύπαντρη
αδελφή και το θέμα πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί. Ξαπλωμένος στο κρεβάτι ο ύπνος δεν
ερχόταν. Μόνο οι ενοχές. Τόσα χρόνια δεν έδωσε σημεία ζωής κι αυτός που
μπορούσε να κάνει κάτι, έλειπε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τι παράξενη κι αντιφατική που είναι τελικά η ζωή! Πας να
γλυτώσεις από κάτι και με την πράξη σου ανοίγεις μια νέα εκκρεμότητα,
δημιουργείς ένα ακόμα πρόβλημα. Μήπως έτσι θα γίνεται πάντα; Μήπως ζωή χωρίς
προβλήματα δεν υπάρχει; Ίσως, αλλά να έχει τουλάχιστον, βρε αδελφέ, και κάποιες
χαρές. Δεν αντέχεται το μόνιμο σκοτάδι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Θα μπορούσε να τους
στείλει οικονομική βοήθεια. Ανωνύμως. Αλλά ο βλάκας δεν το σκέφτηκε κι ενοχές
πολλαπλασιάστηκαν. Η κατάσταση στο σπίτι χειροτέρεψε. Το κοπάδι με τα πρόβατα
θα ελαττώθηκε δραστικά. Ποιος θα μπορούσε από δυο ηλικιωμένους κι ένα κοριτσάκι
να κουμαντάρει ένα μεγάλο κοπάδι και να συλλέγει το γάλα; Πρέπει να τα δει όλα
από μηδενική βάση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Άργησε πολύ να
κοιμηθεί κι όταν ξύπνησε δεν ένιωθε ξεκούραστος. Όμως έκανε ένα κρύο ντους στην
αυλή για να ξυπνήσει καλά. Και η μάνα είχε ετοιμάσει από νωρίς ένα παραδοσιακό
πρωινό. Έφαγε μ’ όρεξη ενώ δίπλα καθισμένη τον καμάρωνε η αδελφή του. Ρώτησε
για τον πατέρα και η απάντηση επαλήθευσε τους φόβους του. Είχε βγάλει για βοσκή
το κοπάδι. Ρώτησε για τα πάντα. Σωστά τα υπέθεσε. Η ζωή τους είχε χειροτερέψει,
αλλά λιτοδίαιτοι και περήφανοι δεν έδωσαν αφορμή στους γείτονες να το
καταλάβουν. Η αγωνία της μάνας επικεντρωνόταν στο κορίτσι. Σε λίγο το Λενάκι θα
φτάσει σε ηλικία παντρειάς. Δεν κρατήθηκε άλλο:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Θα βοηθήσω εγώ
μάνα. Έχω καλό κομπόδεμα. Και απ’ τη δουλειά μου έχω μόνιμο εισόδημα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ασφυκτιούσε μέσα
χωρίς να μπορεί να κάνει τίποτα. Ετοιμάστηκε να βγει έξω, μα η μάνα με την
αγωνία ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Να προσέχεις αγόρι
μου. Τα μάτια δεκατέσσερα. Μην μπλέξεις σε καυγά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Όχι, ρε μάνα, από
πού κι ως που. Θα γυρίσω γρήγορα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πήγε κατευθείαν στο
βοσκοτόπι. Εκεί που συνήθως πήγαινε κι ο ίδιος. Ο πατέρας κοιμόταν στη σκιά ενός δένδρου. Του μίλησε
ήρεμα μην τον τρομάξει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ο Μανώλης είμαι
πατέρα. Ήρθα να σε αντικαταστήσω. Πήγαινε σπίτι.»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τι θα γίνει με
σένα παιδί μου; Τι σκοπεύεις να κάνεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Να βοηθήσω θέλω
πατέρα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τι να σου πω.
Μεγάλωσα και τα κότσια μου λύγισαν! Ανέλαβε εσύ κι ο θεός να σε φωτίσει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το απόγευμα γύρισε
το κοπάδι στο μαντρί και για το άρμεγμα ήταν επί τόπου η αδελφή με τα σύνεργα
έτοιμη. Του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πήγαινε εσύ να
πλυθείς. Θα το κάνω εγώ όπως κάθε μέρα αυτά τα χρόνια»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κανονικά θα έπρεπε
ν’ αρνηθεί, όμως είχε άλλο σχέδιο κι ο χρόνος δεν τον έπαιρνε. Πλύθηκε, ντύθηκε
και πήγε κατευθείαν στην πλατεία του χωριού. Εκεί βρισκόταν το καφενείο, χώρος
συγκέντρωσης των ανδρών κάθε σούρουπο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εδώ σε θέλω
Μανώλη» είπε από μέσα του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μπήκε διστακτικά μέσα στο καφενείο και μερικά
κεφάλια γύρισαν περίεργα να τον δουν. Τότε το συνειδητοποίησε κι αυτός. Έφυγε
μικρό παιδί και γύρισε άνδρας. Ποιος μπορεί να τον θυμόταν; Λες κι είχε
ξαναπάει μέσα εκεί; Ευκαιρία είναι τώρα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Συγχωριανοί, είμαι
κι εγώ παιδί του χωριού. Απλώς, έφυγα πριν από χρόνια στην Αθήνα, όπου κι
εργάζομαι και ίσως γι αυτό δεν με γνωρίζεται. Είμαι ο Μανώλης Μανουσάκης, ο
γιος του Μανούσου. Ένα θέλω να ξεκαθαρίσω. Δεν έφυγα απ’ το χωριό γιατί
κιότεψα. Δεν έφυγα γιατί φοβήθηκα τους Σφακιανάκηδες. Έφυγα γιατί δεν ήθελα να
συνεχιστεί το άδικο αυτό μακελειό. Το αθώο αίμα κι οι αντεκδικήσεις. Αυτή
παραμένει και σήμερα η θέση μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Γύρισε το βλέμμα του
σ’ όλους αναζητώντας εντυπώσεις και συνέχισε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Το λέω καθαρά
μπροστά σ’ όλο το χωριό. Θέλω ειρήνη. Ό,τι έγινε, έγινε! Οι νεκροί, δυστυχώς,
δε γυρίζουν πίσω. Αν βρίσκονται εδώ μέλη της οικογένειας, να το πιστέψουν και
να το μεταφέρουν και στους άλλους. Αν δεν είναι κανείς, κάντε μου τη χάρη, να
τους τα πείτε. Ορκίζομαι στην Παναγιά, ότι λέω την αλήθεια και θέλω να
συνυπάρξουμε με ηρεμία κι αγάπη. Την Κυριακή που έρχεται θα είμαι στην
εκκλησία. Μετά τη λειτουργία, αφού μεταλάβω, να δώσουμε τα χέρια και να
ξορκίσουμε μια για πάντα το κακό. Αυτά είχα να πω. Ευχαριστώ που μ’ ακούσατε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έκανε μεταβολή κι
έφυγε, χωρίς να μάθει την εντύπωση των λόγων του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 21.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l2 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">6.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-style: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;"> </span></span></i></b><!--[endif]--><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Η έκπληξη<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"> <span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Το βράδυ ενημέρωσε τους δικούς του. Η
αντίδραση της μάνας ήταν:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αμήν, παιδί μου. Ο
θεός να τους φωτίσει και να έρθουν στο ραντεβού»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο πατέρας κούνησε
το κεφάλι και είπε: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μ’ αυτό το κεφάλι
να κοιμάστε. Ο λύκος και την προβιά του να βγάλεις, πάλι λύκος θα παραμένει!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο Μανώλης είπε στην
αδελφή του:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αύριο το πρωί θα κατέβουμε στην πόλη. Να
είσαι έτοιμη. Σκέψου τι σου χρειάζονται να ψωνίσεις»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Για πρώτη φορά στη
ζωή της η Ελένη ένιωσε μέλος μιας οικογένειας, που την υπολογίζουν και τη
σκέφτονται. Όλα τα χρόνια ήταν παραπεταμένη, χρήσιμη μόνο για τις δουλειές του σπιτιού. Από τη μέρα που
εξαφανίστηκε ο αδελφός, στο σπίτι έπεσε μόνιμο πένθος. Ούτε έξοδοι, ούτε
γλέντια, τίποτα. Μόνο δυο- τρεις φιλενάδες από το σχολείο και τη γειτονιά με
περίπου την ίδια μοίρα με την ίδια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ό,τι της υποσχέθηκε
ο Μανώλης πραγματοποιήθηκε. Στην πόλη για πρώτη φορά στη ζωή της γνώρισε χαρές.
Δυο φορέματα, παπούτσια, εσώρουχα κι ότι άλλο χρειάζεται ένα νέο κορίτσι. Ο
Μανώλης κουβαρντάς κι ανοιχτοχέρης ήθελε να σβήσει μέρος από τις ενοχές που
τόσα χρόνια την είχε παρατήσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Εκείνη με το
πρόσωπο να λάμπει του ζήτησε ικετευτικά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μανώλη να έρθω κι
εγώ μαζί την Κυριακή στην εκκλησία; Σε παρακαλώ αδελφέ, πες ναι;» Δεν μπορούσε να της αρνηθεί<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εντάξει Ελένη. Μαζί
θα πάμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η μικρή έπλεε σε πελάγη ευτυχίας. Με τον αδελφό
και τα καινούρια ρούχα! Ούτε στ’ όνειρό της. Σήμερα είναι Παρασκευή. Αχ, πότε
θα ξημερώσει Κυριακή; Το Σάββατο ήταν
μέρα περισυλλογής για τον Μανώλη. Από μέσα του ήταν σταθερή η απόφαση να λύσει
οριστικά το γόρδιο δεσμό. Χωρίς να είναι συνηθισμένος, προσευχήθηκε στο θεό
εκλιπαρώντας για αίσια έκβαση. Η μάνα θα έμενε στο σπίτι για τις δουλειές του
νοικοκυριού, ο μπαμπάς θα πήγαινε τα πρόβατα στη βοσκή - δε γινόταν διαφορετικά
- κι η Ελένη με την αναστάτωση και την προσδοκία των νέων εντυπώσεων. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ξημερώματα
Κυριακής, αφού η μάνα τους έδωσε την ευχή της, ξεκίνησαν για τη λειτουργία.
Όταν μπήκαν στον ναό τα περισσότερα κεφάλια γύρισαν και τους κοίταξαν. Είχε
πολύ καιρό να έχει τόσο κόσμο η εκκλησία. Ίσως μόνο στις μεγάλες γιορτές της
Ανάστασης και του Αγίου Νικολάου,
πολιούχου του χωριού. Σαφής η ένδειξη ότι το νέο είχε διαδοθεί και υπήρξε
ανταπόκριση. Ο παπάς, λες και βιαζόταν να τελειώσει, διάβαζε τροχάδην τα
κείμενα και ήρθε η στιγμή της θείας μετάληψης. Ο Μανώλης μπήκε κανονικά στη
σειρά κι όταν έφτασε μπροστά στον παπά με ανοιχτό το στόμα δίνοντας του τη
μετάληψη του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ο θεός να σ’
ευλογεί, παιδί μου. Είμαι στο πλευρό σου. Εύχομαι να επικρατήσει ειρήνη κι
αγάπη στο χωριό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μόλις τελείωσε η
λειτουργία, ο κόσμος βγήκε με περιέργεια στο προαύλιο περιμένοντας τις
εξελίξεις. Η αδελφή του, του σύστησε μια όμορφη νεαρή κοπέλα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μανώλη αυτή είναι
η Μαριώ ή το Μαράκι όπως τη λέγαμε στο σχολειό. Εσύ δεν το ξέρεις, αλλά η Μαριώ
είναι από την οικογένεια των Σφακιανάκηδων. Εμείς κάναμε παρέα. Απλώς οι γονείς
μας δεν το ήξεραν»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μπράβο κορίτσια. Δε
μου λες Μαριώ είναι εδώ άλλα μέλη της οικογένειας;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ήθελε ο αδελφός
μου να έρθει, αλλά δεν τον άφησε ο πατέρας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τι κρίμα κι ήθελα
να τελειώσει αυτή η έχθρα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Κι εγώ θα το ήθελα
και πολύ μάλιστα. Θα κάναμε πλέον ανοιχτά παρέα με το Λενάκι. Πάντα ήμασταν
καλές φίλες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μην απογοητεύεστε!
Θα ξαναπροσπαθήσω. Σκέφτηκα να βάλω μεσολαβητή τον παπά, που συμφωνεί με την
πρωτοβουλία μου. Χάρηκα που σε γνώρισα Μαριώ, θα τα ξαναπούμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πάμε Ελένη θα μας
περιμένει στο σπίτι η μάνα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ξεκίνησαν ροβολώντας
το μονοπάτι, μα μόλις έκαναν λίγα βήματα, ο Μανώλης ένιωσε έναν αφόρητο πόνο
στην πλάτη του και μια δυνατή ώθηση που τον κουτρουβάλησε στα σκαλοπάτια. Πριν
καλά να συνειδητοποιήσει τι συμβαίνει έχασε τις αισθήσεις του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 21.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l2 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">7.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;">
</span></span></b><!--[endif]--><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Στο νοσοκομείο</span></i></b><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Σαν να έρχεται μέσα απ’
ένα άγνωστο μονοπάτι, στενό κι απειλητικό, με τα κλαδιά και τα φύλλα των θάμνων
να γρατζουνάνε το πρόσωπο. Έτσι αισθανόταν. Άγνωστη η αφετηρία, άδηλος ο
προορισμός. Λεπτό προς λεπτό αποκτούσε συνείδηση των πραγμάτων, συνερχόταν από
ένα ταξίδι σε ανεπίσκεπτους τόπους. Δεν τολμούσε όμως ν’ ανοίξει τα μάτια του
φοβούμενος τα χειρότερα. Στη μνήμη ήρθε η ύστατη στιγμή. Ο δυνατός πόνος και το
κουτρουβάλιασμα στα σκαλοπάτια. Αλήθεια τι του είχε συμβεί; Φαίνεται χωρίς να
το θέλει, ασυνείδητα κούνησε λίγο τα βλέφαρά και μια γνωστή φωνή ακούστηκε
χαρούμενη στο χώρο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Συνέρχεται,
συνέρχεται! Έλα αδελφούλη μου γλυκέ, άνοιξε τα ματάκια. Τώρα που σε βρήκα θα σε
χάσω; Μανώλη εγώ είμαι, η Ελένη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ένιωθε τρομερή
αδυναμία να κάνει την παραμικρή κίνηση. Όμως δίπλα μ’ αγωνία η αδελφή του
ζητούσε να δώσει σημάδια ζωής. Όταν άνοιξε τα μάτια το τοπίο ήταν θολό. Μόνο
σκιές να κινούνται. Σιγά- σιγά όμως οι μορφές ξεκαθάρισαν. Πρώτα αναγνώρισε την
Ελένη. Με τα μάτια κόκκινα από το κλάμα, αλλά με το χαμόγελο πλατύ στο πρόσωπο,
έσκυψε και τον φίλησε στο μάγουλο. Δίπλα ήταν ένας ωραίος νέος, που στεκόταν
χαμογελαστός, αλλά άγνωστος στο ίδιο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πες μου Ελένη, πού
βρίσκομαι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Είμαστε στο
νοσοκομείο της πόλης Μανώλη. Τρεις μέρες είσαι αναίσθητος και πεθάναμε απ’ την
αγωνία. Ευτυχώς ο θεός κι οι γιατροί σε κράτησαν ζωντανό!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τι έγινε; Δεν
θυμάμαι τίποτα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Θυμάσαι πως
βγήκαμε από τη λειτουργία, πως σου σύστησα τη φίλη μου τη Μαριώ Σφακιανάκη και
πώς στη συνέχεια ξεκινήσαμε να επιστρέψουμε στο σπίτι; Πίσω απ’ τον πλάτανο της
πλατείας παραμόνευε ο πατέρας Σφακιανάκης κι είχε στήσει καρτέρι να μας κάνει
ζημιά. Μόλις στρίψαμε το μονοπάτι
πετάχτηκε και σε μαχαίρωσε στην πλάτη. Δεν μπόρεσα ν’ αντιδράσω καθόλου. Έβαλα
τις φωνές και άνθρωποι που ήταν στο προαύλιο της εκκλησίας έτρεξαν να δουν τι
συνέβη. Εσύ ξαπλωμένος αιμορραγούσες κι εγώ τα είχα χαμένα. Ας είναι καλά ο
ψύχραιμος παπάς. Με τη βοήθεια κι άλλων σ’ έβαλε, όσο πιο γρήγορα γινόταν στο
αυτοκίνητο και σ’ έφερε στο νοσοκομείο. Εγώ δίπλα σου πίεζα με το μαντήλι την
πληγή να σταματήσει η αιμορραγία. Πλην ματαίως. Το αίμα έτρεχε συνέχεια κι οι
γιατροί μας είπαν αν αργούσαμε λίγο ακόμα δεν θα μπορούσαν να σε σώσουν»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ο νεαρός δίπλα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Είναι ο Μιχάλης
Σφακιανάκης, αδελφός της Μαριώς και γιος του δράστη. Σήμερα είναι η δεύτερη φορά
που έρχεται. Θέλει λέει να εκφράσει τη λύπη του για το συμβάν και να ζητήσει
συγνώμη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Χαίρομαι που είσαι
εδώ Μιχάλη. Δεν έχω κουράγιο να σηκωθώ και να σου σφίξω το χέρι, αλλά να το
ξέρεις από σήμερα σε θεωρώ φίλο. Που βρίσκεται ο πατέρας σου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τον έχουνε συλλάβει..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Να του πεις ότι εγώ
τον συγχωρώ. Δε θα δώσω συνέχεια. Εκείνο που επιθυμώ είναι να τελειώσει η
διένεξη και να ζήσουμε από δω και πέρα εν ειρήνη.»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Επενέβη η αδελφή
του Ελένη <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Φτάνει πια Μανώλη.
Καταλάβαμε, μην κουράζεσαι άλλο. Κοίτα να ξεκουραστείς. Το απόγευμα θα ξανάρθει
η μάνα να σε δει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν έγινε γνωστό
ότι ο Μανώλης συνήλθε από την αφασία των τριών ημερών άρχισαν οι αλλεπάλληλες
επισκέψεις. Συγγενών και αρμοδίων. Στην Αστυνομία τόνισε ότι δεν επιδιώκει τη
δίωξη του δράστη. Το μόνο που θα πετύχαινε θα ήταν η διαιώνιση της αντίθεσης των
δυο οικογενειών. Αυτό δεν ήταν όμως στο χέρι τους του είπαν. Η απόπειρα κατά
της ζωής του διώκεται αυτεπαγγέλτως κι έπρεπε παρέμβει ο αρμόδιος εισαγγελέας.
Ίσως αυτός να μπορεί κάτι να κάνει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο πατέρας του, παρά
την εκ πρώτης όψεως επαλήθευση των φόβων του, ήταν αρκετά αλλαγμένος, πεισμένος
από το πείσμα και τη σταθερότητα του γιου του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μακάρι αγόρι μου
να γίνουν αυτά που θέλεις. Να γλυτώσουμε από την αγωνία, που μας κυνηγούσε σ’
όλη τη ζωή. Λες να μην το θέλω κι εγώ;»</span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 21.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l2 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">8.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-style: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;"> </span></span></i></b><!--[endif]--><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Η εντύπωση στην Αθήνα <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η απόπειρα εναντίον του Μανώλη, ως συνέχεια
μιας πολύχρονης βεντέτας μεταξύ των δυο οικογενειών, έγινε είδηση στα μέσα
ενημέρωσης. Εφημερίδες, τηλεοράσεις
είχαν ανταποκρίσεις από το νησί με τις απαραίτητες φωτογραφίες. Η
ταυτότητα του Μανώλη έγινε παντού γνωστή. Στη δουλειά του η είδηση έπεσε σαν
βόμβα. Η απορία που υπήρχε στους
καχύποπτους μέχρι εκείνη τη στιγμή συναδέλφους και τους λίγους γνωστούς λύθηκε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εμ βέβαια, τώρα
εξηγούνται όλα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έστειλαν
τηλεγράφημα στο νοσοκομείο. Θερμές ευχές κι
όταν περάσει η μπόρα τον περιμένουν πίσω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Οι εκκρεμότητες στο
χωριό ήταν πολλές. Πρώτον η συμφιλίωση δεν είχε ολοκληρωθεί, οι δικοί του είχαν
μεγαλώσει και τον χρειάζονταν κοντά τους, η αδελφή έπρεπε να αποκατασταθεί. Έτσι προς το παρόν
έπρεπε να μείνει στο χωριό. Η κατάθεση που του ζήτησε η Αστυνομία ήταν μια
καθαρή προσπάθεια να υποβαθμίσει το συμβάν και να υπερτονίσει την ανάγκη της
ειρήνης ανάμεσα στις δυο οικογένειες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο εισαγγελέας του
είπε ότι δίκη θα γίνει, αλλά θα ληφθούν υπόψη όλα αυτά τα ελαφρυντικά στοιχεία.
Ο κύκλος του αίματος μεταξύ των οικογενειών έκλεισε οριστικά με το γάμο που
έγινε. Του Μιχάλη Σφακιανάκη και της Ελένης Μανουσάκη. Αμήν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
</span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;">Η εκδίκηση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"> <span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Έχει πολλαπλώς ειπωθεί ότι «η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που
τρώγεται κρύο». Η δική μου άποψη είναι ότι η εκδίκηση, με την έννοια της
ανταπόδοσης μιας άδικης πράξης, τις περισσότερες φορές εκδηλώνεται πάνω στη
βράση των γεγονότων, όταν η λογική και η ψυχραιμία είναι στην μπάντα. Στην
περίπτωση αυτή κυρίαρχα είναι τα ένστικτα, η απουσία της λογικής, το αίμα
ανεβαίνει στο κεφάλι και η μανία για απάντηση
σβήνει όλες τις άλλες συμπεριφορές. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όμως υπάρχουν και οι περιπτώσεις που για
διάφορους λόγους, η διάθεση για εκδίκηση παραμένει ανεκδήλωτη. Είτε για λόγους
αδυναμίας πάνω στην εξέλιξη και συγκυρία των γεγονότων, είτε γιατί η θέση που
τελικά κυριαρχεί είναι να υπάρξει η κατάλληλη προετοιμασία ώστε το χτύπημα που
θα γίνει, να είναι καίριο και πολλαπλάσιο υπερκαλύπτοντας την αφετηριακή
αδικία. Υπερκαλύπτοντας την Ευαγγελική ρήση. Όχι οδόντα αλλά μασέλα αντί
οδόντος!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η τελευταία
περίπτωση είναι και η πιο ενδιαφέρουσα γιατί ότι γίνεται σ’ αυτήν πιστεύεται -
αλλά μάλλον λαθεμένα - ότι είναι με βάση μόνο την ψυχρή λογική, πάνω σε ένα
κατάλληλα προετοιμασμένο σχέδιο. Όμως όπως παντού υπάρχουν και οι αστάθμητοι
παράγοντες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μια τέτοια
περίπτωση θέλω να ανασύρω από μνήμη μου, που συνέβη στα παιδικά μου χρόνια στην
περιοχή του <i>Οξυγόνου </i>στο Βόλο. Δεν
ξέρω πως λέγεται τώρα το μέρος, ήταν σε μικρή απόσταση από το θερινό σινεμά <i>Ηλύσια,</i> στο ύψος της στάσης<i> Πορτ-Άρθουρ</i> του λεωφορείου. Στην περιοχή αυτή ζούσε μια όμορφη οικογένεια
χαμηλών τόνων, τυπικά μικροαστική. Ο πατέρας είχε ένα μικρό μαγαζί κι έβγαζε
τίμια το ψωμί του, η μάνα ήταν η νοικοκυρά του σπιτιού, που μεγάλωνε τα δυο
παιδιά της και ήταν υπεύθυνη για όλο το νοικοκυριό. Τα παιδιά ήταν στην εφηβική
ηλικία, πήγαιναν στο γυμνάσιο και θα ακολουθούσαν την πορεία που διέγραφαν οι
συνθήκες της εποχής και οι οικονομικές τους δυνατότητες. Το αγόρι, μετά την
ολοκλήρωση των γυμνασιακών του σπουδών, να μπει στο μαγαζί να μάθει τη δουλειά
και σιγά-σιγά να αντικαταστήσει τον πατέρα, όταν τον πάρουν και τα χρόνια. Το
κορίτσι να νοικοκυρευτεί δίπλα σ’ ένα τίμιο παιδί του κύκλου τους και να τους
δώσει τα εγγόνια που κάθε γονέας περιμένει από τα παιδιά του. Δεν είχαν
ακουστεί ποτέ μέχρι τώρα, αφού με την ήρεμη καθημερινή ζωή τους δεν είχαν δώσει
ποτέ καμιά αφορμή. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όμως αλλιώς τα
σχεδιάζεις κι αλλιώς οι συγκυρίες φέρνουν τα πράγματα. Το αγόρι στα 15 και το
κορίτσι στα 14 χρόνια τους, όταν οι ανησυχίες αρχίζουν να παιδεύουν τους νέους,
όταν μέσα στον καθένα γίνεται μια ορμονική επανάσταση, χωρίς ακόμα να ξέρουν το
αίτιο αυτής της ανησυχίας που τους κυριεύει. Η ενημέρωση των νέων στα θέματα
της σεξουαλικής ζωής ήταν πολύ περιορισμένη, με κυρίαρχο το αίσθημα του φόβου
στο άγνωστο και συγχρόνως τη συνεχή πίεση από τους γονείς για προσοχή κι
αυτοσυγκράτηση. Το κορίτσι πρέπει να πάει ανέγγιχτο στον άντρα της γιατί αλλιώς
το πήρε κι το σήκωσε. Είμαι σίγουρος ότι οι παλαιότεροι θα έχουν τέτοιες μνήμες
και δε θα τις έσβησε το παλιρροϊκό κύμα των αλλαγών που έφεραν τα τελευταία
χρόνια κυρίως η τηλεόραση, ισοπεδώνοντας όλες τις ιδιομορφίες, τα ήθη και τις
ντοπιολαλιές του κάθε τόπου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είχαν τις παρέες
τους από το σχολείο και τη γειτονιά, όμως σπάνιες υπήρχαν οι ευκαιρίες για
μικτές παρέες, εκτός αν η παρουσία του αδελφού νομιμοποιούσε τη σύγχρονη
παρουσία του κοριτσιού με τα αγόρια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Παρά τους
κοινωνικούς περιορισμούς, παρά τις αναστολές που επέβαλαν τα ήθη της εποχής,
παρά την επιτήρηση της μάνας, μια μέρα το κακό έγινε. Το κορίτσι βρέθηκε μόνο
του με το δεκαοκτάρικο γειτονόπουλο και λειτούργησε η ενστικτώδης φύση. Δεν
ήταν βιασμός. Θα έλεγα ότι αυτό που έγινε, έγινε με κοινή συναίνεση ή καλύτερα με κοινή
άγνοια. Λαμβάνοντας υπόψη την παντελή έλλειψη γνώσης εκ μέρους της κοπέλας θα
μπορούσες να πεις ότι ο νεαρός βιάστηκε, εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία και για
πρώτη συνάντηση οδήγησε τα πράγματα στα άκρα. Αυτή δεν είχε προλάβει να
καταλάβει τι γίνεται κι αυτός βρέθηκε μέσα της. Μήπως άλλωστε ένιωσε τίποτε από
τα θρυλούμενα πάθη που συνοδεύουν αυτές τις πράξεις; Τζίφος ! Μόνο λίγα
δευτερόλεπτα πρόλαβε να μπει μέσα της κι αισθάνθηκε αμέσως κάποια υγρά ανάμεσα
στα πόδια της. Το μόνο που της είπε ήταν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Πρόσεξε κακομοίρα
μου μη πεις πουθενά τίποτα ! Εμείς, να ξέρεις θα τα ξαναπούμε !<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το κορίτσι όμως,
φοβισμένο και γεμάτο ερωτηματικά τα ξέρασε αμέσως όλα στη μάνα της. Εκείνη
άρχισε αμέσως να κλαίει και να οδύρεται σπαρακτικά, να τραβάει απελπισμένη τα
μαλλιά της και να λέει ανάμεσα στα κλάματα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Θεέ μου τι να
κάνω τώρα ; Εγώ φταίω, εγώ φταίω! Θα με σκοτώσει ο πατέρας σου! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όλη τη
μέρα σκεφτόταν πώς θα το πει στους δικούς της. Δε γινόταν και διαφορετικά. Δεν
άντεχε να κρατήσει μόνη το βάρος μιας τέτοιας ανίερης πράξης. Το απόγευμα
έστειλε για καλό και για κακό τη κόρη στην αδελφή της, κάτι που είχε γίνει κι
άλλες φορές, εφευρίσκοντας μια ψεύτικη δικαιολογία. Κάθισε στο σαλόνι και τους
περίμενε Δεν είχε ούτε το κουράγιο να ετοιμάσει φαγητό. Όταν έκλεισε το μαγαζί
και γύρισαν οι άντρες στο σπίτι ανάμεσα στα σπαρακτικά κλάματα της, τους είπε
με το νι και με το σίγμα τι είχε συμβεί. Δεν υπήρξαν υστερίες, ούτε άμεσο κυνηγητό
του ενόχου. Μόνο μια απέραντη πίκρα, μια
βαθειά στεναχώρια, ένα δυσβάστακτο βάρος που θα το κουβαλούσε η
οικογένεια από εδώ και πέρα συνεχώς μέσα της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με μια δυσεξήγητη
ψυχραιμία, άρχισαν να συζητούν και οι τρεις μαζί την απάντησή τους. Εκείνη τη
νύχτα κανένας τους δεν έκλεισε μάτι. Στο
τέλος ο πατέρας έκλεισε το θέμα με τα εξής λόγια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Δε θα πούμε τίποτα στη μικρή. Θα τη στείλω
στον αδελφό μου στη Θεσσαλονίκη να μάθει ραφτική. Αυτό θα πούμε σε όλους. Στον
εγκληματία κουβέντα ! Σαν να μην ξέρουμε τίποτα. Άσε να περάσει κάποιος χρόνος
και τότε θα έρθει η δική του η ώρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πράγματι την άλλη
μέρα ο ρυθμός της ζωής τους δε φάνηκε να
αλλάζει καθόλου. Σε όλη τη γειτονιά ανακοινώθηκε το σχέδιο της
οικογένειας να κάνουν τη μικρή μοδίστρα. Η μάνα με μια ανεξήγητη και για την
ίδια ψυχραιμία έλεγε αριστερά- δεξιά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Τι να το κάνει το
σχολείο το κορίτσι; Ας μάθει μια τέχνη,
να γίνει καλή νοικοκυρά. Να της βρούμε κι ένα καλό παιδί να τελειώνουμε με αυτή
την υποχρέωση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά από λίγες
μέρες, γεμάτος αγωνία, εμφανίστηκε στις παρυφές του σπιτιού ο νεαρός ζητώντας
πληροφορίες. Η μάνα ψύχραιμη του έδωσε την ίδια πληροφορία. Πέρασαν αρκετές
μέρες και οι αρχικοί του φόβοι καταλάγιασαν. Η μικρή ήδη από τις πρώτες μέρες
είχε αναχωρήσει για τη Θεσσαλονίκη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Την πήδηξα είπε
από μέσα του. Η μικρή δεν άνοιξε το στόμα της. Ωραία !<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έτσι οι σχέσεις
ομαλοποιήθηκαν. Τόσο που κάποια στιγμή, που έλειπαν οι άντρες από το σπίτι,
μπήκε μέσα, όπως έκανε παλαιότερα, και έφαγε το κουταλάκι γλυκού με νεραντζάκι,
που του πρόσφερε η μάνα. Χαρούλες και χαμόγελα, συζήτηση περί ανέμων και υδάτων
καθησύχασαν οριστικά τον νεαρό. Εντάξει !<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήταν Κυριακή
μεσημέρι. Όλη η οικογένεια στο στρωμένο τραπέζι, έτρωγε το φαγητό της Να σου κι
ο νεαρός να περνάει μπροστά από την αυλή Η μάνα τον είδε και χωρίς να χάσει
χρόνο τον φωνάζει:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Έλα μέσα για έναν μεζέ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Μα πάω στο δικό μου σπίτι, θα με περιμένουν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Ένα μεζέ παιδάκι μου. Τόσο ακατάδεκτος είσαι;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η επιμονή της τον
έκανε να ντραπεί. Δε μπορούσε να κάνει το βαρύ πεπόνι. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μπήκε μέσα και με
κάποιο δισταγμό κάθισε στην καρέκλα. Αμέσως του προσφέρθηκε ένα ποτήρι κρασί
και ένας καλοψημένος κεφτές. Λίγα συνηθισμένα αθώα λόγια έσπασαν λίγο- λίγο τον
αρχικό πάγο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το
αγόρι του είπε κάποια στιγμή:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Πάμε λίγο μέσα.
Αγόρασα κάτι και θέλω και τη γνώμη σου. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτός δίστασε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Πρέπει να πάω
σπίτι, θα με περιμένουν. Είδε τη διάχυτη αμηχανία, που προκαλούσε η άρνηση του
και ντράπηκε. Μαζί με το αγόρι πέρασε την πόρτα και προχώρησε μέσα στο δωμάτιο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αμέσως ένιωσε ότι
κάτι δεν πάει καλά. Με αστραπιαίες κινήσεις πίσω του η πόρτα έκλεισε και άκουσε
τον ήχο του κλειδιού που γυρνώντας κλείδωνε την πόρτα. Στο δωμάτιο ήταν ξαφνικά
όλοι. Δεν πρόλαβε να πει πολλά. Τα στιβαρά χέρια των αντρών, κυρίως του πατέρα,
τον ακινητοποίησαν και η μάνα με μια πετσέτα, που άρπαξε από δίπλα, του έκλεισε
το στόμα. Λόγια δεν ειπώθηκαν καθόλου, ούτε εξηγήσεις. Μόνο τα απεγνωσμένα
μουγκρητά του και η απέλπιδα προσπάθεια του νέου να ελευθερωθεί. Με
συντονισμένες κινήσεις, λες κι είχαν κάνει αμέτρητες προηγούμενες πρόβες,
προχώρησαν παρακάτω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η μάνα άνοιξε την
παγωνιέρα – ακόμη τα σπίτια δεν είχαν ψυγεία – και έβγαλε ένα τεράστιο αγγούρι
από μέσα. Χωρίς καμιά κουβέντα, αμίλητη, λες και έκανε κάτι καθημερινό, κάτι το
συνηθισμένο, του κατέβασε το παντελόνι. Οι άντρες τον ανάγκασαν να σκύψει, παρά
τις απεγνωσμένες προσπάθειές του Τότε με μια παθιασμένη δύναμη άρχισε να
σπρώχνει το αγγούρι από πίσω του. Τα μουγκρητά του πόνου έφτασαν στο όριο αλλά
αυτοί ασυγκίνητοι συνέχιζαν για να
ολοκληρώσουν το έργο τους. Αλλά δεν
υπολόγισαν το αναπάντεχο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Από πίσω άρχισε
μια ακατάσχετη αιμορραγία. Το συνειδητοποίησαν όταν τα πράγματα είχαν
προχωρήσει. Τότε κατάλαβαν τον κίνδυνο, ιδιαίτερα όταν ο νεαρός άρχισε να χάνει
τις αισθήσεις του. Δε γινόταν διαφορετικά, ο πατέρας είπε να τον πάμε στο
νοσοκομείο. Από μια στιγμή και πέρα τα πράγματα τους πήραν από κάτω. Ήρθε η
αστυνομία, το σκάνδαλο ξέσπασε σε όλη την έκταση του. Οι τοπικές εφημερίδες,
μέσα στην ανθρωποφαγική αντίληψη που τις διακρίνει, βρήκαν για μέρες
πρωτοσέλιδα. Ευτυχώς ακόμα τηλεόραση δεν υπήρχε και οι αθηναϊκές εφημερίδες
είχαν περιορισμένο τοπικό αναγνωστικό κοινό. Μια οικογένεια που ποτέ δεν είχε ακουστεί
βρέθηκε, από τη μια στιγμή στην άλλη, ολόκληρη στα κρατητήρια της αστυνομίας
και στο στόμα ολόκληρης της πόλης, που στάθηκε διχασμένη για το δίκαιο ή άδικο
της πράξης τους. Όλες οι λεπτομέρειες της υπόθεσης βγήκαν στη φόρα. Μετά κάποιο
χρόνο στη δίκη που έγινε καταδικάστηκαν οι γονείς σε κάποια χρόνια και
κλείστηκαν στη φυλακή. Το αγόρι με κοινή συναίνεση όλων προστατεύτηκε και
αθωώθηκε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο νεαρός ξεπέρασε
το πρόβλημα υγείας, αλλά δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τη γενική θυμηδία της
κοινωνίας. Το πραγματικό του όνομα χάθηκε. Όλοι τον αποκαλούσαν:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο</span></i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> <i>αγγούρας</i> ! Η πόλη
δεν τον σήκωνε πια. Πήρε των ομματιών του και άλλαξε περιβάλλον και πόλη.
Χάθηκε μέσα στην ανωνυμία της Αθήνας. Ο πατέρας, με κλονισμένη ήδη την υγεία
του δεν σήκωσε για πολύ το σκάνδαλο, τον οδήγησε σύντομα στο τάφο. Το κορίτσι
έμεινε μόνιμα στη Θεσσαλονίκη. Η μάνα και το αγόρι προσπάθησαν να συνεχίσουν
εκεί τη ζωή τους, ανοίγοντας το μαγαζί αλλά το τζάμι είχε πια ραγίσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δυο οικογένειες
καταστράφηκαν, από μια πράξη ενός νέου. Ο θυμός δεν εκδηλώθηκε την κατάλληλη
στιγμή, καταπιέστηκε, υπόγεια μεγάλωσε, κι όταν ξέσπασε καθυστερημένα έγινε
ανεξέλεγκτος με τραγικές συνέπειες για τόσους ανθρώπους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν υπάρχει χώρος
για εύκολα συμπεράσματα. Έτσι είναι η ζωή, έχει τις τραγικές της στιγμές και
καμιά ευχή ή κατάρα δεν μπορεί να τις καταργήσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;"> Το </span></i></b><b><i><span lang="EN-US" style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Rolex</span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κάποια στιγμή το
ακριβό του ρολόι σταμάτησε! Πάγωσε! Αμέσως έφερε στη μνήμη του τον τρόπο που το
απόκτησε. Δεν το αγόρασε μόνος του. Ο ίδιος ποτέ δεν θα έδινε τόσα λεφτά για
ένα πράγμα που θα μπορούσε να αγοράσει κάποιο αντίστοιχο με σαφώς υποπολλαπλάσιο
ποσόν. Δεν είναι στον χαρακτήρα του κάτι τέτοιο. Να κάνει ένα άσκοπο έξοδο για
λόγους μόνο ματαιοδοξίας και επίδειξης; Όχι! Σε καμιά περίπτωση. Και το ρολόι
των δεκαπέντε ευρώ την ίδια δουλειά κάνει. Αν χαλούσε, το πολύ –πολύ θα αγόραζε
άλλο. Απλώς το κληρονόμησε από έναν συγγενή του, ο κακομοίρης «αποδήμησε εις
κύριον».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο συγχωρεμένος
έδινε μεγάλη σημασία στην ακρίβεια του χρόνου και όταν μπόρεσε αγόρασε όχι ένα,
αλλά δυο πανάκριβα ρολόγια. Σε αυτόν
προσφέρθηκε το </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Rolex</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">. Ονομαστή μάρκα, πανάκριβο είδος, όνειρο πολλών
ονειροπαρμένων επιδειξιών. Ίσως και να ένιωθε αμηχανία όταν το έβλεπε στο χέρι
του, ίσως κιόλας ασυναίσθητα στην αρχή κι όσο μπορούσε να το έκρυβε από τους
άλλους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όμως, πώς να το
κάνουμε. Η ύπαρξη του ρολογιού στο χέρι του σταδιακά του πρόσθεσε ένα φορτίο
εμπιστοσύνης. Είχε ακούσει τόσα καλά λόγια για την μάρκα, παινέματα και ζήλιες
από ανθρώπους του περίγυρο του και η σιγουριά εγκαταστάθηκε αυτόματα μέσα του.
Το ρολόι ήταν έμπιστο, του έδειχνε την ακριβή ώρα χωρίς καμιά αβεβαιότητα.
Μάλιστα από ένα σημείο και μετά το επιδείκνυε με καμάρι κι όλο μιλούσε για τα
προτερήματά του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέσα στο πέλαγο του
εφησυχασμού κάποια στιγμή του ήρθε κατακέφαλα η τραγική διάψευση. Το ρολόι
ξαφνικά… σταμάτησε να λειτουργεί. Οι δείκτες του ακινητοποιήθηκαν λες και
έπαθαν αγκύλωση, λες και μια άγνωστη πανίσχυρη δύναμη τους κρατούσε με τη βία
ακίνητες στην ίδια θέση. Έπαθε ψυχολογικό κλακάζ. Του ήταν αδιανόητο να το
πιστέψει επειδή εξ αρχής απέκλεισε, ίσως αυθαίρετα, το ενδεχόμενο της
λειτουργικής βλάβης. Μα είναι δυνατόν, αναρωτήθηκε να έπαθε κάτι το ιδανικό
κατασκεύασμα που λέγεται </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Rolex</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">; Όχι! Κάτι άλλο πρέπει να συμβαίνει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μην τυχόν πράγματι ο
χρόνος «τέλειωσε»; Μήπως η ζωή επίσης έλαβε τέλος; Λες να ήρθε το τέλος του κόσμου; Κοίταξε με
τρόμο γύρω του αλλά δεν παρατήρησε τίποτα το έκτακτο κι ανησυχητικό. Ο άνεμος
συνέχισε να φυσάει και κουνάει τα φύλλα των δένδρων. Σε κάποιο απ’ αυτά ένα
πουλάκι πέταξε και πήγε στο απέναντι δένδρο. Το τζιτζίκι που πριν του ζάλιζε το
κεφάλι με τον αδιάκοπο τριγμό του
συνέχιζε το βιολί του. Από μακριά οι ήχοι της πόλης έφταναν, όπως πάντα,
σβησμένοι στ’ αυτιά του. Τίποτα καινούργιο, τίποτα ασυνήθιστο. Δεν μπορεί, γύρω
του η φύση συνέχιζε την αδιάκοπη ζωή της. Μήπως ο χρόνος σταμάτησε μόνο γι
αυτόν; Μήπως ήταν η ένδειξη ότι η προσωπική του παρουσία πάνω στη γη τελείωνε
οριστικά; Δεν μπορούσε λογικά να εξηγήσει διαφορετικά το σταμάτημα του δικού
του ρολογιού. Δεν ήταν το οποιοδήποτε. Ήταν ένα </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Rolex</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">Η τσουκνίδα κι η μολόχα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν ήμασταν μικρά
παιδιά δεν φημιζόμασταν δα για ήσυχα κι ήρεμα πλάσματα. Οι γειτονιές της
συνοικίας μας απαιτούσαν σκληραγωγημένα άτομα και έτοιμα ν’ αντέξουν τις
κακουχίες και τις προκλήσεις που συχνά εμφανίζονταν. Πρόσθεσε επιπλέον τις
ελλείψεις των βασικών αγαθών σε τροφή και ένδυση. Ξυπόλητοι με κοντά
παντελονάκια με τιράντες απ’ το ίδιο ύφασμα κι ένα φανελάκι. Αυτή ήταν η
καλοκαιρινή μας αμφίεση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Στη συνοικία δεν
υπήρχαν ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι, ούτε τα πέτρινα μονοπάτια των ορεινών χωριών.
Χώμα και πέτρες, ήταν που τις βροχερές ημέρες γίνονταν λάσπη. Άδεια οικόπεδα κι
αλάνες μεγάλες, με κάθε είδους αγριόχορτα γεμάτες. Κι όμως, έτσι με γυμνά τα
πόδια ήμασταν σε συνεχές τρεχαλητό, με τις πατούσες επίσης σκληραγωγημένες για
ν’ αντέχουν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δυο μόνο φορές
θυμάμαι μου συνέβη το εξής παράξενο πράγμα. Ολόκληρη η φτέρνα άρχιζε να πονάει
κι ένιωθα σαν να μαζεύει εσωτερικά πύον. Τότε για μερικές μέρες υπήρχε ένα
κράτημα στο τρεχαλητό και μόνο οι αναγκαίες μετακινήσεις γίνονταν με τις μύτες
των ποδιών. Κάποια στιγμή, λες και το φαινόμενο ωρίμαζε, όλη η παχιά επιδερμίδα
εύκολα αποσπόταν από το πόδι σαν άχρηστο και περιττό υλικό. Για να έχετε μια
ιδέα του γεγονότος αυτό που αφαιρούνταν ήταν σαν τα πρόσθετα επιθέματα που
βάζουμε, για ορθοπεδικούς λόγους σήμερα, στο εσωτερικό των υποδημάτων. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά χρειαζόταν
κάποιος χρόνος η νέα επιδερμίδα να συνηθίσει το σκληρό χώμα. Θυμάμαι δυο φορές
μόνο γιατί αργότερα προμηθεύτηκα παπούτσια. Απλώς για την ιστορία αναφέρω ότι
τα πρώτα ήταν ένα ζευγάρι ΕΛΒΙΕΛΑ, που χρειάστηκε για τις γυμναστικές
επιδείξεις στο τέλος της χρονιάς στο σχολείο. Θυμάται κανείς σας το στουπέτσι
με το οποίο τα βάφαμε, όταν λερώνονταν και γίνονταν σαν καινούρια; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όλα τα προηγούμενα
τα είπα για να υπενθυμίσω το εξής αξιοσημείωτο γεγονός. Στα αγριόχορτα που
ευδοκιμούσαν στις αλάνες κυριαρχούσαν οι τσουκνίδες. Το τρίψιμο της τσουκνίδας
με το γυμνό καλάμι του ποδιού δημιουργούσε ένα έντονο τσούξιμο (κνησμό).
Ε! λοιπόν δίπλα στις τσουκνίδες υπήρχαν
κι άφθονες μολόχες. Το έτερο ήμισυ της τσουκνίδας, το αντίδοτο! Αν στο
ερεθισμένο δέρμα έτριβες φύλλα μολόχας η ενόχληση μετριαζόταν αισθητά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πώς μπορούμε να
εξηγήσουμε αυτή η σωτήρια συνύπαρξη; Αυτός που πιστεύει στη θεϊκή δημιουργία θα
ισχυριστεί ότι φρόντισε ο σοφός δημιουργός γι αυτό. Αλλά ο σκεπτικιστής θα
αντιτείνει: «Γιατί έφτιαξε τότε την τσουκνίδα;»
Ένα από τα αιώνια κι αναπάντητα ερωτήματα, που η λύση τους δεν μπορεί να
αναζητηθεί μέσω της λογικής, αλλά με την παραδοχή. Πιστεύεις ή δεν πιστεύεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i> </i></b><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;">Ρομπέν των δασών <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τους είδε την
τελευταία στιγμή. Να μπαίνουν βιαστικοί και μετά να χωρίζουν αρπάζοντας ο
καθένας ένα καλάθι από μπροστά της. Ήταν η δεύτερη φορά που τύχαινε τέτοιο
συμβάν και η δεύτερη φορά που συναντούσε τον ίδιο άνθρωπο να κάνει το ίδιο
πράγμα. Η αλήθεια είναι ότι δεν έκλεβαν για τον εαυτό τους. Ό,τι άρπαξαν την
προηγούμενη φορά τα μοίρασαν αδιακρίτως στους περαστικούς. Ναι, αλλά μέσα στη
βιασύνη τους πώς ξέρουν, αν αυτοί που τα πήραν είχαν πραγματική ανάγκη κι όχι
κάποιοι διπλανοί τους; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ποιοι είναι αυτοί
που αυτοπροσδιορίστηκαν φύλακες άγγελοι των άλλων; Ήταν ένας καθαρός εγωισμός,
μια έπαρση σχεδόν ενοχλητική. Τα
προϊόντα μιας διαρπαγής είναι ευπρόσδεκτα; Τότε γιατί ένα μέρος των
διαρπαγέντων επιστράφηκε πίσω, από τους θέλοντας και μη προσωρινούς δέκτες; Να
μιλήσει ή όχι; Ξέρει ότι διακινδυνεύει από τους απρόβλεπτους νεαρούς, αλλά δεν
είναι του χαρακτήρα της να μένει άφωνη σε κάτι που αυτή πιστεύει ως λαθεμένο.
Τους ξέρει καλά αυτούς τους επαναστάτες του σαλονιού. Αυτούς που διυλίζουν τον
κώνωπα ανάμεσα σε δυο σφηνάκια τις μεταμεσονύκτιες ώρες περικυκλωμένοι από
ακκιζόμενες νεαρές. Αντίθετα ξέρει ότι η μάνα της και το μωρό της, από το δικό
της μισθό περιμένουν για να ζήσουν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τρώει καθημερινώς
στη μάπα τις παραξενιές των πελατών, ανέχεται την υπεροψία των προϊσταμένων
της, έχει τη διαρκή έγνοια να «βγάλει» κάθε φορά το μήνα και αυτά τα χορτασμένα
τσογλάνια μπορούν να το παίζουν ανεύθυνα τον Ρομπέν των Δασών. Ε λοιπόν όχι!
Δεν μπορεί να συγκρατήσει την παρόρμηση που την κυριεύει. Νιώθει ότι
πνίγεται. Η σιωπή είναι συνενοχή. Δεν το
ανέχεται κάποιοι, χωρίς κόστος και χωρίς καμιά αντίστοιχη προσωπική εμπειρία,
να παριστάνουν τους καλούς και δίκαιους, τους υπεράνω. Ενώ στη πράξη δεν ξέρουν
πού παν τα τέσσερα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έτσι
κολύμπησε στη θάλασσα της αβεβαιότητας και της διακινδύνευσης. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Του το
πέταξε κατάμουτρα: «Εσένα σε ξέρω από την άλλη φορά. Πάψε να παριστάνεις τον
υπεράνω. Ένας κοινός κλέφτης είσαι και τίποτα άλλο. Να το ξέρεις ότι έτσι
αισθάνομαι εγώ μια σκληρά εργαζόμενη μητέρα των 700 ευρώ!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Σκάσε, μωρή σκρόφα. Σκατά είσαι εργαζόμενη.
Ένα συμβιβασμένο τσανάκι του αφεντικού είσαι και τίποτα άλλο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εγώ, βρε κακομαθημένο καθίκι, κάνω
καθημερινό οκτάωρο, για να πάρω τα 700 ευρώ. Εσύ δεν αντέχεις να δουλέψεις ούτε
μια εβδομάδα. Αλλά, τι να κάνουμε. Βλέπεις σε σένα καθαρίζει η μαμά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Είσαι
φτιαγμένη για δούλα, ξεφτιλισμένη. Αυτή είναι η μοίρα σου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αν τόσο αγαπάς τους φτωχούς να βρεις μια
δουλειά και με την αμοιβή σου να βοηθάς όποιον νομίζεις κι έχει ανάγκη. Εσύ
είσαι ο έξυπνος κι όλοι οι άλλοι ηλίθιοι! Μωρέ τι μετριοφροσύνη!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν υπήρχε περιθώριο για πολλές κουβέντες.
Βιαστικοί, σίγουροι για τα βήματά τους, αναχώρησαν με τα λάφυρα. Οι άλλοι
άρπαξαν στην κυριολεξία από τα χέρια αυτόν που συμμετείχε στον απρόσμενο διάλογο
σέρνοντάς τον έξω από το μαγαζί. Του είπε ο σύντροφός του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Καλά, χαζός είσαι;
Ήταν αυτή ώρα για συζητήσεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μα δεν την είδες
την πουτάνα τι επίθεση μου έκανε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αφού
μοίρασαν σε τυχαίους περαστικούς ό,τι είχαν «κοινωνικοποιήσει» από το σούπερ-
μάρκετ, χάθηκαν στα δρομάκια της
περιοχής. Έτυχε να έχει δίπλα του τον εκ των πραγμάτων «αρχηγό» που σημείωσε τα
λόγια της υπαλλήλου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Σε γνωρίζει αυτή. Πρέπει να πας λίγο στην
άκρη. Να ξεχαστούν τα πράγματα. Άλλωστε μέσα από τη δράση φαίνεται ότι τέτοιες
ενέργειες δεν κινητοποιούν τις μάζες που μας ενδιαφέρουν. Ίσως μια ολοκληρωτική
καταστροφή ενός πολυκαταστήματος θα ήταν ένα ταρακούνημα. Ας προβληματιστείς
και συ να έχουμε μια πρόταση στην επόμενη συνάντηση. Εσύ απόφευγε τα γνωστά σου μέρη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η ταμίας του πολυκαταστήματος έβριζε από μέσα
της τον εαυτό της. «Τι ήθελες μαλακισμένη να ανακατευτείς; Λες πως είσαι κι
αριστερή. Εντάξει! Δεν συμφωνείς με τέτοιες μεθόδους. Πρέπει να το κάνεις
βούκινο; Εσύ θα βγάλεις τα κάστανα από τη φωτιά; Κάνε και μια φορά την πάπια».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο κρύος προϊστάμενος
της είχε γίνει στενός κορσές. Γνωρίζοντας ότι δεν έχει άντρα, ενώ έχει παιδί,
τη θεώρησε στην αρχή εύκολη λεία να περνάει αξόδευτα τον καιρό του. Όμως έκανε
λάθος υπολογισμούς χωρίς να σκεφτεί το απόλυτο φτύσιμο που συνάντησε η απόπειρά
του. Γρήγορα κατάλαβε ότι έχει να κάνει με στραβόξυλο και έκανε την υποχώρησή
του. Όμως της το είχε κρατημένο. Μήπως τώρα θα στηριχθεί εδώ για να της κάνει
τον εκβιασμό του;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά από λίγο νάτος
μπροστά της με τον πικρό λόγο στο στόμα του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αυτό που έκανες
ήταν επικίνδυνο. Έβαλες σε κίνδυνο το κατάστημα και τους πελάτες που ήταν μέσα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Άκου να δεις, κύριε
προϊστάμενε, αν δεν σου αρέσω πες μου να ψάξω για άλλη δουλειά. Είχα πριν τους
άλλους, τώρα μου το παίζεις εσύ τσάμικο ταμπάκο. Το ξέρεις ότι αυτά εγώ δεν τα
σηκώνω. Εξηγηθήκαμε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ας το διάολο! Πρέπει να βάλει τη μάνα της να
της ράψει το στόμα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 176.25pt;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;">Κρίκος στην αλυσίδα</span></i></b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;"> </span></i><i><span style="font-size: 10.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η μνήμη μερικές
φορές είναι μια κοντή κι αποκρουστική παλιόγρια, που όταν έρχεται απρόσκλητη
στο οπτικό πεδίο του κοινού ανθρώπου του
δημιουργεί φαινόμενα πνιγμού. Για αυτό κι ο άνθρωπος σε τέτοιες περιπτώσεις την
αποδιώχνει μετά βδελυγμίας. Τις περισσότερες φορές όμως μάταια, γιατί -
κακίστρα όπως είναι - επιμένει να του κάνει τη ζωή δύσκολη. Μια χοντρή βελόνα
σα σακοράφα μπήγεται στο στήθος του κάθε φορά που - παρά τη θέληση του - η
καταραμένη ανάμνηση έρχεται και διαλύει τη σκέψη του. Αυτό νιώθει κάθε φορά που
θυμάται εκείνη την νύχτα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ενώ το ολόγιομο φεγγάρι έκανε την νύχτα μέρα,
ενώ τη σιγαλιά της νύχτας την έκοβαν μόνο μακρινές φωνές ζώων, ενώ οι αναπνοές
τους ακόμα δεν είχαν αποκτήσει την κανονικότητά τους, μετά από ένα υπέροχο
ερωτικό ταίριασμα που έζησαν οι δυο τους, εκείνο το λατρεμένο αθώο πρόσωπο,
εκείνο το κορίτσι που αγάπησε παράφορα απ’ την πρώτη στιγμή που το αντίκρισε,
εκείνη η υπέροχη μαντόνα που του είχε εμπνεύσει τον μεγάλο, για πρώτη φορά στη
ζωή του έρωτα, με μια ψυχρή φωνή, που με τέτοια χροιά δεν είχε ακούσει να
ξαναβγαίνει μέχρι τώρα από το στόμα της, του πέταξε τις λέξεις, που τις ένιωσε
σαν κοτρώνες, να τον χτυπάνε χωρίς λύπηση στο πρόσωπο. Βουρδουλιές πάνω στη
γυμνή κι απροφύλακτη ράχη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Σε μισώ κύριε!
Ακούς; Βρωμάς σαπίλα ολόκληρος. Σε σιχαίνομαι! Με τη σκέψη και μόνο ότι θα μ’
ακουμπήσεις πάλι, μου έρχεται εμετός»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μα…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Δεν έχει μα και ξε
μα! Με σένα τελείωσα!. Αυτό που ήθελα
έγινε. Μ’ αγάπησες και τώρα ρούφα την πίκρα της εγκατάλειψης. Είσαι, κύριε,
ένας ακόμα κρίκος στον όρκο που έδωσα στον τάφο της μάνας μου. Θα εκδικηθώ τον
άντρα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Κι εγώ σε τι
φταίω;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Φταις, γιατί
υπάρχεις. Φταις, γιατί μου τον θυμίζεις. Φταις, γιατί είσαι άντρας. Μέσα μου
ακόμα υπάρχει πολύ μίσος και πρέπει να το καταναλώσω. Μόνο τότε θα απελευθερωθώ
από τον άνθρωπο, που από φύλακας άγγελος έγινε ο στυγνότερος βιαστής του
σώματος και της ψυχής μου. Το ορκίστηκα, ναι! Θα πάρω το αίμα μου πίσω! Οι
άντρες θα πληρώσουν το τίμημα» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έτσι με μια έκφραση
μίσους και απέχθειας στο πρόσωπό της, την είδε για τελευταία φορά. Εξαφανίστηκε
αστραπιαία, αρπάζοντας τα ρούχα που ήταν πεταμένα δίπλα γι’ αυτά που είχαν
προηγηθεί. Σαν να ήταν καπνός και διαλύθηκε με μια αιφνίδια ριπή του ανέμου.
Μάταια την αναζήτησε σε όλα τα σημεία που συχνάζανε, κανένα ίχνος της. Όταν πήγε στο νοικιασμένο
δωμάτιο που καθόταν και μέσα εκεί είχαν ζήσει ονειρεμένες βραδιές η νοικοκυρά
με έκπληξη του είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Καλά εσείς δεν
ξέρετε τίποτα; Πριν δυο μέρες το άδειασε το δωμάτιο παίρνοντας τα λιγοστά της
πράγματα. Τα έπιπλα είναι δικά μου. Δεν έχω παράπονο. Πλήρωσε όλους τους
λογαριασμούς. Μου είπε ότι πάτε σε άλλη πόλη… Δεν είναι αλήθεια;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Σιώπησε γιατί δεν
ήξερε τι να πει. Όμως από μέσα του κατέληξε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ήταν, λοιπόν,
προσχεδιασμένο..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έφερε στο μυαλό του
την αρχή της ιστορίας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Εκεί που μόνος του
καθόταν κι έκλαιγε τη μαύρη μοίρα του, που δεν του έδωσε μέχρι στιγμής ένα
κομμάτι ευτυχίας, αυτό που ανήκει στον καθένα, αισθάνθηκε το βλέμμα της να τον
διαπερνά. Στην αρχή θεώρησε ότι απευθύνεται σε κάποιον πίσω του, μα όταν
κοίταξε εκεί, δεν ήταν κανείς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τον έπιασε το
συνηθισμένο τρέμουλο που πάντα αισθανόταν για τις όμορφες γυναίκες που τις
θεωρούσε απλησίαστες για τον ίδιο και δεν είχε αντίστοιχη εμπειρία. Είδε με
τρόμο να τον πλησιάζει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Θα με κεράσεις ένα
ποτό;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Του έκανε τόσο
εντύπωση το γεγονός, πως όταν προσπάθησε να μιλήσει δε βγήκε ήχος από το λαιμό
του. Μια αμηχανία λίγων δευτερολέπτων κι αυτή του είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Φαίνεται πως δε
θες. Συγνώμη για την ενόχληση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Στη λέξη συγνώμη σαν
να ξύπνησε από τον ύπνο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Βεβαίως. Βεβαίως. Τι ποτό να παραγγείλω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ένα ουίσκι με
πάγο..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τσακίστηκε να το
φέρει και στο χρόνο που μεσολάβησε βρήκε λίγο το θάρρος του και της συστήθηκε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τάκης Τσιτσιρίκος.
Χαίρομαι που θα πιούμε μαζί ένα ποτό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αντωνία»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έτσι σκέτο. Ήταν τόσο γλυκιά, τόσο όμορφη. Ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε δείξει ενδιαφέρον γι
αυτόν τέτοια γυναίκα. Κάτι ξώφαλτσες περιπέτειες, περιστασιακές με χρονικό
ορίζοντα μιας νύχτας του είχαν μέχρι στιγμής τύχει, μαζί με κάποιες πληρωμένες
εκδουλεύσεις, που βρίσκεις στη μεγάλη ανάγκη, αρκεί να είσαι διαθέσιμος να
ξοδέψεις ένα χρηματικό ποσόν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πού είναι τα όμορφα
φλερτ, οι δύσκολες διεκδικήσεις ενδιαφέροντος, ο μεγάλος έρωτας, αυτός για τον
οποίο ο άνθρωπος δίνει τα ρέστα του; Μέχρι τώρα αυτά τα είχε δει σε
κινηματογραφικές ταινίες ή σπανιότερα τα είχε συναντήσει στα λίγα μυθιστορήματα
που έτυχε να διαβάσει. Και τώρα του ήρθε το θεόσταλτο αυτό δώρο, που ούτε στα
πιο φιλόδοξα όνειρα δεν μπορούσε να ελπίζει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Του προσφέρθηκε με
όλη τη δύναμη του εαυτού της, του έδωσε χωρίς δισταγμούς και προϋποθέσεις ό,τι
πολύτιμο είχε. Αισθανόταν ο τυχερότερος άνδρας του πλανήτη. Πού να φανταστεί ο
αδαής και άπειρος άνδρας την πολυπλοκότητα της γυναικείας καρδιάς και τα χίλια
δυο μυστικά δωμάτια που αυτή έχει. Πως πίσω από την εμφανή μάσκα που σου
παρουσιάζει μπορεί να υποκρύπτονται άλλες σκοτεινότερες επιδιώξεις<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Την αγάπησε μ’ όλη
τη δύναμη της ψυχής του κι από την πρώτη φάση ήταν αποφασισμένος να δώσει τα
πάντα γι αυτήν. Νωρίς της πρότεινε να επισημοποιήσουν τη σχέση τους, αλλά αυτή
με υπεκφυγές το ανέβαλλε για αργότερα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν παραιτήθηκε
εύκολα από την αναζήτησή της. Χρησιμοποίησε κάθε δυνατότητα, αλλά το μόνο που
κατόρθωσε να βρει ήταν ένα προηγούμενο θύμα της συλλογής της. Μόνο που αυτός
ήξερε - άγνωστο με ποιο τρόπο - περισσότερες λεπτομέρειες. Η μάνα της έμεινε
νωρίς χήρα και για να μεγαλώσει τη μικρή της κόρη ξαναπαντρεύτηκε κάποιον, που
είχε τον τρόπο και τα μέσα. Δεν ήταν αγάπη αλλά μια οικονομική συμφωνία<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Άτυχη από τη γέννα,
η μάνα της, αρρώστησε βαριά κι όταν πλησίαζε το τέλος της μπροστά στην κόρη
της, που πια ήταν κοπελίτσα, τον όρκισε να την προσέχει σαν τα μάτια του. Μετά
την κηδεία όταν επέστρεψαν στο σπίτι ο θετός της πατέρας την βίασε με τον
αγριότερο τρόπο ματώνοντας το σώμα και την ψυχή της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Να το ξέρεις μικρή
μου. Από καιρό σε λιμπιζόμουν»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Φοβούμενος τις
συνέπειες, τα μάζεψε κι εξαφανίστηκε. Όταν συνήλθε η μικρή δεν κοινολόγησε
το συμβάν από ντροπή σε κανέναν, αλλά
ορκίστηκε εκδίκηση. Επειδή τον ίδιο δεν τον εύρισκε με τίποτα έκανε μια νοητή
μετατόπιση. Ο πόνος, που αμέσως είχε μεταλλαχθεί σε μίσος την έπνιγε. Επειδή δε
μπόρεσε να εντοπίσει τον φυσικό αυτουργό, που σαν καπνός εξαφανίστηκε, το
συμπυκνωμένο μίσος το έστρεψε σε κάθε άνδρα. Ο ένοχος είναι το αντρικό φύλο κι
αυτός έγινε ένας κρίκος στην αλυσίδα της εκδίκησής της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Παρά την πολύχρονη αναζήτηση δεν πέτυχε στην ουσία τίποτα
περισσότερο…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">
</span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;"> <i> Οι κοινωνικές συμβάσεις<o:p></o:p></i></span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 115%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Δυο άγνωστες
μεταξύ τους παρέες βρέθηκαν όλως συμπτωματικά στον ίδιο τόπο, τον ίδιο χρόνο.
Έκαναν κάμπινγκ στην ίδια απόμερη ακρογιαλιά. Τα περισσότερα ήταν
κατασταλαγμένα ζευγάρια, αλλά υπήρχαν κι ελεύθερες, αδέσμευτες περιπτώσεις κι
απ’ τα δυο φύλα. Είναι προφανές ότι τα μέλη της κάθε παρέας έσερναν πίσω τους
κοινές και πολύχρονες εμπειρίες, δεσμούς στέρεους ακόμα και δεσμούς αίματος.
Ενώ όμως μεταξύ τους υπήρχε όλη αυτή η προϊστορία, ανάμεσα στις δυο ξεχωριστές
παρέες δεν φάνηκε να υπάρχει καμιά εμφανής σχέση ή τουλάχιστον δεν ομολογήθηκε
από κανένα μέλος της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αναπόφευκτα
γνωρίστηκαν, αφού κολυμπούσαν στην ίδια θάλασσα, μοιράζονταν την ίδια πλαζ κι η
ένωσή τους ήρθε σαν ώριμο φρούτο. Εκ των πραγμάτων οι κοινές συνθήκες διαβίωσης
έφεραν στο προσκήνιο την ανάγκη συντονισμού κάποιων ενεργειών. Παράδειγμα η
κοινή προμήθεια των αναγκαίων τροφίμων και του πόσιμου νερού από το πρώτο
κατοικήσιμο μέρος που δεν ήταν δα και δίπλα τους. Συμφωνήθηκε ακόμα να κάνουν
την ανάγκη τους σε ελεγχόμενους χώρους, να συγκεντρώνουν τα σκουπίδια σε
συγκεκριμένο τόπο. Να έχουν κοινές ώρες ησυχίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Να μη βρωμίσουμε
τα πάντα, πολιτισμένοι άνθρωποι είμαστε. Σύμφωνοι;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όμως ο υπόγειος
ανταγωνισμός υπήρχε κι η πρώτη ζωντανή εκδήλωσή του έγινε με την ευκαιρία της
οργάνωσης ενός αγώνα ποδοσφαίρου πάνω στην άμμο της ακρογιαλιάς. Ενώ θα έπρεπε
να είναι μια ευκαιρία διασκέδασης και γνωριμίας από την πρώτη στιγμή
μετατράπηκε σε λυσσασμένη μάχη προκειμένου η κάθε παρέα ν’ αποδείξει την
υπεροχή της. Οι άντρες να κάνουν στα δικά τους κορίτσια τη φιγούρα τους.
Ευτυχώς ο αγώνας έληξε ισόπαλος και δεν υπήρξαν τελικώς μονόπλευροι
πανηγυρισμοί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έγιναν από μέλη
και των δυο πλευρών ειλικρινείς προσπάθειες δημιουργίας κλίματος ανοχής ανάμεσά
τους, όμως ένας προσεκτικός παρατηρητής θα αισθανόταν την εγκλωβισμένη και
καταπιεσμένη ένταση που κυκλοφορούσε μεταξύ τους. Η μια παρέα οργάνωσε κοινό
γλέντι. Πάνω στην πρόχειρη ψησταριά, που είχε φτιάξει κάποιος, ψήθηκαν κρέατα,
ετοιμάστηκαν διάφορες φρέσκες σαλάτες και προμηθεύτηκαν μεγάλες ποσότητες
κρασιού και μπύρας. Τα δώρα που έφερε η άλλη παρέα συμπλήρωσαν το μενού. Η
μουσική που ακουγόταν από το CD έντονα κι επιθετικά, τους ξεσήκωσε σε λίγο για
ομαδικό χορό κι όλοι έκαναν φιλότιμες προσπάθειες να σπάσει ο πάγος που υπήρχε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν όμως ο χορός
με βάση τη μουσική ήταν κατά ζεύγη, τότε ο αρχικός διαχωρισμός ζωντάνευε χωρίς εξαίρεση,
μέχρι τη στιγμή που ένας άντρας της μιας παρέας πήρε την πρωτοβουλία και σήκωσε
ένα κορίτσι της άλλης. Για μερικά δευτερόλεπτα η προσοχή όλων επικεντρώθηκε σ’
αυτούς, αλλά σε λίγο η ένταση ξεπεράστηκε και το φαινόμενο επαναλήφθηκε χωρίς
αυτό να αποτελεί πια αντικείμενο προσοχής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Την άλλη μέρα όταν
ξύπνησαν αργά μετά το ολονύκτιο γλέντι, όλοι ένιωσαν την ανάγκη για μπάνιο. Η
θάλασσα γέμισε από κουρασμένα κορμιά που στη δροσιά του νερού αναζητούσαν τον
τρόπο να ξυπνήσουν. Μέσα στη θάλασσα οι παρέες ανακατώθηκαν κι όλοι σχολίαζαν
θετικά τη χθεσινή βραδιά. Έτσι φάνηκε ότι η αρχική εχθρότητα σιγά-σιγά
ξεπερνιόταν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτό μέχρι το
δειλινό, όταν κάποιος από τη μια παρέα συνέλαβε στα πράσα μια κοπέλα της παρέας
του σε προχωρημένη φάση μ’ έναν άντρα της άλλης παρέας. Σαν λυσσασμένος ταύρος
έπεσε πάνω τους ξεσηκώνοντας με τις φωνές του όλους που βρισκόντανε στην
ακρογιαλιά. Η πάλη που ακολούθησε μεταξύ των δυο αντρών ήταν αντίστοιχη με το
κρυμμένο μίσος που εξαρχής ανιχνεύτηκε ανάμεσά τους. Η κοπέλα προσπαθούσε απεγνωσμένα να τους
χωρίσει ενώ τα άλλα μέλη διαιρεμένα σε δυο ομάδες παρατηρούσαν σιωπηλοί με
ζωντανή την ένταση που τους είχε κυριεύσει. Αυτή έλεγε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ό,τι έγινε,
έγινε με τη θέλησή μου. Με τον Κώστα γνωριζόμαστε από παλιά στη σχολή που σπουδάζαμε. Είχαμε
και παλιότερα σχέση. Σταματήστε πια! Μεγάλοι άνθρωποι είμαστε! Δεν έχουμε το
δικαίωμα της επιλογής; Πρέπει να ζητήσω την άδεια κανενός;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όμως τα λόγια της
πέφτανε στο βρόντο. Αντί να σταματήσει ο καυγάς των δυο μπήκαν κι άλλοι στο παιχνίδι
και σε λίγο η συμπλοκή γενικεύτηκε, μη εξαιρουμένων των γυναικών. Μετά από ώρα τα δυο στρατόπεδα πληγιασμένα
και κουρασμένα χωρίστηκαν στις δυο άκρες
της κοινής ακρογιαλιάς για μια ανάσα, να μετρήσουν τις πληγές τους και να
ανασυνταχθούν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η τελική έκρηξη
έγινε το ίδιο βράδυ όταν δυο άντρες της μιας παρέας απήγαγαν με το ζόρι μια
κοπέλα της άλλης που απομακρύνθηκε λίγο προς τα βράχια για την ανάγκη της. Την
έσυραν προς τα μέσα και με εκδικητική λύσσα την βίασαν επανειλημμένα. Όταν
επέστρεψε στους άλλους και διηγήθηκε την περιπέτειά της έγινε η έκρηξη.
Οπλίστηκαν μ’ ό,τι ήταν πρόχειρο μπροστά τους. Σουγιάδες, τραπεζομάχαιρα,
χοντρά κλαδιά από δέντρα και πέτρες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με
ορμή κι όλο το μίσος πέσανε πάνω στους άλλους κι άρχισε μια μάχη ζωής και θανάτου.
Τα πρώτα κορμιά σωριάστηκαν πάνω στην άμμο και το αίμα άρχισε να σκορπίζεται
αριστερά και δεξιά. Ο παροξυσμός γενικεύτηκε και παρέσυρε στην παράλογη πορεία
του όλους. Νέοι άνθρωποι, ήρεμοι, με τη λογική των μελών μιας οργανωμένης κοινωνίας, με δουλειές που
απαιτούσαν ειδικά προσόντα, με πολύχρονες σπουδές, πολιτισμένοι, με σύγχρονες
ευαισθησίες για το περιβάλλον και την
ποιότητα ζωής ξαφνικά γύρισαν αιώνες πίσω. Μέσα τους ξύπνησαν αταβιστικά τα
παλιά ένστικτα και έγιναν μέλη της αγέλης. Ο πολιτισμός σαν πουκάμισο φιδιού
ξεφλουδίστηκε από πάνω τους κι έγιναν άξια τέκνα των αιμοβόρων προγόνων τους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά από ώρα κάποιοι που ήταν σε καλύτερη
κατάσταση μπόρεσαν και πλησίασαν κατοικημένη περιοχή. Οι αρμόδιες αρχές αμέσως
κινητοποιήθηκαν και το πρώτο όργανο της τάξης που έφτασε στην περιοχή δεν
πίστευε στα μάτια του. Χρειάστηκαν αρκετά ασθενοφόρα να μεταφέρουν στο κοντινό
νοσοκομείο τους τραυματίες. Ευτυχώς δεν υπήρχε νεκρός, όμως αρκετοί ήταν οι
τραυματισμένοι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Οι ανακρίσεις που έγιναν δεν ξεκαθάρισαν την
κατάσταση. Κανένας αρμόδιος δεν μπορούσε να καταλάβει πώς πολιτισμένοι άνθρωποι
ξαφνικά έγιναν πρωτόγονα όντα φέρνοντας στην επιφάνεια ξεχασμένες συνήθειες που
όμως μεταφέρονταν τελικά στο DNA τους και με ασήμαντη αφορμή ξύπνησαν από τον
ύπνο αιώνων. Παρά τις επίμονες ανακρίσεις η αστυνομία δεν μπόρεσε να βγάλει
άκρη. Ακαταλαβίστικες δικαιολογίες, στόματα που ξαφνικά σφραγίστηκαν, άτομα
φοβισμένα από τον κίνδυνο της δημόσιας διαπόμπευσης επέστρεψαν με φόρα στις
κοινωνικές συμβατικότητες κι αρνήθηκαν διαρρήδην ότι συμμετείχαν στα επεισόδια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μα δεν γίνεται να
μη συνέβη τίποτε. Πώς εξηγούνται οι πληγές, τα αίματα, η αναστάτωση του χώρου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Βρέθηκε η λύση εκεί που όλοι επικαλούνται σε
τέτοιες περιπτώσεις. Τους επιτέθηκαν άγνωστοι κι όλοι μαζί έδωσαν τη μάχη να
σωθούνε. Ήταν μια εκδοχή που βολεύει κι ο δημοσιοϋπαλληλικός χαρακτήρας της
αστυνομίας κάθισε με ανακούφιση πάνω σ’ αυτή την εκδοχή. Ο φάκελος θα έμενε
ανοιχτός με την αναζήτηση των αγνώστων. Σύντομα τα γεγονότα θα ξεχνιόνταν και ο
φάκελος τελικώς θα έμπαινε στο αρχείο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τα μέλη της κάθε παρέας απομακρύνθηκαν για
λίγο αλλά όταν ξανασυναντήθηκαν, το ένστικτο της αυτοσυντήρησης κράτησε την
περιπέτεια εκτός ημερησίας διατάξεως στις ανούσιες συζητήσεις που επακολούθησαν.
Το παράχωσαν σε μια απόρθητη γωνιά του υποσυνείδητου κι όλοι συνέχισαν την
ευθύγραμμη ζωή τους ικανοποιημένοι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><b><i> </i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><b><i> </i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><b><i> </i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;">Το Ξύπνημα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κοίταζε την
λυγερόκορμη σιλουέτα που περπατούσε ανάλαφρα μπροστά του. Η εικόνα της ήταν ένα
χάδι στα μάτια του τα συνηθισμένα στην ομοιόμορφη πεζότητα της καθημερινής ζωής. Την κοίταζε
εδώ και ώρα. Τα μάτια του λες κι είχαν
κολλήσει πάνω της. Ήταν μια μαγνητική παρουσία. Η λεπτή κορμοστασιά, τα πλούσια μαύρα μαλλιά, το απέριττο ντύσιμό της ήταν
στοιχεία που σκλάβωναν την προσοχή του. Ήθελε να της μιλήσει, να την πλησιάσει,
αλλά μια ανεξήγητη διστακτικότητα τον εμπόδιζε και δεν τον άφηνε να ολοκληρώσει
την επιθυμία του. Απλώς συνέχιζε να την κοιτάζει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Εκείνη δεν τον
είχε προσέξει καθόλου, κοίταζε εμπρός το απέναντι τοπίο και ίσως τα πουλιά που
πέταγαν στον ουρανό. Κινούνταν αυτάρκης στο χώρο, σίγουρη πάντα για την
εντύπωση που προκαλούσε γύρω της, σαν ένα μαχαίρι που έκοβε το τοπίο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέχρι τώρα η ζωή
του ήταν ένα κυνηγητό. Τίποτα δεν τον είχε κρατήσει σταθερό σε έναν τόπο. Χωρίς
έναν άνθρωπο που να τον νιώσει δικό του, να πονάει για αυτόν, να ταρακουνηθεί
από δυνατά συναισθήματα. Είχε τις φάσεις του, τα πάνω και τα κάτω, αλλά δε
ρίζωσε πουθενά. Οι τόποι παραμονής του
συνεχώς άλλαζαν, λες και κάτι να τον κυνηγούσε, λες και από κάτι να ήθελε να ξεφύγει. Αυτό είχε τις αναπόφευκτες
συνέπειες. Δεν προλάβαινε να ριζώνει πουθενά, να κάνει σταθερές, όχι εφήμερες
σχέσεις, να δεθεί με τόπους και ανθρώπους. Έφευγε από το ένα μέρος πηγαίνοντας
στο άλλο, χωρίς να μεταφέρει στην ουσία αναμνήσεις, χωρίς να φέρνει μέσα του
πληγές. Ένα αποδημητικό πουλί, που αφήνει μόνο αχνά τα χνάρια πίσω του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήταν αυτονόητο
λοιπόν το κενό που ένιωθε τώρα μέσα του. Λίγο- λίγο άρχιζε να το
συνειδητοποιεί, χωρίς όμως να ανιχνεύει ακόμα την αιτία του. Θα ερχόταν κι αυτή
η στιγμή; Το ζήτημα είναι αν θα υπήρχαν τότε τα περιθώρια αυτό το κενό
να γεμίσει με κάτι. Αυτό ήταν εντελώς απροσδιόριστο προς το παρόν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τώρα η εικόνα της
κοπέλας για πρώτη φορά κάτι καινούργιο του προκαλούσε. Ξύπναγε μέσα του
ξεχασμένα ή και άγνωστα συναισθήματα, αδιόρατες μακρινές αναμνήσεις. Του ήρθε
να το βάλει στα πόδια, ένα σήμα κινδύνου χτύπαγε μέσα του λέγοντας:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Φύγε κακομοίρη,
φύγε! Θα μπλέξεις».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όμως τα πόδια του
ήταν καρφωμένα στην ίδια ρότα. Δε μπόρεσε να το νικήσει. Άρχιζε να την
πλησιάζει. Όταν έφτασε κοντά της τότε και μόνο τότε αυτή ένιωσε την παρουσία
του. Δεν έδειξε να αλλάζει τη συμπεριφορά της, συνέχισε να κοιτάζει γύρω της,
λες και η παρουσία του δεν την αφορούσε. Της μίλησε: «Θες να περπατήσουμε λίγο μαζί;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ξαφνιασμένη έως
ενοχλημένη του απάντησε: «Για ποιο
λόγο;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εγώ το θέλω πολύ.
Δε μπορώ να σε υποχρεώσω να το κάνεις. Αν το θέλεις όμως λίγο κι εσύ…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μικρές στιγμές
αμφίπλευρης αμηχανίας. Δευτερόλεπτα που κύλησαν με δυσκολία, τεντωμένα, λες κι
ήταν έγκυα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Καλά δε θα χαλάσει
ο κόσμος! Όμως μη βγάλεις κανένα συμπέρασμα. Πάμε μαζί, απλώς να περπατήσουμε
λίγο δίπλα στη θάλασσα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτός ένιωθε μια
ταραχή πρωτόγνωρη. Είχε γνωρίσει γυναίκες και γυναίκες στη ζωή του. Βέβαια όλες
ήταν εφήμερες γνωριμίες, ακόμα και αγοραίος έρωτας, αλλά τώρα το προαισθανόταν.
Ήταν διαφορετικά Έπρεπε κάτι να πει, να της δείξει την ιδιαίτερη σημασία που
είχε γι’ αυτόν, να τη γνωρίσει, να αρπάξει αυτή τη μοναδική ευκαιρία που του
έτυχε. Πως όμως; Η γλώσσα του λες κι είχε δεθεί κόμπος. Το μυαλό του να μην
κατεβάζει καμιά ιδέα. Έτσι αμίλητοι περπάτησαν κάπου αρκετά μέτρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Γύρισε
το κεφάλι της προς αυτόν και με φωνή που μόλις την άκουσε του είπε: «Λοιπόν;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέσα
του ταρακουνιόταν από μια τρικυμία. Είμαι πια σαράντα δύο χρόνων. Πόσες άλλες
ευκαιρίες θα παρουσιαστούν; Έπρεπε να είναι άμεσος. Χωρίς εισαγωγές και
φιοριτούρες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Θέλεις να ζήσουμε μαζί;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τι;
Είσαι τρελός άνθρωπέ μου; Γίνονται έτσι αυτά τα πράγματα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Όχι το εννοώ! Το εννοώ κανονικά Αν μου πεις
όχι, εντάξει θα φύγω. Δε θα σε ξαναενοχλήσω.
Θα φύγω, θα απομακρύνομαι μέχρι την άλλη άκρη του κόσμου! Δεν θέλω να
συνεχίσω πια αυτή τη μοναχική ζωή»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτή
η αμεσότητά του, ο κοφτός τόνος της φωνής του, η αποφασιστικότητα που έκρυβε
μέσα του της κίνησαν την περιέργεια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μα δεν ξέρεις
τίποτα για μένα. Κι εγώ δεν ξέρω τίποτα για σένα. Γίνονται έτσι τα πράγματα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Έτσι νιώθω, έτσι
κάνω!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Άρχισε να της ξετυλίγει το κουβάρι της ζωής
του. Να εξομολογείται όσα ήταν
μπουκωμένα μέσα του. Άκουγε να της λέει πράγματα που ούτε στον εαυτό του δεν
είχε ποτέ ομολογήσει. Όχι λόγια του αέρα. Καθώς τα ξεστόμιζε και έμπαιναν και στα δικά του αυτιά ερχόταν η
συνειδητοποίηση της αλήθειας τους, της πραγματικής ύπαρξής τους. Μίλαγε, μίλαγε
συνέχεια όσο ποτέ μέχρι τώρα δεν το είχε κάνει. Καθώς έβγαζε, από μέσα του αυτό
το σωρευμένο βάρος άρχισε να νιώθει ότι έφευγε σιγά-σιγά από πάνω του, λες κι
ένας αόρατος μάστορας γκρέμιζε λίγο-λίγο τον τοίχο που του έκλεινε το απέναντι τοπίο, λες κι ο βρόχος που του
έσφιγγε το λαιμό όλα αυτά τα χρόνια
γινόταν όλο και πιο χαλαρός και άρχιζε να παίρνει τις πρώτες κανονικές ανάσες.
Εκείνη αμίλητη τον άκουγε συνέχεια, προσηλωμένη σ’ αυτόν, χωρίς όμως να κάνει
ερωτήσεις ή κάποιο σχόλιο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ενώ η απόσταση που
είχαν διανύσει όλο και μεγάλωνε, αυτός ένιωθε ανάλαφρος, ξεκούραστος λες και
μόλις είχε ξυπνήσει από έναν πολύωρο και ήσυχο ύπνο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ένιωθε το
πλησίασμα που δημιουργούσε η εξομολόγησή του κι αυτό τον γέμιζε με ελπίδα ότι
τουλάχιστον δε θα δραπετεύσει απότομα από κοντά του για να χαθεί οριστικά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είχε
κατορθώσει χωρίς να το καταλάβει να δημιουργήσει τον πρώτο ιστό της αράχνης που
θα τους κρατούσε προς το παρόν δεμένους.
Αλήθεια αυτή η αμίλητη σφίγγα τι ένιωθε μέσα της; Η μόνη αντίδρασή της
ήταν κάτι σύντομες και φευγαλέες ματιές προς εκείνον. Δε μπορούσε αυτός να
καταλάβει και τη δική της εσωτερική τρικυμία Ναι, τρικυμία! Το συναντούσε για
πρώτη φορά. Ποτέ κάποιος άντρας δεν την είχε πλησιάσει τόσο άμεσα, ποτέ κάποιος
άνθρωπος δεν είχε ξεγυμνώσει έτσι ολοκληρωτικά την ψυχή του μπροστά της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτό δεν μπορούσε
να την αφήσει αδιάφορη. Αντίθετα τη γέμιζε με πρωτόγνωρα αισθήματα. Άρχισε να τον παρατηρεί με άλλο μάτι. Όχι,
όχι δεν της ήταν αδιάφορος. Δεν ήταν δοσμένη οριστικά σε κάτι μέχρι τώρα. Ο
δρόμος μπροστά τους εκ πρώτης όψεως ήταν ανοιχτός. Του είπε κάποια στιγμή: «Ας κάτσουμε κάπου. Θα ήθελα λίγο νερό!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Για
αυτόν η επιθυμία της ήταν διαταγή. Κοίταξε γύρω του και σε μικρή απόσταση είδε
ένα καφενείο-κιόσκι. Την οδήγησε εκεί και κάθισαν σ’ ένα τραπέζι. Αυτός ένιωθε
γεμάτος, αυτή ήταν κυριευμένη από μια πιεστική περιέργεια. Από μέσα της
αναρωτιόταν για τα επόμενα βήματα. Μήπως από την αρχή έκανε λάθος; Μήπως του
έδωσε την εντύπωση της εύκολης, της
διαθέσιμης για μια σύντομη περιπέτεια;
Θα ήταν άδικη παρεξήγηση κάτι τέτοιο γιατί δεν θα περιέγραφε τις
προθέσεις, ούτε τον χαρακτήρα της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτός είχε χάσει το
μέτρο. Ένιωθε τόσο γεμάτος που δεν ήταν ικανός για λογικές σκέψεις, μόνο για
όνειρα μελλοντικών ευτυχισμένων στιγμών, που από δω και πέρα θα έρχονταν στη
ζωή του. Πως μια τυχαία στιγμή, μια αναπάντεχη συνάντηση,
μια καινούργια εικόνα, μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός ανθρώπου! Όχι μόνο για
αυτόν αλλά και για εκείνην. Το λέει η παροιμία<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> <i>Όσα φέρνει η στιγμή δε φέρνει ο χρόνος</i> <i>όλος.</i><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήταν και για τους
δυο μια νέα χρήσιμη γνώση. Κοίταζαν τώρα το χρόνο που θα ερχόταν με μια άλλη
αισιόδοξη ματιά. Το ξύπνημα μιας καινούριας μέρας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 10.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;">Η σκοπιά<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Ήταν σκοπός στην αριστερή πλευρά του
στρατοπέδου. Στην κεντρική πύλη βέβαια
ήταν τοποθετημένοι – απαραιτήτως - άτομα αυξημένης εμπιστοσύνης με
«καθαρό» φάκελο και προσεγμένες στολές: Οι αλφαμίτες. Υπηρετούσε εδώ κι
αρκετούς μήνες τη στρατιωτική του θητεία σ’ αυτήν την ακριτική πόλη. Το
στρατόπεδο τώρα ήταν σχεδόν άδειο Οι περισσότεροι φαντάροι με δίωρη άδεια είχαν
έξοδο στην πόλη. Κάποιοι με την κανονική άδεια ήταν στα σπίτια τους. Κυριακή
απόγευμα. Οι αξιωματικοί στις οικογένειές τους, εκτός από αυτόν που του έλαχε η
μοίρα να είναι σε υπηρεσία. Από τους
απλούς φαντάρους, λίγοι κλεισμένοι μέσα για τις απαιτούμενες βάρδιες στις
σκοπιές γύρω από το στρατόπεδο και λίγοι που βρέθηκαν αυτή τη μέρα ελεύθεροι
υπηρεσίας και τελικά κοπροσκυλιάζανε αριστερά και δεξιά μέσα στον έρημο χώρο
του στρατοπέδου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 8.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Αυτός έπρεπε να είναι σε συναγερμό.
Προσεκτικός και αυστηρός σε όποιον πλησιάζει, να τον σταματήσει έγκαιρα και να
κάνει όλη την προβλεπόμενη τελετουργία. Ήταν πολύ άλλωστε να του την έχουν
στημένη; Όχι βέβαια! Όρθιος με το όπλο παραπόδα έπρεπε να κοιτάζει
συνεχώς γύρω του και να αφουγκράζεται κάθε ασυνήθιστο ήχο. Ηλίθια πολιτική
φόβου απέναντι σε ανύπαρκτους εχθρούς, αλλά ο στρατός έχει πάντα τη δική του
λογική. Μη ζητάς λογικές εξηγήσεις για μια σειρά συμπεριφορές. Είναι μάταιος
κόπος. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 8.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Μπροστά ήταν ο δρόμος. Περαντζάδα για τους
πολίτες, αλλά σε κάποια απόσταση. Όλοι
οι περαστικοί γυρνούσαν το κεφάλι τους προς αυτόν και τον παρατηρούσαν. Καμιά άλλη αντίδραση. Άγνωστες οι σκέψεις που περνούσαν από το μυαλό τους. Ίσως αδιάφορες. Πιθανόν αρνητικές. Δεν ήταν δα οι
στρατιωτικοί αυτήν την εποχή και οι αγαπημένοι του λαού. Η κυρίαρχη σκέψη στο μυαλό του ήταν: Πότε θα
περάσουν οι 4 ώρες που ήταν η βάρδιά του στη σκοπιά, να πάει να τεντώσει το
κουρασμένο σώμα του στο άβολο κρεβάτι. Η επόμενη μέρα προβλεπόταν κουραστική.
Είχε ήδη περάσει η μία ώρα και σε λίγο θα άρχιζαν να επιστρέφουν οι εξοδούχοι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 8.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Τότε ήταν που την αντιλήφθηκε. Για πρώτη
φορά. Είχε σταματήσει ακριβώς απέναντί του και τον κοίταζε. Τον κοίταζε
συνέχεια, χωρίς σταματημό. Ένιωσε την αυτονόητη ταραχή και αμηχανία, που συνεπάγεται κάτι τέτοιο, αλλά
δεν του επιτρεπόταν να της μιλήσει. Το παράξενο ήταν ότι ούτε κι αυτή έπαιρνε
κάποια πρωτοβουλία. Εκεί, σχεδόν ακίνητη, σε απόσταση περίπου τριάντα μέτρων,
να μην ξεχνά καθόλου την προσήλωσή της σ’ αυτόν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 8.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήταν νέα. Πλησίαζε
ίσως τα είκοσι. Φόραγε μια φούστα στενή και μια μπλούζα στο σιέλ. Τα μαλλιά της
καστανά και μακριά. Ίσως και τα μάτια της, αλλά δεν υπήρχε αρκετό φως, για μια
ξεκάθαρη εικόνα. Η γενική εντύπωση ήταν: Ένα συμπαθητικό νέο κορίτσι Το βλέμμα
της είχε κάτι το παρακλητικό κι ήταν ολόκληρη
προσηλωμένη σ’ αυτόν. Προσπάθησε να την αγνοήσει, έκανε πως κοίταζε
αλλού, μα εκείνη είχε το ανυποχώρητο πείσμα, που δίνει η απόγνωση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"> <span style="font-size: 14.0pt;">Κάποια στιγμή
του μίλησε. Την άκουσε να λέει:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 8.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> « Ε ! Φαντάρε! Ε! Φαντάρε μ’ ακούς; Σε σένα
μιλάω. Πότε απολύεσαι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Δε μπορούσε να κάνει τον αδιάφορο. Την
πρόσεξε καλύτερα. Μήπως ήταν γνωστή του; Μήπως την είχε ξαναδεί; Όχι! Όχι, δεν
του θύμιζε τίποτα. Άλλωστε εδώ στου διαόλου τη μάνα, που υπηρετούσε τη θητεία
του, δεν ήξερε κανέναν; Μόνο έναν ντόπιο φαντάρο, καλό φίλο, και κάτι άλλες
ουδέτερες και τυπικές γνωριμίες στις λίγες ώρες που είχε κυκλοφορήσει στην
πόλη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 8.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτή όμως επέμενε και μάλιστα φορτικά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πότε φεύγεις, πότε; Πότε παίρνεις το
απολυτήριο;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δε γινόταν να παριστάνει τον μουγκό, έπρεπε
να απαντήσει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μη με ενοχλείς,
δεν επιτρέπεται να μιλάμε σε πολίτες. Από στιγμή σε στιγμή θα περάσει η
περίπολος. Μη σε δει εδώ κοντά μου. Θα βρω τον μπελά μου, κοπέλα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πες μου όμως,
πότε φεύγεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δε γινόταν έπρεπε
κάτι να της πει Αλλιώς δεν θα ξέπλεκε μαζί της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Σε μερικούς μήνες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Σε παρακαλώ, σε
ικετεύω, πάρε με μαζί σου! Πάρε με μαζί σου, δε θα σου γίνω βάρος, βοήθα με να
ξεφύγω από δω, δεν αντέχω άλλο!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τι λες κορίτσι μου,
είσαι με τα καλά σου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πάρε με μαζί σου,
δεν αντέχω άλλο! Θα πέσω στη θάλασσα και θα πνιγώ. Στο λέω να το ξέρεις!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Φύγε κορίτσι μου δε
γίνονται αυτά! Φύγε σε παρακαλώ! Έρχεται η περίπολος!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έτσι με όλη την
αγωνία του, με τα παρακαλετά γλύτωσε από το στρίμωγμα της. Με έναν μαγικό τρόπο
αίφνης εξαφανίστηκε. Σε λίγο πέρασε η περίπολος και έγινε όλη η προβλεπόμενη
διαδικασία. Σε λίγη ώρα, άρχισαν να επιστρέφουν οι φαντάροι από την έξοδό τους
και το «επεισόδιο» δεν έγινε γνωστό σε κανέναν. Ξεχάστηκε. Ακόμα κι απ’ τον
ίδιον.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έτσι μονότονα
πέρασαν και οι υπόλοιπες μέρες. Πλησίαζε πια η απόλυσή του. Μια μέρα ο ντόπιος
φίλος του, σε μια απρόσμενη στιγμή, του είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τα έμαθες; Χθες το βράδυ η θάλασσα ξέβρασε
ένα πτώμα. Ήταν ένα κορίτσι που καθόταν κοντά στο σπίτι μου. Όλοι λένε πως
πνίγηκε ενώ κολυμπούσε. Άλλοι, ότι αυτοκτόνησε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν τόλμησε να τον ρωτήσει τίποτα. Πως ήταν
το κορίτσι, τι χαρακτηριστικά είχε. Δεν είπε κουβέντα. Όλα τα παράχωσε σε μια
σκοτεινή γωνιά του μυαλού του, ελπίζοντας ότι πρόκειται για σύμπτωση. Η απορία
τον ταλανίζει ακόμα και σήμερα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"> <b><o:p></o:p></b></span></i></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">Η «αναχώρηση»<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 115%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"> <span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Η πρωινή αυγούλα σε αργή κίνηση έλουζε, με το αχνό φως της,
τα αντικείμενα γύρω του. Καθάριζε τις θολές κι απροσδιόριστες γωνιές τους, τα
οριοθετούσε. Έδιωχνε τις απειλητικές σκιές που σκέπαζαν πριν το τοπίο. Σε λίγη
ώρα οι ζωογόνες ακτίνες του ήλιου θα ξανάφερναν στη ζωή τα κοιμισμένα στοιχειά
της φύσης. Κι αυτός ήταν κομμάτι αδιαίρετο μαζί της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Χαμηλά, στην μεγάλη
απλωσιά που απλωνόταν μπροστά του, ήταν τα σπίτια της πόλης με τα νυχτερινή
φώτα να υποχωρούν μπροστά στη μεγάλη κι αξεπέραστη φυσική πηγή φωτός που είναι
ο ήλιος. Από δω μακριά που βρισκόταν αχνοέβλεπε την κίνηση που άρχιζε μέσα στην
πόλη και στ’ αυτιά του ίσως να έφταναν κάποιοι μισοσβησμένοι ήχοι μιας πόλης
που τώρα ξυπνούσε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήξερε πολύ καλά τον
τρόπο με τον οποίο η κοιμισμένη πόλη αποκτούσε ζωή. Πως οι άδειοι δρόμοι
άρχιζαν να έχουν κίνηση, πως τα κατεβασμένα ρολά ανέβαιναν, οι κλειδαριές άνοιγαν
στα μαγαζιά και άφηναν ελεύθερη την είσοδο στους πελάτες. Πως οι εργάτες
τραβούσαν προς τα εργοστάσια και τα παιδιά ετοιμάζονταν για το σχολείο. Πριν
αρκετό καιρό ήταν κι αυτός ενεργό μέλος αυτής της πόλης, ένα κομμάτι της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήξερε απ’ έξω κι
ανακατωτά τα δρομάκια της πόλης, τους ανθρώπους που κυκλοφορούσαν σ’ αυτούς, τα
συνήθη καθημερινά συμβάντα. Πολύ περισσότερο ήξερε πολλά από τα μυστικά των
κατοίκων της, τις ανομολόγητες αμαρτίες τους. Ακόμα και τα χωμένα βαθειά στο
μυαλό απωθημένα τους. Μέχρι τη μέρα που έγινε αναχωρητής κουβαλούσε ένα
αβάσταχτο φορτίο. Δικών του, αλλά και ξένων αμαρτιών.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτές αποτέλεσαν
το υπόστρωμα που τον έκανε να χάσει την εμπιστοσύνη του στην οργανωμένη
κοινωνία. Φτάνει πια ο φαρισαϊσμός! Το ψέμα έγινε κανόνας. Δεν αντέχει άλλο τα
υποκριτικά χαμόγελα, τις δύσκολα καλυμμένες κακίες, την άκρατη πλεονεξία
μερικών, την αλόγιστη επίδειξη των περισσοτέρων. Όχι, αυτό δεν ήταν στις
προθέσεις του, δεν είναι στοιχεία του χαρακτήρα του. Για αρκετό καιρό έκανε
υπομονή και σε κάποια φάση επιχείρησε να βελτιώσει μερικές καταστάσεις. Έπεσε πάνω σ’ ένα
ανυποχώρητο τείχος άρνησης ν’ αλλάξει το οτιδήποτε. Γι’ όλους υπήρχε μια βολική
ισορροπία, ένας εύσχημος τρόπος οργάνωσης των πραγμάτων που ενσωμάτωνε στο
σύστημα όλα τα χαρακτηριστικά τους. Είτε καλά, είτε κακά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Ως εδώ, είπε
κάποια στιγμή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ρύθμισε τα θέματα
της προσωπικής του περιουσίας, κράτησε μόνο κάτι ενθύμια από τους πρόωρα
χαμένους δικούς του και, χωρίς να ενημερώσει κανέναν από τους περίοικους, έριξε
πίσω του μαύρη πέτρα κι αναχώρησε πάνω στο βουνό. Εκεί έκανε ένα πρόχειρο
καλύβι, κανόνισε τις πρώτες απαραίτητες προμήθειες και ξεκίνησε μια μοναχική
ζωή αποφεύγοντας τους ανθρώπους, ακόμα και στις πιθανές τυχαίες συναντήσεις
μαζί τους. Δεν ενδιαφέρθηκε να μάθει τα σχόλια που ενδεχομένως θα προκάλεσε η
βιαστική κι ανεξήγητη αναχώρησή του. Τον άφηναν τελείως αδιάφορο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Ας πούνε ό,τι
θέλουν! Ούτε ζωγραφιστούς δεν θέλω να τους δω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έκανε αναγνώριση
του περιβάλλοντος γύρω από το καλύβι του. Βρήκε εναλλακτικές θέσεις να πηγαίνει
σε ώρες ανάγκης, πηγές φρέσκου και δροσερού νερού. Ρύθμισε τις βιοτικές του
ανάγκες στο ελάχιστο και μέχρι τώρα που είχε συμπληρωθεί ο πρώτος χρόνος της
εθελούσιας απομόνωσής του είχε κατέβει στις παρυφές της πόλης, στην αντίθετη
πλευρά από τη γειτονιά του, για μερικές απαραίτητες προμήθειες, όπως αλεύρι και
διάφορους σπόρους, μόνο δυο φορές. Άρχισε να μαζεύει την πρώτη σοδιά στον
πρόχειρο μπαξέ που έφτιαξε κοντά του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έπρεπε να μάθει τους
τρόπους που οι μοναχικοί άνθρωποι επιβίωσαν κόντρα σ’ όλες τις δυσκολίες.
Θυμήθηκε τον Ροβινσώνα Κρούσο, που είχε κάποτε διαβάσει κι έκανε τις αυτόματες
συγκρίσεις. Η δική του απομόνωση ήταν εθελούσια σε αντίθεση με τον Κρούσο, που
την επέβαλαν οι ατυχείς συνθήκες του ναυαγίου. Ο Ροβινσώνας περίμενε την εξωτερική
άφιξη του πολιτισμού που θα τον σώσει από το έρημο νησί. Αυτός μπορούσε με μια
πορεία λίγων ωρών να βρεθεί στον «πολιτισμό». Ο ίδιος τον απαρνήθηκε, τον
απέρριψε κι έφυγε μακριά του. Δεν θ’ ανεχόταν τη συνδρομή κανενός Παρασκευά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το σπουδαιότερο
κίνητρο για τη φυγή του ήταν η απέχθεια που ένιωθε για τους ανθρώπους γύρω του,
αλλά όχι μόνο. Το ίδιο σπουδαίο γι’ αυτόν ήταν η μοναξιά κι η επαφή του με τη φύση να γίνει αφετηρία
για μια πλήρη ενδοσκόπηση του εαυτού του. Μέσα του υπήρχαν αναπάντητα ερωτήματα,
χίλιες απορίες. Ήταν η δική του ιδιομορφία ή το κακό ήταν αντικειμενικά
υπαρκτό; Πίεσε το μυαλό του, κατέγραψε σ’ ένα πρόχειρο τεφτέρι ό,τι ερώτημα
κατέβαζε η κούτρα του και προσπάθησε τίμια, με πείσμα κι επιμονή να δώσει στον
εαυτό του πειστικές απαντήσεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο μέχρι τώρα
απολογισμός της προσπάθειάς του ήταν πενιχρός. Έστυβε καλά το μυαλό του. Δεν
είχε τους περισπασμούς των απασχολήσεων της αστικής κοινωνίας, δεν
αποπροσανατολιζόταν από τη συνεχή ροή των συμβάντων της καθημερινής συγκυρίας.
Κι όμως, οι αναμενόμενες απαντήσεις δεν έρχονταν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Τελικά δεν
διαθέτω το απαιτούμενο μυαλό να βρω τη λύση, ούτε είμαι τόσο προικισμένος σε
γνώσεις κι εξυπνάδα για να φέρω σε πέρας το στόχο μου!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν παραιτήθηκε. Με τον ίδιο αρχικό
ενθουσιασμό συνέχισε, λες κι ήταν ο αισιόδοξος χρυσοθήρας που από μέρα σε μέρα
θα πέσει πάνω στην αστείρευτη φλέβα που θ’ ανοίξει όλες τις πόρτες και θα δώσει
πειστικές απαντήσεις σε κάθε ερώτημα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όλα όμως τελικά
έχουν το όριό τους. Όταν συμπληρώθηκε κι ο δεύτερος χρόνος η αμφιβολία μέσα του
άρχισε να κερδίζει πόντους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Λες να μη φταίω
εγώ; Μήπως κυνηγώ μια ουτοπία; Χιλιάδες μυαλά στο παρελθόν με ιδιαίτερες
ικανότητες, τουλάχιστον περισσότερο από μένα, για τόσα χρόνια δεν μπόρεσαν ν’
απαντήσουν κι εγώ μια σκέτη μονάδα θα το πετύχω; Μάλλον δεν έκανα τους
σωστούς λογαριασμούς!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είχε κάνει τις
επιλογές του πια κι αισθανόταν ότι είναι μη αναστρέψιμες. Του ήταν αδύνατο να επιστρέψει στους παλιούς ρυθμούς.
Μπορεί να μην είχε βρει απάντηση στα ερωτήματα που τον ταλάνιζαν βρήκε όμως
έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής που γι’ άλλους ίσως νάταν ανυπόφορος, αλλά για τον
ίδιο κάλυπτε τα νέα ποιοτικά του κριτήρια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ένας ήταν ο νέος
μελλοντικός κίνδυνος που άρχισε σιγά- σιγά να διαγράφεται εμπρός του. Ενώ
απαρνήθηκε τον πολιτισμό και τις ανέσεις του, αισθανόταν ότι αυτός, χρόνο με το
χρόνο έφτανε πάλι κοντά του. Η πόλη συνεχώς επεκτεινόταν προς όλες τις
κατευθύνσεις. Ήδη τα περάσματα από ανθρώπους έγιναν συχνότερα. Σε κάποια βέβαια
απόσταση είχε ανοίξει κι ένας νέος δρόμος από τον οποίο περνούσαν αυτοκίνητα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το ερώτημα εισχώρησε
στη σκέψη του, σαν βασανιστικό καρφί που στριφογυρίζει μέσα στο μυαλό του για
να του υπενθυμίζει χωρίς διακοπή κι έλεος αυτά που ήρθαν αλλά κυρίως αυτά που
αναμένονται:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Και τώρα τι
γίνεται; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μια λύση ήταν να
ψάξει για νέο καταφύγιο, να μετακινηθεί ακόμα πιο μέσα στο δάσος, να
προφυλαχθεί από πιθανούς απρόσκλητους επισκέπτες, να επιμείνει στην αρχική του
απόφαση. Η απέχθεια για τον πολιτισμό παρέμεινε μέσα του αλώβητη, όπως ήταν
στην αφετηρία του εγχειρήματός του. Όμως έπρεπε ν’ αρχίσει πάλι να τακτοποιήσει
τις πρώτες ανάγκες: Νέο γιατάκι, νέο περβόλι, όλα εξαρχής. Ο σωματικός κόπος
δεν τον φόβιζε, οι ενδεχόμενες δυσκολίες δεν ήταν παράγοντας αποτροπής. Άλλες
σκέψεις άρχισαν να ξεφυτρώνουν στο μυαλό του και να γίνονται οι νέοι δαίμονές
του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέχρι πότε θα έχω
το κουράγιο, την σωματική ικανότητα ν’ αυτοσυντηρούμαι; Ο χρόνος είναι
αδυσώπητος και στο πέρασμα του αφήνει ευδιάκριτα τα σημάδια πάνω του. Ήδη
άρχισαν τα όργανα, δεν ήταν όπως παλιά. Οι αντοχές του περιορίζονται. Βεβαίως
οι επιπτώσεις δεν ήταν ακόμα σοβαρές. Αλλά μέσα στην προοπτική του χρόνου; Έτσι το ερώτημα επανήλθε ενώπιόν του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δύο είναι τα
ενδεχόμενα. Ένα γυρίζει πίσω. Εντάξει, δεν του ταιριάζει η οργανωμένη ζωή, αυτή
άλλωστε ήταν κι η αίτια της αναχώρησης του. Αλλά η πόλη έχει τα γηροκομεία, τα
νοσοκομεία, τους γιατρούς της και σε λίγο αυτά θα του ήταν απαραίτητα. Το άλλο
ενδεχόμενο ήταν η ηθελημένη διακοπή της ζωής. Θα επέλεγε ένα εύκολα προσβάσιμο
μέρος που διέθετε γκρεμό κι όταν έφτανε στο Αμήν θα έριχνε έναν πήδο κι όλα θα
έσβηναν σε δευτερόλεπτα. Ηθικές ή θρησκευτικές αναστολές δεν είχε. Έπρεπε
σύντομα να πάρει τις οριστικές αποφάσεις του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><!--[if gte vml 1]><v:shape id="Εικόνα_x0020_7" o:spid="_x0000_s1026"
type="#_x0000_t75" style='position:absolute;margin-left:59.7pt;margin-top:378.75pt;
width:292.85pt;height:184.25pt;z-index:251668480;visibility:visible;
mso-wrap-style:square;mso-width-percent:0;mso-height-percent:0;
mso-wrap-distance-left:9pt;mso-wrap-distance-top:0;mso-wrap-distance-right:9pt;
mso-wrap-distance-bottom:0;mso-position-horizontal:absolute;
mso-position-horizontal-relative:margin;mso-position-vertical:absolute;
mso-position-vertical-relative:margin;mso-width-percent:0;
mso-height-percent:0;mso-width-relative:margin;mso-height-relative:margin'>
<v:imagedata src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image018.jpg"
o:title=""/>
<w:wrap type="square" anchorx="margin" anchory="margin"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img align="left" height="1" hspace="12" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image019.jpg" v:shapes="Εικόνα_x0020_7" width="390" /><!--[endif]--><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">Η γνωριμία με το θάνατο<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Σε κάποια φάση γίναμε φίλοι. Ο γιος του
διευθυντού του δημοτικού σχολείου κι εγώ. Ήμασταν συμμαθητές στο σχολείο. Στην
αρχή το παιδί το θεωρήσαμε σαν κλειστό και φοβισμένο, γιατί πολύ λίγο
συμμετείχε στα παιχνίδια που απαιτούσαν δύναμη, διεκδίκηση και σωματικό κόπο. Η
ερμηνεία που δώσαμε στην αρχή ήταν πως τηρεί τις εντολές του αυστηρού πατέρα
του. Αυτός, ως γιος του δασκάλου, έπρεπε να είναι το υπόδειγμα μέσα στο
σχολείο, δίνοντας και το μέτρο σύγκρισης για το τι είναι σωστό και τι όχι. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 10.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Αντίθετα επειδή ήταν έξυπνο και διαβαστερό παιδί συμμετείχε σε
πνευματικά παιχνίδια με ξεχωριστή απόδοση, είχε ευρύτερες γνώσεις από μας, ήταν
καταδεκτικός και σεβόταν τους συμμαθητές του και πάντα ήταν διαθέσιμος να προσφέρει
βοήθεια σε κάτι που περνούσε απ’ τα χέρια του. Ποτέ δεν εκμεταλλεύτηκε το
γεγονός της θέσης του πατέρα του. Το αντίθετο θα τολμούσα να πω. Εκ των
υστέρων, αναλογιζόμενος τα γεγονότα θα μπορούσα να σημειώσω ότι τον χαρακτήριζε
μια μελαγχολία, μια εσωστρέφεια, αλλά τότε δεν ήμασταν σε θέση ή στην κατάλληλη
ηλικία να ερμηνεύσουμε ή να ασχοληθούμε με τέτοιας φύσεως ζητήματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 10.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Η παρέα μου με τον Τάκη - αυτό ήταν το
όνομά του - είχε τη συγκατάθεση και ίσως την ενθάρρυνση της οικογένειας του.
Ήμουν καλοδεχούμενος στο σπίτι τους, κυρίως από την ήρεμη μάνα του. Το σπίτι
αυτό ήταν πολύ μεγαλύτερο από το δικό μας, δυο τρεις δρόμους πιο πέρα, με
μεγάλη αυλή χτισμένο αργότερα σε οικόπεδα που σε έκταση ήταν πολλαπλάσια από τα
πρώτα κουτιά που έτυχαν να είναι τα δικά μας σπίτια. Ακόμα για λόγους περιουσιακούς - η γυναίκα
του διευθυντή μας, ήταν από ένα χωριό
της Θεσσαλίας με μεγάλη κτηματική περιουσία - είχαν αρκετή οικονομική άνεση.
Μέσα στο σπίτι υπήρχαν πάντα νόστιμες λιχουδιές. Όταν πήγαινα να κάνω παρέα με
τον Τάκη, η μάνα του έβγαζε πάντα ένα πιάτο με ξηρούς καρπούς και σταφίδες.
Είχε καταλάβει, ως ευαίσθητη μάνα, πόσο μεγάλη είναι η επιθυμία μου γι’ αυτά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 10.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt;"> Στην αρχή δεν είχα καταλάβει τίποτα. Σιγά
– σιγά συνειδητοποίησα πόσο λίγο λάβαινε μέρος στα παιγνίδια μας, πόσο είχε
στραμμένη πάνω του την προσοχή της οικογένεια και έγνοια γι’ αυτόν ήταν
συνεχής. Αυτή απαρτιζόταν από το Διευθυντή, τη γυναίκα του και μια κόρη,
μεγαλύτερη από εμάς. Καθώς περνούσαν οι μέρες ο Τάκης έβγαινε λιγότερο από το
σπίτι, οι συναντήσεις μας γίνονταν πια μέσα στο σπίτι. Τότε και μόνο τότε μου
μπήκαν ψύλλοι στ’ αυτιά. Στα νέα παιδιά αργεί να μπει η κακή σκέψη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 10.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Διακριτικά ρώτησα
τη μάνα του. Αμέσως φάνηκαν τα δάκρυα στα μάτια της και με σπασμένη φωνή μου
είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Ο Τάκης, Λευτέρη,
είναι πολύ άρρωστος. Προσευχόμαστε στο θεό να μην τον χάσουμε. Μην σου
ξεφύγει σε παρακαλώ τίποτα. Συνέχισε, αγόρι μου, να του κάνεις παρέα σαν να μη
ξέρεις τίποτα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτό ήταν μια
κουβέντα. Διέθετα αυτή την ικανότητα; Η
συμπεριφορά μου επηρεάστηκε σημαντικά παρά την ειλικρινή προσπάθεια μου να μην
το δείξω. Βρέθηκα σε πολύ δύσκολη θέση. Τα δυσάρεστα γεγονότα μας πρόλαβαν. Η
κατάσταση του χειροτέρευσε ραγδαία. Ο Τάκης έπαψε να έρχεται στο σχολείο. Τότε
έπαιζα το ρόλο του αναγνώστη. Από την πλούσια βιβλιοθήκη του πατέρα του διάλεγα
ένα βιβλίο και το διάβαζα λίγο- λίγο. Εκεί σ’ αυτό το σπίτι πρωτόπιασα στα
χέρια μου βιβλίο της Πηνελόπης Δέλτα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο Τάκης έφυγε
σύντομα από τη ζωή πριν καν προλάβει να τελειώσει το δημοτικό σχολείο. Και εγώ
εκείνη τη στιγμή ήμουν δίπλα του. Χωρίς φωνές, χωρίς πόνους η αναπνοή του
σταμάτησε Ήταν η πρώτη φορά που συνάντησα τόσο κοντά το θάνατο στη ζωή μου σε
πρόσωπο που τελικά άξιζε της αγάπης μου. Μετά έμαθα ότι η αρρώστια του ήταν μια
μορφή λευχαιμίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η οικογένεια πένθησε
τον Τάκη, το μοναδικό αγόρι τους, μέχρι που τους πρόφτασε κι αυτούς ο θάνατος.
Το κορίτσι γηροκόμησε τους γονείς κι από ότι έμαθα αργότερα έμεινε μόνη μέχρι
το τέλος και της δικής της ζωής. Ο θάνατος του γιου σφράγισε με τον πιο τραγικό
τρόπο όλη την οικογένεια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;"> Το σκουληκάκι<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"> <span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">(Μια ιστορία, αφορμή για να σκάσει ένα μικρό χαμόγελο)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Απ’ ό,τι θυμόταν -
το ίδιο επιβεβαιώνουν και οι γονείς του - ήταν παράδοση στην οικογένεια. Κάθε
διακοπές του Πάσχα να πηγαίνουν από νωρίς όλοι μαζί στο χωριό του παππού. Ήταν
ο πατέρας της μάνας του. Εκεί υπήρχε ένα μεγάλο σπίτι, ενώ δίπλα βρισκόταν το
αγροτικό υποστατικό με το κοτέτσι, τον όμορφο κήπο και το μεγάλο μπαξέ. Πιο
δίπλα, το λιοστάσι με το μικρό αμπέλι μέσα του. Ιδανικός χώρος για παιχνίδι και
γνωριμία με τη φύση. Τα φυτά και τα ζώα της ήταν γνώριμες εικόνες για τον
μοναχογιό της οικογένειας, τον Γιαννάκη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Οι γονείς του ήταν
και οι δυο καθηγητές σε γυμνάσια της
Αθήνας. Έτσι μπορούσαν να βρίσκονται εκεί από τις αρχές της Μεγάλης
Εβδομάδας. Ο μπαμπάς, παιδί της πόλης, χωρίς παιδικές αναμνήσεις από την
ύπαιθρο, αδημονούσε και γέμιζε από χαρά όποτε του δινόταν η ευκαιρία να
πηγαίνει στο χωριό, όπου είχε κάνει καινούριους φίλους και ρουφούσε μ’
ευχαρίστηση τη ζωή του χωριού.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέχρι πριν λίγα
χρόνια ο παππούς ασχολιόταν ο ίδιος με τις αναγκαίες αγροτικές εργασίες, από
τις οποίες πάντα είχε ένα πρόσθετο εισόδημα. Βέβαια η κύρια απασχόλησή του ήταν
το δασκαλίκι στο χωριό. Μέχρι να βγει στη σύνταξη πριν από κάμποσα χρόνια από
τα χέρια του πέρασαν σχεδόν όλα τα παιδιά του χωριού. Κι αυτό επί τριάντα
συναπτά χρόνια. Γενιές και γενιές παιδιών. Στο χωριό είχαν ξεχάσει το
βαπτιστικό του όνομά: Για όλους ήταν ο «δάσκαλος»! Σεβαστός για την επιμονή κι αφοσίωσή του
να μάθει σ’ όλους γράμματα, αλλά κι ονομαστός για την αυστηρότητά του- έως
υπερβολής- με βάση τη σημερινή κυρίαρχη παιδαγωγική αντίληψη. Όλοι είχαν
δοκιμάσει τις βιτσιές του ή ακόμα και τις ηχηρές ανάποδές του. Σεβασμός
ανάμεικτος με φόβο ότι εσύ θα είσαι το επόμενο θύμα των νουθεσιών του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με το πέρασμα του
χρόνου τα κότσια του παππού, οι δυνάμεις του γενικότερα, μειώθηκαν δραστικά και
η ενασχόληση με τη γη περιορίστηκε μόνο στην επιτήρηση του βολικού και
φιλότιμου μετανάστη, που συνέχισε τη
καλλιέργεια των αναγκαίων ζαρζαβατικών για τους ίδιους, την περιποίηση και το
πότισμα των λουλουδιών που ήταν η αδυναμία της γιαγιάς, το κλάδεμα, την λίπανση
των λιόδεντρων και τη συγκέντρωση μια φορά το χρόνο των καρπών τους. Απλώς το
λάδι της χρονιάς γι όλη την οικογένεια. Το αμπέλι αφέθηκε στην τύχη του. Τα
χρειαζούμενα ποτά της χρονιάς τα προμηθεύονταν πλέον από το εμπόριο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο Γιαννάκης την έβρισκε
στο χωριό. Συνεχώς σουλατσάριζε με το ποδήλατο στις κοντινές εξοχές μαζί με
κάποιους από τους ντόπιους κολλητούς του ή το
έριχνε στο δίτερμα μέσα στο προαύλιο του σχολείου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το Μεγάλο Σάββατο
το βράδυ όλη η οικογένεια ανελλιπώς πήγαινε στην εκκλησία για τη λειτουργία της
Αναστάσεως. Φέτος ο παππούς δεν είχε όρεξη για να βγει έξω από το σπίτι. Ίσως
γιατί ο καιρός δεν ήταν στα καλύτερά του. Φοβήθηκε μην αρπάξει καμιά πούντα κι
έχουμε άλλα ντράβαλα. Την πρόσεχε τη ζωούλα του ο γέρος. Ευκαιρία βρήκε ο μικρός
και πρόσθεσε τον εαυτό του μέσα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Θα κάτσω κι εγώ στο
σπίτι να τον προσέχω! Δεν είναι καλό να μείνει μόνος του!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με κάποια αμηχανία
οι υπόλοιποι το βρήκαν χρήσιμο και λογικό. Συμφώνησαν μαζί του. Μόνο η γιαγιά
είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Μη φάτε όμως.
Περιμένετε να φάμε όλοι μαζί. Η μαγειρίτσα θα είναι έτοιμη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όμως ο μικρός, αφού
πρώτα χωρίς σκέψη δεσμεύτηκε με τη δήλωσή του, στη συνέχεια θυμήθηκε ότι ο
παππούς θα του πρήξει τα σκότια. Δε θα τον αφήσει λεπτό ελεύθερο να πάρει
ανάσα. Θα τον τρελάνει στις ερωτήσεις
και τον έλεγχο των γνώσεων του. Όμως ήταν πια αργά να πάρει το λόγο του
πίσω. Πράγματι μόλις οι άλλοι έφυγαν άρχισε το σφυροκόπημα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Γιαννάκη, βλέπω
μεγάλωσες κι εσύ. Πρώτη γυμνασίου δεν είσαι;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Ναι παππού<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Βρε μπόμπιρα, πότε
ήταν που βγήκες απ’ τη κοιλιά της μάνας σου και τώρα έγινες γυμνασιόπαιδο!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Ναι παππού.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Άρχισε η συζήτηση
πάνω σε διάφορα θέματα της επικαιρότητας. Ο παππούς δε ξέχασε καθόλου τις
παλιές του συνήθειες. Συμβουλές, παραινέσεις, μικρές παγίδες για έλεγχο
γνώσεων. Κάποια στιγμή, εκεί που η συζήτηση είχε φουντώσει, είδε ότι μέσα από
μια μικρή τρύπα του ενός τοίχου βγήκε με όλη δύναμη το κεφαλάκι από ένα
σκουλήκι που αγωνιζόταν φιλότιμα να περάσει όλο το κορμί του μέσα στο δωμάτιο.
Μόλις το πήρε χαμπάρι και ο παππούς μονολόγησε από μέσα του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ευκαιρία να δώσω
ένα περιβαλλοντολογικό μάθημα στο μικρό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Απευθυνόμενος στον
εγγονό του ρώτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Τι είναι αυτό
Γιαννάκη;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Ένα σκουληκάκι
παππού<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Τι πρέπει να
κάνουμε Γιαννάκη;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Δεν ξέρω. Κάνε
ό,τι γουστάρεις. Πέταξε το στο τζάκι
παππού. Θα καεί μαζί με τα ξύλα. Ο παππούς μόρφασε με δυσφορία<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Μα δεν το λυπάσαι,
παιδί μου; Το σκουληκάκι είναι ένα ζωντανό πλάσμα, χρήσιμο στη φύση. Εδώ μέσα
στη ζέστη θα στεγνώσει και ένα στεγνό σκουληκάκι είναι νεκρό κι άχρηστο. Αυτό
πρέπει να βρίσκεται έξω στη φύση. Να ανασκαλεύει το χώμα, ν’ ανοίγει τρύπες, να
βοηθά τις ρίζες των φυτών να βρίσκουν διαδρόμους, να εισχωρούν στο έδαφος, ν’
απορροφούν όλες τις απαραίτητες ουσίες, να
ανεβάζουν στα κλαδιά όλους τους χυμούς, να δίνουν στον άνθρωπο τους
χρήσιμους για τη διατροφή του καρπούς. Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν Γιαννάκη;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Άνοιξε το παράθυρο και πέταξέ το έξω! Τι άλλο
να σου πω;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Γιαννάκη τι σκληρότητα κι απονιά είναι αυτή
εκ μέρους σου; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με άφατη
τρυφερότητα, ο παππούς έπιασε απαλά το σκουληκάκι και προσπάθησε να το περάσει
μέσα από την τρύπα που είχε μπει. Όμως, αυτό κούναγε το κεφαλάκι του και δεν
έμπαινε μέσα. Προσπάθησε για δεύτερη φορά, αλλά πάλι τίποτα. Το κεφαλάκι
κουνιόταν και δεν έμπαινε μέσα. Ο παππούς άρχισε να νιώθει αμηχανία για την
αδυναμία του. Ντροπή! Μπροστά στον εγγονό! Αν κάποιος ήταν προσεκτικός
παρατηρητής θα έβλεπε, έστω και δύσκολα, στο μέτωπο του παππού τις πρώτες
αδιόρατες σχεδόν ακόμα σταγόνες ιδρώτα αμηχανίας να σχηματίζονται. Έκανε και
τρίτη απόπειρα. Τα χρόνια που πέρασαν, το τρέμουλο των χεριών, οι αναπόφευκτες
συνέπειες δεν τον άφησαν να έχει επιτυχία στο στόχο του. Την ίδια ώρα ο
Γιαννάκης από μέσα του έβραζε και σκυλόβριζε. Στο τέλος δεν άντεξε πια. Απότομα
του είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Παππού δώστο μου να
το κάνω εγώ!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο παππούς δεν
παραιτήθηκε της προσπάθειας. Έκανε μια ακόμα απόπειρά, αλλά κι αυτή ήταν ανεπιτυχής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Δώστο σε μένα
παππού, επιτέλους!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με βαριά καρδιά του
το έδωσε. Αλλά γιομάτος αγωνία του είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Πρόσεχε, Γιαννάκη!
Πρόσεχε!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο Γιαννάκης το
άρπαξε αποφασιστικά με το ένα του χέρι και με το άλλο χέρι έβγαλε από την
κωλοτσέπη του το σωληνάριο </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">UHU</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">, που είχε πάντοτε μαζί του. Έριξε πάνω του μια
σταγόνα, την άλειψε στο σκουληκάκι και το φύσηξε αρκετά μέχρι να στεγνώσει.
Τότε σημάδευσε την τρύπα και πετώντας με
δύναμη το σκουληκάκι – λες κι ήταν η μπάλα του μπάσκετ για τρίποντο- αυτό
πέρασε μέσα από την τρύπα και βρέθηκε αυτοστιγμής όλο έξω, πάλι στη φύση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έχει μεγάλη αξία να
περιγράψουμε με συντομία τις εκφράσεις στο πρόσωπο του παππού και τις εναλλαγές
που έγιναν στη διάρκεια των κινήσεων του Γιαννάκη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Σε πρώτη φάση τα
μάτια του πετάγανε φωτιές θυμού. Έτοιμος να ρίξει ως άλλος Δίας τους κεραυνούς
του επί της κεφαλής του εγγονού του. Σε λίγο η έκφραση στο πρόσωπό του άλλαξε.
Κυριάρχησε η απορημένη έκφραση για τα συμβαίνοντα. Έμεινε ενεός από την
έκπληξη. Τελικά με αστραφτερό βλέμμα έβγαλε θριαμβικές κραυγές χαράς κι
επιδοκιμασίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Γιαννάκη μου! Αίμα
μου, </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">DNA</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> μου! Χριστέ μου, τι ιδέα είναι αυτή! Πως δε μου πέρασε ποτέ απ’ το
μυαλό; Έλα κοντά μου ξύπνιε εγγονέ μου. Τον αγκάλιασε και τον έσφιξε πάνω του.
Ένιωσε να πνίγεται απ’ αγάπη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Κράτα αυτά τα
πέντε ευρώ να πάρεις αύριο σοκολάτες αμυγδάλου!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Ευχαριστώ, παππού
μου!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Εκείνη την ώρα
επέστρεψαν στο σπίτι οι εκκλησιασθέντες, μεταφέροντας μαζί τους το ιλαρόν φως
της Αναστάσεως. Όλοι είδαν χαρά κι ικανοποίηση στα πρόσωπα του παππού και του
Γιαννάκη. Χρόνος για συζήτηση δεν υπήρχε. Μόνο η έντονη επιθυμία να γευτούν το
αναστάσιμο τραπέζι. Ευχαριστημένοι και χορτασμένοι πήγαν, χωρίς καμιά
καθυστέρηση, για ύπνο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Την άλλη μέρα ο
Γιαννάκης μπήκε πρώτος στην κουζίνα. Οι άλλοι ακόμα κοιμούνταν ή χουχούλιαζαν
στα κρεβάτια τους. Εφόσον δεν ήταν κάποιος να του σερβίρει πρωινό, άρπαξε
πρόχειρα ένα κουλούρι κι ένα κόκκινο αυγό και βγήκε με φόρα στην αυλή. Για το
συνηθισμένο πρωινό του παιχνίδι. Του φάνηκε παράξενο που ο παππούς δεν καθόταν
στη συνηθισμένη πολυθρόνα του, πίνοντας τον πρωινό του καφέ. Εικόνα που, χωρίς
εξαίρεση, κάθε πρωί συναντούσε όλες τις άλλες φορές. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η νιότη και η
ανάγκη για παιχνίδι έσβησαν σύντομα την απορία του και αφοσιώθηκε αποκλειστικά
στις δικές του ασχολίες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά από λίγη ώρα ο
παππούς βγήκε κι αυτός στην αυλή, αλλά με καινούρια χαρακτηριστικά. Το μουστάκι
του φρεσκοχτενισμένο και τσιγκελωτό. Πρόσωπο γεμάτο αυτοπεποίθηση και σιγουριά.
Κοτσονάτος κι αυτάρκης. Το πρώτο που έκανε ήταν να αναζητήσει τον εγγονό του.
Όταν τον πήρε το μάτι του με βροντερή φωνή τον κάλεσε κοντά του:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Γιαννάκη έλα εδώ!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο Γιαννάκης με
κάποιο φόβο μουρμούρισε από μέσα του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ωχ! Αυτή τη φορά δε
γλυτώνω τη σφαλιάρα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πήρε το κατάλληλο
ύφος και με μελιστάλακτη φωνή του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Τι θέλεις
παππούλη;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτός του πρότεινε
ένα νέο πεντάευρω<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Πάρτο να πάρεις
σοκολάτες!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Μα χτες μου το
έδωσες παππού;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Πάρε κι αυτό!
Είναι απ’ τη γιαγιά σου. Με τις ευχαριστίες της. Μου είπε να στο πω!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
</span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"> <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">Η ζωή είναι σκληρή<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoListParagraph" style="margin-left: 18.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo2; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">1.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;">
</span></span></b><!--[endif]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"> Το κουσέλι<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Οι άνδρες και τα
μεγάλα παιδιά έφευγαν νωρίς για το μεροκάματο. Η γειτονιά άδειαζε σχεδόν. Τα
μικρά παίρνανε τις θέσεις τους στην αλάνα για το πρωινό δίτερμα. Ήταν καλοκαίρι και τα σχολεία ήταν
κλειστά. Τότε και μόνο τότε, οι γυναίκες είχαν τη δική τους ευκαιρία για ένα
σύντομο διάλλειμα. Να πούνε τα δικά τους, ν’ ανταλλάξουν πληροφορίες, να
κουτσομπολέψουν τους απόντες, να κάνουν λίγο κουσέλι. Ήταν το «καφενείο των
γυναικών». Το καφενείο δίπλα ήταν ακόμα μόνο για τους άνδρες και ζωντάνευε μόνο
κατά το σούρουπο όταν αυτοί γύριζαν από τις δουλειές τους. Για τις γυναίκες
ήταν εκ των πραγμάτων ακόμα ένα άβατο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Λίγες φερτές
καρέκλες ή τα βολικά χαμηλά σκαμνάκια, πάντα καφές φρεσκοαλεσμένος με το
σπιτικό χειροκίνητο μύλο. Μικρά φλιτζάνια με το απαραίτητο πιατάκι τους, μόνο
τούρκικος, αυτός που σήμερα λέμε ελληνικό. Μετά, όταν τον ρουφήξουν ηχηρά και
γουλιά- γουλιά, να τα γυρίσουν ανάποδα. Τα φλιτζάνια πάνω στα πιατάκια τους να
τ’ αφήσουν να «στεγνώσει» ο ντελβές. Κάποια στιγμή η κυρά Χρυσούλα θα διάβαζε
κάποια τυχερά από αυτά. Όποια αυτή, με δική της αυθαίρετη επιλογή, είχε
επιλέξει. Στην πρώτη απόπειρα γκρίνιας ο αποκλεισμός θα ήταν σίγουρος. Κι η
κυρά Χρυσούλα ήταν μαστόρισσα στις προβλέψεις. Συζητήσεις με υπονοούμενα, με
λέξεις διφορούμενες και νοήματα κρυμμένα, ένας κώδικας ζυμωμένος μέσα στην
πολύχρονη κοινή συμβίωση τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Καλέ, το πήρατε
χαμπάρι τι συνέβη χθες αργά την νύχτα; Στης χήρας το σπίτι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Όχι! Πες μαρή, τι
έγινε.»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> « Έμπασε από το
πανάθυρο τον Μαύρο και της τον ήκατσε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ιβί-ιβί λωλάδες.
Καλά το είδες με τα ίδια σου τα μάτια μαρή αετομάτα; Ή το πετάς έτσι για να
κάνεις την ξύπνια. Ξαγρύπνια είχες αλλοπαρμένη ψες;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Σας το ορκίζομαι
στα ματάκια μου, καλέ. Να μην ξημερώσω αύριο. Δεν είχα ύπνο και τον πήρε το
μάτι μου μέσα απ’ την κουρτίνα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Στημένη την είχες!
Ας τις ψεύτικες δικαιολογίες. Εμένα από την κούραση ψες, λες και με πλάκωσε το
πάπλωμα. Δεν πήρα χαμπάρι Χριστό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Α! τη σαλή!
Αποσελάθηκε τελείως. Από τότε που έχασε τον άνδρα της, της άνοιξε καλά η όρεξη.
Ποιος, άραγε, της έδωσε το καλό ορεκτικό πρώτος; Προσέξτε γιατί θα πάρει αμπάριζα
όλους τους άνδρες μας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πετάχτηκε η τρίτη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μωρέ κορίτσια να
σας πω λίγο την αμαρτία μου; Έχει και τα καλά του το ζήτημα. Μην μου πείτε; Τον
είδατε τελευταία τον Μαύρο;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τον λέγανε Μαύρο
γιατί ήταν ηλιοκαμένος και χιλιοδαρμένος στη θάλασσα. Πελώριος, με δασύτριχο
στήθος, με ανοιχτό πουκάμισο χειμώνα- καλοκαίρι με δυνατά μπράτσα ικανά να
στύψουν ακόμα και το σίδηρο. Καμιά μέχρι τώρα δεν είχε κατορθώσει να τον βάλει
στο βρακί της. Παρέμεινε λεύτερο πουλί, αλλά
δοκίμαζε τον καρπό από πολλά δένδρα, χωρίς συνέπειες, χωρίς μόνιμες
υποχρεώσεις. Τουλάχιστον μέχρι τώρα την είχε βγάλει καθαρή. Όταν ο καιρός το
επέτρεπε έβγαινε μόνος στην ανοιχτή θάλασσα κι έριχνε τα δίχτυα του. Τις ψαριές
του τις πουλούσε στη γειτονιά κι αυτό ήταν το μόνο του εισόδημα. Δεν είχε
άλλωστε ιδιαίτερες καταναλωτικές ανάγκες. Ζούσε λιτά, όπως και όλοι σχεδόν οι
κάτοικοι της συνοικίας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν είχε πολλά
πάρε-δώσε με τους άλλους άνδρες, ίσως γιατί φοβόταν μη διαβάσουν στα μάτια του
τις ενοχές του. Δεν εμφανιζόταν στο καφενείο όπου μαζεύονταν όλοι οι άλλοι. Στο
απόμερο καλύβι του ο μοναχικός ψαράς είχε το βαρελάκι με το κοκκινέλι και μόνος
κατέβαζε τα ποτηράκια του. Συχνά δεχόταν στο κρυφό κι αμίλητο κάποιες
νοικοκυρές που τον φιλεύανε μ’ ένα πιάτο σπιτικό φαγητό. Μερικές φορές το
αντίτιμο της αξίας του το πλήρωνε σε είδος. Τις άλλες, ξηρά τροφή, όπως έκανε
στο στρατό παλιότερα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αλήθεια ζηλεύω,
καλέ, και λίγο. Πώς να ’ναι, αλήθεια, η μαλαπέρδα του. Βρε σεις, τη δοκίμασε
καμιά σας να μας πει;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Καλά δεν ντρέπεσαι
που ρωτάς, κυρά μου; Είναι δυνατόν καλέ γειτόνισσα να πατήσω το στεφάνι μου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> « Όχι, εσύ δεν το
πατάς. Εσύ πηδάς από πάνω του!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τι λόγια είναι
αυτά, μωρή Φρόσω; Πώς τολμάς και λες τέτοια λόγια; Ζητάς μου φαίνεται να σε
ξεμαλλιάσω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ναι, γκαβή είμαι νομίζεις.
Δεν σ’ είδα, μαρή τις προάλλες να σ’ έχει στριμώξει ο ψιλικατζής, ο Γιακουμής,
πίσω απ’ τον πάγκο και να στον φοράει, στα όρθια!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Γιατί εσύ, Λούλα
μου, πας πίσω με τον παγοπώλη! Έχει ρέψει ο κακομοίρης! Θα τον ρουφήξεις όλον
τελικά».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Επενέβη τότε ο
φυσικός ηγέτης της παρέας, η Χρύσα η φλιτζανού.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Βγάλτε το σκασμό
όλες σας! Μωρέ συφοριασμένες θα μαλώνουμε και μεταξύ μας; Όλες λίγο-πολύ την
έχουμε κάνει κάποτε την κουτσουκέλα μας. Δεν χρειάζεται να το κάνουμε και
βούκινο. Να βγάλουμε τ’ άπλυτα μας στο μεϊντάνι. Μόνες μας, βρε ξεμυαλισμένες
θα βγάζουμε τα μάτια μας; Στεφανωμένες γυναίκες είμαστε, έχουμε και παιδιά.
Θέλετε να μάθουν κι αυτά τι κουμάσια είστε; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Απόλυτη και με
αυστηρότητα έκλεισε το θέμα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εντάξει καμιά φορά
θέλουμε λίγο αλατάκι στο φαγί. Η κάθε μια μας ας κάνει κουμάντο στο βρακί της
κι ότι κάνει η δεξιά της να μην το
μαθαίνει η αριστερά της. Αλλά ως εδώ και μη παρέκει! Τα στόματα κλειστά,
ραμμένα και τάφος. Μη σας ξανακούσω ν’ αρπάζεστε γι’ αυτά τα θέματα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Έχεις δίκαιο, μαρή
Χρύσα, αλλά θα γούσταρα πολύ να με βάλει ο Μαύρος κάτω και να μ’ αναστενάξει.
Έτσι για μια μόνο φορά, να μου φύγει και το απωθημένο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πετάχτηκε η άλλη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τον βλέπω συχνά στο καρνάγιο. Αν τον πετύχεις εκεί όρμα
του. Άκου, αυτός είναι τάφος. Δεν τον συμφέρει να βγουν στη φόρα τα ξωκύλια
του. Θα τον κυνηγάει τότε ο μισός αρσενικός πληθυσμός της γειτονιάς».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Κοιτάξτε να δείτε,
έκλεισε το θέμα η Χρύσα. Οι άνδρες μας είναι καλοί και ικανοί οικογενειάρχες. Όλη τη μέρα δίνουν τα σκότια
τους να μας φέρουν το ψωμί για τα παιδιά μας. Το βράδυ γυρίζουν σπίτι πτώματα
και είναι φυσικό να θέλουν να ξεκουράσουν το κορμάκι τους, να πάρουν μια ανάσα
για το αυριανό μεροκάματο. Εσείς άλλα ονειρεύεστε κι επιθυμείτε, αλλά σκεφτείτε
μωρέ τι πετεινάρια ήταν όταν τους στεφανωθήκαμε. Ας ξεκουραστούν λίγες μέρες,
ας τους μπουκώσουμε λίγο καρύδι και μέλι και τότε θα μάθετε από μέσα κι απ’ έξω
πόσα απίδια έχει ο σάκος».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όλες σιώπησαν για λίγο,
δίνοντας από μέσα τους δίκιο στη Χρύσα. Άλλωστε αγαπούσαν τους άνδρες τους.
Ήταν οι πατεράδες των παιδιών τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ακολούθησε το
διάβασμα στο φλιτζάνι. Σήμερα η Χρύσα ήταν συνοφρυωμένη. Τα έβλεπε όλα μαύρα κι
άραχλα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Κακομοίρες μου,
κακά μαντάτα βλέπω στο δρόμο μας! Όλοι οι δρόμοι είναι κλειστοί. Μαζευτείτε και
προσέχετε. Να φωνάξουμε το παπά Εφραίμ να μας κάνει ένα ευχέλαιο στη γειτονιά.
Δεν τα βλέπω καλά τα πράματα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 18.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo2; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">2.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;">
</span></span></b><!--[endif]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"> Η ανησυχία<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν αργά τ’
απόγευμα γύρισαν στα σπίτια οι άνδρες ήταν αναστατωμένοι. Ρίξανε βιαστικά λίγο
νερό στο πρόσωπο και ντουγρού για το καφενείο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Έχουμε να
συζητήσουμε, κυρά, πράμα. Η δουλειά δε φτουράει πια και μάλλον θ’ έχουμε
περιπέτειες. Πηγαίνουμε για απολύσεις! Έχει να πέσει τέτοια λόρδα, κακομοίρα
μου, να φάνε κι οι κότες. Ετοιμάσου κι έρχεται η πείνα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όλοι, σχεδόν, στη
γειτονιά βγάζανε το ψωμί τους από το κοντινό εργοστάσιο. Τούβλα, κεραμίδια κι
όλων των ειδών διακοσμητικά από πηλό. Η απορρόφηση των προϊόντων, εδώ και
μήνες, έπεσε σημαντικά και το στοκ των έτοιμων προϊόντων έγινε ένας τεράστιος
σωρός. Γέμισε η αποθήκη και τώρα τα στοιβάζουν στην αυλή. Θα χρειαστεί σίγουρα
κάμποσος χρόνος να πουληθούν τα έτοιμα προϊόντα και δε χρειάζεται νέα παραγωγή
για ένα διάστημα. Οι απολύσεις ήταν προ των πυλών. Άρχισαν να μυρίζουν ότι το
μέλλον είναι σκοτεινό. Το ζήτημα σήκωνε συζήτηση κι ο φυσικός χώρος για κάτι
τέτοιο ήταν το καφενείο. Εκεί που πριν το βραδινό φαγητό κατέβασαν το
εικοσπενταράκι τσίπουρο με λίγο μεζεδάκι. Το καφενείο ήταν ο χώρος που
αντάλλαζαν τους καημούς και μάλωναν στα λόγια μεταξύ τους, λίγο πριν γυρίσουν
σπίτι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Σήμερα όμως τα
πράματα ήταν διαφορετικά. Έπρεπε να ανοίξει το θέμα, να βάλουν τα πράγματα
κάτω, να δούνε τι θα κάνουν. Το εργοστάσιο ήταν η μοναδική σχεδόν πηγή
εισοδημάτων που τους εξασφάλιζε τα στοιχειώδη στην πλειοψηφία των οικογενειών
της γειτονιάς. Το ερώτημα κρεμιόταν, σαν
δαμόκλεια σπάθη, πάνω απ’ το κεφάλι τους.
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τι κάνουμε τώρα,
καρντάσηδες;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ακουστήκαν όλες οι
απόψεις. Ο καθένας σε αυτές τις περιπτώσεις θέλει να μιλήσει, να πει το μακρύ και το κοντό του,
να δείξει την παρουσία του στο χώρο. Ο καθένας νομίζει ότι είναι πιο έξυπνος
από τους άλλους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Να κάνουμε
απεργία».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Να κάνουμε
κατάληψη στο εργοστάσιο».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μου λες, ρε
έξυπνε, πώς θα ζήσουμε τότε τα παιδιά
μας αν το Σάββατο δεν πέσει το βδομαδιάτικο;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Να κόψει το
αφεντικό λαιμό του και να μας πληρώσει απ’ τα έτοιμα που έχει στην τράπεζα. Όλα
τα λεφτά του από τον ιδρώτα μας βγήκανε;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Και γιατί, μωρέ έξυπνε, δεν ανοίγεις εσύ
μια δική σου δουλειά, να μην έχεις κανέναν πάνω στο κεφάλι σου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ας είχα την πρώτη
σιρμαγιά εγώ και σου ’λεγα τότε!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ναι! Αυτό μόνο σου
έλειπε καημένε. Όλα τ’ άλλα τα ’χεις!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τα πράματά είναι
πιο σύνθετα απ’ ό,τι εκ πρώτης όψεως φαίνονται». Είπε ο λιγομίλητος συνήθως Μήτσος. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εντάξει, δε λέω,
αρκετές περιουσίες είναι βαμμένες με αίμα. Άλλες είναι προϊόντα αρπαγής και
απληστίας σε σκοτεινά χρόνια. Άλλες είναι έτοιμες κληρονομιές από τους πατεράδες
τους. Όμως δεν είναι μόνον έτσι τα πράγματα! Κάποιοι - πώς να το κάνουμε -
είναι πιο καπάτσοι και πιο έξυπνοι απ’ τους άλλους. Κάποιοι
δούλεψαν χρόνια και χρόνια με πείσμα και επιμονή. Άλλοι μπήκαν σε κινδύνους,
τόλμησαν, διακινδύνευσαν ό,τι είχαν και δεν είχαν. Μερικοί έκαναν για χρόνια το
σκατό τους παξιμάδι και εκμεταλλεύτηκαν τις ευκαιρίες που τους δόθηκαν. Τα
μεγάλα καράβια είναι που αντέχουν και στις μεγάλες φουρτούνες. Τα λόγια εύκολα
λέγονται, αλλά τα λόγια από μόνα τους τα παίρνει το πρώτο αεράκι. Τα λόγια δεν
γεμίζουν τ’ άδεια στομάχια. Πρέπει να είμαστε προσγειωμένοι, ρεαλιστές και
πρακτικοί. Δε θα λύσουμε τώρα εμείς τα μόνιμα προβλήματα της κοινωνίας μας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο Μήτσος πήρε μια
ανάσα και συνέχισε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εκείνο που εμάς
ενδιαφέρει είναι πως θα εξασφαλίσουμε το ψωμί των οικογενειών μας. Εδώ θέλω ν’
ακούσω απόψεις και προτάσεις απ’ όλους σας. Αφήστε την επανάσταση σ’ αυτούς που
έχουν το χρόνο για τέτοιες πολυτέλειες. Σε μας βασιλιάς κι αφέντης είναι το
καθημερινό μεροκάματο. Δε μας ταιριάζουν ούτε κλάψες, ούτε μεμψιμοιρίες! Αυτές
δε λύνουν τα προβλήματα. Εκείνο που χρειάζεται είναι να είμαστε ενωμένοι, προσγειωμένοι και να πατάμε
γερά στο χώμα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Έχει δίκαιο ο
Μήτσος, ρε παιδιά! Έτσι είναι τα πράματα. Εγώ λέω να πάμε στο αφεντικό και να
συζητήσουμε, σαν άνθρωποι, το πράμα μαζί του. Να δούμε τι σκέφτεται, να του
πούμε τους φόβους μας, να μάθουμε τις προθέσεις του. Τόσα χρόνια απ’ αυτόν δε
βγάζουμε το ψωμί μας;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αύριο κιόλας να
πάει μια αντιπροσωπεία από μας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Επενέβη ο άλλος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Δεν είναι ώρα για
παρακαλετά. Η γνώμη μου είναι να του τρίξουμε λίγο τα δόντια. Κι ο άγιος φοβέρα
θέλει, παιδιά. Μην νομίζει ότι είμαστε του χεριού του».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εντάξει, αλλά αυτά
να τα πεις εσύ στ’ αφεντικό κι εμείς θα σιγοντάρουμε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 18.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo2; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">3.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;">
</span></span></b><!--[endif]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Η αποκάλυψη<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Στις επόμενες δυο μέρες ζήτησαν συνάντηση μαζί του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Κι εγώ θέλω να σας
πω μερικά πράγματα, παιδιά. Αλλά αυτό θα γίνει μετά το τέλος της βάρδιας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η απάντηση τους
έκοψε τα πόδια. Αυτό δε θα ’ταν για καλό. Φαίνεται θα τους ανακοινώσει τις
απολύσεις! Στο βραδινό ραντεβού πήγαν με σφιγμένη τη ψυχή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν βρεθήκαν
μπροστά του ήταν γεμάτοι αγωνία. Άρχισε εκείνος να μιλάει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τα πράγματα στην
επιχείρηση δεν πάνε καθόλου καλά. Φαντάζομαι το έχετε καταλάβει. Οι πωλήσεις
των προϊόντων μας έχουν μια σημαντική πτώση που φτάνει το 40%. Η παραγωγή των
προϊόντων συνεχίστηκε αμείωτη για να μη χάσετε τις δουλειές σας, αλλά ο κόμπος
έφτασε πια στο χτένι. Κάτι πρέπει να γίνει γιατί η τράπεζα ήδη μου ’στειλε το
μήνυμα. Τα χρέη είναι πολλά κι η βρύση της χρηματοδότησης θα σταματήσει. Τότε,
να το ξέρετε, δεν θα πάρετε και σεις τα μεροκάματά σας. Πρέπει να πάρω δραστικά
μέτρα και θέλω να το συζητήσουμε μαζί».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μα αφεντικό μ’
αυτό το μεροκάματο ζουν οι οικογένειές μας. Πώς θα ταΐσουμε τα παιδιά μας;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Το ξέρω, παιδί
μου, γι’ αυτό μέχρι τώρα έκανα υπομονή και δεν πήρα κανένα μέτρο. Αλλά δεν πάει
άλλο. Δυο είναι οι λύσεις, που έχω μπροστά μου. Ή το κλείνω τελείως το μαγαζί και
η τράπεζα για να πάρει τα λεφτά της τα βγάζει όλα στο σφυρί ή κάνω δραστική
περικοπή προσωπικού με την ελπίδα ν’ ανοίξουν πάλι οι δουλειές στο μέλλον.
Περιμένω ν’ ακούσω κι από σας γνώμες».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πρώτος μίλησε ο
Τάσος:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Καλά αφεντικό, γιατί πέσανε ξαφνικά τόσο οι
δουλειές; Είναι γενικό το φαινόμενο ή μόνο στο δικό μας εργοστάσιο».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ακούστε. Υπάρχει
εξήγηση. Στην πρωτεύουσα άνοιξε ένα καινούργιο εργοστάσιο, έχει σύγχρονο
εξοπλισμό και οργάνωση παραγωγής. Έχει λοιπόν περιθώριο να ρίξει τις τιμές για να μας εξαφανίσει. Ο
συναγωνισμός είναι άγριος. Θέλω δεν θέλω πρέπει να τις κατεβάσω κι εγώ. Φωτιά
στα μπατζάκια μας. Εσείς, ίσως πιστεύετε ότι κολυμπάω στο χρήμα. Δεν είναι όμως
έτσι τα πράγματα. Χρωστάω πολλά στις τράπεζες κι αυτές, όπως το ξέρετε, δεν
είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα. Ζητάνε τα λεφτά τους πίσω και δεν υπολογίζουν
οικογένειες κι άλλα τέτοια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Και τώρα τι
γίνεται;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μέχρι τώρα τους
συγκρατώ και δεν επενέβησαν. Καλά τη βγάλαμε, αλλά άμα ρίξω τις τιμές όσο
χρειάζεται, θα μπαίνω μέσα. Τα περιθώρια του κέρδους είναι περιορισμένα και δεν
ξέρω πόσο θ’ αντέξω ακόμα. Ας το έχετε όλοι υπόψη σας. Όσοι έχουν εναλλακτική
δυνατότητα να βγάλουν το ψωμί τους ας την κυνηγήσουν, ας κοιτάξουν προσωρινά να
βολευτούν, γιατί οι απολύσεις είναι μάλλον αναπόφευκτες».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αλλιώς είναι να
υποψιάζεσαι κάτι κι αλλιώς να το ακούς έτσι στα ίσα. Καθαρά και ξάστερα. Τους
έκοψε τα πόδια. Τι απεργία και πράσινα άλογα! Εδώ θα πεινάσουν τα παιδιά τους
κι ώρα για παράλογες ενέργειες δεν υπήρχαν. Πρέπει να κάτσουν και να στύψουν το
μυαλό τους. Τι άλλες δυνατότητες υπήρχαν; Να σκεφτούν σαν μια οικογένεια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Μην κοιτάξει ο
καθένας την πάρτη του – άμοιροι - γιατί τότε μας πήρε και μας σήκωσε!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Είπε ο φυσικός ηγέτης
της παρέας, ο Μήτσος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 18.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo2; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">4.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;">
</span></span></b><!--[endif]--><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Η συνέλευση<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"> <span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός στη γειτονιά. Όχι μόνο στις οικογένειες, αλλά
και στους μαγαζάτορες της γειτονιάς. Έλλειψη χρημάτων, στάση εμπορίου! Άρα κι
αυτοί θα την είχαν βαμμένη. Έπρεπε να γίνει συζήτηση με τη συμμετοχή όλων. Ένα
είδος συνέλευσης, να ακουστούν όλες οι γνώμες. Που ξέρεις κάποιος μπορεί να
κατεβάσει καμιά ιδέα, να βρει μια διέξοδο στο αδιέξοδο που φτάνουμε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πού θα γίνει η
συνέλευση;» ρώτησε με περιέργεια κάποιος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Στο καφενείο, ρε!
Πού αλλού;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Χωράμε όλοι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Θα χωρέσουμε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Κι αν θέλουν να
έρθουν κι οι γυναίκες; Εγώ προτείνω στην εκκλησία που έχει χώρο για όλους».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Επενέβη αγανακτισμένος
ο Βαγγέλης<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αυτές να κάτσουν στ’ αυγά τους και να
προσέχουν τα παιδιά. Εδώ έχουμε να συζητήσουμε σοβαρά θέματα. Δεν είναι για
γυναίκες. Στην εκκλησία γίνεται η λειτουργία, οι γάμοι και τα βαφτίσια. Τι
δουλειά έχουμε εμείς εκεί πέρα; Στο καφενείο! Το ξέρουμε και μας ξέρει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Δεν υπάρχει καιρός
για χάσιμο! Αύριο, μετά το σχόλασμα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν γύρισαν απ’ τη
δουλειά κι άρχισαν να συγκεντρώνονται στο καφενείο είδαν ότι όλες οι καρέκλες
ήταν πιασμένες από τις γυναίκες τους και κάποια παιδιά. Η είδηση είχε
φυσιολογικά διαρρεύσει. Το θέμα ήταν σημαντικό για όλους κι ανάμεσα στις
γυναίκες έπεσε σύρμα. Η Χρύσα τόπε καθαρά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Να πάμε κι εμείς.
Μόνοι τους οι άνδρες θα τα κάνουν μαντάρα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Θα μας βάλουν τις
φωνές. Άσε που αργότερα στο σπίτι πιθανόν να πέσουν κι ανάποδες. Ξέρεις τι
στραβόξυλο και μονόχνοτος είναι ο δικός μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Κοίταξε να καθαρίσεις
μόνη σου. Αν τόσο τον φοβάσαι και χέζεσαι πάνω σου κάτσε στο σπιτάκι σου και
περίμενε. Κάποια στιγμή τα κεραμίδια θα πέσουν στο κεφάλι σου κακομοίρα μου! Δεν είναι μόνο για μας.
Είναι και τα παιδιά μας. Δεν είναι πρόβλημα να το αφήσουμε, χωρίς τη δική μας
βοήθεια, μόνο στους άνδρες. Εκτός αν προτιμάτε να κατέβουμε στην πόλη για
πεζοδρόμιο, αν βέβαια πιάνουν παρά ακόμα τα ψωμιά μας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν ο Βαγγέλης
είδε την εικόνα μέσα στο καφενείο του ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι. Με το γνωστό
του γαϊδουρινό τρόπο έβαλε τις φωνές<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Ποιος σας κάλεσε
κυράδες μου στο καφενείο; Για αδειάστε μας τη γωνιά. Και μην ξεχάσετε να πάρετε
μαζί και τα νιάνιαρα σας!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Του απάντησε στα ίσα
η Χρύσα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Άκου να δεις άνδρα
με τη μεγάλη γλώσσα και το μικρό μυαλό. Τα ζοριλίκια σου να τα πουλήσεις αλλού.
Εκεί που περνάνε. Όχι σε μας που σας ξέρουμε σαν κάλπικες δεκάρες. Το θέμα μας
ενδιαφέρει όλους και μάλιστα πολύ. Όχι μόνο θα κάτσουμε, αλλά θα πούμε και τη
γνώμη μας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τότε δεν έχω εδώ
δουλειά. Θα πάω αλλού».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Στο καλό και να μας
γράφεις, κόπανε!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τελικά στριμώχτηκαν
όλοι μέσα στο καφενείο. Οι άνδρες βρήκαν να κάτσουν, τα παιδιά όρθια ή φύγανε
να παίξουν κρυφτό στο δρόμο. Οι γυναίκες οι περισσότερες όρθιες, κάποιες
βολεύθηκαν στη ίδια καρέκλα με τον άνδρα τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το λόγο ζήτησε να
πάρει ο Μήτσος κι όλοι συμφώνησαν ξέροντας την ωριμότητα και τη σωφροσύνη του
που τον χαρακτήριζε πάντα σ’ όλες τις πράξεις του:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Το έχετε καταλάβει
όλοι σας! Τα πράγματα δεν είναι καθόλου καλά. Απολύσεις θα γίνουν, όσο και να
χτυπάμε τον κώλο μας κάτω. Πρέπει να αποφύγουμε τα χειρότερα. Κι αυτά είναι να
κλείσει το εργοστάσιο τελείως κι όλοι να βρεθούμε στο δρόμο. Ας το κρατήσουμε
με τα δόντια και τα νύχια ανοιχτό. Τ’ ακούσατε τι είπε τ’ αφεντικό. Σε τέτοιες
περιπτώσεις συνήθως ο καθένας κοιτάει την πάρτη του. Εδώ δεν έχουμε τέτοια
περιθώρια. Λίγο πολύ η μοίρα είναι κοινή για όλους μας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έκανε μια στάση για
να αφομοιωθούν κατ’ αρχήν τα λόγια του κι η κυρά Χρύσα πρόλαβε κι είπε το είπε
το λογάκι της:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εσύ τι προτείνεις
να κάνουμε; Αυτό έχει τώρα σημασία».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Έχεις απόλυτο
δίκιο. Προϋπόθεση για κάθε λύση είναι να μείνουμε ενωμένοι, σα μια γροθιά,
χωρίς γκρίνιες και μικρότητες. Τόσα χρόνια συμβιώνουμε όλοι σ’ αυτή τη
γειτονιά. Ζήσαμε μαζί χαρές και λύπες. Θάψαμε δικούς μας ανθρώπους κι αναστήσαμε
παιδιά. Πολλοί έχουν αδυναμίες κι ελαττώματα, αλλά πρέπει να τα δεχτούμε και
κατά το δυνατόν να τα περιορίσουμε. Όλα τα δάχτυλα του χεριού δεν είναι ίδια. Η
πρόταση που έχω σκεφτεί είναι να κάνουμε κοινό ταμείο. Κάποιοι θα δουλεύουν,
κάποιοι θα απολυθούν. Όμως ανάγκες για να ζήσουν έχουν ανεξαιρέτως όλοι. Τίποτα
δεν είναι υποχρεωτικό. Όσοι δεν συμφωνούν ας αναζητήσουν άλλη λύση. Υπάρχουν τα
χωριά μας, υπάρχει η Αθήνα και τέλος η πόρτα της ξενιτιάς. Ο κακούργος μισεμός.
Αυτά τα άλματα θέλουν όμως και κότσια. Αν ήταν τόσο εύκολα όλοι θα είχαμε ήδη
φύγει. Αυτοί που θα απολυθούν δεν θα κάτσουν με σταυρωμένα τα χέρια. Θα
αναζητήσουν οποιαδήποτε δουλειά. Να μαστορέψουμε κάνα δυο καροτσάκια για
μικρομεταφορές, να πηγαίνουμε σκαφτιάδες στα κοντινά περβόλια, για μάζεμα στις
ελιές, στο θερισμό του Ιούλη, στον τρύγο του Σεπτέμβρη, βοηθοί στα χτισίματα
και τις οικοδομές, βαστάζοι στο λιμάνι, ψαράδες στη θάλασσα κι ό,τι άλλο
σκεφτούμε όλοι μαζί που θα προσθέτει κάνα φράγκο στο κοινό ταμείο. Κουμάντο στα
λεφτά να κάνουν δυο τρεις απ’ τις γυναίκες μας. Ας ορίσουν οι ίδιες τις πιο
έμπιστες και ικανές. Αυτά είχα να πω προς το παρόν. Βλέποντας και κάνοντας θα
προχωρήσουμε παρακάτω».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Από κάτω οι άλλοι,
μουγγοί για αρκετά δευτερόλεπτα κοίταζαν ν’ αφομοιώσουν τα νέα δεδομένα, με
πρόσωπα γεμάτα απορίες, φόβους κι ανασφάλειες. Τώρα μόνο μερικοί άρχισαν να
συνειδητοποιούν τις αλλαγές που θα έρθουν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πρώτη
μίλησε η κυρά Χρύσα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Εγώ βρίσκω λογικές τις προτάσεις του Μήτσου.
Το αναπόφευκτο ή το δέχεσαι και δίνεις τη μάχη να περιορίσεις τις συνέπειες του
ή αφήνεσαι να σε καπακώσει για τα καλά. Όχι, εμείς πρέπει να δώσουμε τη μάχη
μας! Κι οι γυναίκες μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο. Θα πρέπει να σκεφτούμε
κι άλλους τρόπους να συνεισφέρουμε στο κοινό ταμείο το δικό μας οβολό. Όμως απ’
την αρχή να είμαστε προετοιμασμένοι. Θα υπάρξουν από νωρίς προβλήματα. Ο
παράδεισος δεν κατακτιέται μόνο με καλές προθέσεις. Θέλει επιμονή, υπομονή και
συνεχή επιφυλακή».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κανονικά θα έπρεπε
να γίνει διεξοδική συζήτηση, οι μόνιμοι αντιρρησίες να μιλήσουν, να
αντιπαρατάξουν τα επιχειρήματά τους, αλλά η ωμότητα των δεδομένων τους σφράγισε
το στόμα. Η συνέλευση τέλειωσε άδοξα κι όλοι χωρίς εξαίρεση μαζεύτηκαν νωρίς
στα σπίτια τους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 18.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo2; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">5.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;">
</span></span></b><!--[endif]--><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"> <b>Η κοινή προσπάθεια<o:p></o:p></b></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Σε λίγες μέρες η
καμπάνα της ανεργίας χτύπησε. Και χτύπησε εκκωφαντικά. Οι μισοί απ’ τους
εργάτες του εργοστασίου βρέθηκαν εκτός του εργοστασίου. Οι οφειλόμενες αποζημιώσεις παραπέμφθηκαν στο μέλλον. Το αφεντικό τους εξήγησε ότι
αυτός είναι όρος για να συνεχίσει το εργοστάσιο τη λειτουργία του με τους
υπόλοιπους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Η άλλη λύση είναι η
φαλίρα, οπότε αναλαμβάνουν οι τράπεζες κι από τους Σκρουτζ δεν θα πάρετε δεκάρα
τσακιστή». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Θέλανε δε θέλανε το
δέχτηκαν. Το κοινό ταμείο λειτούργησε στην αρχή καλά, κάτω από τη δρακόντεια
οικονομική επιτήρηση της αδιάφθορης Χρύσας. Ένας νεανικός ενθουσιασμός κυρίευσε
τους πάντες και η αισιοδοξία ήταν διάχυτη παντού. Η ατμόσφαιρα αυτή έδωσε σ’
όλους ελπίδα, δημιουργώντας ένα δίχτυ ασφάλειας για το μέλλον. Στο κοινό ταμείο
άρχισαν να μπαίνουν κι έσοδα από άλλες πηγές. Κάποιες από τις νοικοκυρές
αναζήτησαν μεροκάματα στα πλούσια σπίτια της κάτω πόλης. Την ευθύνη των παιδιών
αναλάμβαναν οι άλλες γυναίκες μαζί με την προετοιμασία του καθημερινού φαγητού.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Λίγοι από τους
απολυμένους άρχισαν να μετατρέπουν
μερικά από τα χέρσα χωράφια της περιοχής σε περβόλια οργώνοντάς τα με προσωπική
εργασία, φυτεύοντας όλους τους χρήσιμους σπόρους. Απλώς έπρεπε να περάσει ο
αναγκαίος χρόνος για να δρέψουν την πρώτη σοδειά. Ο χαμένος από την κοινότητα
κι εθελοντικά απομονωμένος Μαύρος άρχισε να προσφέρει χωρίς χρηματικό
αντάλλαγμα τις ψαριές του, κάτι που εκτιμήθηκε από πολλούς κι ιδιαίτερα από
μερικές που τους κυνηγούσε το απωθημένο να τον γνωρίσουν από κοντά καλύτερα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όλα έδειχναν ότι θα
ξεπεράσουν αυτήν την κρίση. Για αύριο «έχει ο θεός»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoListParagraph" style="line-height: 150%; margin-left: 18.0pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo2; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">6.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: normal;">
</span></span></b><!--[endif]--><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;">Η διάψευση των προσδοκιών <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;">Όμως η ειδυλλιακή ατμόσφαιρα δεν κράτησε πολύ. Δεν κύλισε
αρκετό νερό στο ποτάμι κι άρχισαν τα όργανα. Μία υπόκωφη σπερμολογία αόριστων
φημών για ατασθαλίες και σκοτεινές δαπάνες, ότι κάποιοι από μέσα μασάνε καλά
τον κόπο και τον ιδρώτα αυτών που εργάζονται, βρήκαν το μήνα που τρέφει τους
άλλους έντεκα. Στις περιπτώσεις αυτές δεν χρειάζεται κόπος να βρουν πρόσφορο
έδαφος να φυτρώσουν οι αόριστες φήμες και ν’ αρχίσουν να γίνονται πιστευτές.
Λίγη αφορμή θέλουν και φουσκώνουν όπως ο ξεροπόταμος μετά από μια δυνατή μπόρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Σε λίγο εκφράστηκαν
με λόγια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Τι θα γίνει; Θα
δουλεύουμε μόνο εμείς και θα τρώνε το ίδιο κι οι τεμπέληδες, που βρήκαν την
ευκαιρία ν’ απλώσουν την αρίδα τους; Δε μπορεί αυτό να συνεχίζεται. Φτάνει
πια!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έτσι άρχισαν οι
πρώτες αρνήσεις της καταβολής των χρημάτων που έπαιρναν από το εργοστάσιο στο
κοινό ταμείο. Μια προσπάθεια του Μήτσου στη διεύθυνση του εργοστασίου να
δίνονται όλα τα χρήματα κατευθείαν στο κοινό ταμείο συνάντησε την
κατηγορηματική άρνηση του αφεντικού που επικαλέστηκε νομικούς και
γραφειοκρατικούς περιορισμούς. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Έτσι το σχέδιο της
κοινοκτημοσύνης που ξεκίνησε με τόση αισιοδοξία κι όρεξη, που αρχικά φάνηκε ότι
θα πετύχει, τελικά τορπιλίστηκε κι έδειξε ότι το μέλλον του δε θα ’ναι πολύ
μακρύ. Οι καλές προθέσεις, τα φιλόδοξα σχέδια επί χάρτου δεν είναι και τα
ασφαλή κλειδιά για την επιτυχία των στόχων. Η ανάγκη τους οδήγησε εκ των
πραγμάτων να βάλουν νερό στο κρασί τους. Υποβλήθηκε νέα συμβιβαστική πρόταση για μερική και
εθελοντική καταβολή του μεροκάματου στο κοινό ταμείο. Το ποσοστό της εισφοράς
αφέθηκε στη διάθεση και το φιλότιμο του προσφέροντος. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Πολύ σύντομα
επαληθεύτηκε η ιστορική γνώση ότι δεν αρκούν τα λόγια και τα οργανωτικά μέτρα
για την επιτυχία και τη μακροημέρευση μιας συμφωνίας. Τα ελαττώματα του
ανθρώπου είναι βαθειά γραμμένα πάνω στα γενετικά του χαρακτηριστικά. Ο αριθμός
των ανθρώπων που συμμετείχαν στο κοινό ταμείο άρχισε να φυλλορροεί παρά την
απεγνωσμένη προσπάθεια των πρωτεργατών της πρότασης να ευοδωθεί η προσπάθειά. Η
φτώχεια γεννάει γκρίνια, η γκρίνια φέρνει τις αιτίες για ξεφύτρωμα νέων
διαφορών και το κομπολόι των εντάσεων αποκτά έτσι νέες χάντρες. Μόνο ο Μαύρος
αγόγγυστα συνέχισε να προσφέρει στο κοινό συσσίτιο όλη τη ψαριά του χωρίς να
ζητάει ανταλλάγματα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κάποιοι άρχισαν να
φεύγουν από την περιοχή, κάποιοι αφοσιώθηκαν σε νέες ασχολίες κι όλα έδειχναν
ότι η πρωτοβουλία πηγαίνει για φούντο. Οι εισροές από άλλες πηγές δεν απέδωσαν
τα αναμενόμενα. Όπου κάποιος ανακάλυπτε μια τρύπα να κερδίζει χρήματα φρόντιζε
περισσότερο για την πάρτη του παρά για το κοινό ταμείο. Δικαιολογητική βάση στη
συμπεριφορά τους εύρισκαν στις φήμες που κυκλοφορούσαν, όχι βέβαια φωναχτά, ότι
μερικοί έβαζαν το δάκτυλό τους στο μέλι. Για αυτές τις φήμες δεν υπήρχαν βέβαια
στοιχεία, αλλά έλα να πείσεις έναν άνθρωπο που αναζητάει αφορμή να δραπετεύσει από αυτή την υποχρέωση.
Μετά από μια αναλυτική συζήτηση ανάμεσα στους πρωταγωνιστές της πρωτοβουλίας
του κοινοβίου αποφάσισαν να καταθέσουν τα όπλα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ο κυρ Μήτσος
περίλυπος κι απογοητευμένος είπε στη Χρύσα, που είχε αναδειχτεί άξια σύντροφος
στην προσπάθεια τόσων ημερών<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Δυστυχώς Χρύσα, δεν
τα λογαριάσαμε σωστά. Ήμασταν περισσότερο αισιόδοξοι από την πραγματική
κατάσταση. Και αρκετά αφελείς. Τελικά οι πράξεις των ανθρώπων είναι κατώτερες
των ιδεών τους. Ξεκινήσαμε καλά, πιστέψαμε ότι όλα θα πάνε καλά, αλλά σύντομα
διαψευστήκαμε. Αναρωτιέμαι αλήθεια έτσι είναι πάντα η ζωή ή εμείς δεν τα
χειριστήκαμε όπως έπρεπε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η Χρύσα τον άκουγε
με προσοχή, αλλά ήταν φανερό ότι δεν συμφωνούσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Δεν μπορώ να το
δεχτώ αυτό, Μήτσο, απάντησε η Χρύσα. Απλώς κάτι δεν πήγε καλά στην περίπτωσή
μας. Δε δέχομαι αυτήν την κακή μοίρα. Όχι, θα συνεχίσω να πιστεύω στον άνθρωπο
και τον αγώνα που πρέπει να κάνει για να βελτιώσει τη ζωή του. Δεν είμαστε
καταδικασμένοι από χέρι. Εκεί που χωλαίνουμε είναι η συντροφικότητα, το
απαραίτητο κι αναγκαίο αίσθημα αλληλεγγύης. Εδώ πρέπει να επικεντρώσουμε την
προσοχή μας. Μην παραιτηθούμε οριστικά. Τα προβλήματα συνεχίζουν να υπάρχουν
και με το χρόνο ίσως γίνονται οξύτερα. Ας μείνουμε σε επιφυλακή κι ας
προπαγανδίσουμε την ανάγκη για μια νέα προσπάθεια. Δεν μπορώ από τώρα να ξέρω
τι μορφή θα έχει αυτή η δεύτερη προσπάθεια, αλλά ας βρίσκεται αυτό το
ενδεχόμενο συνεχώς στο μυαλό μας». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μετά τη διάλυση του
κοινού ταμείου η γειτονιά έχασε τη συνοχή της. Ο καθένας άρχισε να ενδιαφέρεται
μόνο για τον εαυτό του κι ίσως κάποιων στενών φίλων ή συγγενών. Η ανεργία αντί
να συνενώσει τους ανθρώπους άνοιξε νέα ρήγματα μεταξύ τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δυστυχώς το
συμπέρασμα που βγαίνει είναι: Στην ανέχεια αντί να ενισχύεται η αλληλεγγύη
μεταξύ των ανθρώπων, αντί να κοιτάξει ο ένας πως θα συμπαρασταθεί τον άλλο,
σπάνε οι συνήθεις κοινωνικοί δεσμοί και ο μέσος άνθρωπος κοιτάζει πως θα λύσει
το πρόβλημα του σε ατομική βάση. Οπότε σ’ αυτή τη διεκδίκηση μπορεί να οδηγηθεί
σε πράξεις αρπαγής και αυτοδικίας. Ξυπνάνε μέσα του τα προπατορικά αμαρτήματα
της απληστίας, της πλεονεξίας και του ατομισμού.<i><o:p></o:p></i></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
</span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b> </b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
</span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">Η αϋπνία <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Με τον ύπνο δεν είχε
ποτέ καλές σχέσεις. Αυτή ήταν η εντύπωση του. Οι σκέψεις που τριβέλιζαν
αδιάκοπα το μυαλό του δεν τον άφηναν λεπτό ήσυχο. Για να υπερνικήσει αυτό το
ελάττωμα χρησιμοποίησε όλες τις παραδοσιακές μεθόδους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όπως για παράδειγμα: Ηρεμία φίλε μου, μέτρα προβατάκια, πιες πριν
ένα ποτήρι γάλα και τόσα άλλα
παραδοσιακά τεχνάσματα. Όμως το αποτέλεσμα ήταν τζίφος! Συνεχές στριφογύρισμα
πάνω στο κρεβάτι, αλλαγή θέσης, μαξιλαριών. Ό
ύπνος δεν ερχόταν με τίποτα. Αναβάθμισε τις παρεμβάσεις του. Άρχισε από
τα ελαφρά ηρεμιστικά φάρμακα, μετά αύξησε τη δόση τους. Συνέχισε με καθαρά
υπνωτικά, χωρίς και πάλι κανένα
αποτέλεσμα. Έχασε κάθε ελπίδα και το πήρε πια απόφαση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Είμαι
καταδικασμένος, είπε, να είμαι συνεχώς ξύπνιος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήταν πια ένα ερείπιο,
οι δυνάμεις του είχαν περιοριστεί, οι αντοχές
ήταν κοντά στο λιποθυμικό όριο. Ο γιατρός είχε σηκώσει τα χέρια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Το πρόβλημα είναι
δικό σου και είναι ψυχολογικό. Να το ξέρεις! Πρέπει να το λύσεις από μόνος σου!
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέσα στο αδιέξοδό
του κάθισε να σκεφτεί το πρόβλημά από μηδενική βάση. Τι έφταιγε μ’ αυτόν; Τι
έκανε ή τι δεν έκανε σε σχέση με τις συνηθισμένες πράξεις των άλλων ανθρώπων.
Σε τι ήταν υπερβολικός και σε τι υστερούσε; Πότε το θέμα αυτό άρχισε να τον
βασανίζει; Η πρώτη του διαπίστωση ήταν ότι παλαιότερα το πρόβλημα δεν ήταν τόσο
έντονο. Αυξήθηκε προϊόντος του χρόνου. Μήπως ήταν συνέπεια του γεγονότος ότι
μεγάλωνε; Γιατί τότε το ίδιο φαινόμενο δεν εμφανιζόταν και στους άλλους
ανθρώπους; Το συμπέρασμα ήταν να αναζητήσει τη λύση στη μνήμη του. Συνέβη ενδιάμεσα στο διάβα της ζωής του κάτι
το εξαιρετικό, κάτι το ιδιαίτερο; Δεν εύρισκε κάποιο συμβάν. Τα συνήθη σ’ όλους
τους ανθρώπους περιστατικά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αν ήταν
θρησκευόμενος - που δεν ήταν - θα έβαζε το ερώτημα μήπως είναι η θεϊκή τιμωρία για
τα αμαρτήματά του, που δε μπορούσε όμως να προσδιορίσει ποια είναι, αλλά ο Θεός
που όλα τα βλέπει όλα και τα παρακολουθεί σίγουρα θα ήξερε καλύτερα από αυτόν.
Μήπως λοιπόν το κύμα των τύψεων άγνωστων ανομημάτων τον είχε περικυκλώσει από
όλες τις μπάντες και τον τυραγνούσε χωρίς έλεος; Στο τέλος κατέληξε ότι είναι
μάλλον χαρακτηριστικό ιδίωμα της ιδιοσυγκρασίας του, κάτι που μεταφέρει από
τους γεννήτορές του με το </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">DNA</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αλλά όμως πως
μπορεί να καταπολεμήσει το αίσθημα της πλήρους εξάντλησης, που τον έχει
κατακυριεύσει, ως συνέπεια της συνεχιζόμενης αγρύπνιας του; Τι πρέπει να κάνει
για ν’ αποκτήσει φυσιολογική ζωή, να ζει τις μικρές χαρές της γλυκιάς
καθημερινότητας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τώρα γλιστρούσε
μέρα με τη μέρα στην απομόνωση. Έπρεπε ν’ αντιδράσει, να πάει κόντρα στην
κατηφόρα που είχε πάρει, ν’ αγνοήσει κατά το δυνατόν το αίσθημα της αδυναμίας
που τον κατέτρεχε. Αυτό αποπειράθηκε να
κάνει με πείσμα, με επιμονή και υπομονή, δίνοντας συνεχώς κουράγιο στον εαυτό
του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όλα τα πράγματα
όμως έχουν το όριό τους. Δεν είναι μόνο θέμα προθέσεων, είναι και θέμα
αντικειμενικών νομοτελειών. Ειπώθηκε πως εκεί που υπάρχει ένα «θέλω», υπάρχει
κι ένα «μπορώ». Ναι, αλλά όλα είναι σχετικά. Είναι γεγονός πως η θέληση μπορεί
να κάνει θαύματα, αλλά μην είμαστε και υπερβολικοί. Στην περίπτωσή του
χρειαζόταν κάτι περισσότερο από θαύμα. Έτσι στη πορεία σκόνταψε, γονάτισε και
παραιτήθηκε της προσπάθειας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αποφάσισε να
αφεθεί, έστω κι αν καταντήσει φυτό, ένα απόβλητο της ζωής και της κοινωνίας.
Ξάπλωσε στο κρεβάτι και αφέθηκε πλήρως.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Αϊ στο διάολο ας
πεθάνω! Ο θάνατος θα είναι λύτρωση για μένα, είπε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Άπαξ και το
αποφάσισε και δε παίδευε πλέον το μυαλό του με το πρόβλημα συνέβη το θαύμα.
Κάποια στιγμή χάθηκε, έπεσε σ’ ένα βαθύ ανακουφιστικό και λυτρωτικό ύπνο. Μια ολόκληρη
μέρα κοιμόταν χωρίς διάλειμμα και αυτό θα συνεχιζόταν αν οι φυσικές ανάγκες δεν
τον υποχρέωναν να ξυπνήσει. Η φούσκα του θα έσπαγε και μια ξεχασμένη όρεξη για
φαγητό τον υποχρέωσε να φάει ό,τι πρόχειρο βρισκόταν μέσα στο ψυγείο του. Το
μικρό διάλειμμα ανεφοδιασμού ήταν αρκετό. Αμέσως ξανάπεσε στο κρεβάτι λες σε
λήθαργο για πολλές ακόμα ώρες. Όταν ξύπνησε για δεύτερη φορά ένιωθε ανάλαφρος
ξεκούραστος, αναγεννημένος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> - Ώρα να επιστρέψω
στη ζωή, είπε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Και αυτό έκανε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Το δίδαγμα που
έβγαλε από αυτή την εμπειρία ήταν όσο πιλατεύεις ένα πρόβλημα τόσο πιο
πολύπλοκο καταντάει. Τόσο πιο περίπλοκο γίνεται. Άσε τη ζωή μόνη της και τον
πανδαμάτορα χρόνο να δώσει τη λύση. Οι
επιστήμονες λένε: <i>Η φύση απεχθάνεται το
κενό. </i>Ο ανθρώπινος οργανισμός απεχθάνεται το περιπεπλεγμένο. το μυαλό του
ανθρώπου αποφεύγει το μπέρδεμα και την ανακατωσούρα. Ανακουφίζεται όταν κάνει
παρέα με το απλό, το ευθύγραμμο, το συνηθισμένο. Χωρίς φιοριτούρες και
τερτίπια, χωρίς κόλπα και τεχνάσματα, που διάφοροι ισχυρίζονται πως είναι
απαραίτητα.<i><o:p></o:p></i></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 150%;"> Η χήρα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν είχαν πια δικό
τους σπίτι. Έτσι πήγαιναν σε ξένα σπίτια,
ως ενοικιαστές. Αυτά κάθε τόσο άλλαζαν, για διάφορους υποκειμενικούς και
αντικειμενικούς λόγους. Πάντως όλα τους
ήταν εκεί γύρω στην γειτονιά που είχε γεννηθεί. Η αρχική οικογένεια είχε
λιγοστέψει. Ήταν το μόνο παιδί στην οικογένεια, όταν γίνανε νοικάρηδες στο
σπίτι της χήρας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτή είχε χάσει
πρόσφατα τον άντρα της και είχε μείνει έρημη και μόνη με ένα μικρό παιδί στην
αγκαλιά. Μη γίνει όμως καμιά παρεξήγηση Δεν ήταν και ανήμπορη. Αντίθετα ήταν
πλήρως αυτεξούσια του εαυτού της σε μια εποχή, που η χήρα έπρεπε να είναι σε
εθελούσια απομόνωση. Ούτε της έλειπε δα και το μυαλό. Πήρε τα μέτρα της για να
λύσει τις βιοποριστικές ανάγκες και μια από τις ιδέες ήταν να χωρίσει το σπίτι
πρόχειρα σε δυο μέρη νοικιάζοντας το ένα από αυτά σε τρίτους ενδιαφερόμενους. Η οικογένεια του ήτανε αυτή, που έκανε σεφτέ
στην νέα ρύθμιση των πραγμάτων. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν είχε προλάβει
να χαρεί τον άντρα της. Ένιωθε ακόμα στα
ντουζένια της, είχε έντονες τις ανάγκες της νιότης, αλλά ο στενός κύκλος της
γειτονιάς δεν της άφηνε περιθώρια για αταξίες. Η μόνη επιτρεπόμενη και
αποδεκτή, από το κοινωνικό περίγυρο, λύση ήταν να βρει έναν άλλο άντρα και να
στεφανωθεί. Ένιωθε τις ανάγκες της νέας γυναίκας, αλλά το μητρικό ένστικτο
καταπίεζε κάθε άλλη προς το παρόν επιθυμία. Έτσι ζούσε μυστικά το δράμα της,
συγκρατώντας με νύχια και με δόντια τις ένοχες επιθυμίες, που την έπνιγαν στον
ύπνο και στον ξύπνιο της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ξαφνικά μέσα στα
πόδια της βρέθηκε ένας δεκαπεντάρικο, ζωντανό και δυνατό αγόρι, παιδί των
νοικάρηδων, που η παρουσία του μέσα στο σπίτι, της άναψε νέες φωτιές και έκανε
πιο έντονες τις φαντασιώσεις της. Υπήρχαν κοινοί χώροι, όπως η εσωτερική αυλή,
το πλυσταριό και η τουαλέτα. Οι συναντήσεις ήταν αναπόφευκτες και συχνές.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Αυτός, μέσα στο
κλίμα της εποχής και σε μια κλειστή και εκ των πραγμάτων συντηρητική κοινωνία,
ήταν σχεδόν άγουρος από ερωτικές εμπειρίες. Πλήρη και ολοκληρωμένη ερωτική
πράξη δεν είχε ακόμα γευτεί. Μόνο κάποια βιαστικά χάδια και μερικά φοβισμένα
φιλιά με τα κορίτσια της γειτονιάς ή του σχολείου, όταν βρισκόταν και οι κατάλληλες
συνθήκες. Τίποτα παραπάνω. Ούτε πληρωμένος έρωτας με τις πολυάριθμες
μπαλκονάτες κοκότες της κάτω πόλης. Κυρίως από έλλειψη χρημάτων, αλλά και από
έναν απροσδιόριστο φόβο να μπει στο «σπίτι» και να ανέβει τα σκαλιά μέχρι να
συναντήσει την έντονα βαμμένη πουτάνα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν τύχαινε να
βρίσκονται κι οι δυο στο στενό διάδρομο του σπιτιού τα σώματά τους σχεδόν
ακουμπούσαν. Μετά από λίγες μέρες παρατήρησε ότι αυτή η επαφή γινόταν όλο και
πιο έντονη και ίσως κρατούσε περισσότερο χρόνο από πριν Μια φορά είδε ότι δε
φοράει τίποτα από μέσα. Κάθε τόσο του έριχνε σαΐτικες ματιές γεμάτες
υποσχέσεις. Μια φορά οι ρόγες του στήθους της τρίφτηκαν πάνω στο πρόσωπό του,
όταν είχε ανασηκώσει τα πέλματά της προσπαθώντας να φτάσει δήθεν κάτι που ήταν κρεμασμένο στον τοίχο από πάνω
του. Όταν ήταν σίγουρη ότι δεν την
έβλεπε κανείς άλλος, σήκωνε τολμηρά το μαύρο φουστάνι να του δείξει τα κρυφά
κάλλη της ή χάιδευε το στήθος της με την αντίστοιχη ηδυπάθεια. Μια άλλη φορά
στο πλυσταριό τη βρήκε γυμνή, αλλά στο διπλανό δωμάτιο ήταν η μάνα του και όταν
ακούστηκε η φωνή της τότε φόρεσε βιαστικά τη ρόμπα της κι εξαφανίστηκε στη δική
της πλευρά. Οι προκλήσεις ήταν ολοφάνερες. Το μόνο που πρόσεχε ήταν να μη τις
καταλάβει κάποιος τρίτος και κυρίως η μάνα του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η ζωή και η
σκέψη του σκλαβώθηκε από αυτήν. Δεν ήταν μέχρι τώρα λίγες οι φορές, που στα
μοναχικά του ονειροπολήματα η χήρα ήταν η αιτία και η νοερή συντροφιά στον
άταιρο μοναχικό του έρωτα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μια μέρα βρέθηκαν
μόνοι στο σπίτι. Ο πατέρας σίγουρα έλειπε στην καθημερινή δουλειά, η μάνα ήταν
ο μόνος κίνδυνος. Τον ρώτησε άμεσα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Που είναι η μάνα
σου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Πήγε να δει τη
Φεβρωνία»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μια φίλη, που την
ήξερε και η χήρα. Ο δρόμος λοιπόν ήταν
ανοιχτός. Όλες τις πρωτοβουλίες μέχρι τώρα ήταν δικές της. Αυτός ήταν ένα σκέτο
ξυλάγγουρο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Τον άρπαξε από το
μπράτσο και χώθηκε μαζί του στο πλυσταριό. Περίμενε κι από αυτόν κάποια
πρωτοβουλία, αλλά αυτός τίποτα. Άβουλος, παράλυτος και άφωνος. Τον έσπρωξε προς
τα πίσω Σα ρομπότ υπάκουσε, χωρίς αντίρρηση. Η πλάτη του ακούμπησε στον απέναντι τοίχο, δε γινόταν να προχωρήσει
πιο πίσω. Αυτή όμως απαιτητική τον έσπρωχνε κι άλλο, αλλά τώρα όχι με τα χέρια
της. Αυτά είχαν τυλιχτεί γύρω από τους ώμους του. Η πίεση γινόταν με όλο το
σώμα της, κυρίως τους μηρούς της. Η λεπτή και φαρδιά μαύρη φούστα της άφηνε
ελεύθερους τους μηρούς να κάνουν επιθετικούς ελιγμούς ανάμεσα στα μπούτια του.
Μια θέρμη βιαστική άρχισε να τον κυριεύει. Σ’ όλο του το σώμα. Και να ήθελε να
μιλήσει, να πει κάτι το στόμα της απαιτητικό, του σφράγισε το δικό του. Μια
γλώσσα λαίμαργη άρχισε να εξερευνά όλο το χώρο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ένιωθε όμορφα, αλλά
μαζί και έναν απροσδιόριστο φόβο. Μια σειρά πρωτόγνωρων επιθυμιών λίγο-λίγο τον
κυρίευσαν. Το όργανό του είχε ογκωθεί καταλαμβάνοντας όλο το διαθέσιμο χώρο,
κάνοντας αντίσκηνο στο παντελόνι. Από ένα σκουληκάκι που ήταν συνήθως, τώρα
μεταμορφώθηκε σε έναν κατακόρυφο οβελίσκο, από σκληρό υλικό. Δεν έφτανε μόνο
αυτό. Ένα αρπακτικό χέρι άρχισε να το χαϊδεύει ρυθμικά κι αισθάνθηκε ότι σε
λίγο ο οβελίσκος θα γίνει πίδακας που θα εκστομίσει το νερό της ζωής.
Προσπάθησε να προλάβει το κακό μα ήταν πια αργά. Οι κάνουλες είχαν ανοίξει.
Βγάζοντας ένα υπόκωφο βογκητό, ένιωσε μουσκεμένος από μέσα και τα σημάδια δεν
άργησαν να φανούν και έξω από το παντελόνι. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Εκείνη άδραξε το χέρι
του και το έχωσε ψηλά μέσα στα μπούτια της. Δεν φορούσε εσώρουχο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Χάιδεψε με!
Δυνατά! Πιο ψηλά… πιο ψηλά. Ναι.. ναι!
Τα δάχτυλα σου Μέσα! … Όλα ...κι άλλο ...Ναι αντράκι μου .. πιο γρήγορα. πιο
γρήγορα.. Ναι.. Έρχομαι …έρχομαι σου λέω.. ααααχ…!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Την ένιωσε αδύναμη
να στηρίζεται με όλο της το βάρος πάνω του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Αχ! Το είχα τόσο ανάγκη. Ήταν ωραίο! Μικρέ μου
μπάσταρδε!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Του έδωσε ένα ακόμη
ρουφηχτό φιλί και τον άφησε σύξυλο. Ο σκοπός είχε τώρα επιτευχθεί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Την άλλη μέρα οι
δρόμοι τους συναντήθηκαν πολλές φορές μέσα στο σπίτι και με την παρουσία της
μάνας του. Περίμενε ένα σήμα, ένα νεύμα, μια νύξη για τα χθεσινά. Αυτό όμως δεν
ήρθε ποτέ. Το επεισόδιο στο πλυσταριό ήταν σαν να μην είχε συμβεί καθόλου. Δεν
αναφέρθηκε ποτέ στη συνέχεια. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ποιες σκέψεις να περνούσαν από το μυαλό της χήρας
ήταν κάτι που ποτέ δεν το έμαθε. Σφίγγα, δεν του άφησε κανένα περιθώριο. Όταν
κάποτε της έκανε μια ευθεία νύξη εκείνη έκανε πλήρως την ανήξερη. Του έμεινε
απωθημένο ο ανολοκλήρωτος έρωτας μαζί της. Πόσες και πόσες φορές αυτό
δεν έγινε στα όνειρά του ή ακόμα χειρότερα μόνος στο ξύπνιο του. Σε λίγο καιρό ήρθε η εξήγηση της αδιαφορίας
της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Στο σπίτι ήρθε
και εγκαταστάθηκε ένας ώριμος άντρας, που σε λίγο καιρό έγινε και ο επίσημος
δεύτερος σύζυγός της. Ποτέ δεν έδειξε να ανησυχήσει αν ο νεαρός κάνει σε άλλους
γνωστή τη συμπεριφορά της. Τον έφτυσε πλήρως και αποδείχθηκε ότι είχε δίκιο. Το
μεγαλύτερο βάσανό του ήταν όταν τα βράδια μέσα από τους λεπτούς τοίχους έφταναν
στα αυτιά του τα γεμάτα και παρατεταμένα βογκητά από το διπλανό δωμάτιο. Το
έβλεπε άλλωστε στο πρόσωπό της. Ήταν ένα λουλούδι που είχε ξανανθίσει!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η τιμωρία του
τελείωσε- κατά έναν τρόπο- όταν μετά από δυο μήνες φύγανε νοικιάζοντας άλλο
σπίτι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <b> </b></span></i><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">Ο α δ υ σ ώ π η τ ο
ς χ ρ ό ν ο ς<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 115%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δεν ήταν πια ο
αστόχαστος νεαρός των είκοσι πέντε χρόνων, που αφήνει το ίχνος του, σαν τον
σκύλο σε κάθε στύλο και γωνιά του δρόμου που περνάει. Τα χρόνια κυλούσανε
αδυσώπητα. Έπρεπε να δεχθεί και να συμβιβαστεί με τη νέα πραγματικότητα. Δεν
περίσσευε χρόνος για τσιμπιτές περιπετειούλες. Γνωριμίες της μιας βραδιάς,
συζητήσεις σε εύκολα και βατά θέματα κι ό,τι ήθελε προκύψει. Ποτά στα μπαρ
μέχρι αργά τη νύχτα, φιγούρα και παραλλαγή. Και μετά η νύχτα μπορεί να είναι
μεγάλη. Ποτέ δεν ξέρεις τι είδους νέα εμπειρία σου επιφυλάσσει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Δε λέω. Όλα αυτά
έχουν τις χαρές και τις όμορφες στιγμές
τους. Ρουφάς χωρίς πολλές συνέπειες τη γλύκα της συγκυρίας. Δημιουργείς μια
πλούσια φαρέτρα κατακτήσεων, κάνεις ένα νοητό μουσείο αναμνήσεων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Να έχεις κάτι, ρε αδελφέ,
αύριο όταν δε σε κρατούν τα πόδια σου, μετά το βραδινό τσάι κι αμέσως μετά την
κατάποση των αναγκαίων χαπιών. Να φέρνεις επιτέλους στη μνήμη σου και κάτι
ευχάριστο. Όχι σαν μερικούς–μερικούς που το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να
μετράνε τις χάντρες στο κομπολόι των χαμένων ευκαιριών. Αυτός τουλάχιστον θα
έχει να θυμάται…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όμως ως εδώ και
μη παρέκει. Τέρμα τα ψέματα! Η ζωή δεν είναι μόνο φρου- φρου κι αρώματα Τι
μένει τελικά από τις τέρψεις της στιγμής; Το ρεζουμέ δείχνει μηδέν εις το
πηλίκο. Μόνος του αναρωτήθηκε. Πότε άνοιξε μια σοβαρή συζήτηση με τον
οποιοδήποτε για τα μπουκωμένα που έχει μέσα του; Πότε ξανοίχτηκε στην ανοιχτή
θάλασσα της ουσιαστικής ανθρώπινης επαφής; Μέχρι τώρα άφηνε προσβάσιμο σε
τρίτους μόνο ένα μικρό κομμάτι του εαυτού του. Το υπόλοιπο το φύλαγε σαν
πολύτιμο θησαυρό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Για ποιον όμως;
Είναι φόβος; Είναι εγωισμός; Μήπως
τελικά το υπόλοιπο που έκρυβε είναι ένα τρύπιο άδειο βαρέλι; Ένα κύμβαλο
αλαλάζον; Η ζωή σίγουρα δεν είναι μόνο χαρούλες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Εντάξει, στάθηκε
έξυπνος ή έστω τυχερός κι έλυσε αρκετά νωρίς το πρόβλημα του προσωπικού του
βιοπορισμού. Φρόντισε ακόμα να μη χωθεί στη μέγγενη του αδιέξοδου κυνηγητού για
ευρύτερο πλουτισμό. Όχι, να του λείπουν οι επιχειρήσεις ή τα εργοστάσια που απαιτούν σπατάλη χρόνου, αφοσίωση και τελικά
σκλαβιά. Κάτι τέτοιο δεν είναι μέσα στους προσωπικούς του στόχους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μπόρεσε ακόμα να
ξεπεράσει τη τάση της ματαιοδοξίας, που έχει από τη φύση του ο άνθρωπος, για
κοινωνική προβολή και «καταξίωση». Δεν μπήκε στον πειρασμό της ενασχόλησης με
τα «κοινά» και τις μοντέρνες «κοινωνικές ευαισθησίες».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Ήθελε να ρυθμίζει
μόνος τα του οίκου του. Μέχρι τώρα, από
δική του επιλογή, το πρόσωπο του δεν το έχει δει ο φακός της τηλεόρασης. Τον
ήξεραν πολλοί λίγοι, που τους περισσότερους αυτός είχε επιλέξει. Διάλεγε
προσεκτικά τις παρέες του και σ’ αυτές όχι πολλά- πολλά. Απέφευγε τις μόνιμες
δεσμεύσεις όπως ο διάολος το λιβάνι. Βέβαια κάπου στην άκρη του μυαλού του ήταν
κρυμμένο το μυστικό της ανθρώπινης επιθυμίας για οικογένεια και περισσότερο για
ένα δικό του παιδί, «σάρκα εκ της σαρκός» του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Μέχρι
τώρα το είχε αποφύγει. Κοιτώντας τον καθρέφτη ανακάλυπτε στο πρόσωπό του τα
πρώτα σημάδια του χρόνου. Τα μαλλιά του ευτυχώς δεν τον πρόδωσαν, παρέμειναν
πεισματικά στη θέση τους. Μόνο κάτι λίγες τρίχες είχαν αρχίσει ν’ ασπρίζουν.
Σιγά τον πολυέλαιο, μια καλή μπογιά θα λύσει το πρόβλημα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η σκέψη της μόνιμης συντροφιάς που θα μάθαινε
και θ’ άντεχε τα χούγια του ήταν μέσα στη σκέψη του. Όμως άκουγε μια εσωτερική
προειδοποίηση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Φύγε, εξαφανίσου! Η
περιοχή έχει νάρκες κακομοίρη μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Η σκέψη ανυπότακτη
γυρίζει σαν επίμονη μέλισσα γύρω από το λουλούδι με τη γύρη. Επιμονή που
καταντάει βραχνάς. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Άσε αργότερα,
έχουμε ακόμα καιρό!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> «Καλά πότε θα
αντιμετωπίσεις, κύριε μου, καταπρόσωπο το πρόβλημα; Όταν γίνεις χούφταλο;
Συντροφιά θέλεις ή νοσοκόμα να σου φέρνει στο κρεβάτι τη βούτα για κατούρημα;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κι εκεί που ήταν
σίγουρος για το εαυτό του, οχυρωμένος πίσω από ένα σταθερό πλέγμα αρχών η
ροπαλιά τον χτύπησε κατακέφαλα και τον έριξε νοκ-άουτ με το πρώτο. Ήταν τα γλυκά και σεμνά μάτια μιας
κοπέλας. Όταν τα πρωτοαντίκρισε κάτι τον
χτύπησε κατακέφαλα σαν καμπάνα της εκκλησιάς μέσα του και τον ταρακούνησε.
«Αυτό είναι!» είπε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Εκεί που
ψιλοκοσκίνιζε τα πάντα, εκεί που ήταν το απόρθητο οχυρό, το ανοξείδωτο μέταλλο,
που δε κινδύνευε από τίποτα, εκεί έπεσε μεμιάς αμαχητί, θύμα καινοφανών επιθυμιών που αναδύθηκαν εντός του
κι έπνιξαν όλες τις αντιστάσεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Κυνήγησε το «θήραμα»
με πείσμα κι επιμονή, χρησιμοποίησε όλα τα τεχνάσματα, που η ζωή τον είχε
διδάξει και στο τέλος πέτυχε το στόχο του. Τα απανωτά βήματα που ακολούθησαν
τον μετέβαλαν σε χρόνο ρεκόρ σε ένα τυπικό μικροαστούλη, ευχαριστημένο κιόλας
με τις αλλαγές που είχαν συμβεί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> Όταν μάλιστα
άρχισε να μεγαλώνει μέσα στη κοιλιά της γυναίκας του μια νέα ζωή, δημιούργημα
και δικό του, που θα αποτελούσε συνέχεια της παρουσίας του στη ζωή, αφοσιώθηκε
στη νέα κατάσταση πραγμάτων, αποδεικνύοντας για μια ακόμα φορά ότι τα ένστικτα
του ανθρώπου είναι τελικά δυνατότερα από προσωρινές βολικές καταστάσεις. Αυτός
δεν μπορούσε να αποτελεί μονίμως την εξαίρεση. Κάποια στιγμή θα ερχόταν
καταπρόσωπο με τα γεγονότα και θα βρισκόταν ενώπιον της μοίρας του. Και τότε θα
επαλήθευε τους σιδερένιους κι αδυσώπητους νόμους της ανθρώπινης φύσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-28739996314403299512022-10-29T03:22:00.000-07:002022-10-29T03:22:26.334-07:00<p> <b><i><span style="font-size: 22.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο
«δηλωσίας»</span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 22.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 22.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Περιεχόμενα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">1.
1952- Νικήτας <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">2.
Εισαγωγική τοποθέτηση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">3.
1938- Μαθητής γυμνασίου<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">4.
1939 - Η παρέα ωριμάζει</span></i></b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">5.
Ο Μίμης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">6.
Το βάπτισμα του
πυρός <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">7.
Μια νέα οργάνωση χτίζεται<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">8.
Μια σχέση επισημοποιείται<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">9.
1940- Απώλειες <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">10. Οκτώβρης του 40. Η εθνική ανάταση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">11. Η
εξαφάνιση του Αντώνη<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">12. Ο γάμος του Νικήτα με τη Μαριώ<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">13.
Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν τη χώρα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">14. Η έναρξη της αντιστασιακής δράσης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
15. Πρωτοακούγεται το
όνομα ΕΠΟΝ<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">16.
Παράλληλο δίκτυο<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">17.
Μέρες χαράς κι ελπίδας <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">18.
Η τρομοκρατία<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">19. </span></i></b><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Μια σύντομη ι<i>στορική αναδρομή<o:p></o:p></i></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">20. Ο προοδευτικός
πολίτης μετά την απελευθέρωση <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">21.
Η δίκη του στρατοδικείου<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">22. Η
μαύρη νύχτα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">23.
Η άλλη μέρα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">24.
Η δήλωση αποκήρυξης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">25.
Η δήλωση αποκήρυξης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">26.
Το επόμενο διάστημα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">27.
Τα πρώτα χρόνια
μετά την αποφυλάκισή του<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
28. Αργότερα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">29.
Το φάντασμα επανεμφανίζεται<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">30.
Το σχέδιο παίρνει σάρκα και οστά<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">31.
Η εφαρμογή του σχεδίου<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">32.
Ο δικηγόρος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
</span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">33. Επιτέλους αισθάνεται
απελευθερωμένος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">34.
Το δικαστήριο<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">35.
Η συμπεριφορά των περιοίκων μετά την αποκάλυψη.<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">36. </span></i></b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ε π ί λ ο γ ο ς<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">37. Ήταν αναπόφευκτη η πορεία ?<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο
«δηλωσίας»<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">1.
1952- Νικήτας <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το υποσχέθηκε στον εαυτό του εκείνη
τη στιγμή. Άλλη φορά από το δρόμο της οδού Μαγνησίας δε θα ξαναπεράσει. Ορκίζεται -σε ό,τι μέσα
του απέμεινε ιερό- ότι δεν είναι φόβος. Όχι! Είναι σιχασιά. Ως εδώ και μη παρέκει. Το ποτήρι ξεχείλισε. Ακούς
εκεί; Ο τιποτένιος άνθρωπος, ο υπηρέτης
κάθε αποχρώσεως αφέντη, το σκατό της συνοικίας, έγινε κι αυτό τιμητής. Τι
αναποδογύρισμα αξιών έχει τελικώς επέλθει στην κοινωνία μας πια, θεέ μου ;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Καθώς περνούσε στο δρόμο για να
παραδώσει τα παπούτσια σ’ έναν πελάτη του, ο Μπάμπης ο κοντός, που στη ζωή του
δεν αξιώθηκε ποτέ να σταυρώσει γυναίκα, που με τα λίγα μόνο μποφόρ κλεινόταν
απ’ το φόβο στο καβούκι του, ο ψοφοδεής και ο μονίμως απών στα προσκλητήρια
όλων των προηγούμενων χρόνων, πετάχτηκε με φόρα έξω από το καφενείο και μ’ ένα
παράξενο, αλλά τόσο πληγωτικό θράσος εις επήκοον όλων απευθυνόμενος προς αυτόν
του είπε <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ας το διάολο ρε προδότη ! Δε
γουστάρουμε να περνάς απ’ τη γειτονιά μας!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ούτε ένα βλέμμα δεν του έριξε. Δεν
άξιζε καν τον κόπο. Πολύ περισσότερο να του απαντήσει. Εκείνο που τον πλήγωσε
ήταν το αδιάφορο έως εχθρικό ύφος των υπόλοιπων θαμώνων, ένας δυο από τους
οποίους σε προηγούμενα χρόνια ήταν άνθρωποι με τους οποίους είχε κοινές μνήμες
και διάφορα πάρε δώσε όλων των φύσεων.
Είναι φανερό ότι κάποιος χαμερπής και κακόβουλος τον είχε δασκαλέψει και
τον ώθησε να λειτουργήσει έτσι. Ποτέ από μόνος του δε θα ήταν ικανός να πάρει
τέτοια πρωτοβουλία. Δεν ήταν στις προδιαγραφές του κάτι τέτοιο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ποιος και γιατί του ήταν άγνωστο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αυτά στις ζωντανές κι επί τόπου
εντυπώσεις. Όταν μετά ο θυμός και η αγανάκτηση είχαν κάπως καταλαγιάσει μέσα
του, σκέφτηκε το πράγμα πιο ψύχραιμα. Είναι
σωστή η τακτική να δημιουργεί μόνος του απαγορευμένες περιοχές; Δηλαδή
θα επιτρέψει, η απάνθρωπη συμπεριφορά μερικών κοντόφθαλμων συμπατριωτών του, να
περάσει στις καθημερινές του συνήθειες; Αν το δεχθεί αυτό, ποια θα είναι η
τελική κατάληξη; Η πλήρης απομόνωσή και
η αναγκαστική του μεταστέγαση σε νέο τόπο κατοικίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Όμως πρέπει να το σκεφτεί καλά. Δεν είναι και μόνος. Έχει γυναίκα και
δυο παιδιά. Παιδιά που εδώ γεννήθηκαν,
εδώ πέρασαν τα λίγα χρόνια της ζωής τους και δε ξέρει αν έχει το δικαίωμα για
μια βίαιη μεταφύτευσή τους σ’ έναν νέο τόπο.
Μετά, πώς να το κάνουμε, είναι ο τόπος ο δικός του, είναι το πατρικό σπίτι, μέσα στο οποίο γεννήθηκε, εδώ είναι η
εκκλησία που βαφτίστηκε, που παντρεύτηκε και επιπλέον είναι από τους πρώτους
κατοίκους της συνοικίας. Εδώ είναι ο τάφος των αγαπημένων του γονέων. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Όχι, λοιπόν! Δε θα τους κάνει το χατίρι.
Πρέπει να οπλιστεί με την αναγκαία υπομονή και την απαιτούμενη ψυχραιμία.
Άλλωστε με ποιο δικαίωμα και με τι προσόντα τα βάζουν μαζί του; Επιτέλους ας
του πει κάποιος ποιο είναι το έγκλημα που έκανε κι ας βγουν οι αδέκαστοι
εισαγγελείς να τον θέσουν ενώπιον των ευθυνών του. Είναι και το άλλο που μόνο
από μέσα του θα το σκεφτεί και ποτέ δε θα το πει φωναχτά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ελάτε εδώ, ρε άτεγκτοι κατήγοροι!
Γιατί δεν κοιτάτε τις δικές σας λερωμένες φωλιές; Πότε κάνατε κάτι καλό ή κακό
για να σας κρίνουν οι άλλοι. Μια ζωή χωμένοι στην ασφάλεια της σιωπής, πώς τώρα
σηκώνετε κεφάλι και κρίνετε τον άλλον; Έξω απ’ το χορό πολλά τραγούδια λες.
Έτσι όλα είναι εύκολα. Θα ήθελα όμως να σας δω στα δύσκολα κι αυτά δεν τα
δοκιμάσατε. Βγάλτε λοιπόν τώρα το σκασμό…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ευτυχώς από τη πλευρά της
οικογένειας του τα πράγματα είχαν μια τακτοποιημένη ηρεμία και σταθερότητα. Με
τη δουλειά του τα κουτσοκατάφερνε για τα στοιχειώδη έξοδα. Εκ των πραγμάτων
αναγκάστηκε να συνεχίσει το επάγγελμα του πατέρα του, αφού, η τρύπα που ονόμαζε
μαγαζί κι ο αναγκαίος εξοπλισμός και τα εργαλεία του τσαγκάρη ήταν
διαθέσιμα. Ας είναι καλά η αγαπημένη του
Μαριώ! Ήταν ένα παλικάρι, ένας ακλόνητος βράχος στήριξης όλων και κυρίως του
ίδιου. Σαν κυνηγητικό σκυλί μυριζόταν τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε και ήταν
πάντα έτοιμη να δώσει τις δικές της μάχες και λύσεις. Για τη Μαριώ ο Νικήτας, ο
άντρας της, ήταν η μεγάλη και μοναδική αγάπη στη ζωή της, που ποτέ δε θα
σβήσει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η ραπτομηχανή Σίνγκερ που
κληρονόμησε από τη συγχωρεμένη μάνα της, αθάνατη, την έβγαζε ασπροπρόσωπη στα
πάντα. Τα ρούχα των παιδιών και τα δικά της, μικροδιορθώσεις για τα δικά του
και σιγά σιγά απλωνόταν, ως καλή μοδίστρα στη γειτονιά. Ανοίγματα- στενέματα,
μπαλώματα, καμιά ρόμπα τσόνταρε θετικά στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Είχε
ήδη σταθερούς πελάτες και φιλοδοξούσε ένα ευρύτερο άνοιγμα στην απασχόλησή της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Περισσότερο όμως άξιζε η ψυχολογική
της στήριξη στις μέχρι τώρα επιλογές του. Πάντα με το μέρος του, πάντα να συμφωνεί
μαζί του και να τον στηρίζει. Αλίμονο αν δεν είχε κι αυτή. Δεν ξέρει αν θα
άντεχε τον πολύπλευρο πόλεμο που αντιμετώπιζε από πρώην φίλους, συντρόφους,
αλλά και από τους μόνιμους αντιπάλους. Ο
τυχαίος κι αστόχαστος άνθρωπος,
ξεχνώντας τα δικά του αμαρτήματα, πολύ εύκολα αρπάζεται από τη δυνατότητα να
μεταφέρει τ’ απωθημένα του σε έναν τρίτο στόχο κι εκεί να ρίξει πάνω του όλα τα
βάρητα του κόσμου. Ο άνθρωπος χωρίς αξιόλογο πνευματικό υπόβαθρο, ρέπει εύκολα
προς την κριτική, αλλά απεχθάνεται βιαίως την αυτοκριτική<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Παντρεύτηκαν λίγο πριν την έναρξης
της Κατοχής μετά από μια δυνατή σχέση κι ο γάμος τους στεφανώθηκε με δυο
πανέμορφα παιδιά. Η Ελενίτσα γεννήθηκε ένα χρόνο μετά κι ο μικρός Κώστας ήρθε στη ζωή στο διάστημα
που άρχιζαν οι σκληρές προσωπικές του περιπέτειες. Για τα παιδιά του θα
πολεμήσει με δόντια και με νύχια. Δεν είναι όλοι ανεύθυνοι. Γύρω του υπάρχει ένας-
μικρός έστω- κύκλος ανθρώπων με κατανόηση και μπέσα, που σεβάστηκαν την
ιδιωτική του ζωή κι όχι μόνο αυτό. Τον στήριξαν φέρνοντάς του δουλειές και
συστήνοντάς τον και σε άλλους. Ίσως σε λίγο καιρό κάνει και το επαγγελματικό
άλμα, ανοίγοντας ένα αξιοπρεπές κατάστημα σ’ έναν εμπορικό δρόμο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">2.
Εισαγωγική τοποθέτηση <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Αυτός ο τόπος πέρασε πολλές κακουχίες. Δεν αναφέρομαι στα δεινά από τους
ξένους κατακτητές, που σε διάφορες εποχές τον διαγούμισαν και ρούφηξαν όλο τον
ανθό του σε ανθρώπινες ζωές και υλικά αγαθά. Αυτές οι περιπτώσεις είναι ευκόλως
ερμηνευόμενες και απαντώνται συχνά και παντού στις ιστορίες των διαφόρων λαών.
Όχι! Εγώ αναφέρομαι στους εσωτερικούς διχασμούς, στις εμφύλιες διαμάχες, που
πλήγωσαν την πατρίδα ακόμα και πριν από
δημιουργία του επίσημου Ελληνικού κράτους και επαναλήφτηκαν πολλές φορές
σε μεταγενέστερες φάσεις. Πού είναι το
πιο παράξενο ; Αν κάποιος ενσκήψει στη
μελέτη αυτών των περιπτώσεων θα δει ότι τα μίση, το αθώο αίμα, οι διαρπαγές και
τα πιο ειδεχθή εγκλήματα συνέβησαν τότε. Ναι! Μεταξύ συμπατριωτών, γειτόνων κι
αδελφών. Σαν συνέπεια αυτής της διαπίστωσης είναι να νιώσει ντροπή κι
απογοήτευση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αυτό ήταν το κίνητρο να γραφεί αυτό
το βιβλίο. Να αναδείξει και να καταδικάσει το θλιβερό φαινόμενο, ελπίζοντας,
έστω αχνά, να βοηθήσει στην κατεύθυνση να μην επαναληφτούν τα ίδια φαινόμενα
στο μέλλον. Βεβαίως έχω τη συνείδηση της ουτοπίας του ισχυρισμού μου, αλλά ας
επιτρέψω στον εαυτό μου τη χλωμή ελπίδα ότι η έκκληση θα συμβάλει έστω κι
αμυδρώς. Μου είναι αναγκαίο να πατάω κάπου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μέσα στον άνθρωπο βρίσκονται εν
υπνώσει όλα τα προπατορικά ελαττώματά του. Η διαβίωση του σε κοινωνία μαζί με
άλλους ίσως να τα εξοβέλισε, θα ισχυριζόταν
κάποιος. Προσωρινά, ναι. Αλλά με την πρώτη ευκαιρία που δίνεται,
ζωντανεύουν αλώβητα με όλη την ανθρωποφαγική τους ένταση. Πλεονεξία, αχορταγιά
κι αρπακτικότητα! Αυτό είναι το υπόβαθρο που οπλίζει ένα, ίσως φιλήσυχο
προηγουμένως, ανθρώπινο ον, να γίνει ο σφαγέας, να μετατραπεί σε έναν κατά
συρροή δολοφόνο συνάνθρωπών του, σε ολετήρα του ίδιου του πολιτισμού που με
αφάνταστο κόπο και τόσο χρόνο έπλασε. Ο πολιτισμός αυτός είναι λίαν επίπλαστος.
Πολύ συχνά κι εύκολα παραμερίζεται κάτω από τα σύμβολα μιας θρησκείας, το
λάβαρο μιας ιδεολογίας ή το όραμα ενός μισότρελου ηγέτη. Αναλογιστείτε τα
πολλαπλά παραδείγματα που ζούμε όλοι ακόμα και στις μέρες μας και κρυμμένοι
πίσω από ένα πέπλο δήθεν ψυχρής αδιαφορίας και καθημερινής συνήθειας έχουμε γίνει
απλοί παρατηρητές των εγκλημάτων κατά του ανθρώπου και των δημιουργημάτων του.
Μερικές φορές κιόλας είναι δύσκολη και η επέμβασή μας, έστω κι αν υπερβάλαμε
τον εφησυχασμό μας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μετά την απελευθέρωση από την
Γερμανοϊταλική Κατοχή και την παγίωση του κράτους της δεξιάς ζήσαμε στη χώρα
τραγικές καταστάσεις. Η αυτοκτονική στάση της ηγεσίας του ΚΚΕ, που είχε κλείσει
τ’ αυτιά της και δεν άκουε τα βογγητά του λαού, το Γολγοθά που ο κάθε
προοδευτικός πολίτης καθημερινά ανέβαινε, έγινε το αποτελεσματικό εργαλείο στα
σχέδια της δεξιάς για την εξόντωση των αριστερών αγωνιστών. Το κόμμα του ΚΚΕ προσηλωμένο στον ιδεολογικό
στόχο της κατάληψης της εξουσίας, όπλιζε με επιχειρήματα τη δεξιά να συνεχίζει
απτόητη τον αφανισμό των απλών πολιτών.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Πρέπει ξεκάθαρα να τονιστεί ότι εκείνο που
περισσότερο την ενδιέφερε ήταν να διατηρήσει και να επαληθεύει σε κάθε ευκαιρία
και με κάθε μέσο την εξουσία της στα εναπομείναντα κουρέλια των οπαδών της,
πλουταίνοντας έτσι την ατέλειωτη φάλαγγα των θυμάτων. Αναρωτήθηκαν άραγε ποτέ
όλοι αυτοί οι ηγέτες, πριν τους σκεπάσει το χώμα, αν είναι οι ίδιοι -σε ένα
ποσοστό- οι ηθικοί αυτουργοί αυτών των εγκλημάτων τόσων και τόσων αγνών
αγωνιστών;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ας επικαλεστώ τη φτωχή μου μνήμη.
Βλέπεις έχω δυο χάντικαπ. Πρώτον στην εποχή που αναφέρομαι ήμουν μικρός και δεν
είχα τη συνείδηση των συμβαινόντων πέρα από τον στενό χώρο που ζούσα. Δεύτερον
η δική μου οικογένεια, μη έχοντας ανακατευθεί φανερά με τα γεγονότα, γλύτωσε από τις μεγάλες
περιπέτειες. Έχω όμως και δύο πλεονεκτήματα. Πρώτον την έντονη προσωπική μου
περιέργεια για τα συμβαίνοντα γύρω μου και δεύτερον τα επόμενα χρόνια πρόλαβα
να ρωτήσω αρκετούς που τα έζησαν από κοντά και οι διηγήσεις τους, όσο κι αν
επηρεάζονται από το προσωπικό στοιχείο, μου έδωσαν μια εικόνα των συμβάντων. Τα
διαβάσματα που ακολούθησαν και η εσωτερική μου συνείδηση με οδήγησαν σε κάποια
συμπεράσματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Θυμάμαι τα περιοδικά μαζέματα από
τη γειτονιά ανθρώπων, που χωρίς να δώσουν καμιά αφορμή, να στέλνονται σε
ξερονήσια όπου υπήρχαν ενεργά στρατόπεδα εξόριστων. Αυτά τα μαζέματα ήσυχων
οικογενειαρχών είχαν περισσότερο προληπτικό χαρακτήρα. Να συνετίσουν τους
ίδιους, αλλά και να φοβίσουν τους υπόλοιπους ότι όπου να είναι έρχεται κι η δική
τους σειρά. Είχαν εφεύρει δε ένα ακόμα χρηστικό γι αυτούς και καταπιεστικό για
τους υπόλοιπους και θύματα «εργαλείο». Δε σε απελευθέρωναν. Σου έδιναν «άδεια»
να πας στο σπίτι σου, αλλά ανά πάσα στιγμή με το έτσι θέλω του ντόπιου νωματάρχη
να επιστρέψεις στο χώρο του «εθνικού σωφρονισμού». Βεβαίως και κατά τακτά
χρονικά διαστήματα να δίνεις το «παρών» στο αστυνομικό τμήμα της γειτονιάς σου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Θυμάμαι τα ψυχρά γομάρια, με το
θρασύ ύφος της εξουσίας, να βροντοχτυπάνε την πόρτα σου- ακόμα και τη νύχτα-
για να σου δώσουν την πρόσκληση επίσκεψης στο τμήμα της Ασφάλειας που τότε ήταν
στο τέρμα της Ιάσονος «δια υπόθεσιν σας». Αυτό δεν ήταν τίποτε άλλο από μια
ακόμα εκδήλωση του κλίματος τρομοκράτησης. Εκεί σε αυτές τις προσκλήσεις
χιλιάδες πατριώτες βρέθηκαν μπροστά στο χονδροειδή εξανδραποδισμό της
προσωπικότητας τους. Σου έδιναν ένα δαχτυλογραφημένο κείμενο με τον τίτλο «Δήλωση
Αποκήρυξης», που έπρεπε ενώπιον τους να υπογράψεις. Και όχι μόνο.
Αντίγραφό του και πολλές φορές με δικά σου έξοδα να το δημοσιεύσεις σε μια από
τις τοπικές εφημερίδες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Αυτές λαμβάνονταν τις περισσότερες φορές
εύκολα, αλλά αν υπήρχε κάποια αντίρρηση έμπαινε στο γραφείο το «όργανο» με το ζωστήρα στα χέρια και σε
έκανε χωρίς εισαγωγές και συγκρατημό τουλούμι στο ξύλο. Αν παρ’ όλα αυτά δε
συνετιζόσουν, με συνοπτικές διαδικασίες μεταφερόσουν σιδηροδέσμιος σαν δέμα στο
νησί. Την υπηρεσία την ενδιέφερε περισσότερο να «σπάει» επώνυμα στελέχη της
αριστεράς και η δήλωσή τους να γίνεται παράδειγμα για τους υπολοίπους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έτσι για χρόνια οι σελίδες των
εφημερίδων έχουν αδιακόπως και με μικρές διαφοροποιήσεις αυτές τις στερεότυπες
δηλώσεις. Όποιος έχει την περιέργεια μπορεί να τις βρει εύκολα στα «σώματα» των εφημερίδων<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ο κάτωθι υπογεγραμμένος
……………. …….. ….. δηλώ εθελουσίως ότι
αποκηρύσσω, μετά βδελυγμίας το ξενοκίνητο ΚΚΕ και τις παραφυάδες αυτού
ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ. Δηλώνω ότι από τούδε και στο εξής τίθεμαι στο πλευρό της Εθνικής
Κυβερνήσεως αναφωνών ζήτω η ΕΛΛΑΣ…» Ή σε μικρές άλλες παραλλαγές<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είναι φανερό ότι οι δημοσιεύσεις
διαβάζονταν από τους πολίτες και σε πρώτη φάση σχολιάζονταν από μερικούς
χαιρέκακους κι άκαπνους εξυπνάκηδες…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">« Να κι αυτός ανένηψε και είδε το
φως του…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το τραγικότερο όλων, που σχεδόν
έχει ξεχαστεί, είναι ο ρόλος της Εκκλησίας στην υπόθεση αυτή. Στα χωριά, που οι
εφημερίδες δεν έφταναν ή ο αναλφαβητισμός ήταν ακόμα σε σεβαστά διψήφια νούμερα,
οι δηλώσεις μετανοίας διαβάζονταν από τους ιερείς, αφού είχε φροντίσει ο
χωροφύλακας να φτάσει στα χέρια τους , κατά τη διάρκεια της θείας λειτουργίας,
λίγο πριν το μυστήριο της θείας κοινωνίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ναι! Ο ευτελισμός να γίνει τέλειος.
Αλλά γίνεται εμείς οι παράξενοι και πολλάκις λοξοδρομούντες στη σκέψη να μη
βάλουμε το ερώτημα. Ευτελισμός, αλήθεια, ποιου άραγε ; Η απάντηση σε αυτό το
ερώτημα έχει δυο όψεις κι ας αποπειραθούμε να τις δούμε με δυο-τρία λόγια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Από τη μια η ψευδαίσθηση των δυνάμεων της
εξουσίας ότι με μια δήλωση εξουδετερώνεται ο «αντίπαλος» ιδιαίτερα όταν αυτή
έχει διαρπαγεί με όπλο τις απειλές και εκφοβισμό. Όμως αγαπητέ μου η εσωτερική
μετάλλαξη ενός ατόμου θέλει πολλά περισσότερα από το φόβο. Ίσως κιόλας αυτό το
μέσο να δρα- σε τελική ανάλυση- κατ’
αντίθεση της αρχικής επιδίωξης. Ακόμα
περισσότερο, αυτοί που χρησιμοποίησαν τέτοιες
μεθόδους δεν έλαβαν υπόψη την επίδραση που μπορεί να έχουν σ’ έναν
ουδέτερο τρίτο παρατηρητή των συμβαινόντων και σε μια νέα γενιά που μεγάλωνε κι
έβλεπε αυτό το κυνηγητό. Δεν υπολόγισαν το αίσθημα της αυθόρμητης κι ανθρώπινης
αλληλεγγύης , που εμφανίζεται γι αυτόν που κυνηγιέται για τις ιδέες του. Είναι
χαρακτηριστικό ότι η δεξιά σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις μέχρι τον Παπάγο
δεν κατόρθωσε να κερδίσει ποτέ τις εκλογές. Το εκλογικό της ποσοστό ήταν
συνεχώς μειοψηφικό. Τα σχέδιά της για την εξαφάνιση του κομμουνιστικού κινδύνου
δεν ευοδώθηκαν. Ίσως αυτό να έγινε αργότερα και για άλλους λόγους, που δεν
είναι της ώρας να αναλυθούν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όμως υπάρχει και η άλλη όψη του
νομίσματος. Ποια ήταν η άποψη και η στάση της «εν πολλαίς αμαρτίας
περιπεσούσης» ηγεσίας του αριστερού κόμματος. Αφού άφησε απροστάτευτα κι
εκτεθειμένα τα μέλη και οπαδούς της, χωρίς να το πει καθαρά, μα ούτε και να το
διαψεύσει θεωρούσε την κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες υφαρπαχθείσα υπογραφή, ως πράξη προδοσίας ή άφηνε αυτό να
εννοηθεί και εκ των πραγμάτων έτσι αντιμετωπιζόταν από τους άλλους οπαδούς. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Εντάξει! Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερο κι αφορά
το κάθε άτομο ξεχωριστά. Υπήρχε το θέμα
της προσωπικής αξιοπρέπειας, η αγάπη και πίστη στη δική σου ιδεολογία, το
ατομικό πείσμα, η εν γένει άρνηση στη πίεση και τον καταναγκασμό, αλλά δε μπορείς απ’ όλους τους ανθρώπους να
έχεις τις ίδιες απαιτήσεις. Για τον καθένα το όριο της αντοχής σε πίεση και
βασανιστήρια είναι διαφορετικό. Από νωρίς έπρεπε να αφεθούν τα περιθώρια για
διαφορετικές προσεγγίσεις ή τουλάχιστον να δοθεί γραμμή για ανθρώπινη
συμπεριφορά και κατανόηση στους υποχωρήσαντες κι όχι απ’ τη μια στιγμή στην
άλλη ν’ αντιμετωπίζονται ως εχθροί και μιάσματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μόνο για την ιστορία να αναφέρω ότι
πάνω στην πλάτη των υπογραψάντων - σε
άλλη φάση αργότερα - παίχτηκαν και παιχνίδια τακτικής, όποτε άνευ αρχής και
συνέπειας κρίθηκε αυτό χρήσιμο. Αναφέρω την εποχή της διάσπασης του ΚΚΕ, μετά
το 1968, όταν δινόταν ανηλεής και χωρίς
αρχές μάχη για το «κέρδισμα» οπαδών. Εξουσιοδοτημένα στελέχη πήγαιναν σε
αδρανοποιημένους πρώην οπαδούς και μ’ ένα ύφος επίσημου εξομολογητή έλεγαν στον
πληγωμένο οπαδό, που ζούσε για χρόνια την «ντροπή του δηλωσία» ότι « το κόμμα εξέτασε την περίπτωσή σου και συγχωρεί
την παλαιά πράξη σου». Φαρισαϊσμός στο μεγαλείο του ! Το τραγικό είναι ότι αντί
να τους πετάνε με κλωτσιές έξω από το σπίτι εισέπρατταν με δέος την «προσωπική
τιμή» που τους έκαναν. Δυστυχώς είναι σχεδόν νόμος. Στο σφάλμα, το αμάρτημα για
να ολοκληρωθεί, απαιτεί πάντα δυο παίκτες<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
3. 1938- Μαθητής γυμνασίου<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πήγαινε στη δεύτερη τάξη του
γυμνασίου κάτω στο Βόλο, μια που η συνοικία του, η Νέα Ιωνία, νέος οικισμός με
πρόσφυγες από διάφορες περιοχές της Μικράς Ασίας και του Πόντου, θα αργούσε
πολλά χρόνια ν’ αποκτήσει δικό της γυμνάσιο. Το κτίριο του γυμνασίου ήταν κοντά
στην πλατεία Ελευθερίας, πίσω από τα δικαστήρια, και κάθε μέρα ποδαρόδρομο
περνώντας τη γέφυρα του Κραυσίδωνα, από το Φαρδύ, έφτανε σ’ ένα μισάωρο στο
σχολειό του. Θεωρούσε τον εαυτό του από τα τυχερά παιδιά, που προχωρούσαν πέρα
από το τετρατάξιο δημοτικό. Ίσως στη φάση αυτή τα παιδιά της συνοικίας του που
συνέχιζαν μετά το δημοτικό να μετριόνταν στα δάχτυλα του ενός χεριού. Δεν ήταν
όμως η έλλειψη ενδιαφέροντος για
σπουδές. Το αντίθετο θα έλεγα. Απλώς μετά την καταστροφή, μετά τις απώλειες
τόσων και τόσων συγγενών με τη βίαιη μετακίνηση τους από την αρχική κοίτη,
είχαν εκ των πραγμάτων ιεραρχήσει διαφορετικά τις άμεσες ανάγκες. Εργασία για την εξασφάλιση του ψωμιού της
οικογένειας κι ένα κεραμίδι να βάλουν το κεφάλι τους μέσα. Σπουδές; Ίσως
αργότερα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Οι δικοί του, ας τους έχει καλά ο
θεός, μοναχογιό τον είχανε, έκαναν το σκατό τους παξιμάδι για να μπορέσει να
συνεχίσει τις σπουδές του. Και τις
συνέχιζε με πείσμα κι ελπίδα ότι στο μέλλον θα έρθουν καλύτερες μέρες. Δεν ήταν
κι ο καλύτερος μαθητής της τάξης, αλλά όχι και μέτριος. Περνούσε τις τάξεις,
ποτέ μέχρι τώρα δεν έμεινε μετεξεταστέος και προσπαθούσε με φιλότιμο να μην
πάνε χαμένα τα έξοδα που έκαναν οι δικοί του. Βλέπεις εκείνη την εποχή οι
μαθητές έπρεπε να πληρώνουν τα ετήσια δίδακτρα, να αγοράζουν τα βιβλία και τα
άλλα χρειαζούμενα του μαθητή. Μολύβια, κοντυλοφόροι, πένες, μελάνι, γόμα,
χάρτη, τετράδια ιχνογραφίας, χάρτες κ.α. Για κολατσιό έπαιρνε από το σπίτι μια
φέτα ψωμί και λίγες ελιές ή εναλλακτικά, αλλά πιο σπάνια, λίγη φέτα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Είναι παράξενος ο τρόπος που, μέσα σ’
ένα σύνολο άγνωστων αρχικά μεταξύ τους παιδιών, δημιουργούνται οι μικρότερες
παρέες και εν τέλει γίνεται η επιλογή
των στενότερων φίλων. Υπάρχει μια μυρωδιά ταιριάσματος που οικοδομείται πάνω σε
λεπτομέρειες τέτοιες που αν αποπειραθείς να τις περιγράψεις εκ των υστέρων θα
δυσκολευτείς αφάνταστα. Αυτός κόλλησε με τρία παιδιά από τις τρεις γωνιές της πόλης.
Ο Τάσος ένα καλοντυμένο κι ευγενικό παιδί, που ο πατέρας του ήταν γιατρός και
το σπίτι τους ήταν κοντά στην εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου. Ο Μίμης που
καθόταν στην περιοχή του παλαιού λιμεναρχείου κι ο πατέρας του είχε μια θέση
στα ψαράδικα στην αρχή της οδού των Αργοναυτών κι έβγαζε ένα καλό εισόδημα. Ο Κωστής καθόταν ψηλά στην
οδό Ιωλκού. Η οικογένεια του είχε ένα μεγάλο περβόλι όπου καλλιεργούσαν όλα τα
ζαρζαβατικά, λίγες ελιές για το λάδι τους και μερικά οπωροφόρα δέντρα. Μαζί με
τα χρήσιμα για τη ζωή τους οικόσιτα ζώα, όπως κότες, χήνες κι ένα γουρούνι. Με
κόπο τα κουτσοφέρνανε κι είχαν τη φιλοδοξία ο γιος τους να γίνει- πάση θυσία-
γιατρός. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Οι αιτίες προσέγγισης δεν ήταν
ίδιες κι όλους. Οι φιλίες δε γίνονται μόνο από το ταίριασμα των χαρακτήρων.
Πολλές φορές οι πιο δεμένες φιλίες οφείλουν την ανάπτυξή και τη διατήρησή τους
στην αρχή της συμπληρωματικότητας. Εκείνο που λείπει στον ένα και υπάρχει στον
άλλο είναι ισχυρό κίνητρο. Θαυμασμός;, Ζήλεια; Χρησιμότητα; Ίσως όλα μαζί κι
άλλα ακόμα στοιχεία απροσδιόριστα. Ο Τάσος κι ο Κωστής την βρήκαν μεταξύ τους σύντομα γιατί από νωρίς
συναντήθηκαν σ’ ένα γάμο και φάνηκε ότι οι μάνες τους είχαν μια συγγένεια. Αυτή
ήταν η αφορμή να αρχίσουν να συζητούν και στην πορεία είδαν πως ταίριαζαν κι οι
προτιμήσεις τους. Τον Μίμη τον πλησίασαν σιγά-σιγά όταν παραδέχτηκαν ότι είναι
ο καλύτερος στην τάξη στα θεωρητικά μαθήματα. Βλέπεις έγραφε, με απόσταση από
τους άλλους, τις καλύτερες εκθέσεις και ήταν αξεπέραστος σε γνώσεις ιστορίας,
τόσο που καμιά φορά κι ο καθηγητής ρωτούσε τη γνώμη του. Ο Νικήτας άργησε να
μπει στην ομάδα, κυρίως γιατί τα παιδιά από τη Νέα Ιωνία ήταν μαζεμένα κι ακόμα
λίγο στο περιθώριο. </span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η απότομη είσοδος τόσου κόσμου
ξαφνικά στην πόλη φόβισε αρχικά τους ντόπιους κατοίκους. Ότι θα χάσουν τις δουλειές
τους, ότι θα χρειαστεί να στερηθούν πράγματα για να τους συντηρήσουν και γενικά
ο φόβος, που αυτόματα δημιουργείται στο νέο κι άγνωστο που ίσως διαταράξει τις
ισορροπίες τόσων και τόσων χρόνων. Μα μέσα σε μια πόλη που έσφυζε από ζωή κι
ανάπτυξη τα εργατικά χέρια των προσφύγων φάνηκαν στην πορεία τόσο χρήσιμα κι
αναγκαία. Προϊόντος του χρόνου ό νέος πληθυσμός έδειξε ότι είναι φιλήσυχος,
εργατικός και προοδευτικός και σιγά-σιγά
-με τις πάντα υπάρχουσες θλιβερές εξαιρέσεις κάποιων κακοπροαίρετων - κέρδισαν
τη θέση τους στην τοπική κοινωνία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Ο Νικήτας είχε ένα χαρακτηριστικό που
εκτιμήθηκε από τους άλλους τρεις κι αυτό δεν ήταν η ηρεμία του χαρακτήρα του
και η σοβαρότητά του, στοιχεία εξαρχής δεδομένα, αλλά η παράξενη για τους
άλλους ικανότητα να λύνει τα προβλήματα της γεωμετρίας, ένα από τα πιο δύσκολα
μαθήματα του σχολείου. Για το χαρακτηριστικό αυτό δε χρειάστηκε να κάνει σε
διάβασμα κάτι περισσότερο απ’ ό,τι έκαναν οι άλλοι. Τελικά ήταν ένα φυσικό
χάρισμα, μια αίσθηση ιδιαίτερη του χώρου των τριών διαστάσεων, συνδυασμένη με
την κοινή λογική. Κι όμως αυτό το απλό χαρακτηριστικό ήταν η αφορμή να τον
προσεγγίσουν οι άλλοι τρεις και να τον εντάξουν στον κύκλο τους. Ο ίδιος το
θεώρησε τιμή και προσπάθησε με πείσμα κι επιμονή να φανεί αντάξιος αυτής της τιμής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στην αρχή οι συναντήσεις τους ήταν
μόνο στο σχολείο, αλλά στη συνέχεια σε κενές μέρες αργιών, κυρίως Κυριακές
άρχισαν, σαν ομάδα να συναντώνται και σ’ άλλα μέρη, όπως στην παραλία για να
κάτσουν σ’ ένα από τα καφενεία, σε ένα από τα παγκάκια στο πάρκο, στην αμμουδιά
του Άναυρου και σ’ άλλα μέρη. Στην αρχή οι συζητήσεις ήταν για τα μαθήματα,
τους καθηγητές και τις ιδιοτροπίες τους, τα «θέλω» και τα όνειρά τους για το μέλλον, για τις οικογένειες και τ’
αδέλφια τους. Μα στη συνέχεια οι
συζητήσεις διευρύνθηκαν στα φλέγοντα κοινωνικά θέματα της εποχής τους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μια από τις πρώτες αφορμές που τους
δόθηκε ήταν όταν ο γυμνασιάρχης έκανε παρατήρηση στον Μίμη γιατί δεν έχει ακόμα
γραφτεί στην ΕΟΝ, την οργάνωση της νεολαίας του Μεταξά. Οι άλλοι τρεις είχαν
γραφεί, αφού θεωρήθηκε από όλους ως αυτονόητα υποχρεωτική διαδικασία ή έτσι
παρουσιάστηκε από τους αρμόδιους καθηγητές. Τώρα μόλις συνειδητοποιούσαν ότι υπάρχουν κι άλλες
πλευρές στο θέμα, που δεν είχαν περάσει καθόλου απ’ το μυαλό τους. Τον ρώτησαν
να τους εξηγήσει τι συμβαίνει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ας μεταφερθούμε νοερά στην εποχή
που μιλάμε, όπου οι πληροφορίες είναι περιορισμένες και η αυθαιρεσία της
αυταρχικής εξουσίας δεδομένη, τόσο που οι εντολές της να θεωρούνται
υποχρεωτικές για τη μεγάλη πλειοψηφία. Μόνες πηγές πληροφορίας οι ελεγχόμενες
από τη λογοκρισία εφημερίδες. Έπρεπε να είσαι ψαχτήρι για να βρίσκεις
εναλλακτικούς δρόμους πληροφόρησης<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Ο Μίμης τους εξήγησε αναλυτικά ότι τίποτα δεν
τον υποχρεώνει να γραφεί στην νεολαία κι έτσι δε θα το κάνει ποτέ.. Είχε
βλέπεις το χάρισμα λόγου, μια ιδιαίτερη
ζωντάνια και πειθώ. Επικαλέστηκε ανθρώπινα δικαιώματα αναγνωρισμένα από
διεθνείς οργανισμούς και κατέληξε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> «Εγώ, με τίποτα δε θα φορέσω τη στολή κι ας
κόψει το κεφάλι του ο γυμναστής που πολλές φορές μέχρι τώρα μ’ έχει απειλήσει.
Δε τον φοβάμαι!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Για λίγο έπεσε μια παράξενη σιωπή.
Πρώτη φορά έμπαιναν σε τέτοιου είδους διλήμματα. Πρώτος στη συνέχεια μίλησε ο
Τάσος, ο γιος του γιατρού.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εγώ που γράφτηκα χωρίς να ξέρω
αυτήν την πλευρά δε θα πάω, παιδιά, να ζητήσω να με ξεγράψουν. Αυτό δεν το
τολμάω κι ίσως να μην το θέλω. Αλλά μπορώ να σας δώσω μια υπόσχεση. Άλλη φορά
δεν θα εμφανιστώ σε εκδήλωσή τους»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αυτή τη στάση κράτησαν πάνω κάτω κι
οι δυο υπόλοιποι Κωστής και Νικήτας. Η συζήτηση που έγινε, χωρίς από την αρχή
να το συνειδητοποιήσουν, τους έδεσε περισσότερο κι αναβάθμισε την αρχική τους
φιλία με βαθύτερες ρίζες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το επόμενο στάδιο ήταν τα
φιλολογικά απογεύματα που γίνονταν στο πάρκο τα απογεύματα του Σάββατου. Σ’ όλα
σχεδόν τα σπίτια υπήρχαν κάποια βιβλία. Συμφωνούσαν για το επόμενο Σάββατο τον
πεζογράφο ή τον ποιητή με τον οποίο θα ασχοληθούν. Ίσως ο Νικήτας να είχε τις
μικρότερες ευκαιρίες, αλλά με το πείσμα που πάντα τον διέκρινε δεν άφηνε να
φανεί αυτό το χάντικαπ του. Δανειζόταν από γνωστές οικογένειες, ρωτούσε
αριστερά δεξιά, κάπου βρήκε μέρος που είχαν τη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια,
πήγαινε συχνά στην πλούσια βιβλιοθήκη του συλλόγου των Τριών Ιεραρχών, που ήταν
προς το τέλος της οδού Δημητριάδος κι όχι μόνο δεν φάνηκε η αρχική υστέρησή
του, αλλά από ένα σημείο και μετά έγινε ένας από τους πρωταγωνιστές στις
συζητήσεις των « φιλολογικών απογευμάτων» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το ποιοτικό άλμα στη μεταξύ τους
σχέση έγινε όταν ο Μίμης τους έφερε ένα πρόχειρα τυπωμένο βιβλίο και τους
εξομολογήθηκε ότι είναι του θείου του Κώστα δικηγόρου στην πόλη που τώρα είναι
σε εξορία από το καθεστώς του Μεταξά στην Ανάφη. Ο τίτλος τους ταρακούνησε! «Το
κομμουνιστικό μανιφέστο». Κάτι απ’ έξω απ’ έξω είχαν ακούσει, σαν κάτι το
απαγορευμένο κι επικίνδυνο, αλλά τίποτα περισσότερο. Οι τρεις ήταν από
οικογένειες συντηρητικές ή ακριβέστερα οικογένειες μακριά από τέτοιες ασχολίες κι ενδιαφέροντα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Το πήρα κρυφά από τη βιβλιοθήκη
του θείου μου. Ήταν παραχωμένο σε μια γωνιά. Κανείς δεν το ξέρει κι αλίμονο μου
αν το μάθει ο πατέρας μου. Βλέπεις φοβάται μην τον πετάξουν έξω απ’ την
ψαραγορά και τότε κλάψτα Χαράλαμπε» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κανείς δε μίλησε για λίγο. Πρώτος
με θάρρος πετάχτηκε ο Νικήτας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δε μου το δίνεις να το πάρω μια
μέρα στο σπίτι μου; Μια ματιά θέλω να του ρίξω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δεν ξέρω Νικήτα. Φοβάμαι μη μπούμε
σε περιπέτειες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σου υπόσχομαι ότι θα προσέξω. Έχε
μου εμπιστοσύνη. Αύριο θα σου το επιστρέψω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Την άλλη μέρα πράγματι κράτησε την
υπόσχεσή του. Το επέστρεψε στον Μίμη ανέπαφο με ασφάλεια λέγοντας ότι το
ξεφύλλισε μόνο λίγο. Η αλήθεια είναι ότι το καταβρόχθισε σελίδα- σελίδα κι η
εντύπωση, που του έκανε ήταν
συγκλονιστική. Η απολυτότητα των συλλογισμών τον συνεπήρε και τον
κέρδισε με το πρώτο. Συγχρωτιζόταν με τη δύναμη και τον ενθουσιασμό της
νιότης. Το ένιωσε απόλυτα δελεαστικό.
Ήθελε διακαώς να βρει συνομιλητή και γνώστη του βιβλίου και να το συζητήσει.
Άλλον από τον Μίμη δεν έβλεπε. Κάποια στιγμή θα του το προτείνει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">4.
1939 - Η παρέα ωριμάζει<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η ομάδα των τεσσάρων φίλων έφτασε,
χωρίς απώλειες, στην τρίτη τάξη του γυμνασίου. Παρέμεινε συμπαγής, χωρίς
μαλώματα κι αντιθέσεις. Μάλιστα στις καλοκαιρινές διακοπές συνεχίστηκαν τα φιλολογικά απογεύματα του Σαββάτου, που
πέρα από τον αρχικό φιλολογικό χαρακτήρα τους διευρύνθηκαν τώρα και σε
συζητήσεις πάνω σε φιλοσοφικά ρεύματα, κοινωνικά προβλήματα και εκ των
πραγμάτων στις πολιτικές καταστάσεις της συγκυρίας. Εκεί φάνηκαν και οι
διαφορές στις απόψεις τους Ενώ όλοι τήρησαν την υπόσχεσή τους να μην πατήσουν
ξανά σε εκδήλωση της ΕΟΝ, οι διαφορές φάνηκαν στα πολιτικά ζητήματα. Είναι
χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το βιβλίο που έφερε ο Μίμης και το ρούφηξε το
ίδιο βράδυ ο Νικήτας, δεν ζητήθηκε να διαβαστεί από τους άλλους δυο. Μάλιστα ο
Τάσος, ένα τυπικά θρησκευόμενο άτομο δήλωσε εξαρχής ότι οι ιδέες του
σοσιαλισμού και της επανάστασης δεν τον καλύπτουν. Όμως το ξεκαθάρισε από την αρχή
με σαφήνεια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σας αγαπώ ως φίλους, τιμώ τους
χαρακτήρες σας, ξέρω την αγνότητα των προθέσεων σας και θέλω η όμορφη παρέα μας
να συνεχίσει να υπάρχει και να λειτουργεί»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μάλιστα τον Ιούλιο πέρασαν όλοι
μαζί ένα τριήμερο στο κτήμα του Κωστή που συνδυάστηκε με εξορμήσεις πάνω στο
βουνό του Πηλίου και εξερευνήσεις σε μέρη που ο Νικήτας για πρώτη φορά έβλεπε
με τα ίδια του τα μάτια κι όχι από περιγραφές τρίτων. Καλά θα ήταν το τριήμερο
να διαρκέσει περισσότερο, αλλά λησμόνησα να πω πως την καλοκαιρινή περίοδο ο Νικήτας
εργαζόταν στη λογιστική υπηρεσία του εργοστασίου Γκλαβάνη, όπου ένας από
τους λογιστές ήταν ο νονός
του. Έπρεπε να φροντίσει για τα
έξοδα της επόμενης σχολικής χρονιάς. Δε ήθελε να επιβαρύνει τους δικούς του με
τα έξοδα του σχολείου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Η συζήτηση με τον Μίμη για το «κομμουνιστικό
μανιφέστο» έγινε κι εκεί είδε ότι κι ο Μίμης το είχε δεόντως μελετήσει. Μάλιστα
με συνωμοτικό ύφος για να μην καταλάβουν οι άλλοι δυο, του έδωσε και μια
αντικυβερνητική προκήρυξη που κατάγγελνε
το Μεταξικό καθεστώς λέγοντάς του ότι τη βρήκε στο δρόμο. Έτσι ανάμεσα
στους δυο -Μίμη και Νικήτα -άνοιξε ένα νέο κανάλι επικοινωνίας και -χωρίς καν
να το συζητήσουν καθόλου- κρατήθηκε μυστικό από τους άλλους δυο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Και μια από τις μέρες αυτής της
τελευταίας σχολικής χρονιάς συνέβη κάτι που χωρίς να το ξέρει θα επηρέαζε τη
ζωή του όλα τα επόμενα χρόνια. Μετά το σχόλασμα απ’ το σχολείο ανέβαινε
ποδαρόδρομο προς το σπίτι του στη Νέα Ιωνία. Ενώ συνήθως περπατούσε κατά μήκος
της κεντρικής οδού της 2ας Νοεμβρίου κι έφτανε στο ποτάμι αυτή τη μέρα πήρε την
πρώτη παράλληλο της, την οδό Μικρασιατών. Λόγω του ονόματός της την ένιωθε πιο
οικεία. Λίγο πριν φτάσει στο ποτάμι σ’ ένα παράθυρο ενός σπιτιού, που οι
κουρτίνες ήταν τραβηγμένες είδε δυο όμορφα μάτια να τον κοιτάζουν. Τόσο, μα
τόσο βαθιά ήταν η εντύπωση που του έκαναν! Σταμάτησε κι αυτός να τα παρατηρεί.
Η σάκα στον ώμο, το πηλίκιο στο κεφάλι και ακίνητος σ’ αυτή τη θέση. Το φυσικό θα
ήταν αμέσως να πέσει η κουρτίνα και η μορφή να εξαφανιστεί. Τίποτα τέτοιο δε
συνέβη. Αντίθετα! Δυο νέοι άνθρωποι στέκονται ακίνητοι κι αλληλοπαρατηρούνται,
με προσηλωμένα τα βλέμματα ο ένας στο πρόσωπο του άλλου. Κάποια στιγμή ο
Νικήτας έκανε μια απαλή κίνηση υπόκλισης και νόμισε πως υπήρξε ανταπόκριση μ’
ένα διστακτικό χαμόγελο στο πρόσωπό της κοπέλας. Αυτό ήταν. Στην ηλικία τους
και την εποχή που μιλάμε το συμβάν ερμηνεύτηκε ως συναίνεση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Από τη μέρα εκείνη και μετά ο
δρόμος έγινε το μόνιμο πέρασμά του. Όχι μόνο όταν πήγαινε ή ερχόταν από το σχολείο,
αλλά και σε κάθε άλλη ευκαιρία. Χάλασε σόλες να ανεβοκατεβαίνει το δρόμο, να
κάθεται στη θέση που συνέβη το γεγονός, μα όλες οι προσπάθειες πήγανε στράφι.
Το γλυκό πρόσωπο που σφραγίστηκε ανεξίτηλα
στη μνήμη του δεν εμφανίστηκε ούτε μια φορά. Πίεσε το μυαλό του να βρει
έναν τρόπο να μάθει πληροφορίες, αλλά όσες φορές τόλμησε να χτυπήσει την πόρτα-
έχοντας φτιάξει στο μυαλό του μια ψεύτικη δικαιολογία - ανταπόκριση δε βρήκε.
Όμως ποτέ δεν έπαψε να ενδιαφέρεται για το κορίτσι του παράθυρου και ποτέ δεν
έσβησε η ελπίδα ότι κάποια στιγμή οι δρόμοι τους θα διασταυρωθούν…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">5.
Ο Μίμης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Από μικρός ο Μίμης αγαπούσε τον
θείο Αντώνη, τον αδελφό του πατέρα του.
Πρώτον, γιατί κάθε φορά που ερχόταν στο σπίτι του είχε κι ένα δωράκι.
Όχι τίποτα ιδιαίτερο, αλλά ποτέ δεν το ξεχνούσε. Λίγες καραμέλες, μια σοκολάτα,
ένα τόπι. Αργότερα βιβλιαράκια με ποιήματα, ιστορίες και παιδικούς ήρωες. Δεν
τον αγάπαγε μόνο γι αυτό. Του άρεσε ο τρόπος
που μίλαγε, που είχε τόσες γνώσεις κι απαντούσε σ’ όλες τις ερωτήσεις
που του έκανε. Κι ο ίδιος ήταν περίεργος με χιλιάδες αναπάντητα ερωτήματα για
ότι έβλεπε, άκουε ή κάπου διάβαζε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Αργότερα έμαθε ότι ο θείος του είναι δικηγόρος κι ανύπαντρος. Η
ιδιαίτερη αδυναμία που είχε στον Μίμη ίσως να οφειλόταν πως δεν είχε δικά του
παιδιά. Όταν μεγάλωσε λίγο, κατάλαβε ότι ο θείος του ήταν μπλεγμένος στα
πολιτικά, αριστερός, οργανωμένος στο ΚΚΕ και γι αυτό ήταν από τους πρώτους στο
Βόλο που το καθεστώς του Μεταξά τον έστειλε σύντομα εξορία. Ο πατέρας του
προφανώς τον αγαπούσε και υπογείως συμμεριζόταν τις απόψεις του, αλλά επισήμως
σε δημόσιους χώρους, πάντα διαχώριζε τη θέση του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ο καθένας έχει τις δικές του
απόψεις. Δε συμφωνώ μαζί του, μα ρε φίλε, τι να κάνω. Καρντάσης μου είναι…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Ήξερε ότι σε διαφορετική περίπτωση θα τον
πέταγαν έξω απ’ την αγορά. Κι αυτό δεν
το διακινδύνευε με τίποτα, έχοντας τις οικογενειακές υποχρεώσεις με το γιο του
Μίμη και την κατά δυο χρόνια μικρότερη κόρη του, Αφροδίτη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Μίμης από την αρχή ενδιαφέρθηκε
να συνδεθεί με τους κύκλους του θείου του. Χωρίς να ρωτήσει πατέρα ή μάνα,
γεμάτος περιέργεια, πήρε κρυφά το κλειδί του σπιτιού του και μπήκε μέσα
ξεσκονίζοντας τα πάντα. Εκεί βρήκε το κουμμουνιστικό μανιφέστο και το πήγε
στους φίλους του. Έψαξε για άλλα χαρτιά ή ονόματα γνωστών και φίλων, αλλά στον
τομέα αυτόν δεν πέτυχε τίποτα. Μόνο μιλώντας με τη μάνα του σε αδιάφορο στιλ
και με κάποια άσχετη αφορμή έμαθε για μια μεγαλοκοπέλα που ο θειος του έκανε
συχνά παρέα. Την ήξερε. Ράνια την έλεγαν, όπως ήξερε και το σπίτι της. Έπρεπε
να βρει μια δικαιολογία για να την πλησιάσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Η μεγάλη επιθυμία ενός ανθρώπου για κάτι- λένε- ανοίγει κλειστές πόρτες
και γκρεμίζει εμπόδια. Με θάρρος χτύπησε την πόρτα του σπιτιού της και της είπε
ότι είναι ο ανιψιός του Αντώνη. Τον δέχτηκε με προθυμία μέσα και τον ρώτησε τι
θέλει. Ετοιμόλογος της απάντησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Το ξέρεις ίσως πόσο αγαπώ τον θειο
μου. Κι αυτός μ’ αγαπάει. Στο σπίτι, παρότι ρώτησα πολλές φορές για να μάθω νέα
του, ο πατέρας μου αποφεύγει να μου απαντήσει. Εγώ όμως στο λέω καθαρά.
Καίγομαι να μάθω νέα του. Γι αυτό ήρθα
σε σένα. Δεν είμαι μικρό παιδί πια και μ’ ενδιαφέρουν τα πάντα γι’ αυτόν»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η άλλη για λίγο χρόνο έμεινε
διστακτική, αλλά μετά με
αποφασιστικότητα του μίλησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Λίγα πράγματα κι εγώ ξέρω, Μίμη.
Βλέπεις υπάρχουν τόσοι περιορισμοί και έλεγχοι της αλληλογραφίας που τα
γράμματα του Αντώνη είναι σπάνια και προσεκτικά στο περιεχόμενό τους. Μόνο
γενικά και ουδέτερα λόγια. Αυτό γίνεται γιατί αν κρίνουν ότι κάτι δεν τους
αρέσει ειδοποιούν τον εξόριστο ότι το γράμμα δεν εστάλη και κατακρατήθηκε από
την υπηρεσία. Ο θείος σου μου στέλνει αραιά και που κανένα γράμμα. Το ίδιο
φαντάζομαι κάνει και στον πατέρα σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ο πατέρας μου αρνείται να μου πει
κάθε κουβέντα για το θέμα, παρά το γεγονός ότι πολλές φορές τον ρώτησα. Όμως
θέλω να ξέρεις ότι ο Θείος Αντώνης είναι ο αγαπημένος μου και θα ξέρεις επίσης
ότι κι εγώ είμαι ο αγαπημένος ανιψιός του»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Το ξέρω γιατί στις συζητήσεις που
κάναμε πάντα έλεγε καλά λόγια για σένα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Για λίγες στιγμές επεκράτησε
αμήχανη σιωπή, αλλά ο Μίμης δε κρατήθηκε και πέταξε την κουβέντα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ράνια δεν είμαι πια μικρό παιδάκι.
Τρέχω τα δεκάξι και έχω κάνει σχετικά διαβάσματα. Μη με υποτιμάς. Θέλω και
μπορώ να βοηθήσω σε ότι χρειάζεται. Απλώς δεν ξέρω ποια πόρτα να χτυπήσω. Ήρθα
ζητώντας τη βοήθειά σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η Ράνια δεν του απάντησε αμέσως κι
έστρεψε τη συζήτηση ρωτώντας τον για το σχολείο, τους βαθμούς του και τα
μελλοντικά του σχέδια. Με ευχαρίστηση και την ικανότητά του να διηγείται την
ενημέρωσε για τα πάντα. Η άλλη έδειξε να τον εκτιμά. Λίγο πριν φύγει του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Άκου Μίμη. Το Σάββατο προς το
βράδυ θα έρθουν εδώ δυο τρεις φίλοι για παρέα και λίγη συζήτηση. Αν μπορείς και
θέλεις έλα κι εσύ»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα έρθω. Στους δικούς μου θα πω
ότι θα πάω στο σινεμά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εντάξει θα σε περιμένω» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">6.
Το βάπτισμα του
πυρός <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μετρούσε ώρα με την ώρα να
έρθει η στιγμή του ραντεβού στο σπίτι
της Ράνιας. Δεν ήταν κανένας χαζός. Ήξερε ότι τώρα τα ψέματα τελειώνουν. Θα
μπει στο παιχνίδι και ένιωθε γι αυτό μια παράξενη διέγερση. Το ήθελε πολύ! Από
καιρό το είχε αποφασίσει. Θα αφιερώσει τον εαυτό του στον αγώνα του λαού για
την πραγμάτωση των ονείρων του. Εκφραστικότερος φορέας των συμφερόντων δε
μπορούσε να είναι καλλίτερος από το κόμμα της εργατικής τάξης. Ο αγαπημένος του
θείος από χρόνια είναι ενταγμένος σ’ αυτό. Θα ακολουθήσει τη βήματά του, Δεν
είναι ανήξερος. Ξέρει ότι αυτή η επιλογή είναι επικίνδυνη και μπορεί να έχει
σοβαρές συνέπειες. Αλλά για αυτό το σκοπό θα μπορούσε να γίνει και ολοκαύτωμα.
Ψιθύρισε από μέσα του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">« Το ανηλεές κυνηγητό που
υφίστανται οι οπαδοί του ΚΚΕ από τους κρατούντες δεν είναι μια ακόμα απόδειξη
ότι το κόμμα αυτό είναι ο αυθεντικότερος εκπρόσωπος των συμφερόντων του λαού;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Από νωρίς περπατούσε στους γύρω
δρόμους και περνώντας συχνά από το κοντινό καφενείο έριχνε μια βιαστική ματιά
στο μεγάλο ρολόι που ήταν κρεμασμένο στην τοίχι και οι δείχτες οι αφιλότιμοι κινούνταν
τόσο σιγά. Κάποια στιγμή ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. Χτύπησε την πόρτα της
Ράνιας με καρδιοχτύπι. Η ίδια ήρθε και του άνοιξε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Καλώς τον» τον υποδέχτηκε μ’ ένα
ζεστό χαμόγελο, που έσπασε λίγη από την αγωνία που τον κατείχε. Μέσα στο σαλόνι
υπήρχε μόνο ένα άτομα και η Ράνια έκανε
τις συστάσεις. Το νέο άτομο λεγόταν Γιάννης και δούλευε στο μηχανουργείο του
Σταματόπουλου. Ένα παλικάρι γύρω στα τριάντα με χέρια σκληρά και κάλους, που
έδειχνε πολύχρονη απασχόληση σε σκληρές δουλειέες. Αυτό το ένιωσε με τη
χειραψία που αντάλλαξαν. Η Ράνια τον
ενημέρωσε ότι περιμένουν ακόμα δυο άτομα που θα έρθουν από στιγμή σε στιγμή. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πράγματι σε δυο λεπτά χτύπησε η
πόρτα. Όταν άνοιξε η πόρτα μπήκαν κι οι δυο μαζί. Ο ένας με κουστούμι συστήθηκε
με το όνομα Δημήτρης και ήταν δάσκαλος, που όμως δεν είχε διοριστεί σε σχολείο
και η δεύτερη μια κοπέλα γύρω στα 25 που δούλευε ως κλωστοϋφαντουργός στο
εργοστάσιο των αδελφών Παπαγεωργίου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η Ράνια σέρβιρε λίγους μεζέδες και
έβαλε στο τραπέζι ένα μπουκάλι τσίπουρο, βεβαίως με ποσότητες και ποικιλία
ανάλογες της εποχής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αμέσως φάνηκε ότι την πρωτοβουλία
των κινήσεων δεν την έχει η σπιτονοικοκυρά, αλλά ο δάσκαλος. «Αυτός θα είναι ο
καθοδηγητής» σκέφτηκε ο Μίμης κι αμέσως προσηλώθηκε να ακούει τι λέει. Κι ο
δάσκαλος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον Μίμη. Τον ρώτησε τι νέα έχει από
τον θειο του, αλλά δεν είχε καμιά πληροφορία να του δώσει. Τον ρώτησε για το
σχολειό και πώς πάει στα μαθήματα, για τους φίλους και τις ασχολίες τους.
Απαντούσε πρόθυμα και σκέφτηκε ότι αυτό είναι φυσιολογικό, αφού αυτός είναι
μάλλον ο καινούριος στην παρέα και οι άλλοι έπρεπε να πάρουν τις αναγκαίες γι
αυτόν πληροφορίες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μετά ενημέρωσαν τους άλλους ο
μηχανουργός και η κλωστουφαντουργίνα για τις συνθήκες εργασίας στους χώρους
εργασίας, τις συζητήσεις που έκαναν με συναδέλφους και ότι σύντομα θα έχουν νέα
για ανθρώπους που ενδεχομένως θα
μπορούσαν ν’ ανοίξουν παρτίδες. Ο Γιάννης έκλεισε τη συζήτηση λέγοντας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Τα πράγματα, Δημήτρη, μέσα στο
εργοστάσιο μέρα με τη μέρα γίνονται και πιο δύσκολα. Ο επιστάτης και τα
τσιράκια του ελέγχουν κάθε κίνηση, τρομοκρατώντας τους πάντες και τα πάντα.
Εμένα ήδη με στραβοκοιτάζουν και φοβάμαι μήπως βρεθώ εκτός. Δεν το έχουν σε
τίποτα να μ’ εξωπετάξουν. Πάντως σε
συζητήσεις που έκανα με φίλους, έξω βέβαια από το εργοστάσιο, οι άνθρωποι
κουμπώνονται περισσότερο γιατί απ’ όλες τις μπάντες μυρίζει
ότι οδεύουμε σε χειροτέρευση της κατάστασης στην Ευρώπη, αλλά και στη
χώρα μας »<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Δημήτρης έκλεισε τη συζήτηση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Έχεις δίκαιο Γιάννη. Πράγματι κι
οι παγκόσμιες εξελίξεις δείχνουν να πηγαίνουμε προς χειροτέρευση της
κατάστασης, μα αυτό τη μόνη συνέπεια που έχει για μας είναι να αυξάνει και τις
ευθύνες μας. Σαν πρωτοπόροι, σαν γνήσιοι εκφραστές των συμφερόντων του λαού κι
ειδικότερα της εργατικής τάξης, σε μας πέφτει το μεγαλύτερο βάρος να παλέψουμε,
με περισσότερο πείσμα, να απλωθούμε σε ευρύτερους κύκλους, να φέρουνε στις
γραμμές μας νέο κόσμο, με ενεργητικότητα και δύναμη, που θα χρειαστούμε στην
πορεία»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">.Έκανε μια μικρή στάση κι έστρεψε
το βλέμμα του προς τον Μίμη <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">« Σήμερα είχαμε τη χαρά να
υποδεχτούμε στην ομάδα μας ένα νέο μέλος. Ελπίζουμε να προσφέρει πολλά στον
αγώνα μας στο μέλλον. Ας έχουμε πάντα τα μάτια μας ανοιχτά και την προσοχή μας
ιδιαίτερα αυξημένη. Η Ασφάλεια έχει παντού απλώσει τα δίχτυα της με πράκτορες
που δίνουν συνεχώς αναφορές στους ανωτέρους τους. Δεν επιλέγουμε όποιον κι όποιον. Ο καθένας από μας ας χτίσει το δικό
του θύλακα κι ας κρατάει μόνος του τις επαφές. Οι συνωμοτικοί κανόνες θα πρέπει
να τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια που λένε. Αν κάποιον τον καλέσουν στην
ασφάλεια ή για κάποιο λόγο πέσει στα χέρια της, το έχουμε πει πολλές φορές. Δεν
ξέρει τίποτα, δεν είδε τίποτα. Η τιμή κι η αφοσίωση στην οργάνωση είναι από τα
πρώτα καθήκοντα. Αν κάποιος στο ενδιάμεσο των συναντήσεων μας χρειαστεί κάτι
από μένα ας αφήσει μια ειδοποίηση στη Ράνια κι εγώ θα φροντίσω. Ένας- ένας ας
φύγουμε τώρα. Εσένα Μίμη σε θέλω κάτι ακόμα. Μη φύγεις…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έτσι κι έγινε. Τον ίδιο τον πήγε ιδιαιτέρως στο άλλο δωμάτιο
και του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Είσαι Μίμη ο ανιψιός του Αντώνη
για τον οποίο το κόμμα τρέφει μεγάλη εκτίμηση. Ελπίζω και συ να τιμήσεις την
οικογένειά σας. Δεν υπάρχει καμιά ανάγκη να ενημερώσεις τον πατέρα σου. Δείξε
κατανόηση στους φόβους του. Από σένα θέλω να σκεφτείς ανθρώπους που νομίζεις
πως μπορούν στην πορεία να βοηθήσουν τον αγώνα μας. Να είσαι προσεκτικός και
κράτα με ενήμερο για τις κινήσεις σου. Α! Κάτι ακόμα ειδικά όμως και μόνο για
σένα και σε περίπτωση ειδικής έκτακτης ανάγκης. Πολλά από τα δειλινά είμαι στο
καφενείο «Η συνάντηση» στην παραλία
Αργοναυτών και Κ. Καρτάλη. Αν κάτι χρειαστείς βιαστικό ίσως με βρεις εκεί. Αυτό
μην το κοινοποιήσεις σε άλλους, σε
παρακαλώ ας μείνει μεταξύ μας. Έγινε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εντάξει κύριε Δημήτρη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ας το κύριε στην άκρη. Μεταξύ μας
θα με αποκαλείς σύντροφε »<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όταν έφυγε ο Μίμης από το σπίτι της
Ράνιας ήταν σα φουσκωμένος διάνος. Ελαφροπατούσε και νόμιζε ότι όλοι οι άλλοι
αυτόν βλέπουν και παρατηρούν. Ο καθοδηγητής του έκανε μεγάλη εντύπωση.
Επιβλητικός με ένα παράξενο ηχόχρωμα στη φωνή του, καίριος στις παρατηρήσεις
του, εξέπεμπε εμπιστοσύνη κι εμπειρία. Αλήθεια! Πόσα χρόνια θα είναι
αφοσιωμένος στο κίνημα κι ίσως
γνωρίζονται με τον θείο του Αντώνη. Δεν τόλμησε να τον ρωτήσει, ίσως το κάνει
σε μια άλλη ευκαιρία. Κι η Ράνια φαίνεται άνθρωπος εμπιστοσύνης. Ο Δημήτρης
έμεινε πίσω στο σπίτι. Θα είχαν κι άλλα ζητήματα να συζητήσουν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αμέσως το μυαλό του αναζήτησε τους
πρώτους ανθρώπους που θα προσεγγίσει ανιχνεύοντας διαθέσεις και προθέσεις. Με
το πρώτο, το μυαλό του πήγε στον Νικήτα. Η συζήτηση που έκαναν για το μανιφέστο
ήταν σαφής ένδειξη ότι η υπόθεση θα τον ενδιαφέρει. Για τους άλλους δυο, Τάσο
και Κωστή το θεώρησε μάλλον απίθανο. Δεν
είναι του κλίματος Στη γειτονιά και στο σόι, ξαδέλφες και ξαδέλφους ας κάνει
επιλογή. Η Αντιγόνη, η Ελένη, η Μαριώ, ο Κώστας; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα δούμε» είπε από μέσα του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">7. Μια νέα οργάνωση χτίζεται<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν έχασε καθόλου καιρό. Από την
επόμενη μέρα έβαλε εμπρός το σχέδιο του. Έψαξε πρώτα τι γίνεται με τις ξαδέλφες
του. Τότε πληροφορήθηκε από τη μάνα του ότι η Αντιγόνη έδωσε λόγο μ’ ένα νέο
παιδί που δούλευε στη κεραμουργεία Τσαλαπάτα και καθόταν στα Παλαιά. Για την
Ελένη δεν ξέρει τίποτα. Μάλλον είναι στο χωριό της, τον Άγιο Λαυρέντη. Η Μαριώ
γηροκομούσε τη γιαγιά της στο Ρυζόμυλο, αλλά πρόσφατα πέθανε και γύρισε πίσω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ξέρεις που κάθεται. Κοντά στο
ποτάμι, τον Κραυσίδωνα. Αλλά γιατί
κάνεις όλες αυτές τιε ερωτήσεις ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έπρεπε να βρει μια δικαιολογία<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θέλω, ρε μάνα, να κάνω για τη
γιορτή μου μια συγκέντρωση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Α ! Εντάξει τότε. Θα σου ετοιμάσω
εγώ μεζέδες και ίσως ένα γλυκό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έτσι το σχέδιο μπήκε σε εφαρμογή. Ο
ίδιος έκανε τις προσκλήσεις βρίσκοντάς τους στα σπίτια τους κι όπου τον έπαιρνε
έκανε μια προκαταρκτική νύξη για τον απώτερο στόχο του. Στον συμμαθητή του,
Νικήτα, είχε περισσότερη άνεση και του είπε πάνω κάτω την απώτερη στόχευσή του.
Εκεί βρήκε πρόθυμα αυτιά. Το ίδιο έγινε και με ένα γειτονόπουλο, τον Στάθη, που
γνωρίζονταν από τη μικρή παιδική ηλικία και του είχε πλήρη εμπιστοσύνη. Βρήκε
τις ξαδέλφες, είπε την Πόπη από τη γειτονιά κι έτσι συγκεντρώθηκε ένας λογικός
αριθμός. Μέσα από αυτούς θα άγρευε τα πρώτα μέλη της δικής του ομάδας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έφτασε η μέρα της γιορτής κι ο
Μίμης ήταν σε υπερδιέγερση. Θα έρθουνε οι καλεσμένοι του ή κάποιοι που τους
ψιλοενημέρωσε για τον απώτερο στόχο του θα κάνουν νερά; Κι όμως όλα πήγαν κατ’
ευχή κι ακόμα περισσότερο. Κάτι που δε μπορούσε κανένας να ξέρει. Η μεγάλη
σύμπτωση. Καθώς ο Νικήτας μπήκε στο δωμάτιο που ήδη βρίσκονταν μέσα αυτοί που
έφτασαν νωρίτερα έπεσε από τα σύννεφα. Μια γλυκιά έκπληξη, που κέρδισε όλη την
προσοχή του και έβαλε σε δεύτερη μοίρα τον αρχικό στόχο της συγκέντρωσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στο πρόσωπο της εξαδέλφης του Μίμη
Μαριώς είδε τη γλυκιά μορφή του παραθύρου, που τον σφράγισε με την πρώτη ματιά,
που μάταια την αναζητούσε τόσες μέρες και είχε εξαφανιστεί, λες κι την
είχε καταπιεί το αόρατο θεριό. Η έκπληξη και η χαρά της συνάντησης ήταν
αμοιβαία, αφού αποτυπώθηκε ξεκάθαρα και στο πρόσωπο της κοπέλας. Αμέσως
συστήθηκαν και δόθηκαν οι εξηγήσεις της εξαφάνισης. Την ίδια χαρά ένιωσε κι ο
Μίμης γιατί και οι δυο ήταν αγαπημένα του πρόσωπα. Στη συνέχεια οι δυο
τους λίγο ασχολήθηκαν με τους άλλους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Στη αρχική θέση που κάθισαν παρέμειναν μέχρι
το τέλος της βραδιάς, συζητώντας μεταξύ τους κι ανταλλάσσοντας όλες τις
ιδιωτικές τους πληροφορίες. Η διάθεση να γνωριστούν καλύτερα ήταν βαθιά και του
το είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Χρειάστηκε να φύγω για τη γιαγιά
μου στο Ρυζόμυλο, μα την εικόνα σου να με κοιτάζεις στο παράθυρο, την πήρα μαζί
μου. Δεν ήξερα ποιος είσαι, πώς λέγεσαι να σου στείλω ένα μήνυμα κι άφησα την
ελπίδα στην Παναγία. Της ζήτησα κάτω από την εικόνα της στην εκκλησία του
χωριού να κάνει το θαύμα της. Να μου δώσει
στο μέλλον μια ευκαιρία να σε συναντήσω. Να που η παράκλησή μου εισακούστηκε!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αυτός της εξομολογήθηκε ότι χάλασε
ένα ζευγάρι σόλες περνώντας και ξαναπερνώντας από το δρόμο της. Πόσες φορές
χτύπησε την πόρτα της κι από ένα σημείο και μετά άφησε την ελπίδα στην τύχη. Να
που κι αυτή του χαμογέλασε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κάποια στιγμή ο Μίμης άρχισε να
μιλάει για το θέμα που τον ενδιέφερε και εκ των πραγμάτων η προσοχή όλων
συγκεντρώθηκε εκεί. Είχε το χάρισμα ο φίλος του. Η εμφάνισή του, το χρώμα της
φωνής του, η ιδιαίτερη ικανότητα να περιγράφει καταστάσεις, η αφοσίωση σε ότι
πίστευε σε κέρδιζαν και με το παραπάνω. Ήταν γεννημένος για ηγέτης! Βρήκε
γόνιμο έδαφος σε πρόθυμες νεανικές ψυχές, με δύναμη ψυχής και διάθεση
προσφοράς, αλλά προς το παρόν έμεινε σε γενικότητες και στην επιδίωξη
ξυπνήματος συνειδήσεων. Σε άλλη φάση και κατ’ αρχήν σε ατομικές επαφές θα
αναφερόταν με λεπτομέρειες στην ανάγκη δημιουργίας οργανωτικής δομής για τους
αγώνες των ημερών που σίγουρα έρχονται. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">8.
Μια σχέση επισημοποιείται<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μετά το τέλος της γιορτής έπρεπε ο
καθένας να πάει στο σπίτι του. Ο Μίμης, γεμάτος ενθουσιασμό από την επιτυχία
της προσπάθειας του, προσφέρθηκε να συνοδεύσει μια από τις ξαδέλφες του γιατί η
ώρα ήταν προχωρημένη. Για την Αντιγόνη δεν έμπαινε θέμα, αφού τη συνόδευε ο
αρραβωνιαστικός της ο Αντώνης. Όταν πρότεινε να πάει τη Μαριώ σπίτι αυτή του
απάντησε αμέσως<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Άσε Μίμη! Ευχαριστώ. Δε
χρειάζεται. Το κανόνισα μόνη μου. Θα με συνοδεύσει ο Νικήτας, που ο δρόμος του
είναι και προς το δικό μου σπίτι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Μίμης κατάλαβε ότι μια σχέση πλέχτηκε,
του άρεσε και δεν επέμεινε. Άλλη υποχρέωση δεν υπήρχε. Οι υπόλοιποι ήταν
γειτονόπουλα και δεν υπήρχε πρόβλημα. Θα πήγαιναν μόνοι τους. Τελικά τον βόλευε
γιατί ήθελε ατάκα κι επί τόπου να κάνει μόνος του μια ανακεφαλαίωση των όσων
συνέβησαν και να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις του. Σε ποιους τελικώς θα
απευθυνθεί; Μήπως έπρεπε πρώτα να ζητήσει τη συμβουλή του κυρίου Δημήτρη ; Δεν είχε προηγούμενη εμπειρία, αλλά
για να σιγουρευτεί ότι πατάει καλά θα κοιτάξει να τον βρει. Πού του είπε ότι
συχνάζει; Τα δειλινά στο καφενείο της Παραλίας. Θα πάει και μάλιστα αύριο
κιόλας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας και η Μαριώ άρχισαν να
ανεβαίνουν προς την Νέα Ιωνία με την εσωτερική διάθεση να ακουμπήσει ο ένας τον
άλλο. Τη πρωτοβουλία την πήρε ο Νικήτας πιάνοντας το χέρι της Μαριώς. Βρήκε
ανταπόκριση. Τα δάχτυλα της μπλέχτηκαν κι έσφιξαν τα δάχτυλα του Νικήτα και
όταν έστρεψαν τα πρόσωπα μέσα στο σκοτάδι διέκρινε δυο μάτια σαν φωτιές να τον
κοιτάζουν με προσμονή. Έσκυψε διστακτικά και τα χείλια του απλώς ακούμπησαν
στα δικά της, που τα ένιωσε να καίνε.
Την αγκάλιασε και της ψιθύρισε στο αυτί<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Είσαι το κορίτσι μου! Να ξέρεις
ότι από δω και πέρα, οι δρόμοι μας συναντήθηκαν και δε θα χωρίσουν ποτέ και για
τίποτα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η άλλη δεν το είπε με λόγια. Μόνο
τα μάτια της πετάγανε φωτιές και το συγκαταβατικό βλέμμα της υπέγραφε νοερά τον
παντοτινό όρκο πίστης κι αγάπης. Χώρισαν έξω απ’ το σπίτι της, που έρημο μέχρι
τώρα στέγαζε τη μοναξιά της μετά τα αλλεπάλληλα χτυπήματα της μοίρας που
διαδοχικά δέχτηκε μέσα σε λίγα χρόνια. Τώρα όμως θα είχε έναν άνθρωπο να
στηριχτεί και γιατί όχι να τον στηρίξει μ’ όλη τη δύναμη της ψυχής της. Ενώ
τόσο πολύ το ήθελε δεν τόλμησε να τον καλέσει μέσα. Σε κανένα δεν είχε να δώσει
λόγο. Τον ίδιο μόνο φοβήθηκε μην τυχόν παρεξηγήσει το θάρρος της. Όμως από μέσα
της ψιθύρισε. Τώρα που σε βρήκα θα πάμε και παρακάτω. Κάνε κορίτσι μου λίγη
υπομονή θα βρούμε καιρό για τα πάντα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αλήθεια πώς γίνεται με μια ματιά
μόνο και από μακριά να συμβαίνει επικοινωνία ψυχών. Ίσως κι αυτό να είναι ένα
από τα πολλά μυστήρια της ανθρώπινης φύσης. Για αυτούς που ντε και καλά
επιμένουν σε υλικές αποδείξεις θα μπορούσαμε να επικαλεστούμε επικοινωνία μέσω
ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων στην περιοχή του ορατού ή και όχι φωτός, οσμών
σωμάτων, ηχόχρωμα φωνής κι ό,τι άλλο περνάει απ’ το μυαλό του καθενός. Εκείνο
που με τίποτα δεν μπορείς να αρνηθείς είναι τα ιστορικά παραδείγματα που
υπάρχουν σε κείμενα που εξιστορούν ειδύλλια και ιστορίες αγάπης, που αφορμή
είχαν ένα –έστω και βιαστικό βλέμμα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τις επόμενες μέρες η σχέση τους
προχώρησε κι άλλο. Η Μαριώ μέσα στα λίγα χρόνια της ζωής της είχε «προλάβει» να
γευτεί τραγωδίες, με τις επανωτές απώλειες αγαπημένων προσώπων, που όμως αντί
να την κλονίσουν, ενδυνάμωσαν τον χαρακτήρα της και την ωρίμασαν ως ανθρώπινη
παρουσία στην αντιμετώπιση δύσκολών καταστάσεων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Ο Νικήτας μετά από λίγες μέρες την παρουσίασε
στους γονείς του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μάνα και μπαμπά νάτο το κορίτσι
που διάλεξα να ζήσουμε μαζί. Σας εγγυώμαι ότι είναι διαμάντι καθαρό και μ’
αγαπάει και την αγαπώ…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μετά το αρχικό ξάφνιασμα και τον
ενδόμυχο φόβο που πάντα διακατέχει ένα γονέα για το σπλάχνο τους, είδαν την
επιμονή του γιού τους και εκτίμησαν την κοπέλα, οπότε την δέχτηκαν στο σπίτι.
Για την εποχή αυτό ισοδυναμούσε με αρραβώνα
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">9.
1940- Απώλειες <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο πόλεμος στα ευρωπαϊκά μέτωπα ήδη
μαινόταν, ο αριθμός των νεκρών ανερχόταν σε δεκάδες χιλιάδες, η επιθετικότητα
του Ναζιστικού καθεστώτος και η βαριά πολεμική μηχανή του γέμιζε με τρόμο όλες
τις χώρες της Ευρώπης. Τα τύμπανα του πολέμου- φυσικό ήταν- θα άρχισαν να
ακούγονται και στη χώρα μας. Η επιθετικότητα του φασιστικού καθεστώτος της
Ιταλίας έδειχνε ότι η επιθυμία του Μουσολίνι να μιμηθεί τον Χίτλερ
κατακτώντας νέα εδάφη, ήταν προ των
πυλών. Μια χώρα φτωχή, με ανοιχτές πληγές από την έλλειψη λειτουργίας στη χώρα
των δημοκρατικών θεσμών, δύσκολα θα μπορούσε να μείνει εκτός του πεδίου των
εχθροπραξιών. Ο ορίζοντας ήταν σκοτεινός.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αυτό το διάστημα ο Νικήτας είχε κι
άλλες έγνοιες που αφορούσαν την οικογένειά του. Ήδη είχε παρατηρήσει τον
τελευταίο καιρό την κούραση την αποτυπωμένη στο πρόσωπο του πατέρα του. Δεν
ήταν ιδιαίτερα μεγάλος, αλλά τον είχαν τσακίσει οι κακουχίες της ζωής, μετά τον
ξεριζωμό από την πατρίδα. Όταν κατόρθωσαν να
φτάσουν στην Ελλάδα ήρθαν μόνο με τα ρούχα που φορούσαν και τον μικρό
Νικήτα ενός έτους μωρό, έχοντας αφήσει πίσω τα πάντα. Ανθρώπους συγγενείς και
περιουσία. Στο Βόλο δούλεψε όπου υπήρχε ζήτηση και εκτιμήθηκε η εργατικότητα
και η προθυμία του για εργασία. Δυστυχώς
παρά τη σφοδρή επιθυμία τους να
δώσουν αδελφάκια στον Νικήτα αυτό δεν έγινε δυνατό κι έτσι ο Νικήτας
συγκέντρωσε όλη την προσοχή, τη φροντίδα και την αγάπη τους. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μέσα στις διάφορες δουλειές που
είχε κάνει για να εξασφαλίσει το ψωμί της οικογένειας του ο πατέρας του Νικήτα
είχε θητεύσει λίγους μήνες βοηθός σ’ ένα τσαγκάρικό του Βόλου, τα χέρια του
έπιαναν και το μάτι του έκοβε. Έτσι δεν άργησε να μπει στα μυστικά της τέχνης.
Δεν αφέθηκε στην τύχη. Στη μικρή αυλή του σπιτιού έφτιαξε με τα ίδια τα χέρια
του μια παράγκα, που φιλόδοξα την ονόμασε μαγαζί κι εκεί άρχισε να το
λειτουργεί ως μπαλωματίδικο αγοράζοντας από το αφεντικό του τα πρώτα
μεταχειρισμένα εργαλεία της δουλειάς. Εργατικός με τις ανάγκες να τον πιέζουν
σιγά-σιγά στέριωσε εκεί μέσα αποκλειστικά. Η δουλειά του εκτιμήθηκε από τη
φτωχολογιά της γειτονιάς. Αυτό το μαγαζί
τους έζησε όλα τα χρόνια. Σε αρκετές
περιπτώσεις και σίγουρα όταν του ζητούνταν ο Νικήτας βοηθούσε τον πατέρα
του κι έτσι είχε μια πρώτη ιδέα από τα μυστικά της δουλειάς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όταν η υγεία του πατέρα του
χειροτέρεψε αναγκάστηκαν να ζητήσουν τη
βοήθεια των γιατρών. Η γνωμάτευση ήταν ότι η καρδιά του είχε προβλήματα κι ότι
δεν πρέπει να κουράζεται. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Πώς όμως θα μπορούσε αυτό να γίνει; Ο Νικήτας πρότεινε να σταματήσει το
σχολείο και ν’ αναλάβει αυτός το μαγαζί, αλλά συνάντησε την κάθετη άρνηση
πατέρα και μάνας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σε καμία περίπτωση ! Ούτε να το
συζητάς» είπε ο πατέρας του και δίπλα σιγοντάρισε κι μάνα «Εσύ θα συνεχίσεις το
σχολείο. Τόσος κόπος δε θα πάει στράφτι.. »
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αλλά τα πράγματα, όπως είναι
γνωστό, δεν τα καθορίζουν μόνο οι ανθρώπινες επιθυμίες. Υπήρξαν εξελίξεις
ραγδαίες. Ένα πρωινό ο βασανισμένος πατέρας δεν ξύπνησε από τον ύπνο του. Στη
διάρκεια της νύχτας η καρδιά του τον πρόδωσε. Το χτύπημα για τον Νικήτα και την
έρμη τη μάνα του ήταν ένας κεραυνός. Εκ των πραγμάτων, μετά από της πρώτες
μέρες του οδυρμού της μάνας, ήρθε η σκληρή πραγματικότητα. Πώς θα ζήσουν στη
συνέχεια, αφού άλλοι πόροι δεν υπήρχαν; Για το πρώτο διάστημα τσόνταρε ο
αδελφός της μάνας του, ο λογιστής, μα κι αυτός είχε οικογένεια με παιδιά κι
αυτό δε μπορούσε να συνεχιστεί. Ήταν το τέλος της σχολικής χρονιάς όπου με
επιτυχία ολοκλήρωνε τον τέταρτο χρόνο στο γυμνάσιο. Τώρα τα δεδομένα είχαν πια
αλλάξει. Για να συνεχίσει το σχολειό την επόμενη χρονιά ήταν πολύ δύσκολο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Το θέμα το συζήτησε και με τους τρεις φίλους, που ήρθαν στην κηδεία του
πατέρα του για συμπαράσταση, αλλά δεν είχαν τον τρόπο να τον καλύψουν
οικονομικά. Άλλωστε και να του το πρότεινε κάποιος είναι αμφίβολο αν ο Νικήτας
θα το δεχόταν. Χωρίς να τον ρωτήσει ο Μίμης έφερε από το μαγαζί του πατέρα του
ψάρια και κατά το έθιμο τραπέζωσαν τους λίγους φίλους και γείτονες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Η Μαριώ παρούσα προσπαθούσε μ’ όλη την καλή θέληση να βοηθήσει την
κατάσταση. Έβαλε ένα χέρι στην κουζίνα και τις ετοιμασίες και ο Νικήτας την
είχε από καιρό συστήσει στη μάνα, ως το
κορίτσι του. Όλα αυτά χωρίς να λάβουμε υπόψη τις ραγδαίες εξελίξεις των επόμενων
μηνών και τις τραγικές συνέπειες που θα είχαν στην πλειοψηφία των Ελλήνων και
τους ίδιους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ενώ η τετράδα ήταν ενωμένη και
σταθερή, η σχέση του με τον Μίμη είχε προφανώς και μια επιπλέον διάσταση. Μετά την αναλυτική
συζήτηση που είχαν κάνει για το βιβλίο του κομμουνιστικού μανιφέστου, μετά την
αρχική ενημερωτική συνάντηση στη γιορτή του Μίμη στο σπίτι του, στη
συνέχεια έγιναν ορισμένες
συζητήσεις και σε πιο πρακτικά θέματα.
Πιο συγκεκριμένα ο Μίμης του μίλησε πως υπάρχουν δυο τρία άτομα που συμφωνούν
να δημιουργήσουν μια πιο δεμένη οργάνωση που θα έχει σκοπό να οργανώσει τους
λαϊκούς αγώνες που απαιτούνται και που οι επερχόμενες εξελίξεις θα τους
καταστήσουν αναγκαίους. Ο Νικήτας συμφώνησε βάζοντας όμως έναν προσωπικό όρο.
Ας αφήσουν προς το παρόν απέξω τη Μαριώ. Ο ένας από τους δυο φτάνει!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Όμως ο θάνατος του πατέρα πάγωσε εκ των
πραγμάτων για λίγο καιρό τις εξελίξεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">10. Οκτώβρης του 40. Η εθνική ανάταση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Από τη μέρα που η Ιταλία μας κήρυξε
τον πόλεμο, συνάντησε το ομόθυμο ΟΧΙ του λαού μας. Μια, λες με αυτοματικό
τρόπο, ανάταση φτερούγισε μέσα στις ψυχές όλων των Ελλήνων. Εμπρός τον κίνδυνο
για την ακεραιότητα κι ανεξαρτησία της
πατρίδας, εμπρός στον ωμό εκβιασμό του Μουσολίνι να αφήσουμε ανοιχτές τις
πόρτες για να περάσει ως νέος δυνάστης, οι εν υπνώσει συνειδήσεις ξύπνησαν και
ορθώθηκαν σαν απόρθητο φρούριο.
Ξεπέρασαν τις όποιες πολιτικές διαφορές, υπερκάλυψαν τις εγγενείς
ελλείψεις σε προετοιμασία και υλικό κι ένα κύμα αγνού ενθουσιασμού κυριάρχησε
απ’ άκρου εις άκρον σε κάθε γωνιά της
χώρας. Σκηνές ομοθυμίας και ενότητας που σπάνια εμφανίστηκαν στη χώρα μέχρι
τώρα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Μετά τον πρώτο φυσικό αιφνιδιασμό, οι αρχικά
ανοργάνωτες Ελληνικές δυνάμεις βρίσκουν σύντομα το βηματισμό τους, αναχαιτίζουν
αρχικά τους Ιταλούς και στη συνέχεια προελαύνουν κατακτώντας νέα εδάφη σε
πόλεις και χωριά που ζουν κι αναπνέουν από αιώνες Έλληνες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κάποια στιγμή η οικογένεια του Μίμη
ειδοποιήθηκε ότι ο Αντώνης κατέφτασε ελεύθερος στο Βόλο. Όλοι έτρεξαν γεμάτοι
χαρά να τον υποδεχθούν. Ο αδελφός του, πατέρας του Μίμη, τον αγκάλιασε με αγάπη
και μετά πήρε σειρά ο Μίμης για τον οποίο ο θειος του ήταν ένα σχεδόν μυθικό
πρόσωπο. Βλέπεις ο Αντώνης έλλειπε σε υποχρεωτικές διακοπές πάνω από δυο χρόνια
σε νησί. Ποιος να πρωτοπρολάβει να ρωτήσει για τα νέα του. Μα ο Μίμης καιγόταν
να του πει τα δικά του. Μόνο που έπρεπε να τον βρει μόνο. Δε γινόταν μπροστά
στους άλλους. Έτσι έκανε αναγκαστικά υπομονή να έρθει η κατάλληλη στιγμή. Είπαν
τα πάντα, κάθισαν στο οικογενειακό τραπέζι, έφαγαν ό,τι καλύτερο είχε σήμερα η
ψαραγορά και ήπιαν λευκό κρασί. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μετά από όλα αυτά ο Αντώνης είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Να πάω και στο σπίτι μου ρε παιδιά
να την αράξω λίγο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Βεβαίως!» είπε η μάνα, «Στάσου να
σου δώσω το κλειδί..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πετάχτηκε ο Μίμης<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Να σε βοηθήσω να μεταφέρεις τα
πράγματά σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μα μόνο ένα βαλιτσάκι έχω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αυτό! Θα το πάρω εγώ»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τότε για πρώτη φορά τον παρατήρησε
πιο προσεκτικά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ρε Μίμη, παιδάκι σε άφησα και σε
βρίσκω ολόκληρο παλικάρι! Εντάξει πάμε μαζί να μου πεις και την πρόοδο στο
σχολείο σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έτσι, από το δρόμο, ο Μίμης άρχισε
να του περιγράφει όλα όσα αυτός έζησε και είχε την εικόνα των συμβάντων. Του
είπε ότι κρυφά μπήκε στο σπίτι του, απ’ την περιέργεια να δει τα πράγματά του,
του είπε για το κομμουνιστικό μανιφέστο και την τρομερή εντύπωση, που του
προκάλεσε. Ότι το διάβασε κι ο κολλητός του συμμαθητής Νικήτας κι ότι έκαναν
αναλυτική συζήτηση πάνω στο βιβλίο. Στη συνέχεια έφτασε στο κρίσιμο σημείο. Του
είπε για την έντονη επιθυμία του να βοηθήσει πιο ουσιαστικά τον αγώνα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ρώτησα δήθεν τυχαία τη μάνα μου αν
έχεις κάποιους γνωστούς και μου είπε για τη Ράνια»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εδώ ο Δημήτρης τον σταμάτησε
απότομα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Την βρήκες; Τι κάνει;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Του περιέγραψε τη συγκέντρωση στο
σπίτι της και το ρόλο του Δημήτρη. Μόλις αναφέρθηκε το όνομά του τον σταμάτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ποιος είναι αυτός;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δεν τον ξέρεις; Μου έδωσε την
εντύπωση ότι γνωρίζεστε καλά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ίσως να μη θυμάμαι. Κάνε μου μια
χάρη. Πήγαινε στο σπίτι της Ράνιας κι ενημέρωσέ την για τον ερχομό μου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πάω αμέσως να την φέρω!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έτρεξε μέχρι το σπίτι της Ράνιας κι
ήταν τυχερός γιατί μόλις είχε γυρίσει απ’ έξω. Της είπε το νέο κι η άλλη πέταξε
απ τη χαρά της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ένα λεπτό να πάω στην τουαλέτα κι
έρχομαι..» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ανθρώπινο. Ήθελε να περιποιηθεί,
έστω και πρόχειρα, την εμφάνισή της. Με βιαστικό βήμα φτάσανε γρήγορα στο σπίτι
του Αντώνη κι η Ράνια έπεσε στην αγκαλιά του με μια οικειότητα που ξεπερνούσε
την απλή φιλία. Ο Αντώνης ήταν λίγο συγκρατημένος, ίσως λόγω της παρουσίας του
ανιψιού. Το πρώτο που έκανε ήταν να ρωτήσει τη Ράνια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Έχουμε πολλά να πούμε, μα πριν πες
μου γι αυτόν τον Δημήτρη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μου είπε ότι γνωρίζεστε από τη
φοιτητική σας περίοδο και μου διηγήθηκε μια σειρά κοινές σας ιστορίες, που
αρκετές τις ήξερα κι από δικές σου περιγραφές. Τον πίστεψα χωρίς να έχω έστω
και μια αμφιβολία»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εγώ πάντως δεν τον θυμάμαι. Για
περίγραψέ μου τα χαρακτηριστικά του»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τον περιέγραψε όσο πιο αναλυτικά
γίνεται κι ο Μίμης συμπλήρωνε όπου χρειαζόταν. Του είπαν ότι αυτός ήταν ο
καθοδηγητής όλων των πυρήνων που ήξεραν, ότι σε αυτόν έδιναν αναφορά για τα πάντα.
Γνωρίζει ανθρώπους, ονόματα, στέκια τα πάντα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Αντώνης είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ας μη βιαστούμε να βγάλουμε
συμπεράσματα. Μόλις εμφανιστεί σε κάποιον απ’ τους δυο σας να μου τον φέρετε
χωρίς καθυστέρηση εδώ»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Μίμης τον καθησύχασε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ξέρω το στέκι του. Είναι σ’ ένα
καφενείο της παραλίας. Σήμερα κιόλας θα πάω να τον βρω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν τους έκανε κοινωνούς της
εσωτερικής ανησυχίας που ήδη τον κατέτρωγε. Ασαφείς πληροφορίες που
κυκλοφόρησαν στην εξορία έλεγαν ότι το Μεταξικό καθεστώς είχε διαβρώσει τους
κομματικούς μηχανισμούς έως τα υψηλά κλιμάκιά τους και πρέπει να είναι αρκετά
επιφυλακτικοί με τα νέα πρόσωπα που εμφανίζονται από το πουθενά. Όχι! Δεν
πρέπει να τους ανησυχήσει χωρίς καθόλου στοιχεία. Θα το ξεκαθαρίσει το θέμα
αμέσως γιατί εδώ παίζονται σοβαρά θέματα και πρέπει να προφυλάξει τους
ανθρώπους και τις ζωές τους <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">11. Η
εξαφάνιση του Αντώνη<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πέρασε, ξανά πέρασε από το καφενείο
της παραλίας, αλλά ο Δημήτρης δεν καθόταν στη συνήθη θέση του ή σε οποιαδήποτε
άλλη. Όταν γύρισε στο σπίτι η Ράνια ήταν πάλι εκεί. Τους ανακοίνωσε το
αποτέλεσμα της προσπάθειάς του. Τότε εκείνη είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πώς δε το σκέφτηκα; Κάποια στιγμή
μου έδωσε έναν αριθμό τηλεφώνου, αλλά μου είπε μόνο σε έκτακτη ανάγκη να το
χρησιμοποιήσω. Τώρα είναι αυτή η ανάγκη. Πάω στο φαρμακείο της γειτονιάς μου
που έχει τηλέφωνο και είναι γνωστός μου να τον καλέσω. Περιμένετέ με θα
γυρίσω..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πράγματι σε λίγο επέστρεψε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πήρα τηλέφωνο. Μια άγνωστη φωνή το
σήκωσε και με ρώτησε ποιον ζητάω. Τον κύριο Δημήτρη του λέω. Ποιος τον ζητάει
μου απαντά. Μια φίλη του, η Ράνια του απαντώ. Τότε μόνο μου λέει ότι στο κύριο
Δημήτρη συνέβη κάτι έκτακτο οικογενειακό και έφυγε για το χωριό του. Θα λείψει
μερικές μέρες. Αυτό ήταν. Μάλιστα μου το έκλεισε χωρίς να προλάβω να του αφήσω
μήνυμα να μας τηλεφωνήσει με την πρώτη ευκαιρία. Τίποτα περισσότερο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Την άλλη μέρα με πείσμα και απορία
ο Μίμης πέρασε δεκάδες φορές πάνω κάτω στο καφενείο. Τζίφος. Δεν άντεξε. Μπήκε
μέσα και ρώτησε το γκαρσόνι. Δεν ήξερε τίποτα κι αυτός. Η τελευταία εξέλιξη
ήρθε σε λίγες μέρες, σχεδόν απροειδοποίητα. Με μια έμμεση κι ίσως
αμφισβητούμενη πληροφορία ο θείος Αντώνης εξαφανίστηκε με τη σειρά του. Ένα
ιδιόγραφο σημείωμα που εντόπισε ο Μίμης πάνω στο γραφείο του θείου του τον
ενημέρωνε ότι τον ειδοποίησαν να πάει κάπου σε ειδική αποστολή εκ μέρους του
κόμματος. Το γεγονός να μείνει κρυφό και μόλις διαβάσει το σημείωμα να το
καταστρέψει και διακριτικά να ενημερώσει τον πατέρα του και τη Ράνια. Ότι το
σημείωμα ήταν αληθινό δεν υπήρχε καμιά αμφιβολία. Το γράψιμο του θείου Αντώνη
ήταν χαρακτηριστικό και εύκολα αναγνωρίσιμο. Μέσα στο σπίτι υπήρχαν κι άλλα
δικά του κείμενα από την επαγγελματική του απασχόληση. Δικογραφίες, πρόχειρα
κείμενα και άλλα. Δεν έμπαινε ζήτημα, ήταν αυθεντικό. Κάτι απροσδιόριστο κι
ανεξήγητο τον οδήγησε να παρακούσει τις εντολές του αγαπημένου θείου του. Το έκρυψε
σ’ έναν από τους τόμους της εγκυκλοπαίδειας που υπήρχαν στη βιβλιοθήκη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ενημέρωσε ως όφειλε τον πατέρα του
και τη Ράνια, που έμειναν με την έκπληξη στο πρόσωπο. Περισσότερο η Ράνια. Ο
πατέρας ήταν συνηθισμένος με τις παραξενιές και τα καπρίτσια του αδελφού του.
Άλλωστε ίσως να ήταν καλύτερα που θα βρίσκεται μακριά. Στη Ράνια ανίχνευσε μια
απόχρωση παράπονου και πίκρας, που την παράτησε χωρίς έναν σύντομο από κοντά
χαιρετισμό. Και στον ίδιο έμειναν
ερωτήματα και πίκρες γιατί τον ήθελε αυτή την εποχή, ως έμπειρο συμβουλάτορα,
σε πράγματα που είχε στο μυαλό του. Σίγουρα μια σειρά ερωτήματα μέσα του
περίμεναν, πλην ματαίως, απαντήσεις<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">12. Ο γάμος του Νικήτα με τη Μαριώ<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ανέβηκε στη Νέα Ιωνία και είδε το
φίλο του Νικήτα. Αυτός δεν ήταν καθόλου σε καλή φάση. Έδινε αγώνα για να ζήσει,
αλλά του ανακοίνωσε κι ένα ευχάριστο νέο. Θα παντρευτεί την ξαδέλφη του Μαριώ,
παρά το γεγονός ότι ο πόλεμος είναι φουντωμένος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αγαπιόμαστε Μίμη και με το θάνατο
του πατέρα τα βγάζουμε δύσκολα. Λέμε να πάμε στο χωριό της. Έχει ένα χωραφάκι
δίπλα στο ποτάμι. Θα το κάνω μπαξέ, κάτι να μας δίνει κι εκεί θα βάλουμε καμιά
κοτούλα να περάσουν οι δύσκολες μέρες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Χαίρομαι, αλλά θα μου κάνεις την
τιμή να είμαι ο κουμπάρος σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Με χαρά δική μου και της Μαριώς
..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας το δέχτηκε με
ευχαρίστηση, Στη συνέχεια ο Μίμης τον ενημέρωσε για τον ερχομό του θείου του
Αντώνη και για την παράξενη εξαφάνιση του Δημήτρη και τη νέα αναχώρηση του
θειου του. Για τον Δημήτρη είχε μιλήσει
μόνο στον Νικήτα και σε κανέναν άλλο. Για το σημείωμα κουβέντα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Και για πότε, λέτε να γίνει ο
γάμος;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σε δυο Κυριακές στη Βαγγελίστρα.
Σε παρακαλώ, επειδή έχω τρεχάματα πολλά ειδοποίησε εσύ τον Τάσο και τον Κωστή.
Μια απλή τελετή στην εκκλησία θα είναι. Δεν είναι καιρός για γιορτές και
γλέντια»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δε μπορούσε προς το παρόν να του
πει το λόγο που υπήρχε βιάση για το γάμο. Με τη Μαριώ τα είχανε βρει εντελώς κι
ανάμεσα τους υπήρχε πλήρης επικοινωνία κι εμπιστοσύνη. Νέα παιδιά, παρά τα
προσωπικά προβλήματα, παρά τις δυσμενείς εξελίξεις και τον πόλεμο, που άρχισε στο
Αλβανικό μέτωπο, οι νεανικές ορμές δεν έχουν σταματημό. Μέσα στο σπίτι της
Μαριώς ένα βράδυ δεν κρατήθηκαν και η Μαριώ του δόθηκε χωρίς αναστολές. Κι ήταν
πολύ όμορφα και νιώσανε σα μια ψυχή. Εκεί ο Νικήτας της το υποσχέθηκε και τώρα
ήρθε η στιγμή<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σύντομα Μαριώ μου θα σε πάω στην
Εκκλησία να ο παπάς ευλογήσει τη σχέση μας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Και η άλλη χαμογέλασε ευτυχισμένη.
Του είχε πλήρη εμπιστοσύνη. Βλέπεις από καιρό ήταν μόνη, σαν καλαμιά στον
κάμπο. Μικρή, με τραγικό τρόπο έχασε σε αγροτικό ατύχημα τους γονείς της και η
ζωή την ανάγκασε από νωρίς να αντιμετωπίσει μόνη όλες τις καταστάσεις. Κι αυτό
την έκανε δυνατή κι αυτάρκη. Ο Νικήτας ήταν γι αυτήν ένα λαχείο και ήξερε να το
εκτιμήσει. Η αγάπη που ένιωσε από την πρώτη στιγμή γι αυτόν ήταν βαθιά,
ολοκληρωτική, απ’ αυτές που σου σφραγίζουν για πάντα τη ζωή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο γάμος έγινε στην εκκλησία με τους
λίγους φίλους και των δυο. Γλέντι δεν επακολούθησε, λόγω της εποχής και της
ένδειας των δυο οικογενειών. Τίποτα δε φάνηκε παράξενο. Η μάνα του μόνο είχε
κάνει δυο λαμαρίνες πολίτικο σάμαλι και από μια δυομισάρα νταμιτζάνα ήπιαν όλοι
από ένα ποτηράκι καλό τσίπουρο. Ο Νικήτας θέλοντας να λειάνει την ατμόσφαιρα
τους είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μη στεναχωριέστε! Το γλέντι σας το
χρωστάω. Θα γίνει όταν ηρεμήσουν τα πράγματα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">13.
Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν τη χώρα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η προέλαση των Ελληνικών
στρατευμάτων μέσα στην Αλβανία δε μπορούσε να συνεχιστεί. Η επίθεση των
Γερμανικών στρατευμάτων στη Μακεδονία ήταν σκληρή και ανάγκασε τα παιδιά μας να υποχωρήσουν. Μετά
από ηρωική αλλά άνιση αντίσταση η χώρα δέχτηκε το μοιραίο. Κάποιος ανέλαβε και
το θλιβερό καθήκον να υπογράψει την παράδοση. Η χώρα ήταν πλέον υπό ξενική
κατοχή. Οι Γερμανοί και οι Ιταλοί ήταν αυτοί που έλεγχαν όλες τις δομές της
εξουσίας και επέβαλαν σε πρώτη φάση όλους τους όρους τους. Μια από τις πρώτες
ενέργειες των κατακτητών ήταν να οικειοποιηθούν όλο τον πλούτο της χώρας,
κυκλοφορώντας ανεξέλεγκτα πληθωριστικό χρήμα και συγκεντρώνοντας όλα τα
διαθέσιμα τρόφιμα κι αγαθά της χώρας. Προφανής συνέπεια είναι να πέσει πείνα στον πληθυσμό, κυρίως στις πόλεις με
χιλιάδες αθώα θύματα κι ο πληθωρισμός να κάνει πρακτικά αδύνατη την αγορά
βασικών αγαθών από τον μέσο πολίτη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας και η Μαριώ εγκαίρως
μετακόμισαν στο χωριό κι ο Νικήτας έπεσε με τα μούτρα να μετατρέψει το χωράφι
σε μπαξέ. Ήδη τα φυτά που είχε βάλει ετοιμάζονταν να δώσουν τους πρώτους
καρπούς. Όσο μπορούσε τον βοηθούσε η Μαριώ, αλλά σύντομα φάνηκε ότι έρχεται το
πρώτο παιδί. Ο Νικήτας της είπε να κάτσει στο σπίτι κι αρκέστηκε στο να ταΐζει
τα λίγα ζωντανά που έτρεφαν στην αυλή. Μια κατσίκα, ένας κόκορας, λίγες κότες
και δυο πάπιες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μαζί τους είχαν και τη μάνα του
Νικήτα, που όμως μετά την απώλεια του άντρα της είχε απότομα καταπέσει, λες και
βιαζόταν να πάει να συναντήσει τον άντρα της που έφυγε νωρίτερα. Ο ερχομός μια
νέας ζωής, της κόρης τους γέμισε όλους χαρά. Η γιαγιά ίσα που πρόλαβε να την
βάλει στην αγκαλιά της, αλλά μετά από δυο μέρες τους αποχαιρέτησε για πάντα.
Την έκλαψαν και την έθαψαν στον οικογενειακό τάφο που είχε στο χωριό η
οικογένεια της Μαριώς. Κι έτσι έκλεισε και για τους δυο η υπόθεση της
προηγούμενης γενιάς. Την ευλογημένη στιγμή που η κόρη τους εγκαινίαζε τον
ερχομό της επόμενης. Τώρα με τη γέννηση της κόρης, που τη βάφτισαν σε λίγο
Ελένη, το όνομα της γιαγιάς, άνοιγε την ιστορία της μια νέα γενιά. Δυο νέοι
άνθρωποι, δυνατοί, με όνειρα για πρόοδο και προκοπή, με δυνατή αγάπη να τους
συνδέει, έδιναν την καθημερινή μάχη για την επιβίωσή τους </span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όμως ήταν παιδιά της πόλης και
μόλις πέρασαν οι σκληρές μέρες της πείνας άρχισαν να σκέφτονται την επιστροφή
τους στο Βόλο. Νέα είχαν λίγα και μόνο από τον Μίμη, που κάθε τόσο εύρισκε
τρόπο να τους στέλνει τα νέα του. Άνθρωπος δραστήριος ο Μίμης, γεμάτος
ενδιαφέρον κι αγάπη για τους συνανθρώπους του οργάνωσε ομάδα κι έδωσε στις
δύσκολές μέρες τον αγώνα του επισιτισμού. Ο πατέρας του είχε μια βάρκα και
συχνά έβγαιναν με δυο τρεις συντρόφους απ’ το λιμάνι για ψάρεμα. Ό,τι ψάρια
έβγαζαν τα μοίραζαν σε φτωχές οικογένειες που είχαν επιλέξει. Ο πατέρας του,
που από μέσα του συμφωνούσε και του άρεσε, του έβαζε δήθεν τις φωνές<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μικρέ μου κάνεις αθέμιτο
συναγωνισμό. Δε θα σου δίνω τη βάρκα πια»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ποτέ όμως δεν το επιχείρησε. Από
μέσα του χαιρόταν την πρωτοβουλία του <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο θείος του Αντώνης δεν εμφανίστηκε
μέχρι τώρα, αλλά – άγνωστο πως- κυκλοφορούσε μια φήμη ότι είναι σε κομματική
αποστολή. Εκείνος που εμφανίστηκε κάποια στιγμή ήταν ο κύριος Δημήτρης. Δεν τον
είδε άμεσα ο ίδιος αλλά έμαθε πως επισκέφτηκε τη Ράνια κι εξήγησε τη μακρόχρονη
απουσία του. Πήγε στο χωριό του δικαιολογήθηκε, κάπου στη Θεσπρωτία, γιατί η
μάνα του ήταν μόνη και βαριά άρρωστη. Την φρόντισε όσο μπορούσε, αλλά κάποια
στιγμή την έχασε. Έπρεπε να μείνει για να ξεκαθαρίσει με τους συγγενείς κάποια
κληρονομικά θέματα, μεσολάβησε η πείνα κι έκρινε πιο ασφαλές να μείνει στο
χωριό. Μόλις πέρασε η επισιτιστική κρίση επέστρεψε στο Βόλο, που τον αγαπά σαν
πατρίδα του. Τον ίδιο τον είδε κάποια στιγμή στο γνωστό του στέκι γιατί τον
έτρωγε η περιέργεια τι συνέβη με το θειο του. Του είπε πως δεν ξέρει τίποτα, μα
πρέπει να είναι προετοιμασμένος για όλα. Μέσα στο κίνημα πρέπει να είσαι ανά
πάσα στιγμή στη διάθεση των εντολών του κόμματος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν είχε να του προσάψει τίποτα, μα
έμενε μέσα του μια αδιευκρίνιστη πικρή γεύση. Ίσως θα πρέπει να είναι λίγο
προσεκτικός και κάποια πράγματα ας τα κρατήσει μόνο για τον εαυτό του. Εκείνος
αμέσως τον εξιτάρισε για δραστηριοποίηση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Έχω πληροφορίες Μίμη ότι στην
Αθήνα υπάρχει οργανωτικός οργασμός. Στο τομέα της νεολαίας στην Αθήνα
δημιουργήθηκαν πολλές οργανώσεις και μάλιστα τώρα γίνονται διεργασίες όλες αυτές
να περάσουν κάτω από έναν κοινό φορέα. Πρέπει να κάνουμε μια συγκέντρωση στη Ράνια. Εμείς που ήμασταν πρωτοπόροι δε μπορεί να
μείνουμε εκτός παιχνιδιού. Μέσω αυτής θα σε ειδοποιήσω. Ίσως σε λίγες μέρες να
έχω κι άλλα νέα από την Αθήνα. Οι επαφές είναι δύσκολες κι αυτό το ξέρεις πολύ
καλά» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εντάξει, αν με ειδοποιήσετε θα
έρθω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Να ειδοποιήσεις και τους άλλους»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Θα δούμε, τόλμησε να πει μα από
μέσα του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">14. Η έναρξη της αντιστασιακής δράσης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κάτι τον ενοχλούσε, αλλά δεν
μπορούσε να προσδιορίσει τι. Μια ατμόσφαιρα σαν είδος σκιάς είχε κατασκηνώσει
μέσα στο μυαλό του. Η εμφάνιση του Αντώνη και η εξαφάνιση του Δημήτρη και μετά
το αντίστροφο. Δε συναντήθηκαν ποτέ μεταξύ τους και αξιοσημείωτο είναι ότι ο
θείος του δήλωσε ότι το όνομά του δεν του θυμίζει τίποτα. Όμως υπάρχει ένα παράθυρο
εξήγησης και η αλήθεια να λέγεται. Αυτός
είναι απομονωμένος, δεν έχει καθόλου επαφές με άλλα άτομα του κομματικού
μηχανισμού ούτε επαφές και πηγές πληροφόρησης. Όμως για καλό και κακό ας
κρατήσει έξω από την ενημέρωση του Δημήτρη ονόματα και φίλους από την πόλη. Ας
τους κρατάει μυστικούς απ’ όλους. Ίσως οι πυρήνες αυτοί να του φανούν χρήσιμοι
στο μέλλον. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ένιωσε την ανάγκη να μιλήσει μ’ ένα
δικό του άνθρωπο, να του πει τους ενδοιασμούς του, να ανοίξει την καρδιά του,
ν’ ακούσει μια δεύτερη γνώμη. Μια παρακίνηση ήθελε. Μέσα του η διάθεση για
δράση κι αντίσταση τον έκαιγε σαν υψηλός πυρετός. Όμως ας μην κάνει την
αποκοτιά, που του έρχεται στο μυαλό για μια επίθεση αυτοκτονίας. Τέτοιες
ενέργειες συμβαίνουν άπαξ, ίσως να προκαλούν συγκυριακή εντύπωση, αλλά σύντομα
ξεχνιούνται ή αποσιωπούνται. Δε βοηθάνε το γενικότερο σκοπό. Χρειάζεται
προετοιμασία, οργάνωση και μακροπρόθεσμη προοπτική. Για να διώξουν τους
Γερμανούς θα χρειαστεί μαζική προσπάθεια κι ενέργειες αυτοθυσίας, συνδυασμένα
κι αυτά με τις εξελίξεις των άλλων μετώπων του πολέμου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είχε καιρό ν’ ακούσει νέα από τον
αγαπημένο του φίλο Νικήτα και τη ξαδέλφη του Μαριώ. Πρέπει να πάει να τους δει.
Ξέρει ότι δίνουν την προσωπική τους μάχη στο Ρυζόμυλο. Αύριο κιόλας θα πάρει το
τρένο. Έχει μες το μυαλό του δυο τρία πράγματα να συζητήσει. Όταν τον είδαν
χαρές κι αγκαλιές. Βλέπεις ήταν κι ο κουμπάρος τους. Πήρε στην αγκαλιά του τη
μικρούλα Ελένη και ζήλεψε λίγο. Όμως γι αυτόν δεν ήταν καιρός για τέτοια. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κάποια στιγμή η Μαριώ πήγε να
τακτοποιήσει την κόρη της κι ο Μίμης άρχισε να του εξιστορεί όσα συνέβησαν.
Είπε ακόμα για την παράξενη εξαφάνιση του θειου του και τους ενδοιασμούς του
για τον Δημήτρη. Του είπε για τις διεργασίες που γίνονται στην Αθήνα για
οργανωμένη αντίσταση ενάντια στον κατακτητή και κατέληξε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Στο λέω καθαρά Νικήτα ότι δε μπορώ
να μείνω απαθής στη σκλαβωμένη χώρα μας. Μέχρι να έχουμε νέα από την Αθήνα εγώ
έχω κάποιες πρώτες ιδέες. Θα δημιουργήσουμε ανεξάρτητους πυρήνες με νέους που
θέλουν να αντισταθούν στο κατακτητή. Θα χρειαστούμε κάθε είδους εφόδια και
χώρους που θα τα αποθηκεύουμε. Εκ των πραγμάτων θα χρειαστούμε όπλα. Από
ανθρώπους που έχουν ή να κλέψουμε από Ιταλούς και Γερμανούς. Δεν εννοώ κάτι
αυτοκτονικό. Μόνο προετοιμασία και αναμονή για εξελίξεις»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δε μπορώ να πω ότι δε μ’ ενδιαφέρει,
αλλά να λάβεις υπόψη σου ότι πια δεν είμαι μόνος. Έχω γυναίκα και τη μικρή
Ελενίτσα. Έναν όρο βάζω. Εγώ είμαι μέσα, αλλά η Μαριώ να μην μπλεχτεί»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ό,τι πεις αδελφέ. Λες εγώ να μην </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">to</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">καταλαβαίνω;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Α! Και κάτι ακόμα. Μην ενημερώνεις
το Δημήτρη για τα σχέδιά σου. Εντάξει είναι ως πηγή των πληροφοριών. Ας τον
βλέπεις, αλλά συνεργάτες και σχέδια κράτα τα για τον εαυτό σου. Εδώ στο σπίτι
της γιαγιάς υπάρχει ένα ραδιόφωνο ξεχασμένο. Ίσως χρειαστεί να το αναστήσει
κάποιος που ξέρει. Μπορείς να το πάρεις. Θα είναι χρήσιμο να παρακολουθούμε τις
εξελίξεις από ξένους σταθμούς. Επίσης ο πατέρας της Μαριώς είχε μια καραμπίνα,
που πήγαινε κάθε τόσο κυνήγι. Αν νομίζεις ότι είναι χρήσιμη πάρτη κι αυτή.
Σκέφτομαι να γυρίσω στη Νέα Ιωνία τώρα που κάπως διορθώθηκαν τα πράγματα. Ας το
έχεις και συ υπόψη σου θα προσπαθήσουμε να νοικιάσουμε το πατρικό της Μαριώς
στο Βόλο. Να έχουμε ένα εισόδημα από κει »<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
15. Πρωτοακούγεται το
όνομα ΕΠΟΝ<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Παρά την ενεργητικότητα του Μίμη
και τη διακαή επιθυμία του για δράση σε ανώτερο επίπεδο από την επισιτιστική
βοήθεια και κάποια προετοιμασία στην πορεία στο μέλλον, στην πράξη για μεγάλο
διάστημα δεν υπήρξε καμιά εντυπωσιακή πρόοδος. Άκουε ανελλιπώς ξένους σταθμούς-
</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">BBC</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">και άλλους-
ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για τις εξελίξεις στο Ανατολικό μέτωπο, κρατούσε
επιφυλακτική επαφή με τον Δημήτρη. Παρά την πίεση του να γίνει συγκέντρωση του
πυρήνα του για να τους μιλήσει το ανέβαλε κι εύρισκε συνεχώς δικαιολογίες.
Ρωτούσε για εξελίξεις και συνεχώς με τη σειρά του έπαιρνε ασαφείς απαντήσεις.
Από το θειο του κανένα μήνυμα, καμιά ένδειξη αν ζει ή όχι. Επανειλημμένως
ρωτούσε και τη Ράνια μα ούτε κι αυτή είχε την παραμικρή ένδειξη ζωής. Τότε
άρχισε μέσα του να βάζει το ενδεχόμενο να τον καθάρισαν για κάποιο λόγο. Σε
όποια κομματική αποστολή και να είχε αποσταλεί στους δικούς του ανθρώπους θα
μετέδιδε μια έστω και έμμεση ένδειξη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εκεί στη φάση της αποθάρρυνσης με
έναν απρόσμενο τρόπο, από εντελώς άσχετο δρόμο του έφτασε η πληροφορία ότι ένας
φοιτητής της Νομικής, ο Στράτος από τις Μηλιές, έχει πληροφορίες και μάλλον
είναι σταλμένος από τα κεντρικά. Μανιωδώς έψαξε και τον συνάντησε σ’ ένα στέκι
επί της Πολυμέρη κοντά στον Άναυρο. Συστήθηκε και έτσι ανυπόμονος και βιαστικός
που ήταν δημιούργησε αρνητική εντύπωση τόση που ο φοιτητής κουμπώθηκε προς
στιγμή. Όμως όταν αναλυτικά διηγήθηκε
όλα όσα είχαν συμβεί κατάλαβε ότι έπεσε σε πλούσια φλέβα για να προωθήσει την
αποστολή του. Του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">« Δε μου είπαν κουβέντα στην Αθήνα
πως υπάρχει στη πόλη διαπιστευμένος αντιπρόσωπος της Αντίστασης. Το αντίθετο. Ο
άνθρωπος που με στέλνει μου το ξεκαθάρισε. Πας σε παρθένο έδαφος. Αν υπάρχουν
άλλοι, εσύ θα δουλέψεις από την αρχή. Κόψε εντελώς την επαφή σου μ’ αυτόν τον
Δημήτρη. Δεν έχω ακούσει ποτέ τ’ όνομά του, ούτε με ενημέρωσαν από πάνω για την
ύπαρξη του. Θα σου δώσω λίγο υλικό. Αν έχεις τρόπο τοπικό πολλαπλασίασε το και
άρχισε να μοιράζεις χέρι- χέρι. Αν βρεις τυπογραφείο και μπορείς να τυπώσεις
αντίτυπα δώσε και σε μένα και μοίρασε σε γειτονιές. Έλα αύριο το απόγευμα. Θα
πάμε σε μια γιάφκα να σου δείξω τη μέθοδο αναπαραγωγής αντιτύπων με οινόπνευμα.
Να ξέρεις ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις και να προφυλάξεις τον εαυτό σου. Προς το
παρόν δεν έχουμε, ως νεολαία, προσανατολισμό για ένοπλη δράση, αλλά αρπαγές
τροφίμων και παντός υλικού είναι στο πρόγραμμα. Να βρούμε έναν αποθηκευτικό
χώρο να τα βάζουμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα κοιτάξω. Έχω μια περίπτωση, μα
χρειάζεται να δίνουμε ένα μικρό νοίκι Προς το παρόν θα βγάλω μερικά χειρόγραφα
αντίτυπα…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αυτό μπορεί να ρυθμιστεί. Νοίκιασε
το, αλλά μόνο εσύ να το ξέρεις» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στο μυαλό του Μίμη ήταν το πατρικό
της Μαριώς. Θα το κοιτάξει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">16. Παράλληλο δίκτυο<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η γνωριμία του με το Στράτο ήταν
για τον Μίμη θεόσταλτο δώρο. Πώς μπορούσε όμως να κόψει οριστικά τη σχέση με
τον σκοτεινό Δημήτρη; Λογικά σκέφτηκε ότι η απόλυτη διακοπή θα ήταν επικίνδυνη
όχι μόνο για τον ίδιο, που αυτό θα το
διακινδύνευε εξαφανιζόμενος εντελώς από τα γνωστά του μέρη και περνώντας στην
πλήρη παρανομία, αλλά δυστυχώς θα έβαζε σε άμεσο κίνδυνο αγαπημένα του πρόσωπα από την
οικογένεια και το φιλικό του περιβάλλον. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όχι! Όσο μπορεί θα κρατάει τα
προσχήματα με τον σκοτεινό κι ύποπτο Δημήτρη. Θα κάνει συνέχεια το χαζό. Όταν ο
κόμπος φτάνει στο χτένι θα τον βλέπει, αλλά πάντα θα έχει έτοιμα διάφορα
ψέματα, που να δικαιολογούν την άρνησή του για συγκέντρωση κάποιου πυρήνα. Όταν θα το ζητάει θα προσπαθεί να βρίσκει
αληθοφανείς δικαιολογίες για την άρνησή του. Σαν παράδειγμα ότι οι πρώην επαφές
του φοβήθηκαν κιαρνούνται την οποιαδήποτε συμμετοχή σε αντιστασιακές
οργανώσεις, ότι έφυγαν στα χωριά τους. Ακόμα θα μπορούσε να επικαλεστεί ότι
υπάρχουν θύματα λόγω πείνας κι ό,τι άλλο η φαντασία του κατέβαζε. Δόξα το θεό
διέθετε αρκετή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σε ένα πράγμα ήταν κάθετος. Στη νέα
του προσπάθεια δε θα έμπλεκε κανέναν από τις προηγούμενες επαφές του, ακόμα κι
από τον κολλητό του Νικήτα. Θα δούλευε μόνος ή αν εύρισκε εντελώς νέους, που
μέχρι τώρα δεν είχαν ανακατευθεί. Σε αυτούς για περισσότερη σιγουριά θα
συστηνόταν με ψευδώνυμο. Πρώτον βελτίωσε την τεχνική της παραγωγής αντιτύπων με
το οινόπνευμα και ήδη με προσοχή μοίρασε τρεις φορές σε αυλές νυχτερινές ώρες
προκηρύξεις με δικό του κείμενο ή από υλικό που του προμήθευσε ο Στράτος. Τον
έβλεπε αραιά και που και τον ενημέρωνε για τις κινήσεις του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">17.
Μέρες χαράς κι ελπίδας <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Μετά από τέσσερα σχεδόν χρόνια σκλαβιάς
από τους ξένους κατακτητές ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. Η είδηση κυκλοφόρησε σαν
αστραπή στην πόλη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Οι Γερμανοί φεύγουν. Οι σύμμαχοι
κερδίζουν τον πόλεμο…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Κάποιοι ενθουσιώδεις ανέβηκαν στα καμπαναριά
των εκκλησιών και χτυπούσαν χαρμόσυνα τις καμπάνες. Απ’ όλες τις γειτονιές της
πόλης κόσμος κατέβηκε στην πλατεία του Δημοτικού θεάτρου με πανό και συνθήματα
να γιορτάσει τη νίκη των συμμάχων και μετά έκανε παρέλαση χαράς κατά μήκος της
παραλίας. Επιτέλους, μωρέ αδελφέ, θα έρθουν και για μας καλύτερες μέρες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τη γενική χαρά όμως σκίαζε ο
υπόγειος ανταγωνισμός των οργανώσεων, αλλά λόγω του όγκου επικράτησε το μπλοκ
των δυνάμεων του ΕΑΜ- ΕΠΟΝ. Όμως έδειξε όπως ότι η σύρραξη δε θα αργήσει να έρθει. Τα γεγονότα
στην Αθήνα ήταν αδιάψευστη ένδειξη των προθέσεων. Μετά την ήττα του Δεκέμβρη
άρχισε σε πανελλήνια κλίμακα το πογκρόμ εναντίον της Αριστεράς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας ήταν ανήσυχος και το είπε
στον αδελφό του Μίμη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Έρχονται δύσκολες μέρες Μίμη. Προφύλαξε
λίγο τον εαυτό σου…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η Μαριώ ήταν σε προχωρημένη
εγκυμοσύνη, αλλά ο Νικήτας ήξερε το ατσάλι από το οποίο ήταν φτιαγμένη το
κορίτσι του. Θα άντεχε σε δυσκολίες. Λόγω των παιδιών την είχε με το ζόρι
κρατήσει μακριά από τη φανερή δράση, υποπτευόμενος από νωρίς ότι η συμμετοχή σε
οργάνωση δεν μπορεί να μην έχει συνέπειες στο μέλλον.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Και τώρα οσμιζόταν πως προσεγγίζει
αυτή η στιγμή. Ξένα στοιχεία, άγνωστα στην περιοχή που έφτασαν από άγνωστες
αφετηρίες, αλλά με ξεκάθαρες εντολές και προθέσεις, κυκλοφορούσαν κυρίως σε
κεντρικούς δρόμους κατά ομάδες πλήρως εξοπλισμένοι και τρομοκρατούσαν με λόγια
και πράξεις τους απλούς πολίτες. Δεν ήταν λίγα τα επεισόδια που δεν έμεναν απλώς
στις απειλές. Είχαν πυροβολήσει εν ψυχρώ άοπλους πολίτες, με την αυθαίρετη
δικαιολογία ότι τους απείλησαν και έδειξαν επιθετικές διαθέσεις εναντίον τους.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι κάποιοι τους ενημέρωναν πού και ποιους να χτυπήσουν.
Είχαν την απόλυτη στήριξη των επίσημων αρχών ασφαλείας που μετά από αρκετή
περίοδο σιωπής και λούφας στη δύσκολη περίοδο της σκλαβιάς βγήκαν πάλι στην
πιάτσα με ενισχυμένη τη διάθεση να χτυπήσουν με κάθε τρόπο και μέσο τις Εαμικές
δυνάμεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">18.
Η τρομοκρατία<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Μέρα με τη μέρα η κατάσταση
χειροτέρευε. Ειδήσεις για πράξεις αυτοδικίας έρχονταν από όλες τις γωνιές της
χώρας, αλλά και μέσα στην ίδια την πόλη. Ένοπλες συμμορίες γνωστών αλλά και
άγνωστων προσώπων αφηνιασμένες λειτουργούσαν με την ανοχή των επίσημων αρχών.
Βρήκαν ευκαιρία για λεηλασίες και «επίλυση» όλων των προσωπικών διαφορών με
βάση την αρχή του ισχυρότερου. Έτσι ο τρόμος και η αγωνιώδης αναμονή για το τι
θα επακολουθήσει κυριαρχούν πάνω στην πόλη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Η εξέλιξη έγινε ένα βράδυ όταν ένα απόσπασμα
χωροφυλάκων έζωσε το σπίτι κι αφού έσπασαν την πόρτα συνέλαβαν τον Νικήτα.
Αυτός γνωρίζοντας τις εξελίξεις είχε προετοιμάσει ψυχολογικά τη Μαριώ να μην της έρθει κατακέφαλα στην κατάσταση
που βρισκόταν. Σε ένα ή δυο μήνες θα έφερνε στη ζωή το δεύτερο παιδί τους. Αλλά
ήξερε από πριν πόσο σκληρόπετση ήταν και της είχε εμπιστοσύνη. Τον οδήγησαν
κατευθείαν στις φυλακές του Ρήγα Φεραίου και εκεί βρέθηκε εμπρός στη μεγάλη
έκπληξη. Ήδη τον είχαν προφτάσει ο Μίμης, ο μηχανουργός Γιάννης, που εργαζόταν
στου Σταματόπουλου, ο Νώντας που εργαζόταν στου Τσαλαπάτα και δυο άλλα παιδιά
από τη γειτονιά του Μίμη. Ήταν φανερό ότι κάποιος έδωσε τα ονόματα και στην
απομόνωση που τώρα βρίσκονταν απάντηση σε αυτό το ερώτημα δε μπορούσε να δοθεί.
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Από το μυαλό του Νικήτα πέρασε η
σκέψη και το ψιθύρισε στον Μίμη <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ο Δημήτρης;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν προλάβανε και πολλά. Μια ομάδα
από σωματώδεις άνδρες με κουκούλες στα πρόσωπά τους ενέσκηψαν σαν καταιγίδα
πάνω τους κρατώντας ρόπαλα, αλυσίδες και ζωστήρες κι άρχισαν ένα ανελέητο
ξυλοδαρμό, χωρίς να προσέχουν που χτυπάνε και πόσο, χωρίς κανένα συγκρατημό τι
ζημιά θα προκαλέσουν . Όταν μετά από ώρα αποχώρησαν άφησαν πίσω τους ερείπια
ανθρώπων με σοβαρούς τραυματισμούς. Οι ήχοι που ακούγονταν ήταν μόνο βογγητά
και στα σώματα ανοιχτές πληγές που αιμορροούσαν. Αυτοί που μπορούσαν, έστω και
σερνόμενοι, να μετακινηθούν προσπάθησαν να βοηθήσουν τους υπόλοιπους. Η έκκληση
του Μίμη προς τους εξωτερικούς φύλακες για ιατρική βοήθεια συνάντησε την πλήρη
αδιαφορία τους. Λες και απευθυνόταν σε κωφούς. Σύντομα συνειδητοποίησε το
μάταιο της προσπάθειας και κοίταξε τι μπορεί να γίνει μεταξύ τους. Λίγα
πράγματα, όπως προσπάθεια να σταματήσουν τις αιμορραγίες από ανοιχτές
πληγές. Στην κατάσταση που ήταν μόνο η
αλληλοστήριξη θα ήταν το μόνο επιτρεπτό μέσο. Κρεβάτια και στρώματα δεν
υπήρχαν. Έτσι ακούμπησαν στους τοίχους και κατά δυάδες στήριζε ο ένας τον άλλο.
Ο Μίμης βρέθηκε με τον Νικήτα. Οι δυο φίλοι δεμένοι με φιλία χρόνων, ζυμωμένη
σε κοινές εμπειρίες, που στη συνέχεια δυνάμωσε με τη συγγενική σχέση, αφού τον
πάντρεψε με την ξαδέλφη του είχαν πλήρη τη μεταξύ τους εμπιστοσύνη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τότε και ψιθυριστά στο αυτί του
ομολόγησε την υποψία του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ο Δημήτρης ήξερε όλη τη σύνθεση
της ομάδας που βρίσκεται τώρα εδώ. Δεν ξέρω, αλλά η υποψία είναι μέσα στο μυαλό
μου. Μην το πεις προς το παρόν στους άλλους μέχρι να ξεκαθαρίσει το πράγμα.
Κρύωναν και κουβέρτες δεν υπήρχαν. Το μόνο που τους απόμεινε είναι να κάνουν
υπομονή, αναμένοντας εξελίξεις. Την άλλη μέρα φαίνεται ότι ήρθαν κάποιοι από
τους συγγενείς αλλά δεν τους άφησαν να τους δούνε, ίσως να μη δουν την
κατάστασή τους, αλλά ήρθαν μερικά είδη απ’ αυτούς. Τι κράτησαν οι φύλακες και
τι έδωσαν σ’ αυτούς μόνο αυτοί θα ήξεραν. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι οι
απέξω τους σκέφτονται κι αυτό τους ανέβασε την ψυχολογία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Η χθεσινή εφόρμηση των βασανιστών που χτυπούσαν αδιακρίτως ήταν κι αυτή
ένα είδος ψυχολογικής προετοιμασίας γι αυτά που θα επακολουθούσαν. Πράγματι
κατά το μεσημέρι μπήκε στο δωμάτιο που τους είχαν όλους ένας βλοσυρός μέσης
ηλικίας στρατιωτικός και τους διάβασε την κατηγορία. Άλλα αντί άλλων. Σενάρια
φανταστικά βγαλμένα από νοσηρούς εγκεφάλους, Ο Μίμης, ως αρχηγός και οι άλλοι
ως δρώντα μέλη αντεθνικής συμμορίας δημιούργησαν παράνομο παρασκευαστήριο
πυρομαχικών κι επισκευής όπλων στην οικία
του θείου του Αντώνη, γνωστού από παλαιόθεν ως άτομο διαπνεόμενο από
αντεθνικές αντιλήψεις, η σύλληψη του οποίου εκκρεμεί. Εντός των ημερών θα
μεταχθούν στο έκτακτο στρατοδικείο της Λαρίσης, να λογοδοτήσουν για τις πράξεις
τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πράγματι έτσι κι έγινε. Στο
στρατιωτικό όχημα που τους μετέφερε στη Λάρισα προστέθηκαν και δυο γυναίκες που
κρατούνταν σε άλλο χώρο. Τότε εκεί έμαθαν ότι στην ίδια δικογραφία περιλαμβάνονταν
και δυο γυναίκες. Η Ράνια και η Αντιγόνη του Νώντα. Άγνωστο γιατί αυτές και όχι
άλλες. Τους πήγαν στις φυλακές, που ήταν παλαιότερα μπαρουταποθήκη των Τούρκων
και τώρα χρησιμοποιούνταν ως τόπος κράτησης. Κάποιων από τους κατηγορούμενους
ήρθαν επισκεπτήριο συγγενείς. Μέσα σ’ αυτούς ήταν και η Μαριώ. Ο Νικήτας
αντέδρασε κάθετα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πρώτη και τελευταία φορά! Δε θα
ξανάρθεις να με δεις. Εσύ θα αφοσιωθείς στα παιδιά μας. Μην ανησυχείς δε θα
κάνω τρέλες. Θέλω να επιστρέψω σύντομα κοντά σας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μην ανησυχείς, αγάπη μου, για
μένα. Έρχεται στο σπίτι και με βοηθάει η Αφροδίτη, η αδελφή του Μίμη. Δε μπορώ
να σ’ αφήσω μόνο σου. Με δικηγόρο τι θα κάνουμε. Ο πατέρας του Μίμη ήδη όρισε
κάποιον. Και ένας ακόμα που δεν τον ξέρω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εγώ δε χρειάζομαι. Άλλωστε ανάμεσά
τους υπάρχουν κοράκια που δήθεν έχουν τρόπο να σε αθωώσουν με χρηματιζόμενους
στρατοδίκες. Ας το πάνω μου κι έχε μου εμπιστοσύνη. Ξέρεις πόσο σ’ αγαπώ κι ότι
δε θέλω να σε χάσω. Πήγαινε πίσω στο Βόλο κι οπλίσου με υπομονή. Άλλος δρόμος
δεν υπάρχει. Σε παρακαλώ να μ’ ακούσεις»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ήδη από την πρώτη μέρα δεσμοφύλακες
τους πλησίασαν και τους είπαν ότι με κάποιες λίρες χρυσές μπορούν να τους
σώσουν. Στην αναμπουμπούλα και το χάος ζωντανεύουν όλα τ’ αρπακτικά ζώα
βλέποντας την ευκαιρία να «διαμοιράσουν τα ιμάτια των εσταυρωμένων» Πόσα σπίτια
και χωράφια πουλήθηκαν μπιτ παρά στους έξυπνους - τις περισσότερες φορές μάταια
- και πόσες τέτοιες ματωμένες περιουσίες δημιουργήθηκαν για να τις χαίρονται αργότερα οι άμοιροι
απόγονοί τους; Είναι κι αυτό ένα από τα παρελκόμενα των ανώμαλων περιόδων. Και
δεν αναφέρομαι σε περιουσίες που δημιουργήθηκαν στη μαύρη αγορά και την
αυθαίρετη αρπαγή από ξένα σπίτια κάθε χρήσιμου υλικού μέσου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας, λίγο πολύ είχε
ξεκαθαρισμένα τα πράγματα μέσα του. Άσκοποι ηρωισμοί δε χρειαζόταν. Ήξερε το
μέγεθος της δικής του προσφοράς. Μικρά πράγματα. Συμμετοχή σε συνεδριάσεις
πυρήνων, προσηλυτισμό νέων μελών, στην ιδιαίτερη γειτονιά του κυρίως, διακίνηση
προπαγανδιστικού υλικού, μοίρασμα χέρι- χέρι αλλά τη νύχτα και σε ευαίσθητους
χώρους. Από όπλα η κυνηγητική καραμπίνα του πεθερού του, που ήταν και
χαλασμένη. Με ιδιαίτερη ανακούφιση είχε παρατηρήσει ότι άτομα που αυτός είχε
μυήσει στον αγώνα δεν ήταν ανάμεσα στους συλληφθέντες. Έτσι μέσα στ’ άλλα δεν
είχε το αμάρτημα πως είχε πάρει κι άλλους στο λαιμό του. Ήταν καθαρό. Το
χτύπημα προήλθε από πουλάκι της κάτω πόλης και μάλιστα που ήξερε τη σύνθεση της
αρχικής πρώτης συνεδρίασης. Εκεί βρίσκεται η πηγή των πληροφοριών. Ίσως φανεί
στη δίκη ποιος ήταν ο προδότης. Αν και μέσα του ήταν πεισμένος ήδη. Τους δικούς
του τους άπλωσε ασπίδα ασφάλειας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">19. </span></i></b><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Μια σύντομη ι<i>στορική αναδρομή<o:p></o:p></i></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Μετά την
αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα, θα περίμενε κανείς να αρχίσει μια νέα
εποχή για τη χώρα. Στα χρόνια της Κατοχής ο λαός μας έζησε πολλά δεινά και
άντεξε. Θα φάνταζε αυτονόητο γεγονός να αρχίσει μια νέα εποχή για τη χώρα, ένας
άνεμος χαράς και δημιουργίας να επικρατήσει απ’ άκρου εις άκρο της. Μια-
σύντομα- με δημοκρατικές διαδικασίες, εκλεγμένη κυβέρνηση να πάρει στα χέρια
της τα ηνία της εξουσίας. Με βάση τις πρώτες ανάγκες αλλά και τις υπάρχουσες
λιγοστές οικονομικές δυνατότητες, να βάλει μια τάξη, να εξορθολογήσει τους
στόχους και τομείς της μελλοντικής ανοικοδόμησης. Να τιμωρήσει - όχι με
εκδικητικότατα αλλά μόνο προς παραδειγματισμό - τους συνεργασθέντες με τον
κατακτητή και τους παρανόμως πλουτίσαντες κατά την Κατοχή. Αντιθέτως, να
τιμήσει δεόντως - αξιολογώντας τη δράση τους - όλους εκείνους που πάλεψαν από
οποιοδήποτε μετερίζι για την απελευθέρωση της πατρίδας. Αλίμονο, όμως! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Τα πράγματα
δεν εξελίχθηκαν καθόλου έτσι. Μια αλυσίδα πράξεων από διάφορα φανερά ή κρυφά
κέντρα εξουσίας, που το καθένα έκανε τους δικούς του λογαριασμούς, άνοιξαν τον
ασκό του Αιόλου. Τα γεγονότα που ακολούθησαν την απελευθέρωση ήταν πιο οδυνηρά
και από τα χρόνια της ξενικής κατοχής. Το Ελληνικό αίμα συνέχισε να χύνεται
ασταμάτητα, μόνο που τώρα θύτες και θύματα ήταν συμπατριώτες μας Έλληνες.
Άρχιζε η χειρότερη και η πιο βασανιστική μορφή του πολέμου : Η εμφύλια διαμάχη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Υπάρχουν
κάποια αντικειμενικά δεδομένα που πρέπει από την αρχή να υπογραμμιστούν. Η
ευρύτερη Αριστερά βγαίνει από την κατοχή με πλούσια και θετική προίκα:
Ουσιαστική συμμετοχή στα αντιστασιακά συμβάντα, ένα πανελλήνιας εμβέλειας πυκνό δίκτυο οργανώσεων του Ε.Α.Μ. και της
Ε.Π.Ο.Ν, στις τάξεις των οποίων είναι ενταγμένο μεγάλο πλήθος αξιόλογων
ανθρώπων κάθε προέλευσης και ηλικίας με ιδιαίτερη έμφαση και δύναμη στις τάξεις
της νέας γενιάς. Συγχρόνως, διαθέτει ένα ένοπλο και μπαρουτοκαπνισμένο
παρακλάδι, τον Ε.Λ.Α.Σ. Έχει λοιπόν όλα τα εχέγγυα αλλά και την «καλή έξωθεν
μαρτυρία» να μπει με το σπαθί της στο κοινοβουλευτικό παιχνίδι που θα έπρεπε να
επακολουθήσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Αντίθετα, η
Δεξιά έχει αφετηριακά λιγότερες αντίστοιχες δυνατότητες. Διαθέτει όμως πολλούς
έμπειρους και π α ρ ό ν τ ε ς συμμάχους με σαφείς στόχους και με πλήρη
αίσθηση και<b> πληροφόρηση</b> της
επερχόμενης παγκόσμιας νέας ισορροπίας και κατανομής των δυνάμεων. Ένα
μειονέκτημα για τη δεξιά είναι ότι το
συνεργασθέν με τον κατακτητή τμήμα του λαού προέρχεται δυστυχώς κυρίως από τις τάξεις της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Οι Άγγλοι,
με εμπειρίες αιώνων στη χειραγώγηση λαών, στήνουν με δεξιοτεχνία προκλήσεις -
παγίδες, στις οποίες η άπειρη και αφελής
Αριστερά πέφτει συνεχώς μέσα. Σ’ αυτή τη φάση η ηγεσία της Αριστεράς είναι
ανεπαρκής, ως προς τον τεράστιο ιστορικό ρόλο που εκκαλείτο να διαδραματίσει
Αργότερα, όταν αναλαμβάνει ο Νίκος Ζαχαριάδης, γίνεται και επικίνδυνη. Με συρροή λαθών, παραλείψεων
και πρωτοβουλιών- με αποκορύφωμα την ένοπλη ανταρσία στα βουνά αυτοπυρπολεί την πλούσια προίκα της και γίνεται άθυρμα στα
χέρια των Άγγλων που σύντομα αντικαθίστανται από τα νέα αφεντικά, τους
Αμερικάνους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Η αποχώρηση
των Εαμικών υπουργών από την Εθνική Κυβέρνηση, η αποχή από τις εκλογές του 1946
για την αναθεωρητική Βουλή, το λευκό ψηφοδέλτιο στο δημοψήφισμα για το βασιλιά
ήταν βούτυρο στο ψωμί της Δεξιάς. Έτσι, αυτή, χωρίς διαδικαστικό αντίπαλο,
καταλαμβάνει τους βασικούς τομείς της εξουσίας και αρχίζει την προπαγάνδα ότι η
Αριστερά με την «Δεκεμβριανή στάση»
επεδίωξε την εξ εφόδου κατάληψη της
εξουσίας. Όλα αυτά έφεραν τον απλό κόσμο σε απόγνωση και τον μετέτρεψαν σε
εύκολη λεία στο κυνηγητό που επακολούθησε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Βεβαίως την
Αριστερά την έπνιγε το δίκιο. Τα πράγματα τα καθόριζαν τώρα οι ξένοι, οι
φερτοί, οι άκαπνοι, οι ενδοτικοί στον κατακτητή. Η ηγεσία της όμως δεν είχε το
αναγκαίο απόθεμα ιστορικής γνώσης,
υπομονής και καρτερίας. Δεν είχε προ οφθαλμού τις μακροπρόθεσμες εξελίξεις. Ζούσε με βάση
την επικαιρότητα και την συναισθηματική φόρτιση της συγκυρίας, την ενστικτώδη
αντίδραση της καθημερινής πίεσης των επιμέρους τοπικών γεγονότων. Να μην
ξεχνάμε ότι στο ευθύγραμμο μυαλό μερίδας της ηγεσίας υπήρχε και το όνειρο της
εξ εφόδου κατάληψης της εξουσίας, καταχωνιασμένο σε μια γωνιά του μυαλού με την
πίεση της τελικής αποστολής. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Αντί να
συγκρατεί τον απλό και αγανακτισμένο οπαδό της, που δεν είχε φυσικά τη
δυνατότητα της συνολικής εικόνας, αντί να οργανώνει στη βάση το μακροπρόθεσμο
παιγνίδι της μαζικής πάλης – και στο επίπεδο αυτό είχε προφανή πλεονεκτήματα
από τον αντίπαλο, επέτρεπε πράξεις αυτοδικίας και αντεκδίκησης, που αρκετές έγιναν
και με τη συγκατάθεσή της και μετέφερε την πάλη του λαού στο γήπεδο του
αντιπάλου, εκεί που προφανώς αυτός πλεονεκτούσε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Είναι σωστό
το επιχείρημα ότι η Δεξιά δε σεβάστηκε τις συμφωνίες, είναι σωστό ότι επιδόθηκε
σε ένα κύμα τρομοκρατικών και δολοφονικών ενεργειών και σε πογκρόμ διώξεων. Το
να εξηγούμε όμως με αυτόν τον τρόπο τα γεγονότα είναι μια ρηχή, επίπεδη και
βολική ερμηνεία. Το κρίσιμο ερώτημα είναι: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">«Εσύ τι
κάνεις στις κρίσιμες ώρες;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Έτσι, μετά
τη ήττα στη μάχη της Αθήνας, μετά τη σχεδόν ομαδική αποχώρηση των μαχητών προς
τα βόρεια, το επίσημο καθεστώς άρχισε να οργανώνεται: Άμυνα και επίθεση!
Αντικειμενικός στόχος, η ενοχοποίηση της Αριστεράς και στη συνέχεια η με κάθε τρόπο απομόνωση κι εξόντωσή της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; tab-stops: 18.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Κάποιο οργανωμένο
κέντρο ρύθμιζε με μαεστρία και σειρά όλα τα βήματα που ακολούθησαν. Πρώτα έγινε
το μεγάλο ξεκαθάρισμα. Όλοι πέρασαν από ψιλό κόσκινο. Το ψήφισμα Θ « περί εξυγιάνσεως των δημοσίων υπηρεσιών
» ο αναγκαστικός νόμος 512, που
αφορούσε όλους τους φορείς που εφάπτονταν με τον κρατικό μηχανισμό, το ψήφισμα
ΜΘ «περί ελέγχου νομιμοφροσύνης των υπάλληλων», έγιναν τα «κατάλληλα εργαλεία» στα χέρια αυθαίρετων και προκατειλημμένων κριτών. Με
την ευκαιρία αυτή λύθηκαν όλες οι εκκρεμείς προσωπικές αντιθέσεις του
παρελθόντος, περιουσιακές διαφορές, προσωπικές ή επαγγελματικές αντιζηλίες κι
ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κάποιος. Αρκούσε μια αυθαίρετη καταγγελία του
οιοσδήποτε κι αμέσως κινητοποιείτο ο μηχανισμός του εξωπετάγματος. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Συγχρόνως
στήνεται ένας πυκνός ιστός απαγορεύσεων, ελέγχων για να μην περάσει στους
«μηχανισμούς της εξουσίας» κανένας παλαιός αριστερός, κανένας φιλικά
προσκείμενος και κάθε ανήξερος και αθώος συγγενής όλων αυτών. Το Γ ψήφισμα, τα
«μέτρα τάξεως», ο διαβόητος νόμος 509 έγιναν η αιχμή του δόρατος για τις ανηλεείς
διώξεις που ακολούθησαν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Η σιγουριά
όμως του καθεστώτος ότι πήρε όλα τα μέτρα για την ήττα της Αριστεράς τελικά δεν
επαληθεύτηκε στη μακροπρόθεσμη προοπτική, υποδεικνύοντας εκ των πραγμάτων τις
πολλαπλάσιες δυνατότητες της ειρηνικής αντιμετώπισης των προκλήσεων. Τακτική
δύσκολη, αλλά οι ηγέτες στα δύσκολα κρίνονται. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Η κάθε
εξουσία έχει την ψευδαίσθηση ότι τα αναγκαστικά μέτρα, η βία και η αυθαιρεσία
είναι το ελιξίριο της αθανασίας της. Οποία όμως ψευδαίσθηση! Τελικώς τίποτα δεν
είναι μόνιμο, τίποτα δεν είναι οριστικό και τελεσίδικο. Μέσα από τον πυκνό ιστό
των απαγορεύσεων, μέσα από τα αλλεπάλληλα τείχη των δυσκολιών, η ζωή βρίσκει,
αόρατα με το γυμνό μάτι στην αρχή, μονοπάτια για να εισχωρήσει και να
δημιουργήσει τους πρώτους θύλακες της επόμενης φάσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Έτσι είναι η ζωή! Ειπώθηκε ότι η Ιστορία δεν
επαναλαμβάνεται. Κι όμως, αυτό κάνει συνεχώς. Η παγκόσμια ιστορία είναι μια
αλυσίδα επαναλήψεων. Εντάξει! Σε άλλο κάθε φορά επίπεδο, για να μην πάω κόντρα
στους «σοφούς», αν και προσωπικά δεν είμαι σίγουρος για αυτό. Τα προτερήματα
και τα ελαττώματα του ανθρώπου υπήρχαν από την εποχή του Κάιν φτάνουν μέχρι της
μέρες μας και μάλλον θα συνεχίσουν απτόητα στο μακρινό μέλλον, ίσως
εμπλουτιζόμενα με την πρόοδο της τεχνολογίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Σ’ όλη τη
διάρκεια της οκταετίας 1945-1952, η χώρα «κυβερνάται» από ασθενείς και αδύνατες
κυβερνήσεις συνεργασίας διαφόρων κομμάτων, εννοείται πλην του Κ.Κ.Ε.. Άτολμες
και άβουλες καταναλώνονται σε μια ατέλειωτη σειρά διαβουλεύσεων για την
κατανομή των υπουργείων και των άλλων «νευραλγικών θέσεων» υπό την υψηλή και
αποφασιστική εποπτεία του βασιλιά, Γεωργίου Β΄. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πίσω
διακριτικά, τα νέα αφεντικά οι Αμερικάνοι κινούν τα νήματα και δεν εμφορούνται
από την απολυτότητα του Τσόρτσιλ και του κύκλου του. Έχουν πιο ρεαλιστική
αντίληψη και επιμένουν για συνεργασία όλων των κομμάτων. Ο Σοφοκλής Βενιζέλος,
υποταγμένος στα κελεύσματα του παλατιού, δεν θέλει να έχει τα παθήματα του
μεγάλου Πατέρα του. Ανυποχώρητα αντικομουνιστής, αντιδρά σε κάθε προσπάθεια των
ανθρώπων, κυρίως γύρω από τον Νικόλαο Πλαστήρα, να βρεθεί ένα </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">modus</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">vivendi</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">. Παραπλήσια στάση κρατά και ο Γεώργιος Παπανδρέου.
Πρωθυπουργοί έρχονται και παρέρχονται: Γεώργιος Παπανδρέου, Νικόλαος Πλαστήρας,
Στυλιανός Γονατάς, Αλέξανδρος Διομήδης, Κωνσταντίνος Βούλγαρης, Σοφοκλής
Βενιζέλος, Θεμιστοκλής Σοφούλης, Κωνσταντίνος Τσαλδάρης…..<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Όμως, ενώ
οι κυβερνήσεις είναι άβουλες και άτολμες, οι μηχανισμοί της καταστολής, ο
στρατός, τα σώματα ασφαλείας λειτουργούν σαν καλοκουρντισμένο ρολόι. Τα έκτακτα
στρατοδικεία, οι εκτελέσεις, οι εκτοπίσεις, οι αυτοδικίες και άλλες, πάσης
φύσεως αυθαιρεσίες βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Το πρόβλημα του
δοσιλογισμού ανοίγει για λίγο, μετά από αφόρητες πιέσεις ακόμα και συμμάχων
μας, επιβάλλονται κάποιες συμβολικές τιμωρίες αλλά σύντομα κλείνει οριστικά και
τελεσίδικα. Στις κρίσιμες ώρες η δημιουργία «εσωτερικών ρηγμάτων» στην Εθνική
παράταξη είναι περιττή πολυτέλεια. Ίσα-ίσα, αργότερα, όταν τα πράγματα
χόντρυναν με το «δεύτερο αντάρτικο» οι δυνάμεις που συνεργάστηκαν με τον
κατακτητή, εμβαπτιζόμενες στην κολυμπήθρα του Σιλωάμ, εντάσσονται στο «εθνικό
μέτωπο» και παίζουν με ιδιαίτερη θέρμη το ρόλο τους. Αργότερα γίνονται
αποδέκτες και των αντιστασιακών ευεργετημάτων από τα οποία </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">a</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">priori</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> έχουν αποκλειστεί οι δυνάμεις του Ε.Α.Μ.. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Μόλις πάνε
να κερδίσουν έδαφος οι φωνές, μέσα στις αστικές δημοκρατικές δυνάμεις , που
μιλάνε για λήθη, μέτρα κατευνασμού και επιείκειας, ότι φτάνει πια ο αδελφικός
αλληλοσκοτωμός, ότι πρέπει να γίνει μια εθνική συνεννόηση, ένα νέο κύμα
συλλήψεων «κατασκόπων», με τους αντίστοιχους
ασυρμάτους, έρχεται να ακυρώσει κάθε προσπάθεια. Ο φόβος της
συνοδοιπορίας επισείεται, ως συνεχής απειλή, μπαμπούλας συνενοχής. Οι τεχνητές
οξύνσεις τρέφουν τους βρικόλακες. Η Ασφάλεια - με αρκετά συζητήσιμο τρόπο -
έχει στο χέρι τους διάφορους παράνομους μηχανισμούς, και όποτε θεωρεί χρήσιμο ή
αναγκαίο ανασύρει κάποιον από αυτούς στην επιφάνεια. Όταν αργότερα αρχίζουν οι
αποστολές από το Βουκουρέστι για να υπενθυμίζουν και να διαιωνίζουν την εξουσία
της εξόριστης ηγεσίας τότε, λες και η αστυνομία να έχει τακτικό ραπόρτο, κάνει
τα κατάλληλα χτυπήματα στον κατάλληλο χρόνο και τόπο, διαιωνίζοντας και αυτή με
την σειρά της το κλίμα των διωγμών και της μισαλλοδοξίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Πράξεις
απόγνωσης και απελπισίας. Αδικαιολόγητες ,ωστόσο, είναι και οι πράξεις αντιποίνων
που ακολουθούν. Το μόνο που επιτυγχάνουν είναι να ρίχνουν λάδι στη φωτιά. Γιατί
τα αντίποινα οδηγούν στην επόμενη ανταπάντηση. Έτσι ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται
και τελικός κερδισμένος βγαίνει αυτός που υλικά και στρατιωτικά έχει το πάνω
χέρι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δολοφονία του υπουργού Δικαιοσύνης
Χρήστου Λαδά. Είναι τραγικά εντυπωσιακό το πογκρόμ που ακολούθησε αυτή τη
δολοφονία. Στέναξε από κορμιά ο πίσω τοίχος του Νοσοκομείου της Σωτηρίας, ο
«συνήθης τόπος » εκτελέσεων στο Γουδή. «
Ο τοίχος της μάντρας είναι σίδερο» λέει ο ποιητής εικονοποιώντας δραματικά το
άδικο αίμα που έτρεξε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Σ’ όλες τις
εκλογές που έγιναν μέχρι το 1952, κανένα κόμμα δεν συγκέντρωσε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και πολύ
περισσότερο την απόλυτη πλειοψηφία του λαού. Παρά το κλίμα της τρομοκρατίας,
τις χιλιάδες εκτοπίσεις και εκτελέσεις, παρά τον εμφύλιο που μαίνεται στα
βουνά, παρά το παγκόσμιο αρνητικό κλίμα του Ψυχρού Πολέμου, τα δεξιά κόμματα,
με τυπικό εκπρόσωπο το Λαϊκό Κόμμα του
Κωνσταντίνου Τσαλδάρη, ποτέ δεν μπόρεσαν να πάρουν πλειοψηφικό ποσοστό. Μόνο ο
Αλέξανδρος Παπάγος, με το φωτοστέφανο του στρατάρχη κατόρθωσε να πάρει την
κοινοβουλευτική πλειοψηφία, εκβιάζοντας προηγουμένως τη Βουλή να αλλάξει το
εκλογικό σύστημα σε πλειοψηφικό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Αρωγοί σ’
αυτό βρέθηκαν παράγοντες των αστικών δημοκρατικών κομμάτων και κάποιοι
υστερόβουλοι από αυτούς βλέποντας το ρεύμα, για να μην μείνουν εκτός νυμφώνος,
προσχώρησαν στα ψηφοδέλτια του Ελληνικού Συναγερμού. Ένας από αυτούς ήταν και ο αρχηγός του Δημοκρατικού
Σοσιαλιστικού Κόμματος Γεώργιος Παπανδρέου. Ο Παπάγος εξαφάνισε τους
παλαιοκομματικούς του Λαϊκού Κόμματος. Μια νέα εποχή άρχιζε για την χώρα
και την οικονομική ανασυγκρότησή της.
Τώρα υπήρχαν τα εργαλεία να παρθούν ριζοσπαστικά μέτρα, ένα εκ των οποίων ήταν
η επιτυχημένη υποτίμηση της δραχμής από το Σπύρο Μαρκεζίνη.<b> <o:p></o:p></b></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">20. Ο προοδευτικός
πολίτης μετά την απελευθέρωση <span style="color: red;">α<o:p></o:p></span></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 1.3pt; margin-top: 6.0pt; text-align: justify; text-indent: 45.0pt;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Μπαίνει το ερώτημα: Ποιες είναι οι συνθήκες
ζωής, οι όροι διαβίωσης ενός ανθρώπου που αγωνίστηκε μέσα από το μεγάλο ρεύμα του Εαμίτικου κινήματος ή
τοποθετήθηκε θετικά απέναντι σ’ αυτόν το χώρο; Να διευκρινίσουμε από την αρχή
ότι δε μιλάμε για τους ακτιβιστές της παράταξης, αυτούς που ήδη είναι
κλεισμένοι στις φυλακές και εξορίες, ούτε γι’ αυτούς που ακολούθησαν την
αδιέξοδη μάχη στα βουνά. Η αλήθεια είναι
ότι αρκετοί από αυτούς έφτασαν σ’ αυτή την επιλογή, για λόγους αυτοσυντήρησης, από τα κυνηγητά, βρήκαν στο βουνό το τελευταίο
καταφύγιο αφού όμως προηγουμένως μια
σειρά λαθών, έδωσε λαβή και θάρρος στα
διατεταγμένα όργανα, που σύντομα μετατράπηκαν σε κυνηγούς κεφαλών.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Μιλάμε για
τη μεγάλη μάζα των δημοκρατικών ανθρώπων
που τους συγκίνησε ο αγώνας για την Εθνική Απελευθέρωση από το βάρβαρο
κατακτητή, το όραμα και η ελπίδα για μια δικαιότερη κοινωνία μετά την
απελευθέρωση, τη μεγάλη εκείνη – ίσως πλειοψηφική – μάζα που είδε και εκτίμησε
τους αγώνες και τη δράση του Εαμίτικου
μετώπου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Τώρα έπρεπε ένας τέτοιος άνθρωπος να
ξαναρχίσει τη ζωή του, να βρει μια δουλειά, να θρέψει τα παιδιά του, να τα μορφώσει και να τους
εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον. Όμως η πορεία των γεγονότων τον τοποθετούσαν
μέσα στη μέγγενη των εξελίξεων και τον ανάγκαζαν εκ των πραγμάτων να πάρει
θέση. Οι αντιδράσεις ήταν ποικίλες. Για
λόγους, εύκολα κατανοητούς, πολλοί αναγκάστηκαν να διακόψουν κάθε οργανωτική
σύνδεση με τις Εαμίτικες οργανώσεις. Βεβαίως υπήρξε μεγάλος αριθμός πιστών που
έδειξαν αξιοθαύμαστη επιμονή στα ιδανικά τους, άντεξαν όλη την κλίμακα των
πιέσεων και έγιναν τροφή της εκδικητικής μανίας των αντιπάλων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Όμως όλοι οι άνθρωποι δεν είναι ίδιοι,
όλοι δεν έχουν τις ίδιες αντοχές. Και επιπλέον δε σέρνουν πίσω τους τις ίδιες
υποχρεώσεις. Ο συνεπής και επίμων
αναγκάζεται να απομονωθεί, να
μπει στο περιθώριο της κοινωνίας και αργότερα να περάσει στην παρανομία. Τώρα η
σκέψη του επικεντρώνεται στην επιβίωσή
του και όχι στο δημιουργικό προβληματισμό. Αυτός ο αριστερός δεν χτίζει τώρα
οράματα, προσπαθεί να μείνει ζωντανός, αγωνίζεται να επιβιώσει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Το Κ.Κ.Ε,
που εκ των πραγμάτων είναι ο κορμός του ΕΑΜ, αναγκάζεται να στηριχτεί
στους επίμονους, τους πιστούς, τους δοκιμασμένης εμπιστοσύνης. Αυτό έχει
τις αναπόφευκτες συνέπειες στο επίπεδο της ικανότητας παραγωγής πολιτικής
σκέψης, νηφάλιας αντιμετώπισης της καθημερινότητας , του οραματισμού της
μακρόχρονης προοπτικής. Διότι τα αναγκαία προτερήματα δε συγκατοικούν στο ίδιο
άτομο. Ο καθένας με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Πόσοι και πόσοι από αυτούς
τους πιστούς δε βρέθηκαν με ψηλά το κεφάλι απέναντι στα εκτελεστικά αποσπάσματα πλουτίζοντας – δυστυχώς- τον
ατέλειωτο κατάλογο των θυμάτων της συγκυρίας
και της ανικανότητας των ηγετών τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Πολύ λίγοι δημιουργούν νέα ταυτότητα και ζωή
ξεφεύγοντας τις δυσάρεστες συνέπειες στα
πρώτα πέτρινα χρόνια. Κάποιοι άλλοι κατορθώνουν να διαφύγουν στο εξωτερικό με
χαρακτηριστικό παράδειγμα την αξιόλογη φουρνιά νέων και προικισμένων ανθρώπων,
που με την ομπρέλα της Γαλλικής πρεσβείας και ειδικότερα του Οκτάβιου Μερλιέ
κατορθώνουν να φτάσουν στο Παρίσι. Πολλοί από αυτούς έκαναν αξιοσημείωτη
σταδιοδρομία τα επόμενα χρόνια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Οι
περισσότεροι όμως έμειναν στο εσωτερικό αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουν κατά
πρόσωπο τη νέα κατάσταση. Οι κρατούντες , ευκαιρίας δοθείσης, επιδιώκουν τον
εξανδραποδισμό κάθε προοδευτικού ανθρώπου, την υλική και ηθική εξαθλίωσή του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><b><i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Η υπογραφή δήλωσης μετανοίας έγινε σημάδι
και κριτήριο. Από την αποθέωση, εν μια νυκτί, ο αγωνιστής και ήρωας γινόταν
δακτυλοδεικτούμενος, γιατί όχι πράκτορας και προδότης</span></i></b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Τα σκληρά
και δύσκολα χρόνια έχουν και τις αντίστοιχες αντιμετωπίσεις Όποιος δεν αντέχει
τις συνέπειες των κυνηγητών βάζει μια υπογραφή αποκήρυξης. Αυτός που από μέσα
του παραμένει αναλλοίωτος, προσπαθεί να γίνει ανώνυμος, ζει με την « πίκρα της
ντροπής», αντιμετωπίζει το φτύσιμο των παλαιών συντρόφων, αποχωρεί από το
«χώρο» και μπαίνει στο στίβο της καθημερινής βιοπάλης. Ο άλλος θέτει τις
υπηρεσίες του στα νέα αφεντικά. Η προϊστορία του τον έχει διαρκώς υπόλογο,
αναγκασμένο να επαληθεύει συνεχώς κι αδιαλείπτως τη μεταμέλειά του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Ο αριστερός αυτών των χρόνων αντιμετώπιζε
ένα πυκνό πλέγμα αποκλεισμών. Δεν μπορούσε να είναι δημόσιος υπάλληλος, ούτε
εργαζόμενος σε υπηρεσία εποπτευόμενη αμέσως ή εμμέσως από το κράτος. Χιλιάδες
τέτοιοι υπάλληλοι βρέθηκαν στο δρόμο, διωγμένοι με βάση τα ψηφίσματα της
εποχής. Για πολλά χρόνια ο αποκλεισμός αυτός επεκτεινόταν και στον ιδιωτικό
τομέα, όπως επιχειρήσεις, εργοστάσια εμπορικά καταστήματα κ. α. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Υπάρχουν κι’ άλλοι αποκλεισμοί. Ο
αριστερός δε μπορεί να βγάλει διαβατήριο και να ταξιδεύσει νόμιμα στο εξωτερικό
,δε μπορεί να εκδώσει άδεια οδήγησης αυτοκινήτου. Για ένα διάστημα δε μπορεί να
μετακινείται νομίμως εντός της χώρας από πόλη σε πόλη και για περισσότερα
χρόνια στις βόρειες παραμεθόριες περιοχές. Κάθε τόσο, με περιοδικότητα και σ’
όλο το μήκος και πλάτος της χώρας, γίνονται νέα μαζέματα για εξορίες στα νησιά
στοχεύοντας στη διατήρηση του κλίματος
εκφοβισμού. Άνθρωποι, που με χίλια βάσανα στήνουν μια δουλειά εξορίζονται αφήνοντας πίσω μόνους
και απροστάτευτους, γυναίκες και παιδιά.
Όταν κάποτε επιστρέφουν υπόκεινται στο ιδιότυπο καθεστώς αδείας επιτήρησης έτσι
ώστε με το πρώτο στραβοπάτημα ή με την
παραξενιά του ντόπιου επιτηρητή να ξαναγυρίζει στο νησί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;">Όμως ένα
πρέπει να υπογραμμίσουμε. Ποτέ οι μηχανισμοί βίας και καταπίεσης δεν είναι
τέλειοι Ειδικότερα όταν, λόγω της φύσης του
ρόλου τους στελεχώνονται και από αποβράσματα και προβληματικούς, της
κοινωνίας. Εκείνο που πρέπει να σημειώσουμε- και αυτό το θεμελιώνω από
προσωπική πείρα- είναι: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Όσο σφικτοί κι αν είναι οι καταπιεστικοί
νόμοι, όσο αυστηρές κι αν καταγράφονται οι πολλαπλές απαγορεύσεις, όσο κι αν τα
εμπόδια φαίνονται προς στιγμή αξεπέραστα πάντα, για τον καταπιεζόμενο, θα
υπάρξει ένα παράθυρο ελπίδας, μια διέξοδος διαφυγής, ένα χέρι βοήθειας από ένα
συνάνθρωπο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Αυτή η βοήθεια δεν οφείλεται τις περισσότερες
φορές σε υπόγειες ιδεολογικές συμπάθειες. Είναι η φυσική και αυθόρμητη
αντίδραση του ζώντος όντος να εκδηλώσει την αλληλεγγύη του στον κυνηγημένο, τον
αδικούμενο. Αυτό που σε άλλη ευκαιρία το ονόμασα: το σύνδρομο του Ζορό .<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"> Από αυτούς
τους αποκλεισμούς και τα κυνηγητά πολλοί Εαμίτες οδηγήθηκαν σε άλλα επαγγέλματα, όπως
μικροέμποροι , μικροβιοτέχνες, ελεύθεροι επαγγελματίες, φροντιστές και
λογιστές. Μια σειρά ονόματα επιχειρηματιών των τελευταίων χρόνων έχουν την αφετηρία τους σ’ αυτούς
αποκλεισμούς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">21.
Η δίκη του στρατοδικείου<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δε χρειάστηκαν πολλές ημέρες
αναμονής. Ειδοποιήθηκαν με έναν δεσμοφύλακα ότι σε δυο μέρες θα περάσουν
στρατοδικείο. Ο Μίλτος πάντα ενθουσιώδης
και αισιόδοξος ήταν έτοιμος να δώσει τη μάχη του μέσα στο στρατοδικείο,
αλλά συγχρόνως είχε την ευαισθησία να μη δώσει γραμμή. Το είπε καθαρά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ο καθένας να κάνει αυτό που
νομίζει και πιστεύει…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όλοι είχαν λίγο ή πολύ πληροφορίες
για την παρωδία των δικών και τις εξοντωτικές ποινές που απονέμονταν με το παραμικρό
στους κατηγορημένους. Ακόμα ήξεραν και για τις εκτελέσεις που γίνονται στο
Καζανάκι πίσω από το νεκροταφείο του Βόλου. Δεν ήταν ώρα γι αστεία, αλλά για
περισυλλογή και ψυχραιμία. Σε αυτές τις ακραίες συνθήκες ξεδιπλώνονται και οι
χαρακτήρες των ανθρώπων. Ο φόβος, η λιποψυχία είναι ανθρώπινα χαρακτηριστικά κι
αλίμονο στον άσχετο κι απάνθρωπο να τα υποτιμάει και με εύκολη κρίση έξω απ’ το
χορό να τα καταδικάζει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο πατέρας του Μίμη όρισε τον
καλύτερο δικηγόρο της αγοράς και παρότι άνθρωπος έμπειρος της αγοράς, του έδωσε
αφελώς είκοσι χρυσές λίρες μπαίνοντας στα χρέη για να σώσει το παιδί του. Όμως
δεν ήξερε ότι ο Μίμης ήταν αποφασισμένος να γίνει ολοκαύτωμα. Δεν ήταν έξω από
τα πράγματα, δεν ήταν άμοιρος του αδιέξοδου δρόμου που ακολουθεί, αλλά πώς να το
κάνουμε. Κάποιοι γεννήθηκαν για να είναι πάνω απ το μέσο όρο. Κι εδώ κρύβεται
και η ύστερη ανεπάρκεια της ηγεσίας. Τα καλύτερα μυαλά και τα πιο ατρόμητα
παλικάρια στήθηκαν με περηφάνια απέναντι στα εκτελεστικά αποσπάσματα
πιστεύοντας ειλικρινά ότι ανοίγουν το δρόμο για καλύτερες μέρες στο λαό μας.
«Ευτυχώς» δε ζουν για να δουν τη διάψευση των ελπίδων τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έτσι όταν σύρθηκαν στο δικαστήριο
είδαν ζωντανά την τυφλή δικαιοσύνη να επαληθεύει τ’ όνομά της. Ένας μόνο μάρτυς
κατηγορίας, άγνωστος σε όλους, μ’ ένα ψυχρό πρόσωπο δημίου επαναλάμβανε σχεδόν
λέξη προς λέξη το κατηγορητήριο λες και το είχε αποστηθίσει. Ψευδομάρτυρας που
είχε έρθει απ’ το πουθενά κι αμέσως μετά την αποστολή του θα εξαφανιζόταν. Όταν
τέλειωσε ο συνήγορος του Μίμη του ζήτησε
να δείξει ποιος είναι ο πελάτης του κι αυτός έδειξε τον Γιάννη. Τόσο
ενημερωμένος. Ο πρόεδρος του στρατοδικείου όμως επέπληξε τον συνήγορο ότι κάνει
παραπλανητικές ερωτήσεις. Ήρθε η ώρα των απολογιών και πρώτος ο φερόμενος ως
αρχηγός. Ο Μίμης είχε επιμελώς προετοιμάσει την απολογία του. Η ευφράδεια του,
το αποφασιστικό του ύφος, ο καταγγελτικός του λόγος ενόχλησε σύντομα τους
στρατοδίκες, που του αφαίρεσαν αμέσως το λόγο. Αυτοί είχαν το μαχαίρι αυτοί και
το πεπόνι. Δεν ήταν μέρες να ζητήσεις το δίκιο σου. Η εξουσία έβγαζε όλα τ’
απωθημένα της πάνω στους Αριστερούς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η Ράνια είπε πως οι συγκεντρώσεις
που έγιναν σπίτι της ήταν την περίοδο της Γερμανικής κατοχής και σ’ αυτούς
αναφερόμασταν. Ο Γιάννης είπε ότι έκανε μόνο το καθήκον του απέναντι στην
πατρίδα και τίποτα άλλο. Ο Νικήτας αρνήθηκε τη συμμετοχή σε πράξεις που έλεγε
το κατηγορητήριο και το μόνο που επιθυμεί είναι να επιστρέψει στην οικογένειά
του και το δεύτερό του παιδί που από μέρα σε μέρα έρχεται στη ζωή. Οι υπόλοιποι
αρνήθηκαν κάθε σχέση με την υπόθεση. Οι αγορεύσεις των συνηγόρων πολύ μικρή
επίδραση είχαν στου στρατοδίκες κι αυτό το έβλεπες από την ελάχιστη προσοχή που
έδιναν στα λόγια τους. Οι αποφάσεις ήταν προειλημμένες και λίγο επηρεάζονταν
από τη διαδικασία της εκδικάσεως. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μετά σύντομη «διάσκεψη των δικαστών»
ανακοινώθηκε η απόφαση, που με βάση το κλίμα και τις συνήθειες των ημερών δεν
είχε κάτι το παράξενο και μη αναμενόμενο. Όμως έπεσε ως κεραυνός στα αυτιά των
κατηγορούμενων κι ιδιαίτερα των συγγενών τους. Πέντε καταδίκες εις θάνατον, δύο
σε ισόβια και οι άλλοι αθώοι. Εκείνη τη στιγμή κανείς δεν ήξερε μια μικρή
λεπτομέρεια. Οι τρεις – Μίμης, Ράνια και Γιάννης- παμψηφεί και οι υπόλοιποι δυο
-Νικήτας και Στάθης- με ψήφους τρία κατά δύο. Αυτό θα είχε τη σημασία του και
θα φαινόταν σε λίγες ημέρες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σε λίγες ώρες οι καταδικασθέντες
επέστρεψαν στις φυλακές του Βόλου. Εκεί έγινε το πρώτο επισκεπτήριο των
συγγενών. Δάκρυα κι απόγνωση. Δεν ήταν ξεκάθαρο ποιος παρηγορεί ποιον. Οι έξω
τους μέσα ή το ανάποδο. Ο πατέρας του Μίμη ερείπιο έλεγε στο γιο του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μα ο αλήτης, ο απατεώνας. Του
έδωσα είκοσι χρυσές και μου υποσχέθηκε ότι θα σε σώσει! Θα γυρίσω τα πάντα
ανάποδα για να σε σώσω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Άσε πατέρα. Ότι είναι να γίνει θα
γίνει. Πρόσεχε τη μαμά και την Αφροδίτη» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Του τόνισε ο Μίμης, αλλά εκείνος
ήταν έξαλλος. Να χάσει το γιο του; Αδύνατο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η Ράνια μαζί με τις άλλες γυναίκες
κρατούνταν σε άλλο χώρο κι αυτή ήταν μόνη κι έρημη. Δεν είχε δικούς της
ανθρώπους. Εκείνος για τον οποίο έτρεφε κι ένα κρυφό αίσθημα και μια αμυδρή
ελπίδα να συνδέσει μαζί την τύχη του είχε χωρίς καμιά προειδοποίηση μια μέρα
εξαφανιστεί. Στην αρχή ήλπιζε ότι ίσως να πήγε κάπου σε αποστολή με το κόμμα,
αλλά όταν οι μέρες περνούσαν χωρίς
κανένα νέο του όλο και αυξανόταν η πεποίθηση ότι τον έφαγαν μπαμπέσικα. Επειδή δεν
ήταν σίγουρη δεν έκανε αυτές τις σκέψεις κοινωνό με τον ανιψιό του Μίμη κι
άφηνε το θέμα σε εκκρεμότητα. Ο δεσμός τους μέχρι τώρα δεν είχε προλάβει να
ολοκληρωθεί. Μερικά τρυφερά φιλιά και μια αόριστη ατμόσφαιρα ότι στο μέλλον θα
ζήσουν μαζί. Αν οι υποψίες της ήταν αληθινές, ας την σκοτώσουν. Δεν έχει νόημα
να συνεχίζει τη ζωή μόνη κι έρημη. Το μόνο καθήκον τώρα ήταν να συνεφέρει όσο
της ήταν μπορετό την Αντιγόνη που απ’ τη στιγμή που άκουσε την καταδίκη
βρισκόταν σε κατάσταση σοκ. Της έδινε ελπίδα ότι κάτι θα γίνει και δε θα
εφαρμοστεί η απόφαση. Τι άλλο μπορούσε να κάνει κι αυτή η κακομοίρα που από
μέσα της είχε παραδώσει τα όπλα αλλά δεν ήθελε να το ομολογήσει στην Αντιγόνη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας έβλεπε μπροστά του τη
σκοτεινιά, αλλά έπρεπε να κρατήσει την ψυχραιμία του και να εμψυχώσει κατά το
δυνατόν την ετοιμόγεννη αγαπημένη του Μαριώ. Οπλίστηκε με το τελευταίο απόθεμα
ψυχραιμίας κι αντιμετώπισε τη Μαριώ, προετοιμάζοντας την για τα χειρότερα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μαριώ μου, γλυκιά μου γυναίκα σε
σένα αφήνω τα παιδιά μου. Σου έχω εμπιστοσύνη. Ξέρω ότι δεν μπόρεσα να σταθώ
άξιος σύζυγος και πατέρας, αλλά δε φταίω μόνο εγώ. Οι γενικές εξελίξεις με
καπάκωσαν και με παρέσυραν μαζί τους. Είναι άδικο αλλά τι μπορούμε εμείς να
κάνουμε. Όμως να σου πω την αμαρτία μου. Μέσα μου ζει μια ελπίδα ότι δε χάθηκαν
όλα. Κάτι θα γίνει. Εσύ κάνε υπομονή και δείξε πόσο δυνατή γυναίκα είσαι!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τη δεύτερη μέρα ο Μίμης τον
πλησίασε με όρεξη για συζήτηση. Ήξερε ότι ήταν πριν από την τελική λύση και
κάθισε προσεκτικά να τον ακούσει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Κοίτα Νικήτα. Τα πράγματα έφτασαν
στο Αμήν κι εσύ είσαι ο πιο στενός μου φίλος. Ήταν μεγάλη η τιμή για μένα που
ήσουν φίλος μου. Άλλωστε αργότερα
δεθήκαμε και με συγγενικούς δεσμούς και το ενδιαφέρον μου για σένα μεγάλωσε.
Εγώ ξέρω μάλλον τη μοίρα μου. Θα με στήσουν στον τοίχο να κορέσουν τη λύσσα που
τους έχει κυριεύσει. Δε μετανιώνω για τίποτα. Αν η ζωή γύριζε πίσω τα ίδια θα
έκανα. Εμένα με σφράγισε η ύπαρξη του θείου μου Αντώνη. Ήμουν απ’ την αρχή
προετοιμασμένος και για τη χειρότερη εκδοχή. Τώρα η ώρα έφτασε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας αποπειράθηκε να τον
διακόψει μα ο Μίμης κάθετα τον απέτρεψε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Άσε με να τελειώσω δυο τρία
πράγματα που θέλω να σου πω. Δε θα έχω πολλές ευκαιρίες αργότερα. Εσύ υπάρχει
μια πιθανότητα να τη γλυτώσεις. Εγώ θα χαρώ για σένα. Έχεις οικογένεια και
παιδιά κι είναι κρίμα να μείνουν τόσο νωρίς χωρίς πατέρα. Αν αυτό γίνει και
μείνεις ζωντανός έχω μια απαίτηση από σένα. Η σύλληψη της ομάδας δεν είναι
καθόλου τυχαία. Ποιοι ήξεραν αυτό το συνδυασμό των ονομάτων ; Ο μάρτυρας
κατηγορίας ήταν ένας αχυράνθρωπος που έμαθε το μάθημά του νεράκι και πέραν
τούτου δεν ήξερε που πάνε τα τέσσερα. Υπήρξε σαφώς καταδότης και μάλιστα
γνώστης πλήρως των ανθρώπων με τους οποίους ερχόμουν σε επαφή. Έχω την ευθύνη
και παίρνω στο λαιμό μου κι άλλους συντρόφους..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δε κρατήθηκε. Το στόμα του άνοιξε
αυτόματα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μη λες τέτοια πράγματα! Θα βγάλεις
κι από πάνω ένοχο τον εαυτό σου; Όχι Μίμη. Εσύ έκανες το καθήκον σου καλύτερα
απ’ όλους. Μη…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο
Μίμης τον διέκοψε πριν να τελειώσει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δεν έχουμε πολύ χρόνο. Άσε με να
τα πω όλα. Προσωπικά έχω μια υποψία ποιος είναι ο προδότης. Για μένα είναι ο
καθοδηγητής μας στην αρχή, ο Δημήτρης, ο δήθεν δάσκαλος. Η συμβουλή μου είναι
μην πάρεις δεδομένο τίποτα απ’ ό,τι γνωρίζουμε γι αυτόν. Τελικά ήταν ένα φίδι
που εισχώρησε στις γραμμές μας. Μια σκέψη με κυνηγάει τον τελευταίο καιρό. Όταν
ρώτησα το θείο Αντώνη για τον Δημήτρη δεν τον ήξερε καθόλου. Με την ολιγοήμερη
«εξαφάνισή» του φρόντισε να μη γίνει η μεταξύ τους συνάντηση. Φαίνεται στο
διάστημα αυτών των ημερών φρόντισε να τον εξαφανίσει. Δυστυχώς τότε δεν τα
συνδύασα στο μυαλό μου, όμως εγκαίρως σταμάτησα να τον πληροφορώ από διαίσθηση
και μόνο. Κι έτσι σώθηκαν μια σειρά παιδιά, όπως κι ο δικός σου πυρήνας. Γιατί
στα λέω όλα αυτά; Πρέπει ο κύριος να πληρώσει το τίμημα της προδοσίας του.
Αισθάνομαι ενοχές γιατί πήρα ανθρώπους στο λαιμό μου. Κοίτα μην τυχόν κάνεις κάτι
στο μέλλον»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εντάξει Μίμη στο υπόσχομαι, αν έχω
την ευκαιρία..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είπε το πρώτο ψέμα στον καλύτερο,
τον πιο αγαπημένο φίλο του! Ήξερε ότι θα γλυτώσει την εκτέλεση, όπως ήξερε ότι
ο Μίμης περνάει τις τελευταίες ώρες του. Κι αυτό με τίποτα δεν μπορούσε να τ’
ομολογήσει. Ο Αρχιφύλακας των φυλακών του Ρήγα Φεραίου ήταν κολλητός φίλος του
θειου του, που ήταν λογιστής κι όταν τον φώναξαν στο γραφείο για τη συμπλήρωση
κάποιων γραφειοκρατικών στοιχείων, όπως έγινε και με όλους τους
συγκατηγορούμενους της υπόθεσης του είπε καθαρά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μην ανησυχείς, δεν είσαι στη λίστα
για εκτέλεση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μα πώς ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εσείς δεν ξέρετε, αλλά εγώ διάβασα
την απόφαση του στρατοδικείου. Σε θάνατο είναι καταδικασμένοι παμψηφεί τρεις.
Εσύ δεν είσαι μέσα σ’ αυτούς. η απόφαση για σένα είναι τρία κατά δύο και μέχρι
τώρα αυτές οι θανατικές καταδίκες που δεν είναι παμψηφεί μετατρέπονται σε
ισόβια. Σε παρακαλώ μέχρι την τρίτη μέρα να μην σου ξεφύγει κουβέντα. Σου έκανα
την ενημέρωση αυτή γιατί εκτιμώ το θειο σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ποιοι είναι οι τρεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αρκετά σου είπα και τσιμουδιά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">22.
Η μαύρη νύχτα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το ένιωθες από νωρίς το απόγευμα.
Μια ένταση κυριαρχούσε στην ατμόσφαιρα μέσα στη φυλακή. Όχι μόνο στους
κρατούμενους αλλά και στο προσωπικό της φυλακής. Έκτακτες σκοπιές στις πόρτες
και στα ευαίσθητα σημεία του περιβάλλοντος χώρου. Ενώ νωρίς ακούστηκε το
σιωπητήριο κανένας δε κοιμόταν. Όμως ενώ όλοι ήταν ξύπνιοι, μια βουβαμάρα ήταν
απλωμένη σαν πένθιμο σεντόνι πάνω στη φυλακή. Μέσα στο θάλαμο ένα σχεδόν βουβό
αναφιλητό κάποιου από τους καταδικασμένους έσπαγε τη σιωπή. Λίγο πολύ όλοι το
είχαν μυριστεί. Σήμερα θα τους πάρουν, στο μέσο της νύχτας, πριν τα ξημερώματα.
Ίσως το ίδιο άγρυπνοι να ήταν κι μια μικρή ομάδα φαντάρων σε άλλο χώρο που θα
έπαιζαν το ρόλο του εκτελεστικού αποσπάσματος. Κανένας δε χαιρόταν, αλλά και
κανείς δεν τολμούσε να αποτολμήσει την έστω αμυδρά αντίρρηση. Η εντολή ήρθε από
ψηλά και η συμμόρφωση σε αυτή ήταν αυτονόητη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κατά τις τρεις το πρωί, αρκετά πριν
το ξημέρωμα ακούστηκαν θόρυβοι από το
άνοιγμα της βαριάς σιδερένιας πόρτας ν’ ανοίγει και το μουγκρητό του
στρατιωτικού αυτοκινήτου να μπαίνει στον προαύλιο χώρο. Χωροφύλακες με δυνατές
φωνές να μοιράζουν διαταγές αριστερά και δεξιά. Στο θάλαμο μπήκε σιωπηρός και
κατηφής ο Αρχιφύλακας και φώναξε δυο ονόματα: Μίμης Χωματάς και Γιάννης
Πετρόπουλος. Να ετοιμαστούν για την εφαρμογή της απόφασης του δικαστηρίου.
Ψύχραιμοι και οι δυο προχώρησαν μπροστά ενώ ένας στεναγμός ανακούφισης βγήκε
από το στόμα του Στάθη. Ο Νικήτας αμίλητος, αλλά τα δάκρυα να τρέχουν απ’ τα
μάτια του προχώρησε και τους αγκάλιασε έναν- έναν χωρίς να πει κουβέντα. Τα
μάτια έλεγαν ολόκληρη ιστορία. Ο Μίμης του
ψιθύρισε στ’ αυτί<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μην ξεχάσεις…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τα τελευταία λόγια του Μίμη προς
όλους ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Κουράγιο αδέλφια ! Θα έρθουν
καλύτερες μέρες. Σας φιλώ όλους και να με θυμάστε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αυτή ήταν η τελευταία φορά που είδε
τον Μίμη ζωντανό, μα ή εικόνα του ήταν φυλαχτό σε μια απόρθητη γωνιά της
καρδιάς του. Εκείνο που τώρα δεν ήξερε
κι αργότερα θα το μάθαινε είναι ότι μόλις ανέβηκαν στο στρατιωτικό όχημα εκεί σε
μια γωνιά χλωμή κι αμίλητη τους περίμενε η άτυχη Ράνια. Χωρίς να πούνε κουβέντα
έδεσαν σφιχτά τα χέρια, ενώ από την έξω μεριά με άγρυπνα μάτια τους
παρακολουθούσαν οι χωροφύλακες. Κι άρχισε η πορεία προς τα πάνω. Μπήκαν στη Νέα
Ιωνία από την Αναπαύσεως κι αφού ξεπέρασαν το νεκροταφείο έφτασαν στον τόπο της
εκτέλεσης. Το απόσπασμα τους περίμενε ήδη. Όλοι αμίλητοι και το έγκλημα σε λίγο
με τις εντολές του αξιωματικού ολοκληρώθηκε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έχω την απορία, που κανείς δε θα
μπορέσει να μου απαντήσει. Έχουν περάσει πολλά χρόνια και το πιθανότερο όλοι οι
με οποιοδήποτε ρόλο συμμετέχοντες να μην είναι πια ζωντανοί. Όμως όλα τα χρόνια που ζούσαν, αλήθεια, τι
σκέψεις έκαναν; Τι εξομολογήθηκαν ίσως σε δικούς τους ανθρώπους; Υπήρξαν
τύψεις; Η συνήθης δικαιολογία « εντολές εκτελούσαμε» αλάφρυναν καθόλου τις συνειδήσεις τους; Αν
ήταν θρησκευόμενοι το είπαν στον εξομολόγο τους; Τι τους είπε αυτός; Έβλεπαν
εφιάλτες κι αν ναι ποιο ήταν το περιεχόμενό τους. Τα πρόσωπα των αδίκως
εκτελεσθέντων περιλαμβάνονταν σ’ αυτούς; Ερωτήματα ! Ερωτήματα χωρίς απαντήσεις
που μαζί με μια σειρά άλλα προσπαθούν να γίνουν εφιάλτης σε μένα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Γιατί τόσος πόνος; Γιατί τόσες ζωές
άξιων ανθρώπων κοπήκαν τόσο νωρίς κι απότομα;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">23.
Η άλλη μέρα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το πρωί η χωροφυλακή ειδοποίησε
τους συγγενείς να παραλάβουν για ταφή τους σωρούς των εκτελεσμένων. Εκεί
εμφανίστηκε η τραγικότητα των ανώμαλων καταστάσεων. Τη σορό της Ράνιας μέχρι
την άλλη μέρα κανείς δεν ζήτησε να την παραλάβει κι έτσι αδιάβαστη παραχώθηκε
σ’ έναν ανώνυμο τάφο. Οι δυο οικογένειες με μια σύντομη τελετή με παρόντες μόνο
τους στενούς συγγενείς θάφτηκαν στο νεκροταφείο. Η εκτέλεσή τους ανακοινώθηκε
με δελτίο τύπου στις εφημερίδες για τους τυπικούς λόγους εφαρμογής των
αποφάσεων, αλλά και για παραδειγματισμό όσων θα είχαν τη «φιλοδοξία» να κάνουν
κάτι. Ας βγάλουν το σκασμό κι ας κάτσουν στ’ αυγά τους…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στη φυλακή ήρθε η μικρή Αφροδίτη να
παραλάβει τα πράγματα του αδελφού της και εξήγησε το λόγο που θέλει να δει τον
Νικήτα. Μέσα στην απάνθρωπη γενική ατμόσφαιρα υπάρχουν και ευαισθησίες. Της
δόθηκε η άδεια. Εκεί του ανακοίνωσε ότι τη μέρα της ταφής του αδελφού της η
ξαδέλφη της και γυναίκα του Μαριώ γέννησε με τη βοήθεια της μαμής ένα υγιέστατο
αγοράκι. Η Αφροδίτη τον ενημέρωσε, μαυροφορεμένη και με δάκρυα στα μάτια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Η Μαριώ μου ζήτησε να σου πω ότι
για λίγες μέρες δεν μπορεί να κατέβει να σε δει. Και να μην ανησυχείς, όλα
είναι εντάξει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Χωρίς να το θέλει του ήρθαν δάκρυα
στα μάτια <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σε ευχαριστώ Αφροδίτη που μας
παραστάθηκες σε αυτές τις δύσκολες για όλους μας στιγμές. Πες σε παρακαλώ στους
δικούς σου πως οι τελευταίες σκέψεις του Μίμη ήταν για σας…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο θάνατος και η ζωή είναι άρρηκτα
δεμένοι μαζί. Μια ατέλειωτη αλυσίδα με κρίκους, που δεν έχει αρχή και τέλος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν πρόλαβε όμως να δει τη γυναίκα
και τον γιο του. Με συνοπτικές διαδικασίες πήρε μεταγωγή στις φυλακές της
Κέρκυρας, όπου μετά κόπου και βασάνων έφτασε εκεί και τον έβαλαν στο θάλαμο των
μελλοθανάτων. Αυτό που ήξερε και ήλπιζε να είναι αλήθεια ότι για
γραφειοκρατικούς μόνο λόγους ακόμα η μετατροπή της ποινής του δεν είχε
ολοκληρωθεί. Παρότι ήξερε, ανθρώπινο είναι να έχει μια ανησυχία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Λες ο αρχιφύλακας στο Βόλο να μην
ήξερε καλά την περίπτωσή του; Λες μια από τις επόμενες νύχτες να χτυπήσει η
καμπάνα και γι αυτόν;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">23.
Η άλλη μέρα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το πρωί η χωροφυλακή ειδοποίησε
τους συγγενείς να παραλάβουν για ταφή τους σωρούς των εκτελεσμένων. Εκεί
εμφανίστηκε η τραγικότητα των ανώμαλων καταστάσεων. Τη σορό της Ράνιας μέχρι
την άλλη μέρα κανείς δεν ζήτησε να την παραλάβει κι έτσι αδιάβαστη παραχώθηκε
σ’ έναν ανώνυμο τάφο. Οι δυο οικογένειες με μια σύντομη τελετή με παρόντες μόνο
τους στενούς συγγενείς θάφτηκαν στο νεκροταφείο. Η εκτέλεσή τους ανακοινώθηκε
με δελτίο τύπου στις εφημερίδες για τους τυπικούς λόγους εφαρμογής των
αποφάσεων, αλλά και για παραδειγματισμό όσων θα είχαν τη «φιλοδοξία» να κάνουν
κάτι. Ας βγάλουν το σκασμό κι ας κάτσουν στ’ αυγά τους…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στη φυλακή ήρθε η μικρή Αφροδίτη να
παραλάβει τα πράγματα του αδελφού της και εξήγησε το λόγο που θέλει να δει τον
Νικήτα. Μέσα στην απάνθρωπη γενική ατμόσφαιρα υπάρχουν και ευαισθησίες. Της
δόθηκε η άδεια. Εκεί του ανακοίνωσε ότι τη μέρα της ταφής του αδελφού της η
ξαδέλφη της και γυναίκα του Μαριώ γέννησε με τη βοήθεια της μαμής ένα υγιέστατο
αγοράκι. Η Αφροδίτη τον ενημέρωσε, μαυροφορεμένη και με δάκρυα στα μάτια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Η Μαριώ μου ζήτησε να σου πω ότι
για λίγες μέρες δεν μπορεί να κατέβει να σε δει. Και να μην ανησυχείς, όλα
είναι εντάξει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Χωρίς να το θέλει του ήρθαν δάκρυα
στα μάτια <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σε ευχαριστώ Αφροδίτη που μας
παραστάθηκες σε αυτές τις δύσκολες για όλους μας στιγμές. Πες σε παρακαλώ στους
δικούς σου πως οι τελευταίες σκέψεις του Μίμη ήταν για σας…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο θάνατος και η ζωή είναι άρρηκτα
δεμένοι μαζί. Μια ατέλειωτη αλυσίδα με κρίκους, που δεν έχει αρχή και τέλος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν πρόλαβε όμως να δει τη γυναίκα
και τον γιο του. Με συνοπτικές διαδικασίες πήρε μεταγωγή στις φυλακές της
Κέρκυρας, όπου μετά κόπου και βασάνων έφτασε εκεί και τον έβαλαν στο θάλαμο των
μελλοθανάτων. Αυτό που ήξερε και ήλπιζε να είναι αλήθεια ότι για
γραφειοκρατικούς μόνο λόγους ακόμα η μετατροπή της ποινής του δεν είχε
ολοκληρωθεί. Παρότι ήξερε, ανθρώπινο είναι να έχει μια ανησυχία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Λες ο αρχιφύλακας στο Βόλο να μην
ήξερε καλά την περίπτωσή του; Λες μια από τις επόμενες νύχτες να χτυπήσει η
καμπάνα και γι αυτόν;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Η ανησυχία αυξανόταν όταν οι εκτελέσεις εκεί συνεχίζονταν με τους
συνήθεις ρυθμούς. Πέρασαν μέρες για να φτάσει στη φυλακή η απάντηση στο γράμμα
που είχε στείλει απ’ την πρώτη μέρα στη Μαριώ του. Όταν έφτασε γέμισε από χαρά.
Οι δικοί του ήταν καλά κι ο γιος του αχόρταγος συνεχώς βυζαίνει, αλλά και
δυναμώνει. Του έλειπαν αφόρητα και τον διακατείχε η αγωνία πως τα βγάζουν πέρα
χωρίς πόρους, αλλά προς το παρόν δεν μπορούσε να βοηθήσει έτσι κι αλλιώς την
κατάσταση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μια μέρα τον κάλεσαν στα γραφεία
της φυλακής και του ανακοίνωσαν επισήμως τη μετατροπή της ποινής του σε ισόβια.
Αυτό δεν του έλυνε προς το παρόν κανένα πρόβλημα, αλλά του έφυγε, όπως και να
πεις, η αγωνία της κάθε νύχτας με τις νέες κάθε φορά εκτελέσεις. Από την πρώτη
μέρα στο σύντομο προαυλισμό των πλησίασαν άλλοι πολιτικοί κρατούμενοι να τον
ενημερώσουν για τις συνθήκες, τι πρέπει να προσέχει και που να απευθυνθεί αν
έχει κάποιο πρόβλημα. Κατάλαβε ότι κι εδώ υπάρχει μυστική οργανωμένη κομματική
δράση. Θα μπορούσε να του φανεί χρήσιμη στο μέλλον, μα από τις πρώτες κιόλας
μέρες μέσα του ωρίμαζε η σκέψη να αποτοξινωθεί από τέτοιες δραστηριότητες.
Ευγενικά και με σεβασμό τους εξήγησε ότι δεν θέλει πλέον τέτοιες σχέσεις. Θέλει
από δω και πέρα να περπατήσει ανεξάρτητος και μόνος στη ζωή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Κι εδώ ήταν το μεγάλο του λάθος. Σε συνθήκες
οριακές και μεγάλων αντιθέσεων αν δεν είσαι με τη μία πλευρά είσαι αυτόματα με
την άλλη. Ουδετερότητα και μη συμμετοχή είναι λόγια του αέρα. Αντικειμενικά
είσαι με τον εχθρό. Αλλά ο κακομοίρης ήταν νέος και δεν είχε προηγούμενες
εμπειρίες κομματικής ζωής και ιδιαίτερα σε συνθήκες φυλακής. Η πρώτη ορατή
αντίδραση ήταν η πλήρης απομόνωσή του. Δεν τον πλησίαζε κανένας να του μιλήσει.
Με το γνωστό ασαφή τρόπο ενημέρωσης στόμα με στόμα χαρακτηρίστηκε παράξενος,
ιδιόμορφος και σε προέκταση ίσως επικίνδυνος. Αυτός θα ήθελε απλές φιλικές
σχέσεις με δυο τρείς που θα επέλεγε, αλλά δε βρήκε κανέναν πρόθυμο. Η γραμμή
της είχε περάσει παντού χωρίς εξαιρέσεις<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">25.
Η δήλωση αποκήρυξης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μέσα στην περιορισμένη ζωή της
φυλακής, όπου όλα συμβαίνουν ενώπιον όλων τίποτα δε μένει κρυφό. Και κάθε
διεύθυνση φυλακής έχει πολλά «μάτια» για να κρατάει υπό τον έλεγχο της την
κατάσταση. Δεν αναφέρομαι στους δεσμοφύλακες, που αυτή είναι οπωσδήποτε η δουλειά τους. Η διεύθυνση διαθέτει πάντα
πληροφοριοδότες σ’ όλη την κλίμακα της εσωτερικής κομματικής ιεραρχίας. Η
πληροφορία έφτασε εγκαίρως στ’ αυτιά της και καταγράφτηκε στο φάκελο της
εσωτερικής του ζωής. Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν για τον ίδιο τον Νικήτα. Είπαμε
δε θέλει κομματικές συνδέσεις, αλλά όχι να μην υπάρχει ένας άνθρωπος να
ανταλλάσσει δυο κουβέντες. Η απομόνωση του στοίχιζε. Η ομάδα συμβίωσης είχε τη
δυνατότητα να μοιράζει επιπλέον τρόφιμα που έφερναν συγγενείς επισκέπτες γιατί
το συσσίτιο ήταν φτωχό και πάντως κατώτερο από τις ανάγκες σωστής σίτισης ενός
ανθρώπινου οργανισμού. Του έλειπαν εντελώς αλλαξιές με εσώρουχα και κάθε είδος
προσωπικής υγιεινής. Του κακοφάνηκε αυτή η συμπεριφορά, αλλά δε γινόταν να
ρίξει τα μούτρα του και να ζητήσει βοήθεια. Ήταν και θέμα προσωπικής
περηφάνιας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έτσι έζησε τους επόμενους μήνες με
την υγεία του σε χαμηλή πτήση, την ψυχολογία του στο άπατο βάραθρο και το
σκοτάδι να του κρατάει κλειστές όλες τις διεξόδους. Είχε αραιή αλληλογραφία με
τη Μαριώ του στην οποία ωραιοποιούσε αρκετά τις καταστάσεις, που ζούσε για να
την καθησυχάζει και τα νέα απ’ το Βόλο ήταν καλά ή αυτό τουλάχιστον έλεγαν τα
γράμματά της. Συνεχώς της έδινε ελπίδες ότι η κατάσταση θα καλυτερέψει κι ότι
σύντομα θα βρεθεί κοντά τους να ζήσουν επιτέλους σαν οικογένεια. Δεν τολμούσε να ζητήσει κάτι ξέροντας και
την κατάσταση εκεί, μα υπήρχε μια αισιόδοξη είδηση ότι την βοηθούσε η οικογένεια
του Μίμη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στους οκτώ μήνες τον κάλεσαν από το
γραφείο του διευθυντή. Με το εύλογο καρδιοχτύπι μπήκε μέσα. Πέρα απ’ αυτόν σε
δυο καρέκλες πλάγια ήταν δυο κουστουμαρισμένοι τύποι που μύριζαν από απόσταση
για Ασφαλίτες<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Κάτσε Νικήτα!» του είπε με ήρεμη
φωνή ο διευθυντής και του έδειξε τη μόνη άδεια καρέκλα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Τι συμβαίνει με σένα ; Γιατί είσαι
μαλωμένος μ’ όλους;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Με κανέναν δε μάλωσα. Εγώ το είπα
καθαρά και ξάστερα και μέσα στο δικαστήριο. Το μόνο που θέλω είναι να γυρίσω
στην οικογένεια μου. Τι κάνουν οι άλλοι είναι δικό τους θέμα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ποια είναι η γνώμη σου για την
ξενοκίνητη εξέγερση των κατσαπλιάδων στα βουνά να σκλαβώσουν τη χώρα μας στους
Ρώσους κομμουνιστές»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δεν είχα και δεν έχω καμιά σχέση
με αυτά τα πράγματα. Προφανώς δε συμφωνώ ότι τα προβλήματα λύνονται με
πολέμους»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Οι δυο Ασφαλίτες αμίλητοι ακροατές
μόνον της συζήτησης άκουγαν όμως μετά προσοχής τις απαντήσεις<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πέρασε ένα εξάμηνο χωρίς εξελίξεις
κι ένα πρωινό τον κάλεσαν πάλι στο γραφείο του διευθυντή. Εκεί βρισκόταν ένα
τρίτο άγνωστο πρόσωπο, που φαινόταν ότι έχει τον πρώτο λόγο. Χωρίς καθυστέρηση
άρχισε να μιλάει μπαίνοντας κατευθείαν στο ψητό<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Κύριε γνωρίζεται την απόφαση της
δικαιοσύνης για το πρόσωπό σας. Θάνατος. Το κράτος φέρθηκε σε σας με ευσπλαχνία
και μετέτρεψε την ποινή σε ισόβια. Σ’ όλη τη διάρκεια της φυλακίσεώς σας δείξατε
καλή διαγωγή και οι αρμόδιες αρχές αποφάσισαν ειδικά για σας να επιστρέψετε
στην οικογένειά σας κάτω από ορισμένες συνθήκες. Πρώτον πρέπει να έχουμε ένα
επίσημο δείγμα της μεταμέλειάς σας και δεύτερον ότι θα απέχετε αυστηρώς από
κάθε πολιτική ενέργεια οποιουδήποτε χρώματος. Να σας διευκρινίσω ότι η ποινή
σας δεν καταργείται. Απλώς αναστέλλεται. Δηλαδή αν οι τοπικές αρχές κρίνουν ότι
παρενέβης τους όρους που σου ορίστηκαν θα επιστρέψεις εδώ…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας δεν ήξερε το υπόβαθρο
αυτής της πρωτοβουλίας. Ο μηχανισμός δίωξης των αριστερών που ήταν σταθερός και
δυνατός ανεξαρτήτως των συχνών κυβερνητικών αλλαγών είχε κάνει βήματα αλλαγής.
Έδινε τη μάχη της ψυχολογικής ήττας της Αριστεράς κι αυτό θα γινόταν πιο εύκολο
αν σε κάθε χώρο έπαιρνε δηλώσεις μετανοίας από τα επώνυμα τοπικά στελέχη. Μέσα
στα πλαίσια αυτής της τακτικής ήταν και το σημερινό διάβημα. Ήδη ο Νικήτας είχε
θέσει στον εαυτό του μια σειρά ερωτήματα για την πορεία που ακολουθήθηκε. Δεν
γνώριζε βέβαια γεγονότα και δεν είχε ανθρώπους να τα συζητήσει. Απλώς
κλωθογύριζαν στο μυαλό του με κυρίαρχη την επιθυμία της επιστροφής στην
οικογένειά του. Ο γιος του έκλεισε τα δυο του χρόνια κι ακόμα δεν τον είχε
αντικρύσει. Έτσι ήταν και ψυχολογικά έτοιμος για μια λύση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Δεν έχασε χρόνο κι απάντησε αμέσως<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δέχομαι! Να μου εξασφαλίσετε μέσον
να επιστρέψω στην πόλη μου. Κατάλαβα ότι ζητάτε δήλωση αποκήρυξης. Δώστε μου το κείμενο να το υπογράψω» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αυτή η άμεση απάντηση ικανοποίησε
τον υπηρεσιακό παράγοντα, που του είπε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα χρειαστούν μερικές μέρες για
τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και όλα θα γίνουν. Ιδού το κείμενο της δήλωσης»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Του έριξε μια βιαστική ματιά κι
έβαλε από κάτω τη τζίφρα του. Ήξερε ότι έριχνε μια ταφόπλακα στο παρελθόν του,
μα αν αναλογιστείς πόσες αλλαγές συνέβησαν αυτά τα χρόνια ίσως αυτό ήταν μια
λύση. Από φέρελπις νέος με εσωτερική φιλοδοξία και όρεξη να προχωρήσει στα
γράμματα και ίσως να σπουδάσει παραπάνω θα γινόταν πάλι μπαλωματής στην
παράγκα, που έλεγε μαγαζί αφού οι οικογενειακές υποχρεώσεις δεν του άφηναν κι
άλλα περιθώρια<br />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">24.
Επιστροφή στην οικογένεια<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εξαντλημένος γενικά από τη φυλάκιση
του και μετά από ένα ταξίδι που κράτησε δυο ολόκληρες μέρες χτύπησε την πόρτα
του σπιτιού του. Όταν άνοιξε η πόρτα η Μαριώ έβαλε τις χαρούμενες φωνές<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ήρθε ο μπαμπάς μας !»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κι έπεσε στην αγκαλιά του. «Νικήτα
μου, γλυκέ μου!. Επιτέλους κοντά μας.. »<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Κι αυτός ανταποκρίθηκε με θέρμη, αλλά σύντομα
ξεπήδησε η επιθυμία του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Τα παιδιά;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Τα έχω βάλει για ύπνο. Γι αυτά
είναι αργά… Θέλεις να τα ξυπνήσω;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δίσταξε λίγο και μετά είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Όχι! Άστα να κοιμηθούν. Θα τα δω
το πρωί. Ευκαιρία να σουλουπωθώ και λίγο. Αν με δουν έτσι θα τρομάξουν»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ωραία! Ανάβω την γκαζιέρα να
ζεστάνω νερό και φέρνω τη σκάφη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τον έτριψε ώρα να φύγει η μυρουδιά
της φυλακής. Το πράσινο σαπούνι μοσχομύριζε και για πρώτη φορά μετά τη σύλληψη
του ένιωσε σαν άνθρωπος. Του έφερε αλλαξιά και τσίμπησε κάτι πρόχειρο. Όταν
έπεσε στο κρεβάτι οι αντοχές του είχαν τελειώσει. Μόνο αγκαλιάστηκαν σφιχτά και σύντομα τον
πήρε ο ύπνος. Η άλλη σιωπηλά είχε μπει σε σκέψεις. Τον είδε. Ετοιμόρροπος ήταν.
Αδύνατος με τα κόκκαλα του να διακρίνονται καθαρά, χλωμός, τα μάτια χωμένα
μέσα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> «Πρώτη μου δουλειά, είπε από μέσα της να τον
δυναμώσω, να τον στηρίξω, να ξαναγίνει ο αγαπημένος μου Νικήτας» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είναι ζήτημα αν κοιμήθηκε μια ώρα.
Σηκώθηκε όρθια κι άρχισε να φτιάχνει πρωινό. Σήμερα θα είχαν τηγανίτες και στο
ντουλάπι υπήρχε ένα μισογεμάτο βάζο με μέλι. Θα αρέσει και στα παιδιά. Δούλευε
πυρετικά να προλάβει πριν ξυπνήσουν τα παιδιά, αλλά σε λίγο βγήκε απ’ το
δωμάτιο η Ελενίτσα, η κόρη της. Τη ρώτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ποιος κοιμάται δίπλα μαμά;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ο πατέρας σου γλυκιά μου, ο
πατέρας σου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αυθόρμητα έβγαλε μια κραυγή χαράς
που τον ξύπνησε. Μισοσηκώθηκε στο κρεβάτι και κοίταξε. Μπροστά του ήταν μια
όμορφη κοπελίτσα με όμορφο πρόσωπο ψηλή λεπτή έδειχνε ότι θα μετεξελιχθεί σε
ωραία κοπέλα. Κάποια δευτερόλεπτα αμηχανίας και μετά η μικρή με ανοιχτή αγκαλιά
έτρεξε κι αγκάλιασε τον πατέρα της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πατερούλη μου γλυκέ, επιτέλους
ήρθες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Με πολύ κόπο συγκράτησε τα δάκρυα
που του έρχονταν στα μάτια. Την αγκάλιασε κι αυτός και τη γέμισε φιλιά. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ναι κορίτσι μου. Ήρθα και θα μείνω
μαζί σας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εκείνη τη στιγμή αγουροξυπνημένος ο
δίχρονος Νικόλας μπήκε στο δωμάτιο, κοίταξε με απορία προς το μέρος του
άγνωστου και γυρνώντας τη μάνα του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πεινάωωωω..» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ναι, μωρό μου έχω στρώσει το
τραπέζι» αλλά παίρνοντας τον αγκαλιά τον
πλησίασε στον Νικήτα λέγοντάς του γεμάτη περηφάνια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αυτός είναι ο γιος μας Νικήτα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πήγε να τον πάρει αγκαλιά κι ο
μικρός δυσανασχέτησε μπροστά στον άγνωστο. Δεν του κακοφάνηκε. Ήξερε πως θα
χρειαστεί καιρός να κερδίσει τα παιδιά του μετά την αναγκαστική απουσία του.
Κάθισαν γύρω απ’ το τραπέζι κι ο Νικήτας ξεχείλιζε από ευτυχία. Η εικόνα, οι
γεύσεις, τα λόγια των παιδιών, το γλυκό και προστατευτικό βλέμμα της γυναίκας
του είχαν λείψει τόσο και τώρα έπαιρνε λαίμαργα μεγάλες ανάσες ελπίζοντας, μάταια
βεβαίως, να καλύψει το κενό των δυο και περισσότερο χρόνων σε συνθήκες
αποκλεισμού από εχθρούς μα, δυστυχώς, και από φίλους. Ιεροτελεστία! Μα τα
παιδιά με τις δικές τους έγνοιες και προτεραιότητες απόφαγαν σύντομα και - κατά
το συνήθιο -ρώτησαν τη μάνα τους<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Να πάμε στη Χρυσούλα μαμά να
παίξουμε; Θα έχει ξυπνήσει τώρα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μόνο αφού φιλήσετε τον πατέρα
σας..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ένιωσε άβολα αλλά με συγκίνηση
παιδικά χειλάκια να τον ασπάζονται στο μάγουλο. Ανταπόδωσε με θέρμη το φιλί.
Ήταν σάρκα από τη σάρκα του. Ένιωθε τόσο περήφανος, αλλά και γεμάτος ευθύνες
και προβλήματα. Αποφασισμένος να δώσει τις μάχες του και να τα βγάλει πέρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μετά μια σιωπή μικρού χρόνου από
την αναχώρηση των παιδιών το λόγο πήρε η πρακτική Μαριώ για να τον ενημερώσει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σε περίμενα. Ήξερα ότι θα έρθεις
και χαίρομαι πολύ γι αυτό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πώς το ήξερες ;» ρώτησε με απορία
ο Νικήτας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Με ενημέρωσε η κουτσομπόλα της
γειτονιάς η κυρά Φεβρωνία. Διάβασαν τη δήλωση σου στη Θεσσαλία και τον
Ταχυδρόμο προχθές..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Το πρόλαβαν κιόλας! Εσένα πώς σου
φάνηκε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εγώ είμαι με τον άντρα μου. Ότι
εσύ κάνεις είναι καλά καμωμένο. Αρκετά βασανίστηκες. Ήταν καιρός να γυρίσεις
στην οικογένειά σου. Ποιος έχει τα μούτρα να σε κρίνει; Τώρα είναι ο καιρός να
αφοσιωθούμε στην ανατροφή και την πρόοδο των παιδιών»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τα λόγια της γυναίκας του ήταν
βάλσαμο στην αναστάτωση που του δημιούργησε η είδηση της δημοσίευσης στις
τοπικές εφημερίδες. Τι διαφορετικό άλλωστε, μωρέ, μπορούσε να περιμένει; Θα την
κρατούσαν μυστική. Είχε πάρει την απόφαση του κι έπρεπε να αντέξει το τίμημα
και τις συνέπειες του. Γύρισε την κουβέντα σε πιο πρακτικά θέματα, προσπαθώντας
να ξεπεράσει την είδηση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εσύ πώς τα έβγαλες πέρα μόνη μου
με τα παιδιά ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Περάσαμε κι άσχημες μέρες Νικήτα.
Είχα πρώτα την αγωνία για τη δική σου τύχη, αλλά έπρεπε να προσγειωθώ και να
βρω πηγές για να ζήσουμε. Πρώτον να ευλογούμε την οικογένεια του Μίμη, που μου
στάθηκε καλύτερα απ’ όλους. Ιδιαίτερα η Αφροδίτη. Μην ξεχνάς ότι είμαστε και
συγγενείς, αλλά απ’ όταν έχασαν τον γιο τους σε θεωρούν λίγο και δικό τους. Ας
τους έχει ο θεός καλά και να τους δίνει κουράγιο ειδικά στο θείο μου και πατέρα
του Μίμη που είναι πια πολύ πεσμένος. Μια μέρα να πάμε σπίτι τους»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ναι! Το ήθελα κι εγώ πολύ. Θα
πάμε..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μετά πήρα κι άλλες πρωτοβουλίες.
Το πατρικό μας στη Μικρασιατών το νοίκιασα και παίρνω ένα μικρό αλλά σταθερό
νοίκι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εκεί που σε είδα για πρώτη φορά !»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ναι!» τον επιβεβαίωσε συγκινημένη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Όμως» συνέχισε «άσε να τελειώσω.
Το χωράφι στο Ριζόμυλο το νοίκιασα σε έναν γνωστό της οικογένειας με τη
συμφωνία να μου στέλνει κάθε χρόνο ένα τσουβάλι σαράντα οκάδων στάρι. Πάω στο
Μύλο και τ’ αλέθω. Δε μας φτάνει μα είναι κι αυτό κάτι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Τα παιδιά μεγαλώνουν χωρίς
προβλήματα υγείας. Δόξα το θεό. Κι η Σίγκερ δουλεύει. Πέρσι μου χάλασε και την
πήγα σ’ ένα μάστορα στα Παλαιά και μου τη συνέφερε. Να το ξέρεις! Η γυναίκα σου
έγινε καλή μοδίστρα. Μέχρι καινούρια φορέματα ράβω!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Χαίρομαι με τα νέα σου. Ήξερα ότι
είσαι παλικάρι και δε θα έμενες με σταυρωμένα τα χέρια. Αυτή η σκέψη με στήριζε
εκεί που ήμουν. Τώρα λέω ν’ ανοίξω το μαγαζί και ν’ αναζητήσω τους πρώτους
πελάτες. Ξέρω ότι θα δυσκολευτώ, μα είμαι αποφασισμένος να μπω πάλι στη ζωή,
που μου στέρησαν αυτά τα χρόνια» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">26.
Το επόμενο διάστημα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν ήταν κανένας χαζός. Ήξερε ότι
θα υπάρξουν προβλήματα, μα ήλπιζε ότι με το πείσμα του και τη στήριξη της άξιας
Μαριώς θα τα ξεπεράσει. Το πρώτο συμβάν ήταν η επίσκεψη της Αφροδίτης στο σπίτι
τους μόλις έμαθε για την άφιξή του. Έπεσαν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου και δε
μπόρεσαν να συγκρατήσουν τα δάκρυά τους. Όταν καταλάγιασε οι πρώτες εντυπώσεις
η Αφροδίτη του μίλησε για την οικογένειά της<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Με την εκτέλεση του Μίμη, στο
σπίτι έπεσε μαύρο πέπλο. Μια κατάσταση μόνιμου πένθους που καθημερινά κατατρώει
τον πατέρα και τη μάνα. Παρά τις επανειλημμένες μου προσπάθειες δεν επανήλθαν.
Ίσως αν τους δεις να βοηθήσεις να το ξεπεράσουν…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θέλω πολύ να τους δω και να με
ειδοποιήσεις όταν αυτό γίνει μπορετό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εντάξει, θα τους το πω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θέλω να σ’ ευχαριστήσω για τη
βοήθεια σου στην οικογένειά μου όλο αυτό το διάστημα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δεν έκανα τίποτα. Η Μαριώ είναι η
αγαπημένη μου ξαδέλφη. Μην το ξεχνάς αυτό. Υπάρχει κι άλλη συγγενική σχέση που
ίσως να μην την ξέρεις. Εγώ είμαι η νονά του γιου σου. Του δώσαμε τ’ όνομα του
πατέρα της Μαριώς»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Χαίρομαι ακόμα περισσότερο, γιατί
εσύ ξέρεις ότι ο Μίμης ήταν ο καλύτερος μου φίλος, ένας αδελφός στην
πραγματικότητα..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Το ξέρω γιατί κι αυτός το ίδιο σ’
αγαπούσε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σε λίγες μέρες έγινε αυτή η
συνάντηση στο σπίτι του Μίμη. Η μάνα δε σταμάτησε να κλαίει, ο πατέρας πεσμένος
πράγματι τον κοίταζε μ’ ένα λυπημένο και συγχρόνως κουρασμένο βλέμμα. Έφαγαν
πολύ καλά και κάποια στιγμή οι γυναίκες βγήκαν στην αυλή να ασχοληθούν με τα
παιδιά. Τότε ο Νικήτας του περιέγραψε λέξη προς λέξη την συνομιλία που είχαν με
τον Μίμη μια μέρα πριν την εκτέλεσή του. Του είπε για το άτομο που τους πρόδωσε
και πως αυτός ίσως είναι ο υπαίτιος της εξαφάνισης του
αδελφού του Αντώνη. Του είπε την υπόσχεση που έδωσε στον Μίμη να ψάξει
να τον βρει. Ο πατέρας του Μίμη έμεινε κατάπληκτος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ώστε έτσι λοιπόν το τέρας μου
έφαγε γιο, αδελφό και την κοπέλα του. Για πες μου ό,τι ξέρεις γι αυτόν»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σε μας παρουσιάστηκε ως αδιόριστος
δάσκαλος. Το μικρό του όνομα είναι Δημήτρης, αλλά κι εδώ δεν είμαι καθόλου
σίγουρος. Έχω πολλές αμφιβολίες αν τα στοιχεία αυτά είναι πραγματικά. Ο Μίμης
τον εύρισκε αν χρειαζόταν στο καφενείο της παραλίας με Κ. Καρτάλη. Εγώ τον είδα
μια μόνο φορά στο σπίτι της Ράνιας. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλοι οι
συλληφθέντες ήταν σε αυτή τη συνάντηση.
Οι δικές μου επαφές που είχα στη Νέα Ιωνία δεν έπαθαν τίποτα. Κύριε Λεωνίδα εγώ
σώθηκα και όπως ίσως θα μάθατε στις φυλακές της Κέρκυρας υπέγραψα δήλωση
μετανοίας. Και πράγματι είμαι αποφασισμένος να μείνω στην άκρη. Όμως μένει ένα
ιερό υπόλοιπο. Έχω μια ηθική υποχρέωση που θέλω να μείνει μόνο σε σας. Έδωσα
υπόσχεση στον Μίμη να τον ξετρυπώσω και να τον τιμωρήσω. Αυτό δεν το ξέρει
κανείς άλλος, ούτε η γυναίκα μου. Αυτά..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εντάξει παιδί μου! Θα σεβαστώ το
μυστικό σου, αλλά θα έχω κι εγώ τα μάτια μου ανοιχτά. Αν κάτι μάθω θα στο πω
αμέσως»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν πρόλαβε να χαρεί την ελευθερία
του και την επόμενη κιόλας μέρα ένα
«όργανο» στην πόρτα του ενεχείρησε μια πρόσκληση της ασφάλειας με την ασαφή
έκφραση «δια υπόθεσίν σας» στο τμήμα Ασφαλείας της Ιάσονος. Του ήρθε να
κατεβάσει καμιά Χριστοπαναγιά, μα αμέσως η φωνή της λογικής τον απέτρεψε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πότε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Γράφει, κύριε από κάτω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μελέτησε καλύτερα το χαρτί και
είδε. Αύριο κιόλας! Δεν ανησύχησε τη Μαριώ που έλειπε από το σπίτι. Θα πάει να
ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Δε θα ζει με την απειλή να κρέμεται συνεχώς επί της
κεφαλής του. Ίσως να ήταν από τους πρώτους που έφτασαν στην Ασφάλεια. Έδειξε
στον εξωτερικό φρουρό την πρόσκληση κι εκείνος την ενημέρωσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Στον πρώτο όροφο, αριστερά,
γραφείο του Διοικητή»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εκεί ο βοηθός του είπε να περιμένει
γιατί ο Διοικητής δεν ήρθε ακόμα. Κάθισε
αμίλητος στον πάγκο που υπήρχε και παρατηρώντας γύρω αναλογίστηκε πόσες
εκατοντάδες ψυχές αυτά τα χρόνια θρυμματίστηκαν μέσα στους χώρους αυτούς, τι
είδαν τα μάτια τους και πόσες κραυγές απόγνωσης απορρόφησαν αυτοί οι ψυχροί
τοίχοι. Όχι δε θα επιτρέψει το θρυμματισμό μιας ακόμα. Απορροφημένος σ’ αυτές
τις σκέψεις μόνο με τη φωνή αντιλήφθηκε τον Διοικητή δίπλα του</span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Νωρίς-νωρίς ήρθες στο ραντεβού
Τσαλίδη;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ναι! Ήθελα να ξεμπλέξω απ’ αυτήν
την υποχρέωση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Έλα μέσα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Κάθισε στην πολυθρόνα του και του έδειξε την
άδεια απέναντι καρέκλα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Κάτσε να είσαι άνετος»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Καθυστέρησε αρκετά κάνοντας ότι
ψάχνει τα χαρτιά του κι όταν μίλησε του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Νικήτα δεν πιστεύω να ξέχασες ότι
η αναστολή της ποινής σου είναι υπό όρους;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δεν το ξέχασα καθόλου, κύριε
Διοικητά! Έτσι λειτουργώ και συμπεριφέρομαι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Έμαθα ότι μια από τις πρώτες
επισκέψεις σου ήταν στο σπίτι του Μίμη, συγκατηγορούμενού σου, που εκτελέστηκε
με βάση απόφαση του δικαστηρίου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν έπρεπε να τον εκπλήσσει η γνώση
των κινήσεών του. Αναμενόμενο ήταν να παρακολουθούνται όλα τα βήματά του. Με
σταθερή κι αποφασιστική φωνή του απάντησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα γνωρίζετε κύριε Διοικητά ότι η
οικογένεια του φίλου μου του Μίμη είναι στενή συγγενής της γυναίκας μου. Ήθελα
να ευχαριστήσω την κόρη του που είναι κι η νονά του γιού μου. Τηρώ με ευλάβεια
τους όρους και την υπογραφή που έβαλα και τη δημοσιεύσατε στις τοπικές
εφημερίδες δεν την έβαλα με ελαφρά τη καρδία. Ήξερα τις συνέπειες, όπως θα τις
ξέρετε και σεις. Έχω μεγάλα οικονομικά προβλήματα και πρέπει να δώσω αγώνα να
ζήσω τα παιδιά μου. Από μένα δεν κινδυνεύετε. Αφήστε με ήσυχο και μην μ’
ενοχλείτε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δηλαδή μας απειλείς ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Καθόλου. Το αντίθετο. Σας ζητώ να
με αφήσετε ήσυχο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Το τι θα κάνουμε είναι δική μας
δουλειά και δε θα μας το πεις εσύ. Η σημερινή επαφή ήταν μια υπενθύμιση κι ένα
ξεκαθάρισμα ότι για κάθε βήμα σου θα ενημερώνομαι εγκαίρως. Αυτά! Πήγαινε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ήθελε να απαντήσει μα συγκράτησε
τον εαυτό του. Το μόνο που είπε ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αντίο…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το κατάλαβε πολύ καλά. Πίσω του θα
έχει μια σκιά που θα καταγράφει τη ζωή του. Βεβαίως τον ενοχλεί, αλλά σ’ αυτό
δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Όμως από τη γνώση της ιστορίας ξέρει ότι τίποτα δεν
είναι μόνιμο και παντοτινό. Στο μέλλον ίσως πολλά μπορεί ν’ αλλάξουν. Την
ιεράρχηση των στόχων του την έχει ξεκαθαρίσει από την αρχή. Πρώτα η οικογένεια
και η εξασφάλιση των όρων για την καλυτέρευση των συνθηκών της ζωής της. Η
μόρφωση και το μέλλον των παιδιών του. Δεύτερον η ανακάλυψη του σατανά που τους
πρόδωσε και πήρε στο λαιμό του νέες ζωές. Θα πρέπει στην περίπτωση που τον
ανακαλύψει να έχει σκεφτεί τον τρόπο της τιμωρίας. Αυτός θα εξαρτηθεί από της
συνθήκες που θα επικρατούν τότε. Τρίτον η ενασχόλησή του με τα πολιτικά δρώμενα
έχει κλείσει οριστικά ανεξαρτήτως των μελλοντικών εξελίξεων. Του φτάνει και του
περισσεύει η δόση που πήρε και η δίκαιη
κρίση των τρίτων απέναντι στο πρόσωπό του. Όσο κι προσπαθήσεις να το
αγνοήσεις είναι ανθρώπινη η γεύση της πίκρας που σου απομένει…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">27.
Τα πρώτα χρόνια
μετά την αποφυλάκισή του<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στα χρόνια που ακολούθησαν γνώρισε
όλη την γκάμα των ανθρώπινων συμπεριφορών. Το κυνηγητό της εξουσίας με πολλούς
εμφανείς κι αφανείς τρόπους. Αυτό δεν τον ενοχλούσε, τουλάχιστον ψυχολογικά.
Ήταν αναμενόμενο και τους έδωσε με πολλούς τρόπους αποστομωτικές απαντήσεις.
Τήρησε με προσοχή τους όρους της αποφυλάκισης και ποτέ δεν βρήκαν αφορμή και
ευκαιρία να τον βρουν μπόσικο σε κάποιο μέτωπο και στις απόπειρες τους για νέες
παραχωρήσεις ήταν κάθετα ανένδοτος. Ως εδώ και μη παρέκει. Κάποια στιγμή
μάλιστα διακινδύνευσε και την πρόκληση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αν νομίζετε ότι δεν τηρώ τους
όρους να με στείλετε πίσω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είχε την υποψία ότι τέτοιου είδους
πρωτοβουλίες πια δεν ήταν στη δικαιοδοσία τους πλέον. Βλέπεις η περίοδος των περιοδικών μαζεμάτων είχε
παρέλθει. Μόνο σε έκτακτες περιπτώσεις και κυρίως όταν συλλαμβάνονταν κάποιοι
για κατασκοπία και αυτοί που στέλνονταν από το Βουκουρέστι, αφού ο μηχανισμός
αποστολής ήταν πλήρως διαβρωμένος απ’ τους κύκλους της Ασφάλειας. Ακόμα κι
αυτούς που επεδίωκαν με κάθε τρόπο τη διαιώνιση του κλίματος τρομοκρατίας και
έντασης. Κι όμως, παρά τις μόνιμες
εμφανίσεις του φαινομένου δε σταμάτησαν να στέλνουν νέα θύματα στο στόμα του
λύκου, παρασέρνοντας όμως μαζί όλους τους ανήξερους ντόπιους που έρχονταν σε
επαφή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Έτσι η πρόκληση δεν βρήκε ανταπόκριση που για
λίγο φοβήθηκε πως μπορεί να έχει. Όμως υπήρξε και η τραγική παρεξήγηση. Φίλος
του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μου είπαν Νικήτα ότι συχνά περνάς
το κατώφλι της Ασφάλειας. Μήπως σ’ αρέσει; Μήπως δίνεις αναφορά για τα
συμβαίνοντα στον κύκλο σου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Του ήρθε το αίμα στο κεφάλι. Να
λοιπόν! Όχι μόνο δηλωσίας και προδότης, έγινε και πράκτορας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">« Γεια στάσου ρε Μίλτο, μόνος μου
πάω; Με καλούν συνεχώς για ανάκριση» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Α! Έτσι εξηγείται. Τους το είπα
εγώ. Ο Νικήτας δεν είναι δυνατόν να γίνει χαφιές»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έτσι κατάλαβε πολύ καλά το κουτσομπολιό
που γίνεται πίσω από την πλάτη του. Θα έπρεπε να το περιμένει και να είμαι
ψυχολογικά έτοιμος να το αντέξει. Όμως δεν ήταν και πέτρα. Εκείνο που
περισσότερο τον ενοχλούσε και τον πλήγωνε ήταν η συμπεριφορά μερικών από τους
παλαιούς συντρόφους. Οι αντιδράσεις ποίκιλαν από αποφυγή χαιρετισμού στο δρόμο
ή σε ένα καφενείο, που σπανίως πήγαινε, μέχρι άμεση εκτόξευση κατηγοριών κατά
πρόσωπο. Θα μπορούσε να τους δώσει αποστομωτικές απαντήσεις, αλλά μέχρι τώρα
ποτέ δεν το έκανε ίσως για λόγους που έχουν σχέση με τον χαρακτήρα το, αλλά
προφανώς κι από λόγους προφύλαξης του εαυτού του. Ήξερε καλά τις δόλιες
μεθόδους που χρησιμοποιεί η Ασφάλεια για να παγιδεύσει άτομα. Μπορεί αυτός να
ήταν βαλτός να τον προκαλέσει και η αντίδρασή του να μεταφερθεί καταλλήλως σε αυτιά
ενδιαφερόμενων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Έσφιγγε το δόντια να συγκρατήσει τα νεύρα του και να μην παρασυρθεί.
Πολλές οι προκλήσεις μα ειδικά σε μια περίπτωση πρώην συντρόφου θα μπορούσε να
τον βάλει στη θέση του λέγοντας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Βρε θαρραλέε κηφήνα του γλυκού
νερού αν ζεις και δεν βλέπεις τα ραδίκια από την ανάποδη το οφείλεις και σε
μένα; Το ξέρεις; Δε σκέφτηκες βρε ηλίθιε ότι από την ομάδα της Νέας Ιωνίας που
συνεδριάζαμε δε πιάστηκε κανένας; Δε σκέφτηκες ποιος κράτησε το στόμα του
κλειστό; Εντάξει, δεν το σκέφτηκες! Ξέχασες, βρε άθλιε, την καταδίκη μου σε
θάνατο και την τριήμερη αναμονή στη φυλακή ότι από στιγμή σε στιγμή θα με παν
στο Καζανάκι; Έχεις ιδέα τι είναι αυτή η εμπειρία; Θα σου το πω καθαρά γιατί το
αδύνατο μυαλό σου δεν μπορεί να το καταλάβει. Ναι, βρε κόπανε! Ήταν η συνειδητή επιλογή μου, με τη μετριοπαθή απολογία μου, η
καταδίκη μου σε θάνατο να γίνει τρία κατά δύο. Σκέφτηκες βρε κοκορόμυαλε, μέσα
από την ασφαλή διαβίωσή σου κοντά στην οικογένειά σου, τι πέρασα εγώ τρία
χρόνια στο κολαστήριο της Κέρκυρας; Δε μιλάω για τα κοράκια της εξουσίας. Αυτό
ίσως μπορείς να το φανταστείς. Μιλώ, βρε χαμένε, για τη συμπεριφορά απέναντί
μου από τους απάνθρωπους ομοϊδεάτες σου! Εσείς είσθε, μωρέ, που επαγγέλλεστε
την κοινωνία της ισότητας και της δικαιοσύνης. Να τη χέσω αυτή την κοινωνία! Δε
σας γουστάρω καθόλου» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όμως ας μη γελιόμαστε. Τίποτα απ’ αυτά δε θα τα πει φωναχτά. Θα
πνίξει την πίκρα του και θα προχωρήσει με βάση στις δικές του προτεραιότητες.
Έχει πια εμπειρία της ελαφρότητας των ανθρώπων, την επιδερμική αφομοίωση των
γεγονότων και τον εύκολο τρόπο που παρασύρονται από κενόδοξους φωνακλάδες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Όμως ας μην είναι μόνο παραπονιάρης. Μέσα στην
ακολουθία τέτοιων συμπεριφορών συνάντησε συγχρόνως και περιπτώσεις άδολης
συμπαράστασης και ανθρώπινης συμπεριφοράς. Όχι μόνο από φίλους, αλλά κι από άλλους ανθρώπους που
ποτέ δε θα το περίμενε. Δόξα το θεό. Μια σειρά κάτοικοι της Νέας Ιωνίας τον
στήριξαν στα πρώτα δύσκολα χρόνια που προσπαθούσε να αναστήσει το μαγαζί του.
Με πείσμα, με επιμονή και καθαρές σχέσεις μπόρεσε να εξασφαλίσει τα στοιχειώδη
για τη διαβίωση της οικογένειας. Δεν ήταν καθόλου εύκολο, όσο εκ των υστέρων
ακούγεται…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
28. Αργότερα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Χωρίς να γίνει καμιά ριζική
πολιτική αλλαγή, η πορεία του χρόνου και η όλο και μεγαλύτερη χρονική απόσταση
από τα τραγικά γεγονότα του εμφύλιου σπαραγμού, εκ των πραγμάτων χαλάρωσαν τα
αυστηρά αστυνομικά μέτρα. Ελαττώθηκαν με μέτρα ο αριθμός των κρατουμένων κι
εξόριστων. Να διευκρινιστεί ότι αυτό δεν έγινε από αισθήματα καλοσύνης των
δυνάμεων της ανωμαλίας, αλλά ήταν και συνέπεια από τη μια των αδιάκοπων αγώνων
του λαού για λήθη κι αμνηστία και από την άλλη αποτέλεσμα των εξελίξεων σε
διεθνές επίπεδο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σημαντικό ρόλο έπαιξε πως η χώρα
μας περνούσε μια περίοδο ανάπτυξης, έστω κουτσής, που απαιτούσε ηρεμία και
καταλάγιαση των παλαιών παθών. Όμως από
τους ακραίους κύκλους της ανωμαλίας συνεχίστηκαν οι προσπάθειες δημιουργίας
εντάσεων με διαδοχικές προβοκάτσιες και συνεχή παρακολούθηση και ενόχληση όλων,
που κατά την αυθαίρετη δική τους κρίση θα μπορούσαν να γίνουν εμπόδιο στα
υποχθόνια σχέδιά τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σε αυτά τα χρόνια ο Νικήτας άνοιξε
τα φτερά του. Είχε δίπλα του την εγγύηση. Η αγαπημένη του Μαριώ, που σήκωνε και
με επιτυχία όλες τις υποχρεώσεις της ανατροφής των παιδιών, του νοικοκυριού,
της σωστής διατροφής όλων ενώ συγχρόνως τσόνταρε στα οικονομικά του σπιτιού με
το νοίκι από το πατρικό της και τα έσοδα από την άσκηση της μοδιστρικής. Που
εύρισκε το χρόνο και το κουράγιο όλα αυτά να τα φέρνει βόλτα μόνο η ίδια το
ήξερε. Αγόγγυστα, χωρίς παράπονο, με το χαμόγελο στα χείλη, γέμισε από
ικανοποίηση τη ψυχή του Νικήτα κι ευλογούσε τη μέρα που συναντήθηκαν οι δρόμοι
τους. Ήξερε. Η Μαριώ είναι το δώρο του θεού για να ισοφαρίσει τις άσχημες
περιπέτειες των προηγούμενων χρόνων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τα παιδιά τους μεγάλωναν, λάτρευαν
τον πατέρα τους παρά το γεγονός ότι τους αφιέρωνε λίγο χρόνο απ’ τη ζωή του.
Δικαιολογίες υπήρχαν, αλλά άντε να πείσεις ένα νέο παιδί ότι η οποιαδήποτε άλλη
ασχολία είναι σοβαρότερη από να την αφιερώνει σ’ αυτούς. Η Ελένη, άριστη
μαθήτρια σε δυο χρόνια θα τέλειωνε το πλήρες γυμνάσιο και προβληματιζόταν για
ποια καριέρα θα ακολουθήσει αν και η επικρατέστερη επιθυμία της ήταν να πάει
στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Λάρισας να γίνει δασκάλα ένα επάγγελμα που
λάτρεψε από μικρή κι αυτό οφειλόταν στη δασκάλα που είχε στο 7<sup>ο</sup>
δημοτικό σχολείο δυο χρονιές.. Ο πατέρας της ενδόμυχα ήθελε Πανεπιστήμιο, αλλά
δεν τόλμησε να της το πει. Δεν ήταν σωστό να της επιβάλλει αυτός τη θέλησή του
και μετά από συζήτηση με τη γυναίκα του σφάλισε οριστικά το στόμα του στο θέμα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Οι δουλειές του πήγαιναν από το
καλό στο καλύτερο γιατί αρκετός κόσμος εκτίμησε την εργατικότητα του, την ήρεμη
οικογενειακή ζωή και τη σεμνότητά του. Κάποια στιγμή το τόλμησε κι έκανε το
άλμα. Νοίκιασε ένα ευρύχωρο μαγαζί στο Φαρδύ, τον κεντρικό κι εμπορικό δρόμο
της Νέας Ιωνίας και μέσα έβαλε και εμπόρευμα από έτοιμα παπούτσια που
προμηθεύτηκε από τις γνωστές την εποχή Ελληνικές βιομηχανίες υποδημάτων, αλλά
συνέχισε να κατασκευάζει και τα χειροποίητα δικά του. Χρειάστηκε να υπογράψει
γραμμάτια, αλλά η δικιά του η Μαριώ του έδινε θάρρος και τον παρότρυνε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Νικήτα μου θα τα καταφέρεις! Είμαι
βέβαιη για τις ικανότητές σου. Εγώ κι οι φίλοι μας θα σου κάνουμε την καλύτερη
δωρεάν διαφήμιση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Με αρκετή δυσκολία σε πρώτη φάση κι
αγωνία αν θα μπορέσει να εξυπηρετήσει τις οικονομικές υποχρεώσεις που ανέλαβε,
στους επόμενους μήνες ανταμείφθηκε και ο κύκλος εργασιών ξεπέρασε τις
προσδοκίες του. Υπήρξαν δυσκολίες, όπως η ζήλεια των ανταγωνιστών, οι κακίες
αυτών που το έπαιζαν εκ του ασφαλούς επαναστάτες κι άτεγκτοι κριτές των άλλων,
αλλά και συνεχείς παρατηρήσεις των οργάνων της χωροφυλακής για ελλείψεις,
παραλείψεις και πρόστιμα. «Έκλεισες πέντε λεπτά αργότερα, δεν άσπρισες την
Τρίτη το πεζοδρόμιό σου» κι άλλα τέτοια ηχηρά εγκλήματα από το «όργανο»-αφέντη
της γειτονιάς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Με την κάθε φορά ψύχραιμη και πυροσβεστική
αντίδραση ένα- ένα τα ξεπερνούσε. Ρίζωσε σαν ένας πετυχημένος μαγαζάτορας,
άνθρωπος εμπιστοσύνης και συνεπής στις οικονομικές του υποχρεώσεις. Το ίδιο
διάστημα η Μαριώ εκμεταλλεύτηκε τον κενό χώρο που δημιουργήθηκε στο σπίτι με
την αναχώρηση του Νικήτα κάνοντας μια έξυπνη και φτηνή ανακαίνιση εγκατέστησε
εκεί το δικό τους εργαστήρι. Πήγαινε κι εδώ καλά καθιερωμένη ως καλή μοδίστρα.
Της έγινε και μια πρόταση που την έβαλε σε σκέψεις. Ένας εργολάβος του Βόλου με
πολλές δουλειές της έκανε την πρόταση να δώσει το πατρικό της σπίτι αντιπαροχή
με τη συμφωνία να πάρει δυο διαμερίσματα ορόφου κι ένα από τα καταστήματα του ισογείου. Το συζήτησε με τον
άντρα της κι εκείνος σύμφωνος καταρχήν της είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εσύ θα αποφασίσεις τελικά. Μόνο
θέλω να εξασφαλιστείς δένοντάς τον μ’ ένα καθαρό συμβόλαιο και ρήτρες για την
τήρησή του»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έτσι κι έγινε. Η πολυκατοικία
άρχισε να χτίζεται<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">29.
Το φάντασμα επανεμφανίζεται<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τα παιδιά μεγάλωναν και φυσικό
είναι να έχουν τις απαιτήσεις τους. Ήθελαν τις Κυριακές μια βόλτα στην παραλία.
Να κάτσουν σ’ ένα από κέντρα εκεί για ένα αναψυκτικό ή ένα υποβρύχιο. Δε
μπορούσαν να τους το αρνούνται συνέχεια. Έτσι κάποιες Κυριακές οικογενειακώς
έπαιρναν το λεωφορείο και κατέβαιναν στην παραλία. Σε μια απ’ αυτές είδε ένα
φάντασμα. Ο Μίμης του είχε πει πολλές λεπτομέρειες για τον Δημήτρη. Όμως δεν
του είχε ομολογήσει κάτι που είχε κάνει με δική του πρωτοβουλία. Ήξερε για τα
ραντεβού του Μίμη και Δημήτρη στο παραλιακό καφενείο και μια φορά τους είδε για
λίγο να μιλάνε καθισμένοι σε ένα τραπεζάκι. Του έμεινε η φυσιογνωμία του. Οι
μετέπειτα υπόνοιες και του Μίμη τον προφύλαξαν να μην συναντηθεί ποτέ μαζί του.
Έτσι δεν τον ήξερε σε άμεση μεταξύ τους συνάντηση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Καθώς ήρεμα προχωρούσαν κι έφταναν
στη στροφή Κ. Καρτάλη κι Αργοναυτών το βλέμμα του ασυναίσθητα στράφηκε στο
εσωτερικό του καφενείου. Τότε τον είδε! Τα χρόνια που είχαν περάσει είχαν
αφήσει τα ίχνη του, αλλά τα βασικά χαρακτηριστικά υπήρχαν αναλλοίωτα. Γελούσε
και έπαιζε τάβλι με κάποιον άλλο. Πάγωσε! Σταμάτησε απότομα και η χλωμάδα στο
πρόσωπό του δε μπορούσε να περάσει απαρατήρητη από τη Μαριώ. Με επιμονή τον
ρώτησε τι συμβαίνει. Ο Νικήτας με προσπάθεια προσπάθησε να καλυφθεί<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Τίποτα! Μια μικρή ζαλάδα ένιωσα.
Ήταν περαστική τώρα είμαι καλά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η Μαριώ που τον ήξερε σαν κάλπικη
δεκάρα, δεν τον πίστεψε, αλλά και δε μπορούσε να εκβιάσει καθαρή απάντηση
ιδιαίτερα όταν είναι παρόντα τα παιδιά. Από μέσα της σκέφτηκε θα τον ρωτήσω
πάλι στο σπίτι. Η έξοδος δεν πήγε καλά. Προσπάθησε να μην καταλάβουν τίποτα τα
παιδιά, αλλά δεν μπορείς να διατάζεις τον εαυτό σου κι αυτός να υπακούει. Το
μυαλό του πετούσε πια αλλού. Αύριο θα πάει να συναντήσει τον πατέρα του Μίμη. Ο
κυρ Θόδωρος άνθρωπος της αγοράς θα τον συμβουλέψει καλύτερα. Όταν επέστρεψαν
στο σπίτι η Μαριώ τον έτρωγε με τα μάτια μα δεν ήθελε να τον πιέσει και πολύ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σου πέρασε η ζάλη; Τώρα είσαι
καλύτερα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ήξερε πως οι ερωτήσεις ήταν
προσχηματικές και μια έμμεση έκκληση να της ανοιχτεί, μα δε γινόταν να την
ενημερώσει, ιδιαίτερα όταν ούτε ο ίδιος δεν ήξερε πως πρέπει ν’ αντιδράσει και
ποιον δρόμο πρέπει να ακολουθήσει. Το ζήτημα είναι κρίσιμο και χρειάζεται
χρόνο, σκέψη και βοήθεια, Ας κρατήσει το στόμα του κλειστό. Το μόνο που βρήκε
να της πει ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εντάξει Μαριώ μου πέρασε. Μια
στιγμή το ένιωσα και πέρασε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είχε ανήσυχο ύπνο και σηκώθηκε
νωρίς. Μόλις στο μαγαζί ήρθε ο υπάλληλος που πριν λίγο καιρό είχε προσλάβει του
είπε <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πρέπει να πάω κάτω στην πόλη σ’
έναν προμηθευτή μου. Πρόσεχε εσύ το μαγαζί και τέλειωσε τα φόντια που σου έδωσα
χθες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εντάξει κύριε Νικήτα. Μείνε
ήσυχος»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πήρε το λεωφορείο και κατέβηκε στο
Δημοτικό Θέατρο. Στα Ψαράδικα έψαξε τον κυρ Θόδωρο κι όταν τον βρήκε του είπε
πως θέλει να μιλήσουν <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πάμε απέναντι στα καφενεία να
πιούμε καφέ»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εκεί τον ενημέρωσε με το νι και με
το σίγμα για τα χθεσινά. Ο πατέρας του Μίμη συγκινήθηκε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Το κτήνος ζει και βασιλεύει κι οι
δικοί μου έλιωσαν στους τάφους τους. Θα το φάω το σκυλί. Δε θα μου γλυτώσει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Όχι κυρ Θόδωρε! Είναι σατανάς. Αν
μας πάρει χαμπάρι θα εξαφανιστεί. Πρώτα πρέπει να μάθουμε στοιχεία γι αυτόν.
Όνομα, οικογένεια, τι επάγγελμα έκανε, τι κάνει τώρα και μετά θα σκεφτούμε τη
δική μας απάντηση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Άστο αυτό πάνω μου. Ξέρω τον
ιδιοκτήτη του καφενείου και ένα από τα γκαρσόνια είναι καλός μου πελάτης…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Με τρόπο να μην καταλάβουν τι
θέλουμε. Μέσα εκεί αυτός έδενε κι έλυνε τόσα χρόνια»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μη με υποτιμάς! Κι εγώ άνθρωπος
της πιάτσας είμαι. Ξέρω να χειριστώ καταστάσεις. Σε δυο μέρες θ’ ανέβω εγώ πάνω
στο μαγαζί σου. Το απόγευμα που δεν έχω δουλειά και θα σου πω τι έχω κάνει.
Άντε στο καλό τώρα..» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στο χωρισμό ο καθένας έμεινε με τη
δική του αναστάτωση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο κυρ Θόδωρος με την επιθυμία να τον
αρπάξει στα χέρια του και να τον κάνει κομματάκια. Δεν ήταν ο οποιοσδήποτε
άνθρωπος. Ήταν αυτός που του άρπαξε ότι καλύτερο είχε στη ζωή. Τον μοναχογιό
του και τον αδελφό του, το καμάρι της οικογένειάς του σε μόρφωση, σε γνώσεις
και πίστη σε ένα ιδανικό. Το έχει κι απωθημένο στα κρίσιμα χρόνια στην
πραγματικότητα τον απαρνήθηκε. Δεν είχε το θάρρος να τον στηρίξει και κάθε φορά
σε όλους τους χώρους διαχώριζε τη θέση του απ’ αυτόν. Έχει ελαφρυντικά, αλλά η
πράξη παραμένει και γράφτηκε, ως αμάρτημα στην ψυχή του: Τον απαρνήθηκε ό,τι
και να πεις. Τι να πει για το γιο του, το καμάρι του, το στήριγμά του!
Ατρόμητος, αταλάντευτος έγινε ολοκαύτωμα για την πατρίδα και του αφαίρεσαν τη
ζωή άνθρωποι που δεν τον έφταναν ούτε στις μύτες των παπουτσιών του. Τόσο άδικος,
τόσο απάνθρωπος ο θάνατός του, που φωνάζει κι εκδίκηση ζητάει. Αυτές ήταν οι
πρώτες σκέψεις του κυρ Θόδωρου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας βρισκόταν σε άλλο μήκος
κύματος. Είναι χρεωμένος με την ιερή υπόσχεση που έδωσε στον αγαπημένο Μίμη. Η
γνωριμία μαζί του ήταν ό,τι καλύτερο του έχει τύχει. Δεν του επιτρέπεται να
μείνει άπραγος, όχι μόνο γιατί το οφείλει στον Μίμη. Είναι η ανάγκη να
ικανοποιηθεί το αίσθημα της δικαιοσύνης, ότι κάποια στιγμή μετά την ύβρη
έρχεται η ώρα της Νέμεσης. Όμως υπάρχουν πλήθος περιορισμοί. Να αφαιρέσει ζωή
δεν το νιώθει ως δικαίωμά του, δεν είναι στην ιδιοσυγκρασία του ακόμα και τώρα
που όλα βοούν υπέρ της. Αυτό πρέπει να το ξεκαθαρίσει στον κυρ Θόδωρο μην
έχουμε καμιά παρεξήγηση. Η ιδανική λύση θα ήταν να παραδοθεί στην δικαιοσύνη
και τους πάγιους θεσμούς να αναλάβουν να τον τιμωρήσουν. Όμως στην τρέχουσα
πολιτική κατάσταση αυτό φαντάζει ως καρικατούρα. Πρέπει να σκεφτεί εναλλακτικές
λύσεις, που θα είναι μπορετές με βάση τις σημερινές δυνατότητες, αλλά και τις
ηθικές αρχές που καθοδηγούν ως τώρα τη ζωή του. Υπέρβαση σε αυτές του είναι
αδύνατη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">30.
Το σχέδιο παίρνει σάρκα και οστά<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όπως το υποσχέθηκε σε δυο μέρες ο
κυρ Θόδωρος λίγο ζωντανεμένος εμφανίστηκε στο κατώφλι του μαγαζιού του. Χωρίς
να χάσει στιγμή του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Έχω νέα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σε ακούω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μου τα είπε όλα ο φίλος μου
ιδιοκτήτης του καφενείου. Να το έχεις υπόψη σου του υποσχέθηκα πλήρη εχεμύθεια.
Λοιπόν, ο άνθρωπός μας είναι συνταξιούχος της Χωροφυλακής με εύφημες
μνείες για σημαντική προσφορά στην πατρίδα
και παρασημοφορημένος ακόμα κι απ’ τους Βασιλείς Αποστρατεύτηκε με το βαθμό του
ταξίαρχου» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εμ ! βέβαια, έφαγε τόσους
ανθρώπους»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Άσε να στα πω όλα. Εκεί είναι το
στέκι του, φυσάει τον παρά, αλλά είναι γεροντοπαλίκαρο. Δεν παντρεύτηκε στη ζωή
του και διατηρείται καλά στην υγεία του. Κάθεται σ’ ένα σπίτι ψηλά στην Ιωλκού
σε ένα κάθετο δρομάκι απέναντι από την Νομαρχία»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ωραία! Έχουμε όλα τα στοιχεία. Ας
σκεφτούμε τώρα τι θα κάνουμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Χωράει εδώ συζήτηση Νικήτα; Θα τον
καθαρίσω εγώ με τα ίδια μου τα χέρια! Αυτό το τομάρι μου σκότωσε γιο κι αδελφό.» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Και πώς θα φανεί η ενοχή του; Πως
θα νιώσουν δικαιωμένοι οι αθώοι νεκροί μας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δεν ξέρω τι μου λες. Εγώ θα πάρω
αύριο ένα χασαπομάχαιρο και θα του κόψω το κεφάλι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Και μετά θα συλληφθείς για φόνο
και θ’ αφήσεις τη γυναίκα σου και την Αφροδίτη μόνες κι απροστάτευτες. Δεν
είναι λύση ο φόνος. Πρέπει ήρεμα να σκεφτούμε άλλη λύση, που θα νιώσουμε και
δικαιωμένοι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πες μου άλλη λύση να την ακούσω και να συμφωνήσω μαζί σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> «Άσε να το σκεφτώ λίγο και θα σε ειδοποιήσω» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έστυβε το κεφάλι του δυο μέρες χωρίς
να βρει λύση, που από τη μια θα ικανοποιούσε τον ορμητικό-και δικαιολογημένα-
κυρ Θόδωρο και από την άλλη να προστάτευε τις οικογένειες από τις συνέπειες των
πράξεών του. Τη δολοφονία του την απέκλεισε εξαρχής για πολλούς λόγους. Δεν
μπορείς να αφαιρείς ανθρώπινες ζωές. Τότε θα γίνεις ένα και το αυτό με τους
σατανάδες. Στο φόνο καμιά δικαιολογία δε χωράει Δεν ταίριαζε στο χαρακτήρα του
και θα έκανε κάθε προσπάθεια να αποτρέψει τον κυρ Θόδωρο που έχει τέτοιες
προθέσεις. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σκέφτηκε την απαγωγή ή ένα γερό
ξυλοφόρτωμα, αλλά υπήρχαν δυσκολίες τεχνικής φύσεως που ήταν δύσκολο να
υπερπηδηθούν. Το καλύτερο θα ήταν να ομολογήσει δημοσίως τα εγκλήματα του και
να ζητήσει συγχώρεση. Η πιθανότητα ενός τέτοιου ενδεχόμενου είναι μηδαμινή.
Τότε έλαμψε μέσα στο μυαλό του η ιδέα. Να τον βγάλουν ανωνύμως στο μεϊντάνι, να
κάνουν δημόσια γνωστή την εγκληματική του δράση. Αυτή ας είναι η εκδίκησή τους<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν πρόλαβε να κατέβει στη ψαραγορά
και πρωί-πρωί τσουπ ο κυρ Θόδωρος κατέφτασε στο μαγαζί του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σε περίμενα χτες και δε φάνηκες. Η
υπομονή μου εξαντλείται»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αφού παράγγειλε στο καφενείο τους
καφέδες, έβγαλε από το ντουλάπι τα νόστιμα κουλουράκια της δικιάς του να τον
γλυκάνει, άρχισε με υπομονή να του εξηγεί ότι η βιασύνη και οι λύσεις
«χασαπομάχαιρο» όχι μόνο δε θα ικανοποιήσουν τη δικαίωση των νεκρών, αντίθετα
θα δημιουργήσει νέα αλυσίδα θυμάτων. Του μιλούσε αρκετή ώρα για να κατευνάσει
την ορμή του και στο τέλος κατέληξε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Άκου τι σκέφτηκα κυρ Θόδωρε. Στην
Κατοχή ο δικός σου ο Μίμης μου έμαθε την τεχνική του οινοπνεύματος. Δηλαδή, πώς
να αναπαράγεις πιστά ένα κείμενο σε πολλά αντίτυπα. Λέω να κάτσω να γράψω μια
σύντομη εξιστόρηση των κατορθωμάτων του κυρίου Δημήτρη μας και αφού βγάλω ένα
μεγάλο αριθμό αντιτύπων να τα μοιράσουμε σε καίρια σημεία και να τα στείλουμε
και στις εφημερίδες. Τι λες;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο κυρ Θόδωρος τον κοίταξε με
ξινισμένο ύφος φανερά μη ικανοποιημένος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Και το κτήνος θα τη βγάλει έτσι
καθαρή; Σιγά τη ζημιά που θα του κάνουμε. Τέλος πάντων βάλτο σε εφαρμογή, αλλά
θέλω αντίτυπα να τα μοιράσω εγώ. Μετά, ανάλογα με τις εξελίξεις βλέπουμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Χρειάστηκε δυο τρεις μέρες για να
συντάξει το κείμενο. Προσπάθησε να είναι σύντομο και περιεκτικό. Πρώτα μίλησε
πως τα χρόνια της κατοχής έδρασε προβοκατόρικα σε βάρος την Αντίστασης έχοντας
εισχωρήσει με ύπουλο τρόπο στις γραμμές της σε αγαστή συνεργασία με τον
κατακτητή. Ότι είναι υπεύθυνος για την εξαφάνιση ατόμων που θα ανακάλυπταν τον
προδοτικό του ρόλο.</span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Περίπτωση του δικηγόρου Αντώνη
Χειμωνά. Μετά την απελευθέρωση κατασκεύασε με ψευδομάρτυρες ενόχους που στις
ανώμαλες συνθήκες της εποχής στοίχισαν ζωές αθώων νέων ανθρώπων. Ανέφερε την
περίπτωση της Ράνιας του Μίμη και του Γιάννη, που εκτελέστηκαν με αποφάσεις των
εκτάκτων στρατοδικείων. Στο σημείο αυτό μπήκε σε δίλημμα. Θα αναφέρει ονόματα,
οπότε στοχοποιεί την προέλευση του κειμένου ή όχι. Δυο στοιχεία έπαιξαν ρόλο
για την αναφορά. Πρώτον θα είναι ευκολότερο έτσι να ικανοποιηθεί ο κυρ Θόδωρος
κι ύστερα να θεμελιωθεί το συμπέρασμα ότι ο συνταξιούχος Δημήτρης
Παπαδημητρόπουλος υπήρξε συνεργάτης των Γερμανών κι είναι ένοχος για το χαμό
ανθρώπινων ζωών. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πριν αρχίσει το τύπωμα το έδειξε
στον κυρ Θόδωρο κι αυτός στυφά είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Χμ ! Για να δούμε…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η Μαριώ μύριζε ότι κάτι συμβαίνει
αλλά παρά τις επανειλημμένες απόπειρες να μάθει κάτι ο Νικήτας παρέμενε σφίγγα
δεν έλεγε κουβέντα. Έκανε υπομονή γιατί τον αγαπούσε, γιατί ήταν σίγουρη πως
μετρημένος καθώς είναι δε θα κάνει καμιά τρέλα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο
Νικήτας έβαλε σε εφαρμογή το σχέδιο. Στρώθηκε στη δουλειά στο πίσω μέρος
του μαγαζιού, ενώ όταν τύπωνε έστελνε τον υπάλληλο εκτός μαγαζιού δήθεν σε
θελήματα. Κόντευε σε διακόσια αντίτυπα όταν κατέφθασε πάλι ο πατέρας του Μίμη.
Βιαζόταν. Η επιθυμία για εκδίκηση τον έκαιγε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δώστα μου! Θα το μοιράσω εγώ..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δε γίνονται έτσι αυτές οι δουλειές
κυρ Θόδωρε. Έχω έτοιμους δυο φάκελους
για τις εφημερίδες. Θεσσαλία και Ταχυδρόμο. Θα τα πετάξω εγώ κάτω απ’ την πόρτα τους. Εσύ ξυπνάς μαύρα μεσάνυχτα λόγω
της δουλειάς σου. Πάρε αυτό το μάτσο και μοίρασέ το στα μαγαζιά της παραλίας
πριν ακόμα ανοίξουν κι έχει κίνηση. Αν δεις κόσμο κάνε τον αδιάφορο. Εγώ θα
μοιράσω Ιάσονος και Δημητριάδος. Το κατάλαβες; Πες το να τ’ ακούσω.. »<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εντάξει, εγώ στην παραλία. Αλλά να
ξέρεις . Αυτόν εγώ θα τον φάω στο τέλος. Αυτό λέει η φωνή μέσα μου. Όλα τ’ άλλα
για μένα είναι λόγια του αέρα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Προς το παρόν κάνε αυτό που σου
είπα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αύριο πρωί-πρωί»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">31.
Η εφαρμογή του σχεδίου<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σχεδόν δεν κοιμήθηκε, παρότι από
νωρίς έπεσε για ύπνο. Δεν ήθελε να δώσει στο θέμα αυτό εξηγήσεις στη γυναίκα
του. Όταν δίπλα του άκουσε την κανονική ανάσα της και κατάλαβε ότι είχε
κοιμηθεί σηκώθηκε προσεκτικά να μην την ξυπνήσει, ντύθηκε και πήγε στο μαγαζί
του. Πήρε το δέμα που είχε ετοιμάσει και άρχισε να κατεβαίνει προς την πόλη.
Ήξερε ακριβώς το δρομολόγιο, που θα ακολουθούσε. Η πόλη ήταν έρημη, αλλά
προχωρούσε προσεκτικά στην άκρη του δρόμου μην τυχόν έχει καμιά ανεπιθύμητη
συνάντηση. Άφηνε από ένα αντίτυπο σε
κάποιες εμφανείς θέσεις, πέρασε από τα γραφεία των εφημερίδων κι έριξε τους
φακέλους κάτω απ’ την πόρτα τους. Σε μια ώρα η αποστολή του είχε ολοκληρωθεί με
επιτυχία και λίγο κουρασμένος επέστρεψε χωρίς απρόοπτα στο μαγαζί. Σε λίγο θα
το άνοιγε κανονικά. Περίμενε και τον κυρ Θόδωρο να του δώσει αναφορά για το
δικό του ρόλο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όμως εδώ έπεσε έξω. Όταν πια άρχισε
η κίνηση και οι καθημερινοί εργάτες άρχισαν να κατεβαίνουν για τις δουλειές
τους και το πρώτο αστικό λεωφορείο ανέβηκε από την πόλη αντί για τον κυρ
Θόδωρο, ένα στρατιωτικό όχημα πάρκαρε εμπρός στο δρόμο και μια ομάδα αγριεμένοι
κι ένοπλοι μπάτσοι μπήκαν με φόρα στο μαγαζί. Έμεινε κατάπληκτος. Πριν ακόμα
συνειδητοποιήσει το συμβάν δυο απ’ αυτούς του πέρασαν τις χειροπέδες και οι
άλλοι άρχισαν ν’ αναστατώνουν τα πάντα. Αμίλητοι, παρά τις επανειλημμένες
φορές, που τους ζήτησε εξηγήσεις. Ένας απ’ αυτούς έφερε στον επικεφαλής τα
υπολείμματα από τα σύνεργα της αναπαραγωγής και δυο τρία αποτυχημένα αντίγραφα.
Βλαστήμησε για την επιπολαιότητά του. Φέρθηκε σαν πρωτάρης κι αδαής. Καλά να
πάθει!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εν τω μεταξύ οι περίοικοι κατάλαβαν
ότι κάτι γίνεται στο μαγαζί του Νικήτα κι άρχισαν περίεργοι να μαζεύονται κοντά
στην πόρτα. Αφού θεώρησαν ότι η έρευνα τους ολοκληρώθηκε πήραν τον Νικήτα με
τις χειροπέδες και επιβιβάστηκαν όλοι στο όχημα. Ο Νικήτας πρόλαβε κι είπε σ’
ένα φίλο του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ενημέρωσε τη Μαριώ»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ξεκίνησαν προς τα κάτω. Ίσως να
ήξερε τον προορισμό. Πράγματι σταμάτησαν στο κτίριο της Γενικής Ασφάλειας και
με τις χειροπέδες τον οδήγησαν στον αξιωματικό υπηρεσίας, όπου καταγράφτηκαν
αναλυτικά τα στοιχεία του και ό,τι ενοχοποιητικά στοιχεία βρήκαν στο κατάστημά
του. Στη συνέχεια τον έκλεισαν σε ένα δωμάτιο χωρίς να του πούνε κουβέντα.
Ζήτησε ενημέρωση γιατί έγινε η σύλληψή του και το όργανο που τον κλείδωνε στο
δωμάτιο του είπε <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αργότερα, όταν έρθει ο Διοικητής»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κάθισε στην μοναδική καρέκλα που
είχε το δωμάτιο κι άρχισε να αναρωτιέται τι στο καλό να συνέβη. Στον ίδιο δε
συνέβη τίποτα. Γύρισε πίσω χωρίς κανένα απρόοπτο Τότες; Μάλλον στον κυρ Θόδωρο
θα συνέβη κάτι. Τι και πώς άγνωστο. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να
περιμένει. Υπομονή και ψυχραιμία, ψιθύρισε από μέσα του. Τι να κάνει και να
σκέφτεται η Μαριώ του. Δεν την φοβάται, έχει εμπειρίες ανάλογες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σε δυο τουλάχιστον ώρες ξεκλείδωσε
η πόρτα κι ένας μπάτσος τον οδήγησε ενώπιον του Διοικητή. Εκείνος βλοσυρός και
επιθετικός συγχρόνως του είπε σε αυστηρό ύφος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αγαπητέ Νικήτα Τσαλίδη δε θα
ησυχάσουμε τελικά από σένα! Όταν άνοιξες το μαγαζί είπαμε πως θα πάψεις να μας
απασχολείς, αλλά ως συνήθως με τα κομμούνια ποτέ δεν πρέπει να είσαι σίγουρος.
Κοίταξα αναλυτικά το φάκελό σου. Δυστυχώς η παλαιά ποινή σου με κυβερνητική
απόφαση- μέτρα κατευνασμού λένε οι ηλίθιοι- αμνηστεύτηκε και δε μπορώ να σε
κάνω δέμα να σε στείλω εκεί που καλά ξέρεις. Όμως υπέπεσες σε νέο αδίκημα και
θα υποστείς τις συνέπειες του νόμου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ποιο είναι το νέο αδίκημα κύριε διοικητά ; Για πέστε μου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Συκοφάντηση αθώου ατόμου, διασπορά
ψευδών και συκοφαντικών ειδήσεων, ρύπανση του περιβάλλοντος και δεν ξέρω ποιες
άλλες κατηγορίες. Ήδη το συκοφαντημένο άτομο υπέβαλλε μήνυση. Εγώ λειτουργώ με
βάση αυτή τη μήνυση» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">32.
Ο δικηγόρος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το απόγευμα του έβγαλαν τις
χειροπέδες και του έδωσαν ένα πιάτο φαγητό. Η έκπληξη ήταν η επόμενη επίσκεψη.
Ήρθε στο δωμάτιο ο μηνυτής έξαλλος πνέων μένεα για το γεγονός<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ήξερα πόσο ύπουλο φίδι είσαι, αλλά
δεν θα τη γλυτώσεις, ύπουλο φίδι, από μένα. Ήρθε η ώρα να πληρώσεις. Την πρώτη
φορά τη γλύτωσες και κακώς. Τώρα όμως δε θα τη βγάλεις καθαρή»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ανίχνευσε την ανησυχία του. Έτσι
και μόνο ερμηνεύεται η λύσσα εναντίον του. Δεν έχασε την ευκαιρία και του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εσύ είσαι αυτός που από δω και
πέρα να φοβάσαι. Ένας πατέρας, αδελφός ή φίλος των θυμάτων σου θα σε καθαρίσει.
Να φοβάσαι και τη σκιά σου. Σε κάθε μέρα, σε κάθε δρόμο, σε κάθε στιγμή. Μόνο
αν εξαφανιστείς, πας σε άλλη χώρα κι αλλάξεις όνομα μπορεί να τη γλυτώσεις. Αν
και πάλι αμφιβάλλω. Κάποια στιγμή κακομοίρη μου θα σε πνίξουν οι τύψεις, αν
μέσα σου υπάρχει κανένα υπόλειμμα ανθρώπου »<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο άλλος εκτός εαυτού του έδωσε μια
μπουνιά, μα αμέσως επενέβησαν οι άλλοι. Βλέπεις οι συνθήκες είχαν αλλάξει
αρκετά και μια είδηση δεν μπορούσε να κλειστεί εύκολα στους τέσσερεις τοίχους<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εγώ θα σε μηνύσω αλήτη για αναίτια
επίθεση εναντίον μου μέσα στο τμήμα. Θέλω να δω τον διοικητή»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Βρισκόμασταν στο 1958 πια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σε λίγο του επέτρεψαν επισκεπτήριο
με τη γυναίκα του. Ανήσυχη για τον άντρα της, τον ενημέρωσε ότι απέξω
περιμένουν η Θεία της και η Αφροδίτη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μου είπαν ότι τον συνέλαβαν χθες
αργά το βράδυ στην παραλία να μοιράζει ανατρεπτικά φυλλάδια. Είχε ένα ελαφρύ
καρδιακό επεισόδιο και θα τον πάνε στο Νοσοκομείο. Πες μου τι συνέβη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα στα πω όλα και με τη σειρά. Πριν
όμως θέλω να κάνεις μια δουλειά. Ψάξε και βρες έναν δικηγόρο. Το όνομα του
είναι Τάσος Αναγνώστου. Πες του για μένα
κι ότι πρόκειται για τον συμμαθητή μας. Τον Μίμη Χειμωνά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα κοιτάξω. Τι άλλο χρειάζεσαι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Να προσέχεις τα παιδιά και να μην
τα φέρεις να με δούνε κλεισμένο μέσα. Πιστεύω ότι η υπόθεση θα λήξει σε λίγες
μέρες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στο δωμάτιο αυτό έβγαλε την νύχτα.
Παρωνυχίδα με βάση τις αναμνήσεις και τη γενική απομόνωση της Κέρκυρας. Το πρωί
ο φρουρός που ήταν στην πόρτα τον πήγε να κάνει την τουαλέτα του και κατά τις
δέκα το πρωί είχε μια συγκινητική συνάντηση. Παρά τα χρόνια που είχαν περάσει,
σχεδόν μια εικοσαετία, τον αναγνώρισε αμέσως. Ο σοβαρός και πάντα καλοντυμένος
Τάσος. Αγκαλιάστηκαν με θέρμη και βιαστικά ο άλλος του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πες μου γρήγορα τα γεγονότα, να
έχω προς το παρόν μια ιδέα γιατί το μεσημέρι θα σε πάνε στην εισαγγελία ν’
αποφασίσει για την τύχη σου ο υπεύθυνος εισαγγελέας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όσο του ήταν μπορετό του περιέγραψε
το ρόλο του συνταξιούχου αστυνομικού Αντώνη Παπαδημητρόπουλου στα χρόνια της
Κατοχής και αμέσως μετά την Απελευθέρωση, την υπόσχεση που είχε δώσει στον Μίμη
το βράδυ πριν την εκτέλεσή του κι ότι κάποια στιγμή τον ξαναείδε. Δεν ήταν στη
λογική του με τον ίδιο τρόπο να πάρει εκδίκηση κι αποφάσισε τουλάχιστον τον
ηθικό διασυρμό του. Ό,τι έγινε, έγινε σε συνεννόηση με τον πατέρα του Μίμη κι
ότι όταν ο προδότης τον επισκέφτηκε χθες εδώ ενώπιον του οργάνου τον
γρονθοκόπησε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Τάσος κάθισε για λίγο σκεφτικός
και μετά του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δεν είναι ώρα να κάνω κρίση στα
γεγονότα. Αυτό θα γίνει αργότερα. Λογικά δεν υπάρχει αδίκημα για το οποίο ο
εισαγγελέας θα σε προφυλακίσει. Η προσπάθειά μου θα είναι να οριστεί δικάσιμος.
Μέχρι τότε θα έχουμε καιρό για όλα. Η γνώμη μου είναι ότι μια δημοσιότητα στα
συμβάντα θα βοηθήσει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ήδη έστειλα το κείμενο στις
εφημερίδες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Έχω γνωστούς εκεί. Θα φροντίσω για
την απαραίτητη δημοσιότητα. Εντωμεταξύ φεύγω για τα δικαστήρια. Όταν σε
μεταφέρουν θα είμαι εκεί. Να ξέρεις χάρηκα πολύ που με σκέφτηκες. Θα δώσουμε αν
χρειαστεί κάθε μάχη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
</span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">33. Επιτέλους αισθάνεται
απελευθερωμένος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Τάσος επαληθεύτηκε. Ο εισαγγελέας
άφησε ελεύθερο τον Νικήτα και όρισε δικάσιμο σε δυο μήνες. Η περίπτωση του
πατέρα του Μίμη διαχωρίστηκε γιατί για λόγους υγείας παρέμεινε στο νοσοκομείο.
Όμως οι λαίμαργες εφημερίδες είδαν ψωμί στην υπόθεση και έδωσαν μεγάλη
δημοσιότητα στο θέμα. Ο Νικήτας έδωσε τρεις συνεντεύξεις σε εφημερίδες με την
πρέπουσα σοβαρότητα κυρίως τιμώντας τη μνήμη του φίλου του Μίμη Χειμωνά, της
Ράνιας και του Γιάννη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το παράδοξο είναι ότι παρά την
προσπάθεια των δημοσιογράφων να βρούνε τον Δημήτρη Παπαδημητρόπολου αυτό δεν
κατέστη δυνατό. Ο συνταξιούχος χωροφύλακας είχε εξαφανιστεί από την πόλη. Κάτι
που το συνήθιζε όταν για κάποιο λόγο στριμωχνόταν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μια από τις πρώτες εκδηλώσεις μετά
την απελευθέρωσή του ήταν η πρόσκληση του ζεύγους Νικήτα- Μαριώς στο σπίτι του
Κώστα. Ήταν ανακαινισμένο το πατρικό του στον Άγιο Κωνσταντίνο και οι γονείς
του είχαν τα τελευταία χρόνια φύγει απ’ τη ζωή. Εκεί έμαθε ότι είναι
παντρεμένος με μια φιλόλογο, διορισμένη στο 2<sup>Ο</sup> Γυμνάσιο του Βόλου κι έχουν μια χαριτωμένη
κορούλα τεσσάρων ετών. Εκεί τον περίμενε μια ακόμα ευχάριστη έκπληξη. Παρών στη
βραδιά ήταν ο παιδίατρος Κωστής ο τελευταίος από την νεανική αχώριστη παρέα.
Ανύπαντρος ακόμα. Χωρίς οι άντρες να μπορούν να υποπτευθούν τη σύνθετη σκέψη
μιας γυναίκας μόλις η Μαριώ το άκουσε φαντάστηκε δίπλα του την εξαδέλφη της
Αφροδίτη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα φροντίσω» είπε από μέσα της..<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας πολύ χαρούμενος που μετά
τόσα και τόσα χρόνια έβλεπε τους φίλους του με μεγάλη ευχαρίστηση οι δυο να
έχουν πραγματοποιήσει τα όνειρά τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Κωστής πήρε αμέσως την
πρωτοβουλία<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Την άλλη Κυριακή σας καλώ στο
πατρικό μου. Το ξέρετε είναι αγροτικό σπίτι, αλλά το κτήμα είναι όμορφο γι αυτό
να έρθετε πρωί και με τα παιδιά σας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πετάχτηκε δήθεν διστακτικά η Μαριώ
και είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μπορώ να φέρω τη ξαδέλφη μου
Αφροδίτη; Είναι η αδελφή του Μίμη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Με μεγάλη μου ευχαρίστηση …» είπε
ο Κωστής<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας της έριξε ένα εξεταστικό
βλέμμα..<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">…Η βραδιά πέρασε με συγκίνηση για
τους άντρες. Έφεραν στην επιφάνεια όλες τις μνήμες των εφηβικών χρόνων, τα
λογοτεχνικά απογεύματα και τις ατέλειωτες συζητήσεις τους για τα κοινωνικά
θέματα. Η έλλειψη του Μίμη ήταν εμφανής, γιατί αυτός ήταν πάντα που άνοιγε, διεύθυνε τη συζήτηση κι έκλεινε στο
τέλος το θέμα. Την παρατήρηση την έκανε ο Τάσος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αλήθεια με τα προσόντα του Μίμη τι
μπορούσε να είναι σήμερα ο Μίμης και τι υπηρεσίες μπορούσε να προσφέρει στην
πατρίδα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ένα ερώτημα που βασάνιζε από καιρό
τη σκέψη του Νικήτα, μόνο που αυτός το έβλεπε και από άλλη διάσταση που ίσως
δεν απασχολούσε το μυαλό του Τάσου. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πιο συγκεκριμένα με την έξαρση της
Εθνικής Αντίστασης ο ανθός της Ελληνικής νεολαίας δονήθηκε από τα κηρύγματα της
Εθνικής Ανεξαρτησίας, της Απελευθέρωσης της χώρας από τον ξένο ζυγό και της
οικοδόμησης μια κοινωνίας δικαιότερης κι αναπτυγμένης. Πόσα λαμπρά μυαλά
σκοτώθηκαν στις μάχες με τον κατακτητή, πόσοι στήθηκαν με θάρρος και
αυταπάρνηση απέναντι στα εκτελεστικά αποσπάσματα. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτοί.
Μετά την αποχώρηση των Γερμανών πόσες χιλιάδες νέοι αφανίστηκαν στον Εθνικό
διχασμό με ποικίλους κι απάνθρωπους τρόπους, οπότε εκ των πραγμάτων ανακύπτει η
ερώτηση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μήπως το επίπεδο των ανθρώπων που
ασχολήθηκαν στη συνέχεια με την πολιτική διαχείριση της Χώρας έχει τη ρίζα του
στην απώλεια των ανθρώπων της πρώτης διαλογής ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Οι δυο γυναίκες τα βρήκαν μιλώντας
για τα παιδιά, αλλά ακούγοντας και τους
άντρες να επαναφέρουν στη μνήμη τους περιστατικά της νεανικής τους
περιόδου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">34.
Το δικαστήριο<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η υγεία του κυρ Θόδωρου βελτιώθηκε,
μα πια ήταν χτυπημένος και τα χρόνια μαζί με τις τραγικές απώλειες αγαπημένων
προσώπων είχαν αφήσει βαθιά τα σημάδια πάνω του. Οι γυναίκες του τον πρόσεχαν
σαν τα μάτια τους, μα ο χρόνος δε γυρίζει πίσω. Η Αφροδίτη με το έτσι θέλω,
φόρεσε ποδιά και μπήκε στο μαγαζί παρά τις φωνές των δικών της και εκ των
πραγμάτων λόγω και των συνθηκών επέβαλε την άποψή της. Μια φίλη της από τη
γειτονιά την αποπήρε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Καλέ πως θα σε πλησιάσει άντρας ;
Θα μυρίζεις ψαρίλα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ας προτιμήσει αυτές που βρωμάνε
πουτανίλα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η αλήθεια είναι ότι το θέμα την
απασχολούσε, ιδιαίτερα μετά την Κυριακή που μαζί με την Μαριώ και τον Νικήτα
πήγαν στο κτήμα του γιατρού ψηλά στην Ιωλκού. Την είχε προετοιμάσει η Μαριώ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Είναι κούκλος σου λέω. Μην τον
αφήσεις σε χλωρό κλαρί! Ταιριάζετε πολύ»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν είχε τέτοια τόλμη, αλλά και δε
χρειάστηκε κιόλας. Όταν ο Νικήτας τη σύστησε στον Κωστή και έγινε η πρώτη
συνάντηση των βλεμμάτων σαν να υπήρξε μια αόρατη για τρίτους, αλλά όχι για τους
ίδιους γλυκιά αστραπή που τους ένωσε. Είναι μερικά πράγματα που γίνονται
αυτόματα λες κι ένα τρίτο χέρι ή νους είχε εργαστεί πριν ώρες κι ώρες για να τα
προετοιμάσει. Από την πρώτη στιγμή το έμπειρο μάτι της Μαριώς είδε πως δε
χρειάζεται κανένα δικό της σπρώξιμο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η μέρα κύλισε όμορφα και
επιβεβαίωσε ότι παρά τις εμφανείς κοινωνικές διαφορές, παρά τους διαφορετικούς
όρους ανατροφής και το κυριότερο παρά τις εγκαίρως διαπιστωμένες αντιλήψεις
τους σε θρησκευτικά, πολιτικά και κοινωνικά «πιστεύω» οι δεσμοί της νεανικής
φιλίας ήταν δυνατότεροι και τώρα κατανάλωναν με λαιμαργία την τρυφερότητα που τους
έλειψε τόσα χρόνια. Ο Νικήτας είχε χρόνια να νιώσει τόσο ευτυχισμένος, όσο
σήμερα. Θα ένιωθε δε ακόμα καλύτερα όταν η γυναίκα του, του έλεγε για την
ευτυχή κατάληξη της πρωτοβουλίας της να πάρει στο σπίτι του Κωστή την Αφροδίτη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Καλά πώς; Εγώ δεν πήρα χαμπάρι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αν περιμέναμε από τους άντρες
πρωτοβουλίες, χαιρετισμούς στον πλάτανο.. Οι μισές γυναίκες θα είχαν μείνει
γεροντοκόρες. Περίμενε σε λίγες μέρες εξελίξεις. Εγώ θα είμαι η μια κουμπάρα.
Ας φροντίσει αυτός τη δική του πλευρά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η μέρα που είχε οριστεί η δίκη για
τη μήνυση πλησίαζε. Ο δικηγόρος του τον ενημέρωσε ότι αν δεν εμφανιστεί ο
μηνυτής η υπόθεση θα θεωρηθεί περατωθείσα. Πράγματι τη μέρα εκείνη έξω από το
δικαστήριο βρέθηκαν όλοι οι ενδιαφερόμενοι πλην ενός. Ο μηνυτής Δημήτρης
Παπαδημητρόπουλος δεν προσήλθε. Ήταν όμως παρόντες όλη η οικογένεια του Μίμη κι
ο Γιατρός Κωστής. Τυπικώς ο Τάσος κι ο Νικήτας δήλωσαν παρόντες όταν ήρθε η
σειρά τους κι εκφωνήθηκαν τα ονόματα, αλλά με τη μη εμφάνιση του μηνυτή ο
δικαστής θεώρησε την υπόθεση περατωθείσα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο Νικήτας ήξερε ότι τα δικά του
λόγια στο κάθαρμα, ότι δε θα τη βγάλει καθαρή αν μείνει στην πόλη-ισχυρισμός
που είχε βάση- έπαιξε σημαντικό ρόλο, αλλά δε χρειαζόταν να το παινευτεί στους
άλλους που βρίσκονταν μέσα στην καλή χαρά. Για να γιορτάσει το γεγονός και να
ευχαριστήσει τον Τάσο πρότεινε στην παρέα να πάνε όλοι στο εστιατόριο του
Μεταφτσή<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ας κεράσω για την αθώωσή μου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η πρόταση έτυχε την ομοθυμία όλων
και εκεί στη μέση του φαγητού όταν έγινε μια πρόποση από τον Νικήτα η Αφροδίτη
κοπέλα ώριμη και περήφανη σηκώθηκε κι έκανε μια δήλωση που άφησε όλους
κατάπληκτους <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ζητώ την ευχή των δικών μου και τη
δική σας συγκατάθεση. Εγώ κι ο Κωστής, που ντρέπεται να το πει αποφασίσαμε να
παντρευτούμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ο γιατρός δίπλα της κούναγε
συμφωνώντας το κεφάλι. Έπεσε γενικό χειροκρότημα και ο κυρ Θόδωρος μ’ ένα
επιτέλους πλατύ χαμόγελο στα χείλη είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Με την ευχή μου παιδιά! Να πεθάνω
ευχαριστημένος. Έχασα το γιόκα μου, μα η τσαπερδόνα μου τον αναπληρώνει
επαξίως» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">35.
Η συμπεριφορά των περιοίκων μετά την αποκάλυψη.<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πρέπει να ειπωθεί ότι αρκετοί
γείτονες και φίλοι, από νωρίς μετά την επιστροφή του από τις φυλακές,
αντιμετώπισαν τον Νικήτα με φιλική κι ανθρώπινη
διάθεση, με κατανόηση για την υποχώρηση του, του έδωσαν δουλειά όταν οι
ανάγκες ήταν επιτακτικές. Και από αυτόν τον κόσμο έζησε κι αργότερα έκανε τα
άλλα επαγγελματικά ανοίγματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
Όμως δεν ήταν όλοι έτσι. Υπήρξαν και άσχημες συμπεριφορές όπως
γιουχαΐσματα καθώς περνούσε από στέκια, πληροφορίες που του έρχονταν για σχόλια
υποτιμητικά, που ειπώθηκαν σε δημόσιες και ιδιωτικές συζητήσεις από διάφορους,
που πολύ άνετα θα μπορούσε να τους κολλήσει στον τοίχο, αλλά ποτέ δεν το έκανε.
Τον πρώτο καιρό βρισκόταν κάτω από τη δαμόκλεια απειλή να επιστρέψει στο
κολαστήριο της Κέρκυρας και δεν ήξερε ποιον να εμπιστευθεί και ποιον όχι.
Αργότερα τον άφηναν έως αδιάφορο όλα αυτά έχοντας γνωρίσει το βάθος της
μικρότητας μερικών ανθρώπων. Όλα αυτά τα χρόνια οι σκέψεις αυτές τον παίδευαν,
όπως το χρέος του απέναντι στους συναγωνιστές του, που είχαν προσφέρει τον
εαυτό τους ολοκαύτωμα για την πατρίδα. Στη μνήμη τους γονάτιζε με ευλάβεια και
σεβασμό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> Όμως για τη συνέχεια είχε πάρει τις οριστικές
του αποφάσεις. Ας ασχοληθούν άλλοι με τα γενικά ενδιαφέροντα της κοινωνίας. Όχι
πως δεν τον αφορούν, αλλά το μερίδιο του το έδωσε. Τόσο μπόρεσε και φτάνει. Ας
παραμερίσει, αφήνοντας ελεύθερο το πεδίο, για τις νέες γενιές που έρχονται και
ελπίζει να είναι καλύτερες από τις προηγούμενες. Βεβαίως ακόμα είναι νωπές οι
μνήμες του εμφύλιου σπαραγμού και οι συνέπειές του σε όλους, μα ιδιαίτερα στην πλευρά
των ηττημένων. Σε αυτή τη φάση θα ασχοληθεί με την οικογένειά του, με την
επαγγελματική του απασχόληση και ιδιαίτερα με το μέλλον των παιδιών του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η κόρη του Ελένη φέτος τελειώνει το
γυμνάσιο κι έχει πάρει την απόφασή της. Θα γίνει δασκάλα. Από μέσα του θα
προτιμούσε κάτι άλλο μα δεν του επιτρέπεται να παρέμβει στο όνειρό της. Ο γιος
του δεν είναι τόσο φανατικός στα γράμματα μα ελπίζει πως αργότερα θα βρει το
δρόμο του. Στην τελική περίπτωση που τίποτα δεν θα τον εμπνεύσει θα τον βάλει
στο μαγαζί. Καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Έχει καλούς φίλους στη συνοικία
του, κυρίως άνθρωποι που εκτίμησαν τη συμπεριφορά του τα δίσεκτα χρόνια, αλλά
πιο δεμένος αισθάνεται με τους δυο νεανικούς του φίλους, τον Τάσο και τον
Κωστή, αφού στη συνέχεια άνοιξαν και συγγενικούς δεσμούς. Η Μαριώ και ο Τάσος
ήταν οι κουμπάροι στο γάμο της Αφροδίτης και του Κωστή. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Και κάποια μέρα στο μαγαζί ο
Νικήτας είχε μια απρόβλεπτη επίσκεψη. Ένας μεσήλικας της συνοικίας του με τον
οποίο μέχρι τώρα δεν έτυχε να έχει μέχρι τώρα
πάρε-δώσε του συστήθηκε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Με λένε Αντώνη Περδικάρη και είμαι
ο γραμματέας της οργάνωσης της ΕΔΑ στη Νέα Ιωνία. Γνωρίζουμε τους αγώνες και
τις περιπέτειες που είχες όλα αυτά τα χρόνια και θέλω να σου πω πως θα ήταν
τιμή μας να μπεις στις γραμμές μας και να βοηθήσεις τον αγώνα που δίνει ο λαός
για μια καλύτερη δημοκρατία στη χώρα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Σ’ ευχαριστώ Αντώνη, αλλά να σου
πω ότι προσωπικά δεν ενδιαφέρομαι για κομματική ένταξη»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Δηλαδή Νικήτα δε σ’ ενδιαφέρει αν
η χώρα βαδίσει προς την πρόοδο ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι του κι
αυθόρμητα του ήρθε να τον πετάξει έξω, μα έμπειρος στις προκλήσεις και
ψύχραιμος στις αντιδράσεις του δεν αντέδρασε. Μόνο αυτό του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Εύχομαι εσείς να πάτε καλά γιατί η
προηγούμενη γενιά τα έκανε σκατά»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Νικήτα δεν πρέπει να υποτιμάμε τη
συμβολή του κόμματος και να μην αναγνωρίζουμε τον ηγετικό ρόλο του. Αυτό ήταν
και είναι ο φάρος των επιτυχών αγώνων…»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Για στάσου για την ΕΔΑ μιλάς
εκείνα τα χρόνια;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μην κάνεις το χαζό. Η ΕΔΑ δεν
υπήρχε τότε. Μιλάω για το τιμημένο ΚΚΕ»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Και τόσες χιλιάδες παλικάρια που
χάθηκαν;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Οι αγώνες έχουν θύματα. Οι θυσίες
είναι το αλάτι που νοστιμίζει το φαγητό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Α! Έτσι. Τώρα κατάλαβα. Δε μ’
ενδιαφέρετε κύριε! Να πάτε στο καλό»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Καλά τους είχα πει, αλλά δε μ’
άκουσαν …..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Τι τους είχατε πει, αγαπητέ μου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Το προφανές κύριε μαγαζάτορα: Μη
περιμένουμε πολλά από έναν συμβιβασμένο δηλωσία !» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν τον έστειλε στο διάολο. Το
άφησε ασχολίαστο…. Τις σκέψεις που του ήρθαν τις έπνιξε μέσα του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">36. </span></i></b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Ε π ί λ ο γ ο ς<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Γνωρίζω ότι εκ των πραγμάτων είμαι
απόλυτος. Είναι εύκολο να κάνεις κριτική εκ των υστέρων, με γνώση όλως των
στοιχείων και με την ψυχραιμία της χρονικής απόστασης. Το δύσκολο είναι στη
διάρκεια της τέλεσης των πράξεων, πάνω στη βράση των γεγονότων με τη
συναισθηματική φόρτιση των στιγμών και την πίεση των αναγκών, να μπορείς να
εγερθείς ψηλότερα από τις εφήμερες επιρροές, να έχεις σφαιρική αντίληψη όλων
των δεδομένων και την ικανότητα της λήψης κρίσιμων αποφάσεων. Ο ρόλος αυτός
απαιτεί ιδιαίτερες ικανότητες και άνθρωποι με τέτοιες ιδιότητες σπανίζουν στη
ζωή. Άρα υπάρχουν ελαφρυντικά και δικαιολογίες, μόνο που ανάμεσα στο άριστο και
το κάκιστο ενδεχόμενο υπάρχουν άπειρες άλλες διαβαθμίσεις και η κριτική που
γίνεται είναι για το πόσο κοντά ή μακριά οι πράξεις βρίσκονται κοντά στο
ευνοϊκότερο αποτέλεσμα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εφαρμόζοντας αυτή την οπτική
θεώρηση στη κρίση των γεγονότων μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η εν γένει
συμπεριφορά των ανθρώπων που αποφάσιζαν από την πλευρά της Αριστεράς ήταν πολύ
πιο κοντά στο κάκιστο παρά στο άριστο. Στα πολιτικά δρώμενα το ζητούμενο δεν
ήταν η κατάκτηση ή όχι της εξουσίας. Με την ένταση των αντιθέσεων μπήκαν στη
ζυγαριά χιλιάδες απώλειες ζωών, αρκετές από τις οποίες θα είχαν με πιο συνετή
αντιμετώπιση διασωθεί. Εκεί βρίσκεται το ένα μέρος της ευθύνης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το άλλο είναι ότι οι αγώνες και οι
θυσίες εκατοντάδων συνελλήνων στη διάρκεια της Κατοχής, με λάθος χειρισμούς
καταναλώθηκαν αδίκως και λησμονήθηκαν με ενέργειες μετά την αποχώρηση των
Γερμανών. Όλη η προίκα των αγώνων της Εθνικής Αντίστασης παραμερίστηκε αδίκως
και χρωματίστηκε από τη βιασύνη που οδήγησε στα γεγονότα του Δεκέμβρη. Η δεξιά
τα ονόμασε στάση ενάντια στο καθεστώς και με βάση αυτή τη γραμμή οδήγησε την
ηγεσία της Αριστεράς σε όξυνση κι όχι καταλλαγή της αντιπαράθεσης<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εδώ πρέπει να τονιστεί πως το
κέντρο που χειριζόταν τις πρωτοβουλίες και τις πολιτικές της παράταξης της
Δεξιάς ήταν σε πολύ καλύτερο επίπεδο, αν και είχε ένα σημαντικό χάντικαπ. Το
χαμηλό επίπεδο του προσωπικού που του ανατέθηκε η εφαρμογή αυτής της πολιτικής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">37. Ήταν αναπόφευκτη η πορεία ?<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-hansi-font-family: Calibri;">Όταν το κόμμα της Αριστεράς, στα χρόνια της
Γερμανικής κατοχής, ύψωσε τη σημαία της Εθνικής Ανεξαρτησίας από τον κατοχικό
δυνάστη, συγκέντρωσε κάτω από τον ιστό της ό,τι καλύτερο, σε ποιότητα και
εύρος, διέθετε εκείνη την εποχή η χώρα. Την ίδια ανταπόκριση συνάντησε και το
αυταρχικό και βάναυσο Σταλινικό καθεστώς, όταν χρησιμοποίησε το ίδιο επιχείρημα
στον πατριωτικό πόλεμο ενάντια των Ναζιστών.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-hansi-font-family: Calibri;">Στο μυαλό όμως της κομματικής ηγεσίας, εξαρχής
ήταν σιωπηλό το καθήκον που έχει, από τη φύση του, ένα Λενινιστικό κόμμα για
την κατάληψη της εξουσίας και την εγκαθίδρυση του κομμουνισμού. Έτσι όταν
φάνηκε ότι η ήττα του Άξονα εμφανίζεται στον ορίζοντα, μπήκε σε εφαρμογή το μη
ομολογημένο ποτέ σχέδιο: «Ξεκαθάρισμα του τοπίου». Έπρεπε το στρατιωτικό σκέλος
του ΕΑΜ, δηλαδή ο ΕΛΑΣ όχι να γίνει απλώς κυρίαρχη στη χώρα, μα αν είμαι
δυνατόν και η αποκλειστική.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-hansi-font-family: Calibri;">Έτσι όλες οι άλλες οργανώσεις και τοπικές ομάδες
ανταρτών, διάφορες παλαιές και νέες πολιτικές προσωπικότητες, στρατιωτικοί
παράγοντες έπρεπε να κάνουν την υποχρεωτική και βίαιη επιλογή τους. Στη
κατεύθυνση αυτή , στο όνομα αυτής της σκοπιμότητας έγιναν άλογες διώξεις,
δολοφονήθηκαν αναιτίως άνθρωποι, καταστράφηκαν αθώες ζωές και ώθησαν πολλούς-
θέσει συμμάχους- να αναζητήσουν καταφύγιο σε ακραίες συντηρητικές οργανώσεις.
Το χάσμα, που αργότερα πλημμύρισε με αίμα, άρχισε να διευρύνεται.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-hansi-font-family: Calibri;">Αυτή η πολιτική «πλούτισε» αριθμητικά το
ανθρώπινο δυναμικό τις τάξεις του ΕΛΑΣ, αλλά διέκοψε τις άφθονες σχέσεις
συμμαχίας με δημοκρατικές δυνάμεις τις οποίες ώθησε βιαίως σε ακραίες και
συντηρητικές οργανώσεις. Διαχώρισε τον πολιτικό κόσμο σε δυο αντίπαλα και
εχθρικά στρατόπεδα, που ετοιμάζονταν για τη μοιραία μελλοντική σύγκρουση. Τα
Δεκεμβριανά ήταν η επίσημη πρεμιέρα της λυσσαλέας διαμάχης, που επακολούθησε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-hansi-font-family: Calibri;">Σε οποιοδήποτε σκεπτόμενο άνθρωπο ορθώνεται
αδυσώπητο το ερώτημα:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-hansi-font-family: Calibri;">Ήταν αναπόφευκτη αυτή η πορεία; ………….<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-hansi-font-family: Calibri;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-hansi-font-family: Calibri;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-82848972220956920922022-10-29T03:08:00.001-07:002022-10-29T03:08:43.136-07:00<p> <b><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b><span style="font-family: "Cambria",serif;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 20.0pt;"> <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 20.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 20.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 20.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> Η ΝΕΑ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 22.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 1 Η νέα ταυτότητα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 2 Ενηλικίωση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 3. Ο έφεδρος αξιωματικός<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 4. Ο Μοίραρχος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 5. Η Φωτεινή<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 6. Ο Ανθυπομοίραρχος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 7. Η συνάντηση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 8. Η τραγική σύμπτωση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 9. Η ανάκριση συνεχίζεται<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 10. Ανησυχίες<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 11. Η πόρτα άνοιξε<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 12. Απώλειες<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 13. Η Φωτεινή πάλι<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 14. Ο Υπομοίραρχος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
15. Απολογισμός<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
16. Η «κάθαρση» <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
17. Η ισορροπία των σκοπιμοτήτων<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
18. Η αυλαία πέφτει.
<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
19. Η νέα οικογένεια<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
20. Η επίσκεψη στο χωριό.<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
21 Η αποκάλυψη<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> 22. Η τελική κάθαρση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> 1.
Η νέα ταυτότητα <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κάθε τόσο οι τραγικές στιγμές που έζησε
μικρός ήταν ο νυχτερινός εφιάλτης του.
Εκεί που πήγαινε να ηρεμήσει, να κλείσει τα μάτια του και ν’ αναζητήσει
λίγη ξεκούραση και παρηγοριά στον ύπνο και την ασυνειδησία, τότε η ίδια σκηνή
ζωντάνευε στο μυαλό του. Λες και το γεγονός έγινε πρόσφατα, πριν από λίγες μόνο
μέρες, ενώ στη πραγματικότητα είχαν περάσει τόσα χρόνια. Θυμόταν με κάθε
λεπτομέρεια τα ανατριχιαστικά γεγονότα. Εκείνο που τον πλήγωνε περισσότερο ήταν
η δική του ανημπόρια να βοηθήσει, να κάνει κάτι για ν’ αποτρέψει το τραγικό
συμβάν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο καημένος ο Πατέρας! Μ’ όλη τη δύναμη της
φωνής του τον προέτρεψε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Φύγε Νικόλα, φύγε να σωθείς! Τρέξε! Μη
σταματάς καθόλου. Αυτό θέλω μόνο από σένα, γιε μου. Σε ικετεύω άκουσε με»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τον εαυτό του δεν τον σκεφτόταν. Ίσως ήξερε το
αναπόφευκτο τέλος του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο ίδιος, όντας μικρός, δεν μπορούσε να
γνωρίζει τι συμβαίνει στη χώρα αυτήν την περίοδο. Δεν ήταν στην κατάλληλη
ηλικία. Ούτε μπορούσε να ήταν ενήμερος των τραγικών γεγονότων που
διαδραματίζονταν σ’ όλο το μήκος και το πλάτος της χώρας. Όμως αυτά τα γεγονότα
τρέχανε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η εμφύλια διαμάχη που είχε ξεσπάσει στον
τόπο εκείνη την περίοδο είχε φέρει στο προσκήνιο αντιθέσεις και μίση παλαιά,
πολύχρονες ζήλιες, μνήμες δυσάρεστες κι αποκρουστικές. Για τους μικρούς ανθρώπους
αποτέλεσε την ευκαιρία και το έναυσμα να απελευθερωθούν τα πιο ταπεινά, τα πιο
σκοτεινά ελατήρια που ήταν κρυμμένα μέσα τους. Η αιματηρή αντιπαλότητα είχε
νεκραναστήσει τον ανθρώπινο κανιβαλισμό, αν δεχθούμε επιεικώς ότι κάποια
προηγούμενη στιγμή είχε απαλειφθεί από την ανθρώπινη διαδρομή μέσα στα ιστορικά
δρώμενα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τώρα όλα αυτά, όπως συχνά συμβαίνει,
καλύφτηκαν με νέο απατηλό πολιτικό μανδύα: Ο «εθνικός κίνδυνος» από
ξενοκίνητους εσωτερικούς εχθρούς. Στην πράξη, στα μυαλά των ανάξιων ανθρώπων, αυτό μεταφράστηκε
σε δολοφονική μανία και ανηλεές κυνηγητό των «αντιπάλων», μέχρι εσχάτων: Το
«εθνικό», αρκετές φορές, ταυτίστηκε με το προσωπικό, το ιδιοτελές συμφέρον! Η
ευκαιρία για αρπαγή, η αβάσιμη εκδικητικότητα, η πλεονεξία κι η ζήλεια έγιναν
τα κίνητρα για το ματωμένο ξεκαθάρισμα που επακολούθησε. Βλέπεις η αντίσταση
στον βάρβαρο κατακτητή θεωρήθηκε από τους «νικητές» τελικώς ως προδοσία, ενώ η
αδιαφορία ή ακόμα χειρότερα η φιλική συμπεριφορά μαζί του βαπτίστηκε αυθαίρετα
εθνική πράξη και θεάρεστη συμπεριφορά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο ίδιος δεν είχε κι άλλη επιλογή. Υπάκουσε
στην πατρική παραίνεση. Άλλωστε ήταν μικρός ο έρμος κι ο φόβος τον παρέλυε.
Έριξε ένα τρεχαλητό, μα τι τρεχαλητό! Τόσο έντονο που η ψυχή του ήρθε στο
στόμα. Στάθηκε δειλός κι ανάξιος γιος. Ενός πανάξιου κι αλησμόνητου Πατέρα. Την
κρίσιμη στιγμή το έσκασε! Αυτή η τύψη θα τον κυνήγαγε στην υπόλοιπη ζωή του. Η
αλήθεια είναι ότι αδίκως κατηγορούσε τον εαυτό του. Δεν υπήρχε, στις συνθήκες
της εποχής και τα τοπικά δεδομένα, καμιά άλλη εναλλακτική λύση. Το μόνο που θα
πετύχαινε αν έμενε εκεί θα ήταν και ο δικός του αφανισμός, το δικό του αίμα να
σκορπιστεί στην ρεματιά όπως έγινε με τον Πατέρα του. Ενώ λογικά τα πράγματα
είχαν έτσι, άντε να πείσει την αυστηρή εσωτερική του συνείδηση και την ανήσυχη
φωνή που αδιαλείπτως του υπενθύμιζε την ενοχή του και που είχε μετατραπεί γι’
αυτόν σε συχνά επισκεπτόμενο εφιάλτη. Κι
αυτή η αλήθεια πρέπει να λέγεται.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κάποια στιγμή όταν βρέθηκε πολύ μακριά προφυλαγμένος
από την απόσταση και τα πυκνά βάτα τόλμησε να γυρίσει και να κοιτάξει πίσω. Δεν
έβλεπε πολλά, μόνο μικρές φιγούρες ανακατεμένες να κινούνται γύρω από κάτι.
Μάλλον τον Πατέρα του. Πέρα μακριά, το Αιγαίο απλωνόταν τεράστιο, χωρίς
τελειωμό, ανήσυχο, γεμάτο «προβατάκια», ενώ γύρω του επικρατούσε η απόλυτη
ερημιά, που τη διέκοπταν μόνο οι αμέριμνες φωνές των πουλιών. Όταν μετά από
αρκετή ώρα οι λύκοι κόρεσαν τη δολοφονική τους μανία σκορπίστηκαν και πήραν τα
μονοπάτια επιστροφής στο χωριό. Η «αποστολή» είχε εκτελεστεί επιτυχώς. Άφησε να περάσει αρκετή ώρα ακόμα παρατηρώντας
με ένταση το χώρο, έχοντας στο μυαλό του το φόβο της επιστροφής τους. Η αγωνία
για την τύχη του Πατέρα του δεν τον άφηνε να εξαφανιστεί οριστικά. Με προσοχή,
με χίλιες προφυλάξεις, κυριευμένος από το φόβο και την εύλογη αγωνία επέστρεψε
στον τόπο του γεγονότος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήταν μέσα στο κτήμα τους. Ο Πατέρας δεν
αναγνωριζόταν πια. Το σώμα σχεδόν διαμελισμένο, τα αίματα σκορπισμένα τριγύρω.
Εκείνος ο δυνατός άνδρας που πριν από
λίγες ώρες μπορούσε να ανασκαλέψει με άνεση το χώμα με τον κασμά, εκείνος ο
άξιος άνδρας που μπορούσε να στύψει ακόμα και τη πέτρα τώρα, από τη δολοφονική
μανία κάποιων, ήταν ένα άψυχο κουφάρι στο έδαφος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Δεν θα τον παρατούσε έτσι, να τον φάνε τα
σκυλιά και τα τσακάλια. Όχι. Ήταν ο Πατέρας του! Πήγε στο πρόχειρο υποστατικό, που το κτήμα
τους είχε, και πήρε τον κασμά και το φτυάρι. Παρά το νεαρό της ηλικίας του
ήξερε να τα χειρίζεται. Στράφηκε γύρω του και διάλεξε το κατάλληλο μέρος. Εκεί
θα τον θάψει. Με πρωτόφαντο πείσμα και
υπομονή έσκαψε έναν ευρύχωρο λάκκο. Όταν ξαναέριξε πάνω το χώμα, που
βγήκε με το σκάψιμο, φρόντισε με επιμονή να καλύψει τα ίχνη. Έκοψε πουρνάρια
και σκέπασε το χώρο, αφού προηγουμένως έβαλε στο προσκεφάλι του πρόχειρου τάφου
δυο χαρακτηριστικές πέτρες. Η βροχή που σε λίγο άρχισε να πέφτει βοήθησε σ’
αυτό. Γονατισμένος δίπλα στον τάφο, με πλήρη συντριβή καρδιάς, έδωσε τον όρκο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Θα έρθει η ώρα να εκδικηθώ το θάνατό
σου, Πατέρα. Να ησυχάσει και σένα η ψυχούλα σου. Στο ορκίζομαι στη μνήμη της
χαμένης μάνας μου και γυναίκας σου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήταν πτώμα στην κούραση, μουσκεμένος απ’ τον
ιδρώτα και τη βροχή. Να γυρίσει στο χωριό θα ήταν σκέτη αυτοκτονία. Δεν
μπορούσε να εξηγήσει το γιατί και το διότι. Απλώς το διαισθανόταν. Οι δολοφόνοι
τον είχαν δει ότι ήταν εκεί κι είχαν ακούσει τις απελπισμένες φωνές του Πατέρα
για τη δική του σωτηρία. Είναι φανερό ότι αργά ή γρήγορα θα τον αναζητούσαν για
να εξαφανίσουν επιτέλους τον μόνο αυτόπτη μάρτυρα του ανομήματός τους. Έπρεπε
να ασφαλίσουν τα νώτα τους. Πού ξέρεις
αύριο τι εξέλιξη θα έχουν τα πράγματα; Ας έχουν για καλό και κακό
φυλαγμένα τα νώτα τους. Όχι! Έπρεπε να εξαφανιστεί από την περιοχή. Δεν τον
σήκωνε εδώ πια το κλίμα. Ναι, αλλά που αλλού να πάει; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Δεν υπήρχαν συγγενείς και φιλόξενο καταφύγιο.
Η οικογένειά του είχε αποδεκατιστεί, πληρώνοντας το τίμημα της προσφοράς προς
την πατρίδα. Ο αδελφός του πατέρα του είχε σκοτωθεί σε μάχη με τους Γερμανούς.
Απέξω-απέξω ο Πατέρας, του είχε πει μερικά ασαφή πράγματα, ίσως για να τον
προστατέψει. Δεν ήταν και στην κατάλληλη ηλικία να τα αφομοιώσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Έτσι πήρε στον ώμο το δισάκι, όπου είχαν
τις προμήθειες φαγητού για τη σημερινή ημέρα κι άρχισε μια πορεία προς το
άγνωστο, χωρίς να έχει καθόλου εμπειρίες από άλλους τόπους, αφού λόγω των
γεγονότων της εποχής τα ταξίδια ήταν περιορισμένα κι επικίνδυνα. Περπάτησε
ατέλειωτες ώρες έχοντας επιλέξει στην τύχη μια σταθερή πορεία που τον
απομάκρυνε από τα δικά του μέρη. Μέρες ολόκληρες περπατούσε, αποφεύγοντας κατά
το δυνατόν κάθε συνάντηση με ανθρώπους και μικρά χωριά που τύχαιναν στην πορεία
του. Τις νύχτες με το φόβο πελώριο μέσα του έψαχνε να βρίσκει ένα απάγκιο για
να ξεκουραστεί. Τη μικρή ποσότητα της ξηρής τροφής που περιείχε το δισάκι για
τους δυο τους στην ημερήσια παραμονή τους στα χωράφια, έκανε κουμάντο να
διαρκέσει όσο το δυνατόν περισσότερο. Αξιοποίησε ό,τι φαγώσιμο δίνει η φύση και
δυο τρεις φορές μπήκε σε απομονωμένους μπαξέδες. Το παγούρι με το νερό το
ξαναγέμιζε στα άφθονα ρυάκια που υπήρχαν στην περιοχή. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κάποια στιγμή στη δημοσιά, έξω από ένα
εξοχικό μαγαζί, όπου οι ταξιδιώτες βρίσκανε ευκαιρία για λίγη ξεκούραση και τροφή,
είδε ένα σταματημένο παλαιό φορτηγό που ο οδηγός του έλειπε. Σκαρφάλωσε στην
καρότσα και χώθηκε σαν κυνηγημένος κάτω από έναν μουσαμά. Όλο του το σώμα το
αισθανόταν σαν μια πληγή. Χωρίς να έχει συνείδηση του γεγονότος είχε φτάσει πια
στα όριά του. Θα πάει όπου είχε προορισμό ο οδηγός. Τον πήρε ένας βαθύς
λυτρωτικός ύπνος, που δεν είχε καμιά αίσθηση πόσο κράτησε. Όταν ξύπνησε τον
έκοβε η πείνα κι η δίψα. Έψαξε στο δισάκι κι έφαγε τα τελευταία υπολείμματα της
τροφής, χωρίς βέβαια να κορέσει την πείνα του και με χίλιες προφυλάξεις έβγαλε
το κεφάλι του μέσα από το μουσαμά. Το φορτηγό ήταν σταματημένο σ’ έναν δρόμο
γεμάτο σπίτια, αλλά τώρα ήταν βαθειά νύχτα ο δρόμος ήταν έρημος κι απειλητικός.
Ήταν στο εσωτερικό μιας μεγάλης, τουλάχιστον για τα παρθένα μάτια του, πόλης κι
έπρεπε να αναζητήσει τρόπο να επιβιώσει και να συνεχίσει τη ζωή του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Χωρίς να το ξέρει ήρθε κι ακούμπησε στην
μεγάλη μητρόπολη της χώρας, την Αθήνα, αυτό το χωνευτήρι που έσωσε πολλούς μέσα
στην ανωνυμία που μπορούσε να τους προσφέρει. Περπάτησε για λίγο άσκοπα στους
έρημους δρόμους, αποφεύγοντας τις συναντήσεις, περιμένοντας με προσμονή το
ξημέρωμα για αναγνώριση και προσανατολισμό. Μα το στομάχι του γουργούριζε και
δεν υπάκουε στις προτροπές της υπομονής. Του ήρθε στη μύτη η μυρουδιά του φρεσκοψημένου
ψωμιού κι η πείνα νίκησε κάθε αναστολή. Μπήκε στην πηγή της μυρουδιάς κι από
τον φούρναρη, που ξεφούρνιζε ασταμάτητα, ζήτησε λίγο ψωμί. Εκείνος είδε τα
χάλια του και τον προσκάλεσε μέσα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Έλα μέσα παιδί μου. Κάθισε εδώ στη ζέστη.
Κακομοίρη μου! Εγώ θα σε φιλέψω. Μη φοβάσαι». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μαζί με το μπόλικο κομμάτι φρέσκου ψωμιού
έφερε λίγο τυρί και δροσερό νερό. Το έφαγε με όρεξη κι ευχαρίστηση, ενώ ο
καλόβολος φούρναρης τον παρατηρούσε συνεχώς. Εκεί στην θαλπωρή της ζέστης,
χωρίς να το θέλει, παρά την προσπάθειά του, δεν άντεξε στην κούραση που του
έκλεινε τα μάτια. Έπεσε σ’ έναν βαθύ λήθαργο κι έχασε κάθε επαφή με την
πραγματικότητα. Όταν μετά από αρκετές ώρες ξύπνησε, σκεπασμένος με άδεια
τσουβάλια από τ’ αλεύρι, ήταν πια δειλινό. Απέναντι του αντίκρισε μια ευτραφή,
αλλά γλυκοπρόσωπη, μεσόκοπη κυρία να του χαμογελάει τρυφερά. Ήταν η
φουρνάρισσα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Χωρίς να το ξέρει η τύχη αυτή τη φορά του
χαμογέλασε. Είχε μπει στο πίσω εργαστήρι ενός φούρνου, που η κύρια είσοδος ήταν
από την άλλη πλευρά του δρόμου. Εκεί αυτή την ώρα βρισκόταν ο φούρναρης κι
εξυπηρετούσε τους πελάτες. Το ζευγάρι ήταν άκληρο και η ξαφνική εμφάνιση ενός
ταλαιπωρημένου και πεινασμένου παιδιού ήταν γεγονός που ξύπναγε μέσα τους
κοιμισμένες τρυφερότητες και πολύχρονα απωθημένα. Είχαν μάταια ολόκληρα χρόνια προσπαθήσει ν’ αποκτήσουν
δικό τους παιδί, αλλά ο θεός δεν τους
είχε δώσει αυτή τη χαρά και σχεδόν είχαν υποταχθεί στη μοίρα τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η ώρα είχε περάσει και σε λίγο ο φούρνος θα
έκλεινε. Η φουρνάρισσα με την τρυφερή
και πρόσχαρη εμφάνισή της του δημιούργησε, χωρίς να το καταλαβαίνει, μια
οικειότητα κι ένα αίσθημα εμπιστοσύνης. Του έλειπε τόσο πολύ η μητρική ζεστασιά
κι αγάπη. Δεν χρειαζόντανε και πολλά για να πέσει στην παγίδα της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τον ρώτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Θα πεινάς τώρα κακόμοιρό μου! Έλα στην
κουζίνα να φάμε. Σε λίγο θα κλείσει το μαγαζί και θάρθει κι ο άνδρας μου. Έχω
φτιάξει μακαρόνια με κιμά και θα σ’ αρέσουν».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Άρχισαν να τρέχουν τα σάλια του. Είχε μέρες
να φάει μαγειρευτό φαγητό και το λιμπιζόταν τόσο. Το πιάτο ήρθε ξέχειλο μπροστά
του και χωρίς ευγένειες και κρατήματα έπεσε σαν πεινασμένος λύκος πάνω του. Δεν
τολμούσε η ίδια να τον σταματήσει με τις πολλές ερωτήσεις που είχε στο μυαλό
της. Στο μεταξύ ήρθε κι ο κυρ Νίκος, ο άνδρας της, και κάθισε στο τραπέζι. Του
σέρβιρε, όπως και στον εαυτό της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο κυρ Νίκος ρώτησε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Το παιδί έφαγε; Βάλτου λίγο ακόμα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η κυρά Θάλεια, η φουρνάρισσα τον ρώτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Θες λίγο ακόμα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Όχι άλλο. Έσκασα ήδη. Να είστε καλά. Σας
ευχαριστώ πάρα πολύ για τη βοήθεια που μου δώσατε!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τότε ο κυρ Νίκος, αλλά με κάποιο δισταγμό
μήπως τον φοβίσει, του έκανε την πρώτη ερώτηση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Πώς σε λένε παιδί μου;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Για να του δώσει λίγο θάρρος συμπλήρωσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Εμένα με λένε Νίκο και την κυρά μου
Θάλεια».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Είδαν το δισταγμό και το κόμπιασμά του. Ήταν
τόσο καλοί μαζί του και δεν του ερχόταν να τους πει ψέματα ή ν’ αρνηθεί ν’
απαντήσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Νίκο με βαπτίσανε. Αυτό είναι τ’ όνομά
μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Από πού έρχεσαι Νίκο; Που βρίσκονται οι
γονείς σου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Τη μάνα μου την έχασα πολύ νωρίς, που δεν
θυμάμαι κιόλας τίποτα απ’ αυτή. Τον Πατέρα μου τώρα πρόσφατα. Άλλα αδέλφια δεν
έχω. Είμαι μόνος πια στη ζωή Αλλά συγχωρήστε με. Δε θέλω να πω περισσότερα.». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Πώς θα ζήσεις από δω και πέρα, μικρέ; Θα
γυρίσεις στα μέρη σου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Να γυρίσω πίσω; Δεν υπάρχει τέτοια
περίπτωση. Σβήστε το. Εκεί στο χωριό τελείωσε η ζωή μου. Δεν θα γυρίσω ποτέ! Το
πώς θα ζήσω είναι σίγουρα πρόβλημα, αλλά έχω πρόθεση να δουλέψω για να βγάλω το
ψωμί μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Προς το παρόν ηρέμησε. Θα σε φιλοξενήσουμε
εμείς. Μην έχεις άγχος γι’ αυτό το διάστημα. Για μας δεν είσαι βάρος. Παιδιά,
σκυλιά, εμείς δεν έχουμε. Υπάρχει δωμάτιο ελεύθερο να σε φιλοξενήσουμε . Αν
θέλεις μπορείς να βοηθάς και στις δουλειές του φούρνου. Είναι μια πρόταση.
Έχεις δικαίωμα να τη δεχτείς ή να την απορρίψεις». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Χωρίς καμιά καθυστέρηση απάντησε θετικά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Δέχομαι! Δέχομαι! Σας ευχαριστώ μ’ όλη μου
τη ψυχή. Δεν έχω άλλη δυνατότητα κι η πρόταση σας είναι για μένα σανίδα
σωτηρίας. Εύχομαι αυτήν την καλοσύνη σας ο Θεός να σας την ανταποδώσει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Σε όλα που είπε ο κυρ Νίκος, η κυρά Θάλεια
κουνούσε μόνο συγκαταβατικά το κεφάλι της. Τότε για πρώτη φορά επενέβη η ίδια
και πρόσθεσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Αν στη γειτονιά ή κανένας από τους πελάτες
σε ρωτήσει από πού ξεφύτρωσες εσύ θα απαντήσεις: Είμαι ανιψιός της κυρά
Θάλειας. Είσαι το μονάκριβο παιδί του αδελφού μου και ήρθες απ’ το χωριό».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο κυρ Νίκος προσπάθησε να παρέμβει αλλά η
φουρνάρισσα αποφασιστική, σφίγγοντας του τον ώμο, δεν τον άφησε να βγάλει άχνα.
Συνέχισε η ίδια απτόητη και σίγουρη για τον εαυτό της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Κατάγομαι από ένα ορεινό μικρό χωριό στα
Γιάννενα κι από εκεί εσύ κατέφτασες μόλις χθες. Αύριο θα πάμε στον έμπορα ν’
αγοράσουμε λίγα ρούχα που χρειάζεσαι. Όλα τ’ άλλα θα τα δούμε στην πορεία.
Βλέποντας και κάνοντας. Εσύ ηρέμησε, κανείς δε σε κυνηγάει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Έτσι όλα κανονίστηκαν. Ο κυρ Νίκος τον
ξενάγησε στους χώρους του μαγαζιού κι η κυρά Θάλεια του έδειξε το δωμάτιό του
στο σπίτι, που ήταν στον πάνω όροφο. Πάνω από το μαγαζί. Ήταν πια ώρα ν’
αποσυρθούν στα δωμάτιά τους. Ο κυρ Νίκος συμπλήρωσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Βλέπεις η δουλειά μου έχει πρωινό
εγερτήριο. Αλλά εσύ μη χολοσκάς ακόμα. Κοιμήσου μ’ ασφάλεια και χωρίς φόβους
όσο τραβάει η ψυχούλα σου. Νιώσε ότι είσαι σε δικό σου σπίτι. Έχεις τώρα
ασφάλεια και ηρέμησε. Σίγουρα θα χρειάζεσαι μια περίοδο προσαρμογής. Το πρωί η κυρά
Θάλεια θα σου ’χει πρωινό έτοιμο. Είναι και τα ρούχα στη μέση. Θα βγείτε για
ψώνια. Από την αρχή θέλω να σου ξεκαθαρίσω κάτι. Ό,τι κάνουμε για σένα, το
κάνουμε μ’ ευχαρίστηση γιατί το θέλουμε. Πες, ότι το κάνουμε, για τη σωτηρία
της ψυχής μας. Αυτό εσένα δεν σε δεσμεύει σε τίποτα. Όποτε θέλεις, είσαι
ελεύθερος να επιλέξεις το δικό σου δρόμο. Όμως εδώ μέσα θα έχεις ασφάλεια,
σιγουριά και έγνοια για την τύχη σου από ανθρώπους τίμιους κι εργατικούς. Καληνύχτα
αγόρι μου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ένιωθε τόσο όμορφα! Μέσα στο δωμάτιο το
κρεβάτι ήταν στρωμένο με πολλά ζεστά σκεπάσματα και δίπλα στο κομοδίνο μια
κανάτα με νερό. Του είχαν λείψει όλα αυτά. Βλέπεις είχε χάσει νωρίς τη μάνα
του, χωρίς να θυμάται λεπτομέρειες για το πώς και το γιατί. Όταν ρωτούσε τον
Πατέρα έβλεπε την αμηχανία που του προκαλούσε. Έτσι έπαψε να το ψάχνει. Ο ίδιος
ήταν κυριευμένος από αισθήματα ανησυχίας για τη ζωή του αλλά περισσότερο γι’
αυτόν, που ήταν μικρός ακόμα, ανίσχυρος κι άμαθος από τις καταστάσεις που
διαδραματίζονταν στο τόπο. Μόνο κάτι μισόλογα βγαίνανε από το στόμα του που
όμως δεν ξεκαθάριζαν το τοπίο. Με τους λίγους συγγενείς που είχαν στο χωριό,
για άγνωστους σ’ αυτόν λόγους, οι σχέσεις ήταν κομμένες. Ήταν μικρός κι ο Πατέρας ίσως δεν ήθελε να
τον βάλει σ’ άσκοπες έγνοιες. Θα σχεδίαζε να του τα πει αργότερα, αλλά η
τραγική εξέλιξη έκοψε οριστικά αυτή τη δυνατότητα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Στην επίθεση που τους έκαναν στο κτήμα είχε
προλάβει να δει δυο- τρεις φάτσες του χωριού, αλλά ο ίδιος δεν μπορούσε να ξέρει
ότι την επόμενη μέρα μπουκάρανε στο σπίτι του και με πείσμα και επιμονή
αναζητούσαν τον ίδιο για μέρες. Ένα βράδι πήραν από μέσα ότι θεώρησαν χρήσιμο
γι’ αυτούς και, αφού το λεηλάτησαν, στη συνέχεια το έβαλαν φωτιά, φροντίζοντας
έγκαιρα να εξαφανιστούν. Στη θέση, που πριν λίγο καιρό βρισκόταν το σπίτι μιας
οικογένειας με όλο το νοικοκυριό της τώρα ήταν ένας σωρός από χαλάσματα κι
αποκαΐδια. Μόνο που, όπως συμβαίνει πάντα, στο διπλανό σπίτι που φάνταζε έρημο
και σκοτεινό, ένας σιωπηλός μάρτυρας τα είδε όλα και τα κατέγραψε στη μνήμη
του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Στο γειτονικό δωμάτιο το ζευγάρι, που του
είχε τόσο θερμά σταθεί, είχε ανοίξει ζωηρή συζήτηση. Ο κυρ Νίκος γεμάτος απορία
έλεγε στη γυναίκα του, τη Θάλεια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Καλά μωρέ γυναίκα, είσαι με τα καλά σου;
Του είπες να πει ότι είναι παιδί του αδελφού σου; Αφού αυτό το παιδί έχει από
πέρσι πεθάνει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ακριβώς γι’ αυτό, χαζέ! Αλλά εσύ που να το
καταλάβεις. Ποιος θα κάτσει να το ψάξει; Ποιος ξέρει αυτό το γεγονός; Το παιδί
που μπήκε σήμερα απ’ την πόρτα μας φωνάζει από μακριά. Ανταρτόπληκτο και
κυνηγημένο είναι! Μέσα στις αγριάδες που γίνονται, όπως ξέρεις, στην επαρχία
έχασε τους γονείς του και τώρα είναι σαν μόνη κι έρημη καλαμιά στον κάμπο. Αν
βέβαια λέει αλήθεια! Εγώ όμως τον πιστεύω. Αυτό λέει η διαίσθησή μου. Το παιδί το
συμπάθησα απ’ την πρώτη στιγμή. Μου φαίνεται ειλικρινές. Που ξέρεις; Μπορεί να
μας βγει σε καλό. Ας τον δοκιμάσουμε ένα διάστημα κι αν όλα πάνε καλά, θα του
δώσουμε καινούργια ταυτότητα και μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τότε και μόνο τότε ο κυρ Νίκος κατάλαβε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Βρε τι διαβολικό μυαλό που έχουν τα θηλυκά!
Από μένα δεν πέρασε καθόλου απ’ τη σκέψη μου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Σε λίγο, με τη ρυθμισμένη σαν ρολόι ζωή,
τους είχε πάρει και τους δυο ο ύπνος. Αντίθετα ο μικρός στριφογύριζε στο
κρεβάτι του γιατί τα φαντάσματά, που ήταν ακόμα πρόσφατα, δεν τον άφηναν να
κοιμηθεί. Σηκώθηκε απ’ το κρεβάτι τελευταίος, αλλά οι άλλοι δεν γνώριζαν τον
αγώνα που έδωσε για να τον πάρει την νύχτα ο ύπνος. Η κυρα Θάλεια του είχε
έτοιμο ζεστό νερό και μέσα στη σκάφη, αλλά κοντά στη ζεστασιά του φούρνου, τον
ξεβρόμισε αφού τόσες μέρες δεν του είχε δοθεί η δυνατότητα κι η πολυτέλεια να
σκεφτεί την προσωπική του καθαριότητα. Τον έπιασαν οι ντροπές μπροστά στην κυρα
Θάλεια αλλά εκείνη δυναμική και αποφασιστική δεν του άφησε περιθώριο για
αντιρρήσεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Θεώρησε πως είμαι η μάνα σου! Μη με
ντρέπεσαι». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τον έντυσε προσωρινά με κάτι αποφόρια του κυρ
Νίκου που έπλεαν πάνω του και του έδωσε θάρρος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Μόνο για λίγο είναι. Τα δικά σου δεν
φοριούνται, έτσι βρόμικα που είναι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήθελε δεν ήθελε υποτάχθηκε στην γλυκιά
αυταρχικότητα της κυρα Θάλειας. Ήρθε η ώρα του πρωινού. Έκατσε στο τραπέζι μαζί
της. Κάποια στιγμή ήρθε κι ο κυρ Νίκος να τους πει την καλημέρα του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Σε μπανιάρισε με το ζόρι κακομοίρη μου; Όμως
το χρειαζόσουν! Μην το συζητάς. Τώρα είσαι άλλος άνθρωπος. Ξέχνα όλα τα παλαιά
κι από σήμερα άρχισε τη νέα ζωή σου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Στον γνωστό της έμπορα τον σύστησε σαν ανιψιό
της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Είναι ο γιος του αδελφού μου και ήρθε χθες
απ’ το χωριό».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Εκείνος από περιέργεια και για να σπάσει τον
αρχικό πάγο τον ρώτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ποιο είναι τα’ όνομά σου νεαρέ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πριν καν προλάβει ν’ ανοίξει το στόμα του ο Νίκος για ν’ απαντήσει,
η κυρά Θάλεια τον πρόλαβε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Κωνσταντίνο τον λένε! Βλέπεις ο αδελφός μου
έβγαλε τ’ όνομα του πατέρα μας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Στο ερωτηματικό βλέμμα του Νίκου απάντησε μ’
ένα καθησυχαστικό νεύμα, που έλεγε «θα στα εξηγήσω όλα αργότερα». Ψώνισαν ό,τι
η κυρά Θάλεια διάλεγε. Εσώρουχα, πουκάμισα, παντελόνια- μακριά για πρώτη φορά
-σακάκι και στο διπλανό τσαγκαράδικο δυο ζευγάρια παπούτσια. Ένα καθημερινό κι
ένα κυριακάτικο για την εκκλησία. Τόσα πολλά και καλά ρούχα δεν είχε ποτέ μέχρι
τώρα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Παλτό θα πάρουμε όταν πλησιάζει ο χειμώνας.
Μέχρι τότε μπορεί να ’χουν φαρδύνει κι οι πλάτες σου. Θα το φροντίσω εγώ».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Έξω του εξήγησε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Τον ανιψιό μου Κώστα τον λένε. Κάνε
υπομονή. Έτσι θα σε φωνάζουμε, τουλάχιστον για κάποιο διάστημα». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Του φάνηκε λογικό κι αναπόφευκτο. Δεν ήταν
σε θέση να ψειρίζει τις καταστάσεις. Ήταν υπό διωγμό, στην ανώμαλη περίοδο που
περνούσε η χώρα. Μπορεί να μην καταλάβαινε πολλά πράγματα, αλλά η προσωπική
τραγική του εμπειρία, με μια έμφυτη αυξημένη διαίσθηση που διέθετε, του έλεγε
καθαρά από μέσα του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Κακομοίρη μου κάτσε ήσυχος. Βρήκες ένα
ασφαλές καταφύγιο και είσαι τυχερός. Φαίνεται καθαρά ότι οι φουρναραίοι είναι
καλοί άνθρωποι, ότι σ’ αγαπάνε και σε θέλουνε. Μην λες κουβέντα!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο πρώτος μήνας μέσα στο φούρνο πέρασε χωρίς
κανένα απρόοπτο. Προσπάθησε μ’ όλη την καλή διάθεση να βοηθήσει στις
καθημερινές υποχρεώσεις. Έδειξε την ολόθερμη διάθεση να συμβάλει περισσότερο,
μα η κυρά Θάλεια δεν τον άφηνε και πολύ.
Ο κυρ Νίκος ήταν ψυχούλα, αγνή και φιλότιμη. Εκτιμούσε την καλή του
πρόθεση και του είχε πλήρη εμπιστοσύνη. Τον άφηνε μόνο στο ταμείο, αλλά ποτέ δε
σκέφτηκε να κάνει καμιά λαδιά. Δεν ήταν στον χαρακτήρα του και άλλωστε κάθε
πιθανή παιδική του επιθυμία η κυρά
Θάλεια την κάλυπτε χωρίς καν αυτός να την ζητήσει. Είχε μάθει τη δουλειά για την
εξυπηρέτηση των πελατών και όλη εκτίμησαν τον ευγενικό χαρακτήρα του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">Το
μυαλό της κυρά Θάλειας είχε άλλα σχέδια γι’ αυτόν. Κάποια στιγμή τον ρώτησε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Με τα γράμματα πώς πας; Έχεις πάει
σχολείο;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Στο χωριό το σχολείο είχε καεί και δάσκαλος
δεν υπήρχε. Μερικά παιδιά τα είχαν στείλει οι γονείς τους στη Λάρισα να μάθουν
γράμματα. Ο δικός μου Πατέρας δεν ήθελε να μ’ αποχωριστεί. Δεν είχα καταλάβει
το γιατί, αλλά κάτι φοβόταν. Όμως αυτός ο ίδιος μέσα στο σπίτι, μόνος του, μ’
έμαθε να διαβάζω και να γράφω, όπως μ’ έμαθε και λίγη αριθμητική. Αυτά ξέρω
μόνο». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Του απάντησε η κυρά Θάλεια. Αυτή είχε συνήθως
την πρωτοβουλία των ενεργειών αλλά και των αποφάσεων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Εσύ δε θέλουμε να μείνεις κούτσουρο σαν κι
εμάς. Ήταν άλλα χρόνια, βλέπεις, τότε! Εμείς πήγαμε πολύ λίγο σχολείο και
ξέρουμε δυο τρία κολλυβογράμματα, όσο είναι αναγκαία να κάνουμε τη δουλειά μας.
Εσύ δεν μπορεί να μείνεις έτσι. Αλήθεια πόσο χρονών είσαι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Γεννήθηκα τον Δεκέμβρη του ’40. Δεν θυμάμαι
ακριβώς την ημερομηνία. Άρα σήμερα είμαι 9 χρόνων. Αν πήγαινα σχολείο τι τάξη
θα ήμουν;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Αυτά ξέχασε τα. Για λόγους που κι εσύ
υποψιάζεσαι πρέπει, μέχρι να σιάξουν τα πράγματα, θα σου δώσουμε μια καινούρια
ταυτότητα. Πώς θα σε γράψουμε άλλωστε στο σχολείο, όπου πρέπει οπωσδήποτε να
πας; Χρειάζεται πιστοποιητικό γέννησης από την κοινότητά σου. Είσαι σε θέση να
φέρεις ένα τέτοιο πιστοποιητικό από το χωριό σου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αυτός την κοίταξε αμίλητος γεμάτος αμηχανία <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Το δες και μόνος σου. Φαντάζομαι πως όχι.
Μια φορά θα στα πω. Άκου τα και τύπωσε τα δυνατά στο μυαλό σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Απτόητη και σίγουρη για τις επιλογές της
συνέχισε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Σε λένε Κωνσταντίνο Μπαλτά. Είναι το
πατρικό μου επίθετο. Τον πατέρα σου τον λένε Σταύρο και τη μάνα σου Αργυρώ. Το
επίθετο του άνδρα μου είναι Σωτηρίου. Εσύ γεννήθηκες στην Αετοράχη των Ιωαννίνων στις 25 Μαρτίου του 1942. Τη
μέρα του Ευαγγελισμού. Αλλά και ημέρα της Εθνικής μας γιορτής. Επειδή η μάνα σου
πέθανε από αρρώστια πέρσι, ο αδελφός μου σ’ έστειλε σε μένα να σε μεγαλώσω. Δεν
σε ρώτησα μέχρι τώρα τίποτα για τους δικούς σου και τον τόπο σου. Μόνο, αν εσύ
θελήσεις κι όποτε αποφασίσεις θα μου πεις ό,τι θέλεις. Για μένα, να ξέρεις, δεν
είναι κι απαραίτητο» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πήρε μια ανάσα και με την ίδια
αποφασιστικότητα συνέχισε απτόητη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Πρέπει να πάρουμε δάσκαλο στο σπίτι να σε
προετοιμάσει για τις εξετάσεις στο σχολείο. Με βάση τις γνώσεις σου θα σε
κατατάξουν στην αντίστοιχη τάξη. Μην νομίζεις ότι όλα αυτά τα βγάζω από το
κεφάλι μου. Πήγα προηγουμένως και ρώτησα. Έγραψα στον αδελφό μου να μου στείλει
ένα πιστοποιητικό γεννήσεως από την κοινότητα μας. Βρήκα μια ψεύτικη
δικαιολογία. Από σένα ένα πράγμα θέλω: Να το πάρεις ζεστά το ζήτημα και να
γίνεις καλός μαθητής».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Δίπλα της ο κυρ Νίκος την παρατηρούσε με
θαυμασμό και κουνούσε το κεφάλι δείχνοντας ότι συμφωνούσε μαζί της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Το είχε πια συνειδητοποιήσει κι ο ίδιος. Ήταν
η μόνη διέξοδος. Δεν μπορούσε ν’ αγνοήσει το γεγονός ότι ήταν αδύνατο να
επικαλεστεί την προέλευση του και το πραγματικό του όνομα. Θα δεχόταν τη λογική
της κυρά Θάλειας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρόδιδε τους πραγματικούς του
γονείς. Άλλωστε η μνήμη της τραγικής δολοφονίας του Πατέρα τον επισκεπτόταν
συχνά, κυρίως τα βράδια με τη μορφή εφιάλτη και δεν τον άφηναν να ησυχάσει.
Κάποια στιγμή θα επανέλθει και τότε θα πάρει το αίμα του πίσω. Προς το παρόν
από Θεσσαλός, στις ανατολικές παρυφές του Κίσαβου που βρισκόταν το χωριό του
γινόταν Ηπειρώτης. Μη λησμονήσει το όνομα του χωριού του: Σέσκλο το έλεγαν κι
είχε θέα το απέραντο Αιγαίο. Να μη ξεχάσει το πραγματικό του όνομα: Νικόλας
Δημητρίου. Τον πατέρα του τον λέγανε
Αλέκο και τη μάνα του Σοφία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Στις εξετάσεις τα πήγε πολύ καλά. Τον
κατέταξαν στην Τρίτη Δημοτικού και θα ακολουθούσε το δρόμο που κάνουν όλα τα
παιδιά. Έπρεπε να συνηθίσει την νέα του ταυτότητα. Δεν είχε ανασφάλειες. Οι δυο
νέοι κηδεμόνες του ικανοποιούσαν, πριν ακόμα το ζητήσει, κάθε επιθυμία του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><i><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
2. Ενηλικίωση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> …… Έτσι πέρασαν τα χρόνια. Ήρεμα και
δημιουργικά. Στο σχολείο πήγαινε πολύ καλά. Ούτε κατάλαβε πως πέρασαν ο καιρός.
Η εφηβεία του ήταν σχετικά ήρεμη γιατί στο μυαλό του κυριαρχούσαν ακόμα τα
τραγικά γεγονότα των παιδικών του χρόνων που τον κρατούσαν συγκρατημένο και
γιατί όχι λίγο φοβισμένο μη τυχόν βγει στην επιφάνεια το μυστικό. Στους νέους
θετούς του γονείς δε δημιούργησε ποτέ κάποιο πρόβλημα, αντίθετα προσπαθούσε με
κάθε τρόπο να βοηθήσει στις καθημερινές υποχρεώσεις κι ανάγκες του φούρνου,
παρά την κάθετη άρνηση της κυρά Θάλειας που συνεχώς του έλεγε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Δε θα μείνεις μέσα στο φούρνο. Για σένα έχουμε,
αγόρι μου, άλλα όνειρα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Έτσι με τα χρόνια ήρθε η φυσική εξέλιξη. Χωρίς
ιδιαίτερη δυσκολία, με τον προσωπικό του πνευματικό εξοπλισμό και την έμφυτη
επιμέλεια που πάντα τον χαρακτήριζε, βρέθηκε περήφανος φοιτητής στο
Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Δικηγόρος θα γινόταν. Οι δικοί του είχαν πια
μεγαλώσει, αλλά, προς το παρόν κρατιόνταν ακόμα καλά, ιδιαίτερα η κυρά Θάλεια,
που όλα τα προηγούμενα χρόνια του συμπεριφέρθηκε καλύτερα από μάνα. Αλλά κι
αυτός τους αγαπούσε και τους σεβόταν. Μέχρι τώρα μόνο χαρές τους είχε προσφέρει
με την πρόοδο του, ένα μικρό αντίδωρο στην δική τους ανεπιφύλακτη αγάπη κι
υποστήριξη. Ο κυρ Νίκος είχε κάποια προβλήματα με την υγεία του, αλλά ακόμα
τίποτα το σοβαρό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η γενικότερη εικόνα στη χώρα είχε βελτιωθεί
σημαντικά. Η εμφύλια διαμάχη, με την έννοια των πολεμικών συγκρούσεων πάνω στα
βουνά, είχε κλείσει, αλλά οι συνέπειες της κι οι διαχωρισμοί, που είχε αυτή
προκαλέσει ήταν ακόμα ζωντανές και παρούσες στην πολιτική και κοινωνική ζωή της
χώρας. Όμως τα παράλογα κυνηγητά, οι αιματηρές αυθαιρεσίες αποτελούσαν,
ευτυχώς, παρελθόν. Αυτό ήταν κατάκτηση των αγώνων του λαού, αλλά και των
αντικειμενικών εξελίξεων στην παγκόσμια σκακιέρα των κρατών.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο ίδιος ενημερωνόταν όσο μπορούσε, διάβαζε
εφημερίδες, άκουγε συζητήσεις και καταβρόχθιζε ιστορικά βιβλία. Έτσι είχε
αποκτήσει μια εικόνα των τραγικών περιστατικών, που αφορούσαν και τον ίδιο. Δεν
ήταν δυνατόν να μείνει αδιάφορος, αλλά οι σκληρές εμπειρίες δεν του επέτρεπαν
να είναι επιπόλαιος και βιαστικός στις κρίσεις του. Προσπάθησε, όσο αυτό είναι
δυνατόν, να μην τον επηρεάσει η προσωπική συναισθηματική του φόρτιση. Είχε
καταλήξει σε μερικές σταθερές, αλλά τίποτε περισσότερο. Σίγουρα επηρεάστηκε και
από τους δυο θετούς γονείς του, που ήταν σ’ όλα αυτά αμέτοχοι των πολιτικών
δρώμενων, σιωπηλοί μεν αλλά όχι αδιάφοροι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήταν συγκρατημένος. Δεν εξέφρασε ποτέ
μέχρι τώρα σ’ ανοιχτή συζήτηση προσωπικές απόψεις, απέφευγε επιμελώς κάθε
πολιτική –και πολύ περισσότερο κομματική-δραστηριότητα. Να ξεκαθαρίσουμε κάτι:
Δεν ήταν, από ένα σημείο και μετά, φόβος. Ήταν περισσότερο μια αυθόρμητη
εσωτερική διάθεση να προφυλάξει τον εαυτό του από συνέπειες που δεν θα του
επέτρεπαν την απρόσκοπτη προετοιμασία του εαυτού του στα κατοπινά χρόνια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήταν γραμμένο στο πετσί του πως οι εμφύλιες
διαμάχες οδηγούν μια χώρα και τους πολίτες της σε ακρότητες. Όμως ήξερε καλά
τον βασανισμένο φυσικό του Πατέρα. Ήταν σπουδαίος άνθρωπος, αγαπούσε τους
συγχωριανούς και τον τόπο του. Μετά όμως από την ένταση και το ξέσπασμα των
γεγονότων απομονώθηκε και με οδηγό το έμφυτο αίσθημα της αυτοσυντήρησης
προσπάθησε να προστατεύσει την οικογένειά του. Η απληστία όμως κάποιων στο
χωριό δεν του το επέτρεψαν. Έπεσε κι αυτός, με τραγικό τρόπο, θύμα των ανηλεών
κυνηγητών και διωγμών που ακολούθησαν να καταδυναστεύουν τη χώρα μετά την
αναχώρηση και ήττα των Γερμανών κατακτητών.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Άρχισε μέσα του να τον τριβελίζει η σκέψη. Να
εμφιλοχωρούν μέσα του οι πρώτες αμφιβολίες και τα αναπόφευκτα ερωτήματα <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Είναι η εκδίκηση αναγκαία και ικανή λύση; Θα γίνω κι εγώ ίδιος σαν κι
αυτά τα λυσσασμένα σκυλιά; Θυμάμαι τόσο καθαρά τις φάτσες τους. Όμως πρέπει να
ξαναδώ το ζήτημα εξαρχής. Σε τι θα βοηθήσει μια τέτοια πράξη αντεκδίκησης μου;
Μόνο μια εσωτερική επιθυμία για λύτρωση. Κι αν το κάνω τι θα κερδίσω πέρα από
μια προσωπική ικανοποίηση; Ίσως στη συνέχεια δικές μου Ερινύες να κάνουν
χειρότερα τα πράγματα. Αντί της λύτρωσης που αναζητώ, να συναντήσω νέους
χειρότερους εφιάλτες. Πρέπει ψύχραιμα και λογικά ν’ αντιμετωπίσω τα πράγματα.
Έχουμε καιρό μπροστά μας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ναι ρε Νικόλα, αλλά η υπόσχεση που έδωσες
στον Πατέρα σου; Άσε, το θέμα σε
εκκρεμότητα. Άλλωστε αν κάποια φορά βρεθείς πάλι στα πάτρια εδάφη κοντά στη
σκηνή του δράματος είναι άδηλο πως θα αντιδράσεις. Ας το προς το παρόν το
πρόβλημα να κοιμάται μέσα σου. Μετά βλέπουμε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Το σκουληκάκι της αμφιβολίας όμως είχε ήδη
εισχωρήσει μέσα του και δούλευε αθόρυβα. Παρατήρησε κάτι. Όταν σκεφτόταν τους
πραγματικούς γονείς του αποκαλούσε, από μέσα του βέβαια, τον εαυτό του με το
βαπτιστικό του όνομα ενώ σ’ όλες τις άλλες δραστηριότητες ήταν ο Κωνσταντίνος
Μπαλτάς. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Έκανε καλούς φίλους, ιδιαίτερα όταν έγινε
φοιτητής. Όμως πάντα υπήρχε το εσωτερικό κράτημα. Αυτό ήταν ένα ανυπέρβλητο
εμπόδιο που τον κρατούσε λίγο σκλαβωμένο, αλλά δε γινόταν διαφορετικά. Του
στέρησε ευκαιρίες ν’ ανοίξει μόνιμες κι οριστικές σχέσεις. Τον έκανε λίγο
απλησίαστο και εσωστρεφή. Υπήρξαν ευτυχώς λίγες περιπτώσεις που δημιουργήθηκαν
κάποιες, έστω μικρές, παρεξηγήσεις. Η πραγματική του ταυτότητα έμενε απόλυτα
κρυμμένη απ’ όλους, ακόμα κι από την κυρα Θάλεια που την αισθανόταν πια σαν
την μάνα του. Είχε δισταγμούς κι
αναστολές, που τον κρατούσαν μακριά από μόνιμες δεσμεύσεις. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κάποια στιγμή όμως αισθάνθηκε την ανάγκη να
κάνει κοινωνό των μυστικών του ένα δεύτερο άτομο. Να μοιραστεί το μυστικό
του. Δεν άντεχε μόνος του όλο το βάρος
των παραχωμένων μέσα του αναμνήσεων. Διάλεξε τον άνθρωπο που ένιωθε περισσότερο
κοντά του: Την κυρά Θάλεια. Όχι ότι είχε λιγότερη εμπιστοσύνη στον κυρ Νίκο.
Κάθε άλλο. Απλώς τη γυναίκα του την ένιωθε ή τον ένιωθε καλύτερα. Είχαν ανοίξει
μεταξύ τους έναν ανεμπόδιστο δίαυλο επικοινωνίας κι εμπιστοσύνης. Μια στιγμή
ωρίμασε μέσα του η απόφαση. Της περιέγραψε μ’ όλες τις λεπτομέρειες ό,τι
θυμόταν κι ό,τι υποπτευόταν. Τον τραγικό θάνατο του Πατέρα του και την
περιπέτειά του μέχρι να βρει καταφύγιο κοντά τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ποτέ δεν θα ξεχάσω την ανοιχτή αγκαλιά με
την οποία κι οι δυο σας με δεχτήκατε και μ’ αγαπήσατε. Κυρά Θάλεια να ξέρεις
ότι κι εγώ το ίδιο σας αγάπησα. Ποτέ δεν ήλπιζα ότι θα συναντήσω τέτοια τύχη
στη ζωή μου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όλο αυτό το διάστημα της περιγραφής από τα
μάτια της κυρά Θάλειας τρέχανε δάκρια με αναφιλητά. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Το καταλάβαμε από την αρχή, παιδί μου, ότι
ήσουν κυνηγημένος. Βλέπεις εκείνα τα χρόνια ήταν σκληρά για όλους στην πατρίδα
μας. Κώστα, για μας, ο ερχομός σου ήταν ένα θείο δώρο. Ήμασταν στερημένοι από
την παρουσία ενός παιδιού κοντά μας κι αυτήν την ανάγκη μας την κάλυψες εσύ με
τον καλύτερο τρόπο. Είναι ευκαιρία να σου πω κι εγώ μερικά πράγματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πήρε μια ανάσα και συνέχισε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ο ανιψιός μου, που εσύ πήρες τ’ όνομα του,
ήταν ήδη πεθαμένος. Ποιος θα ανασκαλέψει σήμερα τέτοια πράγματα ψάχνοντας για
σένα; Από τότε έχουν περάσει πολλά χρόνια και η νέα κατάσταση παγιώθηκε. Από
την οικογένεια του αδελφού μου δεν υπάρχει πια κανένας και εσύ είσαι περασμένος
στο δημοτολόγιο του δήμου της Αθήνας. Άρα είσαι πλήρως καλυμμένος»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κόμπιασε λίγο, αλλά σε λίγο συνέχισε
αποφασιστικά. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Μην έχεις όμως την αγωνία ότι έσβησε οριστικά
το παρελθόν σου. Δεν θέλω τώρα να μπω σε λεπτομέρειες, αλλά από τη μεριά μου
αυτό θα το φροντίσω. Θα τα μάθεις όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου και φύγω απ’
τη ζωή. Μαζί με τη διαθήκη μου θα καταθέσω στο συμβολαιογράφο εσώκλειστη
επιστολή που μόνο εσύ μπορείς να την ανοίξεις και να την διαβάσεις. Χρησιμοποίησε
την όπως εσύ κρίνεις σκόπιμο. Από εμένα και τον άνδρα μου έχεις όλο το
ελεύθερο. Η μοναδική μας έγνοια και των δυο μας είναι να εξασφαλίσουμε το
μέλλον σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Συγκινημένος ο Κώστας της απάντησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Δεν ξέρω ακόμα τι θα κάνω. Ο χρόνος θα
δείξει. Κι η αγάπη που έχω και για τους δυο σας θα είναι ο οδηγός σ’ όλη τη ζωή
μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο ορίζοντας από τους δικούς του ήταν τώρα
ξεκάθαρος. Αλλά ήταν νωρίς για οποιαδήποτε πρωτοβουλία. Ας κοιτάξει πρώτα να
οικοδομήσει το μέλλον του σε σταθερά και μόνιμα θεμέλια. Δυο ήταν οι κύριοι
στόχοι στην προσωπική του ιεράρχηση. Πρώτον να τελειώσει τη σχολή, να πάρει το
πτυχίο του και δεύτερον να ξεμπλέξει με την υποχρέωση της στρατιωτικής του
θητείας. Μέχρι τότε δεν θα επέτρεπε στον εαυτό του καμιά παρεκτροπή. Καμιά άλλη
δέσμευση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όμως στα σχέδια σου, που έστω μέσα σου είναι
εντελώς ξεκάθαρα, παρεμβάλλονται πολλές φορές οι αντικειμενικές εξελίξεις που
αναπόφευκτα φέρνει ο χρόνος. Μπορεί ανεπάντεχα γεγονότα ν’ αλλάξουν άρδην τα
δεδομένα. Τότε δεν είναι στα χέρια σου
να τις ελέγξεις. Αυτές κανοναρχούνται και καθορίζονται από άγνωστες εξωτερικές
δυνάμεις. Η μοίρα, το πεπρωμένο, ο θεός; Άγνωστο!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;">3.</span></i></b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> <b>Ο έφεδρος αξιωματικός<o:p></o:p></b></span></i></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τα
προσωπικά του σχέδια προχωρούσαν, όπως τα είχε σκεφτεί. Τον Ιούνιο του
’64 έδωσε το τελευταίο μάθημα πτυχίου και στην αρχή του επόμενου μήνα ορκίστηκε
ως πτυχιούχος. Μέσα στην αίθουσα των τελετών στο κεντρικό κτίριο του
Πανεπιστημίου. Έξω από την αίθουσα, στα σκαλάκια, ήταν συγκεντρωμένοι κάποιοι
συγγενείς των νέων πτυχιούχων. Μετά το πέρας της τελετής, βγαίνοντας από την
πόρτα, τους είδε χαρούμενους και τους δυο πιασμένους αγκαζέ. Το πρόσωπο της
κυρά Θάλειας ήταν αυλακωμένο από δάκρια. Αλλά δεν ανησύχησε, ήξερε ότι ήταν
δάκρια χαράς. Το ίδιο χαρούμενος και συγκινημένος ήταν κι ο ίδιος. Τους ρώτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Κι ο φούρνος; Ποιος κάθισε στη θέση σας;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Απάντησε ο κυρ Νίκος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Σήμερα είναι μέρα γιορτής! Όσοι δεν
πρόλαβαν ν’ αγοράσουν το ψωμί ας πάνε σ’ άλλο φούρνο. Απόψε είναι ιδιαίτερη
μέρα για μας και πρέπει να τη χαρούμε μόνοι μας. Ας θυμηθούμε τη μέρα που σε πρωτοαντίκρισα
μέσα στο φούρνο να ζητάς λίγο ψωμί να φας. Από τότε κύλισε πολύ νερό στ’
αυλάκι. Είμαστε πολύ περήφανοι για σένα, παιδί μου. Μας χάρισες ελπίδα και
σκοπό στη ζωή και σ’ ευχαριστούμε. Για να μας θυμάσαι αργότερα, η κυρά Θάλεια
σου πήρε ένα αναμνηστικό, αλλά και χρήσιμο, δώρο. Άπλωσε το χέρι σου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κι ο Κώστας ήταν συγκινημένος Τους έσφιξε και τους δυο στην αγκαλιά του και
με φωνή που έτρεμε τους είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Αν δεν ήσασταν εσείς στο δρόμο μου δεν ξέρω
τι θα ήμουν τώρα. Μπορεί να μη με γεννήσατε, αλλά ήσασταν οι καλύτεροι γονείς
που μπορούσα να φανταστώ».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η κυρά Θάλεια του έβαλε στο αριστερό χέρι ένα
ολόχρυσο ρολόι. Φαινόταν από μακριά ότι θα τους κόστισε ένα κάρο λεφτά. Δεν
μπορούσε όμως να τ’ αρνηθεί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Αυτή τη στιγμή θα τη θυμάμαι σ’ όλη μου τη
ζωή».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μετά πήγανε κι τρεις σε ένα καλό εστιατόριο
να φάνε. Όλη την ώρα φέρνανε στην κουβέντα τους συμβάντα από τα προηγούμενα
χρόνια και εκεί με τον πιο στέρεο και ξεκάθαρο τρόπο νιώσανε τον οικογενειακό
δεσμό που τους έδεσε για πάντα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς
παρουσιάστηκε στην Κόρινθο για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία.
Επιλέχθηκε ως έφεδρος αξιωματικός και ακολούθησε όλα τα βήματα που αυτό
συνεπάγεται. Η πρώτη μονάδα που υπηρέτησε ήταν έξω από την Αλεξανδρούπολη, αλλά
σύντομα λόγω των νομικών του γνώσεων και της αποτελεσματικής εργατικότητας του,
τον αποσπάσανε μέσα στην πόλη, στα γραφεία της Μεραρχίας. Γρήγορα έγινε απαραίτητος
στον προϊστάμενο συνταγματάρχη κι όταν αυτός πήρε προαγωγή και μετάθεση στη
Λάρισα τον πήρε μαζί του. Οι μυλόπετρες
της μοίρας, χωρίς εκείνος να υποπτεύεται τίποτα, άρχισαν να γυρίζουν και να
προετοιμάζουν τις επόμενες φάσεις της ζωής του. Αυτές που θα σφράγιζαν στα
επόμενα χρόνια τη ζωή του. Ο ίδιος θα το συνειδητοποιούσε στο κύλισμα του
χρόνου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;">4. Ο Μοίραρχος <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b><span style="font-family: "Cambria",serif;">Φύσαγε
και ξεφύσαγε από την αγανάκτησή του. Μουρμούριζε μόνος του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Στο διάολο να πάνε όλοι τους! Αφιέρωσα
όλη μου τη ζωή για τον ιερό σκοπό και
την Πατρίδα κι αυτοί οι άκαπνοι, οι μη μου άπτου, οι πούστηδες του σαλονιού, με
πετάνε τώρα σαν στημένη λεμονόκουπα. Για να πάρω ένα γαλόνι, όλα τα προηγούμενα
χρόνια μου έβγαινε η ψυχή. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ρε σεις ανίκανοι, ρε κωλόπαιδα του κερατά,
εγώ μπήκα στο Σώμα από καθήκον. Στα δύσκολα χρόνια, ως εθελοντής, να υπηρετήσω
τη θητεία μου τότε που η χώρα κινδύνευε από τον εσωτερικό εχθρό. Τους
συμμορίτες και τους κατσαπλιάδες. Βλέπεις εμένα βάζατε πάντα να κάνω όλη τη
βρώμικη δουλειά. Αυτή είναι η δικαιοσύνη σας κύριοι μου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πήρε μια ανάσα και συνέχισε το μονόλογό του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Δήλωσα μονιμότητα στο σώμα και με
δεχτήκατε. Σάμπως μπορούσατε να κάνετε κι αλλιώς; Κάποιοι έπρεπε να υπάρχουν
για να μαζεύουν τα αμάζευτα, να κάνουν τη βρώμικη δουλειά. Μου λέτε τώρα:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Είσαι καραβανάς! Δεν πήγες σχολείο, δεν
παρακολούθησες το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της σχολής χωροφυλακής». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ρωτάτε ρε άθλιοι όμως αν ο πατέρας κι η
μάνα είχαν μια μπουκιά για να χορτάσουν τα παιδιά τους; Εμείς μόνοι μας έπρεπε
να φροντίσουμε να βάλουμε κάτι στην άκρη για τις οικογένειές μας. Αλίμονο αν
περιμέναμε μόνο από το μισθό της πείνας που μας δίνατε. Θα ήμασταν ακόμα και
μετά τόσα χρόνια, ζήτουλες. Ευτυχώς φροντίσαμε για την πάρτη μας με δική μας
πρωτοβουλία. Όχι θα κάτσουμε σαν κορόϊδα να εκλιπαρούμε βοήθεια! »<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Αχ άδικη και πουτάνα κοινωνία! Στα σκληρά
χρόνια, όταν μας χρειαζόσασταν ήμασταν καλοί και χρήσιμοι. Μόνο τώρα
ανακαλύψατε ότι είμαστε αγράμματοι και μου το μοστράρετε σαν νάναι καινούριο.
Μου στείλανε τον «μικρό» που δεν πρόφτασε ακόμα να βγει απ’ αυγό του, ο
τσόγλανος, και να ’σου ανθυπομοίραρχος Έχει μάθει, μου λένε, τις σύγχρονες
μεθόδους ανάκρισης, ξέρει την επιστήμη για τα δακτυλικά αποτυπώματα, διδάχτηκε
τη συστηματική συγκέντρωση των αποδείξεων που θα στοιχειοθετήσουν την ενοχή
κάποιου. Σαχλαμάρες στο πάτερο! Όταν εμείς ψάχναμε για κάτι είχαμε την παλαιά
καλή κι αποτελεσματική μέθοδο. Ένα καλό μπερντάκι κι ο ένοχος τα ξερνούσε όλα.
Όσα ήξερε κι όσα δεν ήξερε. Πάντως όσα ήταν αναγκαία. Τέλος πάντων! Ας κάνω δυο
τρία χρόνια ακόμα υπομονή να βγω στη σύνταξη και μετά θα φάτε όλοι τη μούντζα
που σας αξίζει. Αχάριστα γαϊδούρια! Χαρτογιακάδες του κερατά!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Σιγά, μωρέ, την υπόθεση, που ανέλαβε! Μια
δολοφονία όλη κι όλη. Ξέρεις ρε μαμμόθρεφτο, ρε ξεφτιλισμένο μαϊμουδάκι της
μαμάκας σου, ξέρεις πόσες και πόσες τέτοιες υποθέσεις περάσανε απ’ τα χέρια
μου; Αχ! Τι ωραία ήταν τα παλαιότερα χρόνια! Περπάταγες στο δρόμο κι όλοι με
σεβόντανε. Ή τουλάχιστον, αν δεν ήταν εθνικόφρονες κι ήταν κρυφοκομμούνες,
κατουριόνταν πάνω τους απ’ τον φόβο. Είχαμε εξουσία ρε, όχι ψέματα! Όλοι θέλανε
κάτι να σε φιλέψουν, να σου δώσουν ένα δωράκι Όχι σαν σήμερα, όπου το τυχαίο
κωλόπαιδο δηλώνει δημοσιογράφος και βγάζει τη χολή εναντίον σου χωρίς καμιά
συνέπεια. Δώστε τους στα χέρια μου ρε και εγώ θα τους σιάξω στο πι και φι. Αυτό
το αλαλούμ θα το πληρώσετε μια μέρα. Να το ξέρετε! Εγώ σας το λέω εγκαίρως.
Σκάβετε τον λάκκο σας, κύριοι. Εκεί μέσα θα πέσετε και θα σας θάψουν. Τέλος
πάντων, τα λόγια μου είναι φωνή βοόντος εν τη ερήμω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Αυτή
η δολοφονία- θα πρέπει να το ομολογήσω- έχει βέβαια κι ένα προσωπικό
ενδιαφέρον. Βλέπεις έγινε στο χωριό μου και το θύμα είναι παλαιός συναγωνιστής
μου. Όχι βέβαια ότι σκάω για τον ίδιο. Σιγά το πρόσωπο! Ένα παλαιοκέρατο ήταν,
ένας κερχανατζής. Εδώ και χρόνια τα είχαμε τσουγκρίσει κι είχαμε χωρίσει τα
τσανάκια μας, αλλά πώς να το κάνουμε. Με νοιάζει λίγο τι συνέβη. Ποιος πούστης
να έκανε αυτή τη βρομοδουλειά; Και να
μην ξέρω εγώ τίποτα; Λες να έχει καμιά σχέση με τα παλαιά; Δεν το νομίζω!
Πέρασαν από τότε σχεδόν είκοσι ολόκληρα χρόνια. Νισάφι πια!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Στον μικρό δεν θα πω τίποτα. Άσε το
λαγωνικό να τρέχει και να μην φτάνει. Ας τα βρει μόνο του, το χαμένο κορμί. Αν
βέβαια μπορέσει. Εμείς πάντως είχαμε
καλύψει καλά τα ίχνη μας. Μάρτυρες δεν υπήρξαν ή δε ζουν πια!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ήρθε να μου δώσει αναφορά για τις
ενέργειές του. Μου αράδιασε ένα κάρο κοτσάνες, οπότε δεν κρατήθηκα. Αμάν πια!
Του το πέταξα κατάμουτρα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Τον συνέλαβες, ρε, το δολοφόνο;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μουγγάθηκε ο παντογνώστης!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Όχι, ακόμα τίποτα. Μαζεύουμε από παντού
πληροφορίες. Έχουμε κάποια αποτυπώματα αλλά δεν τ’ αντιστοιχίσαμε ακόμα σε
κανέναν από τους υπόπτους. Μέχρι στιγμής. Παίρνουμε καταθέσεις από διάφορους.
Αλλά ακόμα δεν καταλήξαμε σε κάτι συγκεκριμένο και θετικό. Είναι που δεν
μπορούμε να βρούμε το κίνητρο της δολοφονίας. Η απάντηση στο ερώτημα, ποιος
ωφελείται απ’ το θάνατό του, δεν υπάρχει. Ένας μόνος κι έρημος γεροξεκούτης
ήταν το θύμα. Κανείς δεν τον κληρονομεί εκτός αν κάποια στιγμή βγει το φασούλι
μιας διαθήκης ή κάποιος παρουσιαστεί, ως συγγενής. Προς το παρόν κάτι τέτοιο
δεν προκύπτει από πουθενά. Είναι γεγονός ότι συμπάθειες στο χωριό δεν είχε
καθόλου. Μέχρι τώρα καλό λόγο γι’ αυτόν δεν άκουσα από κανένα στόμα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήταν λίγο επικίνδυνο να μην τον ενημερώσει
για μερικά πράγματα. Πρώτον ότι το Σέσκλο είναι και το δικό του χωριό. Δεύτερον
ότι το θύμα ήταν παλαιός γνωστός του. Τίποτε όμως άλλο. Προς το παρόν όμως δεν
θα του πει κουβέντα. Θα κάνει τουμπεκί. Βλέποντας και κάνοντας. Ας τον να
τσαλαβουτάει στο τίποτα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Θυμόταν πολύ καλά τα γεγονότα. Αυτά περνούσανε
από το μυαλό του σαν σκηνές κινηματογραφικής ταινίας. Τα πρώτα χρόνια της
έγγαμης ζωής του τα πέρασε στο χωριό του, το Σέσκλο του Κίσαβου, όπου
υπηρετούσε τη θητεία του ως χωροφύλακας. Αργότερα, όταν δήλωσε μονιμότητα κι
άρχισε να παίρνει μεταθέσεις έφυγε απ’
το χωριό και υπηρέτησε σε διάφορες πόλεις μέχρις όπου καταστάλαξε στη διεύθυνση
της χωροφυλακής της Λάρισας. Στην Έδεσσα ήρθε η ευλογία της ζωής του, η Φωτεινούλα.
Η μονάκριβη γλυκιά του κόρη. Ας είναι καλά το μωράκι του. Αυτή είναι η χαρά της
ζωής του. Αυτός ήταν άνδρας μιας γλυκιάς κι αφοσιωμένης μάνας και πατέρας μιας
διαλεχτής κόρης. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πόσο αντιφατικό ζώο είναι λοιπόν ο
άνθρωπος. Από τη μια μεριά είναι ικανός χωρίς αναστολές και συγκρατημό να βάφει
τα χέρια του με αίμα, εν ονόματι μιας, έστω οποιασδήποτε, δικαιολογίας. Κι από
την άλλη ο ίδιος άνθρωπος είναι ικανός να λιώνει από τρυφερότητα κι αγάπη για
το δικό του παιδί. Πού κρύβονται οι τύψεις; Ποια είναι η δύναμη που τους
καθιστά ικανούς να συνεχίζουν απτόητοι τη ζωή; Να είναι αδιάβροχοι σε αδυναμίες
κι ευαισθησίες που χαρακτηρίζουν την πλειοψηφία όλων των άλλων ανθρώπων; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου, ανεξιχνίαστα
εισέτι τα όρια των προτερημάτων και ελαττωμάτων του. Μερικοί άνθρωποι έχουν την
ικανότητα ν’ απομονώνουν σε κουτάκια διάφορες πλευρές της ζωής τους και το
περιεχόμενο του ενός κουτιού να μην επηρεάζει ή να επηρεάζεται από το
περιεχόμενο του άλλου. Είναι η αμβλυμμένη συνείδηση ή είναι η επίκτητη αναγκαία
ικανότητα για να μπορεί ο άλλος χωρίς το αναμενόμενο συνειδησιακό βάρος να ζει
και πολλές φορές να βασιλεύει. Σίγουρη απάντηση κανείς δεν είναι σε θέση μέχρι
σήμερα να δώσει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">5. Η Φωτεινή <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Από τότε που θυμάται τον εαυτό της ζούσε
και μεγάλωνε σ’ ένα κλίμα ήρεμης κι αδιατάρακτης οικογενειακής θαλπωρής. Ήταν
βλέπεις και μοναχοκόρη! Παρά τη σφοδρή επιθυμία των δικών της να κάνουν μεγάλη
οικογένεια αυτό δεν τελεσφόρησε. Μετά από πολύχρονες, αλλά αναποτελεσματικές
προσπάθειες οι δικοί της συμβιβάστηκαν με την κατάσταση. Θα έμεναν με τη μια
κόρη, αλλά πάνω της αναπόφευκτα θα συγκέντρωναν όλη την αγάπη και προσοχή τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η μάνα της ήταν μια γλυκιά και ήρεμη γυναίκα
που πάντοτε ήθελε να ικανοποιεί κάθε επιθυμία της κόρης της. Παρά το γεγονός
ότι κανονικά θα έπρεπε, με τέτοιου είδους αντιμετώπιση, να βγει ένα
κακομαθημένο άτομο, εν τούτοις ήταν ένα γλυκό και καλόβολο πλάσμα γεμάτο αγάπη
και τρυφερότητα για τους άλλους, κοινωνική, ανοιχτή με όλους τους ανθρώπους,
πρόθυμη να βοηθήσει, όσο μπορούσε, κάθε έναν που είχε την ανάγκη της.
Εθελόντρια σε κάθε καλή πρωτοβουλία, ήταν το καμάρι της οικογένειάς της. Είχε
μια κάποια θητεία στις χριστιανικές οργανώσεις, αλλά κάποια στιγμή την ξεπέρασε
αυτή τη φάση. Επειδή λόγω των μεταθέσεων του πατέρα της άλλαζε συχνά περιβάλλον
δεν προλάβαινε στα πρώτα χρόνια της ζωής της να φτιάξει μόνιμες και στέρεες
φιλίες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μόνο όταν ήρθαν στη Λάρισα, κοντά στο
πατρικό της χωριό, ένιωσε ότι κάπου καταστάλαξε. Πήγε στους Οδηγούς για να
καταναλώσει την περίσσεια δύναμη και διάθεση προσφοράς που ένιωθε μέσα της.
Τότε έκανε τους πρώτους στενούς φίλους και φίλες. Τα καλοκαίρια της τα περνούσε
στο χωριό των γονέων της, που ήταν τόσο ήσυχο και ρομαντικό. Με το ποδήλατο
μέσα από τα στρωμένα μονοπάτια έκανε συχνούς περιπάτους κι είχε μάθει όλες τις
γωνιές του. Σε μια διαδρομή περίπου δέκα λεπτών ήταν η θάλασσα που κάθε τόσο
κατέβαινε, παρά τους φόβους της μάνας της, κι έκανε μπάνιο. Χωρίς να έχει ζήσει
καθόλου στο χωριό, αφού γεννήθηκε σε μια από τις πόλεις που υπηρετούσε ο
πατέρας της, αγάπησε τον τόπο που γεννήθηκαν οι δικοί της και σε κάθε ευκαιρία
πήγαινε εκεί ν’ αναπνεύσει τον καθαρό αέρα του και να γεμίσει από τις όμορφες
μυρουδιές του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κάποιοι, μεταξύ αστείου και σοβαρού, την
αποπαίρνανε επειδή ο πατέρας της ήταν αξιωματικός της Χωροφυλακής, μπάτσος επί
το λαϊκότερο, αλλά η ίδια τον υπερασπιζόταν χωρίς καμιά έκπτωση, γιατί τον
αγαπούσε. Ήταν ο πατέρας της. Και προφανώς τα αισθήματα ήταν αμοιβαία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αυτός ήταν μια ιδιόμορφη περίπτωση.
Αγαπούσε την οικογένειά του, αλλά η φύση
της δουλειάς του όλα τα προηγούμενα χρόνια, η δράση του τα σκοτεινά χρόνια της
εμφύλιας διαμάχης, που γι’ αυτήν καμία από τις γυναίκες του δεν είχε
οποιαδήποτε γνώση κι ιδέα, τον είχαν σκληρήνει σε μερικές πλευρές της ζωής. Τα
χέρια του ήταν βαμμένα από αίμα κι είχε συσσωρευμένες αμαρτίες τα σκοτεινά
χρόνια. Όμως, τι παράξενο! Αυτός ο άρπαγας και δολοφόνος ήταν ένας τρυφερός και
στοργικός πατέρας για την κόρη του. Έλιωνε στην κάθε επιθυμία της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">6. Ο ανθυπομοίραρχος <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">Από
παιδί είχε αυτό το όνειρο. Να κάνει καριέρα στην αστυνομία. Μπορεί αυτό να μην
ήταν στην εποχή που μιλάμε πολύ της μόδας, αλλά τον ίδιο, λίγο τον απασχολούσε.
Αυτός ήταν κολλημένος σ’ αυτήν την ιδέα. Στην οικογένειά του υπήρχε, μέσω του
αδελφού του πατέρα του, μια παράδοση στο Σώμα. Τίποτα περισσότερο. Αυτά τα
χρόνια οι κύριες απασχολήσεις της Αστυνομίας ήταν το «πολιτικό έγκλημα».
Προσωπικά στον ίδιο αυτή η πλευρά των δραστηριοτήτων τον άφηνε αδιάφορο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Εκείνο που τον εξιτάριζε ήταν οι ήρωες
ντεντέκτιβ των ατέλειωτων αστυνομικών μυθιστορημάτων, που αδιαλείπτως αγόραζε
από μικρός και διάβαζε μετά μανίας. Οι ξένες αστυνομικές ταινίες που έβλεπε στο
σινεμά. Ενδιαφερόταν με πάθος για τη δίωξη της ποινικών πράξεων και ιδιαιτέρως
τη συναρπαστική πορεία που περιγράφει τη διαδικασία της τελικής εξιχνίασης των
δολοφονιών. Αυτό το οργανωμένο κυνηγητό των στοιχείων και ενδείξεων με κορύφωση
το κλείσιμο της αυλαίας και τη σύλληψη του ενόχου. Αυτό ήταν το σενάριο που
συγκέντρωνε όλο το ενδιαφέρον του για τη δίωξη του ποινικού αδικήματος. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μπήκε με εξετάσεις στη Σχολή και δήλωσε με
κάθε τρόπο την προτίμηση του. Αρκετοί συνάδελφοί του τον ειρωνεύτηκαν, αλλά η
πορεία των πραγμάτων έδειξε ότι τέτοια ειδικευμένα στελέχη χρειάζεται το Σώμα.
Εκμεταλλεύτηκε μια υποτροφία στην αντίστοιχη σχολή της Αγγλίας και γύρισε πίσω
με επάρκεια γνώσεων και προσόντων, μαζί με τις αναγκαίες έγγραφες
πιστοποιήσεις. Όμως οι υπηρεσίες, ιδιαίτερα οι κρατικές, έχουν κανονισμούς,
ιεραρχία και διαδοχικά απαραίτητα βήματα. Μια γραφειοκρατία βασανιστική κι
αφόρητη. Ενώ ήταν βέρος Σαλονικιός βρέθηκε εδώ και μήνες να υπηρετεί στην
διεύθυνση της Λάρισας με προϊστάμενο έναν άσχετο καραβανά που ξεκίνησε από
χωροφύλακας και τώρα ήταν Μοίραρχος. Έπρεπε να πηγαίνει με τα νερά του, δεν
γινόταν διαφορετικά. Ήταν ο προϊστάμενος κι όφειλε πίστη και σεβασμό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όμως ο άνθρωπος ήταν αρτηριοσκληρωτικός,
κοινώς κάλος, αλλά μια δυνατότητα μόνο είχε. Να κάνει υπομονή, να ανέχεται την
έπαρση, αλλά και την ασχετοσύνη του, ελπίζοντας ότι η πολυπόθητη μετάθεση κάποια
στιγμή σε κεντρική υπηρεσία θα του επέτρεπε να δείξει την κλίση και το ταλέντο
του.. Άσε που είχε μια κόρη, λουκούμι Συριανό, μόνο που μέχρι στιγμής παρά το
γεγονός ότι τα βήματα τους είχαν δυο-τρεις φορές συναντηθεί δεν τον πρόσεξε
καθόλου και τον έγραψε κανονικά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αναπάντεχα μέσα στην καθημερινή ρουτίνα
βρέθηκε μπροστά σε μια δολοφονία που έγινε σε χωριό της περιοχής του και μέχρι
τώρα η πορεία της ανάκρισης ήταν στο σκοτάδι. Όμως αυτό ήταν μια ευκαιρία να
ασκήσει και να εφαρμόσει στη πράξη τις γνώσεις του, αν κι εδώ δε διέθετε το
στοιχειωδώς αναγκαίο προσωπικό, ούτε τα απαραίτητα ανιχνευτικά όργανα κι
εργαστήρια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Στο χωριό Σέσκλο του Κίσαβου βρέθηκε
μαχαιρωμένος ένας πενηνταπεντάρης αγρότης μέσα στο σπίτι του από την γειτόνισσα
που του έκανε κάθε τόσο το νοικοκυριό. Πρέπει νάταν παλιοχαρακτήρας γιατί έναν
καλό λόγο γι’ αυτόν δεν είχε ακούσει από κανέναν μέχρι στιγμής. Καμιά ζωντανή
μαρτυρία, κανένας αυτόπτης μάρτυρας, καμιά κατάθεση που θ’ άνοιγε ένα παράθυρο
ελπίδας για τη λύση του μυστηρίου. Βλέπεις λόγω της κακής παράδοσης που είχε η
Χωροφυλακή όλα τα προηγούμενα χρόνια, η παρουσία της φόβιζε τους ανθρώπους κι
όταν βρισκόντουσαν ενώπιον της σφράγιζαν τα στόματά τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Είχε και τον προϊστάμενό του. Αυτός λες και χαιρόταν που η υπόθεση δεν προχωρούσε.
Σιγά-σιγά, με τη συγκέντρωση των πρώτων στοιχείων, βρέθηκε προ εκπλήξεων. Από
το φάκελό του έμαθε ότι το θύμα έκανε τη θητεία του στη χωροφυλακή. Τότε λόγω
των έκτακτων καταστάσεων υπήρχε αυτή η δυνατότητα. Αλλά το πιο σοβαρότερο
στοιχείο το πρόσθεσε ένας τοπικός μάρτυρας στο χωριό, όταν γεμάτος καμάρι, τον
ενημέρωσε ότι και ο κύριος Μοίραρχος ήταν απ’ το ίδιο χωριό με το θύμα και
μάλιστα παλαιότερα ήταν φίλος του κι έκαναν παρέα μαζί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Καλά, γιατί στο διάολο δε με ενημέρωσε γι’
αυτά έγκαιρα ο κύριος διοικητής; Υπάρχει κάποιος λόγος; Μήπως έχει κάτι να
κρύψει; Θα τον ρωτήσω στα ίσα κι ότι θέλει ας γίνει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;">7. Η συνάντηση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τη μέρα της εθνικής γιορτής της 25<sup>ης</sup>
Μαρτίου του ανατέθηκε, παρά την απροθυμία του, η υπευθυνότητα να συνοδεύσει
τους άνδρες της μονάδας του στην παρέλαση και να τεθεί επιφυλακής τους. Βέβαια
όχι όλοι οι στρατιώτες της μονάδας. Απλώς ένας ουλαμός Δεν του άρεσαν τα
επίσημα, ιδιαίτερα εδώ που ήταν κι πρωτεύουσα του νομού που βρισκόταν και το
δικό του χωριό. Όχι πως είχε κανένα φόβο μην τον αναγνωρίσει κανένας. Είχε
φύγει πολύ μικρός από το χωριό και στην πόλη της Λάρισας δεν είχε ζήσει ούτε
μια μέρα προηγουμένως. Δεν υπήρχε λοιπόν κανένα τέτοιο ενδεχόμενο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Παρ’ όλα αυτά είχε την αγωνία αν θα φέρει σε
πέρας με επιτυχία την αποστολή που του ανατέθηκε. Μέχρι τώρα είχε καταφέρει να
περάσει απαρατήρητος, ιδιαίτερα στο Πανεπιστήμιο, όπου πολλές φορές είχε -κι
από διάφορους- προτάσεις να ασχοληθεί με τα κοινά, να βάλει υποψηφιότητα στις
φοιτητικές εκλογές, να πάρει μέρος στις συγκεντρώσεις και τις διαδηλώσεις που
συνεχώς, αυτά τα χρόνια, γινόντανε στο Πανεπιστήμιο. Ευγενικά αλλά κι
ανυποχώρητα όλοι συναντούσαν την ευγενική, αλλά ανένδοτη, άρνηση του. Δεν ήταν
λόγοι φόβου. Προς θεού! Ήταν λόγοι ενσυνείδητης προσωπικής επιλογής Μέσα του
είχε να λύσει προηγουμένως άλλες σοβαρότερες, κατά την άποψή του, εκκρεμότητες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήδη υπήρξε μια αναστάτωση, όταν για πρώτη
φορά πλησίασε τόσο κοντά στο χωριό του. Ο προσωπικός εφιάλτης στην αρχή
ζωντάνεψε περισσότερο, αλλά τελικά με
τον καιρό όλα γίνονται ρουτίνα και συνήθεια. Μέτραγε τις μέρες και η κυρίαρχη
σκέψη του ήταν:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Πότε στην ευχή θα συμπληρώσω τη θητεία μου
και ελεύθερος να γυρίσω στην Αθήνα ν’ αρχίσω να ασκώ το επάγγελμα του
δικηγόρου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μπορεί στα μάτια ενός άλλου αυτή η εμμονή
να παρεξηγιόταν, αλλά ο τρίτος δεν είχε καμιά ιδέα, ούτε υποπτευόταν την
προσωπική του διαδρομή. Η ίδια η ζωή τον έκανε εσωστρεφή, πεισματάρη, επίμονο
και δογματικά σταθερό στους στόχους που από νωρίς είχε ορίσει με τον εαυτό του.
Δεν θα επέτρεπε από αυτή τη γραμμή καμία παρέκκλιση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μαζί με άλλες στρατιωτικές μονάδες, ακόμα και
μηχανοκίνητες, από νωρίς βρέθηκαν στο χώρο της αναμονής αρκετή ώρα πριν αρχίσει
η παρέλαση. Ο τελετάρχης αρμόδιος αξιωματικός πέρασε εγκαίρως και τους
ενημέρωσε για τη σειρά με την οποία θα παρελάσουν. Ακόμα υπήρχε χρόνος κι όπως
συνήθως γίνεται σ’ αυτές τις περιπτώσεις επικρατούσε μια κατάσταση ελευθερίας
και χάους στην κίνηση. Περιέργεια, προσωπικές ανάγκες, μικροαγορές, όπως
τσιγάρα και τα λοιπά, έδιναν την εντύπωση μιας άναρχης κατάστασης, αλλά με το
πρώτο άκουσμα της σφυρίχτρας σε λίγο χρόνο όλοι θα ήταν πάλι στις θέσεις τους.
Στον ίδιο χώρο βρισκόντανε οι Πρόσκοποι, οι Οδηγίνες κι ανάμεσα τους η Φωτεινή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήταν πια μια ολόκληρη κοπέλα δραστήρια,
χαρούμενη, όμορφη συγκέντρωνε την προσοχή ανάμεσα σ’ όλες τις άλλες. Φέτος ήταν
η χρονιά της. Τελείωνε την έκτη Γυμνασίου και στο τέλος της χρονιάς θα έδινε
εισαγωγικές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο. Αυτά τα χρόνια το σύστημα των εξετάσεων
είχε αλλάξει. Δεν χρειαζόταν να τρέξει ντε και καλά στην Αθήνα ή τη
Θεσσαλονίκη. Θα έδινε τις εξετάσεις της στη Λάρισα, πράγμα που την ανακούφιζε
λίγο, αλλά η άλλη αλλαγή της δημιουργούσε νέες αγωνίες κι ανασφάλειες. Θα έδινε
εξετάσεις σε οκτώ μαθήματα ανάμεσα στα οποία ήταν και τα Μαθηματικά που ποτέ
δεν τα συμπάθησε. Στην ίδια άρεσαν τα Φιλολογικά μαθήματα κι εκεί δεν είχε
κανένα πρόβλημα. Ευτυχώς ο συντελεστής βαρύτητας των θετικών μαθημάτων για τη
σχολή που περισσότερο προτιμούσε ήταν μικρός και δε θα επηρέαζε σημαντικά τη
συνολική της βαθμολογία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Το είπε στους γονείς της κι αυτοί
ολόθερμα συμφώνησαν μαζί της. Αυτή θα γινόταν δικηγόρος. Γεμάτη με τους
νεανικούς ιδεαλισμούς φανταζόταν τον εαυτό της φανατικό υπερασπιστή κάθε
αδικημένου κι αδύνατου συνανθρώπου της. Όταν τ’ άκουγε αυτά ο πατέρας της, δεν
την απόπαιρνε. Κούναγε με συγκατάβαση το κεφάλι του κι από μέσα του έλεγε: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Κούνια που σε κούναγε μικρή μου! Η ζωή
είναι πολύ πιο σκληρή απ’ ό,τι φαντάζεσαι και θα σε προσγειώσει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αλλά φωναχτά δεν έλεγε τίποτα. Η κόρη του
ήταν γι’ αυτόν ο ήλιος της ζωής του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μέσα σ’ αυτό το ανακάτεμα των ανθρώπων, η
μοίρα που αόρατα κινεί τα νήματα και καθορίζει τις εξελίξεις των πραγμάτων τους
έφερε δίπλα-δίπλα κι όχι μόνο. Τη Φωτεινή και τον Κώστα. Σ’ ένα απότομο γύρισμα
της, εκεί που χαριεντιζότανε με τις φίλες της, συγκρούστηκε δυνατά κι άτσαλα μ’
έναν έφεδρο αξιωματικό, που κινούνταν προς το μέρος της, τόσο που τραυματίστηκε
και λίγο. Ο νεαρός αξιωματικός ένιωσε τόσο άσχημα που ευχήθηκε ν’ ανοίξει η γη
και να τον καταπιεί<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Χίλια συγνώμη γλυκιά μου! Δεν το ήθελα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όταν σήκωσε η νεαρή το σκυμμένο κεφάλι της
και για πρώτη φορά συναντήθηκαν τα μάτια τους, για μερικά δευτερόλεπτα,
σταμάτησε και για τους δυο ο χρόνος. Τίποτα γύρω τους δεν υπήρχε. Μόνο αυτοί οι
δυο και γύρω το τίποτα. Σαν να τους χτύπησε κεραυνός έμειναν εντελώς ακίνητοι.
Μόνο όταν ένα ίχνος αίματος φάνηκε στο κάτω χείλος της από ένα μικρό σχίσιμο
αυτός χωρίς καθυστέρηση έβγαλε το καθαρό μαντήλι του να το σκουπίσει. Απαλά το
ακούμπησε στα χείλη κι εκείνη το κράτησε με το δικό της χέρι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τι ατυχία! Εκείνη τη στιγμή άρχισαν τα
σφυρίγματά κι αμέσως τα τρεχαλητά όλων να βρεθούνε στο πόστο τους. Εν ριπή
οφθαλμού ο χώρος γύρω τους άδειασε κι αυτός πήρε την πρωτοβουλία<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Πρέπει να πάω στους στρατιώτες μου. Συνήθως
βρίσκομαι στα γραφεία της μεραρχίας. Γεια σου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η άλλη δεν πρόφτασε ν’ αρθρώσει λέξη. Όμως της
έμεινε το μαντήλι στο χέρι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> 8. Η
τραγική σύμπτωση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Από εκείνη τη στιγμή και μετά δεν της έφυγε
ούτε στιγμή απ’ το μυαλό το επεισόδιο στην παρέλαση. Όπως η μορφή και το βλέμμα
του. Ποτέ δεν είχε ξανανιώσει γι’ άλλον άνθρωπο έτσι. Μια πρωτόγνωρη ταραχή την
παρέλυε και της δημιουργούσε άγνωστες γι’ αυτήν, μέχρι στιγμής, επιθυμίες,
Έπρεπε πάση θυσία να τον ξαναδεί. Το ένιωθε πιεστική ανάγκη. Ποιος ήταν; Ποιο
να είναι το όνομά του; Χάιδεψε στην εσωτερική τσέπη της ζακέτας της το μαντήλι
που ευγενικά της είχε προσφέρει. Πάνω του είχε το σημάδι από τη μοναδική σταγόνα
αίματος που έτρεξε απ’ τα χείλη της. Όχι δεν θα το έπλενε. Έτσι θα του το
γύριζε πίσω. Να τον υποχρεώσει αναγκαστικά να την θυμάται. Έδειχνε τόσο ένοχος
κι αδύνατος, αλλά και τόσο γλυκός ο κακομοίρης! Όμως η ευθύνη ήταν όλη
καταδικιά της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Χριστέ μου, πόσο όμορφος ήταν! Ένα όμορφο
λυγερόκορμο παλικάρι που η στολή του αξιωματικού τον έκανε ακόμα πιο όμορφο.
Έγλυψε το χείλι της στη μεριά του μικρού τραύματος, που δυστυχώς γρήγορα
γιατρευόταν με την ελπίδα να νιώσει το χέρι που πλησίασε απαλά τα χείλη της. Μα
τίποτα. Πώς θα μπορέσει να τον ξαναδεί; Δεν μπορούσε να αφήσει το ζήτημα στην
τύχη. Το αναποφάσιστο κι οι εκκρεμότητες δεν ήταν στοιχεία του χαρακτήρα της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Που να ξέρει εκείνη ότι κι ο άλλος
βασανιζόταν μ’ αντίστοιχα συναισθήματα! Στους έρωτες και τις αγάπες ήταν
παρθένος και πρωτάρης. Οι προσωπικές περιπέτειες τον είχαν κάνει επιφυλακτικό
ακόμα και σ’ αυτόν τον τομέα της ζωής του. Δεν θα δεσμευτεί σε καμιά περίπτωση
πριν ξεκαθαρίσει το τοπίο. Οι επιθυμίες ήταν ζωντανές και πιεστικές αλλά μέχρι
τώρα δεν είχε την εμπειρία της ερωτικής επαφής με γυναίκα. Στις ορμονικές
επιθυμίες, που δεν σε ρωτάνε αλλά πιεστικά σου κάνουν τη ζωή δύσκολη, απαντούσε
με μια ιεραποστολική αποφυγή. Με τις νυχτερινές ονειρώξεις δεν μπορούσε να
κάνει τίποτα, αλλά κάθε φορά το πρωί ένιωθε απαίσια. Βρώμικος κι αμαρτωλός.
Τώρα για πρώτη φορά στη ζωή του αυτά τα υπέροχα γλυκοκάστανα μάτια που τον
κοίταξαν τόσο έντονα, μοιραία άνοιγαν επικίνδυνους και γι’ αυτόν δρόμους και
μάλιστα δρόμους χωρίς γυρισμό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τι μπορούσε να κάνει; Ποια πρωτοβουλία του
ήταν επιτρεπτή; Δεν μπορούσε να πει τη συνηθισμένη μέχρι τώρα έκφραση: Ο χρόνος
θα το γιατρέψει. Όχι, αντίθετα, θα
επιζητούσε να πληγωθεί κι άλλο. Ήταν πάνω και πέρα απ’ τις δυνάμεις του. Την
άλλη κιόλας μέρα το απόγευμα την βρήκε να τον περιμένει απέξω. Όταν την
αντίκρισε ξανά η καρδιά του άνοιξε σαν τριαντάφυλλο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Του είπε, ως δικαιολογία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Σου έφερα το μαντήλι σου! Αλλά ήθελα τόσο
πολύ να σε δω πάλι».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Το ίδιο κι εγώ! Από χθες ούτε στιγμή δεν
έφυγες απ’ το μυαλό μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αυτά
τα λίγα μόνο πρόλαβαν να πουν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μια δυνατή κι αυταρχική φωνή σπάθισε το
χώρο βιάζοντας τη μυσταγωγία που είχε αρχίσει να δημιουργεί μεταξύ τους
δίαυλους επικοινωνίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Φωτεινή τι θέλεις εδώ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ταράχτηκε και πριν προλάβει να γυρίσει το κεφάλι
-από τη φωνή κατάλαβε την πηγή της- πρόλαβε να γίνει ένα κόκκινο παντζάρι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ναι πατέρα εγώ είμαι!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όταν ο Κώστας κοίταξε προς τα εκεί σε αντίθεση
με εκείνη έγινε κίτρινος. Χλόμιασε τόσο πολύ λες κι όλο το αίμα εξαφανίστηκε
από το πρόσωπό του. Πίσω από τη στολή και τα σιρίτια, με την αφαίρεση των
χρόνων, είδε το σκυλί που το 1949 λυσσασμένο όπως ήταν, μαζί μ’ άλλους να
κομματιάζει τον ανυπεράσπιστο Πατέρα του. Δεν του δόθηκε χρόνος για
περισσότερες σκέψεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ποιος είσαι έφεδρε, που μιλάς με την κόρη
μου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πίεσε στο έπακρο τον εαυτό του για να
διατηρήσει την ψυχραιμία του. Για πρώτη φορά ζούσε ζωντανά τον εφιάλτη του.
Αυτός ο ψυχρός κι ανελέητος δολοφόνος, αυτό το σιχαμερό υπανθρωπάριο ζούσε και
μάλιστα ήταν υψηλόβαθμος αξιωματικός της χωροφυλακής! Αυτό μπορούσε κάποια
στιγμή να το ξεπεράσει. Αλλά για τ’ όνομα του θεού, ήταν ανάγκη νάναι και
πατέρας αυτής της μικρής Μαντόνας που έτρεμε δίπλα του; Αυτό δεν μπορούσε με
τίποτα να το χωνέψει. Απάντησε μηχανικά, λες κι έδινε αναφορά:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ονομάζομαι Κωνσταντίνος Μπαλτάς και είμαι
δικηγόρος. Υπηρετώ τη θητεία μου στη Λάρισα. Χθες, λίγο πριν την παρέλαση, με
δική μου ευθύνη, τρακάραμε με την κόρη σας και την τραυμάτισα λίγο. Σήμερα μου
επέστρεψε το μαντήλι που της είχα δώσει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Άσε πατέρα θα στα εξηγήσω εγώ. Αγαπητέ
κύριε, ονομάζομαι Φωτεινή Κυριακοπούλου και φέτος θα δώσω εισαγωγικές εξετάσεις
στο Πανεπιστήμιο. Ελπίζω κάποτε να είμαστε συνάδελφοι. Αυτά! Πάμε τώρα πατέρα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο Μοίραρχος συνέχισε μερικά ακόμα
δευτερόλεπτα να τον κοιτάζει, αλλά ακολούθησε τη συμβουλή της κόρης του κι
έκανε μεταβολή ακολουθώντας την.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τότε και μόνο τότε πήρε την πρώτη ολόκληρη
ανάσα του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αυτό δεν ήταν σύμπτωση. Αυτό ήταν μια
σκηνοθεσία του διαβόλου, κακόγουστη φάρσα της μοίρας. Όπως θέλεις πάρτο, όποιο όνομα
θέλεις δώσε του. Το κυρίαρχο αίσθημα στον ίδιο ήταν ο πανικός. Αυθόρμητα του
ήρθε να τρέξει πάλι, όπως παλαιά, να εξαφανιστεί, να σώσει το τομάρι του; Όμως
μια άλλη πιο ψύχραιμη φωνή του έλεγε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Δεν μπορεί να κατάλαβε παιδί μου ποιος
είσαι! Η αριστοτεχνική μαεστρία της κυρά Θάλειας να σε προικίσει με νέα
ταυτότητα, σου σώζει τη ζωή».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αυτό είναι αλήθεια, αλλά ήταν ανάγκη η μόνη
γυναίκα, που επιτέλους θέλησε πάνω σ’ αυτήν την πλάση, να είναι κόρη του
μεγαλύτερού του εχθρού; Την απάντηση στο αγωνιώδες νέο δίλημμα το έλυσε πάλι η
παντοδύναμη, η πανίσχυρη μοίρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Την ίδια μέρα λες και υπήρχε συνεννόηση ήρθε
το θλιβερό τηλεφώνημα. Ο αγαπημένος
δεύτερος πατέρας του, ο κυρ Νίκος, δεν ξύπνησε από τον βραδινό ύπνο. Τους
αποχαιρέτησε χωρίς λόγια, οριστικά κι αμετάκλητα. Η κυρά Θάλεια στο τηλέφωνο,
πτώμα κι η ίδια, του είπε τη δυσάρεστη είδηση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Πρέπει να ’ρθεις Κώστα, να τον κηδέψουμε
μαζί. Του το οφείλουμε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Της υποσχέθηκε ότι θα κάνει τα πάντα για νάναι
εκεί. Αναζήτησε αγωνιωδώς τον διοικητή του κι όταν επιτέλους τον βρήκε του είπε
το συμβάν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Πρέπει να είμαι κοντά στην έρημη μάνα μου.
Θέλω όλη την κανονική μου άδεια».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Θέλοντας μη θέλοντας αυτός την υπέγραψε. Έφυγε
ολοταχώς για την Αθήνα. Είχε πια δικό του αυτοκίνητο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Έγιναν με τυπικότητα όλα τα προβλεπόμενα. Η
γειτονιά και οι φίλοι, ακόμα κι οι πελάτες τον έκλαψαν ειλικρινά γιατί ήταν
ένας τίμιος κι εργατικός άνθρωπος, γεμάτος καλοσύνη, που πάντοτε άφηνε σ’ όλους
το καλό του αποτύπωμα. Όλα τα χρόνια κι ο Κώστας εισέπραξε από αυτόν μόνο αγάπη
και τρυφερότητα. Έτσι πάντα θα τον θυμάται.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Το πρώτο βράδυ, αφού που επιτέλους έφυγαν
όλοι, τους φάνηκε τόσο ανάγλυφα η έλλειψη της παρουσίας του κυρ Νίκου. Κλάψανε
ο ένας στην αγκαλιά του άλλου αρκετή ώρα μέχρι που ηρέμησαν. Ο ρεαλισμός κι
δύναμη που πάντα χαρακτήριζαν την κυρά Θάλεια αναδύθηκαν ζωντανές στην
επιφάνεια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ο φούρνος πρέπει να συνεχίσει τη λειτουργία
του! Αύριο θα μείνουμε κλειστά, αλλά από μεθαύριο πάλι θα ξεφουρνίσει φρέσκο
ψωμί. Θα συνεννοηθώ με το μάστορα που τον τελευταίο καιρό χρησιμοποιούσαμε και
θα φωνάξω τη μικρή κόρη της χήρας να κάθεται κάποιες ώρες στο μαγαζί. Η ζωή
πρέπει να συνεχιστεί. Αυτό θα ήθελε κι ο Νίκος μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο Κώστας δεν μπορούσε παρά να συμφωνήσει με
τη συλλογιστική της. Έτσι έπρεπε να γίνει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Κι εγώ έχω μέρες άδεια και τις πρώτες
μέρες της προσαρμογής μπορώ να βοηθάω. Τώρα θέλω να συζητήσω μαζί σου κάτι
σοβαρό που μου συνέβη στη Λάρισα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αυτό δεν ήταν παράξενο. Με την κυρά Θάλεια
πάντα συζητούσε όλα τα προβλήματά του. Ήταν ο μόνος άνθρωπος στον οποίο είχε μοιραστεί
το μυστικό των πρώτων χρόνων της ζωής του, την αληθινή καταγωγή του, τα πάντα.
Ήταν αυτή που μ’ έναν τελεσφόρο πάντα τρόπο προλάβαινε κάθε του ανάγκη. Ήταν η
Μάνα του, αφού κιόλας από την πραγματική του μάνα δεν θυμόταν τίποτα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κάθισε εκείνη την νύχτα και της διηγήθηκε με
κάθε λεπτομέρεια όλα όσα συνέβησαν. Από το τυχαίο τρακάρισμα με τη Φωτεινή
μέχρι την δραματική ανακάλυψη ότι ο πατέρας της ήταν ο θανάσιμος εχθρός του.
Της είπε ακόμα ότι η Φωτεινή είναι η πρώτη γυναίκα που αγάπησε στη ζωή του με
την πρώτη κιόλας ματιά, αλλά η κακή τύχη το έφερε αυτή η Φωτεινή να είναι κόρη
του σκυλιού που αφάνισε την πρώτη οικογένειά του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η κυρά Θάλεια τον συνέφερε, τον ηρέμησε κι
έβαλε τα πράγματα στη θέση τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Το κοριτσάκι δε φταίει σε τίποτα για τον
πατέρα της. Ξεχώρισε τα πράγματα. Μην τα μπερδεύεις στο μυαλό σου. Σκέψου
λογικά: Πόσο χρονών ήταν τότε Κώστα μου; Μα τι λέω; Ακόμα δεν είχε γεννηθεί.
Δεν μπορεί αυτός με κανέναν τρόπο να σε συνδέσει με τα τότε γεγονότα. Για καλό
και για κακό όμως κατά την άποψη μου, δεν πρέπει να γυρίσεις πίσω εκεί αυτόν
τον καιρό. Χρειάζεται να πάρεις μια μετάθεση σ’ άλλο μέρος. Θα κοιτάξω μήπως
κάνω τίποτα. Από αυτούς που λένε αυτόν τον καιρό «αποστάτες» ένας είναι
συγγενής μου και είναι υποχρεωμένος σε μας. Θα πάω να τον βρω. Ήδη είσαι 15
μήνες στο στρατό».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Χωρίς να τολμήσει να την διακόψει αυτή
συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Έχεις φάει πάνω από το μισό καρβέλι και
πλησιάζει ο καιρός της απόλυσής σου. Αύριο κιόλας θα πάω. Για την κοπέλα μην
ανησυχείς. Αν είναι έτσι όπως τα κατάλαβα θάρθει ο κατάλληλος χρόνος Θα
ωριμάσουν οι καταστάσεις και τότε θα ξέρεις τι να κάνεις».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αυτή η γυναίκα είχε το φάρμακο να
καταλαγιάζει τις αγωνίες του, να βρίσκει λύσεις στα προβλήματά του. Ένιωθε μετά
την εξομολόγηση πιο ησυχασμένος. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">9. Η ανάκριση συνεχίζεται<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μα ήταν δυνατόν ο προϊστάμενός του να του
αποκρύπτει χρήσιμες πληροφορίες; Δε θέλει να λυθεί το αίνιγμα; Ο μπερδεμένος
γρίφος να ξεδιαλυθεί; Ο δολοφόνος του εγκλήματος να πληρώσει το φόρο της
τιμωρίας που του αξίζει από την κοινωνία; Αυτόν τον όρκο δε δώσανε όταν μπήκαν
στο Σώμα; Θα πέσει με τα μούτρα στο καθήκον, θα ξεψαχνίσει την κάθε πλευρά.
Τίποτα δεν θα τον σταματήσει στην αναζήτηση της αλήθειας!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο μικρός ήταν ένας αφελής ιδεαλιστής, που δεν
είχε ιδέα από το μπερδεμένο κουβάρι της ιστορίας. Θα το καταλάβαινε, αλλά
σιγά-σιγά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Βρήκε έναν καλό μάρτυρα, αυτόχθονα κάτοικο
του χωριού που ήξερε όλα όσα είχαν συμβεί τα τελευταία χρόνια, τους ανθρώπους
και τις αλλαγές που υπήρξαν. Το τελευταίο. Είχε το θάρρος και τις πλάτες να μην
τον ενδιαφέρουν οι πιθανές συνέπειες των λόγων του. Του εξήγησε, γιατί ο μικρός
δεν είχε προλάβει να ζήσει, τις εντάσεις της δεκαετίας του ’40.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Μικρέ είδαν πολλά τα μάτια μου. Για πολλούς
οι πολιτικές διαφορές έγιναν προπέτασμα καπνού. Σκαλοπάτι για να προωθήσουν τα
επεκτατικά τους σχέδια, να κάνουν περιουσίες, να λύσουν τις παλιές αντιθέσεις.
Χύθηκε πολύ αίμα στον τόπο αυτό, νεαρέ, ιδιαίτερα στο χωριό μας. Ολόκληρες
οικογένειες ξεκληρίστηκαν ή εξαφανίστηκαν από προσώπου της γης. Μερικοί το
παράκαναν κι ένας από αυτούς ήταν και το θύμα. Από ένας τεμπελάκος και μόνιμος
θαμώνας του καφενείου έγινε μεγάλος και τρανός, παράγοντας στο χωριό. Βρέθηκε
με μεγάλη περιουσία, ζούσε έκλυτο βίο στις τακτικές του επισκέψεις στα
καταγώγια και τα πορνεία της Λάρισας. Οι άνθρωποι αυτοί δημιούργησαν
καταστάσεις που συσσώρευαν πολύ μίσος κι ένα τέτοιο μίσος μάλλον θα είναι αυτό
που όπλισε το χέρι του άγνωστου δράστη. Πιθανόν να είναι από το χωριό μόνιμος
κάτοικος, πιθανόν νάναι επισκέπτης που έφτασε εδώ μ’ αυτήν την αποστολή. Να τον
φάει! Να πάρει εκδίκηση. Μέσα στους κύκλους των αδικημένων και κυνηγημένων
εκείνης της εποχής πρέπει ν’ αναζητήσεις τον δράστη. Ρώτησε παντού για τέτοιες
περιπτώσεις. Το κίνητρο της δολοφονίας για μένα είναι ξεκάθαρο: η εκδίκηση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αυτά που άκουγε είχαν ένα λογικό ειρμό και
του άνοιγαν νέους δρόμους έρευνας. Αλλά δεν τολμούσε να τον διακόψει. Ο ντόπιος
απτόητος συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Παλαιά το θύμα ήταν κολλητός με τον δικό
σου, τον Μοίραρχο. Είχαν κοινά συμφέροντα κι επιδιώξεις! Αργότερα κάπου τα
τσούγκρισαν μεταξύ τους. Δεν ξέρω τι και πώς. Ο Μοίραρχος φέρθηκε πιο έξυπνος.
Έκανε οικογένεια και πήρε τα σιρίτια. Το θύμα αντίθετα έμεινε μαγκούφης. Έρημος
και μόνος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Πες μου εσύ μερικές τέτοιες περιπτώσεις.
Να μπορέσω από κάπου ν’ αρχίσω την έρευνα μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Από πού ν’ αρχίσω και που να τελειώσω.
Πρώτον οι αριστεροί, αλλά όχι μόνο αυτοί. Ρώτα ποιοι κάθονταν στα ρημαγμένα και
καμένα σπίτια. Στο χωριό μας οι Γερμανοί απλώς πέρασαν μια φορά και φύγανε
χωρίς συνέπειες. Τα καμένα είναι από ντόπια χέρια. Ενδεικτικά μόνο σου λέω την οικογένεια
του Άρη Αποστόλου. Όλη η οικογένεια του Άρη κάηκε μέσα στο σπίτι τους. Το
έβαλαν φωτιά άγνωστοι, αλλά σίγουρα σου λέω: Ανάμεσα τους ήταν κι ο
μαχαιρωμένος. Όσοι πρόλαβαν εξαφανίστηκαν εγκαίρως μόνοι τους και βρήκαν
καταφύγιο στις μεγάλες πόλεις. Ερωτηματικό είναι η οικογένεια του Αλέκου
Δημητρίου που ξαφνικά εξαφανίστηκε από προσώπου της γης, χωρίς να ξέρει κανένας
τίποτα. Είχε πάει με τον γιό του τον Νικόλα στα χωράφια αλλά ποτέ δεν
επέστρεψαν πίσω. Μάλλον εκεί στο κτήμα που πήγαν να δουλέψουν έγινε το κακό.
Κάτι δεν πήγε καλά γιατί για μέρες ψάχνανε το μικρό παιδί, τον Νικόλα. Άγνωστο
αν τον βρήκαν ή όχι. Κανείς μέχρι τώρα δεν έμαθε τι συνέβη. Το σπίτι πρώτα το
ρήμαξαν και μετά του έβαλαν φωτιά. Τα χαλάσματα δίπλα μου στον ίδιο δρόμο ήταν
παλαιότερα ένα ζωντανό κι όμορφο σπίτι. Τη γυναίκα του την είχαν φάει νωρίς
πριν ακόμα φύγουν οι Γερμανοί. Λένε ότι η αιτία είναι από κάποιον που τον
απέρριψε και παντρεύτηκε τον Αλέκο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πήρε μια ανάσα και βγάζοντας έναν
αναστεναγμό συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Είναι μετά η οικογένεια Πελαγίδη. Πατέρα
και γιο τους πέρασαν στρατοδικείο. Τον πατέρα τον τουφέκισαν στη Λάρισα με
συνοπτικές διαδικασίες. Ο γιος τη γλύτωσε με μετατροπή της ποινής σε ισόβια.
Έμεινε χρόνια στη φυλακή. Δεν ξέρω μέχρι πότε και που βρίσκεται τώρα. Οι γυναίκες,
μάνα και δυο κόρες, έφυγαν στην Αθήνα σε κάτι συγγενείς. Το σπίτι άδειο ρήμαξε
μόνο του. Είναι κι άλλες περιπτώσεις. Απλώς μου ζήτησες κάποια ονόματα. Δεν
βρίσκεις άκρη νεαρέ μου! Η ζωή μου έδειξε ότι ο άνθρωπος παραμένει πρωτόγονος
κι απολίτιστος. Απλώς σε κάποιες περιόδους συγκρατιέται και προσποιείται τον
πολιτισμένο!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τότε και μόνο τότε ο νεαρός φιλόδοξος
αξιωματικός κατάλαβε τη δυσκολία του εγχειρήματος. Τις παλαιές ρίζες που μπορεί
η υπόθεση νάχει και ο λαβύρινθος που άνοιγε μπροστά του. Η δολοφονία έδειχνε
πράγματι μίσος κι εκδικητικότητα. Ο ιατροδικαστής μέτρησε δεκαπέντε μαχαιριές.
Αρκούσαν δυο- τρεις για να επιφέρουν το θάνατο. Όλες οι μαρτυρίες κατοίκων της
γειτονιάς δεν προσέφεραν κάτι απτό και συγκεκριμένο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ζητούσε μια άκρη του νήματος για ν’ αρχίσει
να ξετυλίγει το κουβάρι. Μόνο η ιδιωτική συζήτηση που έκανε με τον ντόπιο του
έδωσε κάποια εικόνα και μερικά στοιχεία, αλλά όταν του ζήτησε να τα
επιβεβαιώσει με ένορκη κατάθεση συνάντησε την κάθετη αντίδρασή του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Δεν είσαι με τα καλά σου, νεαρέ μου!.
Λέγονται επισήμως αυτά; Θα με κυνηγάνε μετά όλοι μαζί: Θεοί και δαίμονες. Σου
τα είπα, απλώς γιατί σε συμπάθησα. Μη ζητάς τίποτε περισσότερο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ό,τι ήταν να κερδίσει στο χωριό το εξάντλησε.
Δυστυχώς η υπόθεση αυτή κινδύνευε να μείνει ανεξιχνίαστη. Γύρισε πίσω στην πόλη
με το φόβο ν’ αντιμετωπίσει το ειρωνικό βλέμμα και τα υποτιμητικά σχόλια του
προϊσταμένου του. Αντίθετα βρήκε την παντελή αδιαφορία του, την αποφυγή
οποιουδήποτε σχολίου γύρω από την υπόθεση και την υποτίμηση εκ μέρους του της υπόθεσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Δε βρίσκεις άκρη σ’ αυτήν την υπόθεση,
μικρέ. Μην το παίρνεις όμως κατάκαρδα! Άλλωστε, σιγά την απώλεια! Έναν αληταρά,
ένα λαμόγιο σκοτώσανε και ξεβρόμισε λίγο το χωριό. Παράτα τα. Όλες οι υποθέσεις
δε λύνονται ντε και καλά. Δεν θα είναι η πρώτη. Κι άλλες έχουν πάει στ’ αρχείο.
Συγκεντρώσου στα άλλα σου καθήκοντα. Δεν είναι η μόνη υπόθεση που μας
απασχολεί».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όμως τα πράγματα για τον μικρό δεν ήταν
καθόλου έτσι. Ήξερε ότι ο κυρ Μοίραρχος ήταν χωμένος μέχρι το λαιμό στην
υπόθεση, αλλά δεν έδειχνε καμιά διάθεση να τον βοηθήσει. Όχι δεν θα έβαζε την
υπόθεση στο Αρχείο. Κάτι μέσα του, έλεγε ότι κάποια στιγμή θα έρθουν νέα
στοιχεία που θα φώτιζαν τα πράγματα και θα τον οδηγούσαν στη λύση. Δεν ανεχόταν
να καταγραφεί στο βιογραφικό του μια τέτοια αποτυχία…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">10. Ανησυχίες<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Εκεί που είχε ησυχάσει πια, εκεί που με
την πάροδο του χρόνου, τα πράγματα είχαν ξεπεραστεί, χωρίς τις συνέπειες που
μπορούσε να έχουν, εκεί που άρχισε νιώθει την προσωπική ικανοποίηση ότι είχε
ξεκόψει με τις παλαιές παρέες ήρθε αυτή η δολοφονία του παλαιού συνεργάτη του
να ζωντανέψει τους φόβους του. Αυτός αξιώθηκε με μια σταδιοδρομία, έκανε μια
οικογένεια, χαιρόταν τη γλυκιά του κόρη που τον έκανε υπερήφανο. Και τώρα του
βγήκε αυτό το φασούλι στη μέση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Είχε τον μικρό που τον ζάλιζε με τις ερωτήσεις
του, λες και τον περνάει από ανάκριση. Κάποιος του είχε σφυρίξει ονόματα και
παλαιά γεγονότα κι όλη αυτή η κατάσταση του δημιουργούσε ένα αίσθημα ανησυχίας.
Πρέπει να είναι επιφυλακτικός μαζί του γιατί δεν ξέρεις μέχρι που μπορεί, το
τσογλάνι, ακόμα να φτάσει. Ευτυχώς είχε κρατήσει την οικογένεια μακριά από όλα
αυτά. Για τη γυναίκα του, που είναι και συγχωριανή του, δεν είναι σίγουρος τι
ξέρει ή τι είχε καταλάβει. Στα τόσα χρόνια κοινής συμβίωσης δεν έδωσε ποτέ
καμιά ένδειξη ότι γνώριζε κάτι και υπήρξε καλή και προσεκτική μάνα για την κόρη
του. Από εκεί είναι ασφαλής. Με την κόρη δεν υπάρχει θέμα. Ήρθε στη ζωή
αργότερα όταν αυτή του η δράση είχε τελειώσει, νομιμοποιήθηκε με την οριστική
του κατάταξη στο σώμα και με το ξέκομμα του από τις παλαιές παρέες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τι ήταν πάλι αυτό με τη κόρη του; Πώς βρέθηκε
να μιλάει μ’ έναν άγνωστο έφεδρο αξιωματικό έξω από τη στρατιωτική εγκατάσταση.
Βεβαίως η μικρή του έδωσε επαρκείς εξηγήσεις, αλλά η πρεμούρα της να κλείσει
την υπόθεση του δημιουργούσε ένα αίσθημα ανασφάλειας κι ανησυχίας. Μήπως
υπάρχει άγνωστη σ’ αυτόν προϊστορία; Πρέπει να αναζητήσει και να μάθει ποιος
είναι αυτός ο κύριος. Θυμόταν τ’ όνομά του: Κωνσταντίνος Μπαλτάς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τον έψαξε μετά το επεισόδιο και δεν τον
βρήκε. Τον ενημέρωσαν ότι ο νεαρός πήρε την κανονική του άδεια. Αυτό δεν τον
καθησύχασε, αντίθετα ενίσχυσε την ανησυχία που τον είχε κατακυριεύσει. Ποιος
είναι ο κύριος; Ποια είναι η προέλευση του; Γιατί όταν τον φέρνει στη μνήμη, η
μορφή του αναβιώνουν μέσα του μνήμες παλαιές κι ανερμήνευτοι φόβοι; Ρώτησε έναν
δικό του στη στρατολογία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Αθηναίος είναι, με ρίζες απ’ την Ήπειρο του
είπε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Καμία σχέση λοιπόν. Ιδέα του είναι και πρέπει
να ηρεμήσει. Μη χάσει την ψυχραιμία του. Αυτό είναι το βασικότερο. Και είχε την
πείρα και την προϊστορία για κάτι τέτοιο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
11. Η πόρτα άνοιξε<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τι γκαντεμιά κι αυτή Χριστέ μου! Δεν
πρόλαβαν ν’ ανταλλάξουν δυο κουβέντες κι η εφόρμηση του πατέρα της τα χάλασε
όλα. Συνέβη όμως κάτι παράξενο. Τώρα που φέρνει τα γεγονότα μπροστά στη μνήμη αυτό της
χαλάει την εικόνα. Ενώ αυτή δικαιολογημένα ένιωσε δύσκολα κι αμήχανα
αισθανόμενη ότι κοκκίνισε, η αντίδραση του δικηγόρου ήταν εντελώς διαφορετική.
Λες κι ένα πανίσχυρο ψυχρό μέτωπο φύσηξε αποκλειστικά μόνο γι’ αυτόν και
ακαριαία μόλις αντίκρισε τον πατέρα της έμεινε σαν στήλη άλατος. Σαν να έβλεπε
ένα φάντασμα από το παρελθόν. Καλά τόσο πολύ φοβήθηκε; Τελικά δεν έκαναν και
κάτι κακό ή τουλάχιστον δεν είχαν προλάβει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αλήθεια τι πρόλαβαν να πουν, ποια είναι η
στιχομυθία που υπήρξε μεταξύ τους; Μήπως πίσω από τη βιτρίνα των γεγονότων
υπήρχαν καταστάσεις που η ίδια δεν ήξερε, μα ούτε καταλάβαινε; Μια δειλή
φωνούλα μέσα της, της έλεγε ότι κάτι υπάρχει. Τα ανακαλεί όλα πλήρως στη μνήμη
της:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Από τη στιγμή που τρακάρανε και μετά η ίδια
τρελάθηκε. Ούτε σκέφτηκε τον πόνο της σύγκρουσης, ούτε κατάλαβε ότι έπαθε ένα
μικροτραυματισμό στο χείλος και ότι το λίγο αίμα έτρεξε αμέσως. Εκείνη ένιωσε
σαν να τη χτύπησε ένας νοητός κεραυνός. Τέτοια ήταν πάνω της η επίδραση της
εικόνας του. Θυμόταν την άμεση ανησυχία του για την ίδια κι αυτό της ήταν τόσο
όμορφο κι ελπιδοφόρο. Την τρυφερότητα με την οποία ακούμπησε το μαντήλι του
πάνω στο χείλι της να ρουφήξει τη μικρή σταγόνα αίματος. Κι εκεί ατυχία! Αμέσως
άρχισαν τα σφυρίγματα και τα ποδοβολητά και τον έχασε. Της έμεινε στο χέρι το
μαντήλι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η σκέψη του της γέμιζε τελείως το μυαλό.
Ήθελε απελπισμένα να τον ξαναδεί κι είχε καλή δικαιολογία: Να του επιστρέψει το
μαντήλι. Την άλλη μέρα την έστησε απέξω από το διοικητήριο μ’ ένα θάρρος -και
γιατί όχι θράσος- που δεν είχε παρουσιάσει ποτέ προηγουμένως. Του είπε ότι του
έφερε πίσω το μαντήλι κι εκείνος, αλήθεια τι της απάντησε; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Από χθες δεν έφυγες ούτε στιγμή απ’ τη
σκέψη μου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ναι, υπήρξε σίγουρα αμοιβαιότητα. Απλώς δε
βρήκε το χρόνο αυτή η επικοινωνία να απλώσει τα φτερά της, να πετάξει και να
εκδηλωθεί. Άσε το άλλο. Σημάδι κι αυτό της μοίρας. Είναι δικηγόρος, ό,τι
ελπίζει κι αυτή να γίνει! Θυμόταν ακόμα ότι του είπε τ’ όνομά της κι ότι φέτος
δίνει τις εξετάσεις της. Κάτι είναι κι αυτό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όμως αυτός χάθηκε σαν να τον κατάπιε η γη.
Από τη μέρα εκείνη και μετά εξαφανίστηκε. Δεν έδωσε ίχνος της παρουσίας του
στην πόλη. Τουλάχιστον όσο αυτή κυκλοφορούσε. Δεν αποπειράθηκε βέβαια να
ρωτήσει τον πατέρα της. Αυτός ήταν σφίγγα. Δεν επανήλθε ξανά στο συμβάν, αλλά
αφουγκραζόταν σ’ αυτόν ένα αίσθημα σιωπηλής ανησυχίας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τι θα της επιφυλάξει το μέλλον, ο Θεός μόνο
το ξέρει. Ας αφοσιωθεί προς το παρόν στις εξετάσεις που πλησιάζουν και μετά
βλέπουμε. Δε μπορεί, κάτι θα της έχει κρατημένο η μοίρα γι’ αυτό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
12. Απώλειες <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τελικά έμεινε όλη την υπόλοιπη θητεία του
στην Αθήνα. Αν η κυρά Θάλεια έβαζε κάτι στο μυαλό της, το πράγμα τέλειωσε.
Τίποτα το σημαντικό. Οι υπόλοιποι μήνες πέρασαν χωρίς απρόοπτα. Κάποια στιγμή,
προς το τέλος του ’66 πήρε το πολυπόθητο απολυτήριο. Τώρα ήταν ελεύθερος να
κυνηγήσει την προσωπική του καριέρα. Αλλά μια κουβέντα είναι αυτή. Μέσα του τα
διλήμματα ήταν πελώρια και ζητούσαν επιτέλους μια κάποια λύση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τι θα γίνει με το σκυλί, που ατιμώρητο ζει
και βασιλεύει; Οποιαδήποτε δική του αναφορά θα δολοφονούσε εξαρχής κάθε
πιθανότητα να κερδίσει τη γλυκιά Φωτεινούλα. Απόφυγε επιμελώς να την
αναζητήσει. Τι να της πει; Πώς να της κρύψει τη σχέση του με τον πατέρα της;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Δεν τόλμησε να ενημερωθεί για τις εξελίξεις.
Πως είχε, αλήθεια, πάει στις εξετάσεις της; Πέρασε στη σχολή που ήθελε; Σε ποια
πόλη; Αν πέρασε στη Νομική δυο είναι τα ενδεχόμενα: Αθήνα ή Θεσσαλονίκη.
Ταραζόταν από την ανάγκη για πληροφορίες, αλλά πάλι συγκρατούσε τον εαυτό του.
Αν τον ρωτήσει για την παράξενη συμπεριφορά του, τι στο διάολο δικαιολογία θα
βρει να της απαντήσει; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η αγάπη του για την ίδια παρέμενε αλώβητη,
άσβεστη φωτιά που του έκαιγε συνεχώς τα σωθικά. Με την πάροδο του χρόνου και
την έλλειψη της συνάντησης αντί να περιορίζεται αυτή γιγαντωνόταν. Οι άσχετοι
λένε ότι μάτια που δεν βλέπονται γρήγορα λησμονούνται. Ηλιθιότητες! Ας έρθουν
να τον ρωτήσουν αυτόν. Προς το παρόν δεν μπορούσε να κάνει τίποτα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Σύντομα βρήκε επαγγελματική απασχόληση. Δεν
άνοιξε δικό του γραφείο. Προσελήφθη ως συνεργάτης σε ένα παλαιό δικηγορικό
γραφείο δυο γνωστών ποινικολόγων, που ζητούσαν έναν νέο, φιλόδοξο κι εργατικό
δικηγόρο να καλύψει τις αστικές υποθέσεις, αφού οι εταιρείες τώρα αναζητούσαν
σταθερούς κι αξιόπιστους συμβούλους να παρακολουθούν όλες τις νομικές
λεπτομέρειες των εργασιών τους και να λύνουν τα προβλήματα που συνεχώς
δημιουργούνταν από την πολυδαίδαλη ελληνική γραφειοκρατία. Από τον πρώτο μήνα
εκτιμήθηκε η ικανότητά του να αφομοιώνει την αναγκαία γνώση στο αντικείμενο, να
προτείνει λύσεις σε προβλήματα. Δεν είχε το κοκαλάκι της νυχτερίδας. Απλώς
διέθετε την κοινή λογική συνδυασμένη με την ειλικρινή διάθεση για εργασία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ένα άλλο αντικειμενικό, αλλά συγχρόνως
τραγικό γεγονός καθόρισε και επέτεινε το συνεχιζόμενο κράτημά του. Η χώρα
περνούσε πάλι μια νέα ανώμαλη περίοδο. Μια χούφτα επίορκων αξιωματικών, που ο
ρόλος τους ήταν να υπερασπίζονται μόνο την ακεραιότητα της πατρίδας, να είναι
φρουροί των συνόρων και ν’ απέχουν από πολιτικές δραστηριότητες και
παρεμβάσεις, εκμεταλλευόμενη τη δύναμη των όπλων κατέλαβαν την εξουσία κι
ανέστειλαν βάναυσα όλους τους συνταγματικούς θεσμούς και τα δικαιώματα των
πολιτών. Ο εφιάλτης των παλαιών κυνηγητών ξύπνησε πάλι εντός του απειλητικός. Η
αλήθεια είναι ότι οι επίορκοι συνταγματάρχες δεν συνάντησαν την αναμενόμενη
αντίδραση και αυτό τους έκανε πιο θρασείς κι αποτελεσματικούς στους άνομους
στόχους τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Έπρεπε πάλι ο Κώστας να χωθεί στο καβούκι
του. Δεν ήταν τώρα η στιγμή να ζητήσει οποιαδήποτε δικαίωση. Βέβαια δεν
κινδύνευε ο ίδιος, αφού λόγω του σκοτεινού παρελθόντος δεν είχε ποτέ δώσει
καμιά αφορμή, ούτε είχε από καμιά θέση ή ιδιότητα ποτέ εκφράσει απόψεις για τα
δημόσια πράγματα. Πάντα ήταν επιφυλακτικός, κλειστός, με μόνη έγνοια να χτίσει
την προσωπική του σταδιοδρομία και ν’ αναμένει τις εξελίξεις που ο ίδιος ο
χρόνος με το κύλισμά του θα φέρει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η κυρά Θάλεια, βράχος ακλόνητος, πηγή
αστείρευτης δύναμης και παράδειγμα για μίμηση συνέχιζε να κρατάει μόνη της το
φούρνο. Είχε προσλάβει το ελάχιστο αναγκαίο προσωπικό κι όλα πηγαίνανε ρολόι.
Όποτε έκανε απόπειρα να τη βοηθήσει, αφού από τα προηγούμενα χρόνια είχε το
κολάι της δουλειάς, συναντούσε την απόλυτη κάθετη άρνηση της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Όχι! Δεν σου επιτρέπω. Εσύ είσαι ένας
επιστήμονας, δε γίνεται να κάνεις το φούρναρη. Τι θα πει ο κόσμος. Εδώ κάτω θα
έρχεσαι μόνο για να μας λες την καλημέρα σου και αν κάτι χρειάζεσαι. Εσύ είσαι
φτιαγμένος, παιδί μου, γι’ άλλα πράγματα. Πότε αυτό θα το χωνέψεις αυτό
επιτέλους;».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Συνέχιζε να κάθεται στον πάνω όροφο του
φούρνου, εκεί που από την αρχή στις δύσκολες ώρες βρήκε ασφαλές καταφύγιο και
περίσσεια αγάπη. Μόνο που ο καλός του άγγελος, η κυρά Θάλεια, μετά το χαμό του
άνδρα της, του κυρ Νίκου είχε κάνει ανακατανομή χώρων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Δε
γίνεται δικηγόρος πράγμα να μην έχεις το γραφείο σου, τη βιβλιοθήκη σου. Εμένα
μου φτάνει και μου περισσεύει το ένα δωμάτιο. Εδώ μπορείς να φέρνεις φίλους,
φίλες κι αν χρειαστεί μπορώ εγώ να εγκατασταθώ κάτω στο φούρνο. Να μείνει όλος
ο χώρος δικός σου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ούτε να το συζητάς αυτό κυρά Θάλεια. Αν
κάνεις κάτι τέτοιο θα φύγω κι εγώ από δω!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Βλέπω παιδί μου την απομόνωση σου. Αυτό με
στεναχωρεί. Δεν είναι καλό για έναν νέο άνθρωπο σαν και σένα. Ξανοίξου μέσα
στην κοινωνία, κάνε νέες παρέες, γνώρισε κι άλλους ανθρώπους. Δεν μπορεί να
ζεις σαν κοσμοκαλόγερος! Έγινες πια ολόκληρος άνδρας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Έχεις δίκαιο, κυρά Θάλεια, αλλά ξέρεις πως
έχουν τα πράγματα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Αν θα μου το επέτρεπες θα πήγαινα εγώ στη
Λάρισα να μάθω τι κάνει η δικιά σου και να λύσω τις απορίες σου. Με προσοχή
βέβαια και διακριτικότητα, χωρίς να πάρει κανένας χαμπάρι».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Το τραγικό του πράγματος, κυρά Θάλεια,
είναι αλλού. Το κορίτσι, χωρίς στην ουσία να το ξέρει καθόλου, τ’ αγαπώ και το
σκέφτομαι συνέχεια. Πες ότι το συναντούσα εδώ απέξω. Τι θα της έλεγα; Πως θ’
αντιμετώπιζα την ύπαρξη του πατέρα της; Εντάξει η ίδια δε φταίει καθόλου, σ’
αυτό συμφωνώ πλήρως μαζί σου, αλλά χωρίς να το θέλει είναι μπλεγμένη στο δράμα
μου. Όχι! Ας το ακόμα. Ίσως ο χρόνος το λύσει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ναι, αλλά μέχρι τότε μπορεί να την έχεις
χάσει. Δεν δώσατε όρκους, ούτε έχετε κοινές εμπειρίες!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Αυτό θα είναι το τίμημα! Βλέπεις η ζωή μου
σφραγίστηκε από τα μικράτα μου. Δεν θα το ξεπεράσω αν δεν δοθεί μια κάποια
λύτρωση. Και το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, που μας έλαχε τώρα, ανάστειλε
προς το παρόν τις εξελίξεις. Θα περιμένω. Τίποτα δεν είναι μόνιμο. Η μελέτη των
ιστορικών δρώμενων στη χώρα δείχνει ότι όλα είναι περαστικά και πρόσκαιρα». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> ….. Είχε τα δίκαια του για το κύλισμα του
χρόνου. Κάποια στιγμή ήρθε κι ώρα της κυρά Θάλειας. Ναι, αυτός ο βράχος ράγισε.
Ο άνθρωπος, που με το ρεαλισμό και τις παρεμβάσεις, του έλυνε όλα τα
προβλήματα, αυτός ο άνθρωπος ήρθε η σειρά του να φύγει γεμάτη από αυτή τη ζωή.
Πήγε να συναντήσει τον άνδρα της ζωής της: Τον κυρ Νίκο. Για τον Κώστα η
απώλεια ήταν ανυπολόγιστη. Έχασε τον άνθρωπο της εμπιστοσύνης του, το μοναδικό
άτομο στο οποίο εξομολογήθηκε τα πάντα,
αλλά και τον τελευταίο μάρτυρα του τρόπου με τον οποίο απέκτησε την νέα του
ταυτότητα. Σίγουρα αυτή στα δύσκολα χρόνια αποτέλεσε την ασπίδα προστασίας του,
αλλά πότε και με ποιον τρόπο θα διεκδικούσε τώρα το αληθινό του όνομα και την
πραγματική του προέλευση; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Θα δούμε, είπε από μέσα του. Για όλα υπάρχει
τουλάχιστον ένας άλλος δρόμος».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Προς το παρόν άλλες ήταν οι πιεστικές εκκρεμότητες.
Τι θα γίνει με τον φούρνο και τ’ άλλα περιουσιακά στοιχεία της κυρά Θάλειας.
Ήξερε ότι με το προβλεπτικό μυαλό της θα είχε κάνει έναν διακανονισμό, αλλά δεν
τον είχε προετοιμάσει γι’ αυτό το ενδεχόμενο. Βλέπεις είναι ανθρώπινο
χαρακτηριστικό να νομίζεις ότι το δικό σου τέλος είναι μακριά και να μην
αντιμετωπίζεις το ενδεχόμενο του έκτακτου γεγονότος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Την ίδια ακριβώς μέρα μετά την ολοκλήρωση της
ταφής ο γνωστός τους συμβολαιογράφος της οικογένειας τον πλησίασε και τον
ενημέρωσε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Υπάρχει, συνάδελφε, στα χέρια μου διαθήκη
και κάποια άλλα χαρτιά που σε αφορούν. Μετά την συμπλήρωση της νόμιμης διορίας
θα ανοίξει κι έγκαιρα θα ειδοποιηθείς να είσαι παρών».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήταν σίγουρος ότι η προβλεπτική κυρά Θάλεια
θα τα είχε όλα τακτοποιήσει. Τώρα ήταν για μια ακόμα φορά μόνος χωρίς δικούς
του ανθρώπους στη ζωή. Μόνο που τώρα ήταν μεγάλος, σπουδασμένος επιστήμονας,
αυτάρκης και με πιο καθαρούς στόχους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όταν πέρασαν οι προβλεπόμενες προθεσμίες
βρέθηκε ενώπιον του συμβολαιογράφου που με επισημότητα τον ενημέρωσε για τις
τελευταίες επιθυμίες. Η διαθήκη της κυρά Θάλειας έγινε μετά αφού τελείωσαν οι
γραφειοκρατικές εκκρεμότητες που δημιουργήθηκαν με τον θάνατο του άνδρα της.
Άρα όλα αυτά πριν από καιρό. Και η κυρα Θάλεια δεν του είχε πει κουβέντα. Ούτε
και στον ίδιο είχαν περάσει τέτοιες σκέψεις. Τα υλικά αγαθά δεν ήταν από τις
προτεραιότητες του. Ακόμα και για ρούχα του η κυρά Θάλεια πάντα φρόντιζε. Ο
ίδιος ήταν ικανοποιημένος μόνο με αυτά που είχε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο συμβολαιογράφος συνέχισε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Επιθυμία της κυρά Θάλειας είναι, όλα τα
περιουσιακά της στοιχεία να περάσουν αποκλειστικά σε σένα. Η ακίνητη περιουσία
περιλαμβάνει το οίκημα στο οποίο βρίσκεται ο φούρνος και η κατοικία.
Επιπροσθέτως δυο οικόπεδα. Ένα στη Βούλα, όπου σχεδίαζαν να χτίσουν νέο σπίτι,
αλλά με το φούρνο και τις καθημερινές υποχρεώσεις ποτέ δεν το πραγματοποίησαν.
Κι ένα δεύτερο στον Μαραθώνα, όπου αγοράστηκε για να χτιστεί εξοχικό σπίτι.
Μέσα στο φάκελο της διαθήκης υπάρχουν δυο βιβλιάρια καταθέσεων με ένα σεβαστό
ποσό κατατεθειμένο στο όνομά σου». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μου είπε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Να πληρωθούν ό,τι φόροι κληρονομίας
απαιτηθούν». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ακόμα υπάρχουν πατρικά κτήματα στην
Αετοράχη των Ιωαννίνων που όλα πέρασαν σ’ εσένα μετά το θάνατο του πατέρα σου.
Καθώς και το πατρικό της σπίτι που ήταν στο όνομά της».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μετά από μικρή διακοπή συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Εκείνο στο οποίο έδωσε τη μεγαλύτερη
προσοχή της είναι αυτοί οι δυο σφραγισμένοι, ενώπιον μου και με την παρουσία
μαρτύρων, φάκελοι που κι εγώ δεν γνωρίζω καθόλου το περιεχόμενο τους. Οι
εντολές της είναι ο ένας, που γράφει απάνω τ’ όνομά σου, να παραδοθεί σε σένα
κι ο άλλος να παραμείνει σε μένα για φύλαξη μέχρι τη στιγμή που θα τον
ζητήσεις. Τότε έχω εντολή να στον παραδώσω». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Παρά τα χρόνια του, παρά την ωριμότητα,
που απόκτησε λόγω του επαγγέλματός του, δεν μπορούσε να συγκρατήσει τα δάκρυά
του. Έβαλε το φάκελο στην εσωτερική του τσέπη χωρίς να τον ανοίξει, κόντρα τη
σφοδρή του περιέργεια να μάθει το περιεχόμενό του. Όχι, ήθελε να είναι μόνος
όταν θα τον διαβάζει. Εκεί, να γευτεί με αποκλειστικότητα τα τελευταία λόγια κι
επιθυμίες της. Όταν η διαδικασία τέλειωσε έφυγε αμέσως βιαστικά κι έτρεξε στην
ασφάλεια του σπιτιού του. Με αδημονία άνοιξε το φάκελο κι άρχισε να διαβάζει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 65.2pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αγαπημένο μου παιδί<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 65.2pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 65.2pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Για
τον άνδρα μου και για μένα η εμφάνισή σου εκείνο το πρωί στο φούρνο ήταν μια
ευλογία και ένα δώρο του Θεού. Σε αγαπήσαμε σαν δικό μας παιδί, αλλά και εσύ
στάθηκες άξιος αυτής της αγάπης μας. Ο άνδρας μου κι εγώ γευθήκαμε όλες τις
χαρές που μας επεφύλαξες και γι’ αυτό σ’ ευχαριστούμε. Από αυτήν την άποψη να
νιώθεις καλά κι άνετα. Δεν μας χρεωστάς τίποτα. Να θεωρήσεις ότι η διαθήκη
είναι η φυσική υποχρέωση που έχει ένας γονέας απέναντι στο παιδί του. Γιατί και
οι δυο μας έτσι σε βλέπαμε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ας
έρθω τώρα σε πρακτικά θέματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Στο δεύτερο φάκελο που άφησα στον συμβολαιογράφο περιγράφω αναλυτικά πως
βρέθηκες κοντά μας. Την αληθινή ταυτότητα και τις περιπέτειες της παιδικής σου
ηλικίας. Εσύ θα κρίνεις πώς θα τον χρησιμοποιήσεις αυτόν τον φάκελο. Και ως
δικηγόρος θα εξετάσεις ποιο είναι το συμφέρον σου. Μέσα στο ντουλάπι, στο πάνω
συρτάρι έχω μερικά χρήσιμα αντικείμενα και κάποιας αξίας οικογενειακά κειμήλια. Χρησιμοποίησε τα, όπως
εσύ κρίνεις. Ακόμα έχω ένα βιβλιάριο καταθέσεων που έχει και το όνομά σου οπότε
μπορείς να σηκώσεις όλο το περιεχόμενο του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Για τον φούρνο η συμβουλή μου είναι να ξεμπλέξεις. Πούλησε τον σε
κάποιον ενδιαφερόμενο, με προτίμηση τον μάστορα που έχω τώρα, αν το επιθυμεί.
Όμως κράτησε την ιδιοκτησία του χώρου και νοίκιαζε τον να έχεις ένα σταθερό
εισόδημα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 65.2pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
κύρια αγωνία μου είναι το προσωπικό συναισθηματικό σου μέλλον. Θέλω να βρεις
τον άνθρωπό σου, να κάνεις οικογένεια, να χαρείς τη ζωή. Υπάρχει η γνωστή
εκκρεμότητα Αλλά μέχρι πότε Κώστα μου; Χρειάζεται να πάρεις με θάρρος πρωτοβουλίες.
Να λύσεις το γόρδιο δεσμό. Δυστυχώς ο χρόνος κυλάει και δε γυρίζει πίσω. Ξέρω
ότι διαθέτεις την κοινή λογική. Ελπίζω τον κυρ Νίκο κι εμένα να μας θυμάσαι μ’
αγάπη. Εμείς σ’ αγαπήσαμε πολύ και το άξιζες. Αντίο παιδί μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 65.2pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 65.2pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η μάνα σου, Θάλεια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 65.2pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">Ο
Κώστας ήταν συγκλονισμένος. Το γράμμα ήταν απόσταγμα αγάπης και είχε μέσα του
συμβουλές που έπρεπε να τον προβληματίσουν. Έφτασε η ώρα να πάρει τις αποφάσεις
του.<o:p></o:p></span></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: right;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> 13. Η
Φωτεινή πάλι<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ένιωθε μέσα της ένα βαθύ κενό. Ένα
πεφταστέρι, που έζησε μαζί της τόσο λίγο και μετά αμέσως χάθηκε, της σημάδευσε
μέχρι τώρα τη ζωή. Καλώς ή κακώς αυτή
είναι η αλήθεια. Ένα τρακάρισμα, λίγο αίμα, μια τρυφερή κίνηση του
χεριού με το μαντήλι προς στο χείλος της. Μια δεύτερη ολιγόλεπτη συνάντηση που
κόπηκε με την απότομη εμφάνιση του πατέρα της, τα δυο- τρία λόγια που
αντάλλαξαν ήταν αρκετά να νιώσει ότι αυτός ο άνθρωπος είναι η μοίρα της. Αυτά
δεν τα ρυθμίζεις μόνος σου. Δεν μπαίνουν σε πρόγραμμα. Έρχονται και σου
επιβάλλουν την παντοδυναμία τους. Λες και καθορίζονται από άγνωστες, αλλά
παντοδύναμες δυνάμεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όλο αυτό το διάστημα συνέχιζε ν’
αναρωτιέται. Τι ήταν εκείνο που τον έκανε να εξαφανιστεί απότομα από προσώπου
της γης. Δεν του προξένησε κανένα ενδιαφέρον η ίδια; Τα λίγα λόγια του το
αντίθετο όμως καταμαρτυρούν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Δεν έφυγες ούτε στιγμή από τη σκέψη
μου!».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Δε δείχνουν καθόλου αδιαφορία. Ίσα-ίσα.
Ενδιαφέρον και μάλιστα έντονο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η εμφάνιση του πατέρα της ήταν το γεγονός
που άλλαξε τα δεδομένα. Καθώς τα φέρνει ξανά στο μυαλό της σταματάει στο άμεσο
χλόμιασμα του Κώστα, σαν ν’ αντίκρισε ένα φάντασμα, κάτι ιδιαίτερα αποκρουστικό
κι ανεπιθύμητο. Όταν αργότερα ρώτησε τον πατέρα της αυτός αρνήθηκε
κατηγορηματικά ότι τον ξέρει, ότι έχουν στο παρελθόν ξανασυναντηθεί. Παρά την
ολοκληρωτική του άρνηση κάτι μέσα της έλεγε ότι εκεί βρισκόταν το κλειδί της
εξήγησης στην παράξενη συμπεριφορά του Κώστα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Το τραγικό είναι αλλού. Ποτέ μέχρι τώρα αυτός
δεν της έστειλε ένα σημάδι, μια ένδειξη ότι ενδιαφέρεται, έστω ένα μόνο ίχνος
ότι υπάρχει, ότι ζει κι αναπνέει. Απόλυτη σιγή εκ μέρους του. Η αλήθεια είναι
ότι ούτε η ίδια είχε τολμήσει κάποια επαφή. Κάτι απροσδιόριστο, κάτι ακατάληπτο
και σκοτεινό, μέχρι τώρα, της δημιουργούσε αναστολές και την συγκρατούσε. Είχε
αρκετά στοιχεία να τον ανακαλύψει, έστω κι από μακριά: Τόπο διαμονής,
ονοματεπώνυμο και επάγγελμα. Δικηγόρος, όπως σε λίγο θα γινόταν κι αυτή. Δεν
έπαιξε σημαντικό ρόλο ότι πέτυχε στη Νομική της Θεσσαλονίκης και άρα δεν
βρέθηκε στα δικά του τα μέρη. Ίσως η απόσταση να έπαιζε έναν ασθενή ρόλο
δικαιολογίας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήδη ο πατέρας της είχε αποχωρήσει απ’ το
Σώμα και τώρα ήταν συνταξιούχος. Αυτό του είχε στοιχίσει. Είχε απωλέσει τη
μικρή εξουσία που του πρόσφερε η θέση του, ιδιαίτερα τώρα που η επέμβαση του
στρατού στα πράγματα θα του πρόσφερε επιπλέον πλεονεκτήματα. Τον είχε κυριεύσει
μια, ανεξήγητη γι’ αυτήν, μελαγχολία κι η μάνα της αγωνιζόταν να τον
παρηγορήσει και να του δημιουργήσει νέα ενδιαφέροντα και κίνητρα να γεμίζει τον
ελεύθερο χρόνο του. Το παράδοξο ήταν που τώρα αντί να πυκνώσει τις επισκέψεις
του στο χωριό, έβρισκε δικαιολογίες να το αποφεύγει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Παλαιότερα τους είχε ζαλίσει με τα
μελλοντικά του σχέδια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Όταν πάρω τη σύνταξη θα εγκατασταθώ
κυρίως στο χωριό. Να αξιοποιήσω πιο αποδοτικά την κτηματική μου περιουσία. Αυτή
τώρα κάθεται σχεδόν ανεκμετάλλευτη. Μέχρι τώρα οι υποχρεώσεις της υπηρεσίας δε
μου έχουν αφήνει καθόλου ελεύθερο χρόνο να ασχοληθώ μ’ αυτά».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όταν ήρθε η ώρα του άφθονου ελεύθερου χρόνου
είχε χαθεί η όρεξη. Ακόμα κι η επιθυμία να πηγαίνει συχνά στο χωριό του, κάτι
που τα προηγούμενα χρόνια ήταν το χαρακτηριστικό του. Για τους δικούς του αυτό
ήταν ένα ερωτηματικό, που δεν είχε μέχρι στιγμής βρει την απάντηση του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Σε λιγότερο από ένα χρόνο η ίδια θα πάρει το
πτυχίο της και μη έχοντας στρατιωτικές υποχρεώσεις θα πάει αμέσως ως ασκούμενη
σ’ έναν γνωστό τους δικηγόρο, συγγενή της μητέρας της. Όλα ήταν κανονισμένα.
Μόνο η προσωπική συναισθηματική
κατάσταση ήταν ελλειμματική. Αυτό δε μπορούσε να διατηρείται επ’
άπειρον. Έπρεπε να πάρει αποφάσεις και
πρωτοβουλίες. Όταν δεν πάει το βουνό στον Μωάμεθ, πάει ο Μωάμεθ στο βουνό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Είχε στα φοιτητικά της χρόνια δεχθεί
πληθώρα πιέσεων και προτάσεων να κάνει, σαν ένα φυσιολογικό νέο κορίτσι,
ερωτικό δεσμό. Όμως όταν έφτανε ο κόμπος στο χτένι έκανε πάντα πίσω. Μια αμυδρή
αλλά συγχρόνως και τόσο δυνατή εσωτερική φωνή της το απαγόρευε, λες και ήταν
από τη μοίρα ταγμένη για τον άλλον.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Θα επιχειρήσει η ίδια να λύσει τον προσωπικό
της γρίφο. Δε γίνεται διαφορετικά. Το έτος της στη σχολή οργάνωνε εβδομαδιαία
εκδρομή στα νησιά των Κυκλάδων, μέσω Πειραιά.
Αυτή ήταν η ευκαιρία! Κι η ίδια δεν είχε ποτέ επισκεφθεί τα νησιά, αλλά
η πιο επιτακτική ανάγκη να λύσει το αίνιγμα υπερίσχυε κάθε άλλης επιθυμίας. Θα
πήγαινε μαζί τους μέχρι την Αθήνα και μετά θα εύρισκε μια δικαιολογία να μην
τους ακολουθήσει. Πράγματι έτσι κι έγινε. Σαν δικαιολογία στους συμφοιτητές
επικαλέστηκε λόγους υγείας. Δεν αισθάνεται καλά και δεν έχει το κουράγιο να
συνεχίσει μαζί τους. Θα επιστρέψει μόνη της στη Λάρισα, κοντά στη μάνα της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Από πού ν’ αρχίσει η αναζήτηση; Την Αθήνα την
επισκεπτόταν για πρώτη φορά. Παρ’ όλα αυτά μέσα της κυριαρχούνταν από μια
αποφασιστικότητα να λύσει το γρίφο. Απευθύνθηκε κατ’ ευθείαν στη διεύθυνση του
δικηγορικού συλλόγου και από μια ευγενική νεαρή υπάλληλο ζήτησε στοιχεία για
τον δικηγόρο Κωνσταντίνο Μπαλτά. Πράγματι ήταν καταγεγραμμένος με αυτό το όνομα
ένας δικηγόρος με την ταιριαστή ηλικία,
αλλά το μόνο προσωπικό στοιχείο που περιείχε η καταχώρηση ήταν μια διεύθυνση
κατοικίας. Τακτοποιήθηκε πρώτα σ’ ένα αξιοπρεπές ξενοδοχείο να περάσει τη νύχτα
και την άλλη μέρα το πρωί, ρωτώντας με ένα ταξί βρέθηκε στη διεύθυνση που της
δώσανε. Από κάτω στο ισόγειο ήταν ένας φούρνος. Με όλη την φυσική αγωνία που
σιγά-σιγά η προσέγγιση στη λύση του αινίγματος της δημιουργούσε, ρώτησε τον
άνθρωπο που την υποδέχτηκε μέσα στο φούρνο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ψάχνω να βρω το δικηγόρο Κωνσταντίνο
Μπαλτά. Μήπως ξέρετε που κάθεται;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο φούρναρης χαμογέλασε και της απάντησε αμέσως<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ήρθες στο σωστό μέρος, κορίτσι μου. Εδώ,
στον πάνω όροφο, κάθεται ο Κώστας. Μόνο που δεν ξέρω αν αυτή τη στιγμή είναι
μέσα ή έχει φύγει για το γραφείο του. Χτυπήστε το κουδούνι της διπλανής πόρτας
να δείτε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Το φυσιολογικό ήταν τα λόγια αυτά να την
γεμίσουν χαρά. Επιτέλους είχε πετύχει το σχέδιό της. Αντίθετα η καρδιά της
άρχισε να χτυπάει σαν τρελή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Εδώ σε θέλω Πολυχρόνη που δε γίναμε
ευζώνοι!» Είπε από μέσα της. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Τώρα δεν υπάρχουν περιθώρια για
πισωγυρίσματα. Πέσε, κορίτσι μου, στη θάλασσα και κολύμπα. Εσύ το θέλησες
άλλωστε» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">Διστακτικά
χτύπησε το κουδούνι κι αυτομάτως ήρθε από πάνω η ανταπόκριση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ποιος είναι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κόμπιασε. Τι ν’ απαντήσει;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Μια παλαιά γνωστή σου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ακούστηκε ο ήχος της πόρτας που ανοίγει και
μπήκε στο σπίτι για ν’ ανέβει τα σκαλοπάτια. Όμως ο άλλος την πρόλαβε στο
κεφαλόσκαλο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Εσύ;
Καλά το κατάλαβα! Δε θα το πιστέψεις, γνώρισα τη φωνή σου. Έλα απάνω γλυκιά
μου». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Άρχισε να κατεβαίνει τα σκαλιά να την
προϋπαντήσει κι όταν έφτασαν ο ένας κοντά στον άλλο δε τόλμησαν ν’ αγκαλιαστούν
κάτι που κι οι δυο τόσο έντονα ήθελαν. Απλώς μπλέξανε τα χέρια τους, που
στερημένα έσφιγγε ο ένας του άλλου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Τι όμορφη έκπληξη ήταν κι αυτή, Φωτεινούλα;
Έχω μείνει εντελώς, ήταν τόσο απρόσμενη η επίσκεψή σου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Θυμόταν τ’ όνομά της, αναγνώρισε τη φωνή της!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Έπρεπε να σε δω, Κώστα. Να μάθω νέα σου. Από
το λίγο που βρεθήκαμε νιώθω σκλαβωμένη κι ήρθα για να ξεκαθαρίσω τα πράγματα ή
ν’ απελευθερωθώ. Δεν είχα κανένα νέο σου όλα αυτά τα χρόνια. Ερώτηση πρώτη και
βασική: Έχεις παντρευτεί;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Είναι ερώτημα αυτό καλή μου; Θα μπορούσε να
γίνει κάτι τέτοιο μετά τη συνάντησή μας;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Έβαλε το χέρι του στην εσωτερική τσέπη κι
έβγαλε το μαντήλι με τη σταγόνα του αίματός της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Κάθε μέρα το ’χω μαζί μου και σε φέρνω στη
σκέψη μου, όταν κρυφά απ’ τους άλλους, το χαϊδεύω. Επίτηδες από τότε δεν έχει
πλυθεί. Μα ήταν ποτέ δυνατόν να σε ξεχάσω;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ένα δυνατό αίσθημα ευφορίας την πλημμύρισε. Η
ανησυχία της ξεφούσκωσε. Την αγαπάει! Την αγαπάει! Είναι ηλίου φαεινότερο.
Μήπως όμως κι αυτή δε έλιωνε όλο αυτόν τον καιρό με τη θύμησή του;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Τότε πώς εξηγείται ότι όλα αυτά τα χρόνια
δεν είχα καθόλου νέα σου; Το ξέρεις ότι ολόκληρη κοπέλα 22 χρόνων τα χείλια μου
δεν τ’ ακούμπησε άνδρας αναμένοντας εσένα και μόνο εσένα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο άλλος κολακευμένος αλλά και βαθειά
συγκινημένος της απάντησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Είμαι γλυκιά μου ένοχος απέναντί σου. Το
παραδέχομαι! Εκείνο που δε δέχομαι είναι πως δε σ’ αγαπώ. Εσύ είσαι ο άνθρωπός
μου. Το κορίτσι που σφράγισε τη ζωή μου. Δικαιολογημένα παραπονιέσαι ότι
ανδρικά χείλη δεν σ’ ακούμπησαν. Τι να πω κι εγώ που σε λίγο τριανταρίζω κι
ακόμα είμαι παρθένος; Βλέπεις όμως ότι άλλες δυνάμεις πέρα από τις δικές μου
επιθυμίες και προθέσεις έβαζαν απαγορευτικούς φραγμούς να πάρω τις πρωτοβουλίες
που τόσο πολύ ήθελα. Δεν ξέρω αν πρέπει να σου πω τίποτα, αλλά ο ξαφνικός
ερχομός σου μπροστά μου εκβιάζει εκ των πραγμάτων τα πράγματα. Δεν επιτρέπεται
καμιά άλλη καθυστέρηση. Τώρα εδώ πρέπει όλα να ξεκαθαρίσουν!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μετά από ένα μικρό κόμπιασμα συνέχισε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ναι! Υπάρχει θέμα. Προς θεού, όχι μαζί σου.
Εσύ είσαι η μόνιμη συντροφιά στη σκέψη μου από τη στιγμή της πρώτης μας
συνάντησης. Είσαι το καταφύγιο που βρίσκω παρηγοριά, όταν οι αναμνήσεις με
ζώνουν σα δηλητηριώδη φίδια και με πνίγουν. Πόσο, μα πόσο, θα ήθελα να ήσουν
κόρη ενός άλλου πατέρα. Του οποιοδήποτε τυχαίου ανθρώπου πάνω στη γη. Ήταν
ανάγκη ανάμεσα στα εκατομμύρια πατεράδες ο Κυριακόπουλος από το Σέσκλο νάναι ο
δικός σου πατέρας;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Στάσου Κώστα. Κατηγορείς ευθέως τον πατέρα
μου και μου οφείλεις μια εξήγηση. Πατέρας μου είναι κι αυτό δεν αλλάζει, ούτε
καταργείται, με μια εντολή. Έχεις υποχρέωση να μου τα πεις όλα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τα τελευταία της λόγια ήταν σπαστά γιατί το
παράπονο που εξαρχής υπήρχε στο πρόσωπό της λίγο-λίγο εξελίχθηκε σ’ ένα
σπαρακτικό κλάμα, που την εμπόδιζε να συνεχίσει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Βλέπεις, καλή μου, τώρα και μόνη σου γιατί
απέφευγα να σε συναντήσω κι έπινα μόνος το πικρό ποτήρι της μοναξιάς. Έχεις
απόλυτο δίκαιο που παραπονιέσαι, αλλά από πού ν’ αρχίσω και πώς να συνεχίσω
αυτήν την ιστορία που αρχίζει για μένα από το 1949 και για την οικογένειά μου
ακόμα νωρίτερα. Αφού επιμένεις άκου λοιπόν. Τη μάνα μου, την πραγματική μου
μάνα την έχασα νωρίς το 1944, πριν ακόμα να έχω συνείδηση των γεγονότων. Τον
πατέρα μου όμως τον δολοφόνησαν μπροστά στα μάτια μου κι αυτό σημάδεψε όλη μου τη
ζωή και με κυνηγάει έκτοτε συνεχώς.
Στάσου όμως. Αντί να στα λέω εγώ σκέφτηκα κάτι άλλο».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η Φωτεινή στεκόταν αμίλητη κι ανίσχυρη, με τα
δάκρυα να κυλάνε συνεχώς από τα μάτια της, αναμένοντας λες κι ένας νέος
κεραυνός είναι να πέσει από στιγμή σε στιγμή στο κεφάλι της. Μέσα σε λίγα λεφτά
όλα γύρω της αναποδογύρισαν. Αυτή προκάλεσε με την πρωτοβουλία της τις ραγδαίες
εξελίξεις κι έπρεπε η ίδια μόνη με υπομονή να κάνει κουράγιο, να πιει το πικρό
ποτήρι των νέων γνώσεων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο Κώστας κατευθύνθηκε προς το γραφείο του κι
έβγαλε ένα φάκελο. Ήταν το γράμμα της κυρά Θάλειας και της το έδωσε στα χέρια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Διάβασε αυτό το γράμμα και μετά θα πάμε
κάπου αλλού. Να κάνω ένα τηλεφώνημα πρώτα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η Φωτεινή αφοσιώθηκε στην ανάγνωση της
επιστολής. Το γεμάτο δάκρυα πρόσωπό της τον κοίταζε απελπισμένα κι ερωτηματικά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ποιοι είναι οι πραγματικοί σου γονείς; Από
πού έρχεσαι;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Τώρα που άνοιξε το θέμα όλα θα τα μάθεις.
Δεν γίνεται να σταματήσουμε. Πάμε στο γραφείο του συμβολαιογράφου να
διαβάσουμε- κι οι δυο για πρώτη φορά -μια μαρτυρία. Ξέρω πολύ καλά τις τραγικές
στιγμές που ζεις. Όμως αυτή ήταν συνεχώς η δική μου ζωή. Θα βρούμε τη δύναμη να
συνεχίσουμε μαζί. Το ελπίζω!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Χρειάστηκε να τη στηρίζει γιατί μόνη της
παραπατούσε. Όλα της ήρθαν μαζί και δεν άντεχε το βάρος τους. Όταν έφτασαν στο
συμβολαιογράφο του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Θέλω μόνο ένα αντίγραφο του περιεχομένου
του άλλου φακέλου,. Ενώπιον μαρτύρων να γίνει η αποσφράγιση, η γραμματέας σου
να βγάλει στο φωτοτυπικό ένα αντίγραφο και ο φάκελος πάλι να σφραγιστεί. Αυτό
το αντίγραφο θα πάρω και θα αποχωρίσω με τη Φωτεινή. Νομίζω ότι ο φάκελος
διατηρεί έτσι τη γνησιότητα των θελήσεων του συντάκτη της».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μόλις έφυγαν, ο Κώστας της εξήγησε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Το γράμμα το έγραψε η δεύτερη μάνα μου, η
κυρά Θάλεια. Υποπτεύομαι τι περιέχει, αλλά δεν ξέρω ακριβώς τι λέει. Πάμε πάλι
στο σπίτι να το διαβάσουμε μόνοι μας. Κανένας δεν ξέρει το περιεχόμενό του και
μετά από μας τους δυο ελπίζω να μην χρειαστεί να το μάθει τρίτος. Θα σου πω τη
λύση που εδώ και καιρό λίγο-λίγο ωριμάζει μέσα μου. Θα τα πούμε όλα μετά την
ανάγνωση του δεύτερου σημειώματος».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τον ακολουθούσε σαν υπνωτισμένη. Αμίλητη,
ξεθεωμένη με τον καταιγισμό των αποκαλύψεων. Έπρεπε να βρει τη δύναμη να τ’
αντέξει όλα. Η ίδια χωρίς να το έχει συνειδητοποιήσει άνοιξε τον ασκό του
Αιόλου. Έπρεπε τώρα να υποστεί και τις συνέπειες. Άρχισαν μαζί να το διαβάζουν,
ο ένας φωναχτά κι ο άλλος από μέσα του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ονομάζομαι Θάλεια Σωτηρίου το γένος Μπαλτά. Κατάγομαι από την Αετοράχη των
Ιωαννίνων. Ορκίζομαι στο όνομα του Θεού και της Παναγίας που τόσο σέβομαι κι
αγαπώ, ότι ό,τι γράφω πιο κάτω είναι η αλήθεια και μόνο η αλήθεια. Όλα τα
χρόνια ζω στην Αθήνα. Ήμουν από το 1937 παντρεμένη με τον Νίκο Σωτηρίου που
ασκούσε το επάγγελμα του φούρναρη. Ο άνδρας μου πέθανε το 1966.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Το ξημέρωμα μιας μέρας, στα τέλη του 1949, συνέβη για μας ένα σημαντικό
γεγονός που σημάδευσε όλη την υπόλοιπη ζωή μας. Στο εργαστήριο του φούρνου που
βρίσκεται στο πίσω μέρος του οικήματος, όπου συγχρόνως και κατοικούμε,
εμφανίστηκε ένα μικρό παιδί, αδύνατο, ταλαιπωρημένο, γεμάτο φόβο, ζητώντας απ’
τον άνδρα μου λίγο ψωμί. Πεινούσε το κακόμοιρο! Από την ταλαιπωρίες που είχε
περάσει έπεσε σε λήθαργο. Τον είδα για πρώτη φορά στη ζωή μου τη στιγμή που
πρωτοξυπνούσε. Από τότε κιόλας τον έβαλα στην καρδιά μου. Βλέπεις ο θεός δεν μ’
αξίωσε να γεννήσω δικό μου παιδί. Ήταν τόσο ανυπεράσπιστο, κυνηγημένο, που
χωρίς να συνεννοηθούμε καθόλου και να το συζητήσουμε με τον άνδρα μου τον
πήραμε υπό την προστασία μας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Έπρεπε να αποκτήσει μία νέα ταυτότητα. Τότε εγώ και μόνο εγώ- με δική
μου πρωτοβουλία και ευθύνη- το κανόνισα όλα. Ο αδελφός μου μόλις είχε χάσει τον
μονάκριβο γιο του. Τότε έχασε κι ο ίδιος την επιθυμία να συνεχίσει τη ζωή. Του
το είπα και συμφώνησε. Μου έστειλε ένα πιστοποιητικό γέννησης και του έκανα
μεταγραφή στο δήμο Αθηναίων. Έτσι απόκτησε ταυτότητα κι ασφάλεια κοντά μας.
Αργότερα μου εξομολογήθηκε την τραγική του ιστορία. Λίγες μέρες πριν έρθει σε
μας εμπρός στα μάτια του τρεις- τέσσερις συγχωριανοί του σκότωσαν τον πατέρα
του και κυνήγησαν τον ίδιο. Το πραγματικό του όνομα, κατά δήλωση του, είναι
Νίκος Δημητρίου και κατάγεται από το Σέσκλο του Κίσαβου..»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Εκείνη τη στιγμή ακούστηκε ένα απελπισμένο
ξεφωνητό από το στόμα της Φωτεινής. Ο συνειρμός στο μυαλό της έγινε αυτόματα.
Την συγκράτησε με το ζόρι και την πίεσε να ηρεμήσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Κάνε υπομονή να τελειώσει το κείμενο και
τότε θα σου εξηγήσω τα υπόλοιπα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «..Όλη του τη ζωή κουβαλάει μέσα του αυτόν τον
εφιάλτη κι η ζωή του έγινε αφόρητη. Σαν μάνα μια συμβουλή έχω να του δώσω:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Ας ξεφύγει απ’ τον όρκο της εκδίκησης που έδωσε μπροστά στο σώμα του
νεκρού πατέρα του. Έγινε πάνω σε μια σκληρή στιγμή κι από τότε οι όροι άλλαξαν
πολύ. Έχασε πολλά χρόνια από τη ζωή του κι έχει στερηθεί την αγάπη της κοπέλας
που κι αυτός την αγαπάει, αλλά δεν τολμάει να της το πει. Ας δώσει τόπο στην
οργή κι ας φτιάξει μια ευτυχισμένη οικογένεια. Να θάψει οριστικά το παρελθόν.
Αυτή είναι η δική μου συμβουλή. Ούτε ο πρώτος είναι, ούτε ο τελευταίος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
χώρα μας πέρασε ένα δράμα. Μίση υπήρξαν πολλά κι αδελφικό αίμα χύθηκε. Η εμμονή
όμως σ’ αυτήν την εποχή μόνο κακό μπορεί
να φέρει στον ίδιο. Η εκδίκηση μόνο νέα δυσάρεστα αποτελέσματα έχει, χωρίς
κιόλας να προσφέρει καμιά ικανοποίηση. Οι νεκροί δεν γυρίζουν πίσω. Η γνώμη μου
είναι να διατηρήσει το νέο του όνομα. Με αυτό μεγάλωσε, με αυτό έζησε, με αυτό
πήρε το πτυχίο του, με αυτό κληρονόμησε ό,τι μπόρεσα να του αφήσω. Ως δικηγόρος
γνωρίζει ότι η αλλαγή θα του δημιουργούσε μόνο προβλήματα. Από μέρους μου έχει
την ευχή και την αγάπη μου. Κώστα-Νίκο
σε γλυκοφιλώ και σου εύχομαι κάθε ευτυχία στη ζωή σου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Η μάνα σου Θάλεια. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 68.05pt; margin-right: 68.05pt; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η Φωτεινή είχε πια καταρρεύσει. Μέσα σε λίγες
ώρες είχαν συμβεί τόσα πολλά για ν’ αντέξει μια νέα κοπέλα. Του ζήτησε τον λόγο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ένα μόνο θέλω να μου πεις. Ανάμεσα στους
δολοφόνους του πατέρα σου είναι κι ο δικός μου πατέρας;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Δεν μπορώ να σου απαντήσω. Εκείνο που μόνο
μπορώ να σου πω είναι τούτο: Κι απ’ το δικό μου μυαλό περνάνε ίδιες σκέψεις μ’
αυτές που άφησε σαν υποθήκη η νέα μου μάνα. Είμαι αποφασισμένος να θάψω
οριστικά το παρελθόν και θα αρχίσω επιτέλους
να ζω σαν φυσιολογικός άνθρωπος. Ύστερα έχω δικαίωμα ν’ αγαπήσω ελεύθερα
κι αυτή η κοπέλα που από χρόνια αγαπώ, το ξέρεις, ότι είσαι εσύ».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Όχι, Κώστα. Τώρα πρέπει να φύγω! Πριν πάρω
τις αποφάσεις μου χρειάζεται να τα σκεφτώ. Να τα βάλω σε μια σειρά και τότε θα
δούμε. Ήταν περισσότερα από τις αντοχές μου όσα σήμερα έμαθα. Συγχώρησε με
πρέπει να φύγω Πριν να φύγω όμως θέλω κάτι».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Σηκώθηκε απ’ το κάθισμά της και πριν προλάβει
ο Κώστας ν’ αντιδράσει, έσκυψε κοντά του και τούδωσε ένα τρυφερό φιλί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήταν μια υπόσχεση για το μέλλον ή μήπως ένας αποχαιρετισμός; Η ανατριχίλα πέρασε σ’
όλο του το σώμα, φτάνοντας στις πατούσες του. Αυτή τη στιγμή δεν είχε μυαλό ν’
αξιολογήσει τη σημασία της εσπευσμένης αναχώρησης της. Το μόνο που πρόλαβε να πει
ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Κάτσε σε παρακαλώ, Φωτεινή μου! Τώρα που
επιτέλους σε βρήκα, τώρα πάλι θα σε χάσω;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Δώσε μου ένα χρονικό τράτο, Κώστα.
Χρειάζομαι ένα διάστημα ν’ αφομοιώσω τις νέες γνώσεις. Είναι τόσο σημαντικά και
κρίσιμα αυτά που σήμερα έμαθα. Ένα πράγμα να σκέφτεσαι. Εγώ από τη Θεσσαλονίκη
ξεκίνησα με σκοπό να σε ανακαλύψω και να ξεκαθαρίσω τα πράγματα. Θυσίασα τη
χαρά της εκδρομής με τους συμφοιτητές μου και αναζήτησα να σε βρω. Δεν είναι
αυτό μια ένδειξη του ενδιαφέροντος μου για σένα;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">14. Ο Υπομοίραρχος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Κάποια στιγμή ξέμπλεξε από τον βραχνά του
Μοίραρχου. Αποχώρησε από το Σώμα και μπήκε στη χορεία των συνταξιούχων.
Κανονικά θα έπρεπε να στήσει γλέντι που ξέμπλεξε από τον ανίκανο κι
απαρχαιωμένο γραφειοκράτη. Όμως, άλλα θέματα δεν του επέτρεπαν να νιώσει μέσα
του αυτή τη χαρά, παρά το γεγονός ότι με το πέρασμα του χρόνου του ήρθε η
πολυαναμενόμενη προαγωγή. Τώρα ήταν Υπομοίραρχος. Δυστυχώς όχι κατ’ επιλογή,
αλλά κατ’ αρχαιότητα. Βλέπεις στο φάκελό του δεν καταγράφτηκε μέχρι τώρα καμιά
τρανταχτή επιτυχία. Γεγονός καταγραμμένο στις προσωπικές του φιλοδοξίες και τα
μελλοντικά σχέδιά του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η δολοφονία του παλαιού χωροφύλακα στο Σέσκλο
παρέμενε εισέτι ανεξιχνίαστη. Αυτό δεν μπορούσε να το χωνέψει με τίποτα.
Κατάλαβε από μια στιγμή και πέρα ότι μια βαριά ομερτά, ένα τείχος σιωπής δεν
του επέτρεψε να προχωρήσει την έρευνα πιο πέρα. Αλλά αυτού η υπόθεση του είχε
κολλήσει. Μέσα του καταγράφτηκε ως προσωπική αποτυχία και κάτι τέτοιο δεν το
ανεχόταν με τίποτα. Είχε κι αυτός το πείσμα του και το μυαλό του γύριζε όλο
εκεί, παρά το γεγονός ότι η έρευνα επισήμως είχε κλείσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ήξερε ότι ο Μοίραρχος κι η παλαιά
σκατοπαρέα του ήταν χωμένοι μέχρι το λαιμό στα γεγονότα, αλλά είχε την έγκριση
και την επιθυμία της υπηρεσίας να ξεψαχνίσει εκείνα τα μαύρα χρόνια; Ιδιαίτερα
όταν η συμπεριφορά πολλών μελών του σώματος της Χωροφυλακής είχε σκοτεινές
πλευρές την ίδια περίοδο; Μάλλον όχι!
Ιδιαίτερα μετά την επέμβαση του Στρατού στα πράγματα. Αυτό είχε για τον ίδιο
προσωπικά αρνητικές συνέπειες γιατί το κέντρο βάρους της καθημερινής τους
απασχόλησης μετατοπίστηκε πάλι στο μέτωπο του πολιτικού εγκλήματος, τομέας που
τον ίδιο δεν τον ενθουσίαζε, αντίθετα τον έκανε να νιώθει άβολα.. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Εννοείται ότι ποτέ δεν το είπε αυτό
φωναχτά. Τρελός δεν ήταν. Καριέρα έκανε στο Σώμα. Τις προσωπικές του απόψεις ας
τις κρατήσει για τον εαυτό του. Αυτή η καθημερινή ρουτίνα όμως τον έφθειρε. Όσο
ήταν δυνατόν, χωρίς να υπάρξουν παρεξηγήσεις, απέφευγε τη διαδεδομένη μέθοδο,
που κυριαρχούσε πάλι στο Σώμα τη στιγμή της ανάκρισης. Ξύλο, ξύλο, χωρίς
συγκρατημό και μόνο ένα μικρό κράτημα για τις μόνιμες βλάβες που αυτή η μέθοδος
μπορούσε να προκαλέσει. Είχε όμως αποτελεσματικότητα. Έπρεπε να το παραδεχτεί.
Στο τέλος ο ένοχος παραδεχόταν ό,τι η ανάκριση ήθελε να του εκμαιεύσει. Δεν
ταίριαζαν με τον χαρακτήρα του όμως τέτοιου είδους συμπεριφορές.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αυτός είχε άλλες φιλοδοξίες κι ίσως
ψευδαισθήσεις, αλλά όλα προς το παρόν θα τ’ ανεχόταν όλα. Δεν γίνεται και
διαφορετικά. Ανακρίσεις για ύποπτους υπονομευτές του καθεστώτος, αποστολές
ανθρώπων στις εξορίες, ατέλειωτες παρακολουθήσεις πραγματικών ή φανταστικών
υπόπτων. Όλη η δραστηριότητα καταναλωνόταν σε τέτοιας υφής δραστηριότητες. Να
διατηρείται αμείωτο και συνεχές το πέπλο του φόβου που είχε σκεπάσει τη χώρα,
απαραίτητο μέσο για να διατηρηθεί στα πράγματα η νέα εξουσία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Στο Σώμα όμως δεν μπήκε γι’ αυτό. Αυτός
φανταζόταν τον εαυτό του σαν ένα λαγωνικό, σαν τους ήρωες των αστυνομικών
μυθιστορημάτων που αφειδώς είχε στο παρελθόν εντρυφήσει. Πήρε μερικές
επικίνδυνες πρωτοβουλίες, που ίσως να είχαν συνέπειες, αλλά τίποτα δεν μπορούσε
να τον συγκρατήσει. Όποτε είχε ελεύθερο χρόνο έκανε επίσκεψη στο απομονωμένο
Σέσκλο. Δεν είχε στην πραγματικότητα θετικές προσδοκίες, αλλά ήθελε να γνωρίσει
καλύτερα το χώρο και τους ανθρώπους. Να γνωριστεί μαζί τους, να βρει κανάλια
επικοινωνίας, να κρατάει τον ένοχο ή τους ενόχους σε εγρήγορση και φόβο. Πού
ξέρεις; Κάποια στιγμή το μέτωπο της σιωπής και του φόβου μπορούσε να σπάσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Σε μια από τις επισκέψεις του, συνάντησε τον
πρώην προϊστάμενό του. Αυτός ξαφνιάστηκε κι έδειξε πραγματική έκπληξη με την
παρουσία του «μικρού» στο χωριό<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Καλά τι γυρεύεις εσύ εδώ πέρα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ψάχνω κύριε Μοίραρχε! Η υπόθεση δεν λύθηκε
ακόμα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Καλά η έρευνα δεν σταμάτησε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Όχι για μένα. Θα είναι ανοιχτή μέχρι να βρω
τον ένοχο».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τον Μοίραρχο δεν τον είδε στα καλά του και τα
λόγια του τον αναστάτωσαν ακόμα περισσότερο. Μαζί του ήταν η συνεχώς αμίλητη
γυναίκα του. Για να σπάσει τον πάγο τη ρώτησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Τι κάνει η κόρη σας;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Αμέσως εκείνη του απάντησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Μια χαρά είναι! Σπουδάζει στη Θεσσαλονίκη!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο άνδρας της την παρέσυρε λίγο άκομψα για ν’
απομακρυνθούν από κοντά του, δείχνοντας καθαρά την ενόχλησή του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο νεαρός αξιωματικός στη συνέχεια πήγε στο
καφενείο, χαιρέτησε ευγενικά τους θαμώνες που βρισκόταν μέσα και τους κέρασε
από ένα ποτό. Πίστευε ότι έτσι δίνει το μήνυμα που ήθελε. Δεν έχει παραιτηθεί
από την υπόθεση. Τον ενδιαφέρει και συνεχίζει. Ποιοι θα σκεφτούν ότι είναι μόνο
από δική του πρωτοβουλία; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Οι ντόπιοι τον έβλεπαν ως εκπρόσωπο της
επίσημης αρχής. Μόνο ο Μοίραρχος ήξερε την αλήθεια. Αυτό δεν τον φόβιζε. Πρώτον
είχε αποχωρήσει από την υπηρεσία και η επιρροή του είχε πια εξασθενήσει.
Δεύτερον και κυριότερο. Είχε κι ο ίδιος λερωμένη τη φωλιά του στην υπόθεση και
θα ήταν παράτολμο εκ μέρους του να παρέμβει ή να παραπονεθεί στην προϊστάμενη
αρχή. Θα τον κολλούσε στον τοίχο αν
ενημέρωνε τον προϊστάμενό του ότι για αρκετό διάστημα απέκρυπτε, για ύποπτους
λόγους, χρήσιμες πληροφορίες της ανάκρισης<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όχι, ήρθε τώρα η ώρα να του ψήσει το ψάρι στα
χείλη. Το οσμιζόταν ότι ο Μοίραρχος είχε μειωμένες αντιστάσεις. Η ψυχολογική
του κατάσταση δεν ήταν κι η καλύτερη. Θα επιμείνει. Θα επιμείνει μέχρις ότου
κάποια στιγμή το απόστημα θα σπάσει και θα χύσει όλη τη βρώμα που σήμερα είναι
κρυμμένη πίσω από ένα τείχος σιωπής. Τότε θα έχει τη χαρά και την τιμή να
τυλίξει τους ενόχους σε μια κόλλα χαρτί..<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">
15. Απολογισμός<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένη. Όταν
ξεκίνησε το ταξίδι της για την Αθήνα ήταν γεμάτη προσδοκίες και όνειρα. Γύρισε
πίσω σαν βρεγμένη γάτα. Τελικά αυτό που υποπτευόταν, ότι η απότομη εξαφάνιση
του Κώστα έχει σχέση με τον πατέρα της, επαληθεύτηκε πλήρως, αλλά με τόσο
τραγικό τρόπο. Τώρα πρέπει να καλύψει τα νώτα της. Στην Αθήνα για ν’
αποχωριστεί από το κύριο σώμα των συμφοιτητών της είχε επικαλεστεί ξαφνικούς
λόγους υγείας. Στους συμφοιτητές της θα επιμείνει πάνω σ’ αυτή τη γραμμή. Οι
γονείς της δεν είχαν ιδέα για όλα αυτά και δεν χρειαζόταν να μάθουν. Θα τους άφηνε να πιστεύουν ότι έζησε ολόκληρη
την εκδρομή και τουλάχιστον για την περίεργη μάνα της θα πρέπει να προετοιμάσει
κάποιες φανταστικές εντυπώσεις. Καλύτερα θα είναι να διανθίσει τις περιγραφές
της με τις πραγματικές εμπειρίες που θα συγκεντρώσει απ’ τους άλλους. Να
υπάρξει τυχαία συνάντηση συμφοιτητή ή συμφοιτήτριας με τους γονείς της ήταν
απίθανο των απιθάνων, αφού μέχρι τώρα κράτησε μακριά απ’ αυτούς τις πενιχρές άλλωστε
παρέες της. Αλλού ήταν η δυσκολία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πώς θα αντιμετώπιζε από δω και πέρα τον
πατέρα της. Ήταν άραγε αλήθεια αυτό που εκ των πραγμάτων υποπτευόταν από τα
συμφραζόμενα του Κώστα; Μπορούσε να τον ρωτήσει στα ίσια κάτι τέτοιο; Δε θα άντεχε την οποιαδήποτε απάντησή του.
Ήταν ένα Αμλέτιο δίλημμα και τα διλήμματα δυστυχώς απαιτούν την απάντησή τους.
Όχι δεν έπρεπε να βιαστεί. Ας αφήσει κάποιες μέρες να κατακάτσει ο κουρνιαχτός
που σήκωσε στο μυαλό της η ομοβροντία των πληροφοριών που η επίσκεψη στην Αθήνα
της επεφύλαξε. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ας ήταν όμως και δίκαιη. Δεν ήταν όλα του
ρημαδιού. Ο Κώστας την αγαπούσε, την ήθελε, αυτήν περίμενε όλα αυτά τα χρόνια.
Εκείνος πέρασε, σ’ αντίθεση με την ίδια, δύσκολά χρόνια μεταφέροντας πάνω του
όλο το βάρος του προσωπικού του δράματος. Παρ’ όλα αυτά, με τη συμπαράσταση
βέβαια των θετών γονέων του, στάθηκε στα πόδια του κι έκτισε την προσωπική του
ζωή και σταδιοδρομία. Ένδειξη σαφής του στιβαρού του χαρακτήρα. Η ίδια τι
αισθανόταν γι’ αυτόν; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Εδώ η απάντηση ήταν εύκολη και καθαρή. Η
καρδιά της του ανήκε, το σώμα της τον αποζητούσε. Αυτά δεν την οδήγησαν κοντά
του; Απλώς παράγοντες έξω από τις δικές
τους επιθυμίες τους κράτησαν αυτά τα χρόνια τον ένα μακριά από τον άλλο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Δεν είχαν συμπληρωθεί έξη μέρες από τον
χωρισμό τους και μόνο με τη μάνα της είχε μια τηλεφωνική επαφή. Ζητούσε
πληροφορίες αν χάρηκε την εκδρομή. Της απάντησε θετικά με τη διαβεβαίωση ότι
σύντομα από κοντά θα της πει λεπτομέρειες. Πλησίαζε το σούρουπο κι ετοιμαζόταν
κάτι να τσιμπήσει για βραδινό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Το κουδούνι της εξώπορτας χτύπησε δυνατά
και παρατεταμένα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ποιος διάολος νάναι τέτοια ώρα;» είπε από
μέσα της. «Δεν έχω καμιά διάθεση για παρέα κι ανούσιες συζητήσεις!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μήπως είναι παιδιά που παίζουν με τα
κουδούνια, μήπως κάποιος που έχασε τα κλειδιά του; Δίστασε για μια στιγμή, αλλά
πολύ γρήγορα την νίκησε η περιέργεια. Πάτησε το κουμπί που άνοιγε την εξώπορτα
και σε λίγα δεύτερα το ασανσέρ άρχισε ν’ ανεβαίνει, σταματώντας τελικά στον
όροφό της. Άνοιξε η πόρτα και η ίδια έπεσε ξερή κάτω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όταν συνήλθε ήταν ξαπλωμένη στο κρεβάτι κι
από πάνω της, με την αγωνία ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του, ο Κώστας της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Συνήλθες επιτέλους, μωρό μου. Έχω τρελαθεί
απ’ την αγωνία» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Καλά πώς μ’ ανακάλυψες;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ρωτώντας πας στη πόλη, κορίτσι μου. Σε ψάχνω
από το πρωί παντού και μόνο το απόγευμα στάθηκα τυχερός. Στη φοιτητική λέσχη
συνάντησα μια φίλη σου, τη Μαρίζα, και μου είπε που κάθεσαι. Έπρεπε να σε
προλάβω μην κάνεις κάτι βιαστικό κι ανεπανόρθωτο. Το γράμμα της μάνας μου μ’
έπεισε οριστικά να κλείσω το θέμα Είμαι ο Κώστας Μαντάς από την Ήπειρο. Τίποτα
άλλο. Τα σβήνω όλα από το μυαλό μου, σαν να μην υπήρξαν. Δεν χρειάζεται να πεις
ή να ρωτήσεις κανέναν για τίποτα. Είμαι επίσης αυτός που σ’ αγαπάει και θέλει
να ζήσει για πάντα μαζί σου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πήρε μια ανάσα και συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ουφ επιτέλους έγινε! Τα είπα όλα και
φοβόμουν πως θα τα πάρεις»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Μη σηκώνεσαι Κώστα. Κάτσε κοντά μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Του τράβηξε απαλά το κεφάλι κοντά της κι
επιτέλους τον φίλησε, όπως φιλάει μια ερωτευμένη γυναίκα τον άνθρωπό της. Κι
αυτός ανταποκρίθηκε. Δεν ήξεραν τίποτα επί του πρακτέου. Αφέθηκαν να τους
οδηγήσουν τα ένστικτά τους. Και χωρίς καμιά γνώση και καθοδήγηση βρήκαν το
δρόμο μόνοι τους. Χωρίς καμιά προηγούμενη εμπειρία. Τα σώματά τους ενώθηκαν και
ταίριαξαν λες κι ήταν πλασμένα από τη
φύση να γίνουν ζευγάρι. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Μετά από αρκετή ώρα επανήλθαν στην
πραγματικότητα και στα προβλήματά της, αλλά τώρα ευτυχισμένοι και
απελευθερωμένοι από την πολύχρονη αναμονή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Και τώρα αγάπη μου τι θα κάνουμε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Τίποτα! Δεν θα πούμε κουβέντα σε κανένα.
Είμαστε συνηθισμένοι από τη μοναξιά. Εσύ θα συνεχίσεις τις σπουδές σου μέχρι να
πάρεις το πτυχίο σου. Μετά βλέπουμε»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Με μας τους δυο τι θα γίνει; Τώρα που
δοκίμασα το κρασί, μου χρειάζεται η δόση. Πρέπει να σε βλέπω, σε χρειάζομαι».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Εσύ είναι δύσκολο να μετακινείσαι. Θ’
ανεβαίνω εγώ συχνά στη Θεσσαλονίκη να σε βλέπω. Οι εκκρεμότητες με τους γονείς
αφήνονται για το μέλλον. Ίσως στην πορεία σκεφτούμε κάποια σωτήρια λύση».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 298.5pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></i></p>
<p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif;">16.</span></i></b><i><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></i><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;">Η «κάθαρση»<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">Τον είχε κουράσει η έλλειψη οποιασδήποτε
δράσης στον τομέα του. Μόνο οι γνωστές γραφειοκρατικές αναφορές στους ανώτερους
του, η ενημέρωση στις συνεχείς ανούσιες διαταγές, που συνεχώς έρχονταν η μια
μετά την άλλη από πάνω. Μερικές διαρρήξεις που διελευκάνονταν σχεδόν αυτομάτως,
μικροαπάτες από λαμόγια της περιοχής. Μόνο ένα έγκλημα τιμής ομολογημένο
εξαρχής από τον δράστη και ξεκάθαρο. Αυτά. Τίποτα το συγκλονιστικό. Ήταν στην
τσίτα αναμένοντας τουλάχιστον εξελίξεις στο βαθμολογικό ή την πολυπόθητη
μετάθεση στο κέντρο των εξελίξεων, εκεί που ανατίθενται όλες οι σημαντικές
ποινικές υποθέσεις, εκεί στα εγκληματολογικά εργαστήρια, όπου υπάρχει ο
αναγκαίος, βρε αδελφέ, εξοπλισμός. Να βρεθεί επιτέλους ανάμεσα σε συναδέλφους,
να ασκήσει το επάγγελμα που σπούδασε και τον έφερε στο Σώμα. Εδώ βρίσκεται σε
λάθος τόπο και σε λάθος αποστολή. Ένα δυσάρεστο αδιέξοδο!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ένα
πρωινό ένα τηλεφώνημα από το τοπικό νοσοκομείο τον έβγαλε από τη ρουτίνα του.
Τον αναζητούσε ένας άρρωστος για να καταθέσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Μόνο σ’ εσένα θα μιλήσει, είπε. Κάτι που πιστεύει ότι σ’ ενδιαφέρει». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Αυτά είναι ακριβώς τα λόγια του ανθρώπου που βρισκόταν στην άλλη άκρη
του τηλεφώνου. Δεν έχασε καθόλου καιρό. Με το υπηρεσιακό αυτοκίνητο, που
οδηγούσε ένας υφιστάμενος του, βρέθηκε απέναντι στον άρρωστο. Είχε προηγουμένως
ενημερωθεί από τον θεράποντα γιατρό ότι είναι προδιαγεγραμμένη η πορεία του
μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Αγαπητέ μου, με ζήτησες κι ήρθα. Είμαι όλος αυτιά. Εμπρός!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Εσύ μάλλον δε με πρόσεξες, εγώ όμως σε ξέρω. Σε είδα δυο φορές στο
χωριό και μάλιστα μια φορά στο καφενείο μας κέρασες κιόλας από ένα τσίπουρο.
Θέλω να κάνω μια επίσημη κατάθεση. Ξέρω την κατάσταση της υγείας μου, αλλά όπως
λένε σ’ αυτές τις περιπτώσεις, έχω «σώας τας φρένας» μου. Δεν θέλω να μείνουν
ατιμώρητα τα εγκλήματά τους. Εσύ φρόντισε για το επίσημο της κατάθεσής μου κι
εγώ είμαι έτοιμος. Κατάλαβες φαντάζομαι ότι πρόκειται για τον ανεξιχνίαστο
έγκλημα στο Σέσκλο, που εσύ ερευνούσες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Τρελάθηκε ο υπομοίραρχος. Ο βρόχος που τον έπνιγε τόσο καιρό επιτέλους
θα λυνόταν. Αυτό, που μέχρι τώρα καταγράφτηκε μέσα του ως αποτυχία, μπορεί να
γίνει τελικά ο θρίαμβός του. Του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Κάνε λίγο υπομονή να γίνει η κατάθεσή σου με
επίσημο τρόπο»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Έστειλε τον οδηγό στο τμήμα να φέρει το
μαγνητόφωνο που διέθετε η υπηρεσία και έναν γραφέα να καταγράψει όσα θα
ειπωθούν. Η κατάθεση άρχισε ως εξής:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ονομάζομαι Μανώλης Τριαρίδης και κατάγομαι από το χωριό Σέσκλο του Κίσαβου.
Εκεί γεννήθηκα το 1924 και εκεί έζησα χωρίς διακοπή μέχρι τώρα. Για λόγους που
θα εξηγήσω στη συνέχεια δεν έκανα οικογένεια, είμαι γεροντοπαλίκαρο από
επιλογή. Ας έρθω όμως στο ψητό:»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Χωρίς κανένα δισταγμό, με αποφασιστικότητα
συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Εγώ
είμαι αυτός που μαχαίρωσα τον Κίτσο
Τσιτούρα. Όλες τις μαχαιριές, που έφαγε το τέρας, τις άξιζε μία προς
μία. Απλώς άργησα να το κάνω κι εν τω μεταξύ πρόλαβε να κάνει κι άλλο κακό
στους συγχωριανούς μας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Πες τα μου αναλυτικά. Πως έγινε αυτό;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Για να τα καταλάβεις τα πράγματα πρέπει να πάμε στα παλιά. Αφού έφυγαν οι
Γερμανοί μερικοί στο χωριό θεώρησαν ευκαιρία να γίνουν πλούσιοι και να κάνουν
ό,τι θέλουν, βγάζοντας όλα τ’ απωθημένα τους. Σχημάτισαν συμμορία και έκαναν
όλα τα εγκλήματα που πέρασαν από το μυαλό τους Να σου πω τη δική μου περίπτωση.
Το 1948 ετοιμαζόμουν να παντρευτώ την Αργυρώ. Ένα γλυκό κι όμορφο κορίτσι της
γειτονιάς μας και εγώ ήμουν ο τυχερός στον οποίο έδειξε την προτίμησή της. Αυτό
δεν άρεσε στον Κίτσο, που η Αργυρώ του είχε από παλαιά γυαλίσει. Εκείνη όμως
δεν του έδωσε σημασία και τον απέρριψε. Αυτός δεν ανέχτηκε την άρνηση. Εκείνη
την εποχή αυτοί ήταν κράτος εν κράτει». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Πήρε δυο ανάσες κι αποφασιστικά συνέχισε, αλλά τώρα με σπασμένη τη φωνή
του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Μια φορά που την βρήκε στο λιβάδι να βόσκει τις κατσίκες της με τη
βοήθεια δυο άλλων την βίασε με το χειρότερο τρόπο και μετά παινευόταν κιόλας
για το κατόρθωμα του. Από την ημέρα
εκείνη και μετά το έχασα το κορίτσι μου! Κατάλαβα ότι κάτι συνέβη αλλά εκείνη
δεν μου έλεγε τίποτα. Εκ των υστέρων συμπέρανα ότι η καλή μου ήθελε να με
προστατέψει από την αυθόρμητη αντίδρασή μου. Μου ζήτησε ν’ αναβάλουμε το γάμο,
αλλά δεν άντεξε τελικά την ντροπή. Τον άλλο μήνα πήδηξε απ’ τη χαράδρα κι
αυτοκτόνησε. Σε μένα δεν είπε τίποτα. Χρόνια μετά η κακομοίρα η μάνα της μου το
εξομολογήθηκε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ο
Τσιτούρας έφαγε το κορίτσι μου!».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Από εκείνη τη μέρα το έβαλα στο μυαλό μου Πρέπει το κτήνος να πληρώσει για τα
εγκλήματά του. Μαζί κι η σκατοπαρέα του».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Ποιοι είναι αυτοί;» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ένας ήταν ο δικός σου. Ο Μοίραρχος. Όμως έξυπνος και καταφερτζής μπόρεσε και
ξέφυγε εγκαίρως. Έβαλε τα γαλόνια στον ώμο κι έγινε ένας νομοταγής πολίτης. Και μάλιστα με τη σφραγίδα του κράτους. Άλλος
είναι ένα χαμένο κορμί που έχει χαρτοπαιχτική λέσχη στη Θεσσαλονίκη, ο Νίκος
Καφάκος. Ο τέταρτος της παρέας πέθανε πριν λίγα χρόνια. Ήταν ο Γιώργος
Λεφούσης. Θα μπορούσα να σου αραδιάσω μια σειρά ονόματα οικογενειών που
αφανίστηκαν στο χωριό. Στο τέλος οι έξυπνοι βρέθηκαν με κτηματικές περιουσίες
τεράστιες, ενώ όλοι οι παλαιοί ξέρουμε ότι τα κτήματα δεν τους ανήκουν. Ανήκουν
στους εξαφανισμένους. Αλλά ποιος να φέρει αντίρρηση; Ποιος να μιλήσει; Εκμεταλλευτήκαν
το αίσθημα του φόβου που κυριάρχησε τον τόπο μας εκείνα τα χρόνια. Το έπαιξαν
εθνικόφρονες ενώ στη πραγματικότητα ήταν εγκληματίες κι άρπαγες. Να ξέρεις
νεαρέ: Κάτι τέτοιοι απομάκρυναν μια σειρά ανθρώπους από την εθνική παράταξη.
Αυτοί μετέτρεψαν την εθνικοφροσύνη σε προσοδοφόρο επάγγελμα κι έγιναν
απωθητικοί σε κάθε τίμιο χωριανό».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Περίγραψε μου πιο συγκεκριμένα πως έφαγες τον Τσιτούρα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Καιρό το γυρόφερνα στο μυαλό μου. Αυτός ήταν μαγκούφης στο σπίτι του.
Πηγαινοερχόταν στη Λάρισα και τον περίμενα μέσα στην αυλή του με το μαχαίρι.
Όταν ξεκλείδωσε την πόρτα και μπήκε μέσα χώθηκα με τη βία πίσω του. Όταν με
είδε κατάλαβε, αλλά δεν πρόλαβε ν’ αντισταθεί. Ίσως λιγότερες μαχαιριές να
φτάνανε, αλλά είχα μαζέψει πολύ μίσος μέσα μου. Έβγαλα όλο το άχτι μου! Τώρα τι
γίνεται; Στην ερώτηση αν μετανιώνω δεν έχω απάντηση. Δυστυχώς εκ των υστέρων
έμαθα ότι η εκδίκηση δε λύνει τα προβλήματα. Απλώς δημιουργεί νέα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">« Με τη διαβεβαίωση ότι όλα τα προηγούμενα
που κατέθεσα είναι η αλήθεια και μόνο η αλήθεια, θέλω να κλείσω με το εξής
τελευταίο Στο ερώτημα γιατί τα λέω όλα αυτά αφού η αστυνομική έρευνα δεν μ’
εντόπισε μέχρι τώρα έχω να δώσω την εξής απάντηση. Δεν ανεχόμουν να μείνουν
ατιμώρητοι οι ένοχοι τόσων εγκλημάτων. Η δική μου πορεία είναι
προδιαγεγραμμένη, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι και χωρίς να αρρωστήσω κάποια στιγμή
θα εμφανιζόμουν ενώπιον σας. Φέρε μου γρήγορα το κείμενο της κατάθεσης και θα
το υπογράψω ενώπιον μαρτύρων».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο
υπομοίραρχος δεν έχασε καιρό. Εντός της ίδιας ημέρας όλα είχαν τελειώσει.
Επιτέλους ένιωθε δικαιωμένος και γεμάτος. Η υπόθεση λύθηκε. Κάθισε με προσοχή
και υπέβαλλε στους προϊσταμένους του αναλυτική αναφορά όλων των ενεργειών του
από την αρχή μέχρι και το τέλος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Ήταν ο μικρός ανυποψίαστος των υψηλών σκοπιμοτήτων που υπάρχουν στη ζωή
και την κοινωνία. Τώρα θα έπαιρνε ένα μάθημα της πραγματικής ζωής. Περίμενε
ραγδαίες τις εξελίξεις αλλά οι μέρες περνούσαν χωρίς να έρθει καμιά είδηση. Η
αδημονία τον έτρωγε. Απευθύνθηκε στον προϊστάμενο του μην τυχόν ξέρει κάτι κι
εκείνος τον απογοήτευσε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Επειδή εμπλέκονται άνθρωποι του Σώματος η αναφορά σου στάλθηκε υπηρεσιακώς στην
προϊστάμενη αρχή και μέχρι τώρα δεν έχω κανένα νέο. Θα περιμένουμε. Δεν
μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο. Μην πάρεις καμιά πρωτοβουλία μόνος σου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Ήταν να σκάσει. Εδώ έχουμε διαλεύκανση μιας χαμένης εκ πρώτης όψεως
υπόθεσης δολοφονίας κι αυτοί καθυστερούν αδικαιολόγητα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Με
κυρίαρχη αυτή την ψυχολογία δέχτηκε στο γραφείο του την επίσκεψη του παλαιού
του προϊστάμενου. Με εξοργισμένο ύφος ο πρώην Μοίραρχος του έβαλε τις φωνές.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Υπάρχει κατάθεση ανθρώπου εναντίον μου και δεν με ενημέρωσες καθόλου!.
Αυτό είναι απαράδεκτο!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Πάψε, κύριε, να μου κάνεις μαθήματα. Δε διαθέτεις το ηθικό ανάστημα.
Την έχεις χεσμένη τη φωλιά σου. Από την αρχή ήξερες όλα τα στοιχεία και τ’
απέκρυψες από μένα που έκανα την ανάκριση. Τολμάς και μιλάς, χαμένο κορμί, όταν
πια ξέρω πολύ καλά την προϊστορία σου! Εύχομαι να μην μάθουν ποτέ οι αθώες
γυναίκες σου τι κουμάσι ήσουν στο παρελθόν».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο
πρώην πάγωσε! Ασυνήθιστος, όπως ήταν όλα τα προηγούμενα χρόνια να του μπαίνουν,
η επίθεση του μικρού τον ταρακούνησε. Μέχρι τώρα, με την επίκτητη εξουσία που
του εξασφάλιζαν τα σιρίτια, γινόταν πάντα το δικό του. Με την επίθεση του
μικρού από μέσα του αναδύθηκε το θρασύδειλο πλάσμα που πάντα στην
πραγματικότητα ήτανε. Η αναφορά στις γυναίκες του, του έκοψε τα πόδια. Ήταν τα
μόνα πλάσματα που είχε αγαπήσει στη ζωή του και το ενδεχόμενο να τα
αντιμετωπίσει μετά την πιθανή δημοσιοποίηση του παρελθόντος, του ήταν ένα
ανυπόφορο δεδομένο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο
μικρός ήταν αμείλικτος απέναντί του και είχε ψυχολογήσει σωστά τα πράγματα. Δεν
μπορούσε να κάνει τίποτα. Τα περιθώρια της αντίδρασής του είχαν τραγικά
περιοριστεί. Η μόνη διέξοδος ήταν η προσωπική του έξοδος. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Με
το αυτοκίνητό του πήγε κατευθείαν στο χωριό. Μέσα στην προσωπική του κρύπτη
είχε από παλαιά προσωπικά εφεδρικά όπλα. Μ’ ένα απ’ αυτά θα πήγαινε στον
αγύριστο. Όχι! Δεν θα τους πρόσφερε τη χαρά να τον κατασπαράξουν ζωντανό. Δεν
ήταν το κορόϊδο που αυτοί νόμιζαν. Ούτε θα βρίσκανε το σώμα του. Ξέρει αυτός
λημέρια που μόνο άγρια θηρία πλησιάζουν. Εκεί θα πάει να πλαγιάσει. Θα ήθελε
προηγουμένως να φιλήσει το κορίτσι του, αλλά αυτό δε γίνεται. Δεν μπορεί να
τάχεις πάντα όλα. Άφησε τ’ αυτοκίνητο έξω απ’ το σπίτι, πήρε το όπλο και
ξεκίνησε με τα πόδια. Την τελευταία στιγμή του κατέβηκε η ιδέα. Γύρισε πίσω και
πήρε μαζί του και την κυνηγητική καραμπίνα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Ωραία ιδέα τελικά. Ας νομίζουν ότι πάω για κυνήγι». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Αυτό έχει γίνει τόσες και τόσες φορές στο παρελθόν. Το ενδεχόμενο του
ατυχήματος είναι μια λύση. Είχε πολύ δρόμο μπροστά του. Ναι! Αυτό το άσπλαχνο
πλάσμα που έβαψε τα χέρια του με αίμα αθώων, αυτό το αρπακτικό τσακάλι
ντρεπόταν. Μόνο όμως για τον προσωπικό του ευτελισμό στα πρόσωπα που αυτός
αγαπούσε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif;">17.
</span></i></b><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Η ισορροπία των σκοπιμοτήτων<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Οι
μέρες περνούσαν χωρίς εξελίξεις. Ο αρχικός ενθουσιασμός του Υπομοίραρχου
ξεφούσκωνε λίγο- λίγο. Από την κεντρική υπηρεσία, σιγή ασυρμάτου. Ο ντόπιος
προϊστάμενος; Κι αυτός του έκανε μόνο
μούτρα. Χωρίς εξηγήσεις. Ήταν να σκάσει. Ευτυχώς οι εξελίξεις ήρθαν και τον
καπάκωσαν. Ο φυσικός αυτουργός του εγκλήματος κάποια στιγμή κατέληξε. Κάτι που
αναμενόταν βεβαίως και δεν αποτέλεσε έκπληξη για κανέναν.. Πίσω άφησε μόνο την επικυρωμένη κατάθεσή του. Η
δεύτερη εξέλιξη ήταν κι η σημαντικότερη. Ο πρώην Μοίραρχος ήταν άφαντος. Η
γυναίκα του δήλωσε την εξαφάνισή του, αλλά μέχρι τώρα οι έρευνες δεν έφεραν
αποτέλεσμα. Το πιθανότερο προς το παρόν ενδεχόμενο είναι να έπαθε κάποιο
ατύχημα στην κυνηγητική του εξόρμηση. Μόνο αυτός υποπτευόταν, μετά την
τελευταία συζήτηση μαζί του, ότι υπάρχει κι άλλο ενδεχόμενο: Η εθελούσια
αποχώρηση απ’ τη ζωή. Είχαν γι’ αυτόν σφίξει τόσο τα πράγματα που δύσκολα θα
την έβγαζε καθαρή. Αυτές τις υποψίες του δεν θα τις κοινολογούσε σε κανέναν.
Ίσως να έχει κι αυτός μια έμμεση συμβολή στην κατάληξη αυτή. Μονολόγησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Να σου πω κάτι; Θα ήταν η μόνη και τελευταία γενναία πράξη εκ μέρους
του».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Τότε ήρθε το σήμα. Ο τοπικός προϊστάμενος τον ενημέρωσε ότι πρέπει να
παρουσιαστεί εντός της επόμενης ημέρας στο Στρατηγό, τον Επιθεωρητή Βορείου Ελλάδος
«δι’ υπόθεσιν του», στη διοίκηση της Θεσσαλονίκης. Με την προφανή ανησυχία πήρε
από τη Λάρισα το βραδινό τρένο για να βρίσκεται την άλλη μέρα εγκαίρως στον
τόπο της συνάντησης. Συνεσταλμένος βρέθηκε απέναντι στον βλοσυρό Στρατηγό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Διάβασα την αναφορά σου στην υπόθεση της δολοφονίας του Σέσκλου. Είμαι
ακόμα πλήρως ενήμερος των τελευταίων εξελίξεων. Νομίζουμε ότι η υπόθεση πρέπει
να κλείσει, να πέσει ταφόπλακα στα γεγονότα που συνέβησαν στην περιοχή.
Μερικές πράξεις δεν τιμούν το Σώμα και
δεν είναι εποχή να συμβάλουμε εμείς στην ήδη τραυματισμένη του εικόνα. Η εντολή
που έχω είναι σαφής και δεν υπάρχουν περιθώρια αντιρρήσεων. Η υπόθεση κλείνει.
Όχι, δεν πάει στο Αρχείο. Όλα τα έγγραφα και οι καταθέσεις, γύρω από την
υπόθεση αυτή θα καταστραφούν. Ο θύτης πέθανε και με βάση μια έρευνα που κάναμε
αρμοδίως αυτές τις μέρες δεν ενημέρωσε κανέναν άλλο για την πράξη του.
Συγγενείς δεν έχει. Άρα πήρε το μυστικό της πράξης μαζί του στον τάφο. Ο
Μοίραρχος της περιοχής σύμφωνα με τοπικές εκτιμήσεις χάθηκε οριστικά σε
ατύχημα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Χωρίς διακοπή συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Βεβαίως, εσύ έκανες καλή δουλειά και η υπηρεσία το αναγνωρίζει. Προς
αναγνώριση των υπηρεσιών σου ανακοινώνω ότι από σήμερα μετατίθεσαι στη
διεύθυνση δίωξης του εγκλήματος στη Θεσσαλονίκη και εγώ με προσωπική μου
αναφορά που θα γίνει εγκαίρως σε προτείνω για προαγωγή σε Μοίραρχο για την
επόμενη περίοδο των κρίσεων». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Κάτι μέσα του διαμαρτυρόταν, σίγουρα η εξέλιξη δεν του άρεσε, μα το
δόλωμα που περιλάμβανε η πρόταση, ήταν τόσο δελεαστικό, που τον τουμπάρισε. Απάντησε
θετικά χωρίς καθυστέρηση κι η φάση της σταδιοδρομίας του στη Λάρισα έληξε
οριστικά. Τουλάχιστον το τομάρι στο Σέσκλο αυτοτιμωρήθηκε. Ήταν κι αυτό ένα
είδος κάθαρσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif;">18.</span></i></b><i><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></i><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Η αυλαία
πέφτει<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
Φωτεινή τον είχε εδώ και μέρες ενημερώσει για την εξαφάνιση του πατέρα της. Ο
ίδιος δεν μπορούσε πρακτικά να τη βοηθήσει. Δεν ήταν σε ψυχολογική θέση να
επισκεφθεί προς το παρόν το χωριό και της το είπε. Η ίδια είχε αυτό το διάστημα
εγκατασταθεί στη Λάρισα για να
συμπαρασταθεί στην απαρηγόρητη μητέρα της. Είχαν πάει κι οι δυο τους
επανειλημμένως στο χωριό, είχαν ψάξει παντού, αλλά καμία θετική πληροφορία
μέχρι τώρα δεν τους είχε έρθει. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Από το σπίτι έλειπε η κυνηγητική καραμπίνα κι αυτό ήταν η βάση της
επικρατούσας άποψης για την τύχη του. Πρέπει να έπαθε ατύχημα στη διάρκεια του
κυνηγιού. Χωροφύλακες, με την πρόσθετη βοήθεια ειδικών δυνάμεων του στρατού και
ντόπιων κατοίκων ερεύνησαν εξονυχιστικά όλες τις πιθανές τοποθεσίες γύρω από το
χωριό χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Οι έρευνες κατέληγαν σε αποτυχία και άρχισε να
συνειδητοποιείται ο χαμός του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Για τη μάνα ο ξαφνική εξαφάνιση του άνδρα της ήταν μεγάλο χτύπημα. Για
την ίδια, τα αισθήματα ήταν αμφίσημα. Βεβαίως ήταν ο πατέρας της κι όλα τα
χρόνια είχε ρουφήξει την ιδιαίτερη αγάπη που της είχε. Η απώλεια του ήταν
σημαντική. Όμως μια σειρά ενδείξεων αμαύρωσαν την εικόνα που μέχρι τώρα είχε
για τον ίδιο. Η υπαινικτική αναφορά του Κώστα ότι κι ο πατέρας της είναι πίσω
από την περιπέτειά του την οδηγούσαν στην μυστική εσωτερική παραδοχή ότι η
ξαφνική εξαφάνιση του ήταν για την περίπτωση του το καλύτερο ενδεχόμενο. Η ίδια
υποπτευόταν ότι ίσως δεν ήταν τυχαίο γεγονός η εξαφάνιση. Ίσως να ήταν η
τελευταία προσφορά στη κόρη του να μη ζήσει την διαπόμπευση του εν ζωή. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Οι
ανάγκες της ζωής, τους προσγείωσαν στην πραγματικότητα. Έπρεπε να πάει
απαραίτητα στη Θεσσαλονίκη για την τελευταία εξεταστική της περίοδο. Η
αναστάτωση των τελευταίων ημερών δεν της είχαν αφήσει το χρόνο να προετοιμαστεί
καλά στα υπόλοιπα μαθήματα μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών της. Στις λίγες
μέρες, που είχε στη διάθεση της, έκανε εξαντλητικά ωράρια διαβάσματος και οι
καλές βάσεις που είχε από τα προηγούμενα χρόνια έφεραν, ίσως ανέλπιστα, καλά
αποτελέσματα. Όταν με την ωρίμανση του χρόνου ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα
είδε ότι η φάση αυτής της ζωής έκλεισε οριστικά και μάλιστα με επιτυχία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Με
τον Κώστα είχαν συχνή επαφή. Μέχρι τώρα αυτός αποκλειστικά ανέβαινε στη
Θεσσαλονίκη κάθε τόσο και ζούσαν ιδιωτικά και με διακριτικότητα τον έρωτά τους.
Ήταν δεμένοι πια με τα δυνατά αισθήματα, αυτά που νιώθουν δυο άνθρωποι που τα
βρήκαν μεταξύ τους. Ακόμα δεν είχαν κοινοποιήσει σε κανέναν την απόφασή τους να
ενώσουν για πάντα τη ζωή τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Όταν μετά από λίγες μέρες ορκιζόταν στο Πανεπιστήμιο, χωρίς να υπάρξει
καμιά προσυνεννόηση, βρήκε στην έξοδο τον δικό της να την περιμένει. Ήταν μια
απρόσμενη αλλά συγχρόνως και μια ευπρόσδεκτη έκπληξη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Είναι παράδοση γλυκιά μου! Έτσι με περίμεναν και μένα στα Προπύλαια οι καλοί
μου θετοί γονείς. Το ρολόι που φοράω τόσα χρόνια στα χέρια μου ήταν το γλυκό
τους δώρο για το πτυχίο μου. Άπλωσε κι εσύ το χέρι σου. Ένα κομψό και μοντέρνο
ρολόι βρέθηκε γύρω από το χέρι της»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Αγαπητή συνάδελφε, ελπίζω στη συνεργασία μαζί σου στο μέλλον»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
συγκίνηση που ένιωσε ήταν τόση, που τα μάτια της γέμισαν δάκρια. Δεν είχε
ειδοποιήσει κανέναν για την ορκωμοσία της. Η μάνα της ακόμα ήλπιζε ότι κάποια
στιγμή ο άνδρας της θα εμφανιστεί μπροστά της σώος κι αβλαβής. Η ελπίδα
πεθαίνει τελευταία. Αντίθετα αυτή είχε πειστεί ότι ο πατέρας της είχε επιλέξει
την εθελούσια αποχώρηση από τη ζωή. Ο Κώστας- πώς το είχε μάθει- κι ήταν στη
κατάλληλη θέση την σωστή στιγμή; Ο καλός της είχε φροντίσει μόνος του να
πληροφορηθεί την ακριβή μέρα κι ώρα της ορκωμοσίας των νέων πτυχιούχων. Έτσι
εξηγείται η τόσο όμορφη εδώ παρουσία του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Τώρα θα κάνουμε αυτό που έκαναν και σε μένα. Θα πάμε σ’ ένα καλό
εστιατόριο να φάμε και με την ευκαιρία θα συζητήσουμε μερικά πράγματα που
ωρίμασαν πια».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όταν
το βράδι βρέθηκαν πάλι μαζί αυτός πήρε την πρωτοβουλία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Αποφάσισα οριστικά κι αμετάκλητα να θάψω την αρχική μου προέλευση. Ο Νικόλας
Δημητρίου πέθανε μαζί με τον πατέρα του εκείνη τη σκληρή μέρα του 1949. Άρα στη
μάνα σου θα με συστήσεις με το σημερινό μου όνομα: Κώστας Μπαλτάς από την
Αετοράχη Ιωαννίνων. Η εκδίκηση που όφειλα στους δικούς μου δόθηκε με το πέρασμα
του χρόνου, χωρίς τη δική μου- ανώφελη άλλωστε- παρέμβαση. Πρέπει από εδώ και
πέρα να τα ξεχάσω όλα. Η νεκρανάσταση των παλαιών καταστάσεων μόνο προβλήματα
θα μου δημιουργούσε. Όπως πάντα η κυρά Θάλεια είχε κι εδώ δίκαιο».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Χωρίς διακοπή συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Τώρα που τελείωσες δεν έχει νόημα η παραμονή σου στη Θεσσαλονίκη. Θα κλείσουμε
το φοιτητικό σου σπιτικό και θα μεταφέρουμε τα πράγματά στη Λάρισα. Τότε θα
ζητήσω το χέρι από τη μάνα σου και θα παντρευτούμε. Θα έρθεις στο δικό μου
γραφείο στην Αθήνα να κάνεις εκεί την εξάσκησή σου. Κάποια στιγμή πρέπει να
έρθουν και τα παιδιά. Να μην έχουν τη δική μας ερημιά κι ατυχία. Μοναχοπαίδια
ίσον καταδίκη. Το ξέρεις. Ελπίζω εμείς να σπάσουμε αυτήν την παράδοση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Δεν
άντεξε να τον αφήσει παραπέρα να μιλάει μόνο αυτός. Με αποφασιστικότητα
συνέχισε η ίδια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Στοπ! Πάρε μια ανάσα καλέ μου. Τα είπες όλα αλλά δεν σκέφτηκες τις δικές μου
απόψεις κι επιθυμίες. Μην προκαταλαμβάνεις όλα τα πράγματα. Συμφωνώ πλήρως για
την νέα ταυτότητα. Κι εγώ έχω την ίδια άποψη. Θα ανακατευτούν πολύ τα πράγματα
σε άλλη περίπτωση. Να σε συστήσω στη μάνα μου; Βεβαίως. Είσαι ο άνδρας της ζωής
μου και κάποτε θα σε παντρευτώ. Ξεχνάς όμως αγαπητέ μου ότι η υπόθεση του πατέρα
είναι ακόμα ανοιχτή. Η μάνα ούτε να
συζητήσει δεν θα θέλει για άλλα
ενδεχόμενα. Φαντάζεσαι τι θα πει για γάμους. Βρισκόμαστε σε περίοδο πένθους
και, άσχετε πρωτευουσιάνε μου, πρέπει να σέβεσαι τα ήθη κι έθιμα της επαρχίας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Μέχρι πότε θα διαρκέσει αυτή η περίοδος;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Κάνε λίγο υπομονή και θα έρθουν όλα όπως τα είπες»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Την
άλλη μέρα πακετάρισαν όλα τα προσωπικά της είδη, που θα τα μετέφεραν με τ’
αυτοκίνητο του Κώστα. Τα λίγα έπιπλα του φοιτητικού δωματίου τα πήρε η
μεταφορική εταιρεία να τα στείλει στη διεύθυνσή της στη Λάρισα. Δεν ήταν
πράγματα αξίας αλλά είχαν συναισθηματικό φόρτο, που την υποχρέωνε να μην τ’
αποχωριστεί. Με αισθήματα μελαγχολίας
έφυγαν από το σπίτι. Είχαν εκεί μέσα όμορφες αναμνήσεις. Εκεί, σ’ αυτό το
δωμάτιο, για πρώτη φορά και οι δυο τους ένιωσαν τη χαρά της ερωτικής ένωσης,
εκεί μέσα τόσους μήνες ζούσαν, στις συχνές επισκέψεις του Κώστα στη
Θεσσαλονίκη, τον κρυφό μέχρι τώρα έρωτά τους. Τώρα έμενε η εκκρεμότητα με την
μάνα της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Υπήρχε μια λογική συγκίνηση, όταν για πρώτη φορά περνούσε το κατώφλι του
σπιτιού της Φωτεινής. Τα αισθήματά του ήταν ανάμεικτα. Ήταν το σπίτι του
κτήνους, αλλά και της αγαπημένης του Φωτεινής. Τότε μέσα του πήρε την απόφαση.
Θα τους πάρει όλους στην Αθήνα, στο σπίτι που τον γέμισε αγάπη και καλοσύνη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Μετά μερικές στιγμές αμηχανίας η μάνα της Φωτεινής- η κυρα Λένα- άνοιξε
την αγκαλιά της και τον δέχτηκε μ’ όλη τη θέρμη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Να! Ο νέος άνδρας που χρειάζεται το σπίτι μας. Με την ευχή μου. Ο Θεός να σας
φυλάει πάντα απ’ το κακό, παιδιά μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Απευθυνόμενη σ’ αυτόν του το πέταξε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Για να σε διαλέξει το κορίτσι μου, καλός θα είσαι».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
Φωτεινή έλαμπε από ικανοποίηση από την αντίδραση της μάνας της. Αυτή τη στιγμή
επενέβη η ίδια πριν η βιασύνη του Κώστα δημιουργήσει αντιδράσεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Άκου μαμά. Θα σου πω μερικά πράγματα. Σκέψου ήρεμα και σαν μάνα μιας κόρης που
μεγάλωσε πια. Η απώλεια του μπαμπά ήταν για μας μεγάλο πλήγμα. Αλλά ωρίμασε ο
χρόνος να πιστέψουμε και εμείς αυτό που όλοι μας λένε. Ο μπαμπάς χάθηκε. Χάθηκε
οριστικά! Δυο είναι τα ενδεχόμενα. Ή να μας παράτησε με τη θέλησή του κάτι που
κι οι δυο ξέρουμε ότι δεν μπορούσε ποτέ να συμβεί ή κατά το κυνήγι κάπου να
γλίστρησε, κάπου να έπεσε, χωρίς να το θέλει και δεν μπόρεσε να σηκωθεί. Από
τότε έχουν περάσει μήνες και όσο κι αν είναι σκληρό για μας κάθε ελπίδα
εξανεμίστηκε. Πρέπει να το πάρουμε απόφαση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Πριν
η μάνα της προλάβει να πει ο,τιδήποτε η ίδια συμπλήρωσε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Η
ζωή συνεχίζεται, μάνα. Λυπάμαι που δεν πρόλαβε να με δει πτυχιούχο δικηγόρο. Θα
χαιρόταν τόσο πολύ. Αλλά δεν γίνεται να περιμένω άλλο. Πρέπει να κάνω την
εξάσκησή μου, πρέπει να ασκήσω το επάγγελμα που σπούδασα. Θα πάω στην Αθήνα στο
γραφείο του Κώστα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Μα είχαμε κανονίσει στον ξάδερφό μου, τον Περικλή εδώ στη Λάρισα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Από τότε οι όροι άλλαξαν. Θα φτιάξω οικογένεια μαζί του. Γίνεται εγώ να είμαι
εδώ κι ο Κώστας στην Αθήνα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Να
έρθει αυτός στη Λάρισα».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Μα
είναι γραμμένος στο σύλλογο της Αθήνας κι εκεί μπορεί κυρίως να δικηγορεί. Δεν
θέλεις η κόρη σου να κάνει σταδιοδρομία, δε θέλεις η κόρη σου να σου κάνει
εγγονάκια; Μπορείς να έρχεσαι όποτε θέλεις. Υπάρχει σπίτι μεγάλο να σε
φιλοξενήσει, αλλά και να καθίσεις μόνιμα. Το σπίτι της Λάρισας θα το κρατήσουμε
γιατί θέλουμε κι εμείς να ερχόμαστε όποτε μπορούμε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
μάνα της δεν μπορούσε να φέρει αντίρρηση μπροστά στη λογική της κόρης της. Ήταν
πια επιστήμονας, δεν ήταν το κοριτσάκι που παλαιά κρατούσε στην αγκαλιά της. Με
πόνο ψυχής συμφώνησε σ’ ό,τι είπε η κόρη της, αλλά ποτέ δεν μπορούσε να δεχθεί
τον οριστικό αφανισμό του άνδρα της. Θα έμενε στο σπίτι της Λάρισας και θα τον
περίμενε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Ποτέ δεν ξέρεις» είπε από μέσα της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Να έρχεστε τακτικά να σας βλέπω. Βλέπεις δεν έχω άλλους δικούς μου ανθρώπους.
Εσείς μου μείνατε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Θα ερχόμαστε μάνα αλλά θα σε παίρνουμε και για λίγο μαζί μας στην Αθήνα. Κάθε
μέρα θα σου τηλεφωνώ τα νέα μας. Δεν χανόμαστε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Όλο
αυτό το διάστημα ο Κώστας παρέμεινε σιωπηλός και δεν επενέβη καθόλου. Μόλις
όμως μπόρεσε της σφύριξε γεμάτος ικανοποίηση στ’ αυτί<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Είσαι γεννημένη για δικηγόρος, μωρό μου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
Φωτεινή ευχαριστημένη απ’ το σχόλιό του, του ανταπάντησε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Δικηγόρος είσαι, Εσύ ξέρεις!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Ε</span><span style="font-family: "Cambria",serif;">τοίμασε
τα πρώτα πράγματα που θα έπαιρνε μαζί της και αναχώρησε για τη νέα φάση της
ζωής της. Για πρώτη φορά θα συζούσαν μαζί και παρά την εξωτερική άνεση που
έδειχνε, από μέσα της την έτρωγε η αγωνία. Θα πάει καλά το πράγμα ή η καθημερινή
κοινή συμβίωση θα υποβαθμίσει την αγάπη του Κώστα γι’ αυτή;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Για τον εαυτό της δεν έβαζε τέτοιο ερώτημα. Ο Κώστας ήταν η ζωή της. Ο
ίδιος συνεννοήθηκε με τους συνεργάτες του στο γραφείο και δεν βρήκε αντίρρηση
να πάρει βοηθό του στο γραφείο την Φωτεινή. Ήδη ως επαγγελματίας είχε
προχωρήσει μέσα στο γραφείο. Δεν ήταν ο αρχικά υπάλληλος δικηγόρος. Είχε
αναπτυχθεί σε γνώσεις, σε σχέσεις και είχε φέρει στο γραφείο και δικούς του
πελάτες. Θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να ανοίξει δικό του γραφείο και να πάει
πολύ καλά. Το θέμα ήταν τακτοποιημένο εξαρχής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τον
επόμενο μήνα πήγαν δυο φορές στη Λάρισα να απαλύνουν κατά το δυνατόν της
αντιδράσεις και τη μοναξιά της μάνας της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Με τον καιρό θα συνηθίσει», είπε η ίδια η Φωτεινή<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">19. Η νέα οικογένεια<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">Δεν πέρασαν λίγοι μήνες και η Φωτεινή πήρε
την άδεια άσκησης επαγγέλματος. Κάθε μέρα ανελλιπώς πήγαιναν μαζί στο γραφείο
και έμπαινε όλο και περισσότερο μέσα στο κλίμα της καθημερινής ρουτίνας.
Σιγά-σιγά μετέφεραν στην Αθήνα όλα τα προσωπικά της είδη από τη Λάρισα και η
μάνα της χώνευε μέρα με τη μέρα την οριστική αλλαγή. Έκανε όλες τις απαραίτητες
αλλαγές στο σπίτι, με βάση το δικό της γούστο. Αντικατέστησε έπιπλα,
διαρρύθμισε τους χώρους να γίνουν πιο λειτουργικοί. Είχε την απόλυτη
εξουσιοδότηση από τον Κώστα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Εσύ είσαι η νοικοκυρά του σπιτιού. Κάνε ό,τι αλλαγές κρίνεις σκόπιμες».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ένα
βραδινό ενώ μόλις είχαν ξαπλώσει στο κρεβάτι η Φωτεινή μ’ ένα πονηρό χαμόγελο
του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Να σε ρωτήσω κάτι, κύριε; Εσύ δεν θα με στεφανωθείς; Μόνο σπιτωμένη θα μ’
έχεις; Το παιδί που περιμένω, μπάσταρδο θα γεννηθεί;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο
Κώστας πετάχτηκε σαν ελατήριο όρθιος από το κρεβάτι <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Τι
είναι αυτά που λες κυρά μου; Σήκω πάνω να σε σφίξω στην αγκαλιά μου. Το ξέρεις
πολύ καλά πόσο ευτυχισμένο με κάνεις! Καλά, από πότε το ξέρεις και δεν μου
είπες τίποτα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Πρώτα ήθελα να σιγουρευτώ. Σήμερα το απόγευμα που «πήγα για ψώνια» σύμφωνα με
την ενημέρωση που σου έκανα, στην πραγματικότητα πήγα στο γιατρό και μου το
επιβεβαίωσε. Αμέσως το μαθαίνεις πρώτος εσύ».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Ο
γάμος θα γίνει το ταχύτερο δυνατόν. Εσύ ειδοποίησε τη μάνα σου και φρόντισε να
έρθουν τα αναγκαία χαρτιά. Όλα τ’ άλλα ας τα πάνω μου. Δεν θα σ’ αφήσω να πας
στην εκκλησία φουσκωμένη!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ας κάνω μια σκέψη. Τι θα έλεγες ο γάμος μας να γίνει στο χωριό;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Θα το ήθελα και εγώ αγάπη μου, αλλά ακόμα δεν είμαι έτοιμος γι’ αυτό το άλμα.
Θα γίνει κάποια στιγμή, αλλά όχι τώρα. Ίσως αργότερα. Μπορείς να καλέσεις
όποιους θέλεις από τους φίλους σου. Το ίδιο θα κάνω κι εγώ. Πάντως μέχρι τώρα ο
κύκλος των γνωριμιών μας δεν είναι ιδιαίτερα πλατύς. Στο μέλλον αυτός
φαντάζομαι κι ελπίζω θα αλλάξει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Μέσα σε δεκαπέντε μέρες όλα είχαν τελειώσει. Η νέα εξέλιξη ήταν η μόνιμη
εγκατάσταση της μάνας της στην Αθήνα. Δε γινόταν και διαφορετικά. Στη διάρκεια
της εγκυμοσύνης χρειαζόταν προσοχή και φροντίδα κι η μάνα της δεν μπορούσε να
την αφήσει μόνη. Ήθελε δεν ήθελε χώνεψε το χαμό του άνδρα της. Άλλωστε μετά τον
τοκετό ποιος, αν όχι αυτή, θα κρατάει και θ’ αναστήσει το παιδί, αφού κι οι δυο
καθημερινά πηγαίνουν στο γραφείο;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Ο
Κώστας άρχισε να προβληματίζεται αν οι χώροι του πάνω ορόφου ήταν αρκετοί να
τους χωρέσει όλους, ιδιαίτερα με την προοπτική της αύξησης των μελών της
οικογένειας. Δυο ήταν οι λύσεις. Να καταργήσει το φούρνο και με κατάλληλες
διαρρυθμίσεις κι επιδιορθώσεις να μετατρέψει ολόκληρο το οίκημα σε κατοικία. Η
δεύτερη λύση ήταν να υλοποιήσει το σχέδιο των θετών γονέων του. Να χτίσει
εξαρχής καινούριο σπίτι στο οικόπεδο της Βούλας που είχε κληρονομήσει. Δεν θα
το αποφάσιζε μόνος του. Με την πρώτη ευκαιρία θα το συζητούσε με τη Φωτεινή.
Προς το παρόν εκείνο που προείχε είναι ο ερχομός του πρώτου παιδιού τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Η αγωνία ήταν συνεχής. Ιδιαίτερα για τον ίδιο. Ρουφούσε με αγωνία μέρα
με τη μέρα τον ερχομό του παιδιού του. Πρωτάρηδες κι οι δυο, τώρα θα έπαιρναν
το βάπτισμα του πυρός. Ο χρόνος κυλούσε αργά, αλλά κάποια στιγμή ήρθε το
πλήρωμα του χρόνου. Η Φωτεινή, η μεγάλη και μοναδική αγάπη του, έφερε στον
κόσμο ένα υγιέστατο κι όμορφο αγοράκι. Όλοι ήταν ξετρελαμένοι. Η βοήθεια κι η
συμβολή της γιαγιάς ήταν πολύ πιο σοβαρή απ’ ότι αρχικά φαντάζονταν κι οι δυο.
Η Φωτεινή γέμιζε ως άνθρωπος σφίγγοντας στην αγκαλιά της το σπλάχνο της κι ο
περήφανος πατέρας χωρίς να το θέλει έφερε στη μνήμη του εκείνο το φοβισμένο
εννιάχρονο παιδί που έμπαινε πεινασμένο στο φούρνο του κυρ Νίκου. Γιατί η ζωή
είναι τόσο σύντομη; Γιατί να μην ζουν αυτός κι η κυρά Θάλεια να μοιραστεί μαζί
τους αυτή τη μεγάλη χαρά που τον έπνιγε. Γιατί δεν είναι κοντά του ο φυσικό του
πατέρας να του πει περήφανα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Πατέρα όχι μόνο σώθηκα. Μεγάλωσα, σπούδασα, παντρεύτηκα και τώρα
κοίτα: Σου έκανα και εγγονάκι!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><i><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> 20. Η επίσκεψη στο χωριό <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">Ο ερχομός του πρώτου παιδιού, τους άλλαξε
τη ζωή. Τους ωρίμασε ξαφνικά λες κι ο χρόνος πάτησε γκάζι και κύλισε με
μεγαλύτερη ταχύτητα από το συνηθισμένο ρυθμό του, λες κι άφησε με μιας όλο το
απόσταγμα της εμπειρίας μέσα τους που θα μαζευόταν στην κανονική ομαλή διαδρομή
του. Το νιώσανε κι οι δυο ταυτόχρονα χωρίς καν να το συζητήσουν. Σ’ αυτές τις
περιπτώσεις δεν απαιτούνται λόγια να το συμφωνήσουν. Μόνο μια απλή ματιά, μια μικρή χειρονομία,
ένα απαλό χάδι μπορούν ν’ αντικαταστήσουν τα χίλια λόγια. Αυτά είναι που
επικυρώνουν τη συμφωνία. Μια ματιά λίγων δευτερολέπτων δεν ήταν άλλωστε και η
μεταξύ τους αναγνώρισή κι επικοινωνία; Χρειάστηκε τίποτα άλλο να προστεθεί για
να επισφραγισθεί ο έρωτάς τους;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Τότε και μόνο τότε ένιωσε ότι μπορεί να επισκεφτεί το χωριό του. Είχε
τον εξοπλισμό σε αντοχή και δύναμη ν’ ανταπεξέλθει όλες συναισθηματικές
δυσκολίες που ενδεχομένως θα του έρχονταν. Ναι! Ο ερχομός του παιδιού έφερε πολλά
καλά μαζί του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Το επόμενο καλοκαίρι ήταν το καλοκαίρι του ’73. Με τη Φωτεινή το
συζήτησαν και μαζί πήραν την απόφαση. Ιούλιο μήνα που ο τζίτζικας έσκαγε έξω.
Ταξίδεψαν οικογενειακώς, το παιδί στην αγκαλιά της πανταχού παρούσας, αλλά και
τόσο απαραίτητης, πεθεράς του. Ο χαμός του άνδρα της είχε ήδη χωνευτεί, απλώς
κάθε τόσο τον ανάφερε που δεν πρόλαβε να χαρεί τον εγγονό του. Η Φωτεινή, πιο
ρεαλίστρια, είχε ήδη υποβάλλει στις αρμόδιες αρχές τα χαρτιά για την επίσημη
επικύρωση της αφάνειάς του. Έπρεπε να αρθούν οι συνταξιοδοτικές και
κληρονομικές εκκρεμότητες που αυτομάτως δημιούργησε η εξαφάνισή του και η μη
ανεύρεση του σώματός του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Όταν από μακριά πρωτοφάνηκε το χωριό του μια συγκίνηση κι ένα
καρδιοχτύπι τον κατέλαβαν. Προσπάθησε οι άλλοι να μην καταλάβουν, αλλά μπορούσε
να ξεφύγει από το παρατηρητικό βλέμμα της Φωτεινής που τον ήξερε σαν κάλπικη
δεκάρα; Μ’ ένα χάδι κι ένα φιλί αποπειράθηκε να τον ηρεμήσει. Η πεθερά του
ανίδεη των γεγονότων γεμάτη περηφάνια του έλεγε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Κοίτα Κώστα τι όμορφο που είναι το χωριό μας! Δεν είναι πραγματικά όμορφο;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ναι μαμά όμορφο είναι, απάντησε αυτός».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ας τον ήσυχο μάνα οδηγεί τώρα κι έχουμε μέσα στο αυτοκίνητο το παιδί»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Επενέβη πυροσβεστικά η Φωτεινή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Δεν είπα κάτι κακό. Το χωριό μας παίνεψα», παραπονέθηκε η μάνα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Όλα είναι εντάξει. Άλλωστε σε λίγο φτάνουμε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Πράγματι σε λίγα λεπτά μπήκαν στα πρώτα σπίτια και το σπίτι της Φωτεινής
ήταν από την ίδια πλευρά, πριν φτάσεις στην πλατεία με τα πλατάνια και την
εκκλησία του Άη Δημήτρη. Ο Κώστας πολύ
λίγα πράγματα θυμόταν από τα παιδικά του χρόνια. Μέσα στα τόσα χρόνια της δικής
του απουσίας είναι φυσικό να γίνανε πολλές αλλαγές. Το χωριό είχε μεγαλώσει,
μια σειρά καινούρια και μοντέρνα σπίτια είχαν χτιστεί, τα στενά κι ανώμαλα
μονοπάτια είχαν διαμορφωθεί σε βατούς δρόμους για τ’ αυτοκίνητα. Λίγα πράγματα
του θύμιζαν το παλαιό χωριό του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Τακτοποίησε τους δικούς του στο σπίτι και μετέφερε όλα τα πράγματα μέσα.
Ο γιος του κουρασμένος από το ταξίδι είχε πέσει σε βαθύ ύπνο και ταχτοποιήθηκε
στο σε ένα από τα κρεβάτια. Η πεθερά του άνοιξε παράθυρα να φύγει η μυρουδιά
της κλεισούρας κι άρχισε να τακτοποιεί τα πράγματα. Η Φωτεινή τον ξενάγησε
στους χώρους του σπιτιού και της αυλής. Υποπτευόμενη την ψυχική του αναστάτωση
δεν έκανε καμιά αναφορά στις παλιές της αναμνήσεις και τη ζωή τους με τον
πατέρα. Απλώς διαισθανόμενη την ανάγκη κι αδημονία που θα είχε, του είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Πότε θα πας για αναγνώριση. Θέλω να είμαι κι εγώ μαζί σου! Αύριο θα πάμε όλοι
μαζί στη θάλασσα. Ο γιος σου έχει ανάγκη λίγης δροσιάς».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
πρότασή της δεν του δημιουργούσε δυσκολία. Ίσα- ίσα την ήθελε κοντά του, έναν
συμπαραστάτη που τον αγαπούσε, ήξερε τις καταστάσεις και τον καταλάβαινε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> « Ας
ξεκουραστούμε λίγο και σε μια ώρα ξεκινάμε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
πεθερά του είχε βγει για ψώνια και σε λίγο θα έβαζε στο τσουκάλι το φαγητό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Πράγματι έτσι κι έγινε. Ξεκίνησαν μαζί προς την πλατεία και οι
ενδιάμεσες συναντήσεις γνωστών της Φωτεινής έσπαγαν την ένταση που μέσα του
πήγαινε ν’ αυξηθεί. Χαιρετούρες κι αγκαλιάσματα! Να συστήσει με περηφάνια τον
άνδρα της κι όλα τα παρόμοια. Όλους τους ήξερε κι όλοι με χαρά την υποδέχονταν.
Για τον ίδιο όλοι ήταν άγνωστοι κι αυτό ήταν αναπόφευκτο. Έφυγε πριν από 23
χρόνια μικρό παιδί κι επέστρεφε ολόκληρος άνδρας παντρεμένος και με παιδί.
Πόσοι άραγε από τους συγχωριανούς εκείνης της περιόδου βρίσκονται σήμερα εν ζωή
και ποιος μπορούσε στον ψηλό κι εύσωμο άνδρα να αναγνωρίσει το μικρό γιο του
Αλέκου Δημητρίου. Ο χρόνος είναι ο θεραπευτής, αλλά κι ο νεκροθάφτης των
πάντων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Την
πλατεία την αναγνώρισε, όπως και την εκκλησία. Βέβαια έλειπαν μερικά δέντρα και
πολλά απ’ τα σπίτια της πλατείας είχαν μετατραπεί σε καφενεία και καταστήματα, αλλά
αυτό δεν ήταν φυσικό επακόλουθο της προόδου; Κι εκκλησία είχε ανακαινιστεί και
ολοκληρωθεί απ’ ότι αυτός θυμόταν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Προχώρησαν από την άλλη μεριά του χωριού. Κι
εδώ οι αλλαγές ήταν το ίδιο μεγάλες. Όμως το περιβάλλον του φάνηκε λίγο πιο
γνώριμο. Αναγνώρισε κάποια σπίτια και κατάλαβε ότι βρίσκεται στη γειτονιά του.
Εδώ έπρεπε να είναι και το δικό του
σπίτι. Όταν επιτέλους έφτασε κοντά αντίκρισε ένα άμορφο σωρό από χαλάσματα.
Τίποτα όρθιο δεν υπήρχε. Δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τα δάκριά του. Η Φωτεινή τον
αγκάλιασε σφικτά και του ψιθύρισε στ’ αυτί: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ψυχραιμία αγάπη μου, ψυχραιμία! Εσύ πέρασες τόσα και τόσα. Μη λιποψυχήσεις
τώρα. Υπάρχει γύρω κόσμος και μας βλέπει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ρώτησε έναν σε παρακαλώ. Ποιοι κάθονταν εδώ;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
ίδια δεν συμφωνούσε, αλλά αυτή τη στιγμή δεν μπορούσε να του φέρει αντίρρηση.
Βασιλική διαταγή και τα σκυλιά δεμένα. Τον ένιωθε να τρέμει κι έπρεπε να
προσέξει μην υπερβεί τα όρια. Ρώτησε έναν νεαρό αλλά δεν ήξερε τίποτα <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Ρωτήστε την κυρά- Κατίνα απέναντι. Αυτή ξέρει όλα τα παλαιά».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">Η κυρά Κατίνα ήταν ήδη στο κατώφλι του
απέναντι σπιτιού.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Τι
θέλετε παιδιά μου; Συγχωρέστε με. Δεν ακούω και καλά».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Επενέβη η Φωτεινή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ποιος καθόταν σ’ αυτό το σπίτι κυρά Κατίνα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Εσείς ποιοι είστε, που ρωτάτε, παιδιά μου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Εγώ είμαι η κόρη του Κυριακόπουλου, του Μοίραρχου. Δίπλα μου είναι ο άνδρας μου
ο Κώστας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Αχ παιδιά μου, η οικογένεια που καθόταν σ’ αυτό το σπίτι χάθηκε. Ήταν ο Αλέκος
κι η Σοφία. Καλοί άνθρωποι, αλλά εκείνα τα χρόνια τα σκληρά φύγανε πολλοί
τζάμπα κι άδικα». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Παιδιά δεν είχαν;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Είχαν ένα αγοράκι αλλά κι αυτό χάθηκε. Τι να πεις τώρα; Μόνο ο Θεός
ξέρει τι έγινε παιδί μου».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Αυτό ήταν λοιπόν. Ο χρόνος πήρε μαζί του όλες τις μνήμες. Δεν μπορούσε
να γίνει και διαφορετικά. Η επιλογή του να διατηρήσει το όνομα με τον οποίο τον
προίκισε η κυρα Θάλεια ήταν η μόνη σωτήρια λύση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
Φωτεινή αισθάνθηκε τον Κώστα να την σπρώχνει ελαφρά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Πάμε!» της ψιθύρισε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Τον ακολούθησε. Η πρώτη κρίσιμη φάση είχε περάσει χωρίς οφθαλμοφανείς
συνέπειες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Τώρα τι κάνουμε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Πάμε στο κτήμα μας, που είναι παρακάτω».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Όλα σήμερα πρέπει να γίνουν, Κώστα μου; Δεν τ’ αφήνουμε για μια άλλη
μέρα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Όχι! Θέλω να κλείσει αυτή η πληγή μια κι έξω. Να απελευθερωθώ από το βάρος που
έχω στο λαιμό και τόσα χρόνια με βασανίζει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Πάμε, αφού το θέλεις. Ξέρεις προς τα πού θα πάμε τώρα;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Φαντάζομαι πως ναι!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Μετά ένα δεκάλεπτο περπάτημα νόμισε ότι προσέγγισε την τοποθεσία. Βέβαια
πολλά είχαν αλλάξει. Το χωριό είχε επεκταθεί σε μέρη που προηγουμένως ήταν μόνο
έρημα κτήματα κι αγροί, αλλά η βασική μορφολογία του εδάφους δεν είχε αλλάξει.
Γνώρισε το κτήμα, είδε τα φυσικά του όρια από τη μεριά του ρέματος που και τότε
υπήρχε και το παλαιό τους υποστατικό ήταν σχετικά διατηρημένο. Φαίνεται κάποιος
το πρόσεχε και το καλλιεργούσε, αν και κυρίως πάντα ήταν λιοστάσι με
εκατόχρονες ελιές. Αναζήτησε τον τάφο του πατέρα του. Δεν ήταν όμως σίγουρος.
Δυο ήταν οι πιθανές τοποθεσίες. Αναζήτησε με μανία τις δυο πέτρες που είχε
βάλει πάνω στον τάφο, αλλά εις μάτην. Ο χρόνος που κύλισε άλλαξε το τοπίο, μέσα
στο κτήμα μπήκαν προφανώς τα σύγχρονα γεωργικά μηχανήματα, ανασκάλεψαν τα
χώματα, αρκετά από τα παλαιά δέντρα ξεράθηκαν, άλλα φυτεύτηκαν στις θέσεις
τους. Οι αλλαγές έκαναν μάλλον μάταιη την περαιτέρω αναζήτηση του. Έπρεπε να το
πάρει απόφαση. Κάπου εδώ από κάτω ήταν αναπαυμένος ο φυσικός του πατέρας.
Διατήρησε τη φυσική ελπίδα ότι το σώμα του πατέρα δε σκυλεύτηκε από εξωτερική
επέμβαση. Ας τον αφήσει στην ηρεμία που ίσως να βρήκε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Όμως η απορία έμενε μέσα του. Ποιος είναι ο καταπατητής. Ποιος είναι
αυτός που νέμεται τώρα την πατρική του περιουσία; Η Φωτεινή σιωπηλή κι ανήμπορη
να βοηθήσει τον παρατηρούσε γεμάτη εσωτερική ανησυχία. Τι να έψαχνε άραγε; Δεν
την είχε ενημερώσει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τότε
είδαν τον άνθρωπο να τους πλησιάζει με την απορία στο πρόσωπο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Ποιοι είστε και τι ζητάτε μέσα στο κτήμα μου;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Με
αφάνταστη δυσκολία ο Κώστας δεν έβαλε τις φωνές. Κράτησε το στόμα του κλειστό.
Ευτυχώς επενέβη η δική του κι έσωσε τα προσχήματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Είμαι η κόρη του Κυριακόπουλου και δίπλα μου είναι ο άνδρας μου Κώστας. Δικηγόρος. Του δείχνω τα
μέρη μας».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Α!
Εντάξει τότε. Καλώς ήρθατε στο χωριό».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Επενέβη ο Κώστας κι η καρδιά της Φωτεινής έσφιξε από αγωνία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Το
κτήμα αυτό δικό σας είναι; Το έχετε από τον πατέρα σας;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Όχι, δεν είναι απ’ την πατρική μας περιουσία. Το αγόρασα γύρω στο ’60
από τον Κίτσο τον Τσιτούρα. Έγινε κανονική συμβολαιογραφική πράξη. Τον ήξερες
Φωτεινή. Αυτόν που μαχαιρώσανε τελευταία μέσα στο σπίτι του. Ένα χαμένο κορμί
ήτανε, αλλά βρέθηκε με χαρτιά ιδιοκτήτης του κτήματος. Το αγόρασα σε κανονική
τιμή. Ο δολοφόνος του δεν βρέθηκε τελικά. Ο υπομοίραρχος Άρης Περδίκης ήρθε
επανειλημμένα στο χωριό αναζητώντας στοιχεία αλλά δε μάθαμε τελικά κάτι
οριστικό για το ποιος ήταν ο δολοφόνος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Το
σκέφτηκε απ’ όλες τις πλευρές ο Κώστας. Στην αρχή πνίγηκε από την αγανάκτηση
όταν είδε τη χοντροειδή αρπαγή της περιουσίας του από τους ίδιους τους
δολοφόνους. Του ήρθε να βάλει τις φωνές.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Τι λες, μωρέ, αυτό το κτήμα είναι κτήμα της οικογένειάς μου! Εδώ μέσα
σκότωσαν το 1949 τον πατέρα μου μπροστά στα μάτια μου!». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Όμως λογικές σκέψεις του κράτησαν κλειστό το στόμα. Σ’ αυτό βοήθησε
ανασταλτικά η παρουσία δίπλα του της Φωτεινής. Εκείνη τα κατάλαβε σχεδόν όλα.
Το μόνο που δεν ήξερε, αλλά ωστόσο υποπτευόταν, ήταν αν εδώ σ’ αυτό το χώρο
δολοφόνησαν το φυσικό του πατέρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Μετά από κάποια βασανιστικά δευτερόλεπτα σιωπής, ο Κώστας σχεδόν
ησυχασμένος της είπε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Πάμε, κορίτσι μου, σπίτι. Ο γιος μας θα ξύπνησε και θα μας περιμένει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Δεν
τον ρώτησε τίποτα. Αισθανόταν ότι η κρίση είχε περάσει. Ξεκίνησαν σιωπηλοί σ’
όλη την επιστροφή. Στη μάνα της, που ρώτησε είπε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Πήγαμε μια βόλτα να δείξω στον Κώστα το χωριό».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Σιγά- σιγά καταλάγιασε μέσα του η πρώτη οργή. Θα ήταν άδικο για την
οικογένειά του να τους στερήσει το γενέθλιο τόπο τους, που τόσο αγαπούσαν. Αλλά
γιατί όχι και στον ίδιο. Για την απώλεια της πατρικής περιουσίας αυτό ήταν
απόρροια της επιλογής να διατηρήσει το όνομα με το οποίο τον προίκισε από νωρίς
η κυρά Θάλεια. Βεβαίως, ιδιαίτερα για τον ίδιο, δεν ήταν το στοιχειό της
απώλειας υλικών αγαθών. Η κληρονομιά της κυρά Θάλειας είχε υποκαταστήσει στο
πολλαπλάσιο αυτά που χάθηκαν. Το θέμα ήταν κυρίως η ηθική υποχρέωση απέναντι
στους φυσικούς του γονείς. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Οι διακοπές στο χωριό συνεχίστηκαν για όλο το διάστημα που είχαν
προγραμματιστεί. Η Φωτεινή κι η μάνα της χάρηκαν μ’ όλη τη ψυχή τους όλες τις
μέρες κι ο γιος του, μέσα στο σχετικά ακόμα αγνό τοπίο του χωριού, άνθισε και
ρούφηξε όλες τις χαρές της επαρχιακής ζωής. Εκεί εκδηλώθηκε και η έμφυτη αγάπη
του για τη θάλασσα και τα ζώα. Περισσότερο ευτυχισμένη ήταν η Φωτεινή που
διαισθανόταν αρκετά και ήξερε την εσωτερική μάχη που έδωσε όλο το διάστημα ο
αγαπημένος της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Θα τα ξεπεράσει με τον καιρό όλα. Κι αυτουνού είναι το χωριό του και
στο βάθος τ’ αγαπάει».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Αυτή η εσωτερική ευφορία που ένιωσε στην επιστροφή του άνδρα της στο
χωριό του, το ξεπέρασμα του μεγάλου σκοπέλου που δηλητηρίαζε τη ζωή τους, ήταν το υπέδαφος που μέσα της
ωρίμασε η σκέψη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Αχ
Παναγία μου, ας φυτευτεί εδώ στο χωριό ο σπόρος του δεύτερου παιδιού
μας!». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> 21. Η
αποκάλυψη</span></i></b><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Η ευχή της επαληθεύτηκε σε λίγο καιρό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
αναμονή του δεύτερου παιδιού χαροποίησε και ζωντάνεψε σίγουρα όλη την
οικογένεια, αλλά αυτή τη χαρά τη σκίασαν τα τραγικά γεγονότα του Πολυτεχνείου.
Βεβαίως οι ίδιοι δεν είχαν προσωπική συμμετοχή, αλλά οι απώλειες τόσων νέων
ανθρώπων τους συγκλόνισαν, όπως κι όλη την Ελληνική κοινωνία. Ήταν φανερό ότι η
κυριαρχία των επίορκων αξιωματικών πλησίαζε προς το τέλος της. Η τελευταία μετάλλαξη της εξουσίας
τους συνοδεύτηκε και με την προδοσία της Κύπρου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Την άνοιξη του ’74 ήρθε στο κόσμο η κόρη τους. Είχαν κι άλλα τρεχάματα.
Μετά διεξοδική συζήτηση είχαν βάλει εμπρός το χτίσιμο του καινούριου σπιτιού
στη Βούλα. Δεν ήταν μόνο η ανάγκη για μεγαλύτερο χώρο. Ήταν η γενικώς
διαφαινόμενη τάση για οικιστική αποκέντρωση που είχε αρχίσει αυτήν την εποχή.
Κυρίως για τα παιδιά τους φιλοδοξούσαν το καλύτερο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
ένταση αλλά και η ανακούφιση που έφερε η μεταπολίτευση στη χώρα ήταν γι’ αυτούς
ευκαιρία για προσωπική δημιουργία κι ανάπτυξη. Δεν περισπάστηκαν σε
ενασχολήσεις που ήταν πολύ της μόδας αυτήν την εποχή, δηλαδή κόμματα ή άλλες
οργανώσεις. Ανάμεσα στο ζευγάρι υπήρχε μια απόλυτη σύμπνοια. Η δουλειά- στο
δικηγορικό γραφείο η θέση του Κώστα είχε αναβαθμιστεί- και η ανατροφή των
παιδιών. Αυτά ήταν τα κύρια μελήματά τους. Οι καλοκαιρινές διακοπές της
οικογένειας στο χωριό ήταν σχεδόν θεσμός. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Στο μυαλό του Κώστα είχε σφηνωθεί ένα όνομα: Άρης Περδίκης. Ο
αξιωματικός της χωροφυλακής που έκανε τις ανακρίσεις για τη δολοφονία του
Κίτσου Τσιτούρα. Προφανώς αυτός ήταν ένα από τα κτήνη που αφάνισαν τον πατέρα
του. Τι έγινε στην πραγματικότητα; Ποιος ήταν ο άγνωστος τιμωρός; Το όνομα του
αξιωματικού το ξανάκουσε για δεύτερη φορά μέσα στο δικηγορικό γραφείο σε μια
ποινική υπόθεση που είχαν αναλάβει. Όχι βεβαίως ο ίδιος, αφού άλλη ήταν η
ειδίκευσή του. Η αναφορά του ονόματος συνοδεύτηκε από θετικά σχόλια για τον επαγγελματισμό
του. Και τότε το αποφάσισε. Θα τον επισκεφθεί και με κάποιο τρόπο θα κοιτάξει
να μάθει κάτι περισσότερο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Πράγματι μέσω ενός μεσολαβητή, από το δικηγορικό γραφείο, κλείστηκε ένα
ραντεβού. Η πρώτη κουβέντα του Περδίκη ήταν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Εσύ με ποια ιδιότητα ρωτάς αυτές τις πληροφορίες;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Είμαι ο γαμπρός του μοίραρχου Κυριακόπουλου από το Σέσκλο. Μην έχετε κανένα
δισταγμό. Ξέρω πολύ καλά το ποιόν του ανθρώπου και δε θα σοκαριστώ με τίποτα.
Έρχομαι ως ιδιώτης και μόνο από περιέργεια. Γνώρισα και παντρεύτηκα την κόρη
του Φωτεινή κι έχουμε τώρα δυο παιδιά. Κι αυτή είναι δικηγόρος».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Εκτίμησε την ευθύτητά του κι άνοιξε τη μεταξύ τους επικοινωνία<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «Τα
θερμά μου συγχαρητήρια, Κύριε γιατί, παρά το ποιον του πατέρα της, η κόρη του
βγήκε καλή πάστα. Και θα μου επιτρέψεις την παρατήρηση κι όμορφο κορίτσι. Έτσι
τη θυμάμαι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Ναι, και έτσι είναι. Σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια. Ξέρω αρκετά
για το χωριό, όπως παράδειγμα για την εξαφάνιση του πατέρα της. Ότι δεν ήταν
τυχαίο γεγονός, αλλά συνέπεια του αδιεξόδου του».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Τον
κοίταξε με έκπληξη, αλλά και εξεταστικά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Βλέπω ξέρετε πολλά για την υπόθεση κι έχω απορία από πού τα μάθατε».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Δεν έχω καμιά πληροφορία. Είναι η λογική κατάληξη των στοιχείων που
υποπτεύομαι. Θέλω να σας διαβεβαιώσω για κάτι. Ό,τι μου πείτε, σας ορκίζομαι
στην αντρική μου τιμή και στη ζωή των παιδιών μου, ότι θα μείνουν μυστικά
ανάμεσα σ’ εσάς και εμένα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Δεν μπορώ να καταλάβω την ένταση του προσωπικού σας ενδιαφέροντος. Ποιο
είναι το θέμα που σας καίει;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Σ’
αυτό δεν μπορούσε να τον βοηθήσει. Είδε ότι τον παρατηρούσε μ’ ενδιαφέρον
αμίλητος κι αναποφάσιστος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Κάποια στιγμή επιτέλους άνοιξε το στόμα του και μίλησε. Δεν ήταν μόνο η επιθυμία κι η
παράκληση του συνομιλητή του. Ήταν και δική του εσωτερική παρόρμηση. Η ανάγκη
να μοιραστεί μ’ έναν δεύτερο άνθρωπο το θαμμένο εδώ και χρόνια μυστικό. Αρκεί
να μην βγει παραέξω. Ήταν μια επιτυχία του, η πρώτη του, που πέρασε ντούκου.
Κανείς δεν έμαθε όλη την αλήθεια. Επιτέλους ας ανοίξει το στόμα του για ένα
μυστικό που τον πνίγει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Μου έδωσες υπόσχεση, κύριε δικηγόρε, κι ελπίζω να την κρατήσεις. Κάτι
μου λέει ότι είσαι καλός άνθρωπος και δεν θα προδώσεις την εμπιστοσύνη που σου
δείχνω».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Σας ευχαριστώ, κύριε. Να είστε βέβαιος γι αυτό!».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Άκου, λοιπόν, δικηγόρε. Με τον πεθερό σου έζησα μια άσχημη περίοδο της ζωής
μου. Ήταν παλαιοχαρακτήρας, τομάρι κι όχι μόνο. Στο τέλος του τα είπα
κατάμουτρα και το φχαριστήθηκα με την ψυχή μου. Εγώ τη δολοφονία του Τσιτούρα
την διαλεύκανα και μάλιστα πλήρως. Απλώς άλλες σκοπιμότητες της εποχής, όπως
καταλαβαίνεις, θάψανε την έκθεσή μου. Δεν απέτυχα στην αποστολή μου. Όχι! Κι ας μην είναι αυτό επισήμως γνωστό» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
ανάγκη της προσωπικής του δικαίωσης, η φυσική ματαιοδοξία που έχει κάθε
άνθρωπος του ανοίξανε το στόμα. Απτόητος συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Ναι! Εγώ έφερα την υπόθεση σε πέρας. Δολοφόνος του Τσιτούρα ήταν ένας
συγχωριανός του, που ομολόγησε κι εξήγησε την πράξη του. Ήταν ο Μανώλης
Τριαρίδης, που πέθανε από καρκίνο στο νοσοκομείο της Λάρισας δυο μήνες μετά την
κατάθεσή του. Μου εξήγησε το λόγο. Ο Τσίτουρας είχε βιάσει το κορίτσι του. Το
καημένο δεν άντεξε την ντροπή κι αυτοκτόνησε. Για να καταλάβεις την υπόθεση
πρέπει να πας πίσω στα χρόνια των εντάσεων στη χώρα μας»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Πήρε μια ανάσα και συνέχισε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ο πεθερός σου, ο Τσιτούρας, ο Καφάτος κι ο Λεφούσης έκαναν συμμορία. Αυτοί
εκμεταλλευόμενοι τα γεγονότα έγιναν άρπαγες κι εγκληματίες. Αφάνισαν ολόκληρες
οικογένειες, έγιναν πλούσιοι. Αλλά ο καλός Θεός δεν τους άφησε ατιμώρητους. Ο
πεθερός σου, μάλλον από τύψεις ή φόβους για πιθανή αποκάλυψη, αυτοκτόνησε, ο
Τσιτούρας δολοφονήθηκε, ο Λεφούσης πέθανε νωρίς από καρκίνο και τον Καφάτο τον
έχωσα για αρκετά χρόνια στη φυλακή. Έμπορος ναρκωτικών. Έτσι, πιστεύω,
αποδόθηκε με κάποιο τρόπο η δικαιοσύνη. Έγινε η απαιτούμενη κάθαρση. Η
θεία τιμωρία, η Νέμεση. Όμως, δυστυχώς,
πρόλαβαν κι έκαναν το κακό. Έφαγαν ανθρώπους και με την απληστία κι
αρπακτικότητα που τους κατέλαβε, δεν υπολόγισαν τίποτα»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Σ’
όλο το διάστημα της περιγραφής ο Κώστας ένιωθε ένα ανακουφιστικό αίσθημα. Σαν
ν’ άδειαζε σιγά- σιγά από μέσα του το πολύχρονο βάρος που κουβαλούσε όλα αυτά τα χρόνια. Σαν άλλος Αλέξανδρος η
αφήγηση έλυνε το γόρδιο δεσμό. Τόσο ξελαφρωμένος δεν είχε νιώσει ποτέ του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Είπε στον αξιωματικό<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Σας ευχαριστώ πολύ για την εμπιστοσύνη που μου δείξατε. Μην ανησυχείτε.
Θα σεβαστώ την υπόσχεση που σας έδωσα εξαρχής»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Όταν έφυγε από τον Περδίκη κι έφτασε στο δρόμο δεν περπατούσε. Ένιωθε
ότι πετούσε. Χωρίς να έχει τις απαραίτητες πληροφορίες, οι επιλογές που έκανε
στη ζωή του ήταν οι ιδανικές λύσεις. Αποδεσμεύτηκε από τον όρκο της εκδίκησης
χωρίς να βάψει τα χέρια του με αίμα, χωρίς να κουβαλάει έτσι το συνεπαγόμενο
φορτίο των νέων τύψεων. Λένε ότι η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο.
Υπάρχει κάτι ακόμα. Την εκδίκηση πολλές φορές την παίρνει και στο όνομά σου ο
αμείλικτος χρόνος. Κι αυτό για τον ίδιο ήταν πολύ σημαντικό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> 22.
Η τελική κάθαρση<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Άλλο ήταν το δίλημμα του τώρα. Θα ενημερώσει την Φωτεινή για τις τελικές
εξελίξεις ή όχι; Η Φωτεινή δεν ήταν καμιά χαζή. Το αντίθετο μάλιστα! Γνωρίζει
μέσες άκρες τη συμμετοχή του πατέρα της
στα γεγονότα. Η πεποίθηση του είναι ότι η πλήρης γνώση θα απελευθερώσει και
εκείνη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Έτσι τα είπε όλα στη δική του. Με χαρτί και καλαμάρι. Γεγονότα και
συναισθήματα. Πόσο καλύτερα νιώθει τώρα και βρήκε ανταπόκριση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Εσύ είσαι ο άνθρωπός μου κύριε!. Στο τέλος τα είχα όλα διαισθανθεί και ήδη τα
έχω χωνέψει. Εσύ να ηρεμήσεις. Έχεις υποχρεώσεις να προσέχεις τη γυναίκα σου
και τα δυο, προς το παρόν, παιδιά σου!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Αυτή η αποστροφή «προς το παρόν» τον έκανε να χαμογελάσει
ευχαριστημένος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Υπάρχει κι ένα τελευταίο ζήτημα, καλή μου, που θέλω να συζητήσουμε.
Πρέπει να ψάξουμε μήπως από τα στοιχεία της περιουσίας που κληρονόμησες από τον
πατέρα σου υπάρχουν κτήματα που είναι προϊόν αρπαγής; Αυτό πρέπει να
ξεκαθαριστεί. Πρέπει να γυρίσουν πίσω, στους πραγματικούς ιδιοκτήτες. Βεβαίως τίποτα δεν μπορεί να γίνει πριν φύγει
απ’ τη ζωή η μάνα σου. Οποιαδήποτε αναφορά σε τέτοιο θέμα, ενώ βρίσκεται η κυρά
Λένα στη ζωή, θα την έστελνε στον τάφο πριν την ώρα της».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
δική του κάθισε για λίγο αμίλητη και σκεπτική, αλλά με αποφασιστικότητα σε λίγο
του απάντησε:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Δεν έχω αντίρρηση και ούτε με πιάνει καμιά τσιγκουνιά. Να είσαι σίγουρος, αλλά
υπάρχουν προβλήματα που εσένα,
κοκορόμυαλε άνδρα μου, φαίνεται δεν περνάνε απ’ το μυαλό σου. Μου λες, έξυπνε
δικηγόρε, πως θα τα ξεχωρίσουμε; Ποια είναι δικά μας και ποια είναι τα
αρπαγμένα; Κάποια είναι η προίκα της μάνας μου! Πες μου τον τρόπο κι εγώ θα
συμφωνήσω».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Έχεις δίκαιο. Θα μάθουμε πότε πέρασαν στην ιδιοκτησία του πατέρα σου.
Για όποια είναι οικογενειακά δεν τίθεται θέμα. Θα εξετάσουμε αυτά που
αποκτήθηκαν τα κρίσιμα χρόνια».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Το σπίτι στη Λάρισα; Τότε το αγόρασε! Ένας οικογενειάρχης, με πολύχρονη εργασία
στο επάγγελμά του, δε θα μπορούσε όλα αυτά τα χρόνια ν’ αγοράσει ένα σπίτι να
στεγάσει την οικογένεια του; Μετά ξεχνάς το σημαντικότερο. Τι θα πούμε στους
άλλους; Πάρτε πίσω το κτήμα που η οικογένειά μου σας το έκλεψε! Δεν
καταλαβαίνεις ότι δε θα με σηκώνει τότε πλέον το κλίμα στο χωριό. Θα πρέπει να
εξαφανιστώ. Ακόμα δε σκέφτεσαι το κυριότερο. Τι επίπτωση θα έχει αυτό στα
παιδιά σου; Θα είναι πατενταρισμένα σ’ όλη την κοινωνία ως οι απόγονοι ανθρώπων
που ήταν δολοφόνοι, άρπαγες και καταχραστές; Όχι καλέ μου! Δεν είναι αυτό λύση,
Θα ξυπνήσουν μνήμες πολλές και καταστάσεις άσχημες. Πρέπει να βρεθεί άλλη λύση»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Τότε ο Κώστας είδε ότι οι θεωρητικές συλλήψεις και ιδέες, που είχε, δεν
ήταν κι εύκολα εφαρμόσιμες. Από το μυαλό του δεν είχαν περάσει μια σειρά
συνιστώσες του προβλήματος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Πρέπει να το πάρεις απόφαση άνδρα μου. Δεν διορθώνονται όλες οι αδικίες
που συμβαίνουν στη ζωή, ιδιαίτερα σε ανώμαλες καταστάσεις. Ούτε γυρίζουν
πίσω οι νεκροί, που άδικα και πρόωρα
φύγανε απ’ τη ζωή.»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Στο
αδιέξοδο που ορθωνόταν μπροστά του τη διέξοδο έδωσε το πρακτικό μυαλό της
Φωτεινής του<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Άκου τι θα κάνω. Θα κοιτάξω αναλυτικά τα περιουσιακά μου στοιχεία. Είναι
αρκετά. Αν βρω σκοτεινές περιπτώσεις θα τις καταγράψω. Θα σε ενημερώσω πλήρως
για το αποτέλεσμα της έρευνας μου. Και εσύ αποφάσισε τη λύση που θα δώσουμε.
Σου εξήγησα ότι δεν με συγκρατεί το γεγονός ότι θα χάσω κάποια περιουσιακά μου
στοιχεία. Αν θέλεις το πιστεύεις, αν θέλεις όχι. Εγώ έχω να σου προτείνω μια
άλλη λύση που δεν θα μου δημιουργήσει επιπλέον συνειδησιακά προβλήματα. Όλα
αυτά τα κτήματα ή χωράφια να τα δωρίσω στην κοινότητα. Στις πιθανές ερωτήσεις
άλλων η απάντηση που θα έχω είναι μία».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> «
Ποια;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Το κάνω για την ψυχή της μάνας μου». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Τελικά το θηλυκό μυαλό είναι πιο διεισδυτικό και ρεαλιστικό απ’ ότι
εμείς οι άνδρες» σκέφτηκε από μέσα του ο Κώστας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Της απάντησε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;">
«Έχεις δίκαιο, γλυκιά μου! Έχασα την παλαιά κυρα Θάλεια, που μου έλυνε
όλα τα προβλήματα, και στο δρόμο μου συνάντησα άξιο αντικαταστάτη της: Εσένα!»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> Η
Φωτεινή χαμογέλασε ευχαριστημένη. Ένιωθε ασφαλής και πλήρης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><span style="font-family: "Cambria",serif;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 156.0pt;"><b><i><span style="font-family: "Cambria",serif;">
Οκτώβρης 2009<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-81009280148556083042022-10-28T06:08:00.000-07:002022-10-28T06:08:13.139-07:00<p> </p><table align="left" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" class="TableGrid" style="border-collapse: collapse; margin-left: -2.25pt; margin-right: -2.25pt; mso-padding-alt: 2.4pt 5.75pt 0cm 1.45pt; mso-table-anchor-horizontal: column; mso-table-anchor-vertical: paragraph; mso-table-left: -1.5pt; mso-table-overlap: never; mso-table-top: -182.15pt; mso-yfti-tbllook: 1184; width: 558px;">
<tbody><tr style="height: 78.15pt; mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-lastrow: yes;">
<td style="background: #C9C9C9; height: 78.15pt; padding: 2.4pt 5.75pt 0cm 1.45pt; width: 418.25pt;" valign="top" width="558">
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><o:p> </o:p></p>
</td>
</tr>
</tbody></table>
<p align="right" class="MsoNormal" style="background: #C9C9C9; line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0cm; margin-right: 37.45pt; margin-top: 0cm; text-align: right; text-indent: 0cm;"><v:shapetype coordsize="21600,21600" filled="f" id="_x0000_t75" o:preferrelative="t" o:spt="75" path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe" stroked="f">
<v:stroke joinstyle="miter">
<v:formulas>
<v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0">
<v:f eqn="sum @0 1 0">
<v:f eqn="sum 0 0 @1">
<v:f eqn="prod @2 1 2">
<v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth">
<v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight">
<v:f eqn="sum @0 0 1">
<v:f eqn="prod @6 1 2">
<v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth">
<v:f eqn="sum @8 21600 0">
<v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight">
<v:f eqn="sum @10 21600 0">
</v:f></v:f></v:f></v:f></v:f></v:f></v:f></v:f></v:f></v:f></v:f></v:f></v:formulas>
<v:path gradientshapeok="t" o:connecttype="rect" o:extrusionok="f">
<o:lock aspectratio="t" v:ext="edit">
</o:lock></v:path></v:stroke></v:shapetype><v:shape id="Picture_x0020_86638" o:allowoverlap="f" o:spid="_x0000_s2057" style="height: 137.05pt; left: 0; margin-left: -1.45pt; margin-top: -144.75pt; mso-position-horizontal-relative: text; mso-position-horizontal: absolute; mso-position-vertical-relative: text; mso-position-vertical: absolute; mso-wrap-distance-bottom: 0; mso-wrap-distance-left: 9pt; mso-wrap-distance-right: 9pt; mso-wrap-distance-top: 0; mso-wrap-style: square; position: absolute; text-align: left; visibility: visible; width: 418.8pt; z-index: 251658240;" type="#_x0000_t75">
<v:imagedata o:title="" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.png">
<w:wrap type="square">
</w:wrap></v:imagedata></v:shape><i><span style="color: #833c0b; font-family: "Monotype Corsiva"; font-size: 36.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-family: "Monotype Corsiva"; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Monotype Corsiva";">Από τη Δεκαετία του 1960 </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 5.6pt 21.6pt; text-indent: 0cm;"><v:shape id="Picture_x0020_43" o:spid="_x0000_i1025" style="height: 294.75pt; mso-wrap-style: square; visibility: visible; width: 372pt;" type="#_x0000_t75">
<v:imagedata o:title="" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image002.jpg">
</v:imagedata></v:shape><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="background: rgb(201, 201, 201); line-height: normal; margin: 0cm 0.1pt 11.4pt 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="background: rgb(201, 201, 201); line-height: 107%; margin: 0cm 0.1pt 0cm 0cm; text-indent: 0cm;"><b><span style="color: #385623; font-size: 36.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="background: #C9C9C9; line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0cm; margin-right: .1pt; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"><b><span style="color: #385623; font-size: 36.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αθήνα
2020 </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="background: rgb(201, 201, 201); line-height: 107%; margin: 0cm 0.1pt 0cm 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<h1 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 4.45pt; margin-right: 4.1pt; margin-top: 0cm;">ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1<sup>ο</sup> <o:p></o:p></h1>
<h2 align="center" style="margin-bottom: 3.85pt; text-align: center;">Εισιτήριες εξετάσεις
1960 <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">
</span>Ήταν οι τελευταίες ημέρες στην ογδόη τάξη του 2<sup>ου</sup>
Γυμνασίου Βόλου. Εκ των πραγμάτων, οι συνήθεις συζητήσεις γίνονταν για τα
σχέδια του καθενός μετά την αποφοίτηση. Όλοι γύρω μου είχαν κάτι να πουν.
Λίγοι, γιοι κυρίως επώνυμων οικογενειών της πόλης, με τη φροντίδα και των
γονέων τους, είχαν διαλέξει πανεπιστήμια σε πόλεις του εξωτερικού. Οι
περισσότεροι θα πήγαιναν στις δυο μεγάλες πόλεις - Αθήνα και Θεσσαλονίκη - να κάνουν το καλοκαιρινό εντατικό πρόγραμμα
των φροντιστηρίων, έχοντας προτιμήσεις σε σχολές. Ακόμα οι επαρχιακές πόλεις,
με λίγες εξαιρέσεις, δεν είχαν αξιόπιστα φροντιστήρια να συγκρατήσουν, όπως
γίνεται τώρα, τους μαθητές στη γενέθλια πόλη. Επιπροσθέτως οι εισαγωγικές
εξετάσεις γίνονταν μόνο στις έδρες των σχολών, που υπήρχαν στις δυο αυτές
πόλεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σε όλες αυτές τις συζητήσεις ήμουν μόνο ακροατής. Μέχρι τότε δεν είχα
σκεφθεί το πρόβλημα και οι πληροφορίες μου πάνω στο θέμα ήταν σχεδόν μηδενικές.
Ήταν φυσικό να νιώσω μια πίκρα για τη μειονεκτική μου θέση. Ένα καταπιεσμένο
αίσθημα ζήλιας με επισκέφτηκε και εγκαταστάθηκε
στο μυαλό μου. Στη συνέχεια μέσα μου γεννήθηκε ένα πείσμα που όλο
μεγάλωνε κι αποκτούσε μπόι. Εγώ γιατί να μην έχω ένα αντίστοιχο όνειρο; Γιατί να μη σχεδιάζω τα επόμενα βήματα της
ζωής μου; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κάθισα να εξετάσω τα αντικειμενικά στοιχεία
και ν’ αξιολογήσω τις δυνατότητές που υπήρχαν. Όλα τα χρόνια είχα καλές
επιδόσεις στα μαθήματα. Οι βαθμοί μου ήταν αρκετά πάνω από το μέσο όρο των
συμμαθητών του. Εκεί που υστερούσα ήταν οι απαιτούμενοι υλικοί όροι. Εκεί έπρεπε να προσανατολίσω τη σκέψη μου και
ν’ αρχίσω την προσπάθεια. Να ψάξω να βρω μια λύση. Από τους δικούς μου δεν
περίμενα τίποτα περισσότερο από την ηθική στήριξη. Έπρεπε ο ίδιος να βρω μια
άκρη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Για να το καταλάβουμε αυτό θα πρέπει να
κάνουμε μια αναδρομή σ’ εκείνη την εποχή. Τότε για να δώσει ένα παιδί εξετάσεις
έπρεπε να πληρώσει το δικαίωμα συμμετοχής, τα ονομαζόμενα εξέταστρα. Για ένα
παιδί της επαρχίας υπήρχαν προφανώς επιπλέον δυσκολίες. Εισιτήρια να πάει στην
Αθήνα ή Θεσσαλονίκη, εξασφάλιση στέγης για ύπνο, διατροφή και τα μικροέξοδα της
καθημερινής διαβίωσης. Αυτά έπρεπε ο ίδιος να τα εξασφαλίσω. Το πώς, έπρεπε
μόνος μου να το βρω. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"> Η ιδέα άστραψε στο
μυαλό μου. Ο άντρας της πρώτης μου ξαδέλφης Νότας, ο Σκοτεινιώτης, ήταν
λογιστής στα ψυγεία ΕΨΑ της Αγριάς. Τον βρήκα αμέσως και του εξήγησα τι θέλω.
Ας είναι καλά ο άνθρωπος, την άλλη κιόλας μέρα μου είπε: <i> </i> <i> - Είναι η εποχή που στα ψυγεία αποθηκεύονται
τα αχλάδια κρυστάλλια του Πηλίου και χρειάζονται έκτακτους εργάτες. Η δουλειά
είναι βαριά και πρέπει πρωί-πρωί να είσαι στην Αγριά. Έχεις τα κότσια για να τα
βγάλεις πέρα; Θα σε προτείνω αν μου πεις ότι δε θα κιοτέψεις. Έχω ένα όνομα
εκεί πέρα και δε θέλω να το διασύρω. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Του απάντησα χωρίς δισταγμό:<i>
</i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><i> -
Όχι! Όχι! Να με προτείνεις. Σου υπόσχομαι ότι δεν θα υπάρξει κανένα
πρόβλημα!</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σε λίγες μέρες με ειδοποίησαν να πάω. Ήδη
τα σχολεία είχαν κλείσει και οι περισσότεροι συμμαθητές μου είχαν φύγει για
τους προορισμούς τους, εδώ και μέρες. Ξεκίνησα νύχτα και με το ποδήλατο έφτασα
έγκαιρά στον τόπο εργασίας, απόσταση από
το σπίτι μου 10 χιλιόμετρα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μια κουβέντα ήταν ότι η δουλειά θα ήταν
εύκολη. Μετά μιας μέρας δουλειάς το σώμα μου ήταν πιασμένο και ο πόνος ήταν
διάχυτος παντού και δυνατός. Έσφιξα τα δόντια και συνέχισα χωρίς να πω πουθενά
σε κανένα πόσο υποφέρω. Ευτυχώς σε μια εβδομάδα συνήθισα τους νέους όρους ζωής.
Κι όχι μόνο. Δέχτηκα να κάνω και δυο ώρες υπερωρία. Οι όροι της αμοιβής ήταν οι
εξής: Μεροκάματο 48 δραχμές και για την υπερωρία 8 δραχμές την ώρα. Στο τέλος
είχα μαζέψει ένα ποσόν που ξεπερνούσε
τις 1000 δραχμές. Με την εθελοντική μεσολάβηση τρίτου ατόμου, εξασφάλισα κι από
τον τότε δήμαρχο της Ν. Ιωνίας Απ. Βολίδη επιπλέον 500 δραχμές. Ο οικονομικός
παράγοντας έτσι λύθηκε κατ’ ευχή. Ενδιάμεσα έγραψα γράμμα στην πρώτη του
ξαδέλφη Στέλλα Ηλιού, αν θα μπορούσε να με φιλοξενήσει για το διάστημα που θα
χρειαζόταν. Η γραπτή άμεση απάντησή της ήταν θετική. Τότε η Στέλλα καθόταν στην
Καλλίπολη του Πειραιά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Σε λίγους μήνες θα συμπλήρωνα τα 20 χρόνια μου και τα ταξίδια μου έξω
από το Βόλο ήταν αφάνταστα φτωχά. Με τις σχολικές κατασκηνώσεις και αυτές του
εργαζόμενου παιδιού είχε πάει στην Πορταριά, στον Άγιο Λαυρέντη, στα Λεχώνια
και τη Σκόπελο. Με τη μάνα του στην Αιδηψό για να κάνει εκείνη τα λουτρά στις
ιαματικές πηγές. Στο Ρυζόμυλο που παντρεύτηκε η αδελφή μου και με τη Χριστιανική
Αγωγή, κατασκήνωση στη Πορταριά, στο Βελεστίνο, τη Λάρισα και την Κοζάνη. Τώρα για πρώτη φορά θα έκανα
μεγάλο ταξίδι στην Αθήνα. Αυτό έγινε με το τρένο παρέα με τον φίλο και
συμμαθητή από τη Νέα Ιωνία Τριαντάφυλλο Σκαλίδη. Αυτός θα έδινε για γιατρός, όπως
κι έγινε, ενώ εγώ ξεκίνησα να γίνω μαθηματικός. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Άπειροι και οι δυο, πρώτη φορά μακριά από
την πόλη τους, έδωσαν ραντεβού για την επόμενη μέρα στην πλατεία Ομόνοιας, λες
κι αυτή ήταν ένα σημείο. Μετά από αρκετή
περιπλάνηση ό ένας είδε τον άλλον κι έγινε η συνάντηση. Έπρεπε να προσεγγίσουν
το Πανεπιστήμιο και να κάνουν τις αναγκαίες δηλώσεις συμμετοχής. Σαν
τυφλοί, δεν έβλεπαν καν μπροστά τους. Με
ερωτήσεις και με κόπο, έχοντας μαζί τους τα αναγκαία δικαιολογητικά στο τέλος
τα κατάφεραν. Εγώ δήλωσα δυο σχολές. Τότε ο τρόπος των εξετάσεων επέτρεπε κάτι
τέτοιο. Σε κάθε σχολή οι εξετάσεις διαρκούσαν δυο μέρες. Τέσσερα μαθήματα, δυο
καθημερινά, πρωί κι απόγευμα. Ο τρόπος αυτός είχε και την οικονομική διάστασή
του, αφού κάθε συμμετοχή είχε και τα δικά της εξέταστρα κι άρα έσοδα για το
πανεπιστήμιο και τις αμοιβές των καθηγητών και διορθωτών των γραπτών. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> ΟΙ πρώτες εξετάσεις ήταν στο Μαθηματικό της
Αθήνας. Η πρώτη μέρα περιλάμβανε το πρωί Έκθεση και το απόγευμα Μαθηματικά. Η
πρώτη μου εμπειρία ήταν η πιεστική έκκληση μιας κοπέλας που καθόταν πίσω του να
της δείχνω την κόλλα μου. Ήταν μια ενόχληση που όμως δεν μπορούσα ν’ αρνηθώ.
Έκανα ότι μπορούσα. Η νεανική μου απερισκεψία ήταν το επόμενο βήμα. Στην Αθήνα
γίνονταν τις ίδιες μέρες οι Βαλκανικοί Αγώνες Στίβου που τότε είχαν την αίγλη
τους. Κι εγώ, ο ανεύθυνος, αντί να πάω σπίτι να ξεκουραστώ από την ημερήσια
ένταση πήγα ντουγρού στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Στο ενδιάμεσο κενό των δυο
εξετάσεων είχα ρωτήσει πώς θα πάω εκεί. Φανατικός φίλος του στίβου με τετράδια
όπου καταγράφονταν τα διάφορα ρεκόρ δεν μπορούσα με τη νεανική μου αποκοτιά να
χάσω αυτή τη μοναδική ευκαιρία. Όμως είχα και την αγωνία της επιστροφής στην
Καλλίπολη. Τότε δε γνώριζα τα πράσινα λεωφορεία που πήγαιναν από τη Φιλελλήνων
ψηλά στον Άγιο Νείλο. Έπρεπε να κατέβω στην Ομόνοια και από το τέρμα του
Ηλεκτρικού στον Πειραιά να πάρω το λεωφορείο για την Καλλίπολη. Ήξερα ότι το
τελευταίο τρένο ήταν στις 12 το βράδυ. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μπήκα στο καλλιμάρμαρο με σεβασμό και για
πρώτη φορά στη ζωή του αντίκριζα μια τόσο μεγάλη μάζωξη ανθρώπων. Κατάμεστο το
Παναθηναϊκό στάδιο να ζητωκραυγάζει τους αθλητές στις προσπάθειές τους.
Ανατρίχιασα! Έγινα κι εγώ τμήμα της ζωντανής μάζας. Ξεχάστηκα, ενώ η ώρα
περνούσε. Κάποια στιγμή ρωτώντας ένα διπλανό την ώρα μου είπε ότι είναι έντεκα
ακριβώς. Πανικοβλήθηκα! Άρχισα
τρέχοντας να πηγαίνω προς την
Ομόνοια. Με τη γλώσσα έξω και μούσκεμα στον ιδρώτα κατέβηκα στον υπόγειο
κι ευτυχώς σε δυο λεφτά πέρασε το τελευταίο τρένο. Σε μισή ώρα έφτασα στο
λιμάνι. Τα αστικά λεωφορεία είχαν από
ώρα αποσυρθεί. Και τώρα πώς πάνε στην Καλλίπολη; Λογικά σήμερα θα σκεφτεί
κάποιος ότι μπορούσα να πάρω ένα ταξί. Όμως
αδαής επαρχιώτης, ασυνήθιστος σε τέτοιες καταστάσεις δεν το σκέφτηκα
καθόλου. Έτσι άρχισα να περπατάω ακολουθώντας τη διαδρομή του λεωφορείου γιατί
μόνο αυτή ήξερα. Όταν γύρω στις δυο έφτασα στο σπίτι η καημένη Στέλλα είχε
λιώσει από την αγωνία. Από την ένταση και την κούραση δεν πρόλαβα να κοιμηθώ.
Στις πέντε έπρεπε να είμαι όρθιος για την επόμενη μέρα. Ασυνήθιστος σε
ξενύχτια, ανήσυχος έφτασα στο Πανεπιστήμιο σχεδόν ένα ράκος. Σήμερα ήταν στο
πρόγραμμα Φυσική το πρωί και Χημεία το απόγευμα Ο χώρος των εξετάσεων ήταν στο
κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου στην αίθουσα, που υπάρχει αριστερά της
κεντρικής εισόδου. Οι θέσεις ήταν από τη χθεσινή μέρα καθορισμένες. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Ήμουν καλά διαβασμένος. Είχε ξεσκονίσει τη φυσική του <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Μάζη και των
Παλαιολόγου–Περιστεράκη. Όταν δόθηκαν τα θέματα άρχισα πυρετωδώς να γράφω τη
θεωρία δίνοντας κιόλας την ευκαιρία στο κορίτσι πίσω του να βλέπει το γραπτό
του. Παρόλα αυτά η πίεση με το στυλό στην πλάτη μου συνέχισα χωρίς διακοπή.
Όταν πια βγήκαμε έξω έχοντας παραδώσει την κόλλα ξεκαθάρισε το θέμα της έντονης
πίεσης: <i> - Έγραφες, μωρέ, λάθος θέμα στη θεωρία. Σε
πίεζα για να καταλάβεις ότι κάτι συμβαίνει, μα εσύ δε μου έδινες σημασία... </i> Πράγματι! Το δεύτερο θέμα θεωρίας ήταν το
θερμοηλεκτρικό φαινόμενο, μισή σελίδα πράμα στο βιβλίο, κι εγώ μέσα στη θολούρα
της αγρύπνιας έγραψα το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο, τρία γεμάτα φύλλα στο σχολικό.
Τα λάθη πληρώνονται. Ήθελα, ο ανεύθυνος, βαλκανικούς τη μέρα των εξετάσεων! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Μετά από δυο μέρες ήταν οι εξετάσεις στο Φυσικό. Έμπειρος πλέον και πιο
ξεκούραστος δεν είχα καμιά έκτακτη παρενέργεια. Όλα πήγαν κατ’ ευχή, όπως και
τα πολύ καθυστερημένα αποτελέσματα το επιβεβαίωσαν. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τώρα ήταν η σειρά της Θεσσαλονίκης. Είχε
στο μεταξύ εξασφαλιστεί η διαμονή του εκεί. Θα καθόμουν στο σπίτι του αδελφού
της γιαγιάς μου, Καρατζάς στο επώνυμο, την ύπαρξη του οποίου τώρα και μόνο
μάθαινα. Ο Καρατζάς, μεγάλης ηλικίας πλέον, είχε ψαράδικο στη στοά Μοδιάνο και
ήταν έτσι σε καλύτερη μοίρα από την εικόνα του δικού μου σπιτιού. Όταν έφτασα
εκεί, χαρές καλωσορίσματα, ανταλλαγές πληροφοριών και το τραπέζι στρωμένο.
Λύσσαγα απ’ την πείνα κι όταν σερβιρίστηκε το φαγητό έπεσε με τα μούτρα τρώγοντας
και πολύ ψωμί για να χορτάσω. Όμως εδώ την πάτησα! Την πάτησα γιατί δεν είχα
αντίστοιχη προηγούμενη εμπειρία. Μετά ήρθε το δεύτερο πιάτο. Ψάρι το πρώτο,
κρέας το δεύτερο. Να περιποιηθούν το μόσχο το σιτευτό. Μα είχα με το επιπλέον
ψωμί χορτάσει. Να το αφήσω το κρέας χωρίς να το φάω θα ήταν ντροπή. Έτσι το
έφαγα μαζί με το σιροπιαστό γλυκό στο τέλος. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Είπα ότι θα σκάσω, μα η νοικοκυρά
του σπιτιού, νύφη της κόνα- Μαριγώς, της γιαγιάς μου, μου είπε:<i> </i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 27.0pt; margin-right: .3pt; margin-top: 0cm; mso-list: l2 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Πες τη
γιαγιά σου να μου στείλει κάνα μαντζούνι για την όρεξη. Μετά το .... τρίτο
πιάτο δε μπορώ να κατεβάσω μπουκιά!</i>
Ήταν ωραίες οι μέρες που έμεινα στη Θεσσαλονίκη και οι εντυπώσεις ήταν
άριστες. Πήγα στις εξετάσεις καλύτερα από κάθε προηγούμενη φορά και μάλιστα
πρόλαβα να πάω και στο γήπεδο του ΠΑΟΚ και να δω ένα ματς. Επιστροφή στο Βόλο
και η αγωνία της αναμονής των αποτελεσμάτων. Πρώτα βγήκαν τα αποτελέσματα της
Θεσσαλονίκης, παρότι οι εξετάσεις εκεί έγιναν τελευταίες. Δεν το περίμενα:
Θρίαμβος. Από τις εκατοντάδες των υποψηφίων ήμουν δεύτερος. Αυτό τόνωσε την
αυτοπεποίθησή μου και ένιωσα την χαρά όχι μόνο των δικών μου, αλλά και των
κατοίκων της γειτονιάς. Ένα δικό τους παιδί τα πήγε περίφημα. Ακόμα η Νέα Ιωνία
δεν είχε την παράδοση των επιτυχιών που αργότερα δημιούργησε. Ο ζαχαροπλάστης
Σαουλίδης στο Φαρδύ, γωνία Βασιλέως Παύλου και Φρειδερίκης, δεν μου πήρε λεφτά
για τον κορνέ που έφαγα: <i> - Κερνάει το μαγαζί Λευτεράκη ! Άντε και σ’
ανώτερα! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.95pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Οι δικοί μου γονείς
ένιωσαν το νόημα της είδησης εμμέσως όταν εισέπρατταν τα συγχαρητήρια όπου και
να πήγαιναν. Απλοί, φτωχοί άνθρωποι, αλλά απόλυτα αξιοπρεπείς, χωρίς τέτοιου
είδους εμπειρίες αλλά με καθαρό μέτωπο σε όλους τους τομείς της ζωής τους,
ένιωσαν τότε την περηφάνια για το παιδί τους κι άρχισαν να σκέφτονται πώς θα
καλύψουν τις ανάγκες που η επιτυχία δημιουργούσε. Θυμάμαι σαν να είναι σήμερα
τον μπάρμπα Αναστάση, τον πατέρα μου, όταν με πήρε απ’ το χέρι και με πήγε στον
εμποροράφτη της γειτονιάς μας, τον Μανουηλίδη. Κάνοντας και την κίνηση με τα
δάχτυλα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 27.0pt; margin-right: .3pt; margin-top: 0cm; mso-list: l2 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Κόφτου ένα
κουστούμι κι εγώ θα στα δίνω λίγα-λίγα! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Τότε ο λόγος των ανθρώπων ήταν συμβόλαιο, ισχυρότερο από οποιοδήποτε
γραπτό συμφωνητικό με υπογραφές, σφραγίδες και χαρτόσημα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήταν το πρώτο μου κουστούμι 20 χρόνων
παλικάρι. Το να έχεις μεγαλύτερα αδέλφια έχει μια σειρά πλεονεκτήματα, μα όχι
μόνο τέτοια. Στο θέμα της ένδυσης κατά το μεγαλύτερο ποσοστό καλυπτόμουν με
αποφόρια των μεγαλύτερων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Δεύτερο και τρίτο χέρι. Αυτό το
κουστούμι με συντρόφευσε όλα σχεδόν τα φοιτητικά χρόνια με εξαίρεση το σακάκι
που το έχασα σε κάποια στιγμή «αγωνιστικής έξαρσης». <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Μετά από λίγες μέρες ανακοινώθηκαν και τα αθηναϊκά αποτελέσματα. Ήταν
επιτυχή και εκ των πραγμάτων μπήκα το δίλημμα: Αθήνα ή Θεσσαλονίκη; Μαθηματικό
ή Φυσικό; Η απάντηση έπρεπε να είναι
αυτόματη: Μαθηματικό! Αγαπούσα πολύ τα μαθηματικά και ήδη είχα μια εμπειρία στη
διδασκαλία τους και μια φιλοδοξία στην άκρη του μυαλού του. Μετά τις σπουδές να
γυρίσω εδώ, στο γενέθλιο τόπο και να διδάξω τα παιδιά της συνοικίας μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κι όμως, η τελική επιλογή του ήταν
διαφορετική. Γράφτηκα στο Φυσικό Αθήνας. Δεν θυμάμαι ποια στοιχεία έπαιξαν ρόλο
σε αυτήν την επιλογή, ποιος εξωτερικός παράγοντας με επηρέασε σε αυτήν την
απόφαση. Σημασία έχει το αποτέλεσμα. Κάπου μου μένει μια πίκρα ότι με επηρέασαν
επιφανειακοί λόγοι, αλλά ο χρόνος δε γυρίζει πίσω. Άλλωστε οι μελλοντικές
δύσκολες εξελίξεις στη ζωή μου ακύρωσαν, εκ των πραγμάτων, την αρχική μου
επιθυμία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Για λίγες μέρες ακόμα φιλοξενήθηκα στην ξαδέλφη μου τη Στέλλα, αλλά
σύντομα έγινε το αναπάντεχο. Ήρθε στον Πειραιά η μάνα μου μαζί με τον αδελφό μου
τον Γιάννη, που ήταν κουρέας στο επάγγελμα. Νοικιάσαμε ένα δωμάτιο με
κοινόχρηστη κουζίνα και τουαλέτα σε ένα σπίτι ναξιώτικης οικογένειας κοντά στη
σχολή Δοκίμων και σύντομα ο Γιάννης άνοιξε κουρείο στην πλατεία της Καλλίπολης.
Ό πατέρας είχε υποβάλλει τα χαρτιά για σύνταξη και για να μην είναι μόνος ήρθε
κι αυτός εκεί. Όμως δεν άντεξε πολλές μέρες μακριά από τη γειτονιά του και τις
παρέες του. Μας το είπε καθαρά: - <i>Εγώ, παιδιά,
δε μπορώ να ζήσω εδώ. Φεύγω και γυρίζω στη Νέα Ιωνία. Ό,τι λεφτά μπορώ, θα
σας τα στέλνω.</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Πράγματι μετά από τόσα χρόνια δε μπορείς να μεταφυτεύεσαι σε νέο
περιβάλλον, ιδιαίτερα σε μεγάλη ηλικία. Η μάνα κάθισε λίγο ακόμα, αλλά δε
μπορούσε να τον αφήσει μόνο. Άλλωστε είχε κι άλλα παιδιά κι εγγόνια αφήσει
πίσω. Σαν μάνα η μόνιμη έγνοια της ήταν να προστατεύει κάτω απ’ τις φτερούγες
της όλα τα παιδιά της. Κι όταν για πραγματικούς λόγους σκορπίστηκαν ήταν
συνεχώς σε μετακίνηση να μοιράσει την προσφορά της. Μετά λίγους μήνες
επέστρεψαν στην πατρίδα. Τότε
μετακινήθηκα σε γειτονιές κοντύτερα στο πανεπιστήμιο. Μια άλλη φάση της
ζωής μου άρχιζε. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 13.15pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0.75pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 7.15pt; text-indent: 0cm;"><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 14.75pt; text-indent: 0cm;"><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 11.25pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 22.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 11.35pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 22.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 7.65pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 22.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 3.8pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="color: #222222; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 3.8pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="color: #222222; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 3.8pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="color: #222222; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 3.8pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="color: #222222; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 13.75pt; margin-left: 3.8pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="color: #222222; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<h1 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 4.45pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2<span style="font-size: 23.5pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">ο</span> <o:p></o:p></h1>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.15pt 103.6pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="color: #222222; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: .5pt; margin-right: .25pt; margin-top: 0cm; text-align: center;"><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Φοιτητικά
χρόνια – Φάση πρώτη </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.5pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήταν το πρωινό που θα έμπαινα πρώτη φορά για μάθημα στο αμφιθέατρο του
Χημείου της Σόλωνος. Ήμουν πια φοιτητής
με σφραγίδα και υπογραφή. Σήμερα θα έπαιρνα το βάπτισμα του πυρός. Γεμάτος με
εσωτερική δύναμη, αποφασιστικότητα κι όνειρα για το μέλλον. Καθόμουν για λίγους
μήνες στη συνοικία Χατζηκυριάκειο του Πειραιά. Οδός Αντωνίου Θεοχάρη, κοντά στη
σχολή Δοκίμων. Ήταν μέσα Νοέμβρη του 1960, γιατί εκείνη την εποχή τα
αποτελέσματα των σχολών του Πανεπιστημίου αργούσαν να ανακοινωθούν και τα
μαθήματα άρχισαν επίσης αργά. Νύχτα ξεκίνησα με το λεωφορείο της Φρεαττύδας κι
έφτασα στο σταθμό του Ηλεκτρικού. Εκεί πήρα το τρένο και κατέβηκα στην Ομόνοια.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Με τα πόδια περνώντας την πλατεία Κάνιγγος έφτασα στην Σόλωνος. Είχε πια ξημερώσει, αλλά
η συννεφιά δεν άφηνε τον ήλιο να ζεστάνει το κρύο πρωινό. Τα αυτοκίνητα δεν
ήταν πολλά σε αντίθεση με τους πεζούς που βιαστικά πήγαιναν στις δουλειές τους
και τα μαγαζιά σήκωναν σιγά-σιγά τα ρολά τους. Τότε τα καταστήματα άνοιγαν πιο
νωρίς. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 3.05pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Απορροφημένος από
τις νέες εικόνες και τη φυσική αδημονία του πρώτης πανεπιστημιακής παράδοσης
ανέβαινα προς τη Χαριλάου Τρικούπη. Ξάφνου στο ύψος της οδού Μπενάκη μια δυνατή -και εκ των υστέρων
χαρακτηριζόμενη τσαχπίνικη- φωνή με ξάφνιασε
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">-<span style="font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i>Φτεράααααα, πούπουλα
φτεράααα … </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Η φωνή ερχόταν από την Μπενάκη
και φτάνοντας στη γωνία είδα για πρώτη φορά στη ζωή μου τον αγαπητό
Αντρέα. Ένας όμορφος νέος, λίγο
μεγαλύτερος από μένα. καλοντυμένος με περιποιημένο πρόσωπο και μαλλί, αλλά με
κινήσεις λίγο περισσότερο από χαριτωμένες,
να χαιρετά και να χαιρετιέται με τους γύρω με μια μεγάλη άνεση, ικανότητα και ετοιμολογία στα πειράγματα που
γύρω του άκουγε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έτσι αυτός ο δραστήριος νεαρός ακόμα και
σήμερα με ασταμάτητη εργασία και κεφάτη διάθεση έφτιαξε οικογένεια, την
συντήρησε, και συνεχίζει να αλωνίζει τους δρόμους ξεπερνώντας κατά πολύ το όριο
της 35ετίας. Συχνάζει στην οδό Αιόλου και τα στενάκια γύρω από το Μοναστηράκι.
Μια μέρα, το 2013, αντάλλασσε με
έξαψη λόγια με κάποιον έξω από την
εκκλησία της Αγίας Ειρήνης. Περνώντας τότε από εκεί για να ρίξω την ένταση,
μπήκα στη μέση και είπα στον
Αντρέα την ανάμνησή μου για την πρώτη συνάντηση μας πριν από 53 χρόνια <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η παρέμβαση μου ηρέμησε την κατάσταση. Σε
όλους τους ανθρώπους χρειάζεται και βοηθάει ένας καλός λόγος. Ναι! Δουλειά πάνω από εξήντα χρόνια με τα
φτερά και τα πούπουλα, με συνεχές περπάτημα στους δρόμους, χωρίς ασφάλιση και
σύνταξη και εφάπαξ, Και το κυριότερο
χωρίς γκρίνια ότι αδικείται για το... άπονο κράτος. Κοινός τόπος για τους
περισσότερους κακομαθημένους Έλληνες σήμερα στη ζωή μας. Ναι, το κράτος είναι
υποχρεωμένο να μας θρέφει και να μας
ταΐζει. Αδαείς στις υποχρεώσεις, προφέσορες όμως στα δικαιώματα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μάθημα Γενικής Φυσικής. Ο τακτικός
καθηγητής Καίσαρ Αλεξόπουλος έλειπε στην Αμερική με ετήσια εκπαιδευτική άδεια
και το μάθημα το έκανε ο τότε επιμελητής του, ο Θεοδοσίου, που αργότερα θα
γινόταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Το αμφιθέατρο κατάμεστο από
φοιτητές. Δε βρήκα θέση κι έμεινα όρθιος. Νέες εμπειρίες σ’ ένα περιβάλλον προς
το παρόν άγνωστο, αλλά αποφασισμένος να ανοιχτώ, να κάνω νέους φίλους, να
παρακολουθώ τις παραδόσεις, να είμαι συνεπής στις υποχρεώσεις ως φοιτητής και
γιατί όχι, με τη φιλοδοξία να διακριθώ. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σε σύντομο χρονικό διάστημα έκανα μέσα από
το έτος μου τους πρώτους φίλους. Ο Δημήτρης Στάχτος ήταν ήδη γνωστός από χρόνια, συμμαθητής από
το 2<sup>ο</sup> γυμνάσιο, ένα όμορφο παιδί από τον Άνω Βόλο. Μέσω άλλου
συμμαθητή μου, του Κώστα Βλαχάβα, που συνέχιζε το στόχο του να μπει στο
Πολυτεχνείο, γνώρισα και συνδέθηκα με έναν άλλο συμφοιτητή μου. Τον Αντρέα
Παπακίτσο από την Άγναντα της Ηπείρου. Ένας άνθρωπος καθαρός, ξεχωριστός, που
καθώς κυλούσε ο χρόνος ανακάλυπτα σιγά-σιγά το ιδιαίτερο ανάστημά του. Η φιλία
μας συνεχίστηκε όλα τα επόμενα χρόνια και
θεωρώ τιμή μου το γεγονός αυτό. Άλλος φίλος των πρώτων χρόνων ήταν ο Παύλος
Πελεκάνης από τα Τρίκαλα. Ο αδελφός του είχε καλλιτεχνικό φωτογραφείο στη γωνία
Ακαδημίας και Εμμανουήλ Μπενάκη, όπου κι εγώ απαθανάτισα τον εαυτό μου,
φωτογραφίες που ακόμα σώζονται. Δεν επιτρέπεται να ξεχάσω τον πολύ καλό φίλο
Σεραφείμ Παπαθωμά από τη Θήβα, άνθρωπο με έξοχη φυσική ευγένεια και πνευματική
καλλιέργεια. Δυστυχώς ο χάρος βιάστηκε να τον πάρει μαζί του. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Πιστεύω πως ήμουν άνθρωπος
ανοιχτός κι εκδηλωτικός με ποικίλα ενδιαφέροντα. Έτσι σύντομα διεύρυνα τον
κύκλο των γνωριμιών μου. Λίγο το τραγούδι, που τότε ήμουν καλός, λίγο τα ποδοσφαιρικά ενδιαφέροντα με την ΝΙΚΗ
ΒΟΛΟΥ και την ΑΕΚ, λίγο τα ανέκδοτα και τόσα ακόμα, έγινα γνωστός σαν παρουσία,
σε όλους τους φοιτητές του έτους και όχι μόνο. Βεβαίως η πρόσληψη αυτής της
πληθωριστικής παρουσίας δεν ήταν προφανώς ίδια για όλους. Σε κάποιους έκανε
εντύπωση, ενώ σε αρκετούς σφιγμένους έδωσε μια εικόνα με στοιχεία κάποιας
ελαφρότητας. Τουλάχιστον στην πρώτη φάση. Τα κορίτσια του έτους ήταν λίγα κι
αρκετά συντηρητικά σε ενδιαφέροντα και εμφάνιση. Μόνο η μικροκαμωμένη Πόπη από
το Αιγάλεω είχε μια θετική διάθεση και συμπλεκόταν επάξια στην παρέα. Οι
περισσότεροι, φανατικοί φοιτητές, παρακολουθούσαν με ενδιαφέρον τα μαθήματα και
συζητούσαν αδιάκοπα για τα επιστημονικά θέματα γύρω από την επιστήμη που
σπούδαζαν <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Η πρώτη χρονιά ήταν χρονιά αναγνώρισης. Χώρων, ανθρώπων και διαδικασιών.
Αίθουσες κι αμφιθέατρα μαθημάτων, εργαστήρια, όργανα και συσκευές, φοιτητική
λέσχη και η βιβλιοθήκη στον 6<sup>ο</sup> όροφο. Ένα αγαπημένο στέκι στον πρώτο
χρόνο των σπουδών, γιατί να αγοράσω δικά μου βιβλία δεν υπήρχε περίπτωση. Εκεί
μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω φοιτητές και φοιτήτριες από άλλα τμήματα του
Πανεπιστημίου, κυρίως της Φιλοσοφικής και του Γαλλικού τμήματός της, όπου
πλειοψηφούσε συντριπτικά το γυναικείο φύλλο. Στα φλερτάκια και τις εφήμερες
σχέσεις δεν επιθυμώ να αναφερθώ. Ήδη εκείνη τον εποχή, υπήρχε μια σχέση με μια όμορφη κοπέλα του Βόλου που είχα
γνωρίσει στη γειτονιά μου και υπήρχε μια συνεχής επαφή με αλληλογραφία κι ανταλλαγή
φωτογραφιών. Μια αγνή κι όμορφη κοπέλα,
που άξιζε για περισσότερα, αλλά ατυχώς - με θλίψη ειλικρινή - διέκοψα τη σχέση
μαζί της. Εκείνη έφτιαξε άλλη οικογένεια. Μου μένει η πίκρα της απότομης
συμπεριφοράς απέναντί της. Τα πράγματα ήρθαν έτσι στα επόμενα χρόνια, που ο
χωρισμός ήταν η καλύτερη γι’ αυτήν λύση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τώρα ας ακουμπήσουμε λίγο την άλλη διάσταση
της ζωής μου. Ποια ήταν η ενασχόλησή μου με τα πολιτικά και κοινωνικά θέματα;
Στη αρχή το θέμα δε με απασχολούσε, τουλάχιστον εμφανώς. Προσηλωμένος στις
υποχρεώσεις μου ως φοιτητής – παρακολούθηση των μαθημάτων και των πολλών
εργαστηρίων με πολύωρες παρουσίες κι εργασίες στο σπίτι - αλλά μέσα μου εν
δυνάμει υπήρχαν όλα τα στοιχεία, που θα με οδηγούσαν στους δρόμους και τις
περιπέτειες των επόμενων χρόνων. Δε θυμάται λεπτομέρειες, αλλά θα αναφέρω ό,τι
ψήγματα μνήμης απέμειναν παρά τα τόσα
χρόνια που έχουν περάσει. Η ατμόσφαιρα της παιδικής του γειτονιάς. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η οικογένειά μου είχε προφυλαχτεί από
περιπέτειες και δεν είχε κάποια φανερή ανάμειξη στα θέματα που προκάλεσαν τον
εμφύλιο διχασμό. Δεν κράτησε ουδετερότητα, απλώς έμεινε σιωπηλή, με τη βασική
έγνοια να μην υπάρξουν απώλειες ζωής μελών της. Ο πατέρας ζούσε με τις μνήμες
του ’36 όταν στην απεργία εκείνης της χρονιάς την πλήρωσε με την απόλυσή του
από το αφεντικό του, που τον θεώρησε - και μάλιστα αναληθώς - έναν από τους
πρωταγωνιστές. Έτσι ήταν διστακτικός έως φοβισμένος στη συνέχεια. Ο φόβος ήταν
σχετικά με την ικανότητά του να ζήσει τα μέλη της ήδη πολύτεκνης οικογένειας.
Παρόλα αυτά στο δημοψήφισμα του ’46 κράτησε τη γραμμή της αποχής. Ενέργεια που
τον κυνηγούσε όλα τα επόμενα χρόνια. Είναι ζήτημα έρευνας βεβαίως είναι αν αυτό ήταν αποτέλεσμα
ελεύθερης επιλογής ή μια πράξη που επιβλήθηκε από τα πράγματα, αφού όλη η
γειτονιά το ίδιο είχε κάνει. Δυστυχώς κανείς τους δεν είναι πια στη ζωή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όμως να μην είμαι άδικος. Ήδη το είπα.
Υπήρχε, μια όχι όμως ανοιχτά διατυπωμένη συμπάθεια, για τους κυνηγημένους
αριστερούς και τέτοιοι υπήρχαν αρκετοί στη γειτονιά. Έτσι υπήρχε μια τέτοια προδιάθεση ενισχυμένη από
τον νεανικό ιδεαλισμό και τη φυσική τάση του νέου να υπερασπίζεται τον
κυνηγημένο. Η φλόγα υπήρχε. Απλώς περίμενε την αφορμή για το φούντωμά της. Ας
μη βιαστούμε όμως γιατί κάτι τέτοιο ακόμα αργούσε. Όταν προσέγγιζε η πρώτη
περίοδος του Ιούνη (τότε δεν είχαν καθιερωθεί ακόμα τα εξάμηνα) ήμουν
πανέτοιμος για τις εξετάσεις. Με
τις υπογραφές από τα προαπαιτούμενα
εργαστήρια και τον αναγκαίο αριθμό παρουσιών στο γυμναστήριο του Εθνικού στη
Βασιλίσσης Όλγας. Έδωσα όλα τα μαθήματα του έτους, που τα περισσότερα ήταν και
διπλά. Προφορικά και γραπτά, που όμως όλα γίνονταν με γραπτές εξετάσεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μετά την πολυήμερη διαδικασία η εντύπωσή
μου ήταν ότι είχα πάει πολύ καλά. Στη
συνέχεια έφυγα για το Βόλο αναμένοντας τα αποτελέσματα. Εκεί άρχισα να ασκώ το
επάγγελμα του δασκάλου. Τότε ένας μεγάλος αριθμός των μαθητών έμεναν
μετεξεταστέοι και θα εξετάζονταν πάλι στις αρχές του Οκτώβρη. Εύκολα βρήκα
μαθητές, σε διάφορες γειτονιές και παρέδιδα, κυρίως μαθηματικά. Η αμοιβή αυτής
της εργασίας, πολύ φτωχή, γιατί δεν γινόταν κι αλλιώς στις φτωχογειτονιές της
Νέας Ιωνίας. Όμως θα μου ήταν χρήσιμη
όταν θα ξαναπήγαινε στην Αθήνα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η μόνη δυνατότητα επικοινωνίας με την
Αθήνα ήταν τα γράμματα. Πράγματι οι φίλοι στην Αθήνα, Ανδρέας και Πόπη με
πληροφορούσαν γι’ αυτά. Στον απειροστικό λογισμό του Κάππου από τετρακόσιους περίπου
που έλαβαν μέρος στις εξετάσεις του μαθήματος πέρασαν μόνο οκτώ άτομα. Πέντε
μαθηματικοί και τρεις φυσικοί. Είχε τη χαρά να είναι ένας απ’ αυτούς. Είχα
δώσει όλα τα μαθήματα και στα αποτελέσματα όλα ήταν θετικά. Μόνο ένα
ανησυχητικό συμβάν με έκανε να ανησυχήσω κι έτσι να επισπεύσω την αναχώρησή μου
για την Αθήνα. Στο μάθημα της Ανωτέρας Άλγεβρας ενώ στα γραπτά, δηλαδή στις
ασκήσεις πήρα οκτώ, στα προφορικά, δηλαδή στη θεωρία, στον κατάλογο των
αποτελεσμάτων δεν υπήρχε το δικό μου όνομα. Και το γρίφο έπρεπε να τον λύσω ο
ίδιος. Δε γινόταν μέσω αντιπροσώπου. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Έφυγα για την Αθήνα μ’ ένα φορτίο ανησυχίας. Όταν απευθύνθηκα στο
γραφείο του καθηγητή, η απάντηση ήταν: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l14 level1 lfo2; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Δεν υπήρξε κόλλα δική σου στο μάθημα. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l14 level1 lfo2; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Μα είναι δυνατόν να δώσω μόνο ασκήσεις και να
πάρω τόσο καλό βαθμό χωρίς να δώσω θεωρία ; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l14 level1 lfo2; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Δυστυχώς κύριε δε μπορώ να κάνω τίποτε. Να
δώσετε πάλι εξετάσεις στην περίοδο του
Οκτωβρίου. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ευτυχώς τον Οκτώβριο, που ξανάδωσα το μάθημα, οι κακότροποι διορθωτές
μου έβαλαν ένα πενταράκι κι έτσι γλύτωσα απ’ αυτή τη γάγγραινα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Την αιτία της ανωμαλίας την υποπτευόμουν βασίμως. Δεν είχα αγοράσει το
βιβλίο του καθηγητή της έδρας! Έτσι η
κόλλα μου εξαφανίστηκε Σήμερα αυτό
ακούγεται υπερβολικό, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για το 1961 και τότε
ίσχυαν άλλοι κανόνες στις σχολές και η
ατμόσφαιρά γενικότερα στη χώρα ήταν διαφορετική <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Για τον καθηγητή της έδρας Χρήστο Φουσιάνη αξίζει να γίνει μια μικρή παρένθεση.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο Φουσιάνης διορίστηκε καθηγητής στη
Μεταξική περίοδο χωρίς ιδιαίτερα προσόντα και το μάθημά του έμεινε σε χαμηλό
επίπεδο μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Αρκεί να ειπωθεί ότι το περιεχόμενο του
μαθήματος διδάσκεται σήμερα και σε πιο προχωρημένο επίπεδο στις τάξεις του λυκείου
της μέσης εκπαίδευσης. Όλα τα χρόνια δεν είχε αξιωθεί να γράψει ένα διδακτικό
βιβλίο του μαθήματός του κι όταν αυτό επιτέλους έγινε, δινόταν στους φοιτητές
σε δεκαεξασέλιδα και μάλιστα σε λίαν φουσκωμένη τιμή για την εποχή. Στη
διάρκεια του μαθήματος έκανε συχνά, σαν πλανόδιος έμπορος, άμεση αναφορά για το υποχρεωτικό της αγοράς
του και στη συνέχεια με έμμεσο τρόπο διαδόθηκε η φήμη, ότι αν δεν αγοράσεις το βιβλίο, δεν περνάς το
μάθημα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα τέτοιας
βάρβαρης τακτικής σε μια εποχή που η φτώχεια ήταν πολύ διαδεδομένη. Υπάρχει το
παράδειγμα του συμφοιτητή μου Λεβόν
Μικερδιζιάν, ένα υπέροχο παιδί από το Ηράκλειο της Κρήτης, που αρνιόταν να το
αγοράσει και τον έκοψε σε επτά συνεχείς περιόδους. Όταν ο Λεβόν έφτασε στο
αμήν, πήγε στο γραφείο του και του πέταξε στα μούτρα το βιβλιάριο λέγοντάς του
ότι δε θα υποκύψει στον εκβιασμό. Στη
συνέχεια παράτησε τη σχολή και μπάρκαρε στα καράβια. Όταν ο Φουσιάνης
συνταξιοδοτήθηκε επέστρεψε, πήρε το πτυχίο του κι άσκησε το επάγγελμα του καθηγητή
στη δημόσια εκπαίδευση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τότε τα πράγματα ήταν δύσκολα. Αν δεν
περνούσες έστω και μισό μάθημα έμενες στο ίδιο έτος και υποχρεωνόσουν να δώσεις
όλα τα μαθήματα από την αρχή. Μια σειρά αξιόλογα παιδιά με αυτή τη θηριώδη
διάταξη υπέστησαν αυτήν την τιμωρία. Τότε η έννοια της μεταφοράς μαθήματος σε
επόμενο έτος ήταν ακόμα άγνωστη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μικρά κι «ασήμαντα» περιστατικά
μαζεύονταν και ωρίμαζαν την πορεία μου στην πολιτική μου ένταξη. Διστακτικές
συζητήσεις με φίλους, ανάγνωση βιβλίων που δανειζόμουν γιγάντωναν μέσα μου
αυτήν την ιδέα. Κορύφωση μια συγκέντρωση μπροστά στο κεντρικό κτίριο του <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Πανεπιστημίου. Δεν θυμάμαι για
πιο λόγο και αιτία είχε γίνει αυτή η συγκέντρωση. Κάποια ομιλία χωρίς μεγάφωνα,
περίπου διακόσια άτομα κι εγώ να πλησιάζω με περιέργεια και δισταγμό. Στα τόσα
άτομα ένα ξεχώριζε γιατί ήταν ένα κεφάλι ψηλότερος από τους γύρω του. Με
υψωμένο το χέρι και με βαθιά εντυπωσιακή φωνή αρχίζει να απαγγέλλει ένα ηρωικό
ποίημα, που τότε δεν ήξερα ποιο ήταν και ποιου ποιητή μας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Αργότερα με τα διαβάσματα που
έκανα το αναγνώρισα. Ήταν το ποίημα που ο μεγάλος ποιητής Άγγελος Σικελιανός
είχε απαγγείλει στον ανοιχτό τάφο που θα δεχόταν σε λίγο το σώμα του Κωστή
Παλαμά. Γύρω απλώθηκε ησυχία και μια ανατριχίλα διαπέρασε όλο μου το κορμί.
Αυτός ο ωραίος ψηλέας αργότερα θα γινόταν καλός μου φίλος. Θα είχαμε πολλές
κοινές μνήμες στη μετέπειτα ζωή μας. Ήταν ο Τάκης Παππάς, δικηγόρος μου μέσα
στ’ άλλα στον αγώνα για την ακύρωση της πολλαπλής διαγραφής μου από το
Πανεπιστήμιο στα χρόνια της δικτατορίας. Δυστυχώς έφυγε νωρίς και με τραγικό
τρόπο απ’ τη ζωή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήμουν εσωτερικά ώριμος για την αλλαγή. Απλώς δεν είχα την
πείρα να ελέγξω τον τρόπο και το βαθμό της δέσμευσης. Ο κλοιός έσφιγγε γύρω
μου, σε μια περίοδο που ήμουν ακόμα ένα αθώο αδοκίμαστο παιδί, από μια επαρχία.
Χωρίς καμιά πείρα σε τέτοια ζητήματα, αλλά με περίσσεια διάθεση προσφοράς. Μου
έγινε απέξω-απέξω πρόταση να κατέβω υποψήφιος για πρόεδρος στο έτος μου.
Βρισκόμαστε στην αρχή του 2<sup>ου</sup> έτους στη σχολή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η Φυσικομαθηματική σχολή τότε είχε έναν ενιαίο σύλλογο και για τα
πέντε τμήματά της, Το όνομά του συλλόγου
ήταν «Ο Αριστοτέλης». Οι εκλογές γινόταν εκείνα τα χρόνια με την εξής
διαδικασία. Τα τμήματα της σχολής ήταν πέντε, δηλαδή Μαθηματικό, Φυσικό, Χημικό,
Φυσιογνωστικό και Φαρμακευτικό. Επί τέσσερα έτη το κάθε τμήμα, μας κάνει είκοσι
έτη. Εκλογές γίνονταν από το απερχόμενο Δ. Σ. σε κάθε έτος χωριστά. Αυτός, που στις εκλογές του έτους ερχόταν
πρώτος σε ψήφους ήταν ο Πρόεδρος του έτους. Σε κάθε έτος εκλέγονταν τρεις. Μαζί
με τον πρόεδρο εκλεγόταν ο αντιπρόεδρος κι ο γραμματέας. Το Δ.Σ του
‘Αριστοτέλη’ αποτελούνταν από 24 μέλη. Σε αυτούς περιλαμβάνονταν οι είκοσι
πρόεδροι και τέσσερις από τους αντιπροέδρους, που επιλέγονταν με ψηφοφορία στη
πρώτη συνεδρίαση του νέου Δ.Σ, από τους 20 προέδρους. Έτσι για να εκλεγείς
σίγουρα στο <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Δ.Σ έπρεπε να έρθεις πρώτος στην
ψηφοφορία του έτους σου. Μια
επιτροπή από το απερχόμενο Δ.Σ. του συλλόγου έμπαινε στο αμφιθέατρο ή σε μια
μεγάλη αίθουσα μετά το τέλος του μαθήματος, που είχε υποχρεωτική παρουσία (κάτι
σύνηθες εκείνη την εποχή ) και άρχιζε η ψηφοφορία. Τα ονόματα των υποψηφίων
αναγράφονταν στον πίνακα κι ο φοιτητής, σε μικρά λευκά χαρτάκια, που μοίραζε η
εφορευτική επιτροπή, έγραφε το όνομα του υποψηφίου που προτιμούσε. Επειδή τη
προηγούμενη χρονιά, κάτω από τις γνωστές συνθήκες εκείνης της περιόδου, το
σύλλογο τον έλεγχε η δεξιά οργάνωση της ΕΚΟΦ επικεφαλής της αντιπροσωπίας ήταν
ο αργότερα βουλευτής και υπουργός της Ν.Δ Άγγελος Μπρατάκος, εξέχον μέλος της
ΕΚΟΦ, αγκαλιά με τον υποψήφιο τους, το όνομα του οποίου μου διαφεύγει αυτή τη
στιγμή. λέγοντας με τη γνωστή βαριά φωνή του: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><i> - Ξέρω ότι οι φυσικοί του έτους σας είναι
καλά παιδιά και θα τιμήσουν με την ψήφο τους τον καλό μου φίλο! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο έτερος υποψήφιος ήμουν εγώ και ιδού πώς.
Στο έτος μου, χωρίς ακόμα να το ξέρω, υπήρχαν κάνα δυο που είχαν οργανωτική σχέση με την αριστερή νεολαία
(π.χ. ο μακαρίτης Λευτέρης Παπακώστας) που είχαν αποφασίσει για τον υποψήφιο
που θα προτείνουν. Το θέμα ήταν αυτός να ψηστεί και να δεχτεί. Δεν χρειάστηκε,
είναι αλήθεια, και μεγάλη προσπάθεια. Είχαν δει την πληθωρική παρουσία μου μέσα
στο έτος σε πολλές εκφάνσεις της φοιτητικής ζωής Ήμουν ο Βολιώτης, που
τραγουδούσε κι έλεγε αστείες ιστορίες και πικάντικα ανέκδοτα, φανατικός με τη
Νίκη Βόλου και την ΑΕΚ, φίλος με τους περισσότερους και ανοιχτός σε
σχέσεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Το αποτέλεσμα των εκλογών για όλους
ήταν αναμενόμενο. Νικητής θα ήταν ο περσινός πρόεδρος. Ακόμα κι εγώ
μέχρι τη μέρα των εκλογών τον αποκαλούσα κύριε
πρόεδρε. Ήταν βλέπεις εκλεγμένος
την προηγούμενη χρονιά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όμως η κάλπη, λένε πάντα είναι έγκυος.
Ψήφισαν 82 φοιτητές από τους 100 με 110
που είχε το έτος μας. Και μετά την
καταμέτρηση, ήρθε η έκπληξη : Ισοψηφία! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Για όλους ήταν έκπληξη, αλλά περισσότερο
για τον ίδιο και το στέλεχος Άγγελο Μπρατάκο, που η απογοήτευση ζωγραφίστηκε
τόσο εκφραστικά και έντονα στο πρόσωπό
του. Στις επαναληπτικές που έγιναν μετά δυο μέρες η πλάστιγγα είχε γύρει με
κρότο εναντίον τους. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Θα πρέπει όμως στο σημείο αυτό να
ξεκαθαριστεί ότι ακόμα τα κριτήρια της ψήφου δεν ήταν κυρίως πολιτικά. Ο
φοιτητής ζητούσε έναν δραστήριο συνάδελφο που θα παρεμβαίνει στους απρόσιτους τότε καθηγητές και θα
«λύνει» πρακτικά προβλήματα με εργαστήρια και εξετάσεις. Καμιά εκδρομή, κανένας
χορός και τέτοια αντίστοιχα. Τα πράγματα άρχιζαν να πολιτικοποιούνται κυρίως
στο πιο πάνω επίπεδο. Ποιοι αντιπρόεδροι θα εκλεγούν για την συμπλήρωση των 24,
ποιοι θα καταλάβουν τις θέσεις του προεδρείου του Αριστοτέλη (Εδώ, εν είδη
παρενθέσεως, να πω ότι πρόεδρος του Αριστοτέλη έχει κάνει και ο παλιός καλός
μου φίλος Στράτος Ντάσης, ζωντανός φίλος και τώρα στο f/b και μόνιμο μέλος του
Δ.Σ, όλα τα χρόνια της φοιτητικής του ζωής, ο επίσης κοινός μας φίλος και
κουμπάρος Νίκος Κιάος). Άλλο κρίσιμο σημείο ήταν ποιοι θα εκπροσωπήσουν τη
σχολή στη ΔΕΣΠΑ (Διοικούσα Επιτροπή
Σπουδαστών Πανεπιστημίου Αθηνών) και από το 1963 ποιοι θα πάνε στα φοιτητικά
συνέδρια, που ήταν πλέον γεγονός με πανελλήνια απήχηση και πολιτική σημασία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Η εκλογή αυτή έγινε προς το τέλος
του 1961 και άρχισε από διάφορους το ψηστήρι «να ανέβω στα γραφεία». Αυτό τότε
ήταν ισοδύναμο με το να οργανωθείς στην νεολαία. Το μάτι της αστυνομίας
κατέγραφε χωρίς εξαιρέσεις αυτούς που ανέβαιναν στο κτήριο του κόμματος της
ΕΔΑ. «Άντεξα στις πιέσεις», μέχρι την άνοιξη του 1962. Μια μέρα, ο Αριστείδης Μανωλάκος, φοιτητής της Νομικής
και αργότερα δημοσιογράφος, γνωστό
τότε στέλεχος της Αριστερής Νεολαίας,
μου λέει, χωρίς εισαγωγές και επεξηγήσεις: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l6 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Την Πέμπτη
θα ανέβεις στον 4<sup>ο</sup> όροφο,
γραφείο 6. Θα σε περιμένουμε… </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Η αλήθεια είναι πως ψυχολογικά ήμουν πλέον έτοιμος για το ποιοτικό άλμα…
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Φουσκωμένος από την
απόφαση να κάνω το άλμα, συνεπής στην ώρα του
ραντεβού, χτύπησα διστακτικά την πόρτα κι από μέσα άκουσα το ‘εμπρός’.
Την άνοιξα λίγο. Το γραφείο, ήταν γεμάτο από άγνωστα κυρίως σε μένα πρόσωπα,
που γύρισαν να δούνε αυτόν που χτύπησε.
Φοβισμένος και νομίζοντας ότι έχω κάνει λάθος λέω: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l6 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Συγνώμη!</i>
και πάω να κλείσω <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μια σοβαρή φωνή, συνοδευόμενη με έναν τόνο
αυστηρότητα, από κάποιον που φαινόταν επικεφαλής, μου λέει: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l6 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Όχι! Εδώ
είσαι! Πέρασε μέσα!»</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Θα έτρωγα πολλά χρόνια μετά μαζί του στη συνέχεια. Ήταν ο πρόεδρος της
νεολαίας, ο αειθαλής, ωραίος και πιστός στις ιδέες της νιότης του, Τάκης
Μπενάς. Οι άλλοι μια σειρά επώνυμα πρόσωπα που κάποιους θυμάμαι και θα αναφέρω
και κάποιους - ας με συγχωρέσουν τους πήρε μαζί του ο άνεμος της λησμονιάς. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σήμερα
γινόταν η παράδοση του απερχόμενου γραφείου της σπουδάζουσας στο
νεοεκλεγέν από τις κομματικές διαδικασίες, που είχαν γίνει τις προηγούμενες
μέρες. Είναι φυσικό το ερώτημα που ορθώνεται στο μυαλό αυτού που διαβάζει το
κείμενο: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l6 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Πώς ο
Λευτέρης, χωρίς να είναι τυπικά μέλος, χωρίς να λάβει μέρος στις εκλογικές
διαδικασίες, βρέθηκε εκλεγμένο μέλος του καθοδηγητικού οργάνου; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σ’ αυτό ξέρει την απάντηση μόνο η εποχή που
τότε ζούσαμε. Κι όμως είναι αλήθεια και πραγματικό γεγονός! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Εκεί ήταν ο
Αριστείδης Μανωλάκος γραμματέας της σπουδάζουσας, ο αρχιτέκτονας Ίωνας Μπούζενμπεργκ, (δεν
είμαι σίγουρος ότι γράφω σωστά το όνομά του) που έφυγε τόσο πρόωρα από τη ζωή,
ο λόγιος, δοκιμιογράφος και συγγραφέας Γιάννης Καλιώδης (ή με το λογοτεχνικό
ψευδώνυμο Καλιώρης) Κάποια στιγμή που εξέφρασα κάποια αμφιβολία αν είμαι στο
σωστό γραφείο ο φίλος Γιάννης που ετοιμαζόταν για την «προσωπική του έξοδο» από
την οργανωμένη κομματική ζωή είπε στους άλλους: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l6 level1 lfo3; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Αφήστε το
παιδί να φύγει! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η αλήθεια είναι ότι μόνο με ρυμουλκό θα με
βγάζανε πλέον έξω. Λίγο χρόνο
προηγουμένως είχαν αποχωρήσει ο Στέλιος Ράμφος κι ο Διονύσης Μπουλούκος.
Εκεί συνάντησα για πρώτη φορά τον αγαπημένο φίλο Γιάννη Μπανιά που τα επόμενα
χρόνια θα είχαμε κοινό βηματισμό στην οργάνωση. Εκεί γνώρισα τον Χανιώτη γιατρό
Βαγγέλη Φυτράκη και τον Ικαριώτη πανεπιστημιακό παιδίατρο Χρήστο Σταυρινάδη,
που χρημάτισε και δήμαρχος του νησιού. Και τόσους άλλους, αλλά το μυαλό
φυραίνει και δε θυμάμαι πλέον τα ονόματά τους <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Από εκείνο το απόγευμα σφραγίστηκε η ζωή
μου για πολλά από τα επόμενα χρόνια. Χρόνια γεμάτα με έντονους αγώνες, γεμάτα
με εξάρσεις, με ευτυχισμένες μέρες, με θετικά αποτελέσματα, αλλά και οδυνηρές
περιπέτειες για μένα μέχρι το 1978. Τότε, με ενσυνείδητη επιλογή, που τήρησα
μέχρι τώρα, έκοψα οριστικά την οργανωτική μου σχέση με την Αριστερά. Εγώ την
έκοψα, αλλά αυτή δε ήθελε να το πιστέψει. Ένα ακόμα μετέωρο βήμα μέσα στα τόσα
που είδαμε τα τελευταία χρόνια… <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.45pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πέρασα φτωχικά φοιτητικά χρόνια με
ελλείψεις σε βασικές βιοτικές ανάγκες, συνοδευμένες από το κόμπλεξ του
επαρχιώτη, που δεν έχει την κουλτούρα
του νέου που έζησε σε μια αστική ατμόσφαιρα. Με στοιχειώδη έπιπλα στο δωμάτιο,
χωρίς ραδιόφωνο, χωρίς πικάπ με δίσκους να καλλιεργήσει τη μουσική του παιδεία,
χωρίς τα αξιοπρεπή ρούχα απαραίτητα για την άνετη κυκλοφορία μέσα στους χώρους
της φοίτησης και τη φιλοδοξία ενός νέου, που θέλει να ζήσει τη δική του
περιπέτεια. Αλλά η αλήθεια να λέγεται. Δε φταίνε μόνο οι αντικειμενικές
συνθήκες. Η οικογένειά μου τόσο μπορούσε, τόσο μου έδινε. Έπρεπε κι ο ίδιος να
φροντίσω να λύσω αυτά τα προβλήματα, που δεν ήταν κι ανυπέρβλητα. Ευκαιρίες να
εξοικονομήσω έκτακτα έσοδα υπήρχαν, αρκεί να τις αναζητούσα. Δεν εννοούμε
ελεημοσύνες ή παράλογες απαιτήσεις. Αναφερόμαστε μόνο σε λεφτά που μπορούσαν να
βγουν με τίμια εργασία μερικής απασχόλησης. Και η εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός
ότι από χαρακτήρα, όπου δινόμουν, αυτό γινόταν με ολοκληρωτική αφοσίωση, χωρίς
όρια και περιορισμούς <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Θα αναφερθούμε σε μερικά παραδείγματα
ενδεικτικά που αναδεικνύουν το χαρακτήρα του Λευτέρη κι ερμηνεύουν πράξεις και
συμπεριφορές. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Από το δεύτερο έτος άρχισε το φοιτητικό
συσσίτιο. Τίποτε το ιδιαίτερο τότε. Ένα γεύμα την ημέρα στο υπόγειο της φοιτητικής
Λέσχης στην Ιπποκράτους 15. Για ν’ αποκτήσεις το δικαίωμα της σίτισης υπήρχε ένας περιοριστικός όρος. Έπρεπε να
προσκομίσεις στη γραμματεία της σχολής το περιβόητο χαρτί απορίας. Αυτός ο όρος
στην Ελλάδα ξεπερνιόταν πολύ εύκολα. Στον κύκλο που κινούμουν, παιδιά γιατρών,
δημοσίων υπαλλήλων και κτηματιών σύντομα το προμηθεύτηκαν. Ξέρετε, ο γνωστός
του γνωστού. Εγώ δε γνώρισα αυτή τη
χαρά. Βέβαια ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης
ανήκει σε μένα και την απολυτότητα του χαρακτήρα μου, αλλά στο υπόλοιπο φταίχτης
είναι η εποχή και η ατμόσφαιρά της. Το
χαρτί απορίας τότε έπρεπε να το ζητήσεις από τον παπά της ενορίας σου. Όταν
πήγα σ’ αυτόν, με παρέπεμψε στην εκκλησιαστική επιτροπή επικεφαλής της οποίας
ήταν ένας αντιπαθής συντηρητικός, φιλικά προσκείμενος στα παρακρατικά στοιχεία
της συνοικίας. Με ύφος προφέσορα και υποτιμητικά προκαταρτικά σχόλια μου
απάντησε θα μελετήσει το αίτημά μου και θα μου απαντήσει. Αηδιασμένος δεν τον ξαναπλησίασα. Κακώς! Έπρεπε να
διεκδικήσω με ανένδοτο τρόπο κάτι που δικαιούμουν. Δεν το έκανα. Έτσι υπέστην
τις συνέπειες της ψωροπερηφάνιας μου. Πολλές φορές πείνασα και τα βράδια τα
έβγαζα με μια δραχμή στραγάλια κι άφθονο νερό, που απαιτούσε το αλάτι τους <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όταν ήμουν γενικός γραμματέας στην ΕΦΕΕ
ήρθε προσωπική πρόσκληση για το φόρουμ της παγκόσμιας νεολαίας που θα γινόταν
στη Μόσχα. Εισιτήρια και διαμονή ήταν απολύτως εξασφαλισμένα από τους
διοργανωτές. Έπρεπε ο ίδιος να βγάλω διαβατήριο και να έχω μερικά λεφτά για τ’
ατομικά έξοδα. Όμως φόβος, δισταγμός και γι’ ανεξήγητους λόγους αίσθημα
ντροπής. Δεν είχα ρούχα για τέτοιες επισημότητες. Επικαλέστηκα το γεγονός
ότι δεν ήξερα γλώσσες. Αυτή ήταν η επίσημη δικαιολογία. Παραχώρησα λοιπόν τη θέση μου σε φίλο που πήγε κανονικά
κι έζησε αυτήν την ιδιαίτερη εμπειρία. Ήταν ένας αδικαιολόγητος και υπερβολικός
δισταγμός που μου στέρησε την ευκαιρία να απελευθερωθώ από τα παιδικά μου
κόμπλεξ και να ξανοιχτώ σε χώρους και κύκλους, που θα με βοηθούσαν στο μέλλον. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σταματώ εδώ το προσωπικό μου θάψιμο. Ναι
ήμουν μαντζίρης… <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αφιέρωσα πολύ χρόνο στον τοπικό σύλλογο
Βολιωτών φοιτητών <i>Ο Άνθιμος Γαζής</i>.
Έλαβα τρεις φορές μέρος στις αρχαιρεσίες του συλλόγου και με βάση το ιδιόμορφο
καταστατικό του στο οποίο οι θέσεις του προεδρείου καθορίζονταν από τη σειρά
των ψήφων στις εκλογές βρέθηκα και στις τρεις θέσεις. Γραμματέας, αντιπρόεδρος
και πρόεδρος. Στην τελευταία φορά που μετείχα σε συνέλευση του συλλόγου με
πρότασή μου ο σύλλογος αποφασίστηκε να μετονομαστεί σε <i>Ρήγας Φεραίος,</i> αλλά δε γνωρίζω αν αυτή η απόφαση υλοποιήθηκε και με
τη νομική βούλα. Η δραστηριότητα του συλλόγου ήταν προσανατολισμένη κυρίως σε
πολιτιστικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις. Απ’ αυτές θυμάμαι μια ημερήσια εκδρομή κάπου στο Λουτράκι και
ένα χορό σε συνεργασία με το σύλλογο Τρικαλινών φοιτητών. Στο Βόλο ένας χορός
στον ΝΟΒ και ομαδική κατάθεση στεφάνου στο μνημείο του Άγνωστου στρατιώτη με
την ευκαιρία μιας επετείου. Στη διάρκεια των μεγάλων κινητοποιήσεων για τη
δημοκρατία και το 15% βγήκαν και κάποια
ψηφίσματα συμπαράστασης στους διοργανωτές των εκδηλώσεων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ας αναφέρουμε και μια άλλη πράξη μου στα
πρώτα φοιτητικά χρόνια, όπως την περιγράφω σε ένα προηγούμενο βιβλίο του, με
τον τίτλο «Κι όμως ήταν όμορφα» <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> {...Όταν πήγα στο
γυμνάσιο οι σχολικές ανάγκες με υποχρέωσαν ν’ αγοράζω και άλλα βοηθητικά
βιβλία. Με τον πατέρα μου υπήρχε μια σιωπηρή συμφωνία με βάση και τις
πραγματικές του δυνατότητες: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 36.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-indent: -18.0pt;">-<span style="font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i>Εγώ
θα σου εξασφαλίζω στέγη και φαγητό. Το σχολείο και τα τυχόν έξοδά του φρόντισε
τα μόνος σου. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αυτό έκανα. Μικροαπασχολήσεις στα μαγαζιά
της γειτονιάς κάποια απογεύματα, στο μεγαλομπακάλικο το Σαββατόβραδο με την
πολλή δουλειά. Ιδιαίτερα τα καλοκαίρια έβγαζα το χαρτζιλίκι. Με αυτά τα λεφτά
αγόραζα τις μεταφράσεις των Αρχαίων, τις λύσεις των ασκήσεων της Αριθμητικής.
Τέτοια! Αργότερα όταν μου μπήκε η λόξα με τα Μαθηματικά άρχισα ν’ αγοράζω τους
τόμους του Πέτρου Τόγκα, Άλγεβρα και Γεωμετρία, τη μεγάλη Γεωμετρία του
Νικολάου, τη μεγάλη Άλγεβρα του Παπανικολάου και κάποια στιγμή τον ογκώδη
δεμένο τόμο της Γεωμετρίας των Ιησουϊτών. Πάνω σ’ αυτά τα βιβλία έκανα πολλά
μεροκάματα. Ώρες και ώρες. Μέρες και μήνες ν’ αθροίζω τις ασκήσεις που έλυσα. Κανονική μανία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Επειδή πήγα στο Πρακτικό πήρα και λίγο
Φυσική. Τη σημαντική σειρά βιβλίων των Παλαιολόγου-Περιστεράκη και τη Χημεία
Παπαγεωργίου-Λιάτη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Το πρώτο προσωπικό «εξωσχολικό» βιβλίο που
αγόρασα ήταν η <i>Παγκόσμια Ιστορία</i> του
Ουέλς, δεμένο σ’ έναν βαρύ τόμο. Αφορμή στάθηκε ένας συμμαθητής μου που
νωρίς-νωρίς μπήκε στη βιοπάλη κι έτρεχε πουλώντας βιβλία με δόσεις. Δύσκολο για
μένα βιβλίο, γεμάτο γεγονότα, μάχες, τόπους, ονόματα. Εγώ όμως το πέρασα και το
ξαναπέρασα σειρά-σειρά έχοντας άπειρες απορίες στην άκρη του μυαλού μου.
Αργότερα το χάρισα σ’ ένα ανίψι μου. Ένα «σπάραγμά» του βρίσκεται χωμένο στην
άκρη μιας βιβλιοθήκης ακόμα και σήμερα.
Όταν πέρασα στο Πανεπιστήμιο έφερα στο φοιτητικό μου δωμάτιο σε δυο χάρτινες
κούτες από το «Γάλα Βλάχας» αυτά τα βοηθητικά βιβλία. Χιλιοχρησιμοποιημένα, με
σχισμένα πολλές φορές εξώφυλλα και άπειρες σημειώσεις πάνω τους. Σε κάποια φάση ένιωσα την ανάγκη να πάρω
ένα αξιοπρεπές ρούχο πάνω μου. Γυνή γάρ! Ο άθλιος εγώ, τα σκότωσα σε ομάδες στα
παλαιοβιβλιοπωλεία της Νομικής, στη Μασσαλίας και Σόλωνος. Μ’ αυτά τα λεφτά,
αγόρασα ένα ανοιξιάτικο παντελόνι και - για πρώτη φορά στη ζωή μου - μια
μπλούζα, που αντικατέστησε τα χιλιοφορεμένα από τα μεγαλύτερα αδέρφια μου
πουκάμισα. Καμαρωτός και άνετος κυκλοφορούσα εκεί που έπρεπε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αργότερα με ζώνουν τα φίδια. Οι τύψεις
άρχισαν να με πνίγουν. Δεν πούλησα κάποια μεταχειρισμένα βιβλία. Πούλησα ένα
κομμάτι της ζωής μου! Αυτό κι αν ήταν αμαρτία. Το αμάρτημα της νιότης μου! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όταν πέρασαν κι άλλα χρόνια, άρχισα να αγοράζω
παλαιά βιβλία. Το θέμα ξεκίνησε από μια ερευνητική ανάγκη, αργότερα όμως αυτό
έγινε σημαντικό κομμάτι της ζωής μου. Ίσως πίσω από αυτήν την ενασχόλησή μου να
κρύβεται ασυνείδητα η ανάγκη για μερική εξιλέωση στο ανίερο νεανικό μου
ολίσθημα... Ίσως!» <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.25pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.25pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0cm 10.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 94%; margin: 0cm 105pt 1.4pt 105.6pt; text-indent: -95.05pt;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 94%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><b><span style="font-size: 36.0pt; line-height: 94%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3<sup>ο</sup> </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: .5pt; margin-right: .35pt; margin-top: 0cm; text-align: center;"><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Φοιτητικά
χρόνια – Φάση δεύτερη: Η έξαρση </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 10.1pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τώρα ήταν η περίοδος της ανάτασης. Η
φοιτητική παράταξη της Αριστεράς, ενώ αριθμητικά ήταν μειοψηφία στο συνολικό
πληθυσμό των φοιτητών, με την
ενεργητικότητα των μελών της, με την προβολή κατάλληλων υποψηφίων, βρέθηκε να
έχει την πλειοψηφία στα περισσότερα διοικητικά συμβούλια. Ήταν η πρώτη χρονιά
που η δεξιά ΕΚΟΦ έχανε την εξουσία. Ενώ
αυτό ήταν θετικό κι έδινε εναλλακτικές επιλογές δεν έγινε η σωστή
αξιολόγηση του φαινομένου και η
καλλιέργεια δεσμών φιλίας και συνεργασίας με τους φυσικούς συμμάχους.
Κυριάρχησαν οι αντιλήψεις μονόπλευρης κατοχής των κύριων πόστων κι έτσι άρχισαν
τα παράπονα και μπήκαν οι σπόροι της μελλοντικής αντιπαλότητας και διάσπασης.
Ό,τι σπέρνεις θερίζεις Σε αυτήν την
περίοδο ανήκουν όμως οι μεγάλοι αγώνες των
φοιτητών. Όχι μόνο για τα δικαιώματα τους, όπως φοιτητικό συσσίτιο, φοιτητικό
εισιτήριο, μεταφορά μαθημάτων και άλλα σχετικά θέματά τους. Οι αγώνες
επεκτείνονται σε γενικότερους στόχους, για δημοκρατικά δικαιώματα ολόκληρου του
λαού. Στους αγώνες αυτούς κινητοποιούνται για πρώτη φορά μετά από χρόνια
μεγάλοι αριθμοί φοιτητών, ένδειξη ακριβής ότι οδηγούμαστε σε φάση αλλαγής <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Θέλω από την αρχή να το ξεκαθαρίσω. Το να
περιγράψει κανείς όλα τα συμβάντα αυτής της εποχής δεν είναι σκοπός αυτή της
αφήγησης. Απλώς θα αναφερθούν κάποια ψήγματα αναμνήσεων, που έχουν κάποια άμεση ή έμμεση σχέση με το πρόσωπό μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πρώτη αξιοσημείωτη ανάμνηση είναι ο αγώνας
του Φυσικού τμήματος της Φυσικομαθηματικής σχολής για τα δικαιώματα των
πτυχιούχων Ραδιοηλεκτρολόγων, του μοναδικού εκείνη την εποχή μεταπτυχιακού
τμήματος για το διορισμό τους σε οργανισμούς, όπως τον ΟΤΕ, τη ΔΕΗ και τους
άλλους παρεμφερείς δημόσιας υφής οργανισμούς. Ξεκίνησε ένας αγώνας γι’ αυτόν το
στόχο και δημιουργήθηκε συντονιστική επιτροπή στην οποία συμμετείχαν
αντιπρόσωποι των τεσσάρων ετών του Φυσικού τμήματος. Μόνο για την ιστορία να πω
ότι σε αυτήν συμμετείχαν εκτός από μένα και τον Νίκο Κιάο, ο Λαρισαίος Αλέκος
Παπαδημητρίου και ο κρητικός Γιώργος Γραμματικάκης. Συνελεύσεις στο αμφιθέατρο του Χημείου,
αγωνιστικές ομιλίες στα σκαλάκια και πατρονάρισμα από τον καθηγητή Μιχάλη
Αναστασιάδη. Εκεί για πρώτη φορά ο Λευτέρης βρέθηκε ομιλητής σε μεγάλο
ακροατήριο. Τότε έλαμψε η ρητορική δεινότητα του Γιώργου Γραμματικάκη, που ήταν
τεταρτοετής στο τμήμα μας <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κάποια στιγμή τέθηκε να βάλουμε σαν στόχο το διορισμό ενός καθηγητή του
τμήματος στο Δ.Σ του ΟΤΕ. Ο Λευτέρης, άσχετος με τα ζητήματα και τα παιχνίδια
εξουσίας, αντέδρασε λέγοντας ότι δεν αγωνιζόμαστε για πρόσωπα μα για αρχές και
θεσμούς. Δεν είχα δίκιο με βάση τα καθιερωμένα στο παιχνίδι της εξουσίας, μα
έπρεπε να κυλήσει πολύ νερό στ’ αυλάκι για να μάθω τα βασικά. Γι’ αυτό το θέμα
πήρα μέρος στην πρώτη διαδήλωση κρατώντας και πανό. Η επίθεση της αστυνομίας
άμεση και σκληρή. Το πανό μου αρπάχτηκε από τα χέρια και σαν ρόπαλο από τα
χέρια του αστυνομικού οργάνου έπεσε στο κεφάλι μου. Δεν είχα προηγούμενες αντίστοιχες εμπειρίες. Δεν ήταν
ο φυσικός πόνος που ένιωσα. Αυτός αντέχεται. Ήταν η πίκρα και το «παράπονο» ότι
ενώ είχαμε απόλυτο δίκιο στον αγώνα που κάναμε δε βρίσκαμε την κατανόηση των
αρμοδίων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Άπειρος και αφελής έβαλα τα
κλάματα. Ήταν η πρώτη εμπειρία βίας πάνω του. Θα
ακολουθούσαν στην πορεία αναβαθμισμένες
σε ανώτερα επίπεδα αντίστοιχες τραγικές εμπειρίες <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ακολούθησαν οι αγώνες για τα δημοκρατικά
δικαιώματα του λαού και των φοιτητών με το σύνθημα 114, που τότε ήταν το
ακροτελεύτιο άρθρο του συντάγματος. Αιχμή αυτών των αγώνων, μαζί με την
καταπολέμηση της ΕΚΟΦ ήταν η οργάνωση
ΔΑΣ-114, όπου ένας από τους ηγέτες της ήταν ο φοιτητής της Νομικής
Θεόδωρος Πάγκαλος, αλλά και η ομοσπονδία τοπικών φοιτητικών συλλόγων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο αγώνας για το 15% δεν είχε μόνο το
στοιχείο της μαζικότητας από άποψη συμμετοχής μεγάλου όγκου φοιτητών. Ήταν
επίσης και η πιο αποτελεσματική προσπάθεια σύνδεσης του φοιτητικού κινήματος με
τα ευρύτερα στρώματα του Ελληνικού λαού. Με τα σημερινά δεδομένα το ποσοστό 15%
είναι υπερβολικό, αλλά τότε ποιος σκεφτόταν εκείνα τα χρόνια αυτή τη
διάσταση; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ας αναφερθώ σε μια προσωπική εμπειρία
γύρω από αυτή την περίοδο. Όταν στις διακοπές των εορτών πήγα στο Βόλο ο
δημοσιογράφος Αλέκος Τράκας μετά από αίτησή μου έδωσε χώρο στη εφημερίδα του να
γράψω για το 15%. Δημοσίευσα ένα κείμενο, που κυρίως ήταν μια πρόσκληση σε μαθητές της πόλης να
έρθουν σε συγκεκριμένο ραντεβού στα γραφεία της εφημερίδας Δεν περίμενα τίποτα
ιδιαίτερο. Όμως η εξέλιξη των πραγμάτων ξεπέρασε τις προσδοκίες μου. Εκείνη την
ημέρα 22 νέα παιδιά - μαθητές γυμνασίου - ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση.
Μοιράσανε δουλειές, συνεργεία δρόμων, αλλά και προσέγγιση των επωνύμων της
πόλης. Επιτυχία ήταν μεγάλη και ανέλπιστη! Οι αρνήσεις μετρημένες στα δάχτυλα.
Όταν επέστρεψα στην Αθήνα είχα στα χέρια μου σχεδόν 10.000 υπογραφές από την
περιοχή του νομού. Κάπως έτσι ξεπεράστηκε το ένα εκατομμύριο υπογραφές, που
συμφωνούσαν με το αίτημα των φοιτητών <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τότε το φοιτητικό κίνημα είχε οξυγόνο μέσα
του που ζωογονούσε όχι μόνο τους φοιτητές αλλά και ολόκληρη την ελληνική
κοινωνία <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Το 4<sup>ο</sup>
Πανσπουδαστικό Συνέδριο είναι έτσι κι
αλλιώς ένας σταθμός για το ελληνικό φοιτητικό κίνημα. Έχουν πάρα πολλά ενδιαφέροντα
κείμενα καταγράψει τη σημασία του και το υψηλό επίπεδο των αποφάσεων του. Έτσι
δεν έχει νόημα η άσκοπη επανάληψή τους. Εκείνο που εδώ θέλω να σημειώσω είναι η
εμπειρία κι οι εντυπώσεις που άφησαν σε μένα. Ήταν η πρώτη φορά, που λάβαινα
μέρος σε μια τέτοια διαδικασία και εντυπωσιάστηκα πολλαπλώς. Φοιτητές από όλα
τα ανώτατα ιδρύματα της χώρας, αντιπρόσωποι Ελλήνων φοιτητών από όλες τις χώρες
που σπούδαζαν παιδιά δικά μας, εκλεγμένοι με δημοκρατικές διαδικασίες βρέθηκαν
για μέρες να συζητούν σε υψηλό επίπεδο για τα προβλήματά τους, αλλά και τη
γενικότερη κατάσταση στη χώρα <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εκεί πρωτοσυνάντησα μια σειρά φοιτητές,
αρκετοί από τους οποίους στη συνέχεια έγιναν φίλοι μου, που ζήλεψα τις
ικανότητές τους και τις γνώσεις τους. Εκεί ένιωσα στο πετσί μου πόσο υστερούσα
σε σχέση με αυτούς. Δε μιλώ για τους παντού και πάντοτε υπάρχοντες που
κορδώνουν τη μετριότητά τους με μεγαλοστομίες. Μιλάω για ανθρώπους με
πραγματικό βάθος και όραμα. Διακινδυνεύω να αναφέρω μόνο ενδεικτικά κάποια
ονόματα γνωρίζοντας ότι θα αδικήσω αρκετούς άλλους. Αλλά δε γίνεται
διαφορετικά. Μετά είναι και η μνήμη που μέσα στις δεκαετίες που πέρασαν από
τότε ξεθώριασε και με αρκετούς δεν συνέχισα την επαφή, οπότε η ολιγοήμερη
γνωριμία δεν είναι ασφαλές κριτήριο για την αξιολόγησή τους <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο <i>Αντρέας Λεντάκης,</i> ο πολύγλωσσος. Τότε η
γνώση ξένων γλωσσών δεν ήταν τόσο διαδεδομένη όπως σήμερα κι ένας άνθρωπος με
τόση άνεση σε όλες τις κύριες ξένες γλώσσες εκ των πραγμάτων φάνταζε σα λαμπερό
αστέρι. Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά κτλ. Ήταν ο μόνιμος μεταφραστής σε όλους
τους εκπροσώπους ξένων φοιτητικών ενώσεων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τον Αντρέα Λεντάκη τον θαύμαζα και τον
ζήλευα για το σπινθηροβόλο πνεύμα, τη μεθοδική σκέψη, την ετοιμότητά του να
δίνει καίριες απαντήσεις, τη ζωντάνια στις συζητήσεις, αλλά και την πολυγλωσσία
του. Τομείς στους οποίους εγώ ήμουν σκράπας. Δεν ήμασταν φίλοι κοντινοί με την έννοια
να βρισκόμαστε ιδιαιτέρως, να ανταλλάσσουμε προσωπικές πληροφορίες, να
σχολιάζουμε άλλους κι όλα τα σχετικά. Απλώς, είχαμε κοινούς τομείς
ενδιαφερόντων και βρισκόμασταν για χρόνια στα ίδια πολιτικά στέκια. Έτσι
συναντιόμασταν σε φοιτητικές εκδηλώσεις και συνέδρια, σε συνεδριάσεις οργάνων
και πολιτικές συγκεντρώσεις. Τίποτα περισσότερο. Όμως η τύχη το έφερε να συναντηθούν οι δρόμοι μας σε
κάποιες στιγμές, που γι’ αυτόν, ίσως να πέρασαν απαρατήρητες, αλλά για μένα
είχαν σημασία και έμειναν στη μνήμη μου. Γι’ αυτό και σήμερα τις επικαλούμαι. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήμουν νεοσσός στην οργανωμένη αριστερά και
σε μια από τις συγκεντρώσεις, που συνήθως ήταν απαγορευμένες, με κυνηγητά
στους κεντρικούς δρόμους και τις
ενδιάμεσες παρόδους βρέθηκα στη Σταδίου στο ύψος των Χαυτείων, φωνάζοντας
διάφορα συνθήματα. Οι αγώνες του 114. Την άλλη μέρα στο πρωτοσέλιδο της
«Βραδυνής» μια μεγάλη φωτογραφία μου με σηκωμένα τα χέρια δίπλα- δίπλα με τον
Αντρέα. Πάνω από την φωτογραφία με μεγάλα γράμματα δέσποζε ο τίτλος: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"> <i>ΝΕΑΡΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ ΑΝΑΣΤΑΤΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εμείς διαδηλώναμε για τη δημοκρατία και την
υπεράσπιση του Συντάγματος. Κι αυτοί μας στόλιζαν με χαρακτηρισμούς, που ακόμα
δεν είχαν ίσως εισχωρήσει στο μυαλό μου, ούτε καν συνειδητοποιηθεί μέσα μου.
Όμως, να σας πω την αμαρτία μου; Μου
άρεσε! Μου δημιουργούσε μια εσωτερική ταραχή, σαν να δοκίμασα το μήλο του Παραδείσου. Ήταν ο απαγορευμένος
καρπός και γι’ αυτό ήταν νόστιμος. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Ακολούθησε το 15% για την Παιδεία που, σύμφωνα με τη δική μου εκτίμηση
ήταν η μαζικότερη φοιτητική εκδήλωση της εποχής, αφού ταρακούνησε και
δραστηριοποίησε αδρανή και ίσως αδιάφορα μέχρι τότε τμήματα της νεολαίας. Ξέρω
από άμεση εμπειρία ότι πολλά από τα πρωτότυπα και έξυπνα συνθήματα αυτού του
αγώνα, κατά ένα γενναίο ποσοστό τα οφείλουμε στην έμπνευση του Αντρέα. Αν
αξιοποιούσε αυτό το ταλέντο του θα ήταν ένας από τους καλύτερους κειμενογράφους
στις διαφημιστικές εταιρείες. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η δεύτερη ανάμνηση ήταν στο 4<sup>ο</sup>
Πανσπουδαστικό Συνέδριο. Ένα κρίσιμο ζήτημα που έπρεπε να λυθεί ήταν τι θα
γίνει με τη συμμετοχή της νεοσύστατης ΕΦΕΕ<i>
</i>στις διεθνείς φοιτητικές οργανώσεις. Υπήρχε η αριστερής απόκλισης<i> ΙUS</i>,
με έδρα την Πράγα,<i> </i>και η
δυτικής ατμόσφαιρας COSEC. Ειδοποιήθηκα
με κάποια ατμόσφαιρα μυστικότητας ότι το
βράδυ κλείστηκε ραντεβού στο σπίτι του Γρηγόρη Γιάνναρου. Τότε, ψηλά στα
Πατήσια. Έπρεπε να αποφασιστεί η τελική
θέση της παράταξης μας στο θέμα. Με «άκρα μυστικότητα» και με ατομική
προσέλευση μαζεύτηκαν τα βασικά μέλη της σπουδάζουσας και μερικοί καλοί σύμμαχοι
της παράταξης. Ο Αντρέας Λεντάκης, ο Άρης Μανωλάκος, ο Γιάννης Μπανιάς, ο
Βαγγέλης Φυτράκης, ο Χρήστος Σταυρινάδης, ο Γιάννης Γιαννουλόπουλος, ο Στέλιος
Ράμφος, ο Βασίλης Κωστόπουλος, ο Απόστολος Μπέσης και ίσως δυο ακόμη μαζί μ’
εμένα που, δυστυχώς δεν τους θυμάμαι πια. Το αστέρι στη συγκέντρωση ήταν ο
Ερνάντες από τη Βενεζουέλα, ένας
γεροδεμένος μικρού αναστήματος, με ξύπνιο πρόσωπο και ζωντανό βλέμμα νέος,
εκπρόσωπος της<i> IUS</i> στο συνέδριο. Όλοι
είπαν τη γνώμη τους. Κυριάρχησε η άποψη, κατ’ αρχήν, να προσχωρήσουμε και στις
δυο οργανώσεις, προς το παρόν ως ενεργοί
παρατηρητές, άποψη με την οποία συμφώνησε και ο Ερνάντες. Εν τω μεταξύ,
οι ώρες περνούσαν και από τις χαραμάδες στο παράθυρο είδαμε κάποια στιγμή ότι
είχε ξημερώσει. Είπαμε να πάμε στα
σπίτια μας για λίγο ύπνο αφού μας περίμενε μια δύσκολη και κουραστική μέρα: Η
τελευταία μέρα του συνεδρίου. Αρχίσαμε να φεύγουμε σε μικρές ομάδες και τότε
πέσαμε πάνω στην τραγική έκπληξη. Στην είσοδο της πολυκατοικίας μας καλημέριζε ο γνωστός και μη εξαιρετέος
Κραββαρίτης, στέλεχος του σπουδαστικού της Ασφάλειας με την απαραίτητη ειρωνική
έκφραση στο πρόσωπο. Τα «συνωμοτικά μέτρα» είχαν όλα τιναχτεί στον αέρα. Οι μόνιμες σκιές μάς ακολούθησαν
από πίσω. Όμως ό,τι αποφασίσαμε έγινε
το βράδυ της ίδιας μέρας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Με τον Ανδρέα με συνδέει μια ακόμη σημαντική
ανάμνηση. Μεσολάβησαν σκληρά χρόνια στα οποία θα αναφερθώ παρακάτω.
Στρατιωτικό, δικτατορία, παρανομία, Μουμπουλίνας, φυλακές Αβέρωφ και
Κορυδαλλού. Τα επόμενα χρόνια, ψιλοχαθήκαμε προσπαθώντας ο καθένας να χτίσει τη
ζωή του. Όταν επιτέλους βρήκα το χρόνο και τέλειωσα τις τελευταίες υποχρεώσεις
με το πτυχίο, έφτασε η μέρα της ορκωμοσίας. Αρχές του 1976 πια. Μπήκα στην
αίθουσα των τελετών με προφανή συγκίνηση και η σύμπτωση τότε έφτασε στο
αποκορύφωμά της Την ίδια μέρα, εκεί
δίπλα μου ορκιζόταν κι ένας άλλος αρχαίος φοιτητής: Ο Αντρέας Λεντάκης.
Δυστυχώς όμως, αυτός ο προικισμένος άνθρωπος έφυγε τόσο πρόωρα από τη ζωή. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.3pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> </span>Μια σκληρή ανάμνηση <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"><b><i> </i></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήταν οι μέρες που ζούσαμε τη δολοφονία από
παρακρατικούς στη Θεσσαλονίκη του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη. Την εποχή
εκείνη ήμουν φοιτητής. Τα ρούχα που διέθετα ήταν ασφυκτικά περιορισμένα κι
έτυχε εκείνη την ημέρα να μην έχω καθαρό πουκάμισο. Έτσι δανείστηκα από τον
συγκάτοικό μου μια μπλούζα. Αυτές που τότε έλεγαν μπλούζες κολλεγίου. Για πρώτη
φορά φορούσα κάτι τέτοιο. Ήθελα να είμαι κάπως ντυμένος γιατί το απόγευμα προς
το βράδυ η νεολαία της Αριστεράς οργάνωνε στον Πειραιά μια συγκέντρωση τιμής
και σεβασμού για τον αδικοχαμένο βουλευτή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η ελληνική κοινωνία ήταν από μέρες σε
διέγερση, μετά την απροκάλυπτη δολοφονική επίθεση σ’ έναν εκπρόσωπο του
κοινοβουλίου. Ανήσυχη αλλά κι αποφασισμένη, κάτω από τον ορυμαγδό των
αποκαλύψεων για τον εσμό των παρακρατικών οργανώσεων. Για μια ακόμα φορά
αποκαλύφθηκε ανάγλυφα πως δρούσαν ανενόχλητες ανά την επικράτεια και
εργάζονταν, σε αγαστή συνεργασία με ορισμένα κέντρα της κρατικής εξουσίας με σκοπό τη διατήρηση τους με κάθε θυσία στην
εξουσία. Όμως το λαϊκό κίνημα το τελευταίο διάστημα φούντωνε και ο άνεμος της
επερχόμενης αλλαγής θώπευε τις κρυφές ελπίδες μας. Νέες δραστήριες δυνάμεις
έμπαιναν στο στίβο των αγώνων σπάζοντας την ατμόσφαιρα τρομοκρατίας που η δεξιά
είχε επιβάλει τα προηγούμενα χρόνια στην πολιτική ζωή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εμείς, νέοι με ζεστό αίμα, σίγουροι για το
δίκιο των αιτημάτων μας, εκείνη την εποχή δεν περπατούσαμε. Με τη νεανική
ζωντάνια, συνδυασμένη και με την δικαιολογημένη αφέλεια που σέρναμε, πετούσαμε,
πνιγμένοι από την αγανάκτηση, απαιτούντες την παραδειγματική τιμωρία των
ενόχων, υπεραισιόδοξοι ότι η νίκη πλέον μας προσεγγίζει καλπάζοντας. Συγχρόνως
ήμασταν αποφασισμένοι για κάθε προσφορά
και προσωπική θυσία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο σταθμός του Ηλεκτρικού, αρχικός τόπος της
συγκέντρωσης φυλαγόταν από ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας και ήταν δύσκολο να
τον προσεγγίσουμε. Δε θυμάμαι ακριβώς πώς, έπεσε γραμμή - από στόμα σε στόμα
- να συγκεντρωθούμε στο Πασαλιμάνι. Τι
τραγικό! Είχα πάει παρέα με δυο αγαπημένους φίλους, που έφυγαν τόσο νωρίς από
κοντά μας. Τον Γιάννη Μπανιά και τον Τάκη Παππά. Κι οι τρεις, εκείνη την εποχή,
ήμασταν μέλη του οργάνου της σπουδάζουσας στη νεολαία της ΕΔΑ και είχαμε και
καθοδηγητικές ευθύνες. Όταν θεωρήθηκε ότι μαζεύτηκαν αρκετοί, άρχισαν τα
αντικυβερνητικά συνθήματα, αλλά αμέσως καταλάβαμε ότι πέσαμε σε παγίδα. Από
τους παράδρομους βγήκαν πάνοπλες οι διμοιρίες των αστυφυλάκων αποφασισμένοι να
μας λιώσουν. Και το πέτυχαν. Το ξύλο που έπεσε ήταν πρωτοφανές για εκείνη την
περίοδο. Μέσα σε λίγο χρόνο άνοιξαν κεφάλια και το αίμα έτρεχε άφθονο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ενώ ετοιμαζόμασταν για στρατηγική
υποχώρηση, δίπλα μου ήρθε ένα νέο παιδί με το πρόσωπο γεμάτο αίματα απ’ το
ανοιγμένο κεφάλι του. Τον αγκάλιασα και κίνησα να το πάω παράμερα για λόγους
προστασίας. Μάταια. Αμέσως έπεσα κι εγώ θύμα ξυλοδαρμού, με τελική κατάληξη τη
σύλληψη μου. Δυο όργανα με έσυραν κυριολεκτικά κρατώντας με σφιχτά από τα χέρια
προς την πλατεία Κοραή. Όταν μετά κόπων και βασάνων φτάσαμε εκεί βρέθηκα μπροστά σε μια νέα δυσάρεστη
έκπληξη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κατά μήκος του δρόμου, μέχρι το αστυνομικό
τμήμα ήταν παρατεταμένοι πάνοπλοι αστυνομικοί σε δυο σειρές, δημιουργώντας ένα
στενό διάδρομο. Όχι ως τιμητική φρουρά, αλλά έχοντας ίσως και την εντολή να
χτυπάνε κατά βούληση τους άτυχους που περνούσαν αναγκαστικά απ' ανάμεσά τους.
Τότε το αστυνομικό τμήμα βρισκόταν επί της οδού Βασιλέως Κωνσταντίνου (σήμερα
Ηρώων Πολυτεχνείου) δίπλα στον ιερό ναό του Αγίου Κωνσταντίνου) <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τέτοιο ξύλο δεν είχα μέχρι τότε δοκιμάσει.
Αυτό θα γινόταν κι αναβαθμισμένα - μετά από λίγα χρόνια και με άλλη μέθοδο στην
ταράτσα της Μπουμπουλίνας. Όλοι οι συλληφθέντες οδηγηθήκαμε σε όροφο και στα
σκαλιά ανεβαίνοντας συνεχίστηκε χωρίς διακοπή το μαρτύριο του άγριου ξυλοδαρμού
από αστυφύλακες που ήταν παρατεταμένοι κατά μήκος της σκάλας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εκεί συνάντησα φίλους και γνωστούς σε
άθλια, σαν και μένα, κατάσταση. Κάποιους θυμάμαι και θα τους αναφέρω, αλλά για
κάθε ενδιαφερόμενο υπάρχουν οι εφημερίδες της εποχής. Ο Μιχάλης Οικονόμου, που
κρατούσε το αυτί του, με εσωτερική αιμορραγία, η γυναίκα του Πόπη Στρατή,
αδελφή του φίλου Γιάννη. Ο Γιώργος Ντάσης, αδελφός του Στράτου, και πολλοί
άλλοι που ας με συγχωρήσουν που δεν θυμάμαι και δεν τους αναφέρω στη σημερινή
μου αναφορά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μας άφησαν ελεύθερους, χωρίς να μας
απαγγείλουν κατηγορίες - μα ποιες άλλωστε; - γύρω στις τρεις το πρωί,
στραπατσαρισμένους και με έκδηλα τα σημάδια της κακοποίησης. Ενδεικτικά αναφέρω
ότι η καθαρή και δανεισμένη μπλούζα του συμπατριώτη μου ήταν γεμάτη με αίματα
δικά μου, αλλά και του παιδιού που αποπειράθηκα να προστατεύσω. Συγκοινωνίες
δεν υπήρχαν και για ταξί, με τα δεδομένα της εποχής, ούτε συζήτηση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Με μεγάλη δυσκολία και περπατώντας ώρες,
κατορθώσαμε, εγώ κι ο Γιώργος, να φτάσουμε με τα πόδια στο σπίτι του, που ήταν
κοντά στο σταθμό του ηλεκτρικού της Καλλιθέας. Λίγο πριν την ανατολή του ήλιου.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σκεπτόμενος μετά τόσα χρόνια τα γεγονότα,
μου μένει, ως ζωντανή ανάμνηση, η λύσσα των αστυνομικών οργάνων και η ένταση
του ξυλοδαρμού. Ίσως ήταν ένα είδος προειδοποίησης. Το μήνυμα τρομοκράτησης που
ήθελε να δώσει η αστυνομία είχε δοθεί, αλλά εμείς εκείνη την εποχή δεν
χαμπαρίζαμε τίποτα και δεν ορρωδούσαμε
προ ουδενός. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.3pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Η «γραμμή<span style="font-weight: normal;">» </span><o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 4.95pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Είναι φαντάζομαι σε πολλούς γνωστό ότι η
σταυροδοσία στις πάσης φύσεως εκλογές
που μετέχει η Αριστερά είναι για αυτήν προκαθορισμένη και κατευθυνόμενη.
Ασφαλώς με τα κριτήρια και τα γράδα της εκάστοτε ηγεσίας. Με αυτόν τον τρόπο
θέλει να προωθήσει τους ανθρώπους της εμπιστοσύνης της και ίσως των
απαιτούμενων προσόντων που πρέπει να κατέχουν οι εκλεγόμενοι σε κάποια θέση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Λαμβάνονται λοιπόν εγκαίρως όλα τα
απαραίτητα οργανωτικά μέτρα, μοιράζονται καθήκοντα, διατίθεται το αναγκαίο
ανθρώπινο δυναμικό και τέλος τα
απαιτούμενα υλικά μέσα για την υλοποίηση του «εγχειρήματος». Θεωρείται καίρια η
ανάγκη επιτυχίας αυτού του σκοπού, γιατί στην ενδεχόμενη περίπτωση
αποτυχίας ανοίγει ένα μεγάλο θέμα για τα
στελέχη που ασχολήθηκαν με αυτό το καθήκον, που αρχίζει από τον καταλογισμό
ευθυνών για προσωπική ανικανότητα και
μπορεί να φτάσει μέχρι την ύπαρξη υποχθόνιου σχεδίου για σαμποτάζ ή σε
προβοκάτσια των - κάθε φορά επικαλούμενων - σκοτεινών κύκλων
της ανωμαλίας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στα χρόνια της συμμετοχής μου στη ζωή
της οργανωμένης αριστεράς, προσωπικά ήμουν από αυτούς που ακολουθούσαν την
κυρίαρχη επίσημη γραμμή. Τόσο πολύ, μέχρι παρεξηγήσεως. Αλλά αυτός ήμουν.
Πίστευα στην λογική του απλού οπαδού της παράταξης ότι η ηγεσία ξέρει καλύτερα
από εμένα γι’ αυτό δε χρειάζονται κόντρες και αμφισβητήσεις. Σήμερα αυτό
ακούγεται αφελές και ίσως υστερόβουλο, αλλά έτσι ένιωθα τότε και αυτό καταθέτω.
Αφελές ήταν, σίγουρα όμως, όχι υστερόβουλο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Υπήρξαν εκείνα τα χρόνια ιδεολογικές
«μάχες», ιδιαίτερα την περίοδο του Ρώσο-Κινέζικου σχίσματος που διαίρεσαν την
φοιτητική οργάνωση της νεολαίας σε δυο κομμάτια. Υπήρχαν μέλη της οργάνωσης που
έδωσαν σκληρή μάχη πάνω σ’ αυτό το θέμα, που είχαν μελετήσει τα κείμενα και
είχαν, με όλο το φανατισμό του νέου ανθρώπου, ταχθεί στην πλευρά των κινέζικων
θέσεων. Εγώ παρέμεινα πιστός στη επίσημη γραμμή λες κι ήμουν ο συρμός του τραμ.
Κρίνοντας εκ των υστέρων τα πράγματα η στάση μου ενώ ξεκινούσε από την
ανεπιφύλακτη υποστήριξη της επίσημης θέσης διαπνεόταν τελικά και από έναν
πραγματισμό. Είχαμε πολύ πιο άμεσα και πιεστικά εγχώρια προβλήματα να λύσουμε
από τις νεφελώδεις ιδεολογικές διαφορές καθεστώτων που βρίσκονταν σε άλλα
στάδια ανάπτυξης από εμάς και που τελικά σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι οι
επιφανειακές αφορμές των διενέξεων. Η οργάνωση είχε έναν όγκο υποχρεώσεων και
εργασιών που έπρεπε από κάποιους να διεκπεραιωθούν. Ορισμένοι έβρισκαν τις
πολιτικές τους διαφωνίες σα δικαιολογία να αποφύγουν τις στοιχειώδεις
υποχρεώσεις τους. Τέτοια φαινόμενα βλέπαμε εμείς, αλλά εύκολα τα γενικεύαμε επί
δικαίων και αδίκων. Είναι συνήθεις όμως
τέτοιες συμπεριφορές στη φάση της διαπάλης των ιδεών. Αλλά και σ’ άλλους χώρους
που αργότερα βρέθηκα είδα ότι το κάρο των υποχρεώσεων το σέρνουν πάντα μερικοί,
που για άλλους θεωρούνται κορόιδα, αλλά στην πραγματικότητα είναι οι χρήσιμοι
και αναντικατάστατοι κρίκοι για την προώθηση των πάσης φύσεως υποχρεώσεων.
Πάντα υπάρχουν οι «έξυπνοι», οι ταγμένοι να καθοδηγούν, να ασκούν κριτική, να
χρεώνουν λάθη και κάθε ολιγωρία σε
τρίτους, χωρίς όμως να διανοηθούν ότι κάποια στιγμή πρέπει κι αυτοί να σηκώσουν
τα μανίκια και να βοηθήσουν την κατάσταση. Έτσι είναι η ζωή! Είναι μάταιο να
αναμένεις κάτι διαφορετικό <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Θέλω να περιγράψω εδώ μια περίπτωση
περάσματος της γραμμής, που έζησα από κοντά και μάλιστα έπαιξα πρωταγωνιστικό
ρόλο. Ήταν οι εκλογές του 1964, όπου προβλεπόταν ο θρίαμβος της Ένωσης Κέντρου.
Η ΕΔΑ προσπαθούσε να περιορίσει το ρεύμα διαρροής των ψήφων της προς το Κέντρο,
κάτι λογικό και αναμενόμενο, ιδιαίτερα όταν, παρά τις εσωτερικές ισχυρές
διαφωνίες, είχε τολμηρά για την εποχή αποφασίσει να αποσυρθεί από τις «άγονες
περιοχές» της επικράτειας. Ό Βόλος ήταν μια
περιοχή που υπήρχε σχετική
βεβαιότητα ότι θα εκλέξει η ΕΔΑ δικό της βουλευτή. Ήδη στις εκλογές του
1963 στην περιοχή μας είχε εκλεγεί η Μαρία Καραγεώργη και αναμέναμε ότι αυτό να
επαναληφθεί στις νέες εκλογές. Αυτή ήταν η γραμμή: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σταυρό στη Μαρία ! Μου ανατέθηκε το καθήκον να αναλάβω όλα τα
πρακτικά καθήκοντα για την υλοποίηση αυτού του στόχου. Νοικιάσαμε ειδικό χώρο
στο κέντρο της πόλης, μάζεψα τα μέλη της νεολαίας που είχαν διαθέσιμο χρόνο και
αντίστοιχη όρεξη, αγοράσαμε 10.000 φακέλους και αναμέναμε τα ψηφοδέλτια που πάντα
έρχονταν καθυστερημένα. Χωρίσαμε την πόλη σε τομείς και ορίστηκε υπεύθυνος σε
κάθε τομέα. Επιτέλους μια κάποια
στιγμή έφτασαν τα ψηφοδέλτια και άρχισε η σταύρωση τους. Σταυρό στη Μαρία! Δυο
ψηφοδέλτια σε κάθε φάκελο και μοίρασμα πόρτα- πόρτα. Στο κέντρο, στις βασικές
συνοικίες, σ’ όλους τους γνωστούς ανθρώπους μας στα χωριά, στην επαρχία του
Αλμυρού, το Πήλιο και τις Σποράδες. Εντατική, πολυήμερη και συνεχής εργασία.
Κάποια στιγμή θεώρησα ότι ο σκοπός είχε επιτευχθεί. Η γραμμή βεβαίως περνάει και
με άλλους τρόπους κεντρικού σχεδιασμού, όπως ποιοι θα είναι οι κεντρικοί
ομιλητές, ποιοι θα απαρτίζουν τα κλιμάκια των περιοδειών στα χωριά κ.τ.λ. Σ’
εμένα είχε ανατεθεί ο πρακτικός τομέας κι έδωσα όλες μου τις δυνάμεις και το
χρόνο για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Είχα κάνει το καθήκον μου. Με
αναπαυμένη τη συνείδηση και ξέχειλη αφέλεια πήγα την Παρασκευή το βράδυ σπίτι
να κοιμηθώ. Εκεί με περίμενε ένα από τα μεγαλύτερα αδέλφια μου με ένα φάκελο
στο χέρι. Ήξερε ότι είμαι χωμένος μέχρι το λαιμό στο κόμμα. Αυτοί δεν είχαν
χρόνο, αλλά ίσως και την όρεξη για στενότερη σχέση. Με ρωτάει ο Νίκος: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 11.15pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l15 level1 lfo4; text-indent: -11.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Μου έφεραν
ένα φάκελο στο σπίτι με σταυρό στον Τσόχα. Αυτή είναι η γραμμή;</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Έπεσα από τα σύννεφα! Το αφελές μυαλό μου δε χωρούσε τις προσωπικές
φιλοδοξίες κάποιων ανθρώπων που θεωρούσαν τον εαυτό τους αδικημένο και
λειτουργούσαν οργανωμένα και κόντρα στην επίσημη γραμμή. Αργότερα κατάλαβα ότι
τα ανθρώπινα ελαττώματα είναι σύμφυτα στον άνθρωπο ανεξαρτήτως ιδεολογίας,
παράταξης τόπου και χρόνου. Εκείνη την εποχή πίστευα αφελώς ότι στην αριστερά
δεν υπάρχουν προσωπικές φιλοδοξίες, ότι πάνω απ’ όλα είναι η επίτευξη του άγιου
κοινού σκοπού. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Αμέσως ξύπνησε μέσα μου ο εισαγγελέας: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 11.15pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l15 level1 lfo4; text-indent: -11.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Ποιος σου έφερε το φάκελο; Πες μου
αμέσως! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Ο Νίκος, σοφά ποιούμενος, δε μου είπε κουβέντα. Ευτυχώς, γιατί με το
φανατισμό του νέου, του πιστού και του ανθρώπου που δούλεψε με πάθος για το
αυτονόητο «πέρασμα της γραμμής» θα ζητούσα, ως άλλη Σαλώμη, την «κεφαλή του επί
πίνακι». Όμως δε μπορούσα να μείνω με σταυρωμένα τα χέρια. Παρά την κούραση
όλων των ημερών γύρισα κάτω στην πόλη ενημέρωσα τους υπεύθυνους και άρχισα νέο
μοίρασμα μέχρι την Κυριακή το πρωί. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Η γραμμή τελικά πέρασε. Βουλευτής στο Βόλο εξελέγη η Μαρία. Ένιωσα την
προσωπική δικαίωση, αλλά αυτό το συμβάν ήταν ένα από τα πρώτα επεισόδια που μου
ξέφτισαν την αυθαίρετη εικόνα ότι στις γραμμές μας δε χωρούν τα ελαττώματα των
άλλων παρατάξεων. Λίγο πολύ οι άνθρωποι είναι παντού ίδιοι. Με τα προτερήματα
και τα ελαττώματά τους. Μέσα στο χώρο, μέσα στο χρόνο. Είχα πολλά χιλιόμετρα
ακόμα να διανύσω για να καταναλώσω όλες τις αφέλειές μου. Αυτό θα γινόταν με το
πλήρωμα του χρόνου και από τις αμείλικτες εξελίξεις που αυτό φέρνει. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.3pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 1.6pt; margin-left: 11.15pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l15 level1 lfo4; text-indent: -11.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><b><span style="color: #222222; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η απεργία πείνας των φοιτητών της
Φαρμακευτικής </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0cm -0.25pt;"><b><span style="color: #222222; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Σχολής - Φθινόπωρο 1964 </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.35pt; text-indent: 0cm;"><b><span style="color: #222222; font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><b><i><span style="color: #222222;"> </span></i></b><span style="color: #222222;">Πέρα
από τις αναγκαστικές μέρες πείνας που μου έτυχαν, είχα και μερικές εθελοντικές.
Δύο τέτοιες θυμάμαι στη φοιτητική μου περίοδο κι ήταν μέρες συμπαράστασης σε
αγωνιζόμενους – με διάφορα αιτήματα – φοιτητές. Η πρώτη ήταν με αίτημα να
καθιερωθεί η μεταφορά μαθήματος στο επόμενο έτος, δικαίωμα που δεν υπήρχε τότε
και ο φοιτητής έπρεπε να επαναλάβει όλο το έτος, έστω και για μισό μάθημα. Αυτή
έγινε, μάλλον, το 1962 μέσα στην αίθουσα της Ένωσης των Κυπρίων Φοιτητών. Δε με
αφορούσε προσωπικά, αφού είχα περάσει όλα τα μαθήματα, αλλά εγώ, όπου γάμος και
χαρά, τσουπ - παρών κι απρόσκλητος! </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Θέλω όμως να αναφερθώ αναλυτικά στη δεύτερη
περίπτωση. Για να με καταλάβουν οι νεότεροι, που δεν τα πρόλαβαν, θα πω ότι η
Φαρμακευτική Σχολή ήταν τότε τμήμα της Φυσικομαθηματικής και όλα τα εργαστήρια
ήταν εγκατεστημένα στο παλαιό Χημείο
στην οδό Σόλωνος. Αρκετά αργότερα αποσπάστηκε, έγινε ανεξάρτητη σχολή και
ενσωματώθηκε με την Ιατρική στον τομέα των Σχολών Υγείας. Ακόμα να θυμίσω ότι
το επάγγελμα του φαρμακοποιού ήταν πλήρως κλειστό, οι άδειες φαρμακείων
δίνονταν με το σταγονόμετρο και με δυνατό δόντι στα γρανάζια της παραδόπιστης
εξουσίας, οι δε υπάρχουσες άδειες πωλούνταν πανάκριβα σε άλλους ενδιαφερόμενους
(ενδεικτική τιμή, το 1964, δύο χιλιάδες χρυσές λίρες!) </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Το συμβάν που σας περιγράφω συνέβη το
φθινόπωρο του 1964. Όταν ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των εξετάσεων της
περιόδου του Σεπτεμβρίου, ο καθηγητής της Φαρμακευτικής Χημείας Γεώργιος
Τσατσάς δεν είχε περάσει στο μάθημά του ούτε έναν από του φοιτητές του έτους με
πολλές αρνητικές συνέπειες για όλους. Οι ενδιαφερόμενοι ήταν περίπου 20 άτομα.
Ο πληθωρισμός των επόμενων δεκαετιών στη Σχολή δεν είχε φτάσει ακόμα. </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Την περίοδο αυτή ήμουν γενικός γραμματέας
της ΕΦΕΕ και οι θιγόμενοι φοιτητές με ενημέρωσαν για την απόφασή τους να
αντιδράσουν. Αν θυμάμαι καλά, ανάμεσά τους ήταν περισσότερες κοπέλες και δε
χρειάζονται ονόματα, ενώ από τους άνδρες έχω συγκρατήσει στη μνήμη μου τον
Λαμιώτη Γιώργο Πάπουτσα και τον συμπατριώτη μου Βολιώτη Κουτσοδημήτρη. Η
επιλογή τους ήταν να αρχίσουν απεργία πείνας έξω απ’ το γραφείο του καθηγητή
Τσατσά, το οποίο ήταν στον τελευταίο όροφο του κτιρίου του Χημείου. </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Δήλωσα αμέσως τη συμπαράστασή μου με την
ενεργό συμμετοχή μου στην απεργία πείνας. Θα ήμουν κι ο εκπρόσωπός τους στις
επαφές με τους αρμόδιους, αφού οι ίδιοι δεν είχαν αντίστοιχες εμπειρίες σε
τέτοια θέματα. Ασκούσα έτσι και κάποιον έλεγχο για να τηρείται σωστά η απεργία.
</span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Το θέμα πέρασε στις εφημερίδες και μετά τις
τρεις μέρες άρχισαν τα συμπτώματα της εξάντλησης. Την επόμενη μέρα προς το
μεσημέρι οργάνωνα συγκέντρωση καταγγελίας του καθηγητή κι ας κάνω μια
εξομολόγηση στο σημείο αυτό: συνεννοήθηκα με μια από τις κοπέλες, όταν εγώ στο
ισόγειο θα μιλάω πάνω στα σκαλιά σε όσους θα προσέλθουν για συμπαράσταση, αυτή
να λιποθυμήσει και να φωνάξουμε ασθενοφόρο. Όλα λοιπόν ήταν έτοιμα για την
επόμενη κρίσιμη μέρα. </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Κατά τις 2 μετά τα μεσάνυχτα, από τη πόρτα
της οδού Μαυρομιχάλη, που τότε ήταν εγκαταστημένο το μηχανουργείο (υποχρεωτικό
εργαστήριο για τους Φυσικούς να μάθουν, ανάμεσα στα άλλα, τον τόρνο και να
κάνουν βίδες!), μπήκε ο Νίκος από το Εβγάκι της γωνίας Σόλωνος και Μαυρομιχάλη,
κρατώντας ένα γεμάτο δίσκο με όλα τα φαγώσιμα καλούδια! </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: 3.35pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;">Του έβαλα τις
φωνές: </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 127%; margin: 0cm 0cm 0cm 17.75pt;"><span style="color: #222222;">-</span><span style="color: #222222; font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i><span style="color: #222222;">Φύγε Νίκο! Θα μου καταστρέψεις το σχέδιο… </span></i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Τον έδιωξα κακήν κακώς και στη θέση αυτή,
εν είδει παρενθέσεως, θα ήθελα να πω δυο λόγια για τα υπέροχα αδέλφια Κώστα και
Νίκο, από τον Μύτικα της </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;">Αιτωλοακαρνανίας.
Το Εβγάκι ήταν προνομιούχο στέκι μου και σε μέρες αφραγκίας, που ήταν αρκετές,
μου έκαναν πίστωση δύο αυγά τηγανιτά με βούτυρο Κερκύρας και φρέσκο ψωμί από
τον απέναντι φούρνο. </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Πράγματι την άλλη μέρα έγιναν όλα όπως
ακριβώς τα είχα σχεδιάσει. Ομιλία-λιποθυμία-ασθενοφόρο και το… αναμενόμενο
σούσουρο. Ακόμα δεν υπήρχαν τηλεοράσεις, αλλά στις εφημερίδες της επόμενης
μέρας το περιστατικό ήταν από τις κύριες ειδήσεις </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: 3.0pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Κάποια στιγμή στον όροφο του κτιρίου έφτασε
ο διοικητής της Ασφάλειας (ή αρχηγός της Αστυνομίας) Τασσιγιώργος με δύο όργανα
της Αστυνομίας. Αφού επόπτευσαν το χώρο, χωρίς να πειράξουν τίποτα, μπήκαν στο γραφείο του καθηγητή Τσατσά. Μετά
λίγη ώρα ένα από τα όργανα βγήκε και ζήτησε έναν εκπρόσωπο να μπει μέσα. Μπήκα
εγώ κι ο Τσατσάς βάζει τις φωνές: </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 127%; margin: 0cm 102.45pt 0cm 17.75pt;"><span style="color: #222222;">-</span><span style="color: #222222; font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i><span style="color: #222222;">Ποιος είσαι εσύ; Δεν είσαι φαρμακοποιός! </span></i><span style="color: #222222;">-</span><span style="color: #222222; font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i><span style="color: #222222;">Είμαι ο εκπρόσωπός τους </span></i><span style="color: #222222;">-</span><span style="color: #222222; font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i><span style="color: #222222;">Δε συζητάω μαζί σου! </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 127%; margin: 0cm 168.4pt 0cm 18pt; text-indent: -18pt;"><span style="color: #222222;">Επενέβη ο Τασσιγιώργος: <i>Τι ζητάτε; </i>-</span><span style="color: #222222; font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;">
</span><i><span style="color: #222222;">Να
επαναληφθούν οι εξετάσεις! </span></i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Εδώ τέλειωσε η συζήτηση. Σε δυο μέρες
ανακοινώθηκε η επανάληψη των εξετάσεων. Στα αποτελέσματα αυτή τη φορά πέρασαν
οι περισσότεροι. </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;">Η απεργία
πείνας δεν πήγε στο βρόντο… </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.3pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Το αδιέξοδο του 1965 <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 4.85pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Το 1965 ήμουν σε αδιέξοδο. Ενώ το 1960
άρχισα τις σπουδές με δύναμη και αποφασιστικότητα, που φάνηκε ανάγλυφα στις
εξετάσεις του πρώτου και δεύτερου έτους με τα επιτυχή αποτελέσματα στις
τμηματικές εξετάσεις, στη συνέχεια η απασχόληση του με τα συνδικαλιστικά
φοιτητικά δρώμενα και αργότερα η ένταξη του σε πολιτική οργάνωση μετέβαλαν τα
δεδομένα προς το χειρότερο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στα δυο πρώτα χρόνια των σπουδών μου δεν
υπήρχε ακόμα κι ο θεσμός της μεταφοράς των μαθημάτων - που καθιερώθηκε με
αγώνες την επόμενη χρονιά - κι έτσι αν δεν περνούσες όλα τα μαθήματα θα έχανες
ολόκληρο το έτος και μάλιστα χωρίς κατοχύρωση των μαθημάτων που θα είχες
προβιβάσιμο βαθμό. Ευτυχώς δεν ένιωσα κι αυτήν την άσχημη εμπειρία της
αποτυχίας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πρέπει όμως απ’ την αρχή να χρεώσω στον εαυτό μου ένα ελάττωμα. Δεν διέθετα την ωριμότητα και
την εμπειρία να ισομοιράζω το χρόνο του ανάμεσα στις νέες ασχολίες και στις
υποχρεώσεις μου ως φοιτητού. Ίσως, αυτό να είναι μόνιμο στοιχείο του χαρακτήρα
του, πράγμα που επαληθεύτηκε και σε μεταγενέστερες φάσεις της ζωής του. Όταν
κάτι με ενθουσιάσει και με εμπνέει δίνομαι ολόκληρος, χωρίς αναστολές κι
αμφιβολίες. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα παράτησα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Είναι χαρακτηριστική η συμπεριφορά μου στο
τρίτο έτος των σπουδών. Τα μαθήματα του έτους ήταν οκτώ και στην περίοδο του
Ιουνίου, λόγω άλλων «υποχρεώσεων», δεν έδωσα κανένα μάθημα. Έτσι στην περίοδο
του Οκτωβρίου έπρεπε να κάνω επιλογή. Κάθισα
όλο τον Σεπτέμβριο και διάβασα ασταμάτητα μόνο τα έξη από τα οκτώ
διακινδυνεύοντας πως αν χάσω ένα θα παραμείνω στο ίδιο έτος. Τώρα στο τρίτο
έτος μπορούσες να τα μεταφέρεις στο επόμενο τα δυο. Μέσα σε συνθήκες
οικονομικών στερήσεων με ελλιπή διατροφή,
πέτυχα τους στόχους και πέρασα στο τέταρτο έτος. Εδώ ίσως είναι
κατάλληλη στιγμή να πω το εξής: Στη διάρκεια αυτών των ετών μου έγινε πρόταση
στην αρχή για οικονομική βοήθεια από την οργάνωση και μια φορά από τον Γ.
Γραμματέα Τάκη Μπενά να γίνω επαγγελματικό στέλεχος. Τα απέρριψα κάθετα. Αυτός
ήμουν κι ο άνθρωπος δύσκολα αλλάζει σε κάποιες ευαισθησίες. Από εκεί και πέρα αυξήθηκαν οι πολιτικές
και συνδικαλιστικές μου υποχρεώσεις. Κεντρικό συμβούλιο της νεολαίας Λαμπράκη,
5<sup>ο</sup> Πανσπουδαστικό Συνέδριο, εκλογή μου ως γενικού γραμματέα της
ΕΦΕΕ. Όλα αυτά δεν μου άφηναν χρόνο για την παρακολούθηση των μαθημάτων. Εκ των
πραγμάτων άλλαξα χώρους, γνωριμίες και υπήρξε μια απομάκρυνση από τους
συμφοιτητές του έτους μου, που με βάση το τότε ισχύον σύστημα αυτοί ήταν που
επιβεβαίωσαν με την ψήφο τους την εκλογή μου την επόμενη χρονιά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Οι συνέπειες ήταν αναπόφευκτες. Άρχισε να
δημιουργείται ένα χάσμα με αυτούς που
μεγάλωνε προϊόντος του χρόνου, με ευθύνη δική μου φυσικά, εξαιτίας και της
ντροπής που ένιωθα απέναντί τους, ενώ συγχρόνως
άρχισαν να σωρεύονται εκκρεμότητες σε παρουσίες, κυρίως σε εργαστήρια.
Βλέπεις το Φυσικό τμήμα είχε πολλές υποχρεώσεις και δεν μπορούσες εσύ να τις
αγνοείς με την απουσία σου. Από τους φίλους και ψηφοφόρους μου αυτό ερμηνεύτηκε
ότι πια κινούμαι σε άλλους «υψηλότερους κύκλους» και δεν έδινα πια σημασία στο
έτος μου. Ότι τα μυαλά του πήραν αέρα και δεν τους έδινε πια σημασία, όπως
παλαιότερα. Έτσι είναι. Δεν γίνεται να είναι όλα δικά σου. Και το σκυλί να
είναι χορτάτο και το ψωμί να παραμένει ολόκληρο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Η θητεία μου στην ΕΦΕΕ δεν ήταν και από τις πιο επιτυχημένες. Αυτό δεν
οφειλόταν μόνο σε προσωπικές μου αδυναμίες, αλλά είχε κυρίως σχέση με την
αλλαγή του συσχετισμού των πολιτικών δυνάμεων μετά τη σαρωτική νίκη της Ένωσης
Κέντρου στις εκλογές του 1964. Πρέπει να το πούμε καθαρά και ξάστερα. Από το 4<sup>ο</sup>
και 5<sup>ο</sup> φοιτητικά συνέδρια
αναδείχθηκαν κεντρικά συμβούλια όπου επικρατούσε κατά κράτος η παράταξη της
Αριστεράς. Αυτό έχει την ερμηνεία του. Πρώτον στις φοιτητικές εκλογές λάβαινε
μέρος ένα μόνο ποσοστό των εγγεγραμμένων στους καταλόγους φοιτητών, Κατά
κριτήριο ο αριστερός ήταν παρών και ψήφιζε. Δεύτερον οι αριστεροί συνδικαλιστές
έδιναν, αυτά τα χρόνια, μάχες για
ακανθώδη κι άλυτα μέχρι τότε φοιτητικά προβλήματα και είχαν αντίστοιχες
επιτυχίες. Αυτός ο ακτιβισμός αναγνωριζόταν από ευρύτερο κύκλο νέων που αυτά τα
προβλήματα τους αφορούσαν προσωπικά. Τρίτον ήταν οι πολυπληθείς αντιπροσωπίες
από φοιτητικούς συλλόγους του εξωτερικού εκεί που οι δυο προηγούμενοι λόγοι
ήταν πιο χρωματισμένοι, Τέταρτον ο αγώνας ενάντια στη φασιστική ΕΚΟΦ
λειτουργούσε συσπειρωτικά για όλες τις δημοκρατικές δυνάμεις. Αλλά από ένα
σημείο μετά η κεντρώα παράταξη ξύπνησε, και
όντας τώρα εξουσία, διεκδικούσε με δύναμη και απαίτηση να εκφραστεί με
την πρέπουσα αναλογία και η παρουσία της στη φοιτητική ηγεσία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Αφορμή βρήκε στην πρόχειρη δική μας πρωτοβουλία να εξασφαλιστεί η νομική
αναγνώριση του καταστατικού της ΕΦΕΕ. Κάτι που θεωρητικά ήταν λογικό και άμεσα
ερμηνεύσιμο. Ενώ η πρόθεση ήταν σωστή, η χρονική συγκυρία και οι προχειρότητες
λόγω βιασύνης, την έκαναν πλήρως
αποτυχημένη. Το πανίσχυρο συγκρότημα του Λαμπράκη άρχισε έναν στοχευμένο και
λυσσαλέο αγώνα ενάντια στο κεντρικό συμβούλιο της ΕΦΕΕ, στηριζόμενη σε επουσιώδη θέματα και
τυπικές παραλείψεις ανούσιων λεπτομερειών.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><v:shape id="Picture_x0020_3644" o:allowoverlap="f" o:spid="_x0000_s2056" style="height: 252.25pt; left: 0px; margin-left: 169.3pt; margin-top: 437.95pt; position: absolute; visibility: visible; width: 245.65pt; z-index: 251659264;" type="#_x0000_t75">
<v:imagedata o:title="" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image003.jpg">
<w:wrap type="square">
</w:wrap></v:imagedata></v:shape> Όταν ήρθε η ώρα του απολογισμού
στο 6<sup>ο</sup> συνέδριο ο συσχετισμός των δυνάμεων είχε ανατραπεί. Ο
ανάποδος τώρα φανατισμός έφτασε μέχρι την καταψήφιση των πεπραγμένων του
απερχόμενου Κεντρικού Συμβουλίου. Στάση που ήταν κατάφωρα άδικη, υποτιμούσε
τους αγώνες που είχαν γίνει αυτό το διάστημα και εμπεριείχε το στοιχείο της
εκδίκησης. Είναι γνωστές οι προωθημένες πρωτοβουλίες του Κ.Σ αυτήν τη χρονιά.
Ως παράδειγμα θα μπορούσε να αναφερθεί η πρώτη διαδήλωση σε χώρα της Ευρώπης
συμπαράστασης στον αγωνιζόμενο λαό του Βιετνάμ για την εθνική του ανεξαρτησία
και η καταδίκη των εγκλημάτων σε βάρος αυτού του λαού από τις αμερικανικές
στρατιωτικές δυνάμεις. Η αντίδραση της αστυνομίας, με εντολή της νέας
κυβέρνησης ήταν λυσσαλέα. Στους δρόμους
της Αθήνας
διαδραματίστηκαν άγριες συμπλοκές με τραυματισμούς.
Συλλήψεις και παραπομπή σε αυτόφωρη δίκη, μεταξύ των άλλων, του προέδρου της
ΕΦΕΕ Γιάννη Γιαννουλόπουλου και του γενικού γραμματέα Λευτέρη Τσίλογλου. Η δίκη
κράτησε οκτώ μέρες και σ’ όλη τη διάρκειά της οι κατηγορούμενοι, με εξαίρεση
της ώρες λειτουργίας του δικαστηρίου,
παρέμεναν κρατούμενοι στη γενική ασφάλεια της Μπουμπουλίνας στοιβαγμένοι
στα υπόγειά της. Υπήρξαν
καταδικαστικές αποφάσεις σχεδόν για όλους.
<o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0.65pt 7.05pt 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 10.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0.65pt 0cm 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><i><span style="font-family: "Monotype Corsiva"; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-family: "Monotype Corsiva"; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Monotype Corsiva";">Στο εδώλιο! </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0.65pt 6.65pt 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 10.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Για τον Λευτέρη 10,5 μήνες με τις
αυθαίρετες κατηγορίες: <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 0.15pt -0.75pt; text-indent: 0cm;">1) Θρασύτητα κατά της αρχής 2) Ηθική αυτουργία στη θρασύτητα
κατά της αρχής και 3) τραυματισμός αστυνομικού οργάνου κατηγορία ολοκληρωτικά ψευδής και
κατασκευασμένη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ιδού το μήνυμα που έλαβα στη σελίδα μου στο
Facebook, από ομοιοπαθή καλό φίλο στην
οκταήμερη κράτησή μας στα υπόγεια της Μπουμπουλίνας, που για χρόνια είχαμε
χάσει τη μεταξύ μας επαφή. Τότε ήταν
φοιτητής της ΑΣΟΕΕ (το σημερινό ΟΠΑ) και συγκατηγορούμενος τη δίκη: <o:p></o:p></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 4.85pt; margin-left: 0cm; margin-right: 6.9pt; margin-top: 0cm; text-align: right; text-indent: 0cm;"><a href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100000678893727&fref=nf"><b><span style="color: black; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 17pt; line-height: 107%; text-decoration-line: none;">Γιώργος Μούκας</span></b></a><a href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100000678893727&fref=nf"><b><span style="color: black; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 17pt; line-height: 107%; text-decoration-line: none;"> </span></b></a>προς:<a href="https://www.facebook.com/ltsiloglou?fref=nf"><b><span style="color: black; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 17pt; line-height: 107%; text-decoration-line: none;">
</span></b></a><a href="https://www.facebook.com/ltsiloglou?fref=nf"><b><span style="color: black; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 17pt; line-height: 107%; text-decoration-line: none;">Λευτέρης Τσίλογλου</span></b></a><a href="https://www.facebook.com/ltsiloglou?fref=nf"><b><span style="color: black; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 17pt; line-height: 107%; text-decoration-line: none;"> </span></b></a><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 122%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0cm; margin-right: .25pt; margin-top: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="color: #141823;"> </span><span style="color: #141823; font-family: "Times New Roman",serif; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">{...Παλαιέ φίλε χρόνια
πολλά πέρασαν, αλλά δεν θα ξεχάσω ποτέ ένα δραστήριο νεαρό που μας ξενύχταγε
στη Μπουμπουλίνας με τα ανέκδοτα και τα τραγούδια του. Που με ένα χαμόγελο
απαντούσε στους διαμαρτυρόμενους δεσμοφύλακες μας: <i>Μα αν σας ενοχλούμε συλλάβετε μας</i>! Και όταν μετά τη δίκη μάς
επέστρεφαν και μας έβγαζαν τις χειροπέδες ...πάλι ο νεαρός: <i>Μα σας παρακαλώ αφήσετε να τις χαρώ λιγάκι,
μου πάνε!</i> Θυμάσαι Λευτέρη ‘ΤΣΙΤΣΗ’ τον λέγαμε.} </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 7.45pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 9.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ας κάνουμε στη θέση αυτή μια παρένθεση
γύρω από το θέμα των συμμαχιών. Τις εκλογές του Αριστοτέλη του επόμενου
ακαδημαϊκού έτους, κατά το μεγαλύτερο μέρος, τις έκανα ο ίδιος με παρουσία μου
ως εφορευτική επιτροπή. Επί ένα μήνα αφιέρωσα τον περισσότερο χρόνο πηγαίνοντας
από τμήμα σε τμήμα, από έτος σε έτος, για να ολοκληρώσω την εκλογική
διαδικασία. Τα αποτελέσματα ήταν με τίμιο τρόπο πέρα και πάνω από τις
προσδοκίες μας. Οι γνωστοί της Αριστεράς και οι συνεργαζόμενοι φανερά ή λόγω
φόβων της εποχής αποτελούσαν την απόλυτη πλειοψηφία του Δ. Σ. Έτσι θα
μπορούσαμε να ελέγξουμε όλες τις θέσεις του προεδρείου. Εκεί εμφανίστηκαν για
πρώτη φορά δυο τάσεις. Η μία να «αξιοποιήσουμε» αυτή τη δυνατότητα. Η πιο
ρεαλιστική να χρησιμοποιήσουμε και άτομα από τη νεολαία του Κέντρου. Ειδικότερα
όταν, η αλήθεια να λέγεται, τα αποτελέσματα δεν αντανακλούσαν και την πολιτική
αναλογία μέσα στο σύνολο των φοιτητών της Σχολής. Αυτή ήταν και άποψη μου και έδωσα μάχη για να περάσει η άποψη αυτή.
Στη θέση του προέδρου εξελέγη και με τους Αριστερούς ψήφους ο Νώντας Μπλατζής,
μέλος της νεολαίας του Κέντρου. Βεβαίως στους δυο αντιπροσώπους για το ανώτερο
όργανο της ΔΕΣΠΑ εξελέγησαν δυο Αριστεροί. Ο Νίκος Κιάος και ο Λευτέρης
Τσίλογλου. Εκείνο που με πλήγωσε
βαριά ήταν η κομματική συνέλευση της νεολαίας μετά από αυτό το γεγονός. Κάποιοι
απόντες σε όλη τη διαδικασία μίλησαν για προδοσία και για ξεπούλημα της εξουσίας
στους κεντρώους. Με έπιασε το
παράπονο, μετά τόσο αγώνα και προσπάθεια και σαν μικρό παιδί έβαλα τα κλάματα.
Κακώς ίσως, αλλά τώρα περιγράφω τα γεγονότα και δεν πρέπει να τ’ αξιολογώ.
Έφυγα από τη συνέλευση τρέχοντας και έξω από τη φοιτητική Λέσχη στην
Ιπποκράτους με βρήκε ο Γρηγόρης Γιάνναρος προσπαθώντας να με παρηγορήσει. Ήταν
για μένα μια εμπειρία που καταγράφηκε στη συνείδησή μου και με ωρίμασε με
κάποιο τρόπο. Έτσι είναι οι άνθρωποι. Συνήθως απόντες στις καθημερινές
υποχρεώσεις, μα πάντα παρόντες στην «κριτική» και γκρίνια. Θα μπορούσα να γράψω αρκετά περιστατικά αυτών
των χρόνων, αλλά πιστεύω δε θα πρόσθεταν κάτι το ιδιαίτερο <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μετά την ολοκλήρωση των υποχρεώσεών μου
στην ΕΦΕΕ υπήρξε ένα κενό μέσα μου. Το ερώτημα έμπαινε από μόνο του: Και τώρα τι γίνεται; Εκ των υστέρων η σωστή απάντηση ήταν μπροστά
στα μάτια μου. Έπρεπε να επιστρέψω στη σχολή του και να δώσω τη μάχη κάλυψης
των κενών που είχαν δημιουργηθεί. Να τελειώσω τις σπουδές μου και μετά, ανάλογα
με τις εξελίξεις θα έβλεπα. Όμως δεν έκανα αυτή την επιλογή. Ίσως αν την έκανα
η ζωή μου, με βάση τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη συνέχεια, να κυλούσε
διαφορετικά. Όμως με υποθέσεις δεν γράφεται η ιστορία. Αυτή αμείλικτη
καταγράφει τα συμβάντα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Το προεδρείο της Νεολαίας Λαμπράκη, τότε,
μου ανέθεσε την παρακολούθηση των οργανώσεων της Θεσσαλίας. Λίγες μέρες πριν
φύγω και να εγκατασταθώ στο Βόλο έζησα
ένα ενδιαφέρον εξαήμερο με το Γιώργο Χριστοφιλόπουλο, που ήταν από τα βασικά
μέλη του Προεδρείου της νεολαίας και όπως αργότερα πληροφορήθηκα από έγκυρη
πηγή, είχε από τους ξωτικούς ηγέτες του κόμματος στο Βουκουρέστι πάρει το
χρίσμα. Στο επόμενο συνέδριο θα ήταν ο νέος Γ. Γραμματέας της νεολαίας, σε
αντικατάσταση του Τάκη Μπενά, που θα περνούσε
στην ΕΔΑ. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Λίγους μέρες πριν είχε συμβεί και το εξής
αξιοπρόσεκτο γεγονός. Μια μέρα ο Γιώργος με πήρε από το γραφείο 6, όπου συνήθως
συνεδριάζαμε και με μια ατμόσφαιρα μυστικότητας με πήγε σε κάποιο παραδίπλα. Με
ύφος επίσημο μου είπε πόσο πολύ εκτιμάει τη θητεία μου στην οργάνωση και με μια
ασαφή στην αρχή εισαγωγή, μου έδωσε να καταλάβω ότι επιλέχθηκα σ’ ένα στενότερο
κύκλο ανθρώπων της εμπιστοσύνης, με τη συμβουλή όλα αυτά να μείνουν προς το
παρόν μεταξύ μας. Εκείνη τη στιγμή δεν το κατάλαβα σε όλη την έκτασή του το
γεγονός, αλλά αργότερα συνδυάζοντας και με άλλα συμβάντα, έβγαλα το εξής
συμπέρασμα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Οι γέροι του πολιτικού γραφείου στο
Βουκουρέστι, θέλοντας πεισματικά να συνεχίζουν τον πλήρη έλεγχο της ΕΔΑ,
φοβούμενοι τις συνεχώς αυξανόμενες τάσεις ανεξαρτησίας του ελλαδικού κλιμακίου,
προετοίμαζαν εσωτερικές δικές τους φράξιες, αντίστασης σε αυτήν την τάση. Πριν
χωριστούμε μου έδωσε και δυο τεύχη του θεωρητικού περιοδικού του ΚΚΕ «Ο Νέος
Κόσμος», που εκδιδόταν στο Βουκουρέστι, αφού τα τύλιξε καλά σε μια εφημερίδα.
Εμμέσως πλην σαφώς εννοούσε από εδώ και πέρα να θεωρώ τον εαυτό μου μέλος του
ΚΚΕ. Ταυτοχρόνως με ενημέρωσε
ότι σε δυο μέρες θα πάμε περιοδεία προς
τα πάνω με αυτοκίνητο και οδηγό, που του διέθεσε ο Μίκης Θεοδωράκης, τη γνωστή
Σιτροέν της εποχής. Πράγματι ήταν ένα ταξίδι γεμάτο με νέες για μένα εμπειρίες
. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Με την ευκαιρία του ταξιδιού
μάζεψα τα λίγα προσωπικά μου πράγματα και τα πήρα μαζί μου, αφού στη συνέχεια
θα γύριζα οριστικά πλέον στο Βόλο. Στην πηγαιμό ήμασταν μόνο τρεις. Ο
οδηγός ο Γιώργος κι εγώ. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σε τέσσερις μέρες συνεδριάσανε οι
νομαρχιακές επιτροπές των τεσσάρων νομών της Θεσσαλίας με εκλογή νέων
γραμματέων και στη συνέχεια αναχωρήσαμε για τη <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Θεσσαλονίκη. Όσο κι αν παίδευσα
το μυαλό μου δε θυμάμαι τι αλλαγές έγιναν εκεί. Εκείνο που μόνο θυμάμαι είναι
πως στην επιστροφή για την Αθήνα ήμασταν
πέντε άτομα στο αυτοκίνητο. Μαζί μας ήρθαν
ο Χρόνης Μίσσιος και ο Στέφανος Στεφάνου δυο καθοδηγητικά στελέχη της
ΔΝΛ, που στη συνέχεια δραστηριοποιήθηκαν στην Αθήνα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η χώρα ήταν φουντωμένη από την πτώση της
κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου και τις προσπάθειες για σχηματισμό κυβέρνησης
αποστατών. Σύντομα εγκαταστάθηκα στο Βόλο έχοντας περιορισμένη συνείδηση της
αποστολής που αναλάβαινα. Πρώτον δεν είχα καθόλου εμπειρία καθοδηγητικής κι
οργανωτικής κομματικής δουλειάς. Όλα τα προηγούμενα χρόνια ήμουν υπεύθυνος
μαζικής δραστηριότητας, λόγω και της συνδικαλιστικής μου ιδιότητας, ακόμα και
πριν οργανωθώ στη νεολαία. Έτσι σιγά-σιγά θα αφομοίωνα τις δυσκολίες της νέας μου αποστολής <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Προσπάθησα φιλότιμα να ανταποκριθώ στα νέα
μου καθήκοντα. Είχα όμως μια σειρά μειονεκτήματα εκείνη την εποχή. Πρώτον δεν
υπήρχε μεταφορικό μέσο και χρήματα για τις μετακινήσεις. Παρ’ όλα αυτά με το
τρένο ή το λεωφορείο των ΚΤΕΛ επισκέφτηκα πολλές φορές τις πρωτεύουσες των
νομών και κάποια από τα κεφαλοχώρια της περιοχής. Για τις αναγκαίες
διανυκτερεύσεις στηριζόμουν στην φιλοξενία τοπικών στελεχών της νεολαίας.
Πρέπει, στη θέση αυτή, να υπενθυμίσω τις σκληρές συνθήκες της εποχής και την
αστυνομία να παρακολουθεί κάθε κίνηση
σου και τις απόπειρες άμεσου εκφοβισμού που συνεχώς αντιμετώπιζα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Είναι προφανές ότι στη δική μου περιοχή
του Βόλου η δραστηριότητα ήταν πιο έντονη με το άνοιγμα νέων γραφείων, με την
έκδοση τριών ή τεσσάρων αντιτύπων εφημερίδας τοίχου, με συγκέντρωση της
νεολαίας στη Νέα Ιωνία κ.ά. Κάποια από αυτά τα περιστατικά θα τα αναπτύξω στη
συνέχεια, γιατί δίνουν καλύτερα το στίγμα των συνθηκών αυτής της περιόδου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κάνοντας μια συνόψιση της απόδοσής μου, που
η χρονική διάρκειά της ήταν λίγο πιο πάνω από ένα εξάμηνο, μπορώ να πω, πως κουτσά στραβά ανταποκρίθηκα στις
ευθύνες και τις υποχρεώσεις που μου είχαν ανατεθεί. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όμως το αδιέξοδο μέσα μου όλο και
μεγάλωνε. Το ερώτημα αμείλικτο κλωθογύριζε και τυραγνούνε τη σκέψη μου. Το
σοβαρότερο ήταν οι εκκρεμότητες για το πτυχίο και η πολύχρονη προσπάθεια που
μέχρι τώρα είχα κάνει. Ήταν θέμα προσωπικού
εγωισμού και όχι μόνο. Είχα υποχρεώσεις απέναντι στις θυσίες που έκανε η
οικογένειά μου όλα αυτά τα χρόνια. Δε μπορεί να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση.
Έπρεπε να αποφασίσω. Η αναβολή απ’ το στρατό τελείωνε, αν και μπορούσα να πάρω
μια παράταση. Κάποια στιγμή κατέληξα σε μια απόφαση. Θα πάω φαντάρος, να
τελειώσω με αυτήν την υποχρέωση και μετά βλέπουμε. Ήξερα τι με περιμένει εκεί.
Είχα όλες τις πληροφορίες για τις
δυσκολίες που θα αντιμετώπιζα τα δυο επόμενα χρόνια, εξαιτίας της πολιτικής μου
δράσης, αλλά δεν γινόταν να κάνω και διαφορετικά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ενημέρωσα τηλεφωνικά τα κεντρικά γραφεία
για την απόφασή μου. Ο γραμματέας της νεολαίας Τάκης Μπενάς με πήρε την άλλη μέρα τηλέφωνο κι αυστηρά μου
είπε να κατέβω αμέσως στην Αθήνα να το
συζητήσουμε από κοντά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Προσπάθησα να το αποφύγω με τη
δικαιολογία ότι δεν έχω λεφτά για τα εισιτήρια, κάτι που ήταν κι αλήθεια. Μου
είπε θα τα πληρώσουμε αυτοί. Έτσι αναγκαστικά να κατέβω κάτω. Η προσπάθειά τους να με μεταπείσουν πήγε
στράφι. Η απόφαση μέσα μου είχε κλειδώσει. Τον Ιανουάριο του 1966 η περιπέτεια
άρχιζε. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 5.1pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><i><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i>Η
ιστορία της φωτογραφίας <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.35pt; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><v:shape id="Picture_x0020_4060" o:allowoverlap="f" o:spid="_x0000_s2055" style="height: 212.65pt; left: 0px; margin-left: 124.3pt; margin-top: 48.15pt; position: absolute; visibility: visible; width: 290.65pt; z-index: 251660288;" type="#_x0000_t75">
<v:imagedata o:title="" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image004.jpg">
<w:wrap type="square">
</w:wrap></v:imagedata></v:shape> Θέλω να μιλήσω για την
ιστορία των δυο φωτογραφιών. Η μία είναι κομμάτι της άλλης. Η φωτογραφία με τα
περισσότερα πρόσωπα είναι σε ένα διάλειμμα του ιδρυτικού συνεδρίου της <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Δημοκρατικής <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Νεολαίας Λαμπράκη. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0.65pt 5.3pt 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 9.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 110%; margin: 0cm 0.65pt 0cm 0.5pt;"><i><span style="font-family: "Monotype Corsiva"; mso-bidi-font-family: "Monotype Corsiva"; mso-fareast-font-family: "Monotype Corsiva";"> Η φωτογραφία </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0.65pt 8.25pt 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Η φωτογραφία αυτή κυκλοφορεί στο
διαδίκτυο. Ανάμεσα στους εικονιζόμενους σημειώνω: Γιάννης Παναγιώτου, Λευτέρης
Τσίλογλου, Γιάννης Τζένας, Θανάσης Καλαφάτης, Άρης Ζεπάτος, <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Σωτήρης Πέτρουλας, Κούλης
Λειβαδίτης, Άγγελος Παπούλιας, Τάκης Παππάς, Νικηφόρος Αντωνόπουλος, Δήμος
Μαυρομάτης, Φώτης Καντάς, Σπύρος Βεντουράτος, Ελένη Αλατά, Νίκος Κουβάτσος. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> (Ας με συγχωρήσουν οι υπόλοιποι φίλοι, αλλά δε
θυμάμαι όλα τα ονόματα. Κάθε διόρθωση και συμπλήρωση θα είναι ευπρόσδεκτη).
Όπως ήδη προ είπα η δεύτερη είναι τμήμα της πρώτης και περιέχει μια
ενδιαφέρουσα πτυχή των γεγονότων της εποχής. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εγώ, από τον Ιούνιο του ’65 βρίσκομαι με
αποστολή στο Βόλο, καθώς μου είχε ανατεθεί η καθοδήγηση των οργανώσεων της
νεολαίας στη Θεσσαλία. Έτσι τη μέρα που δολοφονήθηκε ο Σωτήρης Πέτρουλας ήμουν
εκεί στο Βόλο. Το γεγονός με συντάραξε κι αυτό εκφράστηκε με τον εξής τρόπο.
Την άλλη μέρα το πρωί, μέσα στα πλαίσια του γενικού ξεσηκωμού για το Ιουλιανό
πραξικόπημα του βασιλιά, το Εργατικό Κέντρο του Βόλου οργάνωνε συγκέντρωση στο θερινό
σινεμά Ηλύσια που βρισκόταν στην περιοχή
που εμείς τότε λέγαμε Οξυγόνο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><v:shape id="Picture_x0020_4126" o:allowoverlap="f" o:spid="_x0000_s2054" style="height: 204pt; left: 0px; margin-left: 0px; margin-top: -4.05pt; position: absolute; visibility: visible; width: 251.3pt; z-index: 251661312;" type="#_x0000_t75">
<v:imagedata o:title="" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image005.jpg">
<w:wrap type="square">
</w:wrap></v:imagedata></v:shape> Ήμουν ένας απ’ τους
ομιλητές. Τότε τα νέα δεν κυκλοφορούσαν όπως τώρα. <o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: .15pt; margin-left: 110.15pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 110%; margin: 0cm 0.65pt 1.3pt 0.5pt;"> <i><span style="font-family: "Monotype Corsiva"; mso-bidi-font-family: "Monotype Corsiva"; mso-fareast-font-family: "Monotype Corsiva";">Η δημοσίευση </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 1.4pt; margin-left: 110.15pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Τηλεοράσεις δεν υπήρχαν, μόνο το
κρατικό ραδιόφωνο και <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">οι τοπικές εφημερίδες. Οι
αθηναϊκές έφταναν στο μεσημέρι. Έτσι η δολοφονία του Σωτήρη δεν ήταν σε όλους
γνωστή και σίγουρα ήταν άγνωστες οι
λεπτομέρειες του συμβάντων. Η δική μου ομιλία, σε πρώτο πρόσωπο, ήταν ένας
αποχαιρετισμός στο Σωτήρη. Σίγουρα δεν έγινα σε πρώτη φάση κατανοητός, αλλά
αυτό δε με πείραζε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μετά την ομιλία με πλησίασε ο δημοσιογράφος
Γιάννης Φάτσης, που τότε εργαζόταν στην
τοπική εφημερίδα Θεσσαλία. Αργότερα σταδιοδρόμησε με επιτυχία σε εφημερίδες του
συγκροτήματος Λαμπράκη. Με ρώτησε τι ήξερα κι αν έχω καμιά φωτογραφία. Του
απάντησα θετικά και αυθημερόν του έδωσα την ολόκληρη φωτογραφία ελπίζοντας ότι
την άλλη μέρα θα μπει στην τοπική Θεσσαλία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μάταια περίμενα δυο- τρεις μέρες κι όταν
συνάντησα τον Γιάννη ξανά τον ρώτησα και τότε πληροφορήθηκα το γεγονός. Η
τοπική πόλη δεν είχε τον τεχνικό εξοπλισμό να ανεβάζει φωτογραφίες. Τη στείλαμε
Λευτέρη στη Λάρισα, μου είπε. Όταν μετά από μέρες μπήκε ήταν ένα τμήμα της.
Αυτό μου επιστράφηκε. Στο κομμάτι είναι ο Γιάννης Παναγιώτου από τη
Θεσσαλονίκη, δίπλα εγώ κι από πάνω ο Ζεπάτος κι ο Σωτήρης. Οι δυο τελευταίοι
μαζί και με άλλους από τους εικονιζόμενους δε βρίσκονται πια στη ζωή <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.3pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Η συγκέντρωση της νεολαίας στη Νέα Ιωνία Βόλου <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.25pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Βρισκόμασταν στο δεύτερο μισό του 1965 και
είμαι σε κομματική αποστολή από τη
Νεολαία Λαμπράκη στη Θεσσαλία. Με την ευκαιρία που ανοίγαμε γραφεία στην
ιδιαίτερη γειτονιά μου την Νέα Ιωνία είχαμε προαναγγείλει συγκέντρωση με την
ευκαιρία των εγκαινίων και είχαμε μοιράσει σ’ όλη τη συνοικία προκηρύξεις. Στην
εξουσία ήταν η κυβέρνηση των αποστατών και στον ορίζοντα είχε αρχίσει να
διαγράφεται μια ατμόσφαιρα πιο αρνητική απ’ ότι προηγουμένως για τα προοδευτικά
τμήματα του λαού. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Η αντίδραση της χωροφυλακής ήταν πρωτοφανής και έδειχνε τις εξελίξεις
των επόμενων ημερών. Από νωρίς ο χώρος αποκλείστηκε από... δυο πυροσβεστικά
οχήματα με τους πυροσβέστες πλήρως εξοπλισμένους. Αρκετοί χωροφύλακες με τη
χαρακτηριστική παρουσία του συνταγματάρχη χωροφυλακής, διοικητού Θεσσαλίας.
Κατάλαβα τις προθέσεις τους αλλά δεν κράτησα την ψυχραιμία που απαιτούσαν οι
περιστάσεις. Ήμουν πολύ εριστικός με τον διοικητή και στην πράξη επέτεινα την
ατμόσφαιρα της έντασης που αυτοί επιθυμούσαν. Στο καφενείο του Αλμπάνη, σχεδόν
δίπλα από την εκδήλωση, όπου κάθονταν κάποιοι ήρθε ανάμεσα σ’ άλλους κι ο
πατέρας μου με τον επιστάτη στο εργοστάσιο του Σταματόπουλου. Δεν ήταν ο
παλαιός συγχωριανός του. Ήταν ένας νεόκοπος καμπίσιος που ρουφούσε όλα τα
πλεονεκτήματα της θέσης του και διατηρούσε φιλική σχέση με τον πατέρα. Μέσα
στις άλλες προθέσεις του ήταν να με κάνει και γαμπρό στην κόρη του. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήταν να σκάσω. Μετά τόσους κόπους η
χωροφυλακή πήγαινε να τινάξει στον αέρα όλη την προσπάθειά μου. Πάτησα τις
φωνές στο διοικητή της Χωροφυλακής, κάτι που δεν συνηθιζότανε στην εποχή που
αναφερόμαστε και ιδιαίτερα στην επαρχία. Η παρουσία του, χτυπημένου από το
εγκεφαλικό πατέρα μου, δεν με συγκράτησε καθόλου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Εκτός εαυτού είπα στον διοικητή: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 27.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l22 level1 lfo5; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Καλά δε
ντρέπεσαι λίγο! Μια συγκέντρωση νεολαίας και ξεσήκωσες όλες τις δυνάμεις σου
για να μας τρομοκρατήσεις! Θέλεις να γίνεις ο νέος Μήτσου; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Αυτός χαμογελούσε
συγκαταβατικά μη δίνοντας σημασία στις φωνές του. Τότε σηκώθηκε ο καμπίσιος που
καθότανε δίπλα στον πατέρα μου και με «αγανακτισμένο» ύφος, απευθυνόμενος σε
μένα είπε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 27.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l22 level1 lfo5; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Δεν
ντρέπεσαι Λευτέρη να μιλάς έτσι στο στρατηγό! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"> Τον ανέβασε και
βαθμολογικά γιατί ήταν συνταγματάρχης. Τότε ξέσπασα πάνω του όλη τη συσσωρεμένη
αγανάκτησή μου: <i>- Εσύ να βγάλεις το σκασμό, τσανάκι της εξουσίας. Δε σου πέφτει καθόλου
λόγος! Και άκου. Μη πλησιάσεις άλλη φορά το σπίτι μας, γιατί θα σε πετάξω έξω
με τις κλωτσιές! Σε προειδοποιώ! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αυτός, πελιδνός απευθυνόμενος στον πατέρα
μου, του λέει: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 27.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l22 level1 lfo5; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Τον
άκουσες Αναστάση το γιο σου;</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.85pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Εκείνος ο
κακομοίρης, μέσα από τα αντικρουόμενα συναισθήματα, είπε το γλυκό για μένα λόγο: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 27.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l22 level1 lfo5; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Τι να
κάνω; Παιδί μου είναι! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Με την παρουσία ολιγάριθμων σταμπαρισμένων
μελών της νεολαίας έβγαλα τον προετοιμασμένο λόγο μου προσθέτοντας και τις
καταγγελίες που οι συνθήκες επέβαλαν. Οι μικροφωνικές εγκαταστάσεις μετέφεραν
τη φωνή του και στις αυλές των σπιτιών στους γύρω δρόμους. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αναλογιζόμενος σήμερα τα γεγονότα εκείνο
που του μένει, με όλο το αρνητικό φορτίο που αυτό συνεπάγεται, είναι η δύσκολη
κατάσταση που έφερα τον πατέρα ειδικά όταν η υγεία του ήταν σε τόσο ευαίσθητη
φάση. Ήτανε οι εποχές που για να πεις μια γνώμη η οποία δεν ευθυγραμμιζόταν με
την αντίληψη της κυρίαρχης εξουσίας έπρεπε να πληρώσεις το τίμημα. Τώρα που
κατακτήσαμε αυτό το δικαίωμα, ας το διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού και ας μη το
ασωτεύουμε με τις αντίστροφες υπερβολές. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.3pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"> Μια Κυριακή στο
Ρυζόμυλο <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 9.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Για να θυμηθούμε ή να καταλάβουμε τις
συνθήκες που χαρακτήριζαν την εποχή του 1965, θα σας διηγηθώ το εξής
περιστατικό. Τότε η νεολαία Λαμπράκη είχε οξυγόνο και δύναμη. Ταρακούνησε
αδρανείς μάζες νέων, έφτασε στα χωριά ακόμα και εκεί που ήταν φρούρια της
συντήρησης. Εξέφρασε την ώριμη ανάγκη των νέων ανθρώπων να βγουν στο προσκήνιο
και να διεκδικήσουν το ρόλο τους. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μια Κυριακή, φθινόπωρο του 1965 πήγα στο Ρυζόμυλο να συστήσω παράρτημα της
Νεολαίας. Δεν υπήρχαν γραφεία, αλλά στο σπίτι που βρεθήκαμε συγκεντρωθήκαν γύρω στα είκοσι νέα παιδιά.
Σημαντικός αριθμός για το χωριό και την ατμόσφαιρα της εποχής. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μίλησα, άκουσα απόψεις, έδωσα υλικό, έζησα
τα χαρακτηριστικά της καταπιεσμένης τους ζωής, αφουγκράστηκα την ανάγκη ν’
ανοίξουν τα φτερά τους, να κάνουν πολιτισμό στο χωριό. Μπήκαν τα πρώτα
καθήκοντα και ήρθε η ώρα να γυρίσω στην πόλη. Το σπίτι ήταν κοντά στην πλατεία
και εγώ έπρεπε να περάσω από εκεί, να περπατήσω ακόμα καμιά πεντακοσαριά μέτρα
για να φτάσω στον κύριο δρόμο που ένωνε το Βόλο με τη Λάρισα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο Ρυζόμυλος είναι δίπλα στο Βελεστίνο, την γενέτειρα του Ρήγα Φεραίου. Ήταν ένα
μεγάλο και ζωντανό χωριό, που τότε ζούσε κυρίως από το στάρι που καλλιεργούσαν
στα εύφορα χωράφια του κάμπου. Δεν μου ήταν άγνωστος ο χώρος. Σε μικρότερη
ηλικία, έζησα αρκετές μέρες εδώ. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μα πως; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η αγαπημένη μου αδερφή, η Βαγγελιώ είχε
παντρευτεί τον Κώστα, έναν από τα πολλά παιδιά μιας ευκατάστατης, με τα μέτρα
της εποχής, οικογένειας του μπάρμπα-Σπύρου. Ο ίδιος δεν ήταν Καραγκούνης, όπως
οι περισσότεροι συγχωριανοί του. Αρβανίτης από τα Μεσόγεια ήταν και είχε έρθει
εδώ, όπου παντρεύτηκε, ρίζωσε και έφτιαξε μια μεγάλη οικογένεια. Ο Κώστας ήταν καρδιά-μάλαμα, ωραίος οικογενειάρχης,
μα πολύ άτυχος. Αρρώστησε και πέθανε σχετικά νέος. Όλη η οικογένεια του
μπάρμπα-Σπύρου ήταν συντηρητικοί δεξιοί και βασιλόφρονες, με θύμα κιόλας στον
εμφύλιο. Τα πράγματα από αυτήν την πλευρά ήταν δύσκολα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όταν έφτασα στην πλατεία, για να
επιστρέψουμε στην αρχική διήγηση, εγώ ήμουν ένα παλικάρι 24 χρόνων, δεν υπολόγιζα τίποτε. Είχα τη
σιγουριά του αλάθητου του Πάπα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Εκεί έπεσα πάνω σε μια συμπαγή
ομάδα από γεροδεμένους αγρότες που με περιτριγύρισαν μ’ άγριο ύφος, έκαναν τα
πάντα να με φοβίσουν, χωρίς όμως προπηλακισμούς. Απλώς μια απειλητική
ατμόσφαιρα. Συνέχισα να προχωρώ χωρίς να ανοίξω το στόμα μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μέχρι το δρόμο από ένα σημείο και μετά με
συνόδεψε μόνο ο Βαγγέλης, ο αδερφός του γαμπρού μου, που μου τόπε καθαρά: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.95pt; margin-left: 21.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l3 level1 lfo6; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Άκου
Λευτεράκη! Σήμερα στη χαρίζουμε. Τους είπα ότι είσαι καλό παιδί, συγγενής και
μορφωμένο. Όμως να ξηγηθούμε πρώτη φορά και τελευταία. Αν ξαναπατήσεις το πόδι
σου στο χωριό δε θα ξαναφύγεις. Τότε δε θα σε προστατέψω! </i> Μ’ ένα αυτάρεσκο χαμόγελο και με τη
βεβαιότητα της νιότης του απάντησα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 3.95pt; margin-left: 21.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l3 level1 lfo6; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Θα έρχομαι
όποτε θέλω! Το νερό ήδη μπήκε στ’ αυλάκι! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 21.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l3 level1 lfo6; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Εγώ πάντως
σε προειδοποίησα! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έκλεισε το θέμα ο Βαγγέλης. Πράγματι δεν
ξαναπήγα στο χωριό. Η μοίρα το έφερε έτσι. Σε τρεις μήνες έφυγα για φαντάρος, αλλά τι σύμπτωση!
Με τον Βαγγέλη συναντηθήκαμε για τελευταία φορά
το 1969 στις φυλακές της Λάρισας.
Εγώ θα περνούσα έκτακτο Στρατοδικείο κι εκείνος ήταν μέσα για χρέη στην
Αγροτική Τράπεζα. Τότε οι τράπεζες δεν αστειεύονταν <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Δεν ειπώθηκαν εκατέρωθεν κακίες. Λειτούργησε
η αυθόρμητη αλληλεγγύη των συγκροτούμενων. Άλλη φορά δυστυχώς δεν τον ξαναείδα.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Ο άτυχος Βαγγέλης σκοτώθηκε σε αγροτικό ατύχημα. Τον πλάκωσε το τρακτέρ,
που οδηγούσε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έτσι κι αλλιώς δεν θα είχαμε όμως άλλη
κόντρα. Δεν είχα καμιά όρεξη να ξαναπάω στο χωριό του και να κάνω οργανωτική δουλειά <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 25.7pt; text-indent: 0cm;"><b><i> </i></b><o:p></o:p></p>
<h1 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 4.45pt; margin-right: 4.1pt; margin-top: 0cm;">ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4<sup>ο</sup> <o:p></o:p></h1>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: .5pt; margin-right: .45pt; margin-top: 0cm; text-align: center;"><b><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μνήμες και σκηνές από τη θητεία μου στο στρατό </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 10.3pt; text-indent: 0cm;"><b><i> </i></b><o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Πρόλογος <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 7.5pt; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-size: 9.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πρέπει αφετηριακά να το ξεκαθαρίσω, μη
γίνει παρεξήγηση. Δεν έχω καμιά, μα καμιά αντίρρηση, στην αυτονόητη υποχρέωση
κάθε νέου Έλληνα πολίτη να υπηρετήσει την πατρίδα του. Δηλαδή να κάνει τη
στρατιωτική του εκπαίδευση μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα, να πάρει τις
αναγκαίες γνώσεις, να ζήσει σε συνθήκες τήρησης κανόνων πειθαρχίας και ομαδικής
ζωής. Εννοείται ότι όλα συνοδεύονται με την εσωτερική ευχή του αυτά ποτέ να μην
χρειαστούν στο μέλλον. Αν όμως, κακιά τη μοίρα, χρειαστούν σε κάποια φάση; Τότε
τι γίνεται; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Βλέπεις είμαστε σε τέτοια γεωπολιτική θέση,
που πρέπει πάντα να έχουμε υπόψη κι ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αυτό μας λέει η
μελέτη της ιστορίας μας. Επιπλέον προσθέτω το γεγονός ότι πολλές φορές η
εμπλοκή μας σε μια σύρραξη δεν ήταν καθόλου στις επιλογές μας, αλλά έγινε
αναπόφευκτη από τη ροή των πραγμάτων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Είναι ουτοπικό να θεωρεί κάποιος ότι οι
καλές προθέσεις, οι φιλειρηνικές διακηρύξεις και η αυτονόητη διάθεση του απλού
πολίτη για διαρκή ειρήνη είναι ο αναγκαίος και ικανός όρος για να αποτραπούν οι συρράξεις, αλλά και οι
εμφύλιοι σπαραγμοί. Μια σύντομη ανάγνωση της ιστορικής διαδρομής του ανθρώπου
πάνω στη Γη επαληθεύει του λόγου το αληθές. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αυτό, το πλέον προωθημένο πλάσμα στη Γη,
που ονομάζεται άνθρωπος, μαζί με τα ευάριθμα προτερήματα που το έκαναν κυρίαρχο
στη φύση, μεταφέρει από τη γέννηση του και μια σειρά ελαττωμάτων, όπως η
πλεονεξία, η αρπακτικότητα, η απληστία και τόσα άλλα που έχουν καταγραφεί στην
διάρκεια της παρουσίας του πάνω στη Γη. Τα εκατομμύρια των θυμάτων από την
ατέλειωτη αλυσίδα αιματηρών συρράξεων και πολέμων είναι η ατράνταχτη επαλήθευση
του παραπάνω συλλογισμού. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εννοείται όμως ότι η θετική διάθεσή σου να
υπηρετήσεις την πατρίδα θα βρει τον αντίστοιχο σεβασμό από τη στρατιωτική
ιεραρχία, την ηγεσία δηλαδή του κλάδου. Αυτή θα αντιμετωπίσει, χωρίς διακρίσεις
και διαχωρισμούς, όλα τα παιδιά της Πατρίδας, όταν έρθει η σειρά τους να
καταταγούν στο στράτευμα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Δυστυχώς τα πράγματα δεν ήταν καθόλου έτσι.
Στις περασμένες δεκαετίες, τουλάχιστον σ’ αυτές που ο υποφαινόμενος ντύθηκε στο χακί, οι συνθήκες ήταν, δυστυχώς,
εντελώς διαφορετικές. Η ηγεσία του στρατεύματος έκανε αφάνταστες διακρίσεις σε
βάρος μιας κατηγορίας παιδιών που εμφορούνταν από την αριστερή ιδεολογία και
χωρίς κανένα συγκρατημό ή ηθική αναστολή τα ποδοπατούσε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ξεχάστηκε το γεγονός ότι ο Στρατός είναι
εθνικός θεσμός εντεταλμένος όταν
χρειαστεί να είναι σε θέση να υπερασπιστεί την ακεραιότητα της χώρας. Αντίθετα
έγινε ο άκριτος υπερασπιστής της μερίδας που βγήκε νικήτρια από την εμφύλια διαμάχη.
Τους «αντιπάλους» τους καταδίωξε με λύσσα, τους στέρησε από αυτονόητα
δικαιώματα και το χειρότερο αμφισβήτησε a priori την αγάπη τους για την
πατρίδα. Μονοπώλησε το είδος και χαρακτήρισε τους έχοντες διαφορετική ιδεολογία
ως πράκτορες του εχθρού, Βούλγαρους, συμμορίτες και τόσα άλλα. Για αυτό το
έγκλημα δε ζήτησε ποτέ συγνώμη. Όχι ως άτομα – αυτό λίγο με ενδιαφέρει - αλλά ως συλλογικός θεσμός. Πότε αλήθεια ζήτησε συγνώμη για την επάρατη
δικτατορία που επέβαλλε το 1967 στη χώρα;
Με ποιο δικαίωμα με φιλοδώρησε με
απολυτήριο στο οποίο αναγράφεται διαγωγή ΚΑΚΗ, όταν στη διάρκεια των 26 μηνών
θητείας του ( 24+2 ) στο στρατό το μόνο μου «παράπτωμα» ήταν η ανυποχώρητη εμμονή μου να αρνούμαι να
καταδικάσω μια ιδεολογία την οποία τότε πίστευα ως σωστή; Άνθρωποι μικρόνοες και κάποιες φορές
παραδόπιστοι δεν μπορούσαν να καταλάβουν ότι υπάρχουν πολίτες, που η αξιοπρέπεια είναι πολύ πιο πάνω από
εκφοβισμούς, τιμωρίες και ό,τι άλλο περνούσε από την ελλειπτική γκλάβα τους. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.35pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Κατάταξη στο κέντρο νεοσυλλέκτων της Κορίνθου <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 7.45pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 9.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στην Κόρινθο έφτασα στις 24 Ιανουαρίου 1966. Μπήκα στο στρατόπεδο με σφιγμένη την καρδιά
και με πελώρια ερωτήματα για το τι θα γίνει στη συνέχεια. Μια αχτίνα
αισιοδοξίας ήταν το γεγονός πως εκεί συνάντησα συντρόφους των φοιτητικών χρόνων
και αυτό είναι πάντα ένα ψυχολογικό στήριγμα ό,τι και να πεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σε λίγο άρχισε το θέατρο του παραλόγου.
Γυμνοί μέσα σε έναν τεράστιο στεγασμένο χρόνο για τις ιατρικές εξετάσεις. Μια
εικόνα τραγική. Μια σειρά νέοι με πραγματικούς και άλλοι με προσχηματικούς
λόγους να δίνουν τη μάχη να πάρουν το χαρτί της προσωρινής ή οριστικής
αναβολής. Παιδιά με ψυχολογικά προβλήματα, με σεξουαλικές ιδιαιτερότητες και
ό,τι άλλο μπορεί να βάλει ο νους σου. Η επόμενη φάση ήταν η πιο πιεστική και
δείγμα μιας εποχής που ελπίζω να πέρασε ανεπιστρεπτί. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έτσι όπως ήμασταν γυμνοί μας μοίρασαν ένα
μεγάλο χαρτί με μια σειρά ερωτήσεων. Πέρα από τις αρχικές που αναφέρονταν στα
προσωπικά στοιχεία, η υπόλοιπη λίστα αφορούσε ηλίθιες και κακότροπες πολιτικής
φύσεως ερωτήσεις, που προφανώς δεν μπορούσαν να απαντηθούν από μένα. Ήταν η
πρώτη εισαγωγική προσπάθεια εξανδραποδισμού της προσωπικότητας μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έγραψα μόνο το ονοματεπώνυμο και τον
υπόλοιπο χώρο με τις πολυάριθμες ερωτήσεις τον διέγραψα μ’ ένα τεράστιο Χ.
Ήμουν τότε απόλυτος, αλλά κάθε εποχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. Το ίδιο
ισχύει και για κάθε ηλικιακή περίοδο του ανθρώπου. Εδώ αναδύθηκε στο έπακρο η
αντίδρασή μου σε κάθε απόπειρα επιβολής με τη βία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εδώ περιγράφω τι συνέβη και πρέπει να
είμαι ακριβής. Όταν έφτασε η σειρά μου να
παραδώσω το χαρτί άρχισαν τα όργανα. Σε δυο συνεχόμενα τραπέζια ήταν
τρεις αξιωματικοί, που παραλάμβαναν τα συμπληρωμένα χαρτιά και επί τόπου έκαναν
τον πρώτο έλεγχο. Στο πρώτο τραπέζι δυο λοχαγοί και στο διπλανό ένας
αντισυνταγματάρχης. Όταν ο πρώτος λοχαγός πήρε στα χέρια του το χαρτί και του
έριξε μια ματιά πετάχτηκε όρθιος και με μια αγριοφωνάρα, επίτηδες να ακουστεί
από τους πάντες, μου είπε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l12 level1 lfo7; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Μασόνος
είσαι παιδί μου; Κάτσε αμέσως στην καρέκλα και συμπλήρωσε τις ερωτήσεις! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Βρισκόμουν σε αφάνταστα δύστυχη θέση. Μόνος ενώ γύρω μου
εκατοντάδες άλλοι, επίσης γυμνοί σαν κι εμένα, να περιμένουν τη σειρά τους.
Παραμένοντας όρθιος του απάντησα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l12 level1 lfo7; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ό,τι ήταν
να γράψω το έγραψα! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l12 level1 lfo7; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Κάτσε κάτω
ρε τσόγλανε και γράψε μην αρχίσουν τα όργανα από την πρώτη μέρα! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σταθερά επανέλαβα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l12 level1 lfo7; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ό,τι ήταν
να γράψω το έγραψα! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο διπλανός λοχαγός με ήρεμη έως
μελιστάλακτη φωνή με συμβούλεψε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l12 level1 lfo7; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Συμπλήρωσέ
τα παιδί μου, να μην μπλέξεις! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Για πρώτη φορά γνώριζα την τακτική του δίδυμου στην ανάκριση. Ο κακός κι
ο καλός. Στο μέλλον θα το συναντούσε πάλι το φαινόμενο, αλλά κάτω από
χειρότερες συνθήκες. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l12 level1 lfo7; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ό,τι ήταν
να γράψω το έγραψα!</i> επανέλαβα σταθερά.
<i>- Όχι ρε κωλόπαιδο! Δεν θα τη
γλυτώσεις έτσι. Γράψε επάνω αν είσαι άντρας:</i> <i><span style="font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;">Αρνούμαι να απαντήσω!</span></i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Το έγραψα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l12 level1 lfo7; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Υπόγραψέ
το! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Το υπέγραψα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l12 level1 lfo7; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Παράδωσέ
το στον αντισυνταγματάρχη</i>! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Αυτός, αυτήκοος μάρτυρας των όσων
προηγήθηκαν μου είπε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l12 level1 lfo7; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Δεν θα περάσεις
καλά, νεαρέ!</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Όλα τα παραπάνω γίνονται ενώπιον
τουλάχιστον μιας εκατοντάδας επίσης γυμνών υποψηφίων στρατιωτών. Που οι
περισσότεροι, άμοιροι της δικής μου ιδιαιτερότητας, να με βλέπουν σαν ένα παράξενο πλάσμα που κατέβηκε
από τον Άρη. Να δείτε το επεισόδιο
κάνοντας ιστορική προέκταση και αναγωγή
στην εποχή, που συνέβη στο κλίμα που επικρατούσε τότε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Με
κατατάξαν στον πρώτο λόχο με υπεύθυνο λοχαγό τον Πατσόγιαννη. Στον ίδιο
λόχο ήταν μια σειρά γνωστοί και φίλοι μου μου. Αναφέρω μερικούς από αυτούς που
θυμάμαι. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Βλέπεις, από τότε πέρασαν πάνω
από 50 χρόνια. Έτσι στο λόχο ήταν ο Αλέκος Παναγούλης, τον οποίο γνώριζα από τα
φοιτητικά μου χρόνια. Στο βιβλίο μου <i>Κι
όμως ήταν όμορφα περιγράφω</i> μια ακόμα συνάντηση μας στην Αλεξανδρούπολη,
λίγο πριν την δικτατορία και τις περιπέτειες που επακολούθησαν. Ο αρχιτέκτονας
Βασίλης Ζεβελάκης από το Ηράκλειο, γνωστός από τη νεολαία Λαμπράκη κι αδελφός
του επίσης φίλου μου Γιώργου Ζεβελάκη. Ο αείμνηστος πολιτικός μηχανικός Σήφης
Καμάρης, που τον χάσαμε δυστυχώς τόσο νωρίς. Ο γιατρός Αντώνης Κοντόπουλος από
τη νεολαία Λαμπράκη. Ο ηθοποιός του Ελεύθερου Θεάτρου Γιώργος Σαμπάνης, που κι
αυτός χάθηκε πρόωρα, μετά την επιτυχημένη καριέρα του στο θέατρο. Ο μαέστρος
Βύρων Φιδετζής, που γνώρισα εκεί στην Κόρινθο, αλλά που από προηγουμένως είχα
γνωρίσει, από τα φοιτητικά συνέδρια, τον αδελφό του. Ο Βαγγέλης Χόντος από τη
Θεσσαλονίκη κι άλλους που ας με συγχωρήσουν που δεν τους αναφέρω ή δεν τους
θυμάμαι μετά τόσα χρόνια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έτσι από την έναρξη της στρατιωτικής μου
θητείας ήμουν σημαδεμένος κι ήξερα τι θα περάσω τα επόμενα δυο χρόνια, που
πιθανόν θα γινόταν περισσότερα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εξ αρχής θα πρέπει να ειπωθεί τούτο. Όλο
το διάστημα της θητείας μου το πέρασα σε διαρκή συναγερμό με συνεχή την αγωνία,
προσέχοντας μην πέσω σε παγίδες, μην δώσω αφορμές για τιμωρίες. Ήμουν τύπος και
υπογραμμός στις υποχρεώσεις μου, την ατομική καθαριότητα κι ό,τι άλλο μπορούσε
να αποτελέσει αιτία ή αφορμή για κάτι τέτοιο.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Φρόντιζα δε να μην απομονώνομαι από τους
άλλους, μετέχοντας σε όλες τις ομαδικές εκδηλώσεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εκεί που έμεινα ανυποχώρητος, που δεν
υποχώρησα ούτε ρούπι, ήταν να είμαι σταθερός στα πολιτικά μου πιστεύω.
Δογματικά σταθερός, πείσμων έως υπερβολής με σταθερή γραμμή από την πρώτη ως
την τελευταία μέρα. Δεν ήταν εύκολο κάτι τέτοιο
και σίγουρα καθόλου ευχάριστο. Η
γραμμή ήταν: Δεν ανοίγουμε πολιτικές συζητήσεις, δεν μετέχουμε σε τέτοιες,
απαντάμε μονότονα στις προκλητικές ερωτήσεις που συχνά θα μας απευθύνουν με την απάντηση: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"> <i>- Δεν ξέρω! Δεν ξέρω! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Λόγω αδράνειας μπορεί να έδωσα αυτήν την
απάντηση και σε ουδέτερες ερωτήσεις όπως «από πού είσαι;» και «ποιο είναι τ’
όνομα σου». Σαν το διάκο με το <i>κυρ
ελέησον</i>. Η σταθερή αυτή στάση με προστάτευσε από επιπλέον μπερδέματα, που
θα μπορούσαν να προστεθούν σ’ αυτά που δυστυχώς δε μπόρεσα να αποφύγω! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στην πρώτη έξοδο μου στην πόλη της Κορίνθου
με τη δίωρη άδεια, ως παρέα, είχα τον Αλέκο Παναγούλη. Θυμάμαι την αρνητική
εντύπωση που έχει μείνει μέσα μου - και δεν θα διστάσω να την πω - για την
αγοραία συμπεριφορά της τοπικής κοινωνίας, που αντιμετώπιζε τους στρατιώτες με
ιδιαίτερη εκμετάλλευση στις τιμές, την ποιότητα των αγαθών και τη υποτιμητική
τους στάση απέναντί μας. Καθίσαμε σ’ ένα από τα κεντρικά καφενεία της πόλης και
ήπιαμε δυο καραφάκια ούζο με δείγμα
«μεζέ». Καμιά σχέση με τα τσιπουράδικα της ιδιαίτερης πατρίδας μου, αλλά οι
τιμές ίσως και πιο τσιμπημένες <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ανήσυχος κοίταζα συνεχώς το ρολόι μου για
να επιστρέψω έγκαιρα στο στρατόπεδο. Παρά τις εκκλήσεις μου να φύγουμε εγκαίρως
ο Αλέκος παρέμενε άνετος. Έτσι αναγκάστηκα να τον αφήσω και να φύγω μόνος μου.
Ευτυχώς ήμουν πίσω στην ώρα μου. Μέχρι το σιωπητήριο ο Αλέκος δεν είχε
εμφανιστεί. Έπεσα στο κρεβάτι αλλά με την ανησυχία ζωντανή μέσα μου, γιατί δεν είχε γυρίσει ακόμα. Γύρω στις δώδεκα τη
νύχτα ξύπνησα από θορύβους, σπάσιμο τζαμιών και
φωνές. Ο Αλέκος γύρισε πίσω αλλά είχε καταναλώσει κι άλλα ποτά και ήταν
εκτός ελέγχου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Έσπαζε τζάμια του λόχου και χρειάστηκαν
τρεις-τέσσερις άλλοι να τον κάνουν
ζάφτι. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στην πρωινή αναφορά ήμουν σίγουρος ότι τα
νυχτερινά γεγονότα θα ήταν το κύριο θέμα. Έπεσα από τα σύννεφα όταν δεν έγινε
καμιά αναφορά πάνω σ’ αυτό. Μετά από δυο μέρες μου το εξήγησε ο ίδιος ο Αλέκος,
όταν εγώ ζήτησα να βρω την εξήγηση. Προερχόμενος από στρατιωτική οικογένεια -
πατέρας κι αδελφός - ήταν οικογενειακός φίλος με τον διοικητή του στρατοπέδου
και το θέμα σκεπάστηκε δια της σιωπής με μόνη συνέπεια την πληρωμή των ζημιών
που υπήρξαν. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><v:shape id="Picture_x0020_5124" o:allowoverlap="f" o:spid="_x0000_s2053" style="height: 201.25pt; left: 0px; margin-left: 124.3pt; margin-top: 20.3pt; position: absolute; visibility: visible; width: 291pt; z-index: 251662336;" type="#_x0000_t75">
<v:imagedata o:title="" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image006.jpg">
<w:wrap type="square">
</w:wrap></v:imagedata></v:shape> Από τις πρώτες μέρες
φάνηκε η αντιμετώπιση που θα είχαμε στο στρατό.
<o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0.25pt 0cm 0cm; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 110%; margin: 0cm 0.65pt 2.75pt 0.5pt;"><i><span style="font-family: "Monotype Corsiva"; mso-bidi-font-family: "Monotype Corsiva"; mso-fareast-font-family: "Monotype Corsiva";"> Εγώ, μεταξύ των Βασίλη Ζεβελάκη και Σήφη
Καμάρη </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0.25pt 2.55pt 0cm; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 0.15pt -0.75pt; text-indent: 0cm;">Σε λίγες μέρες μας έβγαλαν στην αναφορά εμένα τον
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Βασίλη Ζεβελάκη και τον Αντώνη Κοντόπουλο. Η κατηγορία ήταν
ψευδής και υποβολιμαία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l5 level1 lfo8;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Γιατί
ήρθατε σε επαφή με ύποπτους πολίτες μέσα από τον τοίχο του στρατοπέδου; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τι να απαντήσεις σε τέτοια κατασκευασμένη
και εξωφρενική κατηγορία; Μείναμε αμίλητοι. Ο λοχαγός συνέχισε με απειλές ότι
θα κόψει τα πόδια σε όσους τολμήσουν να κάνουν δολιοφθορά στο στράτευμα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l5 level1 lfo8;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Να το
βάλετε καλά στο μυαλό σας. Δεν θα περάσουν τα σχέδια των κομμουνιστών. Έχουν το
νου τους οι φύλακες!</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Και μια σειρά τέτοια φληναφήματα. Ήταν μια κακόγουστη θεατρική παράσταση,
παιγμένη από έναν ανεκδιήγητο παλιάτσο με έναν και μόνο σκοπό. Να δημιουργήσουν
ατμόσφαιρα φόβου, να σφίξουν, κατά την αντίληψή του, τα λουριά στους «εχθρούς
της πατρίδας»! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στη
διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας αυτό ήταν που με πλήγωνε περισσότερο. Η αμφισβήτηση από
νάνους, κι αρκετές φορές παραδόπιστους,
της αγάπης μου για την πατρίδα τον τόπο που με γέννησε και ανάθρεψε. Το
τραγικότερο βρισκόταν στο γεγονός ότι όλες αυτές οι χονδροειδείς προκλήσεις
έμεναν αναπάντητες, με βάση τη γενική γραμμή αποχής από κάθε <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><v:shape id="Picture_x0020_5196" o:allowoverlap="f" o:spid="_x0000_s2052" style="height: 201.25pt; left: 0px; margin-left: 0px; margin-top: -2.1pt; position: absolute; visibility: visible; width: 277.3pt; z-index: 251663360;" type="#_x0000_t75">
<v:imagedata o:title="" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image007.jpg">
<w:wrap type="square">
</w:wrap></v:imagedata></v:shape>τέτοιου είδους
συζήτηση. <o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 1.25pt; margin-left: 161.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 110%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 11.0pt; line-height: 110%;"> </span> <i><span style="font-family: "Monotype Corsiva"; mso-bidi-font-family: "Monotype Corsiva"; mso-fareast-font-family: "Monotype Corsiva";">Νεοσύλλεκτοι στην </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 110%; margin: 0cm 0.65pt 2.75pt 0.5pt;"><i><span style="font-family: "Monotype Corsiva"; mso-bidi-font-family: "Monotype Corsiva"; mso-fareast-font-family: "Monotype Corsiva";">Κόρινθο
</span></i><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 1.4pt; margin-left: 161.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: right;">Σήμερα,
μετά τόσα χρόνια, <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">αναρωτιέται αν θ’ άξιζε κι αυτό
τον <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">κόπο να πείσω τ’ ανθρωπάρια ότι: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l11 level1 lfo9; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Όχι βρε ηλίθιε! Εγώ είμαι Έλληνας και το
γεγονός ότι είσαι και εσύ μόνο αισθήματα ντροπής μου δημιουργεί! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η παραμονή στην Κόρινθο περιελάβανε τη
βασική εκπαίδευση, μαθήματα για το <i>αμερικανικής
κατασκευής και προελεύσεως</i> όπλο Μ1,
τις πρώτες δοκιμαστικές βολές, που εγώ
φρόντισα να πάνε στο γάμο του Καραγκιόζη, ασκήσεις παρελάσεων και τα
γνωστά μαθήματα ηθικής διαπαιδαγώγησης. Ακόμα θυμάμαι την πορεία με πλήρη
εξάρτηση στα Εξαμίλια, που η εκπαίδευση την χαρακτήριζε σαν δοκιμασία, αλλά σ’
εμένα, που από πάντα μου άρεσε το περπάτημα, ήταν μια όμορφη μέσα στην
γενική ασχήμια, εμπειρία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Για τη μεγάλη πλειοψηφία το μεγαλύτερο
ενδιαφέρον εστιαζόταν στην επιλογή των εφέδρων ανθυπολοχαγών, κάτι που εμένα
και κάποιους άλλους γνωστούς και μη εξαιρετέους, τους άφηνε εκ των πραγμάτων
πλήρως αδιάφορους. Είναι χαρακτηριστική η σκηνή του συνωστισμού στην είσοδο του
λόχου όταν κυκλοφόρησε η είδηση ότι ήρθαν τα αποτελέσματα. Κάποια στιγμή βγήκε
στο παράθυρο ο λοχαγός με το χαρτί στο χέρι για να τα ανακοινώσει. Κάνοντας
επίτηδες καθυστέρηση για να αυξηθεί η αγωνία. Κάποια στιγμή το μάτι του είδε
δυο τρεις να την έχουνε αράξει στο
απέναντι δέντρο άνετοι κι αδιάφοροι. Στην αρχή όταν είδε την εικόνα του φάνηκε παράξενη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l11 level1 lfo9; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Εσάς δεν σας ενδιαφέρει; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όταν πρόσεξε καλύτερα τη σύνθεση της
παρέας είπε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l11 level1 lfo9; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Ά! Εσείς είστε; Καλά κάνετε! Μείνετε εκεί
που κάθεστε! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Χαρούμενες ιαχές από τους επιλεχθέντες και
σύντομα όλοι οι ΥΕΑ (υποψήφιοι έφεδροι αξιωματικοί) έφυγαν για την αντίστοιχη
μονάδα τους. Έμειναν τα «ρετάλια», που
σύντομα ενημερώθηκαν για την ειδικότητά τους και την μονάδα που θα μετατεθούν.
Εγώ είχα τη μέγιστη των τιμών.
Σκαπανέαςπυροβολητής και χαρτί πορείας για τη Θήβα, στην οποία έφτασα με το
τρένο. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.45pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"> Μετάθεση στη Θήβα
<o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.35pt; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στη Θήβα έμεινα λίγο. Εκεί είναι η βάση του
πυροβολικού και από εκεί θα γινόταν η οριστική μου τακτοποίηση σε μονάδα. Δεν
θυμάμαι κάτι αξιόλογο. Μαθήματα για τα πυροβόλα από λοχίες που είχαν μάθει το
ποίημά τους και το επαναλάμβαναν από στήθους λες και απάγγειλαν την
συμπυκνωμένη ανθρώπινη σοφία. Αλίμονο αν λοξοδρομούσες! Το πυροβόλο ζυγίζει 16
τόνους κι ένας από τους εκπαιδευόμενους στην ερώτηση που του έγινε απάντησε
16.000 κιλά. Ο λοχίας- εκπαιδευτής πετάχτηκε τρομαγμένος από τη θέση του και
του είπε: <i>Σιγά ρε μαλακισμένο μη ζυγίζει
όσο η Γη!.</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Να έχουμε υπόψη μας ότι βρισκόμαστε πάνω
από πενήντα χρόνια πίσω, τηλεόραση δεν υπάρχει, το ποσοστό του αναλφαβητισμού
είναι ακόμα διψήφιο, οι εξ αναβολής περιορισμένοι στα δάκτυλα και τα βιβλία
περιορισμένα. Στο στρατό συνάντησα παιδιά με τις μόνες εμπειρίες τους ότι
έζησαν στο χωριό τους κι ότι άκουσαν απ’ τις διηγήσεις των μεγαλύτερων. Να μην
ξέρουν να γράψουν το όνομά τους, να μην έχουν δει στη ζωή τους θάλασσα, αλλά
πολλές φορές να λάμπουν από αγνότητα και μπέσα που ο πολιτισμός τα εξαφάνισε.
Εκείνο που μου έμεινε από αυτές τις μέρες είναι το γεγονός ότι μια μέρα που
είχα δίωρη έξοδο ήρθε στη Θήβα η Ντόρα και περάσαμε το δίωρο όμορφα στην
ύπαιθρο. Η δική μου μετάθεση ήταν στην Αλεξανδρούπολη, στο στρατόπεδο του
Μεγάλου Αλεξάνδρου και πιο ειδικότερα στην 154 ΜΜΠ (μοίρα μέσου πυροβολικού) <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Από τη Θήβα στην Αλεξανδρούπολη με φύλλο
πορείας πήρα το τρένο, εφοδιασμένος με τρόφιμα δυο ημερών, δηλαδή μια ολόκληρη
κουραμάνα και μια μεγάλη κονσέρβα διατηρημένου κρέατος. Όσο κι αν σήμερα
φαίνεται υπερβολικό ο μουτζούρης για να μας φτάσει από τη Θήβα στην ακριτική
Αλεξανδρούπολη έκανε δυο ολόκληρες μέρες!
<o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Ένας χρόνος και
κάτι στην Αλεξανδρούπολη <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.25pt; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πρώτη φορά στη ζωή μου ταξίδευα πέρα από τη
Θεσσαλονίκη κι έφτασα στο άκρο της Δυτικής Θράκης. Δεν νομίζω ότι είδα τίποτα
το ιδιαίτερο μέσα από το τρένο, αλλά με τις πολύωρες στάσεις σε ενδιάμεσους
σταθμούς, μου δόθηκαν μικρές ευκαιρίες να δω τοπία, να μιλήσω με άγνωστους
ανθρώπους να πάρω με ένα λόγο μια μικρή μυρωδιά του νέου τόπου. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0.7pt; text-indent: 0cm;">Διαφορετική ατμόσφαιρα από
τους «περπατημένους»
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Κορίνθιους. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όταν έφτασα στη μονάδα έπεσε σε έναν
«καλόβολο» λοχαγό που μόλις τον είδε μου είπε, λες και μου χάριζε ένα ουρί του
παραδείσου. Ο φάκελός μου, φαίνεται είχε προηγηθεί της αυτοπρόσωπης παρουσίας
μου! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: .3pt; margin-top: 0cm; mso-list: l7 level1 lfo10; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Μη στεναχωριέσαι καθόλου. Εγώ είμαι εδώ.
Μπορώ να σε αποχαρακτηρίσω και να καθαρίσω πλήρως το φάκελό σου. Έχεις την
ευκαιρία να μπεις ολοκάθαρος στην Εθνική οικογένεια! </i> Είναι αλήθεια ότι με το γλυκερό του ύφος με
αιφνιδίασε λίγο, αλλά σύντομα έπρεπε να κόψω το βήχα του και να ξέρει με ποιον
είχε να κάνει. Του είπα καθαρά και χωρίς φιοριτούρες: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: .3pt; margin-top: 0cm; mso-list: l7 level1 lfo10; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Δεν νομίζω ότι χρειάζομαι να καθαρίσω κάτι! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εδώ στην πόλη της Αλεξανδρούπολης έζησα
δύσκολες στιγμές, αλλά έχω και μια σειρά
ωραίες αναμνήσεις. Γνώρισα κι έκανα νέους φίλους. Ενδεικτικά αναφέρω τον Σταύρο
Σταφυλάκη. Με το Σταύρο δεν γνωριζόμασταν πριν, αλλά διαβατήριο να ξανοιχτούμε
μεταξύ τους ήταν οι κοινοί φίλοι που είχαμε από το Ηράκλειο. Μετά από χρόνια -
και μέσω του fb - ξαναβρήκα επαφή μαζί του και χαίρομαι ιδιαίτερα από το
γεγονός ότι, παρά την πολύχρονη διακοπή
της επαφής μεταξύ μας, υπάρχει μια ξεχωριστή σύμπτωση σε πολλά θέματα της
πολιτικής, εθνικής και κοινωνικής συγκυρίας.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Άλλος φίλος είναι ο δικηγόρος Φάνης
Αρχιμανδρίτης που ήταν προστάτης οικογένειας και απολύθηκε σύντομα. Με το Φάνη
ήμασταν συμπατριώτες από το Βόλο. Παρά το γεγονός ότι τα υπόλοιπα χρόνια
συναντιόνταν συχνά στους δρόμους του κέντρου της Αθήνας, που εγώ κυκλοφορούσα
κι ο Φάνης είχε το δικηγορικό του γραφείο κι ανταλλάσσανε τους τυπικούς
χαιρετισμούς, δεν συνεχίσαμε να κάνουμε παρέα. Αυτός ήταν στο «ένα είναι το
κόμμα» κι εγώ σύμφωνα με τα γράδα του «πατενταρισμένος ρεβιζιονιστής». Τι
σημασία έχουνε θα μου πείτε αυτά, με το
σημερινό βλέμμα, αλλά κάθε εποχή έχει τους δικούς της φανατισμούς και τις δικές
της ιδιαιτερότητες. Ο τέταρτος της παρέας Πόντιος, ωραίος Θεσσαλονικιός είχε
μαζί με τα αδέλφια του εμπορική επιχείρηση που στα επόμενα χρόνια πήγε πολύ καλά.
Είναι ο Γιώργος Σαραφίδης με τον οποίο συναντηθήκαν μετά μόνο μια φορά στην
Αθήνα σε ταβέρνα μαζί με τον Φάνη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στην Αλεξανδρούπολη κάναμε καλή παρέα και
μάλιστα αποτελέσαμε την αφορμή μιας νέας
απαγόρευσης. Μια φορά που είχαμε κοινή έξοδο στην πόλη πήγαμε για φαγητό στο
καλύτερο εστιατόριο- ξενοδοχείο της πόλης που σύχναζαν κι οι αξιωματικοί. Όταν
μας πήρε το μάτι ενός δικού μας αξιωματικού, του κακοφάνηκε. Το επόμενο πρωινό
ανακοινώθηκε στην μονάδα ότι απαγορεύεται στους απλούς στρατιώτες να πηγαίνουν
σε αυτό το εστιατόριο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σε διάφορες ευκαιρίες έγραψα διάφορα
επεισόδια αυτής της περιόδου. Κάποια από αυτά έχουν ήδη δημοσιευθεί κι άλλα
όχι, αλλά εδώ κάνοντας μια συγκέντρωσή τους, θα εμφανίσω μερικά, σε μια
απόπειρα κάποιας αναβίωσης της στρατιωτικής μου θητείας. Δεν έχει πρακτική αξία
να αναφερθώ αναλυτικά στην καθημερινή ζωή. Όμως για μένα ένα έχω να πω: Η
στρατιωτική μου θητεία, πέρα από τα στραβά κι ανάποδα, πέρα από τα παράλογα και
τους κατατρεγμούς που περιλαμβάνει, ήταν ένα χρήσιμο μάθημα. Με την πάροδο του χρόνου αυτό θεωρώ
το κυριότερο που θέλω να υπογραμμίσω <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.3pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"> Το βρώμικο αίμα <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.35pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στο στρατό μού συνέβη το εξής περιστατικό,
που δείχνει ανάγλυφα πώς η μισαλλοδοξία κι ο φανατισμός, μπορούν να φτάσουν τον
άνθρωπο να χάσει τα κύρια χαρακτηριστικά που τον ξεχωρίζουν σαν ένα ιδιαίτερο
πλάσμα μέσα στη φύση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Είναι όμορφο μέρος η πόλη της
Αλεξανδρούπολης. Έμεινα εκεί πάνω από ένα χρόνο, όμως δεν πρόφτασα, δυστυχώς,
να τη γνωρίσω στις περιορισμένες εξόδους κι ευκαιρίες που σου παρουσιάζονται
στη στρατιωτική ζωή. Η πόλη τότε είχε καταληφθεί από στρατιώτες. Έμπαινες στην
αίθουσα του κινηματογράφου και από τα εκατό άτομα οι εξήντα τουλάχιστον ήταν
φαντάροι. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Μόνο μια φορά μπήκα στα ενδότερα της πόλης
όταν ο ντόπιος στρατιώτης και καλός μου φίλος
Σάκης με πήγε στην τούρκικη συνοικία και γνώρισα από μέσα ένα τούρκικο
σπίτι. Μια άλλη φορά θα σας πω αυτήν την ιστορία, μα ο Σάκης, ένας πελώριος
Πατούχας με καρδιά αθώου παιδιού, ήταν μια ενδιαφέρουσα περίπτωση από πολλές
πλευρές. Μια από αυτές ήταν πως μου μετέφερε, καθημερινά σχεδόν, τους τίτλους
κάποιων εφημερίδων. Έπιαναν τα χέρια του και τέτοιοι φαντάροι είναι χρυσάφι σε
μια μονάδα. Υδραυλικός, ηλεκτρολόγος, ξυλουργός και ό,τι άλλο μπορείς να
φανταστείς κι ήταν αναγκαίο. Έτσι κάθε βράδυ είχε άδεια να πηγαίνει στο σπίτι
του και είχε το ελεύθερο στο μαγειρείο για όσο φαγητό ήθελε. - Και ήθελε πολύ! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Το στρατόπεδο του Μ. Αλεξάνδρου ήταν τότε
έξω από την πόλη και στο χωματόδρομο μπροστά του υπήρχε αρκετή κίνηση.
Στρατιωτικά οχήματα κυρίως. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Ένα πρωινό, μετά την αναφορά κι όταν
άρχιζε το συνηθισμένο πρόγραμμα, σήμανε συναγερμός. Στον εξωτερικό δρόμο συνέβη
ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα με έναν σοβαρά τραυματισμένο στρατιώτη. Μέσα στο
απέραντο στρατόπεδο υπήρχε μια μονάδα κινητού νοσοκομείου, που ήταν καλά
εξοπλισμένη. Ο τραυματίας μεταφέρθηκε εκεί κι έπεσαν πάνω του οι στρατιωτικοί
γιατροί. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 0.15pt 261.05pt; text-indent: -246.9pt;"><v:shape id="Picture_x0020_5645" o:allowoverlap="f" o:spid="_x0000_s2051" style="height: 184.2pt; left: 0px; margin-left: 0px; margin-top: 28.7pt; position: absolute; visibility: visible; width: 251.3pt; z-index: 251664384;" type="#_x0000_t75">
<v:imagedata o:title="" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image008.jpg">
<w:wrap type="square">
</w:wrap></v:imagedata></v:shape>Σε λίγο έγινε έκτακτη συγκέντρωση της μονάδας και ο διοικητής
ανήσυχος κι αλαφιασμένος μας
λέει: <o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: .3pt; margin-left: 138.45pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 1.75pt; margin-left: 0cm; margin-right: .75pt; margin-top: 0cm; text-align: right; text-indent: 0cm;"> <i><span style="font-family: "Monotype Corsiva"; mso-bidi-font-family: "Monotype Corsiva"; mso-fareast-font-family: "Monotype Corsiva";">Στην Αλεξανδρούπολη
</span></i><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 1.4pt; margin-left: 138.45pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l27 level1 lfo11; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ποιοι από
σας έχουν αίμα ομάδας Α2; </i><o:p></o:p></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: right;">Την
ομάδα αίματος <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">την έγραφε για όλους μας το
Ατομικό βιβλιάριο. Σηκώθηκαν μερικά χέρια.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l27 level1 lfo11; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ποιοι
μπορούν να δώσουν αίμα; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Βγήκαμε μπροστά εγώ κι ο γραφέας στο
υπασπιστήριο. Μας πήγαν αμέσως στο χειρουργείο. Δύο νοσοκόμοι άρχισαν να
παίρνουν αίμα. Στο διπλανό χώρο, αντίσκηνα ήταν, οι γιατροί έδιναν τη μάχη
τους. Πήραν από τον καθένα μας δύο μπουκάλες. Τι ήταν αυτό τότε; Τίποτα! Το
κάναμε εθελοντικά με όλη μας τη καρδιά και το χαρήκαμε γιατί εκεί – επιτόπου -
αυτό το αίμα θα έμπαινε στον τραυματία που αιμορραγούσε και έδινε τη μάχη να
κρατηθεί στη ζωή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Έτσι κι έγινε. Ο φαντάρος, από άλλη μονάδα
– δεν έμαθα ποτέ τ’ όνομά του – την έβγαλε καθαρή. Εμάς μας τάισαν καλά και
βγήκαμε δύο μέρες «ελεύθεροι υπηρεσίας». <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Πέρασαν μέρες και το περιστατικό ξεχάστηκε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Μια μέρα ο συνέταιρος στην αιμοδοσία,
έρχεται χαρούμενος και μου λέει: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l19 level1 lfo12; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ήρθε και
για τους δυο μας τιμητική άδεια από τη μεραρχία. Δεκαπέντε μέρες! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Απλώς εκεί ο γιατρός-αξιωματικός κράτησε τα ονόματά μας κι έστειλε αναφορά στους ανώτερους. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l19 level1 lfo12; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ωραία,
είπα. Θα κατέβω επιτέλους στο Βόλο. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Το είπα σε δύο-τρεις δικούς μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Όμως σε δύο μέρες ξανάρχεται ο γραφέας και
έντρομος μου λέει: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l19 level1 lfo12; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Λευτέρη,
μη με κάψεις! Δεν σου είπα κουβέντα. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Πέρασαν μερικές ημέρες κι αυτός πήρε την
άδεια. Για μένα τσιμουδιά. Όμως το αίμα του «μιάσματος» έκανε την ίδια δουλειά
με το αίμα του γραφέα. Τότε πληγώθηκα, πληγώθηκα βαθιά! Τόσο που ορκίστηκα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l19 level1 lfo12; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Δεν
ξαναδίνω αίμα με τίποτα! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Η ζωή όμως στη συνέχεια μ’ ανάγκασε πολλές
φορές να παραβώ τον όρκο μου για συγγενείς και φίλους. Μέσα μου όμως παραμένει
ακόμα η πίκρα. Στο περιστατικό αυτό βλέπεις, πως οι διαιρέσεις σε μια χώρα
μπορούν να φτάσουν τους ανθρώπους σε ακρότητες. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Ας μας γίνει, αυτό, ένα μάθημα… <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt 14.15pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt 14.15pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt 14.15pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt 14.15pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0cm 14.15pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><i> </i>Αντικείμενον πολλάκις διδαχθέν <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.25pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στο στρατό πήγα με «γραμμή». Δυστυχώς! Οι
συνθήκες της εποχής με ανάγκασαν να πάρω στοιχειώδη μέτρα προφύλαξης για τη
σωματική και πνευματική μου ακεραιότητα. Για ένα αυτονόητο και – γιατί όχι –
ιερό καθήκον: Να υπηρετήσω την πατρίδα. Όμως ο στρατός τότε είχε αναλάβει με
προθυμία αλλότρια καθήκοντα. Να χωρίσει τα παιδιά της πατρίδας μας σε
κατηγορίες, και κάποιους, χωρίς ντροπή κι αναστολές, να τους ποδοπατά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Η «γραμμή» ήταν: Δεν απαντάμε σε πολιτικές
ερωτήσεις. Λέμε:<i> Δεν ξέρω</i>! Δεν
ανοίγουμε συζητήσεις. Τη γραμμή αυτήν την ακολούθησα με μονολιθική συνέπεια, με
επιμονή και πίστη. Από την αρχή μέχρι το τέλος. Τύφλα να ’χει το τραμ! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Το 26μηνο στρατιωτικό ήταν για μένα μια
κόλαση. Θα τολμήσω μια σύγκριση που θα φανεί παράξενη, αλλά έτσι αισθάνομαι και
θα το πω. Με εξαίρεση τις 53 μέρες που έζησα στο κολαστήριο της Μπουμπουλίνας,
το στρατιωτικό είναι η επόμενη πιο δύσκολη περίοδος της ζωής μου. Όλα τα
υπέμενα αγόγγυστα με την ελπίδα ότι κάποτε θα τελειώσουν. Εκείνο που με
συνέθλιβε και μ’ έκανε κουρέλι και που συγχρόνως με εξόργιζε, ήταν η
αμφισβήτηση – από ανθρώπους νάνους και παραδόπιστους– της αγάπης μου για την
πατρίδα, τον τόπο που μεγάλωσα κι έγινα ένα με το χώμα και την ιστορία του.
Αλλά τι να κάνω; Πώς να αντιδράσω, σε ποια αυτιά ν’ αποταθώ; Αν άνοιγα συζήτηση
δε θα την έβγαζα καθαρή! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Η περίοδος αυτή έχει πολλά επεισόδια. Εδώ
θέλω ν’ αφηγηθώ ένα από αυτά: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.6pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Υπηρετούσα στην Αλεξανδρούπολη το 1966 ως
σκαπανέαςπυροβολητής σε μια μονάδα λίγο έξω από την πόλη. Κάποια μέρα ήρθε μια
διαταγή από το Γ.Ε.Σ.: Οι «μορφωμένοι» φαντάροι να βγάλουν μια ομιλία μπροστά
σ’ όλη τη μονάδα. Τα κριτήρια της εποχής περιλάμβαναν αυτούς που είχαν
τελειώσει το Γυμνάσιο. Την ώρα της εθνικής ηθικής διαπαιδαγώγησης (ΕΗΔ), ένας
έφεδρος ανθυπολοχαγός μας μίλησε για το παιδομάζωμα. Στην πραγματικότητα,
διάβασε ένα δισέλιδο, προετοιμασμένο από την αρμόδια υπηρεσία κείμενο. Ο
λοχαγός του Α2 προσπάθησε ν’ ανοίξει τη συζήτηση πάνω στο θέμα. Του κάκου όμως.
Καμιά ανταπόκριση από το ακροατήριο. Μια
μέρα ο λοχίας του λόχου μας μου λέει: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l23 level1 lfo13; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Σε θέλει ο λοχαγός! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> <i>Άρχισαν τα όργανα</i>, είπα μέσα μου. Δεν
ήταν η πρώτη φορά. Το σενάριο ήταν γνωστό. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Μόλις μπήκα στο γραφείο του, χωρίς
προλόγους και εισαγωγές μου λέει: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l23 level1 lfo13; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Λευτέρη, θα μιλήσεις με θέμα το «προαιώνιο
όνειρο των Σλάβων να πλύνουν τα βρώμικα πόδια τους στο γαλάζιο μας Αιγαίο. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l23 level1 lfo13; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Είμαι ένας απλός φαντάρος χωρίς
ειδικότητα - Ναι! αλλά είσαι
μαθηματικός! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Δεν τον διόρθωσα ότι σπούδασα Φυσική.
Απλώς, σφράγισα το στόμα μου με βουλοκέρι. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Αρκετή ώρα άκουγα το κήρυγμά του με την κατάληξη: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l23 level1 lfo13; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Κρίμα, παιδί μου! Εσύ θα φας το κεφάλι σου! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Το κατοπινά χρόνια έδειξαν πως είχε λίγο
δίκιο αλλά αυτός ήταν πολύ μικρός για να του δίνει κανείς σημασία. <o:p></o:p></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: right;">Οι
ομιλίες συνεχίστηκαν με θέματα ποικίλου ενδιαφέροντος. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 85.5pt 0.15pt -0.75pt; text-indent: 0cm;">Κάθε φορά ο Α2 που διηύθυνε τη συζήτηση έλεγε: <i> - Εσύ τι λες, Λευτέρη; - Δεν ξέρω! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Εγώ το βιολί μου, σα διάκος με το Κυρ
Ελέησον. Μια συνεχής πίεση αψυχολόγητη που είχε τα αντίθετα αποτελέσματα. Όμως
με κρατούσε σε διαρκή επιφυλακή και δε μ’ άφηνε στιγμή να ησυχάσω. Έφτασα να
βλέπω στον ύπνο μου εφιάλτες. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Ο διπλανός μου στο κρεβάτι, μου έλεγε ένα πρωί: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 1.8pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Τη νύχτα
φώναζες: </i><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">Δεν ξέρω,
δεν ξέρω...</span> </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Ο λοχαγός με κάλεσε πάλι: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Θα
μιλήσεις για την προδοτική γραμμή του Κ.Κ.Ε. στη Μικρασιατική εκστρατεία. Σου
είναι φαντάζομαι γνωστό. Κάλεσε τους στρατιώτες να πετάξουν τα όπλα! Άλλωστε κι
εσύ προσφυγικής καταγωγής</i> <i>είσαι!</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Επιτέλους, έμαθα ο κακόμοιρος την αιτία
της ήττας και της εθνικής μας τραγωδίας. Μια ανακοίνωση–στερεότυπο ενός
κόμματος που ήταν στα σπάργανά του κατόρθωσε να πείσει τους φαντάρους να μην
πολεμήσουν. Είναι ζήτημα όμως αν έστω
ένας από αυτούς έμαθε εκείνη την εποχή αυτήν την ανακοίνωση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Εγώ την ίδια σιωπή. Μετά από κάνα δυο
επαναλήψεις είχε τη φαεινή ιδέα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Θα
μιλήσεις για το αντικείμενό σου! Τις μαθηματικές εξισώσεις! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Τι μου ήρθε; Του απάντησα με θράσος: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Τότε θα
πληρώνομαι ακριβά! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Αύριο θα
βγεις στην πρωινή αναφορά! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Γιατί; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Αυτό που
σου λέω! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Την άλλη μέρα το πρωί ξυρισμένος,
γυαλισμένος, στήθηκα στην αναφορά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Στρατιώτης
Τσίλογλου Ελευθέριος σκαπανέας-πυροβολητής, λαμβάνω την τιμήν να αναφέρω ότι...
</i><o:p></o:p></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: right;">Ο
αντισυνταγματάρχης διοικητής της μοίρας με σταμάτησε... <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Για ποιο
λόγο βγαίνεις στην αναφορά; - Δεν
ξέρω! Ο λοχαγός... </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Καλά!
Καλά! Απάντησε στην ερώτηση, ποιος είναι ο μεγαλύτερος
εχθρός της Ελλάδος; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Δεν ξέρω! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Άκου,
στρατιώτη, κι άνοιξε καλά τ’ αυτιά σου! Ο μεγαλύτερος εχθρός της Ελλάδος είναι
ο κομμουνισμός! Τ’ άκουσες; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ναι! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ποιος
είναι λοιπόν; - Δεν ξέρω! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Ψυχρός, αμίλητος, χωρίς φανερή αντίδραση,
απευθύνεται σ’ όλη τη μοίρα που ήταν παραταγμένη πίσω μου: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ποιος
είναι, παιδιά, ο μεγαλύτερος εχθρός;</i>
Ακούω πίσω μου μια ομαδική κραυγή: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: .05pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ο
κουμμουνισμόοοος! - Τ’ άκουσες; - Ναι! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Ποιος
είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της Ελλάδος;
- Δεν ξέρω! </i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 0.15pt -0.75pt; text-indent: 13.65pt;">Το φαινόμενο επαναλήφθηκε. Τότε ένα λαμπάκι άναψε μέσα μου.
Θυμήθηκα τι έγραφε το Ατομικό βιβλιάριο του φαντάρου: -<span style="font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i>Ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της Ελλάδος; </i>-<span style="font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i>Το Μπέϊ-μπουκ λέει η ελονοσία! </i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 1.75pt -0.75pt; text-indent: 13.65pt;">Άστραψε και βρόντηξε. Το πρόσωπό του έγινε σαν παπαρούνα. Θα
πάθει αποπληξία είπα από μέσα μου<i> </i>και<i> </i>θα έχουμε άλλα ντράβαλα! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo14; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Πάρτε τον
από μπροστά μου! Είκοσι μέρες αυστηρά!! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Ένας μόνιμος κι ένας έφεδρος λοχίας με
πήγαν σηκωτό στο διπλανό πειθαρχείο. Την ποινή την υπηρέτησα πλήρως με όλους
τους προβλεπόμενους όρους. Μια μέρα φαΐ, μια μέρα νηστεία. Στέρηση συσσιτίου.
Όπως υπηρέτησα και την αντίστοιχη παράταση της θητείας μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Το ατομικό μου βιβλιάριο, που δεν θυμάμαι
πώς, βρίσκεται ακόμα στα χέρια μου, γράφει στις σελίδες των ποινών: <i>... είκοσι ημέρας αυστηρά φυλάκισις, διότι
δεν εγνώρ</i>ιζεν <i>αντικείμενον πολλάκις διδαχθέν</i>!... <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Στη διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας
προσπάθησαν με πολλούς τρόπους να με απομονώσουν από τον κορμό των άλλων
φαντάρων. Όμως ποτέ δεν το κατόρθωσαν. Εγώ, σ’ αυτές τις συνθήκες, ήμουν μέσα
σ’ όλα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Βασικός παίχτης της ποδοσφαιρικής ομάδας
που φτιάχτηκε εκ των ενόντων, πρωτεργάτης στο τραγούδι τις ελεύθερες ώρες,
κύριος προμηθευτής πικάντικων ανέκδοτων που στο στρατό είναι περιζήτητα.
Συγχρόνως, για πολλούς ήμουν ο γραφιάς τους. Αλήθεια, πόσων και πόσων μυστικών
– ακόμα και τραγικών – δεν έγινα κοινωνός γράφοντας δεκάδες προσωπικά
γράμματα! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Εγώ, που ο λοχαγός με χαρακτήριζε μίασμα,
σκουλήκι, πράκτορα, Εαμοβούλγαρο κι ότι άλλο ήξερε να πει. Δεν τους πέρασε η
απομόνωση! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Μέσα στο μετεμφυλιακό κλίμα της εποχής και
τον ψυχροπολεμικό διαχωρισμό του κόσμου σε στρατόπεδα επιρροής, ο στρατός
παραμελούσε το βασικό του στόχο και έκανε φοβερές διακρίσεις ανάμεσα στα παιδιά
του, που ήρθαν να υπηρετήσουν την πατρίδα. Κάποια από αυτά χωρίς δισταγμό τα
ποδοπατούσε. Δυστυχώς, γι’ αυτό το ρόλο
βρέθηκαν πρόθυμοι βαθμοφόροι που πολλές φορές υπερέβαιναν και τις εντολές. Όμως
η ζωή μου έδειξε – ιδιαίτερα και στις μετέπειτα περιπέτειες που είχα– το
εξής: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Κάτω από τις οποιεσδήποτε συνθήκες
καταναγκασμού και τρόμου, πάντοτε βρίσκεται ένας ή περισσότεροι που θα σου
φερθούν ανθρώπινα και θα γίνουν το ψυχολογικό στήριγμά σου. Όχι απαραίτητα από
κοινές ιδεολογικές αφετηρίες αλλά από την ανθρώπινη αλληλεγγύη που γεμίζει πολλές
καρδιές και αντιδρούν στην αδικία απ’ όπου κι αν προέρχεται. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Ο φανατισμός, οι ακρότητες, τα αναγκαστικά
μέτρα από οποιαδήποτε αφετηρία κι αν πηγάζουν δεν έγραψαν ιστορία. Το πολύ να
προκάλεσαν προσωρινά πισωγυρίσματα ή κάποιες καθυστερήσεις. Σε τελική ανάλυση
όμως η κοινωνία προχωράει με τους δικούς της ρυθμούς. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Εκείνη την εποχή η περιρρέουσα ατμόσφαιρα
και η προσωπική μου ιδιοσυγκρασία με όπλισαν με ένα γαϊδουρινό πείσμα. Αυτή
ήταν η μόνη διέξοδος. Να στυλώσω τα πόδια και να μην κάνω ρούπι πίσω! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Αργότερα, μόνος μου, με την ηρεμία που
δίνει η πολύχρονη απομόνωση που ακολούθησε, με εσωτερικές διεργασίες, απάλυνα
τη συμπεριφορά μου κι έγινα έλλογος άνθρωπος. Όμως εγκαίρως, πριν ακόμα η
πλημμύρα των αντικειμενικών εξελίξεων κάνουν αυτονόητη αυτή την αλλαγή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και
ολοκλήρωσα τη θητεία μου, μαζί και τις μέρες των πρόσθετων φυλακίσεων, με
κάλεσε ο τότε διοικητής μου στην Πρέβεζα και μου έδωσε το απολυτήριο: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 36.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l17 level1 lfo15; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Άντε! Καλά
μυαλά! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 10.55pt;">Κοιτάζοντας το χαρτί στα πεταχτά, το μάτι
μου πέφτει στη σειρά: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> ΔΙΑΓΩΓΗ: <b>ΚΑΚΗ</b>. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 36.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l17 level1 lfo15; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Γιατί;
Έκανα κανένα έγκλημα; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 36.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l17 level1 lfo15; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Άντε φύγε,
παιδί μου. Δε λες κι ευχαριστώ που σε αφήνουμε να πας σπίτι σου! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Γι’ αυτόν το διοικητή θα μιλήσω λίγο
παρακάτω. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Πού να το δείξω και ποιος θα με καταλάβει;
Στην επιστράτευση του ’74 το χρώμα του απολυτηρίου μου δε κλήθηκε στα όπλα.
Ευτυχώς γλύτωσα από αυτήν την άσκοπη περιπέτεια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Αργότερα μου άλλαξαν το απολυτήριο. Στο
καινούργιο, στη θέση της διαγωγής ήταν κενό. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 36.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l17 level1 lfo15; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Α! Ωραία,</i>
είπα μέσα μου. <i>Ξεπλύθηκε η ντροπή!</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Παρατηρώντας όμως καλύτερα, είδα μια νέα
πισώπλατη μαχαιριά: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> «</span><i>Εις περίπτωσιν επιστρατεύσεως να
παρουσιαστεί εις το πλησιέστερον Αστυνομικόν Τμήμα!</i><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">»</span></i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 3.05pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Χριστέ μου! Ευτυχώς δε χρειάστηκε.
Ξεπέρασα πια τις χρήσιμες ηλικίες του στρατού. Φαντάζεστε την αμηχανία τη δική
μου και των αρμοδίων αρχών αν εμφανιζόμουν φάντης μπαστούνι ενώπιον τους; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 36.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l17 level1 lfo15; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Τι να
κάνουμε με αυτήν την περίπτωση; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σήμερα βρίσκεται ξεχασμένο σε κάποιο
συρτάρι στο σπίτι. Χρόνια έχω να το δω μπροστά μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όλα όσα πέρασα μπορεί να τα ξεχάσω, να τα
δικαιολογήσω σαν φαινόμενα των περιπετειών που έζησε η χώρα μας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 10.55pt;">Ας πάει το παλιάμπελο! Τι νόημα άλλωστε
έχει να το κρατάει κάποιος μανιάτικο; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Εκείνον όμως που δεν μπορώ να ξεχάσω είναι
ο παραδόπιστος λοχαγός μου. Αυτός που αμφισβητούσε τα ιερά και όσια της ύπαρξης
μου. Την αγάπη και την αφοσίωση για τον τόπο που γεννήθηκα. Την πατρίδα μου! Το
χειρότερο όλων: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Ήταν και ποντιακής
καταγωγής. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt 10.55pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0cm 10.55pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Ο στρατός μας που πήγε στην Κορέα… <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.25pt; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τα επεισόδια που συνέβησαν στη διάρκεια της
στρατιωτικής μου θητείας είναι πολυάριθμα και στο πρώτο αυτοβιογραφικό μου
βιβλίο περιγράφω μερικά από αυτά. Όμως υπάρχουν κι άλλα που θα άξιζε να
αναφερθούν. Όχι γιατί ο γράφων έχει την
πρόθεση να δημιουργήσει κλίμα διχασμού και να χαρακτηρίσει αρνητικά κάποιο
τμήμα του πληθυσμού ή και κάποιο χρήσιμο θεσμό της πατρίδας μας. Το αντίθετο!
Μοναδική μου πρόθεση είναι αυτές οι αναφορές να γίνουν αφορμές φρονηματισμού για
το μέλλον. Ευχή μου είναι να γίνουν παραδείγματα ώστε να μην επαναληφθούν
τέτοια φαινόμενα μισαλλοδοξίας και υπέρβασης. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Οι πιο δύσκολες στιγμές που έζησα στη διάρκεια της στρατιωτικής μου
θητείας ήταν εκείνες που κάποιοι βαθμοφόροι εφάρμοζαν, χωρίς ντροπή κι
αναστολές, την επάρατη αρχή της συλλογικής ευθύνης. Εξαιτίας της δικής μου
στάσης, που για αρκετούς - πράγμα φυσικό κι αναμενόμενο - δεν ήταν και εύκολα
εξηγήσιμη και το πείσμα να παραμείνω χωρίς εκπτώσεις, συνεπής στις δικές μου
θέσεις, δεν ήταν φυσικά απ’ όλους κατανοητό, το καψώνι που γινόταν
συμπεριλάμβανε όλους τους άνδρες της πυροβολαρχίας ενώ ‘αίτιο και φταίχτης’
ήμουν μόνο εγώ. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Θυμάμαι το εξής χαρακτηριστικό επεισόδιο.
Ήμουν στην Αλεξανδρούπολη και ήταν παραμονές της 25<sup>ης</sup> Μαρτίου του 1967.
Λιγότερο από ένα μήνα πριν την κατάλυση των θεσμών της δημοκρατίας από τους
επίορκους συνταγματάρχες. Λόγω της εθνικής επετείου ένας ουλαμός της μονάδας
μου θα λάβαινε μέρος στην πεζή παρέλαση που θα γινόταν στον κεντρικό δρόμο της
πόλης. Μέσα στο μεγάλο κι άνετο χώρο του στρατοπέδου γίνονταν εντατικές πρόβες
στο βάδην. Καλός και συγχρονισμένος βηματισμός, προτεταμένα στήθη, απόλυτη
στοίχιση κι όλα τ’ απαιτούμενα για μια αξιοπρεπή εμφάνιση. Στις παρελάσεις,
πέρα από τις προφανείς σκοπιμότητες, υπάρχει και μια ακόμα συνιστώσα. Οι
βαθμοφόροι της μονάδας βαθμολογούνται από τους επικεφαλής αξιωματικούς κι είναι
εμφανής η αγωνία τους να έχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Στη σημερινή φάση
τέτοιες αγωνίες ίσως μην υπάρχουν, μέσα και στο γενικό κλίμα των εκπτώσεων σε κάθε τομέα της δημόσιας ζωής μας. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 0.15pt -0.75pt; text-indent: 0cm;"> Μέσα στον ουλαμό
είχαν επιλέξει και μένα, πράγμα όχι συνηθισμένο και μη αναμενόμενο. Επειδή δεν
υπήρχε μουσική να δίνει ρυθμό στο βηματισμό μας έβαζαν να τραγουδάμε τα γνωστά
εμβατήρια. Κάποια από αυτά ήταν ανυπόφορά και διχαστικά. Ιδιαίτερα σε
μένα που
με χαρακτήριζε
η απολυτότητα της εποχής. Το συμβάν έγινε
μπροστά στο παράπηγμα της πυροβολαρχίας μετά από αρκετή ώρα πεζοπορίας, ενώ
πλησίαζε η ώρα του μεσημβρινού συσσιτίου.
Συνεχίζοντας με βήμα σημειωτόν ο ουλαμός τραγουδούσε το ‘εμπνευσμένων
στίχων’ εμβατήριο: <i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> Ο στρατός μας που πήγε στην
Κορέα, πολεμούσε για τα
ιδανικά Είχε βάψει τους
κίτρινους στο αίμα,
δείχνοντάς τους τι θα πει ελευθεριά.. </span></i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο λοχαγός της πυροβολαρχίας που μας έδινε
το ρυθμό και κάποια στιγμή με πήρε το
μάτι του, ήρθε κοντά μου: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l9 level1 lfo16; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Δεν ακούω, Λευτέρη, τη φωνή σου! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Προς απόδειξη του ισχυρισμού του έβαλε τ’
αυτί του μπροστά στο στόμα μου. Πράγμα περιττό αφού το στόμα μου ήταν
σφραγισμένο. Απλώς ήθελε να δακτυλοδείξει τον ένοχο. Τότε μ’ έφερε στην πιο
δύσκολή στιγμή της στρατιωτικής μου θητείας λέγοντας δυνατά σ’ όλους: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l9 level1 lfo16; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Το σημειωτόν θα συνεχιστεί μέχρις ότου ο
κύριος Κόμης ανοίξει το στόμα του και τραγουδήσει! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ν’ ανοίξει η γη και να με καταπιεί. Τόσο
άσχημα ένιωσα. Όμως το στόμα παρέμενε ερμητικά κλειστό. Άρχισαν οι διαμαρτυρίες
από συναδέλφους. Όχι προς το λοχαγό, αλλά προς τα μένα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l9 level1 lfo16; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Άντε ρε Λευτέρη. Τραγούδησε να πάμε για
φαγητό! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τι να πεις σε τέτοια περίπτωση; Όμως, παρά τις απειλές ότι θα μείνουμε εκεί
για πάντα, το καψώνι σε λίγα λεφτά σταμάτησε γιατί κι οι δικές του υποχρεώσεις
τον ανάγκασαν να φύγει εκτός στρατοπέδου. Ευτυχώς, γιατί ποτέ δεν ξέρεις μέχρι
πού μπορεί να φτάσει ένας άσχετος με αυτά, που δεν καταλαβαίνει τη δική σου
στάση και είναι συγχρόνως πεινασμένος. Όμως η ζωή είναι παράξενη και οι
συμπτώσεις που μπορεί να σου συμβούν απίθανες. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μετά από είκοσι χρόνια είχα στο
φροντιστήριο έναν μαθητή μέσα στους χιλιάδες που περάσανε. Ένα συμπαθητικό και
φιλότιμο παιδί. Το επώνυμο κάτι μου θύμιζε, αλλά δεν έκανα από πριν τους
κατάλληλους συνδυασμούς. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν στην ημέρα της ενημέρωσης των
γονέων. Πατέρας του μαθητή μου ήταν ο <i>λοχαγός</i>.
Και οι δυο μάλλον θυμηθήκαμε την παλαιά μας κοινή εμπειρία, αλλά δεν ειπώθηκε
εκατέρωθεν κουβέντα. Άλλωστε μπροστά μας ήταν το αθώο κι άμοιρο ευθυνών παιδί
του, αλλά κι εγώ είχα λειάνει αρκετά την παλαιά μου απολυτότητα. Χάρηκα που ο
γιος του πήγε τελικά καλά στις εξετάσεις, αλλά τον μπαμπά δεν τον ξαναείδα!
Όμως να πω την καθαρή αλήθεια. Δε μου
λείπει κιόλας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Λησμόνησα να πω ότι παρέλαση στην
Αλεξανδρούπολη δεν είχα την τιμή να κάνω. Όταν έφτασε η στιγμή εξαιρέθηκα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Τζάμπα οι πρόβες και πρόβες <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Πάσχα του ‘67 <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.25pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κανονικά έπρεπε να είμαι ευτυχής. Μπροστά
μου είχα ελεύθερο ένα ολόκληρο διήμερο. Για έναν χρόνο, που ήμουν φαντάρος στον
Έβρο, αυτό ήταν πρωτοφανές. Τόσο καιρό βίωνα την αποκοπή από την οικογένεια,
τους φίλους, το Βόλο, την Αθήνα. Υπηρετούσα ως σκαπανέας- πυροβολητής στην 154
ΜΜΠ<i> </i> που έδρευε στο στρατόπεδο Μεγάλου Αλεξάνδρου,
λίγο έξω από την Αλεξανδρούπολη. Η Μοίρα είχε φύγει πρωί-πρωί για τις Σάππες,
ένα χωριό στο γειτονικό νομό Ροδόπης, να κάνει ασκήσεις βολής. Θα γύριζε πίσω,
με βάση τον προγραμματισμό, το Σάββατο το απόγευμα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Εμένα δεν με πήραν μαζί τους. Με άφησαν πίσω,
μαζί με τους βοηθητικούς, δυο-τρεις αρρώστους ελεύθερους υπηρεσίας κι έναν
αξιωματικό. Να μη μάθω τα μυστικά της άσκησης; Μάλλον όχι. Απλώς ήθελαν να
επαναληφθεί για μια ακόμη φορά η εικόνα: Ο Λευτέρης είναι ένα απόβλητο, ένα
μίασμα, ένας επικίνδυνος Εαμοβούλγαρος, που κάθε φρόνιμος φαντάρος πρέπει να
αποφεύγει μετά βδελυγμίας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Όμως αυτό δεν τους πέρασε ποτέ παρά τις
φιλότιμες, προσπάθειες του λοχαγού του Α2 Χασαπίδη. Αυτός είχε όπλο τον
εκφοβισμό και την τιμωρία, εγώ όμως είχα τη συνεχή ανθρώπινη προσέγγιση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Ήμουν για καιρό πιεσμένος και σε συνεχή
ένταση. Κάποια στιγμή, καταμέτρησα 54 συνεχόμενες μέρες όπου ήμουν σκοπός
‘γερμανικό νούμερο’, δηλαδή 2-4 την
νύχτα , ώστε να μη μπορώ να κοιμηθώ ούτε μια νύχτα συνεχώς. Ενώ στις διπλανές
μονάδες το μάθημα της Εθνικής και Ηθικής Διαπαιδαγώγησης γινόταν δυο φορές την
εβδομάδα, στη δική μου γινόταν καθημερινά, πλην Κυριακής. Κάθε φορά προσωπικές προκλήσεις, συνεχείς
ερωτήσεις, προκλητικές και ύπουλες. Αλλά εγώ, μονολιθικός, απαντούσα μονότονα
με τη σιωπή ή «δε ξέρω» ακόμα και σε προφανείς ερωτήσεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Με είχε κυριεύσει το σύνδρομο της στέρησης. Στέρηση από φίλους, στέρηση
από ειδήσεις, εφημερίδες, συνεδριάσεις,
διαδηλώσεις. Στέρηση από γυναίκα. Τα
τελευταία χρόνια, πριν βάλω το χακί, είχα μια έντονη φοιτητική ζωή. Τώρα
δεν έπρεπε να δώσω αφορμή. Ούτε κιχ πολιτικό. Άρνηση συμμετοχής. Ακόμα
κι εκεί που έβλεπα συμπάθεια, κρατούσα
τις σχέσεις σ’ ένα επίπεδο. Όχι πολλά.
Άνοιγμα μόνο στο ποδόσφαιρο και το τραγούδι. Για τις γυναίκες ανώνυμες γενικές συζητήσεις. Κυρίαρχοι ήρωες μου η<i> </i>ΑΕΚ κι ο Στέλιος Καζαντζίδης. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Αναλογιζόμενος, σήμερα, τα γεγονότα που διαδραματίζονταν, τις προκλήσεις, τις
αναφορές, τη συνεχή αγωνία μου να έχω καθαρό τον εαυτό μου, τακτοποιημένο το
κρεβάτι και όλο τον άλλο εξοπλισμό, βάζω
το ερώτημα: Πού εύρισκα αυτό το απόθεμα υπομονής και εγκαρτέρησης ν’ αντέχω την
κάθε μέρα που ξημέρωνε; Πού είχα ανακαλύψει αυτή τη χρυσή φλέβα σε πείσμα και
εμμονή; Σήμερα δεν είναι στοιχείο του χαρακτήρα μου. Δεν ξέρω. Ίσως γιατί
μεγάλωσα. Ίσως γιατί δεν υπάρχουν οι προκλήσεις, που τότε μου τα ξύπνησαν.
Μάλλον γιατί άλλαξαν ριζικά οι εξωτερικές συνθήκες. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Η
Πέμπτη ήταν μια συννεφιασμένη μέρα. Κανονικά θα έπρεπε ο αξιωματικός υπηρεσίας
να με απασχολήσει με κάτι, να μου αναθέσει μια άσκοπη αγγαρεία. Αλλά ευκαιρία
βρήκε κι αυτός, την άραξε στο διοικητήριο και με άφησε ελεύθερο και ήσυχο. Έτσι
άρχισα τις βόλτες μέσα στο στρατόπεδο. Έφτασα στην πύλη και είπα την καλημέρα
μου στον Αλφαμίτη. Πήγα στο γραφείο κινήσεως
που βρισκόταν σε ένα απόμερο μικρό κτίσμα. Εκεί για ένα φεγγάρι με αγκαζάρισαν
ως γραφιά. Πήγα στο πειθαρχείο, όπου
λίγο καιρό πριν πέρασα ένα εικοσαήμερο αυστηρής απομόνωσης. Στο
στρατόπεδο υπήρχε μια άλλη ολιγάριθμη μονάδα εφοδιασμού και μεταφορών με τις
αντίστοιχες αποθήκες. Δίπλα από το δικό μας στρατόπεδο ήταν η 22 ΕΜΑ<i>,</i> μια μονάδα τεθωρακισμένων. Έτσι
συχνά-πυκνά περνούσαν σε φάλαγγες από μπροστά μας για τις προβλεπόμενες
ασκήσεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Το
μεσημέρι το συσσίτιο, ένας καφές στο ΚΨΜ, μερικά «γεια χαρά» με ανθρώπους που
συνάντησα και τίποτα παραπέρα. Όμως, το διαισθανόμουν. Η ατμόσφαιρα ήταν γεμάτη
ένταση και σκοτεινιά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Εδώ
και καιρό ήταν κραυγαλέα και υποτιμητική η στάση των αξιωματικών στα μαθήματα,
στις ομιλίες, στις αναφορές για τους «ξεφτιλισμένους, τους απατεώνες, τους
καταχραστές πολιτικούς». Κανένας σεβασμός στην ιεραρχία, κυρίαρχο στοιχείο στη
δομή του στρατού. Βράδιασε και η ανησυχία μου δεν έλεγε να καταλαγιάσει. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Όταν βγήκα πρωί-πρωί από το παράπηγμα που
ήταν για μας ο θάλαμος, είδα την ανησυχία
διάχυτη. Στη πύλη διπλοσκοπιά κι ένα
άρμα μπροστά της με τους στρατιώτες οπλισμένους και με στολή εκστρατείας. Σε
λίγο μου ψιθυρίστηκε η τραγική είδηση: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 1.85pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l4 level1 lfo17; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Έγινε κίνημα, ο στρατός ανέλαβε την εξουσία.
</i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0.7pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 11.0pt; line-height: 112%;"> </span>Μου
κόπηκαν τα γόνατα. Αυτό μου
έλειπε τώρα.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Αποκομμένος από παντού, μόνος κι
έρημος, θα μ’ εξαφανίσουν χωρίς να πάρει κανένας χαμπάρι. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Τότε βγήκε από μέσα μου μια ανεξήγητη ξεγνοιασιά: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l4 level1 lfo17; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Ό,τι
ήθελε να έρθει, καλώς το! </i><o:p></o:p></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: right;"> Σκέφτομαι σήμερα αυτήν την αντίδραση κι
αναρωτιέμαι. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Ήταν κάτι φυσικό αυτό; Ποτέ δε θα
το μάθω. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Μας συγκέντρωσε ο αξιωματικός στη θέση της
πρωινής αναφοράς και είπε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l4 level1 lfo17; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Μη βγάλετε τσιμουδιά, ούτε κιχ. Σε λίγο η
μονάδα γυρίζει πίσω, τότε θα τα πούμε όλα.</i> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 0.15pt -0.75pt; text-indent: 13.65pt;"> Πράγματι σε λίγη ώρα
το τζιπ, τα Ντόιτς, τα <i>ΡΕΟ</i> γεμάτα
φαντάρους και τα πυροβόλα των 155 χιλιοστών μπήκαν γρήγορα- γρήγορα στον όρχο.
Σε λίγο ακούστηκε η σάλπιγγα για γενικό προσκλητήριο. Εκεί μίλησε ο διοικητής
της μοίρας αντισυνταγματάρχης Παπαβασιλείου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">
Έβγαλε ένα σύντομο λογύδριο. Η εντύπωση που μου άφησε ήταν: Να
κρατήσουμε την ενότητα μέσα στο στράτευμα, για να αντιμετωπίσουμε τον εχθρό που
είναι ο ντόπιος και ο διεθνής κομμουνισμός. Αυτός που ήταν έτοιμος να υποδουλώσει τη χώρα. Ευτυχώς όμως οι φύλακες
γρηγορούν. «<i>Θα πάτε ήσυχα τώρα στους
θαλάμους σας. Εκεί θα πάρετε εντολές</i>». Αυτό κάναμε. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 0.15pt -0.75pt; text-indent: 13.65pt;"> Στις ερωτηματικές ματιές φίλων και συστρατιωτών
απαντούσα με τη σιωπή. Δεν πέρασε πολλή ώρα. Ένας μονιμάς λοχίας ήρθε
κατευθείαν σε μένα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l4 level1 lfo17; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Γιατί έλειπες από το προσκλητήριο;</i> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 0.15pt -0.75pt; text-indent: 13.65pt;">Κατάλαβα. Πήρα μια κουβέρτα υπό μάλης και τον ακολούθησα
χωρίς λόγια και αντιρρήσεις. Σε μικρή απόσταση ήταν το πειθαρχείο. Ήξερα καλά
την εσωτερική του
τοπογραφία. Ήταν ένας διάδρομος με δυο μικρά κελιά στην πάνω πλευρά και στο βάθος ένας θάλαμος.
Μ’ έβαλαν στο θάλαμο και κλείδωσαν πίσω τους. Κάθισα σε μια γωνιά με την αίσθηση ότι χίλια αόρατα
μάτια με επιτηρούν. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 119%; margin: 0cm 0.25pt 0.15pt -0.75pt; text-indent: 13.65pt;">Δε πέρασε πολλή ώρα να σου κι ο δεύτερος, ο μικρός αδελφός
του Λαρισαίου πρωταθλητή στο βάδην Μποντικούλη. Με ρώτησε με τα μάτια και του
απάντησα με το δείκτη στο στόμα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l4 level1 lfo17; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Σιωπή!
</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Σε μια ώρα γίναμε πέντε. Δεν θυμάμαι τα
ονόματά τους, μόνο ένα καλό παιδί από τη Δράμα που είπε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l4 level1 lfo17; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Έλα μωρέ, τι θα μας κάνουν; Το πολύ-πολύ θα
μας στείλουν στην εξορία. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Δε ξέρω τι εντύπωση έκανε στους άλλους,
αλλά σ’ εμένα ακούστηκε σα γλυκολαλιά, μάννα εξ ουρανού. Θα βρεθώ με φίλους. <i>Μακάρι, Θεέ μου</i>, σκέφτηκα, μακάρι! Την
πρώτη νύχτα τη βγάλαμε έτσι. Ο καθένας κούρνιασε αμίλητος και σκεφτικός στη δική του γωνιά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Το πρωί
το στρατόπεδο ζωντάνεψε. Ο χώρος αναφοράς ήταν δίπλα. Εικόνα δεν είχαμε,
μόνο συγκεχυμένοι ήχοι έφταναν στ’ αυτιά μας. Μια ώρα μετά ήρθαν και πήραν τον
πρώτο. Εκ των υστέρων έμαθα ότι έκανε
μια δήλωση αποκήρυξης του κομμουνισμού και δε γύρισε πίσω. Το ίδιο και ο
δεύτερος. Ο μόνος που γύρισε πίσω ήταν ο Μποντικούλης . <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l4 level1 lfo17; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Μου ζήτησαν δήλωση και είπα δεν υπογράφω
τίποτε! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Μ’
εμένα ασχολήθηκαν μετά το βραδινό σιωπητήριο. Οι συνοδοί ήταν δύο και με
πήγαιναν προς την αποθήκη του λόχου διοίκησης. Στο στρατόπεδο κυκλοφορούσαν
περίπολοι για τους αόρατους εχθρούς με εντολή: <i>Πυροβολούμε όποιον δεν υπακούει στην εντολή Αλτ!</i>
Όταν η περίπολος μας σταμάτησε οι συνοδοί έκαναν την πάπια. Το ένστικτο
αυτοσυντήρησης λειτούργησε αμέσως: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 15.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l4 level1 lfo17; text-indent: -15.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Ο
Λευτέρης είμαι παιδιά! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Όταν φτάσαμε στην αποθήκη, με παρέλαβε ο
Χασαπίδης: <i> - Λευτεράκη, τελείωσαν τα
ψέματα. Κανόνισε την πορεία σου. Θα μεταχθείς στην Καβάλα και από κει εξορία
στο νησί. Θα περάσεις καλά κακομοίρη μου! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Δεν
του έδειξα τη χαρά μου. Παρέμεινα όρθιος
κι αμίλητος. Σε λίγη ώρα ο λοχαγός, αφού ολοκλήρωσε τους εκφοβισμούς του,
αποχώρησε. Έμεινε ο μόνιμος λοχίας. Αυτός γέμισε με ιδιαίτερη φροντίδα το
αυτόματό του και άρχισε να το περιφέρει με άξονα εμένα. Αμίλητος, χωρίς να λέει
τίποτα αλλά οι κινήσεις του να υποδηλώνουν με σαφήνεια την πρόθεσή του. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Και τότε συνέβη το εξής παράξενο. Σαν να
βγήκα από το σώμα μου και να ταξίδεψα σε
μια θάλασσα αναμνήσεων και επιθυμιών. Όλα όμως αμορφοποίητα και
συγκεχυμένα. Όταν ξαναγύρισα πίσω στο σώμα μου και ανέκτησα τις αισθήσεις μου
ήμουν ξαπλωμένος σε μια γωνιά του
πειθαρχείου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Ο Μποντικούλης μού είπε αργότερα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l20 level1 lfo18; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Σ’ έφεραν σηκωτό οι ίδιοι! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Τι έγινε, τι συνέβη δε μπόρεσα να μάθω.
Ίσως λιποθύμησα. Ένας ψυχολόγος- ψυχίατρος μπορεί να ερμηνεύσει το φαινόμενο.
Αυτή η ασυνειδησία μ’ έσωσε από μια αγωνία ζωντανή και πελώρια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Τώρα είχαμε μείνει δύο. Μας χώρισαν στα
ατομικά κελιά. Ξημέρωνε Δευτέρα, η βδομάδα των Παθών. Την Κυριακή θα ήταν το
Πάσχα. Ακούσαμε ομιλίες και κινήσεις. Άρχισαν να φέρνουν στο θάλαμο άλλους από
γειτονικά στρατόπεδα. Ένα βράδυ αργά, ίσως Μεγάλη Τετάρτη, έκανα αυτό που μόνο
μπορούσα. Αναπολούσα καλύτερες στιγμές της ζωής μου. Ξαφνικά ανατρίχιασα μέχρι
το μεδούλι ακούγοντας ένα βυζαντινό ύμνο τραγουδημένο υπέροχα από το θάλαμο. Ήταν ένας έφεδρος
ανθυπολοχαγός. Ο πατέρας του ανώτερος υπάλληλος στο υπουργείο Βορείου Ελλάδος.
Με την αθωότητα του καθαρού ανθρώπου, με την αυθόρμητη αντίδραση στη βία,
δήλωσε στον διοικητή του: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l20 level1 lfo18; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Εγώ, δεν πυροβολώ το ανώνυμο πλήθος! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Τον μπουζουριάσαν. Τι απέγινε δεν ξέρω,
γιατί όταν έφυγα μετά τα μέσα του Μαΐου, αυτός ήταν ακόμα εκεί.
Κυκλοφορούσε στο διάδρομο ελεύθερα κι ερχόταν στο πορτάκι του κελιού μου για παρέα και
συζήτηση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Αλαφροΐσκιωτος, Έλληνας Χριστιανός, τον
θυμάμαι με νοσταλγία και αγάπη. Στο κελί είχα την Καινή Διαθήκη και την διάβαζα
επισταμένως, σημειώνοντας ό,τι μου έκανε εντύπωση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Τη
Μεγάλη Παρασκευή το πρωί μπήκε στο
πειθαρχείο ο στρατιωτικός παπάς, φορώντας το πετραχήλι και κρατώντας, με ύφος δέκα καρδιναλίων, το Άγιο
Δισκοπότηρο. Πήγε σ’ όλους αρχίζοντας από το θάλαμο κάνοντας και την κατήχηση.
Εγώ στο κελί τον άκουγα κι άρχισα να βράζω. Αυτός με τον τραγικό συμβολισμό της
μετάληψης τούμπαρε τον Μποντικούλη. Έβαλε μια υπογραφή στη δήλωση ότι δεν θ’ ασχοληθεί ξανά με πολιτικές
οργανώσεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Όταν ήρθε σ’ εμένα ήμουν πια εκτός εαυτού.
Ήταν εύσωμος με μια κοιλιά σαν να κυοφορεί δέκα κουτάβια, μαζί με το γνωστό
μελιστάλακτο ύφος: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 25.1pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l16 level1 lfo19; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Έλα,
Λευτέρη, να κοινωνήσεις! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Αυτό ήταν. Πετάχτηκα από το κρεβάτι. Του
’δωσα μια σπρωξιά και το Δισκοπότηρο έσκασε κάτω αδειάζοντας το περιεχόμενο του
στο βρώμικο έδαφος. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 25.1pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l16 level1 lfo19; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Φύγε από
δω, σιχαμένε! Δε σέβεσαι το σχήμα σου!</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Δεν
το περίμενε! Αιφνιδιασμένος και αναψοκοκκινισμένος έκανε μεταβολή λέγοντας: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 25.1pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l16 level1 lfo19; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Αμετανόητος!
Είσαι παιδί του Σατανά! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Δε
ξέρω τι ανέφερε στους αξιωματικούς. Ίσως από ντροπή να το έκρυψε. Άλλωστε δεν
είχε προηγηθεί καμιά λειτουργία για να υπάρξει μετουσίωση σε σώμα και αίμα του
Χριστού. Το πιθανότερο είναι να έριξε λίγο κρασί απ’ το μπουκάλι του και έστησε
το σκηνικό του εκφοβισμού. Τον γνώριζα από τα μαθήματα που μας έκανε τους
προηγούμενους μήνες. Παρίστανε τον προοδευτικό. Όλο σεξουαλικά υπονοούμενα και
τα παραπλήσια: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 25.1pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l16 level1 lfo19; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Επιτρέπεται
λίγη μαλακία! Μην το παρακάνετε όμως!</i>
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 3.15pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Μερικά χαζοχαρούμενα έλεγαν: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 25.1pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l16 level1 lfo19; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Είδες ο
παπάς; Προχωρημένος! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Την ημέρα του Πάσχα το στρατόπεδο, σύμφωνα
με το πάγιο έθιμο άνοιξε τις πύλες του να δεχθεί το λαό. Σούβλες αρνιά κι όλα
τα άλλα πασχαλιάτικα καλούδια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"><v:shape id="Picture_x0020_7246" o:allowoverlap="f" o:spid="_x0000_s2050" style="height: 283.45pt; left: 0px; margin-left: 219.6pt; margin-top: 91.65pt; position: absolute; visibility: visible; width: 195.7pt; z-index: 251665408;" type="#_x0000_t75">
<v:imagedata o:title="" src="file:///C:/Users/UserP/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image009.jpg">
<w:wrap type="square">
</w:wrap></v:imagedata></v:shape>Ένας φωτογράφος γύριζε μέσα στο στρατόπεδο αναζητώντας πελάτες. Εγώ,
ανεβασμένος στο ξύλινο κρεβάτι και κρατώντας τα σιδερένια κάγκελα του μικρού
παράθυρου στην πίσω πλευρά του Πειθαρχείου, κάποια στιγμή τον παίρνει το μάτι
μου. Αισιοδοξία ο δικός σου!! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Τον φωνάζω και του εξηγώ: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin-bottom: .05pt; margin-left: 25.1pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l16 level1 lfo19; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Βγάλε μου
μια φωτογραφία. Όταν τις φέρεις στους άλλους φέρε και τη δική μου Θα πληρωθείς
κανονικά. </i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0.25pt 0cm 0cm; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 110%; margin: 0cm 0.65pt 2.75pt 0.5pt;"><i><span style="font-family: "Monotype Corsiva"; mso-bidi-font-family: "Monotype Corsiva"; mso-fareast-font-family: "Monotype Corsiva";"> Πάσχα του ΄67 στο πειθαρχείο </span></i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0.25pt 1.4pt 0cm; text-indent: 0cm;"><i> </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Δεν θα το πιστέψετε, αυτή τη φωτογραφία την
έχω και σήμερα, για να μου θυμίζει αυτή
τη σημαδιακή μέρα. Ένα πρόσωπο με σπασμένο χαμόγελο πίσω από τη σιδεριά του
μικρού παράθυρου! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Η έκπληξη ήρθε προς το μεσημέρι, όταν με
πήραν έξω για το πασχαλινό τραπέζι. Τελικά πάντα υπάρχει ελπίδα. Ο άνθρωπος δεν
είναι ζώο. Ίσως κάποια στιγμή να το παριστάνει. Να σας πω ένα μυστικό; Η δική
μου μερίδα από το ψητό αρνί ήταν η πιο πλούσια και περιποιημένη. Λίγο κρασί,
λίγο τραγούδι αλλά μετά.. επιστροφή στο
κελί. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Αργότερα
έμαθα το εξής. Ήρθε από πάνω διαταγή: Όλοι
οι χαρακτηρισμένοι φαντάροι ν’ αλλάξουν περιβάλλον. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Έτσι κάποια στιγμή μου είπαν από το υπασπιστήριο: <i>-
Μετατίθεσαι στην Πρέβεζα. Στην 147 ΜΜΠ. Φεύγεις σε μία ώρα! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 14.15pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l10 level1 lfo20; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Να μαζέψω
τα πράγματά μου, είπα. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 14.15pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l10 level1 lfo20; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Όλα είναι
έτοιμα, ο σάκος με τα πράγματά σου είναι στην πύλη. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Δεν μπόρεσα να δω και να χαιρετήσω
κανέναν. Με πήραν με το τζιπ και με πήγαν στο σταθμό. Συνοδεία στο τρένο μέχρι
τη Θεσσαλονίκη ήταν ο λοχίας που ρύθμιζε τις σκοπιές. Μάλλον πήγαινε στο χωριό
του με άδεια. Όπως, ήδη το έχω αναφέρει, με είχε περί πολλού. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Αμηχανία σ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού.
Φοβόταν ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη. Κάποια στιγμή τού το
πέταξα: - <i>Είχα
εντολές! </i>Μου απάντησε<i>. Εσύ αν με δεις
στην Αθήνα θα μου σπάσεις το κεφάλι με πέτρα!</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Ετοιμόλογος του απάντησα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 14.15pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l10 level1 lfo20; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Τι μου
φταίει η πέτρα; </i>Δεν ξέρω τι
κατάλαβε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;">Φτάσαμε στη Θεσσαλονίκη και χωρίσαμε
οριστικά. Εγώ έπρεπε να πάω στα λεωφορεία των Ιωαννίνων . <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Τότε μου πέρασε από το μυαλό η ιδέα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 14.15pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l10 level1 lfo20; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Να το
σκάσω ή όχι; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 14.15pt;"> Μια
κουβέντα είναι αυτή. Πού να πάω όμως; Δεν υπήρχε προορισμός. Δεν είχα καμιά
πληροφόρηση. Τι γίνεται στο Βόλο, τι κάνουν οι φίλοι μου στην Αθήνα; Πού
βρίσκονται, είναι ελεύθεροι ή όχι; Μήπως θα έβαζα δικούς μου ανθρώπους σε
περιπέτειες; Μόνο εικασίες μπορούσα να κάνω. <o:p></o:p></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: right;"> Έτσι, υπέκυψα στη μοίρα μου. Την άλλη μέρα
έφτασα στην <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Πρέβεζα. Το ραπόρτο για το ποιόν
μου είχε ήδη φτάσει .Όμως οι συνθήκες ήταν τώρα διαφορετικές. Η νέα γραμμή
ήταν: Μην ανοίγουμε μέσα στη μονάδα εσωτερικά μέτωπα. Για το νέο μου διοικητή
ήμουν μία συνεχής έγνοια μέχρι τη μέρα που, από κει, πήρα το απολυτήριο. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.3pt 14.15pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Στην Πρέβεζα <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.35pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στην Πρέβεζα έφτασα προς το τέλος του Μαΐου
του ‘67. Σε εκτέλεση γενικής εντολής,
όλοι οι χαρακτηρισμένοι φαντάροι έπρεπε ν’ αλλάξουν περιβάλλον κι άρα μονάδα. Η
δική μου μετάθεση ήταν στην 147 ΜΜΠ. Το ποιόν μου είχε ήδη φτάσει υπηρεσιακώς.
Στη μονάδα με υποδέχθηκε ο λοχαγός του Α2 με έναν πρωτότυπο τρόπο. Με πήγε στο
γραφείο του, έβαλε μπροστά μου ένα χαρτί και έφυγε αμέσως πριν να προλάβω να πω
τίποτα. Αιφνιδιάστηκα. Κοίταξα το χαρτί και ήταν η ελαφρότερη περίπτωση δήλωσης
που το ρεζουμέ της ήταν: <i>Στο μέλλον δεν
θα ασχοληθώ με κόμματα κι άλλες πολιτικές οργανώσεις.</i> Η άρνησή μου ήταν
δεδομένη και περίμενα την επιστροφή του να του το πω. Πλην ματαίως και η ώρα
περνούσε. Κάποια στιγμή φούσκωσε η ανάγκη μου για τουαλέτα και βγήκα έξω. Ο
λοχαγός ήταν εκεί κοντά. Με ρώτησε τι έγινε και του είπα πάω τουαλέτα. Δε
γύρισα στο γραφείο και το θέμα έμεινε έτσι εκκρεμές, χωρίς εξηγήσεις, αλλά και
άλλες ενοχλήσεις. Ήδη έχω αναφέρει ότι η
εσωτερική ατμόσφαιρά μέσα στις μονάδες
μετά το πραξικόπημα και το αρχική
ένταση ήταν - μετά από άνωθεν εντολή
φαντάζομαι - αρκετά διαφορετική. Όχι εσωτερικά μέτωπα <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Διοικητής στη μονάδα ήταν ένας καλός
άνθρωπος, σχεδόν φοβισμένος, αντισυνταγματάρχης απ’ τα Επτάνησα, θείος του
γνωστού και ταλαντούχου ηθοποιού Ηλία Λογοθέτη. Εκεί ήταν κι αυτός υπηρετώντας
τη θητεία του. Ευτυχώς γιατί κι αποτέλεσε στήριγμα και παρέα μου, παρά τις
συμβουλές του θείου να με αποφεύγει. Ήταν πολλαπλώς χρήσιμη για μένα η παρουσία
ενός ζωντανού ανθρώπου, που να κρατά το ενδιαφέρον σου με τις ατέλειωτες ιστορίες,
τραγούδια και πολλά ακόμα. Δυστυχώς κάποια στιγμή η Μεραρχία στα <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Γιάννενα τον ζήτησε και τον
πήρε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Θα αναφέρω μερικές μόνο μνήμες από τους
μήνες, που πέρασα εκεί. Χρήσιμος φαντάρος για την νέα μου μονάδα ήταν ο Τάκης
από τη Δάφνη της Αθήνας, αντίστοιχος του Σάκη στην Αλεξανδρούπολη. Πολυτεχνίτης
έπιαναν τα χέρια του και ο διοικητής τον είχε μη στάξει και μη βρέξει Γρήγορα
μυρίστηκε την υπόθεση για μένα και έκανε ό,τι περνούσε απ’ το χέρι του να με
διευκολύνει. Με όρισε μόνιμο βοηθό του
και μαζί του βγήκα πολλές φορές εκτός στρατοπέδου, όπου είχα ευρύτερες
ελευθερίες. Ως ένα παράδειγμα αναφέρω το εξής: Στον Τάκη ανατέθηκε να κάνει στο ένα άκρο τότε της πόλης, δίπλα
στη θάλασσα πεδίο βολής, με βαθύ όρυγμα
20 μέτρων και περιστρεφόμενους στόχους. Ασχοληθήκαμε πολλές μέρες με αυτό το
έργο. Εγώ βέβαια ο τελευταίος τροχός της άμαξας. Όμως ο Τάκης, ας είναι καλά,
διέθετε ένα ισχυρό τρανζίστορ και
κάποιες φορές μόνος μου, χωμένος μέσα στα στάχυα, άκουγα σταθμούς , όπως Φωνή
της Αλήθειας, BBC και Ντόιτσε Βέλε. Έπαιρνα έτσι μια ιδέα για την κατάσταση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στη μονάδα της Πρέβεζας έλαβα μέρος και σε
μια άσκηση βολής με πραγματικά πυρά. Αυτή τη φορά με πήραν μαζί τους. Ο χώρος ήταν ψηλά πάνω απ’ το νομό και η δική
μου συμμετοχή ήταν η εξής. Ο αρμόδιος αξιωματικός διάλεξε εμένα, το γέρο, όπως
με αποκαλούσαν οι συνάδελφοι φαντάροι κι
ένα νέο παιδί 21 χρόνων. Μας προμήθευσε έναν κουβά με ασβέστη, πρόσφατα λιωμένο
και δυο βούρτσες ασπρίσματος. Είπε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l28 level1 lfo21; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Βλέπετε την πλαγιά του απέναντι βουνού; Σε
ύψος πάνω από τη μέση θα μαζέψετε πολλές πέτρες , ώστε να γίνει ένα σεβαστό
βουναλάκι και μετά με τη βούρτσα θα το ασπρίσετε, ώστε να γίνεται από δω καθαρά
ορατό. Μετά να επιστρέψετε. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Τόσο εύκολο! Όταν ξεκινήσαμε όμως φάνηκαν οι δυσκολίες. Ενδιάμεσα υπήρχαν απότομα κατεβάσματα και κατεβάσματα..
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Ο σύντροφός μου άρχισε
γρήγορα τη γκρίνια: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l28 level1 lfo21; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Λευτέρη δεν αντέχω άλλο. Θα γυρίσω πίσω!</i>
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εγώ δεν είχα την πολυτέλεια τέτοιας
επιλογής. Πράγματι στην επόμενη ανηφόρα σταμάτησε, μου έδωσε τη βούρτσα που
κρατούσε και άρχισε να κατεβαίνει. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έσφιξα τα δόντια και συνέχισα. Δε γινόταν
κι αλλιώς. Κάποια στιγμή θεώρησα ότι είμαι στο κατάλληλο ύψος. Άρχισα να μαζεύω
πέτρες και η κούραση άρχισε να με κυκλώνει.
Μετά το άσπρισμα θεώρησα ότι η αποστολή εκτελέστηκε. Σε μια κατηφόρα κιόλας σκόνταψα και
κουτρουβαλιάστηκα αρκετά. Πονούσα αλλά δε φαινόταν να έχω σπάσει κάτι. Εντέλει έφτασα στη
μονάδα Την άλλη μέρα, που έγινε η βολή,
ο αξιωματικός μας έδωσε συγχαρητήρια. Ποτέ δεν έμαθε τι ακριβώς έγινε , αλλά κι
ούτε ενδιαφέρθηκε να μάθει. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 3.05pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Πρέπει να το
ομολογήσω ότι η περίοδος της θητείας μου στην Πρέβεζα ήταν πιο ανάλαφρη
συγκρινόμενη με τη διαρκή κόλαση της Αλεξανδρούπολης. Αυτό δεν γνωρίζω αν ήταν
αποτέλεσμα γενικής κατεύθυνσης ή οφειλόταν σε τοπικά αίτια και τη συμπεριφορά
του ανασφαλούς διοικητού της νέας μονάδας
μου Αξιοσημείωτα συμβάντα εν τάχει αναφέρω: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.95pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l8 level1 lfo22; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">1.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]-->Τον
Ιούνιο έκανα στο στρατιωτικό νοσοκομείο των Ιωαννίνων εγχείρηση κύστη κόκκυγος και θα ήθελα να αναφέρω το
στοργικό και διαρκές ενδιαφέρον του φίλου των φοιτητικών χρόνων Βλάση Λεονάρδου
από το Άργος, που υπηρετούσε, ως φαρμακοποιός στο νοσοκομείο, και ήξερε πολύ
καλά με ποιο άνθρωπο έχει να κάνει. Η μεγάλη σύμπτωση είναι ότι μετά 50 ακριβώς
χρόνια όταν μεταφέρθηκα εσπευσμένα στο Άργος από το Πόρτο Χέλι με κρίση χολής
ήταν παρών στο Νοσοκομείο, ειδοποιημένος από κοινούς φίλους και φρόντισε για τα
πάντα μέχρι την έξοδο μου. Του οφείλω πολλά και η εδώ αναφορά είναι η ελάχιστη
τιμή που του αξίζει. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l8 level1 lfo22; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">2.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]-->Έλαβα
μέρος στην παρέλαση, που έγινε στην πόλη της Πρέβεζας την 28<sup>η</sup>
Οκτωβρίου 1967. Επειδή είμασταν πυροβολικό
εποχούμενοι πάνω στο ανοιχτό REO, καθισμένοι στους ακριανούς πάγκους με
το όπλο κατακόρυφο στα χέρια. Πίσω το αυτοκίνητο να σέρνει στο χιλιοκαθαρισμένο
πυροβόλο των 155 χιλιοστών. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l8 level1 lfo22; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">3.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]-->Στις
19 Νοεμβρίου του 1967 πέθανε ο Πατέρας! Στη μονάδα της Πρέβεζας, όπου
υπηρετούσα εκείνη την εποχή τη στρατιωτική μου θητεία, ήρθε το τηλεγράφημα. Ο
αντισυνταγματάρχης διοικητής, ένας ανασφαλής και πνιγμένος στις ευθύνες του
Επτανήσιος, μου το κοινοποίησε ευγενικά στο γραφείο του: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 26.85pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l8 level2 lfo22; text-indent: -12.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Θα σου
δώσω τρεις μέρες άδεια να πας στην κηδεία. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: -14.15pt;">
Εγώ, με το θυμό που είχα μαζέψει από όλη την προηγούμενη πίεση στο
στρατό του, το είπα ρητά και κατηγορηματικά: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 26.85pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l8 level2 lfo22; text-indent: -12.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Είμαι είκοσι
δύο μήνες φαντάρος. Θέλω την κανονική μου άδεια! Πότε θα την πάρω; Όταν
απολυθώ; Τη δικαιούμαι! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: -14.15pt;">Εκείνη την εποχή βέβαια το
«δικαιούμαι» ήταν ασαφές και ακαθόριστο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 26.85pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l8 level2 lfo22; text-indent: -12.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Δεν μπορώ
Τσίλογλου! Έχω ευθύνες! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 26.85pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l8 level2 lfo22; text-indent: -12.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Εγώ πάντως
στο λέω, δε γυρίζω πίσω, να το ξέρεις! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 14.65pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;">Απ’ ό,τι κατάλαβα, στη συνέχεια πήρε τηλέφωνο στη <o:p></o:p></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: right;">Μεραρχία
στα Γιάννενα να πάρει έγκριση κι ενώ ετοίμαζα τα πράγματά μου να φύγω, ήρθε
γεμάτος χαρά και μου το ανακοίνωσε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 26.85pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l8 level2 lfo22; text-indent: -12.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Λευτέρη
εγκρίθηκε. Θα πάρεις την κανονική σου! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: -14.15pt;">
Αυτό το ερμήνευσα σαν την τελευταία – έμμεση – προσφορά του βασανισμένου Πατέρα στο γιό του
λίγο πριν τον σκεπάσει για πάντα το χώμα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: -14.15pt;">
Έστειλα τηλεγράφημα στο Βόλο να με περιμένουν. Με το λεωφορείο της
γραμμής φτάνω στα Γιάννενα αλλά δυστυχώς το δρομολόγιο για τα Τρίκαλα και Λάρισα
είχε φύγει και το επόμενο ήταν την άλλη μέρα. Τότε πήρα μια πρωτοβουλία
ασυνήθιστη για το συγκρατημένο μου
χαρακτήρα. Έπεισα έναν ντόπιο ταξιτζή, χωρίς να έχω στην τσέπη μου τα
αντίστοιχα κόμιστρα να με πάει στο Βόλο. Του εξήγησα ότι έχω να θάψω τον πατέρα
μου. Τελικά δέχτηκε ο άνθρωπος και μέσα μου είπα πως τα λεφτά θα τα έβρισκα
εκεί. Μετά από ένα δύσκολο ταξίδι μέσα από την αφιλόξενη διάβαση της Κατάρας,
φτάσαμε τελικά στο Βόλο. Ο μεγάλος μου αδερφός τακτοποίησε με το παραπάνω την
υποχρέωση στον ταξιτζή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: -14.15pt;">
Εκεί όλα ήταν έτοιμα. Σε λίγο κάναμε το πρέπον. Θυμάμαι μια σκηνή στο
νεκροταφείο όταν ένας ηλικιωμένος άνθρωπος με πλησίασε και μου είπε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 26.85pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l8 level2 lfo22; text-indent: -12.7pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Λευτέρη,
στην αρχή ήμασταν 45 Αξαρλήδες στη Νέα Ιωνία. Τώρα μείναμε έξι. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: -14.15pt;">
Εκείνη τη στιγμή το μυαλό μου δεν λειτουργούσε. Αργότερα κατάλαβα την
πίκρα και τον πόνο των λόγων του. Αναφερόταν στους συμπατριώτες του από το Αξάρ
της Μ. Ασίας. Σήμερα δεν υπάρχει κανένας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: -14.15pt;">
Τώρα είχα μπροστά μου έναν ολόκληρο μήνα ελεύθερο. Αλλά τα πράγματα δεν
ήταν τόσο απλά για μένα στην ιδιαίτερή μου πατρίδα, όπου ήμουν
δακτυλοδεικτούμενος. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: -14.15pt;">
Μια σειρά γνωστοί έλειπαν ενώ άλλοι, σοφά ποιούντες, με απέφευγαν.
Έπαιρνα λοιπόν το λεωφορείο Νέα Ιωνία– Άναυρος και κατέβαινα στο τέρμα. Εκεί,
δίπλα στη θάλασσα, έκανα μοναχικούς περιπάτους Γορίτσα– Μουσείο. Συχνά
αντιλαμβανόμουν μια σκιά πίσω μου. Είχα ανοιχτούς λογαριασμούς με το αστυνομικό
τμήμα της γειτονιάς μου. Δεν είδα άνθρωπο. Διάβασα ή ξαναδιάβασα κάποια βιβλία
που βρέθηκαν στο σπίτι και μια φορά με τον αδερφό μου το Γιάννη είδα μια ταινία στον κινηματογράφο. Αυτές
ήταν όλες οι <i>κοινωνικές μου
συναναστροφές. </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">
</span>Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, με συμπληρωμένους 23 μήνες θητείας
γύρισα πίσω στην Πρέβεζα Ενδιάμεσα είχε γίνει και το «κίνημα» του βασιλιά. Πίσω
μου, με την κανονική διαδικασία ακολούθησε η «έκθεση» του διοικητή του
αστυνομικού τμήματος - Παϊζάνος το όνομά του, αδελφός του Θωμά - που τόσο μ’
αγαπούσε. Σε λίγες μέρες στην αναφορά έπεσε για μια ακόμα φορά μια «<i>εικοσαήμερος αυστηρά φυλάκισις</i>». <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l1 level1 lfo23; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]-->Γιατί,
κύριε Διοικητά; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l1 level1 lfo23; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]-->Υποχρεώνομαι
Τσίλογλου από την έκθεση, που ήρθε. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 115%; margin: 0cm 0.25pt 0.05pt -0.25pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span>Η παράγραφος της αναφοράς μου με έκαιγε πλήρως ήταν: <i>- ..Στη διάρκεια της αδείας του ήρθε σε
επαφή με επικίνδυνους κομμουνιστές!» </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Χοντρό ψέμα! Γιατί και να ήθελα πού θα τους
έβρισκα αφού τους είχαν μαζέψει; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ευτυχώς, σ’ αυτήν τη μονάδα δεν υπήρχε,
όπως στην Αλεξανδρούπολη, πειθαρχείο. Όμως την υπηρέτησα κι αυτήν μέχρι
τελευταίας σταγόνας. Από την Πρέβεζα πήρα απολυτήριο. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 11.8pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 27.4pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<h1 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 4.45pt; margin-right: 4.2pt; margin-top: 0cm;">Κεφάλαιο 5<sup>ο</sup> <o:p></o:p></h1>
<h2 align="center" style="margin-right: .3pt; text-align: center;">Πορεία προς το
άγνωστο Αναχώρηση για Αθήνα <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 5.75pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 11.0pt; line-height: 107%;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.25pt; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Για λίγο πήγα στο
Βόλο να δω τους δικούς μου αλλά γρήγορα άρχισα να «πνίγομαι». Για λίγες μέρες
έμεινα στο σπίτι του αδελφού μου του Νίκου, αλλά σύντομα κατάλαβα ότι το κλίμα
στο Βόλο δε με σήκωνε <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: 131.8pt; margin-top: 0cm; text-indent: 18.0pt;">-<span style="font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i>Τι
θα κάνω; Πώς θα βρω άκρη; </i> Χριστέ
μου! Το κίνημα εμένα περίμενε! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σε λίγες μέρες έφυγα για την Αθήνα. Μια
πορεία προς το άγνωστο. Χωρίς σπίτι,
δουλειά και - το κυριότερο - το πτυχίο σε εκκρεμότητα. Όμως με την ειλημμένη
μέσα μου απόφαση και αγωνία να γίνω ολοκαύτωμα. Μη ζητάτε λογική, εγώ ελαφροπατούσα.
Στη σκέψη μου κυριαρχούσε το καθήκον. Κάτι πρέπει να κάνω! Παρά τις νουθεσίες,
παρά τις εκκλήσεις και εμπειρίες της κοπέλας μου, που αργότερα θα γινόταν η
γυναίκα μου, εγώ έπρεπε «πάση θυσία» να χτυπήσω τη γροθιά στο μαχαίρι! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κι αυτό έκανα!
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Πρώτες επαφές με τον κολλητό μου
Γιάννη Μπανιά που κι αυτός είχε γυρίσει πρόσφατα από το στρατό με «σημαδεμένο»
απολυτήριο, άρχισε η αναπόφευκτη πορεία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στην Αθήνα έφτασα τα μέσα Μαρτίου του 1968,
μετά την τραγική περιπέτεια κατά τη
διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας. Όλη η προίκα μου ήταν τα ρούχα που
φορούσα και το μικρό χάρτινο βαλιτσάκι, που μέσα είχα παραχώσει δυο αλλαξιές,
δυο ακόμα πουκάμισα και ένα μάλλινο πουλόβερ. Τα προσωπικά μου ενθυμήματα και
τα βιβλία μου είχαν κατασχεθεί με τον απάνθρωπο τρόπο από την Ασφάλεια του
Βόλου και το συμβάν το περιγράφω στο βιβλίο <i>Κι
όμως ήταν όμορφα</i>, στο κεφάλαιο με τίτλο «Πώς πέθανε το παρελθόν μου». Είχα
φύγει πριν τρία σχεδόν χρόνια από την Αθήνα. Η υπευθυνότητα που μου ανατέθηκε
στη Θεσσαλία και το στρατιωτικό εξηγούν την πολύχρονη απουσία. Οι παλαιές
παρέες, οι φίλοι, τα γνωστά λημέρια δεν υπήρχαν πια. Τα μόνα χρήματα που είχα
στη τσέπη ήταν τρακόσιες δραχμές, που
μου έδωσε η Μάνα με την αγωνία στο πρόσωπο της για την μελλοντική μου πορεία,
αλλά και την πολύχρονη γνώση ότι είναι αδύνατο να μου αλλάξει τα μυαλά. Ήμουν γνωστός ξεροκέφαλος. Όμως με την ευχή
της και να προσέχω όσο γίνεται και να τους στέλνω τα νέα μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σπίτι να μένω δεν υπήρχε, το πτυχίο
ήταν σε εκκρεμότητα κι η μοναδική τυραννική έγνοια τι θα κάνω για την τραγική
κατάσταση, που περνούσε ή χώρα. Ποια θα είναι η προσωπική μου συμμετοχή; Να πλησιάσω το Πανεπιστήμιο δεν υπήρχε
περίπτωση. Ο φόβος ήταν πραγματικός και από δυο πλευρές. Από τη μια θεωρούσα ότι είναι σαν να
πηγαίνω μόνος μου στο στόμα του λύκου. Οι σχολές ήταν γεμάτες από ασφαλίτες.
Εύκολα θα βρίσκονταν οι καλοθελητές, που θα έδιναν ραπόρτο για την εμφάνιση
μου. Βλέπεις δεν ήμουν ο ανώνυμος και ουδέτερος φοιτητής στο χώρο. Τα
προηγούμενα χρόνια είχα οργώσει όλους τους χώρους της σχολής και η
δραστηριότητα μου ήταν σ’ όλους γνωστή, συμπαθούντες και μη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Από την άλλη η αντίδραση μου να πλησιάσω
το Χημείο είχε και μια υποκειμενική
διάσταση. Εδώ χιλιάδες συναγωνιστές γνωστοί και φίλοι βρίσκονταν στα ξερονήσια,
εδώ φίλοι φοιτητές βρίσκονταν στη φυλακή για αντιστασιακή δράση κι εγώ θα
εκμεταλλευτώ το χρόνο για σπουδές; Αυτό μου ήταν απαράδεκτο! Δυστυχώς, τέτοια
μυαλά κουβαλούσα τότε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Βεβαίως η εκ των υστέρων κριτική
είναι εύκολη κι ανακουφιστική, αλλά σημασία έχει πως σκέφτεσαι και πως αντιδράς
τη στιγμή που διαδραματίζονται τα γεγονότα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Εν τω μεταξύ έπρεπε να ζήσω. Να βρω ένα κρεβάτι να κοιμάμαι. Με
φιλοξένησε η ξαδέλφη μου η Στέλλα σε μια συνοικία του Πειραιά. Δουλειά για να
βγαίνουν τα βασικά έξοδα βρήκα στις αποθήκες της Ζίμενς στο Περιστέρι, ως
φορτοεκφορτωτής. Ενώ τα πράγματα έμπαιναν σε μια σειρά, το μυαλό μου πέταγε στο
«καθήκον». <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"> Η Ζίμενς <span style="font-size: 16.0pt; font-weight: normal; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"> <span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
</span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Οι ανάγκες για χώρο ύπνου, για βιοπορισμό
και για τα εισιτήρια των λεωφορείων ήταν παρούσες και πραγματικές. Δεν
μπορούσαν να υπερπηδηθούν με θεωρητικούς δικολαβισμούς. Το γουργούρισμα του
στομαχιού είναι πάνω από ιδεολογικές απόψεις και θεωρίες. Έπρεπε επειγόντως να
βρω μια κάποια απασχόληση. Σε αυτό με βοήθησε το κορίτσι μου, η Ντόρα, που
αργότερα έγινε η γυναίκα μου. Μέσω γνωστού του γνωστού βρήκα δουλειά ως
φορτοεκφορτωτής στις αποθήκες της Ζίμενς. Τότε αυτές βρισκόντανε σε ένα
διαγώνιο στενό μόλις περνούσες τον Κηφισό από τη Λένορμαν και μπαίνεις στο
Περιστέρι στο αριστερό σου χέρι. Εκεί έπρεπε να είμαι στις 7.30 το πρωί κι αυτό
δεν ήταν εύκολο, αν σκεφτείς ότι από εκεί που καθόμουν- στο σπίτι της ξαδέλφης
μου Στέλλας κοντά στην πλατεία Κρήνης στην Νεάπολη του Πειραιά - για να φτάσω
στη δουλειά έπρεπε να αλλάζω δυο λεωφορεία. Άρα πρωινό ξεκίνημα έπρεπε να
γίνεται πριν ή το πολύ στις έξη το πρωί. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η ημερήσια αμοιβή μου ήταν κάτι
περισσότερο από το βασικό μεροκάματο του ανειδίκευτου εργάτη, ενώ συγχρόνως και
για πρώτη φορά μου κολλούσαν ένσημα στο ΙΚΑ, κάτι θετικό και πρωτόφαντο, αφού
όλες οι προηγούμενες απασχολήσεις μου από τη μικρή ηλικία ήταν ανασφάλιστη
μαύρη εργασία. Τα 108 ένσημα που έκανα
στη Ζίμενς προσμέτρησαν τελικά στην εξασφάλιση του συνταξιοδοτικού δικαιώματός
μου, όταν στα εξήντα πέντε χρόνια αξιώθηκα κι εγώ να πάρω σύνταξη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κατά την πρόσληψή μου χρειάστηκε να
συμπληρώσω ένα βιογραφικό σημείωμα, που συμπλήρωσα ενώπιον του υπεύθυνου και
εκεί, σε συμφωνία με αυτόν που με σύστησε, δήλωσα διάφορες ψευτιές, όπως τη
διεύθυνση της κατοικίας και τις γραμματικές μου γνώσεις. Είπα ότι είμαι
απόφοιτος του δημοτικού και προς επίρρωση του ισχυρισμού μου συμπλήρωσα το βιογραφικό
μου με το δεξί χέρι, οπότε τα ορνιθοσκαλίσματα μου επαλήθεψαν του λόγου το
αληθές. Αυτός που με σύστησε ήξερε μόνο την αλήθεια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στην αποθήκη ετοιμάζαμε τις παραγγελίες
που έστελναν, τα καταστήματα-εκθέσεις της επιχείρησης και στη συνέχεια τα μοιράζαμε
στα σπίτια. Κάποιοι, με εναλλάξ βάρδιες, έκαναν περισσότερη εσωτερική δουλειά
και κάποιοι έφευγαν με τα φορτηγά για το μοίρασμα των παραγγελιών. Στο υπόγειο
υπήρχε ένας κουμπαράς. Μέσα εκεί πέφτανε όλα τα ρεγάλα που έδιναν στους
μεταφορείς οι πελάτες όταν η παραγγελία έφτανε στο σπίτι. Κυρίως οι αγορές της
εποχής ήταν ψυγεία, πλυντήρια, ηλεκτρικές κουζίνες κι άρχιζαν οι τηλεοράσεις.
Κάθε Σάββατο μεσημέρι ο κουμπαράς άνοιγε και τα λεφτά μοιράζονταν εξ ίσου σ’
όλους τους εργάτες. Ήταν μια καλοδεχούμενη ενίσχυση στο φτωχό εισόδημά
τους. Με αυτήν την ευκαιρία βγήκα
κι εγώ πολλές φορές στο δρόμο, μπήκα σε πολλά σπίτια, αλλά ευτυχώς δεν είχα
καμιά δυσάρεστη συνάντηση. Αυτή η πλευρά της σταδιοδρομίας σύντομα τελείωσε
άδοξα. Θυμάμαι με αρκετή ακόμα δυσαρέσκεια αυτό που συνέβη μια μέρα. Σε ένα
σπίτι στο Ψυχικό η νοικοκυρά του σπιτιού μας έδωσε πουρμπουάρ ένα ολόκληρο
κατοστάρικο. Μαζί με τον οδηγό ήμασταν τρία άτομα. Μόλις μπήκαμε πίσω στο
αυτοκίνητο ο έξυπνος της παρέας λέει μ’
ένα τρόπο σα να το θεωρούσε αυτονόητο: <i> - Θα πάρουμε από είκοσι και στον κουμπαρά
θα βάλουμε τα υπόλοιπα σαράντα. Εντάξει; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αισθάνθηκα πολύ άσχημα. Δε μπορούσα να
δεχτώ κάτι τέτοιο. Αλλά ούτε και να δημιουργήσω πρόβλημα στο χώρο που
εργαζόμουν. Του απάντησα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><i> - Κοίταξε, κάνε ό,τι θέλεις.
Δε θα πω τίποτα σε κανέναν, αλλά το δικό μου το εικοσάρικο θα το ρίξεις στον
κουμπαρά. </i> Από εκείνη τη στιγμή
άρχισε η πλήρης απομόνωση μου. Εννοείται ότι δε με ξαναπήραν σε φορτηγό μαζί
τους. Τον υπόλοιπο χρόνο έμεινα στο υπόγειο και στη προετοιμασία και φόρτωση
των αυτοκινήτων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αυτό ήταν ένα ζωντανό παράδειγμα ότι τα
ανθρώπινα ελαττώματα διαπερνούν οριζοντίως και καθέτως όλα τα επαγγέλματα,
όλους τους χώρους, τα μορφωτικά επίπεδα και τις οικονομικές βαθμίδες.
Καταγράφτηκε στη συνείδηση μου σαν ένα επεισόδιο, που σιγά- σιγά και αργότερα
γκρέμισε λίγες από τις ψευδαισθήσεις, που σου καλλιεργούν τα σκέτα
ιδεολογήματα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η υπονόμευση μου από τους «έξυπνους»
συνεχίστηκε χωρίς διακοπή αλλά πλησίαζε η χρονική στιγμή να γλυτώσουν από μένα
κι εγώ από αυτούς. Οι επαφές μου με παλαιούς φίλους κατέληξαν σε οργανωτικό
σχήμα που δε μου επέτρεπαν να κυκλοφορώ ελεύθερα στη πιάτσα. Έφυγα χωρίς να
εξηγήσω το γιατί. Τη θέση μου στην αποθήκη τη διεκδίκησε συμπατριώτης φίλος από
την Νέα Ιωνία και την κέρδισε. Από εκεί έφυγε ως συνταξιούχος. Δυστυχώς με την
κλονισμένη υγεία του έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Ο Παναγιώτης Πετράκης. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 10.3pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Το αδιέξοδο <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.35pt; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Από την αρχή η απόφαση μέσα μου ήταν
κλειδωμένη. Χωρίς λογική σκέψη, μα μόνο με συναίσθημα, ήμουν αποφασισμένος να
γίνω ολοκαύτωμα. Τα προσγειωμένα λόγια και οι εκκλήσεις της κοπέλας μου, που
είχε περισσότερες εμπειρίες και γνώσεις από μένα στα θέματα αυτά, από το ένα
αυτί έμπαιναν και απ’ το άλλο έβγαιναν. Ήδη η μάνα της ήταν εξορία κι ο πατέρας
της κυνηγημένος, αλλά είχε διαφύγει τη σύλληψη και δρούσε μέσα απ’ τις γραμμές
του ΠΑΜ. Είχε μπουχτίσει από νωρίς από
τα ηρωικά και όμορφα, που εμένα εύκολα με συγκινούσαν, κι έκανε τα πάντα να
προστατεύσει τουλάχιστον εμένα. Μάταιη προσπάθεια. Εγώ μια ζωή ξεροκέφαλος,
έπρεπε πάση θυσία να χτυπήσω τη γροθιά στο μαχαίρι. Και αυτό έκανα <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πρώτες επαφές με τον κολλητό μου φίλο
Γιάννη Μπανιά, συνοδοιπόρο στα φοιτητικά χρόνια. Είχε κι αυτός γυρίσει πρόσφατα από το στρατό και με
«σημαδεμένο» απολυτήριο. Με τα ίδια μας τα μάτια συγκρίναμε τα απολυτήρια.
Ήμασταν και οι δυο «κακά» παιδιά με πανόμοια κακή διαγωγή Άρχισε η αναπόφευκτη πορεία. Στην περίοδο
που εργαζόμουν είχαν γίνει αρκετές
συζητήσεις κι επαφές με διάφορους μέχρι να καταλήξουμε στο οργανωτικό
σχήμα. Ο Γιάννης έβλεπε και τον Μπάμπη Θεοδωρίδη. Ήδη στο χώρο της νεολαίας
δρούσε η μεγάλη αντιστασιακή οργάνωση, ο «Ρήγας Φεραίος» με αρκετά επιφανή μέλη
της παλαιάς νεολαίας Λαμπράκη, αλλά και νέα παιδιά, αποφασισμένα να
αγωνιστούν τώρα για πρώτη φορά και μάλιστα σε συνθήκες δικτατορίας. Υπήρχε
μια σχετική αισιοδοξία, ίσως με μικρή επαφή με την πραγματικότητα, αλλά
αισιοδοξία Δυστυχώς εκείνη την περίοδο ένα πρώτο κύμα συλλήψεων από την
ασφάλεια, πήγε τα πράγματα αρκετά πίσω και μετά μια περίοδο ανάσχεσης άρχισε
πάλι η προσπάθεια για ανασυγκρότηση. Η
οργανωτική μου τώρα θέση ήταν τέτοια, που δεν μου άφηνε περιθώρια να κυκλοφορώ
νόμιμα στη πιάτσα. Σταμάτησα την εργασία στη Ζίμενς και …<i>βγήκα στην παρανομία.</i> Ο
Γιάννης, θα περνούσε στο ΠΑΜ, αλλά με ευθύνη την καθοδήγηση του Ρήγα Φεραίου.
Εγώ θα ήμουν η επαφή του, αλλά έπρεπε να βρω ένα δικό μου δωμάτιο και να
εγκατασταθώ. Για λόγους «συνωμοτικούς» δεν έπρεπε στα χαρτιά να εμφανίζεται το όνομά μου. Κάποιος άλλος
έπρεπε να είναι ο εικονικός ενοικιαστής
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.95pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Έτσι σ’ ένα
ραντεβού στα βόρεια της Αττικής ο Γιάννης, εγώ κι ένας εκκολαπτόμενος γιατρός,
ακόμα φοιτητής της Ιατρικής συναντηθήκαμε να λύσουμε αυτήν την εκκρεμότητα. Γι’ αυτό το «καθήκον» προορίζαμε
το γιατρό. Εκεί πέσαμε σε έκπληξη, γιατί παρά τις αρχικές συζητήσεις ο γιατρός
έκανε νερά: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l25 level1 lfo24; text-indent: 18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Το
σκέφτηκα παιδιά και φοβάμαι ότι θα μπλέξω! </i> Ανθρώπινη αντίδραση, οφείλεις να την
κατανοήσεις. Όταν δεις - με τη σημερινή ματιά - τα γεγονότα κάποιος που δεν τα
έζησε, μπορεί να τα χαρακτηρίσει ασήμαντα, έως και γελοία. Δεν θα έχει όμως
δίκιο. Κάθε χρονική περίοδος και κάθε κατάσταση
κρίνεται με τα κριτήρια του τόπου και του χρόνου, που αυτά έλαβαν
χώρα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 3.05pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Στο σημείο αυτό σαν
παρένθεση έχω να προσθέσω το εξής: Ο γιατρός πια στη μεταπολίτευση, σε μια
τυχαία συνάντηση με στηλίτευσε, που πήγα με τους προδότες κι όχι με το «ένα
είναι το κόμμα». Έφαγα, ως φαινομενικά δειλός και ηλίθιος, την «κατσάδα» και
δεν αναφέρθηκα στο παρελθόν. Τότε ήταν η πρώτη φορά που μου συνέβη κι εσωτερική
πίκρα μεγάλη και βαθιά. Αργότερα το φαινόμενο επαναλήφθηκε πολλάκις με
μικρότερη εσωτερική επίδραση μέσα μου. Αναγκάστηκα εκ των πραγμάτων να δεχτώ, ίσως αυθαίρετα, το
εξής: Ο άνθρωπος έχει την ικανότητα να καταχωνιάζει σε απρόσιτες γωνιές του
μυαλού του δυσάρεστα περιστατικά της ζωής του και να τα καλύπτει με ευχάριστες
μνήμες, τόσο αποτελεσματικά που να τα ξεχνάει τελείως. Λογικό είναι να με
ρωτήσετε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.85pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l25 level1 lfo24; text-indent: 18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Καλά
Λευτέρη, εσύ δεν έχεις παρόμοια περιστατικά; </i> Η αυτόματη απάντησή μου είναι: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l25 level1 lfo24; text-indent: 18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Δε
θυμάμαι! </i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.35pt 36pt; text-indent: 0cm;"><i><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ποια θα ήταν τα δικά μου καθήκοντα; Θα έβλεπα και θα ενημέρωνα μια σειρά παιδιά,
που είχαν αποφύγει τη σύλληψη, αλλά παρέμεναν ασύνδετοι, Πρώτα και κύρια ήταν ο
Γιάννης Καούνης, φοιτητής της Νομικής τότε, που
είχε αλώβητες τις δικές του
επαφές. Κυρίως με νέους από την Καλαμάτα κι όχι μόνο. Ο Γιάννης τότε ζούσε σ’ ένα υπόγειο στη
Γενναίου Κολοκοτρώνη. Εκεί έμεινα κι εγώ αρκετά βράδια, σε συνθήκες δύσκολες
και έχουμε πολλές μαζί κοινές αναμνήσεις.
Θα έβλεπα το Δημήτρη Λογοθέτη και το Θανάση Σκρούμπελο που ζούσαν σε ένα υπόγειο πολυκατοικίας στο
Πεδίο του Άρεως, τις δυο φοιτήτριες της Γεωπονικής την Πόπη Τσεμπελίκου και τη
Μαργαρίτα Γιαραλή, που κάθονταν σ’ ένα παλαιό σπίτι της λεωφόρου Βουλιαγμένης,
στην περιοχή του Α’ Νεκροταφείου της Αθήνας και κάνα-δυο ακόμα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η δική μου εκκρεμότητα με το σπίτι
διατηρήθηκε μέχρι το τέλος. Έτσι υπήρχε μια μόνιμη παράβαση των αρχών
συνωμοτικότητας. Αντί ο καθοδηγητής μου, που ήταν ο Γιάννης Μπανιάς, να έρχεται στο σπίτι μου, που δεν υπήρχε
βεβαίως, πήγαινα εγώ στο δικό του. Τότε συζούσε
με την Γιάνα Νικολίτσα σε ένα υπόγειο σε πάροδο της Αγίου Μελετίου Μάλιστα
μια νύχτα ήταν παρών και ο Μπάμπης Θεοδωρίδης. Τότε έγινε αναλυτική συζήτηση
για τα οργανωτικά. Εκείνη τη μέρα μου παραδόθηκαν σχεδόν 150
αντίτυπα του 2<sup>ου</sup> τεύχους του Θούριου, που στη συνέχεια
μοιράστηκαν από μένα στις επαφές μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Νωρίς είδα το αδιέξοδο της πορείας μας.
Χρειαζόταν αλλαγή προσανατολισμού. Ίσως επηρεασμένος από τη δράση μου τα
φοιτητικά χρόνια. Έγραψα ένα κείμενο απευθυνόμενος στις ευρωπαϊκές φοιτητικές
ενώσεις και γενικότερα σπουδαστές περιγράφοντας τα δεινά της χώρας μας και
ζητώντας την συμπαράστασης τους.
Νομιμοποιούμουν γιατί πριν λίγα χρόνια ήμουν εκλεγμένος γενικός γραμματέας της
ΕΦΕΕ. Η ανακοίνωση αναπαράχθηκε σε πολλά αντίτυπα και μέσω γνωστής διαδρομής
εστάλη στην Ευρώπη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έχει αξία και ιδιαίτερη σημασία να πω ότι όλα τα αντίτυπα
σφραγίστηκαν με αυθεντικό αντίγραφο του γνωστού ρόμβου που ήταν η σφραγίδα της
ΕΦΕΕ. Πώς έγινε αυτό; Στο Βόλο πάντα όταν πήγαινα τα φοιτητικά χρόνια μετέφερα
και κάθε υλικό κι ανακοίνωση της ΕΦΕΕ, εκτός από την αλληλογραφία των διεθνών
σχέσεων που κατ’ αποκλειστικότητα ο Βασίλης Κωστόπουλος. Μέσα σε αυτά ήταν και
το καλούπι από το εργαστήρι που μας έφτιαξε τη σφραγίδα. Όταν η Ασφάλεια του
Βόλου έκανε ολική κατάσχεση του αρχείου μου, η σφραγίδα σώθηκε κατά τύχη. Ίσως γιατί ήταν σε άλλο μέρος από
τον κύριο όγκο του αρχείου. Ειδοποίησα το φίλο μου γιατρό Τριαντάφυλλο Σκαλίδη.
Πήγε στο σπίτι την πήρε και μου την έστειλε μέσω τρίτου προσώπου <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έπρεπε να βρούμε ανθρώπους που ζούσαν και δρούσαν με νόμιμο
μανδύα σε σχολές κι αμφιθέατρα κα φτιάξουμε τους πρώτους πυρήνες αντίστασης στο
άνομο καθεστώς. Οι ατομικές πρωτοβουλίες
έχουν την αξία τους, αλλά κακά τα ψέματα. Δεν μπορούν να ταρακουνήσουν τη
χούντα. Η μόνη διέξοδος ήταν ο μαζικός αγώνας. Είχα κάνει με μερικούς τις
πρώτες συζητήσεις και υπήρξε αρκετή ταύτιση απόψεων <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εδώ πρέπει να ομολογήσω το εξής Στην αρχή
όταν έφτασα στην Αθήνα ζούσα με τη ψευδαίσθηση ότι σύντομα θα έρθει το τέλος του τυραννικού καθεστώτος Σιγά-
σιγά κατάλαβα ότι τα πράγματα δεν ήταν
καθόλου έτσι. Με κυρίευσε η μελαγχολία
του αδιεξόδου. Εγώ, ο αφελής, νόμιζα ότι το «καζάνι βράζει» αλλά σύντομα
συνειδητοποίησα ότι η ζωή, αδυσώπητη και ρεαλίστρια, συνεχίζεται κανονικά.
Αντίθετα εμείς ήμασταν οι εκτός κοινωνίας, καρικατούρες ενός σύγχρονου Δον
Κιχώτη. Απελπισία του κερατά! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Προσωπικά δεν πρόλαβα να υλοποιήσω αυτή τη
στροφή της νόμιμης μαζικής δράσης. Το αδιέξοδο το «έλυσε» η σύλληψή μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Σύμπτωση! Αυτή έγινε 19 Νοεμβρίου 1968. Ένα
χρόνο ακριβώς μετά το θάνατο του πατέρα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Από τότε αυτή η ημερομηνία συνδέθηκε μέσα
μου με το κακό και μέχρι και σήμερα ακόμα με «κυνηγάει». <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt 27pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.25pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 6.15pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 17.55pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 12.3pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 2.8pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 24.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 26.5pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<h1 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 4.45pt; margin-right: 4.2pt; margin-top: 0cm;">Κεφάλαιο 6<sup>ο</sup> <o:p></o:p></h1>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0cm; margin-right: .25pt; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η αιχμαλωσία </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 11.85pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: 7.55pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
</span></i>52 ημέρες στη
Μπουμπουλίνας <span style="font-weight: normal;"> </span><o:p></o:p></h2>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span>Είχα συνεχώς την έγνοια τους. Την
τελευταία φορά που τις είδα, βρήκα τα κορίτσια
σε κακή κατάσταση. Απομονωμένες, άφραγκες, με στερήσεις ακόμα και
φαγητού, κλεισμένες στο σπίτι, χωρίς να πέσει πάνω τους μια ακτίνα του ήλιου.
Είχε προηγηθεί το μεγάλο χτύπημα του <i>Ρήγα
Φεραίου</i> και η ανασύνταξη της οργάνωσης άργησε να έρθει. Τους το είπα: <i> -
Βγείτε επιτέλους έξω! Πάτε μια βόλτα, να σας δει λίγο ο ήλιος! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Το κακό είναι ότι με άκουσαν. Αυτή τη
φορά, για λόγους ανεξάρτητους από εμάς, έσπασε ο διάολος το ποδάρι του. Τις
συνέλαβαν μέσα στο πλοίο για τη Σαλαμίνα! Αυτό το έμαθα αργότερα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τώρα ήμουν χαρούμενος γιατί θα πήγαινα
στο σπίτι τους πάνοπλος με όλα τα απαραίτητα καλούδια. Στη τσέπη μου είχα και
τα αναγκαία λεφτά. Όταν έφτασα στο απέναντι πεζοδρόμιο της οδού Βουλιαγμένης κοίταξα το απέναντι
παλιό σπίτι με τις εξωτερικές σκάλες και το προσυμφωνημένο σημάδι στα παραθυρόφυλλα του δωματίου δεν
υπήρχε. Έπρεπε λοιπόν να φύγω άρον- άρον
και αυτό έκανα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όμως μια σκέψη άρχισε να με βασανίζει. Μήπως το ξέχασαν; Μήπως έχουν κάποιο πρόβλημα
υγείας; Η σκέψη αυτή τριβέλιζε συνέχεια το μυαλό του. Την επόμενη εβδομάδα, την
ίδια μέρα και ώρα να ‘μαι πάλι στο απέναντι πεζοδρόμιο. Το σημάδι δεν υπήρχε κι
αυτή τη φορά. Με βάση τους στοιχειώδεις κανόνες
της παρανομίας, έπρεπε να εξαφανιστώ και μάλιστα οριστικά. Όμως
δεν ήμουν ικανός να παίξω ούτε στην αναπληρωματική ομάδα των κανόνων της
παρανομίας. Αντίθετα με κυρίευσε ένα αίσθημα έντονης ανησυχίας για την τύχη
τους. Χωρίς ευθύνη και μόνο με το αίσθημα της ανησυχίας διέσχισα τη
Βουλιαγμένης, πήγα απέναντι, ανέβηκα τα σκαλιά, άνοιξα την εξωτερική πόρτα και,
μετά κάποιους δισταγμούς, χτύπησα την πόρτα του δωματίου τους. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήμουν χαζός! Χαζός με περικεφαλαία. Ναι!
Αλλά αυτός ήμουν! Τους αλάθητους και τους
ήρωες ας τους αναζητήσατε στα μυθιστορήματα. Η πόρτα άνοιξε ακαριαία και ένα
δυνατό χέρι με τράβηξε βίαια μέσα στο δωμάτιο. Αντίκρυσα πέντε- έξι άγριες
φάτσες με πολιτική περιβολή η μια εκ των οποίων μου ήταν γνωστή και μη εξαιρετέα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο Καραπαναγιώτης! Υπεύθυνος του
Σπουδαστικού της Ασφάλειας τα χρόνια της έντονης συνδικαλιστικής μου δράσης στο Πανεπιστήμιο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: .3pt; margin-top: 0cm; mso-list: l24 level1 lfo25; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Βρε καλώς τον, βρε καλώς τον! Που ήσουν
κρυμμένος εσύ; Χρόνια έχω να σε δω! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αυτό ήταν αλήθεια. Είχε φύγει από την
Αθήνα το καλοκαίρι του 1965 και σήμερα ήταν 19 Νοεμβρίου του 1968. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: .3pt; margin-top: 0cm; mso-list: l24 level1 lfo25; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Τώρα θα τα πούμε όλα απ’ την αρχή και με τη
σειρά! </i> Σηκωτό με μπουζουριάσανε
σε ένα υπηρεσιακό αυτοκίνητο και
ντουγρού για την Μπουμπουλίνας. Εγώ, έχοντας τα πλήρως χαμένα, παρίστανα τον ψύχραιμο. Μουγγός,
αφοπλισμένος, με άδειο μυαλό, χωρίς να έχω ακόμα συνειδητοποιήσει το συμβάν. Το μυαλό σε στάση
εργασίας να αρνείται ακόμη και τη στοιχειώδη λειτουργία. Η πρώτη κρίσιμη ερώτηση: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: .3pt; margin-top: 0cm; mso-list: l24 level1 lfo25; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Πού κάθεσαι; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Είναι το πρώτο που ζητάνε από σένα. Να πάνε
να ξεσκονίσουν τα πάντα, μήπως βρούνε καμιά άλλη άκρη για να προχωρήσουν οι
συλλήψεις και στη συνέχεια να στήσουν καραούλι για το επόμενο κοροΐδο, σαν κι εμένα, που θα πέσει στη
φάκα. Ήταν τραγικό - αλλά τόσο
αληθινό - ότι στη περίπτωσή μου δεν υπήρχε απάντηση στο ερώτημα. Δεν είχα δικό
μου σπίτι. Αντί να έρχεται ο καθοδηγητής, ο Γιάννης Μπανιάς, στο δικό μου σπίτι
και να μην ξέρω τίποτε άλλο γι’ αυτόν
πήγαινα ο ίδιος στο σπίτι του Γιάννη, που ήταν σ’ ένα υπόγειο σε μια πάροδο της
Αγίου Μελετίου κοντά στη Πατησίων.
Αδιέξοδο! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ποιο σπίτι να πω; Το σπίτι του Γιάννη
Καούνη που πριν μια ώρα είχα φύγει και αυτός ετοίμαζε αμέριμνος το βραδινό
φαγητό; Πατάτες τηγανιτές μ’ αυγά; Αυτό ήταν σε ένα άλλο υπόγειο της Γενναίου
Κολοκοτρώνη στο Κουκάκι. Πριν φύγω του είχα πει: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: .3pt; margin-top: 0cm; mso-list: l24 level1 lfo25; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-style: italic;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]-->Θα
γυρίσω, να με περιμένεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Να πω το σπίτι του Δημήτρη Λογοθέτη, που
είχα σαν ασφαλή και χρήσιμη κάλυψη τον Θανάση Σκρούμπελο, σ’ ένα ακόμη υπόγειο
πίσω από την Αλεξάνδρας, κοντά στο Πεδίο του Άρεως; Ίσως, σκέφτηκα μ’ ένα
παράθυρο ελπίδας, αν έφτανα στο αμήν αυτό να ήταν μια λύση, γιατί το σπίτι
άδειαζε, όπως είχαμε αναλυτικά συζητήσει στην προηγούμενη συνάντηση, και ο
Δημήτρης ετοίμαζε την έξοδο του στο
εξωτερικό. Επιπλέον το όνομά του υπήρχε
ήδη σε προηγούμενη δικογραφία στο προηγούμενο κύμα συλλήψεων. Ίσως… <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήμουν ενήμερος και φορτωμένος με τις πληροφορίες για το τι γίνεται με
αυτούς που συλλαμβάνονται και οδηγούνται στη Μπουμπουλίνας, μεταφερμένες από
στόμα σε στόμα και άρα ίσως εξογκωμένες και τραγικές. Όταν φτάσαμε στην
Ασφάλεια, σ’ ένα γραφείο έγινε η
καταγραφή των στοιχείων της σύλληψης και χωρίς καμιά καθυστέρηση με
ανέβασαν στη ταράτσα. Πλησίαζαν πια τα μεσάνυχτα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Δεν είχα μυαλό κι ετοιμότητα να παρατηρήσω
τα κατατόπια κι έτσι δε θυμάμαι πολλά. Ένα μεγάλο δωμάτιο με σκόρπιες καρέκλες,
ένας νεροχύτης με τη βρύση του, ένα μακρύ άδειο τραπέζι και ο χαμηλός πάγκος.
Σιδερένιος σκελετός και πάνω τρία ή τέσσερα καδρόνια, ο σταυρός του μαρτυρίου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εγώ όρθιος με τη μέση μου να ακουμπάει στο
τραπέζι. Γύρω να μαζεύονται
σιγά-σιγά κάτι νταγλαράδες με φάτσες από βαριεστημένες έως αγανακτισμένες.
Βρισιές, ατμόσφαιρα χυδαία κι ανυπόφορη για το τσογλάνι που τους ξεσήκωσε από
τις καρέκλες ή που τους καθυστερεί να
πάνε στο σπίτι τους. <i>- Τι ζητάς βρε ηλίθιε, δε βλέπεις ότι όλος ο
κόσμος είναι με τον Παπαδόπουλο; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Άρχισαν τα πρώτα σκαμπίλια και οι κλωτσιές
στα καλάμια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l18 level1 lfo26; text-indent: -8.65pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Πονάς, ρε πούστη, πονάς;</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Παρότι είχα περάσει κάποιες ιστορίες στο
στρατό, τώρα αισθανόμουν άμαθος και πρωτάρης. Κρίνοντας εκ των υστέρων τα
γεγονότα, μπορεί να ισχυριστώ ότι εκείνη τη νύχτα δεν ελπίζουν ή ακόμη
περισσότερο, δεν επιδιώκουν ντε και καλά να τους τα πεις νεράκι. Είναι μια
νύχτα σωματικής προετοιμασίας για τα ψυχολογικά πειράματα των ημερών που θα
επακολουθήσουν. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ίσως εκείνη την εποχή τα τσακάλια να μην
είχαν σπουδάσει στα μεγάλα πανεπιστήμια της Ευρώπης, στην ψυχολογία του
ανθρώπου και των αντιδράσεών του, όμως λόγω της συνεχούς επαφής τους με το
«έγκλημα» είχαν «σπουδάσει» την επιστήμη. Ίσως με μια χοντροκοπιά, αλλά μην
κάνετε το λάθος και τους υποτιμάτε. Σέρνουν πίσω τους χιλιάδες περιστατικά,
σπουδές στο «πανεπιστήμιο της ζωής». Πάνω από δυο δεκαετίες από την
απελευθέρωση μέχρι τότε ήταν σε διαρκή άσκηση εξανδραποδισμού των ανθρώπων
και αποδόμησης της προσωπικότητάς τους.
Εδώ, σ’ αυτό το πανεπιστήμιο φοίτησαν και αυτές τις εμπειρίες κατείχαν. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μπουνιές στο στομάχι, να κόβεται η ανάσα,
μπουνιές στο στήθος στο πρόσωπο και συνεχείς βρισιές για ότι μπορεί να αγαπάς
και να σέβεσαι <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l18 level1 lfo26; text-indent: -8.65pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Βγάλε τα ρούχα σου τσόγλανε! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο ευτελισμός να είναι πλήρης. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Άρχισαν τα αίματα. Στα φρύδια, τη μύτη, το
στόμα, γδαρσίματα στο στήθος, τα πλευρά κι αυτός όρθιος. Αν πάει να πέσει, να
τον κρατάνε με το ζόρι όρθιο. Όμως παρόλα αυτά, φαίνεται πως υπάρχουν εντολές
και προσέχουν να μην συμβούν μόνιμες βλάβες. Ό,τι πάθεις να θεραπεύεται με τον
καιρό Έγιναν παρεκτροπές, αλλά περισσότερο θα πρέπει να ήταν ατυχήματα. Η
χούντα δεν άντεχε καραμπινάτα σκάνδαλα. Η Ευρωπαϊκή απομόνωση της κόστιζε ακριβά
και οι αμερικάνικες υπηρεσίες που τη στήριζαν συνιστούσαν μετριοπάθεια. Μη
τρελαθούμε κιόλας. Αν επιζητούσαν τον οριστικό αφανισμό μας θα είχαμε εκατόμβες
θυμάτων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Με ξάπλωσαν στον πάγκο και με έδεσαν πάνω
του. Τώρα σιωπηλοί, λες κι έχουν να τελειώσουν τη βάρδια τους, να πιάσουν τη
νόρμα που έχουν χρεωθεί. Στη φάλαγγα, αυτό με το οποίο χτυπούσαν τα πέλματα
ήταν ένα απομεινάρι σιδεροσωλήνα από μια προηγούμενη υδραυλική επισκευή. Ό,τι
όμως και να ήταν, τα πρώτα χτυπήματα, τα ένιωσα, πάνω από τη φαντασία, οδυνηρά.
Μια ηλεκτρική εκκένωση που διαπερνά τη σπονδυλική στήλη και φτάνει σαν γδούπος
στον εγκέφαλο. Υπάρχει, άραγε, κλίμακα πόνου με αντίστοιχα Ρίχτερ; Ο πόνος δε
περιγράφεται, απλώς βιώνεται. Αυτή τη φορά ούρλιαξα. Μια απελπισμένη κραυγή που
ήταν αδύνατο να απορροφηθεί από τους τοίχους και θα έφτασε φαντάζεται σχεδόν
αναλλοίωτη στις απέναντι πολυκατοικίες της Τοσίτσα. Δεν ξέρω, αλλά ο πόνος
αυτός δεν αντέχεται. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ευτυχώς μετά από κάποια χτυπήματα η
περιοχή νεκρώνεται και δεν αισθάνεσαι σχεδόν τον πόνο Μάλλον δεν έχασα εντελώς τις αισθήσεις μου, με κλειστά τα
μάτια ονειρευόμουν, ενώ οι λύκοι συνέχιζαν να ξεσχίζουν τις σάρκες μου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Θα ήταν προς το ξημέρωμα όταν με κατέβασαν
σ’ ένα δωμάτιο-κρατητήριο ορόφου και με πέταξαν πάνω σ’ ένα παλαιό κρεβάτι με
διαλυμένο στρώμα. Δίπλα σαν προσκεφάλι ένα κουβάρι, τα ρούχα μου. Η αδρεναλίνη
με κράταγε ζωντανό, σε συναγερμό και εγρήγορση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τώρα ήταν η πιο βασανιστική φάση της
περιπέτειας του στη Μπουμπουλίνας: Η αναμονή της επανάληψης. Οι λύκοι όπου να
‘ναι θα έρθουν πάλι. Ήμουν χαζός να έχω αυτή την αγωνία τότε. Στη κατάσταση που
ήμουν δεν είχαν νόημα άλλα βασανιστήρια. Όμως εδώ πιάστηκα Κώτσος, όλη η αγωνία
πήγε χαράμι. Πράγματι την άλλη μέρα δεν
άνοιξε η πόρτα του δωματίου μου. Ο οργανισμός μου έκανε την πρώτη
ανασυγκρότηση. Η επάνοδος των αισθήσεων έφερε και τους πόνους σ’ όλο το σώμα,
αλλά κυρίως στις πατούσες. Τις αισθανόμουν στραπατσαρισμένες. Ούτε πείνα, ούτε
δίψα. Μόνο η αγωνία της αναμονής. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Έπρεπε να είμαι πιο ψύχραιμος, πιο
πραγματιστής. Αλλά εκ των υστέρων όλοι τα ξέρουν. Το θέμα είναι εκεί τη στιγμή,
πάνω στη βράση, όταν κολλάει το σίδερο. Χιλιάδες σκέψεις, απανωτοί συνδυασμοί,
όμως το μυαλό του ενός ανθρώπου έχει τα όριά του. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πρώτη και κυρίαρχη σκέψη: Μην πάρω κι άλλον άνθρωπο στο λαιμό μου. Το
χτύπημα να σταματήσει εδώ. Στην άκρη του
κρεβατιού, στο εσωτερικό στήριγμα, είδα μισό ξυραφάκι <i>ΑΣΤΟΡ</i>, αφημένο, ποιος ξέρει από ποιον και πότε. Τότε καρφώθηκε στο μυαλό μου η
φαρμακερή σκέψη. Να τελειώσει τον εαυτό μου, να δώσω ένα προσωπικό τέλος στη
περιπέτεια. Με τη σκέψη αυτή ένιωσα
μια παράξενη ανακούφιση. Αν τα πράγματα ξεπερνούσαν τα όρια θα το έκανα. Θα έκοβα
τις φλέβες μου! Ξήλωσα τη φόδρα στο πάνω
μέρος του παντελονιού και το έχωσα μέσα. Δε θα το πιστέψετε. Ένα αίσθημα
ασφάλειας και ανακούφισης με κυρίευσε. Η επόμενη επαφή μαζί του ήταν αργότερα
στις φυλακές Αβέρωφ όταν ψηλαφίζοντας
τυχαία το λουρί στο παντελόνι. που φορούσα ένιωσα τη σκληράδα του. Ευτυχώς το
είχα ξεχάσει. Το πέταξα στα σκουπίδια και από ντροπή δε το είπα σε
κανέναν. Τη δεύτερη μέρα σηκώθηκα
καθιστός κι έβαλα το παντελόνι και το πουκάμισο. Προς το απόγευμα μπήκε στο
δωμάτιο ένας νεαρός αστυφύλακας με ένα πιάτο φαγητό και ένα ποτήρι νερό. Το
καταβρόχθισα μέχρι κεραίας. Τι πλάσμα είναι τέλος πάντων ο άνθρωπος! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 3.05pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Οι μέρες περνούσαν,
χωρίς τη συγκλονιστική εξέλιξη. Η γνωστή αναμονή, καταλαγιασμένη λίγο,
με συντρόφευε συνεχώς. Ένα πρωί άνοιξε απότομα η πόρτα και ο επισκέπτης έβαλε
μέσα μόνο το κεφάλι του και μου έριξε ένα έντονο εξεταστικό βλέμμα. Είπε: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .3pt; mso-list: l13 level1 lfo27;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Είμαι ο
Μάλλιος. Εμείς οι δυο θα τα ξαναπούμε! </i> Δεν τον είχα γνωρίσει προηγουμένως. Την
άλλη μέρα το μεσημέρι μπήκε στο δωμάτιο μια γνωστή μου φάτσα, ο λοχαγός της <i>ΕΣΑ</i> Μπάμπαλης. Με αυτόν είχαν συναντηθεί
οι δρόμοι μας και παλαιότερα <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: .3pt; margin-top: 0cm; mso-list: l13 level1 lfo27;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><i>Θα σε
μεταφέρουμε στην ΕΣΑ Λευτεράκο . Να είσαι έτοιμος.</i> Αυτά ήταν δυο χαρακτηριστικά επεισόδια
που θυμάται. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Και οι δυο έχουν λιώσει, από χρόνια, στους
τάφους τους. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Φρόντισαν γι’ αυτό μερικοί
αυτόκλητοι και αμετροεπείς <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">«δικαστές και δήμιοι» - που
αυτοδιορίστηκαν ως οι εκτελεστές των επιθυμιών των λαϊκών μαζών - χάνοντας την
αίσθηση ότι αμαυρώνουν με αυτόν τον τρόπο τους, χρόνων αγώνες κάποιων άλλων. Το
χειρότερο όλων είναι ότι καταμετρώνται ως αριστεροί, κάτι που με φέρνει σε
αφάνταστα δύσκολη θέση. Πότε ιστορικά τα «αντίποινα» και οι «εκδικήσεις» έλυσαν
προβλήματα; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Θα πω καθαρά και ξάστερα την άποψή
μου: Τα θεωρώ εγκλήματα καθαρού ποινικού
χαρακτήρα που προξένησαν ποικίλες και σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στους αγώνες
του λαού για μια καλύτερη κοινωνία, για
μια καλύτερη πατρίδα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><i> Όχι!
Όχι! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μου είναι ξένοι και ανεπιθύμητοι.
Βρίσκονται σε άλλη όχθη από μένα. Ισχυρίζονται ότι ανήκουν στην Αριστερά. Τότε
για τον εαυτό μου πρέπει να βρω έναν
άλλο προσδιορισμό. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Είμαι ένας ανήσυχος πολίτης, που αγαπά
τον τόπο και το λαό που ζει σ’ αυτόν, σέβεται την πολυτάραχη ιστορία του και
θέλει να βοηθήσει για να καλυτερέψουν τα πράγματα. Η δική μου εμπειρία και η
ανάγνωση της ιστορίας μας δείχνει ότι θαύματα δεν γίνονται. Ούτε ριζικές
ανατροπές του σκηνικού. Η πορεία διαδραματίζεται βήμα-βήμα, με αγκομαχητά στην
ανηφόρα, κατρακυλίσματα προς τα πίσω και πάλι κυνηγητό προς τα εμπρός. Μου
αρκεί ο τελικός απολογισμός να είναι θετικός.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Πέρασαν δυο-τρεις
μέρες χωρίς κάτι το ιδιαίτερο. Σαν να με ξέχασαν. Προς το βράδυ δυο νεαροί
αστυφύλακες μου είπαν: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 18.0pt;">-<span style="font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i>Μεταφέρεσαι
στο υπόγειο! Βάλε τα παπούτσια σου! </i> Μια κουβέντα είναι αυτή. Οι πληγές στις
πατούσες, που ήταν και οι πιο σοβαρές, μόλις είχαν αρχίσει να φτιάχνουν τα
πρώτα μαλακά καύκαλα. Ποια παπούτσια; Με τις κάλτσες εγώ, κατεβήκαμε μέχρι τα
κελιά του υπογείου. Αργότερα μπόρεσα να εξηγήσω το λόγο της βιαστικής
μεταφοράς… <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η Ασφάλεια είχε κάνει νέο χτύπημα. Ήταν
υπόθεση του Γρηγόρη Φαράκου. Στο δωμάτιο μου «φιλοξενήθηκε» στη συνέχεια ο
Γρηγόρης. Το νέο μου κελί ήταν ένα παραλληλόγραμμο 2 επί 1,5 με τσιμεντένιο
βρώμικο δάπεδο και σε μια γωνιά του ένα σπάραγμα κουβέρτας που έζεχνε από
παλαιές μυρωδιές αίματος και κατρουλιών. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μια νέα φάση άρχιζε. Δεν είχα τις αγωνίες
των πρώτων ημερών και είχα κατασταλάξει
στο τι θα ισχυριστώ. Ανέλπιστη βοήθεια ήταν η απασχόλησή τους με τη νέα
πολυάριθμη υπόθεση. Άρχισε η ρουτίνα του
που κυλούσε αργά και βασανιστικά. Έπρεπε με κάτι να γεμίζω το χρόνο,
πέρα από την αναπόληση στιγμών του παρελθόντος. Ανακάλυψα έναν νέο τρόπο να
περνάει ο χρόνος. Δυστυχώς, μολύβι και χαρτί δεν υπήρχε περίπτωση να έχω στη
διάθεσή μου. Η κουβέρτα ξέφτιζε εύκολα
κι έβγαζα κλωστές και νήματα διαφόρων μεγεθών, τις έκοβα σε ένα μετρημένο
σταθερό μήκος και προσπαθούσα στο κάθε κομμάτι να κάνω τους περισσότερους, κατά
το δυνατόν, κόμπους. Ογδόντα πέντε, ενενήντα δυο, εκατό τρεις. Αγώνας για νέο ρεκόρ. Όλα για να ξεχνιέμαι
και να περνάει ο χρόνος. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μας έφερναν φαγητό και νερό και κατάλαβα
ότι στο υπόγειο ήταν πολλοί. Τα διπλανά κελιά θα ήταν γεμάτα. Με κυρίευσε
η ανάγκη της επικοινωνίας με τους συμπάσχοντες.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Να φωνάξεις δυνατά δε γινόταν. Είχε
διαβάσει παλαιότερα τα βιβλία του Άρθουρ Κέσλερ: <i>Το Μηδέν και το Άπειρο</i> και <i>Ο
Κομισάριος κι ο Γιόγκι</i>. Δε θυμάται καλά
σε ποιο περιέγραφε ένα τρόπο επικοινωνίας του τραγικού του ήρωα μέσω
ενός ηχητικού αλφάβητου. Χωρίζεις το αλφάβητο σε ομάδες, εδώ τέσσερις. Η πρώτη
ομάδα προσδιορίζεται μ’ έναν χτύπο, η δεύτερη με δυο κ.ο.κ. Η κάθε ομάδα
επομένως έχει έξι γράμματα και προσδιορίζονται από τους αντίστοιχους ήχους. Το
μυαλό ακόμη νεανικό και σε αναγκαστική εγρήγορση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Άρχισα από τη μια πλευρά. Το χτύπημα του
αλφάβητου μια φορά, δυο φορές, δέκα. Σιγά και από την εσωτερική πλευρά του
τοίχου. Αναπάντεχα μου ήρθε η απάντηση. Δηλαδή ο διπλανός κρατούμενος κατάλαβε
το αλφάβητο. Άρχισε έτσι η συνεννόηση. Ήταν ένα νέο παιδί, σαν και μένα,
τραπεζικός υπάλληλος, ο Βαγγέλης από τον Πειραιά. Τα περισσότερα τα ξέρω εκ των
υστέρων, αφού υπήρξα με αυτόν συγκρατούμενος στις φυλακές Αβέρωφ και
Κορυδαλλού. Ο Βαγγέλης είχε λογοτεχνικές ανησυχίες και μέσα στη φυλακή έγραψε
ένα μεγάλο ποίημα που αναφέρεται αναλυτικά σ’ αυτό το γεγονός. Από την άλλη πλευρά ήταν ο Γιάννης, ένα
γνωστό στέλεχος του ΚΚΕ. Επί τρεις μέρες χτυπούσα το αλφάβητο στον τοίχο χωρίς
ανταπόκριση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όταν επιτέλους το στέλεχος κατάλαβε το
αλφάβητο η πρώτη ερώτηση του ήταν με ποια οργάνωση πιάστηκα. Όταν απάντησα <i>Ρήγας Φεραίος</i>, έπεσε του τάφου η σιωπή. Καμιά απάντηση και
συνέχεια όλες τις υπόλοιπες μέρες. Ήμουν βλέπεις ένας από τους «αναθεωρητές».
Στη συνέχεια έζησα και με αυτόν επίσης χρόνια μαζί στη φυλακή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κάποια στιγμή ήρθε η ώρα να κάνω τη
προσωπική μου κατάθεση. Δέχτηκα τη συμμετοχή μου στην οργάνωση του <i>Ρήγα Φεραίου,</i> δέχτηκα ότι καθοδηγούσα τα δυο κορίτσια, την
Πόπη και την Μαργαρίτα, δέχτηκα ότι με φιλοξενούσε ο Δημήτρης και ότι
καθοδηγητής μου ήταν ο Γιάννης. Μπανιάς
Έτσι το νέο πρόσωπο που έβαλα σε δικογραφία ήταν ο Γιάννης. Ευτυχώς όμως
όταν εκτάκτως μου έγινε μεταγωγή στη Λάρισα να δικαστώ στο τοπικό έκτακτο
Στρατοδικείο ο Γιάννης, παρών κι αυτός στη δίκη, αθωώθηκε. Είχε συλληφθεί από ανεξάρτητους
λόγους, σε χτύπημα άλλου κλάδου της οργάνωσης του ΠΑΜ λίγο πριν τη δίκη. Δυστυχώς , δεν απόκτησε την ελευθερία του,
αφού στάλθηκε κατευθείαν εξορία στο νησί
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πλησίαζαν τα Χριστούγεννα και εγώ στο κελί
μόνος, απομονωμένος με πληγές που επιτέλους βρίσκονταν στο τελευταίο στάδιο της
ίασης, βρώμικος, άπλυτος για ένα μήνα και κάτι παραπάνω. Η Ντόρα μου είχε
στείλει καθαρά εσώρουχα και έλιωνα για
ένα μπάνιο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ένας νέος αστυφύλακας, που έχει βάρδια τη
νύχτα ,κάθε τόσο άνοιγε το παραθυράκι για να μας έχει υπό έλεγχο. Παίρνω το θάρρος και του πετάω: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l26 level1 lfo28; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Σε παρακαλώ, να κάνω ένα μπάνιο! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l26 level1 lfo28; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Δε μπορώ να βοηθήσω, απαγορεύεται! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l26 level1 lfo28; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Σε παρακαλώ, Άγιες Μέρες είναι και βρωμάω! </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Δεν είπε τίποτα. Όταν, μετά δυο μέρες ήταν
πάλι υπηρεσία, κάποια στιγμή άνοιξε την πόρτα και με προφανή ανησυχία μου είπε:
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 8.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l26 level1 lfo28; text-indent: -8.5pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]--><i>Γρήγορα! .. Γρήγορα!</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήταν ένα ντουζ με παγωμένο νερό, αλλά
προσωπικά μετά τις τόσες μέρες απλυσιάς, ένιωσα μια ευχαρίστηση λες και ήταν
σάουνα. Οι υπόλοιπες μέρες ήταν μέρες
γραφειοκρατικής αναμονής. Την ημέρα του Αη Γιάννη, 1969 πια, έφτασα στις
φυλακές Αβέρωφ γεμάτος με παράξενα και ανάμεικτα συναισθήματα ανάμεσα σε αγαπημένους φίλους,
συντρόφους των φοιτητικών και νεολαιίστικων αγώνων στα προδικτατορικά χρόνια.
Είχα να τους δω από το 1965. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κατά τη μεταγωγή του από την Ασφάλεια στη
φυλακή έγινε ένα ωφέλιμο για μένα γραφειοκρατικό λάθος. Ο υπάλληλος που μου
έδωσε τα προσωπικά είδη που κατασχέθηκαν
τη στιγμή της σύλληψης - δηλαδή το απολυτήριο του στρατού με τη κακή διαγωγή, το λουρί του
παντελονιού, τα γυαλιά μυωπίας - μου έδωσε «καθ’ υπέρβασιν», όπως
ειπώθηκε, και τα χρήματα που είχα επάνω
μου, 8.500 δρχ., ποσό σεβαστό για τα μέτρα της εποχής. Κανονικά, σύμφωνα με την
Αστυνομία πάντα, αυτό έπρεπε να κατασχεθεί. Όταν μετά από λίγες μέρες
συνειδητοποίησαν το λάθος, ήρθε άρον-άρον αξιωματικός της Ασφάλειας στη φυλακή
να τα πάρει. Όμως αυτά δεν τα βρήκαν στον πρόχειρο έλεγχο που μου έγινε κατά
την εισαγωγή μου στη φυλακή κι όταν με ρώτησε ο αξιωματικός έκανα τον ανήξερο.
Τα χρήματα είχαν ήδη κάνει φτερά, γυρνώντας στον αρχικό τους κάτοχο. Έπρεπε να
δικαιολογήσουν την έλλειψή τους ή να τα πληρώσουν οι ίδιοι. Έγραψαν ένα χαρτί ότι τα χρήματα ήταν δικά μου, από
την τρίμηνη απασχόλησή μου, ως φορτοεκφορτωτής στην αποθήκη της Ζίμενς, κάτι
που ήταν κι ο μόνιμος ισχυρισμός μου στη διάρκεια των ανακρίσεων. Άλλωστε ένα
μέρος των χρημάτων ήταν πράγματι απ’ αυτήν την πηγή. Αυτό το χαρτί το υπόγραψα.
Είχαν συμπληρωθεί, από τη μέρα της σύλληψης μέχρι τη μεταγωγή μου στις φυλακές
Αβέρωφ 52 ολόκληρες μέρες. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μετά από τόσα χρόνια που πέρασαν, εκ των
υστέρων, αναρωτιέσαι και λες τι είναι αυτό που σε κρατάει όρθιο και αξιοπρεπή.
Τα πολιτικά σου πιστεύω, η ιδεολογία σου, το όραμα της ιδανικής για σένα
κοινωνίας; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 2.9pt; margin-left: .5pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm;"> Αυτά μέσα του
ήταν τόσο θολά κι αμορφοποίητα. Υπήρχαν σίγουρα τάσεις, ροπές, αλλά όχι
συγκεκριμένα σχήματα και αντίστοιχες δομές. Μόνο ακούσματα για μια ιδεολογία
και πασαλείμματα αναγνώσεων από τα πρωτότυπα. Πρέπει, εδώ που ξεγυμνώνω τη ψυχή
μου, να ομολογήσει κάτι. Όταν διάβασα το
πρώτο μαρξιστικό βιβλίο δεν εντυπωσιάστηκα, αλλά και δεν κατάλαβα πολλά.
Δεν έβαλα όμως στη φάση αυτή το αναπόφευκτο ερώτημα: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: 18.5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">-<span style="font-family: "Arial",sans-serif; mso-fareast-font-family: Arial;"> </span><i>Μήπως δε φταίω μόνο εγώ; </i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 0cm; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; text-indent: 3.6pt;">
Αργότερα όταν, για λόγους δικούς μου, έχοντας σπουδάσει Φυσική και
γνωρίζοντας την αξία και το μέγεθος του Αυστριακού φυσικού Μαχ, απαλλαγμένος
από τις αρχικές προκαταλήψεις, διάβασα, για δικούς μου ερευνητικούς λόγους, το
βιβλίο του Λένιν «Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός» κατέληξα
στο «βλάσφημο» συμπέρασμα ότι είναι ένας λίβελος πολεμικού χαρακτήρα
γραμμένος στο πόδι. Η αλήθεια, τελικά, είναι κάπου στη μέση. Όταν γράφτηκε το
βιβλίο ικανοποιούσε μια σκοπιμότητα της συγκυρίας και της πολιτικής διαπάλης.
Δεν επιτρέπεται με τη σημερινή ματιά, την ασφάλεια της σύγχρονης κοινωνίας να
κρίνεις, «ελαφρά τη καρδία », συμβάντα πριν από εκατό χρόνια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μήπως με στήριζε το μίσος απέναντι στους
ανθρώπους, που με αντιμετώπισαν σαν μια ιδιότυπη περίπτωση «ασυμφωνίας με το
μέσο όρο» για να αποσπάσουν από μένα αυτό που εκ των προτέρων ήθελαν
χρησιμοποιώντας απάνθρωπες «τεχνικές βίας»; <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όχι!
Όχι! Πιστέψτε με! Το αίσθημα του
μίσους ίσως να μου είναι άγνωστο. Θυμώνω, εξοργίζομαι, μου έρχεται να σκοτώσω, αλλά αυτές οι επιθυμίες είναι
στιγμιαία αδικήματα. Μετά από λίγο τα ‘χει πάρει το ποτάμι. Μένει μόνο μια ασυνείδητη
αντιπάθεια, μια τάση αποφυγής ίδιων καταστάσεων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Περισσότερο κλίνω στις προσωπικές ενοχές, που δημιουργούνται από τη
«χριστιανική παράδοση της αμαρτίας» απέναντι σε φίλους, συντρόφους στη κοινή
προσπάθεια. Τι θα πουν οι φίλοι, τι
θα πουν οι άλλοι, αλλά και το
σπουδαιότερο, πως θα μπορέσω να συμβιώσω με τον ίδιο μου τον εαυτό στη
συνέχεια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Δε ξέρω τελικά πιο είναι πλήρως το σωστό.
Αυτό νιώθω σήμερα και αυτό γράφω. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ήδη και πριν τη σύλληψη μου ήμουν σε
απόγνωση. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αφελώς
αναρωτιόμουν: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"> - <i>Πως γίνεται να συνεχίζεται απτόητη η ζωή;
Εδώ έχουμε κατάλυση των θεσμών!</i> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όμως, αναρωτιέμαι, μπορούσε να γίνει και
διαφορετικά; Να σταματήσουν οι
ταφές στα νεκροταφεία, οι γέννες στα μαιευτήρια, οι γάμοι στις εκκλησίες, τα
γλέντια στις επετείους, τα φλερτάκια στα
θρανία, οι έρωτες στις γειτονιές, οι κρυφοί αναστεναγμοί στα απόμερα μέρη; Δε γίνεται!
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Κάθε πρωί οι δρόμοι θα γεμίζουν, θα
ανοίγουν τα μαγαζιά, θα γίνονται όλων των ειδών τα αλισιβερίσια, το βράδυ θα
γεμίζουν τα σινεμά, στις κρεβατοκάμαρες θα γίνονται νέοι κόμποι στο κομποσκοίνι
της ζωής. Η ζωή δε έχει άλλη επιλογή από τη συνέχισή της. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εγώ ήμουν εκείνος που ονειροβατούσε! Αυτό
είναι σίγουρο. Όμως να σας πω κάτι; Οι ψευδαισθήσεις είναι αναπόσπαστο μέρος
της ζωής. Οι αναμνήσεις του ανθρώπου είναι ένα σύνθετο οικοδόμημα από αληθινά
γεγονότα, ανεκπλήρωτες επιθυμίες και
ψευδαισθήσεις που προς στιγμή θεωρήθηκαν γεγονότα. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.5pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.45pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.5pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<h1 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 4.45pt; margin-right: 4.2pt; margin-top: 0cm;">Κεφάλαιο 7<sup>ο</sup> <o:p></o:p></h1>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0cm 5.5pt; text-indent: 0cm;"><b>Περιστατικά και καταστάσεις από τα
χρόνια του εγκλεισμού </b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 10.15pt; text-indent: 0cm;"><b><i> </i></b><o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Φυλακές Αβέρωφ <o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 11.75pt; text-indent: 0cm;"><b><i><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></i></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στις φυλακές Αβέρωφ πήγα αρχές Ιανουαρίου
1969. Για την πενταετία της φυλάκισής
μου έχω εδώ και λίγα χρόνια γράψει ένα κείμενο επιλεκτικών αναμνήσεων,
δημοσιευμένο στην σελίδα της ΕΜΙΑΝ. Διευκρινίζω ότι το κύριο κομμάτι του χρόνου
της φυλάκισής μου ανήκει στην επόμενη δεκαετία. Έτσι εδώ θα αρκεστώ μόνο σε
μερικές σύντομες αναφορές. Σήμερα τα κτίρια αυτών των φυλακών έχουν από
δεκαετίες γκρεμιστεί και στη θέση τους έχουν χτιστεί τα δικαστήρια με πρόσοψη
στην λεωφόρο Αλεξάνδρας, το κτίριο
του Άρειου Πάγου. Αυτές οι φυλακές χτίστηκαν με τη γενναία
χορηγία του Γεωργίου Αβέρωφ. Ο εθνικός ευεργέτης <i>Γεώργιος Αβέρωφ</i>, πραγματιστής και άνθρωπος της εποχής του, έδωσε
άφθονα χρήματα στην πατρίδα για τις αναγκαίες και πρωτογενείς επενδύσεις:
Εκπαίδευση, εξοπλισμός του στρατεύματος, Ολυμπιακοί αγώνες, αλλά και οι
απαραίτητες, σε μια οργανωμένη πολιτεία, σωφρονιστικές φυλακές. Βεβαίως πίστευε
ότι σ’ αυτές θα φυλακίζονταν άνθρωποι που είχαν υποπέσει σε εγκληματικά
παραπτώματα με μοναδικό σκοπό τον σωφρονισμό και την τελική επανένταξή τους
στην κοινωνία. Πού να φανταστεί ο άνθρωπος ότι μετά από πολλές δεκαετίες αυτές
οι φυλακές θα γίνονταν τόποι εγκλεισμού κι αιχμαλωσίας ανθρώπων που αγωνίστηκαν
για να υπερασπίσουν τα αυτονόητα δικαιώματα των μελών μιας πολιτείας από άτομα
που σφετερίστηκαν τη δύναμη τους και κατέλαβαν παράνομα την εξουσία. Αλήθεια,
ποια θα ήταν η αντίδραση του; Βέβαια, στη διάρκεια της ζωής των φυλακών και
παλαιότερα χρησιμοποιήθηκαν για
παρόμοιους σκοπούς. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Για πολλούς πρακτικούς λόγους ασφαλείας τους πολιτικούς
κρατούμενους οι συνταγματάρχες της
χούντας, μας είχαν απομονωμένους από
τους λεγόμενους ποινικούς. Μας είχαν στοιβάξει στο επονομαζόμενο Εφηβείον<i>, </i>δηλαδή τον ειδικό χώρο που είχε αρχικά
προβλεφθεί για αναμορφωτήριο των νέων που θα παρουσίαζαν κάποια αποκλίνουσα
συμπεριφορά. Αυτό βρισκόταν στην πίσω πλευρά των φυλακών. Τη μέρα που πήγα στις φυλακές εγκαινίασα
τον δεύτερο όροφο του Εφηβείου που μέχρι τότε ήταν άδειος. Βέβαια σε λίγους
μήνες με νέες συλλήψεις και προσαγωγές φισκάρισε κι αυτός. Σε κάθε κελί, που
ήταν μικρό κι αφιλόξενο, κοιμόντουσαν δυο κρατούμενοι, οπότε υπήρχε κάποιο
φυσιολογικό στρίμωγμα. Η δυσκολία η μεγάλη ήταν τις νύχτες, όταν τα κελιά ήταν
κλειδωμένα και οι φυσικές ανάγκες, εφόσον δεν έπαιρναν αναβολή, έπρεπε να
ικανοποιούνται μέσα στο κελί. Κάθε κελί διέθετε μια βούτα, δηλαδή ένα παιδικό
γκιογκιό, κοινό για τους δυο ενοίκους του κελιού. Η αμοιβαία κατανόηση ήταν η
μόνη διέξοδος που υπήρχε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όσο έμεινα στου Αβέρωφ συγκατοίκησα με δυο
άτομα. Αρχικά με τον <i>Γιώργο Παυλόπουλο</i>,
έναν νέο άνθρωπο από τον Πειραιά, τραπεζικό υπάλληλο, που είχε συλληφθεί την
ίδια περίοδο με μένα και μάλιστα βρεθήκαμε σε διπλανά κελιά στα μπουντρούμια
της Μπουμπουλίνας. Αλλού έχω περιγράψει πώς ήρθα σε συνθηματική επαφή μαζί του,
μέσω ηχητικού αλφαβήτου εκεί κάτω. Είχε συλληφθεί με την υπόθεση του <i>Γρηγόρη Φαράκου</i>. Δεύτερος ήταν ο <i>Τάκης Παπαγεωργίου</i>, ένας ωραίος τύπος
από την Πάτρα, που είχε την εμπειρία από τα βάσανα των φυλακών, αφού είχε
διατελέσει πολιτικός κρατούμενος για πολλά χρόνια και στη δύσκολη και σκοτεινή
φάση μετά την απελευθέρωση. Αυτός μου εξομολογήθηκε για εκείνη την περίοδο τις
δραματικές περιπέτειες που πέρασαν οι πολιτικοί κρατούμενοι τότε και που τώρα
ευτυχώς δεν υπήρχαν. Τόσο από τους ανθρωποφύλακες, όσο και από τους
συγκρατούμενους τους. Ναι! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όσο κι αν φαίνεται υπερβολικό, ο άνθρωπος
είναι ένα από τα πιο προσαρμοστικά ζώα που υπάρχουν στη φύση. Το πρωί με το
άνοιγμα των κελιών έβλεπες τους κρατουμένους να μεταφέρουν βιαστικά στις
τουαλέτες του ισογείου τις βούτες για άδειασμα και ο απαραίτητος συνωστισμός
μετά το αναγκαστικό κράτημα των περισσοτέρων. Όταν αργότερα μεταφερθήκαμε στις
φυλακές του Κορυδαλλού το πρόβλημα αυτό λύθηκε, γιατί οι συνθήκες εκεί ήταν πιο
ανθρώπινες, αφού σε κάθε, σχετικά άνετο, κελί ήταν ένας κρατούμενος και το
καθένα από αυτά διέθετε δική του ανοιχτή ατομική τουαλέτα. Στη φυλακή, από την πλευρά των
κρατουμένων, υπήρχε διπλή εξουσία. Πρώτα ήταν η επίσημη, αυτή που εκπροσωπούσε
τους φυλακισμένους στη διεύθυνση των φυλακών και στους δεσμοφύλακες. Αυτός ήταν
ο «Δήμαρχος», που στις φυλακές Αβέρωφ ήταν ο πολυμήχανος και τετραπέρατος, τώρα
πια αείμνηστος, <i>Χρήστος Παπαγιαννάκης</i>. Άνθρωπος με ιδιαίτερη ικανότητα στο χειρισμό
ατόμων και καταστάσεων. Πειραιώτης, αυθεντικό παιδί της αγοράς, μετέφερε την εμπειρία της ζωής
και της πιάτσας κι έφερνε με άριστο τρόπο σε πέρας το έργο του. Είναι αυτός που
είδε στις φυλακές την αποστολή των αντιπροσώπων του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού
και μ’ έναν μαγικό σχεδόν τρόπο κατόρθωσε να παραδώσει στα χέρια τους τις
ενυπόγραφες καταγγελίες των βασανιστηρίων που πέρασαν οι κρατούμενοι στη
διάρκεια της κράτησής τους από την <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">Ασφάλεια και το ανακριτικό τμήμα
του ΕΑΤ-ΕΣΑ. Πέρα από την επίσημη ηγεσία, υπήρχε και η παράνομη κομματική
ηγεσία, το λεγόμενο «γραφείο» της φυλακής που απαρτιζόταν, αν θυμάμαι καλά, από
πέντε άτομα, που εκλέγονταν με κάποια διαδικασία και το οποίο στην ουσία
αποφάσιζε για τα πάντα. Ο «Δήμαρχος» ήταν στην πραγματικότητα ο αχυράνθρωπος
πίσω από τον οποίο βρισκόταν η πολιτική καθοδήγηση, αλλά στην περίπτωση του
Χρήστου, λόγω των ικανοτήτων του, αυτή η τυπική εξουσία γινόταν εκ των
πραγμάτων πολλές φορές και ουσιαστική. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στο Εφηβείον το προαύλιο ήταν
περιορισμένο. Ένας στενόμακρος διάδρομος κατά μήκος της πρόσοψης, εκεί όπου
συνωστίζονταν οι κρατούμενοι κατά τις ελεύθερες ώρες, ιδιαίτερα το πρωί μετά το
άνοιγμα των κελιών. Όλα αυτά, αφού είχε προηγηθεί ο αναγκαίος χρόνος για τη
διεκπεραίωση των καθημερινών αναγκών καθαριότητας και του σύντομου πρωινού.
Μετά από τόσες ώρες αναγκαστικής ακινησίας μέσα στα κελιά όλοι ένιωθαν την
ανάγκη για λίγη κίνηση και περπάτημα. Κάποιοι έκαναν επιτόπια σουηδική
γυμναστική αλλά οι περισσότεροι επιδίδονταν στις γρήγορες και βιαστικές βόλτες
κατά μήκος της αυλής, που προσφυώς- άγνωστο σε μένα από ποιον - ονομάστηκαν, <i>οι μοβόρικες </i>και αυτό το όνομα τους
έμεινε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Βαθιά στη μνήμη μου μένει η καθημερινή
εικόνα δυο συγκρατουμένων μας τροτσκιστών. Το δίδυμο, ο ψηλός κι ο κοντός, που
περπατούσαν με γρήγορο βήμα ασταμάτητα πάνω- κάτω συζητώντας με ένταση και
χειρονομίες όλα τα «θεωρητικά προβλήματα της επανάστασης». Η σημαντική
ανισότητα στο μπόι και η αναπόφευκτη διαφορά στο διασκελισμό τους, δημιουργούσε
μια ενδιαφέρουσα και συγχρόνως ρομαντική εικόνα να βλέπεις τα βιαστικά βήματα
του κοντού να προσπαθούν να συγχρονιστούν με τα μεγάλα βήματα του ψηλού. Όμως η
καθημερινή επανάληψη είχε, λόγω συνήθειας, πετύχει έναν συγχρονισμό και μια
συμπαθητική τελικά εικόνα. <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.35pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Τον Μάιο του 1969, μαζί μ’ άλλους
συγκρατούμενους μεταφερθήκαμε αρκετοί, χωρίς καμιά προηγούμενη ειδοποίηση, στις
φυλακές της Λάρισας, όπου, με συνοπτικές διαδικασίες από το έκτακτο τοπικό
στρατοδικείο, μας μοιράστηκαν δεκάδες χρόνια φυλάκισης. Δεν μπορώ να ξέρω τη
σκοπιμότητα αυτής της έκτακτης μεταφοράς. Η μόνη εικασία που μπορώ να κάνω
είναι ότι αυτή η μετακίνηση είχε σκοπό να αποσυμφορήσει το πλήθος των υποθέσεων
που εκκρεμούσαν εκείνο το διάστημα στο Έκτακτο Στρατοδικείο της Αθήνας. Ας σημειωθεί ότι όλες οι δικαζόμενες
υποθέσεις δεν είχαν καμία σχέση με το νομό της Λάρισας. Μπροστά σ’ ένα αδιάφορο
έως εχθρικό ακροατήριο, που απαρτιζόταν κυρίως από χωροφύλακες κι ολιγάριθμους
συγγενείς «δώσαμε την καταδικασμένη από την αρχή μάχη» υπεράσπισης των αρχών μας, αφού το
κατηγορητήριο δεν εμπεριείχε «νόμιμα αδικήματα» <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Απλώς, για ιστορικούς μόνο λόγους, στη
θέση αυτή θέλω ν’ αναφέρω ότι εισαγγελέας στο Έκτακτο Στρατοδικείο της Λάρισας
ήταν ο εισαγγελέας των τακτικών πολιτικών δικαστηρίων της επαρχιακής αυτής
πόλης<i>, Βασίλειος Παππάς</i>, που είχε
επιστρατευθεί γι’ αυτόν ακριβώς το σκοπό. Μετά την κατάρρευση της χούντας ο
ίδιος, που τώρα υπηρετούσε στην Αθήνα, ήταν εκείνος που έκανε τις ανακρίσεις
και συνέταξε το κατηγορητήριο των ένοχων
στρατιωτικών για τις δολοφονίες στα γεγονότα του Πολυτεχνείου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πώς τα φέρνει η μοίρα, καλέ μου άνθρωπε, κι
αλλάζει τους ρόλους στη ζωή! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στην φυλακή κατά τη διάρκεια της επταετίας
υπήρχε, από μια χρονολογία και μετά, μια ακόμη ιδιομορφία. Η διάσπαση του ΚΚΕ δημιούργησε
δυο τουλάχιστον κέντρα εξουσίας. Βεβαίως στην περίπτωση των φυλακισμένων της
χούντας, πλειοψηφούν ρεύμα ήταν αυτό που ακολουθούσε τη γραμμή της ανανεωτικής
Αριστεράς, του «γραφείου εσωτερικού». Η δεύτερη ομάδα ήταν αυτοί που
ακολουθούσαν την επίσημη ηγεσία του κόμματος, που ήταν λιγότεροι και μέσα στη
σκληρή κομματική διαπάλη τους διακρίναμε με το όνομα: <i>Οι δωδεκαδικοί,</i> δηλαδή αυτή που ακολουθούσαν τις αποφάσεις της 12<sup>ης</sup>
Ολομέλειας. Σήμερα, όλα αυτά ακούγονται λίγο γραφικά αλλά τότε, για τους ενδιαφερόμενους,
είχαν τη σημασία τους και αυτή δεν ήταν αμελητέα ή τουλάχιστον έτσι
νιώθανε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Είναι δίκαιο να ειπωθεί ότι υπήρχαν κι
άλλες ολιγομελείς ομάδες κρατουμένων, όπως οι τροτσκιστές και πολλοί που δεν
ανήκαν σε καμιά από όλες τις προηγούμενες κατηγορίες. Οι τελευταίοι πλήθαιναν
καθώς περνούσε ο χρόνος, φυσικό αποτέλεσμα της απογοήτευσης που αυξανόταν από
την αδυναμία των πολιτικών να δώσουν ένα όραμα διεξόδου από το αδιέξοδο. Θα
ήταν άδικό και ελλιπές να μην αναφέρω δυο ακόμα ειδικές περιπτώσεις. Καταρχήν
τους δυο Γιώργηδες που είχαν φυλακιστεί πριν τη δικτατορία για ποινικά
αδικήματα, που είχαν σχέση με τα προβλήματα τιμής και ταλάνιζαν ιδιαίτερα
κάποιες περιοχές της επαρχίας. Μέσα στη φυλακή από νωρίς είχαν «περάσει» με
τους πολιτικούς κρατούμενους, ευθυγραμμιζόμενοι και με τη μοίρα τους. Το ίδιο
συνεχίστηκε και μετά, στη διάρκεια της χούντας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Μετά ήταν η ομάδα των «κατασκόπων», γύρω
στα 7-8 άτομα καταδικασμένοι σε πολύχρονες φυλακίσεις, όμηροι της αγριότητας
του καθεστώτος που νίκησε στον εμφύλιο, αλλά και θύματα της άφρονης κι
αδιέξοδης πολιτικής της ηγεσίας του ΚΚΕ, που έστελνε, άνευ ουσιαστικού λόγου
και αιτίας, ανθρώπους κατευθείαν στο στόμα του λύκου. Πέρα από τις αρνητικές
επιπτώσεις που τα συμβάντα αυτά είχαν στο γενικό πολιτικό σκηνικό, γιατί
διατηρούσαν την ένταση και τον εκφοβισμό, γίνονταν η δικαιολογητική βάση για τη
συνέχιση των διωγμών. Αυτή η πολιτική του κόμματος ήταν βούτυρο στο ψωμί των
πιο αντιδραστικών κύκλων και αυτοί την εκμεταλλεύθηκαν δεόντως. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εν είδει παρενθέσεως, πρέπει να καταγράψω
την απουσία μελετών, μέσα στον ωκεανό των σελίδων που ήδη έχουν γραφτεί για τα
σχετικά θέματα, την ευκολία με την οποία η Ασφάλεια ήταν σχεδόν πάντα ενήμερη
για τις αποστολές στελεχών του κόμματος από το Βουκουρέστι, και όποτε της ήταν
πολιτικά χρήσιμο έκανε το κατάλληλο χτύπημα. Υπάρχει εδώ ψωμί! <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Επειδή την κύρια περιγραφή της ζωής στη φυλακή την παραπέμπω στην
αφήγηση της επόμενης δεκαετίας, θα αρκεστώ εδώ σε μερικές γενικές παρατηρήσεις
κλίματος και ιδιαίτερων καταστάσεων. Μέσα στη φυλακή, εγώ τουλάχιστον, δε
συνάντησα, ούτε άκουσα περίπτωση συνέχισης των βασανιστηρίων και
κακομεταχείρισης των κρατουμένων πέρα από το αντικειμενικό βασανιστήριο του
αποκλεισμού απ’ τη ζωή και την ελεύθερη κυκλοφορία. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Στη διήγηση που επιχειρώ για τις συνθήκες
ζωής στη φυλακή, θέλω εξαρχής να ξεκαθαρίσω κάτι μην γίνει καμιά παρεξήγηση. Τα
πράγματα δεν ήταν ειδυλλιακά. Η απομόνωση απ’ τη ζωή είναι μια ανωμαλία, ο
αποκλεισμός για αρκετό χρόνο από αυτή δημιουργεί έτσι κι αλλιώς στρεβλώσεις. Το
ίδιο όμως επιτελεί κι η πολλή συνάφεια με τους ίδιους πάντα ανθρώπους μέσα σ’
έναν περιορισμένο χώρο για ένα μεγάλο και διαρκές διάστημα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ενώ η ζωή έξω συνεχίζεται αδυσώπητη, για
σένα ο χρόνος με κάποιο - αλλά δραματικό - τρόπο σταματάει. Η εμπειρία της
κύλισης και διαδοχής των συμβάντων στη ζωντανή κοινωνία δεν μεταφέρεται με
περιγραφές και διηγήσεις τρίτων, ούτε με την ανάγνωση εφημερίδων κι άλλων
εντύπων. Απαρέγκλιτα πρέπει να είσαι κι εσύ ο ίδιος - με τον τρόπο σου - μέσα
στη ζωντανή κοινωνία, να συμμετέχεις στα διαδραματιζόμενα γεγονότα της
καθημερινότητας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ενώ αυτά, τα περί αποκλεισμού, ισχύουν
για όλους τους ανθρώπους, τις μεγαλύτερες επιπτώσεις έχουν στους νέους στην
ηλικία για πολλούς και ιδιαίτερους λόγους.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Πρώτον δαπανούν τα καλύτερα χρόνια της
ζωής τους με μη παραγωγικούς τρόπους, ενώ σε πολλά πράγματα τα στοιχεία του
χαρακτήρα τους δεν έχουν προλάβει ακόμα να ολοκληρωθούν. Έπειτα αυτή η στέρηση
συμβαίνει σε μια περίοδο έντονης βιολογικής φάσης όλων των λειτουργιών και αναγκών
του ανθρώπινου οργανισμού και άρα η στέρηση τους βιώνεται απ’ αυτούς
εντονότερα. Μέσα στη φυλακή ένα
σημαντικό κομμάτι των κρατουμένων- ιδιαίτερα σημειώνω την πολυπληθή ομάδα νέων
της οργάνωσης του Ρήγα Φεραίουβρισκόταν σ’ αυτήν την νεανική περίοδο της ζωής
τους με όλες τις συνέπειες που αυτό μπορεί να έχει. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αρνητικό ρόλο στη ζωή των κρατουμένων
έπαιξαν και οι βίαιες μεταγωγές από μια φυλακή στην άλλη. Τότε υπήρχαν
αναστατώσεις, χωρισμοί, νέα προβλήματα, ανάγκη για νέες κατανομές αρμοδιοτήτων,
για νέες προμήθειες και επιπλέον αναστάτωση στο οικογενειακό και κοινωνικό σου
κύκλο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Εδώ, πρωθύστερα ίσως, πρέπει να αναφέρω
μια άλλη διάσταση του αποκλεισμού, που εμφανίζεται όταν με το καλό ο
κρατούμενος βρεθεί πάλι μέσα στην κοινωνία. Τότε λίγο ή πολύ συνειδητοποιείται
απ’ αυτόν, η ύπαρξη του ενδιάμεσου κενού που δημιουργήθηκε στη διάρκεια της
απουσίας από την κοινωνία. Ανάμεσα στον ίδιο και τους άλλους υπάρχει μια
αμφίπλευρη αμηχανία. Κάποιοι πιο ικανοί και προσαρμοστικοί την ξεπερνάνε
τελικά, σε κάποιους άλλους όμως υψώνεται ένας τοίχος που δυσκολεύει ακόμα
περισσότερο την ομαλοποίηση των πραγμάτων. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Ο πρώην κρατούμενος θέλει να ενσωματωθεί
στον παλαιό κοινωνικό του κύκλο, αλλά πολλές φορές τον κυνηγά το παρελθόν με τη
συνεχή αναφορά της περιόδου του εγκλεισμού. Αν αυτό γίνεται απ’ τον ίδιο, καλά
να πάθει διότι υπενθυμίζει στους άλλους την ηθελημένη ή αθέλητη απουσία του από
αντίστοιχα γεγονότα και η εγκατάσταση το λιγότερο της αμηχανίας ανάμεσα σ’
αυτόν και τους συνομιλητές του είναι το πιο ανώδυνο ενδεχόμενο. Τις
περισσότερες φορές η αναφορά γίνεται από τρίτο, που πιστεύει και νομίζει ότι
κάτι τέτοιο ευχαριστεί τον ενδιαφερόμενο. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό
δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η αντίληψη των περισσοτέρων είναι: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .75pt; margin-left: .5pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><i> - Ας τελειώσει πια αυτή η υπόθεση, ας τα
πάρει όλα το ποτάμι. Ας γίνει ένα νέο ξεκίνημα της ζωής! </i><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.5pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.45pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.5pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"> <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 94%; margin: 0cm 112.85pt 0cm 112.35pt; text-indent: -113.1pt;"> <b><span style="font-size: 36.0pt; line-height: 94%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κεφάλαιο 8<sup>ο</sup> </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 1.05pt; margin-left: 0cm; margin-right: .2pt; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">Επίλογος,
ίσως και πρόλογος</span></b><b><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin-bottom: 3.3pt; margin-left: 2.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center; text-indent: 0cm;"><b><span style="font-size: 10.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span></b><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.25pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;">
Από την αρχή, ίσως έπρεπε, να τονίσω ότι η δεκαετία του 60 δεν είναι
μόνο για μένα σημαντική, αλλά και γενικότερα είναι μια κρίσιμη δεκαετία γεμάτη
με σπουδαία συμβάντα που επηρέασαν όλους
τους τομείς της ζωής της κοινωνίας μας κι άφησε βαριά παρακαταθήκη για τα
επίμενα χρόνια. Μιλώντας όμως σε προσωπική βάση έχω ήδη και κάπου αλλού κάνει
την εξής θλιβερή διαπίστωση. Έχω χαρακτηρίσει τα χρόνια από το 1966 έως και το
1973, μαύρη οκταετία της ζωής μου Ήταν μια δύσκολη για μένα περίοδος που ήμουν
σε επιφυλακή ή αιχμαλωσία. Σε μια περίοδο της ζωής όπου ο άνθρωπος χτίζει τη
ζωή του και την προσωπική του καριέρα, εγώ ήταν αδύνατο ν’ ανοίξω τα φτερά μου,
να ασκήσω το επάγγελμα για το οποίο σπούδασα. Δυσκολεύτηκα πολύ να αναπληρώσω
αυτά τα χρόνια και είναι αμφίβολο αν το πέτυχα. Εκείνα που θέλω να πω στους
νεότερους, όχι με τη μορφή των συμβουλών, αλλά ως διαπιστώσεις μια πορείας ενός
ανθρώπου, που παρά τις περιπέτειες, αξιώθηκε να φτάσει στο 80<sup>όν</sup> έτος της ηλικίας του.
Έτσι λοιπόν και επιγραμματικά καταθέτω τα εξής:
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l21 level1 lfo29; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">1.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]-->Όταν
ήμουν μικρός και πάθαινα μια μικρή ή μεγάλη ζημιά σε ατύχημα όλοι έλεγαν: <i>Έλα μωρέ, μέχρι να παντρευτείς θα έχει
περάσει!</i> Και εκ πρώτης απόψεως είχαν δίκαιο. Η ζωή μου έδειξε όμως το εξής.
Ό,τι παθαίνει ο άνθρωπος στη διάρκεια της ζωής του, αφήνει εμφανές ή
αόρατο ένα μόνιμο σημάδι που κάποια
στιγμή μαζί με άλλα θα προκύψουν οι συνέπειές του. Όταν σπούδαζα στο
Πανεπιστήμιο διδάχθηκα με έμφαση την
προσθετική ιδιότητα της έκθεσης του ανθρώπου στη ραδιενέργεια. Το ίδιο ισχύει
για τις πάσης φύσεως κακουχίες Η συσσώρευση κάποια στιγμή κάνει απτές τις
συνέπειες. Ας το έχετε υπόψη. Το ανθρώπινο κύτταρο καταγράφει τα πάντα. Ίσως
κάποια στιγμή η επιστήμη προχωρώντας μπορέσει να «διαβάσει» αυτή την
καταγραφή <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l21 level1 lfo29; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">2.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]-->Η
γνώμη μου είναι όσα χρόνια κι αν περάσουν ο κάθε άνθρωπος οφείλει να διατηρεί
τη δίψα της νέας γνώσης. Όχι μόνο γιατί η γνώση είναι δύναμη, αλλά κυρίως γιατί
διατηρεί το μυαλό σε εγρήγορση και κάνει ενδιαφέρουσα τη συνέχιση της ζωής Αυτή
η διαδικασία πρέπει να τον συνοδεύει
μέχρι και την τελευταία ανάσα της ζωής του <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .7pt; margin-left: 28.3pt; margin-right: .65pt; margin-top: 0cm; mso-list: l21 level1 lfo29; text-indent: -14.15pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="line-height: 112%; mso-bidi-font-size: 16.0pt;">3.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><!--[endif]-->Η
μονιμότητα κι η σταθερότητα σε απόψεις για κάποιους θεωρούνται προτερήματα κι
ένδειξη αξιοπρέπειας. Όχι όμως για μένα.
Σήμερα οι αλλαγές και οι ρυθμοί των μεταβολών είναι πιο γρήγοροι από τις
προηγούμενες εποχές. Η γνώμη μου είναι να μη δεσμεύεσαι ολοκληρωτικά σε
αυστηρές κοσμοθεωρίες που από ένα σημείο και πέρα γίνονται περιοριστικά δεσμά
της σκέψης, Δράσε και ομαδικά μέσα στο κοινωνικό περιβάλλον σου αλλά ποτέ να μη
δίνεσαι ολοκληρωτικά, Ένα κομμάτι του εαυτού σου κράτα το αποκλειστικά για
σένα. Οι κοινόχρηστες ιδιοκτησίες γίνονται έρμαιο κακεντρεχών ατόμων που δρουν
μόνο για ίδιο όφελος <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 8.35pt; text-indent: 0cm;"><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Το είδος αυτών των κειμένων έχει, από τη
γέννηση του, πρόβλημα αξιοπιστίας. Αναφέρομαι στις αυτοβιογραφίες, όπου κάποιος
αποφασίζει να περιγράψει τα συμβάντα στη διάρκεια του βίου του. Ας εξετάσουμε
την περίπτωση που ο συγγραφέας- αφηγητής είναι έντιμος και ειλικρινής με τον
εαυτό του και τους αναγνώστες του. Πολλές φορές χωρίς και να το επιδιώκει, έως
ασυνείδητα θα έλεγα, υπερτονίζει την επίδραση του στο συμβάν, τοποθετεί τον
εαυτό του σε πρωταγωνιστική θέση, ενώ αντίθετα απαλύνει το ενδεχόμενο λάθος,
αποσιωπά πιθανές ντροπιαστικές συμπεριφορές και υποτιμά τις αρνητικές επιρροές
των πράξεων του σε τρίτους. Δεν ομιλώ
για τις υστερόβουλες εκείνες περιπτώσεις όπου κάποιοι στήνουν ψεύτικα σκηνικά
και διηγούνται παραμυθένιες ιστορίες. Με βάση δε αυτήν την απατηλή εικόνα
ζητούν αντίστοιχη θέση στο κοινωνικά τους περίγυρο, τιμές κι αμοιβές πράξεων
που δεν τις αξίζουν. </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Έτσι τα αυτοβιογραφικά κείμενα από τη φύση
τους μεταφέρουν - αντικειμενικά - το
έρμα της αμφιβολίας, ένα φορτίο υποκειμενικότητας που σε κάνει να είσαι
διστακτικός, να έχεις ένα κράτημα, ακόμα και στις περιπτώσεις, που μια τέτοια
στάση αδικεί το συγγραφέα. Υπάρχουν ευτυχώς ενισχυτικά αξιοπιστίας πειστήρια
που σταθεροποιούν τους ισχυρισμούς του. Είναι οι μαρτυρίες τρίτων, είναι οι
καταγραφές των γεγονότων από τις εφημερίδες της εποχής, είναι πιθανές
φωτογραφίες κι ό,τι άλλο μπορεί να
έπαιξε άμεσο ή έμμεσο ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων.</span> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Από πολύ νωρίς σε μια ντροπαλή γωνιά του
μυαλού μου κρυβόταν μια τέτοια - για μένα - ευγενική φιλοδοξία, όπως και να
κρατώ ημερολόγιο με τα καθημερινά συμβάντα και τις σκέψεις που περνούσαν κάθε
μέρα απ’ το μυαλό μου. Οι συνθήκες της
ζωής αφετηριακά καθόρισαν το
είδος και το εύρος των ασχολιών μου. Δεν ξεκίνησα από το μηδέν, αλλά από
αρνητική θέση. Οι οικογενειακές υποχρεώσεις, που δημιούργησα κι η έγνοια μου, η γυναίκα και η κόρη μου να
έχουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής, δε μου άφησαν τέτοια περιθώρια. Έτσι το
σχέδιο έμεινε μόνο σα σκέψη μέσα στο
μυαλό.</span> <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Τα πράγματα άλλαξαν όταν - με συμπληρωμένα
τα εξήντα πέντε χρόνια - αποφάσισα να φύγω από το μόνιμο επάγγελμα του δάσκαλου
σε φροντιστήριο και να γίνω συνταξιούχος. Την απόφαση αυτή τη συνδύασα και με
μια δεύτερη. Να βγάλω από το μυαλό μου - κατά το δυνατόν – όλους τους αριθμούς, νόμους ασκήσεις, που
μέχρι τότε κυρίως το γέμιζαν και θα φέρω
στην επιφάνεια το παλαιό σχέδιο μου. Έτσι απέρριψα δελεαστικές προτάσεις
ελαφράς και μερικής απασχόλησης και αποφάσισα να σφραγίσω οριστικά το κεφάλαιο
της διδασκαλίας. Όλα τα προηγούμενα χρόνια προετοίμαζα τα μαθήματα των επόμενων
ημέρων, έφτιαχνα ασκήσεις, που θα προκαλούσαν το ενδιαφέρον των μαθητών μου και
σε συνεργασία με συναδέλφους στον ίδιο εργασιακό χώρο, συμμετείχα στην έκδοση
βιβλίων φυσικής χρήσιμων στην εργασία μας.
</span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 1.4pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 111%; margin-bottom: .7pt; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;"><span style="color: #222222;"> Η πρώτη αυτοβιογραφική μου απόπειρα έγινε
μεταξύ των ετών 2006-2009 και είναι το βιβλίο που κυκλοφόρησε στις αρχές του
2010 με τον τίτλο <i>Κι όμως ήταν όμορφα.</i> Όλα τα κείμενα, 55 στον αριθμό, γράφτηκαν σε
αυτό το χρονικό διάστημα, εκτός από δύο. Αυτά είχαν γραφτεί σε παλαιότερες
ευκαιρίες και είναι τα εξής: Πρώτο «Το μαλακό υπογάστριο», που γράφτηκε
στις αρχές του 1973,όταν ακόμα βρισκόμουν στις φυλακές Κορυδαλλού και είχε από
καιρό αρχίσει η εσωτερική βαθμιαία
απογύμνωση από τις αρχικές ιδεολογικές, φιλοσοφικές και πολιτικές βεβαιότητες
που με είχαν τα προηγούμενα χρόνια
περικυκλώσει. Το δεύτερο είναι με τον τίτλο «Πενιχρή σοδιά» και γράφτηκε το
1978 στην Αθήνα μετά το εξουθενωτικό σοκ που υπέστην όταν έκανα το μεγάλο λάθος
της ζωής μου, να εκτεθώ υποψήφιος βουλευτής στην ιδιαίτερη πατρίδα μου Μαγνησία
στις εκλογές του 1977. Είναι ώρα να κάνω εδώ μια εξομολόγηση προς όλους, αφού
κοντινοί μου άνθρωποι ήδη το ξέρουν και πολλοί περισσότεροι το υποπτεύονται.
Στη σύντομη – ατέλειωτη για μένα - περίοδο της προεκλογικής εκστρατείας έπαθα
ψυχολογική και σωματική κατάρρευση. Μια αφάνταστη πίκρα και θλίψη με κατάντησε
ράκος, αποδεικνύοντας πόσο στενά συνδέονται σώμα και ψυχική διάθεση. Με τίποτα
δεν πίστευα ο αφελής, ότι υπάρχουν στον αριστερό χώρο άνθρωποι, που
ενσυνειδήτως θα αρχίσουν έναν ύπουλο πόλεμο λάσπης, διαδίδοντας αριστερά και
δεξιά κατάφωρα ψεύδη, στην προσπάθεια να υπονομεύσουν την προσωπικότητά μου. Κι
όμως υπάρχουν και δυστυχώς περισσεύουν. Νωρίς από διάφορες πηγές, χωρίς κιόλας
να το επιζητήσω, έγινα δέκτης αναλυτικών πληροφοριών. Ένα ακόμα παράδειγμα ότι
όλα λίγο πολύ κάποτε έρχονται στο φως, παρά την προσπάθεια της απόκρυψης. Με
φαρμακευτική βοήθεια, με προσωπικό πείσμα και κίνητρο τις πιεστικές
ανάγκες της οικογενειακής διαβίωσης,
κατόρθωσα να ξεπεράσω τη θλίψη. Τότε πήρα και τις αποφάσεις που καθόρισαν την
πορεία μου στα επόμενα χρόνια. Προσωπικά
από καιρό όλους αυτούς τους συγχώρησα, αρκεί κι αυτοί να μπόρεσαν να
κάνουν το ίδιο στον εαυτό τους. Κάποιοι δε βρίσκονται πια στη ζωή και η αναφορά
ονομάτων και γεγονότων δεν έχει πλέον κανένα νόημα. Η εδώ αναφορά συνδέεται με
την πρόθεση μου να κάνω ένα αυτοβιογραφικό ταξίδι στο παρελθόν. </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 4.05pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-size: 8.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0.8pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0.8pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0.95pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0.8pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0.85pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0.8pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 0.95pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<h2 style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: -.25pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">Επίλογος<span style="font-weight: normal;"> </span><o:p></o:p></h2>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm 0cm 3.2pt; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Η πρώτη αυτή συγγραφική μου προσπάθεια με
βοήθησε τα μέγιστα στο εγχείρημα μελέτης, που έκανα και που αφορούσε τα φροντιστήρια στην Ελλάδα.
Την ιστορία και τους ανθρώπους τους. Ήταν ο χώρος εργασίας μου. Ήξερα πολύ καλά
με τι κόπο έβγαζα τα χρήματα με τα οποία ζούσα την οικογένειά μου. Ένιωθα
έντονα το αίσθημα της ανασφάλειας που πάντα με κρατούσε σε εγρήγορση και
προσαρμογή σε κάθε αλλαγή ενός περαστικού και σχετικά αδαούς για τη θέση
υπουργού Παιδείας. Ήμασταν σε συνεχή έλεγχο της εφορίας με τη γνωστή σε κάθε
έναν Έλληνα που δεν είναι διορισμένος στο δημόσιο συμπεριφορά του εφοριακού και
τις απαιτήσεις του πάνω στον ιδρώτα του «κακού ιδιώτη». Με ωράρια εργασίας
θανατερά. Σκέφτομαι πόσοι συνάδελφοι μου δεν πρόλαβαν να φτάσουν στο νήμα της
σύνταξης…. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Αλλά να το ξεκαθαρίσω μη γίνει παρεξήγηση: <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"><b><i> Αυτή η δουλειά ήταν επιλογή μου.</i></b> Δε
μου επιβλήθηκε από τα πράγματα. Εγώ τη διάλεξα! Είναι γνωστό ότι μπορούσα να
διοριστώ στη δημόσια εκπαίδευση σε πολλές ευκαιρίες. Πρώτον με την παλαιά
επετηρίδα-λίστα αναμονής. Δεύτερον, μετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, με
τον «ευεργετικό» νόμο για τους αντιστασιακούς της επταετίας με αναγνώριση
κιόλας χρόνων προϋπηρεσίας. Είχα κι άλλες δελεαστικές προτάσεις που τις
απέρριψα μέσα στην ανένδοτη αντίληψή μου ότι δε θα ανταμειφθώ για κάτι που ήταν καθήκον μου να κάνω. Είμαι
ευχαριστημένος και χαρούμενος γιατί αυτό το τήρησα μέχρι κεραίας. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Με ανεπτυγμένη την γλυκιά αρρώστια του
συλλέκτη μάζευα από νωρίς κάθε τι σχετικό με τον κλάδο της εργασίας μου . Με
βοήθησαν κι άλλοι άνθρωποι για τον εμπλουτισμό των στοιχείων. Όλα ξεκίνησαν από την πίκρα που ένιωθα σαν
άτομο, με την ευκολία που άσχετοι κι αποτυχόντες του επαγγέλματος έριχναν με
περισσή ευκολία τις κατάρες τους στον «επάρατο θεσμό της παραπαιδείας» Κι αυτό, όταν κι όποτε εξασφάλιζαν το σίγουρο
λιμάνι της μονιμότητας στο ανεξέλεγκτο δημόσιο. Άκουγα από συνδικαλιστικά
στόματα και διάβαζα εύκολα μηδενιστικά κείμενα για το δικό μου επάγγελμα, ενώ
καθαγίαζαν τη δική τους ανευθυνότητα. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-right: .65pt;"> Όχι! Μ’ έπιασε το πείσμα, έπρεπε να
απαντήσω! Αυτή ήταν η αφορμή, μα στην πορεία ανιχνεύοντας όλο και πιο βαθιά τις
περασμένες δεκαετίες για τον κλάδο ανακάλυψα φλέβα χρυσού. Το 2005 δημοσιεύτηκε
η πρώτη έκδοση του βιβλίου μου <i>Τα
φροντιστήρια στην Ελλάδα. Ιστορία και οι άνθρωποι.</i> Μετά την παρουσίαση που
έγινε στα γραφεία της ΟΕΦΕ, έδωσα εκεί την υπόσχεση ότι θα επανέλθω δριμύτερος.
Πράγματι όλα τα εργάσιμα πρωινά του 2007
τα έφαγα σε δυο βιβλιοθήκες. Τη Δημοτική Βιβλιοθήκη στο σταθμό Λαρίσης και τη
Βιβλιοθήκη της Βουλής στο παλαιό Καπνεργοστάσιο της Λένορμαν. Την επόμενη
χρονιά, τυπώθηκε διευρυμένη η έκδοση σε δυο τόμους με χρονικό διαχωρισμό από το
1860 έως το 1940 ο πρώτος τόμος κι ο δεύτερος από την κατοχή μέχρι τις μέρες
μας. Ισχυρίζομαι ότι στο θέμα άνοιξα δρόμους κι έδωσα μια νέα εικόνα για το
επάγγελμά μου. Έτσι έχω στον τομέα αυτό μια προσωπική περηφάνεια. Από τότε
μπήκαν και μπαίνουν συνεχώς κι άλλα
ιστορικά στοιχεία στο θέμα. Είμαι ανακουφισμένος γιατί τη συνέχιση του
ερευνητικού έργου την ανέλαβε με θέρμη, ζήλο κι αφοσίωση ένας συνάδελφος
φροντιστής από τη Θεσσαλονίκη, ο Γιώργος Κωνσταντάρας <o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="color: #222222; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>
<p align="left" class="MsoNormal" style="line-height: 107%; margin: 0cm; text-indent: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-57446141516337242512022-10-14T07:48:00.001-07:002022-10-14T07:48:08.274-07:00<p> <span style="font-size: 14pt;">Έχω να
καταθέσω μια προσωπική διαπίστωση, που κάποιος μπορεί να συμφωνεί ή να
διαφωνεί. Το να έχουν όλοι οι άνθρωποι την ίδια γνώμη σε ένα θέμα σε πρώτη ανάγνωση
θεωρείται σαν θετικό γεγονός, αλλά βλέποντας το θέμα προσεκτικότερα μπορεί ν΄
ανακαλύψει την περίπτωση αυτή η ομοφωνία να επιβλήθηκε με βίαιο τρόπο από μια
αυταρχική εξουσία που έχει τα μέσα και τους τρόπους να επιβάλει την ενιαία
γνώμη. Προσθέτω συμπληρωματικά να υπάρχει ομοφωνία χωρίς την παρέμβαση βίαιας
επιβολής. Προσωπικά, λαμβάνοντας υπόψη τα γεννητικά ελαττώματα του ανθρώπου η
ομοφωνία δεν είναι ένδειξη υγείας για αυτό το κοινωνικό σύνολο.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 106%;"><o:p></o:p></span></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-87157007033845055052022-10-12T11:28:00.000-07:002022-10-12T11:28:16.781-07:00<p> <span style="color: var(--primary-text); font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; white-space: pre-wrap;">Τα απολογισμού της ζωής κείμενα έχουν δυσκολίες, αλλά και κάποιες …ευκολίες Οι τελευταίες έχουν σχέση ότι οι απολογισμοί αναφέρονται σε συμβάντα που έζησες κι άρα διατηρείς μνήμες κι εντυπώσεις. Όμως προσοχή. Η μνήμη δεν είναι ανυστερόβουλη κι ειλικρινής όσο πιστεύουμε.. Τι διατήρησε και τι ξαπόστειλε στο καλάθι της λήθης έχει σχέση με τι γλύκα ή την πίκρα που κατέγραψαν μέσα σου . Υπάρχουν μνήμες που δεν αναφέρεις γιατί το υποσυνείδητό σου καταβάλλοντας την αναγκαία </span><span style="color: var(--primary-text); font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; white-space: pre-wrap;"><a style="color: #385898; cursor: pointer; font-family: inherit;" tabindex="-1"></a></span><span style="color: var(--primary-text); font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; white-space: pre-wrap;">προσπάθεια να σβήσει τα ίχνη που άφησε η επίδραση του γεγονότος. Όμως υπάρχουν και συμβάντα που ενσυνείδητα δεν τα αναφέρεις για πολλούς υποκειμενικούς κι αντικειμενικούς λόγους κι ένας από αυτούς είναι αισθήματα ατομικής ντροπής ή σεβασμός σε ανθρώπους που αξίζουν ν’ αγαπάς. Έτσι στα κείμενα απολογισμού και γενικότερα αυτογραφικά συνιστάται μια μικρή ή μεγάλη επιφύλαξη</span></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-61184766388882962142022-10-07T03:26:00.000-07:002022-10-07T03:26:11.950-07:00<p> <span style="font-size: 14pt;"> </span><span style="font-size: 14pt;">Ακόμα είμαι εδώ</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;">Εισαγωγικά
θέλω, με απόλυτη τη διάθεση ειλικρινείας, να δηλώσω ότι σέβομαι τις απόψεις των
άλλων ανθρώπων πάνω στις θρησκευτικές τους απόψεις και ουδέποτε σχολίασα κάτι
πάνω σε αυτόν τον τομέα. Είναι απόλυτο αυτό το δικαίωμα σε κάθε ανθρώπινο
πλάσμα. Η εισαγωγή που κάνω είναι έχει σχέση με το γεγονός ότι το άρθρο
που ακολουθεί έχει σχέση με το θάνατο
και τι ακολουθεί στη συνέχεια. Έχει λοιπόν στενή συνάφεια με θρησκευτικές
απόψεις και οι δικές μου, κοντά στο τέλος του βίου μου είμαι σίγουρος ότι θα
στεναχωρήσουν καλούς μου φίλους. Θα μπορούσα να το αποφύγω, αλλά τώρα είναι η
περίοδος που κλείνουν τα τεφτέρια και
από τη μια δε μ’ αρέσει να αφήνω εκκρεμότητες κι από την άλλη τα χρονικά
περιθώρια στένεψαν<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;">………………………………………………………………………………………………………….<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;">Η πορεία κάθε όντος είναι δεδομένη. Κάποιοι
γεννήτορες φέρνουν στη ζωή ένα νέο όν ή περισσότερα, τους απόγονο τους, που η πορεία τους είναι κι
αυτή κατά κάποιον τρόπο καθορισμένη Αν ξεπεράσουν τις πρώτες κακουχίες, που
δημιουργεί το περιβάλλον και παραμείνουν ζωντανοί μεγαλώνουν, κι αν ξεπεράσουν
τις επιθέσεις των παραδοσιακών εχθρών του είδους, ενδεχομένως παράγουν δικούς
του απογόνους, γηράσκουν και κάποια στιγμή φεύγουν κι αυτοί απ’ τη ζωή. Βεβαίως
υπάρχει και το ενδεχόμενο να φύγει πρωθύστερά από τη ζωή κάποιος για τυχαίους
άλλους λόγους. Αυτή η ακολουθία των γενεών είναι η ιστορία του ταλαιπωρημένου
πλανήτη μας Προϋπόθεση να συμβεί κάτι
τέτοιο είναι να μην διαταραχθεί η συνεχής ακολουθία κι αυτή είναι η αδιάκοπη ύπαρξη
γεννητόρων με ικανότητα αναπαραγωγής. Κάποιες φορές όμως από τη συνύπαρξη
πολλών αρνητικών παραγόντων, αυτό δεν καθίσταται δυνατόν. Τότε έχουμε
την απώλεια του είδους. Στην ιστορία της Γης έχουμε δυστυχώς χιλιάδες
τέτοια παραδείγματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;">Ένα από τα
όντα που ζουν στη Γη είναι και ο άνθρωπος. Για λόγους που το είδος αυτό είναι
προικισμένο με ιδιαίτερες ικανότητες υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί ισχυρισμοί. Ο
καθείς επιλέγει έναν ή περισσότερους από αυτούς, κυρίως αυτούς που θα
καθησυχάσει τους φόβους του μετά την θανάτου στην επίγεια ζωή του Το οριστικό
τέλος, δηλαδή εξαφάνιση του ατόμου είναι γεγονός ανυπόφορο, για την μεγάλη
πλειοψηφία των ανθρώπων<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;">Διάφοροι
«θεοί», προφήτες και ποικίλοι επιτήδειοι, που πάντα κυκλοφορούν στην πιάτσα
εργαλειοποιούν το φόβο του μέσου
ανθρώπου και κατασκευάζουν παρηγορητικές διεξόδους. Ο φόβος της οριστικής
εξαφάνισης είναι πανίσχυρος και ευρύ πλειοψηφικό ρεύμα
στο ανθρώπινο είδος. Έτσι με χαρακτηριστική ευκολία βρίσκουν οι
ενδιαφερόμενοι οπαδούς που τους ακολουθούν και με ευκολία γεύονται την επιτυχία
του σχεδίου τους. Δεν ήταν, τουλάχιστον στη αρχή, κακή η πρόθεση τους. Με
τέτοιους τρόπους απαλύνουν τους φόβους της οριστικής εξαφάνισης, θωπεύουν την
ελπίδα της συνέχειας και της εκ νέου συνάντησης με αγαπημένα πρόσωπα που
νωρίτερα έφυγαν για το μεγάλο «ταξίδι».
Είναι τόσο έντονη η επιθυμία της συνέχειας και της συνάντησης, που, με τη
διατύπωση των απόψεων μου που διαψεύδουν κάθε τέτοια ελπίδα, με κάνουν να νιώθω
τις αυτονόητες τις ενοχές μου για αυτό. Στη
φάση της ζωής που διανύω μια τέτοια στάση θα ήταν τουλάχιστον μη επιτρεπτή<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;"> Πάνω σε αυτήν την έκδηλη ανθρώπινη επιθυμία εδράζεται
και η παντοδυναμία των διαφόρων θρησκευτικών ηγετών της. Η παντοδύναμη εκκλησία
εγκατέστησε την εξουσία της σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητες
με τις γνωστές αρνητικές συνέπειες. Δε χρειάστηκε και μεγάλη προσπάθεια. Ο φόβος της οριστικής εξαφάνισης έλκει με την
ισχυρή μαγνητική του δύναμη τον χαμένο στην απεραντοσύνη στην αγκαλιά της εκκλησίας, που διαφημίζει αλλά και φοβίζει με
την αμοιβή και την τιμωρία. Όταν από παλαιά καθιερώθηκε ο θεσμός του ελέγχου
της συμπεριφοράς του ανθρώπου μέσα στην κοινωνία, οι προθέσεις ήταν καλές αλλά αμέσως
φάνηκε η διάψευση. Στη διαδρομή τα αποτελέσματα δεν επαλήθευσαν καμιά από αυτές
τις προσδοκίες. Αυτό συνδέεται με τα γενετικά ελαττώματα του ανθρώπου. Την
πλεονεξία και την αρπαγή. Σε αυτά τα ελαττώματα οφείλονται και οι αλλεπάλληλες
αποτυχίες ουτοπιστικών αλλά καλοπροαίρετων προσπαθειών του παρελθόντος<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;">Στη σημερνή
ύστατη φάση της ζωής, που διανύω, αφού ακούμπησα και πίστεψα διάφορες,
προηγούμενες απόψεις, έφτασα στην, ελπίζω, τελειωτική μια και χρονικά περιθώρια
έσφιξαν κατέληξα στην πιο απλή και ίσως και απογοητευτική λύση «Ηλθον, είδον κι
απήλθον» ή με ποιο σύγχρονους όρους «ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε». Μια ζωή
αναθεωρητή με ανέβαζαν συνοδευόμενα από κι από άλλα κοσμητικά επίθετα. Ας τους
δώσω τη χαρά την δικαίωσης <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;">Είναι τόσες
πολλές οι θρησκείες και οι περισσότερες παίζουν
στη διαρκή πάλη ανάμεσα στο καλό και το κακό. Είναι εκφοβιστικές με τις
φρικτές τιμωρίες, αν δεν ακολουθήσεις το κακό δρόμο και θα καίγεσαι αιωνίως στο
πυρ της κολάσεως, ενώ οι λιγότεροι φαντάζομαι θα γεύονται τα καλά που δίνει ενιαίος
(;) παράδεισος. Το σενάριο το βλέπω ….αφελές<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;"> </span></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-8114930698827224722022-09-17T06:58:00.000-07:002022-09-17T06:58:14.070-07:00<p> </p><p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></i></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η παρέα των παιδικών χρόνων</span></i></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">(α) Το ταλέντο, ο Τάκης</span></i></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πόσο τον θαύμαζε, πόσο τον ζήλευε;
Ίσως και λίγο να τον μισούσε. Μα ο άθλιος, ήταν ανυπόφορος! Μπορούσε να «φύγει»
νοερά από δίπλα μας, έτσι ξαφνικά. Να μην ακούει τις ομιλίες, να μην αισθάνεται
την παρουσία μας καθόλου και πάλι ξαφνικά να τον! Να <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«επανέρχεται», λες και συνήλθε από κώμα. Τότε
να ζητάει το λόγο σε θέμα που εμείς το είχαμε ήδη εξαντλήσει και είχαμε πάει
παρακάτω. Όταν του τον έδιναν, έ δεν θα το πιστέψετε. Τότε άρχιζε να απαγγέλει,
σαν τρεχούμενο νεράκι, ένα κείμενο πλήρως δομημένο, με αρχή, μέση και τέλος, με
στέρεα επιχειρήματα σαν να ήταν η απόδειξη ενός σύνθετου προβλήματος της
γεωμετρίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">« Πώς το κάνεις αυτό ρε αδελφέ;»
τολμάς κάποια στιγμή να τον ρωτήσεις <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Με την έκπληξη γραμμένη στο πρόσωπό του για την ερώτηση, που του γίνεται,
απαντά λες και λέει την απλούστερη κοινοτυπία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Το γράφω, δικέ μου, με τη γραφομηχανή του
μυαλού μου κι όταν είμαι έτοιμος, απλώς σας το διαβάζω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η απάντηση μπορεί να είναι
αποστομωτική, αλλά δεν ικανοποιεί το ερώτημα που σε βασανίζει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Γιατί
μωρέ να μην μπορώ κι εγώ να το κάνω αυτό;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές μου, το
αποτέλεσμα; Τζίφος, μηδέν εις το πηλίκο! Είναι φαίνεται ειδικό δώρο του θεού
μόνο σ’ αυτόν. Μια ευτυχισμένη συνύπαρξη αναλυτικής σκέψης, συνθετικής
ικανότητας και λίαν αυξημένης μνήμης στον ίδιο άνθρωπο. Δεν εξηγείται αλλιώς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κι όμως! Αυτός ο προικισμένος
άντρας ήταν εξόφθαλμα ανεπαρκής σε άλλους τομείς της ζωής μας. Ε! Θα ήταν
αδικία, βρε αδελφέ, όλα να του είναι δεξιά! Τότε για μένα μια και μόνο διέξοδος
θα υπήρχε. Να δώσω ένα σάλτο από τη ψηλή γέφυρα και καλιά μου. Βλέπεις είναι ο
κολλητός μου και τον τρώω στη μάπα τις περισσότερες ώρες του εικοσιτετραώρου.
Δεν θ’ άντεχα το αίσθημα της μειονεξίας που θα με περιτριγύριζε τότε σαν μια
επίμονη πλανεύτρα και κακιά νεράιδα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ενδεικτικά και μόνο, αναφέρω τον αισθηματικό
τομέα. Εκεί τα κάνει πάντα μαντάρα! Σε μένα οφείλει τη σωτηρία του, αν και δεν
το παραδέχεται. Όμως δεν με πειράζει. Είναι φίλος και του το οφείλω. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πόσο μα πόσο εύκολα πιάνεται κορόιδο ο κύριος!
Ερωτεύεται ακαριαία και με τον πιο άγαρμπο τρόπο ζητά την αντίστοιχη
ανταπόκριση. Είναι αναπόφευκτο να τρώει χυλόπιτες ή ακόμα και σφαλιάρες. Του το
είπα εκατοντάδες φορές <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Αδελφέ δεν γίνονται έτσι απότομα
αυτά. Η γυναίκα θέλει υπομονή, χρειάζεται στρατηγική, να κάνεις χειρισμούς. Τη
γυναίκα την κερδίσεις σιγά σιγά. Θέλει, δικέ μου, γαλιφιές, θέλει τρυφερότητα,
προηγείται η φάση του φλερτ. Εν τέλει θέλει και τα δωράκια της. Δεν είσαι κι ο
Μπραντ Πιτ, μανάρι μου, να πέσουν αυτόματα στην αγκαλιά σου; Σχεδόν ποντικομούρης
είσαι και τα ταλέντα που έχεις, ναι έχεις, το ξέρω, δεν φαίνονται με την πρώτη.
Ή ακόμα και να τα γνωρίζουν, ίσως να μην τις ενδιαφέρουν. Είναι παράξενη ράτσα
οι γυναίκες, Τάκη. Πότε θα το μάθεις;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αντιθέτως αν καμιά υστερόβουλη και καπάτσα
καταλάβαινε εγκαίρως με τι κορόιδο έχει να κάνει του αποσπούσε με άνεση και σε
χρόνο μηδέν ό,τι είχε και δεν είχε. Μόνο η δική μου και πάλι, παρέμβαση τον
έσωσε πολλές φορές στο παρελθόν από ηχηρά κάζα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τελικά η φύση δεν είναι τόσο άδικη
να τα δώσει όλα σ‘ έναν και μόνον έναν. Έχει τη σοφία να κρατά κάποιες
ισορροπίες. Όχι να ισομοιράζει, αλλά να μην υπάρχουν κι ανισότητες σε βαθμό
σκανδάλου. Αυτό και μόνο με καθησυχάζει και δεν οδηγήθηκα τελικά σε ακραίες
λύσεις. Γεννηθήκαμε σε διπλανά σπίτια, ζήσαμε στενά μαζί και τον θεωρώ και λίγο
αδελφό μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">(β) Ο γκομενιάρης Μπάμπης<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το είχε από μικρός το χούι. Το
μυαλό του ήταν πάντα προσανατολισμένο στις γκόμενες. Σ’ αυτές που δοκίμασε και
σ’ όλες τις υπόλοιπες που φιλοδοξούσε να δοκιμάσει. Το θέμα είχε την
αποκλειστικότητα στην σκέψη του. Δεν ορρωδούσε μπροστά σε καμιά κοινωνική συμβατικότητα,
ούτε τον φρέναραν ηθικής φύσεως διλήμματα. Χτύπαγε στόχους χωρίς αποκλεισμούς,
χωρίς αναστολές, εκλεκτικότητα ή κάποιου είδους φόβους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Να σας πω το παράξενο; Είχε τόσες και τέτοιες
επιτυχίες που δεν μπορούσαν να εξηγηθούν μόνο με τα αντικειμενικά του προσόντα.
Δηλαδή το επίπεδο ομορφιάς, μόρφωσης, οικονομικής επιφάνειας κι ό,τι άλλο βάζει
ο νους σας.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η μόνη εξήγηση που μπορεί να
δώσει κάποιος είναι ότι οι γυναίκες είναι ευεπίφορες σε περιπέτειες και οι
άνδρες, συνήθως φοβισμένοι και διστακτικοί στο ενδεχόμενο της απόρριψης, δεν
τολμούν να πάρουν τη στοιχειώδη πρωτοβουλία και να εκμεταλλευθούν την
αστείρευτη αυτή πηγή.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αυτός όχι!
Ατρόμητος καβαλάρης εφορμούσε προς τα πρόσω κι είχε εισπράξει πολλάκις το
«κέρδος των κόπων» του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πρέπει να ειπωθεί και το άλλο. Δίπλα στην
αλυσίδα των επιτυχιών, δίπλα στη συλλογή των καταφατικών απαντήσεων υπάρχει μια
αντίστοιχη αλυσίδα από καζούρες, με εξευτελισμούς και κακά ξεμπερδέματα. Δεν
τον συγκρατούσαν φιλίες, συγγενικές σχέσεις, ηλικίες και ομορφιά ή ασχήμια Το
ρητό που είχε ως προμετωπίδα του ήταν: «ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει». Σε ένα
ακόμα πρέπει να τον παραδεχτώ. Αφομοιούσε τις αποτυχίες του σε μηδενικό χρόνο,
λες και διέθετε το μυστικό της επιλεκτικής λήθης. Τόσο μα τόσο άνετα τα πέταγε
στα σκουπίδια, ενώ αντίθετα συνέχιζε αδιακόπως να επαίρεται για τις επιτυχίες
του που δεν «ξεχνούσε» ποτέ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">(γ) Ο αόρατος Αγάθωνας<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μπορεί να περνούσε δίπλα σου και να
μην τον έπαιρνες είδηση. Να <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ανταλλάσσατε
λόγια κι έπειτα να μην θυμάσαι τι σου είπε και ποια είναι τα χαρακτηριστικά
του. Αδιάφορος πάντα και αθόρυβος. Καθ’ υπερβολή θα έλεγα, αδιαφανής. Μικρός το
δέμας, χωρίς ιδιαίτερα στοιχεία που ενδεχομένως θα τραβούσαν την προσοχή
τρίτου. Ίσια μαλλιά, αραιά πλέον, χτενισμένα προς τα δεξιά με μια τεθλασμένη
σχεδόν χωρίστρα στο αριστερό ημισφαίριο του κεφαλιού του. Ρούχα πολυφορεμένα σε
ουδέτερα χωμάτινα χρώματα και μια μονόχρωμη γραβάτα, που δεν πρόσθετε κάτι.
Απλώς έδινε την εντύπωση ότι του σφίγγει το λαιμό λες κι αποπειράται να τον
πνίξει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εργαζόταν κάτω από τον ίδιο και
μόνο εργοδότη, από την έναρξη της εργασιακής του ζωής. Χωμένος σ’ ένα εσωτερικό
γραφείο της επιχείρησης κρατούσε τα βιβλία της<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και έχοντας την πλήρη εμπιστοσύνη του αφεντικού του, είχε την εξουσιοδότηση
αυτός να κάνει τις αναλήψεις των απαραίτητων ποσών από τις τράπεζες για την
πληρωμή όλων των εργαζομένων. Επιτελούσε αυτό το καθήκον με ιερή προσήλωση,
έχοντας ως οδηγό τις αρχές της καθαρότητας και της διαφάνειας. Κάτι που πρέπει
να διακρίνει έναν τίμιο άνθρωπο. Κι αυτό έκανε. Ποτέ μα ποτέ δεν διανοήθηκε να
υπεξαιρέσει, έστω κι ένα παρά, από χρήματα που δεν του ανήκαν. Το αφεντικό τον
είχε νωρίς ψυχολογήσει σωστά και τον εμπιστευόταν πλήρως. Η εμπιστοσύνη δε αυτή
δεν λεκιάστηκε ποτέ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Το μόνο έσοδό ήταν ο τακτικός
μισθός από τη δουλειά του. Με την περιορισμένη, για να μην πω ασκητική, ζωή του
τα λεφτά του έφταναν και του περίσσευαν. Με το καιρό είχε συγκεντρώσει ένα ποσό
και συνεπικουρούμενος από ένα δάνειο της τράπεζας, που η εταιρία του συνεργαζόταν,
είχε αγοράσει σε μια πολυκατοικία ένα δυαράκι. Το είχε επιπλώσει με τα βασικά
απαιτούμενα χρειώδη ενός νοικοκυριού και απαραίτητα με μια τηλεόραση. Ήταν η
μοναδική ευκαιρία που έδινε στον εαυτό του για «διασκέδαση», μαζί με μερικούς
ολιγόχρονους περιπάτους στο διπλανό πάρκο. Δεν του κακοφαινόταν. Αυτός ήταν ο
κόσμος του. Ο ίδιος είχε κάνει τις επιλογές του, έλεγε από μέσα του, κάτι που
δεν ήταν πλήρως αληθές. Αυτό που εσύ ονομάζεις επιλογή σου είναι τις
περισσότερες φορές καταναγκαστική επιβολή των εξωτερικών συνθηκών κι επιδράσεων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Μέχρι τώρα δεν του είχε δοθεί η
ευκαιρία μιας σχέσης με το γυναικείο φύλο. Δεν είχε κανένα από τα εξωτερικά
χαρακτηριστικά, που γίνονται δέλεαρ στις γυναίκες, ούτε διέθετε προτερήματα
άλλου είδους, που προσελκύουν τις αχόρταγες. Χρήματα ή εξουσία. Μόνος κι
αυτάρκης; Σχεδόν, αφού και οι γενετήσιες ορμές ήταν κι αυτές περιορισμένες.
Είχε αλλάξει περιβάλλον, όταν αγόρασε το διαμέρισμα κι έκοψε με μαχαίρι τις,
περιορισμένες έτσι κι αλλιώς, παιδικές του γνωριμίες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Τον είδα όλως τυχαία ένα απόγευμα,
όταν βρεθήκαμε φάτσα-φάτσα σ’ ένα κεντρικό σούπερ μάρκετ. Έχω την εντύπωση ότι
δεν ενθουσιάστηκε, αλλά και δεν και μπορούσε και να με αγνοήσει παντελώς. Στα
παιδικά μας χρόνια ήμασταν γειτονόπουλα. Με το ζόρι μου έδωσε το τηλέφωνο στη
δουλειά του. Το προσωπικό του αρνήθηκε με την ψεύτική- κατ’ εμέ- δικαιολογία
ότι δεν διαθέτει ο ίδιος. Πώς την βγάζει, με τι ασχολείται; Ποιες είναι οι
παρέες του; <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Δεν μπόρεσα να μάθω τίποτα γιατί
πεισματικά αρνήθηκε να μου δώσει, έστω και ολίγα ψίχουλα από τέτοιες
πληροφορίες <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">(δ) Η εθελόντρια Νίτσα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Στην πορεία της ζωής της δεν βρήκε
τον κλασσικό τρόπο της προσωπικής ευτυχίας δίπλα σ’ έναν άντρα που θα της
εμπνεύσει τον έρωτα και θα κάνει μαζί του οικογένεια και παιδιά. Ήταν αποτυχία
ή δική της επιλογή; Σ’ αυτό ούτε η ίδια θα μπορούσε με ειλικρίνεια και σιγουριά
να απαντήσει! Ο θεός μόνο ξέρει κι η ροή του νόμου της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αδράνειας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είχε μέσα της αξόδευτο «λίπος» για
κοινωνική προσφορά και δράση. Εκεί προσανατόλισε το περίσσευμα της
ενεργητικότητας της. Όπου κι όταν έβλεπε ανάγκη και κίνηση προσφοράς να την κι
αυτή στην πρώτη ζήτηση με όρεξη κι αποφασιστικότητα να συμβάλει στο μέτρο των
δυνάμεών της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Με έναν παράδοξο, αλλά κι
αξιοθαύμαστο τρόπο, μπορούσε με μια μονοκοντυλιά να σβήνει από την μνήμη της,
την απογοήτευσή όταν η προσπάθεια, μετά από έναν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όγκο κόπων και προσωπικών θυσιών, πήγαινε στο
βρόντο και δεν είχε το αποτέλεσμα που αρχικά επαγγελόταν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σε λίγο, και με την ίδια δύναμη, λες και
τίποτα δεν είχε προηγηθεί, θα ξεκινούσε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την νέα εκστρατεία. Ένστικτο αυτοσυντήρησης, τυφλότητα,
αφέλεια ή αισιοδοξία μέχρι βλακείας; Δεν ξέρω. Κάνε εσύ την επιλογή σου.
Εκείνη, σαν το φοίνικα εύρισκε τη δύναμη να αναγεννιέται μέσα από τις στάχτες,
μέσα από τις διαψεύσεις, σαν ένας νέος σπόρος που σπάει το σκληρό φλοιό της γης
και δίνει πάλι ελπίδα ζωής. Θεέ μου, τι επιμονή και τι πείσμα!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Πολλές φορές είδε στη ζωή της
ανθρώπους, που ξεκινούσαν μαζί της με την ίδια όρεξη μια αποστολή, αλλά όχι και
την ίδια ανιδιοτέλεια. Στην πορεία έβλεπε ότι αυτή η προσφορά δεν ήταν τίποτε
άλλο, παρά το πρώτο σκαλοπάτι για τις ύστερες κι αρχικά υπόγειες φιλόδοξες
βλέψεις τους. Μόνο που το πάθημα αυτό δεν της γινόταν μάθημα. Αμέσως, λες και
τίποτα δεν συνέβη, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ήταν έτοιμη για την
επόμενη διάψευση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Την έβλεπα, γιατί συνεχίζαμε να
διατηρούμε τη μεταξύ μας επαφή, αλλά παρά τις προειδοποιήσεις μου, παρά τις
συμβουλές μου, αυτή δεν έπαιρνε από λόγια. Μ’ ενδιέφερε γιατί ήταν παιδική μου
φίλη κι όταν το έσκαγε παλαιά από το αυστηρό της σπίτι πάντα κοντά μας
κατανάλωνε τις ώρες της, δίνοντας και το γυναικείο χρώμα στην αγορίστική παρέα
μας. Τη συμπαθούσα κιόλας. Δεν μπόρεσα να την πείσω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">(ε) Ο κερχανατζής Μίλτος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Την λέξη την άκουσα για πρώτη φορά
από τον πατέρα μου, όταν ήμουν μικρός. Κι όταν τον ρώτησα τι σημαίνει μου είπε:
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Άσε μικρέ. Αργότερα θα σου εξηγήσω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τέτοιου είδους απαντήσεις εμένα, που ήμουν
περίεργη φύση από μικρός, δεν με ικανοποιούσαν για αυτό έψαξα να μάθω. Κι
έμαθα. Η γριά στη γειτονιά μου, που ήταν η χαρτορίχτρα, η φλιτζανού, η πρακτική
θεραπεύτρια, αυτή <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που μοίραζε βότανα κι
αλοιφές δια πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν, δεν είχε τις αναστολές του πατέρα
μου. Όταν της έκανα την ίδια ερώτηση χωρίς καμιά καθυστέρηση μου είπε απευθείας
την απάντηση<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ο πουτανιάρης αγοράκι μου! Αυτός
που συχνάζει στα μπουρδέλα. Ο καλός πελάτης στα κορίτσια! Γιατί ρωτάς;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Τίποτα κυρία Πουλχερία. Κάπου την
άκουσα και δεν την κατάλαβα τι σημαίνει»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Θα μάθεις αργότερα μικρέ. Θα
μάθεις. Θες και δεν θες!» <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είχε το δίκιο της η έμπειρη και
τετραπέρατη κυρία Πουλχερία, που μετέφερε τις πλούσιες και χρήσιμες γνώσεις της
από την «πατρίδα», την πολυαγαπημένη της Σμύρνη. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έμαθα!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Παρά την ντροπή, παρά τους
δισταγμούς, όταν η κλειστή παρέα συγκέντρωσε τα αναγκαία χρήματα πήγαμε ομαδικά
στο «καλό σπίτι». Ανεβήκαμε σε φάλαγγα κατ’ άντρα, τα σκαλοπάτια του δίπατου
νεοκλασικού στην κάτω πόλη. Εκεί χάσαμε την παρθενιά μας. Προσωπικά εγώ στην
τουαλέτα, αμέσως μετά, έβγαλα ό,τι είχα φάει το μεσημέρι και δεν ξαναδοκίμασα
να επισκεφτώ τα επόμενα χρόνια σε τέτοια μέρη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο δικός
μου όμως κόλλησε σαν τη μύγα μες στο μέλι. Η αλήθεια να λέγεται. Όλοι λίγο πολύ
βρήκαμε κάποια σύντροφο να μας καλύπτει ή στη χειρότερη των περιπτώσεων
αρκούμασταν στην άταιρη ικανοποίηση. Αυτός δεν φτούρησε να κάνει σεφτέ εκτός
του αγοραίου έρωτα. Από ένα σημείο δε και μετά, έπαψε και ν’ αναζητεί κιόλας. Η
μόνη<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εναλλαγή που επέτρεπε στον εαυτό
του ήταν να αλλάζει «σπίτι» με καινούριες κοπέλες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όταν οι φίλοι τολμούσαν να του
κάνουν κάποια παρατήρηση ή συμβουλή, η απάντησή του ήταν κάθετα αρνητική.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Ρε παιδιά εμένα με βολεύει. Αφήστε
με ήσυχο. Δεν θέλω δεσμεύσεις και προβλήματα. Σας λέω εγώ τι να κάνετε;»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είναι πολύ συνηθισμένο μια αδυναμία
σου ή ένα ελάττωμά να τα επικαλύπτεις με θεωρητικό μανδύα και να τους δίνεις
ανύπαρκτο περιεχόμενο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">(στ) Η θεούσα Ελπίδα<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Δεν της φαινόταν στην αρχή. Όταν
ήμασταν στη γειτονιά τίποτα δεν προμήνυε την κατοπινή της εξέλιξη. Η σχέση μας
με την εκκλησία και τη χριστιανική ζωή όλων μας ήταν στο μέσο επίπεδο εκείνης
της εποχής. Να θυμίσουμε βεβαίως ότι όλοι παλαιότερα είχαν πιο έντονη
απασχόληση με τα θεία. Ως παράδειγμα αναφέρω τον υποχρεωτικό συχνά εκκλησιασμό
με το σχολείο, τη μεγάλη διάδοση του κατηχητικού, τη στενή παρακολούθηση του
εορτολογίου και τις περιόδους των νηστειών με την οικογενειακή διατροφή να
είναι σχεδόν υποχρεωτικά προσαρμοσμένη στις επιταγές της παράδοσης. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αυτά ήταν κοινά στη γειτονιά για
όλους μας παλαιά, αλλά άρχισαν να περιορίζονται με τα χρόνια, καθώς η κοινωνία
προσαρμοζόταν με τα νέα δεδομένα. Ενώ όμως για όλους <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η ενασχόληση με τα θεία έπαιρνε την κατιούσα,
αντίθετα για αυτή άρχισε να ακολουθεί την ανηφόρα. Τόσο, που εκ των πραγμάτων,
υπήρξε μια απομάκρυνση που με τον καιρό μεγάλωσε και στο τέλος το χάσμα βάθυνε
τόσο που χάσαμε την επαφή μαζί της. Έτσι ήταν άγνωστη η σημερινή της κατάσταση
κι ακόμα περισσότερο οι αιτίες που την οδήγησαν σε αυτή τη διαφοροποίηση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Αποσπασματικές πληροφορίες που μας
έρχονταν στα αυτιά από τρίτους, μιλούσαν πως μάλλον κλείστηκε σε μοναστήρι ή
πως προσχώρησε σε μια κλειστή θρησκευτική σέχτα και πως όλος ο χρόνος της
δαπανάται σε αυτήν. Η αλήθεια είναι πως τίποτα δεν ήταν σίγουρο, αφού από
χρόνια είχε φύγει οικογενειακώς από τη γειτονιά και κανείς μας δεν έτυχε να τη
συναντήσει στο δρόμο του, έστω και τυχαία. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Είχε κι αυτή τη συμμετοχή της στην
παιδική μας παρέα, όχι βέβαια τόσο συχνή, αλλά είχε. Προσωπικά θα μ’ ενδιέφερε
να μάθω λεπτομέρειες, αλλά προς το παρόν δεν εύρισκα μια άκρη για να απευθυνθώ.
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">(ζ) Κι εγώ, ο Αλέκος<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Επειδή έζησα όλα τα χρόνια στη
γειτονιά, επειδή γνώρισα εκ του σύνεγγυς όλα τα μέλη της παιδικής μας παρέας
είμαι πιστεύω ο κατάλληλος να ιστορίσω τα συμβάντα. Δεν περιλαμβάνουν κάτι το
συνταρακτικό, αλλά πώς να το κάνουμε. Είναι πλέον κοινός τόπος ότι τα παιδικά
χρόνια του κάθε ανθρώπου είναι τα χρόνια που τον σφραγίζουν ανεπιστρεπτί. Σε
ενδιάμεση φάση νομίζεις ότι τα πετάς πίσω σου σαν ένα ανεπιθύμητο ρούχο, μα
αυτά εμφανίζονται και πάλι εμπρός σου αργότερα βασανιστικά και γεμάτα με
νοσταλγία. Ιδιαίτερα όταν αρχίζεις να προσεγγίζεις το τέρμα της ζωής. Κι όσοι
για τον οποιοδήποτε λόγο τα απαρνήθηκαν σε κάποια φάση, αυτά από μόνα τους, σαν
τον νεκραναστηθέντα Λάζαρο, έρχονται σαν καρφιά που καρφώνονται, θες και δεν
θες, πάνω στη σκέψη σου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Να κάνω την προκαταρτική δήλωση.
Όσοι μιλάνε για αντικειμενικότητα και ουδέτερη στάση απέναντι σε συμβάντα
εθελοτυφλούν. Όταν παραθέτεις μνήμες αυτές έχουν- και πολλές φορές χωρίς να το
θέλεις – περάσει προηγουμένως από το πλυντήριο της προσωπικής σου
αυτολογοκρισίας. Είναι αδύνατο να μην έβαλαν τις πινελιές τους σ’ αυτές, οι
προσωπικές σου προτιμήσεις, οι κοινωνικές προκαταλήψεις και συμπάθειες σε
πρόσωπα και καταστάσεις. Το ομολογώ εξαρχής ελπίζοντας στο αποστολικό: Αμαρτία
εξομολογημένη, αμαρτία ήδη συγχωρεμένη<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">(η) Το κοινό μας παρελθόν <o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όλους τους παραπάνω τους έδενε ένας
ισχυρός κρίκος. Το κοινό παρελθόν. Αυτοί, αλλά μαζί και άλλοι, είχαν ανάμεσά τους
ακλόνητους δεσμούς. Γεννήθηκαν στην ίδια γειτονιά περίπου την ίδια εποχή,
έζησαν μαζί τα πρώτα ευαίσθητα παιδικά χρόνια, κυνηγήθηκαν και κυνήγησαν στα
ίδια στενά δρομάκια, μάλωσαν, αγαπήθηκαν, ζυμώθηκαν. Έπαιξαν παιχνίδια,
ανταγωνίστηκαν μεταξύ τους ή με παρέες από διπλανές γειτονιές, χρειάστηκε τόσες
φορές να δείξουν τη μεταξύ τους αλληλεγγύη. Δέθηκαν. Φλερτάρισαν κορίτσια,
έκλεψαν διστακτικά φιλιά στριμώχτηκαν, δήθεν τυχαία, σε μια απόμερη γωνιά,
χαϊδεύτηκαν με φόβο αλλά και μέτρο, όσο οι αυστηροί όροι της εποχής το
επέτρεπαν. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κυρίως ήταν αγορίστικη παρέα, αλλά πολλές
φορές χώνονταν ανάμεσά τους και δυο τολμηρά κορίτσια, όσο τους επέτρεπε η
αυστηρή γονική επιτήρηση εκείνων των χρόνων. Κι όμως, παρά την κοινότητα τόσων
και τόσων εμπειριών καθώς ο χρόνος κυλούσε έπλαθε ανάμεσα τους τόσο
διαφορετικούς χαρακτήρες. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Η εξήγηση βρίσκεται σε ποικίλους
παράγοντες. Ενδεικτικά και μόνο αναφέρω το στενό οικογενειακό περιβάλλον, τα
γενετικά χαρακτηριστικά του καθενός, την πορεία των <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σπουδών τους. Κάποιοι τις σταμάτησαν νωρίς και
μπήκαν αμέσως στην βιοπάλη ενώ άλλοι συνέχισαν παρακάτω με συνέπεια την
εμφάνιση διαφορών. Πολλές φορές αυτό ενισχύθηκε και με την αλλαγή περιβάλλοντος.
Κάποιοι έφυγαν από τη γειτονιά, κάποιοι που έμειναν για προσωπικούς λόγους
τραβήχτηκαν σε άλλες νέες παρέες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Προσωπικά μου έμενε ένα ισχυρό
απωθημένο.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Υπάρχει άραγε δυνατότητα να
τους μαζέψω κατά το δυνατόν όλους σ’ ένα στέκι κάποια μέρα να θυμηθούμε τα
παλαιά; Μήπως αυτό είναι μάταιος κόπος; Μήπως κυνηγώ χίμαιρες; Πιθανόν! Μα εγώ
θα την κάνω την απόπειρα κι ας μαζέψω στο τέλος τα ερείπια της αποτυχίας μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Χρειάστηκε να αφιερώσω πολλές
εργατοώρες σ’ αυτήν την προσπάθεια, που δεν ήταν μόνο συζητήσεις ανάμματος του
ενδιαφέροντος και πειθούς πάνω στο σκοπό μου. Περιελάμβανε και έρευνα να
ανακαλύψω άτομα που είχαμε χάσει τα ίχνη τους από χρόνια. Κάποια στιγμή πίστεψα
ότι έκανα το ανθρωπίνως δυνατόν και όρισα τόπο και ημερομηνία, έχοντας ακέραια
την αγωνία για την αποτελεσματικότητα της πρωτοβουλίας μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">θ) Η αποτυχία<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Και ημέρα έφτασε! Μετρούσα άτομο-
άτομο τους προσερχόμενους. Έφτασα στον ικανοποιητικό αριθμό των επτά (7)
ατόμων. Σ’ αυτούς ήδη αναφέρθηκα προηγουμένως περιγράφοντας τα χαρακτηριστικά
τους. Επιφωνήματα, ασπασμοί, χαρούλες και τα ψεύτικα που πάντα λέγονται σ’
αυτές τις περιπτώσεις<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Καλέ μια χαρά είσαι! Δεν άλλαξες
καθόλου»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Πόσο χαίρομαι που σας ξαναβλέπω»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">«Μπράβο Αλέκο, που είχες την
πρωτοβουλία!» κι άλλα τέτοια ηχηρά και παρόμοια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Βέβαια γι αυτούς που δεν τους βλέπαμε ή δεν
μας έβλεπαν για καιρό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έκανα όλες τις προσπάθειες να ζεστάνω το
κλίμα, θυμίζοντας ευτράπελα επεισόδια από την κοινή ζωή μας. Σερβιρίστηκαν τα ποτά
και το φαγητό. Είπα την επιμελώς προετοιμασθείσα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πρόποση μου, ελπίζοντας να θερμάνω την
ατμόσφαιρα που ακόμα κυριαρχούνταν από αμηχανία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Εκείνος που ήταν πιο άνετος ήταν ο
Μπάμπης που κάθισε δίπλα στην Ελπίδα κι άρχισε το μόνιμο χόμπι του. Θα ήθελε
πάρα πολύ να κουτουπώσει τη θεούσα. Όχι πως είχε τίποτα το ιδιαίτερο, αλλά να:
Να κάνει μετά σε μας τον καμπόσο. Απ’ ό,τι φαινόταν η πιθανότητα να πετύχει
κάτι ήταν πολύ χλωμή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Όλοι προσπάθησαν φιλότιμα να
ανταποκριθούνε στην εκφρασμένη μου επιθυμία να ξαναβρούμε την παλαιά σχέση
φιλίας και στοργής. Αλλά εκ των πραγμάτων τότε είδα το μάταιο της εκστρατείας
μου. Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω. Έτρεξε πολύ νερό στο ποτάμι και το τοπίο άλλαξε.
Τα νιάτα έφυγαν παίρνοντας μαζί τους και τη φιλία και τη στοργή. Ήμασταν πια
διαφορετικοί! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>20.2.13<o:p></o:p></span></i></b></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-36386627464017707612022-09-17T06:44:00.002-07:002022-09-17T06:44:53.303-07:00<p> </p><p class="MsoNormal"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="font-size: 14.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Οι
συνθήκες διαβίωσης <o:p></o:p></i></b></span></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>(<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Περιστατικά και καταστάσεις από τα χρόνια του
εγκλεισμού)<o:p></o:p></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><o:p> </o:p></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><o:p> </o:p></i></b></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><o:p> </o:p></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Δεν φιλοδοξώ να περιγράψω την γενικότερη κατάσταση στις φυλακές στη
διάρκεια της επταετίας των συνταγματαρχών. Πρώτον, γιατί δεν έχω τη συνολική
εικόνα τους, αφού εγώ έζησα μόνο σε δυο απ’ αυτές ενώ υπήρχαν κι άλλες και
δεύτερον γιατί δεν είναι στις προθέσεις μου κάτι τέτοιο. Άλλωστε και σ’ αυτές
τις φυλακές που ήμουν δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι ήμουν ενήμερος σ’ ό,τι
συνέβαινε. Κάθε άλλο. Απλώς θα ήθελα, στο όνομα της ιστορικής μνήμης, να κάνω
την προσωπική μου κατάθεση μόνο από μερικά περιστατικά και κάποιες καταστάσεις
από αυτήν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την περίοδο που εγώ ο ίδιος
έζησα στη φυλακή κι έχουν σαφές προσωπικό χρώμα ή άλλα που υπέπεσαν άμεσα στην
αντίληψή μου.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αυτό πριν ο χρόνος που
περνάει τα σβήσει όλα και τα πάρει, μαζί με μας, στην ανυπαρξία.<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></i></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Στη διήγηση που επιχειρώ για τις
συνθήκες ζωής στη φυλακή θέλω εξαρχής να μην γίνει καμιά παρεξήγηση. Τα
πράγματα δεν ήταν ειδυλλιακά. Η απομόνωση απ’ τη ζωή είναι προφανώς μια
ανωμαλία από<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την ίδια της τη φύση, ο
αποκλεισμός για αρκετό χρόνο από τη ζωντανή κοινωνία δημιουργεί έτσι κι αλλιώς
στρεβλώσεις.. Το ίδιο όμως κάνει κι η πολλή συνάφεια με τους ίδιους πάντα
ανθρώπους μέσα σ’ έναν περιορισμένο και μικρό χώρο για ένα μεγάλο και διαρκές
διάστημα. Ενώ έξω η ζωή συνεχίζεται αδυσώπητη, για σένα ο χρόνος με κάποιο-
αλλά δραματικό -τρόπο σταματάει. Η εμπειρία της κύλισης και διαδοχής των
συμβάντων στη ζωντανή κοινωνία δεν μεταφέρεται με περιγραφές και διηγήσεις
τρίτων, ούτε με την ανάγνωση εφημερίδων κι άλλων εντύπων. Απαρέγκλιτα πρέπει να
είσαι κι εσύ ο ίδιος- με τον τρόπο σου- μέσα στη ζωντανή κοινωνία, να
συμμετέχεις στα διαδραματιζόμενα γεγονότα της καθημερινότητας. Πρέπει να
ομολογήσω ότι ενσυνειδήτως, απέφυγα κακοτοπιές, άσχημες μνήμες και επεισόδια με
κάποιο αρνητικό έρμα. Δεν έχει νόημα, μετά τόσα και τόσα χρόνια η αναφορά τους <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ενώ αυτά, τα περί αποκλεισμού ισχύουν για
όλους τους ανθρώπους, μεγαλύτερες επιπτώσεις έχουν στους νέους στην ηλικία για
πολλούς ιδιαίτερους λόγους. Πρώτον δαπανούν τα καλλίτερα χρόνια της ζωής τους
με μη παραγωγικούς τρόπους, ενώ σε πολλά πράγματα τα στοιχεία του χαρακτήρα
τους δεν έχουν προλάβει ακόμα να ολοκληρωθούν. Έπειτα αυτή η στέρηση συμβαίνει
σε μια περίοδο έντονης βιολογικής φάσης όλων των λειτουργιών και αναγκών του
ανθρώπινου οργανισμού και άρα η στέρηση τους βιώνεται εντονότερα.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μέσα στη φυλακή ένα σημαντικό κομμάτι των
κρατουμένων βρισκόταν σ’ αυτήν την νεανική περίοδο της ζωής τους με όλες τις
συνέπειες που αυτό μπορεί να έχει.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Αρνητικό ρόλο στη ζωή των
κρατουμένων έπαιξαν ακόμα οι βίαιες μεταγωγές από μια φυλακή σε άλλη. Τότε
υπήρχαν αναστατώσεις, χωρισμοί, νέα προβλήματα, ανάγκη για νέες κατανομές
αρμοδιοτήτων, για νέες προμήθειες και επιπλέον αναστάτωση στο οικογενειακό και
κοινωνικό σου κύκλο.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εδώ πρωθύστερα πρέπει να αναφέρω μια άλλη
διάσταση του αποκλεισμού, που αναδύεται όταν με το καλό ο κρατούμενος βρεθεί
πάλι μέσα στην κοινωνία. Τότε λίγο η πολύ συνειδητοποιείται η ύπαρξη του
ενδιάμεσου κενού που δημιουργήθηκε στη διάρκεια της απουσίας από την κοινωνία.
Ανάμεσα σ’ αυτόν και τους άλλους υπάρχει μια αμηχανία, εκατέρωθεν. Κάποιοι πιο
ικανοί και προσαρμοστικοί την ξεπερνάνε, σε κάποιους άλλους όμως υψώνεται ένας
τοίχος που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την ομαλοποίηση των πραγμάτων.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο πρώην κρατούμενος θέλει να ενσωματωθεί στον
παλαιό του κοινωνικό κύκλο, αλλά πολλές φορές τον κυνηγά το παρελθόν με τη
συνεχή αναφορά της περιόδου του εγκλεισμού. Αν αυτό γίνεται απ’ τον ίδιο καλά
να πάθει, διότι υπενθυμίζει στους άλλους την ηθελημένη ή αθέλητη απουσία του
από αντίστοιχα γεγονότα και η εγκατάσταση το λιγότερο της αμηχανίας ανάμεσα σ’
αυτόν και τους συνομιλητές του είναι το πιο ανώδυνο ενδεχόμενο. Τις
περισσότερες φορές η αναφορά γίνεται από τρίτο, που πιστεύει και νομίζει ότι
κάτι τέτοιο ευχαριστεί τον ενδιαφερόμενο. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό
δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η αντίληψη των περισσοτέρων είναι: Ας
τελειώσει πια αυτή η υπόθεση, ας τα πάρει όλα το ποτάμι. Ας γίνει ένα νέο
ξεκίνημα της ζωής<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ήδη στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε, από την αποφυλάκισή μου (
Αύγουστος 1973 ) έως σήμερα ( Αύγουστος 2010 ) μια σειρά λεπτομέρειες και
γεγονότα έχουν ήδη χαθεί από τη μνήμη μου. Δε θα ρωτήσω αριστερά και δεξιά. Θα
στηριχθώ μόνο σε ό,τι εγώ προσωπικά θυμάμαι. Ίσως αυτό να είναι κι ένα κριτήριο
της σωστής αξιολόγησης. Ό,τι διατηρήθηκε μέσα σου σημαίνει, κατά κριτήριο, ότι
θα ήταν και σημαντικό. Άλλα κριτήρια της επιλεκτικής αναφοράς είναι αξιολογικά
κατά την προσωπική μου πάντα κρίση και τοποθέτηση. Άλλοι, πιο επίμονοι και πιο
καταρτισμένοι από μένα, θα φέρουν στην επιφάνεια άλλα γενικότερα περιστατικά,
θα συγκεντρώσουν τα αναγκαία στατιστικά στοιχεία που υπάρχουν σε πολλές
επίσημες και μη δημοσιευμένες ακόμα πηγές. Έτσι μετά από κάποια χρόνια να
υπάρξει ένα παλίμψηστο που πάνω του θα στηριχθεί ο ιστορικός του μέλλοντος. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Στην πρώτη φάση κρατήθηκα στις
φυλακές Αβέρωφ. Εκεί έφτασα από την Ασφάλεια της Μπουμπουλίνας στις αρχές του
1969, την ημέρα του Αϊ Γιαννιού, 7 Ιανουαρίου. Μετά από 52 μέρες κράτηση στην
Ασφάλεια της οδού Μπουμπουλίνας. Τον Μάιο του 1969 μαζί μ’ άλλους
συγκρατούμενους μεταφερθήκαμε, χωρίς καμιά προηγούμενη ειδοποίηση, στις φυλακές
της Λάρισας, όπου με συνοπτικές διαδικασίες από το έκτακτο τοπικό στρατοδικείο
μας μοιράστηκαν δεκάδες χρόνια φυλάκισης. Δεν μπορώ να ξέρω τη σκοπιμότητα
αυτής της έκτακτης μεταφοράς. Η μόνη εικασία που μπορώ να κάνω είναι ότι αυτή η
μετακίνηση είχε σκοπό να αποσυμφορήσει το πλήθος των εκκρεμών υποθέσεων που
υπήρχαν εκείνο το διάστημα στο έκτακτο κεντρικό στρατοδικείο της Αθήνας. Ας
σημειωθεί ότι όλες οι δικαζόμενες υποθέσεις δεν είχαν καμία σχέση με το νομό
της Λάρισας.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Απλώς για ιστορικούς μόνο λόγους στη θέση αυτή θέλω ν’ αναφέρω ότι
εισαγγελέας στο έκτακτο στρατοδικείο της Λάρισας ήταν ο εισαγγελέας των
τακτικών πολιτικών δικαστηρίων της επαρχιακής αυτής πόλης<i style="mso-bidi-font-style: normal;">, Βασίλειος Παππάς</i>, που είχε επιστρατευθεί για αυτόν ακριβώς το
σκοπό. Μετά την κατάρρευση της Χούντας ο ίδιος εισαγγελέας, που τώρα υπηρετούσε
στην Αθήνα ήταν αυτός που έκανε τις ανακρίσεις και συνέταξε το
κατηγορητήριο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>των ένοχων στρατιωτικών
για τις δολοφονίες στα γεγονότα του Πολυτεχνείου. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πως τα φέρνει η μοίρα, καλέ μου άνθρωπέ, κι
αλλάζει τους ρόλους στη ζωή!<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στα μέσα του 1970 μεταφέρθηκα στις φυλακές
Κορυδαλλού και από εκεί αποφυλακίστηκα τον Αύγουστο του 1973 με τη γενική
αμνηστία του <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Παπαδόπουλου.</i><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ο εθνικός ευεργέτης <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γεώργιος Αβέρωφ</i>,
πραγματιστής και άνθρωπος της εποχής του, έδωσε άφθονα χρήματα στην πατρίδα για
τις αναγκαίες και πρωτογενείς επενδύσεις: Εκπαίδευση, εξοπλισμός του
στρατεύματος, Ολυμπιακοί αγώνες, αλλά και οι απαραίτητες, σε μια οργανωμένη
πολιτεία, σωφρονιστικές φυλακές. Βεβαίως πίστευε ότι σ’ αυτές θα φυλακίζονταν
άνθρωποι που είχαν υποπέσει σε εγκληματικά παραπτώματα με μοναδικό σκοπό τον
σωφρονισμό και την τελική επανένταξή τους στην κοινωνία.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Που να φανταστεί ο άνθρωπος ότι μετά από
πολλές δεκαετίες αυτές οι φυλακές θα γίνονταν τόποι εγκλεισμού κι αιχμαλωσίας
ανθρώπων που αγωνίστηκαν για να υπερασπίσουν τα αυτονόητα δικαιώματα των μελών
μιας πολιτείας από ανθρώπους που σφετερίστηκαν την δύναμη τους και κατέλαβαν
παράνομα την εξουσία. Αλήθεια ποια θα ήταν η αντίδραση του;<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Βέβαια στη διάρκεια της ζωής των φυλακών αυτές κι άλλες φορές
χρησιμοποιήθηκαν για αλλότριους σκοπούς, αλλά στην δικτατορία των
συνταγματαρχών έγιναν ο τόπος εγκλεισμού και των πολιτικών κρατουμένων. Για
πολλούς αλλά και πρακτικούς λόγους ασφαλείας μας είχαν απομονωμένους σε
ξεχωριστό χώρο από τους λεγόμενους ποινικούς κρατούμενους: Στο Εφηβείον<i style="mso-bidi-font-style: normal;">, </i>δηλαδή τον ειδικό χώρο που είχε αρχικά
προβλεφθεί για αναμορφωτήριο των νέων που θα παρουσίαζαν κάποια αποκλίνουσα
συμπεριφορά. Αυτό βρισκόταν στην πίσω πλευρά των φυλακών. Όλα τα παλαιά αυτά
κτίρια σήμερα έχουν γκρεμιστεί και στους χώρους αυτούς χτίζονται τα δικαστήρια
με αρχικό κτίριο, στην πλευρά της οδού Αλεξάνδρας, τον Άρειο Πάγο.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Τη μέρα που πήγα στις φυλακές εγκαινίασα τον δεύτερο όροφο του Εφηβείου
που μέχρι τότε ήταν άδειος. Βέβαια σε λίγους μήνες με νέες συλλήψεις και
προσαγωγές φισκάρισε κι αυτός ο όροφος.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Σε κάθε κελί, που ήταν μικρό κι αφιλόξενο, κοιμόντουσαν δυο κρατούμενοι,
οπότε υπήρχε κάποιο φυσιολογικό στρίμωγμα. Η δυσκολία η μεγάλη ήταν τις νύχτες,
όταν τα κελιά ήταν κλειδωμένα και οι φυσικές ανάγκες, εφόσον δεν έπαιρναν
αναβολή, έπρεπε να «εκτελούνται» μέσα στο κελί. Κάθε κελί διέθετε μια βούτα,
δηλαδή ένα παιδικό γκιογκιό, κοινό για τους δυο «ενοίκους» του κελιού. Η
αμοιβαία κατανόηση ήταν η μόνη διέξοδος που υπήρχε.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Όσο έμεινα στου Αβέρωφ συγκατοίκησα με δυο άτομα. Αρχικά με τον <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιώργο Παυλόπουλο</i>, νέο άνθρωπο από τον
Πειραιά, τραπεζικό υπάλληλο, που είχε συλληφθεί την ίδια περίοδο με μένα και
μάλιστα βρεθήκαμε την ίδια περίοδο σε διπλανά κελιά στα μπουντρούμια της
Μπουμπουλίνας. Σε άλλη ευκαιρία, που έχω καταγράψει προηγουμένως, περιγράφω πώς
ήρθα σε συνθηματική επαφή μαζί του, μέσω ηχητικού αλφαβήτου εκεί κάτω. Είχε
συλληφθεί με την υπόθεση του <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γρηγόρη
Φαράκου</i>. Δεύτερος ήταν ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Τάκης
Παπαγεωργίου</i>, ένας ωραίος τύπος από την Πάτρα που είχε την εμπειρία από τα
βάσανα των φυλακών, αφού είχε διατελέσει πολιτικός κρατούμενος για πολλά χρόνια
και στην δύσκολη και σκοτεινή φάση μετά την απελευθέρωση. Αυτός μου
εξομολογήθηκε γι εκείνη την περίοδο τις δύσκολες και δραματικές περιπέτειες που
πέρασαν οι πολιτικοί κρατούμενοι και που τώρα ευτυχώς δεν υπήρχαν. Τόσο από
τους ανθρωποφύλακες, όσο και από τους συγκρατούμενους του.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όσο κι αν φαίνεται υπερβολικό ο άνθρωπος είναι
ένα από τα πιο προσαρμοστικά ζώα που υπάρχουν στη φύση. Το πρωί με το άνοιγμα
των κελιών έβλεπες εικόνες κρατουμένων να μεταφέρουν βιαστικά στις τουαλέτες
του ισογείου βούτες για άδειασμα και ο απαραίτητος συνωστισμός μετά το
αναγκαστικό κράτημα των περισσοτέρων. Όταν αργότερα μεταφερθήκαμε στις φυλακές
του Κορυδαλλού το πρόβλημα αυτό λύθηκε, γιατί οι συνθήκες εκεί ήταν πιο
ανθρώπινες, αφού σε κάθε, σχετικά άνετο, κελί ήταν ένας κρατούμενος και το
καθένα από αυτά διέθετε δική του ατομική τουαλέτα.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Στη φυλακή, από την πλευρά των κρατουμένων, υπήρχε διπλή εξουσία. Πρώτα
ήταν η επίσημη, αυτή που εκπροσωπούσε τους φυλακισμένους στη διεύθυνση των
φυλακών και στους δεσμοφύλακες. Αυτός ήταν ο «Δήμαρχος», που στις φυλακές
Αβέρωφ ήταν ο πολυμήχανος και τετραπέρατος <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Χρήστος
Παπαγιαννάκης</i>. Άνθρωπος με ιδιαίτερη ικανότητα στο χειρισμό ατόμων και
καταστάσεων. Πειραιώτης, αυθεντικό παιδί<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>της αγοράς, μετέφερε την εμπειρία της ζωής και της πιάτσας κι έφερνε με
άριστο τρόπο σε πέρας το έργο του. Είναι αυτός που είδε στις φυλακές την
αποστολή των αντιπροσώπων του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και μ’ έναν μαγικό
σχεδόν τρόπο κατόρθωσε να παραδώσει στα χέρια τους τις ενυπόγραφες καταγγελίες
των βασανιστηρίων που πέρασαν οι κρατούμενοι στη διάρκεια της κράτησής τους από
την Ασφάλεια και το ανακριτικό τμήμα του ΕΑΤ-ΕΣΑ. Πέρα από την επίσημη ηγεσία,
υπήρχε και η παράνομη κομματική ηγεσία, το λεγόμενο «γραφείο» της φυλακής που
απαρτιζόταν, αν θυμάμαι καλά από πέντε άτομα, που εκλέγονταν με κάποια
διαδικασία και το οποίο στην ουσία αποφάσιζε για τα πάντα. Ο Δήμαρχος ήταν στην
πραγματικότητα ο αχυράνθρωπος πίσω από τον οποίο βρισκόταν η πολιτική
καθοδήγηση, αλλά στην περίπτωση του Χρήστου, λόγω των ικανοτήτων του, αυτή η
τυπική εξουσία γινόταν εκ των πραγμάτων πολλές φορές και ουσιαστική. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Στο Εφηβείον το προαύλιο ήταν περιορισμένο. Ένας στενόμακρος διάδρομος
κατά μήκος της πρόσοψης, εκεί όπου συνωστίζονταν οι κρατούμενοι κατά τις
ελεύθερες ώρες, ιδιαίτερα το πρωί μετά το άνοιγμα των κελιών. Όλα αυτά, αφού
είχε προηγηθεί ο αναγκαίος χρόνος για τη διεκπεραίωση των καθημερινών αναγκών
καθαριότητας και του σύντομου πρωινού. Μετά τόσες ώρες αναγκαστικής ακινησίας
μέσα στα κελιά όλοι ένιωθαν την ανάγκη για λίγη κίνηση και περπάτημα. Κάποιοι
έκαναν επιτόπια σουηδική γυμναστική, αλλά οι περισσότεροι επιδίδονταν στις
γρήγορες και βιαστικές βόλτες κατά μήκος της αυλής, που προσφυώς- άγνωστο σε
μένα από ποιον - ονομάστηκαν, <i style="mso-bidi-font-style: normal;">οι
μοβόρικες, </i>και αυτό το όνομα τους έμεινε.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Βαθειά στη μνήμη μου μένει η καθημερινή εικόνα δυο συγκρατουμένων μας
τροτσκιστών. Το δίδυμο, ο ψηλός κι ο κοντός, που περπατούσαν με γρήγορο βήμα
ασταμάτητα πάνω- κάτω συζητώντας με ένταση και χειρονομίες όλα τα «θεωρητικά
προβλήματα της επανάστασης». Η σημαντική ανισότητα στο μπόι και η αναπόφευκτη
διαφορά στο διασκελισμό τους, δημιουργούσε μια ενδιαφέρουσα και συγχρόνως
ρομαντική εικόνα να βλέπεις τα βιαστικά βήματα του κοντού να προσπαθούν να
συγχρονιστούν με τα μεγάλα βήματα του ψηλού. Όμως η καθημερινή επανάληψη είχε,
λόγω συνήθειας, πετύχει έναν συγχρονισμό και μια συμπαθητική τελικά εικόνα.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στην περίπτωση της φυλακής στη
διάρκεια της επταετίας των συνταγματαρχών υπήρχε από μια χρονολογία και μετά
μια ακόμη ιδιομορφία. Η διάσπαση του κόμματος της Αριστεράς δημιούργησε δυο
τουλάχιστον κέντρα εξουσίας. Βεβαίως στη περίπτωση των φυλακισμένων της χούντας
πλειοψηφούν ρεύμα ήταν αυτό που ακολουθούσε τη γραμμή της ανανεωτικής
Αριστεράς, του «γραφείου εσωτερικού». Η δεύτερη ομάδα ήταν αυτοί που
ακολουθούσαν την επίσημη ηγεσία του κόμματος, που ήταν λιγότεροι και μέσα στη
σκληρή κομματική διαπάλη τους διακρίναμε με το όνομα: <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Οι δωδεκαδικοί,</i> δηλαδή αυτή που ακολουθούσαν τις αποφάσεις της 12<sup>ης</sup>
ολομέλειας. Σήμερα, όλα αυτά ακούγονται λίγο γραφικά, αλλά τότε, για τους
ενδιαφερόμενους, είχαν τη σημασία τους και αυτή δεν ήταν αμελητέα ή τουλάχιστον
έτσι νιώθαμε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Είναι δίκαιο να ειπωθεί ότι υπήρχαν κι άλλες ολιγομελείς ομάδες
κρατουμένων, όπως οι Τροτσκιστές και πολλοί που δεν ανήκαν σε καμιά από όλες
τις προηγούμενες κατηγορίες. Η τελευταία κατηγορία πλήθαινε καθώς περνούσε ο
χρόνος, φυσικό αποτέλεσμα της απογοήτευσης που αυξανόταν από την αδυναμία των
πολιτικών να δώσουν ένα όραμα διεξόδου από το αδιέξοδο. Θα ήταν άδικό και
ελλιπές να μην αναφέρω δυο ακόμα ειδικές περιπτώσεις. Καταρχήν τους δυο
υπέροχους ανθρώπους που είχαν φυλακιστεί από νωρίς με ποινικά αδικήματα, που
είχαν σχέση με τα προβλήματα τιμής και ταλάνιζαν ιδιαίτερα κάποιες περιοχές της
επαρχίας. Οι δυο Γιώργηδες. Ο ένας Αρβανίτης απ’ τα Μεσόγεια κι ο άλλος
Μανιάτης και οι δυο άνθρωποι με χρυσή καρδιά. Μέσα στη φυλακή, στην προηγούμενη
φάση πριν τη δικτατορία είχαν «περάσει» με τους πολιτικούς κρατούμενους,
ευθυγραμμιζόμενοι και με τη μοίρα τους. Το ίδιο συνεχίστηκε και μετά, στη
διάρκεια της Χούντας. Μετά ήταν η ομάδα των «κατασκόπων», γύρω στα 7-8 άτομα
καταδικασμένοι σε πολύχρονες φυλακίσεις, όμηροι της αγριότητας του καθεστώτος
που νίκησε στον εμφύλιο, αλλά και θύματα της άφρονης κι αδιέξοδης πολιτικής της
ηγεσίας του ΚΚΕ, που έστελνε, άνευ ουσιαστικού λόγου και αιτίας ,ανθρώπους
κατευθείαν στο στόμα του λύκου. Πέρα από τις αρνητικές επιπτώσεις που τα
συμβάντα αυτά είχαν στο γενικό πολιτικό σκηνικό, γιατί διατηρούσαν την ένταση
και τον εκφοβισμό, γίνονταν η δικαιολογητική βάση για τη συνέχιση των διωγμών.
Αυτή η πολιτική του κόμματος ήταν βούτυρο στο ψωμί των πιο αντιδραστικών κύκλων
και την εκμεταλλεύθηκαν δεόντως. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Εν είδει παρενθέσεως, πρέπει να καταγράψω την απουσία μελετών, μέσα στον
ωκεανό των σελίδων που ήδη έχουν γραφτεί, την ευκολία με την οποία η Ασφάλεια
ήταν σχεδόν πάντα ενήμερη της κίνησης των αποστολών στελεχών του κόμματος από
το Βουκουρέστι, και όποτε ήταν πολιτικά χρήσιμο έκανε το κατάλληλο χτύπημα.
Υπάρχει εδώ ψωμί!<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Στα μέσα του 1970 μια ομάδα, κυρίως νέων στην ηλικία, κρατουμένων
μεταφέρθηκε στις φυλακές Κορυδαλλού, εγκαινιάζοντας την πτέρυγα Α. Σε ένα μήνα
καταργήθηκαν πλήρως οι φυλακές του Αβέρωφ κι όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι
ήρθαν στον Κορυδαλλό γεμίζοντας τις δυο πτέρυγες Α και Δ. Κάποιοι ακόμα
πολιτικοί κρατούμενοι, κυρίως του κεντρώου δημοκρατικού χώρου, κρατούνταν στις
δύο άλλες πτέρυγες Β και Γ, μαζί με τους ποινικούς. Ενδεικτικά αναφέρω τον
καθηγητή <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γεώργιο Μαγκάκη</i>. Οι
κτιριακές συνθήκες, η άνεση των κελιών και η καθαριότητα των χώρων ήταν σε άλλο
επίπεδο, ανεβασμένο σε σχέση με τις παλαιές φυλακές Αβέρωφ. Το κάθε κελί ήταν
μεγαλύτερο, τα κρεβάτια πιο βολικά. Το κάθε κελί είχε δική του τουαλέτα, βρύση
νερού και το κυριότερο σε κάθε κελί έμενε ένας κρατούμενος. Σήμερα, από
πληροφορίες που υπάρχουν, σε κάθε κελί υπάρχουν τρεις με τέσσερις κρατούμενοι.
Είναι φανερό ότι με την πάροδο του χρόνου τα καθαρά κελιά της εποχής μας να
έχουν υποστεί τις φυσιολογικές φθορές και την υποβάθμιση της διαρκούς χρήσης,
οπότε οι συνθήκες κράτησης των σημερινών κρατουμένων είναι εκ των πραγμάτων
πολύ υποβαθμισμένες.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Η εναλλαγή της σύνθεσης των κρατουμένων δεν ήταν τόσο συχνή, όπως είναι
στις συνήθεις φυλακές. Οι περισσότεροι ήταν φιλοδωρημένοι με πολύχρονες
καταδίκες, κάποιοι υπόδικοι περίμεναν την δική τους τη σειρά και συνεχώς είχαμε
νέες αφίξεις. Οι αποφυλακίσεις, με έκτιση της ποινής, ήταν μετρημένες και
κάποιοι λίγοι έβγαιναν μετά από απόφαση του δικαστηρίου με «ανήκεστο
βλάβη».Έτσι στην πλειοψηφία οι ίδιοι άνθρωποι ζούσαν μαζί για πολύ καιρό και
μάλιστα αυτοί συναντιόντουσαν αναγκαστικά μέσα στην ίδια μέρα πολλές φορές.
Αυτό εκ των πραγμάτων δημιουργούσε κάποιες εντάσεις. Μην νομίσετε κάτι το
ιδιαίτερο. Είναι χαρακτηριστικό ότι δε μου έμεινε στη μνήμη σχεδόν κανένα
σημαντικό τέτοιο περιστατικό που να έχει αξία ειδικής αναφοράς. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Εκ πρώτης όψεως θα υπέθετε κάποιος ότι στη φυλακή θα υπήρχε δυσκολία να
βρεθεί το επιθυμητό βιβλίο που ένας κρατούμενος θα ήθελε να διαβάσει. Αντίθετα,
παρά την τυπική δυσκολία να μπει στη φυλακή κάποιο βιβλίο, αφού με βάση τις
«κείμενες διατάξεις» έπρεπε να έχει πριν την έγκριση του υπουργείου Δικαιοσύνης
και την επικυρωμένη σφραγίδα του, μέσα στη φυλακή υπήρχαν, θα ισχυριζόμουν,
χιλιάδες τίτλοι βιβλίων ανάμεσα στους οποίους ήταν σχεδόν όλα τα μαρξιστικά και
λενινιστικά βιβλία.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Αυτό το χαρακτηριστικό είναι ενδεικτικό στο πόσο ευάλωτη ήταν η εφαρμογή
των «κειμένων διατάξεων». Εξαιτίας του γλίσχρου μισθού τους ή - γιατί όχι - και
εξαιτίας της αστάθειας του χαρακτήρα τους και της έμφυτης παραδοπιστίας από την
οποία χαρακτηρίζονται διαχρονικά οι άνθρωποι μπορούσαν να διακινδυνέψουν οι
ίδιοι να μπάσουν στη φυλακή κάθε απαγορευμένο κι επιθυμητό αγαθό με ορατό κίνδυνο
να υποστούν τις συνέπειες, αρκεί να πλησιάζονταν από τον κατάλληλο άνθρωπο που
του είχαν εμπιστοσύνη και αρκεί αυτός απαραίτητα να τους υπόσχονταν την
αντίστοιχη αμοιβή. Έτσι δε μου προκαλούν καθόλου εντύπωση οι απορίες που
εκφράζουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μερικές φορές για την ευκολία με την οποία
μπαίνουν στη φυλακή ναρκωτικά ή άλλα απαγορευμένα είδη. Όλα, να ξέρετε, έχουν
τη τιμή τους, ιδιαίτερα στις φυλακές. Η αλήθεια πρέπει να ειπωθεί. Δε γίνεται ο
οποιοσδήποτε άνθρωπος φύλακας άλλων ανθρώπων και οι δικαιολογίες που ακούγονται
περί οικονομικών δυσκολιών και της ανάγκης να βρεθεί μια εργασία είναι για μένα
επιφανειακές και προπέτασμα καπνού.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Στη διάρκεια της άγριας δικτατορίας μέσα στη φυλακή υπήρχαν «παρανόμως»
μικρά ραδιοφωνάκια για την ακρόαση σταθμών του εξωτερικού και μάλιστα αν σε
καμιά από τις αιφνιδιαστικές έρευνες κάποιο κατάσχονταν σε λίγες μέρες γινόταν
η αντικατάστασή του. Πιο σοβαρό είναι το ερώτημα με ποιο τρόπο η φυλακή διέθετε
πλήρη κείμενα όλων των πολυσέλιδων κομματικών αποφάσεων και ολομελειών. Ε!
λοιπόν κι εδώ ο δεσμοφύλακας για μια αμοιβή διακινδύνευε τα πάντα.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Έχει σημασία να περιγραφεί ο τρόπος με τον οποίο σχηματίστηκαν οι
μικρότερες παρέες ανάμεσα στους πολιτικούς κρατούμενους. Τα κριτήρια ήταν πολλά
και ποικίλα. Ηλικιακά, πολιτικών απόψεων, ένταξη σε μια από τις υποομάδες της
φυλακής, αλλά εν τέλει κατ’ εμέ κυρίαρχο στοιχείο παραμένει ο συγχρωτισμός των
ανθρώπινων χαρακτήρων και ιδιοσυγκρασιών. Αυτό το σημειώνω ιδιαιτέρως γιατί η
πολύχρονη εμπειρία της ζωής, μου έδειξε ότι ο ανθρώπινος χαρακτήρας και η
οικογενειακή αγωγή υπερτερούν όλων των υπολοίπων χαρακτηριστικών του
ατόμου.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Βεβαίως υπήρχαν και
αντικειμενικοί περιορισμοί και καταναγκασμοί, όπως βίαιοι διαχωρισμοί που
επιβάλλονταν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από μεταγωγές σε άλλες
φυλακές ή ανακατανομής των κρατουμένων σε διαφορετικά κτίρια.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>«Δήμαρχος» στον Κορυδαλλό ήταν ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Βαγγέλης
Απολλωνάτος</i>, ένα νέο παιδί από το Περιστέρι. Επίσης επιτυχημένος με βάση
τις ικανότητες και την αφοσίωσή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στα
καθήκοντα του. Επιπρόσθετο προωθητικό δεδομένο για διευκόλυνση του ήταν το
γεγονός ότι τα προηγούμενα χρόνια ο πατέρας του είχε υπηρετήσει ως δεσμοφύλακας
στη φυλακή κι αρκετοί φύλακες κι ιδιαίτερα ο αρχιφύλακας ήταν γνωστοί του από
τα προδικτατορικά χρόνια. Έτσι ο λόγος του είχε πέραση και η ικανότητα να λύνει
προβλήματα εξαιρετική.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Είναι χαρακτηριστικό το εξής προσωπικό περιστατικό που μου συνέβη κάποια
στιγμή. Το κλείσιμο στα κελιά γινόταν σχετικά νωρίς και μετά έπρεπε μόνος σου
να γεμίζεις το χρόνο με διάφορες ασχολίες μέχρι να νιώσεις την ανάγκη να σβήσεις
το φως για να κοιμηθείς. Αυτό ήταν στη διακριτική ευκαιρία του κρατούμενου
γιατί το κελί διέθετε διακόπτη στο εσωτερικό του κελιού. Η πιο συνηθισμένη
απασχόληση ήταν το διάβασμα ενός βιβλίου. Όμως όλα έχουν τα όριά τους. Θέλεις
πάντα εναλλακτικές απασχολήσεις. Με τους γνωστούς τρόπους, μέσα στη φυλακή
είχαν παράνομα μπει δυο- τρεις τράπουλες και με μερικούς, όπως ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιάννης Στρατής</i>, ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Θανάσης Πανουτσόπουλος</i> κι <i style="mso-bidi-font-style: normal;">ο
Βαγγέλης Απολλωνάτος</i> κάθε τόσο το στρώναμε στην πρέφα. Μια μέρα που δεν
είχα ύπνο έπαιζα σχεδόν αμέριμνος πάνω στο κρεβάτι πασίεντζα και μάλιστα παρά
τις επανειλημμένες προσπάθειες αυτή η καταραμένη αρνιόταν πεισματικά να βγει.
Έστω και μια φορά. Έτσι η προσοχή μου αποσπάστηκε και σε μια στιγμή ο
νυχτερινός φύλακας, που συνήθως την άραζε στο ισόγειο- κι ίσως έριχνε έναν
υπνάκο- άνοιξε απότομα το μικρό μάτι, <i style="mso-bidi-font-style: normal;">ο
χαφιές, </i>όπως προσφυώς ονομάστηκε που είχε κάθε κελί και με είδε με απλωμένη
την τράπουλα. Ήταν η κακιά στιγμή, αν σκεφτείς ότι το κελί μου ήταν στο δεύτερο
όροφο με το συμβολικό για την εποχή και για μένα <i style="mso-bidi-font-style: normal;">αριθμό 114. </i>Κατατρόμαξα! Με αστραπιαίες κινήσεις ξεκλείδωσε το κελί
και μάζεψε την τράπουλα.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>« Το πρωί να παρουσιαστείς στον Αρχιφύλακα!»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Είναι γεγονός ότι ένιωσα πολύ άσχημα και η νύχτα μέχρι το ξημέρωμα μου
φάνηκε ατέλειωτη, κυρίως όχι τόσο για τις προσωπικές πιθανές συνέπειες,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όσο για την αναστάτωση που θα προκαλέσει το
ατυχές συμβάν και οι πιθανές επιπτώσεις του στην<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>γενικότερη ζωή της ομάδας. Μόλις άνοιξαν τα
κελιά το πρωί, έτρεξα στον Βαγγέλη και τον ενημέρωσα για το νυχτερινό συμβάν.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>« Μη πεις τίποτα πουθενά!», μου είπε<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Πήγε στο γραφείο του Αρχιφύλακα. Τι συζητήθηκε μεταξύ τους δεν ξέρω.
Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι σε λίγο μου επέστρεψε ατόφια την τράπουλα με
την αδελφική συμβουλή<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>«Άλλη φορά να προσέχεις!»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Όλη η βραδινή αγωνία μου αυτομάτως καταλάγιασε. Ο Βαγγέλης για μια ακόμα
φορά είχε καθαρίσει. Οι κανόνες υπάρχουν για να παραβιάζονται.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Στη φυλακή υπήρχαν πολλοί νέοι, κυρίως φοιτητές, μέλη της οργάνωσης του
Ρήγα Φεραίου. Η ανάγκη για αθλητισμό και τον απαραίτητο συναγωνισμό ήταν
πιεστική. Στη φυλακή είχαμε, με δική μας πρωτοβουλία, γήπεδο τένις. Στον ίδιο
χώρο στηνόταν το φιλέ για το βόλεϊ. Εκεί έγινε πρωτάθλημα ποδοσφαίρου 5Χ5, λόγω
στενότητας του χώρου με τη συμμετοχή πολλών ομάδων και τον αυτονόητο φανατισμό.
Αυτό κράτησε πολλές μέρες και δημιούργησε έντονους υπόγειους συναγωνισμούς,
ένας εκ των οποίων ήταν ανάμεσα στο Βορρά ( Θεσσαλονίκη ) και τον Νότο ( Αθήνα
).<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κατά τη μεταφορά της πρώτης φουρνιάς
κρατουμένων στις νέες φυλακές του Κορυδαλλού συνέβη το εξής αξιοσημείωτο, που
εκ των πραγμάτων βεβαίως μέσα στην ατμόσφαιρα της εποχής δεν είχε και πολύ
μέλλον. Το πρώτο κύμα που μεταφέρθηκε στον Κορυδαλλό, ήταν στη συντριπτική τους
πλειοψηφία, νέοι. Ειπώθηκε να δημιουργηθεί μια ενιαία ομάδα συμβίωσης, να μην περάσουν
οι πολιτικοί διαχωρισμοί και στη νέα γενιά. Κι αυτό πράγματι έγινε, μόνο που η
προσπάθεια αυτή ήταν θνησιγενής από τη γέννησή της. Όταν έφτασε η δεύτερη
φουρνιά κρατουμένων η κοινή ομάδα συμβίωσης διαλύθηκε. Όμως ήταν μια προσπάθεια
για ενότητα και σαν τέτοια πρέπει να την καταγράψουμε. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κάποια στιγμή για λόγους που δε θυμάμαι
σήμερα- φανταστείτε τις αφορμές των εντάσεων μέσα στη φυλακή πόσο επιφανειακές
ήταν- παραιτήθηκα με επιστολή μου από το γραφείο της ομάδας διαβίωσης. Όλον τον
υπόλοιπο χρόνο δεν έλαβα μέρος σε διαδικασίες στο εσωτερικό της φυλακής για
καθοδηγητικούς ρόλους. Είχε πια φτάσει και για μένα η εποχή της απομυθοποίησης.
Εδώ εκείνο που θέλω να θυμίσω είναι το εξής περιστατικό. Η επιστολή παραίτησης
μου, μαζί με το τακτικό «δελτίο ειδήσεων» που μοιραζόταν χέρι με χέρι από τον
υπεύθυνο σε όλα τα μέλη της ομάδας ξεχάστηκε σε μια εσωτερική τσέπη ενός
συμπαθητικού κι ήρεμου συγκρατουμένου μου από τη Θεσσαλονίκη. Ήταν <i style="mso-bidi-font-style: normal;">ο Δημήτρης Καρανίκας</i>. Τα κείμενα αυτά
ήταν γραμμένα με το χέρι και με ψιλά γράμματα σε λεπτό χαρτί, έτσι ώστε να
μπορούν εύκολα να κρύβονται και να μεταφέρονται. Μετά την ολοκλήρωση της
ενημέρωσης καταστρέφονταν για προφανείς «συνωμοτικούς λόγους». Όμως ένα
αντίγραφο της επιστολής μου, όπως ήδη ανάφερα ξεχάστηκε σε μια τσέπη του παντελονιού
του.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κάποια μέρα ο φίλος και συγκρατούμενος <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Δημήτρης</i>, πήγε με προσωρινή μεταγωγή στη
Θεσσαλονίκη για μια δική του δικαστική εκκρεμότητα. Στους τυπικούς σωματικούς
ελέγχους που γίνονται κατά τις μεταγωγές από φυλακή σε φυλακή βρέθηκε η
επιστολή κι έπεσε στα χέρια της Ασφάλειας. Για αυτούς ήταν λαβράκι κι
ακολούθησε το γραφειοκρατικό δρόμο της ενημέρωσης των κεντρικών υπηρεσιών στην
Αθήνα. Όταν επέστρεψε ο καλός φίλος από τη Θεσσαλονίκη, γεμάτος ενοχές,
ανησυχία και φόβο για τις συνέπειες, με ενημέρωσε αμέσως για να είμαι
προετοιμασμένος σε ενδεχόμενες εξελίξεις. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πέρασαν κάμποσες μέρες χωρίς τίποτα να συμβεί
κι η πρώτη εντύπωση του επεισοδίου αμβλύνθηκε μέσα μου. Υπέθεσα ότι το γεγονός
δεν αξιολογήθηκε και μπήκε στο αρχείο. Λάθος συμπέρασμα. Το περιεχόμενο και το
ύφος της επιστολής μου ήταν τόσο καταγγελτικό, που από την ΚΥΠ θεωρήθηκε ως
ευκαιρία να εκμεταλλευθεί το χάσμα που διαφαινόταν και ίσως να βρει ευκαιρία
ευρύτερης ενημέρωσης για τα υπόγεια συμβαίνοντα στο εσωτερικό της φυλακής.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ένα πρωινό ενημερώθηκα από τον αρχιφύλακα ότι
με θέλει ο διευθυντής της φυλακής. Δεν ήταν κάτι σύνηθες. Κατάλαβα ότι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θα έχω μπλεξίματα. Πράγματι όταν μπήκα στο
γραφείο του διευθυντή, αυτός δεν βρισκόταν εκεί. Αντίθετα ήταν στρογγυλοκαθισμένα
δυο άτομα κουστουμαρισμένα, με το αναγκαίο ύφος της σιγουριάς. Μύριζαν από
μακριά ότι ήταν αστυνομικοί. Μετά από το τυπικό αρχικό χαιρετισμό, χωρίς καμία
εισαγωγή, μου βάζουν μπροστά μου μια φωτοτυπία της επιστολής μου. Ο ένας απ’
αυτούς με συγκαταβατικό τρόπο μου λέει<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">« Τι λες γι αυτό Λευτέρη; Εξήγησε
μας τους λόγους που παραιτήθηκες από το γραφείο της φυλακής;»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εγώ έκανα το χαζό<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">«Δεν καταλαβαίνω τι μου λέτε!»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">«Μα αυτή δεν είναι δική σου
επιστολή;»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μετά την κάθετη άρνησή μου να παραδεχθώ το
ο,τιδήποτε από το προφανές, κατάλαβαν ότι δεν υπάρχει πρόσφορο έδαφος για
εκμετάλλευση. Η συζήτηση απέβη άκαρπη και αποχώρισαν χωρίς να επαληθευτούν οι
ελπίδες τους ότι θα εκμεταλλευθούν το ρήγμα που έβλεπαν από το περιεχόμενο της
επιστολής μου. Αυτή είχε γραφεί αποκλειστικά μόνο για εσωτερική μας χρήση.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μετά την απομάκρυνση μου από τις κομματικές
ασχολίες έπρεπε να βρω νέους τρόπους να γεμίζω τις άπειρες ελεύθερες ώρες,
ειδικά όταν βρισκόμασταν αρκετές ώρες της ημέρας κλειδωμένοι και μόνοι στα
κελιά μας. Εγώ το έριξα στο διάβασμα, αλλά όπως είναι η κακιά μου συνήθεια σ’
όλα είμαι ή τουλάχιστον ήμουν υπερβολικός. Επί μήνες διάβαζα 10 με 12 ώρες
ημερησίως. Τα πάντα. Κοινωνικές μελέτες, οικονομικές θεωρίες, ιστορικά βιβλία,
μυθιστορήματα κι ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς. Τότε διάβασα ολόκληρη την
πολύτομη ιστορία του Γιάννη Κορδάτου. Επίτευγμα! Αν δεν συμφωνείτε κάντε,
όποιος νομίζει, μια απόπειρα σήμερα να το επαναλάβει.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Αυτή η πολύμηνη υπερβολή μου είχε
τις συνέπειές της. Έπαθα υπερκόπωση και μην ξέροντας το γιατί και το διότι επέτεινα
τις καταστάσεις, διαβιώντας μια φρικτή και δύσκολη περίοδο. Ζαλάδες,
πονοκέφαλοι, αδυναμία να συγκεντρώνω το βλέμμα μου σ’ ένα οποιοδήποτε κείμενο
πήγα στο άλλο άκρο. Για μήνες δε διάβασα τίποτα. Με τον καιρό, δίνοντας
προσωπική μάχη, «ξεπέρασα» το πρόβλημα. Σ’ αυτό με βοήθησαν κοντινοί καλοί
φίλοι.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ας θυμίσω, σ’ αυτή τη θέση, τα ονόματα αυτής της στενής παρέας, που
εκτός από την σχετική κοινότητα απόψεων στα κρίσιμα θέματα, σύνδεσμος ήταν και
η κοινή σίτιση. Η παρέα απαρτιζόταν τελικώς από τους εξής. Λέω τελικώς γιατί
στη διάρκεια των χρόνων υπήρξαν μικρές αλλαγές. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πρώτα, θα αναφέρω τον πρόωρα χαμένο από τη ζωή
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Νίκο Γιανναδάκη</i>, που μετά τη
μεταπολίτευση, πρόλαβε και άφησε δημιουργικό και πολύτιμο έργο, ως έφορος της
Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης, στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ένας άνθρωπος
φτιαγμένος για τα μεγάλα και τα όμορφα, με προσεκτική οικογενειακή ανατροφή,
ευαίσθητος δέκτης των νέων μηνυμάτων, με ιδιαίτερα ανεπτυγμένη αγάπη για την
πατρίδα και το λαό της, θιασώτης των αγώνων για τις ελευθερίες και τα
δικαιώματά του, δεν μπορούσε να μείνει ασυγκίνητος στον επαίσχυντο βιασμό των
στοιχειωδών ελευθεριών από τους επίορκους συνταγματάρχες. Έτσι βρέθηκε
κλεισμένος στην φυλακή με πολύχρονη κι άδικη ποινή από το έκτακτο στρατοδικείο.
<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Συνδέθηκα μαζί του με μια στενή φιλία κι
αλληλοεκτίμηση και θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που έζησα, όσο έζησα, μαζί του. Ο
σύγχρονος δρεπανοφόρος χάρος με τη μορφή του καρκίνου τον πήρε τόσο άδικα και
πρόωρα από τη ζωή. Είναι χαρακτηριστικός ο στωικός τρόπος που αντιμετώπισε την
αρρώστια, χωρίς καθόλου να σταματήσει τη δημιουργική προετοιμασία της
τελευταίας έκθεσης, που οργάνωνε στο Ηράκλειο, αναδεικνύοντας αυτήν την
επαρχιακή πόλη πρωτοπόρα στο χώρο των πολιτιστικών εκδηλώσεων και της τέχνης.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Με τον Νίκο το 1971 γράψαμε ένα κοινό κείμενο με πολιτικές απόψεις που
μοιράστηκε και διαβάστηκε απ’ όλη την ομάδα με ποικίλες αντιδράσεις από τους
συγκρατουμένους στην ομάδα της Ανανεωτικής Αριστεράς. Περιλαμβάνει κριτικές
απόψεις και για την εποχή που γράφτηκαν ήταν- ή έτσι θεωρούσαμε- αρκετά
προχωρημένες. Σήμερα 40 χρόνια μετά τα δεδομένα για τον Νίκο και για μένα
άλλαξαν σημαντικά. Όπως και για τους περισσότερους. Πάντα όμως έχει τη σημασία
του σαν ιστορικό ντοκουμέντο και το φύλαξα μέσα στην συλλεκτική τάση που από
παλιά με διακατέχει. Μόνο για ιστορικούς λόγους το προσαρτώ τώρα, ως παράρτημα,
στο τέλος αυτής της εργασίας.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Δεύτερος ήταν ο γλυκός, με το χαμόγελο στα
χείλη και την καλή καρδιά<i style="mso-bidi-font-style: normal;">, Σωτήρης</i> <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Αναστασιάδης.</i> Ήταν τόσο καλή η καρδιά
του που σύντομα τον πρόδωσε. Έφυγε νωρίς απ’ τη ζωή και μας λείπει τόσο. Ο
Σωτήρης ήταν από τους ανθρώπους που πάντα ζήλευα, με την καλή έννοια του όρου,
στην αντιμετώπιση που είχε στα προβλήματα της ζωής. Ο Σωτήρης ήταν η
προσωποποίηση της αισιοδοξίας, της ανοχής στα ελαττώματα των φίλων του, της
μόνιμης ετοιμότητας του να βοηθήσει τους πάντες και τα πάντα. Δε θα ξεχάσω τη
στάση του απέναντι στις αναποδιές της ζωής. Θα πω το κοινότυπο ότι γι αυτόν το
ποτήρι ήταν πάντα μισογεμάτο. Αν στα δέκα πράγματα που του συνέβαιναν τα εννέα
ήταν μαύρα και το ένα κάπως φωτεινό, αυτός αρπαζόταν απ’ το τελευταίο και με
αισιοδοξία συνέχιζε, με το χαμόγελο, τη ζωή. Ο προσωπικός μου χαρακτήρας είναι
το ακριβώς αντίθετο. Αν στα δέκα πράγματα που μ’ απασχολούν τα εννέα βαίνουν
καλώς και το ένα εμφανίζει δυσκολίες εγώ χώνομαι μέχρι το λαιμό στην
απαισιοδοξία του τελευταίου για να ζω το άγχος του. Η γυναίκα μου, σήμερα που
με γνωρίζει πια σαν κάλπικη δεκάρα, λέει<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>« Εσύ παιδί μου αν δεν έχεις πραγματικό λόγο
να έχεις άγχος, θα εφεύρισκες κάποιον»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κι ο Σωτήρης άφησε πίσω του έργο. Πέρα από τα
ευαίσθητα ντοκιμαντέρ που γύρισε και που ήταν η κύρια εργασία του ως σκηνοθέτης
της τηλεόρασης και τα οποία μεταδόθηκαν απ’ την τηλεόραση, εγώ πιστεύω, ότι το
κύριο κατάλοιπο, που άφησε πίσω του είναι το σπίτι που έχτισε σχεδόν με προσωπική
εργασία πάνω σ’ έναν αφιλόξενο λόφο έξω απ’ τη Βλαχιά στο ανατολικό μέρος της
Εύβοιας. Πάνω σ’ αυτό το σπίτι έγιναν όμορφα γλέντια της μεγάλης και
διευρυμένης παρέας του. Ο Σωτήρης είχε το ταλέντο να πλησιάζει τους ανθρώπους
και να κερδίζει την εμπιστοσύνη τους. Ήταν από τη σπάνια και σχεδόν εκλιπούσα
κατηγορία τ ων ανθρώπων που αλτρουιστικά ξέρουν να δίνουν χωρίς να απαιτούν
ποτέ την ανταμοιβή αυτής της προσφοράς. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ο πολιτικός του προβληματισμός είχε μια προσωπική εσωτερική
ιδιαιτερότητα. Για να εισχωρούσες στην λογική του χρειαζόταν μια προσεκτική
προσέγγιση. Πάντοτε οι προβληματισμοί του είχαν αφετηρία και τέλος το ιδιαίτερο
ενδιαφέρον για την πορεία του τόπου μας και του λαού που κατοικεί σ’ αυτόν,
απέπνεαν την αγάπη στον άνθρωπο, την άδολη διάθεση προσφοράς χωρίς ποτέ να
επιδιωχθεί κανένα στοιχείο προσωπικής φιλοδοξίας και απαίτηση της οποιασδήποτε
ανταμοιβής.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κάποιο βράδυ στα επόμενα χρόνια, ένα από τα
πολλά που συγκεντρωνόμαστε στο σπίτι του <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Άρη
Αλεξάκη</i>, για συζήτηση, αναμνήσεις και φαγητό, έφερε τα ευαίσθητα ποιήματα
που κατά καιρούς είχε γράψει και μας τα διάβασε σε ιδιωτική πρώτη ανάγνωση. Πού
να βρίσκονται άραγε τώρα;<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τρίτος ήταν ο ήρεμος κι αθόρυβος <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Νίκος Αρμάος</i>, σημαντικός σήμερα
σκηνοθέτης του θεάτρου με πρωτοποριακά κι επιτυχημένα ανεβάσματα έργων.
Άνθρωπος χαμηλών, σε πρώτη ανάγνωση, τόνων, αλλά στην πράξη ουσιαστικός και
καίριος. Τα χέρια του έπιαναν σ’ όλες τις αναγκαίες χειρονακτικές εργασίες και
το χαρακτηριστικό αυτό, νομίζω ότι του φάνηκε χρήσιμο στη σκηνοθετική του
καριέρα. Άλλωστε όλη η οικογένεια του, όπως ο ίδιος απαρτιζόταν από καλλιτέχνες
που παρήγαγαν και χειροτεχνικά καλλιτεχνήματα.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Για όσο διάστημα ήταν στη φυλακή μέλος της
παρέας ήταν κι <i style="mso-bidi-font-style: normal;">ο Γιάννης Σταματάκης</i>,
μάστορας επιπλοποιός, ειδικευμένος στα σκαλιστά έπιπλα, ικανός κι εύστροφος
άνθρωπος, ετοιμόλογος και καίριος, μπορούσε να λύνει κάθε πρακτικό πρόβλημα που
παρουσιαζόταν<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μέλος μόνιμο της στενής αυτής παρέας ήταν ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιάννης Καούνης</i>, πετυχημένος σήμερα
δικηγόρος της Αθήνας. Δυο είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του ανθρώπου, που
επιθυμώ εδώ να σημειώσω, αλλά όχι και τα μόνα: Πρώτον το απύθμενο απόθεμα
υπομονής, εγκαρτέρησης και αφομοίωσης των αναποδιών και δυσκολιών που έτυχαν
στη ζωή του. Και του ήρθαν αρκετές τέτοιες. Όλες προσπάθησε και μάλλον το
κατόρθωσε με πείσμα να τις ξεπεράσει.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Δεύτερο χαρακτηριστικό του είναι η ευρύτητα των ενδιαφερόντων και των
απασχολήσεων σε ποικίλους τομείς της πολιτικής, της ιστορίας και του
πολιτισμού. Χαλκέντερος, αεικίνητος, ενημερωμένος επί ευρέως φάσματος θεμάτων,
διαβασμένος και ψαγμένος όσο λίγοι, είναι ο μόνος από την παρέα που δε
σταμάτησε καθόλου την οργανωτική του σχέση με το κόμμα της Ανανεωτικής
Αριστεράς. Πάντα βέβαια με κριτική στάση απέναντι στις θέσεις του, αλλά και
πάντα βοηθώντας με προσωπική προσφορά στις αναγκαίες εργασίες, που ένας
κομματικός μηχανισμός χρειάζεται και απαιτεί από τα μέλη του. Ανιδιοτελής, από
τη θέση της βάσης, με μια ευθύτητα και ειλικρίνεια, που για κάποιους
κακοπροαίρετους κι «έξυπνους» που κυκλοφορούν γύρω μας μπορούσε να θεωρηθεί
ακόμα και ως ελάττωμα.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Εξέχον και μόνιμο μέλος αυτής της ομάδας ήταν ο Λακεδαιμόνιος <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Άρης Αλεξάκης</i>. Άνθρωπος με καθαρές
αρχές, αυστηρός καταρχήν με τον εαυτό του, αλλά έχοντας -δυστυχώς -και τις
ίδιες απαιτήσεις απ’ όλους τους άλλους. Θέση σωστή εκ πρώτης όψεως, μη ρεαλιστική
όμως εκ των πραγμάτων, αφού οι περισσότεροι<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>άνθρωποι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έχουν ελαττώματα κι
αδυναμίες και θέλουν λογικά περιθώρια ανεκτικότητας και κατανόησης. Κάποιες
φορές, άνθρωπέ μου, θέλεις λίγο ν’ αφεθείς, χωρίς κανόνες κι έγνοιες, ιδιαίτερα
για εκείνον που διαβιεί έναν Γολγοθά. Σπούδαζε μεταλλειολόγος στο ΕΜΠ και στα
χρόνια του εγκλεισμού η κυρίαρχη σκέψη κι αγωνία του ήταν να προλάβει να
ολοκληρώσει τις σπουδές του που η δικτατορία τις σταμάτησε βίαια σε ενδιάμεση
φάση. Είχε κι άλλα ιδιαίτερα δικά του χαρακτηριστικά.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Πρώτον η τάξη, η καθαριότητα και το καθήκον, όπως βέβαια αυτός το
εννοούσε. Εκεί, στις συνθήκες της φυλακής, το κελί του έλαμπε από καθαριότητα
μακράν σε περιποίηση, τάξη και ποιότητα πραγμάτων απ’ όλα τ’ άλλα. Άνθρωπος
έξυπνος, με διεισδυτική και κριτική σκέψη και παρατηρητικότητα, είχε την
ικανότητα, ρωτώντας τον καθένα διακριτικά και χωρίς να τον φέρνει σε αμηχανία,
να εκμαιεύει κάθε πληροφορία, που ήθελε. Ψύχραιμος, δεν άφησε τον εαυτό του να
γίνει σε καμιά περίπτωση υπόδουλος οποιουδήποτε φανατισμού, αλλά και
ιδεολογικού ρεύματος. Κράτησε με συνέπεια την ανεξαρτησία του από την αρχή ως
το τέλος.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τελευταίος και καταϊδρωμένος η
αφεντομουτσουνάρα μου. Χωρίς αξιοσημείωτα ειδικά χαρακτηριστικά. Απλώς,
υπομονετικός με προσαρμοστική ικανότητα στο εκάστοτε περιβάλλον. Τάχα
ψύχραιμος, αλλά στην πραγματικότητα, εντός του, έρμαιο εντυπώσεων, αμφιβολιών
και φόβων για το μέλλον. Συναισθηματικός περισσότερο απ’ ό,τι πρέπει και
χρειάζεται, πράγμα βεβαίως που καταντάει αυτό το χαρακτηριστικό αδυναμία και
ελάττωμα.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τρώγαμε όλοι μαζί μεσημέρι-βράδυ με τη
συμφωνία ανά εβδομάδα να εναλλάσσουμε με διαδοχική σειρά το κελί που θα γινόταν
η κοινή σίτιση, έτσι ώστε κάποια αναγκαία συμπράγκαλα να μη μεταφέρονται από
κελί σε κελί κάθε μέρα. Ήταν ωραία και βολική τακτοποίηση, εκτός από μια μικρή
λεπτομέρεια. Όταν ερχόταν η εβδομάδα που σειρά είχε ο Άρης έπρεπε να προσέχουμε
όλως ιδιαιτέρως μη λερώσουμε στο κελί του τίποτα. Δε φοβόμαστε τις φωνές και
τις διαμαρτυρίες. Ο Άρης ήταν φειδωλός στις θορυβώδεις αντιδράσεις. Εκείνο που
δεν άντεχες ήταν το σιωπηλό αποδοκιμαστικό βλέμμα που σου έριχνε. Αυτό το
βλέμμα μπορείς να το παρομοιώσεις μόνο με ριπή πολυβόλου σε πραγματικά πυρά.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τέλος πάντων, μη γίνει καμιά παρεξήγηση. Αυτές
οι ώρες της κοινής συνύπαρξης φίλων, απομονωμένων από τους υπόλοιπους, ήταν
ευκαιρία για ελεύθερη συζήτηση και κουτσομπολιό για όλα, που υπέπιπταν στην
αντίληψη μας. Και στις συνθήκες της απομόνωσης το κουτσομπολιό ήταν μια
διέξοδος. Χωρίς όμως κακίες και έξωθεν διαδόσεις. Μου μένουν πολύ όμορφες κι ευχάριστες
αναμνήσεις απ’ αυτές τις στιγμές.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το φαγητό ήταν άφθονο, γιατί πέρα από το
καθημερινό συσσίτιο της φυλακής υπήρχαν καλούδια που έφερναν απ’ έξω οι
συγγενείς μας. Πολλής κόσμος, με πραγματική διάθεση προσφοράς έστελνε καλά
μαγειρευμένο φαγητό μέσω συγγενών. Ανάμεσα σε διάφορους αναφέρω- μόνο
ενδεικτικά: Την γλυκιά και αεικίνητη, πανταχού παρούσα<i style="mso-bidi-font-style: normal;">,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αμαλία Φλέμιγκ</i><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και την εξαίσια τραγωδό μας, την αθόρυβη αλλά
ουσιαστική,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Άννα Συνοδινού</i>. Στη φυλακή χόρτασε τ’ άντερό μου μετά τα στερημένα
λίγο ή πολύ προηγούμενα χρόνια.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το κυνηγητό του στρατιωτικού καθεστώτος δε
σταμάτησε στον εγκλεισμό μας στη φυλακή με πολύχρονες φυλακίσεις. Συνεχίστηκε
με επιμονή με όλες τις παράπλευρες συνέπειες. Μία απ’ αυτές ήταν η πεισματική
επιμονή της Ασφάλειας να διαγραφούμε από τα Πανεπιστήμια και τα Πολυτεχνεία.
Πολλοί από τους έγκλειστους<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ήταν νέοι
φοιτητές που η σύλληψή τους είχε διακόψει τις σπουδές τους στη μέση και η
φυλάκιση δεν τους επέτρεπε να συνεχίσουν. Όχι! Σύμφωνα με το αυταρχικό καθεστώς
έπρεπε να εξωπεταχθούν από τον ακαδημαϊκό χώρο δια παντός.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Αίτημα- απαίτηση της Αστυνομίας
προς τις αντίστοιχες Πρυτανείες ζητούσε την οριστική απομάκρυνση μας από τους
καταλόγους των φοιτητών της σχολής. Μέτρο σκληρό κι απάνθρωπο! Προσωπικά
διαγράφτηκα από το Πανεπιστήμιο τουλάχιστον δυο φορές. Η πρώτη ακυρώθηκε μετά
από ένσταση που υπέβαλλε ο τότε δικηγόρος μου, ο πρόωρα χαμένος <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Τάκης Παππάς</i>, φίλος καλός των κοινών
φοιτητικών μας χρόνων. Η ένσταση εδραζόταν στο ατράνταχτο επιχείρημα ότι η
διαγραφή έγινε χωρίς να δοθεί στον εγκαλούμενο το δικαίωμα της απολογίας. Στην
επόμενη συνεδρίαση της Πρυτανείας η διαγραφή ακυρώθηκε. Η Ασφάλεια όμως δεν
έμεινε με σταυρωμένα χέρια. Επέμεινε και σε λίγο χρόνο έκανε νέα αναφορά, οπότε
κινήθηκε εξαρχής η διαδικασία της διαγραφής. Η έγγραφη απολογία που υπέβαλλα
στην Πρυτανεία ήταν ένα καταγγελτικό κείμενο, που σαν βάση του είχε το κείμενο
της απολογίας που είχε γράψει για τον εαυτό του ο αθόρυβος και σεμνός <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Στέργιος Αγγελίδης</i>, συγκρατούμενος στη
φυλακή, που αντιμετώπιζε ανάλογες καταστάσεις με την Πρυτανεία του
Πολυτεχνείου.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Την ημέρα της συνεδρίασης της Συγκλήτου η
Ασφάλεια φρόντισε με τη γνωστή κλούβα να μεταφερθούμε στο κεντρικό κτίριο της
Πανεπιστημίου. Μαζί μου ήταν ο κολλητός μου όλα αυτά τα χρόνια, κουμπάρος κι
αδελφός, <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Νίκος Κιάος,</i> φοιτητής<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της ίδιας σχολής με μένα, υποψήφιος κι αυτός
για διαγραφή. Ευτυχώς αργότερα σταδιοδρόμησε ως δημοσιογράφος και γλύτωσε από
τη Φυσική. Δεμένοι με χειροπέδες μας έμπασαν στην αίθουσα τελετών όπου μας
φύλαγαν αστυνομικοί. Χειρότερα από τους πιο επικίνδυνους δολοφόνους. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πρύτανης εκείνη τη χρονιά ήταν ο καθηγητής της
σχολής μας <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Καίσαρας Αλεξόπουλος</i>, τα
βιβλία του οποίου αυτή την περίοδο διάβαζα στη φυλακή, έμπλεος αισιοδοξίας ότι
θα δώσω σύντομα στο πτυχίο το βασικό μάθημα της Γενικής Φυσικής. Με τον καθηγητή
αυτόν είχα στο παρελθόν μια ακόμα προσωπική συνάντηση, όταν παρουσιάστηκα
ενώπιον του, ως εκπρόσωπος του έτους, με αίτημα τη… μετάθεση για αργότερα της
ημέρας κάποιας γραπτής δοκιμασίας. Νεαρός τότε, φανατικός, επαρχιώτης, άκριτος
κι αδαής των πραγμάτων είδα πάνω στο γραφείο του μια φωτογραφία: Ο καθηγητής με
πλήρη εξάρτηση του σκι να βρίσκεται χαμογελαστός σε μια ελβετική πίστα πάνω
στις Άλπεις. Μες την αφέλειά μου έβγαλα αμέσως το συμπέρασμα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Ε! Τι περιμένεις; Τυπικός εκπρόσωπος της
κυρίαρχης τάξης!»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η ζωή μου έδειξε στην πορεία πόσο βιαστικός
και αφελής ήμουν. Ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Καίσαρ Αλεξόπουλος</i>
ήταν πάντα ένας τζέντλεμαν, αλλά εγώ δε γνώριζα ακόμα την ιδιότητα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτή. Στο πεζό μου αίτημα για αναβολή μου
απάντησε μ’ έναν υποτιμητικό τόνο<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Αφού δεν ντρέπεστε, το αίτημα σας γίνεται
δεκτό!»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έφυγα σα βρεγμένη γάτα αλλά στους συμφοιτητές
μου εμφανίστηκα ως νικητής και<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>τροπαιοφόρος αφού πέτυχα το στόχο. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σήμερα ήταν η δεύτερη φορά που συναντιόνταν οι
δρόμοι μας. Μπήκε με ορμή μέσα στην αίθουσα τελετών και μόλις είδε το θέαμα
έβαλε τις φωνές<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>« Είναι απαράδεκτο! Μέσα στον ιερό αυτό χώρο
με χειροπέδες! Απαράδεκτο! Να ελευθερωθούν αμέσως και να γυρίσουν πίσω»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τυπικός, ψυχρός χωρίς ν’ αφήνει περιθώρια για
πλησίασμα και παρεξηγήσεις είπε στον δικηγόρο μου<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>« Εμείς θα τους διαγράψουμε. Δε γίνεται
αλλιώς. Εσείς θα υποβάλλετε ένσταση την άλλη μέρα» <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έτσι κι έγινε. Με τέτοιες νομικές διαδικασίες
και διατυπώσεις η διαγραφή τυπικώς δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Ο «δεξιός» και
«συντηρητικός» καθηγητής στάθηκε στο ύψος του σε αντίθεση με πολλούς άλλους,
που τα προηγούμενα χρόνια πουλούσαν προοδευτική εικόνα, αλλά την κρίσιμη στιγμή
δε στάθηκαν άξιοι των προσδοκιών του λαού και των φοιτητών τους.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σ’ αυτή τη φάση θέλω να πω ότι στα χρόνια του
εγκλεισμού υπήρχε άφθονος χρόνος για διάβασμα και επιμόρφωση, σε όσους είχαν
τέτοια θέληση. Προσωπικά έκανα προσεκτικά και εντατικά μαθήματα σε υποχρεώσεις
που είχα στο πτυχίο. Δάσκαλός μου στα Μαθηματικά ήταν ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιάννης Στρατής</i>. Όταν έδωσα εξετάσεις στις Διαφορικές Εξισώσεις
μετά τη μεταπολίτευση στον καθηγητή της έδρας <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γεωργίου</i> πήρα το άριστα δέκα. Βέβαια ήταν φιλικά προσκείμενος, αλλά
συγχρόνως με μένα έδιναν το μάθημα άλλες δυο ανάλογες περιπτώσεις που
βαθμολογήθηκαν με 6 και 7 αντίστοιχα. Όμως να μην δημιουργήσω λαθεμένες
εντυπώσεις για τα μαθήματα και τις ευρέως διαδεδομένες απόψεις ότι μέσα στη
φυλακή λειτούργησαν τα «πέτρινα Πανεπιστήμια». Μακάρι να ήταν αλήθεια! Μόνο
ατομικές πρωτοβουλίες και η προσωπική προδιάθεση έδωσαν κάποιους καρπούς.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στη φυλακή Κορυδαλλού από μια στιγμή και πέρα
μας έφεραν μια κοινόχρηστη τηλεόραση. Αυτή λειτουργούσε για λίγες ώρες προς το
δειλινό μέχρι να μας κλείσουν στα κελιά. Μην ξεχνάμε ότι τότε όταν λέμε
τηλεόραση αναφερόμαστε στα δυο ελεγχόμενα κρατικά κανάλια ΕΡΤ και το
στρατιωτικό ΥΕΝΕΔ. Τις ώρες που η τηλεόραση ήταν ανοιχτή προλαβαίναμε κάποιες
παιδικές εκπομπές, τα πρώτα ελληνικά σίριαλ, μερικές αμερικάνικες σαπουνόπερες
και τα δελτία ειδήσεων. Το φιλοθεάμον κοινό ζωντάνευε με τις αναμεταδόσεις
αθλητικών εκδηλώσεων. Η τηλεόραση στηνόταν στο ισόγειο της πτέρυγας Α και
μπροστά της αρκετές καρέκλες, που κάθε φορά μαζεύονταν σ’ ένα άδειο κελί λίγο
πριν μας κλείσουν στα κελιά. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Θυμάμαι την περίοδο των ολυμπιακών αγώνων του
1972. Φανατικός του στίβου, με τετράδια που κατέγραφα τα διάφορα ρεκόρ, εκείνες
τις μέρες κόλλησα σε κοντινούς τοίχους στο διάδρομο του ισογείου καταλόγους με
τα πανελλήνια, τα βαλκανικά τα ευρωπαϊκά και τα παγκόσμια ρεκόρ. Έτσι υπήρχε η
αναγκαία ατμόσφαιρα για να προσελκύσει το ενδιαφέρον για το μοναδικό πράγματι
γεγονός.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κάποια στιγμή προς το τέλος του 1972 επέτρεψαν
την είσοδο στη φυλακή ενός καινούριου πικάπ και σε λίγο άρχισαν να έρχονται
δίσκοι από τους δικούς μας. Σ’ ένα άδειο κελί ορόφου μπήκε το τραπέζι κι οι
διαθέσιμες καρέκλες. Το κελί έγινε ο χώρος όπου ακούγαμε τη μουσική. Ένας
τακτικός θαμώνας κι ακροατής της μουσικής ήταν ο γλυκός και γνωστός ηθοποιός <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιώργος Κοτανίδης</i>. Τότε πρωτακούσαμε τα
τραγούδια του «<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Μεγάλου Ερωτικού</i>», που
κυκλοφόρησε ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Μάνος Χατζηδάκης</i> και τα
τραγούδια του «<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Άγιου Φεβρουάριου</i>» του
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Δήμου Μούτση</i>.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στις φυλακές Κορυδαλλού οι κρατούμενοι της
ομάδας συμβίωσης που ανήκαν στο «<i style="mso-bidi-font-style: normal;">γραφείο
εσωτερικού</i>» ή με τη σημερινή σηματοδότηση στην πλευρά της Ανανεωτικής
Αριστεράς, κατά τακτά διαστήματα εξέδιδαν ένα πολιτικό περιοδικό με τον τίτλο:
«<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Τα τετράδια της Φυλακής</i>». Τα
χαρακτηριστικά του στοιχεία ήταν: Πολυσέλιδο, χειρόγραφο και με επεξεργασία
έβγαινε με μηχανικό τρόπο σε δυο-τρία αντίτυπα. Γραφείς στο πρωτότυπο ήταν διάφοροι.
Θέλω να αναφέρω ιδιαίτερα τον <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Θόδωρα
Καλατζή,</i> ένα νέο και συμπαθητικό παιδί απ’ το Περιστέρι, μάστορας κι αυτός
στα σκαλιστά έπιπλα και καρέκλες. Τον αναφέρω ιδιαιτέρως γιατί τα γράμματά του
ήταν σαν τυπογραφικό κείμενο.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Υπήρξαν δυο περίοδοι της έκδοσης. Στην πρώτη εργάστηκαν κι αρθρογράφησαν
πολλοί, αλλά την επιλογή των κειμένων, την επιμέλεια της έκδοσης και τη λύση
των πρακτικών θεμάτων, απ’ ότι θυμάμαι, για ένα διάστημα την είχε ο αργότερα
οικονομικός συντάκτης <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Κυριάκος Λειβαδίτης</i>.
Ήταν περιοδικό ποικίλης ύλης με πολιτικό κυρίως προσανατολισμό, με επίκαιρα
πολιτικά άρθρα, με άρθρα φιλοσοφικού περιεχομένου, με οικονομικές μελέτες και
τον απαραίτητο μαρξισμό. Στην περίοδο αυτή της έκδοσης έγραψα κι εγώ ένα
εκτενές κείμενο που μου ζητήθηκε με τον τίτλο: «<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Από τον άβακα στο σύγ</i>χρονο ηλεκτρονικό υπολογιστή»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στη δεύτερη περίοδο έτυχε να είμαι εγώ
επιμελητής της έκδοσης. Στην περίοδο αυτή υπήρξαν αλλαγές. Το σχήμα του
περιοδικού έγινε μικρότερο, θα έλεγα 8<sup>ον</sup> ενώ προηγουμένως ήταν 4<sup>ον</sup>.
Άλλαξε κι ο αρχικός προσανατολισμός. Πήρε ένα χρώμα φιλολογικού περιοδικού με
σχετικά άρθρα, δημοσίευση ποιημάτων γραμμένα από κρατούμενους. Κριτική των
ταινιών που μας πρόσφερε η διεύθυνση της Φυλακής μια φορά την εβδομάδα στον
πρόχειρο κινηματόγραφο που στηνόταν σ’ ένα διάδρομο της Φυλακής απ όπου πήρε
και τ’ όνομά του: «<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Σινέ διάδρομος</i>».
Οι ταινίες προσφέρονταν απ’ το Στρατό, κυρίως Ελληνικές, αλλά και μερικές
ξένες. Θυμάμαι μια ταινία του σκηνοθέτη <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Φρις
Λαγκ</i> με πρωταγωνίστρια την <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Μέριλιν
Μονρόε</i>, η κριτική της οποίας είναι καταγραμμένη σε κάποιο τεύχος του
περιοδικού. Ένοχος της αφελούς αυτής κριτικής είμαι εγώ.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στη δεύτερη αυτή περίοδο της έκδοσης
υλοποιήθηκε και η ιδέα του αφιερώματος ενός τεύχους στο μεγάλο μας ποιητή <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιώργο Σεφέρη</i>. Είχε προηγηθεί ένα
φιλολογικό απόγευμα για τον ποιητή με μια εισήγηση για το έργο του, ανάγνωση
επιλεγμένων ποιημάτων και τραγούδια μελοποιημένα από το <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Μίκη Θεοδωράκη </i>και με πυκνό ακροατήριο. Εδώ πρέπει να τονίσω την
ιδιαίτερη συμβολή στην ιδέα για το αφιέρωμα του <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Νίκου Γιανναδάκη</i>, αλλά και άλλων, όπως του <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιάννη Καούνη </i>και του<i style="mso-bidi-font-style: normal;">
Αποστόλη Προγκίδη</i>. Εκείνο το στοιχείο που πρέπει να τονιστεί είναι η ιδέα
να γράψουν όποιοι θέλουν δυο λόγια για τον ποιητή και η ανταπόκριση που βρήκε
αυτή η ιδέα ήταν αρκετά ελπιδοφόρα. Το τεύχος αυτό στάλθηκε, ως προσφορά, στον
ποιητή κι αργότερα ανατυπώθηκε και μοιράστηκε σε μια κυριακάτική έκδοση της <i style="mso-bidi-font-style: normal;">«Αυγής».<o:p></o:p></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στην ατμόσφαιρα της απομόνωσης, που από τη
φύση της έχει η φυλακή πολλοί από τους κρατούμενους έκαναν απόπειρες ποιητικής
δημιουργίας. Προσωπικά γνωρίζω δέκα τουλάχιστον περιπτώσεις, αλλά μάλλον είναι
πολλοί περισσότεροι.. Όμορφα κομμάτια έχω διαβάσει σε ποιήματα του δικηγόρου <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιάννη Καούνη</i>, του γιατρού <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Νίκου Μανιού</i>, του πρόωρα χαμένου, αλλά
τόσο ευαίσθητου <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Αλέκου Αλεπίδη</i>, που
μάλιστα πρόλαβε<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και εξέδωσε μια συλλογή
από πονήματα των ημερών της Φυλακής, ο συμπατριώτης μου <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Δημήτρης Μαστροδήμος</i> που επίσης ήδη δημοσίευσε ενδιαφέροντα
κομμάτια, ο πολυγράφος και χαλκέντερος <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Περικλής
Ροδάκης</i>, ο Μυτιληνιός <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Λευτέρης
Κανέλλης,</i> ο, ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Σωτήρης Αναστασιάδης</i>
κι άλλοι που δεν έχουν ακόμα τολμήσει να τα παρουσιάσουν. Κάποια στιγμή είχα
κάνει την πρόταση να γίνει μια ομαδική έκδοση με ποιήματα που γράφτηκαν στη
Φυλακή, αλλά η ιδέα δεν προχώρησε. Κακώς. Να ομολογήσω κι εγώ κάτι. Έχω κι εγώ
μερικά.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το συμβάν στην
επέτειο της εισβολής των σοβιετικών στρατευμάτων στην Τσεχοσλοβακία, ίσως το
1972. Η στενή παρέα που είχαμε στη φυλακή αποφάσισε να κάνει κάτι για τη
θλιβερή αυτή επέτειο. Έτσι ο καθένας από μας ετοίμασε κάτι, που να θυμίζει
αυτόν τον εκβιασμό και «στολίσαμε» δεόντως το κελί, ίσως του <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιάννη Σταματάκη</i>. Προσωπικά έκανα
πατικούρα ένα ομοίωμα τανκ που βρήκα σ’ ένα βιβλίο και σε επάλληλες ελλείψεις
γύρω από αυτό έγραψα αποδοκιμαστικά σχόλια έως χοντρά ειρωνικά. Δεν ενθυμούμαι
τι κάνανε οι άλλοι. Εκείνο που μου έχει απομείνει είναι μια μη διατυπωμένη
σαφώς αποδοκιμασία από πολλούς του στιλ:<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>«Φτάνει πια αυτό! Ας το ξεχάσουμε, επιτέλους!»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Δεν λέω για τους ορθόδοξους του ΚΚΕ που έτσι κι αλλιώς το καταδίκασαν
κάθετα. Μιλάω για το ανανεωτικό κομμάτι των φυλακισμένων, που όπως είπα και
προηγουμένως ήταν η μεγάλη πλειοψηφία στη φυλακή. Ε! λοιπόν. Στο κελί αυτό μέσα
στο διήμερο που κράτησε η εκδήλωση, λόγω περιέργειας παρέλασε όλη η φυλακή,
ακόμα κι άνθρωποι που προηγουμένως δε το είχαν πλησιάσει ποτέ.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Μια μέρα, μάλλον στο τέλος του 1972 στη φυλακή κατέφτασε ένας μεσήλικας
με χοντρά γυαλιά μυωπίας: Ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Βασίλης
Φρουζές</i>. Δεν είχα ποτέ προηγουμένως ακούσει τ’ όνομά του. Η έκπληξη ήταν
ότι μόλις πάτησε το πόδι του στη φυλακή ζήτησε εμένα! Σιγά-σιγά ξετυλίχθηκε το
νήμα της απίθανης και συναρπαστικής περιπέτειας που ο Βασίλης είχε ζήσει από το
1945 έως το 1972. Είκοσι επτά ολόκληρα χρόνια! Το 1945 στήθηκε σε βάρος του με
τους γνωστούς τρόπους μια κατηγορία, που συνεπαγόταν τη βέβαιη εκτέλεσή του.
Ευτυχώς λίγο πριν συλληφθεί διέφυγε εντέχνως την αιχμαλωσία και διαδόθηκε
ευρέως ότι ανέβηκε ξανά στο βουνό. Ο ίδιος, στην πραγματικότητα, κρύφτηκε σε
σπίτι της ιδιαίτερης πατρίδας μου, της Νέας Ιωνίας Βόλου, και μάλιστα στη
γειτονιά μου. Το τελικό κρησφύγετο του ήταν το πατάρι του πατρικού του σπιτιού.
Εκεί με ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή η μάνα κι ο πατέρας του τον έκρυψαν όλα
τα χρόνια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Μάλιστα η μάνα, μέσα στα άλλα και θρησκευόμενη, έκανε για το μοναχογιό
της επανειλημμένα μνημόσυνα με τον παπά και όλα τα απαραίτητα. Να πειστεί η
γειτονιά και κατά συνέπεια οι διώκτες του ότι έφυγε οριστικά από τη ζωή. Τα
τόσα χρόνια απομόνωσης μέσα στο στενό χώρο του παταριού, αλλά και του δωματίου
που κατέβαινε αργότερα την νύχτα, όταν είχαν καταλαγιάσει τα πράγματα μέσα στις
πολλές άλλες συνέπειες είχαν επηρεάσει δραματικά την όρασή του. Η μυωπία του
ήταν πολύ προχωρημένη και χωρίς τα χοντρά γυαλιά της εποχής δεν έβλεπε πέρα από
τη μύτη του. Αργότερα έμαθα ότι κάποιοι, μετρημένοι στα δάκτυλα, ήξεραν το
μυστικό. Ένας από αυτούς ήταν κι ο αδελφός μου ο <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γιάννης</i> που παλαιότερα ασκούσε το επάγγελμα του κουρέα κι ο πατέρας
του που είχε μανάβικο κοντά στο κουρείο του αδελφού μου, κάποια στιγμή ζήτησε
από τον αδελφό μου να πάει να τον κουρέψει και να τον περιποιηθεί λίγο.
Σημαντική στιγμή στη διάρκεια της απομόνωσης ήταν όταν ο πατέρας του
προχωρημένης πια ηλικίας πέθανε ένα πρωινό μετά από σύντομη αρρώστια. Η μάνα
δεν ειδοποίησε κανέναν. Περίμενε να βραδιάσει για να μπορέσει να φύγει με
ασφάλεια ο γιος της να κρυφτεί κάπου αλλού και μόνο τότε ειδοποίησε τις
γειτόνισσες και τον παπά για την ταφή. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Το 1972 το ορθόδοξο ΚΚΕ έστειλε στην Ελλάδα δυο στελέχη ακόμα για να
αντικαταστήσουν τους προηγούμενους που είχαν συλληφθεί. Όπως ήδη έχω ξαναγράψει
πριν κάποια στιγμή είναι απαραίτητο να διερευνηθούν οι λόγοι που ο μηχανισμός
εισόδου ήταν διάτρητος κι η Ασφάλεια ήταν πάντα πλήρως ενημερωμένη για τις
κινήσεις του μηχανισμού. Έτσι σε λίγο έγινε κι αυτών η σύλληψή. Όταν πήγαν για
τα δικαστήρια αναβίωσε ένα παλαιό ένταλμα που υπήρχε εναντίον τους. Το
δικαστήριο έκρινε ότι η παλαιά κατηγορία έχει ήδη παραγραφεί. Καταδικάστηκαν
μόνο για τις νέες κατηγορίες.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Βασίλης διάβασε στην εφημερίδα την είδηση.
Τα δυο στελέχη ήταν συγκατηγορούμενοι του στην ίδια δικογραφία. Η είδηση της
παραγραφής τον απελευθέρωσε από τα δεσμά που τον βασάνιζαν τόσα χρόνια.
Παρουσιάστηκε στην Αστυνομία και είπε την περίπτωσή του. Μη έχοντας την εικόνα
της υπόθεσης ο γραφειοκρατικός μηχανισμός τον έστειλε στην πρωτεύουσα όπου
έγινε η δίκη των συγκατηγορουμένων του. Μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση τον
έστειλαν στις φυλακές Κορυδαλλού.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όταν μπήκε στη φυλακή η πρώτη του κουβέντα
ήταν<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Θέλω να δω τον Λευτέρη!» <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από τον αδελφό μου ήξερε που βρίσκομαι και
αυτή ήταν η πρώτη του επιθυμία. Ήταν ένας άνθρωπος που ήρθε από το παρελθόν με
σταματημένο τον ενδιάμεσο χρόνο. Όλα του φαίνονταν παράξενα, όλα του ήταν
πρωτόφαντα. Τον βάλαμε στην παρέα, κυρίως για να τον προστατεύσουμε από
απότομες συμπεριφορές. Για να τον εντάξουμε ομαλά στη ζωή της φυλακής. Τα
παράξενα ήταν πολλά. Ενώ οι συγκατηγορούμενοι του ήταν οπωσδήποτε ταγμένοι με
το ορθόδοξο ΚΚΕ αυτός ήταν πλήρως ενημερωμένος για τη διάσπαση και ακολουθούσε
ενσυνείδητα την Ανανεωτική Αριστερά. Ό,τι έκανε ή έτρωγε ήταν πρώτη φορά ή το
είχε κάνει πριν δεκαετίες<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Γαρίδες έχω να δοκιμάσω από το 1938»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Χαρακτηριστική ήταν η συμπεριφορά του με το
ψωμί που μας μοίραζε η φυλακή. Το φαγητό που είχαμε ήταν αρκετό και σχετικά
πλούσιο. Ο Βασίλης μου θύμισε τα παιδικά μου χρόνια. Επειδή οι φρατζόλες
περίσσευαν τις συσσώρευε σ’ ένα μέρος κι όταν έγιναν πέντε μ’ έξη δεν κρατήθηκα
πια και του τ’ είπα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Βασίλη θα μας δώσουν αύριο άλλη φρατζόλα.
Πέταξε τες αυτές»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η αντίδρασή του μου θύμισε τη θρησκευόμενη
γιαγιά μου που θεωρούσε αμαρτία να πέσουν έστω και δυο ψίχουλα κάτω.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Να πετάξω το ψωμί! Δεν είναι κρίμα;»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Κάπως έτσι, με τον αρχικό φόβο του
εμπρός από την τηλεόραση και τη μόνιμη απορία «τι λέει η ηγεσία γι αυτό;»
έφτασε η μέρα που αποφυλακίστηκε. Γι αυτόν οι εμπειρίες των ολίγων ημερών στη
φυλακή ήταν μια συμπυκνωμένη όμορφη εμπειρία που τον συντρόφευσε τα επόμενα
χρόνια, όπως πάντα μου το έλεγε όταν συναντιόμασταν ελεύθεροι τα επόμενα χρόνια
στο Βόλο. Δεν πέρασαν πολλές μέρες από την απελευθέρωση του κι η Ντόρα απάντησε
στο τηλεφώνημά του<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Θέλω να στείλω κάτι στα παιδιά»<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Βρισκόταν στην Αθήνα κι αναγκαστικά
κλείστηκε μια συνάντηση μαζί του. Είχε φέρει από το Βόλο όχι ένα καφάσι αλλά
ένα κοφίνι με φρούτα. Συνέχιζε την παράδοση του πατέρα του. Το ερώτημα ήταν πώς
το έφερε και πως θα μεταφερόταν στις φυλακές. Η Ντόρα σεβάστηκε την επιθυμία
του και με χίλιους κόπους μετέφερε στον Κορυδαλλό το πεσκέσι του Βασίλη. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Θα μπορούσα να συνεχίσω με άλλα περιστατικά,
αλλά δε θα πρόσθεταν κάτι το επιπλέον και ουσιαστικό. Κλείνοντας θέλω να εξάρω
μια άλλη διάσταση στην περιγραφή που αναφέρεται στους ανώνυμους, στις
«παράπλευρες συνέπειες» τέτοιων καταστάσεων. Μιλάμε για τις συνθήκες της
κράτησης μας, μιλάμε για τα δικά μας βάσανα και ξεχνάμε αυτούς που έμειναν πίσω,
κυρίως τις καημένες μάνες, τις συζύγους και τις κοπέλες των κρατουμένων. Σε
πολλές περιπτώσεις ο Γολγοθάς, που αυτές ανέβαιναν, ήταν πιο ανηφορικός και
δύσβατος από το δικό μας. Ιδιαίτερα όταν υπήρχαν και παιδιά και οι ανάγκες δεν
περίμεναν. Τα επισκεπτήρια ήταν μετρημένα και μόνο για τους στενούς συγγενείς.
Έτσι η Ντόρα κατ’ αρχήν αποκλειόταν. Προσπάθησε να πάρει μια αναγνώριση και
δυνατότητα επισκεπτηρίου από τον τότε υπουργό δικαιοσύνης <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Γ. Τσουκαλά</i>, πλην ματαίως. «Δεν το πρόβλεπαν οι κείμενες
διατάξεις». Το επισκεπτήριο γινόταν κάθε τόσο με έμμεσους τρόπους, με την
παρέμβαση του δικού μας «δήμαρχου» <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Απολλωνάτου</i>,
με τη δωροδοκία κι όλα τα σχετικά.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Θέλω να ξέρετε ότι τα περιστατικά που αναφέρω
είναι μια προσωπική «ανθολογία» από μια μεγαλύτερη αλυσίδα συμβάντων. Έτσι
πάντα γίνεται. Η καταγραφή των γεγονότων επηρεάζεται από προσωπικά κριτήρια.
Και δεν μπορεί να γίνει και διαφορετικά. Ας το δείτε με επιείκεια. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αύγουστος 2010<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-81494741075025723912022-09-16T09:35:00.001-07:002022-09-16T09:35:52.672-07:00<p> </p><p class="MsoNormal" style="background: #FFF9EE; line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b><span style="color: #222222; font-size: 14.0pt; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">Τ ο .. σ ε ν ά ρ ι ο</span></b><span style="color: #222222; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;"><br />
Ας κάνουμε την εξής υπόθεση. Κάποιοι πιστεύουν ή ελπίζουν στη μετεμψύχωση,
δηλαδή, μετά το πέρας της «πρώτης ζωής», την επιστροφή και την αφετηρία μιας
νέας «δεύτερης διαδρομής». Αυτή την εννοούν ως μια νέα ζωή χωρίς μνήμες και έρματα
από το παρελθόν. Ένας αγνός νέος βίος. Προαιώνια ελπίδα του ανθρώπου που στην
ιστορία ντύθηκε με διάφορα θρησκευτικά και φιλοσοφικά ενδύματα, εκφράζοντας
στην πραγματικότητα το φόβο του ανθρώπου για το θάνατο και τον αφανισμό του..
Προφανώς η επάνοδος στη ζωή σε όλους αρέσει.<br />
Εγώ θέλω να κάνω μια αλλαγή σ’ αυτό το άπιαστο όνειρο. Ας μη μιλάμε για δεύτερη
ζωή. Ας θεωρήσουμε ότι συνεχίζεται η πρώτη με μια βασική διαφορά. Με μια πλήρη
στροφή 180 μοιρών ακολουθούμε την αντίστροφη πορεία, μεταφέροντας μαζί μας όλες
τις μνήμες και τις εμπειρίες της διαδρομής. Τα στάδια που θα περάσουμε τώρα θα
είναι : Γέροντας, ώριμος άνδρας, άνδρας, νέος, παιδί και βρέφος. Ας ψάξουμε να
δούμε τι αλλαγές μπορούν να συμβούν. Θεωρητικά το άτομο και η κοινωνία μέσα
στην οποία ζει θα πρέπει να έχει όφελος. Ο «οπισθοδρομών», έχοντας το
πλεονέκτημα της πρότερης γνώσης μπορεί να αποφεύγει τα λάθη που έκανε στην
αρχική διαδρομή, να δώσει χρήσιμες συμβουλές και μ’ ένα λόγο να γίνει θετικό
στοιχείο στην κοινωνία. Όμως μαζί με τη γνώση μεταφέρει και τα βιολογικά
ελαττώματά του. Μήπως με αυτή τη γνώση, εκμεταλλευθεί προς όφελός του την
απειρία των «πρωτοβάδιστων»; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="background: #FFF9EE; line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><span style="color: #222222; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είναι κι αυτό ένα ενδεχόμενο.<br />
Έχει πολλαπλώς ειπωθεί ότι η γνώση απελευθερώνει τον άνθρωπο και τον κάνει
αυτεξούσιο. Η ιστορική διαδρομή αυτό δεν το επαλήθευσε. Αντιθέτως πολλές φορές
η γνώση έγινε όπλο στα χέρια επιτήδειων να ανακαλύψουν νέους τρόπους εκμετάλλευσης
των συνανθρώπων τους. Οι πόλεμοι, οι αιματοχυσίες, οι χωρίς δισταγμούς
αφαιρέσεις ζωής συνεχίζονται χωρίς διακοπή, ελαττώνοντας την ελπίδα κάποιων για
βελτίωση των όρων ζωής της ανθρωπότητας<o:p></o:p></span></p>
<div style="border-bottom: solid windowtext 1.0pt; border: none; mso-border-bottom-alt: solid windowtext .75pt; mso-element: para-border-div; padding: 0cm 0cm 1.0pt 0cm;">
<p align="center" class="MsoNormal" style="border: none; line-height: normal; margin-bottom: 0cm; mso-border-bottom-alt: solid windowtext .75pt; mso-padding-alt: 0cm 0cm 1.0pt 0cm; padding: 0cm; text-align: center;"><span style="display: none; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL; mso-hide: all;">Αρχή φόρμας<o:p></o:p></span></p>
</div>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"><o:p> </o:p></span></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-730681977634901192022-09-11T11:19:00.002-07:002022-09-11T11:19:59.527-07:00<p> </p><p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Φιλοδοξίες<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Ο καθείς εξ ημών έχει απόκρυφες
επιθυμίες, υπόγεια και καταπιεσμένα όνειρα, σχέδια μελλοντικών δράσεων,
φιλοδοξίες για περιπέτειες στα πιο απίθανα μέρη της υφηλίου, πολλές φορές
υπερβολικές με βάση τις πραγματικές του δυνατότητες. Ανθρώπινες καταστάσεις,
συχνά απαντούμενες στη ζωή, εύκολα ερμηνευόμενες από το ανικανοποίητο αίσθημα
που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο και τον κυνηγάει στη ζωή. Προσωπικά ήθελα τα
πάντα, απλώς μου έλειψαν τα περισσότερα. Τι κυρίως, μετά τη μέχρι τώρα πορεία της
ζωής μου, θα ήθελα αλήθεια;<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Θα ήθελα να χαράξω στο χαρτί με
μαγικά λόγια και πλανεύτρες εικόνες αυτά που κοχλάζουν, χωρίς σταματημό, μέσα
μου. Να μπορούσα να ζωγραφίσω με αδρές πινελιές πάνω στον άχρωμο καμβά τα
ζωντανά αισθήματα που με πνίγουν και με παρασύρουν στο βάραθρο. Να σμιλέψω στο
πάλλευκο μάρμαρο τα απόκρυφα κι αμαρτωλά όνειρά μου. Να σκαλίσω στο άμορφο
κομμάτι του ξύλου τις αμαρτίες που με ζώνουν σαν φίδια και μου στερούν την
ελεύθερη ανάσα. <span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">Όμως, δυστυχώς, δεν κατέχω καμιά
απ’ αυτές τις τέχνες. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είμαι τόσο ανίδεος και τόσο υποδεέστερος των
περιστάσεων και αναγκών. Ούτε κατά διάνοια! Έτσι, ημιτελής κι ανολοκλήρωτος, το
χνάρι που θα αφήσω πίσω μου, στο σύντομο πέρασμά μου από τον μάταιο αυτό κόσμο,
θα είναι ένα αχνό δυσδιάκριτο τίποτα.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-8502714576896121882022-09-08T23:49:00.000-07:002022-09-08T23:49:24.747-07:00<p> <span style="color: var(--primary-text); font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; white-space: pre-wrap;">Αν κάτσω και προσθέσω τα χρόνια της ανέχειας, τα χρόνια των κυνηγητών, τις ώρες των συνεδριάσεων και ολομελειών, τα τραγικά χρόνια του στρατού, τα χρόνια της φυλακής, από τη μια μεριά κα τις αλκυονίδες μέρες από την άλλη πια ζυγαριά είναι ικανή να δείξει τη διαφορά? </span></p><div style="font-family: inherit;"><div class="" dir="auto" style="font-family: inherit;"><div class="d2hqwtrz r227ecj6 gt60zsk1 o9wcebwi" data-ad-comet-preview="message" data-ad-preview="message" id="jsc_c_12g" style="font-family: inherit; padding: 4px 16px;"><div class="alzwoclg cqf1kptm siwo0mpr gu5uzgus" style="display: flex; flex-direction: column; font-family: inherit; margin-bottom: -5px; margin-top: -5px;"><div class="jroqu855 nthtkgg5" style="font-family: inherit; margin-bottom: 5px; margin-top: 5px;"><span class="gvxzyvdx aeinzg81 t7p7dqev gh25dzvf exr7barw b6ax4al1 gem102v4 ncib64c9 mrvwc6qr sx8pxkcf f597kf1v cpcgwwas m2nijcs8 hxfwr5lz k1z55t6l oog5qr5w tes86rjd pbevjfx6 ztn2w49o" dir="auto" style="color: var(--primary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><div class="m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk gh25dzvf n3t5jt4f" style="font-family: inherit; margin: 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Κι όμως μένει μια γεύση γλυκόπικρη. Ορισμένες στιγμές νανουρίζονται πάνω στα νούφαρα μιας απόμακρης λίμνης. Κάτι δεν είναι κι αυτό? Ας είναι καλά ο συγκαταβατικός γεραμπής. Ο πόλεμος με τη συνείδηση δεν είναι <span style="font-family: inherit;"><a style="color: #385898; cursor: pointer; font-family: inherit;" tabindex="-1"></a></span>αδιάκοπος. Υπάρχουν ολιγόχρονες μέρες ανακωχής , που δίνουν την ευκαιρία για ανάσες. Φαντάζεσαι τη δυστυχία να είσαι συνέχεια σε εμπόλεμη κατάσταση? </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Τώρα αν το σαράκι σιγοτρώει τα εντός σου, είναι η αυτοκράτειρα απληστία, που με μεγάλη δεξιοτεχνία κρύβουμε όλοι μέσα μας. Κι αυτό και κείνο δικό μου! Ε.. Όχιδεν είσαι μόνος πάνω στη γη. Εκατομμύρια σαν και σένα διεκδικούν μια θέση στον ήλιο….</div></div></span></div></div></div></div></div><div style="font-family: inherit;"><div class="hf30pyar lq84ybu9 ta68dy8c kpwa50dg lk0hwhjd cmg2g80i" data-visualcompletion="ignore-dynamic" style="border-radius: 0px 0px 8px 8px; font-family: inherit; overflow: hidden;"><div style="font-family: inherit;"><div style="background-color: white; color: #1c1e21; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px;"><div style="font-family: inherit;"><div class="om3e55n1" style="font-family: inherit; position: relative;"><div class="i85zmo3j rtxb060y alzwoclg k1z55t6l siu44isn oog5qr5w m8h3af8h rj0o91l8 kjdc1dyq p9ctufpz pvreidsc oxkhqvkx n68fow1o nch0832m mfycix9x" style="align-items: center; border-bottom: 1px solid var(--divider); color: var(--secondary-text); display: flex; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; justify-content: flex-end; line-height: 1.3333; margin: 0px 16px; padding: 10px 0px;"><div class="i85zmo3j alzwoclg cgu29s5g lq84ybu9 hf30pyar" style="align-items: center; display: flex; flex-grow: 1; font-family: inherit; overflow: hidden;"><span aria-label="Δείτε ποιοι αντέδρασαν" class="g4tp4svg" role="toolbar" style="font-family: inherit; z-index: 0;"><span class="i85zmo3j alzwoclg lcfup58g" id="jsc_c_12j" style="align-items: center; display: flex; font-family: inherit; padding-left: 4px;"><span class="rwcj441r l81i4mgl b0f3p4px bshgfmwz bfr0abcb bl7c5lgs mqfnz3g2 fo6lbr4k s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 gvytbark hh61tlkm ntrxh2kl jjmr0tki rkk71h3c rng1terr om3e55n1 otncrh77 j7qd3pol" style="border-bottom-color: var(--card-background); border-left-color: var(--card-background); border-radius: 11px; border-right-color: var(--card-background); border-style: solid; border-top-color: var(--card-background); border-width: 2px; font-family: inherit; height: 18px; margin-left: -4px; position: relative; width: 18px; z-index: 2;"><span class="ecpixwza mhjnt7z4 rvfj1fl6 f7gifjwl aglvbi8b rkk71h3c otncrh77" style="border-radius: 9px; display: inline-block; font-family: inherit; height: 18px; width: 18px;"><span class="f7rl1if4 adechonz f6oz4yja dahkl6ri axrg9lpx rufpak1n qtovjlwq qbmienfq rfyhaz4c rdmi1yqr ohrdq8us nswx41af fawcizw8 l1aqi3e3 sdu1flz4" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-label="Μου αρέσει!: 88 άτομα" class="qi72231t o9w3sbdw nu7423ey tav9wjvu flwp5yud tghlliq5 gkg15gwv s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 frfouenu bonavkto djs4p424 r7bn319e bdao358l fsf7x5fv tgm57n0e jez8cy9q s5oniofx m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk dnr7xe2t aeinzg81 srn514ro oxkhqvkx rl78xhln nch0832m om3e55n1 cr00lzj9 rn8ck1ys s3jn8y49 g4tp4svg o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 fxk3tzhb jl2a5g8c f14ij5to l3ldwz01 icdlwmnq" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><img class="gewbibgg" height="18" role="presentation" src="data:image/svg+xml,%3csvg xmlns='http://www.w3.org/2000/svg' xmlns:xlink='http://www.w3.org/1999/xlink' viewBox='0 0 16 16'%3e%3cdefs%3e%3clinearGradient id='a' x1='50%25' x2='50%25' y1='0%25' y2='100%25'%3e%3cstop offset='0%25' stop-color='%2318AFFF'/%3e%3cstop offset='100%25' stop-color='%230062DF'/%3e%3c/linearGradient%3e%3cfilter id='c' width='118.8%25' height='118.8%25' x='-9.4%25' y='-9.4%25' filterUnits='objectBoundingBox'%3e%3cfeGaussianBlur in='SourceAlpha' result='shadowBlurInner1' stdDeviation='1'/%3e%3cfeOffset dy='-1' in='shadowBlurInner1' result='shadowOffsetInner1'/%3e%3cfeComposite in='shadowOffsetInner1' in2='SourceAlpha' k2='-1' k3='1' operator='arithmetic' result='shadowInnerInner1'/%3e%3cfeColorMatrix in='shadowInnerInner1' values='0 0 0 0 0 0 0 0 0 0.299356041 0 0 0 0 0.681187726 0 0 0 0.3495684 0'/%3e%3c/filter%3e%3cpath id='b' d='M8 0a8 8 0 00-8 8 8 8 0 1016 0 8 8 0 00-8-8z'/%3e%3c/defs%3e%3cg fill='none'%3e%3cuse fill='url(%23a)' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M12.162 7.338c.176.123.338.245.338.674 0 .43-.229.604-.474.725a.73.73 0 01.089.546c-.077.344-.392.611-.672.69.121.194.159.385.015.62-.185.295-.346.407-1.058.407H7.5c-.988 0-1.5-.546-1.5-1V7.665c0-1.23 1.467-2.275 1.467-3.13L7.361 3.47c-.005-.065.008-.224.058-.27.08-.079.301-.2.635-.2.218 0 .363.041.534.123.581.277.732.978.732 1.542 0 .271-.414 1.083-.47 1.364 0 0 .867-.192 1.879-.199 1.061-.006 1.749.19 1.749.842 0 .261-.219.523-.316.666zM3.6 7h.8a.6.6 0 01.6.6v3.8a.6.6 0 01-.6.6h-.8a.6.6 0 01-.6-.6V7.6a.6.6 0 01.6-.6z'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e" style="border: 0px; vertical-align: top;" width="18" /></div></span></span></span><span class="rwcj441r l81i4mgl b0f3p4px bshgfmwz bfr0abcb bl7c5lgs mqfnz3g2 fo6lbr4k s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 gvytbark hh61tlkm ntrxh2kl jjmr0tki rkk71h3c rng1terr om3e55n1 otncrh77 b0ur3jhr" style="border-bottom-color: var(--card-background); border-left-color: var(--card-background); border-radius: 11px; border-right-color: var(--card-background); border-style: solid; border-top-color: var(--card-background); border-width: 2px; font-family: inherit; height: 18px; margin-left: -4px; position: relative; width: 18px; z-index: 1;"><span class="ecpixwza mhjnt7z4 rvfj1fl6 f7gifjwl aglvbi8b rkk71h3c otncrh77" style="border-radius: 9px; display: inline-block; font-family: inherit; height: 18px; width: 18px;"><span class="f7rl1if4 adechonz f6oz4yja dahkl6ri axrg9lpx rufpak1n qtovjlwq qbmienfq rfyhaz4c rdmi1yqr ohrdq8us nswx41af fawcizw8 l1aqi3e3 sdu1flz4" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-label="Τέλειο!: 23 άτομα" class="qi72231t o9w3sbdw nu7423ey tav9wjvu flwp5yud tghlliq5 gkg15gwv s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 frfouenu bonavkto djs4p424 r7bn319e bdao358l fsf7x5fv tgm57n0e jez8cy9q s5oniofx m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk dnr7xe2t aeinzg81 srn514ro oxkhqvkx rl78xhln nch0832m om3e55n1 cr00lzj9 rn8ck1ys s3jn8y49 g4tp4svg o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 fxk3tzhb jl2a5g8c f14ij5to l3ldwz01 icdlwmnq" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><img class="gewbibgg" height="18" role="presentation" src="data:image/svg+xml,%3csvg xmlns='http://www.w3.org/2000/svg' xmlns:xlink='http://www.w3.org/1999/xlink' viewBox='0 0 16 16'%3e%3cdefs%3e%3clinearGradient id='a' x1='50%25' x2='50%25' y1='0%25' y2='100%25'%3e%3cstop offset='0%25' stop-color='%23FF6680'/%3e%3cstop offset='100%25' stop-color='%23E61739'/%3e%3c/linearGradient%3e%3cfilter id='c' width='118.8%25' height='118.8%25' x='-9.4%25' y='-9.4%25' filterUnits='objectBoundingBox'%3e%3cfeGaussianBlur in='SourceAlpha' result='shadowBlurInner1' stdDeviation='1'/%3e%3cfeOffset dy='-1' in='shadowBlurInner1' result='shadowOffsetInner1'/%3e%3cfeComposite in='shadowOffsetInner1' in2='SourceAlpha' k2='-1' k3='1' operator='arithmetic' result='shadowInnerInner1'/%3e%3cfeColorMatrix in='shadowInnerInner1' values='0 0 0 0 0.710144928 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0.117780134 0 0 0 0.349786932 0'/%3e%3c/filter%3e%3cpath id='b' d='M8 0a8 8 0 100 16A8 8 0 008 0z'/%3e%3c/defs%3e%3cg fill='none'%3e%3cuse fill='url(%23a)' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M10.473 4C8.275 4 8 5.824 8 5.824S7.726 4 5.528 4c-2.114 0-2.73 2.222-2.472 3.41C3.736 10.55 8 12.75 8 12.75s4.265-2.2 4.945-5.34c.257-1.188-.36-3.41-2.472-3.41'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e" style="border: 0px; vertical-align: top;" width="18" /></div></span></span></span></span></span><div class="" style="font-family: inherit;"><span class="f7rl1if4 adechonz f6oz4yja dahkl6ri axrg9lpx rufpak1n qtovjlwq qbmienfq rfyhaz4c rdmi1yqr ohrdq8us nswx41af fawcizw8 l1aqi3e3 sdu1flz4" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div class="qi72231t nu7423ey n3hqoq4p r86q59rh b3qcqh3k fq87ekyn bdao358l fsf7x5fv s5oniofx m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk srn514ro oxkhqvkx rl78xhln nch0832m cr00lzj9 rn8ck1ys s3jn8y49 o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 om3e55n1 f14ij5to l3ldwz01 icdlwmnq jxuftiz4 lpp9fc1v lq84ybu9 hf30pyar b0ur3jhr b6ax4al1" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; background-color: transparent; border-color: initial; border-radius: inherit; border-style: initial; border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; max-height: 1.3333em; outline: none; overflow: hidden; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 1;" tabindex="0"><span aria-hidden="true" class="o3hwc0lp lq84ybu9 hf30pyar oshhggmv lwqmdtw6" style="float: left; font-family: inherit; overflow: hidden; text-overflow: ellipsis; width: 100px;"><span style="font-family: inherit;"><span class="cxfqmxzd nnzkd6d7" style="font-family: inherit; padding-left: 6px;">113</span></span></span><span class="cxfqmxzd k0kqjr44 o3hwc0lp nws3uo2z" style="background-color: var(--card-background); float: left; font-family: inherit; margin-left: -100px;"><span style="font-family: inherit;"><span class="nnzkd6d7" style="font-family: inherit; padding-left: 6px;">Stathis Papajohns, Mpampinos Gant και 111 ακόμη</span></span></span></div></span></div></div><div class="i85zmo3j alzwoclg jez8cy9q epnzikpj" style="align-items: center; display: flex; flex-shrink: 0; font-family: inherit; height: 22px;"><div class="dkzmklf5" style="font-family: inherit; margin-left: 7px;"></div><div class="dkzmklf5" style="font-family: inherit; margin-left: 7px;"><span class="f7rl1if4 adechonz f6oz4yja dahkl6ri axrg9lpx rufpak1n qtovjlwq qbmienfq rfyhaz4c rdmi1yqr ohrdq8us nswx41af fawcizw8 l1aqi3e3 sdu1flz4" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-expanded="true" class="qi72231t o9w3sbdw tav9wjvu flwp5yud tghlliq5 gkg15gwv fsf7x5fv tgm57n0e jez8cy9q s5oniofx dnr7xe2t aeinzg81 rn8ck1ys s3jn8y49 o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 fxk3tzhb jl2a5g8c f14ij5to icdlwmnq qgrdou9d nu7423ey s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 frfouenu bonavkto djs4p424 r7bn319e bdao358l jxuftiz4 m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk srn514ro oxkhqvkx rl78xhln nch0832m om3e55n1 cr00lzj9 g4tp4svg cxfqmxzd" id="jsc_c_12i" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; appearance: none; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><span class="gvxzyvdx aeinzg81 t7p7dqev gh25dzvf exr7barw b6ax4al1 gem102v4 ncib64c9 mrvwc6qr sx8pxkcf f597kf1v cpcgwwas m2nijcs8 hxfwr5lz k1z55t6l oog5qr5w tes86rjd rtxb060y" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">12 σχόλια</span></div></span></div><div class="dkzmklf5" style="font-family: inherit; margin-left: 7px;"><span class="f7rl1if4 adechonz f6oz4yja dahkl6ri axrg9lpx rufpak1n qtovjlwq qbmienfq rfyhaz4c rdmi1yqr ohrdq8us nswx41af fawcizw8 l1aqi3e3 sdu1flz4" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div class="qi72231t o9w3sbdw tav9wjvu flwp5yud tghlliq5 gkg15gwv fsf7x5fv tgm57n0e jez8cy9q s5oniofx dnr7xe2t aeinzg81 rn8ck1ys s3jn8y49 o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 fxk3tzhb jl2a5g8c f14ij5to icdlwmnq qgrdou9d nu7423ey s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 frfouenu bonavkto djs4p424 r7bn319e bdao358l jxuftiz4 m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk srn514ro oxkhqvkx rl78xhln nch0832m om3e55n1 cr00lzj9 g4tp4svg cxfqmxzd" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; appearance: none; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><span class="gvxzyvdx aeinzg81 t7p7dqev gh25dzvf exr7barw b6ax4al1 gem102v4 ncib64c9 mrvwc6qr sx8pxkcf f597kf1v cpcgwwas m2nijcs8 hxfwr5lz k1z55t6l oog5qr5w tes86rjd rtxb060y" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">1 κοινοποίηση</span></div></span></div></div></div></div><div class="tpvapw4o j0k7ypqs hgzrgivj k2ynmqpm" style="font-family: inherit; margin-left: 12px; margin-right: 12px;"><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg jez8cy9q sl27f92c o9w3sbdw sr926ui1 jl2a5g8c fzd7ma4j lcfup58g o9wcebwi d2hqwtrz h42m8szp mz2m4c71 ktovzxj4 g1smwn4j" style="align-items: stretch; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex-shrink: 0; font-family: inherit; justify-content: space-between; margin: -6px -2px; padding: 4px; position: relative; z-index: 0;"><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg cqf1kptm gvxzyvdx aeinzg81 jg3vgc78 cgu29s5g i15ihif8 pdnn8mpk f1iqohp5 bmgto6uh f9xcifuu" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Μου αρέσει!" class="qi72231t o9w3sbdw nu7423ey tav9wjvu flwp5yud tghlliq5 gkg15gwv s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 frfouenu bonavkto djs4p424 r7bn319e bdao358l fsf7x5fv tgm57n0e jez8cy9q s5oniofx m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk dnr7xe2t aeinzg81 srn514ro oxkhqvkx rl78xhln nch0832m om3e55n1 cr00lzj9 rn8ck1ys g4tp4svg o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 fxk3tzhb jl2a5g8c f14ij5to l3ldwz01 icdlwmnq azwomqv7" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: none; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg jg3vgc78 cgu29s5g i15ihif8 aeinzg81 jcxyg2ei i85zmo3j sr926ui1 jl2a5g8c aesu6q9g e4ay1f3w srn514ro hnay576k rng1terr ktovzxj4 g1smwn4j kcpho0er qm54mken" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg cqf1kptm jez8cy9q gvxzyvdx aeinzg81 fzd7ma4j lcfup58g bmgto6uh f9xcifuu" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class=" fxk3tzhb" style="display: inline-flex; font-family: inherit;"><i class="gneimcpu oee9glnz" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yG/r/mOcIV1e4LqO.png"); background-position: 0px -258px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 714px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></span></div><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg cqf1kptm jez8cy9q gvxzyvdx aeinzg81 fzd7ma4j lcfup58g bmgto6uh f9xcifuu" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="gvxzyvdx aeinzg81 t7p7dqev gh25dzvf exr7barw b6ax4al1 gem102v4 ncib64c9 mrvwc6qr sx8pxkcf f597kf1v cpcgwwas m2nijcs8 hxfwr5lz k1z55t6l oog5qr5w innypi6y rtxb060y" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: inherit;">Μου αρέσει!</span></span></div></div><div class="o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 z6erz7xo on4d8346 jkp44r48 l10tt5db s8sjc6am myo4itp8 ekq1a7f9 pym4i58u ldembo95 mwa1sm0y" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: inherit; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div><div aria-label="Αντιδράστε" class="qi72231t o9w3sbdw nu7423ey tav9wjvu flwp5yud tghlliq5 gkg15gwv s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 frfouenu bonavkto djs4p424 r7bn319e bdao358l fsf7x5fv tgm57n0e jez8cy9q s5oniofx m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk dnr7xe2t aeinzg81 cr00lzj9 rn8ck1ys g4tp4svg o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 fxk3tzhb jl2a5g8c f14ij5to l3ldwz01 icdlwmnq jwdebf3c nqmld7qf oxkhqvkx kq4jj6hc nch0832m prpcwt51 spvqvc9t qfa2pajt s8sjc6am azwomqv7" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; clip-path: polygon(0px 0px, 0px 0px, 0px 0px, 0px 0px); clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 13px 0px; position: absolute; right: 6px; text-align: inherit; top: 1px; touch-action: none; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><i class="gneimcpu oee9glnz" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/y9/r/LMuRnI_MCjf.png"); background-position: 0px -194px; background-repeat: no-repeat; background-size: 190px 212px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 16px; vertical-align: -0.25em; width: 16px;"></i><div class="o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 z6erz7xo on4d8346 jkp44r48 l10tt5db s8sjc6am myo4itp8 ekq1a7f9 pym4i58u ldembo95 mwa1sm0y" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: inherit; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg cqf1kptm gvxzyvdx aeinzg81 jg3vgc78 cgu29s5g i15ihif8 pdnn8mpk f1iqohp5 bmgto6uh f9xcifuu" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Αφήστε ένα σχόλιο" class="qi72231t o9w3sbdw nu7423ey tav9wjvu flwp5yud tghlliq5 gkg15gwv s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 frfouenu bonavkto djs4p424 r7bn319e bdao358l fsf7x5fv tgm57n0e jez8cy9q s5oniofx m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk dnr7xe2t aeinzg81 srn514ro oxkhqvkx rl78xhln nch0832m om3e55n1 cr00lzj9 rn8ck1ys s3jn8y49 g4tp4svg o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 fxk3tzhb jl2a5g8c f14ij5to l3ldwz01 icdlwmnq" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg jg3vgc78 cgu29s5g i15ihif8 aeinzg81 jcxyg2ei i85zmo3j sr926ui1 jl2a5g8c aesu6q9g e4ay1f3w srn514ro hnay576k rng1terr ktovzxj4 g1smwn4j kcpho0er qm54mken" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg cqf1kptm jez8cy9q gvxzyvdx aeinzg81 fzd7ma4j lcfup58g bmgto6uh f9xcifuu" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><i class="gneimcpu oee9glnz" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yG/r/mOcIV1e4LqO.png"); background-position: 0px -218px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 714px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></div><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg cqf1kptm jez8cy9q gvxzyvdx aeinzg81 fzd7ma4j lcfup58g bmgto6uh f9xcifuu" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="gvxzyvdx aeinzg81 t7p7dqev gh25dzvf exr7barw b6ax4al1 gem102v4 ncib64c9 mrvwc6qr sx8pxkcf f597kf1v cpcgwwas m2nijcs8 hxfwr5lz k1z55t6l oog5qr5w innypi6y rtxb060y" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Σχόλιο</span></div></div><div class="o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 z6erz7xo on4d8346 jkp44r48 l10tt5db s8sjc6am myo4itp8 ekq1a7f9 pym4i58u ldembo95 mwa1sm0y" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: inherit; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg cqf1kptm gvxzyvdx aeinzg81 jg3vgc78 cgu29s5g i15ihif8 pdnn8mpk f1iqohp5 bmgto6uh f9xcifuu" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Στείλτε το σε φίλους ή δημοσιεύστε το στο χρονολόγιό σας." class="qi72231t o9w3sbdw nu7423ey tav9wjvu flwp5yud tghlliq5 gkg15gwv s9ok87oh s9ljgwtm lxqftegz bf1zulr9 frfouenu bonavkto djs4p424 r7bn319e bdao358l fsf7x5fv tgm57n0e jez8cy9q s5oniofx m8h3af8h l7ghb35v kjdc1dyq kmwttqpk dnr7xe2t aeinzg81 srn514ro oxkhqvkx rl78xhln nch0832m om3e55n1 cr00lzj9 rn8ck1ys s3jn8y49 g4tp4svg o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 fxk3tzhb jl2a5g8c f14ij5to l3ldwz01 icdlwmnq" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg jg3vgc78 cgu29s5g i15ihif8 aeinzg81 jcxyg2ei i85zmo3j sr926ui1 jl2a5g8c aesu6q9g e4ay1f3w srn514ro hnay576k rng1terr ktovzxj4 g1smwn4j kcpho0er qm54mken" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg cqf1kptm jez8cy9q gvxzyvdx aeinzg81 fzd7ma4j lcfup58g bmgto6uh f9xcifuu" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><i class="gneimcpu oee9glnz" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yG/r/mOcIV1e4LqO.png"); background-position: 0px -278px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 714px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></div><div class="bdao358l om3e55n1 g4tp4svg alzwoclg cqf1kptm jez8cy9q gvxzyvdx aeinzg81 fzd7ma4j lcfup58g bmgto6uh f9xcifuu" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="gvxzyvdx aeinzg81 t7p7dqev gh25dzvf exr7barw b6ax4al1 gem102v4 ncib64c9 mrvwc6qr sx8pxkcf f597kf1v cpcgwwas m2nijcs8 hxfwr5lz k1z55t6l oog5qr5w innypi6y rtxb060y" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Κοινοποίηση</span></div></div><div class="o9erhkwx dzqi5evh hupbnkgi hvb2xoa8 z6erz7xo on4d8346 jkp44r48 l10tt5db s8sjc6am myo4itp8 ekq1a7f9 pym4i58u ldembo95 mwa1sm0y hi696u2r" data-visualcompletion="ignore" style="background-color: var(--hover-overlay); border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div></div></div></div></div><div class="k0kqjr44 laatuukc" style="color: #1c1e21; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px; margin-bottom: 4px;"></div></div></div></div>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-58236312870866756452022-08-03T23:06:00.000-07:002022-08-03T23:06:13.421-07:00<p> </p><p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το θράσος </span><o:p></o:p></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Η ζωή σου δίνει αληθινά μαθήματα. Ο παθός μαθός, λένε. Μόνο έτσι, στις
πραγματικές συνθήκες, συνειδητοποιείς τις καταστάσεις. Στην πορεία της ζωής
μου, έφαγα πολλές φορές στη μάπα το θράσος κυρίως από άτομα με περίσσεια – αλλά
χωρίς δικαιολογητική βάση – αυτοπεποίθηση. Το παράπονο μου είναι ότι σ’ αυτές
τις περιπτώσεις μέχρι τώρα, το απύθμενο θράσος με έκανε να παραλύω και να μη
δίνω την απαραίτητη κι οφειλόμενη εκ μέρους μου απάντηση.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Να σας πω κάτι; Το γεγονός ότι η
ιδιοσυγκρασία μου με έχει κάνει συγκρατημένο κι εσωστρεφή δίνει διαφορετική
εικόνα στους διαφορετικούς ανθρώπους. Στις περιπτώσεις που τώρα αναφέρομαι, η
σιωπή μου, ίσως να ερμηνεύεται ως δειλία και γιατί όχι, ως απόδειξη των
ισχυρισμών τους. Η μνήμη κάποιων ανθρώπων είναι στενά συνδεδεμένη με το
ένστικτο της αυτοσυντήρησης τους. Πολύ εύκολα και βολικά τους εξασφαλίζει την
αμνησία στα ενοχλητικά συμβάντα και το δίκαιο των ισχυρισμών τους.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>- Αμ, του τα είπα νέτα σκέτα και κατάμουτρα! Δεν μπόρεσε ν’ αρθρώσει
λέξη. Όχι θα το άφηνα να μου το παίζει υπεράνω ο κύριος.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έτσι σέρνω μαζί με τόσα άλλα το απωθημένο της
μη απάντησης. Γι’ όσους δεν έχουν ζήσει αυτήν την εμπειρία σας λέω ότι είναι
πολύ χειρότερο από μια μη αναμενόμενη χυλόπιτα.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Υπάρχει όμως στη ζωή μου μια εξαίρεση που ο θρασύς εισέπραξε την
πρέπουσα ανταπόδοση. Αυτήν θέλω εδώ να ιστορίσω. Ίσως η ψυχολογική ερμηνεία της
να βρίσκεται στις ειδικές συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Γι’ όλους μας η Μάνα είναι ιερό πρόσωπο κι όσο περνάνε τα χρόνια τα
αισθήματα της νοσταλγίας και της αγάπης μεγεθύνονται, έρχονται στο προσκήνιο τα
προτερήματα κι απωθούνται οι ενδεχόμενες αδυναμίες. Είναι ανθρώπινο
χαρακτηριστικό και πρέπει να το δεχτούμε ως έχει.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κάποια στιγμή, μετά από μια ζωή γεμάτη βάσανα
και περιπέτειες, ήρθε η ώρα η κυρά Δέσποινα να φύγει από κοντά μας. Αυτός είναι
ο αμείλικτος κύκλος της ζωής και αυτός είναι ο τελικός προορισμός όλων μας.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ειδοποιήθηκα τηλεφωνικά από το Βόλο
ότι η Μάνα πέθανε. Όλη η οικογένεια, η γυναίκα κι η κόρη μου σε λίγες ώρες
φτάσαμε εκεί για το ξόδι της. Η κακομοίρα η αδελφή μου, που τράβηξε του Χριστού
τα βάσανα, τα άλλα αδέλφια μου, όλοι μαζεμένοι, είχαν τακτοποιήσει ήδη όλες τις
αναγκαίες και τυπικές διαδικασίες. Η ιδιομορφία βρίσκεται στο γεγονός ότι μέχρι
την ταφή την επόμενη μέρα το σώμα της Μάνας, μέσα στην κάσα έμεινε στο σπίτι κι
όλοι εμείς θα την ξενυχτούσαμε με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ιστορίες από την κοινή και πολύχρονη ζωή κοντά της, πράγματα που
αγαπούσε, τα χούγια της. Ο θάνατός της δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ήταν από
καιρό αναμενόμενος κι έτσι είχαμε απορροφήσει σιγά- σιγά τις επιπτώσεις του
χαμού της. Αλλά ήταν η Μάνα μας, το ασφαλές καταφύγιο σε κάθε πρόβλημα, ο
άνθρωπος που μας έφερε στη ζωή, που μας ανέστησε σε τόσο δύσκολες συνθήκες,
καθόρισε τη συμπεριφορά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και το χαρακτήρα
μας.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ανέκδοτα για να γελάσουμε, τραγούδια να τ’ ακούσει, φαγητό και κρασί να
χαρεί μαζί μας. Όχι τα συνηθισμένα κλάματα κι οι οδυρμοί. Αναπόφευκτα έγιναν
και κάποιες πολιτικές συζητήσεις ανάμεσα σ’ ανθρώπους με διαφορετική πια
πρόσληψη των γεγονότων και των εξελίξεων μετά τα τόσα χρόνια απόστασης, αφού
εγώ ζούσα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στην Αθήνα κι είχα αποκοπεί
τελείως από τη γενέθλια πόλη μου. Οι λόγοι αυτής της αποκοπής δεν είναι της
στιγμής ν’ αναφερθούν εδώ. Τότε η μάνα καθόταν με την κόρη της σ’ ένα
νοικιασμένο διαμέρισμά στη γωνία Πολυμέρη και Κασαβέτη, απέναντι και διαγώνια
της Εμπορικής σχολής<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ένα από τ’ αδέλφια μου είχε φέρει κι ένα φίλο του στην παρέα. Τον
γνώρισα αμέσως, με κοίταξε κι αυτός, αλλά δεν ειπώθηκε κουβέντα. Δίπλα ήταν η
σορός της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μάνας. Όμως ο θρασύς δεν
κράτησε το στόμα του κλειστό. Σε κάποιες «καινοφανείς» γι’ αυτόν απόψεις μου,
είπα κάτι που το ευθύγραμμο μυαλό του το εισέπραξε σαν υποστήριξη της «επάρατης
δεξιάς». Έτσι, χωρίς συγκρατημό, μου λέει:<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>- Καλά Λευτέρη αυτά τα λέει η δεξιά! Είναι σωστό να τα υποστηρίζεις κι
εσύ;<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Σαν να διερράγη ο τελευταίος φλοιός του εσωτερικού μου ηφαιστείου.
Εξερράγην. Η συσσωρεμένη πίκρα μου για την εξέλιξη των πραγμάτων στη χώρα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>βγήκε σαν λάβα κι έπεσε στην κεφαλή του.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>- Καλά ποιος είσαι εσύ που θα χαρακτηρίσεις τις απόψεις μου, ρε πανάθλιο
υποκείμενο; Με ποιο δικαίωμα λες αυτά που λες, όταν ξέρεις ότι δίπλα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι η νεκρή Μάνα μου. Εσύ δεν είσαι που
πριν τη δικτατορία ήσουν παρών στην ανάκρισή μου στην Ασφάλεια και σιγοντάριζες
τον Διοικητή; Καλά να στα συγχωρήσουμε όλα. Ο άνθρωπος έχει δικαίωμα να κάνει
λάθη και ν’ αλλάζει. Αλλά να μας κάνεις από πάνω και τον τιμητή! Ε! Όχι. Αυτό
δεν το σηκώνω. Τσακίσου και φύγε από δω μέσα θρασύδειλο υπανθρωπάριο!<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Τα μάζεψε κι έφυγε. Δεν φτάνει το φτύσιμο σ’ αυτής της ποιότητας των
ανθρώπων. Το αντιλαμβάνονται σαν ψιχάλες βροχής. Θα χρειαζότανε ένα
παρατεταμένο σκαμπίλισμα κι διώξιμο πιξ- λαξ . Όμως το γλύτωσε γιατί αυτά είναι
πάνω από τις ικανότητες μου. Ο αδελφός μου που τον έφερε στην αρχή είχε την
άποψη ότι δεν συμπεριφέρθηκα καλά. Ο εν λόγω κύριος ήταν τώρα στέλεχος κόμματος
της δημοκρατικής παράταξης ομοτράπεζος του αδελφού μου. Έτσι ερμηνεύτηκε η
προσωρινή του υποστήριξη. Αργότερα το γεγονός, με άγνωστο σε μένα τρόπο,
γνωστοποιήθηκε στα αρμόδια κομματικά όργανα και υπήρξε σιωπηρή απομάκρυνσή του.
Θα μπορούσε να κρατήσει το στόμα του κλειστό. Τίποτα δε θα είχε συμβεί. Ίσως να
τον βλέπαμε κι αυτόν δαφνοστεφανωμένο εκπρόσωπό μας στη Βουλή.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πρώτη φορά άλλωστε θα γινόταν κάτι τέτοιο;
Όμως δεν το κράτησε! Πες-πες πίστεψε μέσα του ότι δικαιούται να συμπεριφέρεται
όπως αυτός νομίζει. Κάποιες στιγμές –όχι πάντα- έρχεται η ώρα της πληρωμής των
πράξεων σου.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-57704547389861197982022-07-30T14:02:00.000-07:002022-07-30T14:02:08.924-07:00<p> </p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μικρά<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Κείμενα</i></span></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></i></b><o:p></o:p></p>
<p class="MsoList2" style="line-height: 150%; margin-left: 22.8pt; text-align: justify; text-indent: 0cm;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: Batang;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>1.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο</span></i></b><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: Batang;"> <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">πανδαμάτωρ χρόνος</b></span></i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-left: 27.0pt; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 26.95pt;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Μικρές στιγμές με ανθρώπους που αγαπάς.
Ένα παλαιό τραγούδι, λίγο καλό κρασί και αναμνήσεις…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListBullet3" style="line-height: 150%; margin-left: 28.3pt; mso-list: none; tab-stops: 36.0pt; text-align: justify;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: Batang;">…
-Θυμάσαι τότε που...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Μέσα σε λίγο χρόνο να πεις όλα τα
μπουκωμένα μέσα σου. Να παραδεχθείς ότι τα χρόνια που πέρασαν άφησαν ανεξίτηλα
σημάδια. Το δέρμα που ζάρωσε, τα μαλλιά που άσπρισαν και αραίωσαν, το μυαλό που
πεταρίζει και δε φτουράει για σύνθετες και πολύπλοκες σκέψεις, η ικανότητα στον
έρωτα, το περπάτημα, μ’ ένα λόγο οι αντοχές. Όλα μαζεύονται σαν πέτρες στο
λαιμό σου έτοιμες να σε παρασύρουν στην άβυσσο...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Κι όμως!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Μέσα σ’ αυτήν τη μαύρη συννεφιά η
καρδούλα σου, σα νιόβγαλτη κοπελίτσα, να τριγυρνά αμέριμνη πεταλούδα στον
ανθισμένο ανοιξιάτικο κάμπο...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Γιατί οι επιθυμίες να μην
ευθυγραμμίζονται με τις πραγματικές αντοχές; Γιατί ο πάνσοφος δημιουργός
«ός<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τά πάνθ’ όρά» μας έκανε όντα μιας
χρήσης;<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></i></b></span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>2005<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoList2" style="line-height: 150%; margin-left: 22.8pt; text-align: justify; text-indent: 0cm;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: Batang;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>2.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Νήμα από μ</span></i></b><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: Batang;">ετ<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">άξι</b></span></i><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-left: 27.0pt; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 26.95pt;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Παιδικά σφραγίσματα, μνήμες παλαιές,
φυτεμένες στα γύρω τοπία, διηγήσεις παππούδων, παραμύθια της γιαγιάς, νουθεσίες
του παπά, διδαχές του δασκάλου...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Όλα κοιμούνται ύπνο ελαφρύ και με το
πρώτο φύσημα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του αγέρα ξυπνούν και
ζωντανεύουν, δυναμώνουν τη διάθεση για ζωή κι αγώνα. Εθνική έξαρση και
περηφάνια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Έτσι εξηγείται η μεγάλη ζωοποιός δύναμη
της πατρικής εστίας, η ταυτότητα της εθνικής μας παράδοσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Μέσα στον καθένα κρύβεται ένας
ταξιδιώτης που ζει με τις μνήμες της πατρίδας, με το όραμα της απελευθέρωσης
του γένους, με την άδολη αγάπη να δώσει πλούτο στον τόπο του, ν’ αφήσει το
όνομά του στην ιστορία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Μέσα στον καθένα μας ξαγρυπνά σιωπηλά «εν
δυνάμει» ένας αρματολός που πάνω στα βουνά δίνει τη μάχη με τον Τούρκο, ένας
Μακεδονομάχος που κονταροχτυπιέται με τους κομιτατζήδες, ένας αντάρτης μαχητής
για την απελευθέρωση της χώρας από τον Γερμανό κατακτητή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">... Όμως συχνά πυκνά αυτά τα τρυφερά και
ηρωικά όνειρα μια μικρή στραβοτιμονιά τα διολισθαίνει σε εμφύλιους σπαραγμούς,
σε εθνοκαθάρσεις, σε αίμα και τάφους...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Αλήθεια! Ποιο είναι το μεταξένιο νήμα
που χωρίζει τη χαρά από το χάρο;<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>2005<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 26.95pt;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 26.95pt;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoList2" style="line-height: 150%; margin-left: 22.8pt; text-align: justify; text-indent: 0cm;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: Batang;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>3.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο τιμητής<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoList2" style="line-height: 150%; margin-left: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 0cm;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-left: 27.0pt; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 26.95pt;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Όταν μιλάει η σιγουριά του σε παρασύρει.
Αν είσαι ανυποψίαστος οικιοθελώς ευθυγραμμίζεσαι με το μήκος κύματός του. Έχει
γνώμη και γνώση για τα πάντα. Ρετουσαρισμένος ξερόλας, ένας εγκυκλοπαιδιστής
της κακιάς ώρας στην εποχή της αδήριτης εξειδίκευσης. Ο στόμφος του σπάει
καρύδια. Όταν σε αιχμαλωτίσει στα δίχτυα του, τα μάτια του πετάνε φωτιές, η
λεκτική αθυροστομία του σε χτυπά αλύπητα σαν ένα σκληρό μαστίγιο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Το «θέαμα» είναι πιο παραστατικό όταν
ντύνεται με «ανθρωπιστικά» χαρακτηριστικά και μοδάτες ευαισθησίες. Τότε
«φτάνει» στην αποθέωση δίνοντας το τελειωτικό χτύπημα σαν να ολοκληρώνει το
σπασμό του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Δεν ορρωδεί προ ουδενός. Αρκεί να
ισχύουν όμως δύο «ασήμαντες» προϋποθέσεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Πρώτον να μην ενοχλεί τα υψηλά κλιμάκια
που ορίζουν το εύρος της δικής του ασυδοσίας και δεύτερον όταν υπάρχει
περίπτωση, πριν να ανοίξει το θέμα, να τρυγήσει μ’ έναν πρωθύστερο τρόπο «δι’
ίδιον όφελος» το γλυκό μέλι της υλικής ανταπόδοσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Σταυροφόρος της κάθαρσης ναι, ζιγκολό
της τρέχουσας ιδεολογίας ναι, όχι όμως και κοροΐδο, να μη γευτεί τις χαρές της
σύγχρονης τεχνολογικής μας ζωής...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">2005<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoList2" style="line-height: 150%; margin-left: 132.3pt; mso-list: l1 level1 lfo2; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;"><!--[if !supportLists]--><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: Calibri;"><span style="mso-list: Ignore;">4.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span></i></b><!--[endif]--><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: Batang;">Μέλλων
Αυτόχειρ<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoList2" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 26.95pt;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Όταν τον βλέπω να σφίγγει με τα στιβαρά του
χέρια το τιμόνι της θεόρατης μηχανής του, μου έρχεται στο μυαλό το αγέρωχο ύφος
του «Γέρου του Μωριά» πάνω στο άλογό του, έξω από την Παλαιά Βουλή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Ενώ όμως ο Γέρος κάθεται σιωπηλός και
προσηνής μέσα στο πολύβουο πλήθος ανθρώπων και αυτοκινήτων που στροβιλίζονται
γύρω του, αυτός είναι θορυβώδης και απειλητικός, βγάζοντας βρυχηθμούς από τα
άσκοπα και επιδεικτικά μαρσαρίσματα της μηχανής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Τα έντονα μεταλλικά χρώματα αντανακλούν
τα γύρω φώτα, εισδύουν στο μάτι μου βιάζοντας ωμά την εναπομείνασα ηρεμία του τοπίου.
Ήχοι παράφωνοι, εικόνα έντασης, σιγουριά και φιγούρα, ένας τσάμπα μάγκας για
ότι υπάρχει γύρω του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Εγώ, συντηρητικός και ξεπερασμένος από
τα πράγματα, με λίγη μπαγιάτικη ζήλεια στα ξεραμένα χείλη, της ζωής κουνάω το
κεφάλι μου με μια ανυπόστατη βεβαιότητα για το μέλλον του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Σε λίγο θα ανέβω τα σκαλοπάτια για το
σπίτι. Λέω ν’ αρχίσω να γράφω ένα σύντομο αλλά συγκινητικό επικήδειο για τον
πρόωρο χαμό του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Γνωρίζω περίπου τις συνθήκες. Θανατηφόρα
σύγκρουση με άλλο κινούμενο ή ακίνητο κατασκεύασμα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Δεν ξέρω τον ακριβή τόπο και χρόνο. Ας
αφήσω στο κείμενό μου τα αντίστοιχα κενά...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoBodyTextFirstIndent" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;">Θα συμπληρωθούν αμέσως μετά το αδήριτο
επερχόμενο συμβάν...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>2005<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-19690075737424980572022-07-24T07:07:00.004-07:002022-07-24T07:07:46.822-07:00<p> <span style="color: var(--primary-text); font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; white-space: pre-wrap;">Η ηδονή της κακιάς είδησης</span></p><div style="font-family: inherit;"><div class="" dir="auto" style="font-family: inherit;"><div class="ecm0bbzt hv4rvrfc dati1w0a e5nlhep0" data-ad-comet-preview="message" data-ad-preview="message" id="jsc_c_rj" style="font-family: inherit; padding: 4px 16px;"><div class="j83agx80 cbu4d94t ew0dbk1b irj2b8pg" style="display: flex; flex-direction: column; font-family: inherit; margin-bottom: -5px; margin-top: -5px;"><div class="qzhwtbm6 knvmm38d" style="font-family: inherit; margin-bottom: 5px; margin-top: 5px;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v b1v8xokw oo9gr5id hzawbc8m" dir="auto" style="color: var(--primary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><div class="cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql o9v6fnle ii04i59q" style="font-family: inherit; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Έχετε παρατηρήσει, φαντάζομαι, την αναστάτωση και τη διέγερση, που εμφανίζεται στα δελτία ειδήσεων των ΜΜΕ ή τους χτυπητούς ολοσέλιδους τίτλους των εφημερίδων, όταν οι κατέχοντες έχουν στα χέρια τους μια κακή είδηση. Πραγματική ή κατασκευασμένη. Μια δύσκολα αποκρυπτόμενη χαρά, μια αδημονία για το άκρατο φαγοπότι που θα επακολουθήσει, κυριεύει τους πάντες συνοδευμένη από μια ολομέτωπη επίθεση που επιστρατεύει όλα τα όπλα για να προκαλέσει τη μεγαλύτερη δυνατόν ζημιά, χωρίς κανένα κράτημα ή σεβασμό. Το Κολοσσαίο στολίζεται με το κατάλληλο σκηνικό, τα άγρια θηρία είναι ήδη πεινασμένα. Έτσι τα υποψήφια θύματα ρίχνονται μέσα στο στίβο χωρίς καμιά αναστολή και έλεος και πάντα βρίσκονται το αναγκαίο και επαρκές φιλοθεάμον κοινό να παρακολουθήσει και να ζητωκραυγάσει την κατασπάραξή τους.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Όπως απότομα και χωρίς έλεος εμφανίζεται μια υπόθεση και απασχολεί με αδιάκοπη ένταση για όλο το απαιτούμενο κατά την αντίληψή τους διάστημα τα μέσα ενημέρωσης, έτσι και ξαφνικά εξαφανίζεται χωρίς κανέναν απολογισμό, χωρίς κανένα συμπέρασμα. Η παρασιώπηση είναι ιδιαιτέρως εκκωφαντική όταν η εξέλιξη των πραγμάτων διαψεύσει πλήρως τους τόνους λάσπης που όλο τον προηγούμενο καιρό, χωρίς σκέψη και αιδώ, εκτόξευαν εναντίων των επιλεγμένων στόχων. Κάτι που είναι γεγονός για τη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Περίπτωση υποβολής συγνώμης, περίπτωση έκφρασης μιας κάποιας αυτοκριτικής δεν τίθεται, καθόσον οι κάθε λογής αστέρες του γραπτού ή τηλεοπτικού λόγου έχουν, ως αυτονόητο, τοποθετήσει τους εαυτούς τους υπεράνω κριτικής και ευθυνών. Το μεγάλο κακό είναι ότι έτσι αντιμετωπίζονται από της πάσης φύσεως ελεγκτικές αρχές, αλλά και την ίδια την κοινωνία. Τη λέξη «δικαίωμα» την παίζουν στα δάχτυλα, όμως η λέξη «υποχρέωση» δεν συμπεριλαμβάνεται στο προσωπικό τους λεξιλόγιο, η δε μνήμη έχει κοντά ποδάρια εκτός αν κάποιοι για λόγους δικού τους συμφέροντος υπενθυμίζουν κάθε τόσο και νεκρανασταίνουν τα νοσηρά φαινόμενα. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Στην εκστρατεία επίθεσης από τα ΜΜΕ, προσέρχονται αρωγοί με ιδιαίτερη προθυμία και εθελοντισμό άφθονοι, αλλά σχεδόν πάντα οι ίδιοι, διάφοροι Ροβεσπιέροι που αυτοανακήρυξαν τους εαυτούς τους αδέκαστους εισαγγελείς της κάθαρσης και της καθαρότητας των θεσμών της δημόσιας ζωής. Το μεγαλύτερο κακό είναι ότι στη συνέχεια απαιτούν μέσα από τα κομματικά ψηφοδέλτια την αμοιβή των «κόπων» τους και πολλές φορές, δυστυχώς, την εισπράττουν. Πράγμα που αποδεικνύει περίτρανα ότι και μέρος του φιλοθεάμονος κοινού είναι του αυτού και ιδίου φυράματος. Η χιμαιρική αντίληψη, που κάποιοι την πιπιλούν σαν καραμέλα, ότι ο λαός έχει πάντα δίκαιο διαψεύδεται συνεχώς από τα πράγματα. Συνεχώς παρασύρεται από πανέξυπνους δημαγωγούς και σε κρίσιμες φάσεις γυρίζει την ιστορία προς τα πίσω. Αυτό με έχει διδάξει η ανάγνωση της πορείας του τόπου μας. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Δυο είναι οι ομάδες που κυριαρχούν σήμερα στην σκηνή της χώρα μας και δημιουργούν στρεβλώσεις στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή της.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Πρώτοι είναι οι συνδικαλιστές. Είναι, για αρκετούς πολίτες αυτής της χώρας, άδηλος ο τρόπος με τον οποίο εξελέγησαν, ποια ομάδα ανθρώπων εκπροσωπούν και στη συνέχεια με ποιο τρόπο ανανεώνουν αδιαλείπτως την συνδικαλιστική τους ιδιότητα. Ποιο ποσοστό των εργαζομένων στην πραγματικότητα λαμβάνει μέρος στις εκλογικές διαδικασίες και τι ψήφους παίρνουν. Τέτοια στοιχεία δεν ανακοινώνονται, αλλά το χειρότερο είναι ότι δεν αναζητούνται από τους πολυπράγμονες ερευνητές-ρεπόρτερ, που σε άλλες περιπτώσεις μπορούν να βγάλουν από τη μύγα ξίγκι.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Οι συνδικαλιστές στη χώρα μας διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα προνομίων και ασυλιών Μπορούν στη πράξη να υπερβαίνουν το νόμο χωρίς τις αυτονόητες για τον οποιοδήποτε άλλο Έλληνα πολίτη συνέπειες στο όνομα της υπεράσπισης των κακώς εννοούμενων συμφερόντων των εργαζομένων και οπωσδήποτε των συμφερόντων του κοινωνικού συνόλου και της αυτονόητης αντίληψης της ισονομίας. Ανάμεσα στα άλλα έχουν απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις της εργασίας για την οποία όμως συνεχίζουν αδιαλείπτως να πληρώνονται. Δεν έχουν την πίεση του ωραρίου της καθημερινής απασχόλησης. Συγχρόνως οικοδομούν το δικαίωμα τους για την τιμητική και αφορολόγητη επιπλέον σύνταξη με την οποία θα αμειφθούν στο τέλος της συζητήσιμης, ως προς τη χρησιμότητα τους, αποστολής τους.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Έχοντας άπειρο ελεύθερο χρόνο, απαλλαγμένοι από το κυνηγητό του βιοπορισμού των εργαζομένων χώνονται μέχρι το λαιμό στους κομματικούς μηχανισμούς, γίνονται τα απαραίτητα γραφειοκρατικά γρανάζια για την «εύρυθμη λειτουργία» τους και αναμένουν τη κατάλληλη στιγμή που θα εξαργυρώσουν, έναντι δημοσίων θώκων, αυτή την « κοινωνική προσφορά» τους. Συνήθως εκπροσωπούν ένα σωματείο που έχει άμεση ή έμμεση σχέση με το δημόσιο, αυτόν τον ξέχειλο, αλλά παραλυμένο από άποψη απόδοσης και χρησιμότητας σάπιο πια θεσμό, αλλά δυστυχώς αδηφάγα μαύρη τρύπα από την πλευρά των απαιτήσεων.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Έχετε παρατηρήσει ότι για την πλευρά αυτή του συνδικαλισμού τα λαλίστατα συνήθως μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν κάνουν καμία αναφορά;. Οι «εκπρόσωποι» των εργαζομένων βρίσκονται στο απυρόβλητο εν ονόματι μιας παρεξηγημένης, αλλά ευρύτατα διαδεδομένης αντίληψης ότι αγωνίζονται για τα δίκαια τους. Πολλές φορές τα αιτήματα αλλά και οι «κατακτήσεις» τους περιλαμβάνουν δυσβάστακτους όρους για τους υπόλοιπους και γίνονται βρόχος στην οικονομία και την κοινωνία.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Σκεφτείτε το εξής απλό γεγονός. Ως παράδειγμα αναφέρω. Το κράτος με τη βοήθεια και της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπόρεσε με καθυστέρηση τόσων χρόνων να θέσει σε λειτουργία τις πρώτες γραμμές του μετρό. Πως είναι δυνατόν με μια απόφαση μιας ομάδας ευνοημένων μελών της κοινωνίας μας, που εκπαιδεύτηκαν δωρεάν, με άγνωστα αρχικά προσόντα, διορισθέντες με άδηλες στο ευρύ κοινό διαδικασίες, να κατεβάζουν με το έτσι θέλω τα ρολά όλων των γραμμών; Καλά, όλοι απεργούν στον κλάδο αυτό. Δεν υπάρχουν άνθρωποι με άλλη άποψη ή μήπως εδώ βασιλεύει ένας υφέρπων φασισμός φκιασιδωμένος με ψευδή δημοκρατικό μανδύα; Αποτυπώνεται το γεγονός αυτό στις μισθολογικές καταστάσεις της επιχείρησης ή μήπως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο εξόφθαλμης κοροϊδίας της υπόλοιπης κοινωνίας; Μια άλλη διάσταση είναι αν σε αυτούς τους χώρους εξασφαλίζεται το δικαίωμα της εργασίας. Δόθηκαν τόσοι αγώνες για το δικαίωμα της απεργίας. Μήπως θα χρειαστούν άλλοι τόσοι για το δικαίωμα της εργασίας;</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Πολλές φορές γίνεται επίκληση λόγων ασφάλειας. Το πρόβλημα είναι αν η οργανωμένη πολιτεία παίρνει τα κατάλληλα προνοητικά μέτρα για την περίπτωση αυτή. Το προσωπικό που χρησιμοποιεί απόκτησε την ειδίκευσή του μέσα στην εταιρία, έμαθε ότι έμαθε μέσα σ’ αυτήν. Δεν είναι προσόντα που απόκτησαν με δικές τους ανεξάρτητες σπουδές και τις αντίστοιχες δαπάνες, άρα η επίκλησή τους δεν έχει δικαιολογητική βάση. Όταν κηρύσσουν απεργία στις κρίσιμες ώρες που ο απλός εργαζόμενος, με μισθό πολύ μικρότερο από τον ίδιο και με αίσθημα ασφάλειας πολύ ασθενέστερο από τον ίδιο, μπαίνει το ερώτημα:</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Εναντίον ποιου στρέφεται στην πράξη και ποιον τελικά εκβιάζει; </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Η κοινωνία αφοπλισμένη- προς το παρόν ελπίζω- σ’ αυτόν τον εξόφθαλμο φαβοριτισμό δεν αντιδρά, ως όφειλε, και δέχεται αδιαμαρτύρητα αυτό το γεγονός. Ίσως γιατί βρίσκουν πλάτες και απεριόριστη υποστήριξη, από τη δεύτερη ομάδα επηρεασμού αλλά και παραπληροφόρησης της κοινής γνώμης:</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Τους δημοσιογράφους! Μια ομάδα ανθρώπων που ασκούν αμείλικτη, έως υπερβολική, κριτική στους πολιτειακούς θεσμούς, όταν η κυβέρνησή δεν είναι της κομματικής τους προτίμησης. Αντίθετα γίνονται αρρωστημένα μύωπες και εθελοτυφλούν όταν το ολίσθημα αφορά κομματικούς μηχανισμούς της προτίμησης τους.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Μετρήστε τον αριθμό των πατέρων του έθνους, δηλαδή των βουλευτών, που βρίσκονται στα έδρανα της βουλής που ήταν δημοσιογράφοι και το επάγγελμα τους έγινε επιτυχές εφαλτήριο για την εκλογή τους ως εκπροσώπων του λαού και την πραγμάτωση των άκρατων, πολλές φορές, φιλοδοξιών τους. Ο αριθμός τους σίγουρα είναι δυσανάλογος με το ποσοστό που αντιπροσωπεύουν στην Ελληνική κοινωνία. Βέβαια δεν είναι οι μόνοι φταίχτες για αυτήν την κατάσταση. Η γνωστή εικόνα τους συνεχώς μέσα από την τηλεόραση βομβαρδίζει τους τηλεθεατές και μετατρέπεται σε δωρεάν διαφημιστική καμπάνια, αντί να αποτελεί κίνητρο αποφυγής και αποκλεισμού τους. Αυτό είναι μια ένδειξη ότι ο μέσος Έλληνας πολίτης δεν έχει ακόμα αποκτήσει τα απαιτούμενα αντανακλαστικά και τους ανεπτυγμένους απαραίτητους μηχανισμούς άμυνας σε τέτοιου είδους επηρεασμούς.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Έχουν γίνει κράτος εν κράτει στη χώρα μας. Δείτε την επιθυμία και την αγωνία των άλλων πολιτικών ή πολιτευτών να είναι προσκαλεσμένοι σε μια από τις εκπομπές τους, δείτε το σκαιό τρόπο με τον οποίο μερικές φορές τους αντιμετωπίζουν και μάλιστα αδιαμαρτύρητα, το θάρρος που τους δίνουν και που εύκολα το μεταλλάσσουν αυτοί σε θράσος. Είναι παντοδύναμοι και παντοκράτορες, το μόνο είδος στο ζωικό βασίλειο που έχουν γνώμη και γνώση επί παντός επιστητού, που δικαιούνται να κρίνουν όλους τους άλλους, αλλά όχι και να κρίνονται, που κατακεραυνώνουν τα κακώς κείμενα εκτός αν άπτονται των ιδίων συμφερόντων τους ή των συμφερόντων για τα οποία αμείβονται και έχουν ταχθεί να υπερασπίζονται και που ασμένως το πράττουν.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Αυτοί που έχουν σηκώσει ψηλά τη σημαία της «κάθαρσης», αυτοδιορισθέντες ως σερίφηδες του Φαρ-Ουέστ, αναζητούν εκ προοιμίου το σκάνδαλο και αν δε το βρίσκουν το εφευρίσκουν, αδιαφορούντες παντελώς στο κατά πόσο ζημιώνουν γενικότερα τη χώρα. Αυτοί νομίζουν πως απλώς χτυπάνε την κυβέρνηση που σ’ αυτή τη συγκυρία βρίσκεται στην εξουσία.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Ο έντονος κομματισμός τους προφανώς γίνεται τροχοπέδη στην αντικειμενική ενημέρωση. Η αφετηρία της προβολής ενός γεγονότος πολλές φορές ξεκινάει εκ προοιμίου από την πολιτική τους άποψη να υπερασπίσουν ή να καταδικάσουν κάτι και όχι από την αυτονόητη υποχρέωσή τους για αντικειμενική ενημέρωση. Έτσι αυτή η ενημέρωση είναι το λιγότερο κολοβή αν και μερικές φόρες φτάνει στην πλήρη απόκρυψη γεγονότων και συμβάντων που δε «συμφέρουν». Ο δημοσιογράφος δεν εκτελεί λειτούργημα, αντίθετα λειτουργεί ως διατεταγμένο όργανο εξυπηρέτησης συμφερόντων. Τελικώς είναι ένας αργυρώνητος κονδυλοφόρος.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Μια άλλη πλευρά που αξίζει να αναφερθεί είναι ο εκβιασμός που ασκείται άμεσα στους δημοσιογράφους για διαγραφή τους από τα ευνοημένα με λεφτά άλλων ταμεία τους στη περίπτωση που δεν υπακούουν στα κελεύσματα της συνδικαλιστικής τους ηγεσίας. Παραδείγματος χάριν στη συμμετοχή μιας εξαγγελθείσης απεργίας. Ήδη υπάρχουν παραδείγματα τέτοιων αυθαίρετων και αντιδημοκρατικών συμπεριφορών. Τα ποσοστά συμμετοχής θυμίζουν αποτελέσματα εκλογών στις πάλαι ποτέ «δημοκρατίες του υπαρκτού σοσιαλισμού».</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Σημειώστε την υποχωρητικότητα των πολιτικών όλου του πολιτικού φάσματος, που τρέχουν να διαδηλώσουν την αμέριστη συμπαράστασή στα συζητήσιμα αιτήματα τους. Ναι, σωστό είναι να καταργηθούν οι αμοιβές υπέρ τρίτων, αλλά όχι και στη δική μας περίπτωση. Εμείς έχουμε τη «σφραγίδα της δωρεάς» και ούτως πως πρέπει να είμαστε στο απυρόβλητο.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Αυτό το χαρακτηριστικό είναι και το πιο ενοχλητικό. Η διαρκής επανάληψη του αμαρτήματος έχει εισχωρήσει. μέσω των αισθήσεών μας, βαθιά μέσα στο μυαλό μας κι έχει αμβλύνει τις φυσιολογικές και απαραίτητες αντιστάσεις μας και τα αναχώματα που θα έπρεπε να έχει η συνείδησή μας. Το πεδίο της απάνθρωπης κι ανεξέλεγκτης δράσης έχει μείνει ελεύθερο και αξιοποιείται στον ύψιστο βαθμό από τους διάφορους αργυρώνητους κονδυλοφόρους των εφημερίδων και γλυκανάλατους εκφωνητές- σταρ της μικρής οθόνης.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Το ερώτημα μπαίνει αυτονόητα μόνο του: Ποιο είναι το καθήκον ενός υπεύθυνου σημερινού πολίτη; Να δεχτεί αδιαμαρτύρητα αυτό το γεγονός ή να δράσει σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο κόντρα σε αυτή την κατάσταση; Δε προτείνω κανενός είδους αστυνομικού ή διοικητικού χαρακτήρα μέτρα. Είναι αναποτελεσματικά και τις περισσότερες φορές, αντί να λύσουν τα προβλήματα «δικαιώνουν» τον ένοχο. Προτείνω την ένταση της εκστρατείας για τη συνειδητοποίηση του φαινομένου στο μέγιστο δυνατό βαθμό και έτσι την ουσιαστική εξουδετέρωσή του. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Όταν οι σκοτεινοί και χαιρέκακοι κύκλοι συνειδητοποιήσουν τον αφοπλισμό αυτής της χρυσοφόρας φλέβας, μην έχετε ψευδαισθήσεις. Δε θα το βάλουν εύκολα κάτω. Μη τρέφετε τέτοιες φρούδες ελπίδες. Τα εφευρετικά, αλλά και σατανικά τους μυαλά θα κατασκευάσουν εναλλακτικές λύσεις, θα βρουν νέους τρόπους παραπλάνησης του κοινού τους. Σε καμιά περίπτωση δε θα περάσει όμως από το μυαλό τους ότι με αυτές τις μεθόδους πιθανόν να προξενούν κακό στη χώρα τους, αφού με αρκετά βολικό τρόπο έχουν πείσει τους εαυτούς τους ότι οι δικοί τους στόχοι είναι το αληθινό συμφέρον της χώρας μας. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Είναι λοιπόν αδιέξοδο; Δε σωζόμαστε με τίποτα; Πράγματι είναι η προαιώνια κι ατέλειωτη μάχη ανάμεσα στο καλό και το κακό. Θα πρέπει να συνεχιστεί με μοναδικό κίνητρο την ελπίδα μιας απρόσμενης, έστω και μακροπρόθεσμα, κάθαρσης. </div></div><div class="cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql o9v6fnle ii04i59q" style="font-family: inherit; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Μάιος 2009</div></div></span></div></div></div></div></div><div style="font-family: inherit;"><div class="stjgntxs ni8dbmo4 l82x9zwi uo3d90p7 h905i5nu monazrh9" data-visualcompletion="ignore-dynamic" style="border-radius: 0px 0px 8px 8px; font-family: inherit; overflow: hidden;"><div style="font-family: inherit;"><div style="background-color: white; color: #1c1e21; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px;"><div style="font-family: inherit;"><div class="l9j0dhe7" style="font-family: inherit; position: relative;"><div class="bp9cbjyn m9osqain j83agx80 jq4qci2q bkfpd7mw a3bd9o3v kvgmc6g5 wkznzc2l oygrvhab dhix69tm jktsbyx5 rz4wbd8a osnr6wyh a8nywdso s1tcr66n" style="align-items: center; border-bottom: 1px solid var(--divider); color: var(--secondary-text); display: flex; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; justify-content: flex-end; line-height: 1.3333; margin: 0px 16px; padding: 10px 0px;"><div class="bp9cbjyn j83agx80 buofh1pr ni8dbmo4 stjgntxs" style="align-items: center; display: flex; flex-grow: 1; font-family: inherit; overflow: hidden;"><span aria-label="Δείτε ποιοι αντέδρασαν" class="du4w35lb" role="toolbar" style="font-family: inherit; z-index: 0;"><span class="bp9cbjyn j83agx80 b3onmgus" id="jsc_c_rm" style="align-items: center; display: flex; font-family: inherit; padding-left: 4px;"><span class="np69z8it et4y5ytx j7g94pet b74d5cxt qw6c0r16 kb8x4rkr ed597pkb omcyoz59 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 qxh1up0x qtyiw8t4 tpcyxxvw k0bpgpbk hm271qws rl04r1d5 l9j0dhe7 ov9facns kavbgo14" style="border-bottom-color: var(--card-background); border-left-color: var(--card-background); border-radius: 11px; border-right-color: var(--card-background); border-style: solid; border-top-color: var(--card-background); border-width: 2px; font-family: inherit; height: 18px; margin-left: -4px; position: relative; width: 18px; z-index: 2;"><span class="t0qjyqq4 jos75b7i j6sty90h kv0toi1t q9uorilb hm271qws ov9facns" style="border-radius: 9px; display: inline-block; font-family: inherit; height: 18px; width: 18px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-label="Μου αρέσει!: 42 άτομα" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><img class="j1lvzwm4" height="18" role="presentation" src="data:image/svg+xml,%3csvg xmlns='http://www.w3.org/2000/svg' xmlns:xlink='http://www.w3.org/1999/xlink' viewBox='0 0 16 16'%3e%3cdefs%3e%3clinearGradient id='a' x1='50%25' x2='50%25' y1='0%25' y2='100%25'%3e%3cstop offset='0%25' stop-color='%2318AFFF'/%3e%3cstop offset='100%25' stop-color='%230062DF'/%3e%3c/linearGradient%3e%3cfilter id='c' width='118.8%25' height='118.8%25' x='-9.4%25' y='-9.4%25' filterUnits='objectBoundingBox'%3e%3cfeGaussianBlur in='SourceAlpha' result='shadowBlurInner1' stdDeviation='1'/%3e%3cfeOffset dy='-1' in='shadowBlurInner1' result='shadowOffsetInner1'/%3e%3cfeComposite in='shadowOffsetInner1' in2='SourceAlpha' k2='-1' k3='1' operator='arithmetic' result='shadowInnerInner1'/%3e%3cfeColorMatrix in='shadowInnerInner1' values='0 0 0 0 0 0 0 0 0 0.299356041 0 0 0 0 0.681187726 0 0 0 0.3495684 0'/%3e%3c/filter%3e%3cpath id='b' d='M8 0a8 8 0 00-8 8 8 8 0 1016 0 8 8 0 00-8-8z'/%3e%3c/defs%3e%3cg fill='none'%3e%3cuse fill='url(%23a)' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M12.162 7.338c.176.123.338.245.338.674 0 .43-.229.604-.474.725a.73.73 0 01.089.546c-.077.344-.392.611-.672.69.121.194.159.385.015.62-.185.295-.346.407-1.058.407H7.5c-.988 0-1.5-.546-1.5-1V7.665c0-1.23 1.467-2.275 1.467-3.13L7.361 3.47c-.005-.065.008-.224.058-.27.08-.079.301-.2.635-.2.218 0 .363.041.534.123.581.277.732.978.732 1.542 0 .271-.414 1.083-.47 1.364 0 0 .867-.192 1.879-.199 1.061-.006 1.749.19 1.749.842 0 .261-.219.523-.316.666zM3.6 7h.8a.6.6 0 01.6.6v3.8a.6.6 0 01-.6.6h-.8a.6.6 0 01-.6-.6V7.6a.6.6 0 01.6-.6z'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e" style="border: 0px; vertical-align: top;" width="18" /></div></span></span></span><span class="np69z8it et4y5ytx j7g94pet b74d5cxt qw6c0r16 kb8x4rkr ed597pkb omcyoz59 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 qxh1up0x qtyiw8t4 tpcyxxvw k0bpgpbk hm271qws rl04r1d5 l9j0dhe7 ov9facns tkr6xdv7" style="border-bottom-color: var(--card-background); border-left-color: var(--card-background); border-radius: 11px; border-right-color: var(--card-background); border-style: solid; border-top-color: var(--card-background); border-width: 2px; font-family: inherit; height: 18px; margin-left: -4px; position: relative; width: 18px; z-index: 1;"><span class="t0qjyqq4 jos75b7i j6sty90h kv0toi1t q9uorilb hm271qws ov9facns" style="border-radius: 9px; display: inline-block; font-family: inherit; height: 18px; width: 18px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-label="Τέλειο!: 7 άτομα" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><img class="j1lvzwm4" height="18" role="presentation" src="data:image/svg+xml,%3csvg xmlns='http://www.w3.org/2000/svg' xmlns:xlink='http://www.w3.org/1999/xlink' viewBox='0 0 16 16'%3e%3cdefs%3e%3clinearGradient id='a' x1='50%25' x2='50%25' y1='0%25' y2='100%25'%3e%3cstop offset='0%25' stop-color='%23FF6680'/%3e%3cstop offset='100%25' stop-color='%23E61739'/%3e%3c/linearGradient%3e%3cfilter id='c' width='118.8%25' height='118.8%25' x='-9.4%25' y='-9.4%25' filterUnits='objectBoundingBox'%3e%3cfeGaussianBlur in='SourceAlpha' result='shadowBlurInner1' stdDeviation='1'/%3e%3cfeOffset dy='-1' in='shadowBlurInner1' result='shadowOffsetInner1'/%3e%3cfeComposite in='shadowOffsetInner1' in2='SourceAlpha' k2='-1' k3='1' operator='arithmetic' result='shadowInnerInner1'/%3e%3cfeColorMatrix in='shadowInnerInner1' values='0 0 0 0 0.710144928 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0.117780134 0 0 0 0.349786932 0'/%3e%3c/filter%3e%3cpath id='b' d='M8 0a8 8 0 100 16A8 8 0 008 0z'/%3e%3c/defs%3e%3cg fill='none'%3e%3cuse fill='url(%23a)' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M10.473 4C8.275 4 8 5.824 8 5.824S7.726 4 5.528 4c-2.114 0-2.73 2.222-2.472 3.41C3.736 10.55 8 12.75 8 12.75s4.265-2.2 4.945-5.34c.257-1.188-.36-3.41-2.472-3.41'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e" style="border: 0px; vertical-align: top;" width="18" /></div></span></span></span></span></span><div class="" style="font-family: inherit;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div class="oajrlxb2 g5ia77u1 qu0x051f esr5mh6w e9989ue4 r7d6kgcz rq0escxv nhd2j8a9 p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql l9j0dhe7 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl gmql0nx0 ce9h75a5 ni8dbmo4 stjgntxs tkr6xdv7 a8c37x1j" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; background-color: transparent; border-color: initial; border-radius: inherit; border-style: initial; border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; max-height: 1.3333em; outline: none; overflow: hidden; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 1;" tabindex="0"><span aria-hidden="true" class="bzsjyuwj ni8dbmo4 stjgntxs ltmttdrg gjzvkazv" style="float: left; font-family: inherit; overflow: hidden; text-overflow: ellipsis; width: 100px;"><br /></span><br /></div></span></div></div></div></div><div class="tvfksri0 ozuftl9m jmbispl3 olo4ujb6" style="font-family: inherit; margin-left: 12px; margin-right: 12px;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 pfnyh3mw i1fnvgqd gs1a9yip owycx6da btwxx1t3 ph5uu5jm b3onmgus e5nlhep0 ecm0bbzt nkwizq5d roh60bw9 mysgfdmx hddg9phg" style="align-items: stretch; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex-shrink: 0; font-family: inherit; justify-content: space-between; margin: -6px -2px; padding: 4px; position: relative; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t d2edcug0 hpfvmrgz rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u n8tt0mok hyh9befq iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Μου αρέσει!" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl gokke00a" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: none; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div><div aria-label="Αντιδράστε" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz i1ao9s8h esuyzwwr du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl pphx12oy b4ylihy8 rz4wbd8a b40mr0ww a8nywdso hmalg0qr q45zohi1 g0aa4cga pmk7jnqg gokke00a" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; clip-path: polygon(0px 0px, 0px 0px, 0px 0px, 0px 0px); clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 13px 0px; position: absolute; right: 6px; text-align: inherit; top: 1px; touch-action: none; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yt/r/mcmiPFJih8G.png"); background-position: 0px -455px; background-repeat: no-repeat; background-size: auto; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 16px; vertical-align: -0.25em; width: 16px;"></i><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: inherit; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t d2edcug0 hpfvmrgz rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u n8tt0mok hyh9befq iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Αφήστε ένα σχόλιο" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u hpfvmrgz taijpn5t bp9cbjyn owycx6da btwxx1t3 d1544ag0 tw6a2znq jb3vyjys dlv3wnog rl04r1d5 mysgfdmx hddg9phg qu8okrzs g0qnabr5" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yG/r/DO0UCMYORvF.png"); background-position: 0px -284px; background-repeat: no-repeat; background-size: auto; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Σχόλιο</span></div></div><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s rnr61an3" data-visualcompletion="ignore" style="background-color: var(--hover-overlay); border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t d2edcug0 hpfvmrgz rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u n8tt0mok hyh9befq iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Στείλτε το σε φίλους ή δημοσιεύστε το στο χρονολόγιό σας." class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u hpfvmrgz taijpn5t bp9cbjyn owycx6da btwxx1t3 d1544ag0 tw6a2znq jb3vyjys dlv3wnog rl04r1d5 mysgfdmx hddg9phg qu8okrzs g0qnabr5" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yG/r/DO0UCMYORvF.png"); background-position: 0px -341px; background-repeat: no-repeat; background-size: auto; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Κοινοποίηση</span></div></div><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s rnr61an3" data-visualcompletion="ignore" style="background-color: var(--hover-overlay); border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div></div></div></div></div><div class="cwj9ozl2 tvmbv18p" style="color: #1c1e21; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px; margin-bottom: 4px;"></div></div></div></div>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-27677762137653504452022-07-23T23:43:00.001-07:002022-07-24T07:06:57.783-07:00<p> <span style="color: var(--primary-text); font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; white-space: pre-wrap;">Το ιπτάμενο σακάκι</span></p><div style="font-family: inherit;"><div class="" dir="auto" style="font-family: inherit;"><div class="ecm0bbzt hv4rvrfc dati1w0a e5nlhep0" data-ad-comet-preview="message" data-ad-preview="message" id="jsc_c_1rs" style="font-family: inherit; padding: 4px 16px;"><div class="j83agx80 cbu4d94t ew0dbk1b irj2b8pg" style="display: flex; flex-direction: column; font-family: inherit; margin-bottom: -5px; margin-top: -5px;"><div class="qzhwtbm6 knvmm38d" style="font-family: inherit; margin-bottom: 5px; margin-top: 5px;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v b1v8xokw oo9gr5id hzawbc8m" dir="auto" style="color: var(--primary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><div class="kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="font-family: inherit; margin: 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Το νέο Χημείο της οδού Ναβαρίνου το 1963 ήταν ένα γιαπί που στοίχειωνε. Τότε οι φοιτητές της Φυσικομαθηματικής οργάνωσαν μια εκδήλωση με αίτημα, να εγκριθούν οι αναγκαίες πιστώσεις για την ολοκλήρωση και λειτουργία του.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Για κάθε συγκέντρωση τότε χρειαζόταν η άδεια της Αστυνομίας και εμείς δεν τη ζητήσαμε. Η Αστυνομία όμως, πάντα ενημερωμένη, είχε αποκλείσει εγκαίρως την είσοδο με ισχυρή δύναμη και δε μας άφηνε να πλησιάσουμε τα σκαλοπάτια.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Εγώ θα ήμουν ένας από τους ομιλητές. Το αίμα τότε έβραζε. Δεν μπορούσα με τίποτα ν’ ανεχτώ αυτόν τον αποκλεισμό. Σαν ταύρος σε κόκκινου πανιού πρόκληση όρμησα μετωπικά πάνω τους. Δεν το περίμεναν. Χώθηκα μέσα στο κτήριο, ενώ πίσω μου τα όργανα με κυνηγούσαν. Σαν τρομαγμένο ζαγάρι πήδηξα όλα τα εμπόδια, σκαρφάλωσα στα κενά που ακόμα υπήρχαν και κάποια στιγμή βρέθηκα στην ταράτσα. Κάτω οι φοιτητές με αποθέωναν. Μη φανταστείτε τίποτα ιδιαίτερο, το πολύ εκατό άτομα. Όμως εγώ αισθανόμουν τουλάχιστον όπως ο Χίλαρι όταν πάτησε το Έβερεστ. Η καρδιά μου ήθελε να δραπετεύσει από το στήθος. Από κάτω φωνές και χειροκροτήματα. Και να ήθελα να μιλήσω, ποιος είχε την όρεξη να μ’ ακούσει;</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Τότε έβγαλα το σακάκι μου και το ανέμισα σαν λάβαρο. Κάποια στιγμή το άφησα να πέσει κάτω. Αυτό, αφού ταλαντεύτηκε κάνοντας δυο-τρία αβέβαια ζικ-ζακ, έπεσε πάνω στους φοιτητές. Είπα μέσα μου: Κάποιος θα το πάρει να μου το δώσει!</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Αμ πώς! Όταν όλα τελείωσαν το σακάκι ήταν άφαντο. Όσο το είδατε εσείς, άλλο τόσο κι εγώ! Τον υπόλοιπο χειμώνα τον πέρασα έτσι. Αλλά ποιος νοιαζόταν τότε; Ήμασταν νέοι κι η ζωή ήταν όλη μπροστά μας!</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Τα επόμενα χρόνια κάτι έγινε. Το κτήριο ολοκληρώθηκε και τα εργαστήρια λειτούργησαν κανονικά. Για κάποια χρόνια εξαφανίστηκα από τα λημέρια αυτά, μα όταν μπόρεσα το 1973 και πήγα στη σχολή να τελειώσω τις εκκρεμότητες που είχα στο πτυχίο, το κτήριο έσφυζε από ζωή. Στο πρώην Χημείο της Σόλωνος είχαν μείνει κυρίως τα εργαστήρια της Φυσικής και η νέα γενιά των φοιτητών, το ονόμαζε «Φυσικείο».</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Με την μεταπολίτευση ήρθε και κυρίευσε τη χώρα ένα κύμα απληστίας και απαίτησης. Όλα έπρεπε να γίνουν εδώ και τώρα. Η λογική κρύφτηκε στα υπόγεια, οι χαμηλές φωνές χάθηκαν μέσα στο σάλαγο. Ένα φουσκωμένο κύμα εκδικητών. Άρχισε το κυνήγι των μαγισσών. Χριστέ μου! Πού ήταν αυτό το πλήθος κρυμμένο τα προηγούμενα χρόνια;</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Επανάσταση! Επανάσταση εδώ και τώρα!</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Μήπως με την υπερβολή έπρεπε να καλυφθεί η σιωπή έξι χρόνων; Ήταν τα χρεωστούμενα;</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Μέσα μου, έχω αποτυπωμένη τη συζήτηση με μια μαθήτριά μου που είπε σε μια επέτειο εορτασμού του Πολυτεχνείου.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">- Δάσκαλε, η χούντα δεν έγινε το ’67;</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">- Ναι.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Το Πολυτεχνείο δεν ήταν το ’73;</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">- Ναι.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">- Τα ενδιάμεσα χρόνια τι έγινε;</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Τι να της πω; Σφάλισα το στόμα. Να της πω για μερικές εκατοντάδες που δεν κάθισαν στ’ αυγά τους; Να της πω, για τις γεμάτες πλατείες στις συγκεντρώσεις του Παττακού σ’ όλο το μήκος και το πλάτος της χώρας; Δεν είπα τίποτα. Αυτή τη φορά κάθισα στ’ αυγά μου.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">….Αργότερα, στο νέο Χημείο έγινε κατάληψη από κάποιους απροσδιόριστους, που οι εφημερίδες αποκαλούσαν φοιτητές και μερικοί επώνυμοι αρθογράφοι μοίραζαν αφειδώς αγωνιστικές επωμίδες. Το Χημείο είχε αποκλειστεί με την απειλή των καταληψιών της ανατίναξης του κτηρίου με τα χημικά υλικά που περιείχε. Από κάτω πλήθος οπαδών και περιέργων. Ανάμεσα τους κι εγώ.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Η αστυνομία παρακολουθούσε από κοντά τις εξελίξεις. Θυμάμαι μια μέρα νέους να βρίσκονται στην ταράτσα σε κατάσταση αμόκ. Αυτή τη φορά δεν πέταγαν το σακάκι τους. Ξερίζωναν τις πλάκες και τις πετούσαν στο πεζοδρόμιο. Αυτές όταν έφταναν στην άσφαλτο γίνονταν θρύψαλα, κάτω από τις ιαχές και επιδοκιμασίες του πλήθους. Ένας άλλος έφερνε χημικά όργανα, δοκιμαστικούς σωλήνες και φιάλες τις οποίες πέταγε κάτω.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Εκείνη τη μέρα μαζί τους έσπασε οριστικά κάτι μέσα μου. Ήταν ένα σημείο καμπής. Ένιωσα ξένος και μόνος. Ένιωσα την ανάγκη να κρυφτώ για να κρύψω την ντροπή και την απογοήτευση μου. Σαν το λαβωμένο ζώο, που χώνεται στη φωλιά να γλείψει τις πληγές του. Λένε ότι η καταστροφή είναι μια ηδονή. Δεν το ξέρω. Δεν τη δοκίμασα αλλά- να το ξεκαθαρίσω- και δε μου λείπει. Οι καταστροφές για μένα είναι η «νύχτα των κρυστάλλων».</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Ο προοδευτικός άνθρωπος, ο δημοκράτης, ο αριστερός είναι αυτός που ωθεί την κοινωνία προς την πρόοδο. Είναι ο καινοτόμος, ο πρωτοπόρος, ο οργανωτής αυτής της πορείας. Δεν προσχώρησα ποτέ στην «επαναστατική» άποψη».</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">- Καταστρέψτε τα πάντα!... Πάνω στα ερείπια της σάπιας κοινωνίας θα οικοδομήσουμε την νέα!</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Όχι! Όχι! Δεν συμφωνώ!</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Το πείραμα έγινε στην ιστορία και η νέα κοινωνία εμφάνισε τα ίδια και ίσως χειρότερα χαρακτηριστικά.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Για μένα σημασία έχει η θετική σκέψη. Πώς θα βελτιώσουμε το υπάρχον, πώς θα άρουμε κατά το δυνατόν τις κοινωνικές αδικίες, πώς θα εξασφαλίσουμε σ’ όλους τους πολίτες της χώρας ένα minimum αξιοπρεπούς ζωής.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Οι καταστροφές, που σήμερα είναι στην ημερήσια διάταξη, μου είναι ανυπόφορες. Ό,τι αγοράστηκε χρειάστηκε κάποια δαπάνη και πίσω της κρύβεται ο κόπος κι ο ιδρώτας κάποιων ανθρώπων. Επειδή υπάρχουν άτομα που νέμονται το δημόσιο πλούτο, επειδή υπάρχουν κάποιοι μπαγάσηδες που πλουτίζουν παράνομα, αυτό δεν σημαίνει ότι δικαιώνεται η άποψη της καταστροφής. Οργάνωσε μια εξόρμηση, ένα κίνημα γι’ αυτά τα προβλήματα.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Η καταστροφή είναι ΦΑΣΙΣΜΟΣ!</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Έχετε την ψευδαίσθηση ότι το αστυνομικό αυτοκίνητο που καίγεται δεν θα αντικατασταθεί; Σας γεμίζουν τέτοιου είδους ιδεολογήματα; Όχι! Να είστε σίγουροι ότι αυτά που καταστρέφονται θα αντικατασταθούν. Η δαπάνη όμως αναγκαστικά αυτή μειώνει και την ικανότητα της πολιτείας για αποτελεσματικότερη κοινωνική πολιτική.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Σε λίγες μέρες έγινε μια συμφωνία ειρηνικής αποχώρησης.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">«Ο γέγονεν γέγονεν».</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Δημιουργήθηκε ένας διάδρομος ασφαλείας και οι καταληψίες έφυγαν τροπαιοφόροι, κάτω από τον ήχο των χειροκροτημάτων, στα σπίτια τους. Οι ζημιές των εκατομμυρίων δεν συζητήθηκαν ποτέ. Οι διάφοροι παρατρεχάμενοι, που σε άλλες περιπτώσεις βγάζουν από τη μύγα ξίγκι κάνοντας «εξονυχιστικό ρεπορτάζ», στη προκειμένη περίπτωση σφύριζαν αδιάφορα.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">- Καλά! Εσύ τι προτείνεις, Λευτέρη; Να έπαιρναν κατασταλτικά μέτρα και να έλυναν τα προβλήματα στα δικαστήρια;</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">- Όχι δεν πιστεύω πως κατασταλτικοί νόμοι λύνουν τις κοινωνικές αντιθέσεις. Όχι! Όμως χρειάζεται μια κοινωνική άμυνα, ένα κλίμα ηθικής καταδίκης και κάθετης απομόνωσης τέτοιων πράξεων. Να μη βρίσκουν πουθενά κοινωνική στήριξη, να νιώθουν στο πετσί τους τη γενική αποστροφή του κοινωνικού συνόλου.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Όμως εδώ έχουμε ανθρώπους που ωραιοποιούν τους κακώς εννοούμενους «κοινωνικούς αγώνες», που με τη στάση τους, με τις δηλώσεις τους, οπλίζουν ηθικά τον κοινωνικά παρείσακτο που, μη ελεγχόμενος, στη συνέχεια παρερμηνεύει αυτή τη στήριξη και αυτοανακηρύσσει τον εαυτό του σε δικαστή αλλά και δήμιο. Μέσα από τέτοιους ανθρώπους βγήκαν οι «εκτελεστές» των επόμενων χρόνων.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Η κοινωνία με τη συμπεριφορά της άνοιξε τον ασκό του Αιόλου και σήμερα τρέχει και δε φτάνει...</div></div></span></div></div></div></div></div><div style="font-family: inherit;"><div class="stjgntxs ni8dbmo4 l82x9zwi uo3d90p7 h905i5nu monazrh9" data-visualcompletion="ignore-dynamic" style="border-radius: 0px 0px 8px 8px; font-family: inherit; overflow: hidden;"><div style="font-family: inherit;"><div style="font-family: inherit;"><div style="font-family: inherit;"><div class="l9j0dhe7" style="font-family: inherit; position: relative;"><div class="bp9cbjyn m9osqain j83agx80 jq4qci2q bkfpd7mw a3bd9o3v kvgmc6g5 wkznzc2l oygrvhab dhix69tm jktsbyx5 rz4wbd8a osnr6wyh a8nywdso s1tcr66n" style="align-items: center; border-bottom: 1px solid var(--divider); color: var(--secondary-text); display: flex; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; justify-content: flex-end; line-height: 1.3333; margin: 0px 16px; padding: 10px 0px;"><div class="bp9cbjyn j83agx80 buofh1pr ni8dbmo4 stjgntxs" style="align-items: center; display: flex; flex-grow: 1; font-family: inherit; overflow: hidden;"><span aria-label="Δείτε ποιοι αντέδρασαν" class="du4w35lb" role="toolbar" style="font-family: inherit; z-index: 0;"><span class="bp9cbjyn j83agx80 b3onmgus" id="jsc_c_1rv" style="align-items: center; display: flex; font-family: inherit; padding-left: 4px;"><span class="np69z8it et4y5ytx j7g94pet b74d5cxt qw6c0r16 kb8x4rkr ed597pkb omcyoz59 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 qxh1up0x qtyiw8t4 tpcyxxvw k0bpgpbk hm271qws rl04r1d5 l9j0dhe7 ov9facns kavbgo14" style="border-bottom-color: var(--card-background); border-left-color: var(--card-background); border-radius: 11px; border-right-color: var(--card-background); border-style: solid; border-top-color: var(--card-background); border-width: 2px; font-family: inherit; height: 18px; margin-left: -4px; position: relative; width: 18px; z-index: 2;"><span class="t0qjyqq4 jos75b7i j6sty90h kv0toi1t q9uorilb hm271qws ov9facns" style="border-radius: 9px; display: inline-block; font-family: inherit; height: 18px; width: 18px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-label="Μου αρέσει!: 89 άτομα" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><img class="j1lvzwm4" height="18" role="presentation" src="data:image/svg+xml,%3csvg xmlns='http://www.w3.org/2000/svg' xmlns:xlink='http://www.w3.org/1999/xlink' viewBox='0 0 16 16'%3e%3cdefs%3e%3clinearGradient id='a' x1='50%25' x2='50%25' y1='0%25' y2='100%25'%3e%3cstop offset='0%25' stop-color='%2318AFFF'/%3e%3cstop offset='100%25' stop-color='%230062DF'/%3e%3c/linearGradient%3e%3cfilter id='c' width='118.8%25' height='118.8%25' x='-9.4%25' y='-9.4%25' filterUnits='objectBoundingBox'%3e%3cfeGaussianBlur in='SourceAlpha' result='shadowBlurInner1' stdDeviation='1'/%3e%3cfeOffset dy='-1' in='shadowBlurInner1' result='shadowOffsetInner1'/%3e%3cfeComposite in='shadowOffsetInner1' in2='SourceAlpha' k2='-1' k3='1' operator='arithmetic' result='shadowInnerInner1'/%3e%3cfeColorMatrix in='shadowInnerInner1' values='0 0 0 0 0 0 0 0 0 0.299356041 0 0 0 0 0.681187726 0 0 0 0.3495684 0'/%3e%3c/filter%3e%3cpath id='b' d='M8 0a8 8 0 00-8 8 8 8 0 1016 0 8 8 0 00-8-8z'/%3e%3c/defs%3e%3cg fill='none'%3e%3cuse fill='url(%23a)' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M12.162 7.338c.176.123.338.245.338.674 0 .43-.229.604-.474.725a.73.73 0 01.089.546c-.077.344-.392.611-.672.69.121.194.159.385.015.62-.185.295-.346.407-1.058.407H7.5c-.988 0-1.5-.546-1.5-1V7.665c0-1.23 1.467-2.275 1.467-3.13L7.361 3.47c-.005-.065.008-.224.058-.27.08-.079.301-.2.635-.2.218 0 .363.041.534.123.581.277.732.978.732 1.542 0 .271-.414 1.083-.47 1.364 0 0 .867-.192 1.879-.199 1.061-.006 1.749.19 1.749.842 0 .261-.219.523-.316.666zM3.6 7h.8a.6.6 0 01.6.6v3.8a.6.6 0 01-.6.6h-.8a.6.6 0 01-.6-.6V7.6a.6.6 0 01.6-.6z'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e" style="border: 0px; vertical-align: top;" width="18" /></div></span></span></span><span class="np69z8it et4y5ytx j7g94pet b74d5cxt qw6c0r16 kb8x4rkr ed597pkb omcyoz59 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 qxh1up0x qtyiw8t4 tpcyxxvw k0bpgpbk hm271qws rl04r1d5 l9j0dhe7 ov9facns tkr6xdv7" style="border-bottom-color: var(--card-background); border-left-color: var(--card-background); border-radius: 11px; border-right-color: var(--card-background); border-style: solid; border-top-color: var(--card-background); border-width: 2px; font-family: inherit; height: 18px; margin-left: -4px; position: relative; width: 18px; z-index: 1;"><span class="t0qjyqq4 jos75b7i j6sty90h kv0toi1t q9uorilb hm271qws ov9facns" style="border-radius: 9px; display: inline-block; font-family: inherit; height: 18px; width: 18px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-label="Τέλειο!: 35 άτομα" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><img class="j1lvzwm4" height="18" role="presentation" src="data:image/svg+xml,%3csvg xmlns='http://www.w3.org/2000/svg' xmlns:xlink='http://www.w3.org/1999/xlink' viewBox='0 0 16 16'%3e%3cdefs%3e%3clinearGradient id='a' x1='50%25' x2='50%25' y1='0%25' y2='100%25'%3e%3cstop offset='0%25' stop-color='%23FF6680'/%3e%3cstop offset='100%25' stop-color='%23E61739'/%3e%3c/linearGradient%3e%3cfilter id='c' width='118.8%25' height='118.8%25' x='-9.4%25' y='-9.4%25' filterUnits='objectBoundingBox'%3e%3cfeGaussianBlur in='SourceAlpha' result='shadowBlurInner1' stdDeviation='1'/%3e%3cfeOffset dy='-1' in='shadowBlurInner1' result='shadowOffsetInner1'/%3e%3cfeComposite in='shadowOffsetInner1' in2='SourceAlpha' k2='-1' k3='1' operator='arithmetic' result='shadowInnerInner1'/%3e%3cfeColorMatrix in='shadowInnerInner1' values='0 0 0 0 0.710144928 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0.117780134 0 0 0 0.349786932 0'/%3e%3c/filter%3e%3cpath id='b' d='M8 0a8 8 0 100 16A8 8 0 008 0z'/%3e%3c/defs%3e%3cg fill='none'%3e%3cuse fill='url(%23a)' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M10.473 4C8.275 4 8 5.824 8 5.824S7.726 4 5.528 4c-2.114 0-2.73 2.222-2.472 3.41C3.736 10.55 8 12.75 8 12.75s4.265-2.2 4.945-5.34c.257-1.188-.36-3.41-2.472-3.41'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e" style="border: 0px; vertical-align: top;" width="18" /></div></span></span></span></span></span><div class="" style="font-family: inherit;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div class="oajrlxb2 g5ia77u1 qu0x051f esr5mh6w e9989ue4 r7d6kgcz rq0escxv nhd2j8a9 p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql l9j0dhe7 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl gmql0nx0 ce9h75a5 ni8dbmo4 stjgntxs tkr6xdv7 a8c37x1j" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; border-color: initial; border-radius: inherit; border-style: initial; border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; max-height: 1.3333em; outline: none; overflow: hidden; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 1;" tabindex="0"><span aria-hidden="true" class="bzsjyuwj ni8dbmo4 stjgntxs ltmttdrg gjzvkazv" style="float: left; font-family: inherit; overflow: hidden; text-overflow: ellipsis; width: 100px;"><span style="font-family: inherit;"><span class="gpro0wi8 pcp91wgn" style="font-family: inherit; padding-left: 6px;">126</span></span></span><span class="gpro0wi8 cwj9ozl2 bzsjyuwj ja2t1vim" style="float: left; font-family: inherit; margin-left: -100px;"><span style="font-family: inherit;"><span class="pcp91wgn" style="font-family: inherit; padding-left: 6px;">Εσείς, Stathis Papajohns, Φωτης Παλλας και 123 ακόμη</span></span></span></div></span></div></div><div class="bp9cbjyn j83agx80 pfnyh3mw p1ueia1e" style="align-items: center; display: flex; flex-shrink: 0; font-family: inherit; height: 22px;"><div class="gtad4xkn" style="font-family: inherit; margin-left: 7px;"></div><div class="gtad4xkn" style="font-family: inherit; margin-left: 7px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-expanded="true" class="oajrlxb2 gs1a9yip mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o tgvbjcpo hpfvmrgz esuyzwwr f1sip0of n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh lzcic4wl dwo3fsh8 g5ia77u1 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv gmql0nx0 kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h du4w35lb gpro0wi8" id="jsc_c_1ru" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; appearance: none; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v b1v8xokw m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">19 σχόλια</span></div></span></div><div class="gtad4xkn" style="font-family: inherit; margin-left: 7px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div class="oajrlxb2 gs1a9yip mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o tgvbjcpo hpfvmrgz esuyzwwr f1sip0of n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh lzcic4wl dwo3fsh8 g5ia77u1 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv gmql0nx0 kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h du4w35lb gpro0wi8" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; appearance: none; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v b1v8xokw m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">7 κοινοποιήσεις</span></div></span></div></div></div></div><div class="tvfksri0 ozuftl9m jmbispl3 olo4ujb6" style="font-family: inherit; margin-left: 12px; margin-right: 12px;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 pfnyh3mw i1fnvgqd gs1a9yip owycx6da btwxx1t3 ph5uu5jm b3onmgus e5nlhep0 ecm0bbzt nkwizq5d roh60bw9 mysgfdmx hddg9phg" style="align-items: stretch; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex-shrink: 0; font-family: inherit; justify-content: space-between; margin: -6px -2px; padding: 4px; position: relative; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t d2edcug0 hpfvmrgz rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u n8tt0mok hyh9befq iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Αφαίρεση Μου αρέσει!" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl gokke00a" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: none; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u hpfvmrgz taijpn5t bp9cbjyn owycx6da btwxx1t3 d1544ag0 tw6a2znq jb3vyjys dlv3wnog rl04r1d5 mysgfdmx hddg9phg qu8okrzs g0qnabr5" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class=" pq6dq46d" style="display: inline-flex; font-family: inherit;"><i class="hu5pjgll op6gxeva" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yt/r/6fvcQpQGFDF.png"); background-position: 0px -316px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 792px; display: inline-block; filter: var(--filter-accent); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></span></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="color: #2078f4; font-family: inherit;">Μου αρέσει!</span></span></div></div><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div><div aria-label="Αλλάξτε την αντίδραση Μου αρέσει!" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz i1ao9s8h esuyzwwr du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl pphx12oy b4ylihy8 rz4wbd8a b40mr0ww a8nywdso hmalg0qr q45zohi1 g0aa4cga pmk7jnqg gokke00a" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; clip-path: polygon(0px 0px, 0px 0px, 0px 0px, 0px 0px); clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 13px 0px; position: absolute; right: 6px; text-align: inherit; top: 1px; touch-action: none; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/ym/r/O89ZDM7LCDf.png"); background-position: 0px -474px; background-repeat: no-repeat; background-size: 74px 530px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 16px; vertical-align: -0.25em; width: 16px;"></i><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: inherit; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t d2edcug0 hpfvmrgz rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u n8tt0mok hyh9befq iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Αφήστε ένα σχόλιο" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u hpfvmrgz taijpn5t bp9cbjyn owycx6da btwxx1t3 d1544ag0 tw6a2znq jb3vyjys dlv3wnog rl04r1d5 mysgfdmx hddg9phg qu8okrzs g0qnabr5" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yt/r/6fvcQpQGFDF.png"); background-position: 0px -296px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 792px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Σχόλιο</span></div></div><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t d2edcug0 hpfvmrgz rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u n8tt0mok hyh9befq iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Στείλτε το σε φίλους ή δημοσιεύστε το στο χρονολόγιό σας." class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u hpfvmrgz taijpn5t bp9cbjyn owycx6da btwxx1t3 d1544ag0 tw6a2znq jb3vyjys dlv3wnog rl04r1d5 mysgfdmx hddg9phg qu8okrzs g0qnabr5" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yt/r/6fvcQpQGFDF.png"); background-position: 0px -356px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 792px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Κοινοποίηση</span></div></div><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div></div></div></div></div><div class="cwj9ozl2 tvmbv18p" style="font-family: inherit; margin-bottom: 4px;"><h3 class="gmql0nx0 l94mrbxd p1ri9a11 lzcic4wl q45zohi1 ema1e40h ay7djpcl ni8dbmo4 stjgntxs pmk7jnqg rfua0xdk" dir="auto" style="clip-path: inset(50%); clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); color: inherit; font-family: inherit; font-size: inherit; font-weight: inherit; height: 1px; margin: 0px; outline: none; overflow: hidden; padding: 0px; position: absolute; width: 1px;">19 σχόλια</h3><div class="l6v480f0 kvgmc6g5 wkznzc2l oygrvhab dhix69tm ecm0bbzt" style="border-top: 1px solid var(--divider); font-family: inherit; margin: 0px 16px; padding-top: 4px;"></div><div class="j83agx80 bkfpd7mw jb3vyjys hv4rvrfc qt6c0cv9 dati1w0a l9j0dhe7" style="display: flex; font-family: inherit; justify-content: flex-end; padding: 0px 16px; position: relative;"><div class="j83agx80 buofh1pr jklb3kyz l9j0dhe7" style="display: flex; flex-grow: 1; font-family: inherit; min-height: 32px; position: relative;"><div class="is6700om i09qtzwb b5wmifdl pmk7jnqg kr520xx4 ms05siws art1omkt heur4gxb dsl5tyj5 dknv9fml" style="bottom: 0px; font-family: inherit; left: -16px; opacity: 0; position: absolute; top: 0px; transition-duration: var(--fds-fast); transition-property: opacity; transition-timing-function: ease-in-out; width: 2px;"></div><div class="oajrlxb2 g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh lzcic4wl bp9cbjyn m9osqain buofh1pr g5gj957u p8fzw8mz gpro0wi8" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: center; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: var(--secondary-text); cursor: pointer; display: inline-flex; flex-direction: row; flex: 1 1 auto; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px 6px 0px 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><span class="j83agx80 fv0vnmcu hpfvmrgz" style="display: flex; font-family: inherit; margin-right: 6px; min-width: 0px;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Δείτε τα 18 προηγούμενα σχόλια</span></span></div></div><div style="font-family: inherit;"><div class="bp9cbjyn j83agx80 kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x h3fqq6jp" style="align-items: center; display: flex; font-family: inherit; margin: 0px; min-height: 28px;"><div class="oajrlxb2 g5ia77u1 qu0x051f esr5mh6w e9989ue4 r7d6kgcz rq0escxv nhd2j8a9 nc684nl6 p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql l9j0dhe7 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; border-color: initial; border-radius: inherit; border-style: initial; border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none;" tabindex="0"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Τα πιο σχετικά<div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb nc684nl6 g0qnabr5" style="box-sizing: border-box; display: inline; font-family: inherit; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><span class="kvj6zsgd" style="font-family: inherit; margin-right: 0.5ch;"></span><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb bp9cbjyn pq6dq46d sf5mxxl7" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: inline-flex; font-family: inherit; position: relative; vertical-align: middle; z-index: 0;"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/ym/r/O89ZDM7LCDf.png"); background-position: 0px -474px; background-repeat: no-repeat; background-size: 74px 530px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 16px; vertical-align: -0.25em; width: 16px;"></i></div></div></span></div></div></div></div><ul style="list-style-type: none; margin: 0px; padding: 0px;"><li><div aria-label="Σχόλια από Βαγγέλης Κουντούρης 6 ημέρες πριν" class="l9j0dhe7 rz4wbd8a qt6c0cv9 dati1w0a ecm0bbzt j83agx80 btwxx1t3 lzcic4wl" role="article" style="display: flex; flex-direction: row; font-family: inherit; outline: none; padding: 4px 0px 0px 16px; position: relative;" tabindex="-1"><div class="nqmvxvec s45kfl79 emlxlaya bkmhp75w spb7xbtv a8c37x1j fv0vnmcu rs0gx3tq l9j0dhe7" style="align-self: flex-start; background-color: white; border-radius: 50%; color: #1c1e21; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px; margin-right: 6px; margin-top: 2px; position: relative;"><span class="nc684nl6" style="display: inline; font-family: inherit;"><a aria-hidden="true" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l q9uorilb lzcic4wl" href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100004075964982&comment_id=Y29tbWVudDo1NzM5NzM5MzIyNzI1NzM0XzQzMTMwMDc5MjI0MjkyNA%3D%3D&__cft__[0]=AZWpwbnm8Ofeg1zNZfKhBddLga6_dTrvzAKE17nl98ZtV1hH78bq56CiI5ZxnkcuauqlNa1JXvEDTWLH9A0EQM0UO7ulwz2u-kflg2pkye5_7meEovfnl_GekAmkGu9F10q04OY8Oz9WMjS2Nru5bvOL&__tn__=R]-R" role="link" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: #385898; cursor: pointer; display: inline-block; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; text-decoration-line: none; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="-1"><div class="q9uorilb l9j0dhe7 pzggbiyp du4w35lb" style="display: inline-block; font-family: inherit; position: relative; vertical-align: bottom; z-index: 0;"><svg aria-hidden="true" class="pzggbiyp" data-visualcompletion="ignore-dynamic" role="none" style="height: 32px; width: 32px;"><mask id="jsc_c_1s3"><circle cx="16" cy="16" fill="white" r="16"></circle></mask><g mask="url(#jsc_c_1s3)"><image height="100%" preserveaspectratio="xMidYMid slice" style="height: 32px; width: 32px;" width="100%" x="0" xlink:href="https://scontent.fath3-3.fna.fbcdn.net/v/t1.18169-1/15781425_1029893070489882_4130174892191700488_n.jpg?stp=cp0_dst-jpg_p48x48&_nc_cat=105&ccb=1-7&_nc_sid=7206a8&_nc_ohc=Bt20d5o89g0AX_KIEc0&_nc_ht=scontent.fath3-3.fna&oh=00_AT-wSzLNZlMauki3HG1r9z2jslJLtkhh71BKFu0MhhQgPg&oe=63025B2E" y="0"></image><circle class="mlqo0dh0 georvekb s6kb5r3f" cx="16" cy="16" r="16"></circle></g></svg></div><div class="i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s s45kfl79 emlxlaya bkmhp75w spb7xbtv" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: 50%; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></a></span></div><div class="rj1gh0hx buofh1pr ni8dbmo4 stjgntxs hv4rvrfc" style="background-color: white; color: #1c1e21; flex-basis: 0px; flex-grow: 1; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px; overflow: hidden; padding-right: 16px;"><div style="font-family: inherit;"><div class="bvz0fpym c1et5uql q9uorilb sf5mxxl7" style="display: inline-block; font-family: inherit; max-width: calc(100% - 26px); overflow-wrap: break-word; vertical-align: middle;"><div class="k4urcfbm sf5mxxl7 l9j0dhe7 pq6dq46d" style="display: inline-flex; font-family: inherit; position: relative; vertical-align: middle; width: 404.034px;"><div class="k4urcfbm hpfvmrgz g5gj957u buofh1pr mg4g778l" style="flex: 1 1 auto; font-family: inherit; min-width: 0px; width: 404.034px;"><div class="b3i9ofy5 e72ty7fz qlfml3jp inkptoze qmr60zad rq0escxv oo9gr5id q9uorilb kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x d2edcug0 jm1wdb64 l9j0dhe7 l3itjdph qv66sw1b" style="background-color: var(--comment-background); border-radius: 18px; box-sizing: border-box; color: var(--primary-text); display: inline-block; font-family: inherit; margin: 0px; max-width: 100%; overflow-wrap: break-word; position: relative; word-break: break-word;"><div class="tw6a2znq sj5x9vvc d1544ag0 cxgpxx05" style="font-family: inherit; padding: 8px 12px;"><span class="nc684nl6" style="display: inline; font-family: inherit;"><a class="oajrlxb2 g5ia77u1 qu0x051f esr5mh6w e9989ue4 r7d6kgcz rq0escxv nhd2j8a9 nc684nl6 p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of lzcic4wl gmql0nx0 gpro0wi8" href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100004075964982&comment_id=Y29tbWVudDo1NzM5NzM5MzIyNzI1NzM0XzQzMTMwMDc5MjI0MjkyNA%3D%3D&__cft__[0]=AZWpwbnm8Ofeg1zNZfKhBddLga6_dTrvzAKE17nl98ZtV1hH78bq56CiI5ZxnkcuauqlNa1JXvEDTWLH9A0EQM0UO7ulwz2u-kflg2pkye5_7meEovfnl_GekAmkGu9F10q04OY8Oz9WMjS2Nru5bvOL&__tn__=R]-R" role="link" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; background-color: transparent; border-color: initial; border-style: initial; border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-align: inherit; text-decoration-line: none; touch-action: manipulation;" tabindex="0"><span class="pq6dq46d" style="display: inline-flex; font-family: inherit;"></span></a></span></div></div></div></div></div></div></div></div></li></ul></div></div></div></div>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-50751835742516501352022-07-12T23:28:00.000-07:002022-07-12T23:28:01.123-07:00<p> <span style="color: var(--primary-text); font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; white-space: pre-wrap;">Ο βιωματικός χρόνος</span></p><div style="font-family: inherit;"><div class="" dir="auto" style="font-family: inherit;"><div class="ecm0bbzt hv4rvrfc dati1w0a e5nlhep0" data-ad-comet-preview="message" data-ad-preview="message" id="jsc_c_40k" style="font-family: inherit; padding: 4px 16px;"><div class="j83agx80 cbu4d94t ew0dbk1b irj2b8pg" style="display: flex; flex-direction: column; font-family: inherit; margin-bottom: -5px; margin-top: -5px;"><div class="qzhwtbm6 knvmm38d" style="font-family: inherit; margin-bottom: 5px; margin-top: 5px;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v b1v8xokw oo9gr5id hzawbc8m" dir="auto" style="color: var(--primary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><div class="cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql o9v6fnle ii04i59q" style="font-family: inherit; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Θέλω να ταλαιπωρήσω τη σκέψη μου αναμετρώντας την με το χρόνο. Δεν εννοώ βεβαίως τον αντικειμενικό χρόνο με τη θεωρητική υπόσταση και τις φιλοσοφικές του προεκτάσεις. Εδώ θέλω ν’ ασχοληθώ με κάτι πιο άμεσο, πιο χειροπιαστό, μα αρκετές φορές και πιο οδυνηρό. Τον προσωπικό μου χρόνο, το χρόνο της δικής μου διαδρομής. Να περιγράψω - εν ολίγοις – πώς τον αντιμετώπισα από τη στιγμή που συνειδητοποίησα την ύπαρξή μου στη ζωή μέχρι τώρα που διανύω την τελευταία φάση της. Με το χρόνο είχα σχεδόν πάντα μια διαφορά φάσης. Πότε εγώ ασθμαίνοντας τον κυνηγούσα, πότε αυτός απειλητικά με καταδίωκε. Είναι σπάνιες οι περιπτώσεις - κι αυτές μικρής διάρκειας – που συμβαδίζαμε ταιριασμένα και σε φάση.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Μικρός κυνηγούσα το χρόνο, με τη μόνιμη έγνοια να μεγαλώσω όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Να γίνω συμμέτοχος σε μια σειρά δραστηριότητες, που ζήλευα και ήταν για μένα απαγορευμένες από τους μεγαλύτερους με την καθησυχαστική προτροπή</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> « Δεν μπορείς τώρα! Θα τα κάνεις όταν μεγαλώσεις!»</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Η απαγόρευση αυτή αντί να με καθησυχάζει, με πείσμωνε περισσότερο.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Ενώ ο χρόνος δεν βιαζόταν και είχε το δικό του ρυθμό, βιαζόμουν εγώ. Ένα αδιάκοπο τρέξιμο να προλάβω, αλλά άγνωστο τι. Σαν να με κυνηγούσαν. Ως παράδειγμα αναφέρω τη βιάση μου να μετέχω στα παιγνίδια με τα μεγαλύτερα αδέλφια μου, πλην όμως ματαίως. Γιατί όταν ικανοποιούσα έναν ηλικιακό όριο, αυτοί άλλαζαν κύκλους συναναστροφών κι ενδιαφέροντα. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Θυμάμαι την όμορφη και λίγο μεγαλύτερη γειτονοπούλα μου, που όταν της εκδήλωσα – έστω με χοντροκομμένο τρόπο – το ενδιαφέρον μου γι αυτήν μου απάντησε, όπως η βοσκοπούλα στο γνωστό δημοτικό τραγούδι</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">«.. ..Είσαι μικρός ακόμα!»</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Μα όταν μεγάλωσα κάπως αυτή είχε ήδη βάλει στεφάνι με άλλον και μάλιστα κυοφορούσε μια νέα ζωή. Ευτυχώς και το δικό μου ενδιαφέρον είχε εν τω μεταξύ αμβλυνθεί</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Θυμίζω – γιατί πολλά πράγματα ξεχνιούνται - ότι παλαιότερα στην είσοδο κάθε κινηματογράφου υπήρχε ο εφοριακός που έλεγχε το κόψιμο των εισιτηρίων. Μαζί υπήρχε κι ένας αυστηρός ηλικιακός έλεγχος. Κάποιες ταινίες, που με τα σημερινά δεδομένα δεν περιείχαν τίποτε το ιδιαίτερο, χαρακτηρίζονταν από μια αυστηρή επιτροπή λογοκρισίας «ακατάλληλες για ανηλίκους». Εγώ για χρόνια ήμουν στο περίμενε με την προσμονή για κάτι το ιδιαίτερο. Όταν όμως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου κι έγινα με τα τότε κριτήρια ενήλικος είδα ότι δεν έχανα και κάτι σημαντικό.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Ήταν όμως και κάποιες στιγμές που ήθελες να κρατήσουν για πάντα! Στιγμές που σε έπνιγαν από ευτυχία και πλήρωση. Τότε αρπαζόσουν απ’ τα κρόσσια του χρόνου με νύχια και δόντια στην απέλπιδα προσπάθεια να σταματήσεις την μονόδρομη πορεία του. Χωρίς όμως καμιά επιτυχία. Ήταν φωτεινά αστέρια, που έλαμψαν για λίγο στον σκοτεινό ουρανό και χάθηκαν στο αχανές έρεβος. Η μόνη εκ των υστέρων αμοιβή είναι η γλυκιά ανάμνηση που άφησαν και το άρωμα που διαχρονικά συντροφεύει τη σκέψη μου.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Είμαι υποχρεωμένος όμως να θυμίσω ότι κάποια χρόνια ο προσωπικός μου χρόνος «σταμάτησε». Ήταν τα χρόνια της ομηρείας. Στην περίπτωση αυτή, ενώ η ζωή έξω συνεχίζεται, εσύ απομονωμένος δεν μετέχεις καθόλου στις εξελίξεις. Απλώς πληροφορείσαι μερικώς τα συμβαίνοντα, αλλά δυστυχώς η περιγραφή δεν είναι συμμετοχή. Είναι μια ψευδαίσθηση. Στα χρόνια της ομηρείας πρέπει να προσθέσω και τα χρόνια της στρατιωτικής μου θητείας, που με τον τρόπο συμπεριφοράς των αρμοδίων απέναντί μου, επαξίως μπορούν και με το παραπάνω να χαρακτηριστούν ομηρεία! Μια ολόκληρη οκταετία από την αρχή του 1966 έως τουλάχιστον το τέλος του 1973. Όταν πια μπόρεσα να κινηθώ ελεύθερα έπρεπε να τρέξω για να καλύψω το χαμένο έδαφος. Κι αυτό δεν ήταν καθόλου εύκολο.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Ακολουθεί η δημιουργική κατά το πλείστον τριακονταετία της εντατικής εργασίας. Η συνεχής επαφή με νέους ανθρώπους αποτέλεσε για μένα μια διαρκής αιμοδοσία, που μου έδινε τη δύναμη ν’ αντέχω τα εξοντωτικά ωράρια εργασίας. Σ’ αυτό το διάστημα έδωσα και πήρα πολλά. Τίποτα δεν μου χαρίστηκε, στηρίχτηκα μόνο στα δικά μου χέρια. Με αρνητικές αρχικές οικονομικές προϋποθέσεις, χωρίς καμιά σιρμαγιά, έφτιαξα τη δική μου οικογένεια και εξασφάλισα τις συνθήκες για την ανθρώπινη διαβίωσή της. Ακούγονται εγωιστικά αλλά δικαιούμαι κι εγώ λίγο να υπερηφανευτώ. Σ’ όλη αυτήν την πορεία υπήρξαν προβλήματα, αγκομαχητά αλλά και χαρές. Προσμονές για καλύτερες μέρες, ανεβάσματα και πτώσεις.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Όμως αυτό δεν είναι η ζωή; Ένα σύνολο από γεγονότα ποικίλα, προβλήματα, στεναχώριες, χαρές και τελικά καταστάλαξη σε κάποια συμπεράσματα. Παράδειγμα η έκπτωση από την ψευδαίσθηση ότι μια κατηγορία ανθρώπων με μια ορισμένη ιδεολογική πανοπλία έχει όλα τα δίκαια, ενώ οι άλλοι όλα τ’ άδικα. Εκείνο που είδα είναι ότι παντού, σ’ όλες τις κοινωνικές τάξεις, σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, σ’ όλα τα μορφωτικά επίπεδα υπάρχουν και κατοικοεδρεύουν όλοι οι ανθρώπινοι χαρακτήρες με τα προτερήματα και τα ελαττώματά τους. Καλοσύνη και κακία, μίσος κι αγάπη, αλληλεγγύη κι αδιαφορία, συνύπαρξη κι επιθετικότητα, δικαιοσύνη κι αρπακτικότητα. Αυτή είναι η ανθρώπινη κοινωνία. Τα έχει όλα και τα καλά και τα κακά.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Αργότερα, συμπληρωμένα τα 65 μου, έγινα απόμαχος της εργασίας. Παραμέρισα οικειοθελώς δίνοντας χώρο κι ευκαιρία στους νεότερους. Τότε είδα πως είχα άπειρο ελεύθερο χρόνο. Ασυνήθιστος να την αράζω βρήκα εναλλακτικές και ελπίζω δημιουργικές νέες απασχολήσεις. Χρόνο για αβίαστη σκέψη, γράψιμο, περίπατοι, ταξίδια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Όσο κι αν ακούγεται οξύμωρο αυτήν την περίοδο της ζωής μου την θεωρώ ως την πιο άνετη και δημιουργική.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Τώρα δεν βιάζομαι πια! Ίσως και να προσπαθώ να πατήσω φρένο. Κυρίως όταν βρίσκομαι στα «χωρικά μου ύδατα». Βιάζομαι μόνον όταν βρίσκομαι σε «ξένους χώρους» και χάνω τις βολές μου. Όμως δεν γίνεται κι αλλιώς. Δεν μπορεί να είσαι απομονωμένος. Υπάρχει η οικογένεια, υπάρχουν φίλοι κι οι μετακινήσεις είναι αναπόφευκτες.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Ένα ακόμα πράγμα θέλω να υπογραμμίσω, κυρίως για τους μη έχοντες προσωπική εμπειρία στο θέμα. Άλλο είναι να μεγαλώνεις πηγαίνοντας από τα 11 στα 12 ( θετική ώθηση ), άλλο από τα 41 στα 42 ( ίσιος δρόμος ) κι άλλο από τα 71 στα 72 ( κατηφόρα ). Τότε ο χρόνος, που έρχεται καπάκι, προσθέτει όλο και μεγαλύτερο βάρος στο ήδη υπάρχον. Για αργότερα δεν ξέρω. Αν έχω την ευτυχία να ζήσω σας υπόσχομαι να σας μεταφέρω τη νέα εμπειρία μου!</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Εν κατακλείδει ένα έχω να πω: </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Βρίσκομαι σε περίοδο συνεχών εκπτώσεων. Οι δυνάμεις κι οι αντοχές του ανθρώπου δεν είναι για πάντα! Ο πρωινός μου περίπατος έγινε μικρότερος, η παραμονή μου μέσα στη θάλασσα κρατάει λιγότερο χρόνο. Το ίδιο ισχύει και για όλες τις πλευρές της ζωής. Αυτό το προσωπικό ξεγύμνωμα που κάνω δεν είναι τυχαίο. Το κάνω με πλήρη συνείδηση του πράγματος και ας θεωρηθεί σαν μια «οδηγία προς ναυτιλλόμενους». Μην γίνει παρεξήγηση Δεν περιέχει παράπονα. Είναι μόνο περιγραφές και διαπιστώσεις. Οι μεμψιμοιρίες δεν μου ταιριάζουν.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Να το ξέρεις. Ενώ οι αλλαγές γίνονται σιγά- σιγά κι αδιακόπως, η συνειδητοποίησή τους είναι απότομη έως εκκωφαντική. Ο καθένας πρέπει να είναι προετοιμασμένος. Προσωπικά καλά την έβγαλα. Δόξα τω Θεώ.</div></div></span></div></div></div></div></div><div style="font-family: inherit;"><div class="stjgntxs ni8dbmo4 l82x9zwi uo3d90p7 h905i5nu monazrh9" data-visualcompletion="ignore-dynamic" style="border-radius: 0px 0px 8px 8px; font-family: inherit; overflow: hidden;"><div style="font-family: inherit;"><div style="background-color: white; color: #1c1e21; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px;"><div style="font-family: inherit;"><div class="l9j0dhe7" style="font-family: inherit; position: relative;"><div class="bp9cbjyn m9osqain j83agx80 jq4qci2q bkfpd7mw a3bd9o3v kvgmc6g5 wkznzc2l oygrvhab dhix69tm jktsbyx5 rz4wbd8a osnr6wyh a8nywdso s1tcr66n" style="align-items: center; border-bottom: 1px solid var(--divider); color: var(--secondary-text); display: flex; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; justify-content: flex-end; line-height: 1.3333; margin: 0px 16px; padding: 10px 0px;"><div class="bp9cbjyn j83agx80 buofh1pr ni8dbmo4 stjgntxs" style="align-items: center; display: flex; flex-grow: 1; font-family: inherit; overflow: hidden;"><span aria-label="Δείτε ποιοι αντέδρασαν" class="du4w35lb" role="toolbar" style="font-family: inherit; z-index: 0;"><span class="bp9cbjyn j83agx80 b3onmgus" id="jsc_c_40n" style="align-items: center; display: flex; font-family: inherit; padding-left: 4px;"><span class="np69z8it et4y5ytx j7g94pet b74d5cxt qw6c0r16 kb8x4rkr ed597pkb omcyoz59 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 qxh1up0x qtyiw8t4 tpcyxxvw k0bpgpbk hm271qws rl04r1d5 l9j0dhe7 ov9facns kavbgo14" style="border-bottom-color: var(--card-background); border-left-color: var(--card-background); border-radius: 11px; border-right-color: var(--card-background); border-style: solid; border-top-color: var(--card-background); border-width: 2px; font-family: inherit; height: 18px; margin-left: -4px; position: relative; width: 18px; z-index: 2;"><span class="t0qjyqq4 jos75b7i j6sty90h kv0toi1t q9uorilb hm271qws ov9facns" style="border-radius: 9px; display: inline-block; font-family: inherit; height: 18px; width: 18px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-label="Μου αρέσει!: 106 άτομα" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><img class="j1lvzwm4" height="18" role="presentation" src="data:image/svg+xml,%3csvg xmlns='http://www.w3.org/2000/svg' xmlns:xlink='http://www.w3.org/1999/xlink' viewBox='0 0 16 16'%3e%3cdefs%3e%3clinearGradient id='a' x1='50%25' x2='50%25' y1='0%25' y2='100%25'%3e%3cstop offset='0%25' stop-color='%2318AFFF'/%3e%3cstop offset='100%25' stop-color='%230062DF'/%3e%3c/linearGradient%3e%3cfilter id='c' width='118.8%25' height='118.8%25' x='-9.4%25' y='-9.4%25' filterUnits='objectBoundingBox'%3e%3cfeGaussianBlur in='SourceAlpha' result='shadowBlurInner1' stdDeviation='1'/%3e%3cfeOffset dy='-1' in='shadowBlurInner1' result='shadowOffsetInner1'/%3e%3cfeComposite in='shadowOffsetInner1' in2='SourceAlpha' k2='-1' k3='1' operator='arithmetic' result='shadowInnerInner1'/%3e%3cfeColorMatrix in='shadowInnerInner1' values='0 0 0 0 0 0 0 0 0 0.299356041 0 0 0 0 0.681187726 0 0 0 0.3495684 0'/%3e%3c/filter%3e%3cpath id='b' d='M8 0a8 8 0 00-8 8 8 8 0 1016 0 8 8 0 00-8-8z'/%3e%3c/defs%3e%3cg fill='none'%3e%3cuse fill='url(%23a)' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M12.162 7.338c.176.123.338.245.338.674 0 .43-.229.604-.474.725a.73.73 0 01.089.546c-.077.344-.392.611-.672.69.121.194.159.385.015.62-.185.295-.346.407-1.058.407H7.5c-.988 0-1.5-.546-1.5-1V7.665c0-1.23 1.467-2.275 1.467-3.13L7.361 3.47c-.005-.065.008-.224.058-.27.08-.079.301-.2.635-.2.218 0 .363.041.534.123.581.277.732.978.732 1.542 0 .271-.414 1.083-.47 1.364 0 0 .867-.192 1.879-.199 1.061-.006 1.749.19 1.749.842 0 .261-.219.523-.316.666zM3.6 7h.8a.6.6 0 01.6.6v3.8a.6.6 0 01-.6.6h-.8a.6.6 0 01-.6-.6V7.6a.6.6 0 01.6-.6z'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e" style="border: 0px; vertical-align: top;" width="18" /></div></span></span></span><span class="np69z8it et4y5ytx j7g94pet b74d5cxt qw6c0r16 kb8x4rkr ed597pkb omcyoz59 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 qxh1up0x qtyiw8t4 tpcyxxvw k0bpgpbk hm271qws rl04r1d5 l9j0dhe7 ov9facns tkr6xdv7" style="border-bottom-color: var(--card-background); border-left-color: var(--card-background); border-radius: 11px; border-right-color: var(--card-background); border-style: solid; border-top-color: var(--card-background); border-width: 2px; font-family: inherit; height: 18px; margin-left: -4px; position: relative; width: 18px; z-index: 1;"><span class="t0qjyqq4 jos75b7i j6sty90h kv0toi1t q9uorilb hm271qws ov9facns" style="border-radius: 9px; display: inline-block; font-family: inherit; height: 18px; width: 18px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-label="Τέλειο!: 47 άτομα" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><img class="j1lvzwm4" height="18" role="presentation" src="data:image/svg+xml,%3csvg xmlns='http://www.w3.org/2000/svg' xmlns:xlink='http://www.w3.org/1999/xlink' viewBox='0 0 16 16'%3e%3cdefs%3e%3clinearGradient id='a' x1='50%25' x2='50%25' y1='0%25' y2='100%25'%3e%3cstop offset='0%25' stop-color='%23FF6680'/%3e%3cstop offset='100%25' stop-color='%23E61739'/%3e%3c/linearGradient%3e%3cfilter id='c' width='118.8%25' height='118.8%25' x='-9.4%25' y='-9.4%25' filterUnits='objectBoundingBox'%3e%3cfeGaussianBlur in='SourceAlpha' result='shadowBlurInner1' stdDeviation='1'/%3e%3cfeOffset dy='-1' in='shadowBlurInner1' result='shadowOffsetInner1'/%3e%3cfeComposite in='shadowOffsetInner1' in2='SourceAlpha' k2='-1' k3='1' operator='arithmetic' result='shadowInnerInner1'/%3e%3cfeColorMatrix in='shadowInnerInner1' values='0 0 0 0 0.710144928 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0.117780134 0 0 0 0.349786932 0'/%3e%3c/filter%3e%3cpath id='b' d='M8 0a8 8 0 100 16A8 8 0 008 0z'/%3e%3c/defs%3e%3cg fill='none'%3e%3cuse fill='url(%23a)' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M10.473 4C8.275 4 8 5.824 8 5.824S7.726 4 5.528 4c-2.114 0-2.73 2.222-2.472 3.41C3.736 10.55 8 12.75 8 12.75s4.265-2.2 4.945-5.34c.257-1.188-.36-3.41-2.472-3.41'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e" style="border: 0px; vertical-align: top;" width="18" /></div></span></span></span></span></span><div class="" style="font-family: inherit;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div class="oajrlxb2 g5ia77u1 qu0x051f esr5mh6w e9989ue4 r7d6kgcz rq0escxv nhd2j8a9 p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql l9j0dhe7 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl gmql0nx0 ce9h75a5 ni8dbmo4 stjgntxs tkr6xdv7 a8c37x1j" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; background-color: transparent; border-color: initial; border-radius: inherit; border-style: initial; border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; max-height: 1.3333em; outline: none; overflow: hidden; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 1;" tabindex="0"><span aria-hidden="true" class="bzsjyuwj ni8dbmo4 stjgntxs ltmttdrg gjzvkazv" style="float: left; font-family: inherit; overflow: hidden; text-overflow: ellipsis; width: 100px;"><span style="font-family: inherit;"><span class="gpro0wi8 pcp91wgn" style="font-family: inherit; padding-left: 6px;">153</span></span></span><span class="gpro0wi8 cwj9ozl2 bzsjyuwj ja2t1vim" style="background-color: var(--card-background); float: left; font-family: inherit; margin-left: -100px;"><span style="font-family: inherit;"><span class="pcp91wgn" style="font-family: inherit; padding-left: 6px;">θανασης κουκουσελης, Stathis Papajohns και 151 ακόμη</span></span></span></div></span></div></div><div class="bp9cbjyn j83agx80 pfnyh3mw p1ueia1e" style="align-items: center; display: flex; flex-shrink: 0; font-family: inherit; height: 22px;"><div class="gtad4xkn" style="font-family: inherit; margin-left: 7px;"></div><div class="gtad4xkn" style="font-family: inherit; margin-left: 7px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div aria-expanded="true" class="oajrlxb2 gs1a9yip mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o tgvbjcpo hpfvmrgz esuyzwwr f1sip0of n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh lzcic4wl dwo3fsh8 g5ia77u1 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv gmql0nx0 kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h du4w35lb gpro0wi8" id="jsc_c_40m" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; appearance: none; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v b1v8xokw m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">16 σχόλια</span></div></span></div><div class="gtad4xkn" style="font-family: inherit; margin-left: 7px;"><span class="tojvnm2t a6sixzi8 abs2jz4q a8s20v7p t1p8iaqh k5wvi7nf q3lfd5jv pk4s997a bipmatt0 cebpdrjk qowsmv63 owwhemhu dp1hu0rb dhp61c6y iyyx5f41" style="align-items: inherit; align-self: inherit; display: inherit; flex-direction: inherit; flex: inherit; font-family: inherit; height: inherit; max-height: inherit; max-width: inherit; min-height: inherit; min-width: inherit; place-content: inherit; width: inherit;"><div class="oajrlxb2 gs1a9yip mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o tgvbjcpo hpfvmrgz esuyzwwr f1sip0of n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh lzcic4wl dwo3fsh8 g5ia77u1 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv gmql0nx0 kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h du4w35lb gpro0wi8" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; appearance: none; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v b1v8xokw m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">1 κοινοποίηση</span></div></span></div></div></div></div><div class="tvfksri0 ozuftl9m jmbispl3 olo4ujb6" style="font-family: inherit; margin-left: 12px; margin-right: 12px;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 pfnyh3mw i1fnvgqd gs1a9yip owycx6da btwxx1t3 ph5uu5jm b3onmgus e5nlhep0 ecm0bbzt nkwizq5d roh60bw9 mysgfdmx hddg9phg" style="align-items: stretch; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex-shrink: 0; font-family: inherit; justify-content: space-between; margin: -6px -2px; padding: 4px; position: relative; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t d2edcug0 hpfvmrgz rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u n8tt0mok hyh9befq iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Μου αρέσει!" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl gokke00a" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: none; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u hpfvmrgz taijpn5t bp9cbjyn owycx6da btwxx1t3 d1544ag0 tw6a2znq jb3vyjys dlv3wnog rl04r1d5 mysgfdmx hddg9phg qu8okrzs g0qnabr5" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class=" pq6dq46d" style="display: inline-flex; font-family: inherit;"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yj/r/XXsK9YQbyiF.png"); background-position: 0px -332px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 870px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></span></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: inherit;">Μου αρέσει!</span></span></div></div><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div><div aria-label="Αντιδράστε" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz i1ao9s8h esuyzwwr du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl pphx12oy b4ylihy8 rz4wbd8a b40mr0ww a8nywdso hmalg0qr q45zohi1 g0aa4cga pmk7jnqg gokke00a" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; clip-path: polygon(0px 0px, 0px 0px, 0px 0px, 0px 0px); clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 13px 0px; position: absolute; right: 6px; text-align: inherit; top: 1px; touch-action: none; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/ys/r/oCqRrLgbtyd.png"); background-position: 0px -780px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 952px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 16px; vertical-align: -0.25em; width: 16px;"></i><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s" data-visualcompletion="ignore" style="border-radius: inherit; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t d2edcug0 hpfvmrgz rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u n8tt0mok hyh9befq iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Αφήστε ένα σχόλιο" class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u hpfvmrgz taijpn5t bp9cbjyn owycx6da btwxx1t3 d1544ag0 tw6a2znq jb3vyjys dlv3wnog rl04r1d5 mysgfdmx hddg9phg qu8okrzs g0qnabr5" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yj/r/XXsK9YQbyiF.png"); background-position: 0px -292px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 870px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Σχόλιο</span></div></div><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s rnr61an3" data-visualcompletion="ignore" style="background-color: var(--hover-overlay); border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t d2edcug0 hpfvmrgz rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u n8tt0mok hyh9befq iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 2px; position: relative; z-index: 0;"><div aria-label="Στείλτε το σε φίλους ή δημοσιεύστε το στο χρονολόγιό σας." class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 mg4g778l pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql pq6dq46d btwxx1t3 abiwlrkh p8dawk7l lzcic4wl" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; background-color: transparent; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-radius: inherit; border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: inline-flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr g5gj957u hpfvmrgz taijpn5t bp9cbjyn owycx6da btwxx1t3 d1544ag0 tw6a2znq jb3vyjys dlv3wnog rl04r1d5 mysgfdmx hddg9phg qu8okrzs g0qnabr5" style="align-items: center; box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: row nowrap; flex: 1 1 0px; font-family: inherit; height: 44px; justify-content: center; margin: -6px -4px; min-width: 0px; padding-left: 12px; padding-right: 12px; padding-top: 0px; position: relative; white-space: nowrap; z-index: 0;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><i class="hu5pjgll m6k467ps" data-visualcompletion="css-img" style="background-image: url("https://static.xx.fbcdn.net/rsrc.php/v3/yj/r/XXsK9YQbyiF.png"); background-position: 0px -352px; background-repeat: no-repeat; background-size: 26px 870px; display: inline-block; filter: var(--filter-secondary-icon); height: 18px; vertical-align: -0.25em; width: 18px;"></i></div><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb j83agx80 cbu4d94t pfnyh3mw d2edcug0 hpfvmrgz ph5uu5jm b3onmgus iuny7tx3 ipjc6fyt" style="box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; flex-shrink: 0; font-family: inherit; max-width: 100%; min-width: 0px; padding: 6px 4px; position: relative; z-index: 0;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql lr9zc1uh a8c37x1j fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v lrazzd5p m9osqain" dir="auto" style="color: var(--secondary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;">Κοινοποίηση</span></div></div><div class="n00je7tq arfg74bv qs9ysxi8 k77z8yql i09qtzwb n7fi1qx3 b5wmifdl hzruof5a pmk7jnqg j9ispegn kr520xx4 c5ndavph art1omkt ot9fgl3s rnr61an3" data-visualcompletion="ignore" style="background-color: var(--hover-overlay); border-radius: 4px; font-family: inherit; inset: 0px; opacity: 0; pointer-events: none; position: absolute; transition-duration: var(--fds-duration-extra-extra-short-out); transition-property: opacity; transition-timing-function: var(--fds-animation-fade-out);"></div></div></div></div></div></div></div><div class="cwj9ozl2 tvmbv18p" style="color: #1c1e21; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px; margin-bottom: 4px;"></div></div></div></div>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-67790770291498500952022-07-12T23:06:00.002-07:002022-07-12T23:06:54.655-07:00<p> </p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Α π ο λ ο γ ι σ μ ό ς<o:p></o:p></span></i></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Κάνοντας
μια γενική συνοπτική θεώρηση μπορώ συνοπτικά να πω ότι:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Καλά την έβγαλα</i><b style="mso-bidi-font-weight: normal;">.</b></span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Παρά τις εγγενείς αφετηριακές δυσκολίες, παρά
τις επίκτητες δικές μου περιπέτειες η πορεία της ζωής μου<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ήταν καλύτερη απ’ότι οι αρχικές προϋποθέσεις
έλεγαν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μεγάλωσα, σπούδασα μια επιστήμη,
παντρεύτηκα, έκανα ένα παιδί- δυστυχώς μόνο ένα-και τώρα τελευταία με την
πρόοδο της ιατρικής μάθαμε με τη γυναίκα μου την αιτία των τριών αποβολών που
είχε. Μια αναλυτική εξέταση αίματος έδειξε ότι έχει το σύνδρομο της
θρομβοφιλίας που ήταν και το αίτιο των αποβολών. Σήμερα υπάρχουν προληπτικά
φάρμακα να ξεπεραστεί αυτό το εμπόδιο, αλλά τότε στην εποχή μας αυτή η εξέταση
δεν ήταν γνωστή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έκτισα ένα σπίτι, φύτεψα δέντρα με σπόρους
που συγκέντρωσα από ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους και τώρα που μεγάλωσαν
τα καμαρώνω και τα χαίρομαι. Μια από τις μεγαλύτερες απολαύσεις που έζησα είναι
η παρακολούθηση της δύναμης ζωής που εμπεριέχεται σ’ ένα σπόρο. Πως ξυπνάει,
πως αναπτύσσεται. Παρακολουθώντας την ανάπτυξη ενός φυτού βλέπεις και τη δύναμη
της ανθρώπινης ζωής. Αυτά! Τίποτα ιδιαίτερο, τίποτα το συνταρακτικό. Όμως αυτή
δεν είναι η ζωή; Όλα τ’ άλλα «τυχαίνουν» μόνο σε κάποιους ιδιαίτερους. Δεν ξέρω
όμως αν είναι για καλό ή κακό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εγώ όμως, μέσα σ’ αυτό το κλίμα του
κακορίζικου ορίζοντα των παιδικών μου χρόνων, έκανα κάποια στιγμή, από μόνος
μου, την υπέρβαση σπάζοντας το τσόφλι της στενής μοίρας των παιδιών της
γειτονιάς. Συνέχισα τις σπουδές στο γυμνάσιο, έδωσα εξετάσεις και πέρασα και
στο Πανεπιστήμιο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όμως η μετέπειτα πορεία μου καθορίστηκε
από την ένταξή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μου στην παράταξη της
Αριστεράς. Ήταν αναπόφευκτο κάτι τέτοιο εκείνη την εποχή; Για τον εαυτό μου
πιστεύω ναι! Με την ατμόσφαιρα που κυριαρχούσε γύρω μας και την προσωπική μου
ψυχολογία ήταν νομοτελειακή αυτή η πορεία. Η μόνη ένσταση που μπορεί να
ασκηθεί- και βέβαια εκ των υστέρων- είναι η ευκολία με την οποία έγινε αυτό και
η ολοκληρωτική και άνευ όρων παράδοση του εαυτού μου, χωρίς κανένα κράτημα και
μέτρο. Εδώ χρειάζεται να γίνει μια διευκρίνιση. Όταν τοποθετήθηκα σ’ αυτήν την
παράταξη δεν ήταν γιατί με κέρδισε η ακτινοβολία της μαρξιστικής ιδεολογίας της
ή το όραμα της κομμουνιστικής κοινωνίας που επαγγελλόταν ότι θα οικοδομήσει. Σ’
εκείνη τη φάση δε χαμπάριζα τίποτα για όλα αυτά. Εκείνο που με έκανε να αγαπήσω
τον κόσμο της Αριστεράς ήταν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οι άνθρωποι
γύρω μου. Αυτοί που καταδιώκονταν για τις ιδέες τους, που αντιμετώπιζαν τη
σκληρότητα και τα κυνηγητά της κρατικής εξουσίας που προέκυψε μετά την ήττα.
Λειτούργησε η αυθόρμητη τάση που έχει ο άνθρωπος να υποστηρίξει τον κάθε
κυνηγημένο, τον κάθε αδικούμενο. Σε άλλη ευκαιρία το έχω ονομάσει «σύνδρομο του
Ζορό». Αργότερα μπήκε στη ζυγαριά η ιδεολογία και το όραμα μιας πιο δίκαιης
κοινωνίας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τότε όμως η τοποθέτησή ενός ατόμου στην
αριστερή παράταξη, στις πολιτικές συνθήκες εκείνης της περιόδου, είχε τις<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συγκεκριμένες συνέπειες που μπορεί να
δυσκόλευαν τη ζωή του. Και πράγματι αυτό έγινε!<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Η ενασχόληση μου με την πολιτική, από τη πλευρά της Αριστεράς σφράγισε
μεγάλο κομμάτι της ζωής μου, γιατί η ολοκληρωτική αφοσίωση με έφερε στη
δυσάρεστη θέση να υποστώ τις συνέπειες που είχε αυτό από την πλευρά της κυρίαρχης
εξουσίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι η περίοδος- πάνω από δυο χρόνια- που
υπηρέτησα την πατρίδα μου, ως στρατιώτης. Ήταν για μένα μια οδυνηρή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και αρνητική εμπειρία. Αντιμετωπίστηκα από
την κρατούσα κατάσταση ως εχθρός της πατρίδας, ως μίασμα, ως …πράκτορας ξένης
δύναμης. Ο στρατός απεμπόλησε το κύριο καθήκον της υπεράσπισης της ακεραιότητας
της χώρας και αντί να προετοιμάζει τα παιδιά της να σταθούν στο ύψος αυτού του
ιερού καθήκοντος τα χώριζε σε κατηγορίες και κάποια τα ποδοπατούσε. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αμφισβητήθηκε η αγάπη μου για<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την πατρίδα, τον τόπο που με γέννησε και
ανέθρεψε. Αυτό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με πλήγωσε βαθιά με το
πιο οξύτερο τρόπο, ιδιαίτερα όταν έγινε από ανθρώπους νάνους που δεν είχαν τα
εχέγγυα και το ηθικό ανάστημα να παίξουν το ρόλο του κριτή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η
εναντίωσή μου στη δικτατορία των συνταγματαρχών ήταν η αναπόφευκτη συνέπεια της
ευαισθησίας που έχει ή πρέπει να έχει ο δημοκρατικός πολίτης να υπερασπίσει το
πολίτευμα της χώρας από αυτούς που το επιβουλεύονται. Μπήκα στην αντιστασιακή
δραστηριότητα και η σύλληψη και καταδίκη μου από το έκτακτο στρατοδικείο ήταν
αυτονόητη συνέπεια. Τα πέντε χρόνια που έζησα στη φυλακή, πάνω στην καλύτερη
φάση της ηλικίας του ανθρώπου, ήταν μια αδικία που μου επεφύλαξε η ζωή, αλλά
«ουδέν κακόν αμιγές καλού». Η απομόνωση από την κοινωνία, η στέρηση βασικών
πραγμάτων, αλλά και οι γενικότερες πολιτικές εξελίξεις στον ευρύτερο παγκόσμιο
χώρο αποτέλεσαν την κατάλληλη ευκαιρία για μια πιο ψύχραιμη θεώρηση των
πραγμάτων, για μια νέα ανασυγκρότηση των κεντρικών φιλοσοφικών, ιδεολογικών και
πολιτικών μου πεποιθήσεων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μετά τη μεταπολίτευση έζησα όλο το
κραυγαλέο αναποδογύρισμα των συνθηκών της ζωής, το κυνήγι των μαγισσών που
ακολούθησε μετά την πολύχρονη σιωπή της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών, τις
υπερβολές σ’ όλους τους τομείς της ζωής της Ελληνικής κοινωνίας, που πήραν το
όνομα: Αποχουντοποίηση. Μερικοί αυτόκλητα διορίστηκαν εισαγγελείς και οι
κατηγορίες άρχισαν χωρίς μέτρο και συγκρατημό να εκτοξεύονται επί δικαίων και
αδίκων με αποτέλεσμα να χαθεί κάθε ίχνος της αξιοπιστίας αυτής της εκστρατείας,
Σ’ αυτόν τον τόπο που πρωτοειπώθηκε το σοφό ρητό «Μηδέν άγαν», σ’ αυτό τον τόπο
στις κρίσιμες πολιτικές περιόδους λείπει το μέτρο, η σοβαρότητα και η ψύχραιμη
αντιμετώπιση των καταστάσεων Σα λαός έχουμε μια αυτοκτονική προδιάθεση, να
χύνουμε από την τσανάκα όλο το γάλα, που με τόσο κόπο αρμέξαμε. Χρόνια η λογική
αυτή έγινε ανασταλτικός παράγοντας για την απαιτούμενη ηρεμία που χρειαζόταν ο
τόπος μας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα επηρεάστηκα κι
εγώ αναζητώντας, παρά τα προηγούμενα συμπεράσματά μου στην ηρεμία της
απομόνωσης, ενδιάμεσες καταστάσεις, θνησιγενείς προσπάθειες αναστύλωσης
ξεπερασμένων δομών Ήταν δεδομένη η αποτυχία. Προφανώς μεγάλη είναι η προσωπική
μου ευθύνη, αλλά τέλειοι άνθρωποι και τέλειες καταστάσεις δεν υπάρχουν πουθενά
ή υπάρχουν μόνο στη φαντασία μας. Έτσι πρέπει να αντιμετωπίζονται όλοι οι
παρόμοιοι ισχυρισμοί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αυτά τα χρόνια οι πιεστικές βιοτικές
ανάγκες με οδήγησαν να εργάζομαι ως δάσκαλος. Δεν είχα αποφασίσει ακόμα
οριστικά με τι θα ασχοληθώ. Αυτή η αμφίσημη θέση μου, αυτή η επαμφοτερίζουσα
κατάσταση επίδρασε αρνητικά στη ψυχολογία μου. Έζησα συνθήκες «υπερκόπωσης» με
μια μέτρια εργασιακή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>απασχόληση σε σχέση
με αυτήν που στη συνέχεια και για πολλά χρόνια θα είχα, όταν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οριστικά καταστάλαξα ότι αυτό θα είναι το
επάγγελμά μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έτσι το επάγγελμα που άσκησα ήταν δάσκαλος σ’
ένα μεγάλο φροντιστήριο. Δε μου ταίριαζε η δέσμευση στο δημόσιο και η
γενικότερη ατμόσφαιρα που εκεί επικρατεί. Εν είδει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>παρενθέσεως να αναφέρω εδώ ότι κανένας από
την οικογένειά μου δεν επιδίωξε την σιγουριά και την «ασφάλεια» της κρατικής
θέσης. Έτυχε ή ήταν σφραγισμένο στο </span><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">DNA</span></i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> μας; Δε ξέρω! Εκείνο που σημειώνω
είναι ότι ποτέ δεν επιδιώξαμε γνωριμίες με τον τοπικό βουλευτή, ποτέ δεν
διανοηθήκαμε να ζητήσουμε κάποιο ρουσφέτι από κανέναν, ακόμα και την περίοδο
της μεγάλης ανέχειας. </span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μαζί με πολλούς άλλους συναδέλφους καθηγητές
προετοιμάσαμε στο Φροντιστήριο δεκάδες χιλιάδες μαθητές για την εισαγωγή τους
σε μια Πανεπιστημιακή σχολή. Αυτό κατορθώθηκε κυρίως<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με τις δικές τους πνευματικές ικανότητες,
αλλά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όμως και με τη δική μας καθοδήγηση
και συμβολή. Σήμερα χιλιάδες τελειωμένοι επιστήμονες που κυκλοφορούν στη χώρα
και το εξωτερικό υπήρξαν μαθητές μου. Πολλοί μάλιστα από αυτούς έχουν
αξιοζήλευτη πορεία και αυτό με γεμίζει με την αυτονόητη περηφάνια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σα δάσκαλος, μάλλον ήμουν καλός.
Προσπάθησα να εμπλουτίζω το μάθημα και με άλλα στοιχεία χρήσιμα κατά την άποψη
μου στο νέο άνθρωπο. Ίσως γι’ αυτό απόκτησα το προσωνύμιο: <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Ο Θείος</i>!<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κάποια στιγμή που
ολοκληρώθηκε ο χρόνος και έφτασα στη συντάξιμη ηλικία έγινα απόμαχος της
εργασίας. Είχα πια εξηνταπενταρίσει. Τώρα βρίσκομαι σ’ αυτή τη φάση της ζωής
μου και νομίζω ότι περνάω σχετικά καλά, αν αγνοήσεις το γεγονός ότι ο χρόνος
που περνάει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι αδυσώπητος και αφήνει
δυστυχώς πίσω του όλο και σαφέστερα τα ίχνη του. Θα επανέλθω πάλι σ’ αυτή την
περίοδο.</span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ας έρθω τώρα στη δεύτερη κατηγορία θεμάτων με
την οποία θέλω να ασχοληθώ, δηλαδή να περιγράψω κάποια από τα βασικά
χαρακτηριστικά του χαρακτήρα μου και τις αλλαγές<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που επήλθαν σ’ αυτά στη διάρκεια του χρόνου.
Με την ευκαιρία θα κάνω κάποιες νύξεις και στα πολιτικά δρώμενα της χώρας σε
κάποιους μύθους που ευρύτερα κυκλοφορούν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η ανέχεια των παιδικών χρόνων στένεψε εξαρχής
τον χαρακτήρα μου, τον έκανε παραπονιάρη και του περιόρισε το εύρος των γνώσεων
και άρα των ενδιαφερόντων. Αυτό είναι ένα αφετηριακό αρνητικό δεδομένο.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι σκληρές συνθήκες της εποχής συνδυασμένες
με τη ειδική ατμόσφαιρα της γειτονιάς μου σφυρηλάτησαν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έναν ανθεκτικό μεν χαρακτήρα, για να αντέχει
στις υλικές δυσκολίες που έτσι κι αλλιώς υπήρχαν αλλά τον άφησαν εκτός από μια
μεγάλη και χρήσιμη γκάμα ανθρώπινων ενδιαφερόντων ενώ συγχρόνως τον φιλοδώρησαν
με μια σειρά κόμπλεξ και αναστολές που τον συντρόφευσαν σ’ όλη την υπόλοιπη
διάρκεια της ζωής του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ιδιαίτερα με ενδιέφεραν οι άνθρωποι, η
ιστορία<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και οι περιπέτειές τους. Τα
αντικείμενα, οι τεχνικές κατασκευές, ο τρόπος λειτουργίας τους, ποτέ δεν
συγκέντρωσαν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον μου. Παρατηρούσα τον υλικό κόσμο με τη
γενική ματιά, σαν αυτό που λέμε διαγώνιο διάβασμα. Μ’ άρεσε ένα όμορφο τοπίο,
αλλά δεν συγκέντρωνα το ενδιαφέρον μου σε λεπτομέρειες της μορφής αυτού του
πράγματος. Όλο αυτό θα το έβαζα κάτω από τον εξής τίτλο:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πλήρης έλλειψη καλλιτεχνικής φλέβας! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τα χέρια μου δεν είχαν την παραμικρή
δεξιοτεχνία στις οποιασδήποτε κατασκευές και όταν μια τέτοια κατασκευή ερχόταν
ενώπιόν μου δεν μου ξυπνούσε κανένα ενδιαφέρον για τις δομές της και τη λογική
της λειτουργίας της. Αν έχωνα το χέρι μου το πιθανότερο αποτέλεσμα θα ήταν να
την καταστρέψω. Αυτό ήταν ένα μεγάλο μειονέκτημα που επίσης με συντρόφευσε στη
ζωή μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είναι χαρακτηριστική η αφοσίωση και η
αγάπη πολλών άλλων για τις μηχανές κάθε μορφής για τα τεχνικά τους δεδομένα, τα
αυτοκίνητα, τα μοντέλα. Όλες αυτές οι συζητήσεις που πολλές φορές είναι έντονες
και μακρόχρονες προσωπικά τις αντιμετώπιζα με συγκατάβαση, αλλά στην ουσία με
άφηναν παντελώς αδιάφορο. Έτσι εξηγείται που δεν έδειξα ποτέ ενδιαφέρον να μάθω
οδήγηση, να γνωρίζω τη λειτουργία των πολυποίκιλων ηλεκτρονικών συσκευών, να
μείνω τόσο πίσω γενικά στη τεχνολογία. Όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι σπούδασα
Φυσική και έπρεπε λογικά να είμαι μέσα στα πράγματα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είναι ευκαιρία είναι εδώ να ομολογήσω κάτι.
Από πολύ νωρίς λάτρεψα τα Μαθηματικά, ένιωσα τη χαρά να λύνω δύσκολα προβλήματα
και κατά ένα ασαφή στην αρχή τρόπο είχα την αίσθηση της λογικής ακολουθίας και
ενότητας που αυτά παρουσιάζουν. Μαθηματικός ξεκίνησα να γίνω, στη σχολή αυτή
έδωσα εξετάσεις. Στο Φυσικό έδωσα συμπληρωματικά με το τότε υπάρχον σύστημα
εξετάσεων από λόγους ανασφάλειας. Το γεγονός ότι «παρασύρθηκα» από συμβουλές
τρίτων να πάω στο Φυσικό, ενώ είχα πετύχει και στο Μαθηματικό, είναι ένα από τα
πολλά λάθη της ζωής μου για το οποίο αποκλειστικά υπεύθυνος είμαι εγώ. Όμως δεν
το ομολόγησα ποτέ στους μαθητές μου, θα ήταν παιδαγωγικά απαράδεκτο κάτι
τέτοιο. Στην αρχή του πρώτου έτους σπουδών, μου πέρασε από το μυαλό να δώσω
πάλι εξετάσεις, αυτή τη φορά στη Φιλολογία, πράγμα όμως που δεν το έκανα. Όταν
λίγο αργότερα άρχισα να ασχολούμαι με τα πολιτικά ήθελα να σπουδάσω Οικονομία.
Όλα αυτά δείχνουν και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα στοιχεία της
αστάθειας του χαρακτήρα μου, αλλά όμως λίγο-πολύ έτσι δεν είναι όλοι οι
άνθρωποι; Τουλάχιστον ας το υποθέτω, ότι έτσι είναι για να παρηγορηθώ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ένα άλλο από τα χαρακτηριστικά του χαρακτήρα
μου- που αναγνώρισα έγκαιρα- είναι η κόντρα και η αντίδρασή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μου στην οποιαδήποτε πίεση ή απόπειρα
επιβολής με τη βία<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προθέσεών κάποιων
τρίτων χωρίς τη δική μου συγκατάβαση. Τότε από μέσα μου ξεπηδούσε ένα δογματικό
πείσμα, μια ανυποχώρητη αντίδραση, που πολλές φορές με οδηγούσε στο αντίθετο άκρο.
Ένα από τα πρώτα επεισόδια που θυμάμαι είναι ο πόλεμος που άνοιξα με έναν από
τους δασκάλους μου που επιχείρησε με το ζόρι να με κάνει να γράψω με το δεξί
χέρι. Δεν του πέρασε όμως, παρά τον απάνθρωπο<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>τρόπο με τον οποίο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επιχείρησε να
μου το επιβάλλει.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Παρατεταμένη τέτοια
πίεση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για ιδεολογικούς και πολιτικούς
λόγους υπέστην και στο στρατό, αλλά και εκεί στύλωσα τα πόδια και μόνο αυτό το
δυνατό πείσμα με κράτησε όρθιο, ανυποχώρητο και συνεπή στην τότε πολιτική μου
θέση. Τελικά μη νομίζετε ότι ένα τέτοιο δογματικό πείσμα είναι πάντα για καλό,
στις συνθήκες όμως της εποχής ήταν θα έλεγα η μοναδική διέξοδος. Σήμερα δε
διαθέτω αυτήν την ικανότητα. Στην ευγενική και ανθρώπινη συμπεριφορά αντίθετα
ήμουν συγκαταβατικός έως ευκολόπιστος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στις παιδικές παρέες, μου άρεσε να έχω τον
πρωταγωνιστικό ρόλο. Δε νομίζω ότι<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>επέβαλα με το ζόρι αυτόν το ρόλο, απλώς η πληθωριστική έτσι κι
αλλιώς<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>παρουσία μου έκανε το φαινόμενο
αυτό εκ των πραγμάτων αντικειμενικό.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το
ίδιο συνεχίστηκε και στο σχολείο, αλλά εκεί υπήρχε το αβαντάζ ότι ήμουν αρκετές
φορές ο καλύτερος μαθητής στη τάξη και τότε αυτό είχε τη σημασία του, αφού ο
καλός μαθητής ήταν σημείο αναφοράς στο σχολείο και γενικής παραδοχής στην
κοινωνία, σε αντίθεση με τη σημερινή αντίληψη κατά την οποία ο καλός μαθητής
αντιμετωπίζεται υποτιμητικά ως σπασίκλας ή βλίτο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Για πολλά χρόνια βρισκόμουν στο
επίκεντρο των εξελίξεων, είχα πολλές γνωριμίες, παρέες με ποικιλία
ενδιαφερόντων, ικανότητα προσέγγισης, ευκολία δημιουργίας φιλικών σχέσεων με
διάφορους ανθρώπους, φιλίες σ’ όλους τους χώρους, δραστηριότητα έντονη και
πολύπλευρη. Το<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πράγμα αυτό φάνηκε
ανάγλυφα στην περίοδο που ασχολήθηκα με τον συνδικαλισμό- τον αθώο συνδικαλισμό
εκείνης της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εποχής- και τιμήθηκα με την
ψήφο της πλειοψηφίας του εκλογικού σώματος. Εν τούτοις τα τελευταία χρόνια έχει
συμβεί μια πλήρης ανατροπή, αφού χρόνο με το χρόνο περιορίζω τους δεσμούς μου
με παλαιές γνωριμίες και αρχίζω να εμφανίζω σιγά-σιγά φαινόμενα αγοραφοβίας. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Παρά τη σκληρότητα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του περιβάλλοντος που μεγάλωσα, από μέσα μου
ήμουν ευκολοσυγκίνητος, πολλές φορές σε βαθμό τέτοιο ώστε να το κρύβω μη τυχόν
και παρεξηγηθώ. Σε<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έργα που έβλεπα στον
κινηματογράφο το κλάμα έπεφτε στην κάθε αδικία όπου γινόταν, ιδιαίτερα στο
καημένο το κορίτσι που συνήθως αφηνόταν μόνο κι έρημο στους πέντε δρόμους. Όταν
ερχόταν η ώρα του διαλείμματος και ανάβανε τα φώτα έσκυβα προς τα κάτω να μη
φανεί το κλαμένο μου πρόσωπο Το γνώρισμα αυτό γίνεται όλο και πιο έντονο καθώς
περνάει ο χρόνος. Το δάκρυ είναι έτοιμο στις παρυφές των ματιών μου και με το
παραμικρό κυλάει στο μάγουλο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μένω με την ικανοποίηση ότι δεν εξαργύρωσα
κάποια πράγματα, που άλλοι νωρίς στήθηκαν στο «ταμείο» να πάρουν την ανταμοιβή
τους. Αν έχεις διάθεση να προσφέρεις κάτι είναι γιατί μέσα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σου υπάρχει ένα περίσσευμα αγάπης και το
δίνεις με θετική ψυχική διάθεση και αλτρουϊσμό, χωρίς να ζητάς οποιαδήποτε
ανταμοιβή. Τι νόημα θα είχε τότε η λέξη προσφορά! Το χειρότερο όλων είναι ότι
αρκετοί εξόφλησαν στο ταμείο ανύπαρκτες προσφορές και μ’ έναν οργανωμένο, αλλά
και ιδιαίτερα θρασύ, τρόπο οικοδόμησαν ψεύτικες ιστορίες, επιβεβαιώνοντας ο
ένας το ψεύδος του άλλου, καλυπτόμενοι πίσω από καλά προετοιμασμένους μύθους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ας πάει στο διάολο, μωρέ! Είναι η μόνη
ανισορροπία που συμβαίνει γύρω μας; Το ερώτημα και η αγωνία μου είναι μήπως με
αυτόν τον τρόπο καταγράφτηκε όλη η προηγούμενη ιστορία μας, μήπως οι ήρωες που
λατρεύουμε έχουν τελικά πήλινα πόδια.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Να
σας ομολογήσω κάτι; Αυτή η ανασφάλεια δε μ’ αρέσει! Πρέπει, σχεδόν αναγκαστικά,
να δεχτούμε- θέλουμε δε θέλουμε - κάποια πράγματα, ως σταθερά. Δε γίνεται
διαφορετικά.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Χρειάζεται να υπάρχουν
πρότυπα. Έτσι νιώθω και αυτό νομίζω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ας έρθουμε τώρα σε μερικά γενικής
φύσεως θέματα και με αυτή την ευκαιρία ας πω μερικές μου απόψεις γι’ αυτά<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σήμερα η πατρίδα μας βρίσκεται σε μια
κρίσιμη καμπή. Βασικοί θεσμοί δεν λειτουργούν ή αν λειτουργούν είναι
ψευδεπίγραφοι. Ένας ηθικός εκπεσμός είναι διάχυτος σ’ όλους τους τομείς. Αυτό
είναι κοινή διαπίστωση. Το κρίσιμο σημείο είναι ότι η αντίσταση σ’ αυτή την
κατάντια είναι ασθενής, ενώ αντίθετα το καζάνι υπόκωφα βράζει. Μια σειρά
καταστάσεις έχουν γίνει πνιγηροί βρόχοι που αποστερούν από την πατρίδα μας το
αναγκαίο οξυγόνο για να πάρει ελεύθερες ανάσες. Ένας εξουδετερωμένος και ξέχειλος
κρατικός μηχανισμός είναι ο κύριος παράγοντας της παράλυσης<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>των θεσμών σ’ αυτή τη χώρα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όμως και ο απλός λαός δεν είναι άμοιρος
των ευθυνών του. Τα θέλει ο κώλος του! Δε βλέπεις την πολιτική μας ηγεσία;
Γίνανε τόσοι και τόσοι αγώνες, υποστήκαμε, ως λαός τόσες θυσίες για ν’
απαλλαγούμε από την κληρονομική βασιλεία και φτάσαμε, δυστυχώς, σε ένα καθεστώς
κληρονομικής δημοκρατίας. Κάποια αμαρτωλά σόγια νέμονται εναλλάξ την εξουσία,
με τη σφραγίδα της λαϊκής εντολής. Φταίνε άλλοι γι’ αυτό; Ο λαός είναι αυτός
που τους εκλέγει! Δε θα επαναλάβω εδώ την ηλιθιότητα που συχνά ακούγεται για να
χαϊδέψει αυτιά: <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Ο λαός έχει πάντα δίκαιο</i>!
Αν αυτό ήταν αλήθεια θα ήμασταν άλλη χώρα. Για αυτούς που στοιχειωδώς μελετούν
την ιστορία βρίσκουν δεκάδες παραδείγματα που θεμελιώνουν το αντίθετο.</span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Λόμπι, που απόκτησαν, με καταχρηστικούς
τρόπους, μεγάλη δύναμη είναι αυτά που με διάφορες μεθόδους ελέγχουν τις
πολιτικές εξελίξεις αναστέλλοντας στη πράξη τη βασική αρχή της λαϊκής
κυριαρχίας. Εργατοπατέρες, συνδικαλιστές του προσωπικού συμφέροντος, ιδιοκτήτες
των ΜΜΕ και των εφημερίδων, εργολάβοι δημοσίων έργων,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πληρωμένοι κονδυλοφόροι με φιλοδοξίες να
γίνουν παράγοντες στην κεντρική πολιτική σκηνή. Όλοι αυτοί είναι οι διεκδικητές
στο άνομο μοίρασμα της πίτας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στην επιφάνεια της πολιτικής ζωής στη χώρα
κυριαρχούν οι φωνασκούντες, οι ανεύθυνοι, οι τυχάρπαστοι και μερικοί που
ενσυνείδητα τρίβουν τα χέρια τους και χαίρονται γι’ αυτή την κατάντια. Υπάρχει
διέξοδος; Το μόνο που μπορώ να πω είναι η ελπίδα πως κάποια στιγμή η ρότα της
χώρας θα αλλάξει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από την άλλη έχουμε ένα διαλυμένο σχολείο
από μια σειρά δήθεν προοδευτικές παιδαγωγικές καινοτομίες, που κατέστρεψαν τους
βασικούς όρους της εύρυθμης λειτουργίας του. Δάσκαλος αποδυναμωμένος από κάθε
εξουσία επιβολής μέσα στη τάξη, έρμαιο<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>των διαθέσεων του οποιουδήποτε κακότροπου νεαρού δεν μπορεί να
λειτουργήσει ως παιδαγωγός. Συνήθως μετά από κάποιο χρόνο παραιτείται,
θεωρώντας μάταιη την περαιτέρω προσπάθεια.<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Πρέπει να ξέρετε ότι όπου γίνεται κάποιο διδακτικό έργο οφείλεται στον
ηρωισμό, την επιμονή και την ευσυνειδησία του συγκεκριμένου δάσκαλου. Σχολείο
χωρίς τις αρχές της πειθαρχίας, χωρίς τις διαδικασίες της τιμωρίας και του
επαίνου δε γίνεται. Πρέπει ο παιδαγωγός να οπλιστεί με τη στοιχειώδη εξουσία,
αλλά και την στοιχειώδη εμπιστοσύνη και στήριξη των γονέων, για να μπορέσει να
κάνει το χρέος του. Αν νομίζετε ότι στο χώρο υπάρχουν χιλιάδες χαρισματικοί
εκπαιδευτικοί που έχουν την αντικειμενική δυνατότητα με τη δύναμη της
προσωπικότητας τους να επιβάλλονται σε κακομαθημένους νέους είστε πολύ
γελασμένοι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όμως εδώ, για νάμαι δίκαιος πρέπει να πω
και το άλλο. Δε μπορεί να μην υπάρχουν μηχανισμοί ελέγχου της εργασίας και
απόδοσης των εκπαιδευτικών. Αυτά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα
μέτρα λασκαρίσματος που «κατακτήθηκαν» τα τελευταία χρόνια στην πραγματικότητα
ήταν βήματα διάλυσης και όχι απρόσκοπτης εργασίας. Η έλλειψη επίβλεψης έγινε
μαξιλάρι ανάπαυσης για τους έτσι κι αλλιώς τεμπέληδες. Ο εκπαιδευτικός
λειτουργός υποχρεώνεται να βρίσκεται μονίμως σε καθεστώς αξιολόγησης και η
εξέλιξή του να είναι συνάρτηση αυτής της αξιολόγησης. Οι όροι και οι συνθήκες
αυτής της αξιολόγησης να γίνουν αντικείμενο διαλόγου και να είναι αποτέλεσμα
κατά το δυνατόν κοινής παραδοχής<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι παλαιοί σαφείς διαχωρισμοί ανάμεσα στην
προοδευτική και την συντηρητική παράταξη, ανάμεσα στην Αριστερά και τη Δεξιά
δεν είναι σήμερα πια σαφείς. Στο επίπεδο της κοινωνικής πολιτικής και όχι μόνο
έχει επέλθει- εδώ και καιρό-<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μια μεγάλη
προσέγγιση θέσεων, που αν δε γνωρίζεις εκ των προτέρων το ποιόν ενός ομιλητή να
μην είσαι σίγουρος σε ποιο μπλοκ πολιτικών δυνάμεων ανήκει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έχετε απαριθμήσει τα τελευταία χρόνια τις
αρνητικές τοποθετήσεις της Αριστεράς στις οποιεσδήποτε αλλαγές που προτείνονται
από τις δυο τελευταίες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ; Πάντα άρνηση, πάντα
καταγγελία. Οπότε σε έναν τρίτο αθώο παρατηρητή αναφύεται το εξής αυτονόητο
ερώτημα:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Καλά, ήταν τόσο ωραία η κοινωνία μας, τόσο
προοδευτικοί οι όροι της ζωής της και τώρα έρχονται κάποιοι κακοί να τη
γκρεμίσουν; Πως δεν τόχαμε πάρει χαμπάρι προηγουμένως; Μήπως είχε έρθει η
ιδανική σοσιαλιστική κοινωνία και εμείς περί άλλων τυρβάζαμε; Από ότι όμως
θυμάμαι η ίδια γκρίνια, ο ίδιος αρνητισμός υπήρχε και τότε! Μήπως χωρίς να το
καταλάβουμε η προοδευτική παράταξη, ο χώρος της εξέλιξης και της προόδου
μετεξελίσσεται λίγο-λίγο στη συντηρητική εκείνη παράταξη που αγωνίζεται
απελπισμένα να «διατηρήσει τα κεκτημένα»;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η Αριστερά δεν πρέπει να είναι εκείνη που
προωθεί τα πράγματα προς τα μπρος; Δεν είναι εκείνη, που με τους
προβληματισμούς της ρίχνει τους σπόρους των νέων ιδεών και των νέων θεσμών; Πως
τότε θα πρέπει να ονοματίσουμε τις δυνάμεις που εναντιώνονται σε κάθε αλλαγή,
που θέλουν να διατηρήσουν το </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Status</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">
</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Quo</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"> , που υπάρχει σήμερα; Όλα
αυτά είναι παράξενα, αλλά άξια να αναφερθούν.</span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ας κλείσω όμως με τις τελευταίες αναφορές στο
πρόσωπό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μου, μια και η ζωή μου ήταν η
αφορμή να γραφτεί αυτό το κείμενο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τώρα που βγήκα στη σύνταξη και είδα πως μου
μένει ελεύθερος χρόνος, το μυαλό -όσο περίσσεψε από την αρτηριοσκλήρυνση -δεν
περισπάται σε πολλές έγνοιες<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όπως παλαιά
και ως εκ τούτου περισσεύει χρόνος για περισυλλογή και απασχόληση με
αντικείμενα που προηγουμένως ήταν λόγω έλλειψης χρόνου σχεδόν απαγορευμένα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μπόρεσα να ασχοληθώ με πράγματα που είχα
απωθήσει στην άκρη του μυαλού μου, έγραψα διάφορα κείμενα που ακόμα δεν είδαν
το φως της δημοσιότητας και είναι σε αναμονή για μελλοντική έκδοση. Συγχρόνως
τέλειωσα την ερευνητική μου εργασία για τα Φροντιστήρια και τους ανθρώπους
τους, που ήδη γνώρισε τη πρώτη βιαστική δημοσίευση και τη δεύτερη συμπληρωμένη
επανέκδοση της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έχω μια εσωτερική ισορροπία, ότι με βάση τα
αντικειμενικά δεδομένα, η στάση μου στη ζωή ήταν αξιοπρεπής.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σήμερα για ένα πράγμα είμαι στη πρίζα. Γι’
αυτά που θάρθουν. Που δε θα είναι κυρίως χαρές, αλλά πόνοι, απώλειες αγαπημένων<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προσώπων, προσωπική ανησυχία για το
μελλοντικό δυσάρεστο ενδεχόμενο αδυναμίας να αυτοεξυπηρετούμαι.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Θα ήταν δώρο Θεού να φύγω όρθιος με ένα
ανώδυνο και γρήγορο τρόπο. Αλλά να το ξεκαθαρίσω: Δε θέλω σύντομα. Χρειάζομαι
κάποια χρόνια ακόμα όρθιος και με το μυαλό να λειτουργεί όσο αυτό είναι δυνατό
για να προλάβω να κάνω κάποια πράγματα που οφείλω στον εαυτό μου και
κλωθωγυρνάνε χρόνια στο μυαλό μου. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Χριστέ μου, ας μην καταντήσω σαν εκείνους
τους μονόχνοτους ανθρώπους που βλέπω όλο και συχνότερα γύρω μου! Είναι τόσο
εύκολο και τόσο βολικό να ζεις στο δυσδιάστατο κόσμο σου, χωρίς τους
επικίνδυνους κλυδωνισμούς του πάνω-κάτω. Μόνο αριστερά-δεξιά, μπρος και πίσω.
Μόνο γκρίνια και παράπονα! Ποτέ ευχαριστημένοι, πάντοτε με μούτρα Όλο οι άλλοι
φταίνε, εκτός από σένα. Όχι δε τη θέλω αυτή την κατάντια!<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Δε θέλω να γίνω στα τελευταία μου
τσιγκούνης. Ούτε στα χρήματα και τα υλικά αγαθά, αλλά ούτε και στα αισθήματα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αντιπαθώ την απληστία, την ανώφελη
κατανάλωση, την σκληρότητα στους συνανθρώπους μας, την αυταρέσκεια και την
απόλυτη σιγουριά. Προτιμώ την αμφιβολία έστω κι αν αυτό συνεπάγεται ελλιπή
πληροφόρηση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Με αφήνει αδιάφορο το ανηλεές κυνηγητό νέων
εμπειριών, η<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τάση και η ανάγκη να
δοκιμάσεις τα πάντα. Δε μ’ ενδιαφέρουν τα λούσα, οι κοσμικές εκδηλώσεις, και τα
πάρτι κοινωνικής προβολής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αγαπώ τη νέα ζωή μέσα στα μάτια των παιδιών,
αγαπώ τον κήπο και τη θέα από το μπαλκόνι του εξοχικού μου, αγαπώ τα τραγούδια
του Μάνου Χατζηδάκη, αλλά και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα
διαφορετικού κλίματος τραγούδια του Στέλιου Καζαντζίδη, γιατί τα τελευταία
είναι δεμένα με τις παιδικές μου μνήμες. Αγαπώ την Νίκη Βόλου μέσα από τα
φυλλοκάρδια μου γιατί είναι η ομάδα της γειτονιάς μου, αγαπώ την ομάδα της ΑΕΚ
γιατί τη συνέδεσα με την προσφυγική μου καταγωγή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είναι αυτονόητο πως αγαπώ την οικογένειά μου,
τους φίλους μου και τη «χαζούλα» τη γάτα μου. Αυτά. Ίσως αργότερα να
επανέλθω.<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Δεκέμβριος<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>2008<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-25540487420890859562022-07-07T22:38:00.003-07:002022-07-07T22:38:46.297-07:00<p> <span style="font-size: 12pt;"> </span><span style="font-size: 12pt;">ένα σημείο καμπής. Ίσως γιατί τότε καταλαβαίνεις την αξία και τημ’ έναν σταθερό και συγχρόνως δραματικό τρόπο αποσύρεται και αφήνεται να
νικηθεί από το σκοτάδι που σε λίγο θα πλακώσει παντού. Τότε αρχίζεις κι εσύ να
διαλογίζεσαι και να θέτεις στον εαυτό σου τα αιώνια υπαρξιακά ερωτήματα.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Η ίδια περίπου αναλογία ισχύει<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και για τη ζωή. Στη μεγαλύτερη διάρκειά της θεωρείς αυτονόητες και
δικαιωματικές τις χαρές που αυτή σου χαρίζει. Δεν εκτιμάς εγκαίρως τη σημασία
τους, αφήνεις να περνάνε ασχολίαστα μια σειρά γεγονότα που για τον φθαρτό
άνθρωπο έχουν προφανή ημερομηνία λήξης. Κάποτε έρχεται η στιγμή της αλήθειας,
μα τότε το καρότσι έχει τσουλήσει πλέον, χωρίς τη δυνατότητα της επιστροφής.
Βλέπεις η πορεία της ζωής είναι οδός μιας κατευθύνσεως.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Το κακό στη διάρκεια της είναι ότι σπάνια συνειδητοποιεί κάποιος τη
σημασία ενός γεγονότος τη στιγμή που αυτό διαδραματίζεται. Πόσοι άνθρωποι
αλήθεια είναι ικανοί να ζουν ταυτόχρονα το συμβάν και να ερμηνεύουν, μαζί και
να εκτιμούν, την ιστορική σημασία του; Την επίδραση που το γεγονός αυτό θα έχει
στους ίδιους και σ’ ολόκληρη την κοινωνία; Είναι πολύ λίγοι γι αυτό είναι και
οι εκλεκτοί. Τις περισσότερες φορές συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Η ερμηνεία
έρχεται με καθυστέρηση. Και μάλιστα<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>πολλές φορές αρκετών χρόνων. Αργότερα συνειδητοποιείς την επίδραση που
είχε το γεγονός πάνω σου και στο περιβάλλον που ζεις. Δεν αναφέρω τις ακόμα
χειρότερες περιπτώσεις, όπου ο άνθρωπος φτάνει στο πέρας της ζωής του, αναχωρεί
οριστικά από αυτήν, χωρίς να έχει προλάβει να καταλάβει τι έχει ακριβώς συμβεί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Πόσο διαφορετικοί είναι οι άνθρωποι που κυκλοφορούν στην κοινωνία μας
και πόσο διαφορετικές είναι οι συμπεριφορές τους κι οι αντιδράσεις τους στα
ίδια γεγονότα!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν αντέχουν τον
εαυτό τους και την αναμέτρηση μαζί του, που παθαίνουν πατατράκ όταν κάποια
στιγμή βρεθούν μόνοι τους, ενώπιος ενωπίω. Ίσως γι αυτό αναζητούν μετά μανίας
συντροφιά, αλλαγή περιβάλλοντος. Αυτή η ανάγκη ανθρώπινης συντροφιάς κι
επικοινωνίας έχει τις καλές της πλευρές, αλλά είναι στην πραγματικότητα μια
δραπέτευση από το πρόβλημα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Επικοινωνείς με ανθρώπους, συνδιαλέγεσαι μαζί τους, ενημερώνεσαι πώς
αντιμετωπίζουν αυτοί προβλήματα που ενδεχομένως και εσύ έχεις συναντήσει στο
δρόμο σου, παίρνεις ιδέες και τρόπους απ’ αυτούς. Όμως υπάρχει και η άλλη
πλευρά. Μερικές φορές συναντιέσαι και συναναστρέφεσαι με ανθρώπους που, κάτω
από άλλες συνθήκες άνετης και προσεκτικής επιλογής, θα κατέληγες στο συμπέρασμα
ότι δεν είναι περιπτώσεις που άξιζαν της εμπιστοσύνης σου και του χρόνου που
αφιέρωσες γι αυτούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις το αρνητικό στοιχείο δεν είναι
μόνο ο χαμένος χρόνος. Είναι και το φορτίο του μάταιου και ίσως βλαβερού που
σου αφήνουν τέτοιου είδους συναναστροφές, μαζί με μια πικρή γεύση απογοήτευσης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο άλλο άκρο υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν
καλά μόνο με τον εαυτό τους, τους αρέσει η απομόνωση από το περίγυρο, ακόμα κι
από φίλους ή γνωστούς με τους οποίους, σε προηγούμενη περίοδο, τους συνδέουν
κοινές αναμνήσεις, όμως η συνεχής μοναξιά μπορεί να μετατραπεί σε εμμονή
διαρκείας και λίγο-λίγο να μεταβληθεί σε αγοραφοβία και αποστροφή για τους
ανθρώπους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ποια είναι τελικά η σωστή συμπεριφορά; Ποιος
θα μπορούσε, αλήθεια, να δώσει την απάντηση; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ίσως σ’ αυτό το ερώτημα να είναι η μέση οδός. Ενώ οι ακραίες
συμπεριφορές είναι αυτές που καταγράφονται και δημιουργούν ιστορία, είναι αυτές
που ελκύουν το ενδιαφέρον των περισσοτέρων, σε ατομική βάση η ισορροπία
βρίσκεται στη μεσότητα, στο ήρεμο, το συγκαταβατικό. Μηδέν άγαν, είπαν οι
αρχαίοι μας πρόγονοι. Ένα φορτίο υπομονής, εγκαρτέρησης και συγκαταβατικότητας
γενικώς είναι απαραίτητο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το καλύτερο όλων είναι να τα έχεις καλά με τον
εαυτό σου, να έχεις λογικές απαιτήσεις απ’ τη ζωή και να μην βάζεις τον πήχη σε
μη ρεαλιστικά ύψη. Μην καταντήσεις σαν εκείνους που πάσχουν από συνεχή κι
εναγώνια αναζήτηση για το κάτι άλλο, το καινούργιο, το διαφορετικό. Αυτών που
κυνηγούν ασταμάτητα- πλην ματαίως- την ευτυχία μέσω της αλλαγής. Που, έχοντας
θέσει την προσωπική τους φιλοδοξία πολύ ψηλά, δαπανώνται στο κυνηγητό για την
πραγμάτωση των υπερβολικών και πολλές φορές υπερφίαλων στόχων τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τότε, να το ξέρεις,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν προλαβαίνεις να αφομοιώσεις και να χαρείς
τίποτα. Οι στάσεις, τα κρατήματα, μερικές φορές είναι ανάσα ζωής, ευκαιρία για
διαλογισμό και εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Η μετριοπάθεια είναι βάλσαμο
αντοχής στις ατυχίες που ενδεχομένως θα συναντήσεις στην πορεία της ζωής σου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></i></b></span><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7595844665464120634.post-12319754476086491262022-07-07T22:31:00.002-07:002022-07-07T22:31:59.458-07:00<p> <span style="background-color: white; color: #050505; font-family: inherit; font-size: 15px; white-space: pre-wrap;">Η ιχνηλασία των μικροχαρών </span></p><div class="cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql o9v6fnle ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 15px; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Τι είναι αλήθεια η μικροχαρά; Στο ερώτημα αυτό θα αποπειραθώ να δώσω μια κάποια απάντηση.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Πέρασε πλέον για μένα η εποχή των ανοιχτών οριζόντων, των τολμηρών ανοιγμάτων, των μεγάλων διαστάσεων, της οικουμενικότητας και του διεθνισμού. Η φάση των ψευδαισθήσεων, ότι με την προσωπική μου παρέμβαση και δράση θα μπορούσα να συμβάλω στην αλλαγή αυτού του κόσμου, θα μετέβαλα την εικόνα του. Φαντάζομαι κι ελπίζω επί τα βελτίω. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Ναι, τώρα που η παγκοσμιοποίηση είναι στην ημερήσια διάταξη και ίσως σημάδι της αδήριτης πορείας στην εξέλιξη των πραγμάτων, εγώ απομονώνομαι- όσο εξαρτάται απ’ το χέρι μου- από το περιβάλλον και μαζεύομαι εντός μου. Αντί να κοιτάω τα όρια του οπτικού ορίζοντα και με περιέργεια να αναζητώ τι βρίσκεται πιο πέρα, ποια είναι η συνέχειά του, όπως συνήθως έκανα στο παρελθόν, περιορίζω τη σκέψη μου στο εσωτερικό, κάνω συνομιλητή τον ίδιο μου τον εαυτό. Αυτό έχει την ερμηνεία του σε υποκειμενικά αίτια αλλά όχι μόνο. Υπάρχουν και οι αντικειμενικές εξελίξεις, που το ψιλοϋποβάλλουν. Χωρίς βεβαίως το ένα ν’ αποκλείει και να μην επηρεάζεται από το άλλο. Είναι πιθανόν ο ένας παράγοντας να είναι η αιτία κι ο άλλος το αποτέλεσμα. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Τα όνειρα είναι χρήσιμα γιατί γεμίζουν με ελπίδα την ψυχή του κάθε ανθρώπου. Είναι το αναγκαίο λίπασμα της ζωής του, ιδιαίτερα όταν ο άνθρωπος βρίσκεται στην ευαίσθητη φάση της νεότητας του, όταν είναι επιρρεπής στα οράματα για μια πιο ανθρώπινη κοινωνία, ευαίσθητος δέκτης των μηνυμάτων της εποχής του, πολέμιος της κοινωνικής αδικίας, πρόθυμος εθελοντής ανθρωπιστικών πρωτοβουλιών, την εποχή που συγχρόνως μεταφέρει μέσα στο μυαλό του και ένα βαρύ φορτίο γλυκιάς αθωότητας κι αφέλειας.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Η πραγμάτωση των ονείρων και των οραμάτων πάντα κάπου σκοντάφτει και δεν ολοκληρώνεται με επιτυχία. Αυτό διδάσκει η μελέτη της ιστορίας. Μια βασική αιτία έχει την αφετηρία της στο γεγονός ότι ένας από τους κύριους παράγοντες για την υλοποίηση τους είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Αυτός που μέσα στην πορεία των αιώνων έχει παραμείνει σχεδόν αναλλοίωτος με τα γνωστά προτερήματα του και τα βιολογικά του πλεονεκτήματα, αλλά κυρίως με τα γενετικά ελαττώματα, αυτά που σε τελευταία ανάλυση χρωματίζουν και καθορίζουν τις πράξεις του.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Αυτή είναι η ερμηνεία για το πως τελικά καταγράφονται, στο πέρασμα του χρόνου, τα ιστορικά γεγονότα. Ο άνθρωπος έχει ιδιαίτερα ανεπτυγμένη ικανότητα να οραματίζεται ιδανικές κοινωνίες, να δημιουργεί με τη σκέψη του ουτοπικά λογικά οικοδομήματα και να προσπαθεί- ως ένα σημείο ειλικρινά- να τα πραγματώσει. Αυτά τα πρότυπα των ιδανικών κοινωνιών, πολλές φορές, τα έχει καταγράψει σε «εμπνευσμένα» κείμενα και βιβλία που αποτελούν στη συνέχεια πρότυπο κι ευαγγέλιο για πολλούς ανθρώπους. Ο ίδιος όμως είναι ικανός, αυτά τα οικοδομήματα, που έκτισε με τόση προσπάθεια να τα γκρεμίζει, να τ’ απαξιώνει, να κλωτσάει την καρδάρα με το γάλα που με τόσο κόπο προηγουμένως συγκέντρωσε.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Τι είναι, λοιπόν τελικώς η μικροχαρά; Είναι ένα τίποτα, ένα ανεπαίσθητο θρόισμα του ανέμου, ένα μη καταγραφούμενο από την ειδησιογραφία της ημέρας συμβάν. Συγχρόνως είναι και τα πάντα! </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Μια όμορφη κι ανώνυμη τυχαία εικόνα στο δρόμο, ένα μοναχικό λουλούδι σε κάποιο περβάζι παραθύρου, μια μυρουδιά φαγητού που έρχεται από ένα ανοιχτό παράθυρο στο απέναντι σπίτι, το χωρίς εμπόδια και λακκούβες πεζοδρόμιο στην καθημερινή βόλτα σου μέσα στην άναρχη και πολυφυλετική πόλη, ένα τρυφερό τραγούδι που ο ήχος του φτάνει ανώνυμα στ’ αυτιά σου από μακριά, μια όμορφη εικόνα σ’ ένα περιοδικό που είναι κρεμασμένο στο περίπτερο της γειτονιάς, που ίσως μάταια περιμένει τον αγοραστή του.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Το όμορφο πρόσωπο μιας νέας κοπέλας, το λυγερό κορμί της, τη στιγμή που περπατά περήφανα στο δρόμο, σχίζοντας τον αέρα σαν κοφτερό μαχαίρι, με εμφανή τη σιγουριά ότι όλοι τη βλέπουν. Περήφανη κι αυτάρκης, λες πως θεωρεί ότι όλος ο κόσμος της ανήκει. Το αθώο χαμόγελο ενός παιδιού που αποπειράται να παίξει μπάλα στη στενή πλατεία, η γλυκιά προσμονή και η λάμψη στα μάτια μιας εγκύου που αναμένει τη νέα ζωή και τώρα ξεκουράζεται καθισμένη στο παγκάκι μετρώντας τις μέρες και αναμετρώντας με αγωνία τη συνάντησή της με το ευτυχές γεγονός. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Όχι όμως μόνο αυτά. Μικροχαρά είναι κι η αναμονή της συνέχειας στην πλοκή ενός βιβλίου που διαβάζεις με δόσεις όταν πέφτεις στο κρεβάτι. Μικροχαρά είναι το επόμενο επεισόδιο σ’ ένα σίριαλ που σε κάποια στιγμή τράβηξε την προσοχή σου και σε αιχμαλώτισε αναμένοντας την άρση της αδικίας που γίνεται στο φτωχό και άμοιρο κορίτσι. Μικροχαρά είναι η προσεχής συγκέντρωση στο σπίτι ενός φίλου. Η συζήτηση και το φαγοπότι που θα επακολουθήσει εκεί.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Τέτοια, μη κατονομαζόμενα συνήθως γεγονότα που δε καταγράφονται στον ημερήσιο τύπο και δεν αποτελούν τροφή στην αδηφάγα κι ισοπεδωτική τηλεόραση είναι αυτά που όμως δίνουν τον τόνο και γεμίζουν τη ψυχή του ανώνυμου καθημερινού ανθρώπου είναι παραδείγματα αυτών των πραγμάτων και καταστάσεων που ονομάζω μικροχαρές.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> H ακολουθία των μικροχαρών και η εναλλαγή των μικροσυμβάντων, γεμίζουν από μια πλευρά τις άδειες ώρες της καθημερινότητας μας, αλλά από την άλλη- δυστυχώς- αδειάζουν το υπόλοιπο προσδόκιμο της ζωής μας.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Όλοι είμαστε μικρές, αδιόρατες σχεδόν, δροσοσταλίδες, που σχηματίζονται κάτω από κατάλληλες συνθήκες πάνω στα φύλλα των δένδρων και των λουλουδιών και η μοίρα μας είναι προκαθορισμένη: Θα εξατμισθούμε από την θερμαντική δύναμη των ηλιακών ακτίνων όταν αυτός φανεί στην κορυφή του βουνού κι αρχίσει την αδυσώπητη πορεία του από την Ανατολή έως τη Δύση. Έτσι μέσα στην αιωνιότητα η ζωή μας είναι ένα γύρισμα της πορείας του ήλιου. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Ο χρόνος συνεχίζει μονοδρομικά κι αδυσώπητα να κυλάει και να δημιουργεί -χωρίς τις περισσότερες φορές να το συνειδητοποιείς- εκείνες τις παραδοχές που δεν κατάλαβες ποτέ, πότε τις δέχτηκες μέσα σου. Μια τέτοια παραδοχή είναι η συνειδητοποίηση ότι ξαφνικά μεγάλωσες. Μια ολόκληρη ζωή ανέβαλες πράγματα που επιθυμούσες να κάνεις ή να γευτείς. Τα ανέβαλες για αργότερα, κάτω από καταλληλότερες συνθήκες και κάποια στιγμή σου αποκαλύπτεται η τραγική αλήθεια: Ότι δεν υπάρχει αργότερα. Το τρένο πέρασε χωρίς εσύ να επιβιβαστείς. Έτσι θα μείνεις τελικά: Ελλιπής κι αδοκίμαστος. Ο άνθρωπος είναι καταναλώσιμο προϊόν μιας χρήσης. Δυστυχώς, αυτή είναι τελικά η ζωή!</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Όμως κι αυτή η πορεία έχει τις χάρες της και πολλοί λίγοι είναι εκείνοι που τη διακόπτουν με δραστικές και μη αντιστρέψιμες παρεμβάσεις. Όταν διαβάζεις ή ακούς στοιχεία από τη βιογραφία επωνύμων για την πορεία της ζωής τους σε καταλαμβάνει αρχικά ένα αίσθημα μελαγχολίας, αλλά συγχρόνως κι απελπισίας, για τη δική σου μετριότητα, για τη συνεχή επανάληψη των ίδιων ανούσιων πράξεων, την μονότονη διαγραφή των ίδιων γεγονότων. </div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Μια πιο ψύχραιμη όμως σκέψη σου υπενθυμίζει ότι αυτό είναι και το σύνηθες. Το γεγονός ότι τον επώνυμο κατέγραψε η ιστορία στους δέλτους της και τον μετέτρεψε σε «αθάνατο» είναι τις περισσότερες φορές αποτέλεσμα ενός στιγμιαίου συμβάντος. Η κύρια πορεία της ζωής του ήταν κι αυτού η ίδια: η αγωνιώδης αναζήτηση των μικροχαρών, μέσα στην μετριότητα και την επανάληψη.</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Αυτό που μένει πλέον είναι οι μικρές στιγμές στη ζωή ενός συνηθισμένου ανθρώπου, τα καθημερινά μικροσυμβάντα της ζωής. Μέσα σ’ αυτά ιχνηλατώ, μετά πείσματος κι επιμονής, μικρές χαρές που για άλλους ίσως περνάνε απαρατήρητες, ανάξιες οποιασδήποτε αναφοράς, αλλά εγώ προσωπικά έχοντας κατεβάσει τον πήχη των δικών μου απαιτήσεων, είναι για μένα η παρηγοριά, το βάλσαμο για τις αλλεπάλληλες διαψεύσεις που μου επεφύλαξε η ζωή και το κίνητρο για τη συνέχιση της ζωής. </div></div><div class="cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql o9v6fnle ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 15px; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;"> Ιανουάριος 2010</div></div>Λευτερης Τσιλογλουhttp://www.blogger.com/profile/05787565522654905712noreply@blogger.com0