Οι συλλέκτες

                                 

                       

Αγαπώ και σέβομαι τους συλλέκτες. Τους πάσης φύσεως και προελεύσεως ανθρώπους, που με την επιμονή ενός πιστού, με την επιμέλεια του μυρμηγκιού και το πείσμα ενός φανατικού συλλέγουν αδιάκοπα κομμάτια της αγάπης τους. Κάτι τέτοιο - να το ξέρεις - δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε ανέξοδο. Απαιτεί χρόνο, χρήμα και πολλών άλλων μορφών θυσίες και στερήσεις. Έχω στη ζωή μου γνωρίσει τέτοια άτομα, αλλά και προσωπικά, για αρκετά χρόνια βίωσα αυτό το πάθος. Είναι μανία, είναι κόλλημα, είναι ηδονή.

  Στο σημείο αυτό θέλω εκ προοιμίου να θέσω ενώπιον σας τον εξής αρχικό ισχυρισμό.

 Στην εργασία και στο μεράκι τέτοιων ανθρώπων οφείλουμε ένα μεγάλο μέρος των θησαυρών του πολιτισμού που σώθηκαν και εκτίθενται στις προθήκες των μουσείων ή προσώρας κοιμούνται στις αποθήκες τους. Η μαγιά των Εθνικών Μουσείων της χώρας μας και οι συνεχείς ενισχυτικές ενέσεις για τον εμπλουτισμό τους έχουν την αιτία της γέννησης τους στην ύπαρξη τέτοιων ανθρώπων. Οι ιδιωτικές συλλογές με διάφορες δωρεές τελικώς καταλήγουν στα κρατικά μουσεία ή στις δημόσιες βιβλιοθήκες.  Για κάθε ενδιαφερόμενο που θ’ ανατρέξει στις πηγές θα δει πολύ καθαρά αυτό το φαινόμενο. Η ανάληψη της διαχείρισης των μουσείων από το κράτος είναι σήμερα σχεδόν αναπόφευκτη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πάντα λειτουργεί  προς όφελός τους. Η γραφειοκρατία, συνοδευτικό χαρακτηριστικό της δημοσιοϋπαλληλίας, πνίγει το πάθος το μετατρέπει σε επάγγελμα κι ωράριο, αφαιρεί το άρωμα της ατομικής αφοσίωσης.

Θέλω να περιγράψω - με λίγα λόγια-  πως μπήκε και σε μένα αυτό το μικρόβιο της συλλογής και ποιο είναι το είδος του δικού μου ειδικού ενδιαφέροντος;  Αφετηρία ήταν η φιλοδοξία μου να μελετήσω την ιστορία των φυσικών επιστήμων στην Ελλάδα στη διάρκεια του 19^ου αιώνα, κυρίως στον χώρο της εκπαίδευσης. Να συγκεντρώσω όλα τα στοιχεία για τους ανθρώπους, που δίδαξαν τις φυσικές επιστήμες στη χώρα μας  στις διάφορες εκπαιδευτικές βαθμίδες. Με κύρια στόχευση τη χρονική περίοδο από την απελευθέρωση και την ίδρυση του Ελληνικού κράτους μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα. Ποια ήταν τα βιβλία που έγραψαν, ποιο είναι το περιεχόμενο τους, πώς και πού τα δίδαξαν, τι κυκλοφορία είχαν, σε ποιο αρχικό τιράζ τυπώνονταν, τι ανατυπώσεις έγιναν. Ποιο ήταν το μορφωτικό επίπεδο αυτών των ανθρώπων. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στα επίσημα εκπαιδευτικά προγράμματα και στο τι γινόταν στην πραγματικότητα. Οι ελλείψεις σε προσωπικό κι υποδομές.

  Ποια η αντιστοιχία του περιεχομένου σπουδών στη χώρα μας σε σχέση με τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης την ίδια περίοδο. Πότε εισάγονται στην διδασκαλία οι νέες κατακτήσεις των διάφορων φυσικών επιστημών, σε μια εποχή που γίνονται ολόκληρες επαναστάσεις σ’ αυτόν τον τομέα.

 Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα στα οποία θα ήθελα να βρω τις απαντήσεις τους. Στα τελευταία εξ αυτών ήξερα ότι θα συναντούσα μεγάλες έως ανυπέρβλητες δυσκολίες, λόγω των περιορισμένων γνώσεών μου στις κύριες ξένες γλώσσες, αλλά ήλπιζα στη βοήθεια φίλων με αντίστοιχα ενδιαφέροντα, αλλά που διέθεταν το προσόν που έλειπε από εμένα. Έχω κάνει αρκετή δουλειά σ’ αυτό το αντικείμενο, πολλές σημειώσεις και κείμενα αλλά τίποτα ακόμα το ολοκληρωμένο και τελειωτικό. Κάποια στιγμή θα παρουσιάσω αποσπάσματα αυτής της προσπάθειας σ’ αυτή τη σελίδα..